Tiểu luận Nhà lãnh đạo thế kỷ 21

Tiểu luận NHÀ LÃNH ĐẠO THẾ KỶ 21 1. Tổng quan về lãnh đạo Sau kh i đã lập kế ho ạch , đã xác đ ịnh cơ cấu tổ ch ức bộ máy củ a tổ chức , thì vấn đề t iếp th eo là phả i làm tổ chức ho ạt độn g. Đó ch ính là chức n ăng điều hành của các nh à quản trị. Mục đ ích của đ iều hành là đ ể khởi đ ộng tổ chức và đ ưa nó v ào h oạt đ ộng n hằm thực h iện mụ c t iêu. Một cá ch khá i quát, đ iều hành đ ược h iểu là sự lãnh đạo. Lãnh đạo là một ngh ệ thuật , và là một qu á trình tác động đ ến con người vớ i nh ững động cơ khác nhau của họ sao cho họ sẽ tự ngu yện và n h iệt t ình phấn đấu để đạt đ ược các mục t iêu củ a tổ chức. Nh ư vậy , lãnh đạo – đ iều hành trong qu ản t rị kinh doanh là qu á t rình khởi động và duy t rì s ự ho ạt động củ a doanh ngh iệp th eo kế h oạch đ ề ra. Người lãn h đạo g iỏi phả i là ng ười b iết kích thích, độ ng v iên , nắm được ngh ệ thuật khơi dậy lòng ham muốn làm v iệc, say mê với côn g v iệc . Kh ông nh ững thế, lãn h đ ạo còn là tạo ra s ự th ay đ ổ i. Tuy nh iên , s ự th ực hành lãnh đạo – đ iều hành có mức độ khác n hau và mụ c t iêu hướng đến cũng khác nhau trong h ệ thống phân loạ i nhà q uản t rị trong tổ ch ức, sự khác b iệt sâu sắc đ ến nỗ i chú ng ta phả i một lần nữa đề cập đến vấn đề tư du y về phân loạ i: nhà quản trị & ng ười lãn h đạo . Có một cã i bẫy khá i n iệm ở đây kh i chú ng ta đ ề cập đến ha i khá i n iệm: ch ức n ăng lãn h đạo và ng ười lãnh đạo nh ưng rất th ường xuyên dùng chung một từ “lãnh đạo”. Ph ần lớn chúng t a dễ rơ i v ào bẫy n ày , và do v ậy có cá i nh ìn khá mơ hồ và sa i lệch. Chức n ăng lãnh đạo được th ực hành b ởi tất cả những nhà qu ản t rị tro ng tổ ch ức , còn ng ười lãnh đạo th ì có lẽ khác b iệt hơn nh iều . Thật sa i lầm kh i ch ỉ thấy nh ững v ị đ ứng đầu tổ chức kh i h ình dung v ề “ lãnh đạo ”. 2. Nhà quản trị và nhà lãnh đạo Chúng t a cần ph ân b iệt sự khác nhau g iữa n hà q uản t rị v à ng ười lãn h đạo . Các h ọc g iả t hường s ử dụng h a i thuật n gữ này cùng một n gh ĩa. Tu y nh iên , chúng không nhất th iết g iốn g nhau. Nhà quản t rị được bổ nh iệm; họ có quyền lực h ợp ph áp và quyền đó ch o phép họ tưởng thưởng và t rừng phạt . Kh ả năng ảnh hưởng của h ọ phần nh iều dựa trên quy ền h ành ch ính th ức vốn cố h ữu ở v ị t rí h ọ đả m nh iệm. Ng ược lạ i, ng ười lãn h đạo có th ể ho ặc được bổ nh iệ m hoặc h iện ra tro ng nhó m. Ng ười lãnh đạo có thể ảnh h ưởng lên ng ười khác nh ằm th ực h iện ý tưởng ngo à i quy ền h ành ch ính th ức , cho dù họ có th ể dùng đến qu yền h ành đ ược th iết kế sẵn ấy. Dường n hư v ới người lãnh đạo th ì q uyền hành không ph ả i là ưu tiên, n ếu đ ược thì h ọ dùng tối đa khả năng g ây ảnh h ưởng khác ngoà i qu yền hàn h. Ngh ĩa là họ sở h ữu quyền lực mề m và d o đó làm mề m hó a và trơn t ru hơn cá c v ấn đề th ực hành củ a ng ười khác , nhất là vớ i các vấn đ ề nan g iả i đặc thù mà h ọ phụ trác h g iả i qu yết . 3. Nhà lãnh đạo trong thế kỷ 21 Nh ư chúng ta đã b iết, nh ững n ăng lực cầ n th iết g iúp các nhà quản trị th ực hành tốt các ch ức năng quản t rị và th ích ứng với nh ững thay đổ i của mô i trường . Nh ưng th ế nào là một n hà lãnh đ ạo g iỏi vẫn còn đ ược cá c nhà nghiên cứu và th ực hành quản t rị g iải th ích th eo nh iều qu an đ iểm khác nhau. Có khá nh iều lý t huyết v ề lãnh đ ạo, bao gồ m cả cách t iếp cậ n tru yền thống lẫn h iện đ ạ i, t rong p hạm v i đề t à i, tô i s ẽ t rình bày một số ngh iên cứu về một kh ía c ạnh nhỏ trong phạm v i nhà lãnh đạo. 3.1Các thách thức của nhà lãnh đạo thế kỷ 21 La rry Reyno lds cho rằng , có sự khác b iệt t rong sự lãnh đ ạo ở thế kỷ 21 so với thế kỷ 20 bắt nguồn từ cả yếu tố mô i t rường bên ngo à i lẫn các yếu tố nội tạ i trong mỗ i n hà lãnh đạo mà ông góp lạ i thàn h 6 nh ân tố ch ính sau . Th ứ 1 là nh ững sự mo ng đ ợi khôn lường của khác h hàn g. So với nh ững dịch vụ mà một công ty cung cấp tro ng qu á khứ th ì rõ ràng ở thờ i đ iểm hiện tạ i họ đã có nh ững cả i t iến rõ rêt, nh ưng đ iều này liệu có làm khách hàng cảm thấy hà i lòng h ơn với d ịch vụ mà công ty đó cung cấp? Câu t rả lờ i là không . Lý do là bở i v ớ i thờ i đ ạ i inte rnet v à với s ự cạnh t ranh g ay gắt từ các đố i thủ , khác h hàng luô n tự độ ng đ ẩy các mong đợi của họ lên dần theo th ờ i g ian và đô i lúc đạt đến một ng ưỡn g b ất h ợp lý. Th ứ 2 là sự thay đổ i t rong quan đ iểm của cá c th ế hệ. Th ứ 3 là s ự phát t riển của t ruyền thông xã hộ i và mạng toàn cầu . Đây là một lợ i thế lớn cho n hữn g công ty b iết tận dụn g sự phát t riển của xu thế này bởi đơn giản, đ iều làm bạn b ị thuyết ph ục hơn không thể là nh ững quảng cáo thô ng thường từ các công ty mà là nh ững lời t ư vấn từ bạn bè và người thân . Việc tận dụ ng lố i ma rketing t ruyền miệng h iện đạ i n ày sẽ g iúp công ty t iết kiệm ch i ph í và n âng cao h iệu qu ả kinh do anh . Th ứ 4 là sự linh hoạt tro ng cô ng v iệc. Yếu tố này bao g ồ m sự linh hoạt về giờ g iấc , nơ i làm v iệc và cả h ợp đồng lao động . Th ứ 5 là khả năng ch ống ch ịu. Đố i mặ t v ớ i s ự t ăng g iá chóng mặ t củ a các nguồn n ăng lượng, sự tác động của suy tho á i kinh tế và n iềm t in từ các lãn h đạo th ế hệ 8x là n hững yếu tố th en chốt chèo lái công ty t rong th ờ i kỳ cạnh tranh khốc liệt này . Khả năng ch ịu đ ựng lớn t rong kh i vẫn đủ khả năng tạo ra lợ i nhuận là một thách thức không hề nhỏ v ới tất cả cá c công ty cũng như các nhà lãnh đ ạo. Th ứ 6 là là m nh iều hơn và t iêu ít hơn . 3.2Mô hình vùng lãnh đạo Một nhó m 9 nh à ngh iên cứu , bao gồ m 4 tiến s ĩ và 5 thạc sĩ t huộc Ach ieve Glo ba l đã th ực h iện cuộ c ngh iên cứu v ới 971 do anh ngh iệp và các nh à lãnh đạo lẫn nhân v iên ch ính phủ ở châu  u, ch âu Á và Nam Mỹ . Nhó m ng h iên cứu này đã ch ỉ ra rằng lãnh đạo tro ng th ế kỷ 21 b ị ảnh h ưởn g b ởi c ác yếu tố địa lý , các cấp bậc t rong tổ ch ức , các ho àn cản h hiện tạ i của mỗ i c á nhân và là một ma trận của th ực t iễn ph ức tạp hơn b ao g iờ hết . Các nhà lãn h đạo hiệu quả luôn nhận ra được cá c đ iểm mạnh và đ iể m y ếu của bản thân họ, làm phù h ợp với các ch iến lược hiện tạ i của công ty và có khả năng nhận ra điể m mạ nh v à đ iểm y ếu ở nh ững ng ười khác. Đồn g th ờ i họ cũn g chỉ ra rằng , nh ững nhà lãnh đạo có khả năng duy trì sự chủ động đố i vớ i mô i trường bên n goà i v à ứng dụn g cá c nhu cầu th ực t iễn sẽ có xu hướng ma ng lạ i thàn h công cho tổ ch ức cũng nh ư cá nh ân mìn h. Mô h ình lãnh đạo h iện đ ạ i có t hể đ ược ph ân ch ia th ành 6 vùng khác nhau , bao gồ m Suy ngh ĩ; Xã hộ i; Khác b iệt; Khéo léo; Con ng ười v à Kinh doanh . Các nh à lãnh đạo n ếu có thế mạnh ở vùng Suy ngh ĩ có khả n ăng tận dụng các thế mạ nh của họ v à giảm th iểu các nh ược điểm tro ng những vùng khác . Bên cạnh đó, nh ững nhà lãnh đạo từ các tổ chức lớn v ề ph ạm v i đ ịa lý , số lượng n hân v iên và doanh thu t oàn cầu có xu h ướng g ia t ăng g iá t rị của v ùng Khác b iệt . Tuy nh iên vùn g Kh ác b iệt luôn b ị đán h g iá ít q uan trọng nhất t rong tất cả các vùng . Mô h ình vùn g lãnh đạo v ùng ra đờ i d ựa t rên 42 loạ i hàn h v i ứng xử v à quá trình suy nghĩ, hay nó i cách khác , đó là các tác động củ a nhà lãnh đạo và các khó khăn mà họ suy ngh ĩ v à cảm nhận đ ược. Chún g được ch ia th ành 6 vùng v à mỗ i vùn g đ ạ i d iện cho 7 yếu tố d uy n hất được xác đ ịnh n hư sau : Mô h ình vùng lãnh đạo 3.2.1 Suy nghĩ Trong vùng n ày, các n hà lãnh đ ạo sở h ữu cá c yếu tố n iề m t in , động lực , thái độ v à tác động . Nhà lãn h đạo tro ng vùng này th ường đặt cá c câu hỏ i " Làm thế n ào tô i có thể chắc rằng các đ iểm mù và th iên kiến củ a tôi không ảnh h ưởng xấu đến v iệc ra q uyết đ ịnh?" v à " Là m th ế nào để tô i c ó thể tận dụng đ ược các đ iểm mạn h để t rở thành một nhà lãnh đạo tốt h ơn?" . Để thành công trong vùng này , các nh à lãnh đạo phả i: - Ch ịu t rách nh iệm về các sai lầm cá n hân . - Luôn có xu h ướn g học hỏ i n hữn g kiến th ức mớ i đ ể có thể t hấu h iểu toàn cảnh t ình h ình công ty . - Phân t ích các thách th ức mà họ đ ang và sẽ ph ả i đố i mặt . - Xem th ất bạ i như là cơ hộ i đ ể h ọc hỏ i và vươn lên . - Suy ngh ĩ cẩn thận về kết quả hoạt động của họ n hư một nhà lãnh đạo. - Xem xét một cách cẩn thận cá c ý kiến khác với ý kiến củ a mìn h. - Nó i chuyện một cách thành thực để học thê m từ nh ững ng ười khác và xây d ựng sự t in tưởng . Vù ng Suy ngh ĩ g iúp cá c nh à lãnh đ ạo t rán h đ ược các cạ m bẫy ở các vùng khác , đ ưa ra các phản hồ i thành th ật nhất , nhận ra các g iớ i hạn của bản th ân và t ránh lặp lạ i các sa i lầm. 3.2.2 Xã hội Trong vù ng này , các n hà lãnh đạo ứn g dụng nh ững ngu yên tắc nh ư công bằn g, tôn t rọng v à "tốt hơn" n hằm cân bằn g lợ i ích cá nh ân và lợ i ích nhó m. Các nhà lãnh đạo t rong vùng n ày p hả i: - Cư xử một cách có đạo đức chứ khô ng ph ả i lúc n ào cũng nhất th iết tuân th eo luật. - Độ ng v iên nh ững người khác h ành động có trách nh iệm v ới xã hộ i. - Công kha i thách th ức v ới các quy ết đ ịnh v à hành động mà họ ch o là phi đạo đ ức . - Cần tạo ra các ho ạt động v ì lợ i ích củ a nh ững ng ười khác chứ không phả i ch ỉ mỗ i b ản th ân họ. - Nh ận ra và tưởng th ưởng cho những người khác vì nh ững công lao của họ ch ứ không phả i v ì q uan hệ xã g iao . - Đưa ra cá c quy ết đ ịnh công bằng kể cả kh i động chạm đ ến lợi ích của họ. - Từng bước g iảm các tác hạ i mô i trường . Nh ữn g hoạt động kinh doan h ph i đạo đ ức v ới các hậu q uả xấu t rên toàn cầu làm nổ i bật n hu cầu cần th iết về s ự phục vụ của cá c nhà lãn h đạo t rong vùng này v à khuy ến kh ích người khác làm tốt h ơn . Tron g kh i các nhà lãnh đạo khác luôn cố gắng đạt được các mục t iêu ngắn hạn th ì các nh à lãnh đạo trong v ùng này h iểu rằng một v à i mục t iêu ng ắn hạn sẽ phá hỏ ng mục t iêu dài h ạn của công ty . 3.2.3 Khác biệt Nh ữn g nhà lãnh đạo t ron g vùng này tận d ụng sự khác b iệt về g iớ i t ính , sắc tộc, tuổ i, quố c t ịch , t ín ng ưỡn g và pho ng cá ch làm v iệc củ a mọ i ng ười. Họ luôn chứn g tỏ được mình có khả năng làm v iệc được v ới nh iều người khác b iệt . Để t hành côn g t rong vùng n ày, các nhà lãnh đạo ph ả i: - Cố gắng đáp ứng các nhu cầu của các khách hàng đ ạ i diện cho các nền v ăn hóa khác n hau . - Độ ng v iên sự hợp tá c g iữa nh ững nhó m kh ác nhau . - Thể h iện sự nh ạy cả m trong v iệc quản lý các ranh g iới văn hó a. - Hợp tác tốt vớ i nh ững ng ười rất khác b iệt so với họ. - Lãnh đạo hiệu quả các nhó m đ ược h ình thành từ nh ững ng ười khác biệt . - Họ c hỏ i các hoạt độn g kinh do anh từ nh ững nền v ăn hóa khác nh au. - Qu ản lý các nhó m ảo với cá c hoạt động và mục t iêu khách hàng rõ ràng . Các nhà lãnh đạo tro ng vùng này phả i có sự cân bằng g iữa bản sắc riêng của họ và cá c nỗ lực đ ể thấu h iểu nh ững người h oàn toàn khác với t ính cách củ a họ . 3.2.4 Khéo léo Trong vùng n ày, các n hà lãnh đ ạo khôn g ch ỉ đ ưa ra các ý tưởng h ành động mà còn hỗ trợ nhữn g người khác làm nh ư vậy bằn g cách tạo ra mô i trường mà ở đó sự đổ i mớ i có thể phát t riển . Nh ững nh à lãn h đạo t rong vùng n ày cần : - Giú p đ ỡ những người khác th ích n gh i n hanh với nh ững thay đổ i. - Giú p đỡ các nhó m đ ể phát triển một h ình ảnh về một tương lai t ích cực . - Phát t riển bản thân họ v ới mụ c t iêu củng cố năng lực củ a cả nhó m. - Giả i quyết các v ấn đề th ực tạ i bằn g cá ch suy ngh ĩ thấu đáo và tương tác v ới nh ững người khác. - Đưa ra các câ u ch uyện thằm thúc đẩy mọ i n gười tớ i các mục t iêu chiến lược . - Tạo ra mô i t rườn g làm v iệc mà sự đổ i mớ i có thể phát t riển đ ược. - Tìm cách xúc t iến tốc độ, sự linh hoạt và sự đổ i mớ i. Kh éo léo là y ếu tố cần th iết đ ể g iúp các n hó m t ạo ra động cơ th úc đẩy tầm nh ìn v ề một tương lai thành công . 3.2.5 Con người Ở vùn g này , người lãnh đạo liên kết vớ i nh ững ng ười khác để có thể tạo ra cá c ca m kết , truy ền cả m h ứng và cả i th iện kỹ năng giao tiếp. Để thành công t ron g vù ng n ày cần ph ả i: - - Hiểu đ ược cảm xúc củ a ng ười ng ười khác n hau và ứng xử một cách phù hợp. - Th ích ngh i v ớ i nh u cầu lãnh đạo của những n hó m khác nh au. - Giú p đ ỡ những người khác c ân bằng g iữa công v iệc và cuộc sống . - Luôn nỗ lực để t ruyền cả m h ứng cho s ự tin tưởng của khách hàng và đồng ng h iệp . - Giả m th iểu tố i đ a các tác độn g t iêu cực lên ng ười khác với nh ững quyết đ ịnh v à hành động củ a mìn h. - Xây dựn g v à d uy t rì mạng lưới nh iệm vụ đa ch ức n ăng. - Giao t iếp tốt v ớ i khách h àng và động ngh iệp ở t ất cả các cấp bậc . Nh à lãnh đ ạo h iệu qu ả tro ng vùng n ày luôn có khả năng t ruy ền sự t in tưởn g và lòng t rung th ành th ông qu a mạn g lưới hỗ trợ rộng lớn v à khu yến kh ích ca m kết mục t iêu kinh do anh. 3.2.6 Kinh doanh Nh à lãnh đạo tro ng vù ng n ày p hát t riển các ch iến lược, th ực t h i c ác kế hoạch và q uyết đ ịnh , sắp xếp công v iệc cho ng ười khác và h ướng các nỗ lực đ ạt đ ược cá c kết quả d ự đ oán . Các nh à lãnh đạo t ron g vùng này cần phả i: - Th ích ngh i nhanh ch óng v ới n hữn g thay đổ i về đ iều kiện kinh doanh . - Qu ản lý ch i p h í ho ạt đ ộng. - Tiếp thu nh ững cá ch th ức mớ i đ ể nâng ca o h iệu quả cạn h t ran h. - Phát t riển và củn g cố các kế ho ạch kinh doan h - Phân t ích v à sử dụn g cá c d ữ liệu cứn g để thú c đẩy kết qu ả kinh doanh . - Qu ản lý v iệc duy tr ì khách hàng và các g iá tr ị suốt đờ i. - Là m cho tầm nh ìn và g iá t rị t ổ chức th êm phần rõ ràng. Thông qu a mô hình vùng lãnh đ ạo, nhó m nh à ngh iên cứu cũng đã ch ỉ ra sự khác b iệt g iữa những nhà lãnh đạo t rong qu á khứ và nh ững nh à lãnh đạo hiện tại: Vù ng Nh à lãnh đạo t rong quá khứ Nh à lãnh đạo h iện tạ i Suy ngh ĩ Tạo ra nh ững sai lầm d ựa t rên việc quá t in tưởng vào kiến thức và kỹ năn g của bản thân . Nh ận thức v à từng b ước mở rộng cá c giớ i hạn của kiến thức và kỹ năn g. Xã h ô i Kh ông q uan t âm đ ến s ức khỏe của n ền kinh tế , xã hộ i v à mô i trường . Thúc đẩy sự th ành công cá nhân bằng cách hành độn g với những điều tốt đẹp hơn trong suy ng h ĩ. Kh ác b iệt Đơn thu ần ch ấp nhận thực t iễn về sự đa dạng củ a lực lượng lao độn g v à kinh tế to àn cầu . Tôn t rọng và tạo ra các đ iể m nhấn t ích cực bằng cách tận dụng sự khác biệt về g iớ i tính , độ tuổ i, sắc t ộc, tín ngưỡng, quốc t ịch và quan điể m. Kh éo léo Sự khéo léo chủ yếu tập t rung và v iệc bảo tồn nguyên t rạn g. Cân nh ắc các g iả đ ịnh đ ể đáp lạ i các cơ hộ i v à ngu y cơ. Con người Tạo động lực cho ng ười khác dựa t rên nh ữn g ưu đ ã i và t ranh luận h ợp lý. Tạo động lực cho ng ười khác thôn g qua các mố i quan hệ khăng kh ít dựa trên sự t in tưởng lẫn nh au . Kinh doanh Hi s inh g ần nh ư mọ i th ứ cho mụ c t iêu n gắn hạn . Th ực h iện các kế hoạch v à quyết đ ịnh khó khăn để du y trì th ành công lâu d ài. 4. Kết luận Ng oà i nh ững kỹ năng cứn g của p hân t ích d ữ liệu và qu ản lý ch i ph í, các nhà lãnh đạo t rong th ế kỷ 21 phả i đáp ứng một cách nh anh chón g các cơ hội v à đe dọa . Đây là một kỹ năng đò i h ỏi s ự quan tâm chặt ch ẽ đến các các xu h ướng và s ự kiện. Tuy n h iên , đ iều qu an t rọn g là khả năn g của nhà lãn h đạo h ướng đến các g iá t rị s uốt đ ờ i c ho khách h àng . Sự câ n bằn g g iữa 6 v ùng này cực kỳ khó khăn b ởi gần n hư là khôn g thể ch ia đ ều sự q uan tâm cho t ất cả các vù ng t rong cùng th ờ i g ian. Tuy nh iên , n âng cao n hận thức về cá c vù ng v à các hoạt động có t hể g iúp các nhà lãnh đạo cân b ằng trong v iệc đ áp ứng lại sự thay đổ i củ a mô i t rường kinh do anh. TÀI LIỆU THAM KHẢO Reyno lds , L. (2006). What i s lea dership , an ywa y?. Tra in ing Jou rna l, Ap ril 2006 ed ition, pp 16-18. Reyno lds , L. & W ilde, A. The Twenty-first Century Leader: 28 Pra ctical Activiti es for Stimulating , Re sou rcing and Develo ping Leaders (2003). Pu blish er : Fen ma n. Mu lti-autho rs. Developing th e 2 1st -C entu ry leader (2010).