Tiểu luận Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp - Trường Trung học cơ sở Hải Long

Tiểu luận Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp - Trường THCS Hải LongA. ĐẶT VẤN ĐỀ Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp (GDNGLL) ở trường phổ thông là hoạt động được tổ chức diễn ra ngoài giờ lên lớp chính khóa nhằm giáo dục học sinh theo mục tiêu giáo dục. Là sự tiếp nối hoạt động giáo dục trên lớp, là con đường gắn lý thuyết với thực tế, tạo nên sự thống nhất giữa nhận thức và hành động. Hoạt động GDNGLL, một trong những mảng hoạt động giáo dục quan trọng ở nhà trường phổ thông, đặc biệt là THCS. Hoạt động này có ý nghĩa rất lớn đối với quá trình giáo dục học sinh đó là: hỗ trợ đắc lực cho hoạt động giảng dạy trên lớp, bởi thời gian trên lớp của học sinh chỉ có giới hạn, giáo viên khó có thể đi sâu vào những chi tiết, cung cấp cho học sinh nhiều kiến thức ngoài sách giáo khoa, góp phần phát triển và hoàn thiện nhân cách, bồi dưỡng năng khiếu và tài năng sáng tạo của học sinh. Nội dung của hoạt động NGLL rất phong phú và đa dạng, thể hiện qua các hoạt động do nhà trường tổ chức như: hoạt động văn hóa, hoạt động văn nghệ, TDTT, tham quan, lao động, các hoạt động xã hội… Người giáo viên có thể giải quyết vấn đề này ở những buổi tổ chức HĐNGLL, nếu biết khéo lồng ghép. Nhờ đó mà các kiến thức tiếp thu được ở trên lớp có cơ hội được áp dụng, mở rộng thêm qua thực tế, đồng thời có tác dụng nâng cao hứng thú học tập cho HS đối với các tiết học chính khóa. Hoạt động GDNGLL còn góp phần tạo ra năng lực tổ chức các hoạt động cá nhân của học sinh, giúp học sinh hoàn thiện nhân cách và phát triển óc sáng tạo, sự hoạt bát. Không ít những trường hợp, những tài năng khác của học sinh được bộc lộ và phát hiện ở chương trình này. Như vậy trong bối cảnh hiện nay: đất nước đang bước vào con đường hội nhập với quốc tế, giáo dục cho học sinh đầy đủ các tố chất: Đức, Trí, Thể, Mỹ là một yêu cầu mà các trường phổ thông phải chú trọng. Bên cạnh tri thức được tuyền đạt, tiếp thu trên lớp học, hoạt động GDNGLL là một trong những phương thức giáo dục cho học sinh kỹ năng sống, kỹ năng tổ chức ứng dụng vào thực tiễn những kiến thức đã học, phát triển năng khiếu, hình thành cho các em thói quen tìm hiểu, khám phá những điều mới mẻ trong cuộc sống. Hơn nữa, hoạt động GDNGLL là một trong ba bộ phận hợp thành của quá trình đào tạo. Là cầu nối tạo ra mối quan hệ hai chiều giữa nhà trường với xã hội, giữa giờ dạy trên lớp và hoạt động GDNGLL, góp phần điều chỉnh và định hướng quá trình giáo dục đạt hiệu quả. Hiện nay, HĐGDNGLL được coi như một nội dung học tập ở trường THCS, nó có chương trình chính thức và có đủ tài liệu hướng dẫn giảng dạy. Cho nên chúng ta càng hiểu rõ hơn việc chỉ đạo các HĐNGLL ở trường THCS là thực sự cần thiết và là một bộ phận không thể thiếu của quá trình giáo dục sư phạm. B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. CƠ SỞ LÝ LUẬN: - Hoạt động GDNGLL là một hoạt động giáo dục cơ bản, được thực hiện một cách có mục đích, có kế hoạch, có tổ chức nhằm thực thi quá trình đào tạo nhân cách học sinh, đáp ứng nhu cầu đa dạng của đời sống xã hội. Hoạt động này do nhà trường quản lý tiến hành ngoài giờ dạy học trên lớp, theo chương trình kế hoạch dạy học, hoặc trong đời sống xã hội do nhà trường chỉ đạo, diễn ra trong suốt năm học và cả thời gian nghỉ hè để khép kín quá trình giáo dục, làm cho quá trình đó có thể thực hiện được mọi nơi, mọi lúc. - GDNGLL là cầu nối tạo ra mối quan hệ hai chiều giữa nhà trường với xã hội, giữa giờ dạy trên lớp và HĐGDNGLL, góp phần điều chỉnh và định hướng quá trình giáo dục đạt hiệu quả. Hiện nay, HĐGDNGLL được coi như một nội dung học tập ở trường THCS, nó có chương trình chính thức và có đủ tài liệu hướng dẫn giảng dạy. Cho nên chúng ta càng hiểu rõ hơn việc chỉ đạo các HĐNGLL ở trường THCS là thực sự cần thiết và là một bộ phận không thể thiếu của quá trình giáo dục sư phạm. - HĐGDNGLL ở trường THCS có vai trò sau: Là nơi thể nghiệm, vận dụng và củng cố tri thức trên lớp; là dịp, cơ hội để học sinh tự bộc lộ nhân cách toàn vẹn, từ đó khẳng định vị trí của mình; là môi trường nuôi dưỡng và phát triển tính chủ thể cho học sinh: chủ động, tích cực, độc lập và sáng tạo; là dịp tốt để thu hút cả ba lực lượng giáo dục cùng tham gia giáo dục. - HĐGDNGLL củng cố và khắc sâu kiến thức các môn học, mở rộng và nâng cao hiểu biết cho học sinh về các lĩnh vực của đời sống xã hội, làm phong phú thêm vốn tri thức, kinh nghiệm hoạt động tập thể của học sinh. Rèn luyện cho học sinh các kỹ năng cơ bản phù hợp với lứa tuổi như kỹ năng giao tiếp, ứng xử, kỹ năng tự đánh gía kết quả học tập, lao động, kỹ năng hòa nhập... Bồi dưỡng thái độ tự giác, tích cực tham gia các hoạt động tập thể và hoạt động xã hội, hình thành tình cảm chân thành, niềm tin trong sáng với cuộc sống, với quê hương, đất nước, có thái độ đúng đắn với các hiện tượng tự nhiên và xã hội. - HĐGDNGLL có phạm vi rộng (trong và ngoài nhà trường) phong phú đa dạng; được tổ chức dưới sự hướng dẫn của người lớn trên cơ sở tạo điều kiện phát huy tính tích cực sáng tạo của học sinh; được tiến hành tập thể trong đó mỗi học sinh tham gia hoạt động với tư cách, ý thức của một thành viên trong tập thể nhất định; HĐGDNGLL mang tính chất tự nguyện, tự giác phục vụ hoàn toàn lợi ích tập thể, lợi ích xã hội chứ không vì lợi ích cá nhân; các hoạt động NGLL của học sinh là của các em học sinh mới lớn đang tập làm người lớn nên yêu cầu không khó khăn phức tạp như người lớn mà chỉ yêu cầu các em ứng dụng để kết hợp học tập và giáo dục các em. Việc thực hiện chương trình, kế hoạch HĐNGLL phải đảm bảo tính năng động tuỳ thuộc vào điều kiện từng trường, từng địa phương; đồng thời người cán bộ quản lý cũng cần vận dụng linh hoạt các chức năng quản lý trong công tác này, đặc biệt chú trọng chức năng kiểm tra, cần đảm bảo nguyên tắc đánh giá: chính xác, công bằng, động viên. II. THỰC TRẠNG CỦA HOẠT ĐỘNG GDNGLL TRONG CÁC NHÀ TRƯỜNG THCS NÓI CHUNG , TRƯỜNG THCS ĐÔNG HƯNG B NÓI RIÊNG. 1. Thực trạng chung. Thực tế công tác hoạt động GDNGLL hiện nay ở các trường THCS có một số vấn đề ưu nhược điểm sau: - Về mặt nhận thức: Cơ bản giáo viên và học sinh đã có nhận thức được hoạt động GDNGLL. Một số hoạt động thông thường trong nhà trường được GV và HS tham gia và đánh giá cao. Từ đó nâng cao được ý thức về hoạt động này - Về việc tổ chức : Các trường đã tổ chức được khá nhiều các hoạt động GDNGLL cho học sinh bằng nhiều hình thức phong phú, hấp dẫn, thu hút được đông đảo số học sinh tham gia như: Hoạt động giáo dục truyền thống, hoạt động ủng hộ đồng bào, nạn nhân gặp khó khăn. - Về công tác quản lý: Vững vàng hơn trong công tác chỉ đạo các hoạt động của đơn vị. - Chất lượng giáo dục ngày càng được nâng cao hơn, các em có thêm nhiều kỹ năng để tổ chức, xử lý các vấn đề học tập và trong cuộc sống. Trong thực tế hoạt động, bên cạnh những ưu điểm nói trên, công tác GDNGLL vẫn còn một số khó khăn, tồn tại: Việc thực hiện hoạt động GDNGLL giữa các nhà trường chưa đồng bộ, khả năng tổ chức hoạt động của GV còn nhiều hạn chế, có trường giáo viên không có chuyên môn, chỉ kiêm nhiệm khi số giờ còn ít. Giáo viên khi thực hiện còn mang tính bắt buộc, chưa hiệu quả. Kế hoạch tổ chức thực hiện của các bộ phận chưa cụ thể, khả thi. Kinh phí cho hoạt động này chưa thực sự được chú trọng.... Điều đó ít nhiều ảnh hưởng đến công tác chỉ đạo hoạt động GDNGLL của các nhà trường. 2. Thực trạng hoạt động GDNGLL ở TRƯỜNG THCS ĐÔNG HƯNG B. 2.1. Những thuận lợi và khó khăn. * Thuận lợi: - Trường THCS Hải Long nằm trên địa bàn xã Đông Hưng , Huyện An Minh, là xã nằm ngay sát trung tâm huyện, có điều kiện giao thông thuận lợi, đời sống nhân dân đã có nhiều cải thiện, cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương hết sức quan tâm đến sự nghiệp giáo dục. - Trong những năm vừa qua, nhà trường cũng đã được đầu tư xây dựng một số hạng mục về cơ sở vật chất, trang thiết dạy học hỗ trợ cho việc giảng dạy và các hoạt động giáo dục trong nhà trường. Tuy nhiên, việc đầu tư cho giáo dục hiện nay còn gặp nhiều hạn chế do nhiều nguyên nhân. - Đội ngũ cán bộ giáo viên trong nhà trường được đào tạo cơ bản, có lòng yêu nghề mến trẻ, có trách nhiệm đối với nhiệm vụ được giao. Giáo viên được giao nhiệm vụ tổ chức giảng dạy hoạt động GDNGLL có chuyên môn phù hợp, có năng lực trong giảng dạy. - Chương trình hoạt động GDNGLL đã được thực hiện trong nhiều năm, có tính ổn định, giáo viên giảng dạy đã có sự tích lũy về kinh nghiệm. * Khó khăn: - Điều kiện dân sinh, dân trí trên địa bàn tuy đã được cải thiện nhưng vẫn còn gặp nhiều khó khăn; một bộ phận không nhỏ PHHS chưa thực sự quan tâm đến việc học của con em gây không ít khó khăn cho nhà trường trong quá trình giáo dục học sinh. - Sự phát triển kinh tế, xã hội của địa phương kéo theo những tệ nạn xấu du nhập tác động rất lớn đến sự phát triển nhân cách của học sinh, đặc biệt là những trường hợp PHHS thiếu sự quan tâm đến con em mình. - Điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường còn nhiều thiếu thốn, thiếu đồ dùng, thiết bị hỗ trợ cho hoạt động. - Vẫn còn một vài giáo viên vẫn còn quan niệm cho rằng hoạt động GDNGLL chỉ là một hoạt động hỗ trợ không mang tính quyết định đến chất lượng giáo dục. 2.2. Thực trạng. Hoạt động GDNGLL ở nhà trường THCS Hải Long có sự chỉ đạo và thực hiện đúng với nội dung chương trình của Bộ GD&ĐT ban hành. Trong quá trình thực hiện thường xuyên có sự đổi mới về hình thức và phương pháp tổ chức hoạt động, tạo sự phong phú về nội dung và từng bước rút kinh nghiệm nâng cao chất lượng hoạt động. Ban giám hiệu nhà trường xây dựng kế hoạch hoạt động cho từng năm học, phân công con người, tổ chức, chỉ đạo hoạt động trong năm học. Bên cạnh đó thường xuyên thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát, rút kinh nghiệm để không ngừng nâng cao chất lượng hoạt động. Giáo viên được giao nhiệm vụ giảng dạy hoạt động GDNGLL là người có năng lực tổ chức các hoạt động, được tham gia đầy đủ các lớp tập huấn, chuyên đề về hoạt động GDNGLL, có lòng nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ. Qua tổ chức hoạt động học sinh trong nhà trường đều thực hiện hào hứng, sôi nổi, tạo chất lượng thực sự cho hoạt động. Tuy nhiên trong thực hiện do một số khó khăn đã nêu ở trên nên việc tổ chức các hoạt động GDNGLL trong nhà trường có lúc còn gặp nhiều khó khăn, chất lượng hoạt động chưa thực sự như mong muốn. III. GIẢI PHÁP VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN: 1. Giải pháp. Để hình dung ra cách tổ chức một chương trình HĐGDNGLL bổ ích, có chất lượng, đáp ứng yêu cầu nâng cao hiểu biết, hỗ trợ đắc lực cho việc dạy học ở trường THCS, qua nghiên cứu và tổ chức thực hiện thực tế tại nhà trường tôi xin đưa ra một số giải pháp chỉ đạo thực hiện HĐGDNGLL mà trường chúng tôi đã tiến hành trong năm học 2012 - 2013 như sau: 1.1. Nâng cao nhận thức về công tác GD HĐ NGLL đối với GV, HS. - Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục, bồi dưỡng nhận thức về vai trò, nhiệm vụ, vị trí của công tác GDHĐNGLL cho giáo viên và học sinh ngay từ khi bước vào năm học mới. - Tổ chức nghiên cứu, học tập các công văn, chỉ thị, hướng dẫn của ngành về hoạt động NGLL. Tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các lớp bồi dưỡng, các chuyên đề về môn học. - Hiểu được đặc thù môn học. - Tăng cường công tác bồi dưỡng chuyên môn, nhiệp vụ sư phạm, nội dung, phương pháp tổ chức các chương trình GDHĐNGLL cho giáo viên, đặc biệt là GV tổng phụ trách đội, GVCN lớp... - Giáo dục cho GV, HS có thái độ đúng đắn, nghêm túc đối với hoạt động này. 1.2. Phải xây dựng kế hoạch cụ thể cho từng thời gian, thời điểm hoạt động. - Để thực hiện tốt công tác GD HĐNGLL, người quản lý phải xác định được mục tiêu của công tác quản lý trên cơ sở bám sát mục tiêu HĐGDNGLL phù hợp với điều kiện cụ thể của nhà trường. - Chọn lọc các hoạt động trọng tâm, hoạt động các ngày cao điểm trong tháng phù hợp với hoạt động chính trị của địa phương hoặc của cả nước. - Xác định các phương thức chủ yếu và các điều kiện cơ bản nhằm thực hiện có hiệu quả công tác HĐNGLL. - Phân công cụ thể cho các thành viên phụ trách chọn các giải pháp cụ thể cho hoạt động. - Cụ thể hóa kế hoạch thành lịch hoạt động năm - tháng - tuần. Ví dụ: * Kế hoạch năm: Quy mô trường. Tháng chủ điểm Hoạt động Mục đích YC HT tổ chức LL thực hiện Địa điểm Thời gian Người PT Hiệu quả Ghi chú * Kế hoạch tháng (chủ điểm)... Khối lớp... Hoạt động Mục đích YC HT tổ chức LL thực hiện Địa điểm Thời gian Người PT Yêu cầu cơ bản Hiệu quả Ghi chú * Kế hoạch tổ chức hoạt động (Tên hoạt động)... Lớp.... Tuần..... Mục đích YC HT tổ chức LL thực hiện Địa điểm Thời gian Người PT Yêu cầu cơ bản Hiệu quả Ghi chú 1.3. Tổ chức thực hiện kế hoạch đề ra. - Nắm vững cấu trúc, nguyên tắc, quy trình tổ chức theo các bước một hoạt động GD NGLL. - Làm tốt công tác chuẩn bị. - Phân chia các hoạt động của tuần, tháng, năm phù hợp với điều kiện nhà trường. - Thường xuyên đổi mới và đa dạng hóa các hình thức tổ chức nhằm tạo sự hứng thú, say mê trong học sinh. 1.4. Giám sát chặt chẽ để điều hành việc tổ chức thực hiện. - Giám sát hoạt động của Tổng phục trách (TPT). Thông qua duyệt kế hoạch cá nhân của TPT. Yêu cầu phù hợp với yêu cầu kế hoạch của nhà trường. Cụ thể hóa chương trình hoạt động đội từ TW đến địa phương. Đáp ứng và phù hợp với chương trình HĐNGLL do Bộ GD quyết định. - Giám sát điều hành công tác của giáo viên chủ nhiệm trong việc tổ chức HDNGLL (15 phút đầu giờ, sinh hoạt cuối tuần, các ngày cao điểm trong tháng). Có kế hoạch tổng thể cho cả năm, kế hoạch cụ thể chi tiết cho một hoạt động, một chủ điểm. - Giám sát hoạt động giáo dục đạo đức thông qua bộ môn giáo dục công dân. - Xây dựng chuẩn mực đánh giá chung cho việc thực hiện các chủ điểm đặc biệt là các ngày cao điểm theo tháng, và các chuẩn mực đánh giá riêng cho từng hoạt động: văn nghệ, TDTT, cắm trại. 1.5. Đánh giá điều chỉnh các hoạt động. - Tạo điều kiện cho GVCN, TPT. - Dựa vào các tiêu chí đánh giá: chỉ rõ đạt, chưa đạt, chỉ ra nguyên nhân và biện pháp khắc phục. 1.6. Phối hợp với các lực lượng trong và ngoài nhà trường. - Các lực lượng trong nhà trường: Đó là GVCN, TPT, BCH đoàn TN, các GV bộ môn cần biết kế hoạch để phối hợp quản lý GD. - Các lực lượng ngoài nhà trường: Hội cha mẹ HS, các tổ chức quần chúng TN, PN, CA, các ban ngành ở địa phương, VHTT Y Tế 1.7. Bồi dưỡng đội ngũ GV và ban quản lý HĐGDNGLL. - GVCN: Quán triệt vai trò nhiệm vụ HĐNGLL, trong yêu cầu GD toàn diện, bồi dưỡng về năng lực tổ chức, năng lực quản lý, vai trò nhiệm vụ của công tác này, kế hoạch bồi dưỡng cần phải được tổ chức thường xuyên, liên lục và có tổ chức, bồi dưỡng xây dựng hoạt động mẫu từ đó nhân rộng ra toàn trường. - GV TPT quán triệt vai trò nhiệm vụ hoạt động đội trong đó có trách nhiệm phối hợp tổ chức HĐGDNGLL. Cho GV TPT đi dự các lớp bồi dưỡng để nâng cao năng lực phối hợp công tác giữa HĐGDNGLL với các hoạt động của đội thiếu niên. 1.8. Xây dựng các điều kiện về CSVC cho hoạt động. - Trang bị tủ sách hướng dẫn HDGDNNLL cho GVCN, TPT và BGH. - Đối với học sinh: nên có những tài liệu tham khảo hoặc hướng dẫn các tài liệu tham khảo để các em có thể tìm nghiên cứu trước khi tiến hành hoạt động. - Tận dụng tất cả các cơ sở vật chất sẵn có của nhà trường, khai thác tiềm năng cơ sở vật chất sẵn có của xã hội để tổ chức tốt hoạt động cho học sinh. - Trang bị một số thiết bị tối thiểu để triển khai nội dung HĐGDNGLL như cờ, trống, tăng âm, micro, nhạc cụ, dụng cụ TDTT, tủ sách, báo, phòng truyền thống... - Làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục, đẩy mạnh công tác tham mư với các cấp chính quyền Ban, ngành, Sở và địa phương đầu tư thêm về cơ sở vật chất trang thiết bị trường học. Đặc biệt chú ý đối với trường DTNT là một trường đặc thù, để ngoài giờ học trên lớp các em có điều kiện vui chơi, giải trí, sinh hoạt ngoài giờ chính khóa. 2. Tổ chức thực hiện 2.1. Công tác chuẩn bị, lập kế hoạch: - Công tác chuẩn bị cho một chương trình hoạt động GDNGLL là một bước rất quan trọng, sự thành công hay thất bại đều phụ thuộc vào bước chuẩn bị này. Bước đầu tiên cho hoạt động là khâu lập kế hoạch ngay từ đầu năm học, đặt tên cho các hoạt động và xác định yêu cầu giáo dục cần phải đạt được như yêu cầu về kiến thức, nhận thức, thái độ, kỹ năng. Thời gian cho hoạt động, lựa chọn nội dung và hình thức hoạt động, trang trí, phương tiện vật chất… có liên quan để tổ chức chương trình giáo dục. Phân công công việc cho từng bộ phận, dự kiến tình huống xảy ra trong hoạt động, tranh thủ sự giúp đỡ của các đối tượng, các tổ chức khác trong nhà trường và thường xuyên đôn đốc, kiểm tra quá trình chuẩn bị. - Đi cùng với công tác chuẩn bị là tổ chức tuyên truyền về ý nghĩa của chương trình hoạt động. Ngay từ đầu năm học, từng bộ phận như chuyên môn, đoàn đội, GVCN... lên kế hoạch cụ thể, chi tiết về hoạt động mình phụ trách, báo cáo với BGH, phê duyệt nội dung kế hoạch. Sau đó tuyên truyền trong các giờ học, giờ chào cờ, giờ sinh hoạt 15 phút, sinh hoạt cuối tuần…để toàn thể GV, học sinh biết. 2.2. Tổ chức, chỉ đạo thực hiện hoạt động: - Sau khi đã giao cho cá nhân chuẩn bị về chủ đề cần tổ chức, Hiệu trưởng, chuyên môn phê duyệt kế hoạch, thống nhất vấn đề nội dung chương trình ngoại khóa, đưa ra các vấn đề, yêu cầu, các hệ thống vấn đề lớn khi mà học sinh đã tìm hiểu tham khảo trong bước chuẩn bị Thời gian thực hiện có thể là một buổi, có thể là hơn một buổi. Lúc này tất cả các vấn đề đã hoàn thiện khâu chuẩn bị. Đối tượng tham gia: Chủ yếu là giáo viên tổ bộ môn có nội dung chương trình ngoại khóa. Các giáo viên khác: đến để dự, cổ vũ, làm công tác ổn định học sinh. Và học sinh thuộc đối tượng nằm trong phần có nội dung ngoại khóa( là chính), các HS không thuộc đối tượng tham gia để cổ vũ, quan sát, làm quen, học tập. Ví dụ: * Tổ chức theo các loại hình như: - Hoạt động chính trị, xã hội. - Hoạt động văn hóa, văn nghệ. - Hoạt động vui chơi giải trí, thể dục thể thao. - Hoạt động hứng thú khoa học. - Hoạt động lao động công ích. - Hoạt động ngoại khóa... * Tổ chức theo các hình thức cơ bản như: - Hàng ngày: Bằng các buổi sinh hoạt 15 phút đầu giờ, thể dục giữa giờ. - Hàng tuần: Các buổi chào cờ đầu tuần, sinh hoạt cuối tuần. - Hàng tháng: Hoạt động theo chủ điểm, Hoạt động thi đua, Hoạt động các nhóm theo năng khiếu. - Hoạt động hè. * Khi chỉ đạo, tổ chức yêu cầu giáo viên đặc biệt chú ý đến việc tuân theo các nguyên tắc tổ chức như: Tạo điều kiện để cho học sinh làm quen và biết tự quản toàn bộ quá trình hoạt động mà giáo viên chỉ đóng vai trò là cố vấn. Nội dung hoạt động phải luôn gắn với các yêu cầu giáo dục của nhà trường, xã hội ở thời điểm cụ thể. Luôn đổi mới và đa dạng hóa các hình thức hoạt động phù hợp với nhu cầu và hứng thú của học sinh. Đối với các tiết sinh hoạt lớp thì chỉ đạo theo một kế hoạch thống nhất tiết sinh hoạt cuối tuần, sinh hoạt tháng. * Chú ý đến quy trình tổ chức HĐ GDNGLL: Chỉ đạo giáo viên tuân thủ theo 4 bước : - Bước 1: Lựa chọn chủ đề hoạt động. - Bước 2: Chuẩn bị cho hoạt động. - Bước 3: Tiến hành và kết thúc hoạt động. - Bước 4: Đánh giá kết quả hoạt động, tổ chức rút kinh nghiệm. 2.3. Kết thúc, tổ chức rút kinh nghiệm, đánh giá kết quả hoạt động: Sau khi kết thúc một chương trình hoạt động, bao giờ cũng tổ chức tổng kết rút kinh nghiệm, một bước không thể thiếu trong chương trình. Không thực hiện được thì những lần tổ chức các hoạt động sau sẽ khó thành công được. Bởi vì trong quá trình tổ chức (nhất là lần đầu) kinh nghiệm tổ chức chưa có, tất cả còn lúng túng. Như vậy kể cả giáo viên và học sinh thấy được những tồn tại chưa làm được cũng như thành công để những lần sau, chương trình sau sẽ tốt hơn. Qua kinh nghiệm tổng kết có đánh giá khen thưởng động viên kịp thời. Thực hiện được như vậy sẽ tránh được tình trạng “ Đánh trống bỏ dùi” mà trong nhiều hoạt động có không ít tình trạng như vậy. IV. KẾT QUẢ, NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ. 1. Kết quả. Vai trò của hoạt động GDNGLL trong quá trình giáo dục là rất quan trọng, qua thực tế hoạt động ở trường THCS Đông Hưn B học sinh được lôi cuốn vào các hoạt động nhằm phát huy khuynh hướng tự lập của các em, hình thành những cá tính sáng tạo, rèn luyện được những phẩm chất tốt của cá nhân, xã hội, hình thành những ý thức tập thể, củng cố kết quả hoạt động học tập trên lớp, thực hiện được mục tiêu đào tạo của các cấp học giúp học sinh hình thành và phát triển nhân cách. Thông qua chương trình này học sinh cảm thấy đó là hoạt động thật sự vui và bổ ích. Qua kết quả điều tra về chương trình HĐNGLL qua phiếu điều tra, kết quả khác hẳn so với những năm học trước. Cụ thể: 1. Học sinh có ý thức hơn trong các buổi sinh hoạt 15 phút đầu giờ, sinh hoạt cuối tuần: 8/8 lớp. 2. Học sinh tham gia vào các trò chơi mang tính tập thể: 100 %. 3. Qua các đợt, các phong trào thi đua: 100% HS tham gia. 4. Có năng lực quản lý, điều hành hoạt động tập thể: 80%. 5. Nhớ được các danh nhân, các địa danh quan trọng của địa phương, quê hương, đất nước: 85%. 6. Hiểu và gắn bó với nhà trường, với lớp, bạn bè hơn. 7. Khả năng vận dụng giải quyết các vấn đề nảy sinh trong cuộc sống…. 8. Chất lượng học tập và rèn luyện của học sinh được nâng lên rõ rệt. 2. Nhận xét, đánh giá. Kết quả của hoạt động NGLL trên đây là một trong những phương pháp tổ chức hoạt mà trong quá trình chỉ đạo ở trường THCS Đông Hưng B đã đúc rút kinh nghiệm qua năm học. Từ đó nhận thấy ý nghĩa hết sức quan trọng của hoạt động này trong công tác giáo dục học sinh đặc biệt là việc nâng cao kiến thức, khả năng tư duy, khám phá, tự rèn luyện... để góp phần truyền thụ cho học sinh những tri thức khoa học một cách có hệ thống mang lại hiệu quả giáo dục trong quá trình dạy học, tạo cơ sở cho toàn bộ quá trình dạy học đạt hiệu quả. Đồng thời hình thành cho học sinh ý thức thái độ, hành vi, khả năng và hành động ứng xử trong các quan hệ tạo điều kiện cho học sinh bổ sung và hoàn thiện tri thức đã học trên lớp. Học sinh yêu trường lớp, đoàn kết hơn, khả năng tự bộc lộ năng lực cá nhân của các em rõ rệt hơn nhiều. Do vậy, mỗi khi có một hoạt động đề ra nhà trường đều thực hiện rất thuận lợi. 3. Nguyên nhân và bài học kinh nghiệm. Để chỉ đạo thực hiện tốt chương trình hoạt động ngoài giờ lên lớp, muốn học sinh tham gia đầy đủ, hứng thú và có hiệu quả người lãnh đạo cần phải: - Tập trung nghiên cứu tốt các công văn, chỉ thị hướng dẫn...của ngành, từ đó đề ra kế hoạch hoạt động cho năm học. - Kết hợp với kế hoạch của trường, đội thiếu niên theo chủ đề từng tháng để lên kế hoạch hoạt động. - Có kiến thức hiểu biết xã hội rộng rãi. - Có năng lực và tâm huyết với nghề nghiệp. - Xây dựng thời gian hoạt động sinh hoạt tuần, tháng theo chủ điểm. - Tổ chức, chỉ đạo hợp lý cho từng nội dung hoạt động. - Động viên, khen thưởng kịp thời những cá nhân làm tốt; phê bình, kiểm điểm nghiêm khắc đối với những cá nhân vi phạm quy định. C. KẾT LUẬN 1. Kết luận. - Sau khi nghiên cứu về công tác GDHĐNGLL ở trường THCS tôi nhận thấy: Hoạt động GDNGLL là một hoạt động giáo dục có ý nghĩa quan trọng ở trường THCS. Hoạt động này phong phú, đa dạng cùng với các hoạt động dạy học trên lớp và các hoạt động khác gắn bó chặt chẽ, bổ sung cho nhau, xen kẽ nối tiếp nhau được tiến hành đồng thời ở trường THCS sẽ tạo nên một kết quả tổng hợp là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện về: Đức, Trí, Thể, Mỹ. - Từ thực trạng về công tác GDHĐNGLL ở trường THCS Đông Hưng B nói riêng, các trường THCS trong huyện, tỉnh nói chung, có thể thấy tổ chức được các hoạt động GDNGLL ở trường THCS đã thực hiện được nguyện vọng của không ít của các em học sinh và giáo viên. Một điều có thể khẳng định chắc chắn rằng: Sau một chương trình hoạt động, trước hết là không khí học tập của học sinh trong trường nhộn nhịp hẳn lên, các em ham học hơn, thân thiện hơn … Có thể từ bỏ những tật xấu lâu nay các em mắc phải từ việc tiếp thu, thu nhận được ở chương trình HĐNGLL. Mặt khác các em được trang bị thêm nhiều kiến thúc, các kỹ năng trong cuộc sống. 2. Kiến nghị. Từ thực tế tổ chức các hoạt động ngoại khóa, và công tác giảng dạy của giáo viên, học tập của hoạc sinh ở trường THCS nhằm nâng cao chất lượng dạy học đáp ứng yêu cầu giáo dục và hưởng ứng các cuộc vận động, tôi xin đề xuất một số vấn đề sau: 1.1. Với Phòng GD& ĐT : Tăng cường các biện pháp chỉ đạo các HĐGD NGLL đến các trường để các nhà trường tổ chức các hoạt động ngoại khóa thường xuyên cho học sinh để hỗ trợ thêm về công tác giảng dạy và học tập chính khóa. Những sáng kiến có chất lượng đề nghị được triển khai nhân rộng bằng các hội nghị khoa học cấp phòng (nếu có thể tổ chức được) hoặc photo gửi về các trường để các tổ chuyên môn tổ chức học tập trao đổi trong tổ CM, làm phong phú thêm kiến thức phương pháp dạy học của giáo viên và học sinh để chất lượng giảng dạy ngày càng cao hơn 1.2. Với UBND huyện: Hỗ trợ thêm kinh phí đầu tư thêm về cơ sở vật chất như máy chiếu, tu sửa phòng học, sân chơi, bãi tập, phòng truyền thống … để đáp ứng được yêu cầu của giáo dục trong giai đoạn hiện nay. 1.3. Với Sở GD&ĐT: Tổ chức thêm các chuyên đề bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng, phương pháp giảng dạy, tổ chức các hoạt động GDNGLL cho đội ngũ giáo viên. 1.4. Với Bộ GD&ĐT: Có những văn bản chỉ đạo, hướng dẫn cụ thể, đầy đủ hơn về công tác GDHĐNGLL cho các Sở, ngành thực hiện. Xin chân thành cảm ơn! XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG NGƯỜI VIẾT SKKN Phạm Thị Dư MỤC LỤC Trang A. ĐẶT VẤN ĐỀ 1 B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 2 I. Cơ sở lý luận 2 II. Thực Trạng của hoạt động GDNGLL trong các nhà trường THCS nói chung, trường THCS Hải Long nói riêng. 3 1. Thực trạng chung 3 2. Thực trạng hoạt động GDNGLL ở trường THCS Hải Long 4 III. Giải pháp và tổ chức thực hiện 6 1. Giải pháp 6 2. Tổ chức thực hiện 9 IV. Kết quả, nhận xét, đánh giá 11 1. Kết quả 11 2. Nhận xét, đánh giá 12 3. Nguyên nhân và bài học kinh nghiệm 12 C. KẾT LUẬN 13 1. Kết luận 13 2. Kiến nghị 13 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Một số bài giảng bồi dưỡng CBQL 2. Chương trình HĐGDNGLL THCS – NXB Giáo dục 3. Giáo trình QL THCS – NXB Đại học sư phạm 1 4. Tập san nghiên cứu QL – NXB Đại học quốc gia 5. Phương pháp QLGD – NXB Hà Nội 6. Nâng cao QLGD – NXB Đại học quốc gia 7. Bài giảng QLGD – Hà Minh Tuấn 8. Giáo trình QLGD – NXB Đại học Hà Nội.