Tìm hiểu Công nghệ ADSL

gäi lµ mét tÕ bµo ATM bëi hÖ thèng chuyÓn m¹ch nhá vµ x¸c ®Þnh. Mét tÕ bµo ATM cã 53 byte, trong ®ã cã 5 byte tiªu ®Ò (sè liÖu ®iÒu khiÓn). §¶m b¶o chÊt l­îng dÞch vô theo yªu cÇu cña ng­êi sö dông (Quality of Service). Frame relay, SMDS-Swithed Multimegabit Data Service, X.25 lµ c¸c vÝ dô cña c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch gãi. 1.2.2.4. M¹ng X.25 H×nh 1.11 : X.25 trªn ph­¬ng tiÖn truyÒn dÉn kh«ng æn ®Þnh X.25 ra ®êi vµo nh÷ng n¨m 1970. Môc ®Ých ban ®Çu cña nã lµ kÕt nèi c¸c m¸y chñ lín (mainframe) víi c¸c m¸y tr¹m terminal) ë xa. ¦u ®iÓm cña X.25 so víi c¸c gi¶i ph¸p m¹ng WAN kh¸c lµ nã cã c¬ chÕ kiÓm tra lçi tÝch hîp s½n. Chän X.25 nÕu b¹n ph¶i sö dông ®­êng d©y t­¬ng tù hay chÊt l­îng ®­êng d©y kh«ng cao. X.25 lµ chuÈn cña ITU-T cho truyÒn tr«ng qua mang WAN sö dông kü thuËt chuyÓn m¹ch gãi qua m¹ng ®iÖn tho¹i. ThuËt ng÷ X.25 còng cßn ®­îc sö dông cho nh÷ng giao giao thøc thuéc líp vËt lý vµ líp liªn kÕt d÷ liÖu ®Ó t¹o ra m¹ng X.25. Theo thiÕt kÕ ban ®Çu, X.25 sö dông ®­êng d©y t­¬ng tù ®Ó t¹o nªn mét m¹ng chuyÓn m¹ch gãi, mÆc dï m¹ng X.25 còng cã thÓ ®­îc x©y dùng trªn c¬ së mét m¹ng sè. HiÖn nay, giao thøc X.25 lµ mét bé c¸c quy t¾c x¸c ®Þnh c¸ch thøc thiÕt lËp vµ duy tr× kÕt nèi gi÷a c¸c DTE vµ DCE trong mét m¹ng d÷ liÖu c«ng céng (PDN- Public Data Network ). Nã quy ®Þnh c¸c thiÕt bÞ DTE/DCG vµ PSE (Packet-swiching exchange) sÏ truyÒn d÷ liÖu nh­ thÕ nµo. B¹n cÇn ph¶i tr¶ phÝ thuª bao khi sö dông m¹ng X.25. Khi sö dông m¹ng X.25 b¹n cã thÓ t¹o kÕt nèi tíi PDN qua mét ®­êng d©y dµnh riªng. M¹ng X.25 ho¹t ®éng ë tèc ®é 64 Kbit/s (trªn ®­êng t­¬ng tù). KÝch th­íc gãi tin (gäi lµ frame) trong m¹ng X.25 kh«ng cè ®Þnh Giao thøc X.25 cã c¬ chÕ kiÓm tra vµ söa lçi rÊt m¹nh nªn nã cã thÓ lµm viÖc t­¬ng ®èi æn ®Þnh trªn hÖ thèng ®­êng d©y ®iÖn tho¹i t­¬ng tù cã chÊt l­îng thÊp. X.25 hiÖn ®ang ®­îc sö dông réng r·i ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi n¬i c¸c m¹ng sè ch­a ®­îc phæ biÕn vµ chÊt l­îng ®­êng d©y cßn thÊp. 1.2.2.5. Frame Relay H×nh 1.12: Frame Relay trªn m¹ng truyÒn dÉn kh«ng æn ®Þnh Frame Relay hiÖu qu¶ h¬n so víi X.25 vµ ®ang dÇn dÇn thay thÕ chuÈn nµy. Khi sö dông Frame Relay, b¹n tr¶ phÝ thuª ®­êng d©y tíi node gÇn nhÊt trªn m¹ng Frame Relay. B¹n h·y göi d÷ liÖu qua ®­êng d©y cña b¹n vµ m¹ng Frame Relay sÏ ®Þnh tuyÕn nã tíi node gÇn nhÊt víi n¬i nhËn vµ chuyÓn d÷ liÖu xuèng ®­êng d©y cña ng­êi nhËn. Frame Relay nhanh h¬n so víi X.25 Frame Relay lµ mét chuÈn cho truyÒn th«ng trong m¹ng WAN chuyÓn m¹ch gãi qua c¸c ®­êng d©y sè chÊt l­îng cao. Mét m¹ng Frame Relay cã c¸c ®Æc tr­ng sau: Cã nhiÒu ®iÓm t­¬ng tù nh­ khi triÓn khai mét m¹ng X.25 Cã c¬ chÕ kiÓm tra lçi nh­ng kh«ng cã c¬ chÕ kh¾c phôc lçi Tèc ®é truúªn d÷ liÖu cã thÓ lªn tíi 1.54 Mbit/s Cho phÐp nhiÒu kÝch th­íc gãi tin kh¸c nhau Cã thÓ kÕt nèi nh­ mét kÕt nèi ®­êng trôc tíi m¹ng LAN Cã thÓ triÓn khai qua nhiÒu lo¹i ®­êng kÕt nèi kh¸c nhau (56K, T-1, T-3) Ho¹t ®éng t¹i líp VËt lý vµ líp Liªn kÕt d÷ liÖu trong m« h×nh OSI. Khi ®¨ng ký sö dông dÞch vô Frame Relay, b¹n ®­îc cam kÕt vÒ møc dÞch vô gäi lµ CIR (Committed Information Rate). CIR lµ tèc ®é truyÒn d÷ liÖu tèi ®a ®­îc cam kÕt b¹n nhËn ®­îc trªn mét m¹ng Frame Relay. Tuy nhiªn, khi l­u l­îng trªn m¹ng thÊp, b¹n cã thÓ göi d÷ liÖu ë tèc ®é nhanh h¬n CIR. Khi l­u l­îng trªn m¹ng cao, viÖc ­u tiªn sÏ dµnh cho nh÷ng kh¸ch hµng cã møc CIR cao. 1.2.2.6. ISDN (Intergrated Services Digital Network) Mét trong nh÷ng môc ®Ých cña ISDN lµ cung cÊp kh¶ n¨ng truy nhËp m¹ng WAN cho c¸c hé gia ®×nh vµ doanh nghiÖp sö dông ®­êng c¸p ®«ng ®iÖn tho¹i. V× lý do ®ã, c¸c kÕ ho¹ch triÓn khai ISDN ®Çu tiªn ®· ®Ò xuÊt thay thÕ c¸c ®­êng d©y t­¬ng tù ®ang cã b»ng ®­êng d©y sè. HiÖn nay, viÖc chuyÓn ®æi tõ t­¬ng tù sang sè ®ang diÔn ra m¹nh mÏ trªn thÕ giíi. ISDN c¶i thiÖn hiÖu n¨ng vËn hµnh so víi ph­¬ng ph¸p truy hËp m¹ng WAN qua ®­êng quay sè vµ cã chi phÝ thÊp h¬n so víi Frame Relay. h×nh 1.13: ISDN ISDN ®Þnh ra c¸c tiªu chuÈn cho viÖc sö dông ®­êng d©y ®iÖn tho¹i t­¬ng tù cho c¶ viÖc truyÒn d÷ liÖu sè còng nh­ truyÒn d÷ liÖu t­¬ngtù. C¸c ®Æc ®iÓm cña ISDN lµ: Cho phÐp ph¸t qu¶ng b¸ nhiÒu kiÓu d÷ liÖu(tho¹i, video, ®å häa..) Tèc ®é truyÒn d÷ liÖu vµ tèc ®é kÕt nèi cao h¬n so víi kÕt nèi quay sè truyÒn thèng. 1.2.2.7. SONET (Synchronous Optical Network) SONET lµ mét chuÈn cña American National Standards Institute ®Ó truyÒn d÷ liÖu ®ång bé trªn m«i tr­êng truyÒn lµ c¸p sîi quang. T­¬ng ®­¬ng víi SONET vÒ mÆt quèc tÕ lµ SDH (synchronous digital hierarchy). Cïng nhau, chóng ®¶m b¶o c¸c chuÈn sao cho c¸c m¹ng sè cã thÓ nèi víi nhau trªn b×nh diÖn quèc tÕ vµ c¸c hÖ thèng truyÒn quy ­íc ®ang tån t¹i cã thÓ n¾m lÊy lîi thÕ cña m«i tr­êng c¸p sîi quang. SONET cung cÊp c¸c chuÈn cho mét sè l­îng lín c¸c tèc ®é truyÒn cho ®Õn 9.953 Gbit/s (tèc ®é truyÒn thùc tÕ kho¶ng 20 Gbit/s). SONET ®Þnh nghÜa mét tèc ®é c¬ së lµ 51.84 Mbit/s vµ mét tèc ®é c¬ së ®­îc biÕt d­íi tªn Ocx (Optical Carrier levels). Trong ®ã OC- 192 lµ mét tèc ®é cña SONET nèi liÒn víi mét tèc ®é t¶i (payload rate) b»ng 9.584640 Gbit/s, chñ yÕu ®­îc sö dông trong c¸c m«i tr­êng WAN. 1.3. C¸c thiÕt bÞ kÕt nèi phæ biÕn trong m¹ng LAN vµ WAN 1.3.1. Card m¹ng: NIC Card m¹ng - NIC lµ mét thiÕt bÞ ®­îc c¾m vµo trong m¸y tÝnh ®Ó cung cÊp cæng kÕt nèi vµo m¹ng. Card m¹ng ®­îc coi lµ thiÕt bÞ ho¹t ®éng ë líp 2 cña m« h×nh OSI. Mçi card m¹ng cã chøa mét ®Þa chØ duy nhÊt lµ ®Þa chØ MAC (Media Access Control). Card m¹ng ®iÒu khiÓn viÖc kÕt nèi cña m¸y tÝnh vµo c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn dÉn trªn m¹ng. H×nh 1.14: Card m¹ng - NIC 1.3.2. Repeater:Bé lÆp Repeater lµ mét thiÕt bÞ ho¹t ®éng ë møc 1 cña m« h×nh OSI khuyÕch ®¹i vµ ®Þnh thêi l¹i tÝn hiÖu. ThiÕt bÞ nµy ho¹t ®éng ë møc 1(Physical). Repeater khuyÕch ®¹i vµ göi mäi tÝn hiÖu mµ nã nhËn ®­îc tõ mét port ra tÊt c¶ c¸c port cßn l¹i. Môc ®Ých cña repeater lµ phôc håi l¹i c¸c tÝn hiÖu trªn ®­êng truyÒn mµ kh«ng söa ®æi g×. 1.3.3. Hub H×nh 1.15: HUB Lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt cña m¹ng LAN, ®©y lµ ®iÓm kÕt nèi d©y trung t©m cña m¹ng, tÊt c¶ c¸c tr¹m trªn m¹ng LAN ®­îc kÕt nèi th«ng qua hub. Mét hub th«ng th­êng cã nhiÒu cæng nèi víi ng­êi sö dông ®Ó g¾n m¸y tÝnh vµ c¸c thiªt bÞ ngo¹i vi. Mçi cæng hç trî mét bé kÕt nèi d©y xo¾n 10 BASET tõ mçi tr¹m cña m¹ng. Khi cã tÝn hiÖu Ethernet ®­îc truyÒn tù mét tr¹m tíi hub, nã ®­îc lÆp ®i lÆp l¹i trªn kh¾p c¸c cæng cña hub. C¸c hub th«ng minh cã thÓ ®Þnh d¹ng, kiÓm tra, cho phÐp hoÆc kh«ng cho phÐp bëi ng­êi ®iÒu hµnh m¹ng tõ trung t©m qu¶n lý HUB. Cã ba lo¹i HUB: Hub ®¬n (stand alone hub ). Hub ph©n tÇng (stackable hub, cã tµi liÖu gäi lµ hub s¾p xÕp ). Hub modun (modular hub): Modular hub rÊt phæ biÕn cho c¸c hÖ thèng m¹ng v× nã cã thÓ dÔ dµng më réng vµ lu«n cã chøc n¨ng qu¶n lý, modular cã tõ 4 ®Õn 14 khe c¾m, cã thÓ l¾p thªm c¸c modun 10 BASET. Stackable hub lµ mét ý t­ëng cho nh÷ng c¬ quan muèn ®Çu t­ tèi thiÓu ban ®Çu cho nh­ng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn LAN sau nµy. NÕu ph©n lo¹i theo kh¶ n¨ng ta cã 2 lo¹i: Hub bÞ ®éng (Passive hub): Hub bÞ ®éng kh«ng chøa nh÷ng linh kiÖn ®iÖn tö vµ còng kh«ng xö lý c¸c tÝn hiÖu d÷ liÖu, nã cã chøc n­ng duy nhÊt lµ tæ hîp c¸c tÝn hiÖu tõ mét sè ®o¹n c¸p m¹ng. Hub chñ ®éng (Active hub ): Hub chñ ®éng cã nh÷ng linh kiÖn ®iÖn tö cã thÓ khuyÕch ®¹i vµ x­ lý tÝn hiÖu ®iÖn t­ truyÒn gi÷a c¸c thiÕt bÞ cña m¹ng. Qu¸ tr×nh xö lý d÷ liÖu ®­îc gäi lµ t¸I sinh tÝn hiÖu, nã lµm cho tÝn hiÖu trë nªn tèt h¬n, Ýt nhËy c¶m vµ lçi do vËy kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c thiÕt bÞ cã thÓ t¨ng lªn. Tuy nhiªn nh÷ng ­u ®iÓm ®ã còng kÐo theo gi¸ thµnh cña hub chñ ®éng cao h¬n nhiÒu so víi hub bÞ ®éng. VÒ c¬ b¶n, trong m¹ch Ethernet, hub ho¹t ®éng nh­ mét repeater cã nhiÒu cæng. 1.3.4. Liªn m¹ng (Iternetworking ) ViÖc kÕt nèi c¸c LAN riªng lÎ thµnh mét liªn m¹ng chung gäi lµ Iternetworking. Iternetworking sö dông 3 c«ng cô chÝnh: bridge, router vµ switch. 1.3.4.1. CÇu nèi (bridge ): Lµ mét thiÕt bÞ cã xö lý dïng ®Ó nèi hai m¹ng gièng nhau hoÆc kh¸c nhau nã cã thÓ ®­îc dïng víi c¸c m¹ng cã giao thøc kh¸c nhau. CÇu nèi ho¹t ®éng trªn tÇng liªn kÕt d÷ liÖu nªn kh«ng nh­ bé tiÕp søc ph¶i ph¸t l¹i tÊt c¶ nh÷ng g× nã nhËn ®­îc th× cÇu nèi ®äc ®­îc c¸c gãi tin cña tÇng liªn kÕt d÷ liÖu trong m« h×nh OSI vµ xö lý chóng tr­íc khi quyÕt ®Þnh cã truyÒn ®i hay kh«ng. Khi nhËn ®­îc c¸c gãi tin Bridge chän läc vµ chØ truyÒn ®i nh÷ng gãi mµ nã thÊy cÇn thiÕt. §iÒu nµy lµm cho Bridge trë nªn cã Ých khi nèi mét vµi m¹ng víi nhau vµ cho phÐp nã ho¹t ®éng mét c¸ch mÒm dÎo. 1.3.4.2. Bé dÉn ®­êng (router ): Router lµ mét thiÕt bÞ ho¹t ®éng trªn tÇng m¹ng, nã cã thÓ t×m ®­îc ®­êng ®i tèt nhÊt cho c¸c gãi tin qua nhiÒu kÕt nèi ®Ó ®i tõ tr¹m göi thuéc m¹ng ®Çu ®Õn tr¹m nhËn thuéc m¹ng cuèi. Router cã thÓ ®­îc sö dông trong viÖc nèi nhiÒu m¹ng víi nhau vµ cho phÐp c¸c gãi tin cã thÓ ®i theo nhiÒu ®­êng kh¸c nhau ®Ó tíi ®Ých. Kh¸c víi Bridge ho¹t ®éng trªn tÇng liªn kÕt d÷ liÖu nªn Bridge ph¶i xö lý mäi gãi tin trªn ®­êng truyÒn th× Router cã ®Þa chØ riªng biÖt vµ nã chØ tiÕp nhËn vµ xö lý c¸c gãi tin göi ®Õn mµ th«i. Khi mét tr¹m muèn göi gãi tin qua Router th× nã ph¶i göi gãi tin víi ®Þa chØ trùc tiÕp cña Router ( Trong gãi tin ®ã ph¶i chøa c¸c th«ng tin kh¸c vÒ ®Ých ®Õn) vµ khi gãi tin ®Õn Router th× Router míi xö lý vµ göi tiÕp. Khi xö lý c¸c gãi tin Router ph¶i t×m ®­îc ®­êng ®i tèt nhÊt trong m¹ng dùa trªn c¸c th«ng tin no cã vÒ m¹ng, th«ng th­êng trªn mçi Router cã mét b¶ng chØ ®­êng (Router table ) tèi ­u dùa trªn mét thuËt to¸n x¸c ®Þnh tr­íc. 1.3.4.3. Bé chuyÓn m¹ch (switch): Chøc n¨ng chÝnh cña switch lµ cïng mét lóc duy tr× nhiÒu cÇu nèi gi÷a c¸c thiÕt bÞ m¹ng b»ng c¸ch dùa vµo mét lo¹i ®­êng truyÒn x­¬ng sèng (backbone) néi t¹i tèc ®é cao. Switch cã nhiÒu cæng, mçi cæng cã thÓ hç trî toµn bé Ethernet LAN hoÆc Token Ring. Bé chuyÓn m¹ch kÕt nèi mét sè LAN riªng biÖt vµ cung cÊp kh¶ n¨ng läc gãi d÷ liÖu gi÷a chóng. C¸c switch lµ lo¹i thiÕt bÞ m¹ng míi, nhiÒu ng­êi cho r»ng, nã sÏ trë nªn phæ biÕn nhÊt v× nã lµ b­íc ®Çu tiªn trªn con ®­êng chuyÓn sang chÕ ®é truyÒn kh«ng ®«ng bé ATM. H×nh 1.16: M« h×nh bé chuyÓn m¹ch CH¦¥NG 2 tæng quan vÒ ADSL 2.1. Giíi thiÖu tæng quan kü thuËt xDSL. M¹ng viÔn th«ng phæ biÕn trªn thÕ giíi hay n­íc ta hiÖn nay lµ m¹ng sè liªn kÕt (IDN - Integrated Digital Network). M¹ng IDN lµ m¹ng viÔn th«ng truyÒn dÉn sè, liªn kÕt c¸c tæng ®µi sè vµ cung cÊp cho kh¸ch hµng c¸c ®­êng truyÒn dÉn thuª bao t­¬ng tù. Trong xu h­íng sè ho¸ m¹ng viÔn th«ng trªn toµn thÕ giíi, m¹ng liªn kÕt sè ®a dÞch vô ISDN ( Intergated Services Digital Network) vµ ®­êng d©y thuª bao sè DSL ( Digital Subcriber Line) ®· ®¸p øng ®­îc nhiÖm vô sè ho¸ m¹ng viÔn th«ng ®Õn tËn phÝa kh¸ch hµng. Cã thÓ nãi r»ng dÞch vô ISDN lµ dÞch vô DSL ®Çu tiªn cung cÊp cho khu d©n c­ giao diÖn tèc ®é c¬ së BRI (Basic Rate Interface): 44 Kbit/s, ®­îc cÊu thµnh tõ hai kªnh B 64 Kbit/s vµ mét kªnh D 16 Kbit/s. Ngµy nay ®i ®«i víi m¹ng ISDN mét c«ng nghÖ míi cã nhiÒu triÓn väng víi tªn gäi chung lµ xDSL, x biÓu thÞ cho c¸c kü thuËt kh¸c nhau. Môc ®Ých cña kü thuËt nµy lµ cung cÊp cho kh¸ch hµng c¸c lo¹i h×nh dÞch vô chÊt l­îng cao vµ b¨ng tÇn réng. C¸c kü thuËt ®­îc ph©n biÖt dùa vµo tèc ®é vµ chÕ ®é truyÒn dÉn. Kü thuËt nµy cã thÓ cung cÊp nhiÒu dÞch vô ®Æc thï truyÒn kh«ng ®èi xøng qua modem, ®iÓn h×nh lo¹i nµy lµ ADSL vµ VDSL vµ truyÒn ®èi xøng cã tèc ®é truyÒn hai h­íng nh­ nhau nh­ HDSL vµ SDSL. Riªng víi kü thuËt VDSL (Very High Speed DSL) cã thÓ truyÒn ®èi xøng víi tèc ®é rÊt cao. C¸c ®Æc tr­ng chÝnh cña hä c«ng nghÖ xDSL hiÖn t¹i ®­îc m« t¶ trong b¶ng 2.1 Kü thuËt Tèc ®é d÷ liÖu Sè ®«i d©y sö dông Giíi h¹n kho¶ng c¸ch øng dông 56 Kbit/s 56Kbit/s downlink Kh«ng giíi h¹n Email, truy nhËp LAN tõ xa. Analog modem 28,8 hoÆc 33,6 Kbit/s uplink Truy nhËp Internet, intranet ISDN 128 Kbit/s (Kh«ng nÐn) §èi xøng 5 Km (thªm thiÕt bÞ cã thÓ më réng kho¶ng c¸ch) Héi nghÞ truyÒn h×nh, Dù phßng leased line. C¸c ho¹t ®éng thu¬ng m¹i truy cËp Internet/ intranet Cable modem 10 - 30Mbit/s Downstream 0,128 - 10 Mbit/s Upstream 50Km trªn c¸p ®ång trôc (thªm thiÕt bÞ phô trî cã thÓ tíi 300 Km) Truy cËp Internet ADSL Lite 1Mbit/s Downstream 512 Kbit/s Upstream Sö dông 1 ®«i d©y 5 Km Truy cËp Internet/ Intranet, duyÖt Web, tho¹i IP, tho¹i video. Full rate ADSL 1,5 Mbit/s Downstream 1,544 Mbit/s Upstream Sö dông 1 ®«i d©y 5Km (kho¶ngc¸ch cµng ng¾n tèc ®é cµng cao ) Truy nhËp Internet/ intranet,video theo yªu cÇu, truy cËp m¹ng LAN tõ xa, VoIP. ISDL 144 Kbit/s ®èi xøng 5 Km (Cã thÓ më réng tíi 300 km) Truy nhËp Internet/ intranet, video theo yªu cÇu, truy cËp m¹ng LAN tõ xa, VoIP. HDSL 1.544 Mbit/s (T1) ®èi xøng 2.048 Mbit/s (E1) ®èi xøng Sö dông 1-3 ®«i d©y Sö dông 2 ®«i d©y. 3,6 Km - 4,5 Km Néi h¹t, thay thÕ trung kÕ T1/E1 cã dïng bé lÆp. KÕt nèi c¸c PBX víi nhau.TËp trung l­u luîng Frame Relay, kÕt nèi c¸c m¹ng LAN SDSL 10544 Mbit/s full duplex (T1) 2.048 Mbit/s full duplex (E1) Sö dông 1 ®ôi d©y 3 Km Néi h¹t, thay thÕ trung kÕ T1/E1 cã dïng bé lÆp, kÕt nèi c¸c PBX víi nhau, kÕt nèi c¸c m¹ng LAN. VDSL 13-52 Mbit/s Downstream 1.5-2.3 Mbit/s Upstream (®èi xøng ®¹t tíi 34 Mbit/s ) Sö dông 1 ®«i d©y 300- 1.5 Km (phô thuéc vµo tèc ®é) Truy cËp Multimedia Internet, qu¶ng b¸ c¸c ch¬ng tr×nh TV. Nãi chung kü thuËt xDSL lµ kü thuËt truyÒn dÉn d©y c¸p ®ång, nã gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò t¾c nghÏn gi÷a nh÷ng nhµ cung cÊp c¸c dÞch vô m¹ng vµ nh÷ng kh¸ch hµng sö dông dÞch vô m¹ng ®ã. Kü thuËt xDSL ®¹t ®­îc nh÷ng tèc ®é b¨ng tÇn réng trªn m«i tr­êng m¹ng phæ biÕn nhÊt trªn thÕ giíi lµ ®­êng d©y c¸p ®iÖn tho¹i th«ng th­êng. 2.2. Tæng quan vÒ c«ng nghÖ xDSL 2.2.1. §Æc ®iÓm cña c«ng nghÖ xDSL Tèc ®é truyÒn d÷ liÖu thay ®æi tuú theo tõng phiªn b¶n cña c«ng nghÖ xDSL vµ ®é dµi cña m¹ch vßng thuª bao. §èi víi ADSL, chuÈn ADSL cña ITU-T x¸c ®Þnh tèc ®é h­íng truyÒn xuèng lµ 6.1 Mbit/s vµ 640 Kbit/s h­íng lªn. Trong thùc tÕ tèc ®é tèi ®a 6.1 Mbit/s chØ cã thÓ ®¹t ®­îc nÕu kho¶ng c¸ch d­íi 2,7 Km vµ gi¶m tíi 1,5 Mbit/s hoÆc thÊp h¬n n÷a ë kho¶ng c¸ch 4,5 Km. Phiªn b¶n cã tèc ®é cao nhÊt lµ VDSL, hç trî tèi ®a ®­êng xuèng lµ 55 Mbit/s ë kho¶ng c¸ch 300 m vµ 13 Mbit/s nÕu kho¶ng c¸ch lµ 1,4 Km. Tèc ®é h­íng lªn n»m trong kho¶ng 1,6 – 2,3 Mbit/s. Mçi ng­êi sö dông cã mét ®­êng riªng kÕt nèi víi DSLAM ®Æt t¹i tæng ®µi hoÆc RT (tr¹m thiÕt bÞ tËp trung thuª bao). C¸c dÞch vô hç trî: TruyÒn sè liÖu vµ VoDSL (víi voice gateway). ADSL chia sÎ cïng ®­êng c¸p ®ång víi tho¹i t­¬ng tù. VDSL cã thÓ hç trî cho chuyÓn m¹ch truyÒn h×nh. Yªu cÇu kü thuËt §­êng c¸p ®ång “s¹ch”, kh«ng cã cuén c¶m kÐo dµi (loading coil), kh«ng rÏ nh¸nh (bridge tap). H¹n chÕ kho¶ng c¸ch ®­êng truyÒn kho¶ng díi 4,5 Km. Kh«ng sö dông c¸c thiÕt bÞ DLC trong m¹ch thuª bao, nÕu cã DLC th× DSLAM ph¶i ®Æt t¹i c¸c RT. ThiÕt bÞ kh¸ch hµng ngoµi XDSL modem. Voice gateway nÕu dïng VoDSL. 2.2.2. ¦u ®iÓm cña c«ng nghÖ xDSL. C«ng nghÖ ®· ®­îc kiÓm nghiÖm víi nhiÒu triÖu line ho¹t ®éng trªn kh¾p thÕ giíi. ë Ch©u ¸ Hµn Quèc lµ n­íc cã mËt ®é thuª bao ADSL cao nhÊt. ChuÈn ho¸ bëi ITU-T. Sö dông hÖ thèng c¸p ®ång ®· ®­îc triÓn khai réng kh¾p ë c¸c nhµ khai th¸c. Trong ®iÒu kiÖn thuËn lîi, ®Çu t­ cho m¹ng DSL kh«ng lín ®èi víi nhµ khai th¸c. 2.2.3. Nh÷ng th¸ch thøc chÝnh cña c«ng nghÖ xDSL Khã kh¨n khi triÓn khai m¹ng l­íi, do m¹ng truy nhËp kh«ng ®ång bé. Ch¨m sãc kh¸ch hµng, tÝnh c­íc. TriÓn khai c¸c dÞch vô gia t¨ng. H¹n chÕ bëi kho¶ng c¸ch vµ nh÷ng hÖ thèng tËp trung thuª bao c«ng nghÖ cò ®· triÓn khai. TriÓn väng doanh thu t­¬ng ®èi tèt ®èi víi c¸c nhµ khai th¸c chñ ®¹o, cã c¬ së h¹ tÇng viÔn th«ng réng kh¾p, nh­ng sÏ rÊt khã kh¨n cho c¸c nhµ khai th¸c c¹nh tranh. §iÒu nµy ®· ®­îc kiÓm nghiÖm trªn thÞ tr­êng viÔn th«ng Mü. Trong nh÷ng n¨m qua nhiÒu nhµ khai th¸c nhá ®· liªn tôc bÞ thua lç vµ ph¶i ®ãng cöa. C«ng nghÖ xDSL h­íng tíi thÞ tr­êng chÝnh lµ t­ nh©n vµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. DÞch vô nµy cã thÓ kh«ng t­¬ng thÝch víi nhiÒu doanh nghiÖp lín, do chÊt l­îng phôc vô kh«ng th­êng xuyªn ®­îc ®¶m b¶o. Dù kiÕn trong mét vµi n¨m tíi, ë ViÖt Nam, con sè thuª bao ADSL sÏ lªn tíi hµng ngh×n. T¹i ViÖt Nam, nh÷ng vÊn ®Ò vÒ chÊt l­îng c¸p, chÊt l­îng ®Çu nèi trong m¹ng truy nhËp còng nh­ mét sè thiÕt bÞ tËp trung thuª bao gåm nhiÒu chñng lo¹i kh¸c nhau, sö dông c¸c c«ng nghÖ kh¸c nhau trong nh÷ng yÕu tè kü thuËt quan träng cÇn l­u ý khi ph¸t triÓn thuª bao xDSL. 2.3. Kü thuËt ADSL 2.3.1. ADSL lµ g× ? ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) - ®ã lµ ®­êng thuª bao sè kh«ng ®èi xøng, kü thuËt truyÒn ®­îc sö dông trªn ®­êng d©y tõ modem cña thuª bao tíi Nhµ cung cÊp dÞch vô. HiÓu mét c¸ch ®¬n gi¶n nhÊt, ADSL lµ sù thay thÕ víi tèc ®é cao cho thiÕt bÞ modem hoÆc ISDN gióp truy nhËp Internet víi tèc ®é cao vµ nhanh h¬n. C¸c biÓu ®å sau chØ ra c¸c tèc ®é cao nhÊt cã thÓ ®¹t ®­îc gi÷a c¸c dÞch vô cung cÊp. Asymmetric: Tèc ®é truyÒn kh«ng gièng nhau ë hai chiÒu. Tèc ®é cña chiÒu xuèng (tõ m¹ng tíi thuª bao) cã thÓ nhanh gÊp h¬n 10 lÇn so víi tèc ®é cña chiÒu lªn (tõ thuª bao tíi m¹ng). §iÒu nµy phï hîp mét c¸ch tuyÖt vêi cho viÖc khai th¸c dÞch vô Internet khi mµ chØ cÇn nhÊn chuét (t­¬ng øng víi l­u l­îng nhá th«ng tin mµ thuª bao göi ®i ) lµ cã thÓ nhËn ®îc mét l­u l­îng lín d÷ liÖu t¶i vÒ tõ Internet. Digital: C¸c modem ADSL ho¹t ®éng ë møc bit (0 vµ 1) vµ dïng ®Ó chuyÓn th«ng tin sè ho¸ gi÷a c¸c thiÕt bÞ sè nh­ c¸c m¸y tÝnh PC. ChÝnh ë khÝa c¹nh nµy th× ADSL kh«ng cã g× kh¸c víi c¸c Modem th«ng th­êng. Subscriber Line: ADSL tù nã chØ ho¹t ®éng trªn ®­êng d©y thuª bao b×nh th­êng nèi tíi tæng ®µi néi h¹t. §­êng d©y thuª bao nµy vÉn cã thÓ ®­îc tiÕp tôc sö dông cho c¸c cuéc gäi ®i hoÆc nghe ®iÖn tho¹i cïng mét thêi ®iÓm th«ng qua thiÕt bÞ gäi lµ ‘splitters’ cã chøc n¨ng t¸ch tho¹i vµ d÷ liÖu trªn ®­êng d©y. M¹ch ADSL t¹o nªn 3 kªnh th«ng tin trªn ®«i d©y thuª bao: Mét kªnh tèc ®é cao tõ tæng ®µi tíi thuª bao. Mét kªnh tèc ®é trung b×nh 2 chiÒu (phô thuéc vµo cÊu tróc cña ADSL) Mét kªnh tho¹i hoÆc mét kªnh N-ISDN. Tèc ®é ®¬n vÞ mµ ADSL cã thÓ cung cÊp lµ 1,5 hoÆc 2 Mbit/s trªn mét kªnh tõ tæng ®µi ®Õn thuª bao vµ 16 Kbit/s trªn mét kªnh hai h­íng. Modem ADSL t­¬ng thÝch víi truyÒn dÉn ATM, giao thøc IP, b»ng viÖc thay ®æi tèc ®é truyÒn vµ phï hîp víi c¸c mµo ®Çu cña ATM còng nh­ IP. B¶ng 2-2 ®­a ra kho¶ng c¸ch tèi ®a cho phÐp mµ vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng truyÒn dÉn ë mét sè tèc ®é nhÊt ®Þnh. Tèc ®é (Mbps) Lo¹i d©y KÝch th­íc d©y (mm) kho¶ng c¸ch truyÒn (m) 1,5 – 2,0 24 AWG 0,5 5500 1,5 – 2,0 26 AWG 0,4 4600 6,1 24 AWG 0,5 3700 6,1 26 AWG 0,4 2700 B¶ng 2.2 kho¶ng c¸ch tèi ®a cho phÐp cña ADSL 2.3.2. øng dông cña ADSL ADSL x¸c lËp c¸ch thøc d÷ liÖu ®­îc truyÒn gi÷a thuª bao (nhµ riªng hoÆc c«ng së) vµ tæng ®µi tho¹i néi h¹t trªn chÝnh ®­êng d©y ®iÖn tho¹i b×nh th­êng. Chóng ta vÉn th­êng gäi ®­êng d©y nµy lµ ‘local loop’. Thùc chÊt cña øng dông ADSL kh«ng ph¶i ë viÖc truyÒn d÷ liÖu ®i/®Õn tæng ®µi ®iÖn tho¹i néi h¹t mµ lµ t¹o kh¶ n¨ng truy nhËp Internet víi tèc ®é cao. Nh­ vËy, vÊn ®Ò n»m ë viÖc x¸c lËp kÕt nèi d÷ liÖu tíi Nhµ cung cÊp dÞch vô Internet. MÆc dï chóng ta cho r»ng ADSL ®­îc sö dông ®Ó truyÒn d÷ liÖu b»ng c¸c giao thøc Internet, nh­ng trªn thùc tÕ viÖc thùc hiÖn ®iÒu ®ã nh­ thÕ nµo l¹i kh«ng ph¶i lµ ®Æc tr­ng kü thuËt cña ADSL. HiÖn nay, phÇn lín ng­êi ta øng dông ADSL cho truy nhËp Internet tèc ®é cao vµ sö dông c¸c dÞch vô trªn Internet mét c¸ch nhanh h¬n. 2.3.3. C¬ chÕ ho¹t ®éng vµ d¶i tÇn cña ADSL 2.3.3.1 C¬ chÕ ho¹t ®éng: ADSL t×m c¸ch khai th¸c phÇn b¨ng th«ng t­¬ng tù cßn ch­a ®­îc sö dông trªn ®­êng d©y nèi tõ thuª bao tíi tæng ®µi néi h¹t. §­êng d©y nµy ®­îc thiÕt kÕ ®Ó truyÒn t¶i néi h¹t. §­êng d©y nµy ®­îc thiÕt kÕ ®Ó truyÒn t¶i d¶i phæ tÇn sè (frequency spectrum) chiÕm bëi cuéc tho¹i b×nh th­êng. Tuy nhiªn, nã còng cã thÓ truyÒn t¶i c¸c tÇn sè cao h¬n d¶i phæ t­¬ng ®èi h¹n chÕ dµnh cho tho¹i. §ã lµ d¶i phæ mµ ADSL sö dông. Tho¹i c¬ b¶n sö dông d¶i tÇn sè tõ 300 Hz tíi 3,400 Hz. B©y giê chóng ta sÏ xem xÐt, tho¹i vµ d÷ liÖu ADSL chia xÎ cïng mét ®­êng d©y thuª bao ra sao. Trªn thùc tÕ, c¸c splitter ®­îc sö dông ®Ó ®¶m b¶o d÷ liÖu vµ tho¹i kh«ng x©m ph¹m lÉn nhau trªn ®­êng truyÒn. C¸c tÇn sè mµ m¹ch vßng cã thÓ truyÒn t¶i, hay nãi c¸ch kh¸c lµ khèi l­îng d÷ liÖu cã thÓ truyÒn t¶i, sÏ phô thuéc vµo c¸c nh©n tè sau: Kho¶ng c¸ch tõ tæng ®µi néi h¹t. KiÓu vµ ®é dÇy ®­êng d©y. KiÓu vµ sè l­îng c¸c mèi nèi trªn ®­êng d©y. MËt ®é c¸c ®­êng d©y chuyÓn t¶i ADSL, ISDN vµ c¸c tÝn hiÖu phi tho¹i kh¸c. MËt ®é c¸c ®­êng d©y chuyÓn t¶i tÝn hiÖu radio. 2.3.3.2 D¶i phæ tÇn cña ADSL ADSL chia d¶i tÇn cña mét c¸p cÆp xo¾n (1Mhz) thµnh ba b¨ng tÇn, nh­ trong h×nh 2.1 d­íi ®©y. B¨ng tÇn ®Çu tiªn, b×nh th­êng ë kho¶ng 0 vµ 25 Khz, ®­îc sö dông cho dÞch vô tho¹i th«ng th­êng (®­îc biÕt ®Õn nh­ dÞch vô tho¹i cò). DÞch vô nµy chØ sö dông 4 Khz cña kªnh d÷ liÖu nµy. B¨ng tÇn thø hai, n»m gi÷a 25 vµ 200 Khz, ®­îc sö dông cho dÞch vô truyÒn th«ng Upstream (t¶i d÷ liÖu lªn m¹ng). B¨ng tÇn thø ba, n»m trong kho¶ng tõ 250 ®Õn 1Mhz, ®­îc sö dông cho dÞch vô truyÒn th«ng Downstream (t¶i c¸c d÷ liÖu trªn m¹ng xuèng m¸y tÝnh c¸ nh©n hay m¹ng néi bé). Sù gèi lªn nhau vµ rµng buéc gi÷a c¸c dÞch vô Upstream vµ Downstream cung cÊp nhiÒu d¶i tÇn h¬n bªn phÝa Downstream. POTS UPSTREAM DOWSTREAM 0-25 khz 25- 200 khz 250- 1000 khz h×nh 2.1 d¶i phæ tÇn cña ADSL 2.3.4. ¦u ®iÓm cña ADSL so víi PSTN & ISDN (1) PSTN vµ ISDN lµ c¸c c«ng nghÖ quay sè (dial-up) ADSL lµ “liªn tôc/ always-on” tøc kÕt nèi trùc tiÕp. (2) PSTN vµ ISDN cho phÐp chóng ta sö dông fax, d÷ liÖu, tho¹i, d÷ liÖu tíi Internet, d÷ liÖu tíi c¸c thiÕt bÞ kh¸c. ADSL chØ truyÓn t¶i d÷ liÖu tíi Internet. (3) PSTN vµ ISDN cho phÐp chóng ta tuú chän ISP nµo mµ ta muèn kÕt nèi ADSL kÕt nèi chóng ta tíi mét ISP ®Þnh tr­íc. (4) ISDN ch¹y ë tèc ®é c¬ së 64kbps hoÆc 128kbps. ADSL cã thÓ t¶i d÷ liÖu vÒ víi tèc ®é tíi 8 Mbps. (5) PSTN ng¾t truy nhËp tíi Internet khi chóng ta thùc hiÖn cuéc gäi. ADSL cho phÐp võa sö dông Internet trong khi vÉn cã thÓ thùc hiÖn cuéc gäi ®ång thêi. (6) KÕt nèi Internet qua ®­êng PSTN vµ ISDN b»ng ph­¬ng thøc quay sè cã tÝnh c­íc néi h¹t. ADSL kh«ng tÝnh c­íc néi h¹t. Ghi chó: MÆc dï modem ADSL lu«n ë chÕ ®é kÕt nèi th­êng trùc, nh­ng vÉn cã thÓ cÇn ph¶i thùc hiÖn lÖnh kÕt nèi Internet trªn m¸y PC. C¸c dÞch vô nh­ fax vµ tho¹i cã thÓ ®­îc thùc hiÖn còng trªn kÕt nèi d÷ liÖu ADSL tíi internet. Trªn thùc tÕ, tèc ®é download tiªu biÓu ®èi víi dÞch vô ADSL gia ®×nh th­êng ®¹t tíi (up to) 400 kbps Dïng bao nhiªu, tr¶ bÊy nhiªu. CÊu tróc c­íc theo l­u l­îng sö dông (hoÆc theo thêi gian sö dông) Kh«ng h¹n chÕ sè ng­êi sö dông khi chia sÎ kÕt nèi Internet trong m¹ng néi bé. 2.3.5. C¸c thµnh phÇn cña ADSL Trong phÇn nµy chóng ta sÏ lÇn l­ît m« t¶ chøc n¨ng cña tõng thµnh phÇn cña ADSL, b¾t ®Çu tõ Modem ADSL tíi Nhµ cung cÊp dÞch vô Internet. Chóng ta còng xem xÐt ë phÝa ISP ®Ó läc ra nh÷ng thµnh phÇn c¬ b¶n mµ hä sö dông ®Ó cung cÊp dich vô ADSL. 2.3.5.1. Modem ADSL lµ g× ? Modem ADSL kÕt nèi vµo ®­êng d©y ®iÖn tho¹i (cßn gäi lµ local loop) vµ ®­êng d©y nµy nèi tíi thiÕt bÞ tæng ®µi néi h¹t. Modem ADSL sö dông kÕt hîp mét lo¹t c¸c kü thuËt xö lý tÝn hiÖu tiªn tiÕn nh»m ®¹t ®­îc tèc ®é b¨ng th«ng cÇn thiÕt trªn ®­êng d©y ®iÖn tho¹i th«ng th­êng víi kho¶ng c¸ch tíi vµi km gi÷a thuª bao vµ tæng ®µi néi h¹t. C¸c lo¹i Modem hç trî ADSL: Modem trªn card PCI: lo¹i nµy tÝch hîp tÊt c¶ trªn mét card PCI. Gi¸ thµnh rÎ nhÊt trong ba lo¹i, nh­ng rÊt khã cµi ®Æt, kÐn chän hÖ ®iÒu hµnh vµ kh«ng hç trî chia sÎ kÕt nèi ®Õn nhiÒu m¸y tÝnh. NÕu b¹n tÝnh dïng thªm Linux hay Mac OS X, hay chia sÎ kÕ nèi ADSL víi nhiÒu m¸y kh¸c, hay lµ d©n “Overclocker”, nªn tr¸nh xa lo¹i nµy. Modem USB: ®©y lµ lo¹i modem l¾p ngoµi kÕt nèi qua giao tiÕp USB 1.1. Gi¸ chØ h¬n lo¹i tr­íc mét chót vµ tr«ng cã vÎ dÔ l¾p ®Æt. Nh­ng thùc ra lo¹i nµy còng kÐn hÖ ®iÒu hµnh kh«ng kÐm lo¹i kia, cµi ®Æt t­¬ng ®èi khã vµ kh«ng hç trî chia sÎ kÕt nèi. H¬n n÷a, tèc ®é cña USB 1.1 rÊt thÊp (tèi ®a lµ 12 Mbps nh­ng thùc tÕ cßn thÊp h¬n nhiÒu), kh«ng thÝch hîp víi ADSL tèc ®é cao, l¹i chiÕm nhiÒu tµi nguyªn hÖ thèng. B¹n cÇn c©n nh¾c kü tr­íc khi chän USB cho ADSL. Ethernet modem l¾p ngoµi: ®©y lµ lo¹i phæ biÕn nhÊt . Nã dïng giao diÖn ethernet víi m¸y tÝnh qua card m¹ng 10/100. ¦u ®iÓm lµ rÊt dÔ l¾p ®Æt, hç trî hÇu hÕt c¸c hÖ ®iÒu hµnh, dÔ chai sÎ kÕt nèi. Nh­îc ®iÓm cña nã lµ gi¸ thµnh cao h¬n lo¹i kh¸c. Ethernet ADSL modem cã khi ®­îc tÝch hîp thªm mét sè chøc n¨ng nh­ t­êng löa (hardware firewall) hay router vµ hub hay switch l¾p trong (gióp b¹n chia sÎ kÕt nèi víi c¸c m¸y kh¸c dÔ dµng). Mét sè lo¹i modem ADSL th«ng dông t¹i ViÖt Nam: DrayTek Vigor318: cã kÝch th­íc nhá gän, ®­îc bäc b»ng vá nhùa mµu xanh bªn trong nªn cã thÓ nh×n thÊy ®­îc c¸c m¹ch in bªn trong. Giao tiÕp b»ng cæng USB. B¶o hµnh 1 n¨m, gi¸ 65 USD. Zoom Modem ADSL 5510: ®­îc tÝch hîp s½n “Splitter” vµ kÌm theo 2 “filter”, giao tiÕp b»ng cæng USB. KÝch th­íc nhá gän, b¶o hµnh 2 n¨m. gi¸ 95 USB (cã VAT). Zoom ADSL X5 w/4: giao tiÕp qua cæng giao tiÕp ngoµi b»ng card m¹ng. TÝch hîp t­êng löa (firewall) vµ “Splitter”. Nhá gän, b¶o hµnh 2 n¨m. Gi¸ 84 USD (bao gåm VAT). 2.3.5.2. Modem ADSL lµm viÖc nh­ thÕ nµo ? ADSL ho¹t ®éng b»ng c¸ch vËn hµnh cïng lóc nhiÒu modem, trong ®ã mçi modem sö dông phÇn b¨ng th«ng riªng cã thÓ. S¬ ®å trªn ®©y chØ m« pháng mét c¸ch t­¬ng ®èi, nh­ng qua ®ã ta cã thÓ nhËn thÊy ADSL sö dông rÊt nhiÒu modem riªng lÎ ho¹t ®éng song song ®Ó khai th¸c b¨ng th«ng tèi ®a vµ cung cÊp mét tèc ®é rÊt cao. Mçi ®­êng kÎ säc ®en ë trªn thÓ hiÖn mét modem vµ chóng ho¹t ®éng t¹i c¸c tÇn sè hoµn toµn kh¸c nhau. Trªn thùc tÕ cã thÓ tíi 255 modem ho¹t ®éng trªn mét ®­êng ADSL. §iÓm ®Æc biÖt ë chç ADSL sö dông d¶i tÇn sè tõ 26kHz tíi 1.2 MHz trong 10MHz cña b¨ng th«ng tho¹i. TÊt c¶ 255 modems nµy ®­îc vËn hµnh chØ trªn mét con chÝp ®¬n. L­îng d÷ liÖu mµ mçi modem cã thÓ truyÒn t¶i phô thuéc vµo c¸c ®Æc ®iÓm cña ®­êng d©y t¹i tÇn sè mµ modem ®ã chiÕm. Mét sè modem cã thÓ kh«ng lµm viÖc mét chót nµo v× sù g©y nhiÔu tõ nguån tÝn hiÖu bªn ngoµi ch¼ng h¹n nh­ bëi mét ®­êng d©y (local loop) kh¸c hoÆc nguån ph¸t v« tuyÕn nµo ®ã. C¸c modem ë tÇn sè cao h¬n th«ng th­êng l¹i truyÒn t¶i ®­îc Ýt d÷ liÖu h¬n bëi lý do ë tÇn sè cµng cao th× sù suy hao cµng lín, ®Æc biÖt lµ trªn mét kho¶ng c¸ch dµi. 2.3.5.3. M¹ch vßng / Local Loop lµ g× ? 'Local Loop' lµ thuËt ng÷ dïng ®Ó chØ c¸c ®­êng d©y ®iÖn tho¹i b×nh th­êng nèi tõ vÞ trÝ ng­êi sö dông tíi c«ng ty ®iÖn tho¹i. It is only on the local loop that ADSL communications actually take place. Nguyªn nh©n xuÊt hiÖn thuËt ng÷ local- loop ®ã lµ ng­êi nghe (®iÖn tho¹i) ®­îc kÕt nèi vµo hai ®­êng d©y mµ nÕu nh×n tõ tæng ®µi ®iÖn tho¹i th× chóng t¹o ra mét m¹ch vßng local loop. 2.3.6. C¸c thµnh phÇn ADSL tõ phÝa Nhµ cung cÊp dÞch vô B©y giê chóng ta sÏ t×m hiÓu xem c¸c ISP thùc hiÖn cung cÊp ADSL nh­ thÕ nµo. Ph¹m vi Nhµ cung cÊp dÞch vô gåm cã ba thµnh phÇn quan träng : DSLAM - DSL Access Multiplexer BAS - Broadband Access Server ISP - Internet Service Provider 2.3.6.1. DSLAM lµ g× ? DSLAM (Digital Subscriber Line Access Multiplexer) - Bé dån kªnh truy nhËp ®­êng thuª bao sè - lµ mét thiÕt bÞ ®Çu cuèi DSL ®­îc ®Æt t¹i ®Þa ®iÓm cña nhµ cung cÊp dÞch vô m¹ng. DSLAM tËp trung luång d÷ liÖu tõ c¸c m¹ch vßng DSL vµ tæ hîp thµnh tèc ®é cao h¬n nh­ tèc ®é T1, E1 hoÆc tèc ®é ATM cña OC-3 (155 Mbps)....råi ®­a tíi Internet hay m¹ng d÷ liÖu. Mét thiÕt bÞ DSLAM cã thÓ tËp hîp nhiÒu kÕt nèi ADSL- cã thÓ nhiÒu tíi hµng tr¨m thuª bao - vµ tô l¹i trªn mét kÕt nèi c¸p quang. Sîi c¸p quang nµy th­êng ®­îc nèi tíi thiÕt bÞ gäi lµ BAS - Broadband Access Server, nh­ng nã còng cã thÓ kh«ng nèi trùc tiÕp tíi BAS v× BAS cã thÓ ®­îc cµi ®Æt ë bÊt cø ®©u. DSLAM lµ thiÕt bÞ ®Æt ë phÝa tæng ®µi, lµ ®iÓm cuèi cña kÕt nèi ADSL. Nã chøa v« sè c¸c modem ADSL bè trÝ vÒ mét phÝa h­íng tíi c¸c m¹ch vßng vµ phÝa kia lµ kÕt nèi c¸p quang. 2.3.6.2. BAS lµ g× ? BAS (Broadband Access Server) lµ thiÕt bÞ ®Æt gi÷a DSLAM vµ POP cña ISP. Mét thiÕt bÞ BAS cã thÓ phôc vô cho nhiÒu DSLAM. C¸c giao thøc truyÒn th«ng ®­îc ®ãng gãi ®Ó truyÒn d÷ liÖu th«ng qua kÕt nèi ADSL, v× vËy môc ®Ých cña BAS lµ më gãi ®Ó hoµn tr¶ l¹i c¸c giao thøc ®ã tr­íc khi ®i vµo Internet. Nã còng ®¶m b¶o cho kÕt nèi cña b¹n tíi ISP ®­îc chÝnh x¸c gièng nh­ khi b¹n sö dông modem quay sè hoÆc ISDN. Nh­ chó gi¶i ë trªn, ADSL kh«ng chØ râ c¸c giao thøc ®­îc sö dông ®Ó t¹o thµnh kÕt nèi tíi Internet. Ph­¬ng ph¸p mµ PC vµ Modem sö dông b¾t buéc ph¶i gièng nh­ BAS sö dông ®Ó cho kÕt nèi thùc hiÖn ®­îc. Th«ng th­êng ADSL sö dông hai giao thøc chÝnh lµ: PPPoE- PPP over Ethernet Protocol PPPoA- Point to Point Protocol over ATM 2.3.6.3. ISP lµ g×? ISP (Internet Service Provider): nhµ cung cÊp dÞch vô Internet (WWW, email, ftp, telnet...). ë ViÖt Nam hiÖn nay cã c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô Internet nh­: VDC, FPT, NetNam... 2.3.7 C¸c thµnh phÇn kh¸c cña hÖ thèng ADSL Router/ Bridge ADSL: Tïy thuéc vµo vÞ trÝ cña thiÕt bÞ trong hÖ thèng mµ ta lùa chän chÕ ®é ho¹t ®éng cña thiÕt bÞ lµ Router hay Bridge. Bridge ADSL ph¶i cã cÊu h×nh ®ñ m¹nh ®Ó lµm nhiÖm vô chuyÓn t¶i d÷ liÖu víi tèc ®é cao (1 Mbps chiÒu Upload, 8 mbps chiÒu Download) vµ kho¶ng c¸ch chÊp nhËn ®­îc (4¸5). Mét sè lo¹i Router phæ biÕn ë ViÖt Nam hiÖn nay: Ccom EGA- 100U: tÝch hîp t­êng löa; tÝch hîp m¸y chñ DHCP; hç trî NAT, m¸y chñ ¶o, DMZ; kh«ng cã c«ng t¾c më, cã nót Reset; 1 cæng 10/100 Mbps, 1 cæng USB. Gi¸ 79 USD, b¶o hµnh 1 n¨m. Planet ADE-3000: tÝch hîp m¸y chñ DHCP; hç trî NAT, m¸y chñ ¶o, DMZ; kh«ng cã c«ng t¾c më, cã nót Reset; 1 cæng 10/100 Mbps, 1 cæng USB.Lo¹i nµy cã phÇn mÒm kÌm LANGuard, mét d¹ng phÇn mÒm t­êng löa. Gi¸ 65 USD, b¶o hµnh 2 n¨m. Zoom X3/X4: cã tÝch hîp s½n “Splitter” vµ kÌm theo 2 “filter” , tÝch hîp m¸y chñ DHCP; hç trî NAT, m¸y chñ ¶o, DMZ; c«ng t¾c t¾t më, cã nót Reset; 1 cæng 10/100 Mbpc, 1 cæng USB. Cã kÝch th­íc nhá gän nhÊt trong c¸c lo¹i. B¶o hµnh 2 n¨m, Zoom X3 cã gi¸ 135 USD (VAT), X4 cã gi¸ 145 USD (VAT). 2.3.8. KÕt nèi m¹ng D­íi ®©y sÏ tr×nh bµy vÒ nh÷ng giao thøc truyÒn th«ng ®­îc sö dông trªn kÕt nèi ADSL. Khi kÕt nèi vµo Internet, b¹n sö dông c¸c giao thøc ch¹y ë tÇng vËn chuyÓn TCP/IP (ch¼ng h¹n nh­ HTTP- giao thøc ®­îc sö dông bëi c¸c web- browser). Qu¸ tr×nh nµy lµ gièng nhau víi c¸c kiÓu truy nhËp quay sè qua PSTN, ISDN vµ ADSL. 2.3.8.1. C¸c giao thøc ®­îc sö dông gi÷a Modem vµ BAS Khi quay sè PSTN/ISDN ®Ó truy nhËp Internet, chóng ta sö dông giao thøc gäi lµ PPP ®Ó vËn chuyÓn d÷ liÖu TCP/IP vµ kiÓm tra còng nh­ x¸c thùc tªn vµ mËt khÈu ng­êi truy nhËp. Trong ADSL, PPP còng th­êng ®­îc sö dông ®Ó kiÓm tra tªn vµ mËt khÈu truy nhËp vµ ATM th× lu«n ®­îc sö dông ë møc thÊp nhÊt. KÕt nèi ®iÓn h×nh nh­ d­íi ®©y: 2.3.8.2. Vai trß cña ATM ATM- Asynchrononus Transfer Mode- ®­îc sö dông nh­ lµ c«ng cô chuyÓn t¶i cho ADSL ë møc thÊp. Lý do v× ®ã lµ c¸ch thuËn tiÖn vµ mÒm dÎo ®èi víi c¸c c«ng ty tho¹i muèn kÐo dµi kho¶ng c¸ch kÕt nèi tõ DSLAM tíi BAS gióp hä cã thÓ ®Æt BAS ë bÊt cø ®©u trªn m¹ng. C¸c tham sè thiÕt lËp cÊu h×nh ATM Cã hai tham sè cÇn ph¶i thiÕt lËp cÊu h×nh mét c¸ch chÝnh x¸c trªn Modem ADSL ®Ó ®¶m b¶o kÕt nèi thµnh c«ng t¹i møc ATM víi DSLAM: VPI - the Virtual Path Identifier VCI - the Virtual Channel Identifier 2.3.9. Vai trß cña PPP PPP lµ giao thøc dông ®Ó vËn chuyÓn l­u l­îng Internet tíi c¸c ISP däc theo c¸c kÕt nèi Modem vµ ISDN. PPP kÕt hîp chÆt chÏ c¸c yÕu tè x¸c thùc kiÓm tra tªn/ mËt khÈu - vµ ®ã lµ lý do chÝnh mµ ng­êi ta dïng PPP víi ADSL. MÆc dï BAS thùc thi giao thøc PPP vµ tiÕn hµnh viÖc x¸c thùc, nh­ng thùc ra viÖc ®ã ®­îc thùc hiÖn b»ng c¸ch truy nhËo vµo c¸c c¬ së d÷ liÖu kh¸ch hµng ®Æt t¹i ISP. B»ng c¸ch ®ã, ISP biÕt ®­îc r»ng c¸c kÕt nèi do BAS ®Þnh chuyÓn tíi ®· ®ù¬c x¸c thùc th«ng qua giao dÞch víi c¬ së d÷ liÖu riªng cña ISP. 2.3.10. Modem ADSL trªn thùc tÕ Modem ADSL th«ng minh b¶n th©n nã ®· tÝch hîp s½n c¸c giao thøc truyÒn th«ng cÇn thiÕt (nh­ thiÕt bÞ modem ADSL Router hoÆc modem ®­îc sö dông kÕt nèi qua cæng Card Ethernet 10/100 Mb) nªn chØ viÖc lùa chän vµ khai b¸o VPI/VCI cho modem. Cßn modem ADSL thô ®éng th× ph¶i ho¹t ®éng dùa trªn hÖ ®iÒu hµnh cña m¸y tÝnh ®Ó cung cÊp c¸c giao thøc cÇn thiÕt. C¸c l¹i modem nµy b¾t buéc ph¶i cµi ®Æt phÇn mÒm ®iÒu khiÓn modem vµ thiÕt lËp c¸c giao thøc PPP, VPI/VCI. ViÖc cÊu h×nh nh­ vËy phøc t¹p vµ ®ßi hái thêi gian nhiÒu h¬n. ChØ cã Windows 98SE, Windows Me, vµ Windows 2000/XP lµ cã cµi s½n c¬ chÕ thùc thi ATM, v× thÕ ng­êi ta Ýt sö dông c¸c modem thô ®éng trªn thùc tÕ. MÆc dï c¸c modem th«ng minh cã hç trî c¸c giao thøc cÇn thiÕt nh­ng chóng vÉn cã thÓ ®­îc dïng cho c¸c hÖ ®iÒu hµnh nãi trªn. C¸c modem thô ®éng cã thÓ nèi víi PC th«ng qua giao diÖn USB, hoÆc cã thÓ ®­îc s¶n xuÊt d­íi d¹ng PCI card ®Ó c¾m th¼ng trªn b¶ng m¹ch chñ cña PC. L­u ý lµ viÖc khai th¸c giao thøc ATM kh«ng cã nghÜa lµ cÇn ph¶i cã card m¹ng ATM cho PC - ®ã chØ lµ c¬ chÕ hç trî b»ng phÇn mÒm trong hÖ ®iÒu hµnh. 2.3.11. Mèi t­¬ng quan gi÷a tho¹i vµ ADSL ADSL cho phÐp cïng lóc võa truy nhËp Internet tèc ®é cao l¹i võa cã thÓ thùc hiÖn cuéc gäi còng trªn ®­êng d©y ®ã. ThiÕt bÞ chuyªn dông Splitters ®­îc sö dông ®Ó t¸ch riªng c¸c tÇn sè cao dïng cho ADSL vµ c¸c tÇn sè thÊp dïng cho tho¹i. Nh­ vËy, ng­êi ta thêng ®Æt c¸c Splitters t¹i mçi ®Çu cña ®­êng d©y - phÝa thuª bao vµ phÝa DSLAM. 2.3.11.1. Tho¹i vµ ADSL chung sèng ra sao? T¹i phÝa thuª bao, c¸c tÇn sè thÊp ®­îc chuyÓn ®Õn m¸y ®iÖn tho¹i cßn c¸c tÇn sè cao ®i ®Õn modem ADSL. T¹i c¸c tæng ®µi, c¸c tÇn sè thÊp ®­îc chuyÓn sang m¹ng tho¹i PSTN cßn c¸c tÇn sè cao ®i ®Õn ISP. 2.3.11.2. Tèc ®é ®a d¹ng Tèc ®é cña kÕt nèi gi÷a modem ADSL vµ DSLAM phô thuéc vµo kho¶ng c¸ch ®­êng truyÒn vµ tèc ®é tèi ®a ®­îc cÊu h×nh s½n trªn cæng cña DSLAM. Cßn tèc ®é kÕt nèi vµo Internet l¹i cßn phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè kh¸c n÷a nh­ d­íi ®©y: Sè ng­êi dïng kÕt nèi vµo cïng mét DSLAM vµ thùc tÕ cã bao nhiªu ng­êi dïng ®ang khai th¸c kÕt nèi. Tèc ®é kÕt nèi gi÷a DSLAM vµ BAS Bao nhiªu card DSLAM cïng nèi vµo mét BAS vµ bao nhiªu ng­êi dïng ®ang khai th¸c thùc tÕ kÕt nèi. Tèc ®é kÕt nèi gi÷a BAS kÕt nèi vµo ISP vµ bao nhiªu ng­êi dïng thùc tÕ ®ang khai th¸c. Tèc ®é cña kÕt nèi tõ ISP tíi m¹ng Internet toµn cÇu. Bao nhiªu thuª bao cña ISP ®ang khai th¸c (qua c¸c giao tiÕp kh¸c nhau nh­ quay sè PSTN/ ISDN vµ ADSL). ISP tæ chøc caching vµ proxy ra sao, liÖu th«ng tin mµ b¹n cÇn khai th¸c ®· ®­îc l­u tr÷ trªn Cache cha hay ph¶i t¶i vÒ tõ Internet. 2.4. ADSL mang l¹i g× cho ng­êi dïng, doanh nghiÖp vµ c¸c tæ chøc: 2.4.1. §èi víi ng­êi dïng VÒ c¬ b¶n, ADSL sÏ gióp b¹n lµm nh÷ng viÖc quen thuéc trªn Internet nh­ dïng th­ ®iÖn tö, duyÖt Web, duyÖt diÔn ®µn, t¶i file....nh­ng nhanh h¬n tr­íc rÊt nhiÒu lÇn vµ b¹n cã thÓ lµm nh÷ng viÖc ®ã ®ång hêi thay v× ph¶i lµm lÇn l­ît tõng thø nh­ tr­íc ®©y. B¹n cã thÓ tho¶i m¸i duyÖt internet do kh«ng ph¶i dµi cæ ®îi modem quay sè gäi tæng ®µi hay ngåi ®äc truyÖn ch­ëng chê Web n¹p xong trªn tr×nh duyÖt. Mét ®iÒu ®¸ng chó ý lµ b¹n kh«ng ph¶i tr¶ c­íc gäi ®iÖn tho¹i khi dïng ADSL, vµ ®­êng d©y vÉn dïng ®Ó gäi ®­îc khi ®ang duyÖt Internet, cho dï c«ng nghÖ nµy dùa trªn ®­êng d©y ®iÖn tho¹i cã s½n. Ngoµi viÖc t¨ng tèc cho nh÷ng nhu cÇu Internet phæ biÕn ë trªn, ADSL cßn gióp b¹n sö dông Internet vµo nh÷ng t¸c vô mµ tr­íc ®©y modem quay sè vÉn ph¶i khãc lãc th¶m thiÕt vÉy cê tr¾ng ®Çu hµng: Thø nhÊt, b¹n cã thÓ truy cËp nh÷ng website thiÕt kÕ víi chÊt l­îng cao, dïng flash, nh¹c nÒn, nhiÒu ¶nh ®éng.... Thø hai, b¹n cã thÓ nghe vµ xem c¸c bµi h¸t, b¶n tin, giíi thiÖu phim..tõ kh¾p mäi n¬i trªn thÕ giíi. Thø ba, phim theo yªu cÇu (movie- on- demand). HiÖn nay trªn thÕ giíi cã nhµ cung cÊp SingNet (Singapore) ®ang cung cÊp dÞch vô nµy víi gi¸ 6,5 USD/ th¸ng qua ®­êng ADSL 512 Kbps. Thø t­, héi th¶o video qua m¹ng: kÕt hîp víi webcam, ADSL sÏ gióp b¹n ®µm ®¹o víi b¹n bÌ, ng­ßi th©n hay ®èi t¸c kinh doanh qua internet víi ©m thanh h×nh ¶nh chÊt l­îng cao. Thø n¨m, ch¬i multiplayer game trªn internet víi b¹n bÌ kh¾p thÕ giíi. ADSl cho phÐp c¸c game m¹ng ch¹y tr¬n chu, do thêi gian ping thÊp. Thø s¸u, häc qua m¹ng, b¹n cã thÓ tham dù c¸c khãa häc tõ xa tæ chøc bëi c¸c tr­êng ®¹i häc trªn thÕ giíi hoÆc truy cËp c¸c th­ viÖn ®iÖn tö trªn m¹ng nhanh h¬n. 2.4.2. §èi víi doanh nghiÖp vµ c¸c tæ chøc x· héi Th­¬ng m¹i ®iÖn tö vµ nÒn c«ng nghiÖp th«ng tin lµ nÒn t¶ng t­¬ng lai cña mäi nÒn kinh tÕ. ADSL nãi riªng vµ Broadband Internet nãi chung khiÕn th­¬ng m¹i ®iÖn tö trë nªn kh¶ thi. C¸c cöa hµng trªn m¹ng cã thÓ ®­îc thiÕt kÕ víi tÝnh t­¬ng t¸c cao h¬n, c¸ch tr×nh bµy hÊp dÉn h¬n víi ng­êi dïng. Lo¹i cöa hµng nµy sÏ gióp c¸c doanh nghiÖp nhá cã thÓ c¹nh tranh víi c¸c c¬ së lín h¬n trªn quy m« toµn cÇu. NÒn c«ng nghÖ phÇn mÒm cña ViÖt Nam sÏ ®¹t tÝnh c¹nh tranh cao h¬n so víi Internet b¨ng th«ng dông. ViÖc ph¸t triÓn, th¨m dß vµ x©m nhËp thÞ tr­êng còng nh­ nhËn ®¬n ®Æt hµng vµ giao s¶n phÈm sÏ trë nªn dÔ dµng h¬n vµ kinh tÕ h¬n. Ch­¬ng 3 T×nh h×nh ph¸t triÓn ADSL t¹i n­íc ta hiÖn nay 3.1. T×nh h×nh ph¸t triÓn ADSL t¹i ViÖt Nam 3.1.1. Sù ra ®êi cña kü thuËt ADSL t¹i ViÖt Nam Tr­íc khi ViÖt Nam chÝnh thøc hßa vµo m¹ng toµn cÇu tõ cuèi n¨m 1997 th× ®· cã l¸c ®¸c mét sè dÞch vô Internet t­ nh©n ®· xuÊt hiÖn t¹i c¸c thµnh phè lín nh­: Hµ Néi, t/p Hå ChÝ Minh,...Tuy nhiªn lóc nµy do h¹ tÇng m¹ng n­íc ta ch­a cã nªn tèc ®é cßn rÊt chËm, gi¸ thµnh truy cËp m¹ng l¹i cao. Tr­íc nhu cÇu ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ th«ng tin trong n­íc, ®ßi hái cÇn ph¶i n©ng cÊp ®­êng truyÒn dÉn Internet theo ®­êng cò (c«ng nghÖ Analog) do gi¸ thµnh cao hay tèc ®é chËm. Th¸ng 7/2003, bé b­u chÝnh viÔn th«ng ®· cÊp phÐp cho c¸c doanh nghiÖp viÔn th«ng cung cÊp dÞch vô truy cËp Internet tèc ®é cao ADSL. H¶i phßng lµ thµnh phè ®Çu tiªn trong c¶ n­íc ®­îc sö dông c«ng nghÖ ADSL. Tõ th¸ng 2/2002, tËp ®oµn KT (Hµn Quèc) ®· phèi hîp víi VNPT triÓn khai thö nghiÖm c«ng nghÖ ADSL t¹i H¶i Phßng. Tõ ®ã ®Õn nay tèc ®é ph¸t triÓn cña truy cËp Internet tèc ®é cao ADSL ph¸t triÓn nhanh chãng t¹i n­íc ta còng nh­ c¸c n­íc trªn thÕ giíi. 3.1.2. C«ng nghÖ ADSL t¹i ViÖt Nam 3.1.2.1. C¸c nhµ cung cÊp ®­êng truyÒn ADSL t¹i ViÖt Nam T¹i ViÖt Nam hiÖn nay cã rÊt nhiÒu nhµ cung cÊp ®­êng truyÒn ADSL nh­: VNPT,Viettel, FPT, NETNAM, SPT.. ë ®©y chóng ta chØ nãi vÒ 2 trong sè c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô ADSL t¹i ViÖt NAm ®ã lµ FPT vµ NETNAM. FPT: HiÖn nay FPT ®ang lµ nhµ cung cÊp ®­êng truyÒn ADSL lín thø hai t¹i ViÖt Nam. FPT ®­a ra nhiÒu lo¹i h×nh dÞch vô kÕt nèi b¨ng th«ng réng. Khi sö dông dÞch vô nµy cña FPT, b¹n sÏ ®­îc cung cÊp miÔn phÝ ®Þa chØ Email, hç trî kü thuËt 24/24h. HiÖn nay sè thuª bao ADSL cña FPT ®· ®¹t 23000 thuª bao. Dung l­îng kÕt nèi Internet quèc tÕ ®¹t kho¶ng 800 Mbps. B¶ng kª khai chi tiÕt cña mét sè lo¹i h×nh dÞch vô ADSL do FPT cung cÊp t¹i ViÖt Nam: Mô tả MegaHOME MegaCAFE I. CHI PHÍ TRIỂN KHAI DỊCH VỤ VÀ CƯỚC PHÍ HÀNG THÁNG Phí khởi tạo dịch vụ 1. Đối với khách hàng mới 1,200,000 VND 1,600,000 VND 2. Phí thay đổi nội dung hợp đồng (**) 500,000 VND 500,000 VND Phí dịch vụ hàng tháng (chọn 1 trong 2 hình thức) 1. Trả theo lưu lượng sử dụng Phí thuê bao 150,000 VND/tháng 500,000 VND/tháng Phí trên 1 MByte dữ liệu download/upload Từ 8:00 đến 17:00  80 VND/MB 40 VND/MB Từ 17:00 đến 8:00 40 VND/MB Mức cước sử dụng tối đa 750,000 VND 2. Thuê dịch vụ trọn gói 500,000 VND/tháng Không áp dụng II. TỐC ĐỘ KẾT NỐI Tốc độ truy nhập Internet tối đa Download 2,048 Kbps 4,096 Kbps Upload 256 Kbps 640 Kbps Cam kết về tốc độ truy nhập Internet Download - - Upload - - III. CÁC DỊCH VỤ MIỄN PHÍ Địa chỉ IP IP động IP động Địa chỉ Email Địa chỉ email được cung cấp kèm theo 3 email 5 email IV. CHÍNH SÁCH DỊCH VỤ Hỗ trợ kỹ thuật Qua điện thoại 24 x 7 24 x 7 Tại địa chỉ sử dụng dịch vụ của khách hàng Trong vòng 06 giờ Trong vòng 06 giờ Số lượng máy tính được sử dụng 1 máy đến 3 máy 1 đến 50 máy Thời gian tiến hành khảo sát sau khi nhận hồ sơ đăng ký Trong vòng 24 giờ Trong vòng 24 giờ Thời gian lắp đặt & cung cấp dịch vụ (sau khi khảo sát) Trong vòng 07 ngày Trong vòng 04 ngày NetNam Netnam hiÖn nay lµ mét trong nh÷ng nhµ cung cÊp dÞch vô Internet b¨ng th«ng réng ®Çu tiªn ë ViÖt Nam. C¸c dÞch vô ADSL NetNam víi b¨ng th«ng réng dùa trªn c«ng nghÖ ®­êng d©y thuª bao bÊt ®èi xøng, b¹n cã thÓ th­ëng thøc Internet, thùc hiÖn c¸c giao dÞch ®iÖn tö, video kü thuËt sè, gi¶i trÝ multimedia...mét c¸ch hoµn h¶o. H¹n chÕ cña NetNam lµ vïng phñ sãng cßn giíi h¹n, hiÖn nay chØ míi cã ë Hµ Néi, t/p Hå ChÝ Minh vµ mét sè tØnh l©n cËn. HiÖn nay NetNam cã kho¶ng 2.000 thuª bao b¨ng th«ng réng. C¸c gãi dÞch vô ADSL mµ NetNam cung cÊp: + Mega User: dµnh cho ng­êi sö dông gia ®×nh cã tõ 1®Õn 3 m¸y tÝnh, tÝnh tiÕt kiÖm chi phÝ tèi ®a khi truy cËp Internet t¹i gia ®×nh nh­ng víi tèc ®é nhanh h¬n rÊt nhiÒu lÇn so víi ph­¬ng thøc truy cËp gi¸n tiÕp qua ®iÖn tho¹i. + Mega Info: dµnh cho c¸c c«ng ty, doanh nghiÖp, ®¬n vÞ cã tõ 1 ®Õn 20 m¸y tÝnh. ThÝch hîp cho viÖc sö dông c¸c dÞch vô gi¸ trÞ gia t¨ng trªn m¹ng nh­ Internet Phone. Truy cËp 24/24, æn ®Þnh, tèc ®é cao. + Mega Web: dµnh cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, víi nhiÒu tiÖn Ých ®i kÌm nh­ ®Þa chØ IP, tªn miÒn d¹ng @xxx.netnam.vn, miÔn phÝ sö dông c¸c dÞch vô Email Offline, WebSite... DÞch vô t­¬ng ®­¬ng chÊt l­îng ®­êng truyÒn Internet dïng riªng (Leased Line) tèc ®é tõ 128 Kbps trë nªn. + MegaPro: dµnh cho c¸c doanh nghiÖp lín, nhu cÇu sö dông c¸c dÞch vô ®a d¹ng, nhiÒu. DÞch vô t­¬ng ®­¬ng chÊt l­îng ®­êng truyÒn Internet dïng riªng(Leased Line) tèc ®é tõ 192 Kbps trë lªn. + Mega Cafe: gãi dÞch vô chØ dµnh cho c¸c ®¹i lý truy cËp Internet, ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt trong ho¹t ®éng kinh doanh. C¸c nhµ cung cÊp dÞch vô Internet b¨ng th«ng réng kh¸c t¹i ViÖt Nam: VNPT: lµ nhµ cung cÊp ®­êng truyÒn ADSL lín nhÊt ViÖt Nam víi h¬n 36.000 thuª bao, víi tèc ®é kÕt nèi Internet quèc tÕ ®¹t 1,7Gbps. Viettel: §©y lµ nhµ cung cÊp ®­êng truyÒn b¨ng th«ng réng míi nhÊt cña ViÖt Nam. Nh­ng do h¹ tÇng kü thuËt m¹ng tèt vµ c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn m·i tèt nªn ®ang ph¸t triÓn rÊt nhanh. HiÖn nay, tæng sè thuª bao cña Viettel ®¹t 8.500 thuª bao. Saigon Postel (SPT) : cã sè l­îng thuª bao Internet b¨ng th«ng réng ®¹t 3.700 thuª bao. 3.1.2.2. T×m hiÓu c¸ch thanh to¸n c­íc phÝ thuª bao ADSL HiÖn nay c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô ADSL cung cÊp hai h×nh thøc thanh to¸n c­íc phÝ chÝnh ®ã lµ: H×nh thøc tÝnh phÝ trän gãi. H×nh thøc tÝnh phÝ theo l­u l­îng sö dông. Tuy nhiªn viÖc lùa chän h×nh thøc thanh to¸n c­íc phÝ nh­u thÕ nµo hoµn toµn phô thuéc vµo nhu cÇu sö dông Internet cña kh¸ch hµng bëi v× mçi h×nh thøc tÝnh c­íc ®Òu cã nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm riªng: Tính phí trọn gói (Flat Charge) Tính phí theo lưu lượng sử dụng (Volume Charge) Ưu điểm - Dễ dàng quản lý cước phí sử dụng hàng tháng - Không phải lo lắng cước phí sẽ tăng khi sử dụng nhiều - Dùng nhiều nhưng lại phải trả ít tiền  Ưu điểm - Sử dụng bao nhiêu trả tiền bấy nhiêu Nhược điểm Đôi khi không sử dụng Internet nhưng vẫn phải trả tiền  Nhược điểm - Khó quản lý khi có nhiều người cùng sử dụng Internet - khả năng mức cước tăng rất cao khi sử dụng nhiều  Phù hợp với những khách hàng cá nhân có nhu cầu sử dụng nhiều, các doanh nghiệp các tổ chức, các văn phòng  Phù hợp với các cá nhân 3.1.2.3. DSLAM- Mét sè cæng DSLAM t¹i Hµ Néi DSLAM (Digital Subscriber Line Access Multiplexer) - Bé dån kªnh truy nhËp ®­êng thuª bao sè - lµ mét thiÕt bÞ ®Çu cuèi DSL ®­îc ®Æt t¹i ®Þa ®iÓm cña nhµ cung cÊp dÞch vô m¹ng. DSLAM tËp trung luång d÷ liÖu tõ c¸c m¹ch vßng DSL vµ tæ hîp thµnh tèc ®é cao h¬n nh­ tèc ®é T1, E1 hoÆc tèc ®é ATM cña OC-3 (155 Mbps)....råi ®­a tíi Internet hay m¹ng d÷ liÖu. Mét sè cæng DSLAM t¹i Hµ Néi: DSLAM §inh Tiªn Hoµng DSLAM NguyÔn Du DSLAM ¤ Chî Dõa DSLAM Th­îng §×nh DSLAM Gi¸p B¸t DSLAM NguyÔn Th¸i Häc DSLAM Kim Liªn DSLAM L¸ng Trung DSLAM Mai §éng DSLAM §øc Giang 3.2. Th¸ch thøc víi c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô ADSL t¹i ViÖt Nam 3.2.1. Cung v­ît qu¸ cÇu DÞch vô truy cËp Internet b¨ng th«ng réng (ADSL) ®ang gia t¨ng víi tèc ®é cao ë ViÖt Nam khiÕn c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô ADSL lo ng¹i v× cÇu ®· v­ît qu¸ cung. Theo sè liÖu thèng kª kh«ng chÝnh thøc, sè thuª bao dÞch vô ADSL cña tæng c«ng ty B­u chÝnh ViÔn th«ng (VNPT) lµ 36.000, cña c«ng ty FPT lµ kho¶ng 23.000 vµ cña c«ng ty ViÔn th«ng qu©n ®éi (Viettel) lµ 8.500, cña Sµi Gßn Postel (SPT) lµ 3.750, cña NetNam lµ 2000. Trung b×nh mçi th¸ng c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô ph¸t triÓn ®­îc kho¶ng 2.000 ®Õn gÇn 3.000 thuª bao ADSL. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n khiÕn thÞ tr­êng nµy lªn c¬n sèt, theo c¸c chuyªn gia viÔn th«ng lµ do gi¸ c­íc thÊp, tèc ®é ®­êng truyÒn ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu khai th¸c Internet ë møc ®é cao h¬n nh­ nghe nh¹c, xem phim, ch¬i game, khai th¸c m¹ng ¶o dïng riªng VPN... Ngoµi ra, c¸c dù ¸n tin häc ho¸ chÝnh phñ, c¸c m¹ng doanh nghiÖp còng ®ang cã nhu cÇu sö dông b¨ng th«ng réng rÊt lín. §¬n cö, m¹ng Metro Ethernet (Tp.Hå ChÝ Minh) cã hµnh chôc ®Øªm kiÕt nèi, b¨ng th«ng kÕt nèi ®Õn mét ®iÓm lªn 100 Mbs. Trong khi nhu c©ï sö dông t¨ng, trong khi tèc ®é ®Çu t­ ph¸t triÓn m¹ng cña doanh nghiÖp kh«ng theo kÞp nªn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ch¸y sè ADSL. §­îc biÕt, VNPT cßn kho¶ng 2.000 ®¬n ®Ò nghÞ lÆp ®Æt dÞch vô Mega VNN ®ang n»m chê. 3.2.2.ChÊt l­îng ®­êng d©y Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ ®­êng d©y thuª bao sè phô thuéc vµo chÊt l­îng vµ thiÕt kÕ m¹ng c¸p néi h¹t. Trong nhiÒu tr­êng hîp, m¹ng c¸p ®­îc thiÕt kÕ tõ hµng chôc n¨m tr­íc cho dÞch vô ®iÖn tho¹i ®¬n thuÇn, do ®ã nã sÏ t¹o ra mét sè bÊt lîi cã thÓ c¶n trë hay thËm chÝ kh«ng thùc hiÖn ®­îc ADSL. Ch¼ng h¹n, c«ng nghÖ ADSL sÏ kh«ng thùc hiÖn ®­îc víi ®­êng d©y cã cuén t¶i hoÆc c¸c nh¸nh rÏ vµ ®é dµi ®­êng d©y. HiÖn nay t¹i ViÖt Nam, h¹ tÇng kü thuËt m¹ng ®ang ë giai ®o¹n chuyÓn giao, do ®ã kh«ng thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn Internet b¨ng th«ng réng t¹i n­íc ta. 3.2.3. H­íng gi¶i quyÕt cña c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô ADSL §Ó ®¸p øng nhu cÇu ADSL, c¸c nhµ cung cÊp buéc ph¶i ®Çu t­ h¹ tÇng truyÒn dÉn néi h¹t ®Ó chñ ®éng h¬n trong viÖc triÓn khai dÞch vô. Míi ®©y, FPT ®· göi ®¬n ®Ò nghÞ Bé B­u chÝnh ViÔn th«ng cÊp phÐp thiÕt lËp m¹ng vµ cung cÊp dÞch vô truy cËp Internet b¨ng th«ng réng (ADSL, HDSL vµ VDSL) vµ ®· ®­îc Bé nµy chÊp thuËn. Theo «ng Tr­¬ng §×nh Anh, gi¸m ®èc C«ng ty TruyÒn th«ng FPT, n¨m 2004, FPT mçi th¸ng ph¸t triÓn 1.000 thuª bao ADSL, nh­ng sang n¨m 2005 ®· cã thªm kho¶ng 3.000 thuª bao mçi th¸ng. Víi tèc ®é ph¸t triÓn nµy, dù tÝnh ®Õn cuèi n¨m 2005, FPT sÏ ®¹t kho¶ng 100.000 thuª bao ADSL. ChÝnh v× vËy, viÖc thiÕt lËp m¹ng truyÒn dÉn néi h¹t riªng lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó ph¸t triÓn. HiÖn nay tæng dung l­îng cæng ra quèc tÕ cña FPT ®¹t kho¶ng 800 Mbps. Trong th¸ng 5 nµy, FPT sÏ ®­a vµo ho¹t ®éng thªm 2 tuyÕn c¸p quang 155Mbps/ tuyÕn, n©ng tæng dung l­îng cæng ra quèc tÕ ®¹t trªn 1Gbps. Trong khi ®ã, VNPT ®· lªn kÕ ho¹ch n©ng dung l­îng ®­êng truyÒn lªn 2Gbps ngay trong n¨m nay. Tuy nhiªn, VNPT míi chØ triÓn khai ®­îc dÞch vô Internet b¨ng th«ng réng t¹i 26 tØnh, thµnh do khã kh¨n vÒ thñ tôc xin phÐp ®Çu t­. Kh«ng Ýt dù ¸n triÓn khai dÞch vô ADSL ë nhiÒu ®Þa ph­¬ng ®ang n»m chê së b­u chÝnh viÔn th«ng qua. Cô thÓ, B­u ®iÖn Hµ Néi dù kiÕn ph¸t triÓn míi 30.000 thuª bao ADSL, B­u ®iÖn Tp.Hå ChÝ Minh ph¸t triÓn 40.000 thuª bao nh­ng vÉn chê duyÖt cña c¸c së b­u chÝnh viÔn th«ng. Dï cã nhiÒu khã kh¨n nh­ng ®Õn cuèi n¨m nay, VNPT sÏ ph¸t triÓn dÞch vô ADSL ®Õn 100% huyÖn, thÞ trong c¶ n­íc, víi nhiÒu gãi cø¬c hÊp dÉn ®Ó thu hót kh¸ch hµng(gi¸ gãi dÞch vô ADSL thÊp nhÊt dù kiÕn ë møc trªn, d­íi 100.000®/th¸ng). §Ó thu hót kh¸ch hµng sö dông s¶n phÈm cña m×nh, ngoµi viÖc n©ng cÊp h¹ tÇng kü thuËt m¹ng th× c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô ®­a ra chiÕn khuyÕn m·i ®Ó thu hót kh¸ch hµng. G©y Ên t­îng nhÊt vÒ khuyÕn m·i cho ADSL lµ NetNam. KÓ tõ 30.4, NetNam tung ra ch­¬ng tr×nh khuyÕn m·i dµnh cho kh¸ch hµng ®¨ng ký sö dông thuª bao ADSL míi gåm 5 mãn quµ: tÆng ®iÖn tho¹i S - Fone(trÞ gi¸ 800.000®), tµi kho¶n cho ®iÖn tho¹i (800.000®), cho m­în router ADSL sö dông khi nµo chÊm døt hîp ®ång , thiÕt kÕ web miÔn phÝ nÕu sö dông tªn miÒn NetNam vµ Web hosting miÔm phÝ trong 6 th¸ng. C¸c doanh nghiÖp cã khai th¸c ®iÖn tho¹i cè ®Þnh nh­ Viettel hay SaigonNet ®Òu cã ch­¬ng tr×nh khuyÕn m·i cho kh¸ch hµng sö dông trªn ®­êng ®iÖn tho¹i do c«ng ty cung cÊp. Víi SaigonNet, kh«ng chØ miÔn phÝ cµi ®Æt ADSL ban ®Çu mµ kh¸ch hµng cßn ®­îc tÆng 600.000® vµo tµi kho¶n sö dông ADSL. NÕu lµ mét trong hai tr¨m kh¸ch hµng ®Çu tiªn cña ch­¬ng tr×nh khuyÕn m·i sÏ ®­îc tÆng modem ADSL. Viettel sÏ gi¶m 50% chi phÝ l¾p ®Æt ban ®Çu. Tuy nhiªn, theo th«ng tin tõ SaigonNet vµ Viettel, viÖc l¾p ®Æt ch­a thËt sù thuËn tiÖn l¾m v× nhiÒu vïng tuy cã ®­êng ®iÖn tho¹i nh­ng ch­a cã c¸c tr¹m ph¸t cho kÕt nèi ADSL. FPT th× miÔn phÝ l¾p ®Æt thuª bao nh­ng kh¸ch hµng vÉn ph¶i ®ãng tiÒn trªn sÏ ®ù¬c trõ vµo cø¬c thuª bao th¸ng vÒ sau cña kh¸ch hµng. H¹ gi¸ c­íc, më réng cæng ®i quèc tÕ lµ nh÷ng ®éng th¸i tÝch cùc, gióp ng­êi tiªu dïng tiÕp cËn Internet, n©ng cao chÊt l­îng phôc vô. Ch­¬ng 4 KÕt luËn §å ¸n trªn lµ mét sè ý kiÕn cña chóng t«i vÒ c«ng nghÖ ADSL. §©y lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh nghiªn cøu, vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· ®­îc trang bÞ trong nhµ tr­êng vµ c¸c lÜnh vùc kh¸c. §©y lµ c«ng nghÖ mang tÝnh ®ét ph¸ trong ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin. Nhê cã c«ng nghÖ ADSL mµ con ng­êi cã thÓ thùc hiÖn nh÷ng ®iÒu c¸c c«ng nghÖ m¹ng tr­íc ®©y t­ëng nh­ kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc nh­: héi th¶o Video qua m¹ng, phim theo yªu cÇu, ch¬i Game trùc tuyÕn... HiÖn nay c«ng nghÖ ADSL vµ nh÷ng hä c«ng nghÖ xDSL kh¸c ®· ®­îc sö dông réng r·i t¹i c¸c n­íc ph¸t triÓn. Tõ nh÷ng ­u ®iÓm v­ît tréi cña c«ng nghÖ ADSL, ch¾c ch¾n trong t­¬ng lai gÇn c«ng nghÖ ADSL sÏ ®­îc øng dông vµ ph¸t triÓn réng r·i t¹i ViÖt Nam. Trong qu¸ tr×nh thùc hiªn ®å ¸n, chóng t«i ®· nhËn ®­îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o Hµ M¹nh §µo gióp chóng t«i hoµn thµnh tèt ®å ¸n tèt nghiÖp nµy.V× thêi gian lµm vµ kiÕn thøc cã h¹n nªn ®å ¸n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt, rÊt mong sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n. Xin ch©n thµnh c¶m! Nhãm thùc hiÖn ®å ¸n. Vò TuÊn Anh Bïi B»ng Hoµn NguyÔn ThÞ Thuú Linh