Tổng đài Điện tử số SPC

thuª bao, th«ng tin ®Þnh tuyÕn, tÝnh c­íc ®­îc ghi s½n trong bé nhí sè liÖu. Nguyªn lý chuyÓn m¹ch nh­ trªn ®­îc gäi lµ chuyÓn m¹ch ®­îc ®iÒu khiÓn theo ch­¬ng tr×nh ghi s½n SPC. Tæng ®µi SPC vËn hµnh dÔ linh ho¹t, dÏ bæ xung vµ söa ch÷a. Dã ®ã c¸c ch­¬ng tr×nh vµ d÷ liÖu ghi trong bé nhí cã thÓ thay ®æi theo yªu cÇu cña ng­êi qu¶n lý m¹ng. Víi tÝnh n¨ng nh­ vËy, tæng ®µi SPC dÔ dµng ®iÒu hµnh ho¹t ®éng nhanh, tho¶ m·n nhu cÇu cña thuª bao, cung cÊp cho thuª bao nhiÒu dÞch vô. Trong tæng ®µi ®iÖn tö sè, c«ng viÖc ®o thö tr¹ng th¸i lµm viÖc cña c¸c thiÕt bÞ bªn trong tæng ®µi còng nh­ tham sè c¸c ®­êng d©y thuª bao vµ trung kÕ ®­îc tiÕn hµnh tù ®éng vµ th­êng k×. C¸c kÕt qu¶ ®o thö vµ ph¸t hiÖn sù cè ®­îc in ra tøc thêi hoÆc hÑn giê nªn thuËn lîi cho c«ng viÖc b¶o d­ìng ®Þnh k×. ThiÕt bÞ chuyÓn m¹ch cña tæng ®µi SPC lµm viÖc theo ph­¬ng thøc th«ng tõng phÇn. §iÒu nµy dÉn ®Õn c¸c tån t¹i c¸c tr­êng truyÒn m¹ch ®­îc cÊu t¹o theo ph­¬ng thøc tiÕp th«ng nªn hoµn toµn kh«ng g©y ra tæn thÊt dÉn ®Õn qu¸ tr×nh khai th¸c còng kh«ng tæn thÊt. Tæng ®µi ®iÖn tö sè xö lý ®¬n gi¶n c¸c sù cè v× chóng cã cÊu tróc theo phiÓn m¹ch in liªn kÕt kiÓu c¾m. Khi mét phiÕn m¹ch in cã lçi th× nã tù ®éng ph¸t hiÖn nhê ch­¬ng tr×nh b¶o d­ìng vµ chÈn ®o¸n. II. S¬ l­îc sù ph¸t triÓn cña tæng ®µi ®iÖn tö sè SPC: Trong nh÷ng n¨m ®Çu cña thËp niªn 60, víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña kÜ thuËt b¸n dÉn, vi m¹ch vµ kÜ thuËt m¸y tÝnh ®iÖn tö sè ®· t¹o ®iÒu kiÖn vµ thóc ®Èy xu h­íng kÕt hîp hai ngµnh kÜ thuËt viÔn th«ng vµ m¸y tÝnh. Nhê ®ã t¹o ra sù thµnh c«ng chÕ t¹o mét hÖ thèng tæng ®µi míi- Tæng ®µi ®iÖn tö sè ®iÒu khiÓn theo ch­¬ng tr×nh ghi s½n SPC, øng dông thµnh tùu c«ng nghÖ b¸n dÉn vµ vi m¹ch vµo tæng ®µi ®iÖn tho¹i c«ng céng trong hÖ thèng ®iÒu khiÓn cña tæng ®µi bëi v× thµnh phÇn nµy cã c¸ch thøc ho¹t ®éng gièng nh­ nguyªn lý cña m¸y tÝnh ®iÖn tö sè ®a n¨ng. Tæng ®µi SPC c«ng céng ®Çu tiªn lµ ESS1 do phßng thÝ nhiÖm Bell AT&T ph¸t triÓn vµ øng dông ë Sucasuna, Newjesey USA vµo 5-1965. ESS1 lµ tæng ®µi néi h¹t ®Çu cuèi cã dung l­îng träng t¶i tõ 10000-60000 sè, n¨ng lùc xö lý 30 cuéc gäi/gi©y. Tr­êng truyÒn m¹ch ESS1 sö dông bé nèi ngang däc, cßn phÇn ®iÒu khiÓn sö dông mét m¹ng m¸y tÝnh ®iÖn tö sè v¹n n¨ng. Thµnh c«ng nµy ®· g©y ra mét tiÕng vang lín trong lÞch sö vµ khëi ®Çu cho thª hÖ tæng ®µi míi: Tæng ®µi ®iÒu khiÓn b»ng m¸y tÝnh ®iÖn tö sè-Tæng ®µi SPC. Trong nh÷ng n¨m ®Çu thËp niªn 70 ®· xuÊt hiÖn nhiÒu tæng ®µi thÕ hÖ míi øng dông kh¸c nhau kÜ thuËt ®iÒu khiÓn SPC vµ c«ng nghÖ b¸n dÉn vi m¹ch. Tuy nhiªn c¸c tæng ®µi nµy sö dông c¸c thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch c¬ ®iÖn nh­ bé nèi ngang däc hay r¬le tiÕp ®iÓm kÝn. Còng ë n­íc Mü, h·ng Bell Laboratory còng quyÕt ®Þnh trong nh÷ng n¨m ®Çu cña thËp niªn 70 hoµn thiÖn mét tæng ®µi sè cho liªn l¹c chuyÓn tiÕp. Môc tiªu ®Æt ra lµ t¨ng tèc ®é truyÒn dÉn gi÷a c¸c tæng ®µi nhê ph­¬ng thøc sè. Th¸ng 1/1976, tæng ®µi chuyÓn tiÕp theo ph­¬ng thøc chuyÓn m¹ch sè mang tÝnh chÊt th­¬ng m¹i ®Çu tiªn trªn thÕ giíi ®· ®­îc l¾p ®Æt vµ ®­a vµo khai th¸c. Tæng ®µi nµy cã dung l­îng 107000 kenh vµ m¹ch nghiÖp vô. Nã cã kh¶ n¨ng truyÒn t¶i tíi 47500 erlangs vµ cã kh¶ n¨ng chuyÓn m¹ch cho 150 cuéc gäi/gi©y. III. ¦u ®iÓm cña tæng ®µi kÜ thuËt sè SPC 3.1¦u ®iÓm cña SPC .TÝnh linh ho¹t: TÝnh linh ho¹t cã c¸c khÝa c¹nh vÒ t¸c dông l©u dµi vµ ng¾n h¹n: -T¸c dông dµi h¹n: lµ kh¶ n¨ng mét tæng ®µi cã thÓ n©ng cÊp mµ kh«ng ph¶i bá c¸c dÞch vô s½n cã. Mét vµi t¨ng c­êng cã thÓ ®¹t ®­îc chØ ®¬n gi¶n lµ cµi ®Æt thªm mét phÇn mÒm míi. -T¸c dông ng¾n h¹n: lµ kh¶ n¨ng thay ®æi tr¹ng th¸i thiÕt bÞ cña tæng ®µi chØ cÇn thao t¸c ®¬n gi¶n lµ thay ®æi d÷ liÖu. . C¸c tiÖn Ých thuª bao: C¸c tæng ®µi SPC cho phÐp hµng lo¹t c¸c tiÖn Ých thuª bao ®­îc cung cÊp rÎ h¬n vµ dÔ h¬n trong c¸c tæng ®µi kh¸c. . TiÖn Ých qu¶n trÞ : Tæng ®µi SPC cung cÊp mét d¶i réng lín c¸c tiÖn Ých qu¶n lý lµ ®iÒu khiÓn c¸c tiÖn Ých thuª bao, thay ®æi ®Þnh tuyÕn, thay ®æi c¸c sè thuª bao vµ m· trung kÕ, xuÊt c¸c th«ng tin thèng kª qu¶n lý tæng ®µi. §ã lµ nh÷ng c«ng viÖc mµ tr­íc kia lµ ®¾t tiÖn hoÆc mÊt nhiÒu c«ng søc. 3.2.¦u ®iÓm thªm vµo cña kÜ thuËt sè: Tèc ®é thiÕt lËp cuéc gäi: Do chuyÓn m¹ch sè hoµn toµn bao c¸c cæng b¸n dÉn vµ IC, chóng ho¹t ®éng víi tèc ®é vµ møc ®iÖn ¸p t­¬ng thÝch víi c¸c hÖ thèng ®iÒu khiÓn do ®ã c¸c cuéc nèi ®­îc thiÕt lËp qua hÖ thèng chuyÓn m¹ch sè rÊt nhanh chãng(th­êng lµ 250 Ms) . §iÒu nµy cßn g©y tr¸nh ®­îc hiÖn t­îng t¾c nghÏn m¹ch do gi¶m ®­îc thêi gian hÔ khi quay sè. DÔ tiÕc kiÖm kh«ng gian: c¸c hÖ thèng chuyÓn m¹ch sè nhá h¬n nhiÒu(50%) so víi hÖ thèng tæng ®µi analog SPC DÔ dµng b¶o tr× ChÊt l­îng cuéc nèi: -Toµn bé thÊt tho¸t truyÒn dÉn cña mét cuéc nèi xuyªn qua m¹ng lµ ®éc lËp víi sè l­îng c¸c chuyÓn m¹ch vµ liªn kÕt truyÒn dÉn. H¬n n­a toµn bé thÊt tho¸t lµ do bëi qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi AD t¹i mçi ®Çu kÕt nèi. §iÒu nµy cho phÐp tèi thiÓu tiÕng ån lµm møc ®é nghe tèt h¬n vµ kiÓm so¸t ®­îc tiÕng déi. -V× tiÕng ån kh«ng t¸c ®éng lªn hÖ thèng truyÒn dÉn sè nªn c¸c thuª bao nhËn thÊy c¸c møc ån Ýt h¬n nhiÒu so víi c¸c kÕt nèi qua m¹ng analog. -C¸c tæng ®µi néi h¹t sè cã c¸c card giao tiÕp ®­êng d©y ®­îc kÕt nèi mét c¸ch cè ®Þnh ®Õn c¸c ®­êng néi bé 2 d©y dÉn ®Õn bÊt æn ®Þnh Ýt h¬n víi m¹ng analog chuyÓn m¹ch 2 d©y Gi¸ c¶ vµ thêi gian l¾p ®Æt: Nh×n chung c¸c hÖ thèng cña tæng ®µi SPC cã thêi gian l¾p ®Æt nhanh vµ gi¸ c¶ Ýt h¬n so víi tæng ®µi analog. IV. TÝnh n¨ng ­u viÖt cña tæng ®µi SPC vµ tæng ®µi kh¸c Tæng ®µi ®iÒu khiÓn l«gic cøng Tæng ®µi sè SPC *ph©n tÝch , ®Þnh tuyÕnvµ biªn dÞch thùc hiÖn b»ng logic cøng nªn rÊt khã kh¶n , tèc ®é chËm . *ph©n tÝch , ®Þnh tuyÕnvµ biªn dÞch thùc hiÖn b»ng phÇn mÒm rÊt linh ho¹t , dÔ dµng vµ tiÖn Ých . BÊt k× sù thay ®æi nµo vÒ tÝnh n¨ng yªu cÇu phô thªm vµ thay ®æi HW do vËy ®é mÒn dÎo linh ho¹t kÐm rÊt khã , th©m chÝ kh«ng thÓ thùc hiÖn . Thay ®æi b»ng lÖnh giao tiÕp ng­êi vµ m¸y (MMC) , thËm chÝ mét vµi tÝnh n¨ng do chinh thuª bao thùc hiÖn do vËy hÖ thèng mÒn dÎo , linh ho¹t . KiÓm tra ®o thö nh©n c«ng rÊt tèn kÐm th¬i gian , nh©n lùc vµ kÕt qu¶ ®o kh«ng ®­îc xö lý logic . KiÓm tra ®o thö thùc hiÖn b»ng SW , tù ®éng theo lÞch tr×nh hay lÖnh MMC. KÕt qu¶ ®o ®­îc ph©n tÝch, xö lý logic nÕu cÇn cã thÓ in thµnh v¨n b¶n . C¸c tÝnh n¨ng dÞch vô cho kh¸ch hµng rÊt han chÕ ,khã thay ®æi . C¸c tÝnh n¨ng dÞch vô cho kh¸ch hµng rÊtphong phó dÔ thay ®æi . Kh«ng thÝch øng víi ph­¬ng thøc b¸o hiÖu kªnh chung vµ CCS7 DÔ ®­a vµo b¸o hiÖu kªnh chung vµ CCS7. CÇn cè g¾ng lín trong c«ng t¸c b¶o d­ìng vµ phßng ngõa. B¶o d­ìng dÔ dµng , tiÖn Ých nhê SWvµ c«ng nghÖ m¹ch in , b¶o d­ìng phßng ngõa tèi thiÓu nhõ chÊt l­îng . Khã ph¸t triÓn dung l­îng vµ thêi gian x©y l¾p l©u. DÔ ph¸t triÓn dung l­îng vµ thêi gian x©y l¾p nhanh. PhÇn II CÊu t¹o vµ chøc n¨ng tæng ®µi sè SPC I.S¬ ®å khèi tæng ®µi sè SPC KIU TMN Phèi hîp M¹ng chuyÓn m¹ch Th«ng tin ®iÒu khiÓn I/O 2 3 4 6 7 1 Tæng quan vÒ tæng ®µi sè gåm 3 khèi : +Khèi kÕt cuèi ®Ó phèi hîp ®­êng d©y thuª bao hay trung kÕ +Khèi m¹ng chuyÓn m¹ch +Khèi th«ng tin ®iÒu khiÓn §èi víi tr­êng chuyÓn m¹ch th­êng cã hai tr­êng chuyÓn m¹ch , mét c¸i ho¹t ®éng vµ mét c¸i dù phßng . §èi víi tr­êng chuyÓn m¹ch dù phßng th× nã chØ th­êng lµm viÖc cËp nhËt th«ng tin chø kh«ng lµm chøc n¨ng xö lÝ . §èi víi tæng ®µi sè phæ biÕn ngµy nay , th­êng øng dông ph­¬ng thøc chuyÓn m¹ch kªnh . Tæng ®µi ®iÖn tho¹i cã thÓ ®­îc ph©n thµnh c¸c kiÓu kh¸c nhau tuú theo chøc n¨ng vµ vÞ trÝ cña tæng ®µi trªn m¹ng PSTN . Cô thÓ nh­ sau : Theo chøc n¨ng cã tæng ®µi néi h¹t ®Çu cuèi , tæng ®µi vÖ tinh , tæng ®µi PABX , tæng ®µi ®­êng dµi . tæng ®µi transit , tæng ®µi TANDEM vµ tæng ®µi cöa ngâ quèc tÕ ….. Ngµy nay , trªn m¹ng viÔn th«ng nãi chung sö dông nhiÒu hä tæng ®µi sè néi h¹t ®Çu cuèi DSS kh¸c nhau do c¸c h·ng s¶n xuÊt tæng ®µi kh¸c nhau cung cÊp. Trong sè c¸c h·ng s¶n xuÊt thiÕt bÞ tæng ®µi SPC sè hiÖn ®¹i tiªn tiÕn cÇn ph¶i kÓ ®Õn : +Tæng ®µi A1000E10 cña h·ng CII ALCATEL –Ph¸p +Tæng ®µi 5ESS – 2000 cña h·ng AT&T – Mü +Tæng ®µi AXE 103 cña h·ng Ericson - Thuþ ®iÓn +Tæng ®µi EWSD cña h·ng Siemen - §øc +Tæng ®µi DMS 10 cña h·ng Northem Telecom – Canada +Tæng ®µi NEAX –61E cña h·ng NEC - NhËt b¶n +Tæng ®µi FETEX – 150 cña h·ng Fujitsu – NhËt b¶n T¹iViÖt Nam còng ®ang nghiªn cøu chÕ t¹o tæng ®µi DSS vµ ®­a vµo sö dông trªn m¹ng .Ngoµi ra tæng c«ng ty b­u chÝnh viÔn th«ng ViÖt Nam ®· liªn doanh víi mét sè h·ng næi tiÕng trªn b­íc ®Çu ®· h×nh thµnh c¬ së nghiªn cøu ph¸t triÓn vµ s¶n xuÊt c¸c lo¹i tæng ®µi nh»m phôc vô nhu cÇu trong n­íc . Nãi chung DSS tËp trung vµ héi tô tÊt c¶ c¸c c«ng nghÖ cao vµ hiÖn ®¹i nh­ c«ng nghÖ ®iÖn tö vi m¹ch , c«ng nghÖ viÔn th«ng vµ c«ng nghÖ th«ng tin . Do ®ã DSS lµ hÖ thèng rÊt lín vµ rÊt phøc t¹p , mçi tæng ®µi cã c¸c ®Æc ®iÓm riªng vµ cÊu h×nh riªng . §ã lµ kÕt qu¶ kÕt hîp vµ ph©n bæ kh¸c nhau c¸c cÊu kiÖn , c¸c phÇn tö chøc n¨ng vµo c¸c thiÕt bÞ vµ c¸c ph©n hÖ chøc n¨ng cña hÖ thèng mµ mçi h·ng s¶n xuÊt , mçi tæng ®µi cã c¸ch gi¶i quyÕt riªng cña m×nh . 1.1.Tæng ®µi néi h¹t sè Tæng ®µi sè hiÖn ®¹i cÊu thµnh tõ mét sè l­îng lín c¸c module vµ c¸c khèi chøc n¨ng t­¬ng øng víi tªn gäi chøc n¨ng , nhiÖm vô mµ chóng cÇn ph¶i thùc hiÖn . §èi víi tæng ®µi néi h¹t cÊu thµnh tõ ba khèi chøc n¨ng lín , ®ã lµ : >TÇng tËp chung thuª bao >M¹ng chuyÓn m¹ch trung t©m SWN >HÖ thèng ®iÒu khiÓn trung t©m cña tæng ®µi . M¹ng chuyÓn m¹ch trung t©m swN TÇng tËp trung thuª bao LC M D F AT SLC SLC DT T S A C Khèi tËp trung thuª bao DTG DTMFR D D F VM CCS CAS DTI DTI DTI DTI Khèi chuyÓn m¹ch nhãm Khèi ®iÒu khiÓn CM HÖ thèng ®iÒu khiÓn trung t©m Khèi ®iÒu khiÓn TB atkm H×nh vÏ S¬ ®å khèi tæng ®µi néi h¹t sè Chó gi¶i : - ATKM Analog Trunk Module Module trung kÕ Analog - VM Voice Message M¸y th«ng b¸o lêi nãi - MDF Main Distributor Frame Gi¸ nhËp ®µi - DDF Digital Distributor Frame Gi¸ phèi d©y - TSAC Time Slot Assignment Circuit Vi m¹ch g¸n khe thêi gian - DTMFR Dual Tones MF Receiver M¸y thu tÝn hiÖu ©m tÇn kÐp - DTG Digital Tones Generator M¸y thu tÝn hiÖu ©m sè -> TÇng tËp trung thuª bao : cã thÓ cã mét hay nhiÒu khèi chøc n¨ng trong ®ã cã thÓ cã nh÷ng khèi ®­îc t¸ch ra vµ ®Æt ë kho¶ng c¸ch xa gäi lµ tæng ®µi vÖ tinh. Tuy vËy , ®Ó ®¬n gi¶n ta chØ xÐt s¬ ®å khèi tæng ®µi néi h¹t SPC chØ bao gåm mét khèi tËp trung thuª bao . ->Khèi tËp trung thuª bao (Subcriber Concentrator) bao gåm : +Giao diÖn m¹ch ®iÖn ®­êng d©y thuª bao SLC(Subcriber Line Circuit ). +Bé g¸n khe thêi gian TSAC (Time Slot Assigment Circuit ) . +Khèi tËp trung thuª bao . +Bé thu tÝn hiÖu m· ©m tÇn kÐp DTMFR (Dual Tones Multi Frequency Receiver ) . +M¸y ph¸t tÝn hiÖu ©m tÇn sè DTG (Digital Tones Generator ) +Bé ®iÒu khiÓn chuyÓn m¹ch ®­êng d©y thuª bao . ->Khèi chuyÓn m¹ch trung t©m : cÊu thµnh tõ khèi chuyÓn m¹ch nhãm module giao diÖn trung kÕ Analogue ATKM víi c¸c ®­êng trung kÕ Analogue ATC (Analogue Trunk ) , giao diÖn trung kÕ sè DIT víi c¸c ®­êng trung kÕ sè DT (Digital Trunk ) , bé thu ph¸t tÝn hiÖu m· ®a tÇn DTMFR , thiÕt bÞ b¸o hiÖu tõng kªnh liªn kÕt CAS(Channel Associated Signalling ) vµ thiÕt bÞ b¸o hiÖu kªnh chung CCS (Common Channel Signalling ) . C¶ hai khèi chøc n¨ng nªu trªn ®Òu cã tr­êng chuyÓn m¹ch sè trong ®ã tr­êng chuyÓn m¹ch cña khèi tËp trung thuª bao th­êng lµ chuyÓn m¹ch tÇng T cã dung l­îng lµ 1024 khe thêi gian dïng ®Ó kÕt nèi cho c¸c cuéc gäi tõ 1024 – 1920 ®­êng d©y thuª bao cã l­u l­îng thÊp , víi c¸c ®­êng trung kÕ néi bé nh­ng cã l­u l­îng cao h¬n nªn th­êng ®­îc x©y dung tõ c¸c tÇng chuyÓn m¹ch S vµ chuyÓn m¹ch T kÕt hîp . HÖ thèng ®iÒu khiÓn trung t©m : lµ mét hay nhiÒu m¹ng m¸y tÝnh ®iÖn tö sè chuyªn dïng thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng ®iÒu khiÓn chung cho mäi ho¹t ®éng cña hÖ thèng . 1.2.Tæng ®µi trung kÕ sè §èi víi c¸c tæng ®µi ®­êng dµi , tæng ®µi transmit vµ tæng ®µi cöa ngâ quèc tÕ kh«ng cã c¸c ®­êng d©y thuª bao nªn chóng kh«ng chøa c¸c ph©n hÖ cã thiÕt bÞ SLC , DLC vµ LC/RLC . MÆc dï , c¸c tæng ®µi nµy kh«ng ph¶i ®iÒu khiÓn truy nhËp thuª bao nh­ng vai trß cña chóng trong m¹ng viÔn th«ng liªn quan ®Õn viÖc ®iÒu khiÓn t¨ng c­êng cÇn ph¶i bæ xung méi sè chøc n¨ng ®Ó ®¶m b¶o cho nhiÖm vô ®Þnh tuyÕn vµ qu¶n lÝ m¹ng phøc t¹p h¬n nhiÒu . §èi víi tæng ®µi trung kÕ sè cã 2 phÇn : M¹ng chuyÓn m¹ch trung t©m SWN HÖ thèng ®iÒu khiÓn trung t©m M¹ng chuyÓn m¹ch trung t©m SWM KÕt cuèi truyÒn dÉn sè DT KÕt cuèi truyÒn dÉn Analogue AT ThiÕt bÞ ®ång bé m¹ng Module trung kÕ Analogue ATMK D D F CAS CCS VM DTI DTI DTI DTI DTI Khèi ChuyÓn m¹ch nhãm SWM Khèi ®iÒu khiÓn CM HÖ thèng ®iÒu khiÓn trung t©m H×nh vÏ CÊu tróc chøc n¨ng tæng ®µi trung kÕ sè Chó gi¶i: -ATKM Analogue Trunk Module Module trung kÕ Analogue -VM Voice Message M¸y th«ng b¸o lêi nãi -MDF Main Distrubutor Frame Gi¸ nhËp ®µi -DDF Digital Distrubutor Frame Gi¸ phèi d©y -DTI Digital Trunk Interface Giao diÖn trung kÕ sè -CCS Common Channel Signalling B¸o hiÖu kªnh chung -CAS Channel Asociated Signalling B¸o hiÖu tõng kªnh liªn kÕt -AT Analogue Trunk Trung kÕ Analogue -DT Digital Trunk Trung kÕt sè 1.3.VÝ dô Tæng ®µi sè néi h¹t hiÖn ®¹i Mét tæng ®µi DSS thùc tÕ rÊt phøc t¹p so víi m« t¶ ë trªn . H×nh vÏ d­íi ®©y m« t¶ cÊu h×nh tæng quan cña tæng ®µi DSS néi h¹t hiÖn ®¹i OA&MS OMC M D F AT AT T M SLC SLC T SAC DLCD SW-C MF DTG D D F DTI DTI DTI DTI BT SW RG APS SWNS CAS CCS Distributor Scanner Marker PCS SIGS CC MM CPS SYSTEM BUS IOC MMI VDU Printer DKU MTU Streamer Aux Equip Signalling Link Trung kÕ H2.5 CÊu h×nh tång quan cña tæng ®µi DSS Chó gi¶i: APS application subsystem ph©n hÖ øng dông SWNS switching network subsystem ph©n hÖ m¹ng chuyÓn m¹ch SIGS signalling subsystem ph©n hÖ b¸o hiÖu PCS periphera control subsystem ph©n hÖ ngo¹i vi ®iÒu khiÓn CPS central processor subsystem ph©n hÖ sö lý trung t©m OA&MS OA&M subsystem ph©n hÖ vËn hµnh qu¶n lý vµ b¶o d­ìng KÕt luËn : VËy theo chøc n¨ng cña c¸c thµnh phÇn cÊu thµnh , toµn bé cÊu h×nh hÖ thèng tæng ®µi sè néi h¹t DSS cã thÓ ®­îc chia thµnh 4 hÖ thèng con hay 4 ph©n hÖ sau : 1.Ph©n hÖ chuyÓn m¹ch 2.Ph©n hÖ øng dông (phèi hîp ) 3.Ph©n hÖ ®iÒu khiÓn 4.B¶o d­ìng vµ khai th¸c II.Ph©n hÖ trong tæng ®µi sè 1.Ph©n hÖ chuyÓn m¹ch a.§Þnh nghÜa : Ph©n hÖ chuyÓn m¹ch t¹o kªnh dÉn cho c¸c ®èi t­îng sö dông trao ®æi th«ng tin víi nhau . Ta sö dông tr­êng chuyÓn m¹ch T , S ®Ó chuyÓn m¹ch . §iÒu khiÓn chuyÓn m¹ch lµ CMT ,CMS S¬ ®å tÇng chuyÓn m¹ch B Phèi hîp ChuyÓn m¹ch T , S Phèi hîp A CMS CMT H×nh 2.1a 1.1.ChuyÓn m¹ch S (chuyÓn m¹ch kh«ng gian ) TÇng chuyÓn m¹ch kh«ng gian (Space Switch Stage ) cÊu t¹o tõ mét ma trËn chuyÓn m¹ch kÝch th­íc N ®Çu vµo vµ M ®Çu ra vËt lÝ Nh­ vËy , ®Ó kÕt nèi mét khe thêi gian bÊt k× nµo trong mét ®­êng PCM bÊt k× phÝa ®Çu vµo cña ma trËn chuyÓn m¹ch tíi khe thêi gian t­¬ng øng cña mét ®­êng PCM bÊt k× phÝa ®Çu ra cña ma trËn th× mét ®iÓm chuyÓn m¹ch thÝch hîp cña mét ma trËn chuyÓn m¹ch cÇn ph¶i ho¹t ®éng trong suèt thêi gian TS# ®ã vµ lÆp l¹i víi chu k× 125µs trong suèt qu¸ tr×nh t¹o kªnh . Trong thêi gian kh¸c ®iÓm chuyÓn m¹ch ®ã cã thÓ sö dông cho qu¸ tr×nh nèi kh¸c . Local Controller CLK cc Data Add C - mem R/W W R 0 1 2 n TS count DEC C¸c ®­êng ra Selector H×nh2.1b : S¬ ®å Nguyªn lÝ chuyÓn m¹ch tÇng S ChuyÓn m¹ch kh«ng gian sè th­êng ®­îc thiÕt lËp ®ång thêi mét sè l­îng lín c¸c cuéc nèi qua ma trËn víi tèc ®é tøc th× trong mét khung tÝn hiÖu 125µs , trong ®ã mçi cuéc gäi tån t¹i trong mét khe thêi gian TS . Mét cuéc gäi ®iÖn tho¹i th«ng th­êng kho¶ng 1,2 - 2 triÖu khung (t­¬ng øng 3 - 5 phót) Do vËy mét kiÓu ®iÒu khiÓn theo chu k× ®¬n gi¶n cho mét mÉu nèi lµ cÇn thiÕt, ®iÒu nµy dÔ dµng ®¹t ®­îc nhê bé nhí RAM ®iÒu khiÓn . T¹i giao ®iÓm cña hµng vµ cét lµ ®iÓm chuyÓn m¹ch vµ th«ng th­êng nã lµ cæng logic AND hay logic ba tr¹ng th¸i . §©y lµ m¹ch logic kh«ng nhí , c¸c ®iÓm chuyÓn m¹ch trong mçi cét ®­îc ®iÒu khiÓn bëi bé nhí ®iÒu khiÓn CM(Control Memory ) . M· ®Þa chØ nhÞ ph©n ®­îc g¸n cho mçi ®iÓm chuyÓn m¹ch trong mét cét . Mçi ®Þa chØ thÝch hîp sau ®ã sÏ ®­îc sö dông ®Ó chän mét ®iÓm chuyÓn m¹ch yªu cÇu ®Ó thiÕt lËp cuéc nèi gi÷a mét ®Çu vµo víi mét ®Çu ra cña ma trËn chuyÓn m¹ch . C¸c ®i¹ chØ chän nµy ph¶i ®­îc nhí trong bé nhí ®iÒu khiÓn CM theo thø tù khe thêi gian t­¬ng øng víi biÓu ®å thêi gian kÕt nèi hiÖn thêi §é dµi cña c¸c « nhí CM ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së ®Þa chØ nhÞ ph©n cña c¸c ®iÓm chuyÓn m¹ch trong cét , cßn sè l­îng « nhí CM b»ng sè l­îng khe thêi gian TS cã trong mét khung tÝn hiÖu cña ®­êng TDM sè . Ngay sau khi bé nhí CM ®­îc n¹p sè liÖu c¸c ®Þa chØ cña c¸c ®iÓm chuyÓn m¹ch trong cét th× qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn chuyÓn m¹ch cã thÓ thùc hiÖn b»ng c¸ch ®äc c¸c néi dung cña mçi « nhí CM trong thêi gian thÝch hîp t­¬ng øng víi khe thêi gian yªu cÇu sö dông sè liÖu ®Þa chØ ®ã ®Ó chän ®iÓm chuyÓn m¹ch cÇn thiÕt mµ nã sÏ th«ng m¹ch trong thêi gian TS nªu trªn . Qu¸ tr×nh nµy sÏ ®­îc tiÕp tôc lÆp l¹i cho tíi khi tÊt c¶ c¸c « nhí cña CM ®­îc ®äc vµ ®iÓm chuyÓn m¹ch ®­îc ®iÒu khiÓn mét c¸ch thÝch hîp . Thñ tôc nµy ®­îc lÆp l¹i víi chu k× 125µs . Tõ h×nh 2.1b ta thÊy mçi C-Men chØ ®IÒu khiÓn mét cét cña ma trËn vµ do ®ã trang bÞ nµy gäi lµ ®IÒu khiÓn ®Çu ra. 1.2.TÇng chuyÓn m¹ch T W R SHW ra Selector C - mem CLK Local Controller cc Data Add R/W W R 0 1 2 n TS count Selector 0 1 2 n S - mem SHW vµo Write Read TS Chu tr×nh R/W H×nh 2.1c : S¬ ®å chuyÓn m¹ch tÇng T *>Nguyªn lÝ cÊu t¹o tÇng chuyÓn m¹ch T bao gåm 2 thµnh phÇn chÝnh lµ : +Bé nhí tin SM ( Speak Memory) +Bé nhí ®iÒu khiÓn CM (Control Memory ). Chøc n¨ng cña SM lµ ®Ó nhí t¹m thêi c¸c tÝn hiÖu PCM chøa trong mçi khe thêi gian phÝa ®Çu vµo ®Ó t¹o ®é trÔ thÝch hîp theo yªu cÇu mµ nã cã gi¸ trÞ lµ 1 TS tíi cùc ®¹i lµ (n-1) TS . NÕu viÖc ghi c¸c tÝn hiÖu PCM chøa trong c¸c khe thêi gian TS phÝa ®Çu vµo cña tÇng chuyÓn m¹ch T vµo SM ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch tuÇn tù th× cã thÓ sö dông bé ®Õm nhÞ ph©n Module(n) cïng víi bé chän rÊt ®¬n gi¶n ®Ó ®iÒu khiÓn .L­u ý r»ng khi ®ã c¸c tÝn hiÖu ®ång hå ph¶i hoµn toµn ®ång bé víi c¸c ®iÓm ®Çu cña TS trong khung tÝn hiÖu PCM ®­îc sö dông trong hÖ . Bé nhí CM cã chøc n¨ng dïng ®Ó ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh ®äc th«ng tin ®· l­u tr÷ t¹i SM . Còng nh­ CM trong tÇng chuyÓn m¹ch S , bé nhí CM cña tÇng chuyÓn m¹ch T cã N « nhí b»ng sè l­îng khe thêi gian trong khung tÝn hiÖu PCM sö dông . Trong thêi gian mçi TS ,CM ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh ®äc mét « nhí t­¬ng øng thÝch hîp trong SM . Nh­ vËy qu¸ tr×nh trÔ cña tÝn hiÖu PCM cña SM ®­îc x¸c ®Þnh mét c¸ch râ rµng bëi hiÖu sè gi÷a c¸c khe thêi gian ghi vµ ®äc tin PCM ë bé nhí SM . Víi viÖc ghi c¸c tÝn hiÖu PCM chøa trong c¸c khe thêi gian TS phÝa ®Çu vµo cña tÇng chuyÓn m¹ch T vµo SM ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch tuÇn tù vµ dïng bé nhí CM ®Ó ®IÒu khiÓn th× ®©y chÝnh lµ nguyªn lý chuyÓn m¹ch thêi gian ®IÒu khiÓn ®Çu ra . NÕu viÖc ghi c¸c tæ hîp m· trong c¸c khe thêi gian cña tuyÕn PCM ë ®Çu vµo , vµo « nhí cña SM ®­îc thù hiÖn cã ®IÒu khiÓn , cßn viÖc ®äc chóng vµo c¸c khe thêi gian cña tuyÕn PCM ra ®­îc tiÕn hµnh tuÇn tù th× ®­îc gäi lµ nguyªn lý chuyÓn m¹ch thêi gian ®IÒu khiÓn ®Çu vµo. 1.3 C¸c lo¹i chuyÓn m¹ch kÕt hîp: Trong thùc tÕ , tr­êng chuyÓn m¹ch cã thÓ kÕt hîp c¶ 2 lo¹i tÇng chuyÓn m¹ch T vµ S ®Ó t¨ng dung l­îng cña tÇng chuyÓn m¹ch . C¸c lo¹i chuyÓn m¹ch kÕt hîp : T - S , S - T , T - S - T , S - T - S , T - S - T - S vµ T - S - S - T. Víi c¸c lo¹i chuyÓn m¹ch trªn, ng­êi ta c¨n cø vµo sè l­îng thuª bao mµ sö dông tõng lo¹i chuyÓn m¹ch cho thÝch hîp. +Sè l­îng thuª bao Ýt th× cã thÓ sö dông chuyÓn m¹ch T - S , S - T. +ChuyÓn m¹ch S - T - S thÝch hîp cho tæng ®µi c¬ quan PABX (dung l­îng h¹n chÕ v× tÇng S cã thÓ g©y ra tæn thÊt bªn trong). +ChuyÓn m¹ch T - S - T thÝch hîp cho tæng ®µi cã dung l­îng thuª bao lín vµ ®­îc ®­a vµo sö dông réng r·i trong thùc tÕ. Do sö dông tÇng T ë ®Çu vµo nªn h¹n chÕ ®­îc suy hao. +ChuyÓn m¹ch T - S - T - S vµ T - S - S - T ®­îc sö dông cho c¸c tæng ®µi cã sè thuª bao lín h¬n. VD:ChuyÓn m¹ch T - S - T : S nxm T T T T T T CÊu tróc chuyÓn m¹ch T - S - T CÊu h×nh nµy cho phÐp hÖ thèng xö lý c¸c cuéc gäi mét c¸ch kh«ng bÞ ng¾t qu·ng trong ®iÒu khiÓn m¹ng. ViÖc chän lùa khe thêi gian ë ®Çu vµo/ ®Çu ra vµ khe thêi gian trong chuyÓn m¹ch lµ kh«ng liªn quan ®Õn nhau. §iÒu ®ã cã nghÜa ë chuyÓn m¹ch T - S - T , khe thêi gian ë ®Çu vµo cã thÓ ®­îc ®Êu nèi víi khe thêi gian ë ®Çu ra b»ng c¸ch dïng khe thêi gian trong ®­êng chÐo cña chuyÓn m¹ch kh«ng gian. VÝ dô : Khe thêi gian 3 ë ®Çu vµo ph¶i ®Êu nèi víi khe thêi gian 17 cña ®Çu ra. Gi¶ sö ë m¹ng l­íi sè vµ ®Çu cuèi kh«ng gian cã thÓ cÊp ®­êng nèi tõ mÆt ®Çu vµo ®Õn mÆt ®Çu ra, khe thêi gian 3 vµ 17 ph¶i ®­îc trao ®æi víi nhau. ViÖc ®Êu nèi ®¹t ®­îc khi khe thêi gian 3 cña ®Çu vµo vµ khe thêi gian 17 cña ®Çu ra cßn rçi. NÕu khe thêi gian 3 ®­îc dïng, khe thêi gian 17 ®µu ra ®· ®­îc sö dông th× lóc nµy cuéc gäi ®· bÞ kho¸. Trong m¹ng T - S - T bé biÕn ®æi khe thêi gian ë ®Çu vµo cã thÓ chän mét trong c¸c khe thêi gian cña chuyÓn m¹ch kh«ng gian ®Ó sö dông. NÕu hÖ thèng cã 128 khe thêi gian th× khe thêi gian 3 cña ®Çu vµo cã thÓ ®Êu nèi víi bÊt kú khe thêi gian nµo cña kh«ng gian trõ khe thêi gian ®Çu vµo 3. ë hÇu hÕt c¸c tr­êng hîp, m¹ng l­íi cã thÓ cung cÊp Ýt nhÊt 1 hay nhiÒu ®­êng dÓ nèi c¸c khe thêi gian ®Çu vµo / ®Çu ra. Víi cÊu tróc nµy c¸c module lµm viÖc ®éc lËp víi nhau, do ®ã thËn lîi cho viÖc níi réng dung l­îng cho tæng ®µi. Bªn c¹nh nh÷ng lîi Ých ®ã lµ nh÷ng h¹n chÕ lµ khã kh¨n cho ®­êng truyÒn vµ sù trÔ kh«ng ®ång ®Òu. V× thÕ khi ng­êi ta t¸ch cÊp S ra khái Module th× ®é trÔ c¸c thanh dÉn gÇn nh­ ®ång ®Òu. Sù lùa chon níi réng dung l­îng tæng ®µi hay kh«ng phô thuéc vµo hoµn c¶nh cña tõng ®Þa ph­¬ng. Níi réng tæng ®µi chØ lµ mét gi¶i ph¸p nhÊt thêi mµ th«i. Chó ý: C¸c kªnh lµ PCM=TDM: kªnh tho¹i cã v=64 Kb/s. Tuú vµo c¸ch sö dông kªnh mµ kªnh trong TCM ph©n lµm 3 lo¹i: + Kªnh cè ®Þnh: dïng lµm phÇn mÒm ®Ó nèi cè ®Þnh A vµ B víi nhau. Th­êng sö dông trong viÖc nèi c¸c bé phËn trong tæng ®µI víi nhau. + Kªnh b¸n cè ®Þnh: b¸o rçi, b¸o bËn kªnh thuª bao chØ nèi khi cÇn thiÕt, sö dông trong tæng ®µi + Kªnh t¹m thêi: cÊp cho c¸c thuª bao hoÆc c¸c tæng ®µi trao ®æi th«ng tin víi nhau. Cã nh÷ng th«ng tin kh«ng ®i qua ®­êng chuyÓn m¹ch chØ trao ®æi gi÷a c¸c tæng ®µi nªn ph¶i cã bé t¸ch ghÐp th«ng tin ®iÒu khiÓn vµ b¸o hiÖu gi÷a c¸c tæng ®µi. B¸o hiÖu vµ ®iÒu khiÓn A (TCM) B (TCM) Th«ng tin ®IÒu khiÓn Th«ng tin ®IÒu khiÓn Phèi hîp Phèi hîp 2. Ph©n hÖ øng dông: Chøc n¨ng & gi¶i ph¸p kÜ thuËt: -Chøc n¨ng: t¹o c¸c kªnh ë trong ®­êng truyÒn m¹ch ®Ó cho c¸c ®èi t­îng trao ®æi th«ng tin víi nhau ChuyÓn ®æi A ChuyÓn ®æi ChuyÓn ®æi B Kªnh C¸c tæng ®µi 2 64kb/s PCM-TDM C¸c thuª bao 1 C¸c ®èi t­îng kh¸c 3 -Gi¶i ph¸p kÜ thuËt: Do cã nhiÒu ng­êi sö dông nªn ph¶i ph©n ng­êi sö dông ra lµm c¸c nhãm cã nhu cÇu kh¸c nhau. Nh÷ng ®èi t­îng nµo gÇn gièng nhau th× ph©n thµnh mét nhãm vµ mçi nhãm cã mét bé phèi hîp kh¸c nhau. ¥ c¸c nhãm cã thÓ chia mét b­íc hoÆc nhiÒu b­íc tuú thuéc vµo møc ®é kh¸c. 2.1 Ph©n hÖ øng dông víi c¸c thuª bao 2.1.1 Thuª bao t­¬ng tù (95%) S¬ ®å khèi ph©n hÖ øng dông cho thuª bao t­¬ng tù 1 A B C D 2 3 4 d©y 4 d©y 4 d©y 2 d©y A: phèi hîp vÒ phÝa ®­êng d©y thuªu bao B; khèi trung gian ®Ó ghÐp vµ t¸ch kªnh & tËp trung t¶i nÕu cÇn C; phèi hîp vÒ phÝa tr­êng truyÒn m¹ch D: lµ khèi ®iÒu khiÓn, nã lµ mét bé phËn ®iÒu khiÓn ®­îc t¸ch ra tõ trung t©m ®iÒu khiÓn cã nhiÖm vô sö lý c¸c c«ng viÖc vÒ phÝa ®­êng d©y thuª bao, cã kÝ hiªu LPR(bé xö lý ®­êng d©y, kÕt qu¶ xö lý ®­îc ®­a göi vÒ trung t©m ®iÒu khiÓn coi ®©y lµ mét bé xö lý s¬ bé *Khèi A: LC(Line Circuit): m¹ch ®iÖn ®­êng d©y cã cac chøc n¨ng BORSCHT - B( battery): cÊp nguån +BÊt k× mét m¸y nµo còng cÇn cã nguån nu«i ®Ó cho nã ho¹t ®éng. Th«ng th­êng cÊp nguån mét chiÒu 40mA, th«ng qua ®«i d©y thuª bao. Trong m¹ch ®iÖn ph¶i cã bé æn dßng nguån ®iÖn, ®©y lµ c«ng t¾c nguån cña m¸y ®iÖn tho¹i. NÕu bé cÊp nguån cã nhiÖm vô ph¸t hiÖn kªnh m¸yhoÆc chËp d©y th× m¹ch ®iÖn sÏ ng¾t ®­êng d©y ra khái ®­êng d©y cã sù cè. Sau ®ã m¹ch ®iÖn l¹i tù ®éng trë l¹i b×nh th­êng sau khi ®· kh¾c phôc ®­îc sù cè. M¸y ®iÖn tho¹i Bé æn dßng l -O(Over voltage protection): chèng qu¸ ¸p + §­êng d©y thuª bao lµ c¸c ®­êng d©y tù do( l bÊt k× ), dÔ bÞ chËp víi ®iÖn l­íi 220V hay lµ bÞ sÐt ®¸nh->vµo tæng ®µi, lµm háng tæng ®µi nªn rÊt nguy hiÓm, do ®ã cÇn chèng qu¸ ¸p + Ph¶i chèng qu¸ ¸p ë bé phËn gi¸ phèi d©y(phiÕn ®Çu d©y). ViÖc chèng qu¸ ¸p ®­îc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p gièng nh­ chèng sÐt: . cÇu ch× . èng phãng ®iÖn(phãng xuèng ®Êt) . h¹t næ +§èi víi c¸c ®iÖn ¸p thÊp(40-50V) kh«ng bÞ chÆn l¹i nh­ng m¸y kh«ng ho¹t ®éng, nªn trong c¸c bé ®Çu vµo cña m¹ch ®iÖn ®­êng d©y cã c¸c bé h¹ biªn lµ c¸c diot m¾c ng­îc chiÒu nhau ®Ó gi¶m ®iÖn ¸p + Chèng cao ¸p: sö dông c¸c biÕn ¸p c¸ch ly hay gäi lµ biÕn ¸p chuyÓn ®æi ®Êt, khi ®ã ®Êt cña ®­êng d©y l vµ ®Êt cña tæng ®µi sÏ kh¸c nhau. Tæng ®µi -48V §­êng d©y thuª bao H×nh vÏ: -R(Ringing): rung chu«ng 75V/25 Hz Tæng ®µi +CÇn cung cÊp mét n¨ng l­îng danh ®Þnh75V/20Hz th× tÝn hiÖu chu«ng míi rung ®­îc. Göi tÝn hiÖu chu«ng ®Õn thuª bao bÞ gäi, tÝn hiÖu rung chu«ng , do ®ã t¹o tÝn hiÖu chu«ng ph¸t ra ®i qua m¹ch gi¸m s¸t khi ®Õn m¸y ®iÖn tho¹i ®æi thµnh chu«ng ©m tÇn, bé t¹o dao ®éng ©m tÇn dÉn ra loa. +Thùc hiÖn rung chu«ng b»ng r¬ le c¬ khÝ v× nÕu ding r¬ le ®iÖn tö cã ®iÖn trë nªn mét phÇn ®iÖn ¸p ®i vµo tæng ®µi sÏ dÉn ®Õn háng IC. -S (supervision) : gi¸m s¸t viÖc gi¸m s¸t th«ng qua dßng ®iÖn khi nhÊc m¸y th× ®iÖn trë sÏ gi¶m khi ®ã sÏ xuÊt hiÖn dßng ®iÖn mét chiÒu b¸o vÒ tæng ®µi. Tõ ®ã tæng ®µi sÏ x¸c ®Þnh thuª bao cã nhu cÇu hay kh«ng. NÕu nhÊc m¸y th× møc logic 0 NÕu ®Æt m¸y th× møc logic 1 NÕu t ( ®é réng xung 0) < T sÏ kh«ng ph¸t hiÖn nhÊc m¸y Yªu cÇu T<< t T= 10 ms(t = 33,3 ms) -C (coder-decoder): m· ho¸ & gi¶i m· biÕn ®æi tÝn hiÖu t­¬ng tù göi ®i tõ ®­êng d©y thuª bao trªn ®­êng ®iÖn tho¹i thµnh tÝn hiÖu sè PCM ®Ó ®­a sang bé tËp trung thuª bao . Nã ®ång thêi biÕn ®æi tÝn hiÖu sè sang tÝn hiÖu t­¬ng tù ®Ó hoµn nguyªn tÝnhiÖu tho¹i göi ®Õn thuª bao .ViÖc lÊy mÉu ®­îc thùc hiÖn víi tÇn sè lÊy mÉu 8khz vµ sö dông 8 bit ®Ó m· ho¸ thanh 128 møc kh¸c nhau (1 bit dÊu &7 bit m· ho¸ sè møc). Aout coder decoder Txclk Txsyn Rxclk Rxsyn PCMout PCMin Ain Tx clk/Rx clk : ®ång hå ph¸t thu Tx syn :®ång bé ph¸t Rx syn :®ång bé thu -H (hybrid) :m¹ch chuyÓn ®æi 2/4 d©y viÖc truyÒn va nhËn tÝn hiÖu trong tæng ®µi sè ®­îc thùc hiÖn trªn c¸c ®­êng t¸ch biÖt nhau : hai d©y dµnh cho tÝn hiÖu ®i vµ hai d©y dµnh cho nhËn tÝn hiÖu t¹o thµnh m¹ch 4 d©y. Tuy nhiªn ®­êng nèi d©y thuª bao vµ tæng ®µi néi h¹t th­êng lµ mét ®«i d©y dïng chung cho viÖc truyÒn vµ nhËn, v× thÕ cÇn cã sù chuyÓn ®æi gi÷a m¹ch 2 d©y vµ m¹ch 4 d©y . c«ng viÖc nµy th­êng ®­îc thùc hiÖn b»ng biÕn ¸p lai hoÆc hÖ thèng khÕch ®¹i cã æn ®Þnh tr¹ng th¸i . Hai ®Æc tÝnh cÇn thiÕt cña c¸c lo¹i nµy lµ sù æn ®Þnh cña m¹ch 4 d©y vµ triÖt tiÕng väng -T (test) :kiÓm tra + kiÓm tra vµo (kiÓm tra vÒ phÝa tæng ®µI) + kiÓm tra ra (kiÓm tra vÒ phÝa ®­êng d©y) +)CÊu tróc khèi A - cã card thuª bao : 8 , 16 thuª bao - c¸c khèi thuª bao t«ng th­êng cã 32, 64, 128 thuª bao (l¾p ghÐp card thuª bao) - modul d­êng d©y (M) cã 1024 thuª bao. 8(16) Borscht 1 2 PCM(8,16) PCM(8,16) HSO(8,16) HSO(8,16) Test Tx/Rxsyn Tx/Rxsyn Th«ng tin tho¹i §IÒu khiÓn §Þnh thêi gian +>Khèi B (cßn gäi lµ khèi tËp trung t¶i ) M=k*l §iÒu khiÓn B 1 2 k M N K :sè ®Çu vµo R: sè khe thêi gian §Æc ®iÓm cña ng­êi sö dông : khe thêi gian kh«ng ®­îc sö dông liªn tôc dÉn ®Õn s­ dông TS rÊt thÊp do møc ®é s­ dung cña tõng ng­êi ,nÕu cø cho ®i vµo tr­êng chuyÓn m¹ch th× phÝa sau B sÏ l·ng phÝ nªn phÝa sau B sö dông N ph­¬ng tiÖn dïng chung cho M ng­êi ®Çu vµo ®Ó n©ng cao hiÖu su©t sö dông cña ph­¬ng tiÖn thuª bao . Khèi B gäi lµ khèi tËp trung t¶i , cã mét hÖ sè ®Ó ®¸nh gi¸ gäi lµ hÖ sè tËp trung t¶i K = M/N > 1 trong thùc tÕ chän K (1 ®Õn 16). Trong ®ã: -K=1 :kh«ng cã tËp trung , bé B chØ lµ bé t¸ch ghep kªnh ®¬n thuÇn. -K >1 dïng chuyÓn mach T ®Ó tËp trung t¶i , B cßn gäi lµ bé chuyÓn m¹ch ®­êng d©y : chuyÓn th«ng tin ®Çu vµo theo yªu cÇu ®Õn mét chuyÓn m¹ch ra (bé chuyÓn m¹ch ®­êng d©y sè DLSW). +>Khèi C §­a th«ng tin vÒ phÝa tr­êng chuyÓn m¹ch nã phô thuéc vµo kho¶ng c¸ch gi­a tr¹m tËp trung thuª bao (C) vµ t­êng chuyÓn m¹ch . NÕu kho¶ng c¸ch gi÷a C vµ tr­êng chuyÓn m¹ch gÇn cã thÓ ®­îc nèi trùc tiÕp. V¬Ý kho¶ng c¸ch xa ,cã M ng­êi sö dông , nÕu nèi trùc tiÕp cÇn M ®«i d©y nªn chi phÝ rÊt tèn kÐm , v× vËy ta ®Æt mét tr¹m tËp trung ë chç cã ng­êi sö dông . Nèi mét ®«i d©y thuª bao tõ tæng ®µi ®Õn tr¹m sÏ gi¶m ®­îc nhiÒu chi phÝ .bªn c¹nh ®ã còng cã nh­îc ®iÓm nÕu ®«i d©y bÞ ®øt th× toµn bé tr¹m sÏ bÞ tª liÖt . +> Khèi D : bé xö lý ®­êng d©y Nã cã chøc n¨ng quÐt ®­êng d©y thuª bao , ®iÒu khiÓn tËp trung t¶i , xö lý sù cè vÒ phÝa ®­êng d©y . Nã lµ mét bé phËn ®iÒu khiÓn ®­îc t¸ch ra tõ bé ®iÒu khiÓn tæng ®µi . NÕu ë gÇn th× thùc hiÖn trao ®æi th«ng tin víi trung t©m ®iÒu khiÓn qua bus d÷ liÖu . NÕu ë xa , c¸c trung t©m ®iÒu khiÓn ®­îc ghÐp lªn ®­êng truyÒn dÉn th«ng qua khèi C vµ ®­îc t¸ch ra ë ®Çu vµo tr­êng chuyÓn m¹ch chÝnh . Trong tr­êng hîp ®Æt ë xa ng­êi ta gäi lµ tr¹m tËp trung thuª bao xa . tuú vµo dung l­îng tr¹m tËp trung mµ kh©u kÜ thuËt thùc hiÖn cã thÓ rÊt ®¬n gi¶n hoÆc phøc t¹p . NÕu sè l­îng thuª bao ®Çu vµo nhá ( M nhá ) th× sö dông tr¹m lîi d©y thùc hiÖn b»ng c¸ch t¸ch ghÐp c¸c kªnh , cã hÖ sè tËp trung k=1 . Trong tr­êng hîp dung l­îng lín ( M lín ) cã thÓ sö dông tr¹m chuyÓn m¹ch vÖ tinh ( tæng ®µi vÖ tinh ). NÕu th«ng tin néi bé lµ quan träng ta ph¶i x©y dùng mét tæng ®µi ®éc lËp (PABX ) ®©y lµ tæng ®µi c¬ quan kh«ng liªn quan ®Õn tæng ®µi mÑ nÕu kh«ng cÇn thiÕt . Tæng ®µi PABX ®uîc nèi víi tæng ®µi mÑ (HOST) qua mét ®­êng d©y trung kÕ . §èi víi c¸c tr¹m vÖ tinh vÉn ph¶i phô thuéc vµo HOST , h¬n n÷a nã hay sö dông ®«i d©y th«ng th­êng sÏ dÉn ®Õn viÖc kh«ng cung cÊp ®­îc c¸c dÞch vô cao cÊp . Tõ ®ã ta ®­a ra gi¶i ph¸p : T¹o ra mét m¹ng AN trong ®ã c¸c ®iÓm truy nhËp trong m¹ng sö dông ph­¬ng tiÖn truyÒn dÉn hiÖn ®¹i nh­ c¸p quang. LE LE LE AN HOST Thuª bao 2.1.2 Thuª bao ®a dich vô b¨ng hÑp N- ISDN D IDN ISDN D LE LE TEX TEX Thuª bao -Sö dông ®«i d©y thuª bao th«ng th­êng nh­ng truyÒn tÝn hiÖu sè , cã tèc ®é truy nhËp c¬ b¶n 2B+D B:kªnh tho¹i sè ( 64kb/s) D:kªnh tho¹i b¸o hiÖu vµ d÷ liÖu ( 16kb/s hoÆc 64kb/s ) -trong ISDN víi tæng ®µi cã 2 kªnh B vµ 1 kªnh D , thiÕt bÞ nµy cã thÓ trao ®æi víi tæng ®µi qua ( 2B+D ) cã tèc ®é 144kb/s. EXC B B B D ISDN Trªn ®­êng d©y thuª bao ®­êng d©y sè cã tèc ®é tèi thiÓu 144kb/s *CÊu tróc thuª bao ®a dÞch vô b¨ng hÑp EXC S/T TR R TE1 TA TE2 TE1 NT1 LT ET 1 2 M¹ng (mü,ph¸p) Thuª bao (TE) V U 4 d©y 2 d©y ET: kÕt cuèi tæng ®µi LT: kÕt cuèi ®­êng d©y NT1: kÕt cuèi m¹ng loai 1 TE1: thiÕt bÞ ®Çu cuèi lo¹i ISDN TE2: thiÕt bÞ ®Çu cuèi lo¹i th«ng th­êng kh«ng cã dÞch vô ISDN TR: bé phèi hîp trë kh¸ng TA:bé thÝch øng ®Çu cuèi Chøc n¨ng : -NT1: Lµ ®iÓm kÕt cuèi cña m¹ng , lµ ®iÓm phèi hîp gi÷a truyÒn dÉn ®­êng d©y thuª bao (2 d©y ) vµ ®­êng truyÒn dÉn ®Çu cuèi (4 d©y) . + CÊp nguån cho thuª bao +Xö lý c¸c sù cè vµ ®iÒu khiÓn trao ®æi tin cña c¸c TE th«ng qua thñ tôc kªnh D. -Giao diÖn S/T: tÝn hiÖu tõ TE ®Õn NT vµ NT ®Õn TE ®Òu n»m trong mét khung truyÒn dÉn . khung truyÒn dÉn ®­îc chuÈn ho¸ lµ khung tÝn hiÖu ch¹y trªn ®«i d©y vËt lý n¨m trªn kªnh B vµ kªnh D . NT khung ®­îc quy chuÈn khung I430 48bit/250ms TE + 48bit bao gåm bit B1,B2,&D . §é réng khung lµ 250ms + 48bit cã 16 bit B1 , 16 bit B2 , 4 bit D , 12 bit nhiÖm vô kh¸c tèc ®é truyÒn dÉn : 48/250 = 192kb/s + khung TE ®Õn NT chËm h¬n tõ NT ®Õn TE lµ 2bit ®Ó NT ®Þnh thêi cho TE , thêi gian do NT quyÕt ®Þnh . -Giao diÖn U: chØ cã mét ®«i d©y nªn ph¶i kÕt hîp 2 khung ®Ó ®­a vÒ phÝa tæng ®µi . Khung nµy lµ 2B1Q ( khung ®i vµ vÒ lµ nh­ nhau trªn mét ®«i d©y cã tèc ®é lµ 160kb/s . NT1 chuyÓn ®æi khung truyÒn dÉn gi÷a khung I430 thµnh khung 2B1Q ë giao diÖn U. TruyÒn tÝn hiÖu sè trªn mét ®«i d©y :cã 2 c¸ch nÐn thêi gian TriÖt tiÕng vang + NÐn thêi gian : khung 125ms chia lµm ®«i , mét nöa ®i , mét nöa vÒ ®Ó kh«ng va ch¹m víi nhau . ViÖc liªn l¹c gi¸n ®o¹n víi thêi gian gi¸n ®o¹n =<125ms ( A liªn l¹c víi B kh«ng c¶m thÊy bÞ gi¸n ®o¹n khi =<125ms ) . Ph­¬ng thøc nµy cÇn tèc ®é cao ( gÊp 3 lÇn tèc ®é cò ), cù ly th«ng tin ng¾n nªn Ýt dïng. + TriÖt tiÕng vang : khi cã tiÕng väng lµ do tÝn hiÖu ®i vµ vÒ ¶nh h­ëng lÉn nhau do ®ã ph¶i triÖt tÝn hiÖu vÒ ( dïng r¬le ). 2.2 Ph©n hÖ øng dông víi c¸c tæng ®µi HÖ thèng TruyÒn DÉn EXCB EXCA §iÒu khiÓn §iÒu khiÓn 2 1 1 2 HÖ thèng truyÒn dÉn :c¸p quang , vi ba, vÖ tinh - TÝn hiÖu truyÒn PCM-TDM ( 2 ) : +PDH ( cËn ®ång bé ) : 2M, 8M, 32M, 140M,dïng riªng ®ång hå gi÷a c¸c tÝn hiÖu truyÒn dÉn vµ chuyÓn m¹ch. +SDH ( ®ång bé ) : 150M, 622M, 2.5G, 10G, dïng chung ®ång hå cho c¶ truyÒn dÉn vµ chuyÓn m¹ch. HÖ Thèng TruyÒn dÉn 1 2 1A 1B TCM (Th«ng tin) Trung t©m ®iÒu khiÓn (B¸o hiÖu) -(1) tÝn hiÖu còng lµ PCM-TDM : +1A : tõ tæng ®µi ®i c¸c tæng ®µi kh¸c nªn tÝn hiÖu ra cïng pha vµ cïng tèc ®é. +1B : tÝn hiÖu tõ hÖ thèng truyÒn dÉn ë c¸c tæng ®µi kh¸c tíi nªn c¸c dßng tÝn hiÖu tõ c¸c tæng ®µi ®Õn th× sÏ kh¸c vÒ pha vµ tÝn hiÖu . *Chøc n¨ng : a) GhÐp vµ t¸ch kªnh ( mux-demux) Mux: cã thÓ ghÐp mét hay nhiÒu cÊp : tõ c¸c dßng sè , tõ c¸c tæng ®µi thµnh c¸c dßng sè chung ®­a ®Õn thiÕt bÞ truyÒn dÉn . Demux : tõ c¸c dßng sè ë thiÕt bÞ truyÒn dÉn nhËn vÒ t¸ch thµnh c¸c dßng sè ®­a vÒ tæng ®µi . b) ghÐp t¸ch b¸o hiÖu gi÷a c¸c tæng ®µi cÇn ph¶i trao ®æi víi nhau. Gi÷a b¸o hiÖu vµ th«ng tin dïng chung ®­êng truyÒn dÉn chän nªn t¹i ®©y cã ghÐp t¸ch b¸o hiÖu vµo luång th«ng tin. Cã 2 c¸ch ghÐp vµ t¸ch : . Th«ng tin b¸o hiÖu cña kªnh th«ng tin nµo ®­îc ghÐp vµo kªnh th«ng tin ®ã hay mçi kªnh th«ng tin cã b¸o hiÖu riªng cña nã. Tæng ®µi A SIG SIG SIG Tæng ®µi B SIG SIG SIG C¸c th«ng tin vÒ b¸o hiÖu cña tÊt c¶ c¸c kªnh th«ng tin ®­îc truyÒn trªn mét kªnh b¸o hiÖu riªng. Mét kªnh sÏ b¸o hiÖu cho tÊt c¶ kªnh th«ng tin. Kªnh b¸o hiÖu CCS Kªnh trung kÕ Tæng ®µi A Tæng ®µi B µp SIG µp SIG c) §ång chØnh khung: CLK1 CLKn WR1 WRn ES 1 N CLKRD Khi c¸c dßng sè vµo tr­êng chuyÓn m¹ch ph¶i cïng pha víi nhau nh­ng do c¸c dßng sè nµy tõ c¸c tæng ®µi kh¸c nhau tíi nã sÏ lÖch pha do vËy bé giao tiÕp cÇn ph¶i ®ång chØnh khung c¸c pha nµy. ES: bé nhí ®µn håi CLKI : ®ång hå cña chÝnh kªnh ®ã d) Gi÷a tæng ®µi vµ thiÕt bÞ truyÒn dÉn cã thÓ c¸ch xa nhau nªn viÖc truyÒn dÉn ph¶i ®i qua m· ®­êng d©y ®Ó triÖt sè 0 hay gäi lµ thµnh phÇn mét chiÒu vµ còng t¹i ®©y ng­êi ta thùc hiÖn t¸ch ghÐp ®ång hå gi÷a hÖ thèng truyÒn m¹ch vµ hÖ thèng truyÒn dÉn PDH. 3). Ph©n hÖ ®iÒu khiÓn 3.1. Kh¸i niÖm vµ nhiÖm vô: -Kh¸i niÖm: Bé ®iÒu khiÓn ph©n phèi ®iÒu khiÓn ho¹t ®éng cña tæng ®µi b»ng c¸ch thùc hiÖn c¸c lÖnh, kÕt hîp sè liÖu lÊy tõ bé nhí hoÆc ngo¹i vi ®­a vµo, vËy viÖc ®iÒu khiÓn lµ thùc hiÖn c¸c lÖnh. -NhiÖm vô: thu thËp, xö lý vµ tho¶ m·n c¸c yªu cÇu cña ®èi t­îng sö dông tæng ®µi, viÖc thu thËp vµ sö lý nhê vµo hÖ thèng th«ng tin gäi lµ b¸o hiÖu. Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña nã lµ thiÕt lËp, duy tr×, gi¶i phãng liªn l¹c theo yªu cÇu. 3.2. Nguyªn lý ®IÒu khiÓn SPC §iÒu khiÓn theo ch­¬ng tr×nh ®· n¹p s½n, t¹o ra mét phÇn mÒm ®Ó ®iÒu khiÓn: * HÖ thèng ch­¬ng tr×nh trong tæng ®µi lµ mét hÖ thèng ®ång nhÊt nh­ng kh«ng khÐp kÝn. HÖ thèng nµy ®¶m b¶o mäi ho¹t ®éng cña tæng ®µi theo yªu cÇu ®Æt ra. Trong mét hÖ thèng ch­¬ng tr×nh gåm nhiÒu thµnh phÇn kh¸c nhau nh­ng mçi bé phËn gåm nhiÒu ch­¬ng tr×nh con nhá h¬n n÷a, ®Ó ph©n chia tõng chøc n¨ng ho¹t ®éng theo yªu cÇu ®Æt ra v× thùc tÕ kh«ng bao giê cã mét nhu cÇu ®ßi hái nµo l¹i theo mét ch­¬ng tr×nh ®· ®­îc ghi s½n. *HÖ thèng nµy ph©n chia thµnh c¸c møc ­u tiªn kh¸c nhau d­íi sù ®iÒu khiÓn ph©n phèi ­u tiªn bé vi xö lý(mP), tõ ®ã bé vi xö lý sÏ chän ch­¬ng tr×nh nµo cÇn phôc vô. j+2 m-1 Ch­¬ng tr×nh con s-1 Bé ®IÒu phèi møc ­u tiªn 1 Bé ®IÒu phèi møc ­u tiªn 0 Bé ®IÒu phèi møc ­u tiªn n Bé ®IÒu phèi møc ­u tiªn Ch­¬ng tr×nh con 0 1 i i + 1 i + 2 j j+1 Ch­¬ng tr×nh con 0 Ch­¬ng tr×nh con r n: sè møc ­u tiªn m: sè ch­¬ng tr×nh s: sè ch­¬ng tr×nh con *hÖ thèng ch­¬ng tr×nh chia ra 2 hÖ thèng lín : hÖ thèng ch­¬ng tr×nh trong vµ hÖ thèng ch­¬ng tr×nh ngoµi . -HÖ thèng ch­¬ng tr×nh trong : bao gåm toµn bé ch­¬ng tr×nh , sè liÖu cè ®Þnh, b¸n cè ®Þnh dïng ®Ó ®iÒu khiÓn hÖ thèng mét c¸ch trùc tiÕp trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña tæng ®µi . §©y lµ mét phÇn mÒm c¬ b¶n , kh«ng t¸ch rêi khái ch­¬ng tr×nh trong tæng ®µi .Ch­¬ng tr×nh nµy bao gåm mét sè ch­¬ng tr×nh nh­ : + HÖ thèng ch­¬ng tr×nh khai th¸c : ho¹t ®éng phèi hîp gi÷a hÖ thèng chuyÓn m¹ch ,ngo¹i vi vµ hµnh chÝnh nh»m ph©n bè thêi gian gi÷a chóng ®Ó trao ®æi tin tøc víi c¸c thiÕt bÞ ngoµi vµ trao ®æi ng­êi-m¸y . C¸c hÖ thèng cßn l¹i cña ch­¬ng tr×nh khai th¸c ®ãng vai trß nh­ ®iÒu khiÓn trung t©m ®èi víi thiÕt bÞ kh¸c cña tæng ®µi nh­: §iÒu khiÓn thø tù c¸c ch­¬ng tr×nh cßn l¹i cña ch­¬ng tr×nh theo ®óng thêi gian . §iÒu khiÓn ch­¬ng tr×nh vµo ra trao ®æi tin tøc ngoµi vµ bé nhí khai th¸c thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn . §iÒu khiÓn ch­¬ng tr×nh liªn hÖ ng­êi-m¸y trong qu¸ tr×nh khai th¸c vµ b¶o d­ìng tæng ®µi . §iÒu khiÓn ch­¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn tæng ®µi nhËn chuyÓn ®æi tr¹ng th¸i bé nhí sang ®óng tr¹ng th¸i lµm viÖc cña nã . +HÖ thèng ch­¬ng tr×nh chuyÓn m¹ch : nã dïng ®iÒu khiÓn viÖc thiÕt lËp , duy tr× vµ gi¶i phãng cuéc gäi khi nhËn ®­îc tÝn hiÖu tõ bé ®iÒu khiÓn trung t©m . +HÖ thèng ch­¬ng tr×nh nghiÖp vô kÜ thuËt: ®Ó thùc hiÖn tù ®éng trong viÖc ph¸t hiÖn vµ x¸c ®Þnh vÞ trÝ háng còng nh­ håi phôc l¹i chÕ ®é lµm viÖc b×nh th­êng sau khi ®· kh«i phôc l¹i sù cè . +HÖ thèng ch­¬ng tr×nh hµnh chÝnh : dïng ®Ó thùc hiÖn viÖc tù ®éng qu¸ tr×nh khai th¸c tæng ®µi vµ thùc hiÖn lùa chän c¸c sè liÖu mang tÝnh thèng kª vÒ t¶i , chÊt l­îng phôc vô cuéc gäi vµ ho¹t ®éng cña c¸c thiÕt bÞ , c¸c sè liÖu mµ sau nµy bé phËn qu¶n lý tæng ®µi vµ m¹ng th«ng tin sÏ sö dông vµ ph©n tÝch nh»m n©ng cao chÊt l­îng thuª bao , c¸c thiÕt bÞ tæng ®µi , c¸c kªnh vµ tuyÕn th«ng tin . HÖ thèng hµnh chÝnh cßn gåm ch­¬ng tr×nh thay ®æi dÞch vô thuª bao , tæng ®µi , sù thay ®æi sè l­îng thuª bao m¹ng l­íi. -HÖ thèng ch­¬ng tr×nh ngoµi: Lµ tËp hîp nh÷ng ch­¬ng tr×nh hç trî, sè liÖu cè ®Þnh, nöa cè ®Þnh lµ kh«ng ®­îc sö dông trong c¸c giai ®o¹n khai th¸c b×nh th­êng cña tæng ®µi, mµ ®­îc sö dông trong giai ®o¹n thiÕt lËp, chØnh lý, thö nghiÖm s¶n xuÊt ch­¬ng tr×nh bªn trong. HÖ thèng ch­¬ng tr×nh ngoµi gåm: +HÖ thèng tù ®éng ho¸ viÖc thiÕt lËp ch­¬ng tr×nh +HÖ thèng tù ®éng ho¸ ®iÒu chØnh ch­¬ng tr×nh +HÖ thèng tù ®éng ho¸ viÖc s¶n xuÊt c¸c ch­¬ng tr×nh trong hÖ thèng c¸c ch­¬ng tr×nh hµnh chÝnh, thö nhiÖm hµnh chÝnh. 3.3 CÊu tróc hÖ thèng ®iÒu khiÓn HÖ thèng ®iÒu khiÓn HÖ thèng ®¬n mP HÖ thèng ®a mP Mét møc Ph©n cÊp Ph©n theo chøc n¨ng Ph©n ®o¹n Hai cÊp Ba cÊp Mçi tæng ®µi kh¸c nhau hÖ thèng cã thÓ cã cÊu tróc ®¬n xö lý hoÆc ®a xö lý. §èi víi cÊu tróc ®¬n xö lý chØ thÝch hîp víi nh÷ng tæng ®µi cã dung l­îng nhá. Cßn cÊu tróc ®a xö lý th­êng xö dông trong nh÷ng tæng ®µi cã dung l­îng trung b×nh vµ lín. 3.3.1 HÖ thèng ®iÒu khiÓn ®¬n xö lý Lµ viÖc mét vi xö lý ®¬n lÎ ®¶m nhËn toµn bé c«ng viÖc ®iÒu khiÓn cña tæng ®µi , ®iÒu khiÓn tÊt c¶ c¸c chøc n¨ng trong hÖ thèg tæng ®µi , ë ®©y ngo¹i vi kh«ng ®¶m nhËn viÖc xö lý ®iÒu khiÓn hoÆc nÕu cã th× thùc hiÖn xö lý rÊt Ýt. 3.3.2 HÖ thèng ®iÒu khiÓn ®a xö lý 1.HÖ thèng ®iÒu khiÓn ®a xö lý cã cÊu tróc mét møc CÊu tróc ®iÒu khiÓn ®a mP mét m¾c cã ®Æc ®iÓm lµ toµn bé t¶i cÇn xö lý cña tæng ®µi ®­îc ph©n cho N bé xö lý theo quy ®Þnh tr­íc. Mçi bé xö lý ®Òu cã bé nhí riªng, mçi bé xö lý riªng nµy ®Òu cã kh¶ n¨ng truy nhËp víi bé xö lý chung th«ng qua BUS chung. Bé nhí chung l­u gi÷ c¸c ch­¬ng tr×nh dù phßng vµ lµ bé nhí ®Öm ®Ó c¸c bé nhí trong tæng ®µi trao ®æi th«ng tin víi nhau. Víi cÊu tróc ®iÒu khiÓn nµy dung l­îng cña tæng ®µi cã thÓ t¨ng lªn ®­îc dÔ dµng b»ng c¸ch trang bÞ thªm bé xö lý míi. Cã thÓ ph©n cÊu tróc ®iÒu khiÓn nµy thµnh hai kiÓu: CÊu tróc ®iÒu khiÓn ®a xö lý mét møc ph©n theo chøc n¨ng. Víi cÊu tróc nµy mçi bé xö lý trong cã cÊu tróc ®iÒu khiÓn ®­îc ph©n xö lý mét chøc n¨ng cô thÓ. ¦u ®iÓm cña cÊu tróc nµy lµ:do mçi bé xö lý ®­îc ph©n mét chøc n¨ng cô thÓ nªn hiÖu suÊt xö dông bé xö lý cao, tæchøc phÇn mÒm ®¬n gi¶n ®¶m b¶o tin cËy. CÊu tróc ®iÒu khiÓn ®a xö lý mét møc ph©n theo ®o¹n. Mçi bé xö lý thùc hiÖn tÊt c¶ c¸c chøc n¨ng liªn quan ®Õn mét phÇn dung l­îng cña tæng ®µi. Lo¹i nµy cã ­u ®iÓm dÔ dµng ph¸t triÓn dung l­îng. Nh­îc ®iÓm lµ viÖc ®iÒu khiÓn sÏ trë lªn phøc t¹p khi dung l­îng cña tæng ®µi lín. 2.HÖ thèng ®iÒu khiÓn ®a xö lý cã cÊu tróc ph©n cÊp Cã hai lo¹i lµ cÊu tróc ®iÒu khiÓn ph©n cÊp cã hai møc vµ cÊu tróc ®iÒu khiÓn ph©n cÊp cã ba møc. Sù ph©n cÊp ë ®©y lµ phô thuéc vµo ®é phøc t¹p vÒ mÆt phÇn cøng, phÇn mÒm vµ phô thuéc vµo tÇn suÊt thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng cña tæng ®µi. HÖ thèng ®iÒu khiÓn ph©n cÊp l¹i ®­îc ph©n thµnh hai lo¹i: HÖ thèng ®iÒu khiÓn ®a mP cÊu tróc ph©n theo ba møc. D M S D Xö lý gäi Khai th¸c B¶o d­ìng Møc 1 Møc 2 Møc 3 M : chøc n¨ng ®¸nh dÊu. S : chøc n¨ng quÐt. D : Chøc n¨ng ph©n bè. + Møc 1 : Lµ møc vËt lý cho m¹ng chuyÓn m¹ch c¸c ®­êng d©y thuª bao, ®­êng trung kÕ, thiÕt bÞ b¸o hiÖu. Møc nµy thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng cã tÇn suÊt xuÊt hiÖn c¸c c«ng viÖc cao nh­ : quÐt, ®iÒu khiÓn ®Êu nèi, ph©n phèi b¸o hiÖu. §Æc ®iÓm c¸c c«ng viÖc nµy lµ ®­îc thùc hiÖn ®¬n gi¶n cã tÝnh lÆp l¹i tæ chøc phÇn cøng phøc t¹p, phÇn mÒm ®¬n gi¶n. + Møc 2 : Lµ møc xö lý cuéc gäi, nã chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn xö lý c¸c cuéc gäi, thùc hiÖn thu nhËn c¸c th«ng tin tõ møc mét ®­a tíi vµ xö lý c¸c th«ng tin nµy ®Ó thiÕt lËp / gi¶i phãng tuyÕn nèi. + Møc 3 : Thùc hiÖn chøc n¨ng khai th¸c b¶o d­ìng hÖ thèng. Møc nµy cßn giao tiÕp gi÷a hÖ thèng vµ nh©n viªn khai th¸c hÖ thèng th«ng qua giao tiÕp ng­êi – m¸y. Møc 3 nhËn c¸c th«ng tin tõ møc thÊp h¬n ®­a tíi ®Ó qu¶n lý c¸c tr¹ng th¸i cña phÇn cøng, phÇn mÒm trong tæng ®µi. Tæ chøc phÇn cøng cña møc nµy kh«ng phøc t¹p nh­ng phÇn mÒm l¹i rÊt phøc t¹p vµ kh«ng ®ßi hái thêi gian thùc nh­ hai møc kia. HÖ thèng ®iÒu khiÓn mP cÊu tróc ph©n theo 2 møc . CÊu tróc ®iÒu khiÓn 2 møc : møc 1 gièng nh­ trªn, møc 2 lµ møc 2 vµ møc 3 cña tr­êng hîp trªn. CÊu tróc nµy phï hîp víi tæng ®µi cã dung l­îng trung b×nh, kh«ng ®ßi hái cã sù ph©n cÊp cao do n¨ng lùc bé xö lý cã kh¶ n¨ng võa xö lý cuéc gäi võa thùc hiÖn xö lý chøc n¨ng khai th¸c vµ b¶o d­ìng O & M. M S D DD Xö lý cuéc gäi O & M C¸c ®Çu cuèi O & M Møc 2 Møc 1 M : Chøc n¨ng ®¸nh dÊu. S : Chøc n¨ng quÐt. D : chøc n¨ng ph©n bè 3.C¸c cÊu tróc ®iÒu khiÓn ®a xö lý. CÊu tróc vµ ý nghÜa c¸c khèi chøc n¨ng: Bé xö lý cña kÕt cuèi thuª bao. + X¸c ®Þnh tr¹ng th¸i nh¾c m¸y, ®Æt m¸y cña thuª bao. + Trao ®æi c¸c th«ng tin liªn quan tíi thuª bao víi bé ®iÒu khiÓn trung t©m. + Tham gia vµo m¹ch ®o thö ®­êng d©y thuª bao. Bé xö lý ë kÕt cuèi PCM. + ChÌn, t¸ch b¸o hiÖu ®­êng cña ph­¬ng thøc b¸o hiÖu kªnh riªng CAS. + KiÓm tra ®­êng PCM. + Th«ng tin trao ®æi víi bé xö lý trung t©m còng ®­îc t¹o ë d¹ng b¶n tin. Bé xö lý c¸c thiÕt bÞ phï trî b¸o hiÖu. Tham gia trong qu¸ tr×nh xö lý cuéc gäi ( chän lÊy thanh ghi rçi, tham gia thu ph¸t th«ng tin ®Þa chØ..., chÞu sù ®iÒu khiÓn cña bé ®iÒu khiÓn trung t©m. Bé nµy còng sö dông c¸c b¶n tin ®Ó trao ®æi víi CP. Markers ( Bé ®iÒu khiÓn tr­êng chuyÓn m¹ch ). Bé ®iÒu khiÓn nµy thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc cÇn thiÕt cho CP vÒ c¸c th«ng tin tíi tr­êng chuyÓn m¹ch, bé xö lý trung t©m ®Òu do marker cung cÊp. T¹i marker còng chøa ch­¬ng tr×nh gi¸m s¸t vµ dù ®o¸n lçi t¹i tr­êng chuyÓn m¹ch. Nh­ng ch­¬ng tr×nh khai th¸c vµ b¶o d­ìng vÉn thuéc khèi ®iÒu khiÓn trung t©m. VÞ trÝ bµn ®iÖn tho¹i viªn. §iÒu khiÓn chung c¸c thiÕt bÞ trao ®æi ng­êi – m¸y lµ thiÕt bÞ bªn ngoµi, trao ®æi víi nhau th«ng qua c¸c thñ tôc trao ®æi th«ng th­êng. Víi cÊu tróc ®iÒu khiÓn nh­ ë trªn nã cã ­u ®iÓm h¬n h¼n cÊu tróc ®iÒu khiÓn tËp trung do c¸c c«ng viÖc ë ®iÒu khiÓn trung t©m ®· ®­îc ph©n cho c¸c bé xö lý khu vùc, bé xö lý trung t©m chØ thùc hiÖn chøc n¨ng xö lý cuéc gäi vµ c¸c chøc n¨ng khai th¸c b¶o d­ìng. CÊu tróc ®iÒu khiÓn nµy cho phÐp dÔ dµng ph¸t triÓn dung l­îng tæng ®µi thuËn tiÖn h¬n trong qu¸ tr×nh khai th¸c vµ b¶o d­ìng. 4. B¶o d­ìng vµ khai th¸c OA&MS ph©n hÖ OA&MS ®iÒu khiÓn , xö lý chøc n¨ng vËn hµnh , qu¶n lý vµ b¶o d­ìng hÖ thèng bao gåm trao ®æi th«ng tin giao tiÕp gi÷a ng­êi víi m¸y nh»m ®¶m b¶o cho hÖ thèng ho¹t ®éng chøc n¨ng ®óng theo yªu cÇu ®Æt ra . C¸c chøc n¨ng chÝnh cña c«ng t¾c OA&MS bao gåm: qu¶n lý gi¸m s¸t b¶o d­¬ng Qu¶n lý : bao gåm b»ng c¸ch l­u tr÷ ®Ó biÕt râ c¸c thuéc tÝnh cña c¸c ®èi t­îng cÇn qu¶n lý vµ thay ®æi m«i tr­êng ho¹t ®éng cña hÖ thèng , vÝ dô nh­ cung cÊp c¸c sè liÖu vÒ thuª bao , t¹o mét ®­êng d©y thuª bao hay trung kÕ míi , thay ®æi hay cËp nhËp dÞch vô thuª bao sö dông , thay ®æi thuËt to¸n ®Þnh h­íng vµ m· biªn dÞch , thay ®æi tØ gi¸ c­íc , chuyÓn sè liÖu tÝnh c­íc tíi MTU.. Gi¸m s¸t: nh»m x¸c minh sù ®¶m b¶o møc ®é chÊp nhËn ®­îc cña dÞch vô cung cÊp vµ nã ®­îc thùc hiÖn b¨ng c¸c phÐp kiÓm tra ®o thö ®èi t­îng , vÝ dô nh­ gi¸m s¸t tr¹ng th¸i bËn\rçi cña thuª bao , trung kÕ , ®o l­u l­îng vµ t¶i trªn ®­êng d©y , gi¸m s¸t møc ®é ho¹t ®éng cña c¸c bé xö lý.. B¶o d­ìng: bao gåm qu¸n xuyÕn tÊt c¶ c¸c chøc n¨ng ®¶m b¶o cho hÖ thèng lµm viÖc tèt nhÊt trong ®iÒu kiÖn hiÖn cã , ph¸t hiÖn vµ ®Þnh vÞ sai lçi háng hãc trong phÇn cøng hay phÇn mÒn ®Ó duy tr× ®­îc tr¹ng th¸i ho¹t ®éng chøc n¨ng mÆc dï mét sè cÊu kiÖn nµo ®ã ®· bÞ háng hãc . Trong thùc tÕ chøc n¨ng gi¸m s¸t vµ qu¶n lý ®­îc gép l¹i vµ gäi lµ : vËn hµnh vµ do ®ã thuËt ng÷ : vËn hµnh vµ b¶o d­ìng ( O&M operation & maintenace) bao hµm tÊt c¶ chøc n¨ng cÇn thiÕt . VÒ nguyªn t¾c , OA&MS chøa hÇu hÕt c¸c th«ng tin tõ c¸c ph©n hÖ kh¸c cña hÖ thèng . C¸c chøc n¨ng OA&M nãi chung rÊt phøc t¹p do vËy khèi l­îng phÇn mÒm OA&MS rÊt lín , tuy nhiªn yªu cÇu vÒ thêi gian thùc ë ®©y kh«ng ®ßi hái cao vµ nghiªm ngÆt nh­ c¸c ph©n hÖ kh¸c . Thµnh phÇn cÊu t¹o OA&MS còng ®­îc x©y dùng trªn c¬ së SPC do ®ã nã cã cÊu tróc nh­ CPS . Trong c¸c hÖ thèng cô thÓ , tuú thuéc cÊu h×nh lùa chän mµ bé xö lý cuéc gäi vµ bé xö lý vËn hµnh b¶o d­ìng ®­îc gép chung hay t¸ch biÖt . C¸c tÝnh n¨ng vµ tæng kÕt chung vÒ OA&MS ®­îc liÖt kª trong b¶ng ThiÕt bÞ C¸c chøc n¨ng hµnh chÝnh Bµn phÝm , mµn h×nh , m¸y in(VDU) . So¹n th¶o vµ vµo lÖnh . HiÓn thÞ b¶n in ®­a ra ThiÕt bÞ ®Çu cuèi gi¸m s¸t vµ kiÓm tra ®o thö . HiÓn thÞ tr¹ng th¸i cña hÖ thèng . HiÓn thÞ/ kiÓm tra c¶nh b¸o . Kiªm tra hÖ thèng ,DT,SLC.. ThiÕt bÞ kiÓm tra ®o thö ®­êng d©y . KiÓm tra , ®o thö ®­êng d©y thuª bao vµ m¸y lÎ B¨ng tõ . N¹p phÇn mÒn hÖ thèng vµ ®æ d÷ liÖu . Dù phßng phÇn mÒm ThiÕt bÞ ®Çu cuèi kiÓm tra ®o thö vµ gi¸m s¸t hÖ thèng STCNS . STCNS cÊu thµnh tõ phÇn gi¸m s¸t hÖ thèng vµ phÇn kiÓm tra ®o thö hÖ thèng . + phÇn gi¸m s¸t hÖ thèng hiÓn thÞ tr¹ng th¸i ho¹t ®éng nh­ cÊu h×nh hÖ thèng tr¹ng th¸i Active/Standby , INS/OOS ( in service/ Out Off Service), sù chiÕm dïng c¸c bé sö lý , c¶nh b¸o sai lçi cña hÖ thèng .. b»ng c¸c ®Ìn hiÓn thÞ DT RLC SLC DT DT DT SLC SLC SLC LC CNSI ESE DLI CSEI CSEI DSM : MSTCNS : STCNS AUDU ALIND ALDE ( ( ( ( S¬ ®å khèi chøc n¨ng OA&MS c¶nh b¸o Chó gi¶i: ALDE ThiÕt bÞ hiÓn thÞ c¶nh b¸o DLI giao diÖn ®­êng truyÒn sè liÖu CSEI giao diÖn thiÕt bÞ b¸o hiÖu kªnh chung AUDU khèi c¶nh b¸o ©m thanh ALIND chØ thÞ c¶nh b¸o CNSI khèi giao diÖn ban kiÓm tra ESE thiÕt bÞ gi¸m s¸t ngoµi MSTCNS bµn kiÓm tra vµ gi¸m s¸t chÝnh STCNS bµn kiÓm tra vµ gi¸m s¸t hÖ thèng + PhÇn kiÓm tra dß thö hÖ thèng ®¶m b¶o giao diÖn ng­êi-m¸y ®Ó kiÓm tra ®o thö c¸c m¹ch ®iÖn hÖ thèng ®iÖn tho¹i vÝ dô nh­ kiÓm tra theo dâi cuéc gäi chñ gäi tõ SLC, cuéc gäi bÞ gäi ®Õn SLC , thö nh©n c«ng c¸c ®­êng trung kÕ , kiÓm tra m¸y t¹o tÝn hiÖu ©m tÇn DGT..Ngoµi ra phÇn nµy còng ®¶m b¶o liªn l¹c víi nh©n viªn kÜ thuËt cña trung t©m b¶o d­ìng tõ xa OMC. DT RLC DT DT DT LC LTT LTT DLI MLTT CPT DSM : MSTCNS : SLC ( LTE HOWU SLC ( LTE HOWU MDF : : MSTCNS LTT STCNS LTCNS ONE S¬ ®å chøc n¨ng OA&MS kiÓm tra ®o thö thuª bao Chó gi¶i: LTAP bé thÝch øng kiÓm tra ®­êng d©y DLI giao diÖn ®­êng truyÒn sè liÖu MLTT trung kÕ kiÓm tra ®­êng d©y chÝnh HOWU khèi b¸o hó LTE thiÕt bÞ kiÓm tra ®­êng d©y CPT trung kÕ thu yªu cÇu , b¸o háng thiÕt bÞ OCE thiÕt bÞ liªn l¹c c¸c cosole SLSP gi¸m s¸t ®­êng d©y thuª bao háng MSTCNS bµn kiÓm tra vµ gi¸m s¸t chÝnh MLTCNS Bµn kiÓm tra ®­êng d©y chÝnh STCNS bµn kiÓm tra vµ gi¸m s¸t hÖ thèng LTCNS bµn kiÓm tra ®­êng d©y Môc lôc trang Lêi nãi ®Çu 1 PhÇn I Tæng quan vÒ tæng ®µi sè SPC 2 I Giíi thiÖu chung vÒ tæng ®µi sè SPC 2 II S¬ l­îc sù ph¸t triÓn cña tæng ®µi sè SPC 2 III ¦u ®iÓm cña tæng ®µi kÜ thuËt sè SPC 3 3.1 ¦u ®iÓm cña SPC 3 3.2 ¦u ®iÓm thªm vµo cña kÜ thuËt sè 3 IV TÝnh n¨ng ­u viÖt cña tæng ®µi SPC víi tæng ®µi kh¸c 4 PhÇn II CÊu t¹o vµ chøc n¨ng tæng ®µi sè SPC 5 I S¬ ®å khèi tæng ®µi sè SPC 5 1.1 Tæng ®µi sè néi h¹t 6 1.2 Tæng ®µi trung kÕ sè 7 1.3 VÝ dô tæng ®µi sè néi h¹t hiÖn ®¹i 8 II Ph©n hÖ trong tæng ®µi sè 10 1 Ph©n hÖ chuyÓn m¹ch 10 1.1 ChuyÓn m¹ch S 10 1.2 TÇng chuyÓn m¹ch T 12 1.3 C¸c lo¹i chuyÓn m¹ch kÕt hîp 13 2 Ph©n hÖ øng dông 15 2.1 Ph©n hÖ øng dông víi c¸c thuª bao 15 2.1.1 Thuª bao t­¬ng tù 15 2.1.2 Thuª bao ®a dÞch vô b¨ng hÑp ISDN 20 2.2 Ph©n hÖ ­ng dông víi tæng ®µi 22 3 Ph©n hÖ ®iÒu khiÓn 24 3.1 Kh¸i niÖm vµ nhiÖm vô 24 3.2 Nguyªn lý ®iÒu khiÓn 25 3.3 CÊu tróc hÖ thèng ®iÒu khiÓn 27 3.3.1 HÖ thèng ®iÒu khiÓn ®¬n xö lý 27 3.32 HÖ thèng ®iÒu khiÓn ®a xö lý 27 4 B¶o d­ìng vµ khai th¸c 29