Khiếu nại phát sinh trong quá trình hoạt động quản lý hành chính
nhà nước, khiếu nại là phương thức để công dân tham gia vào hoạt động
quản lý nhà nước, vửa là phương thức bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng
của mình khi bị quyết định hành chính, hành vi hành chính trái pháp luật
xâm phạm.
Cùng với tiến trình của công cuộc thực hiện cải cách hành chính
các cấp, công tác giải quyết khiếu nại cũng cần hoàn thiện đồng bộ theo
các mục tiêu của cải cách hành chính nói chung.
Đối chiếu với mục đích, đối tượng như đã xác định trong phần mở
đầu, nội dung luận văn được tiến hành trong các chương.
Ở chương 1, luận văn đã xây dựng khung cơ sở lý luận về giải
quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện với
các vấn đề cơ bản như một số vấn đề về khiếu nại hành chính, giải quyết
khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện, các yếu tố
ảnh hưởng đến khiếu nại hành chính và giải quyết khiếu nại hành chính. Từ25
đây, luận văn cũng tham khảo kinh nghiệm trong giải quyết khiếu nại hành
chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ở một số địa phương.
Khung lý luận này được sử dụng trong các chương tiếp theo.
Ở chương 2, luận văn đã khái quát hóa tình hình khiếu nại hành
chính trên địa bàn quận Tân Bình, đặc biệt dành sự chú ý khảo sát, đánh
giá thực trạng công tác giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy
ban nhân dân quận Tân Bình, thực trạng các điều kiện đảm bảo cho việc
giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân
Bình. Luận văn đã chỉ ra các ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân hạn chế của
công tác này. Đây là cơ sở đưa ra giải pháp nhằm nâng cao chất lượng
công tác giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân
quận Tân Bình trong chương kế tiếp.
Tại chương 3, luận văn đã đưa ra năm giải pháp cụ thể để đảm bảo
giải quyết tốt khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân
Bình gồm các giải pháp: hoàn thiện pháp luật về khiếu nại hành chính, giải
quyết khiếu nại hành chính; kiện toàn tổ chức và hoạt động bộ máy tham
mưu công tác giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân
dân quận; nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức; kết hợp chặc chẽ
công tác giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân
quận với quá trình cải cách hành chính; thực hiện thanh tra, kiểm tra, giám
sát việc giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân
quận.
Các giải pháp được thực hiện đồng bộ sẽ góp phần đảm bảo cho
công dân thực hiện quyền khiếu nại được thuận tiện, công tác giải quyết
khiếu nại của các cơ quan hành chính nhà nước đặc biệt tại Ủy ban nhân
dân quận Tân Bình được nhanh chóng, kịp thời, hiệu quả.
Từ đó, tình trạng phát sinh khiếu nại trong các lĩnh vực quản lý
hành chính nhà nước sẽ giảm, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản
lý nhà nước, tạo được niềm tin của người dân đối với Đảng và Nhà nước,
thực hiện thắng lợi nhiệm vụ cách mạng đã đề ra.
25 trang |
Chia sẻ: yenxoi77 | Lượt xem: 520 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Tóm tắt Luận văn Giải quyết khiếu nại hành chính của chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ
/ /
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
UNG THỊ MINH TRANG
GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI HÀNH CHÍNH CỦA
CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN
QUẬN TÂN BÌNH, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Chuyên ngành: Quản lý công
Mã số: 60 34 04 03
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - NĂM 2017
2
Luận văn đƣợc hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học:
PGS.TS LÊ THỊ HƢƠNG.
Phản biện 1: PGS.TS Huỳnh Văn Thới
Phản biện 2: PGS.TS Phƣơng Ngọc Thạch
Luận văn đƣợc bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn,
Học viện Hành chính Quốc gia
Địa điểm: Phòng họp 210 nhà A Hội trƣờng bảo vệ Luận văn Thạc sĩ
Học viện Hành chính Quốc gia
Số: 10 đƣờng 3 tháng 2, quận 10, thành phố Hồ Chí Minh
Thời gian: vào hồio 15 ngày 23tháng 7 năm 2017
3
Có thể tìm hiểu luận văn tại Thƣ viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc
trên trang Wed của Khoa Sau đại học,
Học viện Hành chính Quốc gia
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Quyền khiếu nại là một trong những quyền cơ bản của công dân
đƣợc ghi nhận trong bản thỏa thuận giữa Nhà nƣớc và ngƣời dân gọi là
Hiến pháp:“Mọi ngƣời có quyền khiếu nại, tố cáo với cơ quan, tổ chức, cá
nhân có thẩm quyền về những việc làm trái pháp luật của cơ quan, tổ chức,
cá nhân”.
Tuy nhiên, quyền khiếu nại đó đƣợc bảo đảm nhƣ thế nào, công tác
giải quyết khiếu nại đã hiệu quả hay chƣa lại phụ thuộc vào việc thực hiện
công tác giải quyết khiếu nại của cơ quan, tổ chức, cá nhân và việc kiểm
tra, giám sát của các cơ quan nhà nƣớc có thẩm quyền.
Việt Nam là một quốc gia đang phát triển, đang trong quá trình xây
dựng lại đất nƣớc sau nhiều năm chiến tranh. Vì vậy, công tác xây dựng,
cải tạo và phát triển đất nƣớc là một vấn đề hết sức cần thiết và đƣợc triển
khai trên nhiều lĩnh vực khác nhau trên cả nƣớc. Trong đó, việc thực hiện
quy hoạch, xây dựng các cơ sở hạ tầng, các công trình công cộng phục vụ
cho ngƣời dân luôn đƣợc Đảng và Nhà nƣớc quan tâm thực hiện.
Để thực hiện đƣợc các vấn đề trên cần thông qua nhiều công việc
khác nhau nhƣ: quy hoạch, vận động, đền bù, giải phóng mặt bằng Đây
chính là một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến khiếu nại hiện nay
ở các thành phố lớn, trong đó có Thành phố Hồ Chí Minh và đặc biệt quận
Tân Bình, một quận đƣợc thành lập lâu đời của thành phố, với dân số đông,
nhiều cửa ngõ, có nhiều tiềm lực về kinh tế để phát triển, đổi mới thì cần
phải cải tạo, quy hoạch, xây dựng.
Bên cạnh đó quá trình thực hiện công tác quản lý nhà nƣớc trên
nhiều lĩnh vực khác nhau tại địa bàn quận Tân Bình cũng phát sinh các
khiếu nại của ngƣời dân, với nhiều nguyên nhân khác nhau nhƣ: ngƣời dân
chƣa nắm rõ các chính sách của Đảng và quy định pháp luật của Nhà nƣớc;
4
việc thực hiện công vụ của các cá nhân có thẩm quyền, cơ quan, đơn vị
thuộc Ủy ban nhân dân quận còn sai sót, hạn chế;
Để đảm bảo quyền và lợi ích của ngƣời dân, công tác giải quyết
khiếu nại luôn đƣợc Đảng và Nhà nƣớc quan tâm thông qua việc ban hành
các chủ trƣơng, chính sách, pháp luật nhằm thực hiện tốt trong công tác
này.
Đặc biệt, trong giai đoạn hiện nay đất nƣớc ta đang trong thời kỳ
thực hiện công cuộc cải cách hành chính nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả
của Nhà nƣớc thì công tác giải quyết khiếu nại cũng không thể nằm ngoài
công cuộc cải cách hành chính đó. Hiện nay, mặc dù trong công tác giải
quyết khiếu nại đã đƣợc thực hiện cùng với công cuộc cải cách, đổi mới
nhƣng vẫn còn bộc lộ nhiều bất cập, chậm đƣợc khắc phục nên hiệu quả
giải quyết khiếu nại chƣa cao, cụ thể là trên địa bàn quận Tân Bình.
Do đó, học viên quyết định chọn đề tài: “Giải quyết khiếu nại hành
chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí
Minh” làm luận văn tốt nghiệp cao học quản lý công để làm rõ thực trạng
tình hình khiếu nại của ngƣời dân, những khó khăn, hạn chế trong việc giải
quyết khiếu nại của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình để có thể tìm
ra đƣợc các nguyên nhân chủ yếu, bao gồm nguyên nhân chủ quan, khách
quan dẫn đến việc giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban
nhân dân quận Tân Bình hiệu quả chƣa cao.
Từ đó, đƣa ra các giải pháp nhằm bảo đảm cho công tác giải quyết
khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình đƣợc
hoàn thiện, hiệu quả hơn.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Công tác giải quyết khiếu nại hành chính tại thành phố Hồ Chí
Minh nói chung và tại Ủy ban nhân dân quận Tân Bình luôn đƣợc Đảng và
Nhà nƣớc đặc biệt quan tâm và đƣợc thể hiện trong các Nghị quyết, chính
sách của Đảng và quy định pháp luật của Nhà nƣớc. Tuy nhiên, công tác
giải quyết khiếu nại hành chính trong thời gian qua vẫn còn những hạn chế
nhất định.
Hiện nay, đã có các đề tài nghiên cứu có liên quan đến công tác
giải quyết khiếu nại. Một số tác giả đã quan tâm, nghiên cứu liên quan
công tác giải quyết khiếu nại trong thời gian qua.
5
Trong quá trình nghiên cứu đề tài tác giả sẽ tiếp thu, kế thừa có
chọn lọc thành quả nghiên cứu của các công trình đã có và các tài liệu liên
quan đến đề tài luận văn này.
3. Mục đích và nhiệm vụ luận văn
3.1. Mục đích luận văn
Trên cơ sở lý luận và thực tiễn về tình hình khiếu nại hành chính
trên địa bàn quận Tân Bình, giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch
Ủy ban nhân dân quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh; phân tích, đánh
giá đƣợc tổng quan thực trạng khiếu nại hành chính và giải quyết khiếu nại
hành chính. Qua đó, đề xuất một số phƣơng hƣớng và giải pháp nhằm góp
phần thực hiện có hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại hành chính của
Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh.
3.2. Nhiệm vụ luận văn
Để đạt đƣợc mục đích trên, luận văn cần thực hiện các nhiệm vụ
nghiên cứu sau:
Nghiên cứu cơ sở lý luận, pháp lý về khiếu nại hành chính và giải
quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện.
Khái quát tình hình khiếu nại, thực trạng giải quyết khiếu nại hành
chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí
Minh.
Từ đó, chỉ ra một số bất cập của các quy định pháp luật, thực trạng
về khiếu nại hành chính, giải quyết khiếu nại hành chính. Trên cơ sở đó,
định hƣớng và xây dựng một số giải pháp bảo đảm, hoàn thiện và đem lại
hiệu quả cho công tác giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban
nhân dân quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Hoạt động giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban
nhân dân quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi về nội dung: giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch
Ủy ban nhân dân quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh.
6
Phạm vi về không gian: từ thực tiễn quận Tân Bình, thành phố Hồ
Chí Minh.
Phạm vi thời gian: đề tài tập trung đi sâu vào tổng hợp, phân tích
đánh giá hoạt động giải quyết khiếu nại của Chủ tịch Ủy ban nhân dân
quận Tân Bình từ năm 2011 đến năm 2016.
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận
văn
5.1. Phương pháp luận
Luận văn nghiên cứu trên cơ sở lý luận của Chủ nghĩa Mác –
Lênin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh, những quan điểm, đƣờng lối, chủ trƣơng,
chính sách của Đảng và Nhà nƣớc ta trong công tác giải quyết khiếu nại
hành chính. Đồng thời, kế thừa và sử dụng kết quả nghiên cứu của các tác
giả đi trƣớc.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Tác giả sử dụng các phƣơng pháp nghiên cứu cơ bản trong đề tài
là phƣơng pháp thống kê, phân tích, tổng hợp, so sánh và đối chiếuđể
hoàn thiện luận văn.
6. Những đóng góp mới của luận văn
Trên cơ sở lý luận, pháp lý phân tích, đánh giá thực trạng khiếu nại
hành chính trên địa bàn quận Tân Bình, công tác giải quyết khiếu nại hành
chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình.
Đƣa ra các phƣơng hƣớng, giải pháp bảo đảm công tác giải quyết
khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình, thành
phố Hồ Chí Minh hiệu quả, hoàn thiện một số quy định về công tác giải
quyết khiếu nại.
7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Luận văn là công trình nghiên cứu tổng thể về vấn đề giải quyết
khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình với
mục đích đƣa ra các quan điểm, giải pháp lý luận, thực tiễn nhằm hoàn
thiện pháp luật về giải quyết khiếu nại hành chính.
Từ các đề xuất giải pháp tại luận văn có thể đóng góp cho công tác
giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân
Bình đƣợc hiệu quả, hoàn thiện hơn, phù hợp yêu cầu thực tiễn; ý thức
7
trách nhiệm, kinh nghiệm của các cơ quan, đơn vị trong thực hiện tham
mƣu công tác giải quyết khiếu nại hành chính.
8. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận luận văn gồm 03 chƣơng:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về giải quyết khiếu nại hành chính của
Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện.
Chƣơng 2: Thực trạng hoạt động giải quyết khiếu nại hành chính
của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh.
Chƣơng 3: Một số giải pháp bảo đảm giải quyết khiếu hành chính
của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh.
CHƢƠNG 1:
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI HÀNH CHÍNH
CỦA CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN CẤP HUYỆN
1.1. Một số vấn đề về giải quyết khiếu nại hành chính
1.1.1. Khái lƣợc về khiếu nại hành chính
1.1.1.1. Khái niệm về khiếu nại hành chính
Khiếu nại hành chính là hành vi của cá nhân, của cơ quan hay tổ
chức đề nghị với cơ quan hành chính nhà nƣớc hoặc với ngƣời có thẩm
quyền của cơ quan đó xem xét lại quyết định hành chính hoặc hành vi hành
chính khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật,
xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ quan hay tổ
chức”.
1.1.2. Khái lƣợc về giải quyết khiếu nại hành chính
1.1.2.1. Khái niệm giải quyết khiếu nại hành chính
Giải quyết khiếu nại hành chính là quá trình cá nhân có thẩm
quyền trong cơ quan hành chính nhà nƣớc, cơ quan hành chính nhà nƣớc
có thẩm quyền xem xét, đánh giá đối với quyết định hành chính, hành vi
hành hành chính, quyết định kỷ luật về tính hợp pháp và tính hợp lý từ đó,
đƣa ra các giải pháp xử lý.
8
1.1.2.2. Tầm quan trọng của việc giải quyết khiếu nại hành chính
Giải quyết khiếu nại hành chính giúp cho các cơ quan, ngƣời có
thẩm quyền phát hiện những kẻ hở của pháp luật, sự mâu thuẫn chồng chéo
giữa các văn bản quy định có liên quan.
Hoạt động giải quyết khiếu nại giúp cho các cơ quan hành chính
nhà nƣớc cấp trên kiểm tra, đánh giá hoạt động của cơ quan hành chính nhà
nƣớc cấp dƣới từ đó có những biện pháp khắc phục, chấn chỉnh tồn tại, hạn
chế, yếu kém và xử lý những hành vi vi phạm pháp luật.
Thực hiện tốt công tác giải quyết khiếu nại hành chính là góp phần
xây dựng Nhà nƣớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa.
Ngoài ra, hoạt động giải quyết khiếu nại đƣợc thực hiện tốt còn
góp phần bảo đảm quyền khiếu nại của công dân, phát huy dân chủ xã hội
chủ nghĩa, tăng cƣờng sự tham gia, giám sát của Nhân dân vào hoạt động
quản lý nhà nƣớc.
1.1.2.3. Nguyên tắc giải quyết khiếu nại hành chính
Thứ nhất, nguyên tắc giải quyết khiếu nại phải tuân theo quy định
của pháp luật.
Thứ hai, nguyên tắc bảo đảm khách quan.
Thứ ba, công khai minh bạch trong giải quyết khiếu nại
Thứ tƣ, nguyên tắc kịp thời, dân chủ.
1.1.2.4. Trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại hành chính
a. Trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại lần đầu
- Thụ lý giải quyết khiếu nại.
- Công bố quyết định xác minh nội dung khiếu nại.
- Xác minh nội dung khiếu nại.
- Tổ chức đối thoại.
- Báo cáo kết quả xác minh nội dung khiếu nại.
- Ban hành quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu.
- Gửi quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu.
- Lƣu trữ hồ sơ.
9
b. Trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại lần hai
Căn cứ tại Mục 3, Luật Khiếu nại năm 2011 và các văn bản hƣớng
dẫn thi hành quy định thì trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại lần hai gồm
các bƣớc thực hiện nhƣ giải quyết khiếu nại lần đầu. Tuy nhiên, đối với
trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại lần hai có một số nội dung khác so với
trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại lần đầu.
1.1.2.5. Thời hạn giải quyết khiếu nại hành chính
Thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu không quá 30 ngày, kể từ
ngày thụ lý; đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết có thể kéo dài
hơn nhƣng không quá 45 ngày, kể từ ngày thụ lý.
Ở vùng sâu, vùng xa đi lại khó khăn thì thời hạn giải quyết khiếu
nại không quá 45 ngày, kể từ ngày thụ lý; đối với vụ việc phức tạp thì thời
hạn giải quyết có thể kéo dài hơn nhƣng không quá 60 ngày, kể từ ngày thụ
lý.
Đối với khiếu nại lần 2 thời hạn giải quyết khiếu nại không quá 45
ngày, kể từ ngày thụ lý; đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết
khiếu nại có thể kéo dài hơn nhƣng không quá 60 ngày, kể từ ngày thụ lý.
Ở vùng sâu, vùng xa đi lại khó khăn thì thời hạn giải quyết khiếu
nại không quá 60 ngày, kể từ ngày thụ lý; đối với vụ việc phức tạp thì thời
hạn giải quyết khiếu nại có thể kéo dài hơn, nhƣng không quá 70 ngày, kể
từ ngày thụ lý.
1.2. Giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân
dân cấp huyện
1.2.1. Thẩm quyền giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch
Ủy ban nhân dân cấp huyện
Thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện trong giải
quyết khiếu nại là phạm vi, quyền hạn của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp
huyện đƣợc pháp luật quy định, tạo cơ sở pháp lý đảm bảo cho Chủ tịch Ủy
ban nhân dân cấp huyện thực hiện giải quyết khiếu nại cho công dân, cụ
thể là giải quyết các khiếu nại của công dân đối với các quyết định hành
chính, hành vi hành chính do mình ban hành hoặc Chủ tịch Ủy ban nhân
dân cấp xã, Thủ trƣởng cơ quan thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện đã giải
quyết lần đầu nhƣng còn khiếu nại hoặc khiếu nại lần đầu đã hết thời hạn
nhƣng chƣa đƣợc giải quyết
10
1.2.2. Trách nhiệm giải quyết khiếu nại của Chủ tịch Ủy ban nhân
dân cấp huyện
Trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện trong giải
quyết khiếu nại là giải quyết hậu quả pháp lý mà Chủ tịch Ủy ban nhân dân
cấp huyện phải chịu nếu không thực hiện hoặc thực hiện không đúng
nhiệm vụ, quyền hạn đƣợc pháp luật quy định.
Phạm vi trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện
trong công tác giải quyết khiếu nại hành chính đƣợc thể hiện với những nội
dung cơ bản sau:
Thứ nhất, thực hiện tiếp nhận và giải quyết khiếu nại hành chính,
thi hành các quyết định giải quyết khiếu nại hành chính có hiệu lực pháp
luật theo quy định của pháp luật.
Thứ hai, ban hành văn bản chỉ đạo trong công tác giải quyết khiếu
nại, kiến nghị hoàn thiện khung pháp lý về tiếp công dân, giải quyết khiếu
nại, đặc biệt đối với các chính sách, pháp luật ở các lĩnh vực hay xảy ra
khiếu nại nhƣ: đất đai, tài nguyên, môi trƣờng, bảo đảm tính đồng bộ phù
hợp giữa quy định của luật và cuộc sống.
Thứ ba, tổ chức và kiện toàn đội ngũ cán bộ, công chức làm công
tác tiếp dân và giải quyết khiếu nại.
Thứ tƣ, tăng cƣờng sự phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức, cá nhân
trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại.
Thứ năm, giám sát, kiểm tra, thanh tra việc thực hiện các quy định
pháp luật trong công tác giải quyết khiếu nại đối với cấp dƣới.
Thứ sáu, tuyên truyền, phổ biến, hƣớng dẫn thực hiện các quy định
của pháp luật về quyền khiếu nại và giải quyết khiếu nại. Tập huấn quy
trình, nghiệp vụ, tiếp dân, giải quyết khiếu nại cho cán bộ, công chức, viên
chức.
Thứ bảy, tổng hợp tình hình khiếu nại và giải quyết khiếu nại từ đó
rút ra những mặt còn tồn tại, hạn chế nhằm hoàn thiện hơn nữa công tác
quản lý nhà nƣớc đối với lĩnh vực này. Tổng kết tình hình khiếu nại và giải
quyết khiếu nại giúp nhà nƣớc thấy đƣợc thành công và những hạn chế, tồn
tại của chính sách, pháp luật về khiếu nại và giải quyết khiếu nại trên thực
tế. Từ đó, có biện pháp, cách thức khắc phục những bất cập, phát huy mặt
11
tích cực nhằm nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nƣớc đối
với công tác giải quyết khiếu nại.
1.3. Một số yếu tố ảnh hƣởng đến khiếu nại hành chính, giải
quyết khiếu nại hành chính
1.3.1. Yếu tố chính trị
1.3.2. Yếu tố pháp lý
1.3.3. Yếu tố tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức
làm công tác giải quyết khiếu nại
1.3.4. Yếu tố cải cách hành chính
1.3.5. Công tác phối hợp trong giải quyết khiếu nại hành chính
1.3.6. Nhận thức của cá nhân, tổ chức
1.3.7. Các yếu tố khác
1.4. Tham khảo kinh nghiệm giải quyết khiếu nại hành chính
của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ở một số địa phƣơng
1.4.1. Kinh nghiệm của một số địa phƣơng
1.4.1.1. Kinh nghiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Hàm
Thuận Nam tỉnh Bình Thuận
1.4.1.2. Kinh nghiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố
Uông Bí tỉnh Quảng Ninh
1.4.2. Bài học kinh nghiệm cho quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí
Minh
Từ bài học kinh nghiệm của hai địa phƣơng vừa đề cập bên trên,
đến đây luận văn có thể rút ra một số bài học cho quận Tân Bình nhƣ sau:
Thứ nhất, thƣờng xuyên rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng
theo gƣơng Bác Hồ vĩ đại, đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức lối sống trong
đội ngũ cán bộ, công chức nói chung, đặc biệt là đội ngũ Thanh tra viên
Thứ hai, việc giải quyết khiếu nại phải đặt dƣới sự lãnh đạo của các
cấp ủy Đảng, trƣớc hết phải là trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân
quận Tân Bình.
12
Thứ ba, khiếu nại phát sinh ở đâu cần tập trung chỉ đạo giải quyết
kịp thời, đúng pháp luật, đúng chính sách, có lý, có tình, dứt điểm tại nơi
đó.
Thứ tƣ, xây dựng và thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở.
Tiểu kết chƣơng I
Khiếu nại là một trong những quyền cơ bản của công dân, nhằm
bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của công dân. Thông qua khiếu nại và
giải quyết khiếu nại giúp Nhà nƣớc kịp thời phát hiện những hạn chế trong
công tác quản lý của mình từ đó có những biện pháp khắc phục; củng cố
niềm tin của Nhân dân vào Nhà nƣớc, góp phần xây dựng nhà nƣớc pháp
quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân và vì dân.
Giải quyết khiếu nại là hoạt động do các cơ quan nhà nƣớc, ngƣời
có thẩm quyền tiến hành trên cơ sở các quy định của pháp luật nhằm giải
quyết khiếu nại của công dân. Hoạt động giải quyết khiếu nại đƣợc tiến
hành theo quy định, trình tự, thủ tục, nguyên tắc và quy trình do pháp luật
quy định nhằm đảm bảo cho hoạt động giải quyết khiếu nại đạt đƣợc kết
quả mong muốn. Trong đó, vai trò của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp
huyện trong công tác giải quyết khiếu nại là rất quan trọng. Chủ tịch Ủy
ban nhân dân cấp huyện là Thủ trƣởng cơ quan hành chính lãnh đạo, điều
hành công việc của Ủy ban nhân dân, chịu trách nhiệm về việc thực hiện
nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật và trong đó có cả lĩnh
vực giải quyết khiếu nại hành chính của công dân.
Trong chƣơng I, luận văn đã xây dựng khung lý thuyết về giải
quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện với
các nội dung nhƣ: khái niệm, đặc điểm, nội dung của khiếu nại hành chính,
giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện.
Bên cạnh đó, chƣơng 1 luận văn còn trình bày về nguyên tắc, trình tự, thủ
tục, thẩm quyền, trách nhiệm giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch
Ủy ban nhân dân cấp huyện. Tại chƣơng này, luận văn cũng tìm hiểu kinh
nghiệm giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp
huyện một số địa phƣơng và rút ra bài học cho quận Tân Bình trong công
tác này.
Các tri thức xác lập ở chƣơng 1 là cơ sở cho luận văn đi vào khảo
sát thực trạng việc giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban
nhân dân quận Tân Bình trong chƣơng 2 và đề xuất giải pháp trong chƣơng
3.
13
CHƢƠNG 2:
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG GIẢI QUYẾT
KHIẾU NẠI HÀNH CHÍNH CỦA CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN
QUẬN TÂN BÌNH – TP. HỒ CHÍ MINH
2.1. Khái quát về tình hình khiếu nại hành chính trên địa bàn
quận Tân Bình
2.1.1. Đặc trƣng điều kiện kinh tế - xã hội của quận Tân Bình
liên quan đến khiếu nại hành chính.
2.1.2. Về tính chất khiếu nại
2.1.3. Về nội dung khiếu nại
2.1.4. Nguyên nhân chủ yếu phát sinh khiếu nại hành chính trên
địa bàn quận Tân Bình
a. Nguyên nhân khách quan
b. Nguyên nhân chủ quan
2.2. Đánh giá hoạt động giải quyết khiếu nại của Chủ tịch Ủy
ban nhân dân quận Tân Bình
2.2.1. Về thực hiện thẩm quyền giải quyết khiếu nại hành chính
Công tác giải quyết khiếu nại đƣợc Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận
Tân Bình giao cho các Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận theo dõi, thực
hiện theo từng lĩnh vực đƣợc phân công.
Đối với Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận chƣa trực tiếp theo dõi, chỉ
đạo, điều hành còn ủy quyền, phân công cho các Phó Chủ tịch Ủy ban nhân
dân quận thực hiện công tác giải quyết khiếu nại hành chính thuộc thẩm
quyền của mình.
Vì vậy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận chƣa nắm rõ, sâu sát đƣợc
các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan; trình tự, thủ tục thực hiện;
những bất cập, hạn chế trong quá trình giải quyết khiếu nại hành chính nên
việc thực hiện thẩm quyền giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy
ban nhân dân quận chƣa đƣợc bảo đảm.
2.2.2. Về thực hiện trách nhiệm giải quyết khiếu nại hành chính
14
Căn cứ các quy định của pháp luật về công tác giải quyết khiếu nại,
chức năng, nhiệm vụ đƣợc giao, Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình
đã thực hiện trách nhiệm của mình trong công tác này nhƣ sau:
2.2.2.1. Tổ chức tiếp nhận, giải quyết các vụ việc khiếu nại sau
khi tiếp nhận, thi hành các quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực
pháp luật
a. Công tác tiếp công dân
Trong công tác tiếp công dân Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận trực
tiếp hoặc ủy quyền cho các Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận.
Theo tổng hợp kết quả tiếp công dân từ năm 2011 đến năm 2016,
tại Ủy ban nhân dân quận đã tiếp đƣợc 4.463 lƣợt công dân. Với 4.463 lƣợt
công dân đã tiếp 865 lƣợt công dân có nội dung khiếu nại chủ yếu liên
quan đến các lĩnh vực nhƣ: công tác bồi thƣờng trong giải phóng mặt bằng
thuộc các dự án, xử lý vi phạm hành chính, việc thu hồi giấy chứng nhận
không đúng quy định.
Trong đó, lãnh đạo Ủy ban nhân dân quận tiếp định kỳ 181 lƣợt
công dân, Ban Tiếp công dân quận tiếp 2.990 lƣợt công dân, các cơ quan,
đơn vị thuộc Ủy ban nhân quận tiếp 1.292 lƣợt công dân. Trong 181 lƣợt
công dân do lãnh đạo quận tiếp, có 78 lƣợt công dân do Chủ tịch Ủy ban
nhân dân quận tiếp theo lịch định kỳ, yêu cầu của ngƣời dân, chiếm tỷ lệ
43% trên tổng lƣợt công dân do lãnh đạo quận tiếp.
Cũng trong giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2016, lãnh đạo Ủy ban
nhân dân quận và Ban Tiếp công dân quận đã tiếp đoàn đông ngƣời là 67
đoàn/350 ngƣời. Trong đó, Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận tiếp 11 đoàn/68
ngƣời, chiếm tỷ lệ 16% trên tổng số đoàn đông ngƣời đã tiếp.
b. Công tác tiếp nhận, xử lý đơn thƣ
Theo thống kê công tác tiếp nhận đơn thƣ từ năm 2011 đến năm
2016 tổng số đơn thƣ Ủy ban nhân dân quận tiếp nhận là 3.948 đơn. Trong
tổng số 3.948 đơn thì đơn khiếu nại là 317 đơn, chiếm 8,01% tổng số đơn
thƣ tiếp nhận.
Trong đó, năm có số lƣợng đơn thƣ ít nhất là năm 2013 với 558
đơn. Năm có số lƣợng đơn thƣ cao nhất là năm 2016 với 789 đơn, tăng đến
29 % so với năm 2013.
15
Trong tổng số 317 đơn khiếu nại đã tiếp nhận thì đơn khiếu nại
thuộc thẩm quyền giải quyết của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận là 240
đơn, chiếm 76% số đơn. Số đơn khiếu nại không thuộc thẩm quyền giải
quyết của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận là 77 đơn, chiếm 24% số đơn.
Qua công tác thống kê kết quả xử lý đơn khiếu nại hành chính,
hiện nay tổng số lƣợng đơn khiếu nại hành chính lƣu và chuyển cơ quan có
thẩm quyền giải quyết là 60 đơn, chiếm 78% trên tổng số đơn không thuộc
thẩm quyền giải quyết.
Trong đó, số lƣợng đơn khiếu nại hành chính đƣợc xếp vào lƣu
đơn, chuyển cơ quan có thẩm quyền giải quyết là 60 đơn, chiếm tỷ lệ 78%
đơn khiếu nại không thuộc thẩm quyền giải quyết. Do nhiều nguyên nhân
nhƣ: đơn gửi nhiều nơi có nơi đúng thẩm quyền, đơn đã hoặc đang đƣợc
Tòa án thụ lý giải quyết, đơn đã đƣợc giải quyết nhƣng vẫn khiếu nại
nhƣng không có nội dung, chứng cứ mới, gửi đơn mang tính chất cầu
may..
Với 240 đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền giải quyết của Chủ tịch
Ủy ban nhân dân quận có: 182 đơn khiếu nại có nội dung về bồi thƣờng
trong giải phóng mặt bằng thuộc các dự án, 38 đơn khiếu nại có nội dung
xử phạt vi phạm hành chính liên quan nhiều lĩnh vực khác nhau nhƣ: xây
dựng nhà ở, vi phạm các quy định pháp luật về y tế, văn hóa-thông tin, lao
động thƣơng binh và xã hội..., 12 đơn khiếu nại có nội dung do Ủy ban
nhân dân quận thu hồi giấy chứng nhận không đúng quy định, 08 đơn
khiếu nại có nội dung khác.
c. Kết quả giải quyết các vụ việc khiếu nại từ năm 2011 đến năm
2016 thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân quận Tân Bình
Theo số liệu thống kê từ năm 2011 đến năm 2016 thì tổng số đơn
khiếu nại thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình
là 240 đơn.
So sánh giữa các năm số lƣợng đơn khiếu nại hành chính thuộc
thẩm quyền giải quyết của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận luôn tăng theo
từng năm và tính chất của các vụ việc khiếu nại ngày càng phức tạp. Năm
giải quyết đơn quá hạn cao nhất là năm 2015 với 31 đơn, năm giải quyết
đơn quá hạn thấp nhất là năm 2013 với 10 đơn. Trong đó, đơn khiếu nại
hành chính giải quyết quá hạn là 113 đơn, chiếm tỷ lệ 47% tổng đơn khiếu
nại hành chính thuộc thẩm quyền.
16
Trong năm 2015, số lƣợng đơn khiếu nại hành chính giải quyết quá
hạn chiếm tỷ lệ cao hơn so với các năm trong giai đoạn từ năm 2011 đến
năm 2016.
d. Công tác tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại
hành chính có hiệu lực pháp luật
Đối với việc thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu
lực pháp luật do Ủy ban nhân dân quận ban hành, Ủy ban nhân dân quận
không giao cho cơ quan nào là đầu mối theo dõi nên việc tổ chức thực hiện
quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật trên địa bàn quận
còn chậm, thiếu triệt để thậm chí không triển khai thực hiện do chƣa có sự
phân công rõ ràng giữa các cơ quan, đơn vị, cụ thể: Đội quản lý trật tự đô
thị quận (trực thuộc phòng Quản lý đô thị quận), Thanh tra quận, Ban Tiếp
công dân quận, các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân quận.
Do đó, không thể theo dõi, thống kê cụ thể số lƣợng quyết định
giải quyết khiếu nại do Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận ban hành có hiệu
lực pháp luật đã đƣợc thực hiện và chƣa đƣợc tổ chức thực hiện.
2.2.2.2. Thực hiện một số nội dung khác liên quan đến hoạt động
giải quyết khiến nại hành chính
Căn cứ sự chỉ đạo của cấp trên, tình hình thực tiễn trên địa bàn
quận, Quận ủy - Ủy ban nhân dân quận thƣờng xuyên ban hành các văn
bản chỉ đạo, hƣớng dẫn các cơ quan, đơn vị trong công tác tiếp công dân,
giải quyết khiếu nại.
Tăng cƣờng chỉ đạo các cơ quan thực hiện công tác tuyên truyền,
phổ biến, giáo dục pháp luật về tiếp công dân, xử lý đơn thƣ, giải quyết
khiếu nại cho toàn thể lãnh đạo, cán bộ, công chức, viên chức, Ủy ban nhân
dân 15 phƣờng, các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp trên địa bàn
quận, quần chúng Nhân dân.
Ngoài ra, phòng Tƣ pháp thƣờng xuyên tham mƣu Ủy ban nhân
dân quận phát hành các tờ gấp, bản tin tuyên truyền về Luật Khiếu nại năm
2011, các văn bản hƣớng dẫn có liên quan đến các cơ quan, đơn vị, Ủy ban
nhân dân 15 phƣờng. Trong 06 năm, trên toàn quận đã phát hành đƣợc
14.660 tờ gấp, bản tin; nhân bản đƣợc 62.607 tờ gấp, bản tin. [20]
Trong thời gian này, Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận đã chỉ đạo, tổ
chức thực hiện 08 cuộc thanh tra đối với 16 cơ quan, đơn vị về trách nhiệm
17
thủ trƣởng trong việc thực hiện các quy định về tiếp công dân, xử lý đơn,
giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Hàng năm, tổ chức Hội nghị tổng kết công tác tiếp công dân, xử lý
đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Đồng thời, ban hành các Quy trình ISO về lĩnh vực giải quyết
khiếu nại, để cụ thể hóa trình tự, thủ tục và công khai cho công dân đƣợc
biết về công tác giải quyết khiếu nại của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận
Tân Bình, gồm: Quy trình giải quyết khiếu nại lần đầu của Chủ tịch Ủy ban
nhân dân quận Tân Binh, Quy trình giải quyết khiếu nại lần hai của Chủ
tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình.
2.3. Đánh giá các điều kiện đảm bảo cho việc thực hiện giải
quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân
Bình
2.3.1. Về mối quan hệ công tác
2.3.2. Về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác giải
quyết khiếu nại hành chính
2.3.3. Về chế độ, chính sách
2.4. Nhận xét chung
2.4.1. Ƣu điểm
Thứ nhất, Quận ủy, Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân quận
thƣờng xuyên quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác tiếp công
dân, giải quyết khiếu nại.
Thứ hai, công tác tiếp công dân của lãnh đạo quận đƣợc duy trì
thƣờng xuyên và đều đặn theo định kỳ, lịch tiếp công dân đƣợc niêm yết
công khai tại trụ sở và trên trang thông tin điện tử của Ủy ban nhân dân
quận.
Thứ ba, công tác đối thoại giữa ngƣời khiếu nại và ngƣời giải quyết
khiếu nại đƣợc tổ chức tiến hành đúng quy định khi nội dung khiếu nại và
kết quả xác minh còn khác nhau.
Thứ tƣ, công tác giải quyết khiếu nại của Chủ tịch Ủy ban nhân
dân quận Tân Bình có sự liên tục trong tổng kết kết quả thực hiện đƣa ra
các mặt tích cực, tồn tại, hạn chế, nguyên nhân trong quá trình thực hiện, từ
18
đó chỉ đạo, định hƣớng trong công tác thông qua họp giao ban, Hội nghị
tổng kết công tác.
Đồng thời, tổ chức khen thƣởng đối với các cá nhân, cơ quan, đơn
vị thực hiện tốt các nội dung liên quan công tác giải quyết khiếu nại của
Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận để khuyến khích, động viên thực hiện tốt
hơn nhiệm vụ đƣợc giao.
2.4.2. Hạn chế
Thứ nhất, một số quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật
liên quan công tác giải quyết khiếu nại hành chính còn một số bất cập,
chƣa thống nhất.
Thứ hai, Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình chƣa thực hiện
hết thẩm quyền, trách nhiệm trong hoạt động giải quyết khiếu nại hành
chính theo quy định của pháp luật.
Thứ ba, Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình không nắm rõ,
cụ thể tình hình khiếu nại, giải quyết khiếu nại, các quy định pháp luật có
liên quan để chủ động đƣa ra các chỉ đạo, điều hành, định hƣớng thực hiện
công tác hiệu quả.
Thứ tƣ, Thủ trƣởng của một số cơ quan, đơn vị chƣa chú trọng,
quan tâm, thực hiện tốt công tác tham mƣu công tác giải quyết khiếu nại
của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận
Thứ năm, việc giải quyết khiếu nại hành chính cơ bản đã đƣợc giải
quyết đúng theo theo quy định nhƣng có một số trƣờng hợp chƣa đảm bảo
về trình tự, thủ tục, thời gian theo quy định.
Thứ sáu, trong công tác giải quyết khiếu nại vẫn còn tồn tại một số
trƣờng hợp khiếu nại tồn đọng, kéo dài.
Thứ bảy, việc thực hiện công tác tiếp công dân tại Ban Tiếp công
dân quận cũng nhƣ các cơ quan, đơn vị vẫn còn hạn chế.
Thứ tám, công tác phối hợp giữa các cơ quan có liên quan trong
quá trình tham mƣu giải quyết khiếu nại còn hạn chế, thậm chí đùn đẩy
trách nhiệm, gây bức xúc phiền hà cho ngƣời dân.
Thứ chín, công tác theo dõi, tổ chức thực hiện các quyết định giải
quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật do Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận
ban hành chƣa đƣợc chú trọng, gặp khó khăn, vƣớng mắc.
19
Cuối cùng, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
hiện nay hiệu quả chƣa cao, chƣa đi vào đời sống Nhân dân.
2.4.3. Nguyên nhân
2.4.3.1. Nguyên nhân khách quan
Thứ nhất, một số quy định của các văn bản quy phạm pháp liên
quan công tác giải quyết khiếu nại trên thực tế còn một số bất cập
Thứ hai, Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận thực hiện cùng lúc nhiều
nhiệm vụ khác nhau, thực hiện chỉ đạo, điều hành công tác quản lý nhà
nƣớc trên nhiều lĩnh vực theo quy định pháp luật.
Thứ ba, một số cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác tiếp
công dân, xử lý đơn thƣ, giải quyết khiếu nại đã cũ, hƣ hỏng nhƣng chƣa
đƣợc thay thế, gây khó khăn, cản trở trong quá trình thực hiện công tác.
Thứ tƣ, chế độ, đãi ngộ, bồi dƣỡng cho đội ngũ cán bộ, công chức,
viên chức thực hiện công tác tiếp công dân, xử lý đơn thƣ, giải quyết khiếu
nại chƣa cao.
Thứ năm, quận Tân Bình là địa bàn có nhiều khu đất trƣớc đây do
quân đội quản lý và cấp cho những ngƣời làm việc trong khu vực quân đội
và phát sinh cùng lúc là sự lấn chiếm của những ngƣời đƣợc cấp và tình
trạng mua bán đất đai, nhà ở bằng giấy tay. Đồng thời, bất cập của Luật
Đất đai về vấn đề quy định khung giá đất, bồi thƣờng giá đất trong quy
hoạch phát triển kinh tế - xã hội còn tình trạng áp đặt; khung giá đất còn có
sự chênh lệch khá lớn so với giá đất thị trƣờng.
Thứ sáu, trình độ, nhận thức của một số ngƣời dân về pháp luật còn
hạn chế dẫn đến khiếu nại không đúng quy định, không đúng thẩm quyền,
vƣợt cấp, bị một số phần tử phản động lợi dụng quyền khiếu nại, khiếu nại
sai sự thật, lôi kéo số đông khiếu nại.
Thứ bảy, nhiều vụ việc khiếu nại đã đƣợc giải quyết đúng quy định
nhƣng ngƣời khiếu nại vẫn cố tình không chấp hành và tiếp tục gửi đơn
khiếu nại trong khi đó pháp luật chƣa quy định biện pháp chế tài rõ ràng,
không đủ mạnh để giáo dục, xử lý những trƣờng hợp này.
Thứ tám, chi phí bồi thƣờng và nơi hỗ trợ tái định cƣ cho những
ngƣời bị thu hồi đất còn hạn chế, có hạn.
20
Thứ chín, việc tổ chức thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại
còn gặp nhiều khó khăn.
2.4.3.2. Nguyên nhân chủ quan
Thứ nhất, công tác kiểm tra, đôn đốc của Chủ tịch Ủy nhân cân
quận chƣa đƣợc chú trọng.
Thứ hai, công tác quản lý hành chính nhà nƣớc, cải cách hành
chính của Ủy ban nhân dân quận trên một lĩnh vực hiệu quả chƣa cao vẫn
còn gây bức xúc của công dân dẫn đến phát sinh khiếu nại.
Thứ ba, công tác quản lý nhà nƣớc về công tác bồi thƣờng trong
việc thu hồi đất, thu hồi giấy chứng nhận sai quy định, xử lý vi phạm hành
chính trên các lĩnh vực còn hạn chế dẫn đến phát sinh khiếu nại.
Thứ tƣ, giải quyết khiếu nại hành chính cho ngƣời dân phải thông
qua các ý kiến chuyên môn của nhiều cơ quan khác nhau gây ra mất thời
gian, công đoạn thu thập hồ sơ, tài liệu có liên quan.
Thứ năm, đội ngũ cán bộ, công chức của Ban Tiếp công dân quận,
công chức, viên chức phụ trách tham mƣu công tác giải quyết khiếu nại tại
các cơ quan, đơn vị có sự thay đổi thƣờng xuyên, kiêm nhiệm nhiều công
tác khác nhau, hạn chế về năng lực, trình độ chuyên môn trong công tác.
Thứ sáu, công chức, viên chức làm công tác tham mƣu giải quyết
khiếu nại chƣa đi sâu, nắm bắt, tìm hiểu nguyên nhân, nguồn gốc và giải
quyết vấn đề khi phát sinh.
Thứ bảy, Ủy ban nhân dân quận Tân Bình chƣa có văn bản phân
công rõ ràng trong công tác theo dõi, thực hiện, tổng hợp, báo cáo việc
thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật do mình ban
hành.
Thứ tám, đội ngũ nhân sự thực hiện công tác tuyên truyền chƣa
đảm bảo về trình độ, nghiệp vụ; hình thức tuyên truyền chƣa đa dạng,
phong phú; nội dung tuyên truyền sơ sài chƣa thu hút đƣợc sự quan tâm
của ngƣời nghe; thời gian tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về
khiếu nại chƣa đƣợc tổ chức chƣa đúng thời điểm.
Tiểu kết chƣơng 2
Trên cơ sở lý luận đã xây dựng ở chƣơng 1, chƣơng 2 của luận văn
đã khảo sát thực trạng công tác giải quyết khiếu nại của Chủ tịch Ủy ban
21
nhân dân quận Tân Bình bao gồm: thụ lý, xác minh, kết luận và ban hành
quyết định giải quyết khiếu nại, tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết
khiếu nại có hiệu lực pháp luât. Bên cạnh đó, còn thực hiện các công tác
quan trọng liên quan hoạt động giải quyết khiếu nại nhƣ: tiếp công dân,
tiếp nhận, xử lý đơn thƣ, thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại đã
có hiệu lực pháp luật.
Tại chƣơng này, luận văn đã chỉ ra những ƣu điểm, hạn chế và
nguyên nhân của những hạn chế trong công tác giải quyết khiếu nại hành
chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí
Minh. Đây là cơ sở để đề xuất các giải pháp nâng cao chất lƣợng công tác
này ở chƣơng 3.
CHƢƠNG 3:
MỘT SỐ GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI HÀNH
CHÍNH CỦA CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN TÂN BÌNH
3.1. Phƣơng hƣớng xây dựng các giải pháp
3.1.1. Quán triệt chủ trƣơng, đƣờng lối, chính sách của Đảng, pháp
luật của Nhà nƣớc về công tác giải quyết khiếu nại hành chính
3.1.2. Tôn trọng quyền khiếu nại của công dân, đảm bảo hài hòa lợi
ích của các bên trong quá trình giải quyết khiếu nại hành chính
3.1.3. Kiên quyết nhƣng mềm dẻo, linh hoạt, thận trọng trong công
tác giải quyết khiếu nại hành chính
3.2. Một số giải pháp cụ thể
3.2.1. Hoàn thiện pháp luật về khiếu nại hành chính, giải quyết
khiếu nại hành chính
a. Hoàn thiện pháp luật về khiếu nại hành chính
Thứ nhất, Luật Khiếu nại cần quy định thêm việc rút khiếu nại có
thể thực hiện thông qua ghi nhận bằng biên bản làm việc, yêu cầu ngƣời
khiếu nại ký tên hoặc điểm chỉ và không cần phải làm đơn xin rút khiếu nại
để giảm bớt thủ tục hành chính cho ngƣời dân góp phần vào công tác cải
cách hành chính.
Thứ hai, thực hiện việc thu phí khi cá nhân, tổ chức thực hiện
quyền khiếu nại, nếu khiếu nại đúng thì sau khi có kết quả giải quyết ngƣời
khiếu nại đƣợc trả lại mức phí đã thu từ nguồn bồi thƣờng của các cá nhân,
22
tổ chức gây ra các vấn đề không đúng dẫn đến việc khiếu nại; đối với
những trƣờng hợp khiếu nại sai, không có cơ sở thì ngƣời khiếu nại phải
mất khoản thu phí đó. Đồng thời, nguồn thu phí của công dân đã thu đƣợc
trích cho cán bộ, công chức thực hiện tiếp công dân, xử lý đơn tham mƣu
công tác giải quyết khiếu nại.
b. Hoàn thiện pháp luật về giải quyết khiếu nại hành chính
Thứ nhất, sửa đổi, bổ sung về thẩm quyền giải quyết khiếu nại
hành chính theo hƣớng thống nhất thuộc trách nhiệm của ngƣời đứng đầu
cơ quan, đơn vị hành chính nhà nƣớc.
Thứ hai, thời hạn giải quyết khiếu nại cần phải đƣợc quy định cụ
thể khác nhau tùy thuộc vào nội dung khiếu nại để đảm bảo công tác giải
quyết khiếu nại đƣợc kịp thời, hiệu quả.
Thứ ba, các trƣờng hợp khi thụ lý, xác minh nội dung khiếu nại,
đối tƣợng khiếu nại bị thu hồi, hủy bỏ nhƣng không liên quan đến nội dung
khiếu nại của công dân để tạo sự thống nhất về cách thức thực hiện, hình
thức văn bản giải quyết là thông báo chấm dứt giải quyết khiếu nại hành
chính.
Hoàn thiện cơ chế quản lý nhà nƣớc về công tác tuyên truyền, phổ
biến giáo dục pháp luật từ Quận đến Phƣờng. Xây dựng đội ngũ nhân sự
làm công tác tuyên truyền thực sự có chất lƣợng.
3.2.2. Kiện toàn tổ chức và hoạt động bộ máy trong công tác giải
quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận
Thứ nhất, thành lập Ban chỉ đạo công tác giải quyết khiếu nại hành
chính, Tổ giúp việc thực hiện công tác tham mƣu giải quyết khiếu nại
thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận theo nội dung khiếu
nại.
Thứ hai, xây dựng quy chế phối hợp, phân công chức năng, nhiệm
vụ, quyền hạn đối với từng thành viên của Ban chỉ đạo giải quyết khiếu
nại, Tổ giúp việc một cách cụ thể, rõ ràng.
Thứ ba, Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận cần phân công nhiệm vụ,
quyền hạn, trách nhiệm đối với Thanh tra quận, Ban Tiếp công dân quận,
Đội quản lý trật tự đô thị quận (thuộc phòng Quản lý đô thị) trong việc theo
dõi, tổ chức thực hiện, tổng hợp, báo cáo việc thực hiện các quyết định giải
quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật do Ủy ban nhân dân quận và do Bộ,
23
ngành trung ƣơng, Ủy ban nhân dân thành phố ban hành một cách đồng bộ,
thống nhất.
3.2.3. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức
Thứ nhất, phân công đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức làm
nhiệm vụ tham mƣu công tác giải quyết khiếu nại một cách hợp lý.
Thứ hai, tập trung xây dựng, đào tạo, bồi dƣỡng đội ngũ cán bộ,
công chức, viên chức thực hiện công tác tham mƣu giải quyết khiếu nại.
Thứ ba, thƣờng xuyên mở các khóa đào tạo, bồi dƣỡng, tập huấn về
các nội dung cơ bản của Luật Khiếu nại, Nghị định hƣớng dẫn thi hành; một
số luật chuyên ngành liên quan và các kỹ năng khác.
Thứ tƣ, đổi mới chính sách đãi ngộ, chế độ hợp lý hơn nữa để cán bộ,
công chức làm nhiệm vụ giải quyết khiếu nại thực thi công vụ đạt chất lƣợng,
chuyên tâm công tác.
Thƣờng xuyên thực hiện các công tác khen thƣởng, nêu gƣơng
trong công tác giải quyết khiếu nại.
3.2.4. Kết hợp công tác giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ
tịch Ủy ban nhân dân quận với quá trình cải cách hành chính
Tiến hành rà soát các thủ tục hành chính của các cơ quan đơn vị
chủ động, định kỳ chỉ ra đƣợc các thủ tục hành chính rƣờm rà, chồng chéo
để cải tiến hoặc sửa đổi, bãi bỏ phù hợp.
Đồng thời, công tác tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại
cần cải cách, đổi mới.
3.2.5. Thực hiện thanh tra, kiểm tra, giám sát việc giải quyết khiếu
nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận
Căn cứ cơ sở pháp lý về thẩm quyền, nội dung, trình tự, thủ tục
tiến hành một cuộc thanh tra đƣợc quy định và trình tự, thủ tục tiến hành
một cuộc thanh tra và tình hình thực tiễn để xây dựng kế hoạch, nội dung,
thời gian thanh tra, kiểm tra phù hợp.
Xây dựng cơ chế phối hợp giữa cơ quan Thanh tra quận và Ủy ban
Kiểm tra trong công tác thanh tra, kiểm tra.
Đổi mới phƣơng pháp, cách thức thực hiện, các cuộc thanh tra,
kiểm tra tiến hành đúng trọng tâm, trọng điểm, có chất lƣợng tránh hình
thức, qua loa, chiếu lệ.
24
Đồng thời, tăng cƣờng giám sát của Đảng, của cơ quan nhà nƣớc
và tạo điều kiện, huy động sự tham gia của xã hội vào giám sát hoạt động
giải quyết khiếu nại.
Cần mở rộng sự tham gia của các cá nhân, tổ chức, cơ quan truyền
thông vào việc giám sát hoạt động giải quyết khiếu nại của Chủ tịch Ủy
ban nhân dân quận Tân Bình thông qua việc công khai trình tự, thủ tục tiếp
công dân, xử lý đơn thƣ và giải quyết khiếu nại, kết quả giải quyết khiếu
nại, kết quả tổ chức thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực
pháp luật.
Tiểu kết chƣơng 3
Việc đƣa ra các giải pháp với mục đích giúp cho công tác giải
quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình
đƣợc hoàn thiện, hiệu quả tại chƣơng này. Trên cơ sở lý luận và thực trạng
luận văn đã đề xuất năm giải pháp cụ thể nhằm góp phần giải quyết các
khó khăn, bất cập trong công tác giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ
tịch Ủy ban nhân dân quận Tân Bình.
Ngoài ra, tác giả còn đƣa ra các định hƣớng cụ thể để xây dựng các
giải pháp phù hợp thực tiễn.
KẾT LUẬN
Khiếu nại phát sinh trong quá trình hoạt động quản lý hành chính
nhà nƣớc, khiếu nại là phƣơng thức để công dân tham gia vào hoạt động
quản lý nhà nƣớc, vửa là phƣơng thức bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng
của mình khi bị quyết định hành chính, hành vi hành chính trái pháp luật
xâm phạm.
Cùng với tiến trình của công cuộc thực hiện cải cách hành chính
các cấp, công tác giải quyết khiếu nại cũng cần hoàn thiện đồng bộ theo
các mục tiêu của cải cách hành chính nói chung.
Đối chiếu với mục đích, đối tƣợng nhƣ đã xác định trong phần mở
đầu, nội dung luận văn đƣợc tiến hành trong các chƣơng.
Ở chƣơng 1, luận văn đã xây dựng khung cơ sở lý luận về giải
quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện với
các vấn đề cơ bản nhƣ một số vấn đề về khiếu nại hành chính, giải quyết
khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện, các yếu tố
ảnh hƣởng đến khiếu nại hành chính và giải quyết khiếu nại hành chính. Từ
25
đây, luận văn cũng tham khảo kinh nghiệm trong giải quyết khiếu nại hành
chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ở một số địa phƣơng.
Khung lý luận này đƣợc sử dụng trong các chƣơng tiếp theo.
Ở chƣơng 2, luận văn đã khái quát hóa tình hình khiếu nại hành
chính trên địa bàn quận Tân Bình, đặc biệt dành sự chú ý khảo sát, đánh
giá thực trạng công tác giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy
ban nhân dân quận Tân Bình, thực trạng các điều kiện đảm bảo cho việc
giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân
Bình. Luận văn đã chỉ ra các ƣu điểm, hạn chế và nguyên nhân hạn chế của
công tác này. Đây là cơ sở đƣa ra giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng
công tác giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân
quận Tân Bình trong chƣơng kế tiếp.
Tại chƣơng 3, luận văn đã đƣa ra năm giải pháp cụ thể để đảm bảo
giải quyết tốt khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Tân
Bình gồm các giải pháp: hoàn thiện pháp luật về khiếu nại hành chính, giải
quyết khiếu nại hành chính; kiện toàn tổ chức và hoạt động bộ máy tham
mƣu công tác giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân
dân quận; nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức; kết hợp chặc chẽ
công tác giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân
quận với quá trình cải cách hành chính; thực hiện thanh tra, kiểm tra, giám
sát việc giải quyết khiếu nại hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân
quận.
Các giải pháp đƣợc thực hiện đồng bộ sẽ góp phần đảm bảo cho
công dân thực hiện quyền khiếu nại đƣợc thuận tiện, công tác giải quyết
khiếu nại của các cơ quan hành chính nhà nƣớc đặc biệt tại Ủy ban nhân
dân quận Tân Bình đƣợc nhanh chóng, kịp thời, hiệu quả.
Từ đó, tình trạng phát sinh khiếu nại trong các lĩnh vực quản lý
hành chính nhà nƣớc sẽ giảm, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản
lý nhà nƣớc, tạo đƣợc niềm tin của ngƣời dân đối với Đảng và Nhà nƣớc,
thực hiện thắng lợi nhiệm vụ cách mạng đã đề ra.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- tom_tat_luan_van_giai_quyet_khieu_nai_hanh_chinh_cua_chu_tic.pdf