Tìm hiểu mô hình nuôi cá bè tại huyện Tân Châu, tỉnh An Giang

øi daân, sôõ dó maät ñoä beø ôû Chaâu Phong khoâng cao baèng ôû khu vöïc soâng Tieàn thuoäc xaõ Long An laø do möïc nöôùc thuûy trieàu taïi ñaây bieán ñoäng leân xuoáng nhieàu (möïc nöôùc daâng cao raát nhanh luùc trieàu cöôøng), aûnh höôûng khoâng toát cho beø nuoâi caù. Rieâng khu vöïc soâng Tieàn taïi thò traán Taân Chaâu phaàn lôùn ñaõ ñöôïc xaây döïng bôø keø bao boïc phuïc vuï cho nhu caàu giaûi trí cuûa ngöôøi daân neân khu vöïc naøy khoâng thích hôïp laém ñeå nuoâi caù. 4.3.2.2 Ñieàu kieän kinh teá – xaõ hoäi Nhìn chung, caùc dòch vuï cung caáp thöùc aên, con gioáng, thuoác,… taïi caû ba khu vöïc ñeàu phaùt trieån vaø thuaän lôïi. Neáu xeùt veà söï thuaän tieän veà maët giao thoâng thì xaõ Long An vaø thò traán Taân Chaâu coù nhieàu lôïi theá hôn do ñöôøng saù nôi ñaây haàu heát ñaõ ñöôïc traùng nhöïa, raát deã daøng cho ngöôøi daân vaän chuyeån thöùc aên vaø con gioáng. Ngoaøi ra, caùc hoä nuoâi coøn ñaët beø vôùi khoaûng caùch töø beø ñeán bôø vaø khoaûng caùch giöõa caùc beø ñöôïc theå hieän ôû baûng 4.8. Vò trí ñaët beø gaàn hay xa bôø laø tuøy thuoäc vaøo möïc nöôùc taïi khu vöïc nuoâi. ÔÛ ba khu vöïc ñieàu tra, caùc hoä ñeàu ñaët beø töông ñoái gaàn bôø, thuaän lôïi cho vieäc ñi laïi, quaûn lí, chaêm soùc. Khoaûng caùch trung bình giöõa caùc beø nuoâi qua ñieàu tra ña soá gaàn nhau, chæ coù 7,32% toång soá hoä nuoâi ñaët caùc beø caùch xa nhau hôn 8m. Theo Ngoâ Troïng Lö vaø Thaùi Baù Hoà (2001), moãi beø phaûi caùch nhau ít nhaát 2m nhöng chuùng toâi nhaän thaáy, ñeå vieäc ñi laïi giöõa caùc beø ñöôïc thuaän tieän hôn, ñoàng thôøi ñaûm baûo trao ñoåi nöôùc giöõa caùc beø ñöôïc toát, cung caáp ñuû löôïng oxy caàn thieát cho caù thì khoaûng caùch naøy töø 5 – 8m laø hôïp lyù, khoâng neân ñaët beø quaù saùt nhau. Baûng 4.8 Khoaûng caùch töø beø ñeán bôø vaø giöõa caùc beø nuoâi caù Khoaûng caùch (m) Long An Chaâu Phong Taân Chaâu Toång Soá hoä Tyû leä (%) Soá hoä Tyû leä (%) Soá hoä Tyû leä (%) Soá hoä Tyû leä (%) Khoaûng caùch töø beø ñeán bôø < 25 25 – 40 > 40 Khoaûng caùch trung bình giöõa caùc beø nuoâi < 5 5 – 8 > 8 11 11 0 9 12 1 50 50 0 40,90 54,55 4,55 5 7 1 4 7 2 38,46 53,85 7,69 30,77 53,85 15,38 3 3 0 2 4 0 50 50 0 33,33 66,67 0 19 21 1 15 23 3 46,34 51,22 2,44 36,59 56,09 7,32 4.3.4 Loaøi caù nuoâi Baûng 4.9 Cô caáu loaøi caù nuoâi taïi khu vöïc ñieàu tra Loaøi nuoâi Long An Chaâu Phong Taân Chaâu Toång Soá beø Tyû leä (%) Soá beø Tyû leä (%) Soá beø Tyû leä (%) Soá beø Tyû leä (%) Toång soá beø - Soá beø nuoâi caù tra ñôn - Soá beø nuoâi caù tra gheùp - Soá beø nuoâi caù basa - Soá beø nuoâi caù huù 59 21 30 4 4 35,59 50,85 6,78 6,78 36 6 21 3 6 16,67 58,33 8,33 16,67 16 2 12 0 2 12,5 75 0 12,5 111 29 63 7 12 26,13 56,76 6,3 10,81 Söï theå hieän cô caáu loaøi nuoâi ôû baûng 4.9 khaúng ñònh öu theá hôn haún cuûa ñoái töôïng caù tra (chieám 82,88% toång soá beø), trong ñoù soá beø nuoâi caù tra gheùp (thöôøng laø gheùp vôùi caù he) chieám tæ leä cao nhaát vôùi 56,76% toång soá beø ñieàu tra. Theo caùc chuû hoä nuoâi, vì ña phaàn hoï söû duïng thöùc aên cheá bieán, löôïng thöùc aên thöøa thöôøng nhieàu neân hoï thaû theâm ñoái töôïng caù he nhaèm taän duïng heát nguoàn thöùc aên (caù he khoù caïnh tranh thöùc aên vôùi ca tra trong luùc cho aên) vaø goùp phaàn haïn cheá oâ nhieãm beø nuoâi. Ñoái töôïng caù basa ít ñöôïc nuoâi taïi thò traán Taân Chaâu do moâi tröôøng nuoâi ôû ñaây bò oâ nhieãm töø caùc chaát thaûi cuûa chôï vaø khu daân cö. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, soá beø nuoâi caù basa lieân tuïc giaûm (ôû möùc thaáp nhaát nhö ñaõ neâu ôû phaàn 4.1), thay vaøo ñoù soá beø nuoâi caù tra laïi taêng theâm nhieàu. Veà maët kyõ thuaät, nuoâi caù basa deã hôn nuoâi caù tra (ñoä ruûi ro ít hôn) nhöng do giaù caù thöông phaåm treân thò tröôøng thôøi gian qua luoân ôû möùc thaáp, hieäu quaû khoâng cao baèng nuoâi caù tra neân quy moâ hieän nay caøng thu heïp, chöa töông xöùng vôùi moät ngheà coù truyeàn thoáng laâu ñôøi. Soá beø nuoâi caù huù laø 12/111 beø (chieám 10,81%) vôùi kích côõ beø nuoâi nhoû, ñaàu tö chöa cao. Caù huù chuû yeáu ñöôïc thöông laùi thu mua roài phaân phoái cho caùc chôï tieâu thuï noäi ñòa. Tuy quy moâ nuoâi nhoû, song giaù caù huù thöông phaåm luoân ñaït ôû möùc cao, ít bieán ñoäng neân ñoä ruûi ro trong kinh doanh thaáp hôn caùc ñoái töôïng khaùc. Beân caïnh ñoù, nhieàu ngöôøi daân nôi ñaây döï ñònh seõ boå sung theâm vaøi ñoái töôïng khaùc ñeå nuoâi beø nhö caù ñieâu hoàng, roâ phi ñôn tính vaø caù meø vinh trong thôøi gian tôùi. 4.3.5 Nguoàn gioáng Nguoàn gioáng vaø muøa vuï thaû gioáng ñöôïc trình baøy qua baûng sau: Baûng 4.10 Nguoàn gioáng vaø thaùng thaû gioáng theo töøng ñoái töôïng nuoâi Noäi dung Caù tra Caù basa Caù huù Caù he % hoä nuoâi Nguoàn gioáng - Töï nhieân - Nhaân taïo Thaùng thaû gioáng - 1 ’ 3 - 4 ’ 6 - 7 ’ 9 - 10 ’ 12 0% 100% 30,30% 33,34% 18,18% 18,18% 25% 75% 25% 25% 0% 50% 16,67% 83,33% 42,86% 42,86% 0% 14,28% 0% 100% 40% 30% 5% 25% Baûng 4.10 cho thaáy: hai ñoái töôïng caù tra vaø caù he hoaøn toaøn khoâng söû duïng nguoàn gioáng töï nhieân, trong khi ñoù nhu caàu naøy vaãn coøn ôû caù basa vaø caù huù. Ñieàu naøy phuï thuoäc vaøo giaù caû vaø thoùi quen cuûa ngöôøi nuoâi. Nguoàn gioáng nhaân taïo söû duïng ña soá laø do caùc cô sôû saûn xuaát gioáng trong huyeän cung caáp. Theo Sôû Noâng Nghieäp vaø Phaùt Trieån Noâng Thoân tænh An Giang, Taân Chaâu laø huyeän ñöùng ñaàu trong tænh veà dieän tích öông nuoâi caù gioáng, saûn löôïng caù gioáng cuûa huyeän cuõng raát cao (chæ ñöùng sau huyeän An Phuù) neân nguoàn gioáng luoân ñaùp öùng ñuû cho nhu caàu ngöôøi nuoâi, giuùp hoï chuû ñoäng trong saûn xuaát, coù ñieàu kieän ñeå choïn löïa vaø kieåm tra chaát löôïng caù nuoâi. Vì theá, phaàn lôùn caùc noâng hoä söû duïng con gioáng trong huyeän (caû nguoàn gioáng töï nhieân hay nhaân taïo), chæ moät soá ít caùc hoä nuoâi ôû xaõ Chaâu Phong laø söû duïng con gioáng töø Chaâu Ñoác do vò trí gaàn laøng beø cuûa thò xaõ naøy. Thôøi ñieåm thaû gioáng phaân boá haàu heát ôû caùc thaùng trong naêm. Ñieàu naøy phuï thuoäc vaøo nguoàn gioáng vaø phuï thuoäc vaøo vieäc caùc chuû beø thu hoaïch baùn heát caù thì seõ nuoâi vuï tieáp theo. Moät soá chuû beø nuoâi cho raèng: ñoái vôùi caù tra, thaùng thaû gioáng toát nhaát laø thôøi ñieåm thaùng 5 – 6 vì caù seõ lôùn nhanh hôn nhôø doøng chaûy maïnh vaøo muøa luõ (ñænh luõ cao nhaát vaøo caùc thaùng 8, 9, 10). Caù gioáng thöôøng ñöôïc xöû lyù tröôùc khi thaû nuoâi nhaèm saùt truøng veát thöông vaø haïn cheá meàm beänh. Haàu heát caùc hoä ñeàu coù xöû lyù gioáng (chieám 97,56%), trong ñoù 7,32% söû duïng thuoác tím, coøn laïi söû duïng muoâí vôùi noàng ñoä khoaûng töø 2 – 80/00 ñeå ngaâm hoaëc taém caù. 4.3.6 Maät ñoä thaû nuoâi Tuøy theo ñieàu kieän kinh teá vaø nguoàn gioáng maø caùc chuû hoä thaû nuoâi vôùi maät ñoä khaùc nhau. Maät ñoä caù thaû ñöôïc trình baøy ôû baûng sau: Baûng 4.11 Maät ñoä caù thaû taïi khu vöïc ñieàu tra Maät ñoä (con/m3) < 80 81 – 130 131 – 160 > 160 % soá hoä Tra ñôn Tra gheùp Basa Huù - - - 16,67% 27,27% 40% 75% 83,33% 54,55% 55% 25% - 18,18% 5% -% - Maät ñoä nuoâi taïi khu vöïc ñieàu tra töông ñoái cao ôû hai loaøi caù tra vaø basa. Ñoái vôùi caù huù, maät ñoä nuoâi phoå bieán töø 81 – 130 con/m3, maät ñoä döôùi 80 con/m3 chæ chieám 16,67%. Caù tra nuoâi ñôn vaø gheùp nuoâi phoå bieán ôû maät ñoä 131 – 160 con/m3, caù basa nuoâi phoå bieán ôû maät ñoä 81 – 130 con/m3. Nhìn chung, maät ñoä nuoâi ôû ñaây töông ñoái cao vì ña soá caùc beø nuoâi ôû ñaây coù kích côõ trung bình vaø nhoû, ñoàng thôøi nguoàn nöôùc chaûy ñeàu, ñaûm baûo cung caáp ñuû löôïng oxy cho caù neân ngöôøi daân thaû gioáng nhieàu. 4.3.7 Thöùc aên söû duïng Huyeän Taân Chaâu laø moät vuøng chuyeân saûn xuaát noâng nghieäp neân nguoàn thöùc aên cung caáp cho caù nuoâi töông ñoái ñaày ñuû vaø phong phuù, nhaát laø nguoàn caùm, taám, rau xanh,… Caù taïp vaø caùm gaïo laø hai thaønh phaàn thöùc aên chính ñöôïc choïn vôùi 100% soá hoä söû duïng. Nguoàn caù taïp thöôøng laø caùc loaøi caù bieån nhoû nhö caù côm, caù trích… ñöôïc caùc thöông laùi ñaùnh baét töø Raïch Giaù veà baùn cho caùc hoä nuoâi.Vôùi öu ñieåm laø giaù reû vaø deã cheá bieán, ñaây laø nguoàn cung caáp protein vaø chaát boät ñöôøng chính cho caù nuoâi beø taïi khu vöïc ñieàu tra. Ngoaøi ra, baùnh daàu ñaäu naønh vaø boät caù cuõng ñöôïc moät soá hoä söû duïng theâm ñeå boå sung protein vôùi 51,22% hoä söû duïng theâm baùnh daàu ñaäu naønh vaø 36,59% hoä söû duïng theâm boät caù; rau, cuû ít ñöôïc boå sung theâm do caùc hoä sôï raèng seõ aûnh höôûng ñeán phaåm chaát thòt caù. Ñoà thò 4.4 Thaønh phaàn thöùc aên ñöôïc söû duïng Maët khaùc, coù 63,41% hoä söû duïng thöùc aên coâng nghieäp chuû yeáu cho caù aên boå sung khoaûng töø 3 – 4 tuaàn ñaàu nhaèm cung caáp ñaày ñuû löôïng protein caàn thieát cho caù luùc coøn beù (do löôïng protein trong thöùc aên coâng nghieäp coù theå kieåm soaùt ñöôïc) vaø giuùp caù thích nghi daàn vôùi moâi tröôøng nuoâi. Thöùc aên coâng nghieäp ñöôïc ngöôøi daân söû duïng taïi ñaây thöôøng laø loaïi vieân noåi cuûa coâng ty Cargill USA, Cataco, Proconco. Roõ raøng, ña soá caùc hoä ñeàu söû duïng thöùc aên töï cheá bieán vôùi haøm löôïng ñaïm thaáp. Do ñoù, heä soá tieâu toán thöùc aên (FCR) cuûa caù nuoâi qua ñieàu tra khaù cao, laàn löôït laø 2,37 – 2,90 – 3,82 ôû caù tra, basa vaø caù huù. Vieäc söû duïng nhieàu caùc nguyeân lieäu cheá bieán thöùc aên ñang vaø seõ laøm moâi tröôøng nöôùc taïi moâi tröôøng nuoâi ngaøy caøng oâ nhieãm hôn. Nhö vaäy, möùc ñoä nuoâi thaâm canh cuûa ngöôøi daân chöa cao laém nhöng töông ñoái phuø hôïp vôùi haàu heát caùc hoä nuoâi beø quy moâ trung bình taïi ñaây. Hình 4.2 Thöùc aên töï cheá bieán sau khi naáu chín 4.3.8 Quaûn lyù vaø chaêm soùc beø caù nuoâi 4.3.8.1 Xöû lyù beø tröôùc khi thaû nuoâi Ñoái vôùi moâ hình nuoâi caù beø coù tính chaát coâng nghieäp, ñaàu tö cao thì vieäc xöû lyù beø tröôùc khi thaû nuoâi laø thöïc söï caàn thieát vaø coù yù nghóa quan troïng trong coâng taùc veä sinh beø, laøm saïch moâi tröôøng nuoâi (haïn cheá caùc maàm beänh) giuùp phoøng beänh moät caùch toát nhaát cho caù. Qua ñieàu tra, coâng taùc xöû lyù beø tröôùc khi thaû nuoâi ôû caùc hoä nhö sau: Baûng 4.12 Phöông phaùp xöû lyù beø tröôùc khi thaû nuoâi caù Noäi dung Long An Chaâu Phong Taân Chaâu Toång Soá hoä Tyû leä (%) Soá hoä Tyû leä (%) Soá hoä Tyû leä (%) Soá hoä Tyû leä (%) Toång soá hoä - Soá hoä coù xöû lyù beø tröôùc khi nuoâi Caùch xöû lyù - Pha loaõng hoùa chaát cho vaøo beø - Treo hoùa chaát nôi ñaàu beø 22 21 1 20 100 95,45 4,76 95,24 13 11 1 10 100 84,62 9,09 90,91 6 5 0 5 100 83,33 0 100 41 37 2 35 100 90,24 5,4 94,6 Trong soá 41 hoä ñieàu tra coù 37 hoä thöôøng xuyeân xöû lyù beø, soá hoä khoâng xöû lyù beø hoaëc xöû lyù khoâng thöôøng xuyeân (chæ xöû lyù beø khi caûm thaáy caàn thieát) thöôøng laø nhöõng hoä nuoâi caù huù vì theo hoï, caù huù thích nghi toát vôùi moâi tröôøng, ít beänh. Hôn nöõa, nhöõng hoä nuoâi caù huù ña soá laø nuoâi vôùi quy moâ nhoû neân khoâng caàn thieát phaûi xöû lyù beø. Xeùt veà phöông phaùp xöû lyù beø: coù 94,6% caùc hoä xöû lyù beø theo caùch 2 (treo hoùa chaát nôi ñaàu beø), chæ coù 2 hoä laø duøng thuoác tím pha loaõng roài cho vaøo beø caù 2 – 3 ngaøy tröôùc khi thaû nuoâi. Caùc hoä coøn laïi söû duïng voâi vaø muoái (ñoâi khi cho theâm tro) coät chaët vaøo tuùi treo thöôøng xuyeân nôi ñaàu beø (ñaàu nguoàn nöôùc). Voâi vaø muoái ñeàu coù taùc duïng khöû truøng beø, ngoaøi ra voâi coøn giuùp kieàm hoùa moâi tröôøng nöôùc (ñaëc bieät vaøo muøa möa luõ). 4.3.8.2 Quaûn lyù vaø chaêm soùc beø Muïc tieâu cuûa nuoâi caù beø laø duy trì ñaøn caù khoûe maïnh, aên uoáng, taêng tröôûng vaø hoaït ñoäng bình thöôøng (Schmittou vaø ctv, 1993). Vì theá, vieäc quaûn lyù vaø chaêm soùc beø caù ñoùng vai troø raát quan troïng trong quaù trình nuoâi. Coâng taùc veä sinh beø luoân ñöôïc caùc hoä nuoâi chuù troïng vôùi 95,12% toång soá hoä thöïc hieän thöôøng xuyeân haøng ngaøy. Coâng vieäc bao goàm: laøm saïch beø vaø caùc thieát bò nuoâi, kieåm tra vaø veä sinh löôùi, kieåm tra phao, daây neo, hoùa chaát treo beø,… Hình 4.3 Phôi beø sau 5 – 7 vuï nuoâi Vieäc phôi beø khoâng ñöôïc nhieàu ngöôøi daân aùp duïng do maát raát nhieàu thôøi gian, nhaân löïc vaø raát toán keùm (phaûi söû duïng raát nhieàu phao noåi ñeå giöõ beø treân maët nöôùc). Vì theá, trong quaù trình ñieàu tra, chæ coù 3 trong soá 41 hoä laø coù phôi beø vaø thöôøng töø 5 – 7 vuï môùi phôi beø moät laàn. Ñaây laø nhöõng hoä nuoâi quy moâ töông ñoái lôùn coäng vôùi chuû hoä laø nhöõng ngöôøi tham gia vaøo Caâu Laïc Boä Ngheà Caù cuûa huyeän neân coâng taùc veä sinh beø cuõng ñöôïc thöïc hieän kyõ löôõng, ñuùng qui caùch. Haèng ngaøy, vieäc cheá bieán thöùc aên vaø cho caù aên luoân ñöôïc thöïc hieän ñuùng thôøi gian. Tuy nhieân, phaàn lôùn ngöôøi nuoâi chöa quan taâm ñeán vieäc xaùc ñònh khaåu phaàn aên cho töøng giai ñoaïn phaùt trieån cuûa caù ñeå taêng troïng cuûa caù ñaït toái öu. Söï phoái troän caùc nguyeân lieäu laøm thöùc aên cung caáp cho caù haèng ngaøy thöôøng töông töï nhau. Vieäc theo doõi taêng troïng cuûa caù vaø hieän töôïng caù aên moài maïnh hay yeáu thöôøng ñöôïc quan saùt trong quaù trình cho aên ñeå döï ñoaùn caù beänh hay khoûe. Ngoaøi ra, caùc hoä nuoâi cuõng thöôøng xuyeân kieåm tra beø caù vaøo luùc saùng sôùm ñeå kòp thôøi cung caáp theâm oxy cho caù neáu xaûy ra hieän töôïng caù noåi ñaàu. Nhìn chung, coâng taùc quaûn lyù vaø chaêm soùc beø caù ñöôïc thöïc hieän töông ñoái toát vaø ñang daàn daàn ñöôïc chuù troïng hôn nöõa nhaèm naâng cao chaát löôïng caù thaønh phaåm. Hình 4.4 Phöông phaùp cho caù aên haøng ngaøy 4.3.9 Phöông phaùp thu hoaïch Vôùi thôøi gian nuoâi 5,5 – 6 thaùng ñoái vôùi caù tra, 10 – 12 thaùng ñoái vôùi caù huù vaø 12 thaùng ñoái vôùi caù basa thì naêng suaát bình quaân nhö sau: - Caù tra: 140.17 kg/m3. - Caù huù: 110.36 kg/m3. - Caù basa: 157.44 kg/m3. Caù thöôøng ñöôïc thu hoaïch 1 laàn roài xuaát baùn. Khi thu caù, duøng löôùi baét töø töø cho ñeán heát. Caù he vaø caù huù ña phaàn ñöôïc xuaát baùn cho caùc thöông laùi hoaëc töï baùn ra chôï, tieâu thuï trong noäi ñòa. Ñoái vôùi caù tra vaø basa, tröôùc khi thu hoaïch, nhaân vieân cuûa caùc coâng ty hoaëc ñaïi lyù thu mua hoaëc seõ ñeán kieåm tra chaát löôïng caù tröôùc roài vaøi ngaøy sau môùi tieán haønh thu hoaïch. Chaát löôïng caù ñöôïc phaân ñònh nhö sau: - Caù tra: thòt traéng, khoâng coù dö löôïng thuoác khaùng sinh, khoâng nhieãm beänh, troïng löôïng töø 1kg trôû leân. - Caù basa: khoâng coù dö löôïng thuoác khaùng sinh, khoâng nhieãm beänh, troïng löôïng töø 1,2 kg trôû leân. Qua ñieàu tra, haàu heát löôïng caù tra, basa ñuû tieâu chuaån ñöôïc caùc coâng ty lôùn nhö: Agifish, Afiex, Nam Vieät thu mua. Moät soá baùn cho caùc coâng ty nhoû nhö: Tuaán Anh, Catexco, Vónh Hoaøn,… raát ít hoä baùn cho caùc ñaïi lyù thu mua do chi phí vaän chuyeån cao. Soá caù khoâng ñuû tieâu chuaån ñöôïc caùc thöông laùi mua vôùi giaù thaáp hôn vaø tieâu thuï trong nöôùc. Toùm laïi, khoâng coù söï khaùc bieät ñaùng keå veà kyõ thuaät nuoâi vaø chaêm soùc beø caù taïi ba khu vöïc ñieàu tra. Nguoàn thöùc aên vaø caùc vaán ñeà veà kyõ thuaät nuoâi cuõng gaàn töông töï nhau giöõa caùc loaøi, söï khaùc bieät chæ theå hieän qua maät ñoä thaû caù vaø thôøi gian nuoâi. Ngoaøi ra, caùc hoä thöôøng gaëp phaûi moät soá khoù khaên, trôû ngaïi trong quaù trình nuoâi nhö: khoù khaên veà söï baát oån cuûa giaù xuaát baùn, khoù khaên veà thôøi tieát, nguoàn voán, veà beänh caù,… maø chuû yeáu laø khoù khaên veà giaù caû xuaát baùn vaø söï thieáu thoán nguoàn voán, khoâng coù tröôøng hôïp naøo gaëp khoù khaên do chaát löôïng caù gioáng keùm. Tình Hình Dòch Beänh vaø Caùch Phoøng Trò Nuoâi caù beø vôùi maät ñoä cao vaø chuû yeáu söû duïng thöùc aên cheá bieán neân thöôøng daãn ñeán moâi tröôøng nöôùc trong beø vaø xung quanh beø bò oâ nhieãm, laø ñieàu kieän ñeå beänh caù boäc phaùt, laây lan gaây thieät haïi cho ngöôøi nuoâi. Theo ngöôøi daân taïi khu vöïc ñieàu tra, beänh caù xaûy ra ôû haàu heát caùc hoä nuoâi beø. Tuy nhieân, möùc ñoä khoâng traàm troïng, chæ gaây cheát caù raûi raùc ôû caùc beø nuoâi chöù khoâng thaønh dòch beänh lôùn. Beänh caù thöôøng gaëp bao goàm: beänh ñoám ñoû, tuoät nhôùt (traéng da), xuaát huyeát ñöôøng ruoät vaø beänh do kyù sinh truøng. Beänh xuaát hieän quanh naêm nhöng thöôøng taäp trung nhieàu vaøo caùc thaùng 11, 12, 1 vaø thaùng 5, 6 do nhieät ñoä nöôùc thay ñoåi ñoät ngoät. Trong ñoù, beänh ñoám ñoû ñöôïc cho laø xuaát hieän nhieàu nhaát. 4.4.1 Phoøng beänh Ñeå phoøng beänh cho caù, ngoaøi vieäc xöû lyù beø caù vaø caù gioáng nuoâi,… ( nhö ñaõ neâu treân), vieäc boå sung theâm caùc loaïi vitamin, acid amin vaø khaùng sinh cho caù luoân ñöôïc ngöôøi daân quan taâm, chuù troïng. Ñieàu tra cho thaáy vitamin C ñöôïc söû duïng nhieàu nhaát, caùc loaïi khaùc bao goàm: becomplex, fishmilk, super nutrifish (boå sung acid amin); caùc loaïi khaùng sinh nhö tetra; oxytetracycline, enrofloxacin (thöôøng ñöôïc goïi laø enro), goàm caùc khaùng sinh thuoäc nhoùm fluoroquinolone vaø cotrim (cotrimazole) vôùi thaønh phaàn goàm caùc khaùng sinh sulfamethoxazole, sulfadiazin, sulfonamide vaø trimethoprim. 4.4.2 Trò beänh Phöông phaùp trò beänh thöôøng theo kinh nghieäm hoaëc hoïc hoûi kinh nghieäm laãn nhau. Qua ñieàu tra cho thaáy coù raát nhieàu loaïi thuoác ñöôïc ngöôøi nuoâi söû duïng ñeå trò beänh cho caù. Thoâng thöôøng ngöôøi nuoâi söû duïng muoái ñeå taém cho caù beänh, boå sung nhieàu hôn caùc loaïi vitamin vaø khaùng sinh troän vaøo thöùc aên (vôùi lieàu löôïng thöôøng gaáp ñoâi so vôùi bình thöôøng). Caùc khaùng sinh duøng trong trò beänh thöôøng bao goàm: enro, cotrim, kanamycin, uphatrimF vôùi thaønh phaàn laø khaùng sinh sulfamethoxazole vaø trimethoprim, MCF 20 (thuoác kích thích tieâu hoùa vôùi thaønh phaàn laø ñaïm thoâ vaø enzyme), virkon thöôøng ñöôïc duøng ñeå taém caù. Ña soá caùc hoä nuoâi trò beänh caù lieân tuïc töø 5 – 7 ngaøy, keát quaû ñaït ñöôïc thöôøng khaû quan, haïn cheá ñöôïc soá caù cheát giuùp giaûm löôïng caù hao huït trong quaù trình nuoâi. Qua ñieàu tra, tæ leä hao huït trung bình ôû caùc hoä nuoâi laø 16%, haàu heát do caù cheát chöù raát ít bò thaát thoaùt. Nhö vaäy, vieäc phoøng vaø trò beänh cho caù raát ñöôïc nhieàu ngöôøi nuoâi quan taâm thöïc hieän. Tuy nhieân, caùc hoä nuoâi chæ chuù troïng söû duïng thuoác ñeå phoøng trò beänh cho caù chöù ít quan taâm ñeán chaát löôïng nöôùc ñang bò oâ nhieãm daàn. 4.5 Phaân Tích Hieäu Quaû Kinh Teá 4.5.1 Chi phí saûn xuaát 4.5.1.1 Chi phí löu ñoäng Chi phí löu ñoäng bao goàm caùc loaïi chi phí sau: chi phí thöùc aên, con gioáng, phoøng – trò beänh, chi phí lao ñoäng, nhieân lieäu – vaän chuyeån vaø tieàn traû laõi vay. a. Chi phí thöùc aên Nhö ñaõ noùi ôû treân, thöùc aên cho nuoâi caù beø coù hai loaïi: thöùc aên cheá bieán taïi choã vaø thöùc aên coâng nghieäp. Giaù caùc loaïi thöùc aên cheânh leäch nhau raát nhieàu. Vì vaäy, tuøy theo quy moâ nuoâi, ñoái töôïng nuoâi maø caùc chuû hoä cho caù aên vôùi tyû leä caùc loaïi thöùc aên khaùc nhau. Giaù caùc loaïi thöùc aên nhö sau: Baûng 4.13 Giaù caû caùc loaïi thöùc aên söû duïng nuoâi caù beø Loaïi thöùc aên Giaù (VNÑ/kg) * - Thöùc aên coâng nghieäp (vieân noåi) - Caù taïp - Caùm gaïo, taám - Baùnh ñaäu - Boät caù - Rau, cuû 4.300 2.600 2.500 4.250 8.000 1.500 Chi phí thöùc aên trung bình (Baûng 4.16) cho moät vuï nuoâi cuûa töøng ñoái töôïng nhö sau: - Hoä nuoâi caù basa: 1.064.380 ñoàng/m3. - Hoä nuoâi caù huù: 979.880 ñoàng/m3. - Hoä nuoâi caù tra: 847.656 ñoàng/m3. Nhö vaäy, chi phí thöùc aên cho nuoâi caù tra thaáp nhaát do moät vuï nuoâi caù tra chæ keùo daøi khoaûng 6 thaùng (trong khi caù basa vaø caù huù laø 12 thaùng), maëc duø nuoâi caù tra coù söû duïng theâm caùc loaïi thöùc aên coâng nghieäp nhieàu hôn vôùi möùc giaù cao hôn. b. Chi phí con gioáng Khoaûng chi phí naøy cao hay thaáp tuøy thuoäc vaøo khaû naêng cuûa chuû hoä nuoâi thaû caù vôùi maät ñoä thöa hay daøy. Giaù caù gioáng thöôøng bieán ñoäng theo giaù caù thöông phaåm nhöng theo nhieàu ngöôøi daân nôi ñaây, möùc giaù caù gioáng caùc thaùng trong naêm khoâng cheânh leäch ñaùng keå vôùi giaù trung bình nhö sau: Baûng 4.14 Möùc giaù caùc loaïi caù gioáng nuoâi beø Loaïi caù Ñôn vò tính Côõ gioáng Giaù (VNÑ)* - Basa - Tra - Huù - He con con con kg 2,5 cm 2,5 cm 2,5 cm 30 con/kg 2.500 1.000 2.000 12.000 Qua Baûng 4.16, chi phí con gioáng bình quaân cho moät vuï nuoâi nhö sau (caù tra bao goàm caû caù tra ñôn vaø gheùp). - Hoä nuoâi caù basa: 317.320 ñoàng/m3. - Hoä nuoâi caù huù: 211.550 ñoàng/m3. - Hoä nuoâi caù tra: 139.300 ñoàng/m3. Tuy thaû vôùi maät ñoä cao hôn caù basa vaø caù huù nhöng do giaù caù tra gioáng thaáp hôn neân chi phí cho con gioáng cuûa hoä nuoâi caù tra thaáp hôn. c. Chi phí phoøng vaø trò beänh Ña phaàn caùc hoä ñeàu ñaàu tö cho caùc bieän phaùp phoøng, trò beänh nhö: boå sung vitamin vaø khaùng sinh cho caù, xöû lyù beø vaø xöû lyù gioáng. Tuy nhieân, chi phí naøy trong moät vuï nuoâi khoâng ñaùng keå (5.930 ñoàng/m3 ñoái vôùi hoä nuoâi caù basa, 18.300 ñoàng/m3 ñoái vôùi hoä nuoâi caù tra), thaáp nhaát laø ñoái vôùi caùc hoä nuoâi caù huù (5.190 ñoàng/m3) do ít xöû lyù beø (Baûng 4.16). d. Chi phí lao ñoäng thueâ Bình quaân moãi hoä thueâ töø 2 – 3 lao ñoäng ñeå laøm nhöõng coâng vieäc nhö: naáu thöùc aên, cho caù aên, veä sinh beø,… Tieàn coâng bình quaân khoaûng 650.000 ñoàng/ngöôøi/thaùng. Chi phí lao ñoäng nhö sau:  - Hoä nuoâi caù basa: 21.380 ñoàng/m3. - Hoä nuoâi caù huù: 9.630 ñoàng/m3. - Hoä nuoâi caù tra: 15.490 ñoàng/m3. Chi phí cho lao ñoäng ñoái vôùi caùc hoä nuoâi caù huù laø thaáp nhaát do nhöõng hoä naøy ñaàu tö vôùi quy moâ nhoû, ít thueâ nhaân coâng, chuû yeáu laø lao ñoäng gia ñình. e. Chi phí nhieân lieäu vaø vaän chuyeån Khoaûn chi phí naøy raát khoù tính chính xaùc do caùc chuû beø ít ghi nhaän laïi soá lieäu cuï theå. Theo soá lieäu cuûa caùc chuû hoä cung caáp thì trung bình trong moät vuï, caùc hoä tieâu toán khoaûn chi phí naøy nhö sau: - Hoä nuoâi caù basa: 10.980 ñoàng/m3. - Hoä nuoâi caù huù: 14.000 ñoàng/m3. - Hoä nuoâi caù tra: 9.180 ñoàng/m3. Nhö vaäy, trung bình moät hoä toán khoaûng 11.387 ñoàng/m3 cho moät vuï nuoâi caù. f. Tieàn traû laõi vay Ñaây laø moät khoaûn chi phí ñaùng keå. Beân caïnh nguoàn voán ñaàu tö ban ñaàu (voán coá ñònh), caùc hoä nuoâi caù caàn phaûi coù löôïng voán löu ñoäng raát lôùn ñeå mua gioáng, thuoác vaø thöùc aên haøng ngaøy. Coù nhieàu nguoàn ñeå ngöôøi nuoâi coù theå vay voán nhöng chuû yeáu laø hai nguoàn: vay tö nhaân vaø vay cuûa Ngaân haøng Noâng Nghieäp vaø Phaùt Trieån Noâng Thoân (NN & PTNT). Vay cuûa Ngaân haøng NN & PTNT coù öu ñieåm laø laõi suaát thaáp (1%/thaùng) nhöng chæ nhöõng chuû hoä coù taøi saûn theá chaáp, coù uy tín hoaëc quen bieát roäng môùi ñöôïc vay töø nguoàn naøy vì nôï ngaân haøng phaûi traû ñuùng thôøi haïn, thuû tuïc hôi röôøm raø, khoù khaên khieán ngöôøi nuoâi gaëp trôû ngaïi. Ña soá caùc hoä ñeàu vay töø nguoàn tö nhaân, tuy laõi suaát coù cao hôn nhieàu (2,5%/thaùng) nhöng vay khaù deã daøng hôn, chæ nhôø vaøo uy tín laø coù theå vay moät löôïng tieàn lôùn. 4.5.1.2 Chi phí coá ñònh Chi phí coá ñònh bao goàm caùc khoaûn chi phí khaáu hao beø vaø thieát bò maùy moùc phuïc vuï cho beø nuoâi. Ñoùng beø laø chi phí ñaàu tö lôùn nhaát, moät beø nhoû toán khoaûng 60 – 100 trieäu ñoàng, beø trung töø 200 trieäu ñoàng trôû leân, beø lôùn coù theå ñeán 300 – 400 trieäu ñoàng. Moät beø ñöôïc trang bò ñaày ñuû phaûi bao goàm caùc maùy moùc nhö sau: - Loø naáu thöùc aên. - Maùy cho aên (xay, troän vaø eùp thöùc aên). - Ghe hoaëc ghe maùy. - Maùy quaït nöôùc (moâ tô ñieän hay maùy diezen), cung caáp theâm oxy trong beø ñoái vôùi beø nuoâi caù basa vaø nuoâi caù tra vôùi maät ñoä cao. Ñoái vôùi beø, tuoåi thoï trung bình qua ñieàu tra laø 12,5 naêm, töông ñöông vôùi möùc khaáu hao laø 8%/naêm. Caùc thieát bò khaùc vôùi giaù vaø möùc khaáu hao nhö sau: Baûng 4.15 Baûng tính toaùn möùc khaáu hao ñoái vôùi caùc thieát bò duøng trong nuoâi caù beø Thieát bò Giaù (VNÑ) Tuoåi thoï (naêm) Möùc khaáu hao (%/naêm) - Loø naáu thöùc aên - Maùy cho aên - Maùy quaït nöôùc - Ghe - Ghe maùy 7.000.000 2.000.000 2.000.000 4.000.000 23.000.000 5 5 10 10 13 20 20 10 10 7,7 Qua tính toaùn ôû Baûng 4.16, chi phí coá ñònh cho moät vuï nuoâi caù nhö sau: - Hoä nuoâi caù basa: 38.190 ñoàng/m3. - Hoä nuoâi caù huù: 23.270 ñoàng/m3. - Hoä nuoâi caù tra: 23.990 ñoàng/m3. Roõ raøng, chi phí coá ñònh cuûa hoä nuoâi caù basa cao hôn caùc hoä nuoâi caù khaùc do nuoâi caù basa caàn ñaàu tö theâm maùy quaït nöôùc ñeå cung caáp theâm oxy cho caù (caù basa khoâng coù cô quan hoâ haáp phuï nhö caù tra). 4.5.1.3 Chi phí cô hoäi Chi phí cô hoäi bao goàm chi phí lao ñoäng gia ñình vaø laõi suaát cuûa voán coá ñònh. Ñaây laø khoaûn thu bò boû maát khi löïa choïn moät phöông aùn saûn xuaát khaùc. Vì vaäy, chi phí cô hoäi caàn tính vaøo ñeå bieát ñöôïc khoaûn chi phí naøy ñaùng keå hay khoâng. Moãi hoä thöôøng coù töø 1 – 3 ngöôøi nhaø tham gia vaøo vieäc quaûn lyù beø caù. Ñeå tieän cho vieäc tính toaùn, chuùng toâi tính möùc chi phí naøy töông töï nhö lao ñoäng thueâ: 650.000/ngöôøi/thaùng. Veà laõi suaát cuûa voán coá ñònh: do nuoâi caù beø caàn thieát phaûi ñaàu tö cao neân nguoàn voán coá ñònh cuõng raát cao, neáu nguoàn voán naøy ñem göûi ngaân haøng vôùi laõi suaát 0,676%/naêm thì khoaûn chi phí naøy cuõng töông ñoái cao. Chi phí cô hoäi tính toaùn ñöôïc ôû Baûng 4.16 nhö sau: - Hoä nuoâi caù basa: 78.280 ñoàng/m3. - Hoä nuoâi caù huù: 87.370 ñoàng/m3. - Hoä nuoâi caù tra: 30.600 ñoàng/m3. Nhìn chung, chi phí cô hoäi ñoái vôùi moät vuï nuoâi khaù cao, nhaát laø ñoái caùc hoä nuoâi caù basa vaø caù huù do voøng quay voán daøi hôn caùc hoä nuoâi caù tra. Toång chi phí Baûng 4.16 cho thaáy: chi phí thöùc aên luoân chieám tæ leä cao nhaát trong chi phí löu ñoäng vaø laø lyù do vì sao caùc hoä nuoâi haàu heát söû duïng thöùc aên töï cheá bieán. Chi phí con gioáng cuõng töông ñoái cao, cao nhaát ñoái vôùi hoä nuoâi caù basa do möùc giaù caù gioáng cao hôn (baûng 4.14). Chi phí traû laõi vay ôû caùc hoä nuoâi caù huù khaù cao vì ñaây laø nhöõng hoä nuoâi vôùi quy moâ nhoû hôn neân haàu heát phaûi vay töø nguoàn vay tö nhaân vôùi laõi suaát cao (nhö ñaõ neâu ôû treân), trong khi ñoù caùc hoä nuoâi caù basa laïi ñöôïc vay töø ngaân haøng NN & PTNT do ñöôïc khuyeán khích nuoâi. Hôn nöõa, do thôøi gian nuoâi laâu hôn neân chi phí naøy cao hôn nhieàu so vôùi caùc hoä nuoâi caù tra. Baûng 4.16 Toång hôïp chi phí saûn xuaát moät vuï nuoâi caù beø ôû caùc ñoái töôïng khaùc nhau (Ñvt: ñoàng/m3/vuï) Khoaûn muïc Caù basa Caù huù Caù tra 1. Chi phí löu ñoäng - Thöùc aên - Con gioáng - Phoøng vaø trò beänh - Lao ñoäng thueâ - Nhieân lieäu vaø vaän chuyeån - Laõi vay 2. Chi phí coá ñònh - Khaáu hao beø - Khaáu hao maùy moùc 3. Chi phí cô hoäi - Lao ñoäng gia ñình - Laõi treân voán coá ñònh 1.446.100 1064.380 317.320 5.930 21.380 10.980 26.110 38.190 33.330 4.860 78.280 48.480 29.800 1.321.760 979.880 211.550 5.190 9.630 14.000 101.510 23.270 18.440 4.830 87.370 76.760 10.610 1.061.60 857.660 139.300 18.300 15.490 9.180 31.670 23.990 20.760 3.230 30.600 13.350 17.250 Toång chi phí 1.562.570 1.432.400 1.116.190 Toång chi phí cho moät vuï nuoâi caù cao nhaát ñoái vôùi caùc hoä nuoâi caù basa (1.562.570 ñoàng/m3), thaáp nhaát ôû caùc hoä nuoâi caù tra (1.116.190 ñoàng/m3). Nguyeân nhaân chuû yeáu laø do chi phí con gioáng cao hôn vaø thôøi gian nuoâi laâu hôn. 4.5.2 Doanh thu Doanh thu cuûa caùc hoä bao goàm tieàn baùn caù vaø nguoàn thu töø caù cheát. Tuy nhieân, theo caùc chuû beø, soá caù cheát thöôøng ñöôïc tieâu thuï taïi choã hoaëc söû duïng laøm thöùc aên cho caù neân chuùng toâi khoâng tính toaùn phaàn thu naøy vaøo doanh thu (baûng 4.18). Trong thôøi gian qua, giaù caù tra, basa coù nhieàu bieán ñoäng (ít bieán ñoäng ñoái vôùi giaù caù huù vaø caù he), giaù thaáp nhaát laø 8.200 ñoàng/kg vaø cao nhaát laø 15.000 ñoàng/kg. ÔÛ nhöõng thôøi ñieåm giaù thaáp, baø con bò loã naëng, thieät haïi raát ñaùng keå, nhöng ñeán khi giaù cao thì lôïi nhuaän thu laïi cuõng raát lôùn. Cho neân giaù caû baáp beânh cuõng laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân daãn ñeán ruûi ro saûn xuaát. Giaù caù thöông phaåm trung bình nhö sau: Baûng 4.17 Giaù caù xuaát beø theo côõ thu hoaïch Loaïi caù Ñôn vò tính Côõ thu Giaù (VNÑ)* - Caù basa - Caù huù - Caù he - Caù tra kg kg kg kg kg 1,2 – 1,5 con/kg 0,8 – 1,0 con/kg 0,2 – 0,3 con/kg 1,0 kg thòt traéng 1,0 kg thòt vaøng 12.000 17.000 11.000 11.000 9.200 * Ghi chuù: Giaù caû ñöôïc tính theo trung bình cuûa möùc giaù thò tröôøng töø thaùng 9 – 11. 4.5.3 Hieäu quaû kinh teá 4.5.3.1 So saùnh hieäu quaû kinh teá giöõa caùc hoä nuoâi caù beø theo caùc ñoái töôïng nuoâi khaùc nhau Baûng 4.18 So saùnh hieäu quaû kinh teá giöõa caùc hoä nuoâi caù beø theo caùc ñoái töôïng nuoâi khaùc nhau (Ñvt: ñoàng/m3/vuï) Khoaûn muïc Caù basa Caù huù Caù tra Toång chi phí Doanh thu Lôïi nhuaän thoâ Thueá Lôïi nhuaän roøng Thu nhaäp Hieäu quaû voán 1.562.570 1.889.300 326.740 970 325.760 404.040 1,21 1.432.400 1.876.070 444.090 2.070 442.020 528.710 1,31 1.116.190 1.550.670 427.970 560 427.410 458.000 1,39 Doanh thu cuûa caùc hoä nuoâi caù basa laø cao nhaát (1.889.300/m3) do thôøi gian nuoâi daøi vaø taêng troïng cuûa caù basa thöôøng cao hôn caù huù. Tuy nhieân, so saùnh lôïi nhuaän vaø thu nhaäp thì ôû hoä nuoâi caù huù laïi cao hôn. Neáu xeùt tính hieäu quaû saûn xuaát cuûa ba ñoái töôïng treân thì nuoâi caù tra cho hieäu quaû kinh teá cao hôn caù basa vaø caù huù (1,39 so vôùi 1,21 vaø 1,31), chuû yeáu do caù tra mau lôùn hôn neân thôøi gian nuoâi ñöôïc ruùt ngaén maø giaù xuaát beø hieän nay cuûa caù tra vaø basa khoâng cheânh leäch nhieàu neân hieäu quaû kinh teá mang laïi cao. Ñaây chính laø nguyeân nhaân khieán cho ngö daân ôû ñaây chuyeån daàn sang nuoâi caù tra nhieàu hôn. 4.5.3.2 So saùnh hieäu quaû kinh teá giöõa caùc hoä nuoâi caù tra ñôn vaø tra gheùp Toång chi phí nuoâi caù tra ñôn laø 1.179.980/m3, cao hôn nuoâi caù tra gheùp vôùi 1.052.360/m3 do caù tra nuoâi ñôn ñöôïc thaû vôùi maät ñoä cao hôn neân chi phí con gioáng tieâu toán nhieàu hôn. Vì theá, doanh thu cho nuoâi caù tra ñôn cuõng cao hôn caù tra gheùp. Ngöôïc laïi, lôïi nhuaän roøng vaø thu nhaäp töø nuoâi caù tra ñôn laïi cao hôn caù tra gheùp. Tuy thaáp hôn khoâng nhieàu nhöng cuõng cho ta thaáy ñöôïc hieäu quaû kinh teá cuûa nuoâi caù tra gheùp mang laïi nhieàu hôn. Baûng 4.19 So saùnh hieäu quaû kinh teá giöõa caùc hoä nuoâi caù tra ñôn vaø caù tra gheùp (Ñvt: ñoàng/m3/vuï) Khoaûn muïc Caù tra ñôn Caù tra gheùp 1. Chi phí löu ñoäng - Thöùc aên - Con gioáng - Phoøng vaø trò beänh - Lao ñoäng thueâ - Nhieân lieäu vaø vaän chuyeån - Laõi vay 2. Chi phí coá ñònh - Khaáu hao beø - Khaáu hao maùy moùc 3. Chi phí cô hoäi - Lao ñoäng gia ñình - Laõi treân voán coá ñònh 1.125.600 896.560 151.650 20.080 16.680 10.000 30.630 24.290 21.240 3.050 30.100 12.440 17.660 997.600 798.760 126.960 16.510 14.290 8.360 32.720 23.670 20.260 3.410 31.100 14.260 16.840 Toång chi phí Doanh thu Lôïi nhuaän thoâ Thueá Lôïi nhuaän roøng Thu nhaäp Hieäu quaû voán 1.179.980 1.613.930 420.890 580 420.310 450.410 1,37 1.052.360 1.487.420 435.060 550 434.510 465.600 1,42 4.5.3.3 So saùnh hieäu quaû kinh teá giöõa caùc hoä nuoâi caù tra quy moâ lôùn vaø quy moâ nhoû Beø nuoâi quy moâ lôùn vôùi caùc khoaûn chi phí ñeàu cao hôn beø nuoâi quy moâ nhoû neân toång chi phí cuõng cao hôn (1.124.200/m3). Baûng 4.19 cho thaáy: doanh thu töø beø nuoâi quy moâ lôùn cao hôn (1.566/980 m3) so vôùi 1.534.360/m3 cuûa beø nuoâi quy moâ nhoû vaø ngöôïc laïi, lôïi nhuaän roøng vaø thu nhaäp cuûa beø nuoâi quy moâ nhoû laïi cao hôn. Tuy coù cao hôn so vôùi beø nuoâi quy moâ lôùn song hieäu quaû saûn xuaát giöõa 2 kích côõ beø khaùc nhau khoâng cheânh leäch nhieàu. Baûng 4.20 So saùnh hieäu quaû kinh teá giöõa caùc hoä nuoâi caù tra quy moâ lôùn (theå tích trung bình 1100 m3) vaø quy moâ nhoû (theå tích trung bình 662 m3) (Ñvt: ñoàng/m3/vuï) Khoaûn muïc Caù tra quy moâ lôùn Caù tra quy moâ nhoû 1. Chi phí löu ñoäng - Thöùc aên - Con gioáng - Phoøng vaø trò beänh - Lao ñoäng thueâ - Nhieân lieäu vaø vaän chuyeån - Laõi vay 2. Chi phí coá ñònh - Khaáu hao beø - Khaáu hao maùy moùc 3. Chi phí cô hoäi - Lao ñoäng gia ñình - Laõi treân voán coá ñònh 1.073.710 852.790 150.470 19.110 15.130 7.630 28.590 23.750 20.950 2.790 26.740 9.420 17.320 1.049.480 842.520 128.140 17.490 15.840 10.730 34.760 24.210 20.550 3.660 34.450 17.280 17.170 Toång chi phí Doanh thu Lôïi nhuaän thoâ Thueá Lôïi nhuaän roøng Thu nhaäp Hieäu quaû voán 1.124.200 1.566.980 417.770 480 417.300 444.040 1,38 1.108.130 1.534.360 438.170 650 437.520 471.970 1,41 Toùm laïi, so saùnh giöõa caùc ñoái töôïng nuoâi thì nuoâi caù tra mang laïi hieäu quaû kinh teá cao nhaát (möùc cheânh leäch töø 0,08 – 0,18 so vôùi nuoâi caù basa vaø caù huù). Nhöng khi so saùnh giöõa 2 moâ hình nuoâi caù tra ñôn – gheùp vaø giöõa 2 quy moâ nuoâi beø lôùn – nhoû thì möùc cheânh leäch naøy khoâng ñaùng keå (chæ khoaûng 0,03 – 0,05). Ñieàu naøy cho thaáy hình thöùc nuoâi vaø quy moâ nuoâi khoâng taùc ñoäng nhieàu ñeán caùc hoä nuoâi caù tra taïi ñaây. Vì theá, tuøy vaøo nguoàn voán saün coù maø ngöôøi daân coù theå saûn xuaát vôùi quy moâ vaø hình thöùc nuoâi thích hôïp. 4.6 Ñaùnh Giaù Nhöõng Thuaän Lôïi, Khoù Khaên vaø Tieàm Naêng Phaùt Trieån cuûa Ngheà Nuoâi Caù Beø taïi Huyeän Taân Chaâu 4.6.1 Thuaän lôïi 4.6.1.1 Ñieàu kieän töï nhieân Laø moät huyeän ñaàu nguoàn soâng Tieàn, Taân Chaâu coù lôïi theá hôn haún so vôùi caùc vuøng khaùc veà ñieàu kieän moâi tröôøng nöôùc vaø thuûy vaên. Nguoàn nöôùc soâng Meâkoâng töø Campuchia chaûy qua huyeän töông ñoái saïch do chöa bò caùc boä phaän daân cö söû duïng nhieàu. Löôïng nöôùc oån ñònh, chaát löôïng nöôùc cao laø moät yeáu toá giuùp naêng suaát caù cao hôn caùc khu vöïc khaùc. Ñaây laø moät lôïi theá vaø cuõng laø tieàm naêng saûn xuaát raát lôùn maø laøng beø Taân Chaâu coù ñöôïc. Baûng 4.21 Moät soá chæ tieâu thuûy lyù hoùa cuûa moâi tröôøng nöôùc taïi khu vöïc huyeän Taân Chaâu Chæ tieâu Ñvt Giaù trò Ngöôõng giôùi haïn* Nhieät ñoä oC 31,1 - pH 6,8 6,0 – 9,0 DO ppm 8,4 5mg/l ñeán baõo hoøa COD Ppm 5,3 <35 Ñoä maën o/oo 0 - (Nguoàn: Nguyeãn Vaên Thöông vaø ctv, 1999) * Ghi chuù: ngöôõng giôùi haïn theo TCVN 5942:1995 Caùc chæ tieâu chaát löôïng nöôùc taïi huyeän Taân Chaâu raát thích hôïp cho caùc hoaït ñoäng nuoâi thuûy saûn vôùi nhieät ñoä aám aùp (trung bình 31,3oC), nguoàn nöôùc khoâng bò nhieãm maën (caû vaøo muøa möa laãn muøa khoâ) vaø caùc chæ tieâu khaùc ñeàu phuø hôïp. Laø vuøng coù nhieàu phuï phaåm töø cheá bieán löông thöïc, caù taïp, cua, oác,… coù theå cheá bieán laøm thöùc aên cho caùc loaøi caù nuoâi beø vôùi giaù reû. 4.6.1.2 Ñieàu kieän kinh teá – xaõ hoäi Caùc dòch vuï cung caáp thöùc aên, con gioáng trong huyeän khaù phaùt trieån, ñaùp öùng ñaày ñuû nhu caàu nuoâi cho ngöôøi daân ñòa phöông. Ngoaøi ra, giao thoâng vaän taûi taïi huyeän (caû ñöôøng boä laãn ñöôøng thuûy) töông ñoái toát, nhaát laø lôïi theá giao thöông vôùi tænh Ñoàng Thaùp vaø Campuchia. Ngö daân coù truyeàn thoáng nuoâi caù beø laâu ñôøi vaø ngaøy caøng tích luõy nhieàu kinh nghieäm hôn trong saûn xuaát. Nguoàn nhaân coâng lao ñoäng phuïc vuï cho nuoâi caù beø cuõng raát doài daøo. Coâng taùc khuyeán ngö trong huyeän ñaõ vaø ñang ñöôïc quan taâm phaùt trieån hôn nöõa nhaèm phoå bieán roäng raõi ñeán ngöôøi daân veà kyõ thuaät nuoâi vaø nhieàu thoâng tin caàn thieát lieân quan ñeán ngheà nuoâi caù. 4.6.2 Khoù khaên Ngöôøi daân coù thoùi quen saûn xuaát töï phaùt, chæ quan taâm ñeán lôïi ích tröôùc maét maø khoâng nghó ñeán chuû tröông, keá hoaïch cuûa ngaønh ngheà (ñoùng theâm nhieàu beø môùi, chuyeån töø saûn xuaát caù basa sang caù tra vì ñang coù giaù,…). Ñieàu naøy daãn ñeán giaù caû khoâng oån ñònh, gaây thieät haïi cho ngaønh ngheà vaø cho chính baûn thaân hoï. Thò tröôøng xuaát khaåu thuûy saûn chöa thaät söï oån ñònh, chuùng ta coøn gaëp nhieàu khoù khaên trong vieäc ñoái phoù vôùi caùc raøo caûn thöông maïi cuûa caùc nöôùc nhaäp khaåu thuûy saûn. Moâi tröôøng nuoâi daàn daàn bò oâ nhieãm, ruûi ro trong saûn xuaát ngaøy caøng nhieàu. 34,15% hoä nuoâi taïi khu vöïc ñieàu tra cho raèng chaát löôïng nguoàn nöôùc ñang ngaøy caøng giaûm ñi do oâ nhieãm, chuû yeáu töø nguoàn nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa caùc beø khaùc vaø nöôùc thaûi coâng nghieäp. 4.6.3 Tieàm naêng phaùt trieån Nhaän ñònh veà khaû naêng nuoâi beø trong thôøi gian tôùi, theo Phoøng XD & PTNT huyeän Taân Chaâu thì tình hình nuoâi thuûy saûn cuõng coù nhieàu chuyeån bieán khaû quan hôn, khaû naêng taêng qui moâ trong thôøi gian tôùi laø raát coù theå. Caùc yeáu toá taùc ñoäng bao goàm: - Giaù xuaát khaåu caù tra, basa ñang töøng böôùc ñöôïc oån ñònh thoâng qua vieäc xaây döïng thöông hieäu caù da trôn Vieät Nam. Coâng taùc quaûn lí chaát löôïng ñoái vôùi nguyeân lieäu vaø caùc saûn phaãm cheá bieán töø caù, ñaëc bieät laø caù tra vaø basa ñaõ coù böôùc chuyeån bieán ñaùng keå, caùc saûn phaãm cheá bieán ngaøy caøng ñöôïc chaáp nhaän vaø taïo ñöôïc söï tin töôûng nôi ngöôøi tieâu thuï. - Nhaø nöôùc ñaõ trieån khai vieäc quy hoaïch phaùt trieån caùc vuøng nguyeân lieäu, döïa treân tieàm naêng vaø theá maïnh cuûa töøng vuøng, phuø hôïp vôùi naêng löïc cheá bieán xuaát khaåu vaø tieâu thuï noäi ñòa. Ñieàu naøy giuùp cho tieàm naêng cuûa vuøng ñöôïc khai thaùc toát hôn. Khaû naêng môû roäng dieän tích maët nöôùc nuoâi beø cuõng raát lôùn (dieän tích maët nöôùc coù khaû naêng nuoâi beø ôû huyeän laø 153.505 m2 maø chæ môùi söû duïng 18,19%). - Moái quan heä hôïp taùc, lieân keát giöõa caùc thaønh phaàn kinh teá trong huyeän (kinh teá tö nhaân, doanh nghieäp nhaø nöôùc, hôïp taùc xaõ…) ñang ngaøy caøng ñöôïc cuûng coá. UÛy ban huyeän khuyeán khích thaønh laäp caùc caâu laïc boä nuoâi caù beø, trang traïi nuoâi troàng thuûy saûn, caùc Hieäp hoäi ngheà caù vaø cheá bieán thuûy saûn… ñaõ giuùp ngöôøi daân coù ñieàu kieän trao ñoåi kinh nghieäm vaø hoã trôï nhau trong hoaït ñoäng saûn xuaát khieán ngöôøi daân yeân taâm hôn trong kyõ thuaät nuoâi. - Beân caïnh ñoù, vôùi thöïc traïng thieáu voán saûn xuaát cuûa ngöôøi daân, moät soá doanh nghieäp, coâng ty CB vaø XKTS nhö: Agifish, ABF, Afiex… ñaõ coù chính saùch hoã trôï voán thoâng qua caùc hôïp ñoàng cho vay laõi suaát thaáp, bao tieâu saûn phaãm khi thu hoaïch, hoaëc caùc nhaø maùy xay xaùt ñaõ ñaàu tö cung caáp nguoàn thöùc aên caùm, taám… ñaõ thöïc söï laø nguoàn ñoäng löïc thuùc ñaåy baø con oån ñònh vaø môû roäng saûn xuaát.  V. KEÁT LUAÄN VAØ ÑEÀ NGHÒ 5.1 Keát Luaän Sau ñôït khuûng hoaûng saûn löôïng thöøa vaøo thaùng 10 naêm 2003, tình hình nuoâi caù beø taïi huyeän Taân Chaâu noùi rieâng vaø taïi tænh An Giang noùi chung ñaõ daàn daàn khoâi phuïc vaø oån ñònh. Qui moâ vaø saûn löôïng caù nuoâi beø cuûa huyeän chæ ôû möùc trung bình, chöa baèng moät soá xaõ vaø huyeän trong tænh nhö Chaâu Ñoác, Long Xuyeân, Phuù Taân, Chaâu Phuù. Hieän nay, caùc loaøi caù nuoâi beø phoå bieán trong huyeän goàm caù basa, huù, he vaø nhaát laø caù tra. Beân caïnh ñoù, moät soá ñoái töôïng khaùc nhö caù meø vinh, roâ phi, ñieâu hoàng seõ ñöôïc choïn nuoâi nhieàu trong thôøi gian tôùi nhaèm ña daïng hoùa loaøi caù nuoâi. Nguoàn gioáng söû duïng ñeå nuoâi caù beø ña phaàn laø gioáng nhaân taïo. Xöû lyù caù gioáng tröôùc khi thaû nuoâi luoân ñöôïc chuù troïng vôùi 97,56% soá hoä thöôøng xuyeân xöû lyù caù baèng muoái hoaëc thuoác tím. Maät ñoä nuoâi caù beø ôû huyeän khaù cao, maät ñoä phoå bieán ñoái vôùi caù huù, basa laø 81 – 130 con/m3 vaø töø 131 – 160 con/m3 ñoái vôùi caù tra. Thöùc aên cung caáp cho caùc loaøi caù nuoâi beø thöôøng laø thöùc aên do caùc hoä nuoâi töï cheá bieán vôùi nguyeân lieäu chuû yeáu laø caùm gaïo vaø caù taïp, caùc loaïi khaùc nhö baùnh daàu, boät caù, rau cuû vaø thöùc aên coâng nghieäp ít ñöôïc söû duïng hôn. Coâng taùc quaûn lyù vaø chaêm soùc beø caù taïi caùc hoä nuoâi ñöôïc thöïc hieän töông toát vaø ñang daàn daàn ñöôïc chuù troïng hôn ñeå naâng cao chaát löôïng caù thaønh phaåm. Khoâng coù söï khaùc bieät ñaùng keå veà kyõ thuaät nuoâi caù beø taïi ba khu vöïc ñieàu tra. Söï khaùc bieät trong phöông phaùp nuoâi giöõa caùc loaøi ñöôïc theå hieän qua maät ñoä thaû caù vaø thôøi gian nuoâi. Beänh caù thöôøng xuaát hieän quanh naêm. Vì theá, vieäc phoøng vaø trò beänh cho caù luoân ñöôïc ngöôøi nuoâi quan taâm. Caùc loaïi thuoác söû duïng thöôøng laø caùc loaïi vitamin, thuoác boå vaø caùc loaïi khaùng sinh. Lôïi ích kinh teá mang laïi töø nuoâi caù beø khaù cao so vôùi caùc ngaønh saûn xuaát noâng nghieäp khaùc trong huyeän vaø moät soá ngaønh khaùc. Nuoâi caù tra kinh teá hôn nuoâi caùc ñoái töôïng khaùc vaø laø nguyeân nhaân khieán soá löôïng beø nuoâi caù tra taêng trong thôøi gian gaàn ñaây. Huyeän Taân Chaâu raát coù tieàm naêng phaùt trieån nuoâi caù beø ngang baèng vôùi caùc huyeän vaø thò traán khaùc trong tænh. Tuy nhieân, ñeå khai thaùc moät caùch beàn vöõng vaø haïn cheá ruûi ro trong quaù trình saûn xuaát, söï phaùt trieån nuoâi caù beø phaûi ñi ñoâi vôùi vieäc baûo veä moâi tröôøng vaø thöïc hieän ñuùng theo chính saùch nhaø nöôùc. 5.2 Ñeà Nghò Qua quaù trình thöïc hieän ñeà taøi, chuùng toâi mong muoán ñoùng goùp moät soá yù kieán sau: - Caàn xaùc ñònh khaåu phaàn thöùc aên hôïp lyù cho töøng giai ñoaïn phaùt trieån cuûa caù nhaèm ruùt ngaén hôn nöõa thôøi gian nuoâi. - Cô caáu laïi ngöoàn thöùc aên söû duïng nhaèm taêng löôïng protein trong thòt caù, giuùp naâng cao chaát löôïng thòt vaø haïn cheá oâ nhieãm moâi tröôøng nuoâi. - Beø caù phaûi ñöôïc saép xeáp, ñaûm baûo ñuùng cöï ly, khoâng neân xeáp beø quaù saùt nhau döôùi 5m seõ laøm caûn trôû doøng nöôùc, beänh deã laây lan töø beø sang beø laøm giaûm hieäu quaû saûn xuaát. - Giaûi phaùp veà nguoàn voán vay laø yeâu caàu caáp thieát, caùc ngaønh chöùc naêng caàn hoã trôï, giuùp ñôõ nhieàu hôn nöõa nhö cho vay vôùi cheá ñoä öu ñaõi, giaûm bôùt nhöõng thuû tuïc röôøm raø, thaønh laäp caùc quyõ tín duïng… ñeå giuùp ngöôøi daân tieáp tuïc yeân taâm saûn xuaát. Ngoaøi ra, vieäc taêng cöôøng voán ñaàu tö cho ngaønh ngheà naøy phaùt trieån cuõng laù moät giaûi phaùp raát thieát thöïc. - Coâng taùc khuyeán ngö caàn ñöôïc quan taâm phaùt trieån hôn nöõa ñeå ngöôøi daân kòp thôøi naém baét nhöõng thoâng tin veà thò tröôøng vaø kyõ thuaät saûn xuaát, ñoàng thôøi naâng cao yù thöùc saûn xuaát cuûa ngöôøi daân, traùnh tình traïng laøm oâ nhieãm nguoàn nöôùc, saûn phaãm khoâng ñaït chaát löôïng. - Caùc Ban, Ngaønh chöùc naêng caàn phoái hôïp toát vôùi caùc doanh nghieäp cheá bieán vaø xuaát khaåu thuûy saûn ñeå tieáp tuïc môû roäng thò tröôøng, quy hoaïch vuøng nuoâi sao cho hôïp lí, ñaûm baûo tính oån ñònh cho ngaønh thuûy saûn cuûa huyeän noùi rieâng vaø cuûa tænh An Giang noùi chung. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO PHAÏM VAÊN KHAÙNH, 2003. Kyõ thuaät nuoâi caù tra vaø basa trong beø, NXB Noâng Nghieäp. Tp. HCM, 42 trang. PHAÏM VAÊN KHAÙNH, 2004. Kyõ thuaät nuoâi caù huù trong beø, NXB Noâng Nghieäp. Tp. HCM, 35 trang. NGO TROÏNG LÖ vaø THAÙI BAÙ HOÀ, 2001. Caù tra (Pangasius hypophthalmus) vaø caù basa (Pangasius bocourti). Trong Kyõ thuaät nuoâi thuûy ñaëc saûn nöôùc ngoït. NXB Noâng Nghieäp. Haø Noâi; trang: 78-93. BUØI QUANG TEÀ vaø VUÕ THÒ TAÙM, 1994. Nhöõng beänh thöôøng gaëp cuûa toâm caù nuoâi ôû ñoàng baèng soâng Cöûu Long. NXB Noâng Nghieäp. Tp. HCM, 78 trang. NGUYEÃN VAÊN CHUNG, 2002. Ñaùnh giaù hieäu quaû kinh teá cuûa moâ hình nuoâi caù beø ôû tænh An Giang. Luaän vaên toát nghieäp Khoa Kinh Teá, Tröôøng Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM. PHAÏM AN ÑOÂ, 1994. Phaân tích hieäu quaû kinh teá kyõ thuaät cuûa ngheà nuoâi caù beø taïi Chaâu Ñoác, An Giang. Luaän vaên toát nghieäp Khoa Thuûy Saûn, Tröôøng Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM. H.R.SCHMITTOU, M.C.CREMER and ZHANG SCHMITTOU, 1998. Nhöõng nguyeân lyù vaø öùng duïng nuoâi caù vôùi maät ñoä cao trong beø nhoû. (Dòch töø baûn tieáng Anh Principles and practices of high density fish culture in low volume cages. TRAÀN TROÏNG CHIEÅN dòch, 2000). NXB Noâng Nghieäp. Haø Noäi. HUYNH PHAM VIET HUY, 2003. Potentials and constraints in the development of wastewater-fed aquaculture systems in the peri-urban area of Ho Chi Minh city, Vietnam. M.Sc Thesis. Asian Institute of Technology. Thailand. TRONG, TRINH QUOC, NGUYEN VAN HAO, DON GRIFFITHS, 2002. Status of Pangasiid aquaculture in Vietnam. MRC technical paper No 2. Mekong River Commission. Phnom Penh. 16 pp. ISSN: 1683 – 1489. URL: NGUYEN THANH TUNG, NGUYEN VAN THANH and MICHAEL PHILLIPS, 2004. A case study of Vietnam. Policy research – implication of liberalization of fish trade for developing countries. URL: EDWARDS, P., LE ANH TUAN and ALLAN, G.L. 2004. A survey of marine trash fish and fish meal as aquaculture fish ingredienst in Vietnam. ACIAR working paper. No 57: 39-44. NGUYEN VAN THUONG, HA PHUOC HUNG, LE ANH KHA, DUONG TRI DUNG, 1999. Spieces composition and distribution of Pangasiidae family in the Mekong River Delta, South Vietnam.URL: PHUÏ LUÏC PHUÏ LUÏC 1 PHIEÁU ÑIEÀU TRA - Baûng hoûi soá: - Ngaøy: - Ñòa ñieåm: - Teân ngöôøi phoûng vaán: Ñieän thoaïi (neáu coù): I. ÑIEÀU TRA CÔ BAÛN 1. Hoï teân chuû hoä: 2. Tuoåi: 3. Trình ñoä vaên hoùa: 0. khoâng 1. Caáp 1 2. Caáp 2 3. Caáp 3 4.Treân caáp 3 4. Baét ñaàu nuoâi töø naêm naøo: 5. Soá lao ñoäng nuoâi caù beø trong hoä: 6. Tham gia khuyeán ngö: 0. khoâng 1. coù II. CHI TIEÁT SAÛN XUAÁT A. Beø nuoâi 7. Soá beø nuoâi (caùi): 8. Khoaûng caùch giöõa caùc beø (m): 9. Khoaûng caùch töø beø ñeán bôø (m): 10. Theå tích moãi beø (m3): A. Daøi(m): B. Roäng (m): C. Cao (m): 11. Loaøi caù nuoâi (taïi moãi beø): 1. Tra 2. tra-he 3. tra-he-huù 4. basa 5. huù 12. Vaät lieäu laøm beø (Loaïi goã, löôùi): 13. Xöû lyù beø tröôùc khi thaû nuoâi: 0. Khoâng 1. Coù 14. Caùch xöû lyù: Loaïi hoùa chaát Lieàu löôïng Caùch söû duïng Thôøi gian xöû lyù Chi phí 1. Pha hoùa chaát cho vaøo beø 2. Treo hoùa chaát nôi ñaàu beø 15. Phôi beø: 0. Khoâng 1. Coù 16 Thôøi gian phôi (ngaøy): 17. Sau bao nhieâu vuï thì phôi beø: 18. Chi phí ñoùng moät beø (trieäu): Thôøi gian söû duïng (naêm): 19. Beø ñöôïc trang bò nhöõng maùy moùc, thieát bò naøo: Trang thieát bò Soá löôïng Chi phí Soá naêm söû duïng -Maùy quaït nöôùc -Loø naáu thöùc aên - Maùy cho aên -Ghe -Thieát bò khaùc B. Gioáng 20. Nguoàn gioáng: 1. Töï coù 2. Thöông laùi 3. Saûn xuaát gioáng 21. Nguoàn goác: 1. Töï nhieân 2. Nhaân taïo 22. Gioáng ñöôïc mua trong hay ngoaøi huyeän? 23. Kích côõ (g/con): 24. Soá löôïng gioáng thaû (con/kg): 25. Giaù gioáng: 26. Xöû lyù caù gioáng tröôùc khi thaû nuoâi: 0. Khoâng 1. Coù Chaát xöû lyù Lieàu löôïng Caùch xöû lyù Thôøi gian xöû lyù Chi phí C. Chaêm Soùc, Quaûn Lyù, Thu Hoaïch 27. Thöùc aên söû duïng Gñ (ngaøy nuoâi) Loaïi thöùc aên Löôïng thöùc aên (kg) Caùch cheá bieán Soá laàn cho aên/ngaøy Giaù thöùc aên (VNÑ) Nguoàn cung caáp CN (teân cty sx) CB 1. Caùm gaïo 2. Caù taïp 3. Baùnh daàu 4. Boät caù 5. Rau, cuû 6. Khaùc 28. Caùch tính löôïng thöùc aên haøng ngaøy: 29. Caùc dòch vuï cung caáp thöùc aên: 1. Thuaän lôïi, saün coù trong huyeän 2. Khoù khaên 30. Ñònh kyø kieåm tra troïng löôïng caù: 0. Khoâng 1. Coù 31. Bao laâu moät laàn: 32. Caùch kieåm tra: 33. Coù xaûy ra thieáu oxy trong beø khoâng? 0. Khoâng 1. Coù 34.Bieän phaùp xöû lyù khi beø bò thieáu oxy: 35. Coù veä sinh beø trong thôøi gian nuoâi khoâng? 0. Khoâng 1. Coù 36. Ñònh kyø nhö theá naøo? 37. Thôøi gian moät vuï nuoâi (thaùng): 38. Thôøi ñieåm thaû: 39. Thôøi ñieåm thu: 40. Côõ caù thu hoaïch (kg/con): 41. Saûn löôïng thu hoaïch (taán/beø): Giaù baùn: 42. Caùch phaân loaïi saûn phaåm thu hoaïch: 43. Bieán ñoäng giaù caû: haøng naêm: Möùc giaù trung bình: Cao nhaát: (thaùng: ) Thaáp nhaát (thaùng: ) 44. Tieâu thuï: 1. Coâng ty 2. Ñaïi lyù thu mua 3. Thöông laùi 4. Töï baùn D. Phoøng vaø trò beänh 45. Phoøng beänh ñònh kyø baèng hoùa chaát: 0. Khoâng 1. Coù Giai ñoaïn Loaïi thuoác Lieàu löôïng Caùch söû duïng Chi phí 46. Xaûy ra dòch beänh trong quaù trình nuoâi: 0. Khoâng 1. Coù Loaïi beänh Tuoåi maéc beänh Thaùng xaûy ra beänh AÛnh höôûng ñeán caù - 1. Ñoám ñoû - 2. Traéng da - 3. Xuaát huyeát ñöôøng ruoät - 4. Beänh do kyù sinh truøng - 5. Khaùc 47. Xöû lyù hoùa chaát khi xaûy ra beänh: Loaïi beänh Hoùa chaát, khaùng sinh Lieàu löôïng Caùch duøng Thôøi gian duøng Chi phí Keát quaû 48. Laây lan sang caùc beø xung quanh: 0. Khoâng 1. Coù 49. Neáu coù, caùch nhau bao nhieâu ngaøy: III. MOÄT SOÁ THOÂNG TIN KHAÙC 50. Khoù khaên trong quaù trình nuoâi: 0. Khoâng 4. Gioáng 1. Giaù baùn 5. Thôøi tieát 2. haïn cheá ñaàu ra 6. Beänh, caù cheát 3. Gioáng 7. Khaùc 51. Vuøng nuoâi, nöôùc bò oâ nhieãm: 0. Khoâng 1. Coù 52. Nguoàn nöôùc oâ nhieãm do: 1. Coâng nghieäp 2. Noâng nghieäp 3. Sinh hoaït 4. Beø khaùc 5. Khaùc 53. Caùch khaéc phuïc (neáu coù): 54. Vay tieàn ñaàu tö saûn xuaát: 0. Khoâng 1. Coù Nguoàn vay Löôïng vay (trieäu ñoàng) Thôøi haïn vay Laõi suaát (%) 55. Thueá: 0. Khoâng 1. Coù Loaïi thueá Hình thöùc thu thueá Giaù trò (ñoàng/naêm) 56. Thueâ lao ñoäng: 0. Khoâng 1. Coù Hình thöùc thueâ Soá ngöôøi Thôøi ñieåm thueâ Giaù LÑ thueâ möôùn - Coâng nhaät - Coá vaán kyõ thuaät - Thueâ thöôøng xuyeân ñoàng/lñ/ngaøy 57. Chi phí nhieân lieäu, vaän chuyeån: