Tóm tắt Luận văn Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng của Ủy ban nhân dân Quận 12, thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ KIM HẰNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƯỞNG CỦA ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 60340403 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - NĂM 2017 Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUÓC GIA Người hướng dẫn khoa học: TS. PHẠM QUANG HUY Phản biện 1: TS. Trần Trọng Đức Phản biện 2: TS. Trần Minh Tâm Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Phòng họp 210, Nhà A – Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Số: 10, đường Ba Tháng Hai - Quận 10 - TP.Hồ Chí Minh Thời gian: vào hồi 09 giờ 00, ngày 26 tháng 01 năm 2018 Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia. 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Nhà nước là tổ chức đặc biệt, được lập ra để thực hiện chức năng quản lý mọi lĩnh vực trong đời sống, đảm bảo xã hội ổn định và phát triển bền vững. Để thực hiện chức năng to lớn đó, Nhà nước sử dụng nhiều công cụ quản lý khác nhau, trong đó thi đua, khen thưởng được xem là công cụ quan trọng và hiệu quả trong việc khơi dậy tính chủ động, sáng tạo ở mỗi tập thể, cá nhân. Là cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương, bên cạnh việc thực hiện các quy định của Luật Thi đua, Khen thưởng và các văn bản hướng dẫn thi hành, các quy định của Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, Ủy ban nhân dân Quận 12 đã có những cách thức, biện pháp riêng để quản lý, từng bước đưa thi đua, khen thưởng đi vào nề nếp, đi vào tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, góp phần củng cố quốc phòng, an ninh và phát triển kinh tế, xã hội địa phương. Tuy nhiên, quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng của Ủy ban nhân dân Quận 12 vẫn còn những bất cập, hạn chế như: chưa chú ý đến các nội dung thi đua trên lĩnh vực kinh tế, chưa gắn với với các chính sách đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch cán bộ, công chức quản lý và đặc biệt trong công tác đề bạt chức vụ; Là một công chức đang công tác tại Phòng Nội vụ, Quận 12, tôi chọn đề tài “Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng của Ủy ban nhân dân Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh” để làm luận văn kết thúc khóa học cao học với mong muốn đem lại một cái nhìn tổng quan về hoạt động của Ủy ban nhân dân Quận 12, đồng thời đánh giá 2 lại những mặt làm được, chưa làm được, tìm ra nguyên nhân khách quan, chủ quan để từ đó đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng của Ủy ban nhân dân Quận. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Hiện nay có nhiều công trình nghiên cứu khoa học về thi đua, khen thưởng được công bố trên sách báo, tạp chí, các luận án, luận văn. Cụ thể: - Luận văn “Quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng tại Thành phố Hồ Chí Minh” (tác giả Lưu Thị Kim Liên), nêu rõ tác dụng và tầm quan trọng của việc tổ chức phong trào thi đua trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh; và chú trọng quy trình xét công nhận danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” và “Tập thể lao động xuất sắc”. - Luận văn “Tăng cường quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng giai đoạn 2011 – 2020” của tác giả Lê Xuân Khánh, đã đưa ra một số giải pháp chung để tiếp tục nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng, trong đó chú ý là giaỉ pháp “Tăng cường hợp tác quốc tế về thi đua, khen thưởng”. - Luận văn “Một số giải pháp đổi mới tổ chức và hoạt động của bộ máy làm công tác thi đua, khen thưởng ở nước ta hiện nay” của tác giả Lương Khánh Diệu, tập trung phân tích thực trạng và đề xuất các giải pháp liên quan đến bộ máy làm công tác thi đua, khen thưởng. Tuy nhiên, hiện nay chưa có tài liệu nghiên cứu đầy đủ và chính thức về thực trạng quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng của Ủy 3 ban nhân dân Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh. Vì vậy, trong luận văn này, tác giả nêu rõ thực trạng quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng của Ủy ban nhân dân Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2010 đến nay và đề ra các giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trong thời gian tới. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài Đề tài tập trung giải quyết các vấn đề sau: - Làm rõ cơ sở lý luận quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng. - Phân tích thực trạng quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng của Ủy ban nhân dân Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay. - Đề xuất những giải pháp để hoàn thiện quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng của Ủy ban nhân dân Quận trong thời gian tới. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn - Đối tượng nghiên cứu của luận văn là quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng của Ủy ban nhân dân Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh. - Phạm vi nghiên cứu tại Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh trong giai đoạn từ năm 2010 đến nay. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu luận văn - Đề tài tiếp cận phương pháp của phép duy vật biện chứng, lấy các kiến thức khoa học quản lý, quản lý nhà nước, chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và chủ trương, đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam về thi đua, khen thưởng. 4 - Các phương pháp nghiên cứu của đề tài gồm: phương pháp nghiên cứu tài liệu, phương pháp tổng hợp, phương pháp hệ thống hóa, phương pháp so sánh và phương pháp thống kê. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn - Về lý luận: Hệ thống được cơ sở lý luận cơ bản Quản lý nhà nước về Thi đua, Khen thưởng. - Về thực tiễn: Phân tích, đánh giá được thực trạng quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng của Ủy ban nhân dân Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh trong thời gian qua. Qua đó, đề xuất, kiến nghị một số giải pháp để hoàn thiện. Kết quả nghiên cứu luận văn được sử dụng làm tài liệu tham khảo trong nghiên cứu, học tập các môn quản lý nhà nước về xã hội và cho các nhà quản lý làm công tác thi đua, khen thưởng của Ủy ban nhân dân Quận 12 nói chung, và rộng hơn là tại các địa phương cùng cấp khác. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, luận văn được chia thành 3 chương, gồm: - Chương 1: Cơ sở lý luận của quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng. - Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh. - Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh. 5 Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNG 1.1 Một số vấn đề lý luận về thi đua, khen thƣởng 1.1.1 Khái niệm thi đua Theo Khoản 1, Điều 3 Luật Thi đua Khen thưởng năm 2003 (đã sửa đổi, bổ sung năm 2005, 2013) quy định: Thi đua là hoạt động có tổ chức với sự tham gia tự nguyện của cá nhân, tập thể nhằm phấn đấu đạt được thành tích tốt nhất trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.. 1.1.2 Khái niệm khen thƣởng Theo Khoản 2, Điều 3 Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2003 (đã sửa đổi, bổ sung năm 2005, 2013): Khen thưởng là việc ghi nhận, biểu dương, tôn vinh công trạng và khuyến khích bằng lợi ích vật chất đối với cá nhân, tập thể có thành tích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 1.1.3 Mối quan hệ giữa thi đua và khen thƣởng Thi đua và khen thưởng là hai hoạt động có quan hệ khắng khít và tác động qua lại với nhau, có thi đua sẽ có khen thưởng và ngược lại khen thưởng sẽ khuyến khích được phong trào thi đua phát triển. 1.2 Quản lý nhà nƣớc về thi đua, khen thƣởng 1.2.1 Khái niệm quản lý nhà nƣớc về thi đua, khen thƣởng Quản lý nhà nước là một phạm trù gắn liền với sự xuất hiện, tồn tại và phát triển của nhà nước. Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng là một bộ phận trong tổng thể hoạt động quản lý của nhà nước đối với nền kinh tế - xã hội của đất nước, là việc các cơ quan, 6 tổ chức làm công tác thi đua, khen thưởng sử dụng các phương thức, biện pháp để tổ chức các hoạt động thi đua và thực hiện xét khen thưởng theo đúng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước. 1.2.2 Đặc điểm quản lý nhà nƣớc về thi đua, khen thƣởng - Thứ nhất, tính lệ thuộc vào chính trị: Mọi hoạt động quản lý nhà nước, trong đó có quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng đều đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, phải đảm bảo đúng đường lối, chủ trương của Đảng. - Thứ hai, tính pháp quyền: Mọi hoạt động của nhà nước (trong đó có quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng) đều nằm trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật. - Thứ ba, tính công khai, minh bạch: Các chính sách, quy định của nhà nước về thi đua, khen thưởng cần phải được công khai, minh bạch nhằm đảm bảo cho mọi người dân được biết, hiểu được mục đích, ý nghĩa, sự cần thiết và tác dụng, lợi ích của các hoạt động thi đua, xét khen thưởng. - Thứ tư, tính công bằng: Phải đảm bảo cho mọi tổ chức, cá nhân đều có quyền tham gia vào các hoạt động thi đua. Các tổ chức, cá nhân có điều kiện tham gia như nhau thì tiêu chuẩn xét khen thưởng phải bình đẳng như nhau; không phân biệt dân tộc, tôn giáo, giới tính, lứa tuổi, ... - Thứ năm, tính kịp thời: Kịp thời tổ chức các hoạt động thi đua nhằm góp phần giải quyết những vấn đề khó khăn hoặc đẩy nhanh tiến độ hoàn thành nhiệm vụ; kịp thời khen thưởng các tập thể, cá nhân đạt thành tích đột xuất, xuất sắc. 7 1.2.3 Sự cần thiết phải quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng Xuất phát từ vai trò quan trọng của thi đua, khen thưởng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước (được nêu rõ trong Chỉ thị số 34-CT/TW ngày 07/4/2014 của Bộ Chính trị; bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ IX), cụ thể: - Xét về đối tượng tham gia: Thi đua, khen thưởng đáp ứng tâm lý bẩm sinh của con người, dù già hay trẻ, dù thiện hay ác đều thích được tôn trọng, biểu dương, suy tôn (tất nhiên phải là khen thưởng đúng), do đó thu hút hàng triệu người dân tham gia thông qua các phong trào thi đua, huy động các tổ chức trong và ngoài hệ thống chính trị. Qua đó, phát huy được nội lực của mỗi cá nhân, mỗi tổ chức, mỗi địa phương trong cả nước, cũng như huy động được tiềm lực của các cá nhân người Việt Nam đang sinh sống, học tập, làm việc tại nước ngoài, góp phần thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế, xã hội của đất nước. - Xét về nội dung: Thi đua, khen thưởng diễn ra ở tất cả các lĩnh vực, các ngành, các địa phương; đồng thời mục tiêu, hình thức và biện pháp thực hiện cũng thường xuyên thay đổi phù hợp với tình hình phát triển kinh tế xã hội. Kết quả thi đua cần có sự đánh giá khách quan, công tâm, có thưởng, có phạt rõ ràng, kịp thời để khuyến khích, động viên mọi thành phần trong xã hội tích cực tham gia vào các hoạt động thi đua. Vì vậy, đòi hỏi phải có sự quản lý của nhà nước đối với thi đua, khen thưởng. Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trước hết để đưa hoạt động này vào khuôn khổ quy định của pháp luật; đồng thời 8 nhà nước sử dụng thi đua, khen thưởng như một công cụ trong quản lý kinh tế, xã hội, trong việc giáo dục con người mới, phát triển toàn diện; là động lực để thúc đẩy xã hội phát triển ổn định và bền vững. 1.2.4 Nội dung quản lý nhà nƣớc về thi đua, khen thƣởng Theo Điều 90 Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2003 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2005, 2013) quy định, nội dung quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng bao gồm các nội dung sau: Thứ nhất, Ban hành các văn bản pháp luật về thi đua, khen thưởng Thứ hai, Xây dựng chính sách về thi đua, khen thưởng Thứ ba, Tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn và tổ chức thực hiện các quy định của pháp luật về thi đua, khen thưởng Thứ tư, Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức làm công tác thi đua, khen thưởng Thứ năm, Sơ kết, tổng kết, tặng thưởng các hình thức khen thưởng; đánh giá hiệu quả công tác thi đua, khen thưởng Thứ sáu, Hợp tác quốc tế về thi đua, khen thưởng. Thứ bảy, Thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định pháp luật về thi đua, khen thưởng và giải quyết khiếu nại, tố cáo, xử lý vi phạm pháp luật về thi đua, khen thưởng 1.2.5 Hệ thống cơ quan làm công tác thi đua, khen thƣởng 1.2.5.1 Ở Trung ương: Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương thuộc Bộ Nội vụ là cơ quan thường trực của Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương (theo Quyết định số 59/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ). 9 1.2.5.2 Ở các bộ, ngành Trung ương và ở địa phương 1. Tại các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ: - Vụ Thi đua - Khen thưởng (ở các cơ quan có số lượng biên chế hành chính, sự nghiệp trên 1.500 cán bộ, công chức, viên chức và các tổ chức theo hệ thống ngành dọc đặt tại địa phương). - Phòng Thi đua - Khen thưởng thuộc Văn phòng hoặc Vụ (Ban) Tổ chức cán bộ các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ nếu không đủ tiêu chí lập Vụ (hoặc Ban) Thi đua - Khen thưởng. - Riêng Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh bố trí cán bộ, công chức theo dõi công tác thi đua, khen thưởng tại Văn phòng Ban. 2. Tại địa phương: a) Cấp tỉnh: Ban Thi đua - Khen thưởng cấp tỉnh trực thuộc Sở Nội vụ; có 01 Trưởng ban, từ 1 đến 3 Phó Trưởng ban, và không bố trí quá 03 phòng chuyên môn. b) Cấp huyện: Phòng Nội vụ, cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện, gồm có 01 Phó Trưởng phòng phụ trách, từ 01 đến 02 chuyên viên phụ trách công tác thi đua, khen thưởng. c) Cấp xã: Không có bộ phận chuyên trách làm công tác thi đua khen thưởng. Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn thường phân công 01 công chức Văn phòng - Thống kê phụ trách (kiêm nhiệm). 10 Chƣơng 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNG CỦA ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 2.1 Tổng quan về Ủy ban nhân dân Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh Quận 12 nằm ở cửa ngõ Tây Bắc Thành phố Hồ Chí Minh, được thành lập vào ngày 01/4/1997 trên cơ sở chia tách từ huyện Hóc Môn theo Nghị định số 03/CP ngày 06/01/1997 của Chính phủ; có 11 phường, 80 khu phố và 969 tổ dân phố, 535.372 người nhân khẩu. Ủy ban nhân dân Quận 12 do Hội đồng nhân dân Quận 12 bầu, là cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân dân, cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, chịu trách nhiệm trước nhân dân, Hội đồng nhân dân Quận 12 và Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh. Ủy ban nhân dân Quận 12 gồm Chủ tịch, 04 Phó Chủ tịch và 12 Ủy viên là người đứng đầu cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân quận, Ủy viên phụ trách quân sự, Ủy viên phụ trách công an. 2.2 Thực trạng quản lý nhà nƣớc về thi đua, khen thƣởng của Ủy ban nhân dân Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh 2.2.1 Xây dựng, ban hành văn bản pháp luật về thi đua, khen thƣởng Một là, ban hành các văn bản quy định về bộ máy làm công tác thi đua, khen thưởng quận. Bên cạnh Phòng Nội vụ là cơ quan chuyên môn, có trách nhiệm tham mưu cho Ủy ban nhân dân quận công tác quản lý về thi đua, khen thưởng, còn có tổ chức chịu trách nhiệm tư vấn là Hội đồng Thi 11 đua - Khen thưởng, được tổ chức và hoạt động theo Quyết định số 179/QĐ-UBND ngày 01/10/2014 của Ủy ban nhân dân quận. Hai là, ban hành các văn bản chỉ đạo liên quan quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng Trên cơ sở các văn bản chỉ đạo của trung ương, Ủy ban nhân dân Thành phố về công tác thi đua, khen thưởng, Ủy ban nhân dân Quận 12 đều ban hành các văn bản triển khai thực hiện. Ngoài ra, hàng năm trên cơ sở các Chỉ thị phát động phong trào thi đua yêu nước của Thành phố, Ủy ban nhân dân Quận 12 đều ban hành Công văn phát động phong trào thi đua yêu nước; Kế hoạch tổ chức, đánh giá, phân loại và xếp hạng trong phong trào thi đua yêu nước; Công văn phân chia cụm, khối thi đua. 2.2.2 Xây dựng chính sách về thi đua, khen thƣởng Chính sách về thi đua, khen thưởng của Ủy ban nhân dân Quận 12 được thể hiện cụ thể trong Quyết định số 14/2011/QĐ-UBND ngày 14/11/2011 và sau này là Quyết định số 07/2014/QĐ-UBND ngày 10/11/2014 ban hành Quy định về công tác thi đua, khen thưởng trên địa bàn Quận 12. Theo đó, mục tiêu chính sách thi đua, khen thưởng của Quận 12 là nâng cao hiệu quả làm việc, sản xuất, kinh doanh của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và nhân dân trên địa bàn quận; đồng thời hướng cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và nhân dân đến các hoạt động an sinh xã hội, các hoạt động vì cộng đồng. Để đạt được mục tiêu đó, Ủy ban nhân dân Quận 12 đã đưa ra những cách thức giải quyết như hướng nội dung thi đua phải bám sát nhiệm vụ chính trị, đảm bảo giữ vững an ninh chính trị, quốc phòng, 12 phát triển kinh tế - xã hội; tổ chức phát động thi đua trong từng năm, kế hoạch dài hạn từ 2 đến 5 năm; phát động phong trào thi đua theo từng chủ đề, từng đối tượng, trong từng ngành nghề; công tác khen thưởng của Ủy ban nhân dân Quận 12 đảm bảo theo quy định của Luật Thi đua, Khen thưởng và các văn bản hướng dẫn thi hành, Quy định của Ủy ban nhân dân Thành phố, phù hợp với thành tích đạt được và phù hợp với đặc điểm tình hình của quận. 2.2.3 Tuyên truyền, phổ biến, hƣớng dẫn và tổ chức thực hiện các quy định của pháp luật về thi đua, khen thƣởng Ủy ban nhân dân Quận 12 rất quan tâm đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến, hướng dẫn và tổ chức thực hiện các quy định của pháp luật về thi đua, khen thưởng, thông qua các hình thức như: Một là, ban hành các quy định, văn bản hướng dẫn. Hai là, thông qua các cuộc họp, hội nghị chuyên đề, tập huấn nghiệp vụ về công tác thi đua, khen thưởng. Ba là, thông qua việc tuyên dương, khen thưởng dưới cờ. Bốn là, thông qua các kênh truyền thông, thông tin đại chúng, các trang tin điện tử, mạng xã hội. 2.2.4 Bồi dƣỡng cán bộ, công chức làm công tác thi đua, khen thƣởng Hàng năm Ủy ban nhân dân Quận 12 tổ chức hai lớp tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ, công chức, viên chức phụ trách công tác thi đua, khen thưởng của các cơ quan, đơn vị thuộc quận. Đồng thời phân công Phó Trưởng phòng Nội vụ xuống các đơn vị cơ sở để trực tiếp hướng dẫn nghiệp vụ khi có yêu cầu. 13 Ngoài ra, Ủy ban nhân dân Quận 12 luôn tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ, công chức, viên chức tự học tập nâng cao trình độ; đồng thời mở lớp hoặc cử cán bộ, công chức theo học các lớp bồi dưỡng về chính trị, chuyên ngành, hoặc cử tham dự các lớp bồi dưỡng ngắn ngày nhằm nâng cao năng lực công tác cho cán bộ, công chức, viên chức (bao gồm cả những người phụ trách công tác thi đua, khen thưởng) 2.2.5 Sơ kết, tổng kết, tặng thƣởng các hình thức khen thƣởng; đánh giá hiệu quả công tác thi đua, khen thƣởng Hàng năm, Ủy ban nhân dân Quận 12 đều tổ chức sơ kết 6 tháng đầu năm, tổng kết năm phong trào thi đua và công tác khen thưởng. Hội nghị thông qua báo cáo tổng kết các phong trào thi đua và công tác khen thưởng, qua đó một số đơn vị sẽ chia sẻ kinh nghiệm, cách làm hay trong việc triển khai các phong trào thi đua, cách thức xét khen thưởng, cũng như suy tôn, vinh danh các gương điển hình, gương người tốt vệc tốt. Ngoài ra, Ủy ban nhân dân Quận 12 cũng tổ chức sơ kết, tổng kết từng chuyên đề, từng đợt thi đua như: Phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, chương trình Vì Quận 12 bình yên, chương trình quản lý chất lượng theo mô hình 5S, . Tại các Hội nghị này, Ủy ban nhân dân Quận luôn chú trọng khen thưởng các đối tượng trực tiếp thực hiện nhiệm vụ, công tác, rất ít khi khen thưởng lãnh đạo. 2.2.6 Kiểm tra việc thực hiện các quy định pháp luật về thi đua, khen thƣởng; giải quyết khiếu nại, tố cáo, xử lý vi phạm pháp luật về thi đua, khen thƣởng Việc tổ chức kiểm tra công tác thi đua, khen thưởng được thực hiện lồng ghép với việc kiểm tra công vụ, kiểm tra việc thực hiện 14 nhiệm vụ hàng năm. Hàng năm, Ủy ban nhân dân Quận ban hành Kế hoạch kiểm tra, gồm kiểm tra định kỳ và kiểm tra đột xuất, chỉ tiêu là kiểm tra ít nhất 50% các cơ quan, đơn vị thuộc quận. Về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo: Từ năm 2010 đến nay, Ủy ban nhân dân Quận 12 chưa nhận được bất kỳ đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến công tác thi đua, khen thưởng. Đến đầu năm 2017 nhận một đơn kiến nghị giải quyết nhanh hồ sơ khen thưởng thành tích kháng chiến. 2.3 Đánh giá thực trạng quản lý nhà nƣớc về thi đua, khen thƣởng của Ủy ban nhân dân Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh 2.3.1 Kết quả đạt đƣợc và nguyên nhân Thứ nhất, về xây dựng, ban hành văn bản pháp luật: Cơ bản đã hoàn thiện hệ thống các văn bản pháp lý liên quan đến công tác thi đua, khen thưởng. Trước hết là thường xuyên rà soát, ban hành các quyết định kiện toàn Hội đồng Thi đua - Khen thưởng quận; có quy chế tổ chức và hoạt động cụ thể, rõ ràng. Thứ hai, về xây dựng chính sách thi đua, khen thưởng: Các nội dung thi đều bám sát nhiệm vụ chính trị, có chú trọng các lĩnh vực trọng tâm, trọng điểm và các vấn đề cấp bách; cách thức tổ chức phong trào thi đua có sự thay đổi rõ nét, có cơ chế theo dõi, ghi nhận kịp thời các thành tích, cũng như phê bình, nhắc nhở những hành vi chưa đúng, đảm bảo tính công khai, minh bạch trong thi đua; về công tác xét thi đua, khen thưởng, có quy định cụ thể đối tượng, nguyên tắc, điều kiện cũng như quy trình xét khen thưởng, trong đó chú trọng việc khen thưởng các tập thể nhỏ, các cá nhân trực tiếp tham gia lao động, sản xuất, thực hiện nhiệm vụ. 15 Thứ ba, về tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn và tổ chức thực hiện các quy định pháp luật về thi đua, khen thưởng: Chú trọng thực hiện thông qua các ứng dụng công nghệ thông tin như trang tin điện tử quận, fanpage, phần mềm tương tác HCMC One, tạo điều kiện cho người dân tham gia, theo dõi, giám sát các hoạt động thi đua, xét khen thưởng và chi tiền thưởng; đồng thời là công cụ quản lý hữu hiệu giúp Ủy ban nhân dân quận kịp thời ghi nhận, giải đáp, phản hồi, giải quyết các ý kiến thắc mắc, phản ánh, kiến nghị, đề xuất của người dân về công tác thi đua, khen thưởng. Thứ tư, việc bồi dưỡng cán bộ, công chức làm công tác thi đua, khen thưởng: Được triển khai thực hiện nghiêm túc thông qua các kế hoạch nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của quận, giai đoạn 2015-2020. Thứ năm, việc kiểm tra công tác thi đua, khen thưởng: Được thực hiện lồng ghép với công tác kiểm tra công vụ hàng năm nên giảm được áp lực cho cơ sở khi phải tiếp quá nhiều đoàn kiểm tra. * Nguyên nhân: - Chủ quan: + Nguyên nhân trước tiên và quan trọng hàng đầu đó là sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo Ủy ban nhân dân Quận 12. + Bộ máy làm công tác thi đua, khen thưởng quận (Hội đồng Thi đua - Khen thưởng quận, Phòng Nội vụ) ngày càng hoạt động có hiệu quả, thể hiện được tinh thần trách nhiệm cao trong việc tham mưu, tư vấn cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận trong việc công nhận các danh hiệu thi đua, tặng thưởng, chi tiền thưởng. 16 - Khách quan: Hệ thống pháp luật về công tác thi đua, khen thưởng ngày càng hoàn thiện, tạo hành lang pháp lý cho công tác thi đua, khen thưởng của quận dần đi vào nề nếp. 2.3.2 Hạn chế và nguyên nhân Thứ nhất, về xây dựng, ban hành văn bản pháp luật: Trong Quy chế tổ chức và hoạt động của Hội đồng Thi đua - Khen thưởng quận, chưa quy định nhiệm vụ, quyền hạn cho từng Ủy viên cụ thể; đồng thời chưa quy định mức trợ cấp bồi dưỡng cho Hội đồng Thi đua - Khen thưởng; Chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể cơ cấu, thành phần tham gia Hội đồng Thi đua - Khen thưởng của các cơ quan, đơn vị, Ủy ban nhân dân phường. Thứ hai, về xây dựng chính sách thi đua, khen thưởng: chưa chú ý đến các nội dung thi đua trên lĩnh vực kinh tế, chưa thu hút được các doanh nghiệp, công ty tham gia thi đua; Hình thức tổ chức các phong trào thi đua mặc dù có thay đổi nhưng phần lớn vẫn còn theo lối mòn, nhất là khâu phát động, triển khai các phong trào thi đua; việc đưa tiêu chí kết quả đánh giá các tổ chức cơ sở Đảng vào bình xét danh hiệu thi đua của tập thể chưa phù hợp với các đơn vị sự nghiệp giáo dục; chưa quy định mức chi cụ thể cho đối tượng là tập thể khi tham gia các hội thi, hội thao cấp Thành phố trở lên; Việc tổ chức đăng ký, xét, công nhận các sáng kiến phục vụ việc bình xét các danh hiệu thi đua (Chiến sĩ thi đua cơ sở, Chiến sĩ thi đua Thành phố) còn mang tính hình thức, đối phó; Chưa có phần mềm in ấn giấy khen, rà soát các danh hiệu thi đua, khen thưởng. Thứ ba, việc sơ kết, tổng kết để đánh giá hiệu quả công tác thi đua, khen thưởng: Đôi lúc còn hình thức, nhất là phần thông qua 17 báo cáo sơ kết, tổng kết, báo cáo tham luận còn theo lối mòn (chủ yếu là đọc) nên chưa thu hút được các đại biểu tham gia hội nghị. Thứ tư, việc thanh tra, kiểm tra công tác thi đua, khen thưởng: Chưa đi vào chiều sâu, chưa kiểm tra đầy đủ kết quả đạt được của các cơ quan, đơn vị sau khi kết thúc phong trào thi đua, nhất là phong trào thi đua theo chuyên đề, thi đua theo đợt. * Nguyên nhân: - Chủ quan: Nhận thức của lãnh đạo một số cơ quan, đơn vị về vị trí, vai trò của công tác thi đua, khen thưởng chưa đầy đủ và sâu sắc; bộ máy làm công tác thi đua, khen thưởng của quận có sự thay đổi liên tục; cán bộ, công chức, viên chức phụ trách công tác thi đua, khen thưởng của các đơn vị tất cả đều kiêm nhiệm nên chưa có sự đầu tư nghiên cứu đúng mức. - Khách quan: Hệ thống các quy định pháp luật về công tác thi đua, khen thưởng tuy có nhiều chuyển biến nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế; mức tiền thưởng đối với các danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng chưa thật sự tạo được động lực để thúc đẩy phong trào thi đua, nhất là đối với các trường hợp đột xuất, xuất sắc. Bên cạnh đó, việc quy định phải có sáng kiến khi bình xét danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở, Chiến sĩ thi đua Thành phố, tạo thêm áp lực công việc cho bộ máy làm công tác thi đua, khen thưởng của quận trong khi hiệu quả của quy định này không cao. Đồng thời, chưa có quy định cơ quan chịu trách nhiệm chính trong việc tham mưu công tác tổ chức đăng ký, xét, công nhận và chuyển giao sáng kiến ở cấp quận, huyện. 18 Chƣơng 3. PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNG CỦA ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 3.1 Phƣơng hƣớng 3.1.1 Tiếp tục quán triệt quan điểm chỉ đạo của Đảng đối với công tác thi đua, khen thƣởng Tiếp tục đổi mới công tác thi đua, khen thưởng theo Chỉ thị số 34-CT/TW ngày 07/4/2014 của Bộ Chính trị. 3.1.2 Đổi mới quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh đối với thi đua, khen thƣởng Một là, công tác thi đua, khen thưởng phải bám sát nhiệm vụ chính trị và nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh của địa phương. Hai là, tập trung đổi mới nội dung, phương thức hoạt động thi đua, khen thưởng. Ba là, quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng phải nhằm thu hút được ngày càng nhiều đối tượng tham gia, đồng thời phải đảm bảo quyền bình đẳng của mọi giai tầng, thành phần kinh tế và mọi người người dân khi tham gia các phong trào thi đua do Ủy ban nhân dân Quận 12 phát động. Bốn là, thi đua, khen thưởng phải đảm bảo tính hiệu quả, thiết thực; tránh phô trương, hình thức, lãng phí và các hiện tượng tiêu 19 cực, không lành mạnh trong việc chạy thành tích; đảm bảo tính công khai, minh bạch, công bằng và phải có tác dụng nêu gương. 3.2 Giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về thi đua, khen thƣởng của Ủy ban nhân dân Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh 3.2.1 Tăng cƣờng sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng Một là, công tác thi đua, khen thưởng phải được sự quan tâm, lãnh đạo cụ thể, sâu sát, kịp thời và thường xuyên của Quận ủy Quận 12; được thể hiện trong các nghị quyết, chỉ thị, chương trình, kế hoạch hành động của Quận ủy trong cả giai đoạn hoặc qua từng năm. Hai là, các tổ chức cơ sở đảng thuộc Quận ủy Quận 12 cần quán triệt các quan điểm, chủ trương của Quận ủy về thi đua, khen thưởng trong các văn kiện, nghị quyết, chỉ thị của Đảng, sự chỉ đạo và quản lý của nhà nước đối với công tác thi đua, khen thưởng trong các văn bản pháp luật của nhà nước để vận dụng một cách cụ thể, sáng tạo vào ngành, địa phương, đơn vị mình. Ba là, các tổ chức cơ sở đảng thuộc Quận ủy Quận 12 thực hiện thường xuyên công tác kiểm tra việc thực hiện công tác thi đua, khen thưởng của các tổ chức trong hệ thống chính trị thuộc phạm vi lãnh đạo. Bốn là, Quận ủy Quận 12, cấp ủy các tổ chức cơ sở Đảng thuộc Quận ủy Quận 12 phải bố trí, phân công cán bộ chủ chốt, lãnh đạo cơ quan làm công tác quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng có năng lực lãnh đạo, ngang tầm đảm đương được nhiệm vụ. 3.2.2 Tăng cƣờng sự phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quận và các tổ chức đoàn thể, tổ chức xã hội nghề nghiệp trong hoạt động thi đua, khen thƣởng 20 Một là, trong quá trình xây dựng văn bản pháp luật về công tác thi đua, khen thưởng phải tổ chức lấy ý kiến của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quận và các tổ chức đoàn thể, tổ chức xã hội nghề nghiệp. Hai là, khi triển khai tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật về thi đua, khen thưởng, cần đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quận và các tổ chức đoàn thể, tổ chức xã hội nghề nghiệp quán triệt và tổ chức thực hiện trong tổ chức của mình. Ba là, mời Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quận và các tổ chức đoàn thể quận tham gia vào Hội đồng Thi đua - Khen thưởng quận. Bốn là, khi xây dựng chính sách hoặc tổ chức kiểm tra, đánh giá, tổng kết công tác thi đua, khen thưởng phải có sự tham gia Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quận và các tổ chức đoàn thể, tổ chức xã hội nghề nghiệp với vai trò phản biện, giám sát. 3.2.3 Tạo sự chuyển biến mạnh mẽ hơn nữa về nhận thức đối với thi đua, khen thƣởng và quản lý nhà nƣớc đối với hoạt động này Một là, quán triệt quan điểm chỉ đạo của Đảng về công tác thi đua, khen thưởng; Luật Thi đua, Khen thưởng và các văn bản pháp luật của nhà nước về thi đua, khen thưởng trong các tổ chức của hệ thống chính trị, các ngành, các cấp và trong các tầng lớp nhân dân. Hai là, tăng cường công tác chính trị tư tưởng cho các cấp ủy Đảng về công tác thi đua, khen thưởng. Ba là, chỉ đạo cụ thể cho lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, phường phân công cán bộ phụ trách công tác thi đua, khen thưởng nghiên cứu, tìm hiểu sâu hơn các quy định liên quan đến lĩnh vực này. 21 Bốn là, tiến hành tổng kết các phong trào thi đua, khen thưởng hiện nay, nêu gương điển hình, rút ra bài học kinh nghiệm. 3.2.4 Thực hiện đồng bộ các nội dung quản lý nhà nƣớc về thi đua, khen thƣởng Thứ nhất, về xây dựng, ban hành văn bản pháp luật về thi đua, khen thưởng: Cần ban hành văn bản sửa đổi, bổ sung Quy chế tổ chức và hoạt động của Hội đồng Thi đua - Khen thưởng quận; đồng thời có văn bản hướng dẫn cụ thể cơ cấu, thành phần tham gia Hội đồng Thi đua - Khen thưởng của các cơ quan, đơn vị, Ủy ban nhân dân phường. Thứ hai, Xây dựng chính sách về thi đua, khen thưởng - Bổ sung mục tiêu là nhằm thực hiện thí điểm thành công Đề án “Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh trở thành đô thị thông minh giai đoạn 2017-2020 tầm nhìn đến năm 2025”. - Nội dung thi đua phải chú ý hơn đến lĩnh vực kinh tế. Hình thức tổ chức phong trào thi đua trước hết phải phù hợp với nội dung của phong trào, phù hợp với đặc điểm, nhiệm vụ của từng ngành, địa phương và khả năng tham gia của từng đối tượng cụ thể. Điều chỉnh tiêu chí bình xét danh hiệu thi đua đối với các đơn vị sự nghiệp giáo dục; quy định mức chi cụ thể cho đối tượng là tập thể khi tham gia các hội thi cấp thành phố trở lên; ban hành quy định tạm thời về quy chế tổ chức và hoạt động của Hội đồng xét, công nhận sáng kiến quận; xây dựng phần mềm quản lý về thi đua, khen thưởng. Thứ ba, Tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn và tổ chức thực hiện các quy định của pháp luật về thi đua, khen thưởng 22 - Đổi mới hoạt động của Bản tin quận, trang tin điện tử, facebook của quận theo hướng định hướng dư luận, tôn vinh, tuyên truyền các gương điển hình tiên tiến. - Duy trì và cải tiến hình thức tuyên truyền thông qua các hoạt động, phong trào của quận, trong đó chú ý nâng cao chất lượng hoạt động của Đội thông tin tuyên truyền lưu động quận. - Tiếp tục thực hiện khen thưởng dưới cơ vào sáng thứ hai hàng tuần tại trụ sở Ủy ban nhân dân quận, Ủy ban nhân dân phường. Thứ tư, Bồi dưỡng cán bộ, công chức làm công tác thi đua, khen thưởng Khi bồi dưỡng cán bộ làm công tác thi đua, khen thưởng phải bồi dưỡng cả về phẩm chất lẫn chuyên môn nghiệp vụ. Thứ năm, Sơ kết, tổng kết, tặng thưởng các hình thức khen thưởng; đánh giá hiệu quả công tác thi đua, khen thưởng - Nội dung tổng kết phải đánh giá được công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, công tác điều hành, quản lý của chính quyền, công tác phối hợp của các đoàn thể trong việc tổ chức các phong trào thi đua. - Đổi mới cách thức thông qua các báo cáo sơ kết, tổng kết phong trào thi đua hoặc báo cáo tham luận của các điển hình tiên tiến; đổi mới cách suy tôn, khen thưởng các gương điển hình tiên tiến. Thứ sáu, Thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định pháp luật về thi đua, khen thưởng; giải quyết khiếu nại, tố cáo, xử lý vi phạm pháp luật về thi đua, khen thưởng - Tiếp tục hoàn thiện cơ chế phối hợp trong thanh tra, kiểm tra công tác thi đua, khen thưởng. 23 - Thực hiện thanh tra, kiểm tra về công tác thi đua, khen thưởng tại các trường học. - Quan tâm, giải quyết kịp thời các ý kiến phản ánh, khiếu nại, tố cáo liên quan đến công tác thi đua, khen thưởng (nếu có). 3.3 Kiến nghị 3.3.1 Đối với Ban Thi đua, Khen thƣởng Trung ƣơng - Tiếp tục tham mưu tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng, Chính phủ về ổn định cơ cấu tổ chức và kiện toàn bộ máy làm công tác thi đua, khen thưởng từ Trung ương đến cơ sở. - Nghiên cứu, xem xém và đề xuất sửa đổi, bổ sung một số nội dung trong Luật Thi đua, Khen thưởng và các Nghị định hướng dẫn thi hành, 3.3.2 Đối với Ban Thi đua, Khen thƣởng Thành phố - Cần mở các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ về công tác thi đua, khen thưởng cho cán bộ làm công tác thi đua, khen thưởng ở cấp huyện. - Sớm tham mưu ban bành Quyết định thay thế Quyết định số 48/2014/QĐ-UBND về công tác thi đua, khen thưởng tại Thành phố Hồ Chí Minh (trên cơ sở Nghị định số 91/2017/NĐ-CP ngày 31/7/2017 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng). 24 KẾT LUẬN 1. Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng phải nhằm đạt được mục đích là làm cho các hoạt động thi đua thật sự thiết thực, hiệu quả và đi vào cuộc sống, được Nhân dân đồng tình, ủng hộ; việc xét khen thưởng phải công bằng, chính xác, kịp thời và có tác dụng nêu gương, động viên các tầng lớp nhân dân hăng hái tham gia thi đua lao động, sản xuất. 2. Thời gian qua, công tác quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng của Ủy ban nhân dân Quận 12 có nhiều đổi mới như: hoàn thiện hệ thống các văn bản pháp lý liên quan đến công tác thi đua, khen thưởng; nội dung thi đua đều bám sát nhiệm vụ chính trị, trong đó một số phong trào thi đua của quận được Thành phố đánh giá cao như Chương trình Vì Quận 12 bình yên, thi đua theo tiêu chí “6 Không, 4 Có”; Tuy nhiên vẫn còn những bất cập, hạn chế cần điều chỉnh. 3. Qua đánh giá thực trạng, cùng phân tích nguyên nhân chủ quan, nguyên nhân khách quan dẫn đến kết quả trên, Luận văn đã đề ra bốn giải pháp phù hợp để hoàn thiện hơn công tác quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng của Ủy ban nhân dân Quận 12; đồng thời tác giả cũng đã đưa ra một số kiến nghị cụ thể đối với Ban Thi đua, Khen thưởng Trung ương, Ban Thi đua, Khen thưởng Thành phố để giúp Ủy ban nhân dân Quận 12 hoàn thiện hơn trong quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trong thời gian tới./.