[Tóm tắt] Luận án Chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay

nh (2013), “Nâng cao chất lượng KT,GS ở đảng bộ hệ, tiểu đoàn học viên Trường Sĩ quan Chính trị”, Tạp chí Khoa học chính trị quân sự, số ( 5), tr.78-81. 7. Phạm Quang Thanh (2014), “Bồi dưỡng năng lực công tác kiểm tra, giám sát của đội ngũ bí thư chi bộ đơn vị học viên ở các trường sĩ quan quân đội” Tạp chí Giáo dục lý lận chính trị, số (6), tr.48-50. 8. Phạm Quang Thanh (2014), “Nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát ở chi bộ học viên Trường Sĩ quan Chính trị” Tạp chí Nhà trường quân đội, số (3), tr.34-36. 9. Phạm Quang Thanh (2014), “Trường Đại học Chính trị - 4 trọng tâm trong xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch vững mạnh” Tạp chí Xây dựng Đảng, số (7), tr.37-39. 10. Phạm Quang Thanh (2015), “Phát huy vai trò của bí thư chi bộ trong nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát ở chi bộ đơn vị học viên hiện nay” Tạp chí Khoa học chính trị quân sự, số (4), tr.68-70. 1 MỞ ĐẦU 1. Giới thiệu khái quát về luận án Các học viện, trường sĩ quan là trung tâm đào tạo cán bộ, giảng viên quân đội; đào tạo kỹ sư, bác sĩ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật dân sự phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ khoa học quân sự, các chuyên ngành khoa học xã hội và nhân văn, đồng thời là những cơ sở nghiên cứu khoa học quân sự, khoa học xã hội và nhân văn quân sự, góp phần quan trọng xây dựng quân đội, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân vững mạnh, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ, đảng ủy, ban giám hiệu (giám đốc) phải chú trọng xây dựng các đảng bộ học viện, trường sĩ quan trong sạch, vững mạnh. Muốn vậy, phải tiến hành đồng thời các giải pháp, trong đó nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan là giải pháp cấp thiết hiện nay. Trong quá trình học tập, công tác và nghiên cứu khoa học, nghiên cứu sinh đã dành nhiều trí tuệ, công sức nghiên cứu về công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, chất lượng công tác kiểm tra, giám sát ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội. Do đó, đề tài “Chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay” thể hiện sự đầu tư công sức, trí nghiên cứu của tác giả. Luận án tập trung nghiên cứu những vấn đề cơ bản về công tác kiểm tra, giám sát và chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viên, trường sĩ quan; đánh giá đúng thực trạng, chỉ rõ nguyên nhân của ưu điểm, hạn chế, rút ra một số kinh nghiệm và đề xuất những giải pháp nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan. 2. Lý do lựa chọn đề tài luận án Kiểm tra, giám sát là nội dung thuộc chức năng lãnh đạo, góp phần xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Tổng kết 20 năm lãnh đạo công cuộc đổi mới, Đảng ta đã rút ra bài học kinh nghiệm về công tác là: “Nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác kiểm tra, giám sát”. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII tiếp tục khẳng định: “tăng cường và nâng cao chất lượng công tác tư tưởng, lý luận, công tác kiểm tra, giám sát.”. Làm tốt công tác kiểm tra, giám sát góp phần tích 2 cực xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh, đủ sức lãnh đạo thành công sự nghiệp đổi mới đất nước. Công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan là một mắt khâu quan trọng trong hoạt động lãnh đạo, nhằm bảo đảm cho Cương lĩnh, Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị của Đảng và của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp được chấp hành triệt để; góp phần củng cố, giữ vững nguyên tắc tổ chức của Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, rèn luyện bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống của đội ngũ cán bộ, đảng viên; xây dựng các đảng bộ nhà trường trong sạch vững mạnh. Những năm qua, các đảng ủy học viện, trường sĩ quan đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát và đạt được những kết quả quan trọng. Tuy nhiên, trước yêu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ, chất lượng công tác kiểm tra, giám sát còn nhiều hạn chế, khuyết điểm cả về nhận thức, trách nhiệm và tổ chức thực hiện. Hiện nay, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, nhiệm vụ quân đội và sự phát triển của nhiệm vụ giáo dục - đào tạo, nghiên cứu khoa học, công tác xây dựng Đảng của các học viện, trường sĩ quan đặt ra những yêu cầu mới ngày càng cao, đòi hỏi toàn đảng bộ nhà trường phải tiếp tục xây dựng chỉnh đốn Đảng. Mặt khác, các thế lực thù địch bằng chiến lược “diễn biến hoà bình” chống phá nước ta ngày càng quyết liệt, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trong nội bộ Đảng, Nhà nước; mặt trái nền kinh tế thị trường và những tiêu cực ngoài xã hội tác động đến tâm tư, tình cảm của cán bộ, đảng viên, dễ nảy sinh những biểu hiện suy thoái về chính trị, tư tưởng, giảm sút ý chí phấn đấu, vi phạm kỷ luật, thoái hóa về đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên và quần chúng, nhất là đội ngũ đảng viên là học viên đào tạo sĩ quan. Do đó, nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát có vai trò đặc biệt quan trọng trong xây dựng các đảng bộ học viện, trường sĩ quan trong sạch vững mạnh. Vì vậy, đề tài “Chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay ” là vấn đề cấp thiết, có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu * Mục đích: Luận giải làm rõ những vấn đề cơ bản lý luận, thực tiễn và đề xuất những giải pháp nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay. 3 * Nhiệm vụ: - Tổng quan các công trình nghiên cứu trong và ngoài nước có liên quan đến công tác kiểm tra, giám sát và chất lượng công tác kiểm tra, giám sát. - Làm rõ một số vấn đề cơ bản lý luận, thực tiễn về chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam. - Đánh giá đúng thực trạng chất lượng công tác kiểm tra, giám sát; khái quát một số kinh nghiệm nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam trong những năm qua. - Xác định yêu cầu và đề xuất những giải pháp nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay. 4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu * Đối tượng nghiên cứu: Chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam. * Phạm vi nghiên cứu: Chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan quân đội; phạm vi khảo sát ở 06 học viện, trường sĩ quan gồm: Học viện Chính trị, Học viện Biên phòng, Học viện Hải quân, Học viện Phòng không - Không quân, Trường Sĩ quan Chính trị, Trường Sĩ quan Lục quân 1. Các số liệu và tư liệu điều tra, khảo sát phục vụ cho luận án chủ yếu từ 2010 đến nay. 5. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu * Cơ sở lý luận của luận án: là hệ thống quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật Đảng; các nghị quyết, chỉ thị, quy định, quy chế về công tác kiểm tra, giám sát của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư; của ủy ban kiểm tra Trung ương, của Quân ủy Trung ương, ủy ban kiểm tra Quân ủy Trung ương. * Cơ sở thực tiễn: là thực tiễn chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan. Các báo cáo tổng kết về công tác xây dựng đảng bộ, công tác kiểm tra, giám sát và các số liệu điều tra, khảo sát của tác giả; đồng thời kế thừa có chọn lọc kết quả nghiên cứu của một số công trình khoa học có liên quan. 4 * Phương pháp nghiên cứu: Trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, luận án sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu khoa học chuyên ngành và liên ngành; trong đó, chú trọng sử dụng các phương pháp phân tích, tổng hợp, lôgic, lịch sử, so sánh, tổng kết thực tiễn, điều tra xã hội học, khảo sát thực tiễn và ý kiến chuyên gia. 6. Những đóng góp mới của luận án Đưa ra quan niệm và luận giải làm rõ nội hàm quan niệm chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam. Làm rõ đặc điểm công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội và tiêu chí đánh giá chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam. Từ thực tiễn hoạt động nêu ra những kinh nghiệm nâng cao chất lượng cao công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam. Đề xuất các giải pháp có tính khả thi nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay. 7. Ý nghĩa lý luận, thực tiễn của luận án Kết quả nghiên cứu của luận án góp phần làm sáng tỏ những vấn đề lý luận, thực tiễn về chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam; cung cấp cơ sở khoa học cho đảng ủy, ban giám đốc (ban giám hiệu) cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát góp phần xây dựng các đảng bộ học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam trong sạch vững mạnh. Luận án có thể sử dụng làm tài liệu nghiên cứu, tham khảo trong quá trình giảng dạy, học tập môn Công tác đảng, công tác chính trị ở nhà trường quân đội. 8. Kết cấu của luận án: gồm phần mở đầu, 3 chương (6 tiết). Kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục. 5 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC KIỂM TRA, GIÁM SÁT CỦA CÁC ĐẢNG ỦY HỌC VIỆN, TRƯỜNG SĨ QUAN QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM HIỆN NAY 1. Các công trình nghiên cứu ở nước ngoài có liên quan đến đề tài Bài viết “Tăng cường xây dựng ban lãnh đạo, cố gắng hình thành tầng lớp lãnh đạo hăng hái, sôi nổi, phấn đấu thành đạt” của tác giả Tôn Hiếu Quân trong sách “Hội thảo lý luận giữa Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Cộng sản Trung quốc xây dựng Đảng cầm quyền, kinh nghiệm của Việt Nam, kinh nghiệm của Trung Quốc” đã làm rõ việc xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo cần xây dựng và thực thi chế độ đi kiểm tra thị sát, triển khai công tác đi kiểm tra, thị sát, tăng cường kiểm tra, giám sát đối với ban lãnh đạo các cấp, đặc biệt là cán bộ lãnh đạo đảm nhiệm chức trưởng của Đảng và chính quyền. Bài viết của Tạng Thắng Nghiệp “Tăng cường xây dựng kỷ luật, giữ gìn sự đoàn kết, thống nhất của đảng” trong sách “Xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh trong tình hình mới, kinh nghiệm Trung Quốc, Việt Nam” đề xuất những biện pháp tăng cường kỷ luật đảng là cơ quan kiểm tra kỷ luật các cấp phải làm tốt việc kiểm tra, giám sát tình hình chấp hành kỷ luật, kịp thời phát hiện và kiên quyết uốn nắn mọi vấn đề có tính manh nha vi phạm kỷ luật đảng. Bài viết “Không ngừng nâng cao trình độ quản lý đảng xây dựng đảng theo yêu cầu khoa học hóa công tác xây dựng đảng” trong sách “Xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh trong tình hình mới, kinh nghiệm Trung Quốc, Việt Nam” của Trương Thụ Quân đã chỉ ra phải giám sát nghiêm khắc, nghiêm túc chấp hành và hoàn thiện các chế độ, xây dựng kiện toàn cơ chế công tác phòng ngừa, kịp thời phát hiện và nghiêm túc uốn nắn. Trong bài “Tăng cường xây dựng tác phong cán bộ thiết thực thực hiện vì dân, thực tế, thanh liêm” trong sách “Xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh trong tình hình mới, kinh nghiệm Trung Quốc, Việt Nam” của Bạch Lập Bình xác định: Một trong những biện pháp để xây dựng tác phong quần chúng, thanh liêm là làm tốt công tác giám sát cán bộ. Theo đó, giám sát cán bộ cần có trọng điểm giám sát cán bộ, đưa vào các công tác tâm sự nói chuyện, gửi thư nhắc nhở, hội nghị sinh hoạt dân chủ, báo cáo công việc cá nhân, đi thị sát cơ sở... 6 * Các công trình, nhóm công trình khoa học ở Lào Bài báo của tác giả Chăn - sy - Sen - sôm- phu “Một số yêu cầu mới trong công tác kiểm tra của Đảng và Nhà nước Lào hiện nay”, Tạp chí Lý luận chính trị, số 11 năm 2009 đã đề xuất yêu cầu: các tổ chức đảng và đảng viên phải nhận thức đúng đắn và đầy đủ vị trí, vai trò, nhiệm vụ, ý nghĩa và tầm quan trọng công tác kiểm tra của Đảng. Chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra về lý luận chính trị, kiến thức, phẩm chất chính trị tốt. Trong công trình “Đổi mới công tác kiểm tra ở tổ chức cơ sở đảng trong Quân đội nhân dân Lào trong giai đoạn hiện nay” của Xỏm - Vay - Xeng - Pa - Sợt đề xuất 5 giải pháp: Nâng cao nhận thức, trách nhiệm, phẩm chất, năng lực của cấp ủy, tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ, đảng viên; đổi mới, hoàn thiện các quy định, nội dung, hình thức, phương pháp và phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp trên và các tổ chức, các lực lượng trong công tác kiểm tra. Bài viết “Đảng nhân dân cách mạng Lào đào tạo, bồi dưỡng cán bộ kiểm tra” của Đao - Bua - La - Pha Ba - Vông - phết”, Tạp chí xây dựng Đảng, số 7 năm 2016 đã chỉ ra tiêu chuẩn của cán bộ kiểm tra là: có đại đức tốt, trung thực; kiên quyết bảo vệ, gương mẫu thực hiện nghiêm luật pháp. Có trình độ kiến thức và năng lực; ý thức tổ chức kỷ luật cao. 2. Các công trình nghiên cứu ở trong nước có liên quan đến đề tài * Nhóm các công trình bàn về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng Trong sách “Đổi mới công tác kiểm tra, kỷ luật nhằm nâng cao sức chiến đấu của Đảng trong giai đoạn cách mạng mới” của tác giả Nguyễn Thị Doan làm rõ: Đối tượng kiểm tra khi được kiểm tra vừa là đối tượng vừa là chủ thể kiểm tra. Là đối tượng, phải chấp hành nghiêm túc mọi yêu cầu, nội dung, quy trình, quy chế kiểm tra; là chủ thể kiểm tra, không thụ động đứng ngoài cuộc mà phải chủ động, tự giác tham gia thực hiện đầy đủ quyền và trách nhiệm trong kiểm tra. Bài viết của tác giả Nguyễn Đức Tài “Nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát trong Đảng” trong cuốn sách “Một số vấn đề về xây dựng Đảng trong văn kiện Đại hội X” đã làm rõ phải đề cao tự phê bình và phê 7 bình, làm rõ mạnh, yếu của đối tượng kiểm tra. Kiểm tra phải thực hiện đúng nguyên tắc, quy trình thủ tục, không thực hiện tùy tiện theo ý muốn của cá nhân. Bài viết “Một số vấn đề về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng hiện nay” trong cuốn sách “Đảng Cộng sản Việt Nam 80 năm xây dựng và phát triển”của tác giả Đặng Đình Phú; bài báo “Chủ động nắm tình hình, phát hiện dấu hiệu vi phạm trong công tác kiểm tra”, Tạp chí Kiểm tra, số 4 năm 2010 của tác giả Nguyễn Ngọc Đán; bài viết “Công tác kiểm tra của Đảng là công tác Đảng”, Tạp chí Kiểm tra, số 3 năm 2013 của Đỗ Hùng Cường; bài viết “Đổi mới công tác kiểm tra, giám sát góp phần nâng cao phương thức lãnh đạo của Đảng”, Tạp chí Cộng sản, số 870 năm 2015 của tác giả Mai Thế Dương... * Nhóm các công trình bàn về công tác kiểm tra, giám sát trong Đảng bộ Quân đội Nghiên cứu về “Công tác kiểm tra của đảng uỷ các hệ đào tạo cán bộ chỉ huy tham mưu cấp chiến thuật, chiến dịch ở Học viện Lục quân giai đoạn hiện nay” tác giả Nguyễn Nguyện chỉ ra những căn cứ đánh giá công tác kiểm tra của đảng ủy các hệ đào tạo cán bộ chỉ huy tham mưu cấp chiến thuật, chiến dịch ở Học viện Lục quân: Nhận thức, trách nhiệm, năng lực của cấp ủy đảng, ủy ban kiểm tra, đội ngũ cán bộ, đảng viên về công tác kiểm tra; quán triệt và thực hiện tư tưởng chỉ đạo, nguyên tắc, nền nếp, chế độ kiểm tra; vận dụng nội dung, hình thức, phương pháp, quy trình tiến hành kiểm tra; sự chuyển biến tiến bộ của đối tượng kiểm tra và kết quả thực hiện các nhiệm vụ sau kiểm tra. Trong công trình “Bồi dưỡng năng lực công tác kiểm tra, giám sát của đội ngũ bí thư chi bộ đại đội ở các đảng bộ lữ đoàn tăng thiết giáp giai đoạn hiện nay” của Hoàng Ngọc Sơn đề xuất 4 giải pháp bồi dưỡng năng lực công tác kiểm tra, giám sát của đội ngũ bí thư chi bộ là: Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp uỷ, tổ chức đảng cán bộ chủ trì, cơ quan chính trị, ủy ban kiểm tra các cấp; Xác định đúng nội dung, xây dựng và thực hiện tốt chương trình, kế hoạch, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, phương pháp bồi dưỡng; Phát huy tính tích cực, chủ động, tự giác của đội ngũ bí thư chi bộ; Phát huy sức mạnh của các tổ chức, lực lượng. Đề tài “Bồi dưỡng năng lực công tác kiểm tra, giám sát cho đội ngũ bí thư ở các tổ chức cơ sở đảng của Đảng bộ Học viện 8 Phòng không - không quân hiện nay” của tác giả Cao Văn Thiện đã làm rõ những tiêu chí đánh giá bồi dưỡng năng lực công tác kiểm tra, giám sát cho đội ngũ bí thư ở tổ chức cơ sở đảng của Đảng bộ Học viện Phòng không - không quân. Bài viết “Công tác kiểm tra, giám sát góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu cuả Đảng bộ Quân đội” của tác giả Ngô Xuân Lịch đã đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát: tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của cấp ủy, tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ, đảng viên; kiểm tra, giám sát các cấp, đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu của cấp ủy trong việc lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát. * Nhóm các công trình nghiên cứu liên quan đến chất lượng, nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng Nghiên cứu về “Nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ trung, lữ đoàn thuộc Quân khu 4”, của Ngô Xuân Cầm đã chỉ ra 4 tiêu chí đánh giá chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ trung, lữ đoàn thuộc Quân khu 4: Cấp uỷ, tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên có nhận thức đúng, trách nhiệm cao trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát; quán triệt và thực hiện tốt tư tưởng chỉ đạo, nguyên tắc, nền nếp, chế độ kiểm tra, giám sát; kết quả thực hiện nội dung, hình thức, biện pháp công tác kiểm tra, giám sát; sự chuyển biến, tiến bộ của cấp uỷ, tổ chức đảng, chất lượng đội ngũ đảng viên và kết quả hoàn thành nhiệm vụ chính trị. Bài viết“Một số giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát ở đảng bộ cơ sở trong quân đội hiện nay”, Tạp chí Giáo dục lý luận chính trị, số 50 năm 2019 của tác giả Bùi Quang Cường; bài viết“Nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) trong Đảng bộ Quân đội’, Tạp chí Quốc phòng toàn dân, số 11 năm 2012 của tác giả Lê Hữu Đức; “Nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của ủy ban kiểm tra đảng ủy cơ sở thuộc Đảng bộ Trường Sĩ quan Lục quân 2 hiện nay”, của Tạ Hữu Thuật... Các tác giả đã làm rõ vai trò của nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của tổ chức đảng, đánh giá thực trạng công tác kiểm tra, giám sát của tổ chức đảng còn hạn chế về nhận thức, trách nhiệm, 9 vận dụng nguyên tắc, nội dung, hình thức, phương pháp, quy trình kiểm tra, giám sát và đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của tổ chức đảng. 3. Khái quát kết quả chủ yếu của các công trình khoa học đã công bố và những vấn đề đặt ra luận án tiếp tục giải quyết * Khái quát kết quả chủ yếu của các công trình khoa học đã công bố Ở những góc độ tiếp cận khác nhau, các công trình khoa học trên đã đánh giá khách quan chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, chỉ ra nguyên nhân khách quan, chủ quan và một số kinh nghiệm tăng cường công tác kiểm tra, giám sát ở một số tổ chức đảng; xác định yêu cầu và đề xuất nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các tổ chức đảng trong quân đội nói riêng. * Những vấn đề đặt ra luận án tiếp tục giải quyết Một là, làm rõ đặc điểm, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội. Đưa ra và làm rõ quan niệm công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan: nội dung, hình thức, vai trò kiểm tra, giám sát. Quan niệm về chất lượng, những yếu tố quy định chất lượng công tác kiểm tra, giám sát, tiêu chí đánh giá chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy. Hai là, đánh giá đúng thực trạng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội, chỉ rõ mặt mạnh, yếu, nguyên nhân của mạnh yếu về nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, ủy ban kiểm tra cấp ủy, tổ chức đảng các cấp và đội ngũ cán bộ, đảng viên về công tác kiểm tra, giám sát; việc thực hiện nền nếp, chế độ, nội dung, hình thức, nguyên tắc, phương pháp tiến hành kiểm tra, giám sát; hiệu quả của công tác kiểm tra, giám sát đối với công tác xây dựng Đảng, thực hiện nhiệm vụ chính trị và tổng kết những bài học kinh nghiệm nâng cao chất công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan. Thứ ba, dự báo những yếu tố tác động; xác định một số yêu cầu và những giải pháp cơ bản nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội. Đây là những vấn đề quan trọng được xây dựng dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn được trình bày tương đối hệ thống trong đề tài. 10 Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN, THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC KIỂM TRA, GIÁM SÁT CỦA CÁC ĐẢNG ỦY HỌC VIỆN, TRƯỜNG SĨ QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM 1.1. Đảng uỷ học viện, trường sĩ quan và công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam 1.1.1. Đảng uỷ học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam 1.1.1.1. Cơ cấu, tổ chức các học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam Đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội có đảng ủy trực thuộc Quân ủy Trung ương và đảng ủy trực thuộc đảng ủy tổng cục, quân chủng, binh chủng, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng. Số lượng đảng ủy viên của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan: Đảng ủy của Học viện Quốc phòng, Học viện Chính trị, Học viện Lục quân, Học viện Hậu cần, Học viện Quân y, Học viện Kỹ thuật Quân sự, Trường Sĩ quan Lục quân 1, Trường Sĩ quan Lục quân 2, Trường Sĩ quan Chính trị có số lượng 9 - 17 ủy viên. Các đảng ủy: Học viện Phòng không - không quân, Học viện Biên phòng, Học viện Khoa học quân sự, Trường Sĩ quan Thông tin, Trường Sĩ quan Tăng thiết giáp, Trường Sĩ quan Phòng hóa, Trường Sĩ quan Công binh, Trường Sĩ quan Đặc công, Trường Sĩ quan Hậu cần, Trường Sĩ quan Hóa học có từ 9 - 15 ủy viên. 1.1.1.2. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, các mối quan hệ công tác của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan quân đội * Chức năng: các đảng ủy học viện, trường sĩ quan thực hiện chức năng lãnh đạo mọi mặt các đơn vị thuộc quyền; xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh; xây dựng nhà trường vững mạnh toàn diện. * Nhiệm vụ: Nghiên cứu đề xuất với cấp ủy cấp trên về chủ trương, nhiệm vụ GD - ĐT, nghiên cứu khoa học, xây dựng đội ngũ cán bộ trong quân đội; chủ trương, nhiệm vụ công tác đảng, công tác chính trị. Lãnh đạo học viện, trường sĩ quan chấp hành đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết của đảng ủy nhà trường, mệnh lệnh của cấp trên, nghị quyết đại hội đảng bộ và nghị quyết cấp ủy cấp mình, thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. * Quyền hạn: Quyết định thành lập, giải thể các tổ chức đảng cấp dưới trực tiếp. Chuẩn y kết quả bầu cử cấp ủy, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư, ủy ban kiểm tra, chủ nhiệm, phó chủ nhiệm ủy ban 11 kiểm tra, chỉ định bổ sung cấp ủy viên cấp ủy trực thuộc. Bầu cử ban thường vụ đảng ủy, bí thư, phó bí thư, ủy ban kiểm tra cấp ủy, chủ nhiệm ủy ban kiểm tra cấp ủy; đề nghị những vấn đề về cán bộ và công tác cán bộ trong quân đội thuộc diện quản lý của Bộ Chính trị, Ban Bí thư; quyết định ủy quyền phân cấp quản lý cán bộ trong quân đội theo thẩm quyền. Quyết định khiển trách, cảnh cáo đảng ủy viên đảng ủy học viện, trường sĩ quan; khiển trách, cảnh cáo tập thể cấp ủy cấp dưới trực tiếp và ủy ban kiểm tra đảng ủy học viện, trường sĩ quan giải tán tổ chức đảng cấp dưới cách một cấp; chuẩn y, thay đổi hoặc xóa bỏ hình thức kỷ luật do cấp dưới quyết định. * Các mối quan hệ công tác của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội Quan hệ giữa các đảng ủy học viện, trường sĩ quan (trực thuộc Quân ủy Trung ương) với Quân ủy Trung ương là mối quan hệ giữa phục tùng lãnh đạo và lãnh đạo. Quan hệ giữa các đảng ủy học viện, trường sĩ quan (trực thuộc Đảng ủy quân, binh chủng, Bộ đội Biên phòng, Tổng cục II) với các đảng ủy quân, binh chủng, Bộ đội Biên phòng, Tổng cục II là mối quan hệ giữa phục tùng lãnh đạo và lãnh đạo. Quan hệ giữa các đảng ủy học viện, trường sĩ quan (trực thuộc Quân ủy Trung ương) với Tổng cục Chính trị và Uỷ ban kiểm tra Quân ủy Trung ương là quan hệ chịu sự chỉ đạo, hướng dẫn và chỉ đạo, hướng dẫn về c ông tác đảng, công tác chính trị và công tác kiểm tra, giám sát. Quan hệ giữa các đảng ủy học viện, trường sĩ quan (trực thuộc Đảng ủy quân, binh chủng, Bộ đội Biên phòng, Tổng cục II) với Tổng cục Chính trị và Uỷ ban kiểm tra Quân ủy Trung ương là quan hệ chịu sự chỉ đạo, hướng dẫn và chỉ đạo, hướng dẫn về công tác đảng, công tác chính trị và công tác kiểm tra, giám sát Quan hệ giữa các đảng ủy học viện, trường sĩ quan với giám đốc (hiệu trưởng) là mối quan hệ giữa lãnh đạo với phục tùng sự lãnh đạo Quan hệ giữa các đảng ủy học viện, trường sĩ quan với chính ủy là mối quan hệ giữa lãnh đạo với phục tùng sự lãnh đạo Quan hệ giữa các đảng ủy học viện, trường sĩ quan với ủy ban kiểm tra đảng ủy là mối quan hệ giữa lãnh đạo với phục tùng sự lãnh đạo Quan hệ giữa các đảng ủy học viện, trường sĩ quan với cấp ủy, tổ chức đảng cấp dưới trong đảng bộ học viện, trường sĩ quan là quan hệ giữa lãnh đạo và phục tùng. 12 Quan hệ giữa các đảng ủy học viện, trường sĩ quan với các tổ chức quần chúng là quan hệ lãnh đạo và phục tùng sự lãnh đạo Quan hệ giữa các đảng ủy học viện, trường sĩ quan với cấp ủy, chính quyền địa phương là quan hệ phối hợp, hiệp đồng công tác 1.1.2. Công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam * Quan niệm về công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam: là tổng thể các hoạt động của đảng uỷ trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện các nội dung, hình thức, biện pháp xem xét, theo dõi, đánh giá, chỉ ra ưu điểm, hạn chế, khuyết điểm, nguyên nhân ưu, khuyết điểm của tổ chức đảng, đảng viên trong thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng đảng bộ, nhằm góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên, xây dựng đảng bộ trong sạch vững mạnh, có năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu cao, lãnh đạo nhà trường hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. * Đặc điểm công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan học viện, trường sĩ quan Một là, chủ thể lãnh đạo, chỉ đạo, tiến hành công tác kiểm tra, giám sát có nhiều kinh nghiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác giáo dục - đào tạo, nghiên cứu khoa học và công tác xây dựng Đảng; Hai là, đối tượng kiểm tra, giám sát mang đặc thù của nhà trường quân đội; Ba là, nội dung trọng tâm của công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy, tổ chức đảng là lãnh đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ giáo dục - đào tạo và nghiên cứu khoa hoc; Bốn là, lực lượng tham gia vào công tác kiểm tra, giám sát ở trong và ngoài nhà trường. * Vai trò công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam Thứ nhất, đảm cho đường lối, chủ trương của Đảng, nghị quyết, chỉ thị của cấp trên, cấp mình được chấp hành triệt để; Thứ hai, góp phần giáo dục, động viên cán bộ, đảng viên tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao; Thứ ba, chủ động phòng ngừa, tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, vi phạm kỷ luật trong đội ngũ cán bộ, đảng viên và quần chúng ở đơn vị; Thứ tư, trực 13 tiếp nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của đảng uỷ, góp phần xây dựng đảng bộ trong sạch vững mạnh, nhà trường vững mạnh toàn diện. 1.2. Những vấn đề cơ bản về chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan 1.2.1. Quan niệm chất lượng và các yếu tố quy định chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan * Quan niệm chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan hiện nay Chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội là tổng hợp giá trị của các yếu tố, các bộ phận, các khâu, các bước trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, được tạo nên bởi năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp uỷ, tổ chức đảng và phẩm chất, trình độ, năng lực, trách nhiệm của ủy ban kiểm tra; tính tiền phong gương mẫu của đội ngũ đảng viên; biểu hiện ở sự trong sạch vững mạnh của tổ chức đảng, chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên và kết quả hoàn thành nhiệm vụ chính trị của nhà trường. * Yếu tố quy định chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam Một là, chất lượng nghiên cứu, quán triệt, vận dụng sáng tạo các nghị quyết, chỉ thị, quy định về công tác kiểm tra, giám sát của Đảng và sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, ủy ban kiểm tra Quân ủy Trung ương, đảng ủy, ủy ban kiểm tra cấp trên trực tiếp. Hai là, phẩm chất, năng lực, trách nhiệm và phương pháp tác phong công tác của ủy viên ban chấp hành đảng bộ, ủy viên ủy ban kiểm tra các đảng ủy học viện, trường sĩ quan. Ba là, phẩm chất, năng lực, trách nhiệm của cấp ủy, ủy ban kiểm tra đảng ủy cơ sở và đội ngũ cán bộ, đảng viên ở tổ chức cơ sở đảng thuộc đảng bộ học viện, trường sĩ quan. Bốn là, chất lượng thực hiện nguyên tắc, nội dung, hình thức, phương pháp, chế độ, nền nếp và quy trình công tác kiểm tra, giám sát;. Năm là, sự tích cực, chủ động tham gia của các tổ chức, các lực lượng trong công tác kiểm tra, giám sát. 14 1.2.2. Tiêu chí đánh giá chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan hiện nay Thứ nhất, nhận thức, trách nhiệm, năng lực của chủ thể và các lực lượng tham gia công tác kiểm tra, giám sát của đảng uỷ các học viện, trường sĩ quan. Thứ hai, kết quả thực hiện nền nếp, chế độ, tư tưởng chỉ đạo, nguyên tắc và nội dung, hình thức, phương pháp, quy trình tiến hành công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan Thứ ba, sự chuyển biến, tiến bộ của cán bộ, đảng viên, tổ chức đảng và kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng đảng bộ sau khi thực hiện công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan Kết luận chương 1 Chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan được tạo nên bởi năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp uỷ, tổ chức đảng và phẩm chất, trình độ, năng lực, trách nhiệm của ủy ban kiểm tra; tính tiền phong gương mẫu của đội ngũ đảng viên; biểu hiện ở sự TSVM của tổ chức đảng, chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên và kết quả hoàn thành nhiệm vụ chính trị. Đánh giá chất lượng công tác kiểm tra, giám sát thông qua: nhận thức, trách nhiệm, năng lực của chủ thể và các lực lượng tham gia công tác kiểm tra, giám sát; việc, thực hiện nền nếp, chế độ, tư tưởng chỉ đạo, nguyên tắc và nội dung, hình thức, phương pháp, quy trình tiến hành công tác kiểm tra, giám sát và sự chuyển biến, tiến bộ của cán bộ, đảng viên, tổ chức đảng và kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị sau khi thực hiện công tác kiểm tra, giám sát. 15 Chương 2 THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG VÀ MỘT SỐ KINH NGHIỆM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC KIỂM TRA, GIÁM SÁT CỦA CÁC ĐẢNG ỦY HỌC VIỆN, TRƯỜNG SĨ QUAN QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM 2.1. Thực trạng chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam 2.1.1. Những ưu điểm cơ bản Một là, nhận thức, trách nhiệm, năng lực của cấp uỷ, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra cấp ủy các cấp và đội ngũ cán bộ, đảng viên đối với công tác kiểm tra, giám sát của nhà trường ngày càng đầy đủ, sâu sắc. Hai là, các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan đã thực hiện có nề nếp, chế độ, tư tưởng chỉ đạo, nguyên tắc và xác định nội dung, hình thức, phương pháp, quy trình tiến hành công tác kiểm tra, giám sát đúng đắn, vận dụng khá linh hoạt phù hợp thực tiễn của từng học viện, trường sĩ quan. Ba là, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp uỷ, tổ chức đảng, chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên sau kiểm tra, giám sát không ngừng được nâng cao. 2.1.2. Những hạn chế, khuyết điểm Một là, nhận thức, trách nhiệm của một số cấp ủy, ủy ban kiểm tra, chi bộ, cán bộ, đảng viên về công tác kiểm tra, giám sát còn có mặt hạn chế. Hai là, công tác kiểm tra, giám sát ở một số cấp uỷ, chi bộ chưa thành nền nếp thường xuyên, còn mang tính hình thức, dập khuôn máy móc. Ba là, chất lượng công tác kiểm tra, giám sát ở một số chi bộ, đảng bộ cơ sở còn hạn chế, vẫn còn cán bộ, đảng viên, quần chúng vi phạm kỷ luật Đảng, kỷ luật Quân đội. 16 2.2. Nguyên nhân và một số kinh nghiệm nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan quân đội 2.2.1. Nguyên nhân của thực trạng chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ các học viện, trường sĩ quan quân đội * Nguyên nhân ưu điểm Một là, thành tựu trong công cuộc đổi mới, kết quả của cuộc công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng tạo động lực mạnh mẽ và điều kiện thuận lợi cho công tác kiểm tra, giám sát của đảng uỷ các học viện, trường sĩ quan. Hai là, sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, đảng uỷ cấp trên, sự hướng dẫn, chỉ đạo của Tổng cục Chính trị và ủy ban kiểm tra Quân ủy Trung ương, ủy ban kiểm tra đảng ủy tổng cục, quân chủng, binh chủng. Ba là, đảng uỷ, cán bộ chủ trì, bí thư cấp uỷ ở các học viện, trường sĩ quan thường xuyên được kiện toàn và có phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Bố là, phẩm chất chính trị, đạo đức; trình độ kiến thức của ủy ban kiểm tra cấp ủy, các cơ quan chức năng và ý thức tự giác, vai trò tiền phong gương mẫu đội ngũ cán bộ, đảng viên được đề cao * Nguyên nhân của những hạn chế, khuyết điểm. Một là, mặt trái của nền kinh tế thị trường và những tiêu cực ngoài xã hội tác động đến nhận thức, tư tưởng, tình cảm cán bộ, đảng viên và quần chúng trong các học viện, trường sĩ quan Hai là, sự chỉ đạo, hướng dẫn của ủy ban kiểm tra đảng ủy cấp trên có lúc chưa thường xuyên, kịp thời, sát với nhiệm vụ chính trị, yêu cầu công tác xây dựng Đảng của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan Ba là, công tác quán triệt của một số đảng uỷ về kiểm tra, giám sát và trình độ, năng lực của một số cấp ủy, ủy ban kiểm tra cấp ủy còn hạn chế. 17 Bốn là, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của một số cấp ủy, chi bộ còn hạn chế, tinh thần đấu tranh tự phê bình và phê bình của đảng viên và tổ chức đảng chưa cao. 2.2.2. Một số kinh nghiệm nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan quân đội Một là, quán triệt, chấp hành nghiêm đường lối, nghị quyết, chỉ thị của Đảng và hướng dẫn của cấp ủy, ủy ban kiểm tra cấp ủy cấp trên về công tác kiểm tra, giám sát. Hai là, bám sát nhiệm vụ chính trị, công tác xây dựng Đảng và phát huy dân chủ, đề cao tự phê bình, phê bình trong nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan Ba là, thực hiện tốt nguyên tắc, nề nếp, chế độ và vận dụng sáng tạo nội dung, hình thức, phương pháp kiểm tra, giám sát phù hợp với thực tế của từng đảng bộ học viện, trường sĩ quan Bốn là, chú trọng kiện toàn ủy ban kiểm tra cấp ủy và nâng cao phẩm chất, năng lực cho đội ngũ cấp uỷ viên phụ trách công tác kiểm tra, giám sát Năm là, phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng trong nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan Kết luận Chương 2 Những năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, cấp ủy cấp trên trực tiếp, công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội đã được triển khai khá đồng bộ với nhiều nội dung và hình thức tiến hành có chất lượng, hiệu quả, phù hợp với thực tiễn nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng góp phần xây dựng đảng bộ nhà trường trong sạch vững mạnh Bên cạnh đó công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy cán bộ, đảng viên còn những hạn chế, khuyết điểm. Thực trạng chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy cán bộ, đảng viên bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, bao gồm cả khách quan và chủ quan. Trong đó, nguyên nhân chủ quan do các cấp uỷ, cán bộ chủ trì chưa thực sự quan tâm; công tác quán triệt của một số đảng uỷ về kiểm tra, giám sát và trình độ, năng lực của ủy ban kiểm tra cấp ủy và năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của một số cấp ủy, chi bộ còn hạn chế. 18 Chương 3 YÊU CẦU VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC KIỂM TRA, GIÁM SÁT CỦA CÁC ĐẢNG ỦY HỌC VIỆN, TRƯỜNG SĨ QUAN QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM HIỆN NAY 3.1. Những yếu tố tác động và yêu cầu nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay 3.1.1. Những yếu tố tác động đến nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan hiện nay Thứ nhất, tình hình chính trị, kinh tế - xã hội của đất nước và nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới. Thứ hai, nhiệm vụ xây dựng chỉnh đốn Đảng trong giai đoạn mới đặt ra yêu cầu cao nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay. Thứ ba, sự phát triển nhiệm vụ của quân đội, các học viện, trường sĩ quan quân đội giai đoạn hiện nay 3.1.2. Yêu cầu nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay Thứ nhất, nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát phải góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ giáo dục - đào tạo, nghiên cứu khoa học và công tác xây dựng đảng bộ các học viện, trường sĩ quan Thứ hai, nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của đảng uỷ các học viện, trường sĩ quan quân đội phải kết hợp chặt chẽ với công tác tư tưởng và công tác tổ chức Thứ ba, quán triệt, thực hiện tốt tư tưởng chỉ đạo, nguyên tắc, phương pháp, quy chế, quy định và vận dụng sáng tạo các nội dung, hình thức, biện pháp trong nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan 19 Thứ tư, phải phát huy được sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội 3.2. Những giải pháp nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay 3.2.1. Nâng cao nhận thức của cấp uỷ, ủy ban kiểm tra các cấp và đội ngũ cán bộ, đảng viên về công tác kiểm tra, giám sát Giáo dục cho cấp ủy, ủy ban kiểm tra cấp ủy các cấp và đội ngũ cán bộ, đảng viên nắm chắc những vấn đề cơ bản về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và công tác kiểm tra, giám sát của Đảng Giáo dục về mục tiêu, yêu cầu của công tác xây dựng Đảng và thực trạng công tác kiểm tra, giám sát ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan Giáo dục cho cấp ủy, ủy ban kiểm tra cấp ủy các cấp và đội ngũ cán bộ, đảng viên nhận thức về vị trí, ý nghĩa, nội dung, hình thức, phương pháp, nguyên tắc kiểm tra, giám sát của Đảng Về hình thức, biện pháp giáo dục Đổi mới hình thức kết hợp giáo dục tập trung với tự học tập, tự nghiên cứu của từng đảng viên; giáo dục lý luận kết hợp chặt chẽ với hoạt động thực tiễn kiểm tra, giám sát của đảng uỷ. Các ủy ban kiểm tra đảng ủy học viện, trường sĩ quan chủ động tham mưu, giúp cấp uỷ tổ chức tốt các đợt tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng cho các cấp uỷ viên và cán bộ chủ trì các đơn vị. Đa dạng hoá các hoạt động tuyên truyền đối với tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra, cán bộ, đảng viên về vị trí, vai trò của công tác kiểm tra, giám sát của Đảng. Cấp uỷ, ủy ban kiểm tra cấp ủy các cấp và đội ngũ cán bộ, đảng viên ở các học viện, trường sĩ quan phải tích cực, tự giác học tập, chủ động nâng cao trình độ. 20 3.2.2. Quán triệt, thực hiện tốt tư tưởng chỉ đạo, nguyên tắc, quy chế, quy định và đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp kiểm tra, giám sát của các đảng ủy ủy học viện, trường sĩ quan * Nắm vững và thực hiện tốt tư tưởng chỉ đạo của công tác kiểm tra, giám sát của Đảng: chủ động, chiến đấu, giáo dục, hiệu quả * Nắm vững và thực hiện tốt nguyên tắc của công tác kiểm tra, giám sát của Đảng * Nắm vững và thực hiện tốt quy chế, quy định về công tác kiểm tra, giám sát của Đảng * Đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan 3.2.3. Bồi dưỡng nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức và năng lực công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy viên, ủy viên ủy ban kiểm tra cấp ủy các cấp ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội Bồi dưỡng kiến thức về cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị của Đảng, pháp luật của Nhà nước, điều lệnh, quy định của quân đội. Bồi dưỡng lòng nhiệt tình cách mạng, tinh thần trách nhiệm và ý thức tổ chức kỷ luật cao. Tính trung thực, khách quan, công tâm, trong sạch. Có tinh thần đoàn kết đúng đắn và tình cảm cách mạng trong sáng. Bồi dưỡng phương pháp xem xét, đánh giá tổ chức đảng và đảng viên Bồi dưỡng về công tác xây dựng đảng, công tác chính trị, thành thạo công tác kiểm tra, giám sát. 3.2.4. Phát huy vai trò trách nhiệm của các tổ chức, các lực lượng trong nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội * Đối với các đảng uỷ cơ sở, đảng ủy bộ phận thuộc các đảng bộ học viện, trường sĩ quan 21 * Phát huy vai trò của ủy ban kiểm tra cấp ủy các cấp * Phát huy vai trò đội ngũ cán bộ, đảng viên * Đối với các cơ quan chức năng ở học viện, trường sĩ quan * Cấp ủy, tổ chức đảng nơi đảng viên của các học viện, trường sĩ quan quân đội cư trú. * Đối với các chi bộ ở học viện, trường sĩ quan * Phát huy vai trò của các tổ chức quần chúng và hội đồng quân nhân đối với công tác kiểm tra, giám sát sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan 3.2.5. Tăng cường sự lãnh đạo của các đảng ủy, sự chỉ đạo của ủy ban kiểm tra cấp ủy và cơ quan chức năng cấp trên đối với công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội * Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, các đảng ủy cấp trên trực tiếp của học viện, trường sĩ quan * Đối với ủy ban kiểm tra Quân ủy Trung ương, các ủy ban kiểm tra đảng ủy cấp trên trực tiếp của học viện, trường sĩ quan * Đối với Tổng cục Chính trị, cục chính trị cấp trên trực tiếp của học viện, trường sĩ quan Kết luận chương 3 Nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay và những năm tới chịu sự tác động khách quan của các yếu tố cả tích cực và tiêu cực, cả thuận lợi, khó khăn, vì vậy chủ thể và các lực lượng tham gia cần nhận thức đầy đủ các yếu tố đó, phát huy tốt các yếu tố tích cực, thuận lợi, khắc phục các yếu tố tiêu cực, những khó khăn để tiến hành công tác kiểm tra, giám sát có chất lượng. Nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội phải bám sát nhiệm vụ giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học và công tác xây dựng đảng bộ 22 nhà trường; kết hợp chặt chẽ với công tác tư tưởng, công tác tổ chức; quán triệt, thực hiện tốt tư tưởng chỉ đạo, nguyên tắc, phương pháp, quy chế, quy định và vận dụng sáng tạo các hình thức, biện pháp; phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng. Để nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội cần tập trung vào những giải pháp cơ bản sau: Nâng cao nhận thức của cấp uỷ, ủy ban kiểm tra các cấp và đội ngũ cán bộ, đảng viên về công tác kiểm tra, giám sát; quán triệt, thực hiện tốt tư tưởng chỉ đạo, nguyên tắc, quy chế, quy định và đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan; bồi dưỡng nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức và năng lực công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy viên, ủy viên ủy ban kiểm tra các cấp; phát huy vai trò trách nhiệm của các tổ chức, các lực lượng trong nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát; tăng cường sự lãnh đạo của các đảng ủy, sự chỉ đạo của ủy ban kiểm tra cấp ủy và cơ quan chức năng cấp trên đối với công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội. 23 KẾT LUẬN 1. Công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội trực tiếp là chức năng lãnh đạo của đảng ủy, một bộ phận quan trọng trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Thường xuyên coi trọng và nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát là một tất yếu khách quan nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, tổ chức thực hiện, kịp thời phát huy ưu điểm, chủ động phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, khắc phục thiếu sót, khuyết điểm của tổ chức đảng và đảng viên, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị được giao. Việc nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan có vai trò quan trọng, góp phần xây dựng các đảng bộ học viện, trường sĩ quan trong sạch, vững mạnh, nhà trường vững mạnh toàn diện. 2. Công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy các học viện, trường sĩ quan quân đội trên cơ sở quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối, nghị quyết, chỉ thị của Đảng, của Quân ủy Trung ương, Ủy ban kiểm tra Trung ương, Ủy ban kiểm tra Quân ủy Trung ương và cơ quan chức năng cấp trên về kiểm tra, giám sát của Đảng, tiến hành tổng thể các hoạt động xác định chương trình kế hoạch, tiến hành kiểm tra thường xuyên, định kỳ, đột xuất, giám sát thường xuyên, giám sát chuyên đề, bồi dưỡng cấp ủy viên, ủy viên ủy ban kiểm tra cấp ủy các cấp về công tác kiểm tra, giám sát, sơ, tổng kết công tác kiểm tra, giám sát; nghiên cứu hoàn chỉnh quy chế, hướng dẫn... Nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát do các đảng ủy học viện, trường sĩ quan lãnh đạo, chỉ đạo và vai trò tham gia tích cực của cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra cấp ủy các cấp và đội ngũ cán bộ, đảng viên ở các học viện, trường sĩ quan. 3. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo và quan tâm đặc biệt của Quân ủy Trung ương, ủy ban kiểm tra cấp ủy cấp trên, công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội đã có nhiều chuyển biến tích cực, đã quán triệt và thực hiện tư tưởng chỉ đạo, phương pháp cơ bản của công tác kiểm tra, giám sát; việc xác định nội dung, hình thức kiểm tra, giám sát đã phù hợp với đối tượng. Do đó, công tác kiểm tra, giám sát đã góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các đảng bộ học viện, trường sĩ quan, đủ sức lãnh đạo nhà trường hoàn thành nhiệm vụ giáo dục - đào tạo, xây dựng nhà trường vững mạnh toàn diện. 24 4. Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, công tác kiểm tra, giám sát của các đảng uỷ học viện, trường sĩ quan quân đội còn nhiều hạn chế, khuyết điểm: chưa quán triệt đầy đủ tư tưởng chỉ đạo, phương pháp, hình thức của kiểm tra, giám sát; chưa chú trọng, quan tâm đúng mức đến việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo quy định của Điều lệ Đảng; chưa chủ động trong kiểm tra đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm và giám sát cấp ủy viên là cán bộ chủ trì; nội dung kiểm tra còn dàn trải, thiếu trọng tâm, trọng điểm. Nguyên nhân của những hạn chế, khuyết điểm đó chủ yếu là công tác quán triệt của một số đảng uỷ về kiểm tra, giám sát và trình độ, năng lực của ủy ban kiểm tra cấp ủy còn hạn chế; năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của một số cấp ủy, chi bộ còn hạn chế và tinh thần đấu tranh tự phê bình và phê bình của đảng viên và tổ chức đảng chưa cao. Thực tiễn cho thấy, muốn nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan cần phải: thường xuyên nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp uỷ, ủy ban kiểm tra cấp ủy các cấp và đội ngũ cán bộ, đảng viên đối với công tác kiểm tra, giám sát; công tác kiểm tra, giám sát phải bám sát nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng; thực hiện tốt nguyên tắc, nề nếp, chế độ và vận dụng sáng tạo nội dung, hình thức, phương pháp kiểm tra, giám sát phù hợp với thực tế của từng đảng bộ; kiện toàn ủy ban kiểm tra, nâng cao phẩm chất, năng lực cho đội ngũ cấp uỷ viên phụ trách công tác kiểm tra, giám sát. 5. Nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội phải nắm vững quan điểm, nghị quyết của Đảng, chỉ thị, hướng dẫn của cấp trên, yêu cầu nhiệm vụ, công tác xây dựng Đảng và thực trạng công tác kiểm tra, giám sát của đảng bộ nhà trường, thực hiện đồng bộ những giải pháp cơ bản từ nhận thức, trách nhiệm của các cấp uỷ, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra cấp ủy các cấp và các lực lượng đối với công tác kiểm tra, giám sát đến quán triệt, thực hiện tốt tư tưởng chỉ đạo, nguyên tắc, phương pháp, quy chế, quy định về công tác kiểm tra, giám sát; bồi dưỡng nâng cao phẩm chất, năng lực tiến hành công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy viên, ủy viên ủy ban kiểm tra cấp ủy các cấp và phát huy các tổ chức, các lực lượng tạo thành sức mạnh tổng hợp.