Tổng quan về hội nghị truyền hình

a m¹ng th«ng tin ®a ph­¬ng tiÖn C¸c gi¶i ph¸p m¹ng sö dông m¹ng LAN cho th«ng tin ®a ph­¬ng tiÖn Trong khu«n khæ cña ®Ò tµi, nhãm ®· tËp trung vµo mét sè ®iÓm chñ chèt nh­ lo¹i h×nh §iÓm - §iÓm, chØ cã hai kÕt nèi thùc hiÖn Video Conferencing víi nhau ®Ó tõ ®ã t×m hiÓu vµ kh¶o s¸t mét sè gi¶i ph¸p c«ng nghÖ, lùa chän c¸c chuÈn phï hîp, c¸c thiÕt bÞ phÇn cøng phÇn mÒn héi nghÞ truyÒn h×nh cña mét sè c«ng ty, h·ng nçi tiÕng trªn thÕ giíi nh­: CISCO, POLYCOM, SONY, VCON, PICTURETEL, ZYDACRON. Ch­¬ng I Tæng Quan vÒ Héi nghÞ truyÒn h×nh 1.1. Giíi thiÖu chung 1.1.1 Héi nghÞ truyÒn h×nh lµ g×? - Héi nghÞ truyÒn h×nh kh«ng ®¬n gi¶n lµ ®iÖn tho¹i h×nh trªn m¸y vi tÝnh c¸ nh©n. - Héi nghÞ truyÒn h×nh: ®ã lµ c«ng nghÖ ®a ph­¬ng tiÖn cho phÐp ng­êi sö dông nghe vµ nh×n thÊy nhau, trao ®æi d÷ liÖu vµ cïng nhau chÕ biÕn chóng trong chÕ ®é t­¬ng t¸c nhê sö dông nh÷ng kh¶ n¨ng cña m¸y vi tÝnh ®· quen thuéc víi tÊt c¶ mäi ng­êi. §Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã nhÊt thiÕt ph¶i cã hai ®iÒu kiÖn cùc kú quan träng: 1. Trong m¸y tÝnh cña b¹n ph¶i cµi ®Æt card liªn kÕt héi nghÞ truyÒn h×nh víi phÇn mÒm t­¬ng øng. 2. B¹n cÇn ph¶i cã kh¶ n¨ng kÕt nèi víi ®ång nghiÖp hoÆc lµ qua m¹ng m¸y tÝnh hoÆc lµ qua c¸c kªnh liªn kÕt ®iÖn tho¹i sè. 1.1.2 Sù cÇn thiÕt sö dông héi nghÞ truyÒn h×nh Tr¨m nghe kh«ng b»ng mét thÊy ng­êi ®èi tho¹i. PhÇn lín mäi ng­êi cho r»ng thËm chÝ tin tøc th«ng qua truyÒn h×nh còng hay h¬n nghe qua radio. Cßn viÖc øng dông héi nghÞ truyÒn h×nh trong ®iÒu khiÓn, qu¶n lý, ®µo t¹o, y tÕ, trong c¸c hÖ thèng an toµn vµ nhiÒu lÜnh vùc kh¸c mang l¹i lîi Ých v« cïng to lín. TÊt nhiªn héi nghÞ truyÒn h×nh kh«ng khi nµo cã thÓ thay thÕ ®­îc sù giao tiÕp thùc tÕ tù nhiªn, nh­ng nã cho phÐp ®¹t ®­îc vÒ nguyªn t¾c, møc ®é giao tiÕp míi gi÷a nh÷ng con ng­êi c¸ch xa nhau vÒ kho¶ng c¸ch ®Þa lý, cã khi lµ ngµn v¹n ki l« mÐt. Theo mét sè nghiªn cøu míi ®©y, khi nãi chuyÖn qua ®iÖn tho¹i chØ cã thÓ truyÒn mét phÇn th«ng tin göi ®i. Cßn trong tr­êng hîp khi cã kh¶ n¨ng theo dâi cö chØ, ®iÖu bé cña ng­êi ®èi tho¹i th× hÖ sè h÷u dông cña viÖc truyÒn th«ng tin ®¹t cao h¬n gÊp nhiÒu lÇn. Nh÷ng nhµ qu¶n lý, ®iÒu hµnh c¸c c«ng ty ®· sö dông Héi nghÞ truyÒn h×nh cho r»ng: c¸c hÖ thèng héi nghÞ truyÒn h×nh ®· gi¶m ®­îc rÊt ®¸ng kÓ c¸c chi phÝ thêi gian vµ tiÒn b¹c cho c¸c chuyÕn ®i c«ng t¸c cña c¸c céng t¸c viªn vµ thùc hiÖn c¸c cuéc to¹ ®µm rÊt hiÖu qu¶. 1.2 Mét sè kh¸i niÖm ban ®Çu 1.1.2 Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña viÖc truyÒn th«ng tin ©m thanh vµ h×nh ¶nh §Ó truyÒn th«ng tin ©m thanh vµ h×nh ¶nh cÇn ph¶i gi¶i quyÕt 2 vÊn ®Ò: VÊn ®Ò thø nhÊt lµ kªnh kÕt nèi dïng ®Ó truyÒn th«ng tin ph¶i cã ®é cao. C¸c kªnh ®iÖn tho¹i th«ng th­êng hoµn toµn tÝch hîp ®Ó truyÒn tÝn hiÖu ©m thanh, nh­ng kh«ng ®¶m b¶o truyÒn ¶nh cã chÊt l­îng ®­îc (ë ®©y thùc sù cã nhiÒu c¸ch gi¶i quyÕt c¸c hÖ thèng nÐn chia kªnh, nh­ng chóng kh«ng ph¶i lóc nµo còng øng dông ®­îc.VÊn ®Ò nµy ®ang ®­îc gi¶i quyÕt tuy chËm, tõ tõ( ë ViÖt Nam ta – rÊt tõ tõ). Chóng ta còng nhí lµ c¸c n­íc kh¸c ®· cã nh÷ng m¹ng côc bé hµnh mÊy chôc n¨m tr­íc. HiÖn nay cã lÏ hiÕm c¸c c¬ quan mµ c¸c m¸y tÝnh kh«ng nèi m¹ng. Mét m¹ng nh­ vËy hoµn toµn thÝch hîp ®Ó tæ chøc Héi nghÞ truyÒn h×nh chÊt l­îng cao. VÊn ®Ò thø hai lµ vÊn ®Ò biÕn luång th«ng tin ©m thanh vµ h×nh ¶nh nghÜa lµ m· ho¸ d÷ liÖu truyÒn ®i vµ gi¶i m· d÷ liÖu nhËn ®­îc. VÊn ®Ò lµ trong héi nghÞ truyÒn h×nh ®· sö dông nh÷ng thuËt to¸n ®Æc biÖt vµ rÊt hiÖ qu¶ nÐn hµng chôc µ hiÖn nay lµ hµng tr¨m lÇn. Cã thÓ nãi r»ng truyÒn ®i kh«ng ph¶i chÝnh c¸c tÝn hiÖu ©m thanh vµ h×nh ¶nh mµ chØ lµ nh÷ng tham sè quan träng nhÊt cña chóng ®Ó kh«i phôc tÝn hiÖu ë ®Çu nhËn víi chÊt l­îng chÊp nhËn ®­îc. Nõu nh­ m¸y vi tÝnh kh«ng kÞp xö lý luång tÝn hiÖu thi sÏ cã nh÷ng ¶nh bÞ bá qua vµ lçi ë kªnh xuÊt,..v.v. §Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò trªn cÇn cã c¸c b¶n vi m¹ch ®Æc biÖt v×: C¸c thuËt to¸n chÕ biÕn tÝn hiÖu rÊt ®ßi hái ®Õn tµi nguyªn cña hÖ thèng tÝnh to¸n. MÆc dï cã nh÷ng gi¶i quyÕt hoµn toµn b»ng phÇn mÒm, nh­ng chóng yªu cÇu rÊt lín ®èi víi tµi nguyªn h¹ tÇng c¬ së cña hÖ thèng xö lý. KÕt qu¶ lµ víi c¶ nh÷ng m¸y tÝnh c¸ nh©n rÊt hiÖn ®¹i còng lµm chËm rÊt ®¸ng kÓ sù ho¹t ®éng cña c¸c thiÕt bÞ liªn quan vµ chÊt l­îng liªn kÕt h×nh ¶nh yªu cÇu còng rÊt khã ®¹t ®­îc. Thùc tÕ toµn cµu ph¶i chÊp nhËn gi¶i ph¸p lµ sö dông c¸c thiÕt bÞ chuyªn dông (c¸c bo m¹ch ®Æc biÖt: bé maz ho¸ - gi¶i m· (code), chóng ®­îc c¾m vµo mét r·nh dù tr÷ trªn bo m¹ch mÑ cña m¸y PC). C¸c bé code nÐn c¸c tÝn niÖu vµ gi¶i m· nã ®Ó cho kªnh kÕt nèi (t­¬ng øng lµ gi¶i nÐn vµ gi¶i m· ë phÝa bªn nhËn). 1.2.2. C¸c kªnh cã thÓ dïng cho héi nghÞ truyÒn h×nh S¬ ®å hÖ thèng (cæ ®iÓn) thùc hiÖn héi nghÞ truyÒn h×nh ®­îc hiÓu lµ sù liªn kÕt gi÷a c¸c ®Çu cuèi b»ng c¸c ®­êng ISDN (M¹ng sè víi sù kÕt hîp c¸c tiÖn Ých). ViÖc sö dông c¸c kªnh ISDN còng nh­ c¸c m¹ng kh¸c víi viÖc ®¶m b¶o chÊt l­îng kªnh nèi - V.35, E1/T1.v.v. ®­îc chØ dÉn b»ng hµng lo¹t c¸c khuyÕn nghÞ H.320 ®· ®­îc chÕ t¸c bëi ITU-T. Tuy nhiªn thêi gian kh«ng dõng t¹i mét chæ, mÊy n¨m gÇn ®ay viÖc truyÒn b¸ réng r·i h¬n c¶ lµ héi nghÞ truyÒn h×nh sö dông m¹ng IP nh­ lµ m¹ng néi bé võa cã ý nghÜa cña m¹ng ph©n vïng l·nh thæ võa cã tÝnh toµn cÇu. KhuyÕn thÞ t­¬ng øng lµ chuÈn H.323 cho héi nghÞ truyÒn h×nh b»ng m¹ng IP ®· ®­îc ITU-T ®­a ra cuèi n¨m 1996. Nãi chung cã thÓ nãi thùc tÕ h«m nay Héi nghÞ truyÒn h×nh ã thÓ sö dông bÊt kú kªnh kÕt nèi nµo víi mét th«ng l­îng ®ñ lín. 1.2.3 Kh¸i niÖm th«ng l­îng ®ñ lín Th­êng ®Ó thùc hiÖn héi nghÞ truyÒn h×nh ng­êi ta sö dông c¸c ®­êng truyÒn cã th«ng l­îng tõ 64 kbs ®Õn 512 kbs ®èi víi c¸c kªnh ISDN vµ ®Õn 1,5 Mbs cho m¹ng IP. Nh­ng còng ph¶i chó ý lµ mét ¶nh cã chÊt l­îng chÊp nhËn ®­îc , thu ®­îc tèc ®é kho¶ng 200 kbs cßn mét ¶nh chÊt l­îng cao ë c¸c hÖ thèng tèt cã thÓ ®¹t ®­îc ë tèc ®é 300 kbs hay cao h¬n. 1.2.5 ThÕ th× c¸c hÖ thèng nµo sö dông cho héi nghÞ truyÒn h×nh tèt h¬n – IP hay ISDN C¸i c©u hái ®ã th­êng ®­a ra, chóng t«i h×nh dung chØ lµ c©u hái ®Ó hái th«i. Kh«ng cã mét sù m©u thuÈn nµo ë ®©y c¶ gi÷a hai líp hÖ thèng héi nghÞ truyÒn h×nh vÊn ®Ò lµ ë chæ kÕt nèi héi nghÞ truyÒn h×nh cã lÞch sö hµng chôc n¨m. Ngay tõ lóc khëi ®Çu , ng­êi ta sö dông cho héi nghÞ truyÒn h×nh m«i tr­êng truyÒn lµ m¹ng chuyÓn m¹ch sè víi c¸c dÞch vô tÝch hîp, nghÜa lµ ISDN. §Ó thiÕt kÕ , x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng nh­ vËy ®· ph¶i chi phÝ rÊt nhiÒu tiÒn cña. ThiÕt bÞ vµ ®¶m b¶o ch­¬ng tr×nh cho héi nghÞ truyÒn h×nh qua m¹ng IP (chuÈn H.323) ®· xuÊt hiÖn trªn thÞ tr­êng t­¬ng ®èi muén h¬n, kho¶ng gÇn bèn n¨m vÒ tr­íc. Lóc nµy th× c¸c hÖ thèng H.320 cã ­u thÕ v­ît tréi h¬n, nh­ng kho¶ng c¸ch ®ang dÇn dÇn gi·m xuèng, vµ theo dù ®o¸n, kho¶ng n¨m r­ìi n÷a sè hÖ thèng H.320 vµ H.323 sÏ c©n b»ng. Cã ý kiÕn cho r»ng c¸c hÖ thèng IP yªu cÇu giai th«ng réng h¬n. ®óng nh­ vËy. Do nh÷ng ®Æc tÝnh ®Æc biÖt cña viÖc truyÒn th«ng tin trong c¸c m¹ch chuyÓn m¹ch gãi , gi¶i th«ng cÇn thiÕt t¨ng lªn 20% - 30%. Thùc tÕ cho thÊy r»ng chÊt l­îng héi nghÞ truyÒn h×nh gÇn nh­ gièng nhaukhi sö dông ba kªnh BRI (384 kbit/s) hoÆc kªnh IP víi gi¶i th«ng 500 kbit/s. Râ rµng, vÊn ®Ò quay vÒ m¹ng hîp t¸c (kÕt hîp). Nh÷ng kªnh tiÕp cËn chung Internet - ®ã lµ mét c©u chuyÖn riªng biÖt. ë ®©y cã thÓ s¶y ra mäi thø cã thÓ. C¸c nhµ s¶n xuÊt hµng ®Çu c¸c hÖ thèng Héi nghÞ truyÒn h×nh, ch¼nh h¹n, nh­ h·ng VCON, ®· tõ l©u tung ra c¸c hÖ thèng ®a giao thøc (H.320/H.323) ho¹t ®éng rÊt tuyÖt vêi ®ång thêi trªn c¸c m¹ng IP vµ ISDN. ë ®©y ph¶i ®Æt vÊn ®Ò lµ thÕ th× chØ tiªu nh­ thÕ nµo cho viÖc chän m«i tr­êng truyÒn cho c¸c hÖ thèng héi nghÞ truyÒn h×nh? Th«ng th­êng gi¶i ph¸p kh«ng ph¶i lµ gi¸ c¶ thiÕt bÞ mµ lµ gi¸ trÞ khai th¸c. Râ rµng mét h·ng, c«ng ty kh«ng cã m¹ng riªng ISDN vµ kh«ng cã quan hÖ ®èi t¸c víi mét trong c¸c c«ng ty truyÒn th«ng, th× ®Ó x©y dùng m¹ng riªng Héi nghÞ truyÒn h×nh SÏ nhanh chãng chÊp nhËn tniÕt bÞ chuÈn H.323. Hä sÏ cè g¾ng tËn dông tèi ®a sù ®Çu t­ ®· ®­a vµo tr­íc ®©y ®Ó x©y dùng IP hoÆc m¹ng kÕt hîp cña m×nh. Ch­¬ng 2 ChuÈn héi nghÞ truyÒn h×nh H323 vµ c¸c thµnh phÇn cña m¹ng H323 Hä giao thøc H32X 1.1. LÞch sö ph¸t triÓn hä giao th­c H32X Vµo cuèi n¨m 1990 chuÈn quèc tÕ ®Çu tiªn vÒ lÜnh vùc truyÒn h×nh ®­îc th«ng qua - chuÈn H.320 ®Ó hæ trî héi nghÞ truyÒn h×nh theo ISDN. Sau ®ã ITU cßn ®­a ra mét lo¹i khuyÕn nghÞ liªn quan ®Õn lÜnh vùc héi nghÞ truyÒn h×nh. Lo¹t khuyÕn nghÞ nµy, th­êng gäi lµ H.32x, ngoµi chuÈn H.320 cßn chøa trong c¸c chuÈn H.321 - H.324 dïng cho c¸c m¹ng kh¸c nhau. Trong cuèi thËp niªn 90 ®· cã sù bïng næ cña sù ph¸t triÓn m¹ng IP vµ Internet. Chóng ®· biÕn thµnh m«i tr­êng kinh tÕ cña viÖc truyÒn sè liÖu vµ thùc tÕ ®· trë thµnh lµ mét. Tuy nhiªn, kh¸c víi ISDN; m¹ng IP ®­îc trang bÞ ch­a ®­îc tèt (tåi) cho viÖc truyÒn c¸c luång ©m thanh vµ h×nh ¶nh. ViÖc sö dông mét m¹ng IP cã cÊu tróc phøc t¹p ®· dÉn ®Õn xuÊt hiÖn chuÈn H.323 vµo n¨m 1996 (Visual Telephone systÐm and Terminal Equipment for local area network wich provide a non – guaranteed quality of service- ®iÖn tho¹i h×nh vµ thiÕt bÞ ®Çu cuèi phôc vô m¹ng côc bé víi chÊt l­îng phôc vô kh«ng ®­îc ®¶m b¶o). Trong n¨m 1998 ®· th«ng qua phiªn b¶n thø hai cña chuÈn H.323 v.2, c¸c hÖ thèng kÕt nèi ®a ph­¬ng tiÖn trªn c¬ së truyÒn gãi (packet – based multimedia communication systems). Th¸ng 10 n¨m 1999 ®· x©y dùng thªm ph­¬ng ¸n thø ba cña lo¹t khuyÕn nghÞ trªn. 17 Th¸ng 11 n¨m 2001 l¹i ®· th«ng qua ph­¬ng ¸n thø t­ cña chuÈn H.323. Vµ b©y giê H.323 lµ mét trong nh÷ng chuÈn quan träng nhÊt cña ph­¬ng ¸n ®ã. (Tuy nhiªn cho ®Õn nay vÉn cã thÓ nãi r»ng c¸c gi¶i ph¸p cÒ c«ng nghÖ héi nghÞ truyÒn h×nh vÉn lµ ®éc quyÒn, khã thùc hiÖn vµ kiÓm so¸t (control) vµ ®¾t. Sù thiÕu hôt trong c¸c chuÈn vµ còng do sù kh«ng t­¬ng thÝch gi÷a c¸c gi¶i ph¸p cña c¸c h·ng kh¸c nhau ®· giíi h¹n rÊt kh¾c nghiÖt cho sù triÓn khai réng r¶i c«ng nghÖ nµy). B¶ng tæng hîp c¸c giao thøc hä H.32x KhuyÕn nghÞ H.320 H.321 H.322 H.323 H.324 N¨m chÊp nhËn 1990 1995 1995 1996/1998 1996 M¹ng Gi¶i th«ng hÑp ISDN Gi¶i th«ng réng ISDN, ATM, LAN M¹ng truyÒn gãi vµ ®¶m b¶o chÊt l­îng phôc vô(iso Ethernet) M¹ng truyÒn gãi vµ kh«ng ®¶m b¶o chÊt l­îng phôc vô (Ethernet) M¹ng ®iÖn tho¹i th«ng dông(PSTN or POTS) H×nh ¶nh H.261 H.263 H.261 H.263 H.261H.263 H.261H.263 H.261H.263 ©m thanh G.711 G.722 G.728 G.711 G.722 G.728 G.711 G.722 G.728 G.711 G.722 G.728 G.711 G.722 G.728 G.729 ®a ph­¬ng tiÖn H.211 H.211 H.211 H.225.0 H.223 ®iÒu khiÓn H.230 H.242 H.242 H.230 H.242 H.245 H.245 ®¶m b¶o héi nghÞ nhiÒu ®iÓm H.231 H.243 H.231 H.243 H.231 H.243 H.323 Trao ®æi d÷ liÖu T.120 T.120 T.120 T.120 T.120 Nèi chuÈn m¹ng 1.400 ALL1.363 AJM1.361 PHY1.400 1.400& TCP/IP TCP/IP V.34 modem 1.2. Mét sè ®iÓm tæng qu¸t vÒ chuÈn H.323 H.323 lµ khuyÕn nghÞ ITU ®Ó thùc hiÖn trong c¸c m¹ng m¸y tÝnh kh«ng cung cÊp ®¶m b¶o chÊt l­îng dÞch vô(QoS). C¸c m¹ng nh­ vËy bao gåm c¸c m¹ng chuyÓn gãi IP vµ IPX trªn c¬ së Ethernet, Fast Ethernet, vµ Token ring. C¸c khuyÕn nghÞ H.323 Xem xÐt VÊn ®Ò ®iÒu khiÓn th«ng l­îng ®­êng truyÒn Kh¶ n¨ng t¸c ®éng qua l¹i cña c¸c m¹ng TÝnh ®éc lËp c¬ së B¶o ®¶m héi nghÞ nhiÒu ®iÓm B¶o ®¶m truyÒn nhiÒu ®Þa chØ C¸c chuÈn cho codec Phôc vô c¸c nhãm ®Þa chØ VÊn ®Ò ®iÒu khiÓn th«ng l­îng ®­êng truyÒn ViÖc truyÒn th«ng tin l­u l­îng ®­êng truyÒn h×nh t¹o ra sù chÞu t¶i rÊt cao cho c¸c kªnh kÕt nèi. NÕu kh«ng theo dâi sù gia t¨ng cuat ¶i nµy th× kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña nh÷ng dÞch vô cùc kú quan träng cã thÓ bÞ ph¸ vì. V× thÕ c¸c khuyÕn nghÞ cña H.323 ®· xem xÐt viÖ ®iÒu khiÓn th«ng l­îng ®­êng truyÒn. Cã thÓ giíi h¹n c¶ c¸c kÕt nèi ®ång thêi vµ c¶ tæng thong l­îng cho c¸c ph­¬ng ¸n cña H.323. Mçi ®¬n vÞ ®Çu cuèi H.323 cã thÓ ®iÒu khiÓn th«ng l­îng cña m×nh ë nh÷ng tiÓu ban héi nghÞ cô thÓ. (xem c¸c gi¶i ph¸p VCON cho viÖc ®iÒu khiÓn th«ng l­îng). Héi nghÞ gi÷a c¸c m¹ng víi nhau C¸c khuyÕn nghÞ H.323 ®­a ra ph­¬ng tiÖn kÕt nèi c¸c thµnh viªn tham gia héi nghÞ trong c¸c m¹ng kh«ng ®ång nhÊt. VÝ dô, IP vµ ISDN, IP vµ PSTN TÝnh ®éc lËp nÒn H.323 kh«ng g¾n víi bÊt kú gi¶i ph¸p c«ng nghÖ nµo c¶ cïng víi ®¶m b¶o thiÕt bÞvµ ch­¬ng tr×nh. T¸c ®éng qua l¹i cña c¸c ph­¬ng ¸n cã thÓ t¹o ra trªn c¬ së c¸c nÒn kh¸c nhau víi nh÷ng hÖ ®iÒu hµnh kh¸c nhau. §¶m b¶o héi nghÞ nhiÒu ®iÓm C¸c khuyÕn nghÞ H.323 cho phÐp tæ chøc héi nghÞ víi 3 hoÆc nhiÒu h¬n c¸c thµnh viªn tham gia. C¸c héi nghÞ nhiÒu ®iÓm cã thÓ thùc hiÖn c¶ víi viÖc sö dông MCU hay kh«ng cã MCU. (Kh¶ n¨ng kÕt nãi ®a ®iÓm cã thÓ ®­îc bao gåm trong thµnh phÇn kh¸c nhau cña hÖ thèng) §¶m b¶o viÖc truyÒn th«ng nhiÒu ®Þa chØ H.323 ®¶m b¶o viÖc truyÒnnhiÒu ®Þa chØ trong héi nghÞ truyÒn h×nh nhiÒu ®iÓm nÕu m¹ng ®¶m b¶o giao thøc ®iÒu khiÓn nhãm dÞa chØ (nh­ IGMP). Trong khi truyÒn nhiÒu ®Þa chØ chØ mét gãi th«ngtin ®­îc göi cho tÊt c¶ c¸c ®Þa chØ cÇn thiÕt kh«ng göi kÌm thªm. ViÖc truyÒn nhiÒu ®Þa chØ sö dông ®­îc th«ng l­îng t­¬ng ®èi hiÖu qu¶, v× r»ng tµi liÖu göi ®i cho danh s¸ch c¸c ®Þa chØ – ng­êi tham gia ®óng b»ng mét luång. Cã thÓ xem VCON Interactive Multicast H.323thiÕt lËp c¸c chuÈn ®Ó m· ho¸ vµ gi¶i m· c¸c luång tÝn hiÖu ©m thanh vµ h×nh ¶nh vè môc tiªu ®¶m b¶o tÝnh phï hîp cña thiÕt bÞ cña c¸c nhµ s¶n xuÊt kh¸c nhau. Cïng víi ®iÒu ®ã chuÈn t­¬ng ®ãi mÒm dÎo. HiÖn tån t¹i nh÷ng yªu cÇu mµ sù thùc hiÖn chóng lµ b¾t buéc vµ cã kh¶ n¨ng mµ trong tr­êng hîp sö dông chóng còng cÇn thiÕt tu©n thñ chuÈn mét c¸ch nghiªm ngÆt. Ngoµi ra ng­êi thùc hiÖn cã thÓ ®­a vµo c¸c s¶n phÈm ®a ph­¬ng tiÖn vµ nh÷ng ®Ì xuÊt c¸c kh¶ n¨ng phô trî nÕu chóng ta kh«ng m©u thuÉn víi yªu cÇu cã tÝnh b¾t buéc cña chuÈn. TÝnh t­¬ng hîp ®­îc Nh÷ng ng­êi tham gia héi nghÞ muèn giao l­u víi nhau mµ kh«ng quan t©m ®Õn c¸c vÊn ®Ò cã phèi hîp ®­îc víi nhau hay kh«ng. C¸c khuyÕn nghÞ cña H.323 ®¶m b¶o lµm s¸ng tá c¸c kh¶ n¨ng chung nhÊt cña thiÕt bÞ nh÷ng ng­êi sö dông ®Çu cuèi vµ thiÕt lËp sù m· ho¸, cuéc gäi vµ ®iÒu khiÓn tèt nhÊt tõ c¸c giao thøc chung cho c¸c thanh viªn tham gia héi nghÞ. TÝnh mÒm dÎo Héi nghÞ truyÒn h×nh theo chuÈn H.323 cho phÐp c¸c thµnh viªn tham gia mµ thiÕt bÞ ®Çu cuèi cña hä cã nhiÒu kh¶ n¨ng kh¸c nhau. VÝ dô mét trong nh÷ng ng­êi tham gia cã thÓ sö dông ®Çu cuèi chØ cã kh¶ n¨ng thu ©m thanh, trong khi ®ã nh÷ng thµnh viªn kh¸c cã c¸c kh¶ n¨ng truyÒn / nhËn c¶ sè liÖu vµ h×nh ¶nh. 1.3. Xu h­íng ph¸t triÓn cña chuÈn H.323 H.323 v.2 Trong phiªn b¶n thø hai H.323 v.2 nh÷ng khiÕm khuyÕt cña phiªn b¶n tr­íc ®· ®­îc lo¹i bá. C¸c giao thøc hiÖn t¹i : Q.931, H.245 vµ H.225 ®· ®­îc hoµn thiÖn vµ mét lo¹t giao thøc míi ®­îc bæ sung. ¦u thÕ cña phiªn b¶n míi lµ thªm ®­îc nhiÒu chøc n¨ng nh­ an ninh, thiÕt lËp nhanh c¸c cuéc gäi, thªm nhiÒu dÞch vô vµ sù kÕt hîp c¸c giao thøc H.323 vµ T.120. - C¸c chøc n¨ng an ninh(H.235) bao gåm c¬ chÕ kh¼ng ®Þnh r»ng, nh÷ng ng­êi tham gia héi nghÞ ®óng lµ nh÷ng ng­êi ®· d¨ng ký, c¬ chÕ kh¼ng ®Þnh nh÷ng gãi ®· ®­îc chuyÓn ®i kh«ng bÞ thay ®æi vµ nh÷ng th«ng tin ®ang ®­îc chuyÓn ®­îc b¶o vÖ tr¸nh sù tiÕp cËn kh«ng hîp ph¸p. - Chøc n¨ng Fast call setup gi¶i quyÕt vÊn ®Ò khi mµ sau khi tiÕng chu«ng cña mét ng­êi ®èi tho¹i ®i qua, ng­êi thø hai sÏ ph¶i bÞ trÔ v× sù ®i qua cña luång ©m thanh vµ h×nh ¶nh - Giao thøc T.120 ®· ®­îc ®­a vµo ngay phiªn b¶n ®Çu tiªn cña chuÈn H.323, Tuy nhiªn kÞch b¶n ®Ó thiÕt lËp chu«ng gäi rÊt phøc t¹p.Trong phiªn b¶n thø hai c¶u chuÈn H.323 ®­îc gi¶i quyÕt nh­ sau: chuÈn yªu cµu lµm sao, thiÕt bÞ cña nh÷ng ng­êi sö dông ®Çu cuèi ®­îc hç trî ®ång thêi c¶ T.120 vµ H.323, ®­îc kiÓm so¸t b»ng nh÷ng tiÕng chu«ng theo H.323. H¬n n÷a, theo phiªn b¶n thø hai T.120 lµ mét phÇn tuú chän cña H.323 vµ c¸c kh¶ n¨ng ho¹t ®éng theo T.120 ®¹tu ®­îc tuú ë mçi thiÕt bÞ trong héi nghÞ H.323 theo mét c¸ch riªng biÖt. H323 v.3 Trong phiªn b¶n thø ba H.323 v.3 c¸c khuyÕn nghÞ ®· ®­îc ®­a vµo thªm nhiÒu kh¶ n¨ng míi. Tr­íc tiªn chóng liªn quan ®Õn sù bæ sungvµo c¸c khuyÕn nghÞ vµ v¨n b¶n c¬ b¶n H.225.0, hoµn thiÖn cÊu tróc cña chuÈn. Trong sè ®ã næi bËt lªn lµ: Sö dông cã hiÖu qu¶ h¬n sù kÕt nèi c¸c tÝn hiÖu ®· ®­îc thiÕt lËp tr­íc ®©y, nãi riªng, gi÷a cæng ®a ph­¬ng tiÖn vµ bé kiÓm so¸t vïng. Kh¶ n¨ng chuyÓn ®Þa chØ cuéc gäi khi kÕt nèi ®ang ®­îc thiÕt lËp §é thuËn tiÖn cao khi nhËn th«ng tin vÒ nh÷ng ng­êi ®èi tho¹i(Caller ID) Th«ng tin tÝn hiÖu bao gåm ng«n ng÷ cña ng­êi ®èi tho¹i lµm më réng kh¶ n¨ng chÕ biÕn cuéc gäi KiÕn nghÞ c¬ chÕ lµm gi·m nhÑ viÖc thªm vµ c¸c codec míi C¬ chÕ tÝn hiÖu b©y giê cã thÓ sö dông UDP (User Datgram Protocol) thay cho TCP, rÊt quan träng cho héi nghÞ cã nhiÒu ng­êi tham gia. §­a vµ kh¸i niÖm bé ®Çu cuèi gi¶n l­îc (Simple Enpoint Type-SET). Nh÷ng thiÕt bÞ ®Çu cuèi nh­ thÕ cã thÓ duy tr× chØ mét phÇn rÊt nhá c¸c khuyÕn nghÞ cña H.323, tuy nhiªn ®¶m b¶o thùc hiÖn sù kÕt nèi ©m thanh víi c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi kh¸c cña H.323. §­a vµo kh¶ n¨ng SNMP - ®iÒu khiÓn c¸c thiÕt bÞ liªn kÕt héi nghÞ truyÒn h×nh C¬ së th«ng tin ®iÒu khiÓn (MIB) ®­îc m« t¶ b»ng tµi liÖu H.341 H.323 v.4 Phiiªn b¶n thø t­ khuyÕn nghÞ H.323 v.4 ®­îc th«ng qua ngµy 17 th¸ng 11 n¨m 2001. Ng­êi ta ®· ®­a vµo ®ã nhiÒu thay ®æi víi môc ®Ých n©ng cao ®é tin cËy, ®é linh ®éng vµ mÒm dÎo cña c¸c hÖ thèng héi nghÞ truyÒn h×nh. Nh÷ng kh¶ n¨ng míi liªn quan ®Õn c¸c cæng ®a ph­¬ng tiÖn vµ c¸c thiÕt bÞ héi nghÞ nhiÒu ®iÓm, ®­îc h­íng tíi viÖc n©nng cao chÊt l­îng tæ chøc vµ thùc hiÖn héi nghÞ víi sè l­îng lín nh÷ng ng­êi tham dù. D­íi ®©y liÖt kª mét sè ®iÓm míi: NhiÒu c¬ chÕ n©ng cao æn ®Þnh cña ho¹t ®éng héi nghÞ H.323. §pn gi·n ho¸ cÊu tróc cæng ®a ph­¬ng tiÖn víi môc ®Ých t¸ch c¸c modun ®iÒu kiÓn khái c¸c thµnh phÇn c¸c thiÕt bÞ chÊp hµnh. Kh¶ n¨ng ghÐp nhiÒu luång ©m thanh vµ h×nh ¶nh vµo mét RTP Thay ®æi qu¸ tr×nh ®¨ng nhËp trªn bé ®iÒu khiÓn vïng víi môc ®Ých gi·m nhÑ viÖc ®¨ng nhËp sè l­îng lín nh÷ng ng­êi tham gia héi nghÞ. - Hoµn thiÖn c¸c c¬ chÕ ph©n bè t¶i vµ n©ng cao ®ä tin cËy ho¹t ®éng cña c¸c thiÕt bÞ kiÓm so¸t vïng §èi víi c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi H.323ng­êi ta ®­a ra nh÷ng ph­¬ng ph¸p t¸ch ra gi¶i th«ng thùc sù cÇn thiÕt võa cho c¸ch ®Þa chØ ho¸ th«ng th­êng võa cho c¸ch ®Þa chØ ho¸ theo nhãm. 1.4. Ph©n tÝch kü thuËt IP/VC - VideoConferencing qua m¹ng IP HiÖp héi viÔn th«ng quèc tÕ – ITU (International Telecommuncation Union) ®­a ra chuÈn cho c¸c m¸y tÝnh, thiÕt bÞ, dÞch vô VideoConferencing, bao gåm: ChuÈn H.320: Hç trî héi nghÞ qua m¹ng ISDN ChuÈn H.321: Hç trî héi nghÞ qua m¹ng ATM ChuÈn H.322: Hç trî héi nghÞ qua m¹ng ®iÖn tho¹i th­êng ChuÈn H.323: Hç trî héi nghÞ qua m¹ng IP Trong c¸c tiªu chuÈn trªn th× chuÈn H.320 ®ang ®­îc sö dông kh¸ phæ biÕn trong qu¸ khø , tuy nhiªndïng VideoConferencing kh«ng tiÕt kiÖm chi phÝ vµ th­êng gÆp c¸c t×nh tr¹ng vÒ kÕt nèi cña m¹ng; ViÖc ph¶i sö dông c¸c thiÕt bÞ chuyªn dïng cho ISDN khiÕn cho VideoConferencing qua ISDN th­êng chØ giíi h¹n trong ph¹m vi c¸c ®iah ®iÓm nhá hoÆc chØ cã trong mét ssã phßng trong mét ®Þa ®iÓm, bÊt tiÖn khi më réng hÖ thèng sau nµy. ChuÈn H.322 kh«ng ®¶m b¶o chÊt l­îng vÒ ©m thanh vµ h×nh ¶nh. H¬n n÷a H.320, H.321, H.322 kh«ng tËn dông ®­îc h¹ tÇng c¬ së lµ m¹ng VAREnet ®· cã. V× c¸c lý do trªn nªn chóng kh«ng ®­îc chän c¸c chuÈn H.320, H.321, H.322 ®Ó thùc hiÖn VideoConferencing. ViÖc thùc hiÖnVideoConferencing qua m¹ng IP (theo chuÈn H.323) – cßn gäi lµ IP/VC – cã ­u ®iÓm lµ gi¸ rÎ ®a d¹ng vÒ c¸c chñng lo¹i thiÕt bÞ. Cã thÓ nãi n¬i ®©u cã m¹ng IP cã tèc ®é cho phÐp th× n¬i ®ã cã thÓ thùc hiÖn ®­îc VideoConferencing qua m¹ng IP. IP/VC gióp ng­êi dïng tiÕt kiÖm chi phÝ ®¸ng kÓ v× tÊt c¶ mäi lo¹i d÷ liÖu, ©m thanh, h×nh ¶nh ®Òu ®­îc gom chung trªn cïng mét lo¹i ®­êng truyÒn, lµm gi·m thêi gian rçi cña ®­êng truyÒn xuèng tèi thiÓu . H¬n thÕ n÷a, c¸c tÝn hiÖu ©m thanh, h×nh ¶nh ®Òu ®­îc nÐn l¹i tr­íc khi ®ãng gãi göi au m¹ng gióp cho viÖc t¨ng hiÖu xuÊt ®­êng truyÒn. HiÖn nay viÖc thùc hiÖn IP/VC dïng chuÈn H.323 trë nªn rÊt th«ng dông. H.323 lµ mét chuÈn thÕ hÖ míi vÒ truyÒn dÉn ®a ph­¬ng tiÖn ë thêi gian thùc th«ng qua m¹ng IP. H.323 hç trî IP/VC ë møc ®é chuyªn nghiÖp víi c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi chuyªn dông cho c¸c phßng héi th¶o, c¸c thiÕt bÞ qu¶n lý kÕt nèi vµ chÊt l­îng cuéc gäi. Dïng H.323 ®Ó thùc hiÖn gi¶i ph¸p IP/VC cã nhiÒu ­u ®iÓm vÒ gi¸ c¶, sù linh ho¹t, kh¶ n¨ng t­¬ng thÝch më réng víi c¸c thiÕt bÞ cña chuÈn kh¸c nh­ H.320. HiÖn nay cã rÊt nhiÒu s¶n phÈm hç trî chuÈn H.323 cho phÐp ng­êi dïng cã nhiÒu lùa chän tuú theo yªu cÇu sö dông cña m×nh. Ngoµi ra còng kh«ng thÓ kh«ng nãi ®Õn viÖc thùc hiÖn VideoConferencing b»ng gi¶i ph¸p IP Multicast. ¦u ®iÓm cña VideoConferencing b»ng Multicast lµ tiÕt kiÖm ®­îc b¨ng th«ng khi thùc hiÖn héi nghÞ ®a ®iÓm. ¦u ®iÓm thø hai lµ vÒ mÆt gi¸ c¶, viÖc x©y dùng hÖ thèng VideoConferencing dïng IP Multicast kh«ng ®ßi hái thiÕ bÞ MCU (Multipoint Control Unit) ®¾t tiÒn ®Ó qu¶n lý c¸c ®iÓm tham gia héi nghÞ. Tuy nhiªn ®Ó thùc hiÖn VideoConferencing dïng IP Multicast ®ßi hái c¸c thiÕt bÞ m¹ng còng nh­ hÖ ®iÒu hµnh ph¶i hç trù giao thøc IP Multicast. V× ®©y lµ kü thuËt míi nªn hiÖn t¹i ch­a cã nhiÒu nhµ s¶n xuÊt thiÕt bÞ H.323 hç trî giao thøc nµy trong c¸c s¶n phÈm VideoConferencing ®Çu cuèi cña m×nh. HiÖn nay cã mét sè phÇn mÒm cung cÊp gi¶i ph¸p héi nghÞ dïng IP Multicast nh­ MBONE tools (VIC - RAT), Microsoft Exchange 2000 Conferencing Server ... 2. CÊu tróc nÒn t¶ng cña m¹ng H.323 ChuÈn H.323 lµ mét nÒn t¶ng vÒ truyÒn dÉn ®a ph­¬ng tiÖn ë thêi gian thùc qua m¹ng IP, bao gåm c¶ Internet. H.323 ®­îc ®­a ra bëi héi nghÞ viÔn th«ng quèc tÕ - ITU (International Telecommuncations Unit). H.323 bao gåm c¸c phÇn nh­ : H.225 – RAS, Q.931, H.245 RTP/RTCP vµ audio/video codec. - RAS – Resgistration, Admision and status: Giao thøc ®¨ng ký, cho phÐp vµ tr¹ng th¸i lµ giao thøc sö dông gi÷a c¸c thiÕt bÞ H.323 vµ gatekeeper cho phÐp sù ®¨ng ký cña c¸c thiÕ bÞ. RAS dïng ®Ó thùc hiÖn viÖc ®¨ng ký, kiÓm so¸t viÖc cho phÐp, thay ®æi b¨ng th«ng, tr¹ng thÝa vµ c¸c thñ tôc tho¸t khái gi÷a c¸c thiÕt bÞ H.323 vµ gatekeeper. - H.225: qu¶n lý b¶o mËt vµ x¸c thùc. - H.245: qu¶n lý c¸c kªnh truyÒn th«ng, trao ®æi tÝn hiÖu kiÓm so¸t ®Çu cuèi tíi ®Çu cuèi. - Q.931: qu¶n lý thiÕt lËp vµ kÕt thóc héi nghÞ. - C¸c chuÈn vÒ audio nh­ G711, G722, G723, G728 - C¸c chuÈn vÒ Video mh­ H261, H263 G.711 G.722 G.728 G.729 G.723.1.1 Presentation H.261 H.263 T.127 T.126 T.124 T.125/T.1222 RICP RAS RIP H.450.1 H.450.3 H.450.2 X.244.0 H.245 H.225 H.235 UDB TCP Audio signal Application Video signal Data signal Session Transport Network Data link Physical supplementary Services Control H2 : H.323 Protocols in relation to the OSI model 3.2.2 C¸c ®Æc ®iÓm cña chuÈn H.323 ChuÈn H.323 cã mét sè ®Æc ®iÓm nh­ sau: - kh¶ n¨ng qu¶n lý b¨ng th«ng cho phÐp hä cã thÓ giíi h¹n c¶ sè kÕt nèi ®ång thêi vµ c¶ tæng dung l­îng cho c¸c ph­¬ng ¸n cña H.323. Mçi ®¬n vÞ ®Çu cuèi cña H.323 cã thÓ ®iÒu khiÓn th«ng l­îng cña m×nh ë nh÷ng tiÓu ban héi nghÞ cô thÓ. - Kh¶ n¨ng t¸c ®éng qua l¹i gi÷a c¸c m¹ng cho phÐp c¸c thµnh viªn tham gia héi nghÞ trong c¸c m¹ng kh«ng ®ång nhÊt . vÝ dô; IP vµ ISDN, IP vµ PSTN. - ChuÈn H.323 kh«ng phô thuéc trùc tiÕp vµo bÊt cø phÇn cøng hay hÖ ®iÒu hµnh nµo, nªn cã thÓ triÓn khai réng r¶i trªn nhiÒu gi¶i ph¸p nh­ PC hay c¸c s¶n phÈm chuyªn dông. - H.323 cã thÓ hç trî héi nghÞ cho 2,3 hay nhiÒu bé ®Çu cuèi mµ kh«ng cÇn ®Õn bé qu¶n lý kÕt nèi ®a ®iÓm (Multipoint conrtol unit). Kh¶ n¨ng kÕt nèi ®a ®iÓm cã thÓ ®­îc bao gåm trong c¸c thµnh phÇn cña hÖ thèng. - H.323 cho phÐp héi nghÞ cã thÓ triÓn khai víi c¸c ®iÓm ®Çu cuèi cã nhiÒu kh¶ n¨ng kh¸c nhau. VÝ dô mét trong nh÷ng ng­êi tham gia cã thÓ sö dông ®©ï cuèi chØ cã kh¶ n¨ng thu ©m thanh, trong khi ®ã nh÷ng thµnh viªn kh¸c cã thÓ cã c¸c kh¶ n¨ng truyÒn/nhËn c¶ sè liÖu vµ h×nh ¶nh. H.323 Audio TÝn hiÖu ©m thanh chøa ®ùng ©m thanh ®· ®­îc nÐn vµ sè ho¸ (th«ng th­êng lµ lêi nãi). H.323 hç trî c¸c thuËt to¸n audio codec ITU, bao gåm G711 cho lêi nãi ®­îc truyÒn t¶i ë tèc ®é 56 hay 64 kbps. Hç trî tuú chän c¸c chuÈn ©m thanh kh¸c cña ITU nh­ G722, G723, G728, G729, mµ mçi chuÈn ph¶n ¸nh sù c©n b»ng gi÷a c¸c yÕu tè nh­ chÊt l­îng ©m thanh, bit rate, n¨ng lùc tÝnh to¸n vµ ®é trÔ cña tÝn hiÖu. Mét sè chuÈn ©m thanh codec Frame size (bytÐ) Frames/ packest Packets/ sec Payload size/sec Bits/sec G723 20 1 2 3 33.33 16.67 11.11 20 40 60 5333 5333 5333 G723 24 1 2 3 33.33 16.67 11.11 24 48 72 6400 6400 6400 G711 240 1 2 3 33.33 16.67 11.11 240 480 720 64000 64000 64000 H.323 Video: C¸c ®Çu cuèi hç trî h×nh H.323 ph¶i hç trî H261 codec, hç trî tuú chän cho chuÈn H263. H261 chØ hç trî QCIF vµ CIF cßn H263 hç trî SQCIF (Sub-QCIF), QCIF, CIF, 4CIF, 16CIF. V× c¶ chuÈn H261vµ H263 ®Òu hç trî QCIF (Quarter common Intermediate Format) nªn sù liªn l¹c th«ng tin gi÷a c¸c ®iÓm ®Çu cuèi lµ hoµn toµn kh¶ thi. Mét sè chuÈn h×nh ¶nh Format Image Size H261 H263 Uncompressed bitrate (Mbit/s) 10 frames/s 30 frames/s grey colour grey Colour SQCIF 128x96 Tuú chän Yªu cÇu 1.0 1.5 3.0 4.4 QCIF 174x144 Yªu cÇu Yªu cÇu 2.0 3.0 6.1 9.1 CIF 352x288 Tuú chän Tuú chän 8.1 12.2 24.3 36.5 4CIF 704x576 N/A Tuú chän 32.4 48.7 97.3 146.0 16CIF 1408x1152 N/A Tuú chän 129.8 194.6 389.3 583.9 ChuÈn H261 cung cÊp kh¶ n¨ng t­¬ng thÝch xuyªn suèt c¸c khuyÕn nghÞ cña ITU vµ ®­îc dïng víi c¸c kªnh truyÒn d÷ liÖu Nx64 kbps. H263 m· ho¸ toµn bé c¸c frame khëi ®µu, sau ®ã chØ m· nh÷ng kh¸c nhau gi÷a c¸c frame khëi ®Çu vµ c¸c frame kÕ tiÕp ®Ó gi¶m thiÓu tèi ®a viÖc truyÒn gãi. Sù bï cña cö ®éng lµm t¨ng c­êng chÊt l­îng h×nh ¶nh. ChuÈn H263 lµ chuÈn bæ sung sau cña chuÈn H261. ChuÈn nµy t¨ng c­êng mét c¸ch ®¸ng kÓ chÊt l­îng h×nh ¶nh nhê sö dông kû thuËt ­íc l­îng sù dÞch chuyÓn n÷a ¶nh ®iÓm (haft - pixel), tiªn ®o¸n frame, vµ b¶ng m· huffman nh»m tèi ­u c¸c truyÒn dÉn tèc ®é thÊp H.323 data :H.323 hç trî d÷ liÖu qua chuÈn T.120 trªn client vµ MCU. TÝn hiÖu H.323 :H.323 chØ dïng mét cæng cho tÝn hiÖu Q.931. Cæng dïng cho tÝn hiÖu H245, héi tho¹i, h×nh ¶nh hay d÷ liÖu ®­îc thu xÕp ®éng gi÷a c¸c ®iÓm ®Çu cuèi. Tuy nhiªn viÖc sö dông c¸c cæng ®éng cã thÓ t¹o ra khã kh¨n khi chóng ta cÇn thùc hiÖn viÖc b¶o mËtgi÷a c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi. Nh÷ng gãi ©m thanh vµ h×nh ¶nh dÔ bÞ rít, cho nªn TCP ®­îc dïng cho H245 control chanel, cho T.120 data chanel, vµ cho call signaling chanel trong khi UDP ®­îc dïng cho ©m thanh, h×nh ¶nh vµ RAS chanel. 3.2.3 C¸c thiÕt bÞ tham gia H.323 terminal:H.323 terminal lµ thiÕt bÞ ®Çu cuèi (terminal - voice, video, data) dïng ®Ó tham gia héi nghÞ, nã cã thÓ kÕt nèi hai chiÒu thêi gian thùc víi c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi H.323 kh¸c, víi getway hay MCU. ViÖc kÕt nèi bao gåm nh÷ng th«ng tin vÒ ®iÒu khiÓn, hiÓn thÞ, ©m thanh, h×nh ¶nh hoÆc tÊt c¶ c¸c tÝnh n¨ng. C¸c H.323 terminal ph¶i hç trî c¸c tÝnh n¨ng sau: - H.245 - Q.931 - RAS - RTP/RTCP H.323 terminal cã thÓ hç trî tuú chän c¸c tÝnh n¨ng sau: - Video codecs - T.120 (data conferencing protocols) MCU capabilities H×nh vÏ H3 M« t¶ kiÕn tróc t¹i Terminal H.323 cña Cisco Video Conference Architecture a typical H.323 Terminal Video I/O Equipment Audio I/O Equipment User Data Applications System Control User Interface H.225.0 Layer Locall Area Network Intererface recovery Path Delay Video codec H261, H263 Audio condec G711, G722, G723, G728 G729 System control H×nh 3: kiÕn tróc t¹i Terminal H.323 cña Cisco Gatekeeper: Gatekeeper lµ thµnh phÇn kiÓm so¸t trong hÖ thèng VideoConferencing, nã cung cÊp dÞch vô kiÓm so¸t cuéc gäi ®Õn c¸c ®iÓm ®Çu cuèi H.323. khi cã Gatekeeper hiÖn diÖn trªn m¹ng, chuÈn H.323 yªu cÇu c¸c terminal tham gia héi nghÞ ph¶i d¨ng ký vµ cho phÐp Gatekeeper ®ång nhÊt vµ ®iÒu khiÓn ho¹t ®éng cña chóng. Tuy nhiªn nÕu Gatekeeper kh«ng hiÖn diÖn trªn m¹ng th× c¸c terminal ®­îc phÐp tù ®iÒu khiÓn c¸c cuéc goi/cho phÐp kÕt nèi th«ng qua ®Þa chØ IP cña m×nh mµ kh«ng cÇn ph¶i d¨ng ký qua Gatekeeper. Gatekeeper cung cÊp c¸c dÞch vô sau: - Address translation: chøc n¨ng nµy cho phÐp t¹o ¸nh x¹ (map) gi÷a tªn alias hoÆc “video telephone number” cña ng­êi tham gia thµnh ®Þa chØ IP cña terminal. - Adimsions control: chøc n¨ng nµy cho phÐp chÊp nhËn hay kh­íc tõ cuéi gäi dùa trªn nhiÒu tiªu chuÈn kh¸c nhau, ch¼ng h¹n nh­ b¨ng th«ng hiÖn cã cña m¹ng, møc ®é cho phÐp cña ng­êi dïng (User authorization level). - Bandwidth control and management: Gatekeeper cã thÓ chÊp nhËn hay kh­íc tõ cuéc gäi dùa trªn tæng sè b¨ng th«ng m¹ng hiÖn cã dùa trªn sè l­îng tèi ®a cuéc gäi ®­îc phÐp ®Õn m¹ng. §iÒu nµy cho phÐp tr¸nh g©y ra t¾c nghÏn m¹ng. - Zone management : mçi Gatekeeper thiÕt lËp mét vïng (zone) qu¶n lý cña m×nh, trong ®ã cã thÓ bao gåm c¸c terminal, getway, MCU. Gatekeeper ®iÒu khiÓn c¸c thiÕt bÞ trong vïng cña m×nh, cho phÐp c¸c thiÕt bÞo ®¨ng nhËp hay rêi khái, ®iÒu khiÓn c¸c truy cËp tõ c¸c H.323 terminal bªn ngoµi ®Õn c¸c thiÕt bÞ bªn trong vïng qu¶n lý cña m×nh. - Call control signaling: Gatekeeper cã thÓ tù nã xö lý c¸c tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn cuéc gäi (Call control signaling) ®èi víi c¸c cuéc gäi ®Æc biÖt (particular), hoÆc cho phÐp c¸c th«ng tin nµy bá qua nã vµ ®i th¼ng trùc tiÕp ®Õn c¸c terminal tham gia. - Call authorization: Gatekeeper cã thÓ tõ chèi c¸c cuéc gäi tõ mét terminal kh«ng ®­îc phÐp. Call management and tracking: l­u gi÷ danh s¸ch c¸c cuéc gäi H.323 ®· ®­îc thiÕt lËp. - PBX: Gatekeeper cã thÓ cung cÊp c¸c dÞch vô “PBX-Like” nh­ call identification, call forwarding vµ call transfer. H×nh vÏ H4 vµ H5 M« t¶ râ h¬n vÒ chøc n¨ng vµ ho¹t ®éng cña Gatekeeper trong m« h×nh cña Cisco: Admission Control With Cisco IOS MCM Gatekeeper – Call Across WAN Cisco IOS Gatekeeper May I call 2111 with a bandwidth of 384K? Call flow H.323 RAS signaling Yes You Can! zone 2 zone 1 IP WAN Admission Control Via Zone BandWidth in the Cisco IOS MCM Gatepeer H×nh4: Admission - Cisco Admission Control With Cisco IOS MCM Gatekeeper – Call Across WAN Cisco IOS Gatekeeper Call flow H.323 RAS signaling May I call 2111 with a bandwidth of 384K? No, Not Enough Bandwidth zone 2 zone 1 IP WAN x2111 x1111 Admission Control Via Zone BandWidth in the Cisco IOS MCM Gatepeer H5: Admission Control - Cisco Multipoint control unit (MCU): MCU hç trî héi nghÞ ®a ®iÓm gi÷a ba hay nhiÒu terminal víi nhau. MCU bao gåm MC (Multipoint contrrol) vµ c¸c tÝnh n¨ng tuú chän cña MP (Multipoint processor). H.323 cho phÐp cÊu h×nh héi nghÞ mét c¸ch tËp trung hay ph©n t¸n. Cêu h×nh tËp trung cÇn ph¶i cã MCU trong khi cÊu h×nh ph©n t¸ncã thÓ qu¶n lý bëi c«ng nghÖ IP Multicast. Gateway: Gateway lµ thµnh phÇn tuú chän trong hÖ thèng H.323, vµ lµ ®iÓm cuèi trªn m¹ng LAN nh»m cung cÊp kÕt nèi hai chiÒu thêi gian thùc gi÷a c¸c H.323 terminal hay c¸c getway kh¸c trªn LAN vµ trªn c¸c terminal kh¸c cña m¹ng WAN. Trong m« h×nh héi nghÞ ®iÓm - ®iÓm th× c¸c thµnh phÇn MCU, Getway lµ kh«ng cÇn ph¶i cã, do ®ã ë ®©y chóng t«i kh«ng ®i s©u m« t¶ vÒ MCU vµ Getway vµ thËm chÝ nÕu chØ ®¬n thuÇn thùc hiÖn héi nghÞ truyÒn h×nh ®iÓm - ®iÓm gi÷a hai thiÕt bÞ ®Çu cuèi th× kh«ng cÇn ph¶i cã Gatekeeper. Khi ph¸t triÓn x©y dùng héi nghÞ truyÒn h×nh ®a ®iÓm vÒ sau, chóng ta còng cã thÓ kh«ng cÇn ®Õn c¸c thiÕt bÞ chuyªn dông MCU, Getway ®¾t tiÒn, mµ hoµn toµn cã thÓ thay x©y dùng c¸c m¸y chñ cµi ®Æt c¸c ch­¬ng tr×nh phÇn mÒm t­¬ng øng ®Ó thay thÕ (vÝ dô nh­ openmcu, pstngw ch¹y trªn c¸c hÖ ®iÒu hµnh linux, freeBSD hay Win32). H×nh vÏ (H6)minh ho¹ râ h¬n vÒ c¸c ho¹t ®éng c¬ b¶n cña H.323 khi thùc hiÖn kÕt nèi ®iÓm - ®iÓm mµ kh«ng dïng ®Õn Gatekeeper, trong ®ã: (1) Terminal A khái ®éng göi th«ng ®iÖp setup chøa ®Þa chØ ®Ých ®Õn cho Terminal B (2) Terminal B tr¶ lêi b»ng c¸ch göi l¹i th«ng ®iÖp Q.931 Alert. (3) Vµ kÌm theo sau lµ th«ng ®iÖp Connect nÕu nh­ cuéc gäi nµy ®­îc chÊp nhËp. (4)Sau ®ã c¶ hai Terminal sÏ göi cho nhau th«ng ®iÖp CapabilitySet chøa ®ùng c¸c th«ng tin cÒ kiÓu media, lùa chän codec. (5) Mçi Terminal sÏ tr¶ lêi l¹i c¸c th«ng ®iÖp CapabilitySetAck. Th«ng sè vÒ n¨ng lùc (Capability) cña mçi Terminal cã thÓ ®­îc göi l¹i t¹i bÊt cø thêi ®iÓm nµo trong suèt cuéc gäi. (6-8) Khái ®éng x¸c nhËn Master/ slave. Qu¸ tr×nh nµy diÔn ra nh»m tr¸nh sù xung ®ét gi÷a hai Terminal sÏ trao ®æi mét sè ngÉu nhiªn (random number) ®Ó x¸c ®Þnh Terminal nµo sÏ lµ master vµ Terminal nµo sÏ lµ slave. 1. Setup 2. Alerting 3. Connect 4. TermCapSet 5. TermCapAck 6. mSDet 7. mSDetAck 8. mSDetConfirm 9. openReq 10. openAck 11. endSession 12.ReleaseComplet Q.931 messages H.245 messages 1 4 A 5 6 8 9 10 11 12 2 3 5 4 B 7 10 9 11 H6: Trao ®æi th«ng ®iÖp Q.931 vµ H.245 Gi÷a hai H.323 Terminal (9-10) sau ®ã hai Terminal b¾t ®Çu qu¸ tr×nh më kªnh logical. C¶ kªnh video vµ audio lµ unidirectional trong khi kªnh d÷ liÖu lµ bi-directional. C¸c th«ng ®iÖp ®iÒu khiÓn H.245 kh¸c cã thÓ tiÕp tôc trao ®æi gi÷a c¸c Terminal ®Ó th«ng b¸o c¸c th«ng sè ®Þnh d¹ng media, yªu cÇu video key frame, thay ®æi bitrate .. . (11) §Ó kÕt thóc cuéc gäi mét terminalsex göi th«ng ®iÖp endsesion. Khi mét terminal nhËn ®­îc th«ng ®iÖp endsesion, nã sÏ göi tr¶ l¹i mét th«ng ®iÖp nh­ thÕ cho terminal kia. (12) Terminal khái ph¸t kÕt thóc cuéc gäi sau khi nhËn ®­îc th«ng ®iÖp endsesion ph¶n håi sÏ göi ®i th«ng ®iÖp Q.931 ReleaseComplete vµ kÕt thóc cuéc gäi 4. TÝnh to¸n b¨ng th«ng cho m« h×nh ip/vc 4.1 C¸c th«ng sè kü thuËt cña thiÕt bÞ ®Çu cuèi B¨ng th«ng cÇn thiÕt cho cuéc gäi H.323 phô thuéc vµo dßng d÷ liÖu sinh ra bëi thiÕt bÞ ®Çu cuèi H.323. Trong ®ã kÝch th­íc, chÊt l­îng h×nh ¶nh, ©m thanh vµ c¸c chuÈn m· ho¸ ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh. D­íi ®©y lµ b¶ng c¸c th«ng sè cña mét thiÕt bÞ ®Çu cuèi H.323 (cña h·ng polycom vµ Sony(h×nh vÏ); ®èi víi c¸c thiÕt bÞ cña h·ng kh¸c cã cïng tÝnh n¨ng th× hoµn toµn t­¬ng tù): STT ThiÕt bÞ ®Çu cuèi H.323 C¸c chuÈn m· ho¸ tiÕng ®­îc hç trî C¸c chuÈn m· ho¸ h×nh ®­îc hç trî Tèc ®é dßng d÷ liÖu H.323 1 ViewStaion H.323 (Polycom) G728, G722, G711, Polycom Acoustic plus 716 H261 AnnexD H263 Annex L,F,T,I 15fps @ 56 - 320 kbps 30fps @ 384 - 758 kbps 2 ViewStaion FX G728, G722, G711, Polycom Acoustic plus 716 H261 AnnexD H263 Annex L,F,T,I,J,U, u 15fps @ 56 - 320 kbps 30fps @ 384 - 758 kbps 3 Sony PCS 16000 G728, G722, G711, G723 ITU standard: H261, H263 15/30fps @ 56 - 1024 kbps 4.2 TÝnh to¸n b¨ng th«ng Víi c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi, c¸c chuÉn m· ho¸ h×nh, tiÕng cã thÓ thay ®æi do tèc ®é dßng d÷ liÖu sinh ra bëi c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi cã thÓ thay ®æi. VÝ dô víi c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi dïng chuÈn mµ ho¸ h×nh H261 (cho phÐp kh¶ n¨ng nÐn lµ 10 lÇn hoÆc h¬n), m· ho¸ tiÕng G771 t¹o nªn chÊt l­îng ©m thanh h×nh ¶nh t­¬ng d­¬ngvíi TV; h×nh ¶nh sö dông chÕ ®é ph©n gi¶i QCIF (176x144) víi cÊp ®é 30 h×nh/s, tèc ®é dßng d÷ liÖu sinh ra ®­îc tÝnh: H×nh ¶nh ch­a nÐn: 9.1 Mbit/s = 9318 Kbit/s H×nh ¶nh sau nÐn (H261): à b¨ng th«ng ~~120 Kbps ¢m thanh (64 Kbps) + H×nh ¶nh (120 Kbps) = 184 Kbps Nõu h×nh ¶nh sö dông chÕ ®«j ph©n gi¶i QCIFvíi tèc ®é 15 h×nh/s, ttèc ®é dßng d÷ liÖu sinh ra lµ: ¢m thanh (64 Kbps) + H×nh ¶nh (120 Kbps) = 124 Kbps khi sö dông Video trªn m¹ng IP, b¨ng th«ng cÇn thiÕt sÏ lín h¬n so víi tèc ®é dßng th«ng tin thùc sù sinh ra bëi c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi H.323. §iÒu nµy s¶y ra lµ bëi tr­íc khi göi ®i, dong th«ng tin ®­îc ®ãng gãi RTP/UDP/IP. Do ®ã b¨ng th«ng cÇn thiÕt cho cuéc gäi H.323 cã thÓ ®­îc tÝnh theo c«ng thøc : B¨ng th«ng cÇn thiÕt ~~ tèc ®é dßng d÷ liÖu thùc + 20% Theo c«ng thøc trªn th× mét cuéc gäi H.323 víi tèc ®é 184 kbps cÇn b¨ng th«ng tèi thiÓu lµ 220 kbps ®Ó cã thÓ tryÒn ®­îc trªn m¹ng IP. Trªn m«i tr­êng m¹ng VARnet t¹i trung t©m khoa häc tù nhiªn & c«ng nghÖ Quèc Gia, ®a sè c¸c ®¬n vÞ ®­îc kÕt nèi víi ®­êng truyÒn tèc ®é cao (10/100/1000 Mbps), tuy nhiªn trªn ®ã sö dông rÊt nhiÒu c¸c lo¹i h×nh dÞch vô kh¸c nhau (nh­ Email, Web, Data ...) Nªn chóng t«i ®Ò nghÞ sö dông héi nghÞ truyÒn h×nh ®ung chuÈn ©m thanh lµ G711, chuÈn h×nh ¶nh lµ H263/H261 sö dông QCIF ®Ó ®¶m b¶o ®­îc ©m thanh vµ h×nh ¶nh t­¬ng ®ãi trung thùc, nh­ vËy b¨ng th«ng yªu cÇu sÏ vµo kho¶ng 220kbps, víi dù tr÷ b¨ng th«ng 256 kbps viÖc thùc hiÖn héi nghÞ truyÒn h×nh lµ hoµn toµn kh¶ thi.Tuy nhiªn, tuú vµo tÝnh chÊt quy m« cña héi nghÞ cã thÓ thay ®æi c¸c chuÈn ©m thanh vµ h×nh ¶nh ®Ó cã thÓ t¨ng/gi·m b¨ng th«ng yªu cÇu. Ch¼ng h¹n víi nh÷ng héi nghÞ yªu cÇu chÊt l­îng ©m thanh, h×nh ¶nh cao (©m thanh râ h×nh ¶nh lín vµ s¾c nÐt) th× cã thÓ ­u tiªn dïng CIF (352x288), lóc ®ã b¨ng th«ng yªu cÇu cã thÓ lµ 652 kbps. Trªn m«i tr­êng m¹ng VARnet víi backbone 10/100/1000 Mbps, b¨ng th«ng yªu cÇu nµy lµ hoµn toµn chÊp nhËnh ®­îc, kh«ng g©y ¶nh h­ëng vµ bÞ ¶nh h­ëng víi c¸c tiÖn Ých m¹ng kh¸c. 5. mét sã gi¶i phÊp phÇn mÒm th«ng dông Bªn c¹nh c¸c thiÕt bÞ chuyªn dông nh­ Polycom ViewStaion FX, Sony PCS 16000 ... cßn cã c¸c phÇn mÒm tiÖn Ých cho phÕp thùc hiÖn héi nghÞ truyÒn h×nh mµ kh«ng cÇn ®Õn c¸c thiÕt bÞ chuyªn dông ®¾t tiÒn. Trong ®ã trh«ng dông h¬n c¶ lµ s¶n phÈm cña Microsoft NetMeeting, CuSeeme ch¹y trªn Windows9x trë lªn, GnomeMeeting ch¹y trªn nÒn Linux, FreeBSD. C¸c b¶ng m« t¶ sau minh ho¹ mét sè s¶n phÈm hç trî héi nghÞ truyÒn h×nh: Product Audio Video App Sharing Chat Gate Keeper Free Version Avail Platforms Microsoft NetMeeting Yes Yes Yes Yes Yes Yes 9x, NT, 200, XP Internet VideoPhone Yes Yes no no no Yes 9X, NT CuseeMe Yes Yes Yes Yes Yes 9X, NT, 2000, XP Vocal InternetPhone Yes Yes Yes no Demo 9X, NT, Mac Gnome Meeting Yes Yes Yes Yes Yes Linux, FreeBSD Product G.711 GSM G.729 G.723.1 H.261 H.263 Microsoft NetMeeting Yes No Yes Yes Yes Internet VideoPhone CuseeMe Yes Yes Yes Yes Vocal InternetPhone Yes Yes No Gnome Meeting Yes No No Yes Yes 5.1 Microsoft Netmeting Microsoft Netmeting lµ phÇn mÒm tiÖn Ých cho phÐp liªn l¹c vµ céng t¸c theo thêi gian thùc th«ng qua m¹ng internet hoÆc intranet, ®©y lµ phÇn mÒm miÔn phÝ ch¹y trªn c¸c hÖ ®iÒu hµnh Win9X trë lªn. ng­êi sö dông NetMeeting cã thÓ liªn l¹c víi nhau trªn m¹ng b»ng kü thuËt ©m thanh, h×nh ¶nh thêi gian thùc , ng­êi sö dông còng cã thÓ lµm viÖc chung trªn cïng mét ch­¬ng tr×nh øng dông, viÕt b¶ng, truyÒn tÖp, hay trß chuyÖn. NetMeetinghç trî c¸c USB camera còng nh­ c¸c camera dïng qua c¹c chuyªn dông, tiÖn lîi cho viÖc chän lùa c¸c thiÕt bÞ thu nhËn h×nh ¶nh. Trªn Internet, ng­êi sö dông NetMeeting cã thÓ kÕt nèi víi nh÷ng ng­êi sö dông NetMeeting kh¸c th«ng qua giao thøc ISL (Microsoft internet locator service), cho phÐp c¸c thµnh viªn thùc hiÖn cuéc gäi tõ mét th­ môc ®éng trong NetMeeting hay trªn trang Web. NetMeeting hç trî c¸c chuÈn th«ng tin quèc tÕ cho héi nghÞ truyÒn h×nh (H.323), Vµ héi nghÞ d÷ liÖu (T.120). NetMeeting cã thÓ kÕt nèi vµ céng t¸c víi c¸c s¶n phÈm , thiÕt bÞ t­¬ng thÝch hoÆc dùa trªn c¸c chuÈn nµy trong c¸c cuéc héi nghÞ trùc tuyÕn. Ng­êi sö dông cã thÓ kÕt nèi b»ng modem, ISDN, m¹ng LAN sö dông chuÈn TCP/IP. Phiªn b¶n míi nhÊt cña NetMeeting (3.0) hoµn toµn t­¬ng thÝch víi c¸c phiªn b¶n cñ cña nã (2.0, 2.1, 2.11) . 5.1.1 C¸c tÝnh n¨ng cña Microsoft Netmeting trong héi nghÞ truyÒn h×nh: Microsoft Netmeting cã c¸c tÝnh n¨ng sau: - KiÓm so¸t chÊt l­îng h×nh ¶nh ®­îc nhËn, c©nn b»ng gi÷a nhu cÇu chÊt l­îng cao hay hiÖu qu¶ cao - §iÒu chØnh cña sæ h×nh ¶nh ®Ó phãng to hay thu nhá h×nh ¶nh. - Xem qua h×nh ¶nh tr­íc khi tham dù héi th¶o. - TruyÒn h×nh ¶nh ngay khi cuéc gäi b¾t ®Çu vµ c¸c tÝnh n¨ng dõng/hiÖn trong suèt cuéc gäi. - Tù ®éng c©n b»ng hiÖu xuÊt ©m thanh vµ h×nh ¶nh dùa trªn tèc ®é kÕt nèi. - T¨ng hiÖu xuÊt nÐn/gi¶i nÐn h×nh ¶nh ngay trªn m¸y tÝnh cã kh¶ n¨ng MMX. - Hç trî truyÒn h×nh ®a ®iÓm ®­îc tæ chøc bëi c¸c m¸y chñ héi th¶o vµ gateway dïng chuÈn H.323. - Cã thÓ dïng Netmeting ®Ó tæ chøc c¸c cuéc héi nghÞ ®iÓm - ®iÓm hoÆc dïng lµm client trong hÖ thèng héi nghÞ truyÒn h×nh ®a ®iÓm hay héi nghÞ truyÒn h×nh dïng c«ng nghÖ Multicast. 5.1.2 KiÕn tróc cña Microsoft Netmeting ; Microsoft Netmeting cã c¶ hai chøc n¨ng: võa lµ client võa lµ mét Platform. Client cung cÊp kh¶ n¨ng tham gia c¸c cuéc héi nghÞ truyÒn h×nh, d÷ liÖu. Cßn Netmeting Platform cung cÊp giao diÖn lËp tr×nh øng dông (API) cho phÐp ng­êi ph¸t triÓn phÇn mÒm tÝch hîp c¸c ®Æc tÝnh héi nghÞ trùc tuyÕn trong ph©n mªm øng dông. PhÇn cèt lâi cña kiÕn tróc Microsoft Netmeting lµ mét chuçi c¸c chuÈn vÒ héi nghÞ truyÒn h×nh, d÷ liÖu vµ dÞch vô th­ môc. H×nh vÏ sau minh ho¹ sù kÕt hîp gi÷a c¸c chuÈn hay gi÷a c¸c tÇng transport, application, user interface, vµ Netmeting SDK (software Development kit) h×nh thµnh nªn kiÕn tróc Netmeting. H×nh vÏ H7 m« t¶ cho ta thÊy râ h¬n kiÕn tróc cña Microsoft Netmeting : 5.1.3 kh¶ n¨ng t­¬ng thÝch víi c¸c thiÕt bÞ vµ s¶n phÈm kh¸c: Microsoft Netmeting cã thÓ lµm viÖc víi c¸c s¶n phÈm vµ dÞch vô vÒ héi nghÞ dùa trªn chuÈn ITU. Sù t­¬ng thÝch nµy rÊt quan träng v× c¸c lý do: - T­¬ng víi c¸c kü thuËt hiÖn cã - Sù liªn l¹c gi÷a c¸c vÞ trÝ côc bé vµ vÞ trÝ ë xa cña mét tæ chøc, hç trî cho ng­êi sö dông trªn c¸c nÒn t¶ng vµ m¹ng kh¸c nhau. - Hç trî cho c¸c s¶n phÈm liªn l¹c víi Netmeting theo nhiÒu møc vÒ ®Æc ®iÓm vµ chøc n¨ng. Minh ho¹ sau sÏ chØ cho ta thÊy râ h¬n vÒ kh¶ n¨ng t­¬ng thÝch cña Netmeting (xem h×nh 8) H×nh vÏ H8 minh ho¹ cho c¸c kÞch b¶n: - Trong mét tæ, chøc nh÷ng ng­êi sö dông Netmeeting cã thÓ kÕt nèi víi nhau qua m¹ng internet. Mé server héi nghÞ H.323 hay T.120 cã thÓ cung cÊp dÞch vô d÷ liÖu, ©m thanh h×nh ¶nh cho c¸c client t­¬ng thÝch. - Mét gateway H.323 cã thÓ dïg lµm cÇu nèi gi÷a m¹ng bªn trong vµ bªn ngoµi ®i qua mét Firwall, hæ trî c¸c kÕt nèi ©m thanh, h×nh ¶nh. - Ng­êi sö dông Netmeeting cã thÓ cã thÓ tham gia héi nghÞ ®a ®iÓm víi c¸c client T.120. Server T.120 cung cÊp dÞch vô ®iÒu khiÓn cho Data conferencing. - Ng­êi sö dông Netmeeting cã thÓ cã thÓ tham gia héi nghÞ §iÓm – §iÓm víi c¸c client H.323. Tuú theo kh¶ n¨ng cña c¸c client H.323, héi nghÞ d÷ liÖu T.120 cã thÓ ®­îc hç trî cïng víi hé nghÞ truyÒn h×nh. Server H.323 cung cÊp dÞch vô ®iÒu khiÓn cho kÞch b¶n héi nghÞ nµy - Qua nét Gateway, ng­êi sö dông Netmeeting cã thÓ kÕt nèi víi hÖ thèng H.323 – hÖ thèng cung cÊp tin hiÖu ©m thanh vµ h×nh ¶nh qua m¹ng ISDN, vµ víi c¸c hÖ thèng H.324 - HÖ thèng cung cÊp tÝn hiÖu ©m thanh vµ h×nh ¶nh qua ®­êng ®iÖn tho¹i chuÈn. Ngoµi ra mét server H.320 còng cã thÓ dïng ®Ó kÕt nèi víi nhiÒu hÖ thèng H.320 - Gateway H.323 còng cho phÐp ng­êi sö dông NetMeeting kÕt nèi víi nh÷ng ng­êi ë m¹ng PSTN (Public Swithed Telephone Network). - Mét Gatekeeper H.323 cã thÓ dïng ®Ó cung cÊp dÞch vô m¹ng cho NetMeeting, ch¼ng h¹n nh­ ®Þnh tuyÕn c¸c cuéc gäi ®i qua Firewall, PSTN vµ giíi h¹n sè cuéc gäi cã thÓ xÈy ra cïng mét lóc. 5.1.4 §¸nh gi¸ b¨ng th«ng m¹ng khi dïng NetMeeting: a) C¸c ph­¬ng ph¸p tèi ­u ho¸ b¨ng th«ng cña NetMeeting: §Ó tèi ­u ho¸ b¨ng th«ng, NetMeeting sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p sau ®Ó gi¶m cùc tiÓu l­u l­îng truyÒn trªn m¹ng vµ ®¹t cùc ®¹i hiÖu suÊt: - Qu¶n lý vµ ®iÒu khiÓn b¨ng th«ng th«ng minh - Tèi ­u d÷ liÖu b»ng ph­¬ng ph¸p nÐn, dïng vïng ®Öm vµ c¸c c«ng cô kh¸c + Qu¶n lý vµ ®iÒu khiÓn b¨ng th«ng th«ng minh : NetMeeting qu¶n lý hiÖu suÊt (b¨ng th«ng trung b×nh ®­îc dïng) cña tÝn hiÖu ©m thanh, h×nh ¶nh vµ d÷ liÖu qua m¹ng trªn c¬ së tõng client. §iÒu nµy ®¶m b¶o ho¹t ®éng tr«i ch¶y c¶u c¸c thµnh phÇn NetMeeting vµ tµi nguyªn b¨ng th«ng trªn m¹ng. NetMeeting còng cã thÓ qu¶n lý b¨ng th«ng b»ng c¸ch dïng c¸c tÝnh n¨ng policy cña Window(9x, NT4.0, 2000, XP) §Ó ®Æt giíi h¹n trªn tæ hîp tÝn hiÖu ©m thanh, h×nh ¶nh. Mçi hÖ thèng con ©m thanh, h×nh ¶nh vµ d÷ liÖu trong NetMeeting t¹o ra c¸c dßng tÝn hiÖu cã tèc ®é riªng. HÖ thèng con ©m thanh sinh ra dßng d÷ liÖu cã tèc ®é riªng víi gi¸ trÞ kh«ng ®æi. HÖ thèng con h×nh ¶nh sinh ra dßng d÷ liÖu cã tèc ®é biÕn ®æi tuú thuéc vµo møc ®é chuyÓn ®éng, chÊt l­îng vµ kÝch cë cña h×nh ¶nh. HÖ thèng con d÷ liÖu sinh ra dßng tÝn hiÖu phô thuéc vµo øng dông chia sÎ ®­îc dïng. Trong cuéc gäi NetMeeting, dßng ©m tahnh ®­îc g¸n ®é ­u tiªn cao nhÊt, kÕ ®Õn lµ dßng d÷ liÖu, vµ cuèi cïng lµ dßng h×nh ¶nh. NetMeeting ®­îc cÊu h×nh víi c¸c b¨ng th«ng tiªu biÓu trªn bèn lo¹i m¹ng sau: - Modem 14.4 Kbps - Modem 28.8 Kbps hoÆc nhanh h¬n. - Cable, xDSL hay ISDN. - LAN. Ng­êi sö dông chän l­a th«ng sè m¹ng thÝch hîp khi cÊu h×nh NetMeeting, vµ gi¸ trÞ b¨ng th«ng t­¬ng øng sÏ ®­îc sö dông xuyªn suèt cuéc gäi. VÝ dô: NetMeeting dïng gi¸ trÞ b¨ng th«ng ngÇm ®Þnh lµ 435.19 Kbps xho kÕt nèi qua LAN. Trong mét cuéc gäi NetMeeting, dong ©m tahnh sö dông b¨ng th«ng ®Çu tiªn, kÕ ®Õn lµ dßng d÷ liÖu, sau ®ã lµ hÖ thèng con h×nh ¶nh sÏ sö dông phÇn b¨ng th«ng con l¹i ®Ó göi tÝn hiÖu h×nh ¶nh. NÕu kh«ng cßn b¨ng th«ng, hÖ thèng con h×nh ¶nh sÏ gøi víi tèc ®é tèi thiÓu vµ c¹nh tranh víi hÖ thèng con d÷ liÖu ®Ó göi tÝn hiÖu. Ngoµi ra, ®Ó dÆt gi¸ trÞ giíi h¹n cho b¨ng th«ng ©m thanh vµ h×nh ¶nh ta cã thÓ dïng tiÖn Ých NetMeeting Policy, tuy nhiªn tiÖn Ých nµy mçi khi cÇn ®Æt l¹i th«ng sè b¨ng th«ng th× ph¶i setup l¹i tõ ®Çu. + Tèi ­u ho¸ d÷ liÖu: nÐn, vung ®Öm, vµ c¸c c«ng cô kh¸c : NetMeeting ph¶i ®iÒu chØnh ®éng c¸c tµi nguyªn m¹ng, CPU, vµ d÷ liÖu ®å ho¹ sinh ra bëi NetMeeting vµ c¸c ph­¬ng tr×nh chia sÏ. Do ®ã NetMeeting ph¶i sö dông c¸c kû thuËt sau ®Ó ®¹t hiÖu suÊt cùc ®¹i vµ gi¶m cùc tiÓu d÷ liÖu cÇn truyÒn : - Caching Graphical Objocts: Dïng c¬ chÕ vïng ®Öm cho c¸c ®èi t­îng ®å ho¹. - Specialized bitmap compression: nÐn ¶nh bitmap. - Sending Graphical information as orders: göi c¸c lÖn ®å ho¹ thay v× göi c¸c bitmap cËp nhËt ¶nh. - Smart-order encoding: Nhí c¸c lÖnh ®å h¹o th­êng sö dïng. - Outgoing data queue: Tæ chøc hµng ®îi l­u c¸c hµm ®å ho¹ trong tr­êng hîp ch­¬ng tr×nh gäi c¸c lÖnh ®å ho¹ nhanh h¬n khi truyÒn c¸c lÖnh nµy. - Smart spoiling: Xo¸ khái hµng ®îi c¸c lÖnh mµ h×nh ¶nh cña nã ®· bÞ che khuÊt bëi c¸c ¶nh kh¸c trªn mµn h×nh. - Smart monitoring: Khi outgoing data queue qu¸ lín, NetMeeting kh«ng göi c¸c lÖnh ®å ho¹ trªn hµng ®îi n÷a mµ lÊy th«ng tin trªn mµn h×nh, kÕt xuÊt råi göi ®i mét lÇn. b. KÕt qu¶ sö dông b¨ng th«ng cña NetMeeting: KÕt qu¶ sö dông b¨ng th«ng cña NetMeeting cßn tuú thuéc vµo cÊu h×nh m¹ng vµ nh÷ng yÕu tè nh­ tèc ®é router, Hub, Backbone vµ c¸c ®o¹n Ethernet chia sÏ hay kh«ng chia sÏ. Ta cã thÓ tæng hîp c¸c ®Æc ®iÓm cña b¨ng th«ng héi nghÞ truyÒn h×nh dïng NetMeeting nh­ sau: - Víi héi th¶o chØ dïng ©m thanh - ë chÕ ®é mÆc ®Þnh, NetMeeting chØ dïng m· ho¸ b¨ng th«ng thÊp cho ©m thanh(G723.1) vµ h×nh ¶nh(h263). VÝ dô m· ho¸ ©m thanh G723.1 chØ yªu cÇu 6.4Kbps, céng thªm kho¶ng 40% cho header cña gãi IP. M· ho¸ ë b¨ng th«ng cao h¬n chØ ®­îc dïng khi cã yªu cÇu cña cña ng­êi sö dông hoÆc c¸c ch­¬ng tr×nh øng dông kh¸c - HiÖu suÊt h×nh ¶nh cã thÓ thay ®æi tuú thuéc th«ng l­¬ng m¹ng, nh­ng ©m thanh th× kh«ng lu«n ®æi. - Khi kh«ng cã c¸c ho¹t ®éng ©m thanh, h×nh ¶nh NetMeeting sÏ tr¨ b»ng th«ng sè vÒ 0. - Trong suèt héi nghÞ truyÒn h×nh, NetMeeting truyÒn toµn bé frame video sau mçi 15 gi©y ®Ó cËp nhËt l¹i h×nh ¶nh. 5.2 CUseeMe CuseeMe lµ s¶n phÈm th­¬ng m¹i cho phÐp thùc hiÖn héi nghÞ truyÒn h×nh thêi gian thùc hiÖn trªn m¸y tÝnh th«ng qua m¹ng IP. Còng gièng nh­ Microsoft NetMeeting, CuseeMe hæ trî ®Çy ®ñ chuÈn H.323, vµ hoµn toµn t­¬ng thÝch víi c¸c s¶n phÈm thiÕt bÞ vµ phÇn mÒm theo chuÈn H.323 kh¸c. Tuy nhiªn CuseeMe kh«ng hæ trî T.120 cho phÐp héi nghÞ d÷ liÖu. CuseeMe hæ trî c¸c chuÈn ©m thanh: G711, G723 vµ c¸c chuÈn h×nh ¶nh H261, H263(CIF/QCIF) h×nh9 Mét ®iÓm m¹nh cña CuseeMe so víi NetMeeting lµ tÝnh mÒm giÎo trong viÖc lùa chon Audio/Video codec vµ lùa chän b¨ng th«ng thÝch hîp cho héi nghÞ, cho phÐp ng­êi dïng cè ®Þnh b¨ng th«ng nhËn vµ göi d÷ liÖu. CuseeMe hæ trî nhiÒu lo¹i Camera kh¸c nhau, kÓ c¶ c¸c lo¹i Camera kÕt nèi vµo m¸y tÝnh qua cæng USB hay kÕt nèi qua cæng cña c¸c vØ chuyªn dông. CÊu h×nh m¸y tèi thiÓu ®Ó cahþ ch­¬ng tr×nh CuseeMe5.0: - Windows 98Se, ME hoÆc Windows 2000 - 500 MHz pentium III processor - 64 hoÆc 128 MB - 10MB æ cøng - KÕt nèi m¹ng LAN hoÆc Modem, HoÆc ISDN CuseeMe cho phÐp tèi ®a 12 ng­êi tham gia héi nghÞ (dïng CUseeMe) mµ kh«ng cÇn ph¶i dïng MCU. 5.3 GNOMEMEETING GnomeMeeting lµ tiÖn Ých cho phÐp thùc hiÖn héi nghÞ truyÒn h×nh thêi gian thùc theo chuÈn H.323, ®©y lµ tiÖn Ých phÇn mÒm miÔm phÝ trªn hÖ ®iÒu hµnh Linux vµ FreeBSD qua m¹ng IP. GnomeMeeting cã mét sè ®Æc tÝnh nh­ sau: - Hç trî H245 Tunnelling, fast start, vµ tù ®éng trë lêi khi cã cuéc gäi ®Õn . - Hç trî c¸c chuÈn ©m thanh : LPC10, GSM-06.10, MS-GSM, G711-Alaw, G711-Ulaw, G726 vµ Speex. - Hæ trî c¸c chuÈn h×nh ¶nh: H.261-QCIF vµ H.261-CIF - TÝnh n¨ng ®iÒu khiÓn b¨ng th«ng. - Cã thÓ lµm viÖc víi NAT - Cã thÓ cahþ trªn m«i tr­êng Gnome hay KDE. - GnomeMeeting kh«ng hæ trî c¸c tÝnh n¨ng d÷ liÖu GnomeMeeting hoµn toµn t­¬ng thÝch víi c¸c s¶n phÈm, thiÕt bÞ hay c¸c phÇn mÒm tiÖn Ých kh¸c theo chuÈn H.323. ë ®©y chóng t«i muèn nãi ®Õn tÝnh ®a d¹ng tiÖn Ých héi nghÞ truyÒn h×nh trªn c¸c hÖ ®iÒu hµnh kh¸c nhau chø kh«ng khuyÕn c¸o sö dông bëi giao diÖn vµ hÖ ®iÒu hµnh kh«ng th©n thiÖn cho ng­êi dïng, h¬n thÕ n­a c¸c tiÖn Ých hæ trî cña GnomeMeeting kh«ng phong phó b»ng c¸c tiÖn Ých phÇn mÒm kh¸c ch¹y trªn Windows. 5.4 ONWAN Zydacron OnWAN lµ s¶n phÈm phÇn mÒm ®i kÌm theo vØ Z35x cña Zydacron. VØ Z35x cña Zydacronlµ vØ chuyªn dông cho phÐp Camera kÕt nèi vµo cæng S-Video, cæng composite trªn vØ. Ngoµi ra vØ Z35x cßn hæ trî 01 cæng RJ45 cho phÐp kÕt nèi víi m¹ng LAN. C¸c camera kÕt nèi qua cæng S-Video cho phÐp cã nhiÒu lùa chän ®Ó t¨ng chÊt l­îng h×nh ¶nh ®Çu vµo, tuú theo yªu cÇu héi nghÞ cã thÓ chän lùa c¸c laäi camera chuyªn dông cã gãc quÐt lín vµ chÊt l­îng h×nh ¶nh cao, hay lµ chon c¸c camera cã gãc quÐt nhá, chÊt l­îng võa ph¶i. S¶n phÈm X35x vµ phÇn mÒm ONWAN hoµn toµn tu©n theo chuÈn H.323, hæ trî Gatekeeper vµ Gateway, dÔ dµng kÕt nèi víi c¸c s¶n phÈm, thiÕt bÞ vµ tiÖn Ých phÇn mÒm H.323 kh¸c. MÆt kh¸c vØ Z35x còng hæ trî cho phÐp c¸c phÇn mÒm tiÖn Ých kh¸c cã thÓ sö dông c¸c camera kÕt nèi víi vØ. Do ®ã khi dïng víi Z35x chóng ta kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i dïng ONWAN mµ cã thÓ dïng c¸c phÇn mÒm thay thÕ kh¸c tuú theo yªu cÇu tÝnh n¨ng cña héi nghÞ. vÒ mÆt b¨ng th«ng, ONWAN Zydacron cho phÐp chän lùa kÕt nãi víi nhiÒu tèc ®é kh¸c nhau theo 64xk(k=1 ®Õn 12), tøc lµ cã thÓ truyÒn tõ 64kbps ®Õn 768 Kbps. H10: ONWAN Dial – Bandwidth Network