Tóm tắt Luận văn Thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động quản lý nhà nước của UBND phường trên địa bàn quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh

1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Quận Thủ Đức là một trong những Quận được hình thành từ huyện Thủ Đức cũ (năm 1997 huyện Thủ Đức được chia thành 3 quận: quận 9, quận 2 và quận Thủ Đức) đã từng bước trưởng thành và phát triển. Trong 20 năm qua, nhằm thu hút sự tham gia đông đảo của người dân vào hoạt động quản lý hành chính nhà nước, Quận ủy, HĐND (mới được thành lập lại tháng 5/2016), UBND Quận và đặc biệt là UBND phường đã có những chính sách như tăng cường đối thoại trực tiếp với nhân dân, tăng cường đi cơ sở, nâng cao chất lượng công tác tiếp dân, mở rộng dân chủ, tổ chức cho nhân dân tham gia góp ý xây dựng chính quyền, tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của nhân dân về vai trò, vị trí trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị. Tuy nhiên, sự quan tâm của người dân vào hoạt động quản lý hành chính nhà nước vẫn chưa đạt kết quả như mong muốn. Một bộ phận nhân dân vẫn còn thờ ơ trước công tác quản lý hành chính nhà nước, chỉ quan tâm khi có nhu cầu về thủ tục hành chính hoặc tham gia qua loa, hình thức Xuất phát từ những lý do như trên, tác giả lựa chọn nghiên cứu đề tài: “Thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường trên địa bàn quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh” với mục đích vận dụng những kiến thức học được vào thực tiễn của địa phương và qua đó có những đóng góp khoa học thiết thực với hoạt động quản lý hành chính nhà nước tại quận Thủ Đức. 2 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN là một nội dung được nghiên cứu ở nhiều công trình, ấn phẩm khoa học khác nhau, mỗi công trình và ấn phẩm khoa học tiếp cận và nghiên cứu về việc thu hút sự tham gia của người dân ở những góc độ khác nhau. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu Mục đích cơ bản của luận văn này là nghiên cứu cơ sở lý luận và pháp lý về thu hút sự tham gia của người dân vào QLNN, đánh giá thực trạng thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường trên địa bàn quận Thủ Đức, để từ đó đề xuất các giải pháp nhằm thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN. 4. Đối tƣợng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tƣợng nghiên cứu Đề tài có đối tượng nghiên cứu là thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường trên địa bàn quận Thủ Đức. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Không gian nghiên cứu: Trên địa bàn quận Thủ Đức. - Thời gian nghiên cứu: từ năm 2010 đến nay. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn Đề tài sử dụng phương pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử của Chủ nghĩa Mác – Lênin; tư tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm của Đảng và nhà nước về nhà nước và pháp luật làm cơ sở phương pháp luận. 3 5.1. Phƣơng pháp nghiên cứu Để giải quyết những vấn đề cụ thể mà nội dung của đề tài hướng đến, các phương pháp nghiên cứu chuyên ngành đều được áp dụng như: 5.1.1. Phƣơng pháp phân tích tài liệu thứ cấp 5.1.2. Phƣơng pháp phỏng vấn sâu 5.2. Các phƣơng pháp khác Bên cạnh việc sử dụng phương pháp phân tích tài liệu thứ cấp và phỏng vấn sâu, luận văn cũng sử dụng một số phương pháp khác như: Phương pháp so sánh, đối chiếu; Phương pháp tổng hợp..... 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Về mặt lý luận: Hệ thống hóa cơ sở lý luận hoạt động quản lý hành chính nhà nước và những lý luận về thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động quản lý hành chính nhà nước. Về thực tiễn: Trên cơ sở đánh giá thực trạng, tham chiếu giữa lý luận và thực tiễn, từ đó nêu ra được hệ thống các giải pháp và những kiến nghị có tính khả thi nhằm thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động quản lý hành chính nhà nước của UBND phường trên địa bàn quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh. 7. Kết cấu đề tài Chương 1: Cơ sở khoa học về thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường. Chương 2: Thực trạng thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường trên địa bàn quận Thủ Đức. Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện nhằm thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường trên địa bàn quận Thủ Đức. 4 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ THU HÚT SỰ THAM GIA CỦA NGƢỜI DÂN VÀO HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC CỦA ỦY BAN NHÂN DÂN PHƢỜNG 1.1. Ủy ban nhân dân phƣờng và hoạt động quản lý nhà nƣớc. 1.1.1. Ủy ban nhân dân phƣờng. Chính quyền tại phường là khái niệm dùng để chỉ hệ thống các cơ quan nhà nước ở địa phương bao gồm HĐND, UBND phường nhằm thực hiện hoạt động quản lý trên các lĩnh vực của đời sống xã hội tại địa phương. 1.1.2. Hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng. 1.1.2.1. Quản lý nhà nƣớc của Hội đồng nhân dân phƣờng (đƣợc thành lập từ tháng 5/2016) HĐND phường là cơ quan quyền lực nhà nước, đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân. Chức năng của HĐND được quy định trong Hiến pháp năm 2013 và được cụ thể hóa trong luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2013 1.1.2.2. Hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng UBND phường chịu trách nhiệm chấp hành Hiến pháp, luật, các văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên và nghị quyết của HĐND phường nhằm bảo đảm thực hiện chủ trương, biện pháp phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh và thực hiện các chính sách khác trên địa bàn. 5 1.2. Thẩm quyền, vai trò trách nhiệm của Ủy ban nhân dân phƣờng trong việc thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc. 1.2.1. Quyền và nghĩa vụ của ngƣời dân trong việc tham gia vào hoạt động quản lý nhà nƣớc tại Ủy ban nhân dân phƣờng. Điều 28, Hiến pháp năm 2013 nêu rõ: “Công dân có quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội, tham gia thảo luận và kiến nghị với cơ quan nhà nước về các vấn đề của cơ sở, địa phương và cả nước”. Nhà nước tạo điều kiện để công dân tham gia quản lý nhà nước và xã hội; công khai, minh bạch trong việc tiếp nhận, phản hồi ý kiến. 1.2.2. Thẩm quyền, vai trò, trách nhiệm của Ủy ban nhân dân phƣờng trong việc thu hút ngƣời dân tham gia vào hoạt động quản lý nhà nƣớc. Điều 6, Hiến pháp 2013 khẳng định “Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp, bằng dân chủ đại diện thông qua Quốc hội, HĐND và thông qua các cơ quan khác của Nhà nước”. Sự tham gia của người dân thể hiện qua 2 con đường là dân chủ trực tiếp và dân chủ gián tiếp vì vậy cũng có 2 hình thức thu hút tham gia tương ứng. 1.2.3. Sự cần thiết phải thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc. Thứ nhất: Tham gia thành lập các cơ quan nhà nước của chính quyền tại phường 6 Thứ hai: Tham gia hình thành đội ngũ nhân sự chính quyền tại địa phương Thứ ba: Tham gia thành lập các đơn vị tự quản, người đứng đầu các đơn vị tự quản Thứ tư: Tham gia đánh giá, bỏ phiếu tín nhiệm CBCC 1.3. Nội dung, hình thức, biện pháp, cơ chế nhằm thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng. 1.3.1. Nội dung thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng. 1.3.1.1. Xây dựng chính quyền nhằm thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc. Thứ nhất: Tham gia thành lập các cơ quan nhà nước của chính quyền tại phường Thứ hai: Tham gia hình thành đội ngũ nhân sự chính quyền tại địa phương Thứ ba: Tham gia thành lập các đơn vị tự quản, người đứng đầu các đơn vị tự quản Thứ tư: Tham gia đánh giá, bỏ phiếu tín nhiệm CBCC 1.3.1.2. Thu hút ngƣời dân tham gia vào quá trình xây dựng và thực hiện các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội tại địa phƣơng Thứ nhất: Thu hút người dân tham gia vào quá trình xây dựng các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 7 Thứ hai: Thu hút người dân tham gia vào quá trình triển khai và tổ chức thực hiện các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 1.3.1.3. Thu hút ngƣời dân tham gia vào việc giám sát hoạt động của cơ quan nhà nƣớc, cán bộ công chức phƣờng Thứ nhất: Thu hút người dân tham gia giám sát thông qua quyền khiếu nại, tố cáo Thứ hai: Thu hút người dân giám sát thông qua các tổ chức chính trị - xã hội 1.3.2. Hình thức thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng. Mở rộng sự hình thành và tham gia của các hội, tổ chức phi chính phủ trong việc giải quyết các nhu cầu của nhân dân và tích cực tham gia vào công tác quản lý nhà nước. Có các cơ chế và phương thức để phát huy và tiếp nhận được các ý kiến phản biện của nhân dân và của các tổ chức quần chúng. 1.3.3. Biện pháp thu hút nhằm tăng cƣờng sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động QLNN của UBND phƣờng. Thứ nhất: Nâng cao trình độ dân trí, hiểu biết pháp luật của ngƣời dân Thứ hai: Chăm lo đời sống kinh tế - xã hội cho ngƣời dân Thứ ba: Lựa chọn các hình thức tham gia phù hợp với từng đối tƣợng. 1.3.4. Cơ chế phối hợp nhằm thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động QLNN của UBND phƣờng. 8 Một là: Nhận thức đúng đắn về vị trí, vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội. Hai là: Khuyến khích các tổ chức chính trị - xã hội tập hợp ý kiến phản ánh, kiến nghị của ngƣời dân Ba là: Xây dựng cơ chế phản hồi giữa chính quyền và các tổ chức chính trị - xã hội. 1.4. Cơ sở pháp lý về thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng 1.4.1. Khái niệm thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng. Thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của chính quyền tại phường, xã, thị trấn là toàn bộ những biện pháp, cách thức mà chính quyền tại phường, xã, thị trấn thực hiện để người dân hứng thú, quan tâm vào hoạt động QLNN của chính quyền tại địa phương. 1.4.2. Quy định pháp lý về thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng. Ở Việt Nam quyền tham gia QLNN của người dân là một quyền được Nhà nước tôn trọng và đảm bảo thực hiện. Quyền tham gia QLNN của người dân và việc thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN là một nội dung được quy định ở nhiều văn bản pháp lý, có thể kể đến như: Hiến pháp năm 2013; Luật tổ chức chính quyền địa phương năm 2013; Luật Tiếp dân 2013; Luật Tổ chức Mặt trận; Pháp lệnh dân chủ cơ sở; Luật phòng chống tham nhũng; Luật khiếu nại năm 2011; Luật Tố cáo năm 2011 9 1.5. Các yếu tố ảnh hƣởng việc thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng. - Một là, là cơ sở để đảm bảo quyền dân chủ của người dân, góp phần xây dựng một nhà nước dân chủ - Hai là, huy động mọi nguồn lực của xã hội phục vụ cho hoạt động QLNN - Ba là, là cơ sở nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động QLNN của UBND phường 1.6. Kinh nghiệm của một số địa phƣơng về thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng. 1.6.1. Kinh nghiệm tại thành phố Hồ Chí Minh Thứ nhất: Xây dựng kênh đối thoại giữa lãnh đạo với các cơ quan nhà nước của Thành phố và nhân dân. Thứ hai: Xây dựng các kênh tiếp nhận thông tin phản hồi của người dân. Thứ ba: Xây dựng một chính quyền trách nhiệm với công dân. Thứ tƣ: Tổ chức cho công dân đánh giá CBCC khi tiến hành giao dịch với các cơ quan nhà nước ở địa phương. 1.6.2. Kinh nghiệm tại thành phố Đà Nẵng Chính quyền cấp xã ở Đà Nẵng đã tổ chức tốt công tác tiếp dân giải quyết kịp thời những vướng mắc, khiếu kiện của dân. Đây là địa phương đầu tiên có lịch tiếp dân của chủ tịch UBND định kỳ 10 hàng tháng. Việc tiếp dân đã được công khai minh bạch để mọi người có thể nắm rõ. Chính quyền cấp xã chủ động lắng nghe và tiếp thu ý kiến của người dân. Ngoài ra, Đà Nẵng cũng chú trọng xây dựng đội ngũ CBCC “Vừa hồng vừa chuyên”. Họ hình thành tư chất và phong cách làm việc của CBCC các cấp thực sự “Trọng dân, gần dân, hiểu dân và có trách nhiệm với dân”. Các xã, phường, thị trấn ở Đà Nẵng đã triển khai thực hiện phong trào “Công chức không ngồi khi dân chưa ngồi”. 1.6.3. Bài học cho quận Thủ Đức Từ thực tiễn các mô hình, cách thức mà Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng đã thực hiện, có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm cho quận Thủ Đức như sau: Một là, Về mặt nhận thức: Hai là, Về mặt pháp lý Ba là, Về mặt tổ chức, nhân sự Bốn là, Về triển khai thực hiện Năm là, Về phương pháp 11 Tiểu kết chƣơng 1 Trong chương 1, luận văn đã phân tích và làm rõ địa vị pháp lý, đặc điểm là cơ cấu tổ chức, vai trò của chính quyền tại địa phương (UBND phường) trong bốn cấp hành chính ở Việt Nam cũng như khái quát về hoạt động QLNN của UBND phường. Mặt khác, chương 1 cũng đã làm sáng tỏ cơ sở lý luận và pháp lý liên quan đến thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của chính quyền địa phương. Đặc biệt là làm rõ các nội dung thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường. Bên cạnh đó, chương 1 của luận văn cũng đã giới thiệu khái quát kinh nghiệm của các địa phương trong việc thu hút sự tham gia của người dân và rút ra những bài học kinh nghiệm cho quận Thủ Đức. Những cơ sở và kết quả nghiên cứu của chương 1 là tiền đề để luận văn tiếp cận thực trạng thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường trên địa bàn quận Thủ Đức trong chương tiếp theo. 12 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG THU HÚT SỰ THAM GIA CỦA NGƢỜI DÂN VÀO HOẠT ĐỘNG QLNN CỦA UBND PHƢỜNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN THỦ ĐỨC 2.1. Đặc điểm tình hình của quận Thủ Đức và hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng. 2.1.1. Đặc điểm tình hình của quận Thủ Đức. Ngày 01/4/1997, quận Thủ Đức được thành lập theo Quyết định số 119/QĐ-UBND ngày 18/3/1997 của UBND Thành phố Hồ Chí Minh; Quận Thủ Đức nằm ở cửa ngõ Đông - Bắc của Thành phố Hồ Chí Minh, có diện tích tự nhiên là 4.764 hecta, gồm 12 phường, 73 khu phố và 881 tổ dân phố. Quận Thủ Đức là một trong những địa bàn trọng điểm về quốc phòng – an ninh của Thành phố và khu vực, có các tuyến đường lớn quan trọng đi qua như: xa lộ Hà Nội; Quốc lộ 1A (còn gọi là xa lộ Trường Sơn), quốc lộ 13 và đường Kha Vạn Cân (tức quốc lộ 1 cũ). Là địa bàn giáp ranh cả hệ thống giao thông đường bộ, đường sắt và đường thủy với các quận 2, quận 9, quận Bình Thạnh của Thành phố Hồ Chí Minh và các Thị xã Dĩ An, Thuận An của tỉnh Bình Dương. 2.1.2. Hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng. 2.1.2.1. Quản lý nhà nƣớc về kinh tế – xã hội. 2.1.2.2. Quản lý nhà nƣớc về an ninh, quốc phòng. 2.2. Thực trạng về thu hút ngƣời dân tham gia quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng. 13 2.2.1. Nội dung và các hình thức thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động QLNN của UBND phƣờng. 2.2.1.1. Tham gia bầu cử Tổ trƣởng dân phố, Trƣởng Ban điều hành khu phố. 2.2.1.2. Tham gia đánh giá, bỏ phiếu tín nhiệm cán bộ công chức 2.2.1.3. Tham gia bầu cử Hội đồng nhân dân của Quận và phƣờng. 2.2.2. Biện pháp và kết quả đạt đƣợc nhằm thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động QLNN của UBND phƣờng. Thứ nhất: Tham gia góp vốn, công sức Năm Các loại quỹ (đồng) Nhà tình nghĩa, tình thƣơng (Căn) Xây dựng Nông thôn mới (đồng) 2010 540.583.500 38 căn/572.564.000 2011 560.034.000 26 căn/554.686.000 2012 626.284.022 12 căn/241.980.000 2013 628.252.500 14 căn/411.184.000 2014 630.525.778 12 căn/547.327.000 2015 641.493.000 6 căn/220.000.000 720.000.000 2016 659.362.000 16 căn/635.697.000 960.000.000 Tổng 4.286.534.800 124 căn/3.183.438.000 1.680.000.000 Bảng 2.2: Tổng hợp quỹ vì ngƣời nghèo; nhà tình nghĩa, tình thƣơng; xây dựng “Nông thôn mới” thực hiện theo Pháp lệnh 34 (Nguồn: UB.MTTQ Việt Nam quận Thủ Đức cung cấp) 14 Năm Ngƣời dân thực hiện Nhà nƣớc và nhân dân cùng làm Kinh phí 2010 12 17 13.257.857.000 2011 14 22 13.835.217.000 2012 17 22 15.789.756.000 2013 20 25 17.076.575.000 2014 23 27 19.732.850.000 2015 29 27 21.354.761.000 2016 44 31 33.784.505.000 Nguồn: UBND quận Thủ Đức cung cấp Thứ hai: Tham gia thực hiện các kế hoạch 2.3. Đánh giá chung 2.3.1. Ƣu điểm Thứ nhất: UBND phường ngày càng quan tâm đến công tác thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN. Thứ hai: Các hình thức thu hút người dân tham gia đã từng bước được hình thành và hoạt động tương đối hiệu quả. Thứ ba: Việc thu hút người dân tham gia rộng rãi đã góp phần hỗ trợ đắc lực cho hoạt động QLNN. Thứ tƣ: Công tác tiếp công dân được UBND phường chú trọng nhằm nắm bắt kịp thời các thông tin phản hồi của người dân. Thứ năm: Người dân ngày càng ý thức được tầm quan trọng của việc tham gia QLNN vì vậy mức độ tham gia của người dân ngày một mở rộng. 2.3.2. Hạn chế: 15 2.3.2.1. Về phía chính quyền Thứ nhất: Việc chỉ đạo, kiểm tra trong quá trình thu hút người dân tham gia QLNN chưa được chú trọng và tiến hành thường xuyên. Thứ hai: Ở một số nơi chính quyền chưa có những giải pháp thực sự hiệu quả để thu hút sự tham gia của của người dân. Thứ ba: Hiệu quả của các hình thức thu hút người dân tham gia vào hoạt động QLNN mang lại là chưa cao. Thứ tƣ: Một số phường chỉ coi việc thu hút người dân là phong trào mà chưa thực sự biến nó thành phương pháp, cách thức trong hoạt động của cơ quan. Một số nơi chính quyền tỏ ra thụ động trong quá trình thu hút. 2.3.2.2. Về phía ngƣời dân Thứ nhất: Sự tham gia của người dân còn chưa chủ động. Thứ hai: Hình thức tham gia của người dân còn chưa được đa dạng và phong phú. 2.3.3. Nguyên nhân. Trước hết: Hệ thống pháp luật quy định về thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN là chưa cụ thể và chi tiết Thứ hai: UBND phường chưa chủ động trong việc thu hút Thứ ba: Việc công khai minh bạch thông tin chưa cao Thứ tư: Trình độ dân trí và thu nhập của người dân còn hạn chế 16 Thứ năm: từ nhận thức của xã hội, của CBCC, UBND phường. Thứ sáu: Vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội và các đơn vị tự quản ở cơ sở chưa cao 17 Tiểu kết chƣơng 2 Trong Chương 2, luận văn đã khái quát tổng quan về thực trạng sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN cũng như khái quát về thực trạng thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường trên địa bàn quận Thủ Đức. Chương 2 đã tìm hiểu thực trạng thu hút sự tham gia của người dân dựa trên ba nội dung luận văn đã tiếp cận trong chương cơ sở lý luận. Dựa trên thực trạng, chương 2 của luận văn đã đánh giá những thành tựu và hạn chế của hoạt động thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường trên địa bàn quận Thủ Đức. Đồng thời, chỉ ra các nguyên nhân dẫn đến những hạn chế trong quá trình thu hút sự tham gia của người người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường ở quận Thủ Đức. Nội dung của chương 2 chính là cơ sở thực tiễn cùng với cơ sở lý luận ở chương 1 để có thể đề xuất các giải pháp và đưa ra các kiến nghị nhằm thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của chính quyền địa phương tại quận Thủ Đức. 18 CHƢƠNG 3 PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN NHẰM THU HÚT SỰ THAM GIA CỦA NGƢỜI DÂN VÀO HOẠT ĐỘNG QLNN CỦA UBND PHƢỜNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN THỦ ĐỨC 3.1. Phƣơng hƣớng tăng cƣờng thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc. Trong những biểu hiện rõ nét của dân chủ thì quyền tham gia QLNN là vấn đề mang tính chất cốt lõi. Việc thực hiện quyền tham gia QLNN được tiến hành dưới nhiều cấp độ, hình thức. Trong đó, quyền tham gia QLNN ở địa phương là vấn đề hết sức quan trọng và được quan tâm chú trọng. Nhận thức được những vấn đề trên, Đảng và Nhà nước luôn tạo điều kiện để người dân tham gia các công việc chung của Đảng và Nhà nước ở cơ sở..Những quan điểm, chủ trương đường lối của Đảng là cơ sở để nhà nước tổ chức và hoạt động. Những định hướng về xây dựng nhà nước pháp quyền, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, của Đảng sẽ được các cơ quan nhà nước cụ thể hóa thành quyền tham gia QLNN của người dân. Trong các cấp chính quyền, việc thu hút sự tham gia của người dân cần phải được thể hiện ngay từ cấp cơ sở. Đây chính là nền tảng cho việc phát huy dân chủ. Vì vậy, việc xây dựng các giải pháp của chính quyền địa phương cần phải dựa trên việc cụ thể các quan điểm chủ trương, đường lối của Đảng và pháp luật của nhà nước. 19 3.2. Một số giải pháp hoàn thiện về thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng. 3.2.1. Hoàn thiện thể chế, cơ chế phối hợp. Dựa trên tinh thần Hiến pháp năm 2013 và thực tiễn quy định pháp lý trong thời gian qua về quyền tham gia QLNN của người dân, hệ thống pháp luật liên quan đến quyền tham gia QLNN của người dân nói chung và tham gia vào hoạt động QLNN của UBND phường nói riêng cần chú trọng hoàn thiện các vấn đề sau đây: Thứ nhất: Quy định chi tiết về quyền tham gia của ngƣời dân vào hoạt động QLNN Thứ hai: Quy định cụ thể trách nhiệm của cơ quan nhà nƣớc, CBCC 3.2.2. Các nội dung nhằm thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng. Thứ nhất: Xây dựng một chính quyền thân thiện, gần dân Thứ hai: Mở rộng đối thoại trực tiếp giữa lãnh đạo phƣờng với ngƣời dân. Thứ ba: Nâng cao chất lƣợng các cuộc họp dân. 3.2.3. Đa dạng hóa các hình thức nhằm thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng. Một là: Đa dạng hóa các hình thức công khai minh bạch 20 Hai là: Giải quyết kịp thời các ý kiến đóng góp của người dân, sử dụng hiệu quả các khoản đóng góp của người dân. Ba là: Việc sử dụng các khoản đóng góp, giải quyết các kiến nghị của người dân cần được giải trình rõ ràng. 3.2.4. Đổi mới biện pháp nhằm thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng. Thứ nhất: Đối với HĐND phƣờng: Hoạt động của HĐND phường cần đi vào thực chất và hiệu quả hơn. HĐND cần đổi mới và nâng cao chất lượng các kỳ họp của mình. Thứ hai: Đối với UBND phƣờng: UBND phường cần nghiên cứu áp dụng hiệu quả Hệ thống quản lý chất lượng theo TCVN ISO 9001:2008 vào hoạt động của mình. Hiện nay việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng đối với UBND phường là bắt buộc. Việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng này sẽ góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động QLNN. Mặt khác nó cũng giúp cải thiện mối quan hệ giữa nhà nước và người dân. Trong ISO đòi hỏi chính quyền phải coi công dân là khách hàng và tạo điều kiện để người dân tham gia vào hoạt động của mình. Thực hiện 4 biết: biết chủ trương; biết tiếp thu, biết thấu hiểu; biết cười. 3.2.5. Bồi dƣỡng, nâng cao năng lực thực thi công vụ của cán bộ, công chức phƣờng và năng lực các Trƣởng ban điều hành khu phố, Tổ trƣởng dân phố. Một là: Tăng cƣờng tập huấn, bồi dƣỡng cho những ngƣời đang hoạt động trong các đơn vị tự quản 21 Hai là: Nâng cao tinh thần trách nhiệm của những ngƣời hoạt động trong đơn vị tự quản ở cơ sở. 3.2.6. Tuyên truyền, vận động sâu rộng đối với ngƣời dân nhằm thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng. Thứ nhất: Tăng cường tuyên truyền giáo dục cho cán bộ công chức và người dân. Thứ hai: Việc tuyên truyền, giáo dục phải gắn liền với việc phổ biến các chính sách, chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước. 22 Tiểu kết chƣơng 3 Dựa trên các cơ sở lý luận ở chương 1 và thực trang thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường đã được đề cập tại chương 2. Chương 3 của luận văn đã đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường trên địa bàn quận Thủ Đức. Các giải pháp của luận văn xây dựng xuất phát từ quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng và thực tiễn ở quận Thủ Đức. Nó thể hiện nhiều khía cạnh khác nhau của việc thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của chính quyền địa phương. Để thực hiện được các giải pháp mà luận văn xây dựng đòi hỏi có sự liên kết với nhau trong quá trình thực hiện vì vậy cần phải được thực hiện một các đồng bộ. Bên cạnh đó, nó cũng đòi hỏi cần có sự tham gia của nhiều cơ quan nhà nước. Tuy nhiên, đối với UBND phường vẫn đóng vai trò chủ đạo. Các giải pháp chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi có lộ trình cụ thể để thực hiện và phải tiến hành thường xuyên, liên tục. 23 KẾT LUẬN Trải qua nhiều thế kỷ, với truyền thống của người Việt Nam luôn lấy dân làm gốc đã tiếp tục được khẳng định trong Hiến pháp 2013 của thế kỷ 21 (quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 2): “Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân”; “Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam do nhân dân làm chủ; tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức”. Vì mọi quyền lực của nhà nước thuộc về nhân dân nên đối với hoạt động QLNN nói chung và hoạt động QLNN tại địa phương (UBND phường) nói riêng đều cần đến sự tham gia của người dân. Đặc biệt hiện nay, Việt Nam chúng ta đang trong tiến trình cải cách hành chính cũng hướng tới chuyển đổi mô hình hành chính công truyền thống sang mô hình quản lý công mới và quản trị nhà nước tốt. Để thực hiện được việc chuyển đổi thành công và hiệu quả đòi hỏi các cấp chính quyền phải tạo điều kiện cho người dân tham gia vào các công việc của nhà nước. Trong các cấp chính quyền thì chính quyền tại địa phương phải là cấp đầu tiên và cơ bản để thu hút người dân tham gia vào hoạt động QLNN. Từ kết quả hệ thống hóa cơ sở lý luận và pháp lý, kết hợp với việc đánh giá thực trạng thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường, đặc biệt là dựa trên những nguyên nhân của hạn chế, luận văn đã đề xuất các giải pháp nhằm 24 nâng cao chất lượng thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường trên địa bàn quận Thủ Đức. Việc thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN không phải là hình thức và cũng không phải là phong trào mà cần phải thể hiện bằng những hành động cụ thể, thiết thực và hiệu quả. Có như vậy mới đảm bảo đúng bản chất nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân và vì dân. Sự thu hút chỉ phát huy hiệu quả khi chúng ta tìm ra được “tiếng nói chung” giữa cơ quan QLNN tại địa phương với người dân. Ngoài ra, còn cần đến sự chung tay của cả hệ thống chính trị ở cơ sở. Việc thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường không chỉ là trách nhiệm của chính quyền mà nó còn cần đến sự chỉ đạo hỗ trợ của các cấp chính quyền khác. Mỗi cấp chính quyền phải thể hiện rõ được trách nhiệm và vai trò của mình trong quá trình thu hút người dân tham gia vào công tác QLNN (thông qua hình thức gián tiếp hay trực tiếp).