Thực trạng và giải pháp nâng cao tốc độ của quan hệ phân phối thu nhập trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở nước ta hiện nay
lời nói đầu
Phân phối là điều kiện tiền đề cho bất kỳ một quốc gia nào tồn tại và phát triển .Từ xưa ông cha ta sống một cuộc sống bầy đàn
hang hốc ăn uống chung đụng , nhưng cuộc sống như vậy không thể
tồn tại lâu dài được.Dần dần có sự phân chia, đến thời kỳ giai cấp bắt đầu xuất hiện thì cũng là lúc phân phối ra đời.
Phân phối lên chủ nghĩa xã hội là một vấn đề hết sức quan trọng tạo động lực mạnh mẽ góp phần tích cực thúc đẩy sản xuất phát triển ổn định tình hình kinh tế xã hội , nâng cao đời sống nhân dân thực hiện mục tiêu dân giàu nước mạnh công bằng văn minh .Công bằng xã hội là khát vọng của nhân dân ta và cũng là mục tiêu của sự nghiệp cách mạng nhưng không phải mục tiêu ấy bao giờ cũng được xác định rõ ràng và chính xác.
Trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở VN chúng ta đã rất cố gắng trong việc phân phối nhưng tình trạng bất công bằng vẫn còn tồn tại , tuy vậy so với trước tình hình đổi mới chúng ta đã có những thay đổi.
Được thể hiện rõ nhất qua quan hệ phân phối thu nhập trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay.
Nội dung bao gồm 2 chương chính:
Chương 1 : Mội số vấn đề cơ bản về phân phối sản xuất thu nhập ở nước ta.
Chương 2 :Thực trạng và giải pháp nâng cao tốc độ của quan hệ phân phối thu nhập trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở nước ta hiện nay.
thắc mắc gì về bài viết bạn liên hệ tới sô ***********
20 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2167 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Thực trạng và giải pháp nâng cao tốc độ của quan hệ phân phối thu nhập trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở nước ta hiện nay, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
lêi nãi ®Çu
Ph©n phèi lµ ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò cho bÊt kú mét quèc gia nµo tån t¹i vµ ph¸t triÓn .Tõ xa «ng cha ta sèng mét cuéc sèng bÇy ®µn
hang hèc ¨n uèng chung ®ông , nhng cuéc sèng nh vËy kh«ng thÓ
tån t¹i l©u dµi ®îc.DÇn dÇn cã sù ph©n chia, ®Õn thêi kú giai cÊp b¾t ®Çu xuÊt hiÖn th× còng lµ lóc ph©n phèi ra ®êi.
Ph©n phèi lªn chñ nghÜa x· héi lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng t¹o ®éng lùc m¹nh mÏ gãp phÇn tÝch cùc thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn æn ®Þnh t×nh h×nh kinh tÕ x· héi , n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n thùc hiÖn môc tiªu d©n giµu níc m¹nh c«ng b»ng v¨n minh .C«ng b»ng x· héi lµ kh¸t väng cña nh©n d©n ta vµ còng lµ môc tiªu cña sù nghiÖp c¸ch m¹ng nhng kh«ng ph¶i môc tiªu Êy bao giê còng ®îc x¸c ®Þnh râ rµng vµ chÝnh x¸c.
Trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë VN chóng ta ®· rÊt cè g¾ng trong viÖc ph©n phèi nhng t×nh tr¹ng bÊt c«ng b»ng vÉn cßn tån t¹i , tuy vËy so víi tríc t×nh h×nh ®æi míi chóng ta ®· cã nh÷ng thay ®æi.
§îc thÓ hiÖn râ nhÊt qua quan hÖ ph©n phèi thu nhËp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ë níc ta hiÖn nay.
Néi dung bao gåm 2 ch¬ng chÝnh:
Ch¬ng 1 : Méi sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ph©n phèi s¶n xuÊt thu nhËp ë níc ta.
Ch¬ng 2 :Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p n©ng cao tèc ®é cña quan hÖ ph©n phèi thu nhËp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN ë níc ta hiÖn nay.
Néi dung
Ch¬ng I:
Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ quan hÖ ph©n phèi thu nhËp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN ë níc ta hiÖn nay.
I. B¶n chÊt quan hÖ ph©n phèi vµ c¸c nguyªn t¾c ph©n phèi ë níc ta hiÖn nay.
1.1.B¶n chÊt cña ph©n phèi.
Thùc tÕ ai còng hiÓu r»ng ph©n phèi lµ mét kh©u cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi nhng c¸c kh©u ®ã lµ kh©u nµo ? gåm 4 kh©u sau ®©y : s¶n xuÊt, ph©n phèi, trao ®æi, tiªu dïng.Mçi mét kh©u lµ mét qu¸ tr×nh , chu kú kh¸c nhau nhng l¹i cã quan hÖ chÆt chÏ trong ®ã s¶n xuÊt lµ gèc nã cã vai trß quyÕt ®Þnh chÝnh c¸c kh©u kh¸c phô thuéc vµo nã .Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chiÕm mét vÞ trÝ kh¸ quan träng trong c¸c kh©u cña ph©n phèi.Trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ph©n phèi lµ kh©u trung gian nèi s¶n xuÊt víi tiªu dïng võa phôc vô thóc ®Èy s¶n xuÊt võa phôc vô tiªu dïng.
Anghen tõng viÕt :ph©n phèi kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ kÕt qu¶ thô ®éng cña s¶n xuÊt trao ®æi nã cã t¸c ®éng trë l¹i víi trao ®æi, ph©n phèi gãp phÇn gióp cho s¶n xuÊt ph¸t triÓn mäi ngêi hëng c«ng b»ng h¨ng h¸i lao ®éng tham gia s¶n xuÊt.
VËy ph©n phèi lµ tæng s¶n phÈm s¶n phÈm x· héi vµ thu nhËp quèc d©n
1.2.Vai trß cña ph©n phèi trong quan hÖ s¶n xuÊt
CacMac ®· nhiÒu lÇn kh¼ng ®Þnh vÊn ®Ò nµy lµ ®óng ®¾n , «ng cho quan hÖ ph©n phèi còng bao hµm trong ph¹m vi quan hÖ s¶n xuÊt “ Quan hÖ ph©n phèi vÒ thùc chÊt còng ®ång nhÊt víi quan hÖ s¶n xuÊt”.
XÐt trong quan hÖ gi÷a ngêi vµ ngêi th× ph©n phèi do quan hÖ s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh v× vËy mçi ph¬ng thøc s¶n xuÊt cã quy luËt ph©n phèi cña c¶i vËt chÊt thÝch øng víi nã , quan hÖ së h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt vµ quan hÖ trao ®«Ø ho¹t ®éng cho nhau .Do ®ã s biÕn ®æi lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt kÐo theo nã lµ biÕn ®æi quan hÖ ph©n phèi.
Quan hÖ ph©n phèi cßn t¸c ®éng trë l¹i víi quan hÖ së h÷u do ®ã víi s¶n xuÊt: cã thÓ t¨ng hoÆc gi¶m quy m« së h÷u hoÆc cã thÓ lµm biÕn d¹ng tÝnh chÊt quan hÖ sá h÷u.Nh×n chung c¸c quan hÖ ph©n phèi võa cã tÝnh ®ång nhÊt võa cã tÝnh lÞch sö.
TÝnh ®ång nhÊt thÓ hiÖn trong bÊt cø x· héi nµo s¶n phÈm lao ®éng còng ®îc chia thµnh:1 bé phËn cho tiªu dïng dù tr÷, mét bé phËn cho tiªu dïng chung x· héi vµ tiªu dïng c¸ nh©n.
TÝnh ®ång nhÊt ®ã mçi x· héi cã mét quan hÖ ph©n phèi riªng phï hîp víi tÝnh chÊt cña quan hÖ s¶n xuÊt ®ã. Còng nh quan hÖ s¶n xuÊt quan hÖ ph©n phèi cã tÝnh lÞch sö.CACMAC ®· viÕt:’’ Mçi mét h×nh th¸i ph©n phèi ®Òu biÕn ®i cïng mét lóc víi ph¬ng thøc s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh t¬ng øng víi h×nh th¸i ph©n phèi Êy.ChØ thay ®æi quan hÖ ph©n phèi khi ®· c¸ch m¹ng ®îc quan hÖ s¶n xuÊt ®Î ra quan hÖ ph©n phèi Êy’’.
Do ph©n phèi t¸c ®éng ®Õn s¶n xuÊt nªn vÊn ®Ò ®Æt ra lµ nhµ níc c¸ch m¹ng ph¶i lµm sao ®Ó sö dông ph©n phèi nh lµ mét c«ng cô x©y dùng chÕ ®é míi ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ theo híng x· héi chñ nghÜa,con ®êng ®Çy khã kh¨n chóng ta ®· chän vµ nhÊt ®Þnh sÏ tiÕn tíi thµnh c«ng trong t¬ng lai kh«ng xa.
Víi nø¬c ta ngµy nay , tr×nh ®é s¶n xuÊt cßn thÊp s¶n xuÊt kh«ng ®¸p øng kÞp nhu cÇu vµ nhiÒu mÆt ph¸t truiÓn cha c©n ®èi nªn ph©n phèi cßn cã vi trÝ quan träng.Ph©n phèi ®óng ®¾n theo yªu cÇu cña quý luËt kh¸ch quan vµ phï hîp víi t×nh h×nh thc tÕ cña ®Êt níc sÏ lµ ®éng lùc m¹nh mÏ gãp phÇn tÝch cùc thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn æn ®Þnh t×nh h×nh kinh tÕ x· héi c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n.
1.3. ý nghÜa cña ph©n phèi.
Nã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn vÊn ®Ò sèng cßn cña mçi ngêi d©n c«ng b»ng x· héi .Tuy vËy kh«ng thÓ nµo mµ cã ®îc quan hÖ ph©n phèi hoµn toµn ®ång ®Òu trong x· héi.
Ph©n phèi ®óng sÏ t¹o c«ng b»ng, kh«ng ngîc l¹i sÏ kh«ng ®¶m b¶o ®îc lîi Ých kinh tÕ kh«ng c«ng b»ng chªnh lÖch qu¸ ®¸ng t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn s¶n xuÊt k×m h·m thËm trÝ cßn ph¸ ho¹i s¶n xuÊt.
Trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ph©n phèi cïng víi nã lµ lu th«ng lµ mét mÆt trËn ®Êu tranh rÊt phøc t¹p.Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn lîi Ých cña c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh cña ngêi s¶n xuÊt kh¸c biÖt thËm trÝ m©u thuÉn nhau.
H¬n n÷a trong x· héi míi cßn cã tµn dù t tëng suy nghÜ tÝnh to¸n c¸ nh©n….Do ®ã nhµ níc ph¶i cã chÝnh s¸ch biÖn ph¸p ph©n phèi ®óng ®¾n gãp phÇn æn ®Þnh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, ®ång thêi cã biÖn ph¸p thÝch ®¸ng vÒ kinh tÕ gi¸o dôc vµ ph¸p luËt nh»m ®Êu tranh lo¹i trõ dÇn nh÷ng hiÖn tîng tiªu cùc trong lÜnh vùc ph©n phèi thùc hiÖn quyÒn b×nh ®¼ng vµ c«ng b»ng x· héi.
ChÕ ®é cña níc ta lµ chÕ ®é do d©n lµm chñ , lµm chñ tËp thÓ trªn c¸c lÜnh vùc chÝnh trÞ kinh tÕ v¨n ho¸ x· héi,trong ®ã lµm chñ tËp thÓ vÒ kinh tÕ lµ c¬ së.
Mét khi s¶n phÈm vËt chÊt lµ cña ngêi d©n lao ®éng th× cña c¶i lµm ra còng thuéc lîi Ých chung cña ngêi d©n lao ®éng. Ph©n phèi cã ý nghÜa rÊt quan träng nhng ý nghÜa bao qu¸t nhÊt cña nã lµ t¹o sù c«ng b»ng x· héi.
Khi kh«ng t¹o ra ®îc sù c«ng b»ng x· héi nhng phÇn nµo còng gióp cho mäi ngêi c¶m thÊy ®îc hëng ®óng lîi Ých tõ viÖc lµm cña hä.
II.c¸c nguyªn t¾c ph©n phèi ë níc ta.
2.1.Ph©n phèi theo lao ®éng.
Thµnh phÇn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa dùa trªn chÕ ®é c«ng h÷u x· héi vÒ chñ nghÜa vÒ t liÖu s¶n xuÊt .Ngêi lao ®éng lµm chñ t liÖu s¶n xuÊt còng lµm chñ vÒ ph©n phèi cho tiªu dïng c¸ nh©n .Ph©n phèi ph¶i v× lîi Ých cña ngêi lao ®éng;Ph©n phèi theo lao ®éng, ph©n phèi theo nhu cÇu….
Trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt cßn thÊp kÐp kh«ng thÓ cã nhiÒu cña c¶i ph©n phèi ®îc , con ®êng c¬ b¶n hoµn thiÖn viªc ph©n phèi lµ nhanh chãng ®Èy m¹nh s¶n xuÊt t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng x· héi nghÞ quyÕt ®¹i héi §¶ng lÇn thø 5 chØ râ:” chóng ta ph¶i sèng cho phï hîp kÕt qu¶ lao ®éng cña m×nh , kh«ng lªn tiªu dïng qu¸ møc mµ giíi h¹n s¶n xuÊt cho phÐp.”
T¸c dông ph©n phèi víi s¶n xuÊt cã thÓ theo híng: Thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn, k×m h·m s¶n xuÊt.Nã mang tÝnh hai mÆt.
Së dÜ nh vËy v× ph©n phèi ®ông ch¹m ®ªn lîi Ých thiÖt th©n cña mçi thµnh viªn trong x· h«Þ ,lµ méi ngêi hµnh ngµy ,hµng giê trong cuéc sèng ,t¸c ®éng trùc tiÕp tíi ®êi sèng c¸ nh©n,ngêi s¶n xuÊt sÏ kh«ng h¨ng h¸i lµm viÖc hÕt søc m×nh ®Ó lao ®éng s¶n xuÊt khi biÕt ch¾c c¸i hä ®îc hëng.
Dãi chÕ ®é t b¶n chñ nghÜa mäi c«ng d©n b¸n søc lao ®éng cho t b¶n nh mét mãn hµng , hä nhËn ®îc mét sè tiÒn c«ng . C¸i tiÒn c«ng mµ hä tr¶ cho c«ng nh©n lµ gi¸ c¶ hµng ho¸ søc lao ®éng nhng thÓ hiÖn bÒ ngoµi nh gi¸ lao ®éng TiÒn c«ng nhiÒu Ýt cÇn tuú thuéc vµo thêi gian dµi hay ng¾n, s¶n phÈm lµm ra nhiÒu hay Ýt.C¸ch ph©n phèi Êy lµm lu mê sù bäc lét cña chñ nghÜa t b¶n, che lÊp thêi gian lao ®éng ranh giíi, thêi gian lao ®éng cÇn thiÕt víi thêi gian lao ®éng thÆng d tùa hå nh giai cÊp c«ng nh©n vµ giai cÊp t s¶n hoµn toµn b×nh ®¼ng nhau , ngêi cã c«ng , cña th× t¹o tiÒn ®å cho giai cÊp t s¶n c«ng t¹o tiÒn l¬ng cho giai cÊp c«ng nh©n,kh«ng ai bãc lét ai.C¸ch ph©n phèi t¹o søc hót nhÊt ®Þnh víi ngêi ngêi lao ®éng, nªn t¸c dông nhÊt ®Þnh trong kÝch thÝch s¶n xuÊt , kÝch thÝch t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng , thóc ®Èy s¶n xuÊt nhng c¸i chÝnh lµ b¶n chÊt quan hÖ t b¶n lµ quan hÖ ngêi bãc lét ngêi , tÝnh ph©n phèi Êy ®· h¹n chÕ tÝnh tÝch cùc cña céng nh©n .Thùc chÊt l¬ng c«ng nh©n ®îc tr¶ chØ lµ c¸i phÇn nhá trong lîi Ých mµ hä t¹o ra ,phÇn thÆng d s¶n xuÊt cña hä t¹o ra lín h¬n nhiªu so ví phÇn hä nhËn ®îc.TiÒn l¬ng cña hä ®îc giíi h¹n ë gi¸ trÞ søc lao ®éng chØ ®ñ s¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng ë møc tèi thiÓu rèt cuéc hä vÉn tay tr¾ng , Ngêi c«ng nh©n cµng c¶i tiÕn kü thuËt ,n¨ng xuÊt lao ®éng th× hä cµng bãc lét nhiÒu h¬n . §Æc biÖt t b¶n cßn ¸p dông ph¬ng ph¸p tiÒn l¬ng theo kiÓu “hót m¸u tay-lo v¾t kiÖt søc lao ®éng ngêi d©n”kh«ng ph©n biÖt t×nh tr¹ng søc khoÎ ,giíi tÝnh , chñng téc.T×nh tr¹ng thÊt nghiÖp ,thuÕ kho¸ ,l¹m ph¸t giÊy b¹c t¨ng lµm gi¸ trÞ l¬ng gi¶m xuèng .TÊt c¶ ®· k×m h·m søc s¶n xuÊt cña c«ng d©n.
Díi chÕ ®é x· héi chñ nghÜa –c«ng h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt ®îc x¸c lËp, sau bao n¨m lµm viÖc cho bän bãc lét ngµy nay nh©n d©n lao ®éng lµm chñ tËp thÓ víi t liÖu s¶n xuÊt vµ s¶n phÈm t¹o ra .Nguyªn t¾c c¬ b¶n cña ph©n phèi theo chÕ ®é x· héi chñ nghÜa lµ ph©n phèi theo lao ®éng , chÝnh nguyªn t¾c ®ã t¹o kÝch thÝch m¹nh mÏ ngêi lao ®éng thóc ®Èy s¶n xuÊt.
H×nh thøc ph©n phèi chñ yÕu vÉn lµ l¬ng theo thêi gian lao ®éng cña c«ng nh©n .Nhng so víi CNTB th× CNXH vÉn cã u ®iÓm vît tréi :Díi CNXH tuy ngµy lao ®éng cña c«ng nh©n vÉn gåm 2 phÇn thêi gian lao ®éng cÇn thiÕt , thêi gian lao ®éng thÆng d nhng kh«ng cßn lµ m©u thuÉn ®èi kh¸ng trong CNTB n÷a ,lao ®éng thÆng d cã nhu cÇu ®¶m b¶o cuéc sèng chung cho x· héi do ®ã cã nhu cÇu tõng ngêi lao ®éng.Do ®ã cñ c¶i do c«ng nh©n lµm ra hoÆc lµ trùc tiÕp hoÆc lµ gi¸n tiÕp ®Òu phôc vô ngêi lao ®éng.
B¸o c¸o chÝnh trÞ cña ban chÊp hµnh trung ¬ng §¶ng céng s¶n viÖt nam t¹i ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø 5 cña ®¶ng chØ râ :”thiÕt lËp trËt tù míi x· héi chñ nghÜa trªn mÆt trËn ph©n phèi lu th«ng gãp phÇn æn ®Þnh ®êi sèng ®¶y m¹nh s¶n xuÊt ,ph¸t huy t¸c dông ®ßn bÈy vµ cÇu nèi ph©n phèi.
Ph©n phèi lu th«ng ph¶i tham gia ®¾c lùc vµo cuéc ®Êu tranh gi÷a 2 con ®êng më réng trËn ®Þa tù ph¸t XHCN ®Èy lïi trËn ®Þa tù ph¸t TBCN ®iÒu tiÕt b»ng thu nhËp tÇng líp d©n c hîp lÝ.
Kinh nghiÖm thùc tiÔn trong c«ng cuéc x©y dùng CNXH ë níc ta chøng tá r»ng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ph©n phèi sÏ cã t¸c dông tÝch cùc hoÆc tiªu cùc v¬Ý s¶n xuÊt.
Mét sè chÝnh s¸ch kinh tÕ nh chÝnh s¸ch gi¸ c¶, chÝnh s¸ch thu mua n«ng s¶n, kh«ng kÝch thÝch hîp t¸c x· x· viªn ®Èy m¹nh s¶n xuÊt.Nhng gÇn ®©y xo¸ bá chÕ ®é kho¸n s¶n phÈm,thay vµo ®ã lµ chÕ ®é kho¸n s¶n phÈm cuèi cïng nhãm lao ®éng ®· ®Èy lªn phong trµo thi ®ua s¶n xuÊt vµ lµm cho n¨ng xuÊt lao ®éng vµ n¨ng xuÊt c©y trång t¨ng lªn râ rÖt,®ång thêi nhµ níc thay ®æi nhiÒu chÝnh s¸ch kinh tÕ phï hîp víi ®iÒu kiÖn nªn t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn c¸c x· viªn.
Do ®ã nhê kho¸n s¶n phÈm nªn mçi ngêi ph¶i cè g¾ng ë møc b¶n th©n hä cã thÓ hoµn thµnh tèt c«ng viÖc cña m×nh thËm trÝ vît kÕ ho¹ch mµ hä ®· ®Ò ra .
Trong XHCN sù thèng trÞ cña chÕ ®é c«ng h÷u XHCN vÒ t liÖu s¶n xuÊt , quyÕt ®inh sù b×nh ®¼ng cña c¸c thµnh viªn trong x· héi ,®èi víi t liÖu s¶n xuÊt thñ tiªu mäi c¬ së cña chÕ ®é ngêi bãc lét ngêi ,quyÕt ®Þnh nghÜa vô lao ®éng cña c«ng d©n.
Ph©n phèi theo lao ®éng lµ g×? §ã lµ ph©n phèi vËt phÈm tiªu dïng c¸ nh©n cho lao ®éng ,phÇn cßn l¹i cña vËt phÈm tiªu dïng ®îc ph©n phèi b»ng phóc lîi x· héi .
ChÕ ®é XHCN cã tr¸ch nhiÖm vµ ®iÒu kiÖn bè trÝ cho ngêi lao ®éng cã c«ng viÖc phï hîp víi kh¶ n¨ng lao ®éng cho tõng ngêi .X· héi buéc nh÷ng ngêi cã kh¶ n¨ng lao ®éng theo n¨ng lùc cña m×nh ngêi lao ®éng ®ßi hái x· héi ph¶i ®¶m b¶o viÖc lµm cho m×nh vµ cã nghÜa vô tham gia theo kh¶ n¨ng cña m×nh.
LÊy sè lîng vµ chÊt lîng lao ®éng lµm chØ tiªu ®¸nh gi¸ møc ®é cèng hiÕn vµ hëng thô cña hä.Nãi lîng lao ®éng lµ nãi ®Õn lîng tiªu hao søc lao ®éng cña con ngêi vµo s¶n xuÊt .Sè lîng lao ®éng ®o b»ng thêi gian lao ®«ng nhng thêi gian lao ®éng bá ra ®Ó s¶n xuÊt vÉn cha ph¶n ¸nh ®ñ sè lîng lao ®éng mµ ph¶n ¸nh c¶ cêng ®é lao ®éng .Trong mét ®¬n vÞ thêi gian nÕu cêng ®é lao ®éng kh¸c nhau th× long lao ®éng hao phÝ kh¸c nhau.do ®ã thêi gian kh¸c nhau ,cêng dé kh¸c nhau ®é hëng thô còng kh¸c nhau.Nãi chÊt lîng lao ®éng lµ ®é phøc t¹p cña lao ®éng,trong cïng ®¬n vÞ thêi gian lao ®éng phøc t¹p s¸ng t¹o ra gi¸ trÞ nhiÒu h¬n lµ gi¸ trÞ gi¶n ®¬n.Do vËy ngêi cã tr×nh ®é lµnh nghÒ ph¶i ®îc hëng thô nhiÒu h¬n.
Nã ch¼ng qua lµ ngêi s¶n xuÊt ®øng vÒ c¸ nh©n bÞ mÊt ®i th× ®øng vÒ thµnh viªn cña x· héi ngêi Êy nhËn trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp.
Néi dung ph©n phèi theo lao ®éng lµ quy luËt kinh tÕ kh¸ch quan cña chñ nghÜa x· héi .Díi CNXH chÕ ®é ngêi bãc lét ngêi kh«ng cßn tån t¹i ,ngêi d©n lµm chñ ,v× thÕ ph©n phèi s¶n phÈm lµm ra lîi Ých cña ngêi lao ®éng nh»m ®¶m b¶o tho¶ m·n nhu cÇu vËt chÊt v¨n ho¸ thêng xuyªn vµ d¶m b¶o cho cho viÖc ph¸t triÓn tù do toµn diÖn cña tÊt c¶ mäi thµnh viªn trong x· héi ph¸t huy mäi n¨ng khiÕu cña m×nh toµn diÖn nhÊt.
Nhng CNXH ë giai ®o¹n thÊp cha thÓ thùc hiÖn hÕt c¸c nguyªn t¾c “lµm hÕt n¨ng lùc, hëng theo nhu cÇu” Do CNXH còng tõ CNTB mµ ra nªn vÒ mäi ph¬ng diÖn kinh tÕ ®¹o ®øc trÝ tuÖ …..vÉn cßn mang dÊu vÕt cu¶ x· héi cò lµ x· héi t b¶n.
Trong XHCN lùc lîng s¶n xuÊt ®îc gi¶i phãng khái CNTB ,ph¸t triÓn m¹nh mÏ ,n¨ng xuÊt t¨ng kh«ng ngõng cña c¶i ngµy cµng nhiÒu.Tuy vËy lùc lîng s¶n xuÊt vÉn cha t¹o nguån cña c¶i dåi dµo ®Ó thùc hiÖn ph©n phèi theo nhu cÇu.nÕu muèn ph©n phèi theo nhu cÇu th× XHCN sÏ l©m vµo t×nh tr¹ng khñng ho¶ng dÉn ®Õn ph¸ s¶n,MAC viÕt trong mét giai ®o¹n cao h¬n cña x· héi céng s¶n khi mµ c¸ nh©n kh«ng cßn phô thuéc n« lÖ vµo sù ph©n c«ng n÷a lóc Êy lao ®éng kh«ng chØ lµ ph¬ng tiÖn ®Ó sèng mµ cßn lµ nhu cÇu bËc nhÊt cña cuéc sèng . Khi Êy con ngêi míi h¨ng h¸i v¬n lªn lµm hÕt n¨ng lùc hëng theo nhu cÇu
VËy phaØ phÊn ®Êu qua mét chÆng ®êng lÞch sö ®èi ®Çu míi cã thÓ thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu ®ã.
CNXH hoµn toµn xa l¹ víi h×nh thøc ph©n phèi b×nh qu©n nã chØ phï hîp víi níc mµ lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn thÊp vµ trong CNXH Lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn dùa trªn mét nÒn t¶n s¶n xuÇt hiÖn ®¹i.
2.2.Ph©n phèi theo vèn vµ tµi s¶n ®ãng gãp kh¸c.
Trong thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ tiÓu thñ nhu nhËp l¹i phô thuéc vµo së h÷u t liÖu s¶n xuÊt ,vèn ®Çu t s¶n xu¸t vµ tµi n¨ng s¶n xuÊt kinh doanh cña chÝnh ngêi lao ®éng.Trong kinh tÕ t b¶n t nh©n vµ t b¶n nhµ níc ,viÖc ph©n phèi ë ®©y dùa trªn c¬ së së h÷u vèn cæ phÇn së h÷u søc lao ®éng ,së h÷u t b¶n .Ph©nphèi th«ng qua phóc lîi tËp thÓ phóc lîi x· héi ,®Ó n©ng cao møc sèng vÒ vËt chÊt vµ v¨n ho¸ cña nh©n d©n ®Æc biÖt lµ c¸c tÇng líp nh©n d©n lao ®éng.
Sù ph©n phèi thu nhËo cña mäi thµnh viªn trong x· héi cßn ®îc th«ng qua quü phóc lîi tËp thÓ vµ x· héi .sù ph©n phèi nµy cã ý nghÜa hÕt søc quan träng nã gãp phÇn tÝch cùc lao ®éng céng ®ång cña mäi thµnh viªn x· héi n©ng cao møc sèng toµn d©n ,®Æc biÖt lµ ngêi cã thu nhËp thÊp,Gi¸o dôc ý thøc céng ®ång,x©y dùng chÕ ®é x· héi míi .
Quü phóc lîi x· héi kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh ph©n phèi thu nhËp c¸ nh©n trong céng ®ång song quü ®ã chØ cã ý nghÜa tÝch cùc khi quü ®ã sù dông hîp lý.
CNXH ph¸t triÓn míi cã ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn mét bíc c¬ b¶n c«ng b»ng x· héi trong ph©n phèi thu nhËp.
Trong thêi k× qu¸ ®é lªn CNXH bá qua chÕ ®é TBCN tõ mét nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp nghÌo nµn l¹c hËu,§¶ng vµ nhµ níc ta ®· thùc hiÖn chñ tr¬ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ theo híng x· héi chñ nghÜa th× vÉn cßn tån t¹i nhng bÊt hîp lÝ,bÊt b×nh ®¼ng vÒ ph©n phèi thu nhËp sù nghiÖp x©y dùng CNXH ®ßi hái ph¶i t¹o ra tiÒn ®Ò biÖn ph¸p tõng bíc thu hÑp vµ xo¸ bá sù bÊt b×nh ®¼ng tiÕn tíi chÕ ®é kh«ng cßn ngêi bãc lét ngêi.
§Ó ®¹t ®îc môc ®Ých nay cÇn ph¶i :
+Ph¸t triÓn m¹nh mÏ lùc lîng s¶n xuÊt
+TiÕp tôc hoµn thiÖn chÝnh s¸ch tiÒn c«ng ,tiÒn l¬ng
+§iÒu kiÖn thu nhËp d©n c h¹n chÕ qu¸ ®¸ng vÒ mÆt thu nhËp .Trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH ë níc ta mét mÆt ph¶i thõa nhËn sù chªnh lÖch vÒ møc thu nhËp lµ kh¸ch quan .Nhµ níc cÇn h¹n chÕ sù chªnh lÖch thu nhËp qu¸ møc dÉn ®Õn sù ph©n ho¸ gi÷a c¸c n¬i trong x· héi.
+KhuyÕn khÝch lµm giµu hîp ph¸p ®i ®«i víi xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo .Môc tiªu phÊn ®Êu cña nh©n d©n ta lµ d©n giµu níc m¹nh x· héi c«ng b»ng v¨n minh .V× vËy cÇn ph¶i ph©n ®Êu ph¸t huy nç lùc lµm giµu cho mäi c«ng d©n.
+KhuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ mäi c«ng d©n ,nhµ ®Çu t më mang nghµnh nghÒ ,ph©n bè d©n c lao ®éng trªn ®Þa bµn c¶ níc .më réng kinh tÕ ®èi ngo¹i ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lao ®éng t¹o®iÒu kiÖn cho mäi ngêi lao déng tù t×m kiÕm viÖc lµm.
Nhng trong ph©n phèi vËt phÈm tiªu dïng ë níc ta cßn cã mét sè vÊn ®Ò cÊp b¸ch .
§Èy m¹nh s¶n xuÊt t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng x· héi nÒn kinh tÕ cña ta cßn phæ biÕn lµ nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt nhá,kÜ thËt thñ c«ng n¨ng xuÊt lao ®éng thÊp l¹i bÞ chiÕn tranh tµn ph¸ nÆng nÒ vµ trong t×nh tr¹ng hoµ b×nh võa trong t×nh tr¹ng cã kh¶ n¨ng chiÕn tranh x¶y ra.
Chóng ta ®ang ®øng tríc vÊn ®Ò gay g¾t trong ph©n phèi ,m©u thuÉn gi÷a tiªu dïng, x©y dùng ph¸t triÓn cñng cè quèc phßng .
Con ®êng c¬ b¶n nh»m kh¾c phôc nh÷ng gay g¾t trong vÊn ®Ò ph©n phèi ë níc ta hiÖn naylµ ph¸t triÓn m¹nh s¶n xuÊt,T¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng x· héi .Trªn c¬ së ®ã cña c¶i sÏ t¨ng m¹nh gi¸ trÞ mçi ®¬n vÞ hµng ho¸ gi¶m cho nªn mét mÆt t¨ng tÝch luü mét mÆt ph¶i c¶i thiÖn ®êi sèng cña x· héi.
Ngoµi ra cßn t¨ng cêng hîp t¸c c¸c níc b¹n c¸c níc XHCN anh em kh¸c trong héi ®ång t¬ng trî kinh tÕ ,x©y dông kinh tÕ vµ t¨ng cêng kh¶ n¨ng quèc phßng cã mèi quan hÖ h÷u c¬ víi nhau.
Trong hiÖn tr¹ng nÒn kinh tÕ níc ta ®ang ph¶i gÆp nh÷ng vÊn ®Ò mÊt c©n ®èi trong nÒn kinh tÕ quèc dan th× m©u thuÉn gi· x©y dùngvµ ph¸t triÓn cñng cè quèc phßng lµ rÊt gay g¾t.Tuy vËy m©u thuÉn nµy kh«ng cã tÝnh chÊt ®èi kh¸ng v× ®Òu ®¶m b¶o cuéc sèng Êm no h¹nh phóc cho ngêi d©n.Song còng cã nhiÒu vÊn ®Ò cÇn g¶i quyÕt;
-§iÒu tiÕt l¹i viÖc ph©n phèi vµ ph©n phèi l¹i thu nhËp gi÷a c¸c tÇng líp d©n c .Tõng bíc c¶i tiÕn chÕ ®é tiÒn l¬ng vµ chuÈn bÞ c¶i c¸ch tiÒn l¬ng
_Hoµn thiÖn h×nh thøc kho¸n s¶n phÈm cuèi cïng §Õn nhãm lao ®éng vµ ngêi lao déng trong khu vùc n«ng nghiÖp tËp thÓ.
Ch¬ng II:
Thùc tr¹ng quan hÖ ph©n phèi ë níc ta hiÖn nay ë níc ta vµ nh÷ng gi¶i ph¸p hoµn thiÖn quan hÖ ph©n phèi trong thêi gian tíi.
2.2 Thùc tr¹ng quan hÖ ph©n phèi ë níc ta hiÖn nay.
Cïng víi sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ tõ c¬ chÕ tËp chung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ víi c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn tÊt yÕu ph¶i ®æi míi c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi cò tríc ®©y phï hîp víi c¬ chÕ míi cña nÒn kinh tÕ.
TiÒn l¬ng vµ c«ng lao ®éng lµ ®Æc biÖt quan träng v× nã thÓ hiÖn quan ®iÓm cña ®¶ng vµ Nhµ níc trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng níc ta . Ph©n tÝch chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng , tiÒn c«ng hiÖn nay trªn c¬ së ®ã ®a ra c¸c c¸c ph¬ng híng gi¶i ph¸p c¬ b¶n ®Ó tiÕp tôc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò tiÒn l¬ng cña níc ta trong thêi gian tíi .NÕu thùc hiÖn m¹nh viÖc sµng läc ,sa th¶i ,thùc hiÖn tuyÓn dông l¹i theo c¬ chÕ míi víi ph¬ng tr©m tinh gi¶m bé m¸y ®Õn møc tèi u
2.2.1 T×nh tr¹ng ph©n phèi theo lao ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ë viÖt nam.
XuÊt ph¸t tõ nguyÖn väng ch©n thµnh chÝnh ®¸ng song nãng véi ta ®· m¸y mãc vËn dông nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng cña c¸c nø¬c x· héi chñ nghÜa vµ hoµn c¶nh cha chÝn muåi trong nÒn kinh tÕ tËp chung cña níc ta .Nguyªn nh©n nµy n»m trong nhËn thøc nhÇm lÉn cña chóng ta ®em ®ång nhÊt së h÷u x· héi vµo së h÷u toµn d©n ,kh«ng ®Æt së h÷u nµy víi mèi t¬ng quan biÖn chøng víi lùc lîng s¶n xuÊt thÊp kÐm cña níc ta .Do ®ã hµnh ®éng cña chóng ta lµ nhanh chãng c¶i t¹o c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cña CNXH lµm c¬ së cho ph©n phèi lao ®éng .MÆt kh¸c trong lÜnh vùc trao ®æi chóng ta l¹i thùc hµnh ph©n phèi b»ng hiÖn vËt mét c¸ch réng kh¾p tõ s¶n xuÊt ®Õn tiªu dïng khiÕn quan hÖ hµnh tiÒn bÞ thñ tiªu ,thíc ®o lao ®éng b»ng gi¸ trÞ bÞ phñ ®Þnh .KÕt qu¶ lµ trong ph©n phèi ta kh«ng thùc hiÖn ®îc ph©n phèi ®óng cho lao ®éng ,®¶m b¶o c«ng b»ng lao ®éng mµ l¹i ®a ®Õn sù b×nh qu©n x· héi. §iÒu ®ã t¹o kÏ hë lµm triÖt tiªu nh©n tè tÝch cùc d¸m hi sinh v× nghÜa lín ,biÕt quªn hÕt m×nh cho lao ®éng .§ång thêi t¹o ra chç dùa cho thãi lêi nh¸c ,û l¹i ,dùa dÉm ,¨n b¸m kh¾p mäi n¬i ,mäi ngêi .§©y còng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n ®Èy x· héi vµo t×nh tr¹ng tr× trÖ nghÌo nµn khñng ho¶ng .Nhng khi thùc hiÖn ®æi míi so víi nguyªn t¾c ph©n phèi mµ chóng ta thùc hiÖn tríc cã hai quan ®iÓm kh¸c biÖt .
Thø nhÊt liªn quan tíi c¸ch x¸c ®Þnh sù cèng hiÕn b»ng søc lao ®éng cña mçi ngêi cho x· héi : cèng hiÕn b»ng søc lao ®éng vµ cèng hiÕn b»ng sù gãp vèn .
ë thêi k× tríc chóng ta thêng x¸c ®Þnh sù cèng hiÕn søc lao ®éng cña mçi con ngêi b»ng cêng ®é lao ®éng vµ thêi gian lao ®éng tr×nh ®¬n vµ kh¶ n¨ng cña ngêi lao ®éng .C¸ch x¸c ®Þnh nh vËy lµ cã ph©n phèi mang tÝnh chÊt b×nh qu©n k×m h·m sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt .V× ngêi mµ hö¬ng Ýt, sÏ kh«ng cè g¾ng lµm nhiÒu h¬n vµ ngêi lµm Ýt hëng nhiÒu û l¹i ngêi lµm nhiÒu ,kh¾c phôc t×nh tr¹ng ph©n phèi b×nh qu©n tõ khi ®æi míi ®Õn nay ta chñ ch¬ng x¸c ®Þnh cèng hiÕn b»ng søc lao ®éng cña mçi ngõ¬i trong x· héi c¨n cø vµo søc lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ : nã phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè còng nh tr×nh ®é kh¶ n¨ng cña ngêi lao ®éng .
C¶ nguyªn t¾c ph©n phèi theo tr×nh ®é lao ®éng vµ ph©n phèi theo sù ®ãng gãp ®Òu dùa theo ph©n phèi, theo lao ®éng lµ chñ yÕu .Trong thêi kú trø¬c ®æi míi chóng ta chñ tr¬ng thùc hiÖn c¸c nguyªn t¾c ph©n c«ng theo lao ®éng, nhng trªn thùc tÕ kh«ng ph¶i lóc nµo chóng ta còng thùc hiÖn chÝnh x¸c nguyªn t¾c ph©n phèi Êy .Nguyªn nh©n cña viÖc thùc hiÖn kh«ng chÝnh x¸c c¸c nguyªn t¾c ®ã lµ do tÝnh phøc t¹p cña sù tÝnh to¸n cèng hiÕn.HiÖn nay gi¸ trÞ cña t liÖu s¶n xuÊt thuéc së h÷u toµn d©n ë níc ta cha nhiÒu ®Õn møc kh«ng ph¶i huy ®éng vèn trong nh©n d©n chØ dùa vµo nguån vèn së h÷u toµn d©n kh«ng cã ®îc tèc ®é ph¸t triÓn nh mong mèn . §Ó lµm cho lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn hÕtt kh¶ n¨ng cña nã th× ngoµi viÖc sö dông vèn toµn d©n ph¶i huy ®éng thªm vèn trong nh©n d©n ,muèn vËy cÇn cho phÐp nhòng ngêi giµu sö dông hÕt cña c¶i cña m×nh , hä sÏ sö dông tµi s¶n cña m×nh chÝnh ®¸ng, hîp ph¸p trong tiªu dïng cho c¸ nh©n .Trong thêi kú tríc ®æi míi , v× nhiÒu lý do kh¸c nhau , chóng ta ®· kh«ng hùc hiÖn nguyªn t¾c ph©n phèi thµnh th¹o møc ®ãng gãp vèn khi bá vèn ra ®Ó kinh doanh ngêi bá vèn ph¶i chÊp nhËn kh¶ n¨ng thua lç nhng nhiÒu ngêi hy väng vÉn cã l·i nªn vÉn s½ng sµng chÊp nhËn bá vèn ra ®Ó kinh doanh ®iÒu ®ã rÊtt phï hîp víi lîi Ých cña x· héi.
Nguyªn t¾c ph©n phèi theo møc ®ãng gãp chung chÝnh lµ viªc ®Ó khuyÕn khÝch mäi ngêi ®ãng gãp vèn nÕu cã. Lùc lîng s¶n xuÊt cµng ph¸t triÓn th× gi¸ trÞ cña t liÖu s¶n xuÊt phô thuéc vµo ngêi d©n ngµy cµng nhiÒu do vËy nhµ níc cµng cã Ýt nhu cÇu trong viÖc thu hót ®ãng gãp cña ngíi d©n.
Chñ tr¬ng thùc hiÖn nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng , võa thao møc ®ãng gãp vèn lµ sù ®æi míi quan träng trong sù nghiÖp cña ®¶ng ta vÒ sù ph©n phèi nãi riªng . Thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi míi kÕt thóc vµ chñ nghÜa x· héi míi trë thµnh hiÖn thùc , nhng khi mµ thêi kú qu¸ ®é cha kÕt thóc th× chóng ta cha thùc hiÕn ®iÒu nµy ®îc .Nguyªn t¾c ph©n phèi theo cèng hiÕn thùc chÊt lµ ph©n phèi theo lao ®éng võa theo møc ®é ®ãng gãp cña c¸ nh©n trong x· héi v× theo ®ãng gãp cña c¸ nh©n trong x· héi th× suy cho cïng còng cã 2 lo¹i cèng hiÕn ®ã lµ cèng hiÕn theo søc lao ®éng vµ cèng hiÕn theo vèn gãp . Khi quan niÖm vËy kh¸i niÖm c«ng b»ng x· héi mang mét néi dung míi tríc ®©y ta quan niÖm kh«ng lµm th× kh«ng ®îc hëng ®ã lµ c«ng b»ng cßn kh«ng lµm mµ ®îc hëng lµ bÊt c«ng b»ng ®ã lµ quan niÖm d©n ta ®Õn nhËn thøc chñ tr¬ng thùc hiÖn ph©n phèi theo lao ®éng mµ kh«ng thùc hiÖn theo ph©n phèi võa theo lao ®éng võa theo vèn ®ãng gãp nÕu theo quan niÖm cò th× ta cha thùc hiÖn ®îc c«ng b»ng x· héi nhng víi quan niÖm míi nµy th× viªc thùc hiÖn sÏ n»m trong t¬ng lai kh«ng xa.
2.2.2Thùc tr¹ng ph©n phèi trong doanh nghiÖp ë ViÖt nam .
NÒn kinh tÕ viÖt nam lµ nÒn kinh tÕ qu¸ ®é sang kinh tÕ thÞ trêng , ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ë viÖt nam gåm 2 khu vùc kinh tÕ vµ 3 lo¹i h×nh doanh nghiÖp ®ã lµ doanh ngiÖp nhµ níc , doanh nghiÖp d©n doanh doanh nghiÖp c«ng t hîp doanh ®Æc trng khu vùc kinh tÕ t nh©n. ¬ cÊu kinh tÕ thu nhËp cña doanh nghiÖp thu nhËp lÇn ®Çu cña ngêi lao ®éng tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n thu nhËp cã tÝnh chÊt l¬ng mµ doanh nghiÖp tr¶ cho ngêi lao ®éng.
2.3 mét sè h¹n chÕ vµ gi¶i ph¸p cho vÊn ®Ò ph©n phèi ë níc ta hiÖn nay.
C¬ chÕ thÞ trêng ®· ®a l¹i nhiÒu thµnh tùu cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ n¨ng lùc s¶n xuÊt t¨ng ®¸ng kÓ c¬ may vÒ s¶n xuÊt vµ viÖc lµm ngµy cµng nhiÒu ngêi lao ®éng dÔ dµng lùa chän n¬i lµm viÖc , c¬ chÕ thÞ trêng ®· t¹o ra thÞ trêng lao ®éng võa t¹o bíc ph¸t triÓn vÒ ph©n c«ng, ®a d¹ng ho¸ lao ®éng võa t¹o m«i trêng kh¸ch quan th«ng qua tr¶ c«ng lao ®éng , mµ lao ®éng x· héi ®îc chuÈn ho¸ qua gi¸ nhµ níc míi cã c¬ së ®iÒu tiÕt vÜ m« th«ng qua nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng nhng c¬ chÕ thÞ trêng còng ph¸t sinh nh÷ng quan hÖ , nhng xung lùc míi gay g¾t gi÷a nhng thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh tËp thÓ víi ®èi thñ c¹nh tranh cña nã lµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ tiÓu thñ.
Nhµ níc kh«ng thÓ tËp chung ®Çu t bao cÊp u ®·i cho kinh tÕ quèc d©n tËp thÓ nh tríc n÷a.C¸c thµnh phÇn kinh tÕ ph¶i ®îc tù do s¶n xuÊt kinh doanh mang l¹i hiÖu qu¶ v« cïng b×nh ®¼ng tríc ph¸p luËt.Kinh tÕ quèc doanh còng kh«ng cßn lµ hÖ thèng kinh tÕ ®éc quyÒn nh xa, tuy n¾m trong tay lùc lù¬ng vËt chÊt to lín cña quèc gia, nhng gi¸ trÞ tµi s¶n to lín nµy l¹i thêng g¾n víi tµi s¶n cè ®Þnh, cò kü l¹c hËu vµ mét bé m¸y qu¶n lý cång kÒnh kÐm hiÖu lùc , Kinh tÕ tËp thÓ hÇu nh gi¶i thÓ ë nhiÒu n¬i hoÆc chuyÓn c¬ chÕ thµnh hé gia ®×nh , t nh©n .Trong khu vùc kinh tÕ c¸ thÓ t b¶n t nh©n cã u thÕ h¬n nhiÒu vËt t , trang thiÕt bÞ kü thuËt míi vÒ qu¶n lý hiÖu lùc ,thich øng víi mét thÞ trêng thêng xuyªn biÕn ®æi lµm ph¸t sinh kh«ng Ýt c¸c nghÞch lý trong x· héi ta . Khi cÇn ph¶i cã thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh tËp thÓ m¹nh ®Ó lµm c¬ së ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa th× kinh tÕ quèc doanh l¹i sa vµo t×nh tr¹ng yÕu kÐm tr× trÖ. Kinh tÕ tËp thÓ hÇu nh gi¶i thÓ ë nhiÒu n¬i vµ chuyÓn thµnh hé gia ®×nh t nh©n nay vÉn cha cã gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nµo . s¾p tíi §¶ng vµ nhµ níc ta cã chñ tr¬ng cæ phÇn ho¸ réng r·i c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh , ch¾c ch¾n c¸c thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh tËp thÓ ph¶i tù vît lªn ®Ó chiÕn th¾ng ¸p lùc ®Ó c¹nh tranh.
Ta cÇn thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh m¹nh lµm c¬ së cho kinh tÕ x· héi ®Ó thùc hiÖn nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng , tiÕp theo lµm c¬ së t¹o lËp mét c¬ së h¹ tÇng cho ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.
Ph©n ph«Ý theo lao ®éng lµ ®éng lùc to lín thu hót l«i cuèn hµng triÖu quÇn chóng vµo c«ng cuéc kiÕn t¹o x· héi míi .Nh÷ng vÊp v¸p sai lÇm thÊt b¹i kh«ng thñ tiªu con ®êng thö nghiÖm khai ph¸ lµ ®iÒu kiÖn dÜ nhiªn nh÷ng bµi häc tõ trong thÊt b¹i còng quý gi¸ kh«ng kÐm phÇn nh÷ng bµi häc thµnh c«ng.
Tuy cã rÊt nghiÒu cè g¾ng nhng vÉn cßn tån t¹i mét sè h¹n chÕ trong ph©n phèi ë níc ta hiÖn nay.NÒn kinh tÕ mang ®Ëm tÝnh chÊt n«ng nghÞªp l¹c hËu c«ng nghiÖp nhá bÐ kÕt cÊu c¬ së h¹ tÇng, c¬ së vËt chÊt kü thuËt thÊp kÐm tÝch luü tõ néi bé kinh tÕ vµ ®Çu t ph¸t triÓn c«ng thÊp ®ång thêi ta ph¶i ®ãn ®Çu ®Ó h×nh thµnh nh÷ng mòi nhän ph¸t triÓn theo tr×nh ®é tiªn tiÕn cña khoa häc thÕ giíi t¹o nÒn t¶ng cho sù t¨ng trëng nhanh hiÖu qu¶ cao vµ l©u bÒn cña toµn bé kinh tÕ.
liªn hÖ
Malaixia:
nhµ t b¶n ngêi hoa vµ c¸c tæ chøc hµnh chÝnh chÝnh trÞ ngêi m· lai lµ nh÷ng ngêi hëng thô phÇn lín thµnh qu¶ lao ®éngcña sù ph¸t tiÓn kinh tÕ nhanh ë nh÷ng n¨m 60 . HËu qu¶ lµ quan hÖ x· héi trë nªn hÕt søc c¨ng th¼ng nhiÒu ph¬ng ph¸p chèng l¹i nghÌo khæ nhng ®em l¹i cho nhng ngêi nghÌo khæ rÊt Ýt . Ngêi m· lai cã rÊt Ýt tµi nguyªn kinh tÕ ruéng ®Êt kh«ng thu ®îc lîi nhuËn mÆc dï ®· cè g¨ng rÊt nhiÒu.Bµi häc kh¸c dï mÆc dï chÝnh s¸ch nghÌo khæ ®ã chÝnh thøc ®îc quan t©m , nhng sau gÇn 2 thËp kû thùc hiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ míi kh«ng thÓ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña chÝnh s¸ch chèng nghÌo khæ vµ cø tiÕp tôc ¸p dông. §iÒu nµy ®· dÉn ®Õn nh÷ng lo ng¹i chÝnh s¸ch trªn dîc duy tr× lµm dÔ dµng cho viÖc b¶o trî cña §¶ng chÝnh trÞ ®¬ng quyÒn vµ v× lîi Ých cña mét sè nhãm kh«ng ph¶i v× xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo . Ngêi nghÌo chØ ®îc hëng lîi Ých tõ viÖc cung cÊp cña chÝnh phñ vÒ c¬ së h¹ tÇng vµ dÞnh vô x· héi.Tuy nhiªn viÖc tiÕp cËn c¸c dÞch vô c¬ b¶n cña ng¬× nghÌo vÉn lµ mét vÊn ®Ò cÇn quan t©m.
kÕt luËn:
Ph©n phèi chiÕm mét vÞ trÝ quan träng , kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong nÒn s¶n xuÊt x· héi. H×nh thøc ph©n phèi thÓ hiÖn b¶n chÊt cña chÕ ®é x· héi. Ph©n phèi t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn mäi ngµnh , mäi ®¬n vÞ kinh doanh, mäi mÆt ®êi sèng vµ mäi ngêi trong x· héi.Do ®ã trong thêi kú qu¸ ®é, nhµ níc ph¶i biÕt sö dông quan hÖ ph©n phèi nh mét c«ng cô ®¾c lùc ®Ó t¸c ®éng ®Õn sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.B»ng chÝnh s¸ch vÒ tiÒn l¬ng, tiÒn thëng n¨ng suÊt chÊt lîng … Nhµ níc cã thÓ híng dÉn, kÝch thÝch c¸c ®în vÞ kinh doanh tÝch cùc ¸p dông thµnh tùu c¸ch m¹ng khoa hoc kü thuËt , tõ ®ã t¸c ®éng cã hiÖu qu¶ vµo c¬ cÊu kinh tÕ míi.
MÆc dï tr×nh ®é s¶n xuÊt cßn thÊp, møc sèng cha cao, nhng nÕu nhµ níc biÕt khÐo lÐo sö dông c«ng cô ph©n phèi v·n cã thÓ thÓ hiÖn tÝnh u viÖt cña chÕ ®é míi. Mét mÆt , nhµ níc cã thÓ t¹m dông ®îc kh¶ n¨ng cña x· héi ®Ó ph©n phèi hîp lý, kh«ng ®Ó l·ng phÝ kh«ng ®Î r¬i vµo tay kÎ bÊt l¬ng.Nhµ níc cßn cã thÓ th«ng qua c¸c biÖn ph¸p ph©n phèi l¹i thu nhËp ®Ó ®¶m b¶o c«ng b»ng h¬n trong x· héi, ®¶m b¶o cho sù ph¸t huy, ph¸t triÓn b×nh ®¼ng n¨ng lùc cña mäi thµnh viªn trong x· héi.
Trong giai ®o¹n ®Çu qu¸ ®é nªn chñ nghÜa x· héi cña níc ta hiÖn nay, do sù tån t¹i cña nhiÒu giai cÊp, tÇng líp víi lîi Ých cßn cha thèng nhÊt nªn lao déng cha thÓ lµ quyÒn lîi mµ cßn lµ nghÜa vô, la “ ph¬ng kÕ sinh nhai’’cña moÞ ngêi.Do ®ã trong x· héi cßn cã sù kh¸c biÖt vÒ møc sèng, vÞ trÝ gi÷a c¸c thµnh viªn dùa trªn c¬ së møc ®ãng gãp cña mçi ngêi vµo x· héi.MÆc dï vËy , ta chÊp nhËn h×nh thøc ph©n phèi nµy v× nã phï hîp víi quan hÖ s¶n xuÊt cña níc ta. Thùc hiÖn nã cã t¸c dông thóc ®Èy sù ph¸t triÓn nhanh cña x· h«i ®Õn mét giai ®o¹n cao h¬n, v¨n minh h¬n.§ång thêi, vai trß cña nhµ níc ngµy cµng trë nªn quan träng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng nh»m ®Þnh híng ®óng cho sù ®i lªn cña x· héi.
Danh s¸ch tµi liÖu tham kh¶o
-gi¸o dôc víi t¨ng trëng kinh tÕ vµ c«ng b»ng x· h«i ë §«ng ¸ vµ ®«ng Nam ¸
kinh tÕ häc m¸c-lenin quyÓn 3
m« h×nh t¨ng trëng kinh tÕ vµ c«ng b»ng x· héi, nhµ xuÊt b¶n ®¹i häc quèc gia Hµ Néi-2002
t¹p chÝ c«ng s¶n sè 24/1997
t¹p chÝ kinh tÕ ph¸t triÓn(sè3-th¸ng 6- 2003)
t¹p chÝ kinh tÕ ph¸t triÓn sè 5 th¸ng 7 –2003
triÕt häc sè 8(135)th¸ng 8-2002
triÕt häc sè 10(141)th¸ng 10-2000
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Thực trạng và giải pháp nâng cao tốc độ của quan hệ phân phối thu nhập trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở nước ta hiện nay.DOC