Ứng dụng phần mềm envimap giám sát ô nhiễm không khí cho khu kinh tế dung quất, Quảng Ngãi

MỤC LỤC MỞ ĐẦU Tính cấp thiết của đề tài 1 Mục tiêu của đề tài 1 Tính mới của đề tài 1 Đối tượng nghiên cứu của đề tài . 2 Giới hạn của đề tài 2 Nội dung thực hiện trong đề tài . 2 Biện pháp tổ chức thực hiện 3 Sản phẩm của đề tài 3 CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, KINH TẾ VÀ XÃ HỘI CỦA TỈNH QUẢNG NGÃI - KHU KINH TẾ DUNG QUẤT 1.1.Đặc điểm chung về kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Ngãi 4 Hiện trạng kinh tế - xã hội huyện Bình Sơn . 7 1.2.1 Diện tích dân số và lao động 7 1.2.2 Hiện trạng các ngành kinh tế 7 1.2.2.1Sản xuất nông – lâm - ngư nghiệp . 7 1.2.2.2Sản xuất công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp . 11 1.2.3 Cơ sở hạ tầng 11 1.2.3.1Giao thông 11 1.2.3.2Hệ thống điện . 12 1.2.3.3Thông tin liên lạc 12 1.2.3.4Hệ thống cấp nước 13 1.2.4 Lĩnh vực giáo dục, y tế và vệ sinh môi trường 13 1.2.4.1Giáo dục 13 1.2.4.2Y tế và vệ sinh môi trường . 13 1.3Tình hình chung KKT Dung Quất . 14 1.3.1 Điều kiện tự nhiên KKT Dung Quất và chung quanh . 14 1.3.1.1Địa hình, địa mạo 17 1.3.1.2Địa chất công trình và địa chất thuỷ văn 19 1.3.1.3Khí hậu 21 1.3.2 Hiện trạng môi trường . 35 1.3.2.1Chất lượng không khí 35 1.3.2.2Chất lượng nước 37 1.3.2.3Chất thải rắn . 44 1.3.2.4Môi trường đất 44 1.3.2.5Hệ sinh thái . 46 CHƯƠNG 2 MỘT SỐ CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA LUẬN VĂN 2.1Hệ thống thông tin địa lý . 49 Công nghệ hệ thống thông tin địa lí 52 2.2.1 Định nghĩa GIS 52 2.2.2 Tiếp cận hệ thống thông tin địa lí . 54 2.2.3 Các lĩnh vực ứng dụng của GIS 55 2.3Mô hình lan truyền chất ô nhiễm được sử dụng trong luận văn 57 2.3.1 Phân tích cơ sở lựa chọn mô hình tính toán lan truyền và khuyếch tán chất ô nhiễm không khí . 57 2.3.2 Sự phân bố chất ô nhiễm và phương trình toán học cơ bản 61 2.3.3 Công thức Berliand trong trường hợp chất khí và bụi nặng 66 2.4 Phương pháp tính toán nồng độ trung bình trong phạm vi giới hạn thới gian dài ngày do nhiều nguồn thải gây ra . 68 2.4.1 Nguyên tắc chung . 68 2.4.2 Công thức xác định nồng độ trung bình theo tần suất gió . 69 2.5 Cơ sở thực tiễn của đề tài . 70 CHƯƠNG 3 ỨNG DỤNG TIN HỌC QUẢN LÍ CHẤT LƯỢNG KHÔNG KHÍ KHU KINH TẾ DUNG QUẤT 3.1 3.2 Tổng quan về phần mềm ENVIMAP phiên bản 3.0 . 74 Cấu trúc phần mềm ENVIMAP 76 3.2.1 Module quản lí bản đồ GIS . 78 3.2.2 Module quản lí cơ sở dữ liệu 79 3.2.3 Cấu trúc CSDL của ENVIMAP_DQ . 80 3.3Mô tả CSDL được mô tả bởi ENVIMAP_DQ . 84 3.3.1 Cơ sở sản xuất trong KKT Dung quất . 85 3.3.2 Cơ sở dữ liệu về các ống khói 85 3.3.3 Danh sách tiêu chuẩn Việt Nam . 86 3.3.4 Danh sách chất 87 3.4Chạy mô hình phát tán ô nhiễm không khí . 87 Thực hiện báo cáo thống kê trong ENVIMAP_DQ 90 3.6Ứng dụng ENVIMAP_DQ để đánh giá phát tán ô nhiễm taị KKT Dung Quất . 94 3.6.1 Mô tả kịch bản 94 3.6.2 Kết quả tính toán mô phỏng theo kịch bản . 95 Đồ thị thể hiện kết quả tính toán . 99 Nhận xét 101 KẾT LUẬN_KIẾN NGHỊ Những kết quả của Luận văn do chính tác giả thực hiện 103 Hạn chế của đề tài . 104 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC NỘI DUNG MỞ ĐẦU Tính cấp thiết của đề tài KKT Dung Quất thuộc tỉnh Quảng Ngãi được xem là dự án trọng điểm của khu vực miền Trung, nó tạo động lực phát triển kinh tế của cả nước. Tuy nhiên, KKT hiện đang trong giai đoạn xây dựng nên các vấn đề về cơ sở hạ tầng còn thiếu và yếu kém. Mặt khác, Quảng Ngãi là một tỉnh nghèo còn gặp nhiều khó khăn nên việc ứng dụng các phương pháp để giải quyết các vấn đề về môi trường còn chưa kịp so với các khu vực phát triển của cả nước. Hiện trạng ô nhiễm môi trường là vấn đề đáng quan tâm chung của các cập hiện nay, trong đó KKT Dung Quất cũng không ngoại lệ. Tại khu vực KKT hiện đang diễn ra nhiều hoạt động gây ra ô nhiễm môi trường mà nhất là ô nhiễm môi trường không khí như hoạt động xây dưng và quá trình sản xuất của các nhà máy trong khu vực. Vì vậy để giải những vấn đề môi trường đó và mục tiêu hướng đến phát triển bền vững trong tương lai, thì KKT Dung quất có thể ứng dụng những công cụ quản lí và giám sát môi trường đã được nghiên cứu và thực hiện trong cả nước. Đây cũng là mục đích muốn hướng đến của đề tài. Mục tiêu của đề tài ??Mục tiêu lâu dài: xây dựng hệ thống thông tin môi trường dựa trên nền tảng tri thức và cơ sở dữ liệu môi trường để trợ giúp trong việc giám sát chất lượng môi trường tại các KCN ở tỉnh Quảng Ngãi. ??Mục tiêu trước mắt: Ứng dụng mô hình toán – tin đã được nghiên cứu trong các đề tài khoa học các cấp giám sát môi trường không khí KKT Dung Quất. Tính mới của đề tài Quản lí môi trường bằng phương pháp tiếp cận truyền thống là dựa trên giấy tờ nên rất tốn thời gian và không hiệu quả. Hoặc trong công tác quan trắc chất lượng môi trường thường trải qua nhiều giai đoạn riêng lẽ,bắt buộc phải sử dụng các công cụ và phần mềm máy tính khác nhau. Vì vậy, tính mới trong đề tài này là đề xuất được một công cụ tin học được ứng dụng để quản lí môi trường ở KKT Dung quất thuận tiện và hiệu quả hơn. Nó thể hiện ở chổ tự động hoá cao bằng cách đưa dữ liệu gắn với GIS và các công cụ phân tích chung dưới một hệ thống duy nhất. Đối tượng nghiên cứu của đề tài Đối tượng nghiên cứu của đề tài là trong phạm vi của KKT Dung Quất. Giới hạn của đề tài ??Về địa lý: Đề tài giới hạn trong phạm vi KKT Dung quất thuộc tỉnh Quảng Ngãi. ??Về số liệu: Các số liệu được sử dụng trong đề tài giới hạn từ năm 2000 – 2007. Nội dung thực hiện trong đề tài ??Thu thập dữ liệu bản đồ KKT Dung quất và tỉnh Quảng Ngãi; ??Thu thập các dữ liệu của các cơ sở sản xuất có phát thải trực tiếp ô nhiễm vào môi trường không khí trong phạm vi giới hạn xem xét; ??Thu thập các số liệu quan trắc tại một số vị trí quan trắc trong KKT Dung Quất; ??Thu thập báo cáo hiện trạng môi trường của Trung tâm kỹ thuật và Quan trắc Môi trương; KKT Dung Quất cũng nhừ Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ngã; ??Thu thập số liệu khí tượng của tỉnh Quảng Ngãi; ??Ap dụng mô hình Berliand tính toán sự phát tán ô nhiễm không khí từ nguồn thải điểm. Từ đó dùng kỹ thuật GIS thể hiện bản đồ ô nhiễm theo tháng cho KKT Dung Quất; ??Ưng dụng phần mềm ENVIM.

pdf109 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2921 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Ứng dụng phần mềm envimap giám sát ô nhiễm không khí cho khu kinh tế dung quất, Quảng Ngãi, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 1 BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO ÑAÏI HOÏC KYÕ THUAÄT VAØ COÂNG NGHEÄ THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH &œ ÑOÀ AÙN TOÁT NGHIEÄP ÖÙNG DUÏNG PHAÀN MEÀM ENVIMAP GIAÙM SAÙT O NHIEÃM KHOÂNG KHÍ CHO KHU KINH TEÁ DUNG QUAÁT, QUAÛNG NGAÕI Ngaønh hoïc : Moâi tröôøng Maõ soá ngaønh : 108 GVHD : TSKH. BUØI TAÙ LONG SVTH : NGUYEÃN THÒ TRANG THÖ Tp.Hoà Chí Minh, thaùng 12 naêm 2007 GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 2 MUÏC LUÏC MÔÛ ÑAÀU Tính caáp thieát cuûa ñeà taøi ........................................................................................ 1 Muïc tieâu cuûa ñeà taøi................................................................................................ 1 Tính môùi cuûa ñeà taøi................................................................................................ 1 Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa ñeà taøi ........................................................................... 2 Giôùi haïn cuûa ñeà taøi ................................................................................................ 2 Noäi dung thöïc hieän trong ñeà taøi ............................................................................. 2 Bieän phaùp toå chöùc thöïc hieän .................................................................................. 3 Saûn phaåm cuûa ñeà taøi .............................................................................................. 3 CHÖÔNG 1 TOÅNG QUAN VEÀ ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN, KINH TEÁ VAØ XAÕ HOÄI CUÛA TÆNH QUAÛNG NGAÕI - KHU KINH TEÁ DUNG QUAÁT 1.1. Ñaëc ñieåm chung veà kinh teá - xaõ hoäi tænh Quaûng Ngaõi .............................. 4 1.2. Hieän traïng kinh teá - xaõ hoäi huyeän Bình Sôn ............................................... 7 1.2.1 Dieän tích daân soá vaø lao ñoäng ...................................................................... 7 1.2.2 Hieän traïng caùc ngaønh kinh teá ...................................................................... 7 1.2.2.1Saûn xuaát noâng – laâm - ngö nghieäp ............................................................. 7 1.2.2.2Saûn xuaát coâng nghieäp vaø tieåu thuû coâng nghieäp......................................... 11 1.2.3 Cô sôû haï taàng ............................................................................................ 11 1.2.3.1Giao thoâng ................................................................................................ 11 1.2.3.2Heä thoáng ñieän ........................................................................................... 12 1.2.3.3Thoâng tin lieân laïc ...................................................................................... 12 GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 3 1.2.3.4Heä thoáng caáp nöôùc .................................................................................... 13 1.2.4 Lónh vöïc giaùo duïc, y teá vaø veä sinh moâi tröôøng.......................................... 13 1.2.4.1Giaùo duïc.................................................................................................... 13 1.2.4.2Y teá vaø veä sinh moâi tröôøng ....................................................................... 13 1.3 Tình hình chung KKT Dung Quaát ............................................................. 14 1.3.1 Ñieàu kieän töï nhieân KKT Dung Quaát vaø chung quanh............................... 14 1.3.1.1Ñòa hình, ñòa maïo...................................................................................... 17 1.3.1.2Ñòa chaát coâng trình vaø ñòa chaát thuyû vaên .................................................. 19 1.3.1.3Khí haäu...................................................................................................... 21 1.3.2 Hieän traïng moâi tröôøng............................................................................... 35 1.3.2.1Chaát löôïng khoâng khí ................................................................................ 35 1.3.2.2Chaát löôïng nöôùc ........................................................................................ 37 1.3.2.3Chaát thaûi raén ............................................................................................. 44 1.3.2.4Moâi tröôøng ñaát .......................................................................................... 44 1.3.2.5Heä sinh thaùi ............................................................................................... 46 CHÖÔNG 2 MOÄT SOÁ CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VAØ THÖÏC TIEÃN CUÛA LUAÄN VAÊN 2.1 Heä thoáng thoâng tin ñòa lyù........................................................................... 49 2.2 Coâng ngheä heä thoáng thoâng tin ñòa lí .......................................................... 52 2.2.1 Ñònh nghóa GIS.......................................................................................... 52 2.2.2 Tieáp caän heä thoáng thoâng tin ñòa lí ............................................................. 54 2.2.3 Caùc lónh vöïc öùng duïng cuûa GIS ................................................................ 55 2.3 Moâ hình lan truyeàn chaát oâ nhieãm ñöôïc söû duïng trong luaän vaên................ 57 GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 4 2.3.1 Phaân tích cô sôû löïa choïn moâ hình tính toaùn lan truyeàn vaø khuyeách taùn chaát oâ nhieãm khoâng khí ....................................................................................... 57 2.3.2 Söï phaân boá chaát oâ nhieãm vaø phöông trình toaùn hoïc cô baûn ...................... 61 2.3.3 Coâng thöùc Berliand trong tröôøng hôïp chaát khí vaø buïi naëng ...................... 66 2.4 Phöông phaùp tính toaùn noàng ñoä trung bình trong phaïm vi giôùi haïn thôùi gian daøi ngaøy do nhieàu nguoàn thaûi gaây ra......................................................... 68 2.4.1 Nguyeân taéc chung ..................................................................................... 68 2.4.2 Coâng thöùc xaùc ñònh noàng ñoä trung bình theo taàn suaát gioù......................... 69 2.5 Cô sôû thöïc tieãn cuûa ñeà taøi ......................................................................... 70 CHÖÔNG 3 ÖÙNG DUÏNG TIN HOÏC QUAÛN LÍ CHAÁT LÖÔÏNG KHOÂNG KHÍ KHU KINH TEÁ DUNG QUAÁT 3.1 Toång quan veà phaàn meàm ENVIMAP phieân baûn 3.0 ................................. 74 3.2 Caáu truùc phaàn meàm ENVIMAP ................................................................ 76 3.2.1 Module quaûn lí baûn ñoà GIS....................................................................... 78 3.2.2 Module quaûn lí cô sôû döõ lieäu .................................................................... 79 3.2.3 Caáu truùc CSDL cuûa ENVIMAP_DQ ......................................................... 80 3.3 Moâ taû CSDL ñöôïc moâ taû bôûi ENVIMAP_DQ........................................... 84 3.3.1 Cô sôû saûn xuaát trong KKT Dung quaát ....................................................... 85 3.3.2 Cô sôû döõ lieäu veà caùc oáng khoùi .................................................................. 85 3.3.3 Danh saùch tieâu chuaån Vieät Nam ............................................................... 86 3.3.4 Danh saùch chaát.......................................................................................... 87 3.4 Chaïy moâ hình phaùt taùn oâ nhieãm khoâng khí ............................................... 87 3.5 Thöïc hieän baùo caùo thoáng keâ trong ENVIMAP_DQ .................................. 90 GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 5 3.6 ÖÙng duïng ENVIMAP_DQ ñeå ñaùnh giaù phaùt taùn oâ nhieãm taò KKT Dung Quaát........................................................................................................... 94 3.6.1 Moâ taû kòch baûn .......................................................................................... 94 3.6.2 Keát quaû tính toaùn moâ phoûng theo kòch baûn ............................................... 95 Ñoà thò theå hieän keát quaû tính toaùn......................................................................... 99 Nhaän xeùt ............................................................................................................ 101 KEÁT LUAÄN_KIEÁN NGHÒ Nhöõng keát quaû cuûa Luaän vaên do chính taùc giaû thöïc hieän .................................. 103 Haïn cheá cuûa ñeà taøi............................................................................................. 104 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO PHUÏ LUÏC GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 6 NOÄI DUNG MÔÛ ÑAÀU Tính caáp thieát cuûa ñeà taøi KKT Dung Quaát thuoäc tænh Quaûng Ngaõi ñöôïc xem laø döï aùn troïng ñieåm cuûa khu vöïc mieàn Trung, noù taïo ñoäng löïc phaùt trieån kinh teá cuûa caû nöôùc. Tuy nhieân, KKT hieän ñang trong giai ñoaïn xaây döïng neân caùc vaán ñeà veà cô sôû haï taàng coøn thieáu vaø yeáu keùm. Maët khaùc, Quaûng Ngaõi laø moät tænh ngheøo coøn gaëp nhieàu khoù khaên neân vieäc öùng duïng caùc phöông phaùp ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà veà moâi tröôøng coøn chöa kòp so vôùi caùc khu vöïc phaùt trieån cuûa caû nöôùc. Hieän traïng oâ nhieãm moâi tröôøng laø vaán ñeà ñaùng quan taâm chung cuûa caùc caäp hieän nay, trong ñoù KKT Dung Quaát cuõng khoâng ngoaïi leä. Taïi khu vöïc KKT hieän ñang dieãn ra nhieàu hoaït ñoäng gaây ra oâ nhieãm moâi tröôøng maø nhaát laø oâ nhieãm moâi tröôøng khoâng khí nhö hoaït ñoäng xaây döng vaø quaù trình saûn xuaát cuûa caùc nhaø maùy trong khu vöïc. Vì vaäy ñeå giaûi nhöõng vaán ñeà moâi tröôøng ñoù vaø muïc tieâu höôùng ñeán phaùt trieån beàn vöõng trong töông lai, thì KKT Dung quaát coù theå öùng duïng nhöõng coâng cuï quaûn lí vaø giaùm saùt moâi tröôøng ñaõ ñöôïc nghieân cöùu vaø thöïc hieän trong caû nöôùc. Ñaây cuõng laø muïc ñích muoán höôùng ñeán cuûa ñeà taøi. Muïc tieâu cuûa ñeà taøi ü Muïc tieâu laâu daøi: xaây döïng heä thoáng thoâng tin moâi tröôøng döïa treân neàn taûng tri thöùc vaø cô sôû döõ lieäu moâi tröôøng ñeå trôï giuùp trong vieäc giaùm saùt chaát löôïng moâi tröôøng taïi caùc KCN ôû tænh Quaûng Ngaõi. ü Muïc tieâu tröôùc maét: ÖÙng duïng moâ hình toaùn – tin ñaõ ñöôïc nghieân cöùu trong caùc ñeà taøi khoa hoïc caùc caáp giaùm saùt moâi tröôøng khoâng khí KKT Dung Quaát. Tính môùi cuûa ñeà taøi Quaûn lí moâi tröôøng baèng phöông phaùp tieáp caän truyeàn thoáng laø döïa treân giaáy tôø neân raát toán thôøi gian vaø khoâng hieäu quaû. Hoaëc trong coâng taùc quan traéc GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 7 chaát löôïng moâi tröôøng thöôøng traûi qua nhieàu giai ñoaïn rieâng leõ,baét buoäc phaûi söû duïng caùc coâng cuï vaø phaàn meàm maùy tính khaùc nhau. Vì vaäy, tính môùi trong ñeà taøi naøy laø ñeà xuaát ñöôïc moät coâng cuï tin hoïc ñöôïc öùng duïng ñeå quaûn lí moâi tröôøng ôû KKT Dung quaát thuaän tieän vaø hieäu quaû hôn. Noù theå hieän ôû choå töï ñoäng hoaù cao baèng caùch ñöa döõ lieäu gaén vôùi GIS vaø caùc coâng cuï phaân tích chung döôùi moät heä thoáng duy nhaát. Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa ñeà taøi Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø trong phaïm vi cuûa KKT Dung Quaát. Giôùi haïn cuûa ñeà taøi ü Veà ñòa lyù: Ñeà taøi giôùi haïn trong phaïm vi KKT Dung quaát thuoäc tænh Quaûng Ngaõi. ü Veà soá lieäu: Caùc soá lieäu ñöôïc söû duïng trong ñeà taøi giôùi haïn töø naêm 2000 – 2007. Noäi dung thöïc hieän trong ñeà taøi ü Thu thaäp döõ lieäu baûn ñoà KKT Dung quaát vaø tænh Quaûng Ngaõi; ü Thu thaäp caùc döõ lieäu cuûa caùc cô sôû saûn xuaát coù phaùt thaûi tröïc tieáp oâ nhieãm vaøo moâi tröôøng khoâng khí trong phaïm vi giôùi haïn xem xeùt; ü Thu thaäp caùc soá lieäu quan traéc taïi moät soá vò trí quan traéc trong KKT Dung Quaát; ü Thu thaäp baùo caùo hieän traïng moâi tröôøng cuûa Trung taâm kyõ thuaät vaø Quan traéc Moâi tröông; KKT Dung Quaát cuõng nhöø Sôû Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng tænh Quaûng Ngaõ; ü Thu thaäp soá lieäu khí töôïng cuûa tænh Quaûng Ngaõi; ü Aùp duïng moâ hình Berliand tính toaùn söï phaùt taùn oâ nhieãm khoâng khí töø nguoàn thaûi ñieåm. Töø ñoù duøng kyõ thuaät GIS theå hieän baûn ñoà oâ nhieãm theo thaùng cho KKT Dung Quaát; ü Öùng duïng phaàn meàm ENVIM. GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 8 Bieän phaùp toå chöùc thöïc hieän ü Phöông phaùp thöïc hieän ñeà taøi § Phöông phaùp thöïc teá; § Phöông phaùp luaän; § Phöông phaùp chuyeân gia; § Phöông phaùp thoáng keâ. ü Giaûi phaùp kyõ thuaät thöïc hieän § Thu thaäp döõ lieäu neàn töø caùc cô quan quaûn lyù ( döõ lieäu veà tình hình phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi vaø döõ lieäu moâi tröôøng cuûa KKT Dung Quaát…); § Ñaùnh giaù nhanh chaát löôïng moâi tröôøng KKT Dung Quaát; § Ñaùnh giaù vaø phaân tích chaát löôïng khoâng khí KKT Dung Quaát; § Xaây döïng cô sôû döõ lieäu cuûa KKT Dung Quaát treân GIS; § Xaây döïng phaàn meàm quaûn lyù toång hôïp coù tích hôïp GIS treân cô sôû coâng ngheä ñaõ ñöôïc thöïc hieän trong thôøi gian qua. Saûn phaåm cuûa ñeà taøi ü Luaän vaên toát nghieäp; ü Phaàn meàm öùng duïng. GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 9 CHÖÔNG 1. TOÅNG QUAN VEÀ ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN, KINH TEÁ VAØ XAÕ HOÄI CUÛA TÆNH QUAÛNG NGAÕI – KHU KINH TEÁ DUNG QUAÁT 1.1. Ñaëc ñieåm chung veà kinh teá - xaõ hoäi tænh Quaûng Ngaõi Quaûng Ngaõi laø moät tænh thuoäc khu vöïc mieàn Trung Vieät Nam vôùi dieän tích vaøo khoaûng 5.177 km2 vaø daân soá laø 1.463.880 ngöôøi vaøo naêm 2005. Tænh Quaûng Ngaõi tieán haønh coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù trong boái caûnh coù xuaát phaùt ñieåm thaáp (GDP tính theo ñaàu ngöôøi chæ baèng 50% so vôùi möùc bình quaân cuûa caû nöôùc vaø haøng naêm vaãn caàn ñöôïc hoã trôï töø Trung öông tôùi 60 - 70% nguoàn chi ngaân saùch), vì vaäy tænh gaëp raát nhieàu khoù khaên trong quaù trình phaùt trieån KT-XH. Tuy nhieân trong nhöõng naêm vöøa qua, cuøng vôùi söï noã löïc phaán ñaáu cuûa caùc caáp chính quyeàn vaø nhaân daân trong tænh, Quaûng Ngaõi ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu thaønh töïu ñaùng khích leä duø vaãn coøn nhieàu maët haïn cheá. Toác ñoä taêng tröôûng GDP bình quaân haøng naêm cuûa tænh Quaûng Ngaõi ñaït töø 8 - 10%, cuï theå naêm 2004 laø 8%, naêm 2005 ñaït 10,6%, naêm 2006 öôùc ñaït 11%. Toång giaù trò saûn xuaát (giaù so saùnh 1996) goàm noâng - laâm - ngö nghieäp, coâng nghieäp - xaây döïng vaø dòch vuï taêng haøng naêm, naêm 2004 taêng 12%, döï kieán naêm 2005 taêng 13%. Cô caáu kinh teá chuyeån dòch theo höôùng taêng tyû troïng coâng nghieäp vaø dòch vuï. Tuy nhieân, söï phaùt trieån cuûa saûn xuaát coâng nghieäp vaø dòch vuï vaãn chöa vöõng chaéc, coøn nhieàu haïn cheá do nhieàu nguyeân nhaân, saûn phaåm coâng nghieäp cuûa tænh chöa ñuû söùc caïnh tranh treân thò tröôøng, coâng ngheä coøn laïc haäu, thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm gaëp nhieàu khoù khaên... Maët khaùc, caùc KCN, KKT trong tænh ñaõ hình thaønh nhöng cô sôû haï taàng coøn yeáu keùm, cô cheá chính saùch thu huùt ñaàu tö chöa thaät söï thoâng thoaùng, coâng taùc ñeàn buø giaûi phoùng maët baèng coøn chaäm. GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 10 Trong giai ñoaïn 2003 - 2006, giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp vaø tieåu thuû coâng nghieäp taêng bình quaân 12,9%/naêm, trong ñoù coâng nghieäp trung öông taêng bình quaân 11,5%/naêm, coâng nghieäp ñòa phöông taêng 23,9%/naêm, coâng nghieäp ngoaøi quoác doanh taêng 13,5%/naêm vaø coâng nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi taêng 13,2%/naêm. Treân ñòa baøn tænh ñaõ coù 3 KCN (KCN Quaûng Phuù, KCN Tònh Phong, KCN Phoå Phong) vaø 01 khu kinh teá (KKT Dung Quaát). - KCN Quaûng Phuù: dieän tích 132 ha naèm ôû phía Taây thò xaõ Quaûng Ngaõi, trong ñoù taäp trung chuû yeáu laø caùc nhaø maùy cheá bieán thöïc phaåm. Ñaây laø KCN mía ñöôøng lôùn nhaát cuûa tænh; - KCN Tònh Phong: dieän tích 141,42 ha naèm ôû phía Baéc cuûa tænh (huyeän Sôn Tònh), taäp trung chuû yeáu caùc nhaø maùy saûn xuaát vaät lieäu xaây döïng chaát löôïng cao cung caáp cho KKT Dung Quaát vaø tieâu thuï trong khu vöïc; - KCN Phoå Phong: quy moâ dieän tích khoaûng 250 ha naèm ôû phía Nam cuûa tænh (huyeän Ñöùc Phoå), bao goàm caùc nhaø maùy cheá bieán thöïc phaåm, nhaø maùy ñöôøng, nhaø maùy giaáy, nhaø maùy cheá bieán cao su; - KKT Dung Quaát: coù dieän tích khoaûng 10.300 ha naèm ôû phía Ñoâng Baéc tænh (huyeän Bình Sôn), bao goàm nhieàu phaân khu coâng nghieäp, khu daân cö, khu du lòch, khu ñoâ thò. Tính ñeán thaùng 10/2006 ñaõ chaáp thuaän vaø caáp pheùp ñaàu tö cho 56 döï aùn vôùi toång soá voán ñaàu tö treân 33.000 tyû ñoàng (töông ñöông vôùi 2,15 tyû USD), giaûi quyeát vieäc laøm cho 4.000 lao ñoäng. Hieän taïi ñaõ coù 17 döï aùn hoaøn thaønh vaø ñi vaøo hoaït ñoäng, 18 döï aùn ñang trieån khai xaây döïng, 15 döï aùn ñang trieån khai thuû tuïc ñeàn buø, thieát keá kyõ thuaät vaø chuaån bò xaây döïng. Ngoaøi ra, hieän ñang coù 28 döï aùn ñaêng kyù ñaàu tö vaø KKT Dung Quaát vôùi toång soá voán ñaêng kyù laø 18.629 tyû ñoàng (töông ñöông vôùi 1,2 tyû USD). Thöông maïi - dòch vuï ngaøy caøng ña daïng veà chuûng loaïi haøng hoaù treân thò tröôøng ñaùp öùng moät phaàn nhu caàu tieâu duøng cuûa nhaân daân trong tænh. Dòch vuï du GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 11 lòch tuy coù phaùt trieån nhöng chöa khai thaùc trieät ñeå tieàm naêng. Thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi ngaøy caøng taêng nhöng coøn döôùi möùc trung bình cuûa caû nöôùc, töø 182 USD/ngöôøi vaøo naêm 2003 ñeán 210 USD/ngöôøi vaøo naêm 2004 vaø öôùc ñaït 296 USD/ngöôøi vaøo naêm 2005. Toång saûn löôïng thuyû saûn cheá bieán naêm 2005 cuûa toaøn tænh ñaït khoaûng 2.625 taán, giaù trò thuyû saûn cheá bieán xuaát khaåu öôùc ñaït 2,45 trieäu USD. Saûn löôïng thuyû saûn cheá bieán ñoâng laïnh xuaát khaåu ñaït 850 taán taêng 400 taán so vôùi naêm 2003. Kim ngaïch haøng hoaù XNK coù chieàu höôùng phaùt trieån khaù, cuï theå naêm 2003 laø 13,1 trieäu USD, naêm 2004 ñaït 22 trieäu USD vaø naêm 2005 öôùc ñaït 25 trieäu USD, trong ñoù kim ngaïch xuaát khaåu naêm 2003 laø 6,3 trieäu USD, naêm 2004 laø 13 trieäu USD vaø öôùc ñaït 15 trieäu USD vaøo naêm 2005. Thu ngaân saùch treân ñòa baøn ngaøy caøng cao, cuï theå naêm 2004: 145 tyû ñoàng, naêm 2005: 182,4 tyû ñoàng, naêm 2006: 257,5 tyû ñoàng, döï kieán naêm 2007 ñaït treân 300 tyû ñoàng. Tuy nhieân möùc thu chæ baèng 30 - 40% möùc chi ( 855,5 tyû naêm 2005, 810 tyû naêm 2007). Nguyeân nhaân cuûa vieäc thu ngaân saùch taêng laø do coù nguoàn thu töø thueá xuaát nhaäp khaåu thoâng qua caûng Dung Quaát. Beân caïnh caùc chæ tieâu veà kinh teá thì caùc chæ tieâu veà xaõ hoäi cuõng coù nhöõng chuyeån bieán quan troïng. Tyû leä taêng daân soá töï nhieân giaûm, cuï theå naêm 2005 laø 1,348‰, naêm 2006 laø 1,290‰, döï kieán naêm 2007 laø 1,230‰. Tyû leä treû em suy dinh döôõng giaûm töø 36% naêm 2004 xuoáng coøn 30% naêm 2005. Giaûm tyû leä hoä ngheøo töø 23,7% naêm 2005 xuoáng coøn 18,3% naêm 2006, döï kieán naêm 2007 coøn 14,67%. Heä thoáng giao thoâng trong tænh ngaøy caøng hoaøn thieän vaø cuûng coá nhaát laø giao thoâng noâng thoân, nhieàu tuyeán ñöôøng lieân thoân, lieân xaõ ñöôïc naâng caáp vaø beâ toâng hoaù. Tyû leä soá hoä duøng ñieän thaép saùng, duøng nöôùc saïch ngaøy caøng nhieàu, 100% soá xaõ coù heä thoáng truyeàn thanh. GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 12 Nhìn chung, cuøng vôùi söï phaùt trieån KT - XH chung cuûa caû nöôùc, tình hình KT - XH tænh Quaûng Ngaõi vaøi naêm gaàn ñaây cuõng coù böôùc phaùt trieån noåi baät, ñôøi soáng cuûa nhaân daân ngaøy caøng ñöôïc caûi thieän, tuy coù moät soá chæ tieâu ñaït thaáp. Nhöng hy voïng trong thôøi gian tôùi khi haï taàng kyõ thuaät KKT Dung Quaát ñöôïc hoaøn thieän, Nhaø maùy loïc daàu Dung Quaát cuõng nhö caùc döï aùn ñaàu tö vaøo KKT Dung Quaát xaây döïng xong vaø ñi vaøo hoaït ñoäng, cuøng vôùi söï keát hôïp chaët cheõ trong quaù trình phaùt trieån cuûa KKT Dung Quaát vôùi KKT môû Chu Lai, vaø söï phaùt trieån ñoàng boä caùc KCN khaùc cuûa tænh nhö KCN Quaûng Phuù, KCN Tònh Phong, KCN Phoå Phong seõ taïo ñieàu kieän cho tình hình KT - XH cuûa tænh vaø caùc ñòa phöông noäi vuøng nhö Bình Sôn, Sôn Tònh coù böôùc phaùt trieån nhaûy voït. 1.2. Hieän traïng kinh teá - xaõ hoäi huyeän Bình Sôn 1.2.1. Dieän tích daân soá vaø lao ñoäng Huyeän Bình Sôn nôi coù KKT Dung Quaát, naèm ôû phía Ñoâng Baéc cuûa tænh Quaûng Ngaõi, coù dieän tích khoaûng 463 km2 vaø soá daân vaøo naêm 2005 laø 189.000 ngöôøi. Maät ñoä daân soá laø 382 ngöôøi/km2. Tyû leä taêng daân soá töï nhieân laø 1,179%. Hieän nay, phaàn lôùn lao ñoäng trong huyeän vaãn laø lao ñoäng noâng nghieäp. Tuy nhieân, tình hình ñang coù söï chuyeån bieán tích cöïc. Moät löôïng lao ñoäng ñòa phöông ñang ñöôïc tuyeån duïng vaøo laøm vieäc taïi caùc döï aùn ñang hoaït ñoäng trong KKT Dung Quaát vaø moät löôïng lao ñoäng töông ñoái lôùn khaùc cuõng ñang ñöôïc ñaøo taïo ngheà taïi tröôøng ñaøo taïo ngheà Dung Quaát. Trong töông lai ñoäi nguõ lao ñoäng naøy seõ laøm vieäc trong KKT Dung Quaát. Tyû leä lao ñoäng noâng nghieäp seõ giaûm ñi. 1.2.2 Hieän traïng caùc ngaønh kinh teá 1.2.2.1. Saûn xuaât noâng - laâm - ngö nghieäp · Troàng troït vaø chaên nuoâi Thoáng keâ caùc loaïi caây troàng cuûa huyeän Bình Sôn ñöôïc trình baøy nhö trong baûng sau: GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 13 Baûng 1: Thoáng keâ caùc loaïi caây troàng naêm 2006 cuûa huyeän Bình Sôn TT Caây troàng Dieän tích phaân boá (ha) Naêng suaát (taï/ha) Saûn löôïng (taán) 1 Luùa 11.610,0 37,13 43.106,14 2 Ngoâ 1.588,7 38,59 6.130,65 3 Mía 875,0 45,50 39.768,75 4 Khoai lang 564,5 46,71 2.636,60 5 Ñaäu phoäng 1.066,8 16,09 1.716,56 6 Caây ñaäu caùc loaïi 137,2 14,50 198,94 7 Rau caùc loaïi 1.197,4 144,15 17.260,40 8 Boâng vaûi 11,1 7,50 8,35 Nguoàn: UBND huyeän Bình Sôn, Baùo caùo tình hình thöïc hieän keá hoaïch kinh teá - xaõ hoäi, an ninh - quoác phoøng naêm 2005 vaø phöông höôùng, nhieäm vuï chuû yeáu naêm 2006. Toång saûn löôïng löông thöïc ñaït 49.236,79 taán taêng 102,79 taán so vôùi naêm 2004, tuy nhieân môùi chæ ñaït ñöôïc 95,49% keá hoaïch naêm. Ñaëc bieät, dieän tích caây luùa, caây löông thöïc chính, giaûm ñi so vôùi naêm 2004 khoaûng 593 ha do vieäc chuyeån ñoåi töø 3 vuï/naêm sang 2 vuï/naêm. Saûn löôïng luùa cuõng vì vaäy maø giaûm ñi so vôùi naêm 2004, khoaûng 922 taán. Caùc loaïi caây troàng nguyeân lieäu nhö mía, mì ñeàu coù dieän tích vaø saûn löôïng taêng hôn so vôùi naêm 2004. Caây boâng vaûi ñöa vaøo saûn xuaát böôùc ñaàu coù keát quaû. Toång ñaøn gia suùc naêm 2004 laø 114.081 con, trong ñoù ñaøn traâu laø 896 con, ñaøn boø laø 41.925 con, ñaøn lôïn laø 71.260 con. Ñaøn gia caàm coù khoaûng 549.625 con. Nhìn chung soá löôïng gia suùc vaø gia caàm ñeàu taêng leân so vôùi naêm 2003. Nguyeân nhaân laø do coâng taùc thuù y ñaït ñöôïc nhieàu tieán boä hôn so vôùi caùc naêm tröôùc. Hieän nay, nhaân daân trong huyeän ñaõ maïnh daïn aùp duïng nhieàu tieán boä khoa hoïc vaøo saûn xuaát, ñaëc bieät laø vieäc ñöa caùc gioáng môùi vaøo saûn xuaát ñaïi traø ñaït nhieàu keát quaû ñaùng khích leä, goùp phaàn taêng naêng suaát vaø chaát löôïng caây troàng, vaät GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 14 nuoâi. Giaù trò saûn xuaát noâng nghieäp naêm 2004 ñaït khoaûng 271,3 tyû ñoàng chieám khoaûng 68,3% toång giaù trò saûn xuaát noâng - laâm - ngö nghieäp. · Laâm nghieäp Coâng taùc troàng vaø baûo veä röøng coù nhieàu tieán boä. Naêm 2005, dieän tích ñaát laâm nghieäp coù röøng cuûa huyeän Bình Sôn laø 8.762,57 ha trong ñoù ñaõ tieán haønh giao khoaùn quaûn lyù baûo veä röøng cho caùc hoä gia ñình khoaûng 1.956 ha, khoanh nuoâi taùi sinh röøng ñöôïc 200 ha. Troàng röøng taäp trung ñöôïc 265 ha, taêng 9 ha so vôùi naêm 2003. Troàng caây phaân taùn caùc loaïi ñöôïc khoaûng 358.000 caây goàm phi lao, baïch ñaøn, keo laù traøm, keo lai... Dieän tích röøng treân ñòa baøn caùc xaõ Bình Trò, Bình Thuaän vaø Bình Ñoâng chuû yeáu laø röøng troàng, nhieàu nhaát laø ôû xaõ Bình Thuaän (509,44 ha). Röøng töï nhieân chæ coøn laïi ôû xaõ Bình Ñoâng vôùi dieän tích khoaûng 2,7 ha. Trong naêm 2005, KKT Dung Quaát ñaõ troàng môùi ñöôïc 392 ha röøng phoøng hoä trong döï aùn phaùt trieån röøng phoøng hoä cho KKT. Trong naêm 2005 ñaõ phaùt hieän vaø xöû lyù 31 vuï vi phaïm laâm luaät. Toång giaù trò laâm saûn xöû phaït vaø tòch thu baùn noäp vaøo ngaân saùch khoaûng 57.206.455 ñoàng. Giaù trò saûn xuaát laâm nghieäp naêm 2005 ñaït khoaûng 20,2 tyû ñoàng, chieám khoaûng 5,1% toång giaù trò saûn xuaát noâng - laâm - ngö nghieäp. · Ngö nghieäp Naêm 2005, huyeän Bình Sôn coù 903 taøu thuyeàn vôùi toång maõ löïc ñaït khoaûng 25.808 CV. Saûn löôïng khai thaùc haûi saûn naêm 2005 ñaït 11.500 taán, 6 thaùng ñaàu naêm 2006 ñaït 7.700 taán (chieám 14,6% so vôùi toaøn tænh). Ñaùng chuù yù laø vieäc khai thaùc haûi saûn ñang daàn chuyeån theo höôùng khai thaùc xa bôø vôùi coâng xuaát taøu ngaøy moät lôùn hôn. Vì vaäy trong töông lai, saûn löôïng khai thaùc chaéc chaén seõ khoâng ngöøng taêng leân. GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 15 Dieän tích hoà nuoâi toâm naêm 2005 laø 176 ha, naêng suaát bình quaân ñaït 0,98 taán/ha/naêm, saûn löôïng ñaït 173 taán thaáp hôn caùc naêm tröôùc vaø khoâng ñaït chæ tieâu keá hoaïch ñaõ ñeà ra. Nguyeân nhaân laø do haàu heát caùc hoà nuoâi toâm bò nhieãm beänh, coâng taùc phoøng tröø beänh ít hieäu quaû, phaûi thu hoaïch non. Ñôøi soáng cuûa moät boä phaän hoä nuoâi toâm cuõng vì vaäy maø gaëp nhieàu khoù khaên. Naêm 2005, dieän tích hoà nuoâi toâm cuûa huyeän Bình Sôn laø 178 ha chieám 25,4% toång dieän tích ao nuoâi toâm cuûa toaøn tænh. Saûn löôïng toâm ñaït khoaûng 153 taán. Huyeän ñang trieån khai döï aùn nuoâi toâm vôùi dieän tích 162 ha treân ñòa baøn 3 xaõ Bình Trò, Bình Ñoâng vaø Bình Phöôùc. Hoaït ñoäng nuoâi toâm cuûa huyeän Bình Sôn taäp trung chuû yeáu ôû 2 xaõ Bình Chaâu vaø Bình Döông. Dieän tích nuoâi caù nöôùc ngoït naêm 2005 laø 10 ha, naêng suaát ñaït 0,8 taán/ha/naêm, saûn löôïng ñaït 8 taán. Neáu so saùnh vôùi saûn löôïng haûi saûn vaø toâm thì saûn löôïng caù nöôùc ngoït khoâng ñaùng keå. Nguyeân nhaân laø dieän tích ao hoà nöôùc ngoït trong huyeän khoâng lôùn, thöôøng bò caïn nöôùc vaø nhieãm maën vaøo muøa khoâ gaây khoù khaên cho vieäc nuoâi caù n- öôùc ngoït. Giaù trò saûn xuaát ngö nghieäp naêm 2005 ñaït 105,5 tyû ñoàng, chieám 26,6% toång giaù trò saûn xuaát noâng - laâm - ngö nghieäp. · Thuyû lôïi vaø thuyû noâng Naêm 2002 ñaõ thi coâng xaây döïng, söûa chöõa ñaäp Phuïng Hoaøng, hoà Hoùc Mít, hoà Ñaù Baïc, hoà Nam Bình Haï, hoà An Cöôøng, traøn xaû luõ Hoà Ruoäng Choaïy, ñeâ phoøng choáng luõ Bình Trung, keø soâng Daâu - Bình Nguyeân vaø caùc coâng trình choáng haïn khaùc. Ñoàng thôøi thöïc hieän kieân coá hoaù keânh möông Thaïch Nham. Töø ñoù ñaõ naâng toång dieän tích gieo troàng ñöôïc töôùi leân 10.676,8 ha. · Ñòa chính Tieáp tuïc thöïc hieän coâng taùc quy hoaïch, xaây döïng khu taùi ñònh cö cho nhaân daân naèm trong quy hoaïch KKT Dung Quaát. Trong naêm 2003, Ban Quaûn lyù KKT Dung Quaát cuøng vôùi UBND huyeän Bình Sôn ñaõ tieán haønh quy hoaïch vaø caáp GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 16 ñaát taùi ñònh cö cho 150 hoä (trong vuøng quy hoaïch KKT Dung Quaát). Toå chöùc kieåm tra vieäc xaây döïng leàu quaùn, nhaø cöûa traùi pheùp theo Nghò ñònh 04/CP ôû caùc xaõ Bình Thaïnh, Bình Chaùnh, Bình Ñoâng, qua ñoù thöïc hieän cöôõng cheá moät soá tröôøng hôïp vi phaïm. Tuy nhieân coâng taùc quaûn lyù ñaát ñai ôû moät soá xaõ coøn buoâng loûng, tình traïng laán chieám ñaát ñai, laøm nhaø traùi pheùp coøn xaûy ra ôû nhieàu nôi. 1.2.2.2. Saûn xuaát coâng nghieäp vaø tieåu thuû coâng nghieäp Toång giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp vaø tieåu thuû coâng nghieäp (CN vaø TTCN) ñaït 41 tyû ñoàng (theo giaù coá ñònh naêm 1994), trong ñoù ngoaøi quoác doanh ñaït 31,85 tyû ñoàng taêng 2,74% so vôùi naêm 2003. Saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp cuûa huyeän chuû yeáu taäp trung vaøo moät soá ngheà laø saûn xuaát ñaù laïnh, ngheà moäc daân duïng, khai thaùc ñaù, gia coâng xeû goã. Nhìn chung, giaù trò saûn xuaát CN vaø TTCN cuûa huyeän coù taêng nhöng vaãn ôû möùc ñoä thaáp vaø chæ taäp trung ôû moät soá ngaønh ngheà truyeàn thoáng cuûa ñòa phöông coäng theâm moät soá döï aùn coâng nghieäp ñang hoaït ñoäng trong KKT Dung Quaát, vieäc phaùt trieån ngaønh ngheà môùi coøn haïn cheá. 1.2.3. Cô sôû haï taàng 1.2.3.1. Giao thoâng Naêm 2002, huyeän ñaõ thöïc hieän ñeà aùn beâ toâng hoaù ñöôøng giao thoâng noâng thoân, thi coâng ñöôïc 13,49 km ôû 11 xaõ, thò traán, vôùi toång kinh phí laø 4,635 tyû ñoàng. Coù 4 tuyeán ñöôøng do huyeän quaûn lyù ñöôïc döï aùn ADB3 ñaàu tö vaø naâng caáp vôùi toång chieàu daøi 55,6 km, kinh phí 16,6 tyû ñoàng. Ñaàu tö naâng caáp 4 tuyeán ñöôøng khaùc vôùi soá tieàn laø 286 trieäu ñoàng töø kinh phí söï nghieäp giao thoâng tænh hoã trôï. Heä thoáng ñöôøng giao thoâng lieân xaõ cuõng ñöôïc duy tu, baûo döôõng ñaùp öùng nhu caàu vaän chuyeån haøng hoaù vaø ñi laïi cuûa nhaân daân trong huyeän. Quoác loä 1A ñöôïc traûi nhöïa môùi, ñoùng moät vai troø quan troïng trong vieäc löu thoâng giöõa huyeän vôùi caùc khu vöïc khaùc. GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 17 Caùc tuyeán ñöôøng trong KKT Dung Quaát cuõng ñaõ hoaøn thaønh vaø ñang phuïc vuï toát caùc hoaït ñoäng xaây döïng khu kinh teá: Tuyeán ñöôøng Doác Soûi - Dung Quaát (K0- K13 + 275) vaø Dung Quaát - NMLD (K9- Bình Trò), tuyeán ñöôøng coâng vuï Bình Hieäp - NMLD soá I, tuyeán ñöôøng vaøo thaønh phoá Vaïn Töôøng (daøi 3,5 km), tuyeán ñöôøng Bình Long - Vaïn Töôøng (daøi 9,5 km), Tuyeán ñöôøng môû roäng töø km12 - km13 + 275 vaø tuyeán ñöôøng ra beán caûng soá I xaõ Bình Thuaän. Song song vôùi quoác loä 1A coù tuyeán ñöôøng saét Thoáng Nhaát chaïy qua, trong huyeän coù ga Bình Sôn. Caùch KKT Dung Quaát 4 km coù saân bay Chu Lai xaây döïng thaønh moät saân bay Quoác teá. 1.2.3.2. Heä thoáng ñieän Naêm 2001 ñaõ cô baûn hoaøn thaønh löôùi ñieän trung aùp noâng thoân. Naêm 2002, 100% xaõ vaø thò traán coù ñieän vôùi khoaûng 35.700 hoä söû duïng, chieám khoaûng 84% toång soá hoä trong huyeän. Saûn löôïng ñieän tieâu thuï ñaït 21.921.306 kwh, trong ñoù ñieän sinh hoaït laø 15.344.914 kwh, ñieän saûn xuaát, kinh doanh vaø dòch vuï laø 6.576.391 kwh. Ñieän cung caáp cho KKT Dung Quaát ñöôïc laáy töø ñöôøng daây truyeàn taûi ñieän cao theá 500/220 KV taïi traïm bieán theá Caàu Ñoû (thaønh phoá Ñaø Naüng). Ñöôøng daây truyeàn taûi ñieän cao theá 100 KV vôùi khu vöïc AC - 185 töø traïm Ñaø Naüng ñeán traïm bieán theá Quaûng Ngaõi (110/35/15 KV) chaïy doïc theo quoác loä 1A. 1.2.3.3. Thoâng tin lieân laïc Toång soá maùy ñieän thoaïi coù treân maïng cuûa toaøn huyeän naêm 2005 laø 3.557 maùy, bình quaân 6,4 hoä/1 maùy ñieän thoaïi. Rieâng KKT Dung Quaát ñaõ xaây döïng maïng löôùi thoâng tin lieân laïc quoác gia. Toång ñaøi Dung Quaát ñi vaøo hoaït ñoäng coù hieäu quaû, phuïc vuï ñaït chaát löôïng toát baûo ñaûm thoâng tin lieân laïc trong vaø ngoaøi tænh. GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 18 1.2.3.4. Heä thoáng caáp nöôùc Hieän nay trong huyeän, nöôùc caáp cho sinh hoaït taïi caùc vuøng noâng thoân vaãn ñöôïc laáy tröïc tieáp töø nöôùc gieáng do caùc hoä daân töï ñaøo. Ña phaàn caùc nöôùc gieáng trong huyeän bò oâ nhieãm vi sinh khaù naëng. Nöôùc caáp cho KKT Dung Quaát ñöôïc laáy töø nhaø maùy nöôùc Dung Quaát (BOT), coâng suaát 15.000 m3/ngaøy (giai ñoaïn 1). 1.2.4. Veà lónh vöïc giaùo duïc, y teá, veä sinh moâi tröôøng 1.2.4.1. Giaùo duïc Naêm hoïc 2003 - 2006 toaøn huyeän coù 49.039 hoïc sinh töø Maãu giaùo ñeán PTTH (trong ñoù maãu giaùo 4.720 em, tieåu hoïc 23.646 em, THCS 15.075 em, THPT 5.598 em). Keát thuùc naêm hoïc tyû leä hoïc sinh ñoã toát nghieäp tieåu hoïc ñaït 99,9%, THCS ñaït 99,07%, THPT ñaït 76,27%. Toaøn huyeän coù 39,3% hoïc sinh khaù gioûi caùc caáp. Coù 360 em ñaït hoïc sinh gioûi caáp huyeän, 123 em ñaït giaûi caáp tænh. Ñeán nay coù 12/25 xaõ ñaït chuaån phoå caäp giaùo duïc trong ñoä tuoåi, 14 xaõ ñaït chuaån phoå caäp THCS. 1.2.4.2. Y teá ,veä sinh moâi tröôøng Coâng taùc khaùm chöõa beänh thöôøng xuyeân ñöôïc naâng cao, caùc loaïi beänh ñöôïc phaùt hieän vaø ñieàu trò kòp thôøi. Caùc chöông trình y teá quoác gia thöôøng xuyeân ñöôïc chuù troïng, caùc dòch beänh lôùn ít xaûy ra, beänh xaõ hoäi töøng böôùc ñöôïc ñaåy luøi. Soá ngöôøi ñeán khaùm vaø ñieàu trò taïi caùc trung taâm y teá giaûm so vôùi naêm 2004. Caùc chöông trình phoøng choáng ma tuyù, maïi daâm, HIV/AIDS ñöôïc tuyeân truyeàn saâu roäng trong caùc taàng lôùp nhaân daân, goùp phaàn laøm laønh maïnh hoaù xaõ hoäi. Coâng taùc baûo veä vaø chaêm soùc söùc khoeû treû em ñöôïc ñaàu tö chuù troïng caû veà vaät chaát laãn tinh thaàn goùp phaàn laøm vôi ñi noãi baát haïnh cuûa nhieàu treû em taøn taät vaø gia ñình khoù khaên. GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 19 Coâng taùc tuyeân truyeàn keá hoaïch hoaù gia ñình cuõng ñöôïc ñaåy maïnh. Nhaän thöùc cuûa ngöôøi daân veà söùc khoeû sinh saûn vaø keá hoaïch hoaù gia ñình vì vaäy ñöôïc naâng leân roõ reät. 1.3. Tình hình chung KKT Dung Quaát 1.3.1. Ñieàu kieän töï nhieân KKT Dung Quaát vaø chung quanh KKT Dung Quaát hieän nay chieám dieän tích 10.300 ha naèm ôû caùc xaõ phía Ñoâng huyeân Bình Sôn tænh Quaûng Ngaõi. KKT Dung Quaát giaùp saân bay Chu Lai veà phía Taây Baéc, giaùp Quoác loä 1A veà phía Taây, giaùp caùc xaõ Bình Phuù, Bình Taân, Bình Thanh Ñoâng, Bình Thanh Taây veà phía Nam vaø giaùp bieån Ñoâng (vònh Dung Quaát, vònh Vieät Thanh, vuõng Nho Na) veà phía Ñoâng vaø Ñoâng Baéc ( hình 1 vaø 2) GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 20 Hình 1: Vò trí KKT Dung Quaát treân baûn ñoà tænh Quaûng Ngaõi VÞ trÝ KKT Dung QuÊt GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 21 Hình 2 : Baûn ñoà khu kinh teá Dung Quaát GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 22 Theo caùc taøi lieäu cuûa nhieàu nghieân cöùu tröôùc ñaây cuûa nhieàu ñôn vò KH - CN veà ñaëc ñieåm ñòa maïo, ñòa chaát thuyû vaên, ñòa chaát coâng trình, khí haäu ôû Dung Quaát keát hôïp vôùi nghieân cöùu boå sung veà chaát löôïng moâi tröôøng, taøi nguyeân sinh vaät cuûa Phaân vieän Coâng ngheä môùi vaø Baûo veä Moâi tröôøng trong thaùng 7 – 8/2003 vaø thaùng 11/2004, ñieàu kieän töï nhieân cuûa Khu Kinh teá (KKT) Dung Quaát vaø chung quanh ñöôïc toùm taét döôùi ñaây. 1.3.1.1. Ñòa hình ñòa maïo Tænh Quaûng Ngaõi naèm trong vuøng coù ñòa hình töông ñoái phöùc taïp, coù daïng doác nghieâng, thaáp daàn töø Taây sang Ñoâng. Phía Taây cuûa tænh laø chaân söôøn phía Ñoâng cuûa daõy nuùi Tröôøng Sôn coù cao ñoä so vôùi möïc nöôùc bieån töông ñoái lôùn. Tieáp ñeán laø ñòa hình ñoài nuùi thaáp vaø ñoài xen keõ ñoàng baèng, thænh thoaûng coù nhöõng daõy nuùi thaáp chaïy saùt ra bieån. Phaàn phía Ñoâng cuûa tænh laø daûi ñoàng baèng heïp ven bieån. Ñoài nuùi chieám phaàn lôùn dieän tích cuûa tænh. Tính töø Ñoâng sang Taây coù theå phaân loaïi ra 9 baäc ñòa hình chính: 2 - 3 m, 4 - 6 m, 10 - 15 m, 60 - 100 m, 200 - 300 m, 400 - 600 m, 900 - 1000 m, 1400 - 1600 m, trong ñoù ñòa hình nuùi coù ñoä cao 200 m trôû leân, ñoä doác cuûa söôøn töø 120 - 300, chieám 3/4 dieän tích toaøn tænh. Ñòa hình ñoàng baèng coù dieän tích nhoû, coù ñoä cao töø 1 - 2 m ñeán 20 - 30 m. Ñòa hình daïng ñoài coù dieän tích khoâng ñaùng keå, coù söôøn doác 30 - 80. KKT Dung Quaát naèm treân phaàn dieän tích phía Ñoâng cuûa cuûa huyeän Bình Sôn - tænh Quaûng Ngaõi. Veà maët töï nhieân, KKT giaùp vònh Dung Quaát veà phía Baéc, giaùp Bieån Ñoâng vôùi ñöôøng bôø töø muõi Coâ - Coâ qua muõi Nam Chaâm (coù taøi lieäu ghi laø Nam Traâm) qua bôø vònh Vieät Thanh ñeán vònh Nho Na. Ñòa hình cuûa khu kinh teá mang nhöõng neùt ñaëc tröng cuûa ñòa hình ven bieån tænh Quaûng Ngaõi: daïng ñòa hình baùn sôn ñòa, bao goàm nuùi thaáp, ñuïn caùt, soâng hoà, ñaát ngaäp maën, ruoäng luùa vaø caùc GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 23 daõy ñoài thaáp coù caây daïi che phuû vôùi ñoä doác töø 3 - 200. Nhìn moät caùch toång quaùt, ñòa hình khu kinh teá coù theå chia thaønh 3 daïng ñòa hình nhö sau. · Daïng ñòa hình ñoài Ñoài cao doïc thung luõng kieán taïo vaø söôøn nuùi do phaân caùch caùc beà maët san baèng Plioxen bôûi caùc söôøn röûa troâi xaâm thöïc doác 8 - 120. Ñoài thaáp doïc thung luõng kieán taïo do phaân caét caùc söôøn beà maët Pediment tuoåi Pleistoxen sôùm bôûi caùc söôøn röûa troâi xaâm thöïc doác 5 - 120. Ñoài thaáp rìa ñoàng baèng do phaân caét bôûi theàm bieån vôùi caùc xaâm thöïc röûa troâi doác 3 - 80. · Daïng ñòa hình thung luõng Baõi boài vaø loøng soâng hieän ñaïi vôùi tích tuï caùt, cuoäi, soûi daïng goø, ñuïn thoaûi. Thung luõng xaâm thöïc - tích tuï vôùi phöùc heä baõi boài vaø theàm thaáp caáu taïo bôûi boät seùt laãn caùt maøu xaùm vaøng ñòa hình goø thoaûi, phaân caét yeáu. · Daïng ñòa hình ñoàng baèng Ñoàng baèng tích tuï hoãn hôïp soâng, bieån, ñaàm laày cao töø 1 - 3m, caáu taïo bôûi boät seùt, caùt maøu xaùm vaøng, xaùm ñen, ñòa hình baèng phaúng hôi truõng. Ñoàng baèng tích tuï hoãn hôïp soâng - bieån, cao töø 3 - 6m, caáu taïo bôûi caùt, seùt maøu xaùm ñen, xaùm vaøng. Ñoàng baèng tích tuï bieån. Caáu taïo caùt traéng, ñòa hình löôïn soùng thoaûi cao töø 4 - 8m. GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 24 Ñoàng baèng goø thoaûi cao töø 10 - 20m. Caáu taïo bôûi seùt boät, laãn seùt maøu xaùm, traéng loang loå ñoû. 1.3.1.2. Ñòa chaát coâng trình vaø ñòa chaát thuyû vaên · Ñòa chaát coâng trình Ñaát trong khu vöïc quy hoaïch KTT Dung Quaát coù caáu truùc chuû yeáu laø caùc Laterit soûi saïn, cöôøng ñoä chòu löïc cao, oån ñònh, coù theå xaây döïng caùc coâng trình naëng. Moät nhöôïc ñieåm cuûa loaïi ñaât naøy laø khaû naêng chòu löïc toát trong ñieàu kieän khoâ raùo nhöng khi baõo hoaø nöôùc thì khaû naêng chòu löïc giaûm ñi raát nhieàu vaø thöôøng hay bò bieán daïng deûo. · Ñòa chaát thuyû vaên Theo nghieân cöùu cuûa Lieân doanh Nhaø maùy loïc daàu Vieät - Nga (naêm 2000), cheá ñoä thuyû haûi vaên ñöôïc toùm taét döôùi ñaây. Khu vöïc xaây döïng KKT Dung Quaát coù theàm luïc ñòa heïp nhaát Vieät Nam vaø phaùt trieån thöøa keá treân khung caáu truùc - kieán taïo ñònh höôùng Baéc Nam. Caùc ñöôøng ñaúng saâu töø 20 - 100m nöôùc cuûa theàm luïc ñòa chuïm saùt vaøo nhau laøm cho beà maët theàm luïc ñòa doác. Rìa cuûa theàm luïc ñòa chaïy doïc theo höôùng kinh tuyeán men theo ñöôøng ñaúng saâu 140m. Ven bôø coù nhieàu ñaù ngaàm vaø caùc raïn san hoâ. Trong khu vöïc thöïc hieän Döï aùn coù ba vònh laø vònh Dung Quaát, vònh Vieät Thanh vaø vònh Nho Na. + Cheá ñoä thuyû trieàu Vònh Dung Quaát, vònh Vieät Thanh vaø vònh Nho Na coù hai cheá ñoä thuyû trieàu laø: nhaät trieàu khoâng ñeàu vaø baùn nhaät trieàu khoâng ñeàu. Nhaät trieàu khoâng ñeàu xaûy ra vaøo nhöõng ngaøy trieàu cöôøng vaø baùn nhaät trieàu khoâng ñeàu xaûy ra vaøo nhöõng ngaøy trieàu keùm. Trung bình moät thaùng coù khoaûng 10 ñeán 15 ngaøy coù nhaät trieàu vaø nhöõng ngaøy coøn laïi xaûy ra baùn nhaät trieàu. GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 25 Bieân ñoä trieàu taïi caùc vònh naøy khoâng oån ñònh phuï thuoäc vaøo loaïi trieàu vaø luoân thay ñoåi theo thôøi gian. Khi trieàu cöôøng, möïc nöôùc lôùn nhaát dao ñoäng trong khoaûng töø 1,8 - 2,64 m. Khi xaûy ra trieàu keùm, möïc nöôùc lôùn nhaát dao ñoäng töø 1,48 - 1,65 m. + Cheá ñoä doøng chaûy Doøng chaûy taïi vònh Dung Quaát, Vieät Thanh vaø Nho Na luoân thay ñoåi theo thôøi gian vaø chòu aûnh höôûng cuûa caùc cheá ñoä thuyû trieàu, doøng haûi löu, aùp thaáp nhieät ñôùi. Trong ñoù cheá ñoä thuyû trieàu vaø doøng haûi löu laø hai yeáu toá quyeát ñònh chính tôùi doøng chaûy taïi hai vònh naøy. Cheá ñoä doøng chaûy taïi khu vöïc bieån naèm trong quy hoaïch cuûa KKT coù aûnh höôûng raát lôùn ñeán vieäc lan truyeàn nöôùc thaûi vaø daàu traøn treân bieån. + Hieän töôïng nöôùc daâng Hieän töôïng nöôùc daâng coù aûnh höôûng lôùn ñeán caùc coâng trình ven bôø vaø caùc khu vöïc ñaát ven bieån. Khi nöôùc daâng cao seõ gaây ra nhöõng taùc ñoäng xaáu ñeán caùc coâng trình ven bieån vaø laøm nhieãm maën moät vuøng ñaát roäng lôùn ven bôø. Hieän töôïng nöôùc daâng coù theå laø do taùc ñoäng cuûa gioù muøa hoaëc do baõo gaây neân. Möïc nöôùc daâng do taùc ñoäng cuûa gioù muøa khoaûng 0,5 m. Coøn möïc nöôùc daâng do baõo gaây neân coù theå ñaït tôùi 1,5 ñeán 3 m phuï thuoäc vaøo toác ñoä cuûa baõo. Vònh Dung Quaát vaø vònh Vieät Thanh naèm trong khu vöïc Döï aùn coù cheá ñoä nöôùc daâng raát khaùc nhau. Khi coù caùc ñieàu kieän thôøi tieát baát thöôøng nhö gioâng, baõo, aùp thaáp nhieät ñôùi, gioù muøa, taïi khu vöïc vònh Dung Quaát coù hieäu öùng nöôùc daâng keùo daøi, phuï thuoäc vaøo thôøi gian aûnh höôûng cuûa caùc ñieàu kieän thôøi tieát baát thöôøng. Thoâng thöôøng möïc nöôùc daâng taïi vònh Dung Quaát lôùn hôn taïi vònh Vieät Thanh khoaûng 30 cm. Nguyeân nhaân laø do vònh Dung Quaát ñöôïc che chaén toát trong khi vònh Vieät Thanh laïi coù bôø môû thoaùng ra bieån. GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 26 Hieän töôïng nöôùc daâng taïi vuøng ven bieån Dung Quaát cuõng chòu aûnh höôûng cuûa caùc ñôït soùng keùo daøi gaây ra bôûi caùc côn baõo ôû ngoaøi khôi xa. Möïc nöôùc taïi vònh Dung Quaát cuõng chòu söï aûnh höôûng cuûa nöôùc töø soâng Traø Boàng vaø soâng Môùi ñoå vaøo vaø ñöôïc theå hieän roõ neùt vaøo muøa möa. Vaøo muøa khoâ, möïc nöôùc cuûa hai vònh Dung Quaát vaø Vieät Thanh khoâng cheânh leäch nhau nhieàu nhöng vaøo muøa möa, möïc nöôùc taïi vònh Dung Quaát cao hôn taïi vònh Vieät Thanh khoaûng 10 cm. + Cheá ñoä soùng Soùng bieån ôû khu vöïc ngoaøi khôi chòu söï aûnh höôûng lôùn cuûa cheá ñoä gioù, coøn trong khu vöïc ven bôø, ngoaøi vieäc chòu aûnh höôûng cuûa cheá ñoä gioù coøn chòu aûnh höôûng cuûa ñaëc ñieåm ñòa hình ñöôøng bôø. Vònh Dung Quaát coù ñöôøng bôø ñöôïc che chaén töông ñoái kín neân soùng ôû ñaây töông ñoái laëng hôn so vôùi loaïi ñöôøng bôø môû thoaùng ra bieån cuûa vònh Vieät Thanh vaø Nho Na. Vaøo muøa khoâ (khoaûng töø thaùng IV ñeán thaùng VII), taïi khu vöïc bieån cuûa KKT, bieån töông ñoái laëng soùng so vôùi khoaûng thôøi gian töø thaùng IX ñeán thaùng II naêm sau. Nguyeân nhaân laø do töø thaùng IX ñeán thaùng II naêm sau chính laø thôøi ñieåm xaûy ra caùc côn baõo, aùp thaáp nhieät ñôùi treân bieån Ñoâng vaø söï aûnh höôûng cuûa gioù muøa Ñoâng Baéc. 1.3.1.3. Khí haäu Tænh Quaûng Ngaõi naèm trong khu vöïc chòu aûnh höôûng cuûa khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa vaø chòu söï taùc ñoäng khaù lôùn cuûa bieån. Moät naêm ñöôïc chia laøm hai muøa, muøa möa vaø muøa khoâ. Muøa khoâ baét ñaàu vaøo khoaûng thaùng III vaø keùo daøi ñeán khoaûng thaùng VIII. Muøa möa keùo daøi töø thaùng IX ñeán thaùng II naêm sau. Caùc ñaëc ñieåm khí GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 27 haäu cuûa Quaûng Ngaõi ñöôïc trình baøy nhö sau. · Nhieät ñoä khoâng khí Theo soá lieäu cuûa Traïm Khí töôïng Quaûng Ngaõi, nhieät ñoä khoâng khí trung bình thaùng trong naêm taïi Quaûng Ngaõi trong khoaûng thôøi gian 20 naêm gaàn ñaây ñöôïc trình baøy nhö trong baûng sau: Baûng 2: Nhieät ñoä khoâng khí trung bình thaùng trong naêm taïi Traïm Khí töôïng Quaûng Ngaõi (trong 20 naêm) Thaùng TMAX (0C) TTB (0C) TMIN (0C) I 25,4 21,9 18,7 II 27,1 22,8 19,3 III 29,9 24,5 20,8 IV 32,0 26,8 22,7 V 33,8 28,4 24,4 VI 34,0 28,9 25,0 VII 34,4 28,9 24,7 VIII 34,2 28,7 24,8 IX 32,1 27,4 23,8 X 29,9 25,8 23,0 XI 27 24,3 21,6 XII 25,4 22,2 19,6 Caû naêm 30,4 25,9 22,4 Nguoàn: Traïm Khí töôïng Quaûng Ngaõi Chuù giaûi: TMAX : Giaù trò trung bình nhieät ñoä lôùn nhaát trong thaùng (0C) TTB : Giaù trò trung bình nhieät trung bình nhaát trong thaùng (0C) TMIN : Giaù trò trung bình nhieät ñoä nhoû nhaát trong thaùng (0C) GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 28 Theo soá lieäu trong (baûng 2), nhieät ñoä khoâng khí taïi Quaûng Ngaõi phuï thuoäc vaøo muøa, nhieät ñoä khoâng khí vaøo muøa khoâ thöôøng cao hôn nhieät ñoä khoâng khí vaøo muøa möa. Cheânh leäch nhieät ñoä giöõa 2 muøa khoâng lôùn laém, khoaûng töø 6 - 80C. Nhieät ñoä khoâng khí trung bình haøng naêm ñaït giaù trò khoaûng 25,90C. Nhieät ñoä trung bình thaùng ñaït giaù trò lôùn nhaát vaøo caùc thaùng VI vaø VII, khoaûng 290C vaø ñaït giaù trò nhoû nhaát vaøo hai thaùng I vaø thaùng XII, khoaûng 220C. Ñaëc bieät, vaøo khoaûng thaùng V, VI vaø thaùng VII, ôû Quaûng Ngaõi thöôøng coù gioù Taây khoâ noùng thoåi töø Laøo sang neân nhieät ñoä caùc thaùng naøy thöôøng raát cao. Nhieät ñoä khoâng khí cao nhaát xaùc ñònh ñöôïc taïi Traïm Khí töôïng Quaûng Ngaõi laø 41,10C vaøo thaùng VI naêm 1942. Beân caïnh ñoù vaøo muøa ñoâng, do aûnh höôûng cuûa caùc ñôït gioù muøa Ñoâng Baéc vaøo khoaûng thaùng XII naêm tröôùc ñeán thaùng II naêm sau, nhieät ñoä khoâng khí giaûm xuoáng khaù nhieàu. Nhieät ñoä thaáp nhaát ño ñöôïc taïi Traïm Khí töôïng Quaûng Ngaõi laø 12,40C vaøo thaùng I naêm 1974. · Cheá ñoä möa Caùc ñaëc tröng cuûa cheá ñoä möa treân ñòa baøn tænh Quaûng Ngaõi ñöôïc tính toaùn vaø trình baøy nhö trong baûng sau: GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 29 Baûng 3: Cheá ñoä möa trung bình haøng thaùng ño taïi Traïm Khí töôïng Quaûng Ngaõi (trong 20 naêm) Thaùng LMMAX (mm) LMTB (mm) LMMIN (mm) SN (ngaøy) I 181 131,1 20 15 II 108 52,5 2 7,8 III 227 37,5 4 5,4 IV 385 37,6 1 5,0 V 381 66,3 4 6,2 VI 360 89,8 1 7,3 VII 213 75,5 9 7,8 VIII 267 121,8 6 10,2 IX 768 282,4 89 14,8 X 1186 586,7 149 19,6 XI 1499 541,5 115 21,0 XII 650 267,8 94 19,3 Caû naêm 3810 2291 1364 139,4 Nguoàn: Traïm Khí töôïng Quaûng Ngaõi Chuù giaûi: LMMAX: Löôïng möa trung bình thaùng vôùi giaù trò cao nhaát (mm) LMTB : Löôïng möa trung bình thaùng vôùi giaù trò trung bình (mm) LMMIN: Löôïng möa trung bình thaùng vôùi giaù trò thaáp nhaát (mm) SN : Soá ngaøy möa trung bình trong thaùng (ngaøy) Qua (baûng 3) thaáy raèng, löôïng möa trung bình naêm cuûa tænh Quaûng Ngaõi ñaït khoaûng 2291 mm. Thaùng X laø thaùng coù löôïng möa trung bình thaùng cao nhaát, khoaûng 586 mm. Thaùng coù löôïng möa trung bình thaùng thaáp nhaát laø thaùng III, IV, GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 30 khoaûng 37 mm. Cheânh leäch veà löôïng möa giöõa thaùng coù löôïng möa lôùn nhaát vaø thaùng coù löôïng möa thaáp nhaát laø raát lôùn. Löôïng möa cuûa khu vöïc Quaûng Ngaõi taäp trung chuû yeáu vaøo thôøi kyø möa chính (töø khoaûng thaùng IX ñeán thaùng XII), chieám khoaûng 65% - 75% toång löôïng möa naêm ñoái vôùi vuøng nuùi vaø chieám 75% - 80% toång löôïng möa naêm ñoái vôùi ñoàng baèng ven bieån Dung Quaát. Töø khoaûng thaùng II ñeán thaùng IV löôïng möa chæ chieám khoaûng 5% toång löôïng möa naêm. Nhö vaäy, caên cöù vaøo söï phaân boá löôïng möa vaø nhöõng ñieàu kieän veà ñòa chaát thuyû vaên cuûa khu vöïc tænh Quaûng Ngaõi coù theå nhaän thaáy khaû naêng cung caáp nöôùc cho KKT Dung Quaát vaøo muøa khoâ laø raát haïn cheá. Do ñoù, caàn coù moät giaûi phaùp tích tröõ nöôùc töø muøa möa ñeå cung caáp cho KKT Dung Quaát vaøo muøa khoâ. · Ñoä boác hôi Ñoä boác hôi trung bình cuûa khu vöïc xaây döïng KKT Dung Quaát ñöôïc thoáng keâ nhö trong baûng sau: Baûng 4: Ñoä boác hôi trung bình thaùng ño ñöôïc taïi Traïm Khí töôïng Quaûng Ngaõi Thaùng I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Caû naêm DBTB (mm) 43 39 57 72 87 115 104 98 69 51 48 44 837 Chuù giaûi: DBTB: Ñoä boác hôi trung bình thaùng (mm) (Baûng 4) cho thaáy: vaøo caùc thaùng muøa khoâ, löôïng nöôùc boác hôi lôùn trong khi löôïng möa laïi nhoû. Vaø ngöôïc laïi, vaøo caùc thaùng muøa möa, löôïng nöôùc boác hôi nhoû trong khi löôïng möa laïi lôùn. Ñaây laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân gaây ra thieáu nöôùc vaøo muøa khoâ. GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 31 Ñoä cheânh leäch giöõa löôïng möa trung bình naêm vaø ñoä boác hôi trung bình naêm vaøo khoaûng 1454 mm. · Ñoä aåm khoâng khí Ñoä aåm trung bình thaùng trong 20 naêm gaàn ñaây taïi Quaûng Ngaõi ñöôïc trình baøy nhö trong baûng sau: Baûng 5: Ñoä aåm trung bình cuûa khoâng khí haøng thaùng ño taïi Traïm Khí töôïng Quaûng Ngaõi Thaùng Ñoä aåm tuyeät ñoái trung bình (mb) Ñoä aåm töông ñoái trung bình (%) Ñoä aåm töông ñoái nhoû nhaát (%) I 221 89 67 II 234 88 65 III 257 86 60 IV 284 84 58 V 305 82 56 VI 311 80 57 VII 309 80 54 VIII 309 81 56 IX 301 86 61 X 288 88 66 XI 262 89 70 XII 236 89 71 Caû naêm 276 85 72 Nguoàn: Traïm Khí töôïng Quaûng Ngaõi Ñoä aåm töông ñoái trung bình naêm cuûa khoâng khí taïi khu vöïc tænh Quaûng Ngaõi tính trong khoaûng thôøi gian töø naêm 1979 ñeán 1998 coù giaù trò khaù lôùn, trung bình khoaûng 85%. Ñoä aåm töông ñoái trung bình thaùng cuûa khoâng khí ñaït giaù trò lôùn vaøo caùc thaùng muøa möa vaø coù giaù trò thaáp hôn vaøo caùc thaùng muøa khoâ, ñaëc bieät laø GVHD: TSKH. Buøi Taù Long SVTH :Nguyeãn Thò Trang Thö 32 vaøo nhöõng thaùng coù gioù Laøo (khoaûng thaùng V, VI vaø VII). Tuy nhieân, möùc ñoä cheânh leäch veà ñoä aåm töông ñoái trung bình thaùng cuûa khoâng khí giöõa hai muøa laø khoâng lôùn laém. Ñoä aåm töông ñoái trung bình ngaøy cuûa khoâng khí taïi khu vöïc coù theå ñaït t

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • pdfỨng dụng phần mềm envimap giám sát ô nhiễm không khí cho khu kinh tế dung quất, quảng ngãi.pdf