Bình đẳng giới là nền tảng của hòa bình, ổn định, dân chủ và tiến bộ xã hội, nó có ý nghĩa
vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của mỗi quốc gia và toàn nhân loại. Bình đẳng giới là
việc nam, nữ có vị trí, vai trò ngang nhau, được tạo điều kiện và cơ hội phát huy năng lực của
mình cho sự phát triển của cộng đồng, của gia đình và thụ hưởng như nhau về thành quả của sự
phát triển đó. Bình đẳng giới là bình đẳng giới cho cả nam và nữ.
Vì vậy, bình đẳng giới là vấn đề đang rất được quan tâm trong giai đoạn hiện nay không
chỉ trong nước mà còn trên toàn thế giới. Kiên Giang là một tỉnh nông nghiệp, có dân số nữ
chiếm trên 50% tổng dân số, trong đó lao động nữ chiếm 49,8% lực lượng lao động. Nữ giới góp
phần tích cực vào sự phát triển của tỉnh. Tuy nhiên, trong các lĩnh vực đời sống xã hội, phụ nữ
vẫn chịu nhiều thiệt thòi so với nam giới. Tỷ lệ nữ tham gia vào các vị trí lãnh đạo các cấp ủy,
chính quyền địa phương, quản lý trong các cơ quan nhà nước cón thấp, họ phải chịu trách nhiệm
chăm sóc người thân, ngoài xã hội thì vai trò của nữ giới chưa được đánh giá đúng mức, áp lực
định kiến giới vẫn còn tồn tại trong nhân dân đã gây nên khó khăn trong việc triển khai thực hiện
chính sách pháp luật về bình đẳng giới.
Công tác quản lý nhà nước về bình đẳng giới được triển khai, bước đầu đã mang lại một
số thành công nhất định, thu hút được sự chú ý của các cấp, các ngành, người dân về thực hiện
bình đẳng giới. Một số nội dung quản lý nhà nước về bình đẳng giới đã được thực hiện tương đối
tốt, như công tác lồng ghép giới trong việc xây dựng và ban hành các văn bản quy phạm pháp
luật; công tác chủ động xây dựng các chương trình hành động thực hiện bình đẳng giới của các
cấp chính quyền địa phương, công tác tuyên truyền được thực hiện sâu rộng trong nhân dân;
công tác phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong việc tổ chức thực hiện bình đẳng giới và vì
sự tiến bộ phụ nữ.
Tuy nhiên vẫn còn tồn tại một số hạn chế nhất định như: kết quả thực hiện bình đẳng giới
chưa cao, một số địa phương, đơn vị chưa thật sự quan tâm đến việc thực hiện bình đẳng giới;
đội ngũ cán bộ công chức làm công tác quản lý nhà nước về bình đẳng giới còn kiêm nhiệm đặc
biệt là ở cấp cơ sở; thiếu đội ngũ báo cáo viên, giảng viên có chất lượng trong lĩnh vực bình đẳng
giới; công tác đánh giá, quản lý các chỉ tiêu bình đẳng giới còn mang tính hình thức; tài liệu
tuyên truyền, tập huấn còn ít. Chính những điều này đã làm hạn chế hiệu quả thực hiện của công
tác quản lý nhà nước về bình đẳng giới.
Trong thời gian tới, để công tác quản lý nhà nước về bình đẳng giới đạt hiệu quả cao hơn
cần thực hiện một số giải pháp về hoàn thiện hệ thống chính sách, văn bản quy phạm pháp luật
về bình đẳng giới; hoàn thiện tổ chức bộ máy và nguồn nhân lực làm công tác quản lý nhà nước26
về bình đẳng giới; tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục và công tác thanh tra, kiểm tra
việc thực hiện bình đẳng giới.
Luận văn đã hệ thống các quan điểm và phương hướng, mục tiêu quản lý nhà về bình đẳng
giới trên địa bàn tỉnh Kiên Giang, đề xuất 6 nhóm giải pháp đối với cơ quan nhà nước có thẩm
quyền, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh Kiên
Giang.
26 trang |
Chia sẻ: yenxoi77 | Lượt xem: 1278 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Tóm tắt Luận văn Quản lý nhà nước về bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh Kiên Giang, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
h phố; Luận văn Thạc sĩ Quản lý nhà
nước: Vai trò của Hội Liên hiệp phụ nữ đối với việc tăng cường sự tham gia
6
quản lý nhà nước của phụ nữ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa
của tác giả Nguyễn Thị Liên. Luận văn phân tích làm sáng tỏ vị thế, vai trò
của người phụ nữ Việt Nam trong quản lý nhà nước; chỉ ra những mặt mạnh
hà hạn chế của phụ nữ trong quản lý nhà nước, phân tích nguyên nhân, qua
đó đưa ra những giải pháp nhằm phát huy vai trò của Hội Liên hiệp phụ nữ
Việt Nam trong thúc đẩy phụ nữ tham gia quản lý nhà nước trong thời kỳ đẩy
mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; Báo cáo phát triển giới năm
2012, chuyên đề bình đẳng giới và phát triển của Ngân hàng Thế giới: đánh
giá tầm quan trọng của bình đẳng giới đối với sự phát triển, những khu vực
trên thế giới tiến bộ nhất và chậm tiến bộ nhất về bình đẳng giới.
Các công trình nghiên cứu và các bài viết trên đã đề cập đến nhiều khía
cạnh của vấn đề. Tuy nhiên các công trình này chủ yếu tập trung vào vấn đề
bình đẳng giới ở một số lĩnh vực như: lĩnh vực chính trị, lao động việc làm;
lĩnh vực gia đình... đối tượng nghiên cứu phần lớn các công trình này là các
mục tiêu của bình đẳng giới và vai trò của phụ nữ trong quản lý nhà nước.
Đặc biệt chưa có công trình nghiên cứu về vấn đề bình đẳng giới ở tỉnh Kiên
Giang. Dựa trên cơ sở nền tảng lý luận có sự tham khảo tiếp thu, phát triển và
nghiên cứu áp dụng vào thực tiễn quản lý nhà nước về bình đẳng giới tại tỉnh
Kiên Giang.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
Mục đích
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận, thực tiễn quản lý nhà nước về bình đẳng
giới để phân tích, đánh giá thực trạng công tác quản lý nhà nước về bình đẳng
giới của tỉnh Kiên Giang, góp phần đề xuất một hệ thống giải pháp hoàn
thiện quản lý nhà nước về bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh.
Nhiệm vụ
+ Hệ thống hóa cơ sở lý luận quản lý nhà nước về bình đẳng giới.
7
+ Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về bình đẳng giới;
nhận xét đánh giá những thành tựu, những hạn chế trong quản lý nhà nước về
bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh Kiên Giang 2011 – 2016.
+ Đề xuất hệ thống giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về bình đẳng
giới trên địa bàn tỉnh Kiên Giang.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Quản lý nhà nước về bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh Kiên Giang
Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi về không gian: trên địa bàn tỉnh Kiên Giang
Phạm vi về thời gian: từ năm 2011 đến năm 2016
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu
Phương pháp luận
Luận văn được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận chủ nghĩa duy vật
lịch sử, chủ nghĩa duy vật biện chứng của chủ nghĩa Mác – Lênin, đường lối
chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà Nước về giới và bình
đẳng giới.
Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu thứ cấp: nghiên cứu các báo cáo, tài
liệu, số liệu của các cơ quan quản lý, cơ quan Đảng và tổ chức chính trị - xã
hội để làm rõ vấn đề.
- Phương pháp phân tích: phân tích các báo cáo, tài liệu, số liệu có liên
quan đến bình đẳng giới và quản lý về bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh.
- Phương pháp thống kê, thu thập và xử lý số liệu thống kê: trên cơ sở số
liệu thu nhập được, xử lý số liệu và lấy số liệu thống kê một cách khoa học.
- Phương pháp tổng hợp: thu thu thập và tổng hợp các tài liệu, số liệu có
liên quan của các cơ quan, tổ chức có liên quan.
8
- Phương pháp so sánh: dựa trên cơ sở số liệu về kết quả thực hiện bình
đẳng giới qua các giai đoạn trên địa bàn tỉnh Kiên Giang, tác giả đã tiến hành
so sánh với các chỉ tiêu đề ra của tỉnh và của cả nước để đánh giá kết quả
thực hiện qua các giai đoạn.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Ý nghĩa lý luận: Luận văn góp phần hệ thống hóa những vấn đề về
giới, lý luận quản lý nhà nước về bình đẳng giới. Phân tích đánh giá thực
trạng quản lý nhà nước về bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh Kiên Giang, chỉ ra
những kết quả đạt được và nguyên nhân hạn chế.
Ý nghĩa thực tiễn: Luận văn đánh giá thực tiễn quản lý nhà nước, phân
tích những kết quả và yếu kém, đưa ra những giải pháp thiết thực từ góc độ
quản lý trực tiếp công tác bình đẳng giới tại địa phương. Các giải pháp của
luận văn sẽ góp phần tích cực vào việc nâng cao vai trò và hiệu quả quản lý
nhà nước về bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh Kiên Giang. Kết quả nghiên cứu
của luận văn cũng là tài liệu của những người quan tâm đến hoạt động bình
đẳng giới kham khảo, nghiên cứu và học tập.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu và phần kết luận, danh mục tài liệu kham khảo nội
dung của luận văn được chia thành ba chương như sau:
Chương 1: Cơ sở khoa học quản lý nhà nước về bình đẳng giới.
Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về bình đẳng giới trên địa bàn
tỉnh Kiên Giang
Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về
bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh Kiên Giang.
Trên cơ sở những lý do nêu trên. Học viên lựa chọn đề tài “Quản lý nhà nƣớc về bình
đẳng giới trên địa bàn tỉnh Kiên Giang” vừa có tính lý luận và thực tiễn để làm luận văn tốt
nghiệp cao học quản lý công.
9
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn
Qua nghiên cứu và thu thập tài liệu có liên quan, cho đến nay đã có nhiều công trình
nghiên cứu, bài viết đã công bố của các nhà quản lý nhà nước, các nhà khoa học, chuyên gia viết
về quản lý nhà nước đối với quản lý nhà nước về bình đẳng giới trên nhiều luận văn, luận án, đề
tài, tạp chí, trên các website, trong các báo cáo tại các hội nghị, hội thảo chuyên ngành về vấn đề
này của Việt Nam nói chung cũng như của tỉnh Kiên Giang nói riêng.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
3.1. Mục đích
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận, thực tiển quản lý nhà nước về bình đẳng giới để phân tích,
đánh giá thực trạng công tác quản lý nhà nước về bình đẳng giới của tỉnh Kiên Giang. Góp phần
đề xuất một hệ thống giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh
Kiên Giang trong thời gian tới.
3.2. Nhiệm vụ
Để thực hiện mục đích trên, nhiệm vụ của luận văn là:
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận quản lý nhà nước về bình đẳng giới.
- Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về bình đẳng giới; nhận xét đánh giá
những thành tựu, những hạn chế trong quản lý nhà nước về bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh Kiên
Giang 2011 – 2016.
- Đề xuất hệ thống giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về bình đẳng giới trên địa bàn
tỉnh Kiên Giang.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1 Đối tượng nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu hoạt động quản lý nhà nước về bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh
Kiên Giang.
4.2 Phạm vi nghiên cứu
- Nội dung: về bình đẳng giới
- Về không gian: trên địa bàn tỉnh Kiên Giang
- Thời gian nghiên cứu: 2011 – 2016
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu
5.1 Phƣơng pháp luận
Luận văn được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận chủ nghĩa duy vật lịch sử, chủ nghĩa
duy vật biện chứng của chủ nghĩa Mác – Lênin, đường lối chủ trương của Đảng, chính sách pháp
luật của nhà nước về giới và bình đẳng giới.
5.2 Phƣơng pháp nghiên cứu
10
- Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu cụ thể như phân tích, thống kê, tổng hợp so
sánh.
- Phương pháp tiếp cận và thu nhập thông tin tài liệu sơ cấp, thứ cấp, phân tích, diễn giải
và bình luận, đánh giá theo phương pháp lịch sử qua các giai đoạn phát triển.
- Phương pháp kết hợp lý luận và thực tiễn.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
6.1 Ý nghĩa lý luận:
Luận văn góp phần hệ thống hóa những vấn đề lý luận quản lý nhà nước về bình đẳng
giới. Phân tích đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh Kiên
Giang, chỉ ra những kết quả đạt được của nguyên nhân hạn chế.
6.2 Ý nghĩa thực tiển:
Luận văn đề xuất các hệ thống giải pháp về hoàn thiện quản lý nhà nước trên địa bàn tỉnh
Kiên Giang. Kết quả nghiên cứu của luận văn làm tài liệu nghiên cứu, học tập lĩnh vực bình đẳng
giới.
Ngoài ra, Luận văn có thể làm tài liệu tham khảo cho các nhà quản lý, giảng dạy,
nghiên cứu của Học viện Hành chính Quốc gia, những người làm công tác thực tế và sinh
viên, học viên trong các cơ sở đào tạo bồi dưỡng cán bộ, công chức.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu và phần kết luận, danh mục tài liệu kham khảo nội dung của luận văn
được chia thành ba chương như sau:
Chương 1: Cơ sở khoa học quản lý nhà nước về bình đẳng giới.
Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh Kiên Giang
Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về bình đẳng giới
trên địa bàn tỉnh Kiên Giang.
Chƣơng 1
CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ BÌNH ĐẲNG GIỚI
1.1. Những khái niệm cơ bản
1.1.1 Khái niệm giới
Theo Luật Bình đẳng giới năm 2006 thì “giới chỉ đặc điểm, vị trí, vai trò của nam và nữ
trong tất cả các mối quan hệ xã hội” (36, tr.1); còn “giới tính chỉ các đặc điểm sinh học của nam
và nữ” (36, tr.1).
1.1.2. Bình đẳng giới
11
Bình đẳng giới có nghĩa là những ứng xử, những khát vọng và những nhu cầu khác nhau
của phụ nữ và nam giới đều được cân nhắc đánh giá và ủng hộ như nhau. Bình đẳng giới không
có nghĩa nữ giới và nam giới trở thành như nhau, nhưng các quyền, trách nhiệm và các cơ hội
của họ không phụ thuộc họ sinh là nam giới hay nữ giới. Theo luật Bình đẳng giới, “Bình đẳng
giới là việc nam, nữ có vị trí, vai trò ngang nhau, được tạo điều kiện cơ hội phát huy năng lực
của mình cho sự phát triển của cộng đồng, của gia đình và thụ hưởng như nhau về thành quả của
sự phát triển đó” [36, tr.1].
- Định kiến giới: khác biệt giới là do con người tạo nên. Mỗi xã hội, con người có những
suy nghĩ, quan niệm và những mong đợi khác nhau đối với phụ nữ và nam giới. Những suy nghĩ,
quan niệm và mong đợi này thường thiên lệch, cố hữu, lặp đi lặp lại nhiều lần và được truyền từ
thế hệ này sang thế hệ khác qua quá trình xã hội hóa mà hình thành, nó là định kiến giới. Theo
Luật bình đẳng giới “định kiến giới là nhận thức, thái độ và đánh giá thiên lệch, tiêu cực về đặc
điểm, vị trí, vai trò và năng lực của nam và nữ” [36, tr.1].
- Lồng ghép giới: Theo Hội đồng kinh tế và xã hội của Liên hiệp quốc đưa ra năm 1997,
lồng ghép giới là “một chiến lược làm cho các mối quan tâm và kinh nghiệm của phụ nữ cũng
như nam giới, là một phần không thể tách rời trong thiết kế, thực hiện, giám sát và đánh giá các
chính sách, chương trình trong tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế và xã hội, làm cho phụ nữ và
nam giới có thể hưởng lợi như nhau và bất bình đẳng không tồn tại lâu dài” [28, tr.2].
1.1.3. Quản lý nhà nƣớc về bình đẳng giới
Quản lý nhà nước về bình đẳng giới là sự tác động của các cơ quan nhà nước có thẩm
quyền trong lĩnh vực bình đẳng giới nhằm đạt mục tiêu bình đẳng giới. Các cơ quan có thẩm
quyền quản lý nhà nước về bình đẳng giới được quy định trong Luật bình đẳng giới, Nghị định
thi hành Luật bình đẳng giới và một số văn bản quy phạm pháp luật khác.
Quản lý nhà nước về bình đẳng giới xác lập sự can thiệp của nhà nước trong lĩnh vực
này, các vấn đề bình đẳng giới trở thành đối tượng quản lý của nhà nước. Thông qua đó nhà
nước thể hiện quan điểm, thái độ, định hướng của mình đối với việc thực hiện mục tiêu bình
đẳng giới.
1.1.4. Đặc điểm quản lý nhà nƣớc bình đẳng giới
Quản lý nhà nước về bình đẳng giới là một dạng quản lý đặc biệt thực hiện trên nhiều
phương diện, lĩnh vực, các nội dung quản lý nhà nước về bình đẳng giới so với quản lý khác,
quản lý nhà nước về bình đẳng giới cần thực hiện trên nhiều lĩnh vực cả về kinh tế, chính trị,
giáo dục, y tế,
1.2. Sự cần thiết của quản lý nhà nƣớc về bình đẳng giới
1.2.1. Nhà nƣớc định hƣớng hoạt động bình đẳng giới
Từ trước đến nay Đảng, Nhà nước ta rất quan tâm thực hiện vấn đề bình đẳng giới. Điều
này đã được thể hiện trong: Hiến pháp năm 2013 xác định tại khoản 1 của Điều 26 là: “Công dân
nam, nữ bình đẳng giới. Nhà nước, xã hội và gia đình tạo điều kiện để phụ nữ phát triển toàn
12
diện, phát huy vai trò của mình trong xã hội. Nghiêm cấm phân biệt đối xử về giới. Nghị quyết
số 11-NQ/TW của Bộ Chính trị ngày 27/4/2007 về công tác phụ nữ thời kỳ đẩy mạnh công
nghiệp hóa, hiện đại hoá đất nước; năm 2006 Nhà nước đã ban hành Luật Bình đẳng giới nhằm
đạt mục tiêu xoá bỏ sự phân biệt đối xử về giới; Luật phòng, chống bạo lực gia đình, Bộ Luật
Lao động; Luật Hôn nhân và Gia đình.
1.2.2. Nhà nƣớc hỗ trợ đảm bảo bình đẳng giới
Vấn đề bình đẳng giới được thể chế hoá trong hầu hết các văn bản pháp luật, đã tạo cơ sở
pháp lý, tạo điều kiện và cơ hội trao quyền bình đẳng cho cả nam và nữ trong các lĩnh vực chính
trị, kinh tế, văn hoá - xã hội, như: Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, Bộ luật Lao động, Luật Bảo
hiểm xã hội, Pháp lệnh cán bộ, công chức, và nhiều văn bản quy phạm pháp luật khác như các
nghị định, quyết định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; nhiều văn bản quy phạm pháp luật
thuộc các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội đã có những quy định riêng cho phụ nữ, tạo
điều kiện đảm bảo cho việc thực hiện bình đẳng giới.
1.2.3. Nhà nƣớc can thiệp đảm bảo bình đẳng giới
Cùng với việc hỗ trợ đảm bảo bình đẳng giới, nhà nước can thiệp và xử lý vi phạm, tại
chương V, Luật Bình đẳng giới đã quy định về thanh tra, giám sát thực hiện pháp luật bình đẳng
giới, đồng thời quy định hành vi vi phạm, hình thức xử lý vi phạm pháp luật về bình đẳng giới,
và để cụ thể nội dung của Luật, Chính phủ đã ban Nghị định 55/2009/NĐ-CP ngày 10/6/2009
của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính về bình đẳng giới, nghị định quy định rõ các hành
vi vi phạm hành chính về bình đẳng giới và quy định mức xử phạt hành chính khi vi phạm.
1.3. Nội dung quản lý nhà nƣớc về bình đẳng giới
Theo Luật Bình đẳng giới quy định quản lý nhà nước về bình đẳng giới gồm các nội
dung: xây dựng và tổ chức thực hiện chiến lược, chính sách, mục tiêu quốc gia về bình đẳng
giới; ban hành và tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật về bình đẳng giới; ban hành và
tổ chức thực hiện các biện pháp thúc đẩy bình đẳng giớ; tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp
luật về bình đẳng giới; xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ hoạt động về bình đẳng giới;
thanh tra, kiểm tra thực hiện pháp luật về bình đẳng giới; giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi
phạm pháp luật về bình đẳng giới; thực hiện công tác thống kê, thông tin, báo cáo về bình đẳng
giới và hợp tác quốc tế về bình đẳng giới.
Qua đó, cho thấy quản lý nhà nước về bình đẳng giới gồm rất nhiều nội dung. Có thể xem
xét các nội dung đó dựa trên các phương diện cơ bản sau:
Thứ nhất, hoạch định chính sách chiến lược, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về
bình đẳng giới.
Thứ hai, tổ chức thực hiện bình đẳng giới
Thứ ba, tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật về bình đẳng giới
Thứ tư, tổ chức bộ máy và bố trí nguồn lực hoạt động bình đẳng giới.
13
Thứ năm, thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về bình đẳng giới; giải quyết khiếu
nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về bình đẳng giới.
Thứ sáu, hợp tác quốc tế về bình đẳng giới
1.4. Những yếu tố tác động đến quản lý nhà nƣớc về bình đẳng giới
1.4.1. Yếu tố chính trị
Yếu tố chính trị có ảnh hưởng rất lớn tới hiệu quả của hoạt động thực hiện pháp luật bình
đẳng giới như môi trường chính trị - xã hội của đất nước ta trong ổn định, phát triển bền vững
chính là điều kiện thuận lợi đối với hoạt động quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật bình đẳng
giới,
Về cương lĩnh chính trị, đường lối lãnh đạo của Đảng ảnh hưởng rất quan trọng tới hoạt
động thực hiện pháp luật bình đẳng giới. Ở nước ta, sự vận hành của hệ thống pháp luật trên các
phương diện xây dựng, thực hiện và áp dụng pháp luật luôn được đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Chính vì vậy, Đảng ta luôn quan tâm và chỉ đạo sâu sát đối với các mặt hoạt động pháp
của luật về bình đẳng giới, đã ban hành nhiều chủ trương, nghị quyết định hướng việc thực hiện
công tác bình đẳng giới như: Nghị quyết số: 04-NQ/TW, ngày 12/7/1993 của Bộ chính trị ban
hành về “Đổi mới và tăng cường công tác vận động phụ nữ trong tình hình mới”; Chỉ thị số: 37-
CT/TW ngày 16/5/1994 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Một số vấn đề công tác cán bộ nữ
trong tình hình mới”. Từ những quan điểm chỉ đạo trên, trong văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc
lần thứ IX, có nêu: “Thiết thực chăm lo sự bình đẳng về giới, sự tiến bộ của phụ nữ”; Ngày
16/3/2015 Ban Bí thư kết luận về Đề án “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác
bình đẳng giới và vì sự tiến bộ của phụ nữ trong tình hình mới”
1.4.2. Yếu tố kinh tế
Kinh tế là hoạt động quyết định đến sự tồn tại và phát triển của một đất nước, tăng cường
bình đẳng giới có nghĩa là nâng cao mức độ tăng trưởng kinh tế. Việc đầu tư cho bình đẳng giới
trong lao động việc làm là tạo thuận lợi cho tăng trưởng ổn định vì phụ nữ chiếm trên 50% lực
lượng lao động ở Việt Nam, nếu không sử dụng hợp lý lực lượng lao động nữ thì thì sẽ ảnh
hưởng rất lớn đến sự phát triển của nền kinh tế;
Bất bình đẳng giới là nguyên nhân làm tăng tỷ lệ nghèo đói, cản trở việc chăm sóc sức
khỏe cho dân cư, hạn chế các cơ hội tăng thu nhập và gây nên một loạt tổn thất khác cho xã hội.
Nếu như khoảng cách thu nhập có sự chênh lệch ở mức cao sẽ gây nên sự phí phạm
nguồn lực đáng kể cho nền kinh tế và xã hội, cản trở tiềm năng, năng lực đóng góp của phụ nữ.
1.4.3. Yếu tố pháp lý
Hệ thống pháp luật là điều kiện là một yếu tố tác động làm cơ sở cho việc thực hiện tốt
bình đẳng giới; nếu pháp luật không được điều chỉnh, hoàn thiện phù hợp theo từng thời điểm và
còn nhiều vấn đề bất cập, chưa chặt chẽ, thì việc thực hiện quản lý nhà nước về bình đẳng giới sẽ
kém hiệu quả.
14
1.4.4. Phong tục tập quán
Việt Nam chịu ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng Nho giáo, vì vậy định kiến về giới còn
tồn tại trong xã hôi; Phụ nữ là người đảm nhận chính các hoạt động nội trợ trong gia đình nhưng
lại giữ vai trò thứ yếu trong ra quyết định. Chính những vấn đề trên đã tạo thành rào cản đối với
phụ nữ trong việc tiếp cận các cơ hội phát triển.
1.4.5. Hội nhập quốc tế
Hội nhập là điều kiện để hệ thống pháp luật Việt Nam về bình đẳng giới ngày càng được
hoàn thiện cùng với những quy định của liên hiệp quốc về quyền bình đẳng giới, học tập kinh
nghiệm các nước tiến bộ. Mặt khác, toàn cầu hóa cũng đặt ra những thách thức đối với thực hiện
bình đẳng giới do sự xâm nhập của văn hóa kém lành mạnh, tệ nạn xã hội,... làm ảnh hưởng đến
nhận thức, hành động của người dân.
1.5. Kinh nghiệm quản lý nhà nƣớc về bình đẳng giới ở một số địa phƣơng
Quản lý nhà nước về bình đẳng giới là một lĩnh vực tương đối mới. Thế nhưng một số địa
phương đã triển khai công tác này một cách có hiệu quả và có những mô hình, kinh nghiệm hoạt
động có thể nhân rộng cho các địa phương khác.
Đối với Bình Dương là một trong những tỉnh xây dựng đội ngũ cán bộ và đầu tư vào hoạt
động tuyên truyền, phổ biến kiến thức bình đẳng giới cho cán bộ công chức trong các cơ quan
nhà nước và các tầng lớp nhân dân.
Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã đề ra kế hoạch tăng cường sự tham gia của phụ nữ trong các
vị trí lãnh đạo và quản lý nhằm thu hẹp dần khoảng cách về giới trong hệ thống chính trị.
Thành phố Đà Nẵng luôn có nhiều mô hình, câu lạc bộ phòng chống bạo lực gia đình
hoạt động hiệu quả trong cộng đồng.
Từ những kinh nghiệm thực tiễn các mô hình hoạt động tại các địa phương, để thực hiện
tốt quản lý nhà nước về bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh Kiên Giang cần rút ra kinh nghiệm sau:
Một là, để thực tốt các hoạt động quản lý nhà nước về bình đẳng giới trước hết tỉnh Kiên
Giang cần xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách đủ năng lực tham mưu thực hiện tốt công tác tổ
chức thực hiện bình đẳng giới.
Hai là, cần xác định công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của nhân dân là một trong
những nội dung quan trọng trong thực hiện bình đẳng giới, đặc biệt là nâng cao ý thức chấp hành
pháp luật sẽ tạo điều kiện thuận lợi trong công tác quản lý nhà nước về bình đẳng giới.
Ba là, trong tổ chức triển khai thực hiện bình đẳng giới cần chú trọng xây dựng các mô
hình thiết thực nhằm đáp ứng các nhu cầu cho phụ nữ, bảo vệ quyền, lợi ích của phụ nữ, đồng
thời tạo điều kiện về vật chất, tinh thần để phụ nữ phấn đấu thực hiện tốt quyền bình đẳng đối
với nam giới.
Tiểu kết chƣơng 1
15
Với việc hệ thống hóa những khái niệm về giới, bình đẳng giới, quản lý, quản lý nhà nước
về bình đẳng giới, cũng như phân tích Đảng và nhà nước ta đã có sự quan tâm đến vấn đề bình
đẳng giới và đã cho ban hành nhiều quy định, chính sách nhằm thúc đẩy bình đẳng giới, trong đó
Luật bình đẳng giới là văn bản pháp luật quan trọng, làm cơ sở pháp lý cho hoạt động quản lý
nhà nước về bình đẳng giới, dưới luật có các văn bản hướng dẫn việc thực hiện công tác bình
đẳng giới nhằm cụ thể hóa việc quản lý nhà nước trong lĩnh vực này. Cùng với nội dung quản lý
nhà nước về bình đẳng giới, đặc biệt là bài học kinh nghiệm của một số tỉnh, địa phương trong
thực hiện công tác quản lý nhà nước về bình đẳng giới.
Chương 1 đã hình thành khung lý thuyết làm nền tảng cho việc phân tích thực trạng hoạt
động quản lý nhà nước về bình đẳng giới. Từ đó, đánh giá các mặt đạt được, những mặt tồn
tại, hạn chế và hiệu quả hoạt động này trên địa bàn tỉnh Kiên Giang ở chương 2.
Chƣơng 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ BÌNH ĐẲNG GIỚI TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH KIÊN GIANG
2.1 Khái quát chung những yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý nhà nƣớc về bình đẳng
giới trên địa bàn tỉnh Kiên Giang
2.1.1 Khái quát điều kiện tự nhiên kinh tế xã hội tỉnh Kiên Giang
Tỉnh Kiên Giang có diện tích tự nhiên 6.348 km2, dân số 1.721.763 người. Phía Đông Bắc,
giáp các tỉnh An Giang, Thành phố Cần Thơ và tỉnh Hậu Giang; phía Nam, giáp các tỉnh Cà Mau
và Bạc Liêu; phía Tây Nam, giáp vịnh Thái Lan với hơn 200 km bờ biển và các đảo; phía Bắc,
giáp Campuchia, với đường biên giới dài 56,8 km. Tỉnh Kiên Giang có 15 đơn vị hành chính bao
gồm: Thành phố Rạch Giá, thị xã Hà Tiên và 13 huyện: Kiên Lương, Giang Thành, Hòn Đất,
Tân Hiệp, Châu Thành, Giồng Riềng, Gò Quao, An Biên, An Minh, U Minh Thượng, Vĩnh
Thuận, Kiên Hải và Phú Quốc.
Kiên Giang có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, vị trí và điều kiện tự nhiên thuận
lợi đã tạo cho tỉnh nhiều tiềm năng và lợi thế cho việc phát triển kinh tế nông - lâm nghiệp, kinh
tế biển, công nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng, công nghiệp chế biến nông - thủy sản và du lịch;
nhiều danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử, văn hóa tiêu biểu. Ngoài ra, với vị thế là cửa ngõ ở
phía Tây Nam thông ra Vịnh Thái Lan, Kiên Giang còn có tiềm năng lớn về kinh tế cửa khẩu,
hàng hải và mậu dịch quốc tế.
2.1.2 Thực trạng bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh Kiên Giang
2.1.2.1 Trong lĩnh vực chính trị
Phụ nữ tham gia lãnh đạo quản lý ở tỉnh Kiên Giang đã đạt được những tiến bộ đáng kể,
đánh dấu một thành quả về sự nỗ lực của toàn bộ hệ thống các cơ quan Đảng, Nhà nước trong
công tác phụ nữ. Tỷ lệ nữ đại biểu Quốc hội khoá XIV là 25.6%. Tỷ lệ nữ giám đốc và tương
16
đương đạt 11,29%, phó giám đốc và tương đương đạt 12,85%; Tỷ lệ nữ tham gia Hội đồng nhân
dân các cấp nhiệm kỳ 2016-2021 tăng so với nhiệm kỳ trước; Ủy viên BCH Đảng bộ chiếm
25%, Ban Thường vụ có 3/16 nữ đạt tỷ lệ 18,75% và có 01 nữ giữ chức Phó Bí thư Thường trực
Tỉnh ủy” [29, tr.6].
2.1.2.2 Trong lĩnh vực lao động việc làm
Kiên Giang đã dần tiến tới bình đẳng về giới trong vấn đề lao động, việc làm, mặc dầu tỷ
lệ phụ nữ tham gia vào lực lương lao động tương đối cao nhưng vẫn thấp hơn nam giới là 8,9%
(năm 2013) và không có sự cải thiện nhiều trong vòng 3 năm trở lại đây. Tỷ lệ thất nghiệp và
thiếu việc làm của Kiên Giang không cao nhưng tỷ lệ phụ nữ thất nghiêp và thiếu việc làm vẫn
cao hơn nam giới. Thu nhâp bình quân của nhóm phụ nữ làm công ăn lương cũng thấp hơn so
với nam giới khoảng xấp xỉ 12%.
2.1.2.3 Trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ
Nhận thức về bình đẳng giới trong giáo dục và đào tạo đã có chuyển biến tích cực. Gia
đình và xã hội đã quan tâm nhiều hơn và tạo điều kiện cho cả trẻ em trai và trẻ em gái đến
trường. Tỷ lệ nhập học tăng lên ở các cấp học, hệ thống các trường tiểu học đã được mở tới từng
thôn xóm, trường trung học cơ sở được mở tới từng xã hoặc cụm xã. Trong cơ hội tiếp cận giáo
dục công bằng xã hội đã được cải thiện, đặc biệt đối với người dân tộc thiểu số, con em các gia
đình nghèo, trẻ em gái và các đối tượng bị thiệt thòi ngày càng được quan tâm. Về cơ bản, đã đạt
được sự bình đẳng nam nữ trong giáo dục phổ thông. Trong hoạt động nghiên cứu khoa học, phụ
nữ ngày càng có điều kiện, chủ động, tích cực vào các hoạt động khoa học - công nghệ, có nhiều
công trình nghiên cứu làm cơ sở cho việc ứng dụng vào sản xuất và hoạt động thực tiễn đem lại
lợi ích kinh tế - xã hội của tỉnh.
2.1.2.4 Trong lĩnh vực y tế
Tỷ lệ nữ giới tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc và bảo hiểm y tế tự nguyện đều cao hơn
nam giới. Thông thường phụ nữ tiếp cận các dịch vụ y tế nhiều hơn nam giới, đặc biệt trong thời
kỳ mang thai và nuôi con nhỏ;
Chỉ số giới tính đã đạt 108,1 trẻ sơ sinh trai/111 trẻ sơ sinh gái; Tính đến nay tỷ lệ tử
vong bà mẹ liên quan đến thai sản giảm còn 4,22/100.000 bà mẹ.
2.1.2.5 Bình đẳng giới trong lĩnh vực gia đình
Gia đình truyền thống bị chi phối bởi chế độ “gia trưởng” đã dần được thay thế bởi mô
hình gia đình “bình đẳng, tiến bộ” phù hợp hơn với cuộc sống hiện đại, các cặp vợ chồng đã bình
đẳng hơn trong bàn bạc, thống nhất quyết định số con, khoảng cách sinh, số lần sinh, thức hiện
kế hoạch hóa gia đình, chăm sóc, nuôi dạy conPhụ nữ tham gia nhiều hơn vào các hoạt động
có thu nhập ngoài xã hội; nam giới sẳn sàng chia sẽ trách nhiệm công việc gia đình. Tuy nhiên
17
xét về thực trạng vấn đề giới vẫn phải làm những công việc nội trợ là chủ yếu; vẫn còn tư tưởng
trọng nam khinh nữ, tình trạng bạo lực trong gia đình vẫn còn tồn tại Chính quan niệm và
nhận thức như vậy đã hình thành ra “việc đàn ông” “việc đàn bà”, mà người phụ nữ chủ yếu làm
những việc trong gia đình và thường bị đánh giá vai trò thấp hơn nam giới.
2.2. Thực trạng quản lý nhà nƣớc Bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh Kiên Giang
2.2.1. Ban hành văn bản về tổ chức thực hiện pháp luật bình đẳng giới trên địa bàn
tỉnh Kiên Giang
Trên tinh thần Hiến pháp, Luật Bình đẳng giới và các văn bản quy phạp pháp luật về bình
đẳng giới của Trung ương, tỉnh đã xây dựng và ban hành nhiều văn bản nhằm thực hiện bình
đẳng giới như: Kế hoạch số 3427/KH-UBND ngày 11 tháng 12 năm 2010 về thực hiện Nghị
quyết số 57/NQ-CP về công tác phụ nữ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước
trên địa bàn tỉnh Kiên Giang đến năm 2020 nhằm nâng cao vai trò của phụ nữ trên tất cả các lĩnh
vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội. Kế hoạch 50/KH-UBND, ngày 17/6/2011 của UBND tỉnh
Kiên Giang, về việc thực hiện Chiến lược Quốc gia về Bình đẳng giới theo Quyết định của Thủ
tướng Chính phủ và Kế hoạch số 15/KH-UBND ngày 13/3/2012 về thực hiện Chương trình quốc
gia về bình đẳng giới giai đoạn 2011-2015 tỉnh Kiên Giang.
Tiếp theo đó, UBND tỉnh Kiên Giang ban hành Quyết định số 57/QĐ-UBND ngày 15
tháng 3 năm 2011 về phê duyệt Chương trình hành động về bình đẳng giới tỉnh Kiên Giang, giai
đoạn 2011 – 2015; Chỉ thị số 2267/CT-UBND ngày 31 tháng 10 năm 2014 của Ủy ban Nhân dân
tỉnh Kiên Giang về việc triển khai thực hiện quy định về lồng ghép vấn đề bình đẳng giới trong
xây dựng văn bản quy phạm pháp luật; Quyết định số 176/QĐ-UBND Về phê duyệt chương
trình tổng thể đào tạo phát triển nguồn nhân lực tỉnh Kiên Giang, giai đoạn 2011 – 2015; ban
hành quyết định thực hiện một số Đề án, chiến lược liên quan đến lĩnh vực bình đẳng giới như:
Đề án 343 “Tuyên truyền, giáo dục phẩm chất đạo đức thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước giai đoạn 2011 – 2016”; Đề án 295 về “Hỗ trợ phụ nữ học nghề, tạo việc làm
giai đoạn 2010 - 2015”; Đề án 704 về “Giáo dục 5 triệu bà mẹ nuôi dạy con tốt”. Kế hoạch
phòng, chống bạo lực gia đình tỉnh Kiên Giang, giai đoạn 2011 – 2016; kế hoạch thực hiện công
tác bình đẳng giới hàng năm.
Như vậy, công tác xây dựng các văn bản tầm chiến lược, chương trình, kế hoạch quản lý
nhà nước về bình đẳng giới, luôn được xác định là một trong những trọng tâm trong thực hiện
bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh Kiên Giang.
2.2.2. Tổ chức triển khai, phổ biến các văn bản pháp luật về bình đẳng giới
18
Thực hiện các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Tỉnh ủy và yêu cầu của các Bộ, ngành trung
ương, UBND tỉnh Kiên Giang đã ban hành kịp thời nhiều văn bản chỉ đạo và triển khai thực hiện
công tác bình đẳng giới trên địa tỉnh.
Hội đồng tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật của tỉnh là Đài PTTH tỉnh, Báo Kiên
Giang, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Sở Tư pháp, Sở Thông tin truyền thông, Sở LĐ-TBXH đã chủ
động và thường xuyên phối hợp trong việc chỉ đạo, tổ chức các hoạt động tuyên truyền về Luật
Bình đẳng giới và các chủ trương, chính sách liên quan đến công tác bình đẳng giới trên các
phương tiện thông tin đại chúng.
Các sở, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị xã hội đã tổ chức lồng ghép
giới trong các chương trình, kế hoạch hoạt động của ngành và phổ biến trong cán bộ, công chức
và nhân dân.
2.2.3. Về công tác thống kê, thông tin, báo cáo kết quả tổ chức thực hiện công tác bình
đẳng giới
Công tác thống kê số liệu thu thập, tổng hợp, báo cáo trên địa bàn, từng bước đáp ứng kịp
thời về cung cấp thông tin giúp cho việc kiểm tra, giám sát đánh giá tình hình phát triển giới, sự
tiến bộ của phụ nữ và bình đẳng giới trên các lĩnh vực của đời sống kinh tế, xã hội, là cơ sở xây
dựng kế họach thực hiện có hiệu quả các mục tiêu chiến lược về bình đẳng giới.
2.3. Tổ chức bộ máy và sắp xếp nguồn nhân lực thực hiện bình đẳng giới của tỉnh
Các cơ quan hành chính nhà nước có chức năng thực thi pháp luật là những cơ quan có
chức năng quản lý nhà nước về bình đẳng giới ở các cấp chính quyền địa phương. Trong đó, ở
cấp tỉnh, chịu trách nhiệm chính tham mưu đối với hoạt động bình đẳng giới là Sở Lao động
TBXH; ở cấp huyện là Phòng Lao động các huyện, thị, thành phố trên địa bàn tỉnh. Cấp cơ sở
nhân sự kiêm nhiệm trực tiếp thực hiện công tác bình đẳng giới, nhân viên này là công chức văn
hóa – xã hội hoặc phụ trách công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em.
Ngoài ra, để công tác quản lý nhà nước về bình đẳng giới đạt hiệu quả, cần phải có một bộ
máy nhà nước quản lý nhà nước về bình đẳng giới được tổ chức chặt chẽ, hợp lý từ cấp trên
xuống cấp dưới, giữa ngành này với ngành khác, đồng thời có sự phân công, phân cấp, phối hợp
cụ thể, rõ ràng giữa các cấp, các ngành. Trên cơ sở đó, bên cạnh những chức năng, nhiệm vụ,
quyền hạn của các cơ quan quản lý nhà nước đã được giao, để công tác quản lý nhà nước về bình
đẳng giới đạt được những yêu cầu nêu trên, UBND tỉnh Kiên Giang đã thành lập Ban vì sự tiến
bộ của phụ nữ, trong đó có sự tham gia của các ngành như: Sở Lao động TBXH, Hội LHPN tỉnh,
Sở Nội vụ, Sở kế hoạch đầu tư, Sở Truyền thông, Sở Văn hóa thể thao, Sở Tài chính,... đồng thời
cấp huyện, cơ sở căn cứ vào kế hoạch chỉ đạo và tình hình thực tiễn thành lập Ban chỉ đạo từng
cấp.
Các cơ quan thực hiện chức năng giáo dục, tuyên truyền là các cơ quan thông tin, tuyên
truyền như đài truyền thanh, truyền hình, báo chí; truyền thông, các tổ chức chính trị - xã hội...
2.4. Công tác phối hợp các ngành, các cấp thực hiện bình đẳng giới
19
Từng sở, ngành chủ động liên ngành tổ chức các họat động thực hiện chức năng bình
đẳng giới Sở Lao động TBXH chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan để thực hiện kế
hoạch; xây dựng và tổ chức thực hiện các kế hoạch hàng năm về bình đẳng giới; triển khai thực
hiện các biện pháp thúc đẩy bình đẳng giới; Sở Tư pháp chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị
trên địa bàn tỉnh tổ chức đánh giá lồng ghép trên cơ sở xây dựng văn bản quy phạm pháp luật; Sở
Thông tin truyền thông chủ trì, phối hợp, hướng dẫn, chỉ đạo các cơ quan truyền thông đại chúng
tuyên truyền về bình đẳng giới; Sở Kế hoạch và đầu tư chủ trì, phối hợp lồng ghép vấn đề bình
đẳng giới vào việc xây dựng, tổ chức thực hiện và đánh giá kết quả thực hiện các chỉ tiêu trong
chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; Sở Nội vụ chủ trì, phối hợp
xây dựng, đào tạo đội ngũ cán bộ hoạt động bình đẳng giới,
2.5. Thanh tra, kiểm tra giải quyết khiếu nại tố cáo
Trong quản lý nhà nước về bình đẳng giới việc thanh tra, kiểm tra giúp giám sát tình hình
hoạt động bình đẳng giới của các địa phương, đơn vị nắm bắt những khó khăn, thuận lợi trong
công tác và lắng nghe ý kiến, nguyện vọng, đề xuất kịp thời chấn chỉnh sai sót cũng như giải
quyết kịp thời những khiếu nại, tố cáo.
Hoạt động phối hợp kiểm tra liên ngành là một trong những ưu điểm nổi bật của công tác
này. Các đơn vị kiểm tra căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của mình để kiểm tra kết quả hoạt
động bình đẳng giới, trong lĩnh vực do mình phụ trách.
2.6. Đánh giá thực trạng quản lý nhà nƣớc về bình đẳng giới tại tỉnh Kiên Giang
2.6.1. Những kết quả đạt đƣợc
kế ả k
Hai là, Ban hành các ă ả ề ổ ứ ự ệ á ậ ì ẳ ớ ê có
ụ ê à â ô á ệ ự ệ ệ ụ ồ ờ à ế ị
ự ệ ộ ố ề á ế ợ ê ế ĩ ự ì ẳ ớ .
Ba là, Tổ ứ ể k ổ ế á ă ả á ậ ề ì ẳ ới; ố kê
thông tin, bá á kế ả ổ ứ ự ệ
Bố à Tổ ứ ể k ô á ố ợ ự ệ ì ẳ ớ các ngành, các
ấ ; công tác ả ế k ế ạ , ố á ề ì ẳ ớ ợ ă ờ à â
ấ ợ
2.6.2. Hạn chế
20
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, trong thời gian qua công tác quản lý nhà nước về
bình đẳng giới vẫn còn tồn tại một số hạn chế nhất định
Thứ nhất, Công tác ban hành các văn bản quản lý nhà nước về bình đẳng giới mặc dù
được quan tâm thực hiện nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn của địa phương.
Thứ hai, Đội ngũ cán bộ, công chức quản lý bình đẳng giới chưa đáp ứng yêu cầu thực
tiễn, kinh phí đầu tư cho hoạt động bình đẳng giới còn hạn chế.
Thứ ba, Các hoạt động triển khai, phổ biến Luật bình đẳng giới, kiến thức về bình đẳng
giới có nhiều ngành, địa phương thực hiện còn mang tính hình thức, chưa phổ biến sâu rộng, do
đó thực hiện bình đẳng giới trên một số lĩnh vực kết quả chưa cao.
Thứ tư, Cơ chế phối, kết hợp giữa các ngành, địa phương trong thực hiện quản lý về bình
đẳng giới chưa thật sự phát huy hiệu quả cao. Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát chưa quan
tâm nhiều...
Tiểu kết chƣơng 2
Kiên Giang là một tỉnh công nghiệp với tốc độ tăng trưởng kinh tế khá cao, theo đó đời
sống văn hóa – xã hội ngày càng được nâng lên. Đó là điều kiện thuận lợi để thực hiện các mục
tiêu về bình đẳng giới trong các lĩnh vực đời sống xã hội. Từ năm 2011 đến 2016 tỉnh Kiên
Giang đã thực hiện nhiều chương trình, hoạt động nhằm triển khai Luật Bình đẳng giới góp phần
hoàn thành các mục tiêu về bình đẳng giới tại địa phương và đã đạt được nhiều kết quả đáng
khích lệ về tổ chức bộ máy, công tác tuyên truyền, kiểm tra, phối hợp liên ngành,... tuy nhiên
công tác quản lý nhà nước về bình đẳng giới còn nhiều hạn chế về nhận thức, đội ngũ cán bộ
công chức làm công tác về bình đẳng giới, công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, thống kê, thu
thập, xử lý thông tin, số liệu, tài liệu tuyên truyền,... tỉnh cần khắc phục những hạn chế, phát huy
những thành tựu nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý về bình đẳng giới, góp phần
thực hiện bình đẳng giới thực chất tại địa phương.
Tiểu kết chƣơng 2
Kiên Giang là một tỉnh nông nghiệp với tốc độ tăng trưởng kinh tế khá cao, theo đó đời
sống văn hóa – xã hội ngày càng được nâng lên. Đó là điều kiện thuận lợi để thực hiện các mục
tiêu về bình đẳng giới trong các lĩnh vực đời sống xã hội. Từ năm 2011 đến 2016 tỉnh Kiên
Giang đã thực hiện nhiều chương trình, hoạt động nhằm triển khai Luật Bình đẳng giới góp phần
hoàn thành các mục tiêu về bình đẳng giới tại địa phương và đã đạt được nhiều kết quả đáng
khích lệ về tổ chức bộ máy, công tác tuyên truyền, kiểm tra, phối hợp liên ngành,... tuy nhiên
công tác quản lý nhà nước về bình đẳng giới còn nhiều hạn chế về nhận thức, đội ngũ cán bộ
công chức làm công tác về bình đẳng giới, công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, thống kê, thu
thập, xử lý thông tin, số liệu, tài liệu tuyên truyền,... tỉnh cần khắc phục những hạn chế, phát huy
21
những thành tựu nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý về bình đẳng giới, góp phần
thực hiện bình đẳng giới thực chất tại địa phương
Chƣơng 3
PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ BÌNH ĐẲNG GIỚI
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KIÊN GIANG
3.1. Phƣơng hƣớng hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh
Kiên Giang
3.1.1. Bình đẳng giới phát triển kinh tế - xã hội
Bình đẳng giới được xem là tiêu chí quan trọng đánh giá sự phát triển của một xã hội. Nó
vừa là mục tiêu của sự phát triển vừa là yếu tố nâng cao khả năng tham gia đóng góp của phụ nữ
và nam giới vào sự phát triển ổn định và bền vững của mỗi quốc gia. Dân số của tỉnh Kiên Giang
có khoảng 49,8% là nữ, với lực lượng nữ như vậy, bất bình đẳng giới không chỉ là rào cản đối
với sự tham gia của phụ nữ và nam giới mà còn cản trở quá trình phát triển xã hội và xóa đói
giảm nghèo. Do đó cần phải tăng cường quản lý nhà nước về bình đẳng giới trên tất cả các hoạt
động định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, nhằm tạo mọi điều kiện để bình đẳng giới là
một trong những tiêu chí về phát triển kinh tế - xã hội.
3.1.2. Xử lý vi phạm bình đẳng giới
Triển khai nội dung Luật phòng chống bạo lực gia đình, Luật Lao động, Nghị định số
55/2009/NĐ-CP, quy định xử phạt vi phạm hành chính về Bình đẳng giới với những quy định cụ
thể về hành vi vi phạm, hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả, thẩm quyền, thủ tục xử
phạt một số hành vi và mức xử phạt vi phạm hành chính về bình đẳng giới.
Ủy ban Nhân dân tỉnh Kiên Giang đã có nhiều biện pháp tổ chức thực hiện nội dung các
Luật và Nghị định trên địa bàn toàn tỉnh, qua đó có sự chuyển biến tích cực.
Thường xuyên kiểm tra, thanh tra, giám sát để kịp thời xử lý hành vi vi phạm.
3.2. Giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh Kiên
Giang
3.2.1. Hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật và ban hành văn bản chỉ đạo thực
hiện
Để tổ chức thực hiện có hiệu lực và hiệu quả quản lý nhà nước về bình đẳng giới UBND
tỉnh cần chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể rà soát lại các quy định của ngành, lĩnh vực
mình phụ trách để phát hiện kiến nghị sửa đổi hoặc bãi bỏ những quy định, chính sách có khả
22
năng gây bất bình đẳng giới, việc hoàn thiện hệ thống các quy định về bình đẳng giới cần được
tiến hành và áp dụng đồng bộ, tránh mâu thuẫn giữa các quy định.
Xây dựng và triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới với
hệ thống mục tiêu, chỉ tiêu, công cụ theo dõi, đánh giá và hệ thống giải pháp toàn diện, đồng bộ;
ban hành bộ chỉ số thống kê phát triển giới của tỉnh. Đây là căn cứ quan trọng để thống kê, theo
dõi, đánh giá việc thực hiện bình đẳng giới thông qua các số liệu cụ thể, nhằm đưa ra các giải
pháp thực hiện bình đẳng giới xác thực phù hợp với thực tế địa phương.
Hoàn thiện hệ thống chính sách và các văn bản quy phạm pháp luật về bình đẳng giới là
biện pháp quan trọng để tạo cơ sở pháp lý và định hướng cho hoạt động quản lý nhà nước về
bình đẳng giới. Để làm được điều này thì các cấp, các ngành có liên quan cần phải có sự quan
tâm, trong đó ngành LĐ-TBXH giữ vai trò chủ động tham mưu và phối hợp với các ngành liên
quan nhằm xây dựng hoàn thiện hệ thống này.
3.2.2. Hoàn thiện tổ chức bộ máy và tăng cƣờng nguồn lực cho quản lý nhà nƣớc về
bình đẳng giới
Hoạt động quản lý nhà nước về bình đẳng giới là một hoạt động rộng lớn, liên quan đến
nhiều ngành, nhiều lĩnh vực, chính vì vậy để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với bình
đẳng giới cần hoàn thiện hệ thống tổ chức quản lý nhà nước về bình đẳng giới, nâng cao năng
lực điều tra và thu thập số liệu về giới, tăng cường về công tác tổ chức nhân sự, cơ sở vật chất k
thuật và đẩy mạnh phối hợp giữa các cơ quan chủ trì và các đơn vị liên quan nhằm thực hiện hiệu
quả các mục tiêu bình đẳng giới, đáp ứng yêu cầu phát triển và xu hướng hội nhập của đất nước.
Thứ nhất, cần nâng cao năng lực điều tra, thu thập số liệu và xây dựng cơ sở dữ liệu về
bình đẳng giới thu thập thông tin số liệu, đánh giá vai trò của nam và nữ, nhu cầu, cơ hội, thách
thức đối với vấn đề cần lập kế hoạch để xác định mục tiêu, biện pháp nhằm xóa bỏ vấn đề bất
bình đẳng giới.
Thứ hai, cần tiếp tục tổ chức thực hiện tốt kế hoạch phân công trách nhiệm cụ thể cho các
sở, ban, ngành cấp tỉnh và UBND các huyện, thị, thành phố thu thập, tổng hợp các chỉ tiêu thống
kê thuộc hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã theo tiêu chí về mục tiêu thực
hiện bình đẳng giới trên địa bàn giai đoạn 2011-2016 và những năm tiếp theo.
Thứ ba, tổ chức thực hiện lồng ghép vấn đề bình đẳng giới trong xây dựng chính sách và
ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Thứ tư, củng cố đội ngũ cán bộ công chức làm công tác bình đẳng giới theo hướng
chuyên trách ở các cấp, đặc biệt là cấp cơ sở, đảm bảo đội ngũ làm công tác tham mưu hành
chính trong cơ quan, ban ngành các cấp chính quyền địa phương cần có sự ổn định, việc thay
23
đổi, lắp ghép cán bộ thường xuyên cũng làm ảnh hưởng đến công tác tham mưu thực hiện công
việc.
3.2.3. Tăng cƣờng tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về bình đẳng giới
Nâng cao nhận thức có vai trò vô cùng quan trọng trong thực hiện bình đẳng giới, chính
vì thế trong thời gian tới, để công tác quản lý nhà nước về bình đẳng giới ngày càng có hiệu lực,
hiệu quả, cần phải:
Thứ nhất, cần tăng cường tuyên truyền Luật Bình đẳng giới để nâng cao nhận thức và ý
thức trách nhiệm trong thực hiện bình đẳng giới cho cộng đồng, giúp họ hiểu được trách nhiệm
thực hiện bình đẳng giới không chỉ là của mỗi cá nhân, mà là trách nhiệm của mỗi gia đình, các
cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, nghề nghiệp.
Thứ hai, tăng cường mở các lớp đào tạo, tập huấn về giới và bình đẳng giới cho các đối
tượng là cán bộ lãnh đạo, quản lý của các ban ngành, đoàn thể, những cán bộ trực tiếp thực hiện
công tác tuyên truyền.
Thứ ba, phải có sự phối kết hợp thống nhất, chặt chẽ giữa các cơ quan, tổ chức để tạo nên
sức mạnh tổng hợp nhằm nâng cao nhận thức về giới và ý thức trách nhiệm thực hiện bình đẳng
giới cho cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân; lên án, đấu tranh chống tư tưởng coi thường
phụ nữ, các hành vi phân biệt đối xử, xâm hại, xúc phạm nhân phẩm phụ nữ.
Thứ năm, giáo dục khoa học giới trong hệ thống nhà trường phổ thông, giúp cho thanh
niên, thiếu niên nhận thức đúng những vấn đề giới và bình đẳng giới một cách cơ bản và hệ
thống. Từ đó, các em có ý thức trách nhiệm về bình đẳng giới trong xây dựng gia đình và xã hội.
3.2.4. Tăng cƣờng công tác thanh tra, kiểm tra
Cần tổ chức thanh tra theo đúng quy định, nên giao cho thanh tra ngành lao động TBXH
chủ trì thanh tra hành chính đối với các đơn vị trực thuộc trong việc thực hiện chương trình, mục
tiêu, biện pháp thúc đẩy bình đẳng giới; phối hợp với các đơn vị có liên quan thanh tra việc thực
hiện pháp luật bình đẳng giới ở các tổ chức, cơ quan, doanh nghiệp, đồng thời giải quyết khiếu
nại tố cáo.
Cần thực hiện nhiều phương pháp, hình thức kiểm tra để tăng cường hiệu quả, đối với
hoạt động giám sát của các cơ quan chức năng cần huy động sự giám sát của các cơ quan truyền
thông đại chúng và quần chúng nhân dân để đảm bảo hoạt động quản lý nhà nước về bình đẳng
giới được thực hiện tốt, có hiệu quả, đồng thời tăng cường trách nhiệm của toàn xã hội đối với
công tác bình đẳng giới.
3.2.5. Xây dựng quy chế phối hợp trong hoạt động bình đẳng giới
Mỗi cơ quan được giao nhiệm vụ căn cứ vào chức năng, lĩnh vực được phân công phụ
trách và thực hiện việc phối hợp công tác theo quy định nhằm hướng đến mục tiêu chung là bình
24
đẳng giới. Cơ quan được giao trách nhiệm quản lý nhà nước về bình đẳng giới sẽ chủ trì, phối
hợp với các cơ quan liên quan. Xây dựng quy chế phối hợp phải do cơ quan có thẩm quyền
chung quy định để đảm bảo tính hợp lý. Các hoạt động phối hợp do cơ quan quản lý về bình
đẳng giới chủ trì thực hiện dưới sự chỉ đạo của cơ quan thẩm quyền chung, đồng thời quy chế
phải xác định rõ nội dung, tiến độ, trách nhiệm phối hợp và cách thức đánh giá định kỳ hoặc theo
chuyên đề nhất định. Nội dung phối hợp thực hiện các nhiệm vụ như tham gia quyết định các
vấn đề quan trọng, xây dựng kế hoạch, dự án về bình đẳng giới, hội thảo các chuyên đề về bình
đẳng giới; giải trình hoặc chất vấn các nội dung liên quan đến bình đẳng giới; tham gia đoàn
kiểm tra liên ngành.
3.2.6. Đầu tƣ kinh phí đảm bảo cho hoạt động bình đẳng giới
Để tổ chức thực hiện tốt các hoạt động bình đẳng giới thì kinh phí là một trong những
vấn đề đầu tiên và quan trọng nhất, để tăng cường kinh phí cho hoạt động bình đẳng giới, các cơ
quan tổ chức cần huy động nguồn đóng góp, tranh thủ các dự án của các tổ chức nước ngoài, đặc
biệt cần chú trọng để làm tốt công tác lồng ghép giới, tranh thủ nguồn kinh phí đầu tư cho các
lĩnh vực y tế, giáo dục, lao động việc làm,... để nâng cao kết quả thực hiện các mục tiêu bình
đẳng giới trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.
Bình đẳng giới liên quan đến nhiều lĩnh vực, đặc biệt nó là vấn đề phức tạp đòi hỏi phải
có sự đầu tư lâu dài do đó cần tập trung kinh phí để củng cố tổ chức bộ máy quản lý, xây dựng
và phát triển đội ngũ cán bộ công chức làm công tác bình đẳng giới; đầu tư xây dựng cơ sở vật
chất và phát triển hệ thống các dịch vụ hỗ trợ, thúc đẩy bình đẳng giới; đầu tư cho công tác
truyền thông, bồi dưỡng nâng cao kiến thức và k năng cho những người làm công tác quản lý,
xây dựng chính sách và ban hành văn bản quy phạm pháp luật về bình đẳng giới. Đảm bảo kinh
phí cho hoạt động quản lý nhà nước về bình đẳng giới chính là đáp ứng các điều kiện cần thiết
nhằm góp phần hoàn thiện mục tiêu mà tỉnh đề ra.
Tiểu kết chƣơng 3
Trên cơ sở kết quả phân tích, đánh giá thực trạng và nguyên nhân bình đẳng giới, luận văn
đưa ra các giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao nhận thức về bình đẳng giới; hoàn thiện tổ chức bộ
máy hoạt động; hoàn thiện hệ thống chính sách, văn bản quy phạm pháp luật về bình đẳng giới;
tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát...góp phần hoàn thiện việc quản lý nhà nước
bình đẳng giới, thúc đẩy sự tiến bộ và công bằng xã hội, hoàn thành thắng lợi các mục tiêu phát
triển kinh tế - xã hội mà tỉnh Kiên Giang đã đặt ra.
25
KẾT LUẬN
Bình đẳng giới là nền tảng của hòa bình, ổn định, dân chủ và tiến bộ xã hội, nó có ý nghĩa
vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của mỗi quốc gia và toàn nhân loại. Bình đẳng giới là
việc nam, nữ có vị trí, vai trò ngang nhau, được tạo điều kiện và cơ hội phát huy năng lực của
mình cho sự phát triển của cộng đồng, của gia đình và thụ hưởng như nhau về thành quả của sự
phát triển đó. Bình đẳng giới là bình đẳng giới cho cả nam và nữ.
Vì vậy, bình đẳng giới là vấn đề đang rất được quan tâm trong giai đoạn hiện nay không
chỉ trong nước mà còn trên toàn thế giới. Kiên Giang là một tỉnh nông nghiệp, có dân số nữ
chiếm trên 50% tổng dân số, trong đó lao động nữ chiếm 49,8% lực lượng lao động. Nữ giới góp
phần tích cực vào sự phát triển của tỉnh. Tuy nhiên, trong các lĩnh vực đời sống xã hội, phụ nữ
vẫn chịu nhiều thiệt thòi so với nam giới. Tỷ lệ nữ tham gia vào các vị trí lãnh đạo các cấp ủy,
chính quyền địa phương, quản lý trong các cơ quan nhà nước cón thấp, họ phải chịu trách nhiệm
chăm sóc người thân, ngoài xã hội thì vai trò của nữ giới chưa được đánh giá đúng mức, áp lực
định kiến giới vẫn còn tồn tại trong nhân dân đã gây nên khó khăn trong việc triển khai thực hiện
chính sách pháp luật về bình đẳng giới.
Công tác quản lý nhà nước về bình đẳng giới được triển khai, bước đầu đã mang lại một
số thành công nhất định, thu hút được sự chú ý của các cấp, các ngành, người dân về thực hiện
bình đẳng giới. Một số nội dung quản lý nhà nước về bình đẳng giới đã được thực hiện tương đối
tốt, như công tác lồng ghép giới trong việc xây dựng và ban hành các văn bản quy phạm pháp
luật; công tác chủ động xây dựng các chương trình hành động thực hiện bình đẳng giới của các
cấp chính quyền địa phương, công tác tuyên truyền được thực hiện sâu rộng trong nhân dân;
công tác phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong việc tổ chức thực hiện bình đẳng giới và vì
sự tiến bộ phụ nữ.
Tuy nhiên vẫn còn tồn tại một số hạn chế nhất định như: kết quả thực hiện bình đẳng giới
chưa cao, một số địa phương, đơn vị chưa thật sự quan tâm đến việc thực hiện bình đẳng giới;
đội ngũ cán bộ công chức làm công tác quản lý nhà nước về bình đẳng giới còn kiêm nhiệm đặc
biệt là ở cấp cơ sở; thiếu đội ngũ báo cáo viên, giảng viên có chất lượng trong lĩnh vực bình đẳng
giới; công tác đánh giá, quản lý các chỉ tiêu bình đẳng giới còn mang tính hình thức; tài liệu
tuyên truyền, tập huấn còn ít. Chính những điều này đã làm hạn chế hiệu quả thực hiện của công
tác quản lý nhà nước về bình đẳng giới.
Trong thời gian tới, để công tác quản lý nhà nước về bình đẳng giới đạt hiệu quả cao hơn
cần thực hiện một số giải pháp về hoàn thiện hệ thống chính sách, văn bản quy phạm pháp luật
về bình đẳng giới; hoàn thiện tổ chức bộ máy và nguồn nhân lực làm công tác quản lý nhà nước
26
về bình đẳng giới; tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục và công tác thanh tra, kiểm tra
việc thực hiện bình đẳng giới.
Luận văn đã hệ thống các quan điểm và phương hướng, mục tiêu quản lý nhà về bình đẳng
giới trên địa bàn tỉnh Kiên Giang, đề xuất 6 nhóm giải pháp đối với cơ quan nhà nước có thẩm
quyền, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh Kiên
Giang.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- tom_tat_luan_van_quan_ly_nha_nuoc_ve_binh_dang_gioi_tren_dia.pdf