Tình hình thực hiện kế hoạch thương mại

t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch TH¦¥NG M¹I(th¸ng 9/2002) PhÇn thø nhÊtTiÕn ®é thùc hiÖn kÕ ho¹ch. I. XuÊt khÈu Kim ng¹ch xuÊt khÈu th¸ng 9 ®¹t kho¶ng 1.250 triÖu USD, gi¶m 7% so víi sè thùc hiÖn th¸ng 8/2002 vµ gi¶m 0,2% so víi sè thùc hiÖn th¸ng 9 n¨m 2000. XuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi (gåm c¶ dÇu th«) ®¹t 545 triÖu USD, xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn trong n­íc ®¹t 705 triÖu USD. Trõ cao su vµ hµng thñ c«ng mü nghÖ cã møc xuÊt khÈu t¨ng, c¸c mÆt hµng chñ yÕu kh¸c ®Òu gi¶m sót so víi thùc hiÖn th¸ng 9 n¨m 2000 - Kim ng¹ch xuÊt khÈu 9 th¸ng ®Çu n¨m ®¹t kho¶ng 11.656 triÖu USD, b»ng 69,5% kÕ ho¹ch c¶ n¨m, t¨ng 10,5% so víi cïng kú n¨m 2000. Trong ®ã, xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®¹t 5.317 triÖu USD, t¨ng 8% vµ xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn trong n­íc ®¹t 6.339 triÖu USD, t¨ng 12,6% so víi cïng kú n¨m 2000. 1. NhËn ®Þnh t×nh h×nh - Trõ th¸ng 4, tõ th¸ng 1 ®Õn th¸ng 7, kim ng¹ch xuÊt khÈu th¸ng sau lu«n cao h¬n th¸ng tr­íc vµ th¸ng 7 lµ ®Ønh ®iÓm cña 9 th¸ng ®Çu n¨m; th¸ng 8 gi¶m so víi th¸ng 7 vµ ­íc th¸ng 9 gi¶m so víi th¸ng 8. - So s¸nh kÕt qu¶ xuÊt khÈu c¸c th¸ng ®Çu n¨m 2001 víi c¸c th¸ng cïng kú n¨m 2000 cho thÊy xu h­íng biÕn ®éng tèc ®é t¨ng tr­ëng t­¬ng ®èi gièng nhau, cô thÓ lµ th¸ng 7 ®Òu cã kim ng¹ch cao nhÊt, th¸ng 4 cïng t¨ng tr­ëng chËm so víi th¸ng 3, tõ th¸ng 8 b¾t ®Çu gi¶m t¨ng tr­ëng vµ ®Õn th¸ng 9 cïng lµ møc thÊp nhÊt kÓ tõ th¸ng 6. B×nh qu©n xuÊt khÈu 9 th¸ng xuÊt khÈu hµng ho¸ ®¹t 1.295 triÖu USD/th¸ng, ®©y lµ møc cao nhÊt tõ tr­íc ®Õn nay (b×nh qu©n 9 th¸ng ®Çu n¨m 2000 ®¹t 1.151 triÖu USD/th¸ng vµ n¨m 1999 ®¹t 910 triÖu USD/th¸ng). Víi môc tiªu kÕ ho¹ch xuÊt khÈu 13%, ®Ó hoµn thµnh kÕ ho¹ch 2001 th× quÝ IV ph¶i phÊn ®Êu xuÊt khÈu 4.694 triÖu USD, tøc lµ b×nh qu©n mçi th¸ng ph¶i ®¹t 1.565 triÖu USD, t¨ng 270 triÖu USD so víi b×nh qu©n 9 th¸ng ®Çu n¨m vµ t¨ng 264 triÖu USD so víi cïng kú n¨m 2000, ®©y lµ møc rÊt cao víi t×nh h×nh xuÊt khÈu hiÖn nay (gi¸ tÊt c¶ c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc liªn tôc gi¶m hoÆc ®øng ë møc thÊp, thÞ tr­êng thÕ giíi biÕn ®éng kh«ng lîi víi xuÊt khÈu cña ta, nhÊt lµ sau vô khñng bè 11/9 ë Hoa Kú), ®ßi hái c¸c nhµ kinh doanh vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý ph¶i phÊn ®Êu quyÕt liÖt míi cã thÓ hoµn thµnh ®­îc. Ng­îc l¹i víi quy luËt hµng n¨m, 9 th¸ng ®Çu n¨m nay tèc ®é t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi (gåm c¶ dÇu th«) lu«n thÊp h¬n c¸c doanh nghiÖp 100% vèn trong n­íc, cô thÓ lµ b×nh qu©n mçi th¸ng n¨m 2000 c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi t¨ng 3,8% vµ c¸c doanh nghiÖp 100% vèn trong n­íc t¨ng 1%, trong khi ®ã 9 th¸ng ®Çu n¨m c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi t¨ng 0,9% vµ c¸c doanh nghiÖp 100% vèn trong n­íc t¨ng 1,4 %. T¨ng tr­ëng xuÊt khÈu cña thÞ tr­êng chñ yÕu. So víi cïng kú n¨m 2000, xuÊt khÈu sang mét sè thÞ tr­êng t¨ng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng tr­ëng chung (10,5%) lµ: Ailen, ¸o, Ba Lan, BØ, c¸c TiÓu V­¬ng quèc ¶ RËp Thèng nhÊt, Hµn Quèc, Mexic«, Hoa Kú, Nga, Ph¸p, Trung Quèc, Ucraina vµ mét sè thÞ tr­êng kÐm h¬n cïng kú n¨m 2000 lµ: Na Uy, New Zealand, NhËt B¶n, óc, PhÇn Lan, Philippin, SÐc, T©y Ban Nha, Th¸i Lan, Thæ NhÜ Kú, Thuþ §iÓn, Thuþ Sü. T¨ng tr­ëng xuÊt khÈu cña c¸c nhãm hµng chñ yÕu - Nhãm n«ng l©m, thuû s¶n: 9 th¸ng ®Çu n¨m xuÊt khÈu t¨ng 10,6% so víi cïng kú n¨m 2000 (9 th¸ng ®Çu n¨m 2000 t¨ng 7%), do khèi l­îng xuÊt khÈu t¨ng 30,6%, lµm t¨ng kim ng¹ch kho¶ng 774 triÖu USD vµ do gi¸ gi¶m 15,3%, lµm gi¶m kim ng¹ch kho¶ng 506 triÖu USD (nÕu gi¸ kh«ng bÞ gi¶m th× nhãm nµy t¨ng tr­ëng 30,6%). MÆt hµng cã khèi l­îng xuÊt khÈu t¨ng nhanh lµ: h¹t tiªu (51,4%), cµ phª (40,4%), g¹o (16,5%), h¹t ®iÒu nh©n (21,5%). MÆt hµng cã gi¸ xuÊt khÈu gi¶m m¹nh lµ: cµ phª, h¹t tiªu, h¹t ®iÒu nh©n, g¹o, chÌ. - Nhãm c«ng nghiÖp nÆng vµ kho¸ng s¶n: 9 th¸ng ®Çu n¨m t¨ng 6,6% (9 th¸ng ®Çu n¨m 2000 t¨ng 81%), do khèi l­îng xuÊt khÈu t¨ng 17,8%, lµm t¨ng kim ng¹ch kho¶ng 455 triÖu USD vµ do gi¸ gi¶m 9,4%, lµm gi¶m kim ng¹ch kho¶ng 286 triÖu USD (nÕu gi¸ kh«ng bÞ gi¶m th× nhãm nµy t¨ng tr­ëng 17,8%). Nhãm nµy cã dÇu th« t¨ng khèi l­îng xuÊt 17,1% vµ gi¸ xuÊt khÈu gi¶m 9,5%; than ®¸ t¨ng khèi l­îng xuÊt 40,3% vµ gi¸ xuÊt khÈu gi¶m 7,6%. - Nhãm c«ng nghiÖp nhÑ vµ thñ c«ng nghiÖp: 9 th¸ng ®Çu n¨m t¨ng 0,7% (9 th¸ng ®Çu n¨m 2000 t¨ng 15,7%), do khèi l­îng xuÊt khÈu t¨ng 7,7%, lµm t¨ng kim ng¹ch kho¶ng 252 triÖu USD vµ do gi¸ gi¶m 7%, lµm gi¶m kim ng¹ch kho¶ng 230 triÖu USD (nÕu gi¸ kh«ng gi¶m th× nhãm nµy t¨ng tr­ëng 7,7%). Nhãm nµy cã hµng linh kiÖn ®iÖn tö gi¶m 18,8%, hµng dÖt may gi¶m 8,7%, c¸c mÆt hµng kh¸c cã t¨ng tr­ëng nh­ng kh«ng nhiÒu. Tãm l¹i, xuÊt khÈu 9 th¸ng ®Çu n¨m so víi cïng kú n¨m 2000 t¨ng 18% vÒ khèi l­îng, lµm t¨ng kim ng¹ch kho¶ng 1.897 triÖu USD vµ gi¸ gi¶m 6,4% lµm gi¶m kim ng¹ch kho¶ng 793 triÖu USD (nÕu gi¸ kh«ng bÞ gi¶m th× xuÊt khÈu 9 th¸ng ®Çu n¨m 2001 t¨ng 18%). 2. Nguyªn nh©n 2.1 Nguyªn nh©n chñ yÕu lµm t¨ng xuÊt khÈu - Nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp ®· cã nhiÒu biÖn ph¸p xóc tiÕn th­¬ng m¹i, ph¸t triÓn thÞ tr­êng, t×nh h×nh biÕn ®éng sè l­îng thÞ tr­êng xuÊt khÈu 8 th¸ng ®Çu n¨m 2000 (theo thèng kª H¶i quan) cña n«ng s¶n chñ lùc nh­ sau: S TT MÆt hµng Sè l­îng thÞ tr­êng xuÊt khÈu T¨ng (+), gi¶m (-) N¨m 2000 8 th¸ng 2001 1 Thuû s¶n 31 39 +8 2 G¹o 25 37 +12 3 Cµ phª 31 41 +10 4 Rau qu¶ 28 40 +12 5 Cao su 24 33 +9 6 H¹t tiªu 33 41 +8 7 H¹t ®iÒu nh©n 13 25 +12 8 ChÌ 22 28 +6 9 L¹c nh©n 12 20 +8 - 9 th¸ng ®Çu n¨m ®Òu t¨ng so víi cïng kú n¨m 2000, nhiÒu thÞ tr­êng t¨ng tr­ëng nhanh vÒ tèc ®é vµ tû träng; nhiÒu mÆt hµng chñ lùc t¨ng khèi l­îng xuÊt khÈu (nh­ ®· nªu trªn); vÒ nhãm hµng kh¸c cã nhiÒu ý kiÕn ®¸nh gi¸ t¨ng c¶ gi¸ vµ khèi l­îng xuÊt khÈu (gi¸ t¨ng kho¶ng 9%, khèi l­îng t¨ng kho¶ng 19%). - Tõ th¸ng 7 ®Õn nay, tû gi¸ VN§/USD t¨ng so víi c¸c th¸ng tr­íc, cã lîi cho xuÊt khÈu. Sau ngµy 11/9 ®Õn nay, USD mÊt gi¸ kho¶ng 0,25% ®· lµm c¸c doanh nghiÖp thiÖt h¹i kh«ng nhá. - ChÝnh phñ vµ c¸c Bé/ngµnh cã nhiÒu biÖn ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu nh­: t¨ng c­êng tæ chøc c¸c §oµn ®i n­íc ngoµi ®µm ph¸n më réng thÞ tr­êng; tæ chøc c¸c §oµn ®i c¸c n¬i träng ®iÓm, gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu cña ®Þa ph­¬ng; tæ chøc héi nghÞ víi c¸c doanh nghiÖp, tËp hîp ph¶n ¶nh c¸c khã kh¨n ®Ó th¸o gì kÞp thêi; ban hµnh nhiÒu chÝnh s¸ch, gi¶i ph¸p, t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho doanh nghiÖp ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, trong ®ã næi bËt lµ: + Trao ®æi, ®µm ph¸n HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i víi Chi lª, Peru, Modava, estoni, Bungari, Pakistan, Nigeria, Ma Rèc, Hoa Kú vµ ®ang xóc tiÕn ®µm ph¸n HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i víi Bruney, NewZealand, Tanzania, Zimbabuª, Sip. + QuyÕt ®Þnh sè 46/2001/Q§-TTg, ngµy 4/4/2001 vÒ qu¶n lý xuÊt khÈu, nhËp khÈu hµng ho¸ thêi kú 2001 - 2005; NghÞ quyÕt 05/2001/NQ, ngµy 24/5/2001 vÒ bæ sung gi¶i ph¸p ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch kinh tÕ n¨m 2001; Th«ng b¸o sè 58/TB-VPCP vÒ viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu vµ qu¶n lý nhËp khÈu; c«ng bè kÕt qu¶ th­ëng xuÊt khÈu n¨m 2000 vµ triÓn khai th­ëng xuÊt khÈu n¨m 2001, trong ®ã bæ sung thªm mét sè n«ng s¶n, thùc phÈm... 2.2 Nguyªn nh©n chñ yÕu h¹n chÕ xuÊt khÈu Thø nhÊt, 9 th¸ng ®Çu n¨m gi¸ c¸c mÆt hµng chñ lùc gi¶m 10,4% so víi cïng kú n¨m 2000 (gåm toµn bé n«ng s¶n xuÊt khÈu chñ lùc, dÇu th«, hµng dÖt may, giµy dÐp, hµng ®iÖn tö, linh kiÖn m¸y tÝnh...) ®· lµm kim ng¹ch xuÊt khÈu gi¶m kho¶ng 1.023 triÖu USD. Thø hai, tõ th¸ng 4 ®Õn nay nhËp khÈu t¨ng tr­ëng chËm, nhiÒu chuyªn gia ph©n tÝch mèi quan hÖ xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu cho r»ng ®©y còng lµ yÕu tè h¹n chÕ xuÊt khÈu. Thø ba, 9 th¸ng ®Çu n¨m kinh tÕ Hoa kú, NhËt B¶n, EU vµ mét sè nÒn kinh tÕ lín kh¸c t¨ng tr­ëng chËm, thËm chÝ cã dÊu hiÖu suy tho¸i, néi tÖ suy gi¶m, søc mua cña d©n c­ gi¶m sót... ®· gãp phÇn lµm gi¶m kh¶ n¨ng xuÊt khÈu cña ta, nhÊt lµ víi c¸c mÆt hµng chñ lùc nh­ hµng dÖt may, giµy dÐp, hµng ®iÖn tö. Sau sù kiÖn 11/9 t¹i Hoa kú, thÞ tr­êng thÕ giíi biÕn ®éng t¨ng thªm bÊt lîi cho xuÊt khÈu cña ta (riªng th¸ng 9 gi¶m so víi dù kiÕn ®Çu th¸ng kho¶ng 11%). Thø t­, ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i nh×n chung vÉn ch­a ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn cña xuÊt, nhËp khÈu, nhÊt lµ viÖc hç trî th«ng tin cho s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng cã kh¶ n¨ng tiªu thô trªn thÞ tr­êng, giíi thiÖu, khuyÕch tr­¬ng th­¬ng hiÖu ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng...v× vËy, tû träng thÞ tr­êng mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu t¨ng tr­ëng chËm (nh­ ®· nªu trªn) vµ thÞ tr­êng míi kh«ng nhiÒu. Thø n¨m, HiÖp §Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú ch­a ®­îc phª chuÈn. II. NhËp khÈu 1. KÕt qu¶: - Kim ng¹ch nhËp khÈu th¸ng 9 ®¹t kho¶ng 1.320 triÖu USD, t¨ng 1,1% so víi th¸ng 8/2001 vµ t¨ng 0,1% so víi th¸ng 9 n¨m 2000. NhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi 360 triÖu USD vµ nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn trong n­íc 960 triÖu USD. - Kim ng¹ch nhËp khÈu 9 th¸ng ®Çu n¨m ®¹t kho¶ng 11.778 triÖu USD, b»ng 66,2% kÕ ho¹ch c¶ n¨m, t¨ng 5,2% so víi cïng kú n¨m 2000. Trong ®ã, nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®¹t 3.541 triÖu USD, t¨ng 15,2% vµ nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn trong n­íc ®¹t 8.237 triÖu USD, t¨ng 1,4% so víi cïng kú n¨m 2000. HÇu hÕt c¸c mÆt hµng nhËp khÈu 9 th¸ng t¨ng kh¸ so víi cïng kú n¨m 2000, trõ ph©n ho¸ häc gi¶m 28%, linh kiÖn ®iÖn tö vµ linh kiÖn m¸y vi tÝnh gi¶m 22%. 2. NhËn ®Þnh t×nh h×nh. - NhËp khÈu 9 th¸ng ®Çu n¨m cã chu kú t­¬ng tù n¨m 2000 vµ chªnh lÖch gi÷a c¸c th¸ng n¨m 2001 so víi cïng kú kh«ng lín. - Trong 7 th¸ng ®Çu n¨m 2001, trõ th¸ng 1, møc nhËp khÈu c¸c th¸ng kh¸c ®Òu cao h¬n cïng kú n¨m 2000, ®Õn th¸ng 8 nhËp khÈu kÐm h¬n vµ th¸ng 9 nhËp khÈu xÊp xØ cïng kú n¨m 2000. - Tõ th¸ng 4/2001 ®Õn nay, nhËp khÈu kh«ng t¨ng (th¸ng 4, 6,7, 8) hoÆc t¨ng thÊp (th¸ng 5 t¨ng 4,4% vµ th¸ng 9 t¨ng 1%) vµ thÊp h¬n tèc ®é t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu kho¶ng 1%/th¸ng. b. Gi¸ nhËp khÈu 9 th¸ng ®Çu n¨m gi¶m 4,5% so víi cïng kú n¨m 2000 lµm gi¶m kim ng¹ch kho¶ng 556 triÖu USD, trong ®ã cã mét sè mÆt hµng chñ yÕu gi¶m gi¸ lµ: « t« nguyªn chiÕc, thÐp, ph«i thÐp, u rª, x¨ng dÇu, giÊy c¸c lo¹i, chÊt dÎo nguyªn liÖu, sîi c¸c lo¹i, b«ng, xe 2 b¸nh g¾n m¸y d¹ng linh kiÖn l¾p r¸p. So s¸nh chªnh lÖch kim ng¹ch do gi¶m gi¸ gi÷a nhËp khÈu (ta ®­îc) vµ xuÊt khÈu (ta mÊt) th× 9 th¸ng ®Çu n¨m 2001 thiÖt 237 triÖu USD. c. Khèi l­îng hµng nhËp khÈu t¨ng 10,2% so víi cïng kú n¨m 2000 lµm t¨ng kim ng¹ch kho¶ng 1.134 triÖu USD, trong ®ã hÇu hÕt c¸c mÆt hµng chñ lùc ®Òu t¨ng (trõ linh kiÖn ®iÖn tö vµ t©n d­îc), v× vËy, tuy kim ng¹ch nhËp khÈu t¨ng chËm nh­ng hÇu hÕt nhu cÇu tiªu dïng hµng nhËp khÈu vÉn ®­îc ®¸p øng. §Õn nay, khèi l­îng nhËp khÈu mét sè mÆt hµng ®· v­ît kÕ ho¹ch n¨m vµ t¨ng nhanh so víi cïng kú n¨m 2000 lµ: xe 2 b¸nh g¾n m¸y d¹ng linh kiÖn l¾p r¸p v­ît kÕ ho¹ch 73%, t¨ng 55% so víi cïng kú n¨m 2000; « t« nguyªn chiÕc v­ît kÕ ho¹ch 41,8% vµ t¨ng 110% so víi cïng kú n¨m 2000; « t« d¹ng linh kiÖn l¾p r¸p v­ît kÕ ho¹ch 16% vµ t¨ng 103% so víi cïng kú n¨m 2000. d. Sau nhiÒu th¸ng gi¶m nhËp khÈu so níi cïng kú n¨m 2000, tõ th¸ng 6/2001, nhãm m¸y mãc, thiÕt bÞ, phô tïng ®· t¨ng so víi cïng kú n¨m 2000, tuy nhiªn vÉn thÊp h¬n møc t¨ng tr­ëng chung. e. VÒ thÞ tr­êng nhËp khÈu chñ yÕu: §¸ng l­u ý lµ, mét sè thÞ tr­êng cã tû träng lín gi¶m nhËp khÈu so víi cïng kú n¨m 2000 lµ Singapore, Hång K«ng, Indonesia vµ Ph¸p. 3. Nguyªn nh©n - Søc mua trªn thÞ tr­êng néi ®Þa t¨ng chËm, xuÊt khÈu khã kh¨n, ®Çu t­ n­íc ngoµi t¨ng chËm. - Tû gi¸ VN§ vµ USD bÊt lîi cho nhËp khÈu. - NhiÒu doanh nghiÖp cho r»ng nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi hµng nhËp khÈu tr­íc khi b¸n hµng lµ kh«ng phï hîp, t¹o khã kh¨n vÒ vèn vµ h¹n chÕ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. - Sè c¸c doanh nghiÖp tham gia nhËp khÈu cßn Ýt, míi chiÕm kho¶ng 45 -50% tæng sè doanh nghiÖp ®¨ng ký nhËp khÈu víi c¬ quan H¶i quan. - Mét sè mÆt s¶n xuÊt trong n­íc ph¸t triÓn dÇn thay thÕ hµng nhËp khÈu (d©y c¸p ®iÖn, s¶n phÈm s÷a, cao su, qu¹t ®iÖn...). - Khèi l­îng mét sè mÆt hµng t¨ng nhanh (nh­ nªu trªn) chñ yÕu do nhu cÇu tiªu dïng t¨ng. 3. C¸n c©n th­¬ng m¹i 9 th¸ng ®Çu n¨m, th­¬ng m¹i hµng ho¸ nhËp siªu 122 triÖu USD, b»ng 1% kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸. III. l­u th«ng hµng ho¸ trong n­íc 1. Tæng møc b¸n lÎ hµng ho¸ vµ dÞch vô - Tæng møc b¸n lÎ hµng ho¸ vµ doanh thu dÞch vô so víi cïng kú n¨m 2000: th¸ng 9/2001 ­íc ®¹t 21.000 tû ®ång, t¨ng 11%; 9 th¸ng ®Çu n¨m 2001 ­íc ®¹t 175 ngµn tû ®ång, t¨ng 10%. - ThÞ tr­êng ë c¸c tØnh/thµnh phè æn ®Þnh, kh«ng cã mÆt hµng "sèt gi¸". 2. ChØ sè gi¸ tiªu dïng ChØ sè gi¸ tiªu dïng th¸ng 9 ­íc t¨ng 0,5% so víi th¸ng 8 vµ t¨ng 0,7% so víi cïng kú n¨m 2000. ChØ sè gi¸ l­¬ng thùc sau mét thêi gian dµi lu«n gi¶m so víi cïng kú n¨m 2000, nay ®· b¾t ®Çu t¨ng, cô thÓ lµ: th¸ng 7 xÊp xØ b»ng th¸ng 6; th¸ng 8 t¨ng 1,2% so víi th¸ng 7 (chñ yÕu do kh«ng cung cÊp kÞp thêi g¹o xuÊt khÈu, nªn cã mét phÇn gi¸ t¨ng ¶o) vµ th¸ng 9 ­íc t¨ng 2,3% so víi th¸ng 8. 3. Mét sè mÆt hµng ®¸ng l­u ý Thãc, g¹o: so víi th¸ng 8, gi¸ g¹o tÎ ë nhiÒu ®Þa ph­¬ng phÝa B¾c kho¶ng 2.800 - 3.000 ®ång/kg, t¨ng kho¶ng 200 ®ång/kg; ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long kho¶ng 2.500 ®ång/kg, t¨ng 100 ®ång/kg. ë mét sè vïng lò, lôt, nhu cÇu tiªu thô ®­îc ®¸p øng, tuy nhiªn søc mua cña d©n thÊp nªn cã thêi ®iÓm, cã n¬i x¶y ra t×nh h×nh d©n thiÕu ®ãi (Gia Lai). Cµ phª: so víi th¸ng 8, gi¸ cµ phª lo¹i 1 kho¶ng 5.100 ®ång/kg, t¨ng 100 - 200 ®ång/kg, riªng ë §ång Nai gi¸ vÉn kho¶ng 4.800 ®ång/kg. Nh×n chung gi¸ cµ phª ®ang ë møc qu¸ thÊp thiÖt h¹i cho n«ng d©n, tuy 2 tuÇn gÇn ®©y ®· cã dÊu hiÖu t¨ng gi¸, nh­ng kh«ng thËt æn ®Þnh vµ ch¾c ch¾n. Rau, qu¶: ë phÝa B¾c s¶n l­îng rau t­¬i gi¶m ®¸ng kÓ, do mïa m­a kÕt thóc sím, v× vËy gi¸ trªn thÞ tr­êng t¨ng kho¶ng 10 -15% so víi cïng kú n¨m tr­íc, nhÊt lµ c¸c lo¹i rau qu¶ xuÊt khÈu. MÝa ®­êng: gi¸ mÝa c©y t¹i c¸c tØnh phÝa Nam kho¶ng 210 - 250 ®ång/kg, so víi cuèi th¸ng 8, gi¶m 50 - 60 ®ång/kg, so víi cïng kú n¨m 2000 th× vÉn cao h¬n 20 - 40 ®ång/kg. Tuy ®ang thêi vô s¶n xuÊt b¸nh Trung Thu, nh­ng gi¸ ®­êng cã xu h­íng gi¶m, so víi th¸ng 8 gi¶m kho¶ng 200 - 300 ®ång/kg, do ®­êng Th¸i Lan s¶n xuÊt rÎ h¬n, ®· nhËp lËu vµo n­íc ta. HiÖn nay, gi¸ ®­êng RE trªn thÞ tr­êng kho¶ng 7.100 - 7.200 ®/kg, thÞ tr­êng æn ®Þnh. X¨ng dÇu: t×nh h×nh thÞ tr­êng x¨ng dÇu trong n­íc vÉn æn ®Þnh, nh­ng kinh doanh x¨ng dÇu cña c¸c doanh nghiÖp gÆp khã kh¨n, do t¨ng tû gi¸ ngo¹i tÖ vµ Nhµ n­íc liªn tôc thay ®æi thuÕ suÊt nhËp khÈu. Ph©n bãn: so víi cuèi th¸ng 8 gi¸ b¸n u rª nhËp khÈu t¹i mét sè ®Þa ph­¬ng phÝa Nam kho¶ng 2.250 - 2.270 ®ång/kg, t¨ng 20 - 50 ®ång/kg. Víi tØ gi¸ VN§ so víi USD hiÖn nay, hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp kinh doanh ph©n bãn bÞ lç, ®· gi¶m s¶n xuÊt vµ nhËp khÈu, nh­ng vÉn ®ñ l­îng ®¸p øng vô §«ng - Xu©n s¾p tíi. VËt liÖu x©y dùng: ë c¸c tØnh phÝa B¾c nhu cÇu tiªu thô vµ gi¸ t­¬ng ®èi æn ®Þnh; ë c¸c tØnh phÝa Nam, do lò, lôt ë c¸c tØnh ®ång b»ng s«ng Cöu Long nªn nhu cÇu tiªu thô vµ gi¸ hÇu hÕt c¸c mÆt hµng ®Òu gi¶m so víi lóc ch­a lò, lôt. B¸n c¸c mÆt hµng chÝnh s¸ch ë 19 tØnh miÒn nói - Muèi ièt: ­íc th¸ng 9 ®¹t 5.200 tÊn, b»ng th¸ng 8. 9 th¸ng ®Çu n¨m ®¹t 45.700 tÊn, b»ng 71% kÕ ho¹ch n¨m vµ b»ng cïng kú n¨m 2000. Mét sè tØnh ®¹t kÕ ho¹ch thÊp lµ: §¾c L¾c, Gia Lai, Qu¶ng Ninh, L©m §ång, B×nh Ph­íc. - DÇu ho¶: ­íc th¸ng 9 ®¹t 1.750 tÊn, so víi th¸ng 8 t¨ng 6,5%. 9 th¸ng ®¹t 14.400 tÊn, b»ng 70% kÕ ho¹ch n¨m vµ t¨ng 2% so víi cïng kú n¨m 2000. Mét sè tØnh ®¹t kÕ ho¹ch thÊp lµ: L©m §ång, Qu¶ng Ninh, L¹ng S¬n, Hµ Giang, Yªn B¸i. Riªng Tuyªn Quang ®Õn nay ®· b¸n v­ît kÕ ho¹ch 19,4%. 4. Qu¶n lý thÞ tr­êng VÒ chèng hµng gi¶: gÇn ®©y, ë mét sè ®Þa ph­¬ng ph¸t hiÖn thÐp x©y dùng gi¶ nh·n m¸c cña thÐp do nhµ m¸y gang thÐp Th¸i Nguyªn s¶n xuÊt, ë biªn giíi T©y Nam tiÕp tôc cã t×nh tr¹ng thuèc l¸ gi¶ s¶n xuÊt t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh, ®­îc chuyÓn qua Campuchia vµ nhËp lËu trë l¹i ViÖt Nam (chñ yÕu lµ thuèc l¸ Jet). VÒ chèng bu«n lËu: ®­êng kÝnh vµ thuèc l¸ ®iÕu vÉn tiÕp tôc nhËp lËu víi sè l­îng lín. Trong thêi gian lò, lôt, nhËp lËu t¨ng m¹nh ë khu vùc biªn giíi T©y Nam, do kh¶ n¨ng kiÓm so¸t vèn ®· h¹n chÕ, khi lò lôt cµng khã kiÓm so¸t h¬n. 5. Mét sè nhËn ®Þnh vÒ thÞ tr­êng MÆt ®­îc - 9 th¸ng ®Çu n¨m thÞ tr­êng t­¬ng ®èi æn ®Þnh, so víi cïng kú n¨m 2000 l­u th«ng hµng ho¸ t¨ng ë hÇu hÕt c¸c ®Þa ph­¬ng trong c¶ n­íc. - Gi¸ l­¬ng thùc sau nhiÒu th¸ng liªn tôc gi¶m so víi cïng kú n¨m 2000, nay ®· chuyÓn biÕn vµ ®ang cã xu h­íng t¨ng, cã lîi cho n«ng d©n (xem thªm ë phÇn chØ sè gi¸ tiªu dïng). - Tæ chøc kh¸ tèt viÖc b¸n mÆt hµng chÝnh s¸ch phôc vô ®ång bµo miÒn nói. MÆt ch­a ®­îc - Thêi gian qua chÝnh s¸ch thuÕ thay ®æi nhiÒu ®· ¶nh h­ëng kh«ng tèt tíi m«i tr­êng kinh doanh vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. - ChØ sè gi¸ tiªu dïng vÉn ë møc thÊp, kh«ng cã lîi cho n«ng d©n. - Kinh doanh x¨ng dÇu ch­a cã c¬ chÕ æn ®Þnh. - Qu¶n lý vÖ sinh, phßng dÞch vµ chÊt l­îng thùc phÈm cßn láng lÎo, nhÊt lµ víi c¸c hé kinh doanh c¸ thÓ. Nguyªn nh©n chñ yÕu a. Nguyªn nh©n tÝch cùc: - NhiÒu chuyªn gia ®¸nh gi¸, biÕn ®éng t¨ng tû gi¸ VN§/USD võa qua kh«ng lín nh­ng ®· gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu. - C¸c biÖn ph¸p kÝch cÇu cña ChÝnh phñ tiÕp tôc ®­îc duy tr× vµ ®Èy m¹nh, tæng khèi l­îng thanh to¸n 8 th¸ng ®Çu n¨m t¨ng kho¶ng 13%. - ChÝnh phñ cã nhiÒu biÖn ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu c¸c th¸ng cuèi n¨m, ®Ó ®¹t môc tiªu xuÊt khÈu ®· ®Ò ra; g¾n l­u th«ng hµng ho¸ trong n­íc víi xuÊt, nhËp khÈu mÆt hµng thiÕt yÕu. b. Nguyªn nh©n h¹n chÕ: - 9 th¸ng ®Çu n¨m søc mua cã t¨ng vµ phô thuéc phÇn lín vµo hç trî cña Nhµ n­íc, nªn ch­a thÓ cã sù biÕn ®æi c¨n b¶n vµ t¨ng nhanh søc mua. - ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng sau mét thêi gian triÓn khai thùc hiÖn ®· nÈy sinh nhiÒu vÊn ®Ò bÊt cËp, cÇn nhanh chãng söa ®æi ®Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp cã ho¹t ®éng lµnh m¹nh. - VÒ vèn cã nghÞch lý ®ang tån t¹i lµ c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i th× ø ®äng vèn, cßn c¸c doanh nghiÖp thiÕu vèn th× kh«ng vay ®­îc ë Ng©n hµng do bÞ rµng buéc nhiÒu thñ tôc phiÒn hµ, ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò thñ tôc thÕ chÊp vay tiÒn. - Gi¸ l­¬ng thùc tuy cã t¨ng so víi th¸ng 8, nh­ng vÒ tæng thÓ th× gi¸ n«ng s¶n vÉn ë møc thÊp, thu nhËp cña n«ng d©n t¨ng rÊt chËm. PhÇn thø haisù chØ ®¹o, ®iÒu hµnh cña nhµ n­íc vÒ th­¬ng m¹i I. ChÝnh phñ - §ång ý Bé Th­¬ng m¹i thay mÆt ChÝnh phñ ta ký HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i víi Tadania, Dimbabuª vµ SÝp; nguyªn t¾c ph­¬ng ¸n ®µm ph¸n ®iÒu chØnh HiÖp ®Þnh dÖt may víi EU; NghÞ ®Þnh th­ vµ B¶n chµo cam kÕt cña ta vÒ hîp t¸c dÞch vô ASEAN. - Yªu cÇu Bé Th­¬ng m¹i lµm viÖc víi Indonesia ®Ó ®¹t ®­îc tho¶ thuËn Indonesia sÏ mua æn ®Þnh g¹o cña ViÖt Nam trong thêi gian 3 - 4 n¨m víi khèi l­îng hµng n¨m tõ 1,2 - 1,5 triÖu tÊn. §ång ý b¸n tr¶ chËm víi thêi h¹n 2 n¨m cho Indonesia 100 ngµn tÊn g¹o vµ miÔn l·i suÊt tr¶ ch¹m 1 n¨m. - Ban hµnh quy chÕ tÝn dông hç trî xuÊt khÈu, n©ng møc vèn ®iÒu lÖ cña Quü hç trî ph¸t triÓn lªn 5.000 tû ®ång. - Bæ sung « t« chë kh¸ch tõ 25 chç ngåi trë lªn vµo danh môc c¸c s¶n phÈm c¬ khÝ ­u ®·i ®­îc h­ëng chÝnh s¸ch hç trî ph¸t triÓn II. Bé Th­¬ng m¹i 1. Ban hµnh vµ h­íng dÉn v¨n b¶n qui ph¹m Ph¸p luËt - H­íng dÉn thùc hiÖn NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ vÒ quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt Th­¬ng m¹i vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu, nhËp khÈu, gia c«ng vµ ®¹i lý mua b¸n hµng ho¸ víi n­íc ngoµi. - Gãp ý kiÕn víi dù th¶o NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ vÒ ph©n lo¹i hµng ho¸ xuÊt khÈu, nhËp khÈu theo c«ng ­íc HS. - Phèi hîp víi Bé Thuû s¶n gi¶i quyÕt viÖc xuÊt khÈu t«m sang thÞ tr­êng NhËt B¶n (ng¨n chÆn t«m xuÊt khÈu cã d­ l­îng phãng x¹ cho phÐp); phèi hîp víi liªn Bé: KÕ ho¹ch vµ §Çu t­, Tµi chÝnh, Ngo¹i giao, T­ ph¸p, Tæng côc H¶i quan vÒ "mét sè néi dung sÏ ®­a vµo HiÖp ®Þnh vÒ mËu dÞch tù do ViÖt Nam - Liªn Bang Nga". - Tr×nh thñ t­íng ChÝnh phñ §Ò ¸n gi¶m bít mÆt hµng trong danh môc hµng xuÊt khÈu kh«ng thuéc ®èi t­îng doanh nghÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi mua ®Ó xuÊt khÈu; ph­¬ng ¸n kiÓm tra – kiÓm so¸t thuèc l¸ ®iÕu nhËp lËu bµy b¸n trªn thÞ tr­êng néi ®Þa. - §Ò nghÞ UBND tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng gi¶i quyÕt sím mét sè c«ng t¸c träng t©m ®Ó tæ chøc Ban chØ ®¹o chèng bu«n lËu, hµng gi¶ vµ gian lËn th­¬ng m¹i ë ®Þa ph­¬ng. 2. Më réng thÞ tr­êng th«ng qua ®µm ph¸n a. WTO - Hoµn thiÖn Ph­¬ng ¸n vµ B¶n chµo vÒ DÞch vô vµ Lé tr×nh c¾t gi¶m c¸c hµng rµo phi thuÕ göi c¸c thµnh viªn WTO. - Hoµn thµnh vµ göi Tê tr×nh Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ x©y dùng v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt vÒ thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ vµ thuÕ chèng trî cÊp. b. APEC - Tæ chøc Héi th¶o Phæ biÕn kiÕn thøc Th­¬ng m¹i ®iÖn tö trong khu«n khæ APEC t¹i TP. Hå ChÝ Minh, §µ N½ng vµ Hµ néi. - Phôc vô cho tiÕp xóc song ph­¬ng t¹i héi nghÞ cÊp cao APEC 9 vµ héi nghÞ Bé tr­ëng Ngo¹i giao - Kinh tÕ APEC 13, t¹i Th­îng H¶i. c. ASEM - Tæ chøc thµnh c«ng héi nghÞ EMM3 (hËu cÇn, nghi thøc lÔ t©n, kÞch b¶n chñ to¹ vµ v¨n kiÖn cho EMM3). - Chñ tr× Héi nghÞ Bé tr­ëng kinh tÕ ¸ - ¢u lÇn thø 3 vµ c¸c héi nghÞ liªn quan. - Tham gia ®iÒu phèi vµ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn hËu cÇn t¹i héi nghÞ EMM3. d. ASEAN - Tæ chøc thµnh c«ng Bé tr­ëng kinh tÕ ASEAN lÇn thø 33 (hËu cÇn, nghi thøc lÔ t©n, kÞch b¶n chñ to¹ vµ v¨n kiÖn cho ASEAN lÇn thø 33 ). - Chñ tr× héi nghÞ Bé tr­ëng kinh tÕ ASEAN lÇn thø 33 vµ c¸c Héi nghÞ liªn quan. - ChuÈn bÞ tham gia Héi nghÞ Th­îng ®Ønh ASEAN (th¸ng 11/2001) t¹i Brunei. - Nghiªn cøu kh¶ n¨ng thiÕt lËp Khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN-Trung Quèc vµ tham gia cuéc häp lÇn thø 3 Nhãm nghiªn cøu ASEAN-Trung Quèc. 3. Tæ chøc héi nghÞ - Tæ chøc c¸c cuéc gÆp song ph­¬ng gi÷a Bé tr­ëng Th­¬ng m¹i Vò Khoan víi c¸c Bé tr­ëng c¸c n­íc tham dù EMM3. - Héi nghÞ Tham t¸n Th­¬ng m¹i (ngµy 20, 21 vµ 24/9, t¹i Hµ Néi) vµ tæ chøc héi nghÞ tham t¸n tiÕp xóc víi doanh nghiÖp t¹i 3 miÒn.,. t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch TH¦¥NG M¹I th¸ng 10/2001 PhÇn thø nhÊt TiÕn ®é thùc hiÖn kÕ ho¹ch. I. xuÊt khÈu 1.KÕt qu¶ - Th¸ng 10 kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t kho¶ng 1.230 triÖu USD, t¨ng 13,5% so víi sè thùc hiÖn th¸ng 9/2001 (1230/1084) song l¹i gi¶m 5,3% so víi thùc hiÖn th¸ng 10 n¨m 2000. XuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®¹t 500 triÖu USD (kÓ c¶ dÇu th«), xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn trong n­íc ®¹t 730 triÖu USD. MÆt hµng chñ yÕu xuÊt khÈu th¸ng 10 t¨ng so víi th¸ng 9 gåm cã: thñy s¶n, cao su, than ®¸, dÖt may, giÇy dÐp, ®iÖn tö vµ linh kiÖn m¸y vi tÝnh vµ thñ c«ng mü nghÖ; mÆt hµng gi¶m cã g¹o vµ l¹c nh©n. C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu th¸ng 10 n¨m nay t¨ng so víi th¸ng 10/2000 bao gåm: thñy s¶n, chÌ, l¹c nh©n, hµng dÖt may vµ thñ c«ng mü nghÖ; c¸c mÆt hµng gi¶m sót gåm cã: g¹o, dÇu th«, giµy dÐp, ®iÖn tö vµ linh kiÖn m¸y vi tÝnh. §¸ng l­u ý lµ: so víi cïng kú n¨m 2000 kim ng¹ch cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi th¸ng 9 chØ b»ng 83,4% vµ th¸ng 10 b»ng 77,6%; c¸c doanh nghiÖp 100% vèn trong n­íc th¸ng 9 b»ng 89,2% vµ th¸ng 10 t¨ng 11,5%. + VÒ gi¸ xuÊt khÈu: So víi th¸ng 9, h¹t ®iÒu nh©n vµ g¹o t¨ng gi¸, cßn c¸c n«ng s¶n chñ lùc kh¸c gi¸ kh«ng t¨ng hoÆc xÊp xØ b»ng. So víi cïng kú n¨m 2000, gi¸ xuÊt khÈu gi¶m 11,4%, trong ®ã chÌ gi¶m 3,5%, l¹c nh©n gi¶m 7,5%, g¹o gi¶m 9%, cao su gi¶m 9,1%, rau, qu¶ gi¶m 10%, thuû s¶n gi¶m 15 - 17%, cµ phª gi¶m 36%, h¹t tiªu gi¶m 47,6%. + VÒ khèi l­îng xuÊt khÈu: So víi th¸ng 9, g¹o vµ l¹c nh©n gi¶m khèi l­îng, cßn c¸c n«ng s¶n chñ lùc kh¸c ®Òu t¨ng hoÆc xÊp xØ b»ng. So víi cïng kú n¨m 2000, khèi l­îng xuÊt khÈu t¨ng 17%, trong ®ã, rau qu¶ t¨ng 13,7%, h¹t ®iÒu nh©n t¨ng 23,8%, cµ phª t¨ng 25%, chÌ t¨ng 33,3%, l¹c nh©n t¨ng 37,9%, cao su t¨ng 122%. 2. Nguyªn nh©n a. Nguyªn nh©n chñ yÕu h¹n chÕ xuÊt khÈu th¸ng 10: Thø nhÊt lµ, nÒn kinh tÕ ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi vÉn trong t×nh tr¹ng suy tho¸i hoÆc t¨ng tr­ëng chËm so víi dù b¸o ®Çu n¨m, nhÊt lµ thÞ tr­êng chñ lùc cña ta. Sau sù kiÖn 11/9 ë Hoa Kú vµ cuéc chiÕn cña Hoa Kú t¹i ¸pganixtan, t×nh tr¹ng kinh tÕ thÕ giíi l¹i cµng gi¶m sót h¬n (WB ®¸nh gi¸ t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn lµ 1- 1,5%, tr­íc 11/9 lµ dù ®o¸n t¨ng 2%). Thø hai lµ, gi¸ hÇu hÕt c¸c mÆt hµng, nhãm hµng xuÊt khÈu tiÕp tôc gi¶m hoÆc ®øng ë møc thÊp so víi cïng kú n¨m 2000, chØ sè gi¸ hµng xuÊt khÈu th¸ng 10 so víi cïng kú n¨m 2000 gi¶m 15,7% (t­¬ng ®­¬ng 229 triÖu USD); v× vËy kim ng¹ch nhiÒu mÆt hµng kh«ng t¨ng hoÆc t¨ng chËm. Thø ba lµ, g¹o, dÇu th«, giµy dÐp c¸c lo¹i, linh kiÖn ®iÖn tö (c¸c mÆt hµng nµy chiÕm 40% kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸) gi¶m khèi l­îng xuÊt khÈu so víi cïng kú n¨m 2000, nªn xuÊt khÈu th¸ng 10 chØ b»ng 74,9% cïng kú n¨m 2000. Thø t­ lµ, xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi b»ng 77,6% cïng kú n¨m 2000. b. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµm t¨ng xuÊt khÈu th¸ng 10: - Thuû s¶n, h¹t tiªu, h¹t ®iÒu nh©n, chÌ, l¹c nh©n, than ®¸, hµng dÖt may, thñ c«ng mü nghÖ...t¨ng nhanh khèi l­îng xuÊt khÈu. - T¨ng c­êng xóc tiÕn th­¬ng m¹i; xö lý kÞp thêi h¹n chÕ c¸c yÕu tè lµm gi¶m xuÊt khÈu do ¶nh h­ëng cña sù kiÖn 11/9 t¹i Hoa Kú; ChÝnh phñ tæ chøc nhiÒu ®oµn c«ng t¸c, trùc tiÕp th¸o gì khã kh¨n cho ®Þa ph­¬ng, doanh nghiÖp ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, hoµn thµnh môc tiªu kÕ ho¹ch th­¬ng m¹i n¨m 2001. - 10 th¸ng ®Çu n¨m kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t 12.710 triÖu USD, b»ng 75,8% kÕ ho¹ch c¶ n¨m, t¨ng 7,2% so víi cïng kú n¨m 2000. Trong ®ã, xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®¹t 5.755 triÖu USD, t¨ng 3,4% vµ xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn trong n­íc ®¹t 6.955 triÖu USD, t¨ng 10,6% so víi cïng kú n¨m 2000. II. NhËp khÈu 1. KÕt qu¶ - Kim ng¹ch nhËp khÈu th¸ng 10 ®¹t kho¶ng 1.350 triÖu USD, t¨ng 14% so víi th¸ng 9/2001 nh­ng l¹i gi¶m 5,7% so víi thùc hiÖn th¸ng 10 n¨m 2000. C¸c mÆt hµng chñ yÕu nhËp khÈu trong th¸ng víi khèi l­îng kh¸ lµ: x¨ng dÇu, linh kiÖn xe g¾n m¸y, « t« d¹ng nguyªn chiÕc, linh kiÖn « t«, thÐp c¸c lo¹i, ph«i thÐp, ... . NhËn ®Þnh t×nh h×nh nhËp khÈu th¸ng 10 - Gi¸ nhËp khÈu gi¶m 16,6% so víi cïng kú n¨m 2000, trong ®ã cã mét sè mÆt hµng chñ yÕu gi¶m gi¸ lµ: thÐp, ph«i thÐp, u rª, x¨ng dÇu, giÊy c¸c lo¹i, chÊt dÎo nguyªn liÖu, sîi c¸c lo¹i, b«ng, xe 2 b¸nh g¾n m¸y d¹ng linh kiÖn l¾p r¸p. - Khèi l­îng hµng nhËp khÈu t¨ng 13,5% so víi cïng kú n¨m 2000, trong ®ã cã nhiÒu mÆt hµng chñ yÕu t¨ng nhanh nh­: « t« nguyªn chiÕc t¨ng 32%, « t« d¹ng linh kiÖn l¾p r¸p t¨ng 52,7%, thÐp t¨ng 83,5%, x¨ng dÇu t¨ng 36,9%, giÊy t¨ng 13%, b«ng t¨ng 33%, phô liÖu dÖt may t¨ng 26%. - Mét sè mÆt hµng chñ yÕu gi¶m kim ng¹ch nhËp khÈu lµ: ph©n bãn, xe 2 b¸nh g¾n m¸y d¹ng linh kiÖn l¾p r¸p, giÊy, chÊt dÎo nguyªn liÖu, sîi, ho¸ chÊt nguyªn liÖu, m¸y mãc, thiÕt bÞ, phô tïng vµ linh kiÖn ®iÖn tö. - VÒ thÞ tr­êng nhËp khÈu chñ yÕu 9 th¸ng ®Çu n¨m so víi cïng kú n¨m 2000: + Nhãm thÞ tr­êng t¨ng tr­ëng chiÕm 66% tæng kim ng¹ch vµ nhãm c¸c thÞ tr­êng kh«ng t¨ng tr­ëng chiÕm 34%, nhËp khÈu ë thÞ tr­êng ch©u ¢u t¨ng nhanh, ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc thuéc EU nh­ PhÇn Lan, Thôy §iÓn, §an M¹ch, Hµ Lan, §øc, Anh vµ LB. Nga. Trong nhãm c¸c thÞ tr­êng t¨ng nhËp khÈu cã 16 thÞ tr­êng t¨ng cao h¬n møc t¨ng tr­ëng chung, ®¸ng l­u ý lµ Niu-di-l©n t¨ng kho¶ng 213% trong khi xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng nµy chØ t¨ng d­íi 1%; PhÇn Lan t¨ng 141%, LB. Nga t¨ng 53%, §øc t¨ng 37%, Trung Quèc t¨ng 20,7%; cã 2 thÞ tr­êng nhËp c«ng nghÖ nguån chñ yÕu, t¨ng thÊp lµ NhËt B¶n t¨ng 2,8% vµ ¤xtr©ylia t¨ng 2,6%. Cã 5 thÞ tr­êng kim ng¹ch nhËp khÈu tõ 200 triÖu USD trë lªn chiÕm kho¶ng 25% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu chØ ®¹t 85,5% so víi cïng kú n¨m 2000 lµ: Hoa Kú b»ng 98,7%, Ph¸p b»ng 90,8%, In®«nªxia b»ng 88,1%, Singapore b»ng 85,4% vµ Hång K«ng b»ng 75,6%. 2. Nguyªn nh©n Ngoµi nh÷ng nguyªn nh©n nh­ ®· nªu ë phÇn xuÊt khÈu, cßn cã mét sè nguyªn nh©n lµ: - Tû gi¸ VN§ vµ USD diÔn biÕn bÊt lîi cho nhËp khÈu. - NhiÒu mÆt hµng nhËp khÈu chñ yÕu t¨ng tr­ëng chËm lµ do søc mua trªn thÞ tr­êng néi ®Þa t¨ng chËm vµ xuÊt khÈu khã kh¨n. - NhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi gi¶m sót, chØ b»ng 74,5% cïng kú n¨m 2000. - Kim ng¹ch nhËp khÈu 10 th¸ng ®Çu n¨m ®¹t kho¶ng 12.988 triÖu USD, b»ng 73% kÕ ho¹ch c¶ n¨m, t¨ng 2,8% so víi cïng kú n¨m 2000. Trong ®ã, nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®¹t 3.881 triÖu USD, t¨ng 9,1% vµ nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn trong n­íc ®¹t 9.107 triÖu USD, t¨ng 0,3% so víi cïng kú n¨m 2000. 3. C¸n c©n th­¬ng m¹i - 10 th¸ng, th­¬ng m¹i hµng ho¸ nhËp siªu 278 triÖu USD, b»ng 2,2% kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸, so víi cïng kú n¨m tr­íc, gi¶m 503 triÖu USD. III. l­u th«ng hµng ho¸ vµ dÞch vô trªn thÞ tr­êng néi ®Þa 1. Tæng møc b¸n lÎ hµng ho¸ vµ dÞch vô - Th¸ng 10, ­íc ®¹t 20,6 ngµn tû ®ång, t¨ng 1,6% so víi th¸ng 9 vµ t¨ng 11% so víi cïng kú n¨m 2000. Tæng møc b¸n lÎ hµng ho¸ vµ dÞch vô ë hÇu hÕt c¸c tØnh trong c¶ n­íc ®Òu t¨ng so víi th¸ng 9 (®ång b»ng s«ng Hång t¨ng 0,9%, Hµ Néi t¨ng 1,1%, ®ång b»ng s«ng Cöu Long t¨ng 1,6%, TP. Hå ChÝ Minh t¨ng 1,4%...). - 10 th¸ng ®Çu n¨m, ­íc ®¹t 195 ngµn tû ®ång, b»ng 79,6% kÕ ho¹ch n¨m 2001 vµ t¨ng 9% so víi cïng kú n¨m 2000. - ThÞ tr­êng ë c¸c tØnh/thµnh phè æn ®Þnh, kh«ng cã mÆt hµng "sèt gi¸". 2. ChØ sè gi¸ tiªu dïng: Th¸ng 10, b»ng th¸ng 9 vµ t¨ng 0,4% so víi cïng kú cïng kú n¨m 2000; so víi th¸ng 12/2000 b»ng 99,6%. ChØ sè gi¸ l­¬ng thùc t¨ng 0,4% so víi cïng kú n¨m 2000 vµ th¸ng 9/2001, tuy nhiªn so víi th¸ng 12/2000 vÉn gi¶m 2,6%. * Mét sè mÆt hµng ®¸ng l­u ý Muèi: hiÖn nay gi¸ muèi c¸c tØnh miÒn B¾c kho¶ng 1.100 - 1.300 ®ång/kg, miÒn Trung 900 - 1.200 ®ång/kg, miÒn Nam 800 - 1.000 ®ång/kg; so víi cïng kú n¨m 2000 t¨ng 200 - 400 ®ång/kg. Mét phÇn ®ång muèi chuyÓn sang nu«i trång thuû s¶n nªn s¶n l­îng vô 2000 - 2001 chØ t¨ng kho¶ng 6%, tuy nhiªn ®Õn 1/10/2001 vÉn ®ñ lùc l­îng ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng. Thãc, g¹o: gi¸ g¹o t¨ng ë hÇu hÕt c¸c ®Þa ph­¬ng trong c¶ n­íc: c¸c tØnh phÝa B¾c kho¶ng 2.600 - 2.700 ®ång/kg, t¨ng 20 ®ång/kg; c¸c tØnh miÒn Trung kho¶ng 2.700 - 2.800 ®ång/kg, t¨ng 100 ®ång/kg; c¸c tØnh ®ång b»ng s«ng Cöu Long kho¶ng 2.550 - 2650 ®ång/kg, t¨ng 50 - 100 ®ång/kg. MÝa ®­êng: th¸ng 10, gi¸ mÝa ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long ®ang t¨ng cao, ®¹t møc kû lôc, mÝa nguyªn liÖu 8 ch÷ ®­êng c¸c nhµ m¸y mua 285 - 300 ®ång/kg t¨ng 100 - 120 ®ång/kg so víi cïng kú n¨m 2000. T¹i Trµ Vinh, 7 gi¸m ®èc c¸c nhµ m¸y ®­êng ®· häp ®¸nh gi¸ r»ng gi¸ mÝa t¨ng kh«ng ph¶i lµ do thiÕu nguån mÝa nguyªn liÖu mµ do c¸c nhµ m¸y sî thiÕu nguyªn liÖu nªn tõ cuèi th¸ng 7 ®· vµo vô s¶n xuÊt, sím h¬n th­êng lÖ 2 th¸ng tranh nhau mua sím, mét sè nhµ m¸y mua tr­íc mÝa non... ®ång thêi ®­a ra tho¶ thuËn lµ: gi¶m gi¸ mua mÝa theo 3 ®ît mµ ®ît 3 lµ tõ 21/10 trë ®i víi gi¸ mua thèng nhÊt t¹i bµn c©n nhµ m¸y 265 ®ång/kg. Gi¸ ®­êng RE tõ 6.800 - 7.200 ®ång/kg, gi¶m 100 - 200 ®ång/kg. Cµ phª: ®· b¾t ®Çu thu ho¹ch vô 2001 - 2002, nguån cung tiÕp tôc t¨ng, gi¸ lo¹i 1 trªn thÞ tr­êng kho¶ng 3.300 - 3.600 ®ång/kg, gi¶m 300 - 600 ®ång/kg. C¸c tæ chøc tÝn dông thùc hiÖn khoanh nî 3 n¨m kÓ tõ ngµy 1/8/2001, ®èi víi c¸ nh©n, hé gia ®×nh vµ doanh nghiÖp cã c¸c kho¶n vay nî t¹i c¸c tæ chøc tÝn dông ®Ó trång, ch¨m sãc, mua gom vµ chÕ biÕn cµ phª (trõ viÖc vay t¹m tr÷ cµ phª) ®· ®Õn h¹n tr¶, ®· ®­îc gia h¹n, gi·n nî vµ nî qu¸ h¹n ®Õn ngµy 31/7/2001; trong thêi gian khoanh nî, c¸c tæ chøc tÝn dông ch­a thu nî gèc vµ kh«ng thu l·i. X¨ng dÇu: gi¸ trªn thÞ tr­êng æn ®Þnh, mÆc dï trªn thÞ tr­êng thÕ giíi cã nhiÒu biÕn ®éng vµ Nhµ n­íc liªn tôc ®iÒu chØnh thuÕ nhËp khÈu. Gas: ngµy 18/10/2001, mét sè c«ng ty gas ®· b¾t ®Çu gi¶m gi¸ b¸n lÎ (c«ng ty Mobil Unique Gas gi¶m 208,3 ®ång/kg, VT Gas gi¶m 200 ®ång/kg, Perto Vietnam Gas gi¶m 150 ®ång/kg...), do gi¸ gas trªn thÞ tr­êng thÕ giíi g¶m m¹nh, dù b¸o gi¸ cßn tiÕp tôc gi¶m. Ph©n bãn: do b­íc vµo trång c©y vô §«ng, gi¸ ph©n bãn cã xu h­íng t¨ng, hiÖn nay u rª kho¶ng 2.200 - 2.400 ®ång/kg, t¨ng 50 - 100 ®ång/kg. §ñ lùc l­îng ®¸p øng c¸c nhu cÇu tiªu dïng. 3. B¸n c¸c mÆt hµng chÝnh s¸ch ë 19 tØnh miÒn nói - Muèi ièt: ­íc th¸ng 10 ®¹t 4.800 tÊn, b»ng 87% th¸ng 9. 10 th¸ng ®Çu n¨m ®¹t 50.934 tÊn, b»ng 79% kÕ ho¹ch n¨m vµ xÊp xØ cïng kú n¨m 2000. Mét sè tØnh ®¹t kÕ ho¹ch thÊp lµ: §¾c L¾c (17%), Gia Lai (62%), Qu¶ng Ninh (64%), L©m §ång (69%), B×nh Ph­íc (79%), B¾c K¹n (84,5%). Mét sè tØnh ®Õn nay ®· b¸n v­ît kÕ ho¹ch lµ: Yªn B¸i (106%), Cao B»ng (108,8%) vµ Kon Tum (118,7%). - DÇu ho¶: ­íc th¸ng 10 ®¹t 1.600 tÊn, b»ng 92% th¸ng 9. 10 th¸ng ®¹t 14.943 tÊn, b»ng 72% kÕ ho¹ch n¨m vµ b»ng 98% cïng kú n¨m 2000. Mét sè tØnh ®¹t kÕ ho¹ch thÊp lµ: B×nh Ph­íc (37%), L©m §ång (50%), Qu¶ng Ninh (42%), L¹ng S¬n (63%), Hµ Giang (69%), Hoµ B×nh (72%), Yªn B¸i (76%). Riªng Tuyªn Quang ®Õn nay ®· b¸n v­ît kÕ ho¹ch 43%. 4. Qu¶n lý thÞ tr­êng Trong th¸ng 10, Ban chØ ®¹o chèng bu«n lËu, hµng gi¶ vµ gian lËn th­¬ng m¹i (gäi t¾t lµ Ban chØ ®¹o 127/TW) ®· ho¹t ®éng. NhiÒu ®Þa ph­¬ng ®· triÓn khai thùc hiÖn QuyÕt ®Þnh 127/2001/Q§-TTg cña Thñ t­íng ChÝnh phñ vµ c«ng v¨n 3640/BC§/TW cña Ban chØ ®¹o 127/TW, thµnh lËp Ban chØ ®¹o chèng bu«n lËu, hµng gi¶ vµ gian lËn th­¬ng m¹i ë ®Þa ph­¬ng (gäi t¾t lµ Ban chØ ®¹o 127/§P). Th¸ng 10 ®· kiÓm tra vµ xö lý h¬n 5000 vô vi ph¹m, tæng sè tiÒn thu ­íc l l tû ®ång. T×nh h×nh nhËp lËu khung xe m¸y Trung Quèc t¨ng nhanh ë c¸c cöa khÈu biªn giíi phÝa B¾c (chØ riªng 2 ngµy 3/10 vµ 5/10, c«ng an B¾c Giang, B¾c Ninh, Hµ Néi ®· b¾t gi÷ gÇn 3000 khung xe m¸y Trung Quèc nhËp lËu). 5. Mét sè nhËn ®Þnh vÒ l­u th«ng hµng ho¸ vµ dÞch vô trªn thÞ tr­êng néi ®Þa th¸ng 10 MÆt ®­îc: - ThÞ tr­êng t­¬ng ®èi æn ®Þnh, mÆc dï thÞ tr­êng thÕ giíi cã nhiÒu biÕn ®éng vµ nhiÒu ®Þa ph­¬ng x¶y ra lò, lôt. So víi cïng kú n¨m 2000, l­u th«ng hµng ho¸ t¨ng ë hÇu hÕt c¸c ®Þa ph­¬ng trong c¶ n­íc. - Gi¸ b¸n c¸c lo¹i hµng ho¸ vµ dÞch vô trªn thÞ tr­êng biÕn ®éng, nh­ng trong biªn ®é chÊp nhËn ®­îc. Gi¸ l­¬ng thùc sau nhiÒu th¸ng liªn tôc gi¶m so víi cïng kú n¨m 2000, nay ®· b¾t ®Çu t¨ng. - ViÖc tiªu thô n«ng s¶n ë c¸c vïng s¶n xuÊt tËp trung b­íc ®Çu ®· cã chuyÓn biÕn (®èi víi mÝa c©y). MÆt ch­a ®­îc: - ChØ sè gi¸ l­¬ng thùc vÉn ë møc thÊp so víi cïng kú n¨m 2000, gi¸ mét sè n«ng s¶n xuÊt khÈu chñ yÕu (cµ phª, h¹t tiªu...) gi¶m hoÆc ®øng ë møc thÊp nªn quan hÖ c¸nh kÐo gi¸ c¶ gi÷a hµng c«ng nghiÖp vµ n«ng s¶n kh«ng cã lîi cho n«ng d©n. - Søc mua t¨ng chËm, nhÊt lµ thÞ tr­êng n«ng th«n, nªn cã hiÖn t­îng thÞ tr­êng ®« thÞ s«i ®éng, n«ng th«n trÇm lÆng. Nguyªn nh©n chñ yÕu a. Nguyªn nh©n tÝch cùc: Nhµ n­íc triÓn khai nhiÒu chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p hç trî, thóc ®Èy thÞ tr­êng vµ th­¬ng m¹i ph¸t triÓn nhÊt lµ khu vùc miÒn nói, vïng s©u, vïng xa. G¾n l­u th«ng hµng ho¸ trong n­íc víi xuÊt, nhËp khÈu mÆt hµng thiÕt yÕu nh­: x¨ng dÇu, ph©n bãn, nguyªn, vËt liÖu phôc vô s¶n xuÊt, n«ng s¶n ®Ó xuÊt khÈu nh­: g¹o, cµ phª, h¹t ®iÒu, h¹t tiªu... b. Nguyªn nh©n h¹n chÕ: - Gi¸ n«ng s¶n ë møc thÊp, lµm gi¶m thu nhËp, ¶nh h­ëng ®Õn søc mua cña n«ng d©n. - Tæ chøc m¹ng l­íi tiªu thô gi÷a c¸c tØnh vµ ®Þa bµn n«ng th«n ch­a tèt (bao gåm c¶ m¹ng l­íi ®¹i lý), nªn mét sè n«ng s¶n ch­a ®ñ ®iÒu kiÖn xuÊt khÈu th­êng ø ®äng khi chÝnh vô. PhÇn thø haiVÒ xóc tiÕn th­¬ng m¹i - Trao ®æi víi ®¹i diÖn TËp ®oµn Ni ke (Hoa Kú) ë ViÖt Nam vÒ ph¸t triÓn quan hÖ th­¬ng m¹i; víi Rumani vÒ mét sè ch­¬ng tr×nh hîp t¸c (phÝa Rumani chuÈn bÞ cung cÊp m¸y mãc thiÕt bÞ cña d©y chuyÒn c«ng nghÖ nhµ m¸y s¶n xuÊt r­în vµ s¶n phÈm hoa qu¶ hép ë Lµo Cai; hîp t¸c s¶n xuÊt hµng b¸ch ho¸ (cã thÓ lµ hµng may mÆc, giµy dÐp) t¹i vïng Hunedoara - n¬i ®­îc ­u ®·i vÒ thuÕ). - X©y dùng ®Ò ¸n hç trî ®Èy m¹nh xuÊt khÈu sang Canada. - X©y dùng ch­¬ng tr×nh tiÕp xóc, giao dÞch gi÷a c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam víi ®oµn doanh nghiÖp Achentina sang th¨m lµm viÖc t¹i ViÖt Nam th¸ng ll. - Xóc tiÕn ký tho¶ thuËn bu«n b¸n hai chiÒu gi÷a Malaysia vµ Tæng C«ng ty L­¬ng thùc MiÒn Nam, Tæng C«ng ty dÇu thùc vËt, h­¬ng liÖu vµ mü phÈm. - Lªn ph­¬ng ¸n tæ chøc ®oµn xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµo cuèi n¨m 2001 t¹i Myanmar. - Bµn víi c¸c Bé, ngµnh h÷u vÒ viÖc më cöa khÈu th«ng quan hµng ho¸ víi C¨m pu chia. - ChØ ®¹o c¸c doanh nghiÖp tÝch cùc chuÈn bÞ tham gia Héi chî quèc tÕ t¹i B¸t - §a, Gi¬nev¬ - Thôy SÜ, Cuba, Campuchia, Tokyo - NhËt B¶n vµ Héi chî th­¬ng m¹i ASEAN t¹i Th¸i Lan. - Tæ chøc héi nghÞ, héi th¶o - ChuÈn bÞ néi dung cho Héi nghÞ Dù ¸n quèc gia "Kü thuËt th­¬ng m¹i ®iÖn tö" vµ phæ biÕn kÕ ho¹ch 2001 - 2005 vµ kÕ ho¹ch 2002. - Héi th¶o vÒ "C¬ héi tiÕp cËn thÞ tr­êng EU vµ NhËt B¶n"; vÒ kü thuËt xóc tiÕn th­¬ng m¹i; vÒ chÝnh s¸ch ®èi víi s¶n phÈm dÇu khÝ cña ViÖt Nam. - Tæ chøc häp Ban t­ vÊn Dù ¸n vÒ "§¸nh gi¸ nhu cÇu vµ n¨ng lùc ®µo t¹o vÒ xuÊt khÈu t¹i ViÖt Nam". PhÇn thø baDù b¸o t×nh h×nh th­¬ng m¹i vµ kiÕn nghÞ c¸c biÖn ph¸p I. xuÊt khÈu 1. Dù b¸o Hai th¸ng cuèi n¨m xuÊt khÈu hµng ho¸ ­íc ®¹t 2,8 - 2,9 tû USD vµ c¶ n¨m ®¹t 15,5 - 15,6 tû USD, t¨ng 7,2 - 7,9% so víi n¨m 2000; mÆt hµng cã thÓ t¨ng nhanh kim ng¹ch xuÊt khÈu lµ: thuû s¶n, rau, qu¶, cã kh¶ n¨ng t¨ng nhanh; nÕu cã hç trî tho¶ ®¸ng th× giµy dÐp, hµng dÖt may còng cã thÓ t¨ng nhanh. 2. BiÖn ph¸p thùc hiÖn - §Èy m¹nh xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng cã kh¶ n¨ng t¨ng s¶n l­îng nh­: thuû s¶n, rau, qu¶... theo chØ ®¹o ®Èy m¹nh xuÊt khÈu trong c¸c th¸ng cuèi n¨m cña ChÝnh phñ. - H­íng dÉn doanh nghiÖp vay vèn tÝn dông ng¾n h¹n hç trî xuÊt khÈu, trong ®ã nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt, gia c«ng, chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu ®· ®­îc vay vèn tÝn dông ®Çu t­ cña Nhµ n­íc cã hîp ®ång xuÊt khÈu ®Çu tiªn vµ c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu 5 mÆt hµng: g¹o, thÞt lîn, cµ phª, rau qu¶ hép, thuû, h¶i s¶n sÏ ®­îc vay vèn ­u ®·i víi l·i suÊt 4,32%/n¨m víi thêi h¹n tèi ®a 365 ngµy. - H­íng dÉn doanh nghiÖp vay vèn tÝn dông ng¾n h¹n víi l·i suÊt ­u ®·i 0,36%/th¸ng ®Ó thùc hiÖn c¸c hîp ®ång xuÊt khÈu hµng ho¸ vµo thÞ tr­êng Hoa Kú, víi thêi h¹n tèi ®a lµ mét n¨m. - Trong khi chê Nhµ n­íc söa ®æi, bæ sung LuËt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, t¨ng c­êng kiÓm tra viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch hoµn thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi hµng ho¸ xuÊt khÈu, ®Æc biÖt lµ hµng ho¸ xuÊt khÈu qua biªn mËu. - §Ò nghÞ ChÝnh phñ th­ëng xuÊt khÈu cho c¸c mÆt hµng chÌ, dÖt may, giµy dÐp vµ hµng thñ c«ng mü nghÖ. - ChÊn chØnh c¸c c¬ quan th«ng tin ®¹i chóng trong viÖc ®­a tin kh«ng cã lîi cho hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam nh­ ®­a tin vÒ dÞch bÖnh, gian lËn th­¬ng m¹i. II. nhËp khÈu 1. Dù b¸o Hai th¸ng cuèi n¨m xuÊt khÈu hµng ho¸ ­íc ®¹t 3 tû USD vµ c¶ n¨m ®¹t 16 tû USD, t¨ng 2,3% so víi n¨m 2000; gi¸ hµng ho¸ nhËp khÈu vÉn ë møc thÊp h¬n cïng kú n¨m 2000 kho¶ng 8%; l­îng nhËp khÈu ph©n bãn, xe 2 b¸nh g¾n m¸y d¹ng linh kiÖn l¾p r¸p, m¸y mãc, thiÕt bÞ, phô tïng, linh kiÖn ®iÖn tö cã thÓ gi¶m, « t« nguyªn chiÕc, « t« d¹ng linh kiÖn l¾p r¸p, tiÕp tôc t¨ng nhanh. 2. BiÖn ph¸p thùc hiÖn - KiÓm tra chÆt chÏ viÖc nhËp khÈu linh kiÖn l¾p r¸p xe m¸y, « t« theo qui ®Þnh cña Nhµ n­íc vÒ tû lÖ néi ®Þa ho¸. - T¨ng c­êng kiÓm tra nhËp khÈu biªn mËu vµ chèng nhËp lËu. - Söa ®æi, hoµn thiÖn c¬ chÕ thuÕ ®èi víi vËt t­, phô liÖu t¹m nhËp ®Ó gia c«ng hµng dÖt may, giµy dÐp d­ thõa nh­ng kh«ng t¸i xuÊt ®­îc, ph¶i huû bá mét c¸ch l·ng phÝ. III. L­u th«ng hµng ho¸ vµ dÞch vô trªn thÞ tr­êng néi ®Þa 1. Dù b¸o - Hai th¸ng cuèi n¨m tæng møc b¸n lÎ hµng ho¸ vµ doanh thu dÞch vô ­íc ®¹t 45 ngµn tû ®ång vµ c¶ n¨m kho¶ng 240 ngµn tû ®ång t¨ng 9,4% so víi n¨m 2000. ThÞ tr­êng ë c¸c tØnh/thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng æn ®Þnh, kh«ng cã mÆt hµng "sèt" gi¸. - ChØ sè gi¸ tiªu dïng th¸ng 12 t¨ng 0,5% so víi th¸ng 12/2000, t¨ng 1% so víi cïng kú n¨m 2000. 2. BiÖn ph¸p thùc hiÖn - Chèng c¸c vi ph¹m qui ®Þnh hoµn thuÕ, trong ®ã chñ yÕu lµ c¬ së kinh doanh xuÊt khÈu n«ng, l©m, thuû s¶n d­íi h×nh thøc mua b¸n biªn mËu. - Sím qui ®Þnh khÊu trõ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo theo tû lÖ % ¸p dông ®èi víi n«ng, l©m, thuû s¶n ch­a qua chÕ biÕn. - Nhanh chãng thùc hiÖn chØ ®¹o cña ChÝnh phñ t¹i c«ng v¨n 4951/VPCP - VI, ngµy 19/10/2001, vÒ söa ®æi ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸ l­u th«ng trªn thÞ tr­êng. - §«n ®èc UBND c¸c ®Þa ph­¬ng t¨ng c­êng tr¸ch nhiÖm vµ phèi hîp víi c¸c Bé/ngµnh triÓn khai nhanh c¸c kÕ ho¹ch chèng bu«n lËu. t×nh h×nh ho¹t ®éng th­¬ng m¹i N¡M 2000vµ ph­¬ng h­íng , môc tiªu th­¬ng m¹i n¨m 2001 A-KÕT QU¶ ho¹t ®éng th­¬ng m¹i n¨m 2000 I. th­¬ng m¹i trªn thÞ tr­êng trong n­íc - Ho¹t ®éng th­¬ng m¹i n¨m 2000 ®· b¸m s¸t c¸c NghÞ quyÕt cña §¶ng, Quèc héi, ChÝnh phñ vµ ®· c¬ b¶n hoµn thµnh c¸c nhiÖm vô ®­îc giao. Tæng møc l­u chuyÓn hµng ho¸ b¸n lÎ vµ dÞch vô n¨m 2000 ­íc ®¹t 215 ngµn tû ®ång, t¨ng 13,2% so víi n¨m 1999. Møc tiªu thô hµng ho¸ b¸n lÎ vµ doanh thu dÞch vô b×nh qu©n ®Çu ng­êi ®¹t 2,74 triÖu ®ång, t¨ng 7,8% so víi n¨m 1999. - Lùc l­îng hµng ho¸ b¸n ra vµ dÞch vô ®¶m b¶o cung øng cho toµn x· héi. C¸c mÆt hµng chËm tiªu thô trong nh÷ng n¨m tr­íc, nay ®· tiªu thô m¹nh nh­: xi m¨ng, thÐp, g¹ch c¸c lo¹i, thiÕt bÞ vÖ sinh, «t« l¾p r¸p, ®­êng... - Mét sè mÆt hµng cã liªn quan ®Õn c©n ®èi lín cña nÒn kinh tÕ nh­ x¨ng dÇu, urª, gi¸ nhËp khÈu biÕn ®éng m¹nh - nhÊt lµ gi¸ x¨ng dÇu (t¨ng 69%), nh­ng vÉn ®¶m b¶o ®­îc tiÕn ®é nhËp khÈu nªn kh«ng ¶nh h­ëng lín ®Õn c©n ®èi cung - cÇu. ViÖc tæ chøc nguån hµng trong n­íc ®Ó xuÊt khÈu, gia c«ng, chÕ biÕn phôc vô tiªu thô néi ®Þa vµ cung øng cho khu vùc miÒn nói cã nhiÒu cè g¾ng. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tÝch ®¹t ®­îc, cßn mét sè tån t¹i: - ThÞ tr­êng néi ®Þa t¨ng tr­ëng chñ yÕu ë ®Þa bµn ®« thÞ, cßn t¹i ®Þa bµn n«ng th«n vµ miÒn nói chuyÓn biÕn ch­a ®¸ng kÓ, søc mua vÉn thÊp. Mét sè n«ng s¶n, cã biÓu hiÖn cung v­ît cÇu, ®Æc biÖt thãc hµng ho¸ vÉn cßn tån ®äng lín (kho¶ng 2 triÖu tÊn). - Sù ph¸t triÓn vÒ th­¬ng m¹i dÞch vô cßn chËm so víi kh¶ n¨ng vµ tiÒm n¨ng cña ®Êt n­íc. - Nh×n chung, vai trß chñ ®¹o cña doanh nghiÖp nhµ n­íc trªn thÞ tr­êng cßn yÕu, ®Æc biÖt ë thÞ tr­êng n«ng th«n; ch­a t¹o ®­îc sù g¾n bã gi÷a thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÞ tr­êng ngoµi n­íc; ch­a t¹o ®­îc sù liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a s¶n xuÊt, kinh doanh vµ tiªu dïng. - ChØ sè gi¸ tiªu dïng liªn tôc gi¶m trong c¸c th¸ng ®Çu n¨m, nhÊt lµ n«ng s¶n (®Æc biÖt gi¸ l­¬ng thùc gi¶m m¹nh ®Õn trªn 15%). II. th­¬ng m¹i trªn thÞ tr­êng ngoµi n­íc 1. XuÊt khÈu - N¨m 2000, tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô ­íc ®¹t 16,5 tû USD.XuÊt khÈu hµng ho¸ ­íc ®¹t 14,3 tû USD, t¨ng 11,7% so víi môc tiªu Nhµ n­íc giao vµ t¨ng 23,9% (t¨ng 13%, nÕu lo¹i trõ yÕu tè t¨ng gi¸ nh­ x¨ng dÇu vµ quy vÒ gi¸ 1999) so víi n¨m 1999. C¸c doanh nghiÖp 100% vèn trong n­íc ­íc ®¹t 7,4 tû USD (kh«ng kÓ dÇu th«), chiÕm 52%, t¨ng 7,9%; c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi (doanh nghiÖp FDI) ­íc ®¹t 6,9 tû USD (kÓ c¶ dÇu th«), chiÕm 48%, t¨ng 47,4% so víi n¨m 1999. XuÊt khÈu hµng ho¸ b×nh qu©n ®Çu ng­êi n¨m 2000 ®¹t trªn 180 USD, t¨ng 20% so víi n¨m 1999 (lÇn ®Çu tiªn v­ît møc 170 USD/ ng­êi/n¨m lµ møc ®­îc c«ng nhËn cã nÒn ngo¹i th­¬ng ph¸t triÓn b×nh th­êng).XuÊt khÈu dÞch vô ­íc ®¹t 2,2 tû USD, c¸c lÜnh vùc chñ yÕu: du lÞch 880 triÖu USD; ng©n hµng 595 triÖu USD; xuÊt khÈu lao ®éng 330 triÖu USD; b­u chÝnh viÔn th«ng 157,2 triÖu USD... - C¬ cÊu mÆt hµng vµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu, ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc: + TiÕp tôc ph¸t triÓn mét sè mÆt hµng chñ lùc, cã kim ng¹ch xuÊt khÈu tõ 100 triÖu USD trë lªn. H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc míi cã kim ng¹ch xuÊt khÈu tõ 30 triÖu USD/n¨m nh­: dÇu ¨n, s÷a c¸c lo¹i, ®å nhùa, ®å ch¬i, ®å ®iÖn vµ c¬ khÝ, dÞch vô phÇn mÒm... + Tû träng hµng chÕ biÕn s©u t¨ng lªn (dÖt - may, giÇy dÐp, hµng thñ c«ng mü nghÖ, ®iÖn tö vµ linh kiÖn m¸y tÝnh, hµng c¬ khÝ, ®å nhùa...); tû träng cña nhãm nguyªn liÖu th« vµ s¬ chÕ cã xu h­íng gi¶m dÇn (l¹c nh©n, nh©n ®iÒu, h¹t tiªu, thÞt lîn, cµ phª, cao su...), mÆc dï møc gi¶m ch­a nhiÒu. + Bªn c¹nh c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng ®­îc ph¸t huy, mét sè thÞ tr­êng míi ®· ®­îc khai th«ng. - VÒ mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc (chiÕm tû träng kho¶ng 80% kim ng¹ch) ®Òu ®¹t vµ t¨ng so víi môc tiªu ®Çu n¨m vµ t¨ng kh¸ so víi n¨m 1999, mÆt hµng ®¸ng l­u ý lµ: dÇu th«; hµng thñ c«ng mü nghÖ, thuû-h¶i s¶n, ®iÖn tö vµ linh kiÖn m¸y tÝnh.- VÒ thÞ tr­êng xuÊt khÈu: so víi n¨m 1999, quy m« xuÊt khÈu vµo c¸c thÞ tr­êng chñ lùc t¨ng kh¸ (NhËt B¶n, Trung Quèc, Hoa Kú ®· nhËp khÈu hµng cña ta 10 th¸ng ®Çu n¨m b»ng c¶ n¨m 1999). - XuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp FDI t¨ng kh¸ nhanh c¶ vÒ qui m« vµ tèc ®é, chiÕm tû träng ngµy cµng cao trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¶ n­íc (n¨m 1999 chiÕm 40,6%, n¨m 2000 chiÕm 48,3%). - Ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®· gi¶i quyÕt viÖc lµm cho nhiÒu lao ®éng; gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng tû träng c«ng nghiÖp vµ dÞch vô ngµy cµng t¨ng cao. Tuy v©y, cßn mét sè tån t¹i: - Danh môc thÞ tr­êng míi ch­a ®­îc bæ sung nhiÒu, tû träng xuÊt khÈu hµng th« vµ s¬ chÕ vÉn cßn cao. - Mét bé phËn kh¸ lín s¶n phÈm s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp FDI vÉn cßn tiªu thô chñ yÕu trªn thÞ tr­êng néi ®Þa, ch­a thùc hiÖn ®óng nh­ tû lÖ ®¨ng ký trong giÊy phÐp ®Çu t­. - C¸c doanh nghiÖp cã 100% vèn trong n­íc ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng thÊp h¬n doanh nghiÖp FDI. - ThÞ tr­êng xuÊt khÈu ch­a më réng thªm ®­îc nhiÒu: thÞ tr­êng Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng vÉn cßn chiÕm tû träng lín (66,8%); thÞ tr­êng ¢u - Mü vµ ch©u Phi - T©y Nam ¸ gi¶m. 2. NhËp khÈu - Tæng kim ng¹ch nhËp khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô ­íc ®¹t 16,4 tû USD.NhËp khÈu hµng ho¸ ­íc ®¹t 15,2 tû USD, t¨ng 15% so víi môc tiªu ®Çu n¨m vµ t¨ng 31% so víi n¨m 1999. C¸c doanh nghiÖp 100% vèn trong n­íc ­íc ®¹t 10,85 tû USD, chiÕm 71,4%, t¨ng 32%, c¸c doanh nghiÖp FDI ­íc ®¹t 4,35 tû USD, chiÕm 28,6%, t¨ng 28% so víi n¨m 1999. NhËp khÈu dÞch vô ­íc ®¹t 1,2 tû USD, chñ yÕu ë c¸c lÜnh vùc: ng©n hµng 605 triÖu USD, b­u chÝnh viÔn th«ng 184 triÖu USD... - VÒ c¸c mÆt hµng nhËp khÈu chñ yÕu: so víi môc tiªu ®Þnh h­íng ®Çu n¨m, cã 13 trong sè 14 nhãm ®¹t vµ v­ît kÕ ho¹ch. So víi cïng kú, hÇu hÕt c¸c mÆt hµng, nhãm hµng nhËp khÈu chñ yÕu ®Òu cã sè l­îng t¨ng kh¸: linh kiÖn xe g¾n m¸y, linh kiÖn « t« l¾p r¸p, thÐp thµnh phÈm, x¨ng dÇu... - VÒ thÞ tr­êng nhËp khÈu: kh«ng biÕn ®éng lín so víi n¨m 1999. Quy m« c¸c thÞ tr­êng ®Òu t¨ng. Tuy vËy: NhËp khÈu c«ng nghÖ, m¸y mãc, thiÕt bÞ tõ khu vùc c«ng nghÖ cao (¢u - Mü) vÉn cßn chiÕm tû träng thÊp. 3. NhËp siªu ¦íc c¶ n¨m c¸n c©n th­¬ng m¹i hµng hãa vµ dÞch vô xuÊt siªu 100 triÖu USD: vÒ dÞch vô xuÊt siªu kho¶ng 1 tû USD, vÒ hµng ho¸, nhËp siªu 900 triÖu USD v­ît 500 triÖu USD so víi kÕ ho¹ch Nhµ n­íc lµ 400 triÖu USD. B. Ph­¬ng h­íng, môc tiªu th­¬ng m¹i n¨m 2001 Kinh tÕ thÕ giíi tiÕp tôc ph¸t triÓn víi tèc ®é kh¸ nh­ng cã nhiÒu kh¶ n¨ng thÊp h¬n n¨m 2000. GDP trong n­íc dù kiÕn t¨ng 7,5%, thu nhËp vµ ®êi sèng cña d©n c­ cã c¬ héi ®­îc c¶i thiÖn h¬n, l­¬ng tèi thiÓu cña c¸n bé c«ng chøc t¨ng tõ 180 ngµn lªn 210 ngµn sÏ gãp phÇn kÝch cÇu. Dù b¸o n¨m 2001, thÞ tr­êng vµ ho¹t ®éng th­¬ng m¹i n­íc ta tiÕp tôc ph¸t triÓn nh­ng ph¶i ®­¬ng ®Çu víi nhiÒu khã kh¨n tiÒm Èn vµ nh÷ng yÕu tè ph¸t triÓn ch­a thËt v÷ng ch¾c cña n¨m 2000: thÞ tr­êng ngoµi n­íc c¹nh tranh ngµy cµng khèc liÖt, c¸c thÞ tr­êng ®­îc ®¸nh gi¸ lµ cã kh¶ n¨ng vµ tiÒm n¨ng ph¸t triÓn ch­a hy väng cã nh÷ng thay ®æi lín. ThÞ tr­êng trong n­íc: cã dÊu hiÖu ph¸t triÓn thuËn lîi do c¸c ngµnh C«ng nghiÖp, N«ng nghiÖp,... t¨ng nhu cÇu tiªu dïng trªn c¬ së t¨ng ®Çu t­ ph¸t triÓn m¹nh vµ thay ®æi c¬ cÊu ®Çu t­ theo h­íng lÊy hiÖu qu¶ lµm th­íc ®o vµ ngµy cµng coi träng s¶n phÈm cã hµm l­îng kü thuËt cao. Sau ®©y lµ mét sè môc tiªu cô thÓ: 1. L­u th«ng hµng ho¸ trong n­íc Tæng møc b¸n lÎ hµng ho¸ vµ dÞch vô x· héi n¨m 2001 dù kiÕn ®¹t kho¶ng 235-240 ngµn tû ®ång, t¨ng 12% so víi n¨m 2000. §¶m b¶o c©n ®èi cung cÇu ë c¸c ®Þa bµn trong c¶ n­íc, ®Æc biÖt lµ c¸c mÆt hµng chñ yÕu gãp phÇn æn ®Þnh gi¸ c¶. T¨ng c­êng tæ chøc viÖc mua n«ng - l©m s¶n kÕt hîp víi viÖc cung øng hµng ho¸, nhÊt lµ c¸c mÆt hµng chÝnh s¸ch trªn ®Þa bµn c¸c tØnh miÒn nói, biªn giíi, h¶i ®¶o. 2. XuÊt khÈu, nhËp khÈu 2.1 XuÊt khÈu XuÊt khÈu hµng ho¸ t¨ng 16%, dÞch vô t¨ng 18% so víi n¨m 2000; t­¬ng øng 19,2 tû USD, bao gåm: - XuÊt khÈu hµng ho¸: dù kiÕn ®¹t 16,6 tû USD, trong ®ã c¸c doanh nghiÖp 100% vèn trong n­íc ®¹t 9,3 tû USD (kh«ng kÓ dÇu th«), chiÕm 56%, t¨ng gÇn 23%, c¸c doanh nghiÖp FDI ®¹t 7,3 tû USD (kÓ c¶ dÇu th«), chiÕm 44%, t¨ng 8,5% so víi n¨m 2000. VÒ mÆt hµng xuÊt khÈu: sÏ tËp trung t¨ng vµo mét sè nhãm hµng chÝnh lµ thuû s¶n, hµng dÖt - may, giµy dÐp, hµng ®iÖn tö vµ linh kiÖn, hµng thñ c«ng mü nghÖ, n«ng s¶n, thùc phÈm chÕ biÕn, nhùa vµ l©m s¶n. VÒ thÞ tr­êng xuÊt khÈu: dù kiÕn tû träng thÞ tr­êng ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng chiÕm 58,4%, thÞ tr­êng ¢u - Mü chiÕm 37% vµ thÞ tr­êng ch©u Phi - T©y Nam ¸ chiÕm 4,6%. - XuÊt khÈu dÞch vô: dù kiÕn ®¹t kho¶ng 2,6 tû USD, tËp trung chñ yÕu vµo c¸c lÜnh vùc: giao th«ng vËn t¶i, b­u chÝnh viÔn th«ng, ng©n hµng, du lÞch vµ xuÊt khÈu lao ®éng. 2.2 NhËp khÈu NhËp khÈu hµng ho¸ t¨ng 15%, dÞch vô t¨ng 13% so víi n¨m 2000, t­¬ng øng 18,8 tû USD, trong ®ã: - NhËp khÈu hµng ho¸: dù kiÕn ®¹t 17,4 tû USD, t¨ng 2,2 tû USD so víi n¨m 2000, trong ®ã c¸c doanh nghiÖp 100% vèn trong n­íc ®¹t 12 tû USD, chiÕm 69%, t¨ng 11%; c¸c doanh nghiÖp FDI ®¹t 5,4 tû USD, chiÕm 31%, t¨ng 24% so víi n¨m 2000. VÒ mÆt hµng nhËp khÈu chñ yÕu, tËp trung vµo thiÕt bÞ c«ng nghÖ, m¸y mãc vµ nguyªn, nhiªn, vËt liÖu. VÒ thÞ tr­êng nhËp khÈu: dù kiÕn tû träng nhËp khÈu tõ thÞ tr­êng ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng chiÕm 76%, thÞ tr­êng ¢u - Mü chiÕm 20,8%, thÞ tr­êng ch©u Phi - T©y Nam ¸ chiÕm 3,2%. - NhËp khÈu dÞch vô: dù kiÕn ®¹t 1,35 tû USD, tËp trung chñ yÕu vµo c¸c lÜnh vùc ng©n hµng, b­u chÝnh viÔn th«ng, dÇu khÝ, y tÕ...