Hiện nay Công ty xuất nhập khẩu Tạp phẩm là công ty có tỉ trọng xuất khẩu khác lớn
trong tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước. Xuất khẩu quyết định doanh thu của doanh
nghiệp, do đó đẩy mạnh xuất khẩu là mục tiêu doanh nghiệp đặt ra. Hàng thủ công mỹ
nghệ là mặt hàng bản sắc của Việt Nam, thế nhưng kim ngạch mặt hàng này rất nhỏ so
với các mặt hàng khác và giá trị qua các năm lại rất thất thường. Nguyên nhân chủ yếu
là khả năng cạnh tranh chưa cao, Công ty thiếu một chiến lược định hướng phát triển lâu
dài. Các hoạt động thúc đẩy từ khâu nghiên cứu đến khâu thực hiện, đánh giá chưa thực
sự gắn kết với nhau. Kết quả thực hiện từng khâu còn nhiều hạn chế đã ảnh hưởng đến
các khâu sau và khả năng phát triển thị trường của Công ty.
70 trang |
Chia sẻ: lylyngoc | Lượt xem: 2608 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Tiểu luận Thực trạng và giải pháp thúc đẩy xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ tại Công ty xuất nhập khẩu TOCONTAP Hà Nội, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ăng trưởng cao.
Thị trường Châu Âu : Gồm 8 nước Nga, Séc, Hungary, Bungary, Đức, Pháp, Anh,
Tây Ban Nha, Italy,. Trong đó Nga và 3 nước Đông Âu là thị trường truyền thống từ khi
mới thành lập của Công ty, hàng hoá xuất sang các nước này chủ yếu là thủ công mỹ
nghệ, may mặc và nông sản. năm 1997 giá trị hàng hoá xuất sang Nga là 2.372,02 nghìn
USD, đến năm 2000 Công ty đã mất hoàn toàn thị trường này. Công ty chỉ giữ được
quan hệ liên tục với Hungary và Đức nhưng chỉ ở mức thấp. Đối với thị trường Tây Ban
Nha, Anh, Italy, hàng hoá xuất sang thị trường các nước này chủ yếu là thủ công mỹ
nghệ, cao su mỳ ăn liền, may mặc. Tuy nhiên tỉ trọng của các thị trường này không lớn
và có mối quan hệ cũng thất thường.
Thị trường Châu Phi : Đây là thị trường rất mới mẽ nhưng cũng đầy cơ hội cho Công
ty. Công ty mới chỉ xuất được hàng may mặc sang Angola đạt 136,45 nghìn USD và
hàng thủ công mỹ nghệ sang Nam Phi đạt 7.95 nghìn USD vào năm 2001. Công ty cần
phải chú trọng hơn nữa và đưa hàng đi giới thiệu ở thị trường này.
Thị trường úc : năm 2001 Công ty đã xuất được 582,15 nghìn USD mặt hàng chổi
quét sơn, mặt hàng thủ công mỹ nghệ đã mất hoàn toàn trên thị trường này năm 1999.
Qua phân tích tình hình xuất khẩu của Công ty ta thấy mặt hàng xuất khẩu của Công
ty rất đa dạng và phong phú phù hợp cho sự phát triển của Công ty XNK Tạp phẩm
trước tình hình cạnh tranh hết sức gay gắt và quyết liệt hiện nay, bởi vì khi xuất khẩu
nhiều hàng hoá sẽ phân tán được rủi ro kinh doanh, tăng khả năng xâm nhập vào các thị
trường mới cho Công ty. Tuy nhiên đa dạng hoá mặt hàng kinh doanh cũng có những
mặt hạn chế của nó nhất là khi quản lý điều hành không tốt. Công ty không thể huy
động mọi nguồn lực của mình vào một mặt hàng. Lĩnh vực nào đó khó có thể tập trung
nghiên cứu thị trường, không có kế hoạch chiến lược khai thác mặt hàng cụ thể dẫn đến
tình hình không ổn định. Bên cạnh đó Công ty cũng có một hệ thống thị trường trên
khắp thế giới. Ngoài các thị trường truyền thống Canada, Nhật, Đông Âu, Châu Âu,
Công ty hàng năm luôn mở được các thị trường mới nên thậm chí hàng loạt thị trường
truyền thống bị mất nhưng Công ty vẫn có thể duy trì, thậm chí đã có bước nhảy vọt
trong kim ngạch XK. Số lượng thị trường nhiều nhưng giá trị xuất khẩu đi lại rất nhỏ,
thiếu sự ổn định. Do vậy, Công ty cần phải xây dựng thị trường truyền thống cho mình
để tạo sự ổn định trong phát triển cuả Công ty.
2. Phân tích tình hình xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ.
a, Tình hình xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ.
Thủ công mỹ nghệ là một trong những mặt hàng xuất khẩu khá ổn định của Công ty
trong những năm qua mặc dù chưa chiếm tỷ lệ thật cao nhưng có nhiều tiềm năng để
phát triển cùng với sự khởi sắc của hàng thủ công mỹ nghệ của Việt Nam nói chung.
Bảng 7 : Tình hình xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ
Đơn vị : 1000 USD
Nguồn : Phòng tài chính – kế toán
Trong năm 1996, giá trị xuất mặt hàng này đứng thứ 2 với tỉ trọng 13,2% sau cán
chổi quét sơn. các năm tiếp theo, trong khi giá trị xuất khẩu của mặt hàng khác đều đạt
tốc độ tăng trưởng cao thì mặt hàng thủ công mỹ nghệ lại giảm sút, do đó tỉ trọng theo
mặt hàng chỉ còn 4,8% trong năm 1999.
Từ năm 1991, thị trường chủ yếu là Liên Xô và Đông Âu bị mất, xuất khẩu mặt hàng
thủ công mỹ nghệ gặp nhiều khó khăn. năm 1991 Công ty chỉ xuất được 21.756 USD
thảm đay, gốm sứ sang Đức và Nhật. Trong năm 1992 và 1993 giá trị xuất tăng lên
153,35 và 400,29 nghìn USD.
Năm 2001 Công ty xuất được 248.471 nghìn USD tăng 13,29% so với năm 2000.
năm 1999 Công ty chỉ đạt mức 196.565 nghìn USD. Năm 1998 đạt mức cao nhất trong
các năm 585.338 nghìn USD. Năm 1999 xuất khẩu mặt hàng này giảm tới 62,5% so với
năm 1998, một phần do khả năng cạnh tranh của Công ty còn thấp một phần do một số
thị trường đã trở nên baõ hoà, sức mua giảm. Thực trạng này đòi hỏi Công ty phải đẩy
mạnh công tác phát triển thị trường của mình trong thời gian tới.
b, Thị trường xuất khẩu theo nước.
Những năm qua hàng thủ công mỹ nghệ của Công ty đã xuất đi 23 nước, trong đó
đang tập trung vào khu vực Đông á, Châu Mỹ, Châu Âu.
Tại thị trường Châu á hàng thủ công mỹ nghệ của Công ty đã xuất hiện ở 4 nước là
Nhật, Hàn Quốc, Đài Loan, Lào. nhật trở thành bạn hàng của Công ty từ năm 1992
nhưng số lượng mua không lớn và không ổn định. Năm 1999 Công ty chỉ xuất được
Chỉ tiêu Năm 1998 Năm
1999
Năm 2000 Năm 2001
Mây tre đan
Gốm sứ
Thảm đay
Tổng KN
318.608
208.928
07.801
585.338
141.908
59.199
18.304
2`9.312
73.389
61.082
9.8
144.271
182.842
16.856
-
199.698
26.000 USD hàng gốm sứ. Trong khi kim ngạch XNK của mặt hàng này của Việt Nam
khoảng 5 triệu USD và nhu cầu nhập của Nhật là 800 triệu đồ gốm và 200 triệu đồ gốm
sứ. Tuy nhiên cũng phải thấy rằng đây không phải là thị trường xuất khẩu chính mà còn
các nước khác như Trung Quốc, Indonexia, Philipin... nên cạnh tranh rất gay gắt.
Trong khi Đài Loan, Hàn Quốc hiện là 2 thị trường có nhiều tiềm năng mặc dù vừa
bị khủng hoảng, nhu cầu về hàng thủ công mỹ nghệ ở đây khá lớn, chủ yếu là đối với
mặt hàng mây tre, mũ lá giỏ hoa.
Mặt hàng/nươc.
1998
1999
2000
2001
Mây tre đan
- úc
- Italy
- hàn quốc
- achentina
- tiệp Khắc
- Chi lê
- Nga
- Nhật
- Mỹ
- Đài Loan
- Nam Phi
- Hungary
- Lào
Gốm sứ
- chi Lê
- Tiệp Khắc
- Đài Loan
- Nhật
-Mỹ
-úc
-Tây Ban Nha
- Anh
Thảm đay
-- Hungary
- Chi lê
- Séc
318.60
8
23.477
-
158.93
7
-
69.542
64.554
-
25.089
218.92
9
154.85
8
39.836
4.626
-
9.615
141.809
-
11.225
24.254
38.893
-
3.135
50.370
13.971
18.304
-
-
-
12.940
5.364
59.199
11.500
18.040
73.389
-
-
5.960
-
-
14.220
34.800
14.331
-
-
-
61.082
22.123
-
-
-
-
98
38.848
-
9.8
5.695
-
182.842
-
11.600
14.608
-
-
22.512
-
-
-
65.282
7.952
11.305
20.710
16.856
-
-
-
-
-
8.234
-
-
8.352
-
-
-
-
- Tiệp
- Pháp
57.801
39.491
18.310
-
-
-
-
2.918
1.200
-
Đối với khu vực Châu Âu : Công ty đã nối lại được quan hệ với Séc và Hungary và
đặc biệt là Nga sau một thời gian gián đoạn. Với 50.370 USD Nga vươn lên thanh một
thị trường mới và có tỷ trọng tương đối lớn. Năm 2001 là năm Công ty có quan hệ với
nhiều thị trường mới và rất có triển vọng như Lào, Anh, Nam Phi. Các nước Tây Âu
truyền thống dùng hàng thủ công mỹ nghệ từ lâu đời nhưng còn ít bít hàng Việt Nam do
hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam mới chỉ bắt đàu thâm nhập vào thị trường này, năm
1991, 1992 Công ty mới xuất sang được Đan Mạch,Đức... Nhưng do các sản phẩm lúc
đó không đa dạng nên trị giá xuất khẩu nhỏ và không duy trì được thị trường này. Gần
đây Công ty đã xuất sang được Italy, Séc, những mặt hàng mũ lá, giỏ hoa bằng tre, mây.
Với khu vực Châu Mỹ : Chilê là bạn hàng của Công ty trong suốt 10 năm qua, thị
trường này có yêu cầu cao về chất lượng, mẫu mã sản phẩm. Sau những năm đầu nhập
khẩu vơi một lượng lớn cho đến nay nhu cầu này đối với thị trường đã bão hoà, lượng
hàng hoá xuất khẩu giảm chỉ còn 21.190 USD giảm 90% so với năm 1998. ngoài ChiLê,
Mỹ và Achentina là thị trường mới quan hệ nên giá trị xuất khẩu còn nhỏ, thị trường Mỹ
tuy có nhu cầu lớn nhưng hiện tại việc xuất hàng gốm sứ sang còn gặp nhiều khó khăn
trong cạnh tranh về giá, năm 2001 sau vụ khủng bố nhu cầu sử dụng của người Mỹ có
chững lại nhưng sau đó chắc chắn lại có nhu cầu lớn. Tại thị trường Achentina, trong
năm 1999, Công ty cũng đã xuất được 38.893 USD hàng mây tre và có khả năng thị
trường này sẽ trở thành bạn hàng lớn ở Châu Mỹ, sau nhu cầu của ChiLê giảm sút.
Cung cấp hàng cho thị trường ở Châu Mỹ Công ty gặp khó khăn bất lợi lớn về chi phí
vận chuyển cao trong khi gia trị hợp đồng rất thấp, hàng lại công kềnh, do đó nó sẽ đẩy
giá thành sản phẩm, giảm cạnh tranh của Công ty.
Nhìn chung tình hình kinh doanh hàng thủ công mỹ nghệ của Công ty trên thị trường
các nước đều găp khó khăn bởi sự suy giảm kinh tế nói chung cũng như sự cạnh tranh
gay gắt, để khắc phục thình trạng giảm sút này, Công ty đã đa dạng hoá thị trường xuất
khẩu của mình vươn ra thị trường mới để khai thác khả năng phát triển của mặt hàng
này.
c, Thị trường xuất khẩu thủ Công mỹ nghệ theo mặt hàng.
Hàng thủ công mỹ nghệ của Công ty tập trung vào 3 nhóm chính bao gồm hàng mây
tre, hàng thảm và hàng gốm sứ. Trong đó hàng mây tre vượt trội so với 2 mặt hàng còn
lại. Năm 1996, riêng mặt hàng này đã xuất được 497.500 USD trong khi đó hàng gốm sứ
chỉ đạt 71,3 và 62,4 nghìn USD. Sang các năm sau hàng mây tre vẫn chiếm tỉ trọng từ
54 – 68 %.
Hàng mây tre được xuất nhiều hơn 2 mặt hàng kia trước hết là do chủng loại sản
phẩm. Nếu như hàng thảm của Công ty chỉ gồm sứ và tượng sứ thì hàng mây tre, lá đan
bao gồm mũ lá, các loại rổ rá, cũng như các loại bàn ghế... không chỉ nhiều hơn về
chủng loại sản phẩm, chất liệu kiểu dáng của từng loại cũng phong phú hơn. ngoài ra sản
phẩm mây tre lá với mức giá không lớn lại dễ phù hợp hơn với nhiều quốc gia, vùng địa
lý khác nhau nên khả năng tiêu thụ nhiều hơn. Do đó ta có thể thấy hàng mây tre được
sử dụng ở rất nhiều quốc gia vùng địa lý khác nhau nên khả năng tiêu thụ cũng nhiều
hơn. Do đó ta có thể thấy hàng mây tre được sử dụng ở rất nhiều quốc gia có nền văn
hoá khác nhau như Nhật, Hàn Quốc, Anh, Italy.
Cùng với chính sách tiêu thụ của mặt hàng mây tre mà Công ty vẫn xác định đây là
mặt hàng chủ lực của nhóm hàng thủ công mỹ nghệ trong thời điểm hiện tại cũng như
vài năm tới. Vì lẽ đó, Công ty đang tìm cách phát triển thị trường để khôi phục và tăng
giá trị xuất khẩu mặt hàng này.
Cho dù giá trị xuất khẩu còn nhỏ nhưng hàng gốm sứ đang cho thấy tiềm năng phát
triển lớn. Xuất khẩu gốm sứ trong năm 1997 đạt tới 159% so với năm 1996 và mức độ
tăng trong năm 1998 là 30%. Sự suy giảm nhất thời trong năm 1999 không quá phải lo
ngại vì nhu cầu cho mặt hàng này rất lớn. Ngoài ra sản phẩm được Công ty thu mua từ
Bát Tràng, Đồng Nai, Vĩnh Long và Bình Dương... có chất lương không thua kém gì các
sản phẩm của Malaixia, Trung Quốc. Công ty hoàn toàn có thể cạnh tranh bằng sản
phẩm với các doanh nghiệp nước ngoài. Vì lẽ đó, Công ty đã duy trì được thị trường
Séc, ChiLê, Đài Loan và phát triển mặt hàng này sang thị trường mới.
Hàng thảm với thị trừơng tập trung vào khu vực Đông Âu như Séc, Hungary,
Bungary, hầu như không phát triển lên được. Giá trị xuất khẩu chỉ chiếm 6- 11% tỉ trọng
với mức cao nhất là 71,3 nghìn USD trong năm 1996. Do hàng xuất chủ yếu là thảm đay
mà mặt hàng này lại ít thay đổi kiểu dáng, mẫu mã sản phẩm lại không đa dạng như
thảm len, giá trị lại thấp, bởi vậy số lương sản phẩm tiêu thụ lại không tăng và giá trị
xuất cũng không cao.
Tóm lại qua nhiều năm kinh doanh, chủng loại mặt hàng của Công ty vẫn chia tập
trung vào 3 loại trong khi hàng thủ công mỹ nghệ cuả Việt Nam còn rất nhiều loại loại
khác có tiềm năng lớn như đồ gỗ mỹ nghệ, các sản phẩm chạm khắc, thêu ren... Trong
thời gian tới Công ty nên xem xét khả năng chuyển đổi sang kinh doanh những mặt
hàng có hiệu quả hơn cũng như mở rộng mặt hàng kinh doanh thủ công mỹ nghệ.
d, Khả năng cạnh tranh của Công ty về mặt hàng thủ công mỹ nghệ.
Kinh doanh trên thị trường quốc tế, Công ty phải cạnh tranh với rất nhiều các đối thủ
nước ngoài chủ yếu như Trung Quốc, Thái Lan, Philipin, Indonexia... về sản phẩm hàng
mây tre và lá và gốm sứ của Công ty được các bạn hàng đánh giá không thua các nước
lân cận. Chất lượng sản phẩm tương đối đồng đều và ít thay đổi
Qua nhiều đợt hàng. Do nguyên liệu được sử lý định kỳ nên sản phẩm ít bị cong
vênh, nứt nẻ khi gặp khí hậu khô. Còn đối với các sản phẩm sứ hàng Trung Quốc hoàn
toàn thắng thể trong cạnh tranh. hàng sứ Trung Quốc đã trở nên nổi tiếng thế giới trong
nhiều thế kỷ qua. Các sản phẩm có chất lượng tốt, men trắng đẹp. Còn về gốm Malaisia
và Trung Quốc là hai nước sản xuất có quy mô lớn, có hệ thống bán hàng quốc tế
chuyên nghiệp. Thế nhưng, nguyên liệu của họ xấu hơn chúng ta nên các sản phẩm thu
mua từ Đồng Nai, Bình Dương hoàn toàn có thể đáp ứng được yêu cầu cạnh tranh bằng
sản phẩm. Công ty đã có nhiều cố gắng tìm kiếm thêm nhiều nguồn hàng để làm phong
phú danh mục sản phẩm. Nhưng nhìn chung các kiểu dáng chưa đáp ứng được yêu cầu
và luôn thay đổi của thị trường. Chính vì thế hàng thủ công mỹ nghệ của Công ty đang
mất dần sức hấp dẫn và là nguyên nhân của sự giảm sút khả năng tiêu thụ sang các thị
trường truyền thống như ChiLê, Nhật trong khi giai đoạn đầu tại các thị trường này giá
trị xuất khẩu rất cao.
Về mặt giá cả, giá bán của Công ty đưa ra thường phải đảm bảo được mức lợi nhuận
1% trong giá trị hàng bán. Như vậy chính sách giá của Công ty được xây dựng dựa trên
chi phí là chủ yếu chưa chú ý đến việc cạnh tranh. Tuy nhiên khó khăn lớn nhất là hàng
của Công ty cao giá hơn của các nước khác, đặc biệt hàng Trung Quốc do được trợ cấp
xuất khẩu lên giá cả của họ thường thấp hơn 10% ở một số thị trường chiếm ưu thế về
giá cả của các nước lân cận do họ được hưởng các ưu đãi về thuế.
Về mặt dịch vụ, sau khi nhận được đơn hàng, Công ty nhanh chóng thu mua chuẩn bị
hàng hoá, luôn đảm bảo cung ứng hàng hoá đầy đủ đúng tiến độ đã ký kết, giúp khách
hàng không bỏ lỡ cơ hội kinh doanh. Đối với người mua là các trung tâm bán lẻ, Công ty
thường tổ chức đóng gói, làm đồng bộ hàng hoá để hàng hoá đến tay người sử dụng một
cách thuận tiện nhất. Đối với khách hàng lâu năm, có uy tín và có đơn hàng nhỏ, Công
ty có thể sử dụng phương thức thanh toán bằng điện chuyển tiền hoặc nhờ thu đổi chứng
từ để giúp khách hàng có thể tiết kiệm hơn so với việc mở L/C. Là một doanh nghiệp
Nhà nước, Công ty có nhiệm vụ bảo toàn và phát triển nguồn vốn, trong điều kiện nguồn
vốn eo hẹp, Công ty khó có thể cho các khách hàng nước ngoài trả chậm như một số đối
thủ cạnh tranh khác đang sử dụng.
Một bất lợi trong cạnh tranh của Công ty đó là chuyên môn hoá mặt hàng kinh doanh
này. Các Công ty Banotex, Antex, Thăng Long hầu như chỉ hoạt động trong lĩnh vực
hàng thủ công mỹ nghệ nên phần lớn các nguồn lực của họ tập trung vào kinh doanh các
sản phẩm liên quan đến mặt hàng này. Trong khi đó ở Công ty xuất nhập khẩu tạp phẩm
chỉ có một phòng ban đảm nhận mặt hàng này. Đây chính là bất lợi vì các bạn hàng
thường chú ý, tập trung quan hệ với các Công ty lớn. Vì thế, hàng năm Banotex xuất
được từ 5,12 triệu đến 6,38 triệu USD trong khi giá trị xuất khẩu của Công ty chưa đạt 1
triệu USD một năm. nếu như so sán với tổng giá trị hàng thủ công mỹ nghệ hàng Việt
Nam xuất trong năm 1998 - 1999 là 111 triệu và 116 triệu USD thì giá trị xuất khẩu của
Công ty càng không đáng kể. Riêng đối với mặt hàng mây tre đang hàng thủ công chủ
lực của Công ty thì Pilipin xuất được 110 đến 120 triệu USD, Việt Nam 20 - 25 triệu
USD. Những con số này cho thấy khả năng của Công ty trong lĩnh vực kinh doanh hàng
thủ công mỹ nghệ còn gặp nhiều khó khăn. Tuy không thua kém về chất lượng sản phẩm
nhưng sự thay đổi về mẫu mã chưa đáp ứng được nhu cầu biến động nhanh chóng, đa
dạng của thị trường. Các mặt hàng kinh doanh dàn trải. Khiến cho khả năng cạnh tranh
của doanh nghiệp kém hơn các doanh nghiệp khác. Do đó doanh nghiệp cần phải đánh
giá lại điểm mạnh điểm yếu của mình.
3- Các biện pháp đẩy mạnh hoạt động xuất hẩu hàng thủ công mỹ nghệ mà
Công ty đã áp dụng.
Đẩy mạnh hoạt động xuát khẩu hàng thủ công mỹ nghệ là vấn đề được Công ty rất
chú trọng. Ngay sau khi được tổ chức lại hoạt động Công ty đã có những cố gắng tìm
kiến lại các thị trường mới, tổ chức khai thác các mặt hàng mới, Công ty vận dụng các
mối quan hệ về để nối lại quan hệ các thị trường truyền thống nhằm tăng khả năng tiêu
thụ sản phẩm. Hiện nay Công ty có phòng tổng hợp với nhiệm vụ lên kế hoạch kinh
doanh, thực hiện các kế hoạch đối nội đối ngoại, nghiên cứu thị trường. Ngoài việc đảm
nhận, biên dịch phân tích các tài liệu liên quan phòng còn nhờ các tham tán thương mại,
các đại sứ Việt Nam tại nước ngoài và đại sứ nước ngoài tại Việt Nam . Để tìm hiểu các
đối tác kinh doanh, tình hình cung cầu, giá cả thị trường của thị trường của hàng hoá mà
Công ty đang kinh doanh cũng như các yếu tố thuộc môi trường kinh doanh. Từ những
nhận định này các phòng nghiệp vụ xuất nhập khẩu có cơ sở để tiến hành giao dịch,
buôn bán và đề ra các phương án kinh doanh thích hợp.
Hiện nay, Công ty xuất nhập khẩu tạp phẩm là một đơn vị trung gian chuyên mua
bán xuất nhập khẩu rất nhiều loại mặt hàng thuộc các lĩnh vực khác khác. Để tăng cường
hoạt động xuất khẩu, Công tyđã chủ trương đa dạng hoá sản phẩm, mặt hàng nào có khả
năng đem lại lợi nhuận thì Công ty chú trọng. Vì vậy, danh mục mặt hàng rất đa dạng
như hàng nông sản, gạo, hành, tỏi, hạt tiêu.v.v.. đến hàng may mặc, giầy dép, hàng cao
su, các đồ dùng trong gia đình hay hàng thủ công mỹ nghệ như thảm, các loại bình gốm
sứ, rổ giá và các đồ dùng bằng mây tre đan khác.
III. Đánh giá chung về hoạt động xuất khẩu thủ công mỹ nghệ.
Để đánh giá kết quả của hoạt động xuất khẩu thủ công mỹ nghệ, tôi xin được phân
tích rõ hơn sự biến động về việc thực hiện kim ngạch xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ
của công ty qua các năm, qua các bảng so sánh. Tôi cũng xin đưa ra số liệu tổng kim
ngạch nói chung của TOCONTAP trong các năm 1998, 1999, 2000, 2001 cũng như kim
ngạch xuất khẩu một số mặt hàng chủ yếu khác để so sánh để từ đó đưa ra nhận xét và
nêu nên một số nguyên nhân về sự biến động kim ngạch xuất khẩu của hàng thủ công
mỹ nghệ trong giai đoạn này.
Bảng 8 : Biến động về kim ngạch xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ của
TOCONTAP năm 1999 so với năm 1998.
KN : Kim ngạch xuất khẩu.
TT : Tỉ trọng.
TL : Tỉ lệ biến động về số tiền giữa 2 năm.
Chỉ tiêu
Năm 1998 Năm 1999 Biến động năm 1998 so
với năm 1998
KN TT KN TT KN TL
Mây tre đan 318.608 54,43% 141.809 64,66% -176.799 -55,49%
Gốm sứ 208.929 35,69% 18.304 8,35% -190.625 -91,24%
Thảm đay 57.801 9,88% 59.199 26,99% 1.398 242%
Tổng KN 585.338 100% 219.312 100% -366.026 -62,55%
Nguồn : Phòng tài chính - kế toán
Bảng 8 cho thấy kim ngạch xuất khẩu hàng mây tre đan năm 1999 đã giảm đI
176.799 USD, tương đương với 55,49% vậy là đã giảm hơn một nửa so với năm 1998.
Hàng gốm sứ thì còn giảm với tỉ lệ lớn hơn, giảm đI 91,24% so với năm 1998, tương
đương với số tiền là 190.625 USD. Hàng thảm đay tuy có tăng với tỉ lệ nhỏ là 2,41%
nhưng ỏ cả 2 năm kim ngạch đều rất nhỏ đến mức độ tăng này chẳng đáng kể gì. tính
chung cả 3 mặt hàng thì kim ngạch năm 1999 của Công ty đã giảm đi tới 366.026 USD
tương đương với 62,53%.
Bảng 9 : Biến động về kim ngạch xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ của
TOCONTAP năm 2000 so với năm 1999.
Chỉ tiêu
Năm 1999 Năm 2000 Biến động năm 2000 so
với năm 1999
KN TT KN TT KN TL
Mây tre đan 141.809 64,66% 73.389 50,86% -68.42 -48,2%
Gốm sứ 18.304 8,35% 61.082 42,3% 42.778 233%
Thảm đay 59.199 26,99% 9.8 6,8% -49.399 -83,4%
Tổng KN 219.312 100% 144.271 100% -75.041 -34,2%
Bảng 10 : Biến động về kim ngạch xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ của
TOCONTAP năm 2001 so với năm 2000.
Chỉ tiêu
Năm 2000 Năm 2001 Biến động năm 2001 so
với năm 2000
KN TT KN TT KN TL
Mây tre đan 73.389 50,86% 182.842 91,55% 109.453 149%
Gốm sứ 61.082 42,3% 16.856 8,45% -44.226 -72,4%
Thảm đay 9.8 6,8% - - 9.8 -100%
Tổng KN 144.217 100% 199.698 100% -366.026 38,4%
Nguồn : Phòng tài chính – kế toán
Bảng 11 : Biến động về kim ngạch xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ của TOCONTAP
năm 2001 so với năm 1998
Chỉ tiêu
Năm 1998 Năm 2001 Biến động năm 1998 so
với năm 1998
KN TT KN TT KN TL
Mây tre đan 318.608 54,43% 182.842 91,5% -135.766 -42,6%
Gốm sứ 208.929 35,69% 16.856 8,45% -191.436 -92%
Thảm đay 57.801 9,88% - - -57.801 100%
Tổng KN 585.338 100% 55.427 100% -38.564 -72,88%
Nguồn : Phòng tài chính – kế toán.
Qua bảng trên ta thấy kim ngạch xuất khẩu của Công ty năm 2001 vẫn chưa đạt được
như năm 1998. và so với năm 2000 thì vẫn còn kém. Giá trị kim ngạch năm 2001 còn
thấp hơn năm 1998 đến 166.518 USD, tương ứng với 49,12%. Đối với gốm kim ngạch
2001 giảm 72% và so với năm 1998 thì giảm 92%. Đối với mặt hàng thảm len thì năm
2001 gần như không xuất khẩu được.Nếu xét chung thì đây là mặt hàng ít biến động
nhất nhưng không phải vì thực hiện xuất khẩu tốt mà là vì cả 4 năm mặt hàng này đều có
kim ngạch thấp.
Tóm lại, kim ngạch xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ năm 1999 giảm so với năm
1998 là 62,53%, năm 2000 giảm so với năm 1998 là 57,55% và năm 2001 tăng so với
năm 2000 là 38,4%. Nhìn chung việc thực hiện xuất khẩu của Công ty trong 4 năm qua
chỉ có năm 1998 là tốt, còn lại 3 năm sau đều không đạt kế hoạch đề ra.
Tỉ trọng kim ngạch xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ của Công ty thấp dần qua các
năm một phần là do hoạt động xuất khẩu mặt hàng này của Công ty không tốt và kim
ngạch xuất khẩu của các mặt hàng khác tăng lên, nhưng cũng có thể kể tới các nhân tố
khách quan ảnh hưởng đến sự biến động theo chiều hướng xấu này.
Thực tế là hàng thủ công mỹ nghệ của chúng ta đang càng ngày mất đi nhiều khách
hàng, đây là nhận định chung của tất cả các doanh nghiệp xuất khẩu mặt hàng này chứ
không riêng gì TOCONTAP. Nguyên nhân của sự giảm sút kim ngạch xuất khẩu thì có
nhiều, song theo các thương vụ Việt Nam ở nước ngoài đưa ra chủ yếu là các doanh
nghiệp Việt Nam chưa nắm bắt được những thông tin về hàng thủ công mỹ nghệ Việt
Nam chất lượng chưa cao và có đến (70-80)% đang lấy mẫu của Đài Loan,Trung Quốc.
Đây là các khó khăn chung đối với tất cả các doanh nghiệp xuất khẩu hàng thủ công
mỹ nghệ ở Việt nam và đối với TOCONTAP thì ngoài những khó khăn trên còn có một
khó khăn nữa đó là TOCONTAP Hà Nội thực sự không có cơ sở sản xuất . Đặc điểm
hàng hoá là tạp phẩm và như vậy để xuất khẩu một chuyến hàng thì phải thu gom ở
nhiều nơi. Với tình hình sản xuất như vật thì công ty cũng phải chịu đủmọi rủi ro bởi
chính công ty là người xuất khẩu trực tiếp ra nước ngoài .
Chương III: Một số giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động xuất khẩu thủ công mỹ
nghệ
I. Định hướng phát triển kinh doanh và thị trường của Công ty.
1, Những thuận lợi và khó khăn của Công ty.
a, Thuận lợi.
Trong thời gian vừa qua Nhà nước đẩy mạnh xuất khẩu, đã tạo điều kiện thuận lợi
như giảm các thủ tục hành chính, mở rộng quyền hoạt động xuất khẩu cho các đối
tượng. Văn phòng thương mại được thiết lập ở một số nước và khu vực, các đậi sứ nước
ngoài cũng góp phần cung cấp các thông tin kinh tế đối ngoại giúp doanh nghiệp giải
quyết khó khăn trong việc tìm hiểu thị trường, đối tác.
Nhà nước cũng đã và đang tiến hành các quỹ hỗ trợ xuất khẩu, quỹ bảo hiểm xuất
khẩu và thực hiện nhiều chính sách tín dụng khác nhằm tháo gỡ những trở ngại khó khăn
về tài chính ở các doanh xuất khẩu.
Bên cạnh đó, xu hướng tự do hoá, toàn cầu hoá khiến cho việc thiết lập quan hệ kinh
tế giữa các quốc gia dễ dàng hơn.
Nhờ các yếu tố khách quan này mà hoạt động kinh doanh xuất khẩu của Công ty
được tiến hành thuận lợi hơn. Các sản phẩm xuất k hẩu mà Công ty thu mua do được
đầu tư một cách có hệ thống từ khâu nguyên liệu cho đến khâu thành phẩm sẽ có chất
lượng cao hơn, phong phú đa dạng, có sức cạnh tranh hơn. Với các thông tin chính xác
và cập nhật về thị trường, về đối tác kinh doanh và các trợ giúp khác của chính phủ,
Công ty sẽ tiếp cận được thị trường, thiết lập dược các mối tiêu thụ mới một cách dễ
dàng hơn và giảm được rủi ro trong kinh doanh. Trong khi đó các thủ tục hành chính
gọn nhẹ sẽ làm cho việc thực hiện hợp đồng nhanh chóng giảm được chi phí và không bị
bỏ lỡ thời cơ.
Những thuận lợi thừ môi trường kinh doanh đem lại là rất lớn, tuy nhiên nó chỉ có ý
nghĩa nếu như Công ty có đủ năng lực và biết vận dụng khai thác nó. Cho nên, Công ty
cần phải đánh giá lại những điểm mạnh, điểm yếu của mình trong điều kiện mới.
Có thể nói nguồn lực là một lợi thế của Công ty xuất nhập khẩu Tạp phẩm Hà Nội.
Ban lãnh đạo Công ty đã gắn kết được các bộ phận cá nhân trong Công ty với nhau tạo
nên một khối thống nhất, đoàn kết cùng nhau phấn đấu thực hiên mục tiêu chung của
doanh nghiệp. Với chủ trương không bằng lòng với những thành công đạt được, ban
giám đốc luôn có kế hoạch và đầu tư, Mở rộng hoạt động kinh doanh của mình. Với
75% số cán bộ công nhân viên đã qua đại học, trong đó hầu hết cán bộ kinh doanh có
trình độ về nghiệp vụ ngoại thương và thành thạo trong công việc. Cho đến nay, các cán
bộ đã hoàn toàn thích nghi được với cơ chế thị trường, tác phong làm việc nghiêm túc
hiệu quả, và nhanh nhạy với sự biến động của thị trường. Công ty phải biết khai thác và
có chiến lược phát triển vì nguồn nhân lực mạnh mẽ là yếu tố quyết định đến sự phát
triển trong tương lai.
Bên cạnh đó, Công ty còn có một thuận lợi lớn là đã tạo được các mối quan hệ kinh
tế rộng khắp với các doanh nghịêp trong nước và quốc tế. Trong suốt thời gian hoạt
động Công ty đã tạo được uy tín với bạn hàng. Là một công ty làm ăn nghiêm chỉnh, có
khả năng tài chính lành mạnh, luôn tuân thủ các nghĩa vụ của mình, luôn tỏ ra thiện chí
hợp tác cùng giải quyết những khó khăn nảy sinh. Đây là một lợi thế không dễ gì đạt
được và sẽ là cơ sở để Công ty tạo được một lượng lớn bạn hàng truyền thống, ổn định,
nhận được những ưu tiên, ưu đãi trong công tác kinh doanh, tăng kha năng tiêu thụ sản
phẩm, mở rộng thị trường.
Không chỉ có mối quan hệ với bạn hàng, Công ty còn có quan hệ tốt với các cơ quan
tổ chức của chính phủ. Nhờ những mối quan hệ ấy và với những năng lực, khả năng hoạt
động của mình mà Công ty dành được những đơn đặt hàng từ chính phủ. Các mối quan
hệ đó còn giúp Công ty thu thập các thông tin cần thiết về thị trường chính xác, thuận
tiện và nhanh chóng hơn.
So với phần nhiều các công ty thương mại khác, Công ty có lợi thế về vốn và sự ổn
định về tài chính.Với nguồn vốn dồi dào, tình hình tài chính lành mạnh, Công ty có điều
kiện góp vốn liên doanh liên kết với CANADA và đầu tư sản xuất mỳ ăn liền tại Lào,
mở rộng quy mô lĩnh vực kinh doanh.
Cơ sở vật chất của Công ty tương đối đầy đủ đáp ứng được yêu cầu của sản xuất và
kinh doanh. Các phòng ban đều được trang bị các phương tiện làm việc hiện đại. Đội xe
và bộ phận kho không chỉ phục vụ tốt, kịp thời các hoạt động vận chuyển, bảo quản,
giao nhận hàng mà còn có khả năng kinh doanh thêm các dịch vụ, tăng nguồn thu cho
Công ty ngày càng khang trang sạch sẽ tạo nên hình ảnh tốt về Công ty.
b, Thách thức.
Cùng với sự mở rộng giao lưu kinh tế, nhu cầu tiêu dùng ngày càng tăng và đa dạng
là sự cạnh tranh khốc liệt giữa các khu vực kinh tế, giữa các quốc gia và giữa các doanh
nghiệp.
Nhất là trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam còn khó khăn và nhiều yếu kém, tụt hậu
xa so với các nước trong khu vực và trên thế giới thì khả năng thích ứng với môi trường
quốc tế luôn luôn biến động nhanh chóng của các công ty Việt Nam cũng như của Công
ty xuất nhập khẩu Tạp phẩm còn nhiều hạn chế.
Trước hết do sự phát triển của kinh tế đời sống con người ngày càng được cải thiện.
Việc giải quyết các nhu cầu cơ bản không còn là nỗi lo thường trực và người tiêu dùng
mong muốn được thoả mãn những nhu cầu mới ở cấp độ cao hơn. Vì thế, nhu cầu tiêu
dùng các khu vực, các quốc gia, các vùng vốn đã rất đa dạng và khác biệt nay càng biến
đổi phong phú hơn. Nó đòi hỏi Công ty phải nắm bắt được nhu cầu tiêu dùng và dự đoán
được xu thế biến đổi để có đối sách kinh doanh phù hợp.
Mặt khác, sự mâu thuẫn giữa cung và cầu ngày càng lớn, cung vượt xa cầu, xu thế
dời bỏ rào cản thương mại giúp doanh nghiệp thâm nhập thị trường dễ dàng hơn. Vì thế,
đổi thủ cạnh tranh nhiều hơn. Khi đó chỉ những doanh nghiệp tài chính mạnh để đầu tư
về công nghệ, có khả năng khai thác tốt điều kiện về môi trường mới có thể tồn tại được.
Các doanh nghiệp nhỏ như Công ty phải kết hợp với nhau tạo sức mạnh tổng hợp hay
chỉ có xâm nhập tìm kiếm các khoảng trống nhỏ trên thị trường.
Cùng với những thách thức to lớn mà xu thế phát triển của nền kinh tế thế giới đem
đến, Công ty còn gặp phải nhiều khó khăn trở ngại khác trên những thị trường mà Công
ty đang hướng tới.
Với danh mục mặt hàng kinh doanh khá lớn, Công ty tránh được các sức ép, sự quá
phụ thuộc vào một lĩnh vực, một mặt hàng kinh doanh. Đối với các công ty chuyên môn
hoá sản xuất kinh doanh một mặt hàng hay một lĩnh vực, do chỉ tập trung vào những vấn
đề liên quan đến những lĩnh vực của họ nên công tác nghiên cứu thị trường sâu sát hơn.
Các nguồn lực tài chính, nguồn lực con người được huy động, tập trung thực hiện các kế
hoạch đề ra nên có thể thực hiện các cơ hội hấp dẫn với quy mô lớn hơn, các hoạt động
được tiến hành đồng bộ và hiệu quả hơn. Trong khi đó Công ty xuất nhập khẩu Tạp
phẩm vừa tham gia hoạt động xuất nhập khẩu vừa tiến hành sản xuất gia công. Một
phòng nghệp vụ thường đảm nhận một số mặt hàng mà một mặt hàng lại có nhiều chủng
loại khác nhau, thị trường ở các khu vực địa lý khác nhau có nhu cầu khác biệt : Điều
này dẫn đến:
Các thông tin về thị trường do phòng tổng hợp thực hiện mới chỉ mang
tính chất chung chung, chưa quan tâm đến chi tiết đặc tính riêng của khách hàng.
Chi phí cho các hoạt động xúc tiến quảng cáo phân bổ cho từng mặt
hàng còn nhỏ dẫn đến các hoạt động này được tiến hành lẻ tẻ, không đồng đều và có ít
điều kiện tham dự các hội chợ chuyên ngành để tìm hiểu nhu cầu của khách hàng tốt
hơn.
Nguồn lực hạn hẹp lại phân chia thành các phần nhỏ khiến cho quy mô
của cơ hội thấp và doanh nghiệp chọn lựa nhỏ hoặc không có khả năng mở rộng thị
trường
Một nhóm nhỏ cán bộ phụ trách các hoạt động kinh doanh của mặt
hàng không thể đem lại hiệu quả tốt như tại các công ty chuyên môn hoá trong mặt hàng
kinh doanh đó.
Tất cả những điều trên khiến cho công ty gặp nhiều khó khăn khi cạnh tranh trên thị
trường. Nó giải thích cho tình trạng không ổn định ở từng mặt hàng và việc Công ty
chưa lập được một chiến lược cho sự phát triển lâu dài cho toàn bộ hoạt động kinh
doanh. Đa dạng hoá sẽ giúp phân tán được những rủi ro nhưng nếu quản lý không tốt, đa
dạng hoá sẽ dẫn đến rủi ro vì tất cả các hoạt động, các lĩnh vực không hiệu quả thì toàn
bộ Công ty sẽ hoạt động không hiệu quả.
2, Định hướng hoạt động kinh doanh của Công ty.
Công ty xuất nhập khẩu Tạp phẩm trong thời gian qua tuy đạt được một số kết quả
đáng kể nhưng vẫn chưa có được bước tiến nhanh và vững chắc. Công ty mới chỉ đề ra
các chỉ tiêu, mục tiêu ngắn hạn để thực hiện còn các kế hoạch kinh doanh dài hạn chưa
được hình thành. Tuy nhiên, quan điểm kinh doanh của Công ty trong những năm tới
vẫn là “Tập trung xây dựng và phát triển các mối quan hệ bền vững với khách hàng từ
đó thu được lợi nhuận ngày càng cao”.
Trên cơ sở phân tích những thuận lợi và khó khăn cảu Công ty trong điều kiện mới,
ban lãnh đạo của Công ty đã đề ra phương hướng hoạt động của Công ty trong thời gían
tới như sau :
Chú trọng mở rộng các mối quan hệ thương mại với các thị trường trong
và ngoài nước.
Khuyến khích nhiều biện pháp để tăng nhanh xuất khẩu hoặc liên doanh
liên kết để xuất khẩu, phát triển các hình thức gửi bán giới thiệu hàng hoá.
Xem xét khả năng mở rộng hoạt động sản xuất của xí nghiệp
TOCONTAP và khả năng đầu tư sản xuất tại nước ngoài.
Tiếp tục tập trung vào một số mặt hàng chủ lực theo phương hướng phát
triển sản phẩm để giữ thị trường.
Nghiên cứu các hoạt động của các tổ chức quốc tế, chuẩn bị sẵn sàng để
hội nhập thực hiện nghiêm chỉnh luật pháp, các chính sách, chế độ của Nhà nước.
Thực hành tiết kiệm chống lãng phí phấn đấu giảm chi phí kinh doanh
để tăng lợi nhuận.
Tiếp tục công tác đào tạo cán bộ, nhân viên cả về nghiệp vụ lẫn ngoại
ngữ để tiến hành đổi mới cơ cấu lao động.
Giải quyết dứt điểm các công nợ còn tồn đọng, tránh ách tắc vốn.
Thực hiện kế hoạch đặt ra năm 2002 là :
Kim ngạch xuất nhập khẩu : 22 triệu USD.
Kim ngạch xuất khẩu : 7 triệu USD.
Đối với hàng thủ công mỹ nghệ, Công ty sẽ tập trung vào 2 mặt hàng chủ yếu là mây
tre đan và gốm sứ. Hàng mây tre đan sẽ được mở rộng theo hướng phát triển những sản
phẩm có giá trị cao như bàn ghế dường tủ... Để nâng cao lợi nhuận. Còn mặt hàng thảm,
Công ty sẽ giành ưu tiên đối với thảm len vì thảm đay có giá trị rát thấp và không có
nhiều khả năng phát triển. Trong thời gian tới, tiếp tục trú trọng công tác thị trường, tìm
kiếm thị trường mới, tăng giá trị xuất khẩu ở những thị trường có khả năng cạnh tranh.
II. Các biện pháp thúc đẩy hoạt động xuất khẩu thủ công mỹ nghệ đối với công ty
1, Nghiên cứu và mở rộng thị trường.
Nhật, Hàn Quốc là các thị trường quen thuộc của Công ty trong những năm qua,
thường chiếm tỉ trọng cao và ổn định. Ngoài các mặt hàng mây tre các thị trường này
còn có nhu cầu lớn về các sản phẩm gỗ, gốm sứ và hàng thổ cẩm. Do đó, Công ty có thể
mở rộng hoặc chuyển hướng mặt hàng kinh doanh khi gặp khó khăn. Đặc biệt quan hệ
giữa các chính phủ ngày càng được củng cố nên hướng phát triển kinh doanh ngày càng
được đảm bảo.
Năm 1999, công ty đã quay lại thị trường Nga với giá trị xuất khẩu 50.370 USD và
có khả năng khai thác thị trường trong những năm tới bằng những mẫu mã mới ,sản
phẩm mới.
Các thị trường Nam Mỹ và Bắc Mỹ cũng tỏ ra có tiềm năng để phát triển. Ttong
tương lai khu vực Nam Mỹ rất có thể sẽ trở thành thị trường trọng điểm của công ty.
Chọn thị trường này, công ty sẽ gặp bất lợi về cước phí vận chuyển , về phương thức
thanh toán nhưng sản phẩm của công ty khá phù hợp với thị hiếu của người tiêu dùng
nên có điều kiện để phát triển .
Khả năng hàng thủ công my nghệ vào khu vực Bắc Mỹ là rất lớn mặc dù lúc đầu còn
gặp nhiều khó khăn về rào cản thương mại. Hiện nay hàng xuất khẩu vào Mỹ của công
ty còn rất khiêm tốn nhưng không vì thế mà bỏ qua thị trường đầy tiềm năng nay.
Thị trường Canada có nhu cầu lớn về nhiều mặt hàng khác nhau nhưng các công ty
Việt Nam chưa chú ý nhiều đến thị trường này. Nếu công ty là đơn vị tiên phong thì khả
năng phát triển sẽ tốt hơn nhiều.
Thị trường Tây Âu có truyền thống sử dụng hàng thủ công mỹ nghệ nhưng chưa biết
nhiều đến các doanh nghiệp ở Việt Nam. Tuy nhiên đây là khu vực có thị trường lớn và
công ty đã có nhữnh đơn đặt hàng thăm dò từ Italia, Anh.
Sau khi nghiên cứu về tình hình thị trường, Công ty nên xây dựng các chiến lược
kinh doanh cho từng khu vực, từng nước.
a, Đối với thị trường khu vực Đông á.
Thị trường Nhật, Đài Loan đang giảm dần nhu cầu hàng mây tre và gốm sứ do mẫu
mã, kiểu dáng không thay đổi nhiều. Vì thế Công ty phải đưa ra những sản phẩm mới,
kết hợp được tính hiện đại và truyền thống. Ngoài ra, Công ty cũng có thể mở rộng
nhiều mặt hàng xuất như chào hàng may mặc bằng chất liệu thổ cẩm vì khách du lịch
Nhật khi sang Việt Nam thường rất thích và tìm mua mặt hàng này.
Đối với thị trường Hàn Quốc, nhu cầu của thị trường này tập trung nhiều vào hàng
mây tre và chưa có dấu hiệu bão hoà. Hàng hoá xuất sang thị trường Hàn Quốc Công ty
không cần quá tập trung vào chất lượng mà nên tập trung vào giá cả và biện pháp xúc
tiến.
b, Đối với thị trường Châu Âu.
Gần đây, nhờ xúc tiến tích cực của Chính phủ thị trường Tây Âu không còn quá xa lạ
với Công ty và doanh nghiệp kinh doanh hàng thủ công mỹ nghệ khác. Để mở rộng thị
trường sang khu vực này, Công ty cần tập trung vào các hoạt động quảng cáo trên các
tạp chí thương mại, tích cực chào gửi hàng giới thiệu hàng hoá tại các hội chợ, triển lãm.
Song song với quá trình này, Công ty nên tìm kiếm đối tác qua các trung gian.
Phát triển sang thị trường này, giá cả hàng hoá không là điều kiện quá quan trọng mà
các sản phẩm phải đảm bảo có chất lượng cao. Vì thế nguyên liệu phải được sử lý tốt để
tránh tình trạng gặp khí hậu khô lạnh, sản phẩm bị cong vênh, nứt nẻ... hoặc bị mốc khi
trời ẩm. Ngoài ra, Công ty phải áp dụng chính sách phát triển sản phẩm theo hướng đa
dạng mẫu mã đưa ra các loại hàng độc đáo.
Đối với thị trường Đông Âu, Công ty nên chú trọng nối lại các quan hệ với các bạn
hàng cũ. Yêu cầu về chất lượng ở thị trường này không cao như ở thị trường Tây Âu.
Các sản phẩm không nên dập khuôn như trước mà phải có nhiều kiểu dáng.
Canada là một thị trường tiềm năng các hàng thủ công xuất sang đây nên hội đủ các
tiêu chuẩn về hàng thủ công mỹ nghệ sẽ được giảm thuế hoặc miễn thuế. Nhu cầu về thị
trường này chủ yếu là các đồ đan bằng mây tre, trúc, hàng gốm sứ... Để phát triển thị
trường này, Công ty phaỉ tập trung tiến hành các hoạt động quảng cáo xúc tiến.
Nhìn chung, Công ty hoàn toàn có khả năng duy trì thị trường của mình ở Nam Mỹ,
Hàn Quốc, Nhật và Đông Âu nếu như công tác mặt hàng được chú trọng hơn. Các thị
trường khác như Tây Âu, Bắc Mỹ và một số nước Trung Đông là những thị trường mới
chưa biết nhiều đến sản phẩm của Công ty nên các hoạt động quảng cáo, xúc tiến và việc
thiết lập kênh phân phối cần được chú trọng để thâm nhập vào các thị trường này.
2, Hoàn thiện tốt công tác tổ chức tạo nguồn và thu mua hàng cho xuất khẩu.
Đối với một doanh nghiệp thương mại. Mua và bán luôn gắn liền với nhau. Việc bán
có được hay không phụ thuộc rất nhiều vào công tác mua hàng vì nó sẽ quyết định đến
chất lượng, chủng loại, giá cả hàng hoá.
Khác với sản phẩm công nghiệp khác, hàng thủ công mỹ nghệ được sản xuất chủ yếu
ở các làng nghề, các hộ gia đình có quy mô nhỏ và rải rác. Nếu mua với số lượng lớn,
Công ty phải thu mua từ nhiều nguồn khác nhau mới đủ tiến độ giao hàng. Do đó, cống
tác thu mua được tổ chức không hợp lý sẽ ảnh hưởng không tốt đến chi phi kinh doanh
cũng như khả năng cạnh tranh của sản phẩm. Các nguồn hàng cung ứng cho Công ty
phải đảm bảo chất lượng ổn định. Các sản phẩm phải đáp ứng được tiêu chuẩn như
không biến dạng, xuống cấp khi thay đổi thời tiết, các sản phẩm mây tre đan không bị
nấm mốc, mối mọt... Vì thế trong khâu thu mua, Công ty phải giám định chất lượng sản
phẩm một cách chặt chẽ và có yêu cầu cao đối với các cơ sở sản xuất.
Nguồn hàng cung ứng cũng ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng cạnh tranh bằng giá
cả. Giá thu mua cao thì giá sản xuất chắc chắn sẽ cao. Đối với Công ty, tìm được nguồn
hàng rẻ là điều quan trọng nhưng không nên quá chú ý đến yếu tố giá mà bỏ qua chất
lượng sản phẩm. Giá mua rẻ thì người sản xuất sẽ chú ý, chất lượng sản phẩm sẽ giảm,
Công ty sẽ mất khách hàng. Nhất là trong điều kiện hiện nay và đặc điểm của mặt hàng
này cạnh tranh bằng giá không phải là phương thức hữu hiệu nhất.
Công ty có thể tiến hành việc tạo nguồn và thu mua dưới hình thức mua theo đơn đạt
hàng và hợp đồng kí trước, nhận hàng uỷ thác và thuê gia công. Công ty sử dụng các
mẫu mã của đơn vị sản xuất để chào hàng và nếu được khách hàng chấp thuận thì Công
ty kí hợp đồng đặt hàng tại chính cơ sỏ đó. Đối với những mẫu hàng do phía khách hàng
đưa ra, Công ty có thể nghiên cứu thuê các đơn vị gia công hàng hoá.
Tuy nhiên để đảm bảo chất lượng hàng tốt đúng tiến độ giao hàng Công ty cần cử
người giám sát, đốc thúc họ thực hiện tốt hợp đồng.
Ngoài ra Công ty có thể tạo nguồn bằng cách nhận uỷ thác xuất khẩu để hưởng phí
dịch vụ.
Các chân hàng của Công ty chủ yếu tập trung tại khu vực đồng bằng Bắc Bộ và một
số tỉnh phía nam nhưng do Công ty có chi nhánh đại diện nên việc thu mua có thể tiến
hành theo phương thức thu mua trực tiếp. Mua hàng trực tiếp, Công ty sẽ nắm được tình
hình hàng hoá, tránh được tình trạng bị động khi có sự cố xảy ra, thiết lập mối quan hệ
cộng tác với đơn vị sản xuất, tận dụng được các phương tiện vận chuyển của Công ty, lại
không phải kiểm tra chi phí cho các trung gian.
3. Phối hợp và giúp đỡ các công ty sản xuất khác, đáp ứng tốt nhu cầu của
khách hàng.
Nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng tốt hơn, ngoài việc lựa chọn những nguồn
hàng có chất lượng ổn định, Công ty nên phối hợp với họ để đưa ra thị trường những sản
phẩm phù hợp. Trên cơ sở những thông tin thu thập được, Công ty cần kết nối nhu cầu
của khách hàng với nguồn sản xuất, góp ý cho họ yêu cầu của từng thị trường với giới
thiệu những mẫu mã mới để hàng hoá được cải tiến theo hướng đó. Phối hợp với người
sản xuất Công ty không những duy trì phát riển được thị trường mà còn giúp họ hoạt
động tốt hơn.
Một số công ty kinh doanh hàng thủ công mỹ nghệ trong nước đã thành lập một đội
ngũ cán bộ chuyên nghiên cứu và sáng tác mẫu mã rồi đặt hàng cho các cơ sở sản xuất.
Nhưng với điều kiện còn khó khăn, Công ty khó có thể thực hiện được phương án này.
Công ty chỉ có thể hỗ trợ, giúp đỡ các cơ sở sản làm ăn có uy tín về vốn để nhập nguyên
liệu, thay đổi trang thiết bị.
4. Đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến quảng cáo, mở rộng phương thức bán hàng.
Trong thời gian vừa qua, Công ty đã tiến hành nhiều hoạt động quảng cáo nhằm mở
rộng. Hàng năm, Công ty thường cử người đi tham dự hội nghị quốc tế để giới thiệu sản
phẩm, mặ dù chi phí cho các đợt tham dự này thường không nhỏ. Nhằm nâng cao hiệu
quả Công ty nên tham dự các hội trợ chuyên ngành hơn là tổng hợp vì qua các hội chợ
này sẽ nắm bắt được nhu cầu sát thực hơn và gặp được nhiều khách hàng hơn.
Bên cạnh biện pháp trên, Công ty nên tiến hành các hoạt động quảng cáo qua các
phương tiện thông tin như báo chí trong và ngoài nước, đặc biệt là quảng cáo trên mạng
internet. Với cách thức này, Công ty sẽ phải sẽ giới thiệu được về mình. Và về các hàng
hoá kinh doanh với số lượng rất lớn các bạn hàng, nhờ đó cơ hội tìm kiếm thị trường
tiêu thụ tăng lên.
Ngoài ra, Công ty cần chủ động chào hàng hơn nữa. Việc chào hàng có thể được chủ
động chào hàng khi Công ty có các sản phẩm mới, mẫu mã mới hoặc khi giá cả của
hàng hoá giảm xuống. Ngoài ra Công ty cũng nên gửi các cataloge tới các nhà nhập
khẩu trong cùng một lĩnh vực.
Tiếp tục mở rộng mối quan hệ với các tham tán thương mại, các đại sứ nước ta tại
nước ngoài và các tổ chức xúc tiến thương mại nước ngoài tại Việt Nam. Thiết lập quan
hệ tốt không chỉ giúp Công ty thu thập được các thông tin về thị trường, về đối thủ cạnh
tranh mà nhiều khi còn giới thiệu các đầu mối tiêu thụ sản phẩm. Vì thế Công ty phải có
chính sách khuyến khích vật chất như tiền thù lao, hoa hồng, môi giới cho các cá nhân,
tổ chức khi họ tìm được thị trường.
Công ty cũng có thể sử dụng biện pháp gửi hàng trưng bày. Còn đối với thị trường
chưa có cửa hàng trưng bày hàng hóa Việt Nam thì Công ty có thể liên kết mở
showroom. Nếu không muốn trưng bày ở showroom thì Công ty cũng có thể liên kết với
bạn hàng để họ làm đại lý bán cho Công ty.
Bên cạnh đó, Công ty cũng nên thay đổi một số quan điểm trong phương thức bán
hàng xuất khẩu. Hàng thủ công mỹ nghệ thường chỉ để bán hàng theo từng lô hàng nhỏ,
do đó, nhiều khách hàng muốn mua với số lượng ít để bán thử nghiệm mở thị trường và
không muốn mua trả tiền ngay. Để đáp ứng yêu cầu của khách hàng, Công ty nên xem
xét đến khả năng cho trả chậm và nếu khách hàng tiêu thụ tốt thì những đợt bán hàng
sau, Công ty nên khuyến khích khách hàng nên kí hợp đồng trả ngay để tránh tình trạng
quay vồng vốn chậm.
5, Chú trọng đào tạo đội ngũ cán bộ có năng lực hiểu biết về nghiệp vụ.
Ngày nay khi kinh doanh trên thị trường quốc tế thường xuyên biến động, cạnh tranh
găy gắt, đòi hỏi các cán bộ kinh doanh năng động sáng tạo, có khả năng dự báo ứng phó
kịp thời với những biến động của thị trường. Để làm tốt công tác phát triển thị trường
Công ty cần phải xây dựng một đội ngũ có trình độ, tinh thông nghiệp vụ, năng động
sáng tạo, đáp ứng được yêu cầu của công việc trong lĩnh vực đảm trách. Đội ngũ cán bộ
phải có kinh nghiệm có tầm nhìn chiến lược, có khả năng đưa ra các kế hoạch, các
quyết định đúng dắn, sử dụng tốt các nguồn lực cuả Công ty. Các các bộ nghiệp vụ cần
hiểu biết rõ về công tác phát triển thị trường, về mặt hàng lĩnh vực kinh doanh, biết nắm
bắt thông tin và sử dụng thông tin có hiệu quả... Do đó, Công ty cần có kế hoạch phát
triển nguồn nhân lực đúng đắn nâng cao đội ngũ lao động thông qua việc :
Cử các cán bộ, các nhân viên có năng lực để nghiên cứu, học tập tại các
lớp cán bộ kinh doanh trong và ngoài nước.
Đào tạo nghiệp vụ kinh doanh và môn bổ trợ cho can bộ mới, giúp họ
nhanh chóng làm quen với công việc.
Cử các đoàn ra nước ngoài để nắm bắt nhu cầu thị trường, kinh nghiệm
làm ăn, tạo dựng các nền quan hệ bạn hàng vững chắc.
II. Một số kiến nghị với nhà nước.
1, Hỗ trợ các đơn vị sản xuất kinh doanh hàng thủ công mỹ nghệ về chi phí xúc
tiến vận chuyển.
Do đặc điểm và khó khăn trong sản xuất kinh doanh hàng thủ công mỹ nghệ như đã
trình bày ỏ phần đầu, cơ sở sản xuất thường là các đơn vị nhỏ, có vốn ít, hàng hoá là loại
cồng kềnh... Do đó đề nghị Nhà nước hỗ trợ một phần chi phí xúc tiến, tiếp thị mở rộng
thị trường kinh doanh cụ thể là :
-Hỗ trợ một phần chi phí thuê gian hàng khi các đơn vị tham gia hội chợ ở nước
ngoài. Việc hỗ trợ này có thể được tthực hiện thông qua một công ty quốc doanh có
nhiệm vụ tổ chức tham gia các hội trợ triển lãm quốc tế.
- Nhà nước nên xem xét khả năng thành lập thêm một số các trung tâm xúc
tiến thương mại tại các khu vực như Đức, Pháp, Mỹ, Đan Mạch...
Hàng thủ công mỹ nghệ thường là những loại hàng cồng kềnh, giá trị thấp ( 1
container xuất khẩu hàng mây tre đan, gốm sứ mỹ nghệ chỉ được 7000-8000 USD) nên
chi phí vận chuyển chiếm tỉ trọng lớn trong giá thành. Bởi vậy, để giúp các doanh
nghiệp nâng cao khả năng cạnh tranh. Nhà nước cần có chính sách giảm các chi phí hoặc
lệ phí thu tại cảng, cửa khẩu có liên quan đến việc giao hàng thủ công mỹ nghệ xuất
khẩu cũng như giảm tiền cước phí, bưu phí gửi hàng mẫu cho khách hàng hoặc tham gia
hội chợ.
2, Một số hỗ trợ khác.
Hầu hết, các đơn vị sản xuất, kinh doanh hàng thủ công mỹ nghệ đều chưa có điều
kiện thiết lập một đội ngũ sáng tác mẫu mã nên hàng của Việt Nam đang mất dần sức
hấp dẫn. Để hỗ trợ sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ, Philipin đã có một trung tâm thiết
kế mẫu mã và phát triển sản phẩm trong khi các nước Thái Lan, Myanma cũng có những
tổ chức tương tự. Vì thế Nhà nước cần nghiên cứu học hỏi kinh nghiệm của các nước
này nhằm khắc phục những nhược điểm còn yếu kém của doanh nghiệp Việt Nam.
Nhằm đáp ứng nhu cầu về cạnh tranh và dịch vụ, góp phần thúc đẩy kinh doanh hàng
thủ công mỹ nghệ. Nhà nước nên cho phép các doanh nghiệp được gửi bán, bán trả
chậm nhưng có sự bảo lãnh tín dụng xuất khẩu của ngân hàng hoặc quỹ hổ trợ xuất
khẩu. Khi đó các doanh nghiệp sẽ có thể yên tâm mở rộng thị trường. Nhà nước nên cho
phép các tổ chức cá nhân được nhận tiền thù lao hoặc tiền hoa hồng môi giới và cho
phép các công ty thoả thuận khi kí và thực hiện được hợp đồng xuất khẩu. Việc môi giới
được thực hiện thông qua hợp đồng môi giới nếu nhà nước cho phép thì các doanh
nghiệp cũng tiến hành dưới một hình thức nào đó.
3. Chính sách cung ứng nguyên liệu cho sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ.
Để tạo điều kiện cho các cơ sở sản xuất khắc phục một số khó khăn hiện nay trong
việc tiếp cận nguồn nguyên liệu khai thác ở trong nước, nhất là một số loại gỗ, mây tre,
lá... đề nghị Nhà nước thực hiện một số biện pháp sau :
Đối với gỗ nguyên liệu khai thác từ nguồn nguyên liệu từ nhiên sử dụng biện pháp
giao hạn mức cho các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh hàng thủ công mỹ nghệ, đề
nghị ưu tiên cho các đơn vị có hợp đồng xuất khẩu gỗ mỹ nghệ. Các đơn vị này phải
quyết toán việc sử dụng gỗ nguyên liệu cho các hợp đồng để được giao hạn mức cho các
năm sau và được nhận gỗ trực tiếp từ các đơn vị thai thác gỗ.
Đối với các đơn vị khác như song mây tre lá... Đề nghị Nhà nước có chính sách hỗ
trợ xây dựng các vùng trồng nguyên liệu phục vụ cho xuất khẩu.
Kết luận
Hiện nay Công ty xuất nhập khẩu Tạp phẩm là công ty có tỉ trọng xuất khẩu khác lớn
trong tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước. Xuất khẩu quyết định doanh thu của doanh
nghiệp, do đó đẩy mạnh xuất khẩu là mục tiêu doanh nghiệp đặt ra. Hàng thủ công mỹ
nghệ là mặt hàng bản sắc của Việt Nam, thế nhưng kim ngạch mặt hàng này rất nhỏ so
với các mặt hàng khác và giá trị qua các năm lại rất thất thường. Nguyên nhân chủ yếu
là khả năng cạnh tranh chưa cao, Công ty thiếu một chiến lược định hướng phát triển lâu
dài. Các hoạt động thúc đẩy từ khâu nghiên cứu đến khâu thực hiện, đánh giá chưa thực
sự gắn kết với nhau. Kết quả thực hiện từng khâu còn nhiều hạn chế đã ảnh hưởng đến
các khâu sau và khả năng phát triển thị trường của Công ty.
Những vấn đề mà Công ty xuất nhập khẩu Tạp phẩm đang gặp phải cũng là những khó
khăn chung của các doanh nghiệp Việt Nam khi cung ứng hàng hoá ra thị trường quốc
tế. Vì vậy để giải quyết những vướng mắc đó, các công ty cần khai thác tốt các nguồn
lực của mình, liên kết giữa các bộ phận, tiến hành đồng bộ các hoạt động, nâng cao khả
năng cạnh tranh. Xây dựng các kế hoạch các chiến lược kinh doanh dài hạn... nhằm đảm
bảo cho sự phát triển bền vững.
Với những nỗ lực của bản thân các doanh nghiệp cùng với sự hỗ trợ của Nhà nước,
tôi tin rằng các công ty Việt Nam sẽ dần vượt qua được những thủ thách, hội nhập tốt
với nền kinh tế thế giới mặc dù việc giải quyết các khó khăn không dễ dàng gì. là một
sinh viên sắp tốt nghiệp, kiến thức về lí luận và thực tiễn còn non nớt, lại gặp nhiều hạn
chế về thời gian và tài liệu tham khảo, chắc chắn bài viết của tôi sẽ chưa được sâu sắc và
toàn diện. Để có được những suy nghĩ thật sự và chín chắn và sâu rộng hơn, tôi rất mong
được sự quan tâm, góp ý và chí bảo tận tinh hơn nữa.
Tài liệu tham khảo
Giáo trình quản trị kinh doanh quốc tế.
Giáo trình Marketing quốc tế.
Thời báo kinh tế.
Báo kinh tế Sài Gòn.
Tạp chí thương mại.
Các báo cáo hoạt động kinh doanh, tình hình xuất khẩu
của Công ty TOCONTAP.
Báo cáo tình hình sử dụng vốn của Công ty TOCONTAP.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 100248_6524.pdf