Tìm hiểu hoạt động thu gom chất thải rắn của xí nghiệp môi trường Bắc sông Hương

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC KHOA MÔI TRƯỜNG LỚP KHMT K32 -----(((((----- BÁO CÁO THỰC TẬP Đề tài: “TÌM HIỂU HOẠT ĐỘNG THU GOM CHẤT THẢI RẮN CỦA XÍ NGHIỆP MÔI TRƯỜNG BẮC SÔNG HƯƠNG.” Sinh viên: Nguyễn Văn Khánh Huế 7/2011 CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU. Đặt vấn đề Hiện nay các hoạt động để phát triển kinh tế – xã hội của loài người là nguyên nhân chủ yếu gây ra những vấn đề ô nhiễm môi trường. Các hoạt động này, một mặt tạo ra nguồn của cải vật chất phục vụ cho đời sống của con người, mặt khác phát sinh các phế thải làm thay đổi tính chất trong lành của môi trường, ảnh hưởng tới sự phát triển của sinh vật nói chung và con người nói riêng. Ở nước ta, trong những năm gần đây do quá trình công nghiệp hoá – hiện đại hoá đất nước và quá trình đô thị hoá đã làm cho lượng chất thải phát sinh ngày càng tăng và đang là vấn đề cần được quan tâm và giải quyết. Một trong những nguồn gây ô nhiễm chủ yếu là chất thải rắn sinh ra từ các hoạt động sản xuất, kinh tế và sinh hoạt hằng ngày ( Chất thải rắn sinh hoạt). Đô thị là nơi thải ra nhiều rác thải một cách tập trung cộng với mật độ dân cư cao, sự ảnh hưởng do chất thải gây ra đối với con người và môi trường thể hiện rõ rệt hơn. Chính vì vậy, các vấn đề về quản lý và thu gom chất thải, đặc biệt là chất thải rắn đã được các quốc gia trên thế giới và nước ta đặc biệt quan tâm. Thừa Thiên Huế là trung tâm văn hóa, du lịch, đặc sắc của Việt Nam với diện tích 83,3( km2 ), dân số 333.044 (Người), mật độ dân số 3.997 (Người/Km2) [2005], thành phố Huế có 27 đơn vị hành chính trực thuộc (Gồm có 27 phường) Thành phố Huế có vị trí địa lý khá thuận lợi, nằm trên con đường di sản miền Trung (có 2 di sản văn hóa thế giới: Nhã nhạc và cung đình Huế), có nền văn hóa phong phú , nhiều lễ hội và cảnh đẹp nên năm đã thu hút được một lượng khách khá đông trong nước cũng như quốc tế. Cùng với sự phát triển của thành phố về cơ sở hạ tầng và dòng người nhập cư đã làm cho môi trường sống đang có dấu hiệu ô nhiễm. Trong đó, vấn đề quản lí và thu gom rác thải đang là mối quan tâm của các nhà quản lí tại thành phố Huế. Để hiểu rõ hơn về vấn đề quản lí và thu gom rác thải tại Thành phố Huế tôi đã chon đề tài: “ Tìm hiểu hoạt động thu gom chất thải rắn của xí nghiệp môi trường Bắc sông Hương ”. Nội dung tìm hiểu Tổng quan về chất thải rắn sinh hoạt Tìm hiểu hệ thống thu gom rác thải sinh hoạt của xí nghiệp môi trường Bắc sông Hương Tìm hiểu, khảo sát tại điểm tập kết rác cụ thể. Phương pháp tiến hành Phương pháp điều tra thực địa Phương pháp thống kê phương pháp so sánh phương pháp phân tích số liệu CHƯƠNG 2: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG Mục đích và ý nghĩa của đợt thực tập Củng cố và vận dụng các kiến thức đã học vào thực tế. Tiếp cận, học hỏi kinh nghiệm, kĩ năng và phong cách làm việc của những người đi trước. Thời gian và địa điểm thực tập Thực tập trong vòng 1 tháng: Từ ngày 15/6/2011 đến ngày 15/7/2011. Địa điểm thực tập: Công ty TNHH Nhà nước môi trường và công trình đô thị Huế Địa chỉ: 46 - Trần Phú – TP. Huế Tổng quan về cơ sở thực tập Hình 2.1: Trụ sở công ty 2.3.1 Sự hình thành và phát triển của công ty TNHH NN Môi trường và công trình đô thị Huế. Công ty TNHH Nhà nước Môi trường và Công trình Đô thị Huế được chuyển đổi từ doanh nghiệp Nhà nước Công ty Môi trường và Công trình Đô thị Huế theo Quyết định số 4041/QĐ-UBND ngày 29 tháng 11 năm 2005 của UBND tỉnh Thừa Thiên Huế; Tiền thân của Công ty là Phòng Công trình Công cộng và Quản lý Nhà đất, được thành lập ngay sau ngày miền nam giải phóng, năm 1985 được chuyển đổi thành Công ty Quản lý Công trình Đô thị Huế và đến năm 1991 chuyển đổi thành Trung tâm Quản lý Vệ sinh Môi trường Đô thị Huế. - Tên viết tắt: HEPCO - Loại hình doanh nghiệp: Công ty TNHH Nhà nước một thành viên. 2.3.2 Cơ cấu tổ chức của công ty Hình 2.2: Cơ cấu tổ chức của công ty 2.3.3 Chức năng và nhiệm vụ của công ty Lĩnh vực công ích: Quản lý, thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải, phân, bùn cống thoát nước. Quản lý, duy tu, bảo dưỡng hệ thống thoát nước, kênh, mương, hồ; hệ thống vỉa hè, lề đường; hệ thống điện chiếu sáng và trang trí đường phố. Quản lý, duy tu, bảo dưỡng Nghĩa trang, làm các dịch vụ mai táng. Thực hiện công tác vệ sinh công cộng.  Kinh doanh khác: Tư vấn thiết kế và nhận thầu thi công các công trình hạ tầng và dân dụng như: hệ thống thoát nước, vỉa hè, lề đường, điện chiếu sáng và trang trí đường phố; các công trình xây dựng, cấp nước, đèn tín hiệu giao thông, các công trình điện, công viên cây xanh, thuỷ lợi, kênh mương, hồ và các tuyến đường giao thông. Hoạt động kinh doanh vật tư, nguyên liệu, thiết bị máy móc chuyên ngành phục vụ công cộng, cơ giới thuỷ lợi. Sản xuất và kinh doanh vật liệu xây dựng và thực hiện các dịch vụ vệ sinh môi trường khác. Quản lý dự án: Thực hiện chức năng Chủ đầu tư và Quản lý Dự án đối với các công trình hạ tầng do Tỉnh và Thành phố giao về Vệ sinh môi trường, Thoát nước, Điện chiếu sáng, Nghĩa trang...  Về một số nội dung quản lý cụ thể:   - Công ty hiện đang thu gom, vận chuyển và xử lý gần 200 tấn rác các loại/ngày; Tổ chức vệ sinh đường phố gần 400 km; Quản lý nạo vét khơi thông gần 200km mương cống, 9.500 hố ga và gần 600.000m2 lề các loại.  - Quản lý vận hành bãi chôn lấp rác hợp vệ sinh của Thành phố.  - Quản lý điện chiếu sáng hơn 250km với 8.500 bóng, tổng công suất hơn 1.250Kwh. Gần 7.000 cột các loại và 195 trạm được điều chỉnh tự động với nhiều chế độ đóng cắt; Quản lý, vận hành hệ thống điện trang trí cầu, hệ thống đèn trang trí đường phố. Quản lý 3 nghĩa trang nhân dân với tổng diện tích 120ha.  Công ty đang là chủ đầu tư - quản lý nhiều dự án trọng điểm của Tỉnh và Thành phố là:  - Dự án Cải thiện môi trường Đô thị Lăng Cô nguồn vốn ADB.  - Dự án cải thiện môi trường nước Thành phố Huế nguồn vốn JBIC.  - Các dự án được tài trợ về vệ sinh môi trường của các tổ chức nước ngoài như AIMF, Vùng Nord Pas de Calais (Cộng hòa Pháp)... CHƯƠNG 3: TỔNG QUAN VỀ CHẤT THẢI RẮN SINH HOẠT 3.1 Khái niệm Chất thải rắn là toàn bộ các các loại vật chất được con người loại bỏ trong các hoạt động kinh tế xã hội của mình ( bao gồm các hoạt động sản xuất, các hoạt động duy trì sự tồn tại của cộng đồng…) trong đó quan trọng nhất là các loại chất thải sinh ra từ các hoạt động sản xuất và hoạt động sống. (Trần Hiếu Nhuệ và nkk, 2001). Rác là thuật ngữ dùng để chỉ CTR có hình dạng tương đối cố định, bị vứt bỏ từ hoạt động con người. Rác sinh hoạt hay CTR sinh hoạt là một bộ phận của CTR, được hiểu là CTR phát sinh từ các hoạt động hằng ngày của con người. Rác thải sinh hoạt là những chất thải có liên quan đến các hoạt động của con người, nguồn tạo thành chủ yếu từ các khu dân cư, các cơ quan, trường học, các trung tâm dịch vụ, thương mại. Rác thải sinh hoạt có thành phần bao gồm kim loại, sành sứ, thủy tinh, gạch ngói vỡ, đất, đá, cao su, chất dẻo, thực phẩm dư thừa hoặc quá hạn sử dụng, xương động vật, tre, gỗ, lông gà lông vịt, vải, giấy, rơm, rạ, xác động vật, vỏ rau quả v.v... 3.2 Nguồn gốc, thành phần và đặc điểm CTR sinh hoạt 3.2.1 Nguồn gốc Khối lượng CTR sinh hoạt ngày càng tăng do tác động của sự gia tăng dân số, sự phát triển kinh tế - xã hội, sự thay đổi tính chất tiêu dùng trong các đô thị và các vùng nông thôn. Trong đó các nguồn chủ yếu phát sinh chất thải bao gồm: Từ các khu dân cư (chất thải sinh hoạt). Từ các trung tâm thương mại, các công sở, trường học, công trình công cộng. Từ các hoạt động công nghiệp, nông nghiệp, các hoạt động xây dựng. Từ các làng nghề v.v… Hình 3.1: Sơ đồ nguồn phát sinh chất thải(Nguồn: Huỳnh Tuyết Hằng, TP Huế, 08/2005) 3.2.2 Thành phần cơ bản cuả chất thải rắn sinh hoạt Thành phần của CTR sinh hoạt rất khác nhau tùy thuộc từng địa phương, tính chất tiêu dùng, các điều kiện kinh tế và nhiều yếu tố khác. Thông thường thành phần của CTR sinh hoạt bao gồm các hợp phần sau: Chất thải thực phẩm, giấy, catton, vải vụn, sản phẩm vườn, gỗ, thủy tinh, nhựa, bụi tro, cát đá, gạch vụn… Bảng 3.2 Thành phần CTR sinh hoạt ở một số vùng năm 2000(tính theo % trọng lượng) Thành phần  Hà Nội  Việt Trì  Thái Nguyên  Đà Nẵng  Hạ Long   Chất hữu cơ  53,00  55,0  55,0  45,47  49,20   Cao su, nhựa  9,15  4,52  3,0  13,10  3,23   Giấy, catton, giẻ vụn  1,48  7,52  3,0  6,36  4,6   Kim loại  3,40  0,22  3,0  2,30  0,4   Thủy tinh, gốm, sứ  2,70  0,63  0,7  1,85  3,7   Đất, đá,cát, gạch vụn  30,27  32,13  35,3  -  38,87   Độ trơ  15,9  13,17  17,15  10,9  11,0   Độ ẩm  47,7  45,0  44,23  49,0  46,0   Tỷ trọng (tấn/m3)  0,42  0,43  0,45  0,50  0,50   (Nguồn: Báo cáo kết quả khảo sát của CEETIA, 2001) 3.2.3 Đặc điểm cơ bản của CTR sinh hoạt - Thành phần hữu cơ dễ phân hủy ( như thức ăn, hoa quả…) chiếm một tỉ lệ lớn. - Chai lọ, bao bì ni lon… là những hợp chất plastic khó xử lí và ảnh hưởng rất lớn đến môi trường, đặc biệt ni lon là dạng rác thải có thời gian phân hủy lâu và lượng phát sinh ra môi trường khá lớn. - Nguồn thải là nguồn phân tán nên gây khó khăn trong công tác phân loại, thu gom. - Thường chiếm tỉ lệ lớn trong tổng khối lượng của CTR phát sinh (60 – 80%) ( các nước phát triển như Nhật chẳng hạn, khối lượng CTR sinh hoạt ít hơn rác thải công nghiệp) 3.4 Tác động của CTR sinh hoạt 3.4.1 Tác hại của CTR sinh hoạt đến môi trường + Môi trường đất - Rác thải sinh hoạt nằm rải rác khắp nơi không được thu gom đều được lưu giữ lại trong đất, một số loại chất thải khó phân hủy như túi nilon, vỏ lon, hydrocacbon… nằm lại trong đất làm ảnh hưởng tới môi trường đất: thay đổi cơ cấu đât, đất trở nên khô cằn, các vi sinh vật trong đất có thể bị chết. - Nhiều loại chất thải như xỉ than, vôi vữa… đổ xuống đất làm cho đất bị đóng cứng, khả năng thấm nước, hút nước kém, đất bị thoái hóa. + Môi trường nước - Lượng rác thải rơi vãi nhiều, ứ đọng lâu ngày, khi gặp mưa rác rơi vãi sẽ theo dòng nước chảy, các chất độc hòa tan trong nước, qua cống rãnh, ra ao hồ, sông ngòi, gây ô nhiễm nguồn nước mặt tiếp nhận. - Rác thải không thu gom hết ứ đọng trong các ao, hồ là nguyên nhân gây mất vệ sinh và ô nhiễm các thủy vực. Khi các thủy vực bị ô nhiễm hoặc chứa nhiều rác thì có nguy cơ ảnh hưởng đến các loài thủy sinh vật, do hàm lượng oxy hòa tan trong nước giảm, khả năng nhận ánh sáng của các tầng nước cũng giảm, dẫn đến ảnh hưởng tới khả năng quang hợp của thực vật thủy sinh và làm giảm sinh khối của các thủy vực. - Ở các bãi chôn lấp rác chất ô nhiễm trong nước rác là tác nhân gây ô nhiễm nguồn nước ngầm trong khu vực và các nguồn nước ao hồ, sông suối lân cận. Tại các bãi rác, nếu không tạo được lớp phủ bảo đảm hạn chế tối đa nước mưa thấm qua thì cũng có thể gây ô nhiễm nguồn nước mặt. + Môi trường không khí - Tại các trạm/ bãi trung chuyển rác xen kẽ khu vực dân cư là nguồn gây ô nhiễm môi trường không khí do mùi hôi từ rác, bụi cuốn lên khi xúc rác, bụi khói, tiếng ồn và các khí thải độc hại từ các xe thu gom, vận chuyển rác. - Tại các bãi chôn lấp chất thải rắn vấn đề ảnh hưởng đến môi trường khí là mùi hôi thối, mùi khí metan, các khí độc hại từ các chất thải nguy hại. 3.4.2 Tác hại của rác thải sinh hoạt đối với sức khỏe con người - Tác hại của rác thải lên sức khỏe con người thông qua ảnh hưởng của chúng lên các thành phần môi trường. Môi trường bị ô nhiễm tất yếu sẽ tác động đến sức khỏe con người thông qua chuỗi thức ăn. - Tại các bãi rác, nếu không áp dụng các kỹ thuật chôn lấp và xử lý thích hợp, cứ đổ dồn rồi san ủi, chôn lấp thông thường, không có lớp lót, lớp phủ thì bãi rác trở thành nơi phát sinh ruồi, muỗi, là mầm mống lan truyền dịch bệnh, chưa kể đến chất thải độc hại tại các bãi rác co nguy cơ gây các bệnh hiểm nghèo đối với cơ thể người khi tiếp xúc, đe dọa đến sức khỏe cộng đồng xung quanh. - Rác thải còn tồn đọng ở các khu vực, ở các bãi rác không hợp vệ sinh là nguyên nhân dẫn đến phát sinh các ổ dịch bệnh, là nguy cơ đe dọa đến sức khỏe con người. Theo nghiên cứu của tổ chức y tế thế giới (WHO), tỷ lệ người mắc bệnh ung thư ở các khu vực gần bãi chôn lấp rác thải chiếm tới 15,25 % dân số. Ngoài ra, tỷ lệ mắc bệnh ngoại khoa, bệnh viêm nhiễm ở phụ nữ do nguồn nước ô nhiễm chiếm tới 25 %. 3.4.3 Rác thải sinh hoạt làm giảm mỹ quan đô thị - Rác thải sinh hoạt nếu không được thu gom, vận chuyển đến nơi xử lý, thu gom không hết, vận chuyển rơi vãi dọc đường, tồn tại các bãi rác nhỏ lộ thiên… đều là những hình ảnh gây mất vệ sinh môi trường và làm ảnh hưởng đến vẻ mỹ quan đường phố, thôn xóm. - Một nguyên nhân nữa làm giảm mỹ quan đô thị là do ý thức của người dân chưa cao. Tình trạng người dân đổ rác bừa bãi ra long lề đường và mương rãnh vẫn còn rất phổ biến, đặc biệt là ở khu vực nông thôn nơi mà công tác quản lý và thu gom vẫn chưa được tiến hành chặt chẽ. 3.5 Chất thải rắn sinh hoạt ở Việt Nam Theo số liệu điều tra năm 2007 của Tổng cục Môi trường (Cục Bảo vệ Môi trường trước đây) chất thải rắn sinh hoạt trong cả nước phát sinh khoảng 17 triệu tấn, trong đó rác thải sinh hoạt tại đô thị khoảng 6,5 triệu tấn (năm 2008 là 7,8 triệu tấn theo báo cáo của Bộ Xây dựng). Ngoại trừ một số ít địa phương như Hà Nội, Thừa Thiên - Huế, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng đang thí điểm phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn theo dự án 3R, còn lại hầu hết rác thải sinh hoạt vẫn là một mớ tổng hợp các chất hữu cơ từ các gia đình cho tới nơi xử lý. Điều đáng lo ngại là tới thời điểm này, việc xử lý chất thải rắn vẫn chưa đi theo hướng tái chế như mong muốn. Khoảng 70% chất thải sinh hoạt đô thị được thu gom và khoảng 80% số chất thải này vẫn được xử lý theo cách chôn lấp. Còn rác thải nông thôn thì hầu như được đổ bừa bãi ra ven làng, ao hồ, bãi sông, bãi tạm hoặc tự đốt. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ THỰC TẬP 4.1. Phân loại rác và xác định các thông số liên quan đến chất thải rắn sinh hoạt cho Thành phố Huế. 4.1.1 Lấy mẫu Xác định thành phần rác thải sinh hoạt được tiến hành dựa trên ba mẫu được phân tích, khởi đầu với khối lượng 400 kg để lấy 25 kg. Hình 4.1.1 : Sơ đồ lấy mẫu phân tích thành phần rác thải. 4.1.2 Chất thải được phân loại theo bảng sau: Chất thải được phân thành 2 nhóm chính là vô cơ và hữu cơ, trong đó hữu cơ được phân thành 9 nhóm, vô cơ được phân thành 7 nhóm. Về cơ bảng được thể hiện ở bảng 4.1.2a Bảng 4.1.2a: Phân tích thành rác thải sinh hoạt STT  Thành phần  Mô tả   Chất hữu cơ    1  Thực phẩm thừa  Thức ăn dư thừa   2  Giấy  Bao gồm các loại giấy A4, giấy báo,…   3  Giấy carton  Hộp đựng đồ   4  Nhựa  Chai nước khoáng, bao bì nylon,…   5  Vải vụn (dệt may)  Vải vụn, áo quần cũ, chăn, màn,…   6  Cao su  Xăm lốp, các nhóm chất thải có chứa cao su,..   7  Da  Cặp xách, áo da, găng tay da,…   8  Rác vườn  Cành, lá cây,…   9  Gỗ  Các mãnh gỗ nhỏ, các vật dụng bằng gỗ bị vứt bỏ   Chất vô cơ    1  Thủy tinh  Bóng đèn tuýp, gương vỡ,…   2  Can thiếc  Một số hộp đựng thực phẩm,..   3  Nhôm  Lon bia, nước ngọt   4  Sắt  Nắp chai bia   5  Sành sứ    6  Pin    7  Hỗn tạp  Nhóm còn lại   Tính toán kết quả: Tỉ lệ phần trăm (%) thành phần của các loại rác : Phần trăm thành phần loại:
Trong đó : Tổng khối lượng rác : M (kg) Khối lượng thành phần từng nhóm: m1, m2, m3,…(kg) Thời gian thực hiện: Từ 19/6 -22/6/2011. Địa điểm thực hiện: Bãi rác Thủy Phương. Kết quả thực hiện:Bảng4.1.2b STT  THÀNH PHẦN  KHỐI LƯỢNG ( Kg )  PHẦN TRĂM ( % )     Ngày 19  Ngày 20  Ngày 21  Ngày 19  Ngày 20  Ngày 21   Chất hữu cơ    1  Thực phẩm thừa  16.8  17.9  18.2  68.13  72.35  73.33   2  Giấy  1.66  1.17  0.76  6.73  4.73  3.06   3  Giấy carton  0.01    0.04     4  Nhựa  4  4  3.23  16.22  16.17  13.01   5  Vải vụn (dệt may)  0.67  0.78  1.95  2.72  3.16  7.86   6  Cao su  0.01   0.01  0.04   0.04   7  Da  0.35    1.43     8  Rác vườn   0.7  0.26   2.83  1.05   9  Gỗ  0.19    0.77     Chất vô cơ    1  Thủy tinh  0.53  0.14  0.02  2.15  0.56  0.08   2  Can thiếc  0.04    0.16     3  Nhôm         4  Sắt  0.07  0.05  0.07  0.28  0.20  0.28   5  Sành sứ  0.31   0.18  1.25   0.73   6  Pin  0.02    0.08     7  Hỗn tạp    0.14    0.56    Tổng cộng  24.66  24.74  24.82  100  100  100   Nhận xét: - Thành phần hữu cơ dễ phân hủy chiếm tỉ lệ lớn ( Thực phẩm thừa). - Bao bì ni lon cũng chiếm một tỉ lệ đáng kể. - Riêng đối với các kim loại như sắt, nhôm chiếm tỉ lệ nhỏ do có các bộ phận thu lượm ve chai để bán. 4.1.3. Xác định nhiệt trị của chất thải rắn. Trên cơ sở thành phần được phân loại CTR ở bảng 4.1.2b, có thể sử dụng công thức Dulong để tính nhiệt trị: Q = 2,326 [145C + 610 (H2 – 1/8 O2) + 40S + 10N] (kJ/kg) Q : Nhiệt trị (kJ/kg) C : % khối lượng Cacbon H : % khối lượng Hydro O : % khối lượng Oxy S : % khối lượng Lưu huỳnh N : % khối lượng Nitơ Bảng kết quả:  Ngày 19  Ngày 20  Ngày 21   Nhiệt trị (kJ/kg)  4522,35  4727,34  4760,35   4.1.4 Độ ẩm của chất thải rắn. Lấy một lượng rác nhỏ về phòng thí nghiệm để xác định bằng phương pháp sấy khô trong tủ sấy ở nhiệt độ 1050C trong thời gian 24 giờ, lượng hơi nước mất đi sau khi sấy chính là độ ẩm của rác. - Địa điểm thực hiện: Phòng thí nghiệm. - Lấy mẫu: Điểm tập kết rác ở đường Ngự Bình. Bảng kết quả: Độ ẩm (%)  Mẫu 1  Mẫu 2  Mẫu 3  Mẫu 4  Mẫu 5  Trung bình   Ngày 21  50.74  55.41  56.65  53.78  52.35  53.78   Ngày 22  70.03  74.38  73.79  74.38  72.9  73.096   Ngày 23  53.25  60.8  66.49  60.67  62.84  60.8   4.1.5 Xác định tỷ trọng của chất thải rắn. Dụng cụ: - Thùng có dung tích 45 lít (hình trụ tròn) - Cân có khả năng cân đến 30 kg - Xẻng, cuốc Hình thức tiến hành: - Cân khối lượng của thùng chưa có rác, xác định được khối lượng M1 - Sau đó đưa rác vào đầy thùng, nhẹ nhàng nhấc thùng lên cách mặt đất 30 cm, thả thùng rơi tự do. Lặp lại quá trình này 4 lần, khi đó rác xẹp xuống và lại cho rác tiếp tục vào đầy thùng, lặp lại quá trình trên. Lúc này mang thùng đầy rác đi cân lại ta có khối lượng M2. Sử dụng công thức: ( = (M2-M1)/V M2: Khối lượng trung bình thùng + rác sau 3 lần cân (kg) M1: khối lượng thùng trống (kg) Trong đó ( tỷ trọng (kg/m3), V là thể tích của thùng (trong trường hợp này V = 45 lít, tương đương 0,045m3). Khối lượng thùng: 1.4 kg - Địa điểm thực hiện: Phòng thí nghiệm. - Lấy mẫu: Điểm tập kết rác ở đường Ngự Bình. Bảng kết quả:  Ngày 21  Ngày 22  Ngày 23  Trung bình   Khối lượng riêng (kg/m3)  242  292  245  259   Nhận xét: Do thời gian tiến hành trong vòng 1 tuần nên số liệu có thể sẽ gặp sai số nhiều. 4.2 Xí nghiệp môi trường Bắc sông Hương 4.2.1 Chức năng, nhiệm vụ - Thực hiện công tác vệ sinh đường phố ( quét đường, quét vỉa hè, làm cỏ lề đường, gốc cây…), thu gom rác nhà dân, cơ quan, đơn vị hợp đồng khu vực Bắc sông Hương. - Quản lý, sử dụng, bảo dưỡng và sửa chữa chữa các xe gom theo đúng quy định. - Quản lý, sửa chữa nhỏ, vệ sinh thùng rác công cộng và thùng rác đặt theo hợp đồng tại các cơ quan, đơn vị khu vực Bắc sông Hương. - Thực hiện công tác vệ sinh, thu gom rác trên sông theo kế hoạch đã được công ty phê duyệt. - Tổ chức hợp đồng thu gom rác và thu phí VSMT với các địa bàn chưa có mạng lưới vệ sinh thuộc khu vực Bắc sông Hương. - Thực hiện các dịch vụ về vệ sinh môi trường khác - Cách thức quản lý của xí nghiệp: phân công cụ thể từ ban quản lý đến các tổ trưởng, công đoàn sản xuất. Và các tổ tự quản lý dưới hình thức giao khoán. 4.2.2 Cơ cấu tổ chức - Đội vệ sinh đường phố: (Bao gồm thu gom rác nhà và quét rác đường phố): Tổ vệ sinh đêm: làm từ 18h00 đến 2h00: gồm 98/7 (người/tổ). Tổ vệ sinh ngày: làm 2 buổi (sáng 4h, chiều 4h) gồm 11/1 (người/tổ). - Bộ phận thu phí VSMT: Gồm 14 người có nhiệm vụ thu phí vệ sinh môi trường, cập nhật sổ bộ (sổ về thông tin các hộ dân), tuyên truyền về việc bảo vệ môi trường, giữ gìn vệ sinh chung. - Đội bảo dưỡng TRCC: Gồm 16 người có nhiệm vụ bảo quản và vệ sinh thùng rác. - Bộ phận trực nhà VSCC: 3 người có nhiệm vụ quét dọn và vệ sinh sạch sẽ các nhà vệ sinh công cộng. - Bộ phận dịch vụ: Gồm 11 người có nhiệm vụ vệ sinh, thu gom rác thải theo hợp đồng. 4.2.3 Các loại phương tiện phục vụ thu gom - Xe gom rác thủ công: 120 xe - Xe ô tô thu gom rác: có 6 xe cuốn ép và 2 xe cẩu Container - Thùng rác công cộng (từ 60L đến 1.000L): có 1320 cái 4.2.4 Phương thức hoạt động và thanh toán: Xí nghiệp Môi trường Bắc sông Hương là đơn vị trực thuộc, có khuôn dấu riêng. Hạch toán báo sổ, hoạt động theo kế hoạch công ty giao, trên cơ sở khối lượng công việc thường xuyên. Định kì tổ chức nghiệm thu khối lượng công việc, làm cơ sở để công ty thanh toán tiền lương cho xí nghiệp theo đơn giá. Đối với các hợp đồng thu gom và tự thu phí VSMT với các địa bàn, Xí nghiệp tự cân đối thu, chi sau khi trừ các khoản trích nộp theo phương án đã được công ty phê duyệt. 4.2.5 Khối lượng thu gom và vận chuyển - Chiều dài thu gom rác: Thu gom thủ công ban đêm: 82,5 km Thu gom thủ công ban ngày: 8,5 km Thu gom qua thùng: 91,65 km Chiều dài thu gom nơi xa nhất: 25 km Chiều dài thu gom nơi gần nhất: 15 km Diện tích quét: 385.817 m2 Diện tích làm cỏ gốc, lề đường: 3200 m2 - Khối lượng rác thu gom, vận chuyển: 326 tấn/ngày - Số phường, xã được phục vụ: 14 phường và 2 xã. Tổng số hộ dân được phục vụ: 33.496 hộ, chiếm 97,13% số hộ trên địa bàn. - Tỷ lệ rác được thu gom vận chuyển để xử lý là 98,5%. STT  Danh mục  Xí nghiệp MT Bắc sông Hương  Xí nghiệp MT Nam sông Hương    Các loại phương tiện phục vụ thu gom     1  Xe gom rác thủ công  120 xe  127 xe   2  Xe ô tô thu gom rác  6 xe cuốn ép và 2 xe cẩu Container  4 xe cuốn ép và 5 xe cẩu Container   3  Thùng rác công cộng  1320 cái  1030 cái    Khối lượng thu gom vận chuyển     1  Tổng diện tích quét  385.817 m2  374.267 m2   2  Khối lượng rác thu gom, vận chuyển  326 tấn/ ngày  280 tấn/ ngày   3  Số phường, xã được phục vụ  14 phường, 2 xã (thuộc huyện)  14 phường (1 phường thuộc huyện) và 1 xã (thuộc huyện)    Hiệu quả thu gom     1  Tổng số hộ dân được phục vụ  33.496 hộ  32.607 hộ   2  Tỷ lệ rác được thu gom vận chuyển để xử lý  98,5%  90 – 95 %   Nhận xét: Do địa bàn thu gom của xí nghiệp môi trường Bắc sông Hương rộng hơn so với xí nghiệp môi trường Nam sông Hương nên số thùng rác, khối lượng thu gom và vận chuyển lớn hơn. Hiệu quả thu gom phụ thuộc vào ý thức thu gom của từng công nhân và phương thức quản lí, giám sát của từng xí nghiệp. Đặc biệt là ý thức của người dân ở khu vực thu gom. 4.2.6 Cách kiểm tra, giám sát công việc của công nhân. - Cách kiểm tra: Một đội gồm 7 người kiểm tra công việc chung cho cả hai xí nghiệp. Việc kiểm tra bắt đầu sau kết thúc thu gom trong khoảng thời gian 5 – 10 phút về: Thời gian làm việc, an toàn vệ sinh lao động, Chất lượng công tác…Đơn vị thu gom chịu trách nhiệm với lượng rác cũ chưa được thu gom, không chịu trách nhiệm với lượng rác mới phát sinh trong khoảng thời gian đó. - Hình thức xử phạt: Đối với công nhân có thể là không chấm công. Đồng thời, tổ thu gom củng phải chịu trách nhiệm. 4.2.7 Những mặt đạt được và khó khăn, hạn chế của Xí nghiệp 4.2.7.1 Những mặt đạt được - Với hệ thống thùng thu gom thì người dân có thể đổ rác vào bất cứ thời điểm nào trong ngày đảm bảo được mỹ quan đường phố. Đồng thời tiết kiệm được thời gian và số lượng công nhân thu gom. - Việc hợp lí hóa giữa các phương tiện xe thô sơ phù hợp với xe cơ giới đã hạn chế được các khâu trung gian từ đó giảm được chi phí và nâng cao hiệu suất thu gom. - Xí nghiệp đạt tỷ lệ thu gom cao nên góp phần làm cho công ty môi trường và công trình đô thị được đánh giá cao trong cả nước về công tác thu gom. 4.2.7.2 Những khó khăn và hạn chế - Vì công ty chưa đủ nhân lực và phương tiện phục vụ nên lượng rác ở các khu dân cư, chợ, vùng ven thành phô vẫn chưa được thu gom. - Do ý thức cộng đồng trong việc tham gia giữ gìn vệ sinh môi trường còn hạn chế: Vẫn còn nhiều người đổ rác không đúng thời gian và nơi quy định. - Công tác phân loại tại nguồn chưa được thành phố quan tâm nên hiệu quả thu gom thấp. 4.3 Điểm tập kết rác Nhật Lệ 4.3.1 Thông tin khát quát - Số lượng công nhân: 11 người bao gồm 1 tổ trưởng, 1 tổ phó và 1 công đoàn ( Thuộc tổ 3 có 15 người). - Thời gian làm việc của mỗi công nhân: Bắt đầu: 18h00 - Kết thúc: 2h00. - Số ca làm việc: 2 ca. Ca 1: Từ 18h00 đến 20h00: Thu gom rác tại các đường kiệt (rác từ thùng rác và của các hộ dân). Ca 2: Từ 20h00 đến 2h00: Thu gom và quét rác đường phố. - Số chuyến xe cuốn ép thu gom tại điểm tập kết: 3 chuyến. - Chuyến 1: 20h00 - Chuyến 2: Khoảng 21h30 - Chuyến 3: Khoảng 12h15 - Thứ 5 hàng tuần các công nhân trong tổ sẽ làm việc công ích vào buổi sáng. 4.3.2 Bảng phân công nhiệm vụ STT  HỌ VÀ TÊN  NƠI QUÉT VÀ THU GOM RÁC  ĐIỂM BẮT ĐẦU  ĐIỂM KẾT THÚC   1  Trần Đình Phương - K/L quét: 965 m - K/L thu gom: 4070m2 - Số xe: 25.  Tạ Quang Bửu  Trần Quý Cáp  Phùng Hưng     Phùng Hưng  ĐH. Nông Lâm  Đặng Thái Thân     Đinh Công Tráng  Đoàn Thị Điểm  Đinh Tiên Hoàng     Kiệt 39 – Trần Quý Cáp  Kiệt 39 – Trần Quý Cáp  38/2 – Trần Quang Bửu     Tập thể Nông nghiệp  Trần Quang Bửu  Phùng Hưng     Kiệt 104 – Trần Quang Bửu  Kiệt 104 – Trần Quang Bửu  Tô Ngọc Vân     Kiệt 173 – Đinh Tiên Hoàng  Tô Ngọc Vân  Số nhà 31     Kiệt 18 – Trần Quang Bửu  Kiệt 18 – Trần Quang Bửu  89 – Phùng Hưng     Trần Quang Bửu  38 – Phùng Hưng  Trần Quý Cáp   2  Lê Quang Phước - K/L quét: 771 m - K/L thu gom: 3948m2 - Số xe: 26  Trân Quý Cáp  Tạ Quang Bửu  Đinh Tiên Hoàng     Đinh Tiên Hoàng  Hồ Tịnh Tâm  Cống Cầu Kho     Đoàn Thị Điểm  Đặng Dung  Hàn Thuyên     Lê Văn Hưu  Tạ Quang Bửu  Cây bồ đề (hồ Tịnh Tâm)     Kiệt 73 – Đinh Tiên Hoàng  Tô Ngọc Vân  40 – Trần Quý Cáp     Kiệt 173/30 - Đinh Tiên Hoàng  Kiệt 173/30 - Đinh Tiên Hoàng  Hết kiệt     Kiệt 40 – Trần Quý Cáp  Ngã 3/ số nhà 24  Hết kiệt   3  Lê Bạch Thành Nhân - K/L quét: 195 m - K/L thu gom: 4274m2 - Số xe: 66  Nhật Lệ  Đặng Thai Mai  Phùng Hưng     Hòa Bình  Từ đầu  Đến hết đường     Đoàn Thị Điểm  Hàn Thuyên  23 Tháng 8     Lê Trực  Đoàn Thị Điểm  Đinh Tiên Hoàng     Kiệt 34 – Đặng Thái Thân  Kiệt 34 – Đặng Thái Thân  Hết kiệt     Kiệt 68 – Phùng Hưng  Phùng Hưng  Hết kiệt     Kiệt Cư xá Lao động  Từ đầu  Hết đường   4  Văn Thị Hạnh - K/L quét: 300 m - K/L thu gom: 7159m2 - Số xe: 49  Tuệ Tĩnh  Đặng Thai Mai  Phùng Hưng     Đinh Tiên Hoàng  Mai Thúc Loan  Hàn Thuyên     Hàn Thuyên  Đinh Tiên Hoàng  Đoàn Thị Điểm     Kiệt 71 – Nhật Lệ  Kiệt 71 – Nhật Lệ  Tịnh Tâm     Kiệt 2 – Đặng Thái Thân  Nhật Lệ  Đặng Thái Thân     Tuệ Tĩnh  Đặng Thai Mai  Phùng Hưng     Kiệt 40  Tuệ Tĩnh  Nhật Lệ   5  Nguyễn Thị Tình - K/L quét: 345 m - K/L thu gom: 7600m2 - Số xe: 42  Đinh Tiên Hoàng  Mai Thúc Loan  Tịnh Tâm     Nguyễn Biểu  Đoàn Thị Điểm  Ngô Đức Kế     Kiệt 111 – Nhật Lệ  Kiệt 111 – Nhật Lệ  Tịnh Tâm     Kiệt 43 – Đinh Tiên Hoàng  Đinh Tiên Hoàng  75 - Mai Thúc Loan   6  Phạm Thị Vân - K/L quét: 258 m - K/L thu gom: 6690m2 - Số xe: 88  Đinh Tiên Hoàng  Hàn Thuyên  Cửa Thượng Tứ     Lâm Mộng Quang  Cửa Thượng Tứ  Tống Duy Tân     Công viên Tỉnh Ủy       Kiệt 173 – Đinh Tiên Hoàng  Đinh Tiên Hoàng  Số nhà 31     Kiệt 34 – Trần Quý Cáp  Đinh Tiên Hoàng  75 - Mai Thúc Loan   7  Trần Thị Lan - K/L quét: 395 m - K/L thu gom: 8563m2 - Số xe: 52  Mai Thúc Loan  Đoàn Thị Điểm  Cửa Đông Ba     Kiệt 24 - Phùng Hưng  Phùng Hưng  Hết kiệt     Kiệt 36 - Phùng Hưng  Kiệt 36 - Phùng Hưng  56 - Phùng Hưng     Kiệt 103 – Nhật Lệ  Nhật Lệ  Tịnh Tâm   8  Lê Quốc - K/L quét: 325 m - K/L thu gom: 6575m2 - Số xe: 48  Tịnh Tâm  Đoàn Thị Điểm  Đinh Tiên Hoàng     Nhật Lệ  Đinh Tiên Hoàng  Đặng Thai Mai     Đoàn Thị Điểm  Tịnh Tâm  Đặng Dung     Đặng Thai Mai  Nhật Lệ  Đặng Thái Thân     Ngô Sĩ Liên  Đoàn Thị Điểm  Đinh Tiên Hoàng     Sử Quán  Ngô Sĩ Liên  Mai Thúc Loan     Kiệt 40 – Trần Quý Cáp  Kiệt 40 – Trần Quý Cáp  Ngã 3/ số nhà 24     Kiệt 58 - Phùng Hưng  Kiệt 58 - Phùng Hưng  Kiệt 71 – Nhật Lệ   9  Nguyễn Bá Điệp - K/L quét: 965 m - K/L thu gom: 4920m2 - Số xe: 100  Đặng Dung  Đoàn Thị Điểm  Ngô Đức Kế     Nguyễn Chí Diểu  Đoàn Thị Điểm  Xuân 68     Kiệt 88 – Nhật Lệ  Kiệt 40 – Nhật Lệ  Kiệt 144 – Nhật Lệ     Kiệt 23 – Nhật Lệ  Ca kịch  Kiệt 8 - Phùng Hưng     Kiệt 101/40 – Nhật Lệ  Kiệt 58 - Phùng Hưng  Hết kiệt     Kiệt 34 – Trần Quang Bửu  Kiệt 34 – Trần Quang Bửu  Kiệt 8 - Phùng Hưng     Kiệt 44 – Trần Quang Bửu  Kiệt 44 – Trần Quang Bửu  18/108 – Phùng Hưng     Kiệt 114/6 – Nhật Lệ  Kiệt 114/10 – Nhật Lệ  Kiệt 114/8/12 – Nhật Lệ   10  Nguyễn Văn Điền  Làm luân phiên   11  Nguyễn Dư Thuận ( C)  Làm luân phiên   Nhận xét: - Công việc của từng công nhân được phân công rất cụ thể. - Mỗi người công nhân phụ trách 1 xe có số xe riêng phải vệ sinh sạch sẽ xe sau khi đã thu gom rác xong về chịu trách nhiệm về chiếc xe đó - Sự phân công khối lượng quét và khối lượng thu gom của mỗi công nhân là khác nhau điều này phụ thuộc rất nhiều vào chiều dài, bề rộng của từng con đường, số lượng và đặc tính của các cây xanh trên đường, mật độ dân cư trên đoạn đường đó, và ý thức của người dân trên mỗi tuyến đường… - Tại các các điểm tập kết có 2 người làm luân phiên. Trong vòng một tháng thì mỗi người sẽ được bố trí nghỉ 2 ngày. Những ngày nghỉ sẽ không được chấm công. Trường hợp có người xin nghỉ do các lí do khác nhau thì những người làm luân phiên này sẽ thay thế cho những người đó và công sẽ được chấm cho những người thay thế này. Trong trường hợp nghỉ hơn 2 người thì tổ trưởng sẽ chịu trách nhiệm là phân công nhiệm vụ của người nghỉ cho mọi người trong tổ. Công này sẽ được chia đều cho những người làm thay người đó. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 5.1 Kết luận Qua làm công tác phân loại, xác định các thông số liên quan về CTR tại Thành phố Huế. - Lượng rác thải chủ yếu là chất thải hữu cơ dễ phân hủy sinh học(thức ăn thừa) và lượng bao bì ni lon khá lớn. Qua đó thấy được sự lãng phí tài nguyên rác. Về tìm hiểu về công tác quản lí và thu gom CTR sinh hoạt xí nghiệp môi trường Bắc sông Hương cho thấy: - Tỷ lệ thu gom rác trung bình cao: 98,5 %. - Công tác quản lí, giám sát công nhân làm việc rất chặt chẽ. - Công tác phân loại CTR tại nguồn vẫn chưa được chú trọng nên làm lãng phí nguồn tài nguyên rác. 5.2 Kiến nghị Để có thể thu gom rác hiệu quả hơn thì yêu cầu xí nghiệp cũng như công ty phối hợp phải với các cơ quan truyền thông, tổ dân phố truyền thông về lợi ích việc chấp hành đúng nội quy đổ rác (Đúng giờ và đúng nơi quy định). Bên cạnh đó, công ty phải không ngừng đầu tư, nâng cấp các trang thiết bị thu gom vận chuyển để nâng cao hiệu suất thu gom. Ngoài ra, công ty cần nâng cao hơn nữa công tác quản lí hơn nữa để có thể đáp ứng việc mở rộng địa bàn thu gom và các vấn đề mới nảy sinh. TÀI LIỆU THAM KHẢO Công ty TNHH Nhà nước môi trường và công trình đô thị Huế. Đề tài: “Điều tra thực trạng và đề xuất một số biện pháp quản lý, xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Kim Bài, huyện Thanh Oai, Hà Nội”. GS – TS Trần Hiếu Nhuệ và nkk. Quản lí chất thải rắn, Tập 1, NXB Xây dựng Hà Nội, 2001. MỤC LỤC CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU. 1 1.1 Đặt vấn đề 1 1.2 Nội dung tìm hiểu 1 1.3 Phương pháp tiến hành 1 CHƯƠNG 2: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG 2 2.1 Mục đích và ý nghĩa của đợt thực tập 2 2.2 Thời gian và địa điểm thực tập 2 2.3 Tổng quan về cơ sở thực tập 2 2.3.1 Sự hình thành và phát triển của công ty TNHH NN Môi trường và công trình đô thị Huế. 2 2.3.2 Cơ cấu tổ chức của công ty 3 2.3.3 Chức năng và nhiệm vụ của công ty 3 CHƯƠNG 3: TỔNG QUAN VỀ CHẤT THẢI RẮN SINH HOẠT 4 3.1 Khái niệm 4 3.2 Nguồn gốc, thành phần và đặc điểm CTR sinh hoạt 5 3.2.1 Nguồn gốc 5 3.2.2 Thành phần cơ bản cuả chất thải rắn sinh hoạt 5 3.2.3 Đặc điểm cơ bản của CTR sinh hoạt 6 3.4 Tác động của CTR sinh hoạt 6 3.4.1 Tác hại của CTR sinh hoạt đến môi trường 6 3.4.2 Tác hại của rác thải sinh hoạt đối với sức khỏe con người 7 3.4.3 Rác thải sinh hoạt làm giảm mỹ quan đô thị 8 3.5 Chất thải rắn sinh hoạt ở Việt Nam 8 CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ THỰC TẬP 8 4.1. Phân loại rác và xác định các thông số liên quan đến chất thải rắn sinh hoạt cho Thành phố Huế. 8 4.1.1 Lấy mẫu 8 4.1.2 Chất thải được phân loại theo bảng sau 9 4.1.3. Xác định nhiệt trị của chất thải rắn. 12 4.1.4 Độ ẩm của chất thải rắn. 12 4.1.5 Xác định tỷ trọng của chất thải rắn. 13 4.2 Xí nghiệp môi trường Bắc sông Hương 14 4.2.1 Chức năng, nhiệm vụ 14 4.2.3 Các loại phương tiện phục vụ thu gom 15 4.2.4 Phương thức hoạt động và thanh toán: 15 4.2.5 Khối lượng thu gom và vận chuyển 15 4.2.6 Cách kiểm tra, giám sát công việc của công nhân. 17 4.2.7 Những mặt đạt được và khó khăn, hạn chế của Xí nghiệp 17 4.3 Điểm tập kết rác Nhật Lệ 18 4.3.1 Thông tin khát quát 18 4.3.2 Bảng phân công nhiệm vụ 18 CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 20 5.1 Kết luận 20 5.2 Kiến nghị 21 TÀI LIỆU THAM KHẢO 21