Trí nhớ, trí nhớ lôgíc và các biện pháp rèn luyện các phẩm chất trí nhớ lôgic cho học viên tại Học viện Kỹ thuật quân sự

Đề tài tiểu luận: TrÝ nhí, trÝ nhí l«gÝc vµ c¸c biÖn ph¸p rÌn luyÖn c¸c phÈm chÊt trÝ nhí l«gic cho häc viªn t¹i Häc viÖn Kü thuËt qu©n sù. Më ®Çu C«ng cuéc ®æi míi ph¸t triÓn toµn diÖn nÒn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc theo h­íng CNH, H§H ®· vµ ®ang ®Æt ra nh÷ng yªu cÇu n©ng cao tr×nh ®é nhËn thøc cña mçi ng­êi vÒ c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸, x· héi. §Æc biÖt lµ vÊn ®Ò lÜnh héi tri thøc khoa häc vµ vËn dông chóng trong ho¹t ®éng thùc tiÔn hiÖn nay lµ vÊn ®Ò ®­îc §¶ng, Nhµ n­íc ®Æc biÖt quan t©m. Víi ®Æc thï lµ m«i tr­êng ®µo t¹o vµ nghiªn cøu khoa häc kü thuËt hµng ®Çu cña Qu©n ®éi, trong nh÷ng n¨m qua Häc viÖn Kü thuËt qu©n sù ®· cã nh÷ng chñ tr­¬ng, biÖn ph¸p tÝch cùc trong viÖc ph¸t triÓn trÝ nhí nãi chung vµ ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc cho häc viªn nãi riªng trong lÜnh héi tri thøc b»ng viÖc ®æi míi néi dung, ch­¬ng tr×nh, ph­¬ng ph¸p, h×nh thøc, ph­¬ng tiÖn kü thuËt d¹y häc. Tuy nhiªn sù ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc cña ng­êi häc còng cßn nhiÒu h¹n chÕ, yÕu kÐm, biÓu hiÖn ë viÖc: Häc viªn ch­a tÝch cùc häc tËp, viÖc x¸c ®Þnh ®éng c¬ th¸i ®é häc tËp ch­a ®óng ®¾n, tr×nh ®é n¾m kiÕn thøc ch­a v÷ng ch¾c,dÔ quªn, kh¶ n¨ng ph©n tÝch, tæng hîp, kh¸i qu¸t ho¸, tr×u t­îng ho¸ vµ vËn dông kiÕn thøc ®ã trong vạch ®Þnh chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p l·nh ®¹o ®¬n vÞ trong gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò mµ ho¹t ®éng thùc tiÔn ®Æt ra cßn h¹n chÕ. §Ó kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ trong ghi nhí kiến thức, tài liệu vµ gãp phÇn n©ng cao n¨ng lùc lÜnh héi tri thøc khoa häc, n¨ng lùc häc tËp, n¨ng lùc vËn dông kiÕn thøc trong ho¹t ®éng c«ng t¸c sau nµy. Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu lµm tiÓu luËn t«i ®· chän h­íng nghiªn cøu víi néi dung: TrÝ nhí, trÝ nhí l«gÝc vµ c¸c biÖn ph¸p rÌn luyÖn c¸c phÈm chÊt trÝ nhí l«gic cho häc viªn t¹i Häc viÖn Kü thuËt qu©n sù. Víi mong muèn xem xÐt, nh×n nhËn l¹i ®ång thời cñng cè vµ ph¸t triÓn trÝ nhí cho häc viªn trong häc tËp vµ nghiªn cøu khoa học. NỘI DUNG I-C¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn cña c¸c biÖn ph¸p t©m lý nh»m ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc cho häc viªn trong häc tËp, nghiªn cøu khoa häc ë HVKTQS. 1. C¬ së lý luËn 1.1. C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n a. TrÝ nhí TrÝ nhí – vÊn ®Ò trung t©m trong mäi ho¹t ®éng cña con ng­êi ®Æc biÖt lµ trong lÜnh héi tri thøc, tÝch luü vèn kinh nghiÖm vµ vËn dông chóng vµo trong ho¹t ®éng thùc tiÔn. Ngay tõ thêi cæ ®¹i ®· cã rÊt nhiÒu nhµ khoa häc tËp trung nghiªn cøu vÒ vÊn ®Ò trÝ nhí, cïng víi sù ph¸t triÓn cña lÞch sö x· héi loµi ng­êi, ngµy nay vÊn ®Ò trÝ nhí ®· trë thµnh ®èi t­îng nghiªn cøu cña nhiÒu nhµ khoa häc, nhiÒu ngµnh khoa häc. Tuy nhiªn, trÝ nhí theo quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c Lªnin ®Õn nay vÉn ®­îc coi lµ chÝnh x¸c nhÊt.TrÝ nhí lµ c¸c qu¸ tr×nh ghi nhí gi÷ l¹i vµ t¸i hiÖn nh÷ng kinh nghiÖm ®· tr¶i qua cña con ng­êi. TrÝ nhí lµ mét ho¹t ®éng t©m lý phøc t¹p bao gåm c¸c qu¸ tr×nh c¬ b¶n : ghi nhí, gi÷ l¹i t¸i hiÖn (nhí l¹i nhËn l¹i). C¸c qu¸ tr×nh trªn cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, bæ sung cho nhau trong mét thÓ thèng nhÊt t¹o nªn kho tµng trÝ nhí cña con ng­êi. TrÝ nhí phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè nh­: néi dung, tÝnh chÊt cña tµi liÖu cÇn nhí, ph­¬ng ph¸p ghi nhí…C¬ së sinh lý cña trÝ nhí lµ sù thiÕt lËp, gi÷ l¹i vµ xuÊt hiÖn trë l¹i nh÷ng ®­êng liªn hÖ thÇn kinh t¹m thêi vµ nh÷ng biÕn ®æi sinh hãa, ®iÖn sinh diễn ra trong vá n·o vµ phÇn d­íi vá cña con ng­êi. Nh÷ng ®­êng liªn hÖ thÇn kinh t¹m thêi ®ã ®­îc cñng cè t­¬ng ®èi v÷ng ch¾c nhê cã sù lÆp ®i lÆp l¹i nhiÒu lÇn vµ cã thêi gian nhÊt ®Þnh ®Ó cñng cè. b. TrÝ nhí l«gÝc vµ trÝ nhí l«gÝc cña häc viªn qu©n sù Còng gièng nh­ trÝ nhí, nghiªn cøu vÒ trÝ nhí l«gÝc còng cã nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau. §©y lµ lo¹i trÝ nhí ph¶n ¸nh nh÷ng ý nghÜa, t­ t­ëng cña con ng­êi. Trong ®ã hÖ thèng tÝn hiÖu thø hai cã vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi lo¹i trÝ nhí nµy. Lo¹i trÝ nhí nµy ngµy cµng chiÕm vÞ trÝ quan träng, chñ ®éng ë con ng­êi, nã chi phèi c¶ sù ph¸t triÓn cña c¸c lo¹i trÝ nhí kh¸c vµ gi÷ vai trß chÝnh trong sù lÜnh héi cña con ng­êi. Ta cã thÓ rót ra mét sè kÕt luËn : TrÝ nhí l«gic lµ mét kiÓu lo¹i trÝ nhí cao nhÊt trong c¸c kiÓu lo¹i trÝ nhí cña ng­êi häc TrÝ nhí l«gic chñ yÕu dùa trªn sù th«ng hiÓu néi dung, ý nghÜa vµ b¶n chÊt cña vÊn ®Ò cÇn nhí. TrÝ nhí l«gic g¾n liền víi qu¸ tr×nh t­ duy vµ t­ëng t­îng TrÝ nhí l«gic lµ mét d¹ng ho¹t ®éng ë Häc viÖn Kü thuËt qu©n sù, víi nhiÖm vô lµ ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé sü quan khoa häc phôc vô cho qu©n ®éi. Ho¹t ®éng trung t©m chñ yÕu lµ ho¹t ®éng d¹y häc, gi¸o dôc vµ rÌn luyÖn ng­êi häc nh»m trang bÞ cho hä mét hÖ thèng kiÕn thøc, kü n¨ng, kü x¶o, ph¸t triÓn kh¶ n¨ng t­ duy s¸ng t¹o h×nh thµnh nh÷ng phÈm chÊt nh©n c¸ch cña ng­êi sÜ quan trong t­¬ng lai. TrÝ nhí l«gÝc cña häc viªn qu©n sù ®­îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn mét phÇn nhê nh­ vËy. D­íi gãc ®é t©m lý häc cã thÓ xem xÐt trÝ nhí l«gÝc cña häc viªn qu©n sù d­íi c¸c khÝa c¹nh sau: Thø nhÊt: TrÝ nhí l«gÝc cña häc viªn qu©n sù lµ lo¹i trÝ nhí g¾n liÒn víi ®Æc thï ho¹t ®éng qu©n sù, nh»m môc ®Ých ghi nhí ®Çy ®ñ c¸c néi dung huÊn luyÖn theo môc tiªu, yªu cÇu ®µo t¹o ®· ®­îc ®Æt ra tr­íc khi lÜnh héi tri thøc, kü n¨ng, kü x¶o, kinh nghiÖm, n¨ng lùc ho¹t ®éng ®­îc ng­êi d¹y truyÒn thô theo chuyªn ngµnh ®µo t¹o ®Ó vËn dông, ph¸t triÓn nã trong ho¹t ®éng thùc tiÔn sau nµy. Thø hai: Néi dung c¸c tµi liÖu cÇn nhí rÊt réng vµ s©u, bao gåm hÖ thèng c¸c kiÕn thøc khoa häc c¬ b¶n, khoa häc c¬ së chuyªn ngµnh, c¸c kü x¶o, kü n¨ng nghÒ nghiÖp qu©n sù, hÖ thèng nh÷ng kinh nghiÖm ho¹t ®éng s¸ng t¹o, hÖ thèng c¸c chuÈn mùc gi¸ trÞ vÒ th¸i ®é hµnh vi, nh©n c¸ch qu©n nh©n vµ tr×nh ®é nhËn thøc ®èi víi c¸c vÊn ®Ò tù nhiªn, x· héi, qu©n ®éi trong qu¸ khø vµ t­¬ng lai. Thø ba: ViÖc ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc cña häc viªn cÊp qu©n sù diÔn ra trong sù phèi hîp ho¹t ®éng cña ng­êi d¹y vµ ng­êi häc thÓ hiÖn ë viÖc ng­êi d¹y tæ chøc, rÌn luyÖn ph­¬ng ph¸p nhí l«gÝc cho ng­êi häc, ®ång thêi ng­êi häc tù tæ chøc ra c¸c ph­¬ng ph¸p rÌn luyÖn trÝ nhí l«gÝc trªn c¬ së n¾m v÷ng néi dung, ý nghÜa, b¶n chÊt cña vÊn ®Ò cÇn nhí. Thø t­: TrÝ nhí l«gÝc cña häc viªn qu©n sù lu«n lu«n vËn ®éng vµ ph¸t triÓn, xong sù ph¸t triÓn nh­ thÕ nµo ®iÒu ®ã phô thuéc vµo kh¶ n¨ng suy luËn l«gÝc cña tõng häc viªn, vµo viÖc sö dông c¸c c¸ch thøc, biÖn ph¸p, c«ng cô, ph­¬ng ph¸p nhí cho phï hîp víi b¶n th©n ®Ó lÜnh héi néi dung häc tËp mét c¸ch nhanh nhÊt, ®Çy ®ñ nhÊt vµ chÝnh x¸c nhÊt, ®óng víi môc tiªu, yªu cÇu ®µo t¹o cña nhµ tr­êng ®· ®Æt ra. Thø n¨m: Néi dung cña trÝ nhí l«gÝc ph¶n ¸nh ý nghÜa t­ t­ëng cña con ng­êi, cña ho¹t ®éng qu©n sù g¾n víi chøc tr¸ch, chuyªn m«n cña tõng qu©n nh©n. Nh­ vËy, trÝ nhí l«gÝc cña häc viªn qu©n sù lµ lo¹i trÝ nhí dùa trªn viÖc n¾m ch¾c b¶n chÊt, néi dung vµ ý nghÜa cña c¸c tµi liÖu cÇn nhí, t×m ra c¸c ®iÓm tùa trong néi dung chÝnhvµ c¸c mèi liªn hÖ, tÝnh l«gÝc cña tµi liÖu cÇn nhí tõ ®ã h×nh dung vµ nhí l¹i. Trong qu¸ tr×nh nhí l«gÝc cã thÓ sö dông ng«n ng÷ nãi, viÕt tãm t¾t, biÓu diÔn l¹i b»ng s¬ ®å, biÓu ®å theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh, trÝ nhí l«gÝc l­u gi÷ c¸c tµi liÖu l©u dµi vµ v÷ng ch¾c v× vËy khi quªn cã thÓ suy luËn nhanh chãng nhí l¹i, hiÖu qu¶ cña viÖc ghi nhí nµy râ rµng cao h¬n h¼n trÝ nhí m¸y mãc. c. Ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc cña häc viªn cÊp ph©n ®éi Kh¸i niÖm vÒ ph¸t triÓn, ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc ®­îc ®Ò cËp vµ sö dông trong nhiÒu lÜnh vùc khoa häc vµ ®êi sèng. Theo Tõ ®iÓn tiÕng viÖt th×: “Ph¸t triÓn lµ biÕn ®æi hoÆc lµm cho biÕn ®æi tõ Ýt ®Õn nhiÒu, hÑp ®Õn réng, thÊp ®Õn cao, ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p”. Còng trªn quan ®iÓm Êy, qua thùc tiÔn nghiªn cøu c¸c nhµ kinh ®iÓn M¸c- Lªnin kh¼ng ®Þnh r»ng: ®· nãi ®Õn ph¸t triÓn lµ cã sù biÕn ®æi, nh­ng kh«ng ph¶i mäi sù biÕn ®æi ®Òu ®ång nghÜa víi sù ph¸t triÓn mµ sù biÕn ®æi ®ã ph¶i lµ sù biÕn ®æi vÒ chÊt, biÕn ®æi theo sù tiÕn bé, theo h­íng ®i lªn. D­íi gãc ®é t©m lý häc, còng cã nhiÒu quan ®iÓm vµ c¸ch gi¶i thÝch kh¸c nhau vÒ sù ph¸t triÓn vµ ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc. Tõ nh÷ng quan ®iÓm chung vÒ ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc vµ xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng häc tËp cña häc viªn cÊp ph©n ®éi ë Häc viÖn Kü thuËt qu©n sù t«i cho r»ng: Ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc cho häc viªn qu©n sù lµ qu¸ tr×nh t¸c ®éng s­ ph¹m t¹o ra sù biÕn ®æi vÒ chÊt trong ho¹t ®éng nhËn thøc, ®Æc tr­ng ë sù tiÕn bé, ®i lªn trong ghi nhí, l­u gi÷ vµ t¸i hiÖn l¹i tµi liÖu ®· tri gi¸c mét c¸ch chÝnh x¸c, linh ho¹t, ®éc ®¸o vµ s¸ng t¹o cña ng­êi häc nh»m thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô häc tËp theo ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o. Nh­ vËy sù ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc cña häc viªn qu©n sù ®­îc nghiªn cøu trong giíi h¹n trong ho¹t ®éng nhËn thøc, tøc lµ ho¹t ®éng ph¶n ¸nh b¶n th©n hiÖn thùc kh¸ch quan (tù nhiªn x· héi) cña ng­êi häc. V× vËy khi nghiªn cøu t×m hiÓu ®¸nh gi¸ vÒ sù ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc cña häc viªn qu©n sù cÇn ®Æt trong ho¹t ®éng nhËn thøc vµ nh÷ng ®Æc tÝnh vèn cã cña løa tuæi thanh niªn nh­ tÝnh linh ho¹t, tÝnh s¸ng t¹o, kh¶ n¨ng t­ duy vµ øng dông biÓu hiÖn cô thÓ trong ph¸t hiÖn vÊn ®Ò, trong sö dông kiÕn thøc ®· ghi nhí ®­îc ®Ó vËn dông gi¶i quyÕt vÊn ®Ò mµ thùc tiÔn ®Æt ra hay trong tÝnh tÝch cùc cña viÖc rÌn luyÖn kh¶ n¨ng nhí l«gÝc theo trËt tù vÊn ®Ò. 2. Nh÷ng ®Æc tr­ng c¬ b¶n cña trÝ nhí l«gÝc 2.1. Dùa trªn c¬ së t×m ra mèi quan hÖ bªn trong cã tÝnh quy luËt cña trÝ thøc, n¾m v÷ng néi dung, ý nghÜa cña vÊn ®Ò §©y lµ ®Æc tr­ng næi bËt nhÊt cña trÝ nhí l«gÝc, ®Æc tr­ng ph¶n ¸nh cña trÝ nhí l«gÝc, tõ viÖc ng­êi häc tri gi¸c tµi liÖu b»ng c¸c gi¸c quan, sù vËt, hiÖn t­îng ®­îc ph¶n ¸nh vµo trong bé ãc cña con ng­êi, nh÷ng tµi liÖu Êy ®­îc ph¶n ¸nh mét c¸ch chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ hay kh«ng ®iÒu ®ã phô thuéc vµo kh¶ n¨ng nhí cña mçi c¸ nh©n. ë mçi mét ho¹t ®éng cña con ng­êi ®Òu cã sù tham gia chØ ®¹o cña trÝ nhí do ®ã muèn n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng thùc tiÔn th× tr­íc hÕt cÇn ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ cña hµnh ®éng ghi nhí theo mét l«gÝc nhÊt ®Þnh cña sù vËt, hiÖn t­îng. NÕu xÐt ë h×nh thøc trÝ nhí l«gÝc th× nã thuéc vÒ chñ quan nh­ng nã l¹i lµ s¶n phÈm cña bé ãc mçi mét ng­êi do ®ã xÐt vÒ néi dung cña trÝ nhí l«gÝc th× nã l¹i thuéc vÒ kh¸ch quan do hiÖn thùc kh¸ch quan qui ®Þnh. 2.2. Qu¸ tr×nh ghi nhí g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn t­ duy vµ t­ëng t­îng nh»m n¾m lÊy l«gÝc néi t¹i cña vÊn ®Ò cÇn nhí Ho¹t ®éng nhËn thøc cña ng­êi häc lµ ho¹t ®éng ®ßi hái ph¶i huy ®éng cao vÒ trÝ tuÖ vµ søc lùc. Qu¸ tr×nh ph¶n ¸nh c¸c hiÖn thùc kh¸ch quan vµo trong n·o ng­êi mang tÝnh chñ thÓ, ph¶n ¸nh mét c¸ch ®Çy ®ñ chÝnh x¸c, kh¸i qu¸t c¸c thuéc tÝnh, c¸c mèi liªn hÖ cã tÝnh quy luËt cña sù vËt, hiÖn t­îng hay lµ ph¶n ¸nh mét c¸ch cô thÓ, ®¬n gi¶n, bÒ ngoµi, ®iÒu ®ã phô thuéc vµo kh¶ n¨ng t­ duy cña mçi ng­êi. T­ duy lµ qu¸ tr×nh nhËn thøc lý tÝnh nghÜa lµ nã ph¶n ¸nh gi¸n tiÕp, kh¸i qu¸t c¸c thuéc tÝnh, b¶n chÊt qui luËt cña sù vËt, hiÖn t­îng khi chóng kh«ng trùc tiÕp t¸c ®éng vµo c¸c gi¸c quan cña con ng­êi. T­ duy võa lµ mét qu¸ tr×nh, võa lµ mét ho¹t ®éng trÝ nhí cña con ng­êi ®Ó nhËn thøc c¸c sù vËt, hiÖn t­îng. Ho¹t ®éng trÝ nhí muèn ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao cÇn ph¶i th«ng qua c¸c hµnh ®éng ghi nhí còng chÝnh lµ ho¹t ®éng t­ duy, thao t¸c t­ duy. Nãi c¸ch kh¸c b»ng c¸c thao t¸c nh­ ph©n tÝch, tæng hîp, so s¸nh, tr×u t­îng ho¸, kh¸i qu¸t ho¸ v.v… ®Õn viÖc h×nh thµnh kh¸i niÖm, ghi nhí trong ®Çu ãc cña mçi chóng ta ®Òu lµ nh÷ng h×nh d¹ng cña t­ duy. ViÖc h×nh thµnh kh¸i niÖm chÝnh lµ ®Ó ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ nh÷ng thuéc tÝnh, mèi quan hÖ cã tÝnh qui luËt, b¶n chÊt cña sù vËt, hiÖn t­îng vµo trong ®Çu ãc con ng­êi mét c¸ch hoµn chØnh nhÊt. Qu¸ tr×nh ghi nhí, l­u gi÷ vµ t¸i hiÖn cã diÔn ra mét c¸ch hiÖu qu¶ hay kh«ng còng chÝnh lµ phô thuéc vµo c¸c thao t¸c t­ duy Êy. Trong ghi nhí tµi liÖu, nhê c¸c thao t¸c t­ duy mµ ng­êi häc cã thÓ t¸i hiÖn l¹i sù vËt, hiÖn t­îng. Do ®ã khi ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò trÝ nhí, ®Õn ®Æc tr­ng cña trÝ nhí l«gÝc kh«ng thÓ nghiªn cøu t¸ch rêi víi t­ duy, nãi c¸ch kh¸c t­ duy lµ c¬ së lµ nÒn t¶ng ®Ó h×nh thµnh, cñng cè vµ ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc. Cïng víi t­ duy, c¸c qu¸ tr×nh trÝ nhí còng g¾n chÆt víi qu¸ tr×nh t­ëng t­îng cña ng­êi häc. T­ëng t­îng lµ mét qu¸ tr×nh t©m lý nhËn thøc mµ trong ®ã con ng­êi t¹o ra nh÷ng biÓu t­îng míi trªn c¬ së nh÷ng kinh nghiÖm ®· qua. T­ëng t­îng lµ qu¸ tr×nh t¹o dùng nªn c¸i míi, c¸i s¸ng t¹o trªn c¬ së c¶i t¹o c¸c biÓu t­îng cò trong ký øc cña mçi ng­êi tøc lµ qu¸ tr×nh ph¶n ¸nh hiÖn thùc ®· ®­îc tr¶i nghiÖm. Qu¸ tr×nh t­ëng t­îng ®Ó t¹o ra h×nh ¶nh vÒ sù vËt, hiÖn t­îng suy cho cïng xuÊt ph¸t tõ hiÖn thùc kh¸ch quan, do ho¹t ®éng nhËn thøc, ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng­êi quy ®Þnh, tõ ®ã ®èi chiÕu, so s¸nh nh÷ng biÓu t­îng cña m×nh x©y dùng trong trÝ nhí víi hiÖn t­îng kh¸ch quan tån t¹i bªn ngoµi qua ®ã söa ®æi, bæ sung, hoµn thiÖn lµm cho biÓu t­îng cña t­ëng t­îng trë lªn phong phó, ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ râ rµng h¬n. §èi víi ho¹t ®éng häc tËp nãi riªng vµ ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng­êi nãi chung, biÓu t­îng gi÷ vai trß quan träng, gióp cho ng­êi häc t­ëng t­îng l¹i c¸c vÊn ®Ò häc tËp ®· ®­îc lÜnh héi qua qu¸ tr×nh nghe gi¶ng, ghi chÐp, nghiªn cøu, qua tr¶i nghiÖm thùc tiÔn cña b¶n th©n. Sù ph¸t triÓn cao cña trÝ nhí l«gÝc lµ biÓu hiÖn cña trÝ t­ëng t­îng cao mµ ng­êi häc ®¹t ®­îc ph¶n ¸nh tr×nh ®é t­ëng t­îng phong phó vµ ®a d¹ng. §Ó ghi nhí chÝnh x¸c mét néi dung cña mét vÊn ®Ò nµo ®ã, trÝ t­ëng t­îng ®­îc xem lµ mét ph­¬ng thøc lÜnh héi hiÖu qu¶ nhÊt, sù biÓu t­îng vÒ néi dung häc tËp, vÒ vÊn ®Ò häc tËp chØ lµ sù t¸i hiÖn ®¹t hiÖu qu¶ cao cña ng­êi häc mµ th«i. Tãm l¹i, qu¸ tr×nh ghi nhí, l­u gi÷ vµ t¸i hiÖn c¸c tri thøc khoa häc cña häc viªn trong häc tËp kh«ng thÓ t¸ch rêi víi qu¸ tr×nh t­ duy vµ t­ëng t­îng. §©y lµ ®Æc tr­ng ph¶n ¸nh nhÊt cña trÝ nhí l«gÝc, ®i tõ t­ duy l«gÝc ®Õn t­ëng t­îng l«gÝc mµ ng­êi häc ghi nhí chÝnh x¸c ®Çy ®ñ theo l«gÝc cña sù vËt, hiÖn t­îng. §ã lµ c¬ së, lµ nÒn t¶ng ®Ó ng­êi häc ghi nhí vµ l­u gi÷ tµi liÖu ®­îc l©u dµi sau qu¸ tr×nh häc tËp. Nãi c¸ch kh¸c t­ duy vµ t­ëng t­îng lµ ph­¬ng thøc ghi nhí nh»m n¾m lÊy l«gÝc néi t¹i cña vÊn ®Ò l­u gi÷ trong ®Çu ãc cña con ng­êi. 2.3.HÖ thèng tÝn hiÖu thø hai (ng«n ng÷) cã vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc Kh¸c víi c¸c lo¹i trÝ nhí th«ng th­êng, trÝ nhí l«gÝc lµ lo¹i trÝ nhí mµ néi dung ph¶n ¸nh lµ nh÷ng ý nghÜa, t­ t­ëng cña con ng­êi, ph¶n ¸nh mét c¸ch tÝch cùc chñ ®éng vµ ph¸t triÓn, nã thÓ hiÖn tr×nh ®é cao h¬n h¼n so víi trÝ nhí th«ng th­êng. §èi víi c¸c lo¹i trÝ nhí th«ng th­êng th× hÖ thèng tÝn hiÖu thø nhÊt (nh÷ng kÝch thÝch) gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn sù h×nh thµnh, ph¸t triÓn, lo¹i trÝ nhí nµy th­êng g¾n víi nh÷ng kÝch thÝch t¸c ®éng trùc tiÕp lªn c¸c c¬ quan c¶m gi¸c cña con ng­êi, c¸c cö chØ, hµnh ®éng hay nh÷ng dung c¶m cña chñ thÓ ghi nhí. Nh­ng ®èi víi trÝ nhí l«gÝc th× ®ßi hái cao h¬n nghÜa lµ ®Ó nhí ®­îc néi dung tµi liÖu, kh«ng chØ ®¬n thuÇn dùa trªn nh÷ng kÝch thÝch, cö chØ hµnh ®éng, t¸c ®éng vµo c¸c gi¸c quan c¶m gi¸c mµ cßn cÇn cã sù t¸c ®éng cña hÖ thèng tin hiÖu thø 2 (ng«n ng÷). HÖ thèng tÝn hiÖu thø hai kh«ng chØ lµ ®èi t­îng cña trÝ nhí l«gÝc mµ cßn lµ s¶n phÈm, biÓu hiÖn cña trÝ nhí l«gÝc lµ nh©n tè c¬ b¶n ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh ®Ó thiÕt lËp trÝ nhí l«gÝc, ng­êi häc muèn ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc th× tr­íc hÕt ph¶i c¨n cø vµo hÖ thèng tÝn hiÖu thø 2. Ii -Mét sè biÖn ph¸p t©m lý nh»m ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc cho häc viªn qu©n sù trong häc tËp t¹i häc viÖn kü thuËt qu©n sù 1.Nhãm biÖn ph¸p t©m lý gi¸o dôc t¸c ®éng vµo ý thøc cña ng­êi häc viªn a. Th­êng xuyªn qu¸n triÖt môc tiªu, yªu cÇu ®µo t¹o cña Häc viÖn tíi tõng häc viªn §©y lµ biÖn ph¸p t©m lý quan träng, t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn nhËn thøc cña häc viªn, ®Õn sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc, ®Õn tÝnh tÝch cùc trong ho¹t ®éng ghi nhí, lµ c¬ së x¸c ®Þnh néi dung, ph­¬ng ph¸p, c¸ch thøc nhí cho phï hîp víi môc tiªu, yªu cÇu ®µo t¹o ®· ®­îc ®Æt ra. VÊn ®Ò môc tiªu, yªu cÇu ®µo t¹o kh«ng ph¶i lµ ®iÒu g× míi mÎ. Tuy nhiªn, xung quanh vÊn ®Ò môc tiªu, yªu cÇu ®µo t¹o vÉn cßn nhiÒu vÊn ®Ò ph¶i bµn. §èi víi mçi häc viªn, chØ cã ®éng c¬ häc tËp th«i th× ch­a ®ñ. §éng c¬ lµ c¸i cÇn thiÕt, lµ c¬ së cña tÝnh tÝch cùc häc tËp vµ rÌn luyÖn. §éng c¬ th«i thóc sù ch¨m chó cÇn cï, tËp trung say mª mÖt mµi lao ®éng. Nh­ng bÊt cø häc viªn nµo muèn thµnh ®¹t ph¶i n¾m ®­îc môc ®Ých häc tËp hiÖn th©n ë môc tiªu, yªu cÇu ®µo t¹o, môc tiªu nµy ph¶i ®­îc häc viªn ý thøc vµ trë thµnh môc ®Ých cña b¶n th©n hä.ViÖc qu¸n triÖt môc tiªu, yªu cÇu ®èi víi häc viªn diÔn ra th­êng xuyªn liªn tôc gióp häc viªn biÕt ®­îc ph¶i tËp trung cè g¾ng ­u tiªn vµo nh÷ng m«n häc nµo ph¶i lÜnh héi nh÷ng kiÕn thøc nµo, ph¶i biÕt lµm nh÷ng viÖc g× theo ®ßi hái cña chøc danh sÏ ®¶m nhiÖm sau khi tèt nghiÖp. BiÕt ®­îc ph¶i tu d­ìng rÌn luyÖn nh÷ng phÈm chÊt chÝnh trÞ, ®¹o ®øc nµo mµ vÞ trÝ l·nh ®¹o, chØ huy t­¬ng lai ®ßi hái hä ph¶i cã, biÕt ®­îc c¨n cø ®Ó tù so s¸nh møc ph¸t triÓn tiÕn bé cña b¶n th©n so víi môc tiªu, yªu cÇu ®µo t¹o ®Ó cã h­íng ph¸t huy thµnh tÝch, bæ sung nh÷ng chç thiÕu sãt, chÊn chØnh nh÷ng sai lÇm, tù ®¸nh gi¸ lµ ®iÒu kiÖn rÊt cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh tù ®µo t¹o. Kh«ng thÓ xem th­êng viÖc qu¸n triÖt môc tiªu, yªu cÇu ®µo t¹o tíi häc viªn, kh«ng thÓ võa lßng víi viÖc chØ giíi thiÖu qua loa, s¬ sµi môc tiªu, yªu cÇu ®µo t¹o trong tiÕt môc ®éng viªn nhËp häc vµo ®Çu kho¸ coi vËy lµ xong. V× vËy, ®Ó ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc cho häc viªn nãi riªng, n©ng cao chÊt l­îng häc tËp nãi chung theo chóng t«i th­êng xuyªn qu¸n triÖt môc tiªu, yªu cÇu ®µo t¹o ®Õn tõng häc viªn lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p quan träng. b. X©y dùng ®éng c¬, môc ®Ých häc tËp ®óng ®¾n, ph¸t huy tÝnh tÝch cùc häc tËp cho ng­êi häc TrÝ nhí l«gÝc cña häc viªn lµ mét ho¹t ®éng nhËn thøc cña ng­êi häc diÔn ra trong ®iÒu kiÖn d¹y häc ë nhµ tr­êng qu©n sù. Ho¹t ®éng trÝ nhí l«gÝc cña häc viªn bao giê còng ®­îc th«i thóc bëi nh÷ng ®éng c¬ nhÊt ®Þnh nh»m ®¹t ®­îc môc ®Ých ®Ò ra vµ ®­îc thÓ hiÖn bëi c¸ch thøc, thñ ph¸p nhÊt ®Þnh. §éng c¬, môc ®Ých lµ nh÷ng thµnh phÇn t©m lý quan träng trong cÊu tróc t©m lý cña ho¹t ®éng trÝ nhí, lµ c¬ së t¹o nªn tÝnh tÝch cùc c¸ nh©n, b¶o ®¶m cho trÝ nhí ho¹t ®éng ®¹t chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ cao. §éng c¬ ho¹t ®éng trÝ nhí cña c¸c häc viªn lµ c¸c tri thøc, kü x¶o, kü n¨ng cÇn chiÕm lÜnh, kÝch thÝch thóc ®Èy ho¹t ®éng häc tËp cña häc viªn ®¹t ®­îc kÕt qu¶ nhËn thøc vµ h×nh thµnh ph¸t triÓn nh©n c¸ch theo ®ßi hái cña môc tiªu ®µo t¹o. Tr¶ lêi cho c©u hái häc c¸i g×? T¹i sao ph¶i häc? §éng c¬ ho¹t ®éng trÝ nhí cña häc viªn cã nguån gèc tõ nhu cÇu ho¹t ®éng nhËn thøc, nhu cÇu th«ng tin v.v.. biÓu hiÖn trong c¸c ®èi t­îng häc tËp. §éng c¬ ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc cho häc viªn bao gåm c¶ c¸c ®éng c¬ x· héi, nhËn thøc khoa häc, nghÒ nghiÖp qu©n sù, ®éng c¬ tù kh¼ng ®Þnh, ®éng c¬ t­ lîi c¸ nh©n. §Ó häc viªn cã ®­îc ®éng c¬, môc ®Ých häc tËp ®óng ®¾n, m¹nh mÏ cÇn thùc hiÖn tèt c¸c yªu cÇu sau: - Coi träng c«ng t¸c gi¸o dôc nhËp häc, lµm râ môc tiªu ®µo t¹o cña nhµ tr­êng, gåm c¶ môc tiªu cña c¶ kho¸ häc, cña tõng giai ®o¹n huÊn luyÖn ®Õn tõng m«n häc, bµi häc, tõng vÊn ®Ò nghiªn cøu nh»m lµm cho häc viªn ý thøc s©u s¾c nhiÖm vô häc tËp, chÊp nhËn m©u thuÉn, h×nh thµnh nhu cÇu gi¶i quyÕt m©u thuÉn. - Th«ng qua gi¸o dôc - huÊn luyÖn cÇn gióp häc viªn hiÓu râ vÒ ý nghÜa cña lý luËn vµ thùc tiÔn cña kiÕn thøc ®­îc lÜnh héi ®èi víi ho¹t ®éng nghÒ nghiÖp, chøc tr¸ch sau khi ra tr­êng. - Båi d­ìng n©ng cao th¸i ®é tr¸ch nhiÖm, ®éng viªn khÝch lÖ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, miÖt mµi say s­a nghiªn cøu x©y dùng niÒm tin c¸ nh©n, th¸i ®é cÇu thÞ, s½n sµng kh¾c phôc mäi khã kh¨n v­¬n lªn trong häc tËp. - Trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y gi¸o viªn vÉn chó ý c¸c biÖn ph¸p t¹o ®éng lùc kÝch thÝch tÝnh tÝch cùc cña häc viªn ®èi víi ho¹t ®éng nhËn thøc trÝ nhí nh­: h×nh thøc xóc c¶m cña c¸c th«ng tin khoa häc ®­îc tr×nh bµy trong bµi gi¶ng; sù më réng néi dung vµ c¸i míi cña tµi liÖu häc tËp, t¹o ra c¸c m©u thuÉn nhËn thøc th«ng qua viÖc lùa chän c¸c tµi liÖu phï hîp. - CÇn lµm phong phó c¸c thµnh phÇn ®éng c¬ häc tËp cña häc viªn, gia t¨ng sè l­îng c¸c ®éng c¬ tÝch cùc trong c¸c hµnh ®éng ghi nhí trong mçi tiÕt häc, buæi häc. - T¨ng c­êng ®é kÝch thÝch cña c¸c ®éng c¬ häc tËp trong lao ®éng trÝ tuÖ c¨ng th¼ng ë gi¶ng ®­êng, trong giê lªn líp còng nh­ trong ho¹t ®éng ®éc lËp cña häc viªn ngoµi giê häc. - T¨ng c­êng tÝnh nªu vÊn ®Ò trong bµi gi¶ng, trong giê th¶o luËn, trong nh÷ng ho¹t ®éng nghiªn cøu khoa häc còng lµ nh÷ng biÖn ph¸p nh»m ph¸t triÓn c¸c ®éng c¬, môc ®Ých ho¹t ®éng trÝ nhí gãp phÇn ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc cña häc viªn trong qu¸ tr×nh ®µo t¹o. c. §æi míi néi dung, ph­¬ng ph¸p d¹y häc cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm trÝ nhí l«gÝc cña häc viªn §©y lµ biÖn ph¸p t©m lý rÊt quan träng, quyÕt ®Þnh trùc tiÕp ®Õn sù ph¸t triÓn cña trÝ nhí. Bëi v×, ®ã lµ nh÷ng c¸ch thøc, nh÷ng biÖn ph¸p c¬ b¶n, lµ con ®­êng ®Ó thùc hiÖn môc ®Ých. Thùc tiÔn ho¹t ®éng ®· chøng minh cã ®æi míi néi dung, ph­¬ng ph¸p d¹y häc cho phï hîp th× ho¹t ®éng míi ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao. Néi dung d¹y häc trong nhµ tr­êng qu©n sù lµ hÖ thèng kiÕn thøc khoa häc, kü x¶o, kü n¨ng nghiÖp vô, ph­¬ng ph¸p s¸ng t¹o, chuÈn mùc gi¸ trÞ mµ häc viªn cÇn chiÕm lÜnh ®Ó h×nh thµnh, ph¸t triÓn n¨ng lùc cña ng­êi c¸n bé qu©n ®éi. Ph­¬ng ph¸p d¹y häc nãi lªn c¸ch phèi hîp tr¸ch nhiÖm tæ chøc häc tËp cña ng­êi d¹y víi ng­êi häc gióp ng­êi häc chiÕm lÜnh ®­îc toµn bé kiÕn thøc. Sù ph¸t triÓn cao hay thÊp, m¹nh hay yÕu cña trÝ nhí l«gÝc cña häc viªn phô thuéc trùc tiÕp vµo c¸ch thøc t¸c ®éng trong tæ chøc c¸c ho¹t ®éng ghi nhí cho häc viªn cña ng­êi d¹y. Néi dung, ph­¬ng ph¸p d¹y häc kh¸c nhau th× kh¶ n¨ng ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc cña häc viªn còng kh¸c nhau. §æi míi néi dung, ph­¬ng ph¸p d¹y häc ph¶i h­íng vµo thùc hiÖn tèt môc ®Ých, nhiÖm vô, yªu cÇu cña m«n häc, bµi häc ®Æt theo môc tiªu, yªu cÇu chung cña kho¸ häc. §æi míi néi dung, ph­¬ng ph¸p d¹y häc ph¶i c¨n cø vµo tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm tÇm quan träng tõng lo¹i néi dung tµi liÖu cÇn ghi nhí, ®Ó lùa chän cÊu tróc, thiÕt kÕ c¸c hµnh ®éng d¹y häc theo h­íng ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, chñ ®éng, s¸ng t¹o cña ng­êi häc. CÇn ph¸t huy tèt nhÊt c¸c ph­¬ng tiÖn kü thuËt, hÖ thèng tµi liÖu, c¬ së vËt chÊt, khÝ tµi trang bÞ hiÖn cã cña nhµ tr­êng, khoa, bé m«n trong ®iÒu kiÖn kh«ng gian, thêi gian x¸c ®Þnh. §æi míi néi dung, ph­¬ng ph¸p d¹y häc ph¶i c¨n cø vµo n¨ng lùc s­ ph¹m, së tr­êng tr­êng gi¸o viªn vµ ®Æc ®iÓm kh¶ n¨ng nhËn thøc, c¸ch thøc tæ chøc hµnh ®éng ghi nhí cña ng­êi häc. 2. Nhãm biÖn ph¸p t©m lý nh»m x©y dùng m«i tr­êng häc tËp tÝch cùc cho häc viªn a. X©y dùng m«i tr­êng tËp thÓ häc viªn ®oµn kÕt, thèng nhÊt TËp thÓ häc viªn, m«i tr­êng s­ ph¹m qu©n sù lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng quy ®Þnh ®Õn tÝnh tÝch cùc cña häc viªn, ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng häc tËp nãi chung, sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trÝ nhí nãi riªng. TËp thÓ häc viªn ®oµn kÕt thèng nhÊt thÓ hiÖn ë viÖc cïng nhau tæ chøc häc tËp, rÌn luyÖn, cïng nhau phèi hîp hiÖp ®ång trong häc tËp, c«ng t¸c. C¸c nhu cÇu, ®éng c¬ häc tËp, nhu cÇu tù kh¼ng ®Þnh m×nh, nhu cÇu lîi Ých c¸ nh©n vµ tr¸ch nhiÖm cña mçi ng­êi häc viªn ®èi víi tËp thÓ ®­îc h×nh thµnh, cñng cè vµ ph¸t triÓn trong tËp thÓ, th«ng qua tËp thÓ. MÆt kh¸c, ho¹t ®éng lÜnh vùc qu©n sù lµ ho¹t ®éng tËp thÓ “§oµn kÕt hiÖp ®ång, lËp c«ng tËp thÓ” lµ nguyªn t¾c trong tæ chøc thùc hiÖn tÊt c¶ c¸c nhiÖm vô. Do ®ã ng­êi häc viªn kh«ng thÓ tù t¸ch m×nh ra ho¹t ®éng ®éc lËp mµ ®ßi hái ph¶i cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c vÞ trÝ theo chøc tr¸ch chuyªn m«n, theo kh¶ n¨ng ®ãng gãp cña tõng ng­êi. V× vËy, sù ®oµn kÕt hiÖp ®ång, sù hiÓu biÕt s©u s¾c sÏ t¹o ra nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn sù ph¸t triÓn cña trÝ nhí l«gÝc. X©y dùng tËp thÓ häc viªn ph¶i th­êng xuyªn quan t©m ®Õn x©y dùng, ph¸t triÓn mèi quan hÖ tÝch cùc gi÷a c¸n bé qu¶n lý c¸c cÊp víi häc viªn, gi÷a häc viªn víi häc viªn vµ mèi quan hÖ gi÷a c¸c líp víi nhau, víi khoa, víi bé m«n, víi c¸c gi¸o viªn, th«ng qua c¸c quan hÖ ®Ó hiÓu biÕt lÉn nhau t¹o nªn sù ®ång c¶m, ¶nh h­ëng tÝch cùc ®Õn nhau, t¹o dùng ®­îc bÇu kh«ng khÝ t©m lý chÝnh trÞ ®¹o ®øc lµnh m¹nh, ®oµn kÕt gióp ®ì, quan t©m ®Õn nhau cïng nhau tiÕn bé tr­ëng thµnh. X©y dùng quan hÖ tÝch cùc gi÷a c¸c häc viªn t¹o ®iÒu kiÖn cho hä gióp ®ì nhau trong häc tËp, h×nh thµnh c¸c ®«i b¹n häc tèt, th­êng xuyªn trao ®æi, phæ biÕn kinh nghiÖm, häc hái c¸ch häc, c¸ch nhí cña nhau, cïng thi ®ua häc tèt, rÌn tèt, phª b×nh söa ch÷a khuyÕt ®iÓm cho nhau. MÆt kh¸c, th«ng qua mèi quan hÖ cña tËp thÓ líp víi khoa, bé m«n, c¸c gi¸o viªn t¹o nªn t×nh c¶m cña thÇy trß gÇn gòi ®éng viªn kÝch lÖ nhau cïng hoµn thµnh nhiÖm vô. b. N©ng cao chÊt l­îng tµi liÖu häc tËp, chÊt l­îng c¸c ®iÒu kiÖn, ph­¬ng tiÖn hç trî cho häc tËp §©y lµ biÖn ph¸p t©m lý quan träng gãp phÇn vµo viÖc ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc cho häc viªn. Tµi liÖu häc tËp (gi¸o tr×nh, gi¸o khoa) lµ h×nh thøc thÓ hiÖn néi dung d¹y häc, lµ ®èi t­îng ng­êi häc cÇn ghi nhí, nguån cung cÊp cho ng­êi häc nhiÒu tri thøc lý luËn, ph­¬ng ph¸p luËn khoa häc mµ trong gi¶ng d¹y, ng­êi gi¸o viªn kh«ng thÓ trang bÞ ®Çy ®ñ. C¸c ®iÒu kiÖn, ph­¬ng tiÖn bæ trî cho d¹y vµ häc. H×nh thøc thÓ hiÖn bµi gi¶ng, bµi häc mét c¸ch sinh ®éng, hÊp dÉn s©u s¾c, t¹o sù høng thó cho ng­êi häc, t¸c ®éng trùc tiÕp vµo c¶m gi¸c, t¹o sù høng thó cho ng­êi häc, t¸c ®éng trùc tiÕp vµo c¶m gi¸c, tri thøc cña ng­êi häc, gi¶m nhÑ thuyÕt tr×nh, t¨ng thùc hµnh, kÝch thÝch kh¶ n¨ng ghi nhí cña ng­êi häc. Bªn c¹nh viÖc sö dông gi÷ tèt dïng bÒn c¸c tµi liÖu cã s½n, häc viªn cÇn phèi hîp c¸c khoa, gi¸o viªn biªn so¹n nh÷ng gi¸o tr×nh phï hîp víi häc viªn, ®¶m b¶o ®ñ tiªu chuÈn chÊt l­îng còng nh­ sè l­îng. Trong thêi ®¹i hiÖn nay, ¸p dông c¸c ph­¬ng tiÖn d¹y häc hiÖn ®¹i mµ nhµ tr­êng ®· trang bÞ ®­îc mét c¸ch linh ho¹t vµo c¸c bµi gi¶ng nh»m n©ng cao h¬n n÷a chÊt l­îng c¸c bµi gi¶ng. Gióp cho häc viªn dÔ dµng ghi nhí vµ nhí l©u h¬n. 3. Nhãm biÖn ph¸p t¸c ®éng vµo ph­¬ng ph¸p nhí cña häc viªn §©y lµ biÖn ph¸p quan träng nhÊt, suy ®Õn cïng quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc cña ng­êi häc. ë Häc viÖn Kü thuËt qu©n sù mét lóc ph¶i tiÕp xóc víi nhiÒu m«n häc ®Ó ghi nhí ®­îc nhiÒu tµi liÖu cïng mét lóc th× cÇn ph¶i cã ph­¬ng ph¸p nhí, nãi c¸ch kh¸c ®Ó ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc th× cÇn ph¶i cã ph­¬ng ph¸p nhí hiÖu qu¶. Muèn vËy ng­êi häc viªn nªn thùc hiÖn 2 ph­¬ng ph¸p nhí sau: - Nhí c¸ biÖt: lµ ph­¬ng ph¸p nhí do tõng c¸ nh©n x©y dùng nªn. Nhí l«gÝc, nhí m¸y mãc, nhí b»ng kü thuËt riªng lµ do c¸ nh©n lùa chän sao cho phï hîp víi kh¶ n¨ng cña tõng ng­êi, phï hîp víi ®èi t­îng tµi liÖu cÇn nhí. Ph­¬ng ph¸p nµy nhí kh«ng mang tÝnh toµn diÖn nh­ng chuyªn s©u vµo tõng néi dung, tõng vÊn ®Ò quan träng mét. - Nhí toµn diÖn: lµ ph­¬ng ph¸p nhí toµn bé tµi liÖu häc tËp tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n, tÝnh chÊt yªu cÇu cña néi dung häc tËp ®Õn nh÷ng kh¸i niÖm, tõng ch­¬ng, tõng môc; tõ kh©u giíi thiÖu ®Õn kh©u kÕt luËn. Ng­êi häc ph¶i ghi nhí ®Çy ®ñ tõ ®ã lÇn ra nh÷ng ®­êng liªn hÖ gi÷a chóng dùa trªn c¸c “®iÓm tùa” ®Ó nhí l¹i khi cÇn thiÕt. §ã lµ hai ph­¬ng ph¸p chung phï hîp víi nhiÒu ®èi t­îng kh¸c nhau. Tuy nhiªn ®Ó ng­êi häc cã thÓ øng dông ®­îc vµo trong qu¸ tr×nh häc tËp cña m×nh kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò mét sím mét chiÒu mµ lµ c¶ mét qu¸ tr×nh ®ßi hái ng­êi häc ph¶i nç lùc cè g¾ng rÌn luyÖn, cã thö, cã sai míi ®óc rót cho m×nh ph­¬ng ph¸p nhí hiệu quả. KÕt luËn Ho¹t ®éng qu©n sù còng nh­ bÊt kú mét d¹ng ho¹t ®éng nµo, muèn ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao, ®ßi hái ng­êi qu©n nh©n ph¶i cã phÈm chÊt trÝ nhí tèt. NhËn thøc râ ®­îc ®iÒu nµy, trong nhiÒu n¨m qua Häc viÖn Kü thuËt qu©n sù ®· chó träng vµo viÖc ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc cho häc viªn. Häc viªn tèt nghiÖp Häc viÖn Kü thuËt qu©n sù ®Òu lµ nh÷ng kü s­ giái cã tay nghÒ chuyªn m«n kh¸, phÈm chÊt chÝnh trÞ vµ n¨ng lùc lµm viÖc tèt. Bªn c¹nh nh÷ng h¹n chÕ th× còng cã kh«ng Ýt dÊu hiÖu ®¸ng mõng cña viÖc ph¸t triÓn trÝ nhí l«gÝc cho ng­êi häc viªn. §Ó thùc hiÖn tèt ®iÒu nµy h¬n n÷a cÇn cã sù phèi hîp cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng, ®Æc biÖt lµ sù tù gi¸c phÊn ®Êu rÌn luyÖn cña mçi häc viªn. Bµi tiÓu luËn trªn ®©y cã ®­a ra mét sè ph­¬ng ph¸p rÌn luyÖn trÝ nhí l«gic cho ng­êi häc viªn mµ ng­êi häc viªn nªn thùc hiÖn. Do h¹n chÕ vÒ kiÕn thøc còng nh­ tµi liÖu tham khao, trong qu¸ tr×nh lµm tiÓu luËn kh«ng tr¸nh khái c¸c sai sãt. RÊt mong c¸c thÇy gi¸o xem xÐt, ®ãng gãp ý kiÕn ®Ó bµi tiÓu luËn ®­îc hoµn thµnh tèt h¬n. MỤC LỤC MỞ ĐẦU NỘI DUNG I-CỞ SỞ LÝ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA CÁC BIỆN PHÁP TÂM LÝ NHẰM PHÁT TRIÊN TRÍ NHỚ LÔGÍC CHO HỌC VIÊN TRONG HỌC TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Ở HVKTQS 1-Cơ sở lý luận 2-Những đặc trưng cơ bản của trí nhớ lôgíc II-MỘT SỐ BIỆN PHÁP TÂM LÝ NHẰM PHÁT TRIỂN TRÍ NHỚ LÔGÍC CHO HỌC VIÊN QUÂN SỰ TRONG HỌC TẬP TẠI HVKTQS 1-Nhóm biện pháp tâm lý giáo dục tác động tới ý thức của người học viên 2-Nhóm biện pháp tâm lý nhằm xây dựng môi trường học tập tích cực cho học viên 3-Nhóm biện pháp tâm lý tác động vào phương pháp nhớ của học viên KẾT LUẬN