Vai trò của khiếu nại tố cáo và giải quyết khiếu nại tố cáo đối với việc đảm bảo pháp chế trong quản lý hành chính nhà nước của Việt Nam

A. LỜI MỞ ĐẦU Trong những năm gần đây, các quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo thường xuyên được sửa đổi, bổ sung. Điều đó thể hiện việc cố gắng hoàn thiện cơ chế luật pháp để tạo điều kiện thuận lợi cho công dân thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo của mình. Quyền khiếu nại, tố cáo của công dân được pháp luật quy định là cơ sở pháp lý cần thiết để công dân thực hiện tốt quyền làm chủ và giám sát hoạt động của các cơ quan nhà nước, góp phần làm trong sạch bộ máy nhà nước đồng thời cũng qua đó phát huy dân chủ, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa. B. NỘI DUNG 1. Bảo đảm pháp chế trong quản lý hành chính nhà nước. Bảo đảm pháp chế là tổng thể các biện pháp, phương tiện tổ chức pháp lý do các cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội và công dân áp dụng nhằm thực hiện chức năng, quyền hạn, nhiệm vụ của các cơ quan Nhà nước và các tổ chức ấy cũng như việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân. Pháp chế trong quản lí hành chính nhà nước là nhấn mạnh đến trật tự pháp luật nhằm bảo vệ và phát triển quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, củng cố và duy trì địa vị pháp lí hành chính các cơ của quan nhà nước và tổ chức xã hội. Bảo đảm pháp chế chính là phải củng cố việc xây dựng cơ chế, phương tiện, phương pháp và cách thức nhằm làm cho pháp luật được thực hiện hiệu quả trong thực tế, đem lại lợi ích cho Nhà nước, cho xã hội và cho người lao động. Quyền và nghĩa vụ khiếu nại, tố cáo của công dân được quy định trong Điều 74 Hiến pháp năm 1992 đây là một trong những hoạt động quan trong để đảm bảo pháp chế trong quản lý hành chính nhà nước. 2. Khiếu nại, tố cáo và hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo. 2.1. Khiếu nại, tố cáo 2.1.1. Khiếu nại Theo quy định tại khoản 1 Điều 2 Luật Khiếu nại tố cáo 1998, sửa đổi bổ sung năm 2005 : “Khiếu nại là việc công dân, cơ quan, tổ chức, hoặc cán bộ, công chức theo thủ tục do Luật này quy định, đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính hoặc quyết định kỷ luật cán bộ, công chức khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình” Như vậy: khiếu nại là đề nghị của cá nhân, cơ quan, tổ chức chịu tác động trực tiếp của quyết định hành chính hay hành vi hành chính hoặc là đề nghị của cán bộ, công chức chịu tác động trực tiếp của quyết định kỷ luật đối với cơ quan, tổ chức hoặc người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại. Đề nghị này xuất phát từ nhận thức chủ quan của người khiếu nại khi họ cho rằng quyền và lợi ích chính đáng của mình bị xâm phạm bởi quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc. Chủ thể của việc khiếu nại bao gồm công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công chức. Chủ thể thực hiện quyền khiếu nại phải là người có năng lực hành vi đầy đủ và phải tự mình thực hiện quyền khiếu nại. Về đối tượng của khiếu nại, theo Luật khiếu nại, tố cáo sửa đổi, bổ sung năm 2005 bao gồm: quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật cán bộ, công chức. 2.1.2. Tố cáo Tố cáo theo nghĩa chung nhất là “vạch rõ tội lỗi của kẻ khác trước cơ quan pháp luật hoặc trước dư luận’’. Đây là một quyền chính trị cơ bản của công dân, nó ngày càng được quy định rõ ràng, cụ thể và chặt chẽ. Khoản 2, Điều 2 Luật Khiếu nại, tố cáo ghi: “Tố cáo là việc công dân theo thủ tục do Luật này quy định báo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật của bất cứ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức” . Công dân dù bị ảnh hưởng trực tiếp hay không bị ảnh hưởng bởi hành vi vi phạm pháp luật là đối tượng của việc tố cáo đều có quyền thực hiện việc tố cáo khi biết được có hành vi vi phạm pháp luật xảy ra trong đời sống xã hội. Nhưng khác với khiếu nại, tố cáo luôn được gửi tới cơ quan nhà nước có thẩm quyền, theo một trình tự thủ tục do pháp luật quy định và người tố cáo luôn là chủ thể xác định, có những quyền, nghĩa vụ được quy định trong Luật khiếu nại, tố cáo. 2.2 Hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo. Giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan hành chính nhà nước là hoạt động kiểm tra, xác minh, kết luận về tính hợp pháp và tính hợp lý của quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khiếu nại hay hành vi bị tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan hành chính để có biện pháp giải quyết theo quy định của pháp luật. Hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo là một hoạt động bảo đảm pháp chế trong quản lý hành chính nhà nước, bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, xã hội, bảo vệ trật tự kỷ cương, trật tự pháp luật, xử lý những hành vi vi phạm pháp luật. 3. Vai trò của khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với việc đảm bảo pháp chế trong quản lý hành chính nhà nước. Khiếu nại, tố cáo là một trong những quyền cơ bản của công dân. Thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo là một hình thức dân chủ trực tiếp để nhân dân tham gia hoạt động quản lý nhà nước, quản lý xã hội, giám sát hoạt động cuả các cơ quan nhà nước, công chức nhà nước. Giải quyết tốt khiếu nại hành chính nhằm phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, góp phần đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, tiêu cực trong các cơ quan nhà nước, ổn định tình hình chính trị - xã hội, thúc đẩy kinh tế phát triển. Giải quyết khiếu nại hành chính là trách nhiệm, nghĩa vụ của các cơ quan hành chính nhà nước. Thông qua hoạt động khiếu nại, tố cáo của công dân mà nhiều hành vi tham nhũng, lãng phí, vi phạm dân chủ được làm sáng tỏ, góp phần làm cho bộ máy nhà nước thêm trong sạch, củng cố lòng tin của nhân dân lao động đối với Đảng và Nhà nước ta. Vai trò của khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với việc đảm bảo pháp chế trong quản lý hành chính nhà nước được thể hiện như sau: Quyền khiếu nại, quyền tố cáo là một trong những quyền cơ bản, quyền tự do dân chủ quan trọng của công dân được Hiến pháp ghi nhận và bảo đảm thực hiện. Quyền khiếu nại, tố cáo của công dân không tồn tại độc lập mà liên quan chặt chẽ với các quyền tự do khác của công dân trong mối quan hệ tổng hòa của sự thống nhất các quyền và nghĩa vụ của công dân. Thực hiện và bảo đảm quyền khiếu nại, tố cáo thể hiện mối quan hệ giữa Nhà nước và công dân, thể hiện sự phát triển của chế độ dân chủ xã hội chủ nghĩa và là biểu hiện của chế độ chính trị của mỗi Nhà nước. Khiếu nại, tố cáo không những là công cụ, phương tiện pháp lí hữu hiệu để công dân, cơ quan, tổ chức bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, lợi ích của Nhà nước khi bị xâm phạm, mà còn là một trong những phương thức quan trọng để công dân tham gia quản lý nhà nước, phát huy một cách có hiệu quả quyền làm chủ của mình, xây dựng nền công vụ minh bạch, đóng vai trò phục vụ, phù hợp với xu thế phát triển nền hành chính hiện đại trong giai đoạn hiện nay. Thông qua khiếu nại và giải quyết khiếu nại, nhà nước kiểm tra, giám sát hoạt động của bộ máy và hoàn thiện hoạt động quản lý của mình. Khiếu nại là một kênh thông tin có giá trị chân thực, khách quan phản ánh hoạt động của quyền lực nhà nước, do đó khiếu nại còn được coi là công cụ để công dân giám sát việc thực thi quyền lực nhà nước. Tố cáo phản ánh hoạt động tiêu cực, bất ổn của bộ máy nhà nước và đội ngũ cán bộ, nhân viên nhà nước, là nguồn thông tin quan trọng được cơ quan nhà nước tiếp nhận, xử lý, góp phần tích cực vào việc tăng cường và bảo đảm pháp chế. Do đó, tố cáo là phương thức để công dân giám sát hoạt động của bộ máy nhà nước và bảo vệ lợi ích của Nhà nước, của xã hội và của công dân. Giải quyết khiếu nại, tố cáo thực chất là giải quyết mối quan hệ giữa nhà nước và nhân dân, đây cũng là một đặc trưng của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. Do đó, để xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa tất yếu các cơ quan hành chính nhà nước phải thực hiện tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo. Giải quyết tốt, có hiệu quả khiếu nại, tố cáo là nhân tố tích cực tác động trở lại đối với hoạt động chấp hành và điều hành của các cơ quan hành chính nhà nước. Thông qua khiếu nại, tố cáo Nhà nước kiểm định được tính đúng đắn, phù hợp và khả thi của chính sách, pháp luật do mình ban hành, đồng thời kiểm tra việc chấp hành pháp luật của cơ quan, tổ chức và cá nhân thông qua việc đánh giá tính hợp pháp của các quyết định hành chính, hành vi hành chính, qua đó giúp Nhà nước hoàn thiện cơ chế quản lý xã hội bằng pháp luật, đồng thời nhằm khôi phục các quyền, lợi ích của công dân, cơ quan, tổ chức bị quyết định hành chính, hành vi hành chính xâm phạm. Nhiều hành vi tham nhũng, lãng phí, vi phạm dân chủ được làm sáng tỏ, phát hiện những cán bộ, công chức không đủ tư cách thoái hóa biến chất trong đội ngũ cán bộ, công chức của bộ máy nhà nước góp phần làm cho bộ máy nhà nước thêm trong sạch, củng cố lòng tin của nhân dân lao động đối với Đảng và Nhà nước ta. Khiếu nại, tố cáo và hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo phản ánh thực trạng nền hành chính quốc gia, phản ánh hoạt động thi hành công vụ của cán bộ, công chức nhà nước. Thông qua hoạt động giải quyết khiếu nại tố cáo, cơ quan hành chính nhà nước cấp trên kiểm tra, giám sát, đánh giá hoạt động của cấp dưới, từ đó có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, yếu kém và xử lý hành vi vi phạm pháp luật để xây dựng một nền hành chính vững mạnh, trong sạch, chuyên nghiệp, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả. Như vậy, thực hiện tốt công tác giải quyết khiếu nại tố cáo không những bảo đảm quyền khiếu nại, tố cáo của công dân, phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa và sức mạnh, trí tuệ của nhân dân trong việc tham gia quản lý nhà nước, mà còn bảo đảm kỷ cương, kỷ luật tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa trong quản lý hành chính nhà nước. - Khi khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại tố cáo được thực hiện đúng theo quy định của pháp luật, sẽ phát huy được tối đa vai trò của nó : + Pháp luật khiếu nại, tố cáo đã quy định cụ thể thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo của người đứng đầu các cơ quan hành chính nhà nước đối với từng loại khiếu nại, tố cáo cụ thể phát sinh trong các lĩnh vực quản lý nhà nước. Khi những người có thẩm quyền giải quyết những những vụ việc cụ thể họ nhận thức đúng đắn các quy định của pháp luật khiếu nại, tố cáo và thực hiện nhất quán, đảm bảo đúng với tinh thần, nội dung của Hiến pháp và luật trên quy mô toàn quốc, không có ngoại lệ; pháp luật khiếu nại, tố cáo và pháp luật khác có liên quan được thực hiện công bằng với mọi người, mọi chủ thể, không phân biệt địa vị, thành phần, giới tính, dân tộc, tôn giáo...Bên cạnh đó việc cấp dưới phục tùng chỉ đạo của cấp trên, lợi ích của ngành, địa phương, lợi ích của từng cá nhân phù hợp với lợi ích chung của quốc gia khi giải quyết khiếu nại tố cáo…Tất cả những điều trên đều là điều kiện quan trọng để thiết lập trật tự, kỷ cương, đảm bảo tính thống nhất của pháp chế xã hội chủ nghĩa trong quản lý hành chính nhà nước. + Việc chấp hành đầy đủ những quy định về trình tự, thủ tục giúp cho khiếu nại, tố cáo và hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan hành chính nhà nước thể hiện sự minh bạch, công khai tạo tiền đề quan trọng để người có thẩm quyền ban hành quyết định giải quyết đúng pháp luật, trong nhiều trường hợp có ý nghĩa quyết định để giải quyết dứt điểm vụ việc bảo đảm việc giải quyết khiếu nại, tố cáo đạt được hiệu quả. Ngoài ra việc tuân thủ những quy định về việc ban hành quyết định, kết luận giải quyết khiếu nại, tố cáo là một trong những cơ sở quan trọng để bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa trong hoạt động giải quyết khiếu nại tố cáo của các cơ quan hành chính nhà nước vì những văn bản này là hình thức phản ánh kết quả của quá trình giải quyết những vụ việc khiếu nại, tố cáo cụ thể. Công tác thanh tra, kiểm tra trách nhiệm giải quyết khiếu nại, tố cáo của Thủ trưởng các cơ quan hành chính nhà nước và những người có thẩm quyền trên các mặt công tác: tiếp dân, tiếp nhận đơn thư khiếu nại, tố cáo, giải quyết những vụ việc khiếu nại, tố cáo. Trong những thời điểm tình hình khiếu nại tố cáo diễn biến phức tạp, hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo có nhiều tồn tại, các cơ quan hành chính nhà nước đã có những giải pháp có tính “đột phá” để xử lý kịp thởi, có hiệu quả. Qua công tác thanh tra, kiểm tra cơ quan hành chính cấp trên và người có thẩm quyền biết được cụ thể, chính xác thực trạng hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo của cấp dưới, từ đó chấn chỉnh, xử lý kịp thời những yếu kém, vi phạm. 4. Thực trạng của khiếu nại, tố cáo và hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo và Kiến nghị. 4.1. Thực trạng Luật Khiếu nại, tố cáo và các văn bản hướng dẫn thi hành đã đóng vai trò là cơ sở pháp lý quan trọng cho việc khuyến khích người dân tích cực tham gia phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật, tăng cường trách nhiệm của cơ quan nhà nước trong giải quyết tố cáo .Tuy nhiên, tình hình tố cáo diễn biến hết sức phức tạp. Số lượng các vụ việc tố cáo qua các năm vẫn còn nhiều. Tình hình tố cáo gay gắt, phức tạp thường xảy ra tại các thời điểm trước bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân, đại hội Đảng hoặc liên quan đến việc bổ nhiệm cán bộ cấp cơ sở. ở một số địa phương xảy ra những vụ khiếu nại, tố cáo đông người, diễn ra trên địa bàn nhiều xã rất phức tạp, kéo dài. Nội dung tố cáo chủ yếu là về một số cán bộ đảng viên lợi dụng chức vụ quyền hạn để tham ô, nhận hối lộ, cố ý làm trái chính sách pháp luật trong quá trình quản lý, sử dụng đất đai; trong sản xuất kinh doanh và cả trong quá trình xem xét, giải quyết khiếu nại, tố cáo; tiếp tay cho buôn lậu, làm ăn phi pháp; bao che, không xử lý vi phạm của cấp dưới; ngoài ra là các tố cáo về mất dân chủ, không công bằng trong thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nhất là trong công tác cán bộ, về lối sống sa đọa, tham nhũng của một số cán bộ, đảng viên sa sút phẩm chất đạo đức. Hồ Thị Thu An - Thanh tra viên Vụ Pháp chế, Thanh tra Chính phủ - Thực trạng và hướng hoàn thiện luật khiếu nại, tố cáo – nguồn Tạp chí Nghiên cứu lập pháp điện tử Chính phủ đã tăng cường hướng dẫn đôn đốc, chỉ đạo công tác tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo; đã ban hành nhiều nghị định, chỉ thị và nhiều công điện về vấn đề này. Lãnh đạo một số bộ, ngành và địa phương đã quan tâm hơn đến công tác giải quyết tố cáo. Nhìn chung, các bộ, ngành, địa phương đã quan tâm triển khai và thu được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Nhiều đơn vị triển khai thực hiện có hiệu quả; một số tỉnh tập trung rà soát và xem xét, giải quyết được các vụ việc tồn đọng thuộc thẩm quyền của địa phương. Tuy nhiên hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan hành chính trong giai đoạn hiện nay còn có những tồn tại và hạn chế nhất định,  tình hình khiếu nại, tố cáo không giảm và vẫn diễn biến phức tạp, phát sinh trên nhiều lĩnh vực, ở hầu hết các địa phương : - Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khiếu tố tuy đã được triển khai thường xuyên nhưng nói chung còn mang tính hình thức, nội dung phương pháp tuyên truyền chưa phong phú, chất lượng chưa cao. - Chất lượng giải quyết khiếu nại tố cáo chưa cao, thể hiện ở số lượng quyết định giải quyết khiếu nại sai phải sửa đổi, bổ sung, hủy bỏ chiếm tỷ lệ không nhỏ, nhất là quyết định giải quyết khiếu nại cuối cùng. - Những quy định của pháp luật khiếu nại, tố cáo về việc thi hành quyết định giải quyết khiếu nại và kết luận về tố cáo đã có hiệu lực pháp luật chưa được các cơ quan hành chính nhà nước và những người có thẩm quyền thực hiện nghiêm chỉnh. - Công tác thanh tra, kiểm tra trách nhiệm chấp hành pháp luật và giải quyết khiếu nại, tố cáo của Thủ trưởng cơ quan hành chính nhà nước các cấp, các ngành chưa thường xuyên, chưa có trọng tâm, trọng điểm; việc xử lý vi phạm chưa nghiêm, còn có hiện tượng nể nang, tránh né, kỷ luật kỷ cương trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo còn bị buông lỏng. -Việc chấp hành những quy định của quy chế tiếp dân chưa nghiêm, hiệu quả tiếp dân còn hạn chế. Công tác tiếp dân ở nhiều cơ quan hành chính nhà nước còn hình thức, kém hiệu quả, chưa gắn việc tiếp dân với việc giải quyết khiếu nại, tố cáo. 4.2. Những giải pháp hoàn thiện Em xin kiến nghị một số giải pháp sau để nâng cao hiệu quả của khiếu nại, tố cáo và hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan hành chính nhà nước : - Nâng cao chất lượng, trình độ xây dựng pháp luật về khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nai, tố cáo. Cần phải đổi mới công tác xây dựng văn bản, trong đó các cơ quan nhà nước khi soạn thảo các văn bản có quy định về tố cáo và giải quyết tố cáo phải chú trọng tăng cường tính công khai, minh bạch, dân chủ trong quá trình xây dựng. Triệt để tuân thủ các nguyên tắc xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật đã được quy định trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2008; chú trọng vai trò chuyên gia, các nhà khoa học trong việc xây dựng Luật. Đẩy mạnh công tác phối hợp với các Bộ, ngành để bảo đảm tính đồng bộ, nhất quán. Mở rộng sự tham gia đông đảo của xã hội, nhất là các cơ quan nghiên cứu, các nhà khoa học, các cán bộ thực tiễn, các đối tượng bị điều chỉnh để Luật sát với thực tế, bảo đảm tính khả thi, hiệu quả. - Các cấp, các ngành hoàn thiện từng bước cơ chế giải quyết khiếu nại, tố cáo; tập trung công tác tiếp dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo đạt kết quả rõ hơn, trong đó tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ trong việc giải quyết; phấn đấu giải quyết kịp thời khiếu nại, tố cáo mới phát sinh và giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu nại, tố cáo, bức xúc, kéo dài, phức tạp. - Cần phải tiến hành việc rà soát các quy định pháp luật về tố cáo và giải quyết tố cáo để phát hiện các vướng mắc, sơ hở đang tồn tại trong pháp luật; kịp thời phát hiện để loại bỏ những quy định đã không còn hiệu lực, hoặc không còn phù hợp với thực tiễn; sửa chữa, bổ sung các quy định cho rõ; hạn chế tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn giữa các văn bản, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho công dân thực hiện quyền tố cáo, tạo cơ sở pháp lý cho các cơ quan hành chính nhà nước trong việc giải quyết có hiệu quả các tố cáo hành chính. - Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền trong công tác tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo; nâng cao ý thức trách nhiệm, trình độ chuyên môn cho đội ngũ cán bộ, công chức thực hiện công tác giải quyết khiếu tố; tăng cường các biện pháp pháp lý bảo đảm thi hành quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo hành chính đã có hiệu lực pháp luật. - Hoàn thiện pháp luật về quyền khiếu nại hành chính của công dân như hoàn thiện về pháp luật về thẩm quyền,thủ tục giải quyết khiếu nại hành chính, đổi mới phương thức giải quyết khiếu nại hành chính theo hướng thành lập hệ thống các cơ quan tài phán hành chính…là một trong những bảo đảm pháp lý quan trọng cho việc thực hiện quyền khiếu nại hành chính của công dân góp phần nâng cao hiệu quả thực hiện quyền khiếu nại hành chính của công dân. - Đa dạng hoá hình thức công khai, mở rộng hình thức công khai như niêm yết tại trụ sở làm việc hoặc nơi tiếp công dân của cơ quan đã có kết luận vụ việc tố cáo, quyết định xử lý tố cáo; thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng; tổ chức công bố công khai - Tổng kết thực tiễn việc thực hiện pháp luật về tố cáo và giải quyết tố cáo. Việc tổng kết phải chỉ ra được các ưu điểm, nhược điểm trong các quy định pháp luật, nhất là các quy định về trách nhiệm, thẩm quyền giải quyết ... Việc tổng kết cần tập trung làm rõ công tác chỉ đạo điều hành hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan hành chính, từ việc xây dựng, ban hành các văn bản cho đến việc kiểm tra, đôn đốc cấp dưới thực hiện, đồng thời làm rõ kết quả, các ưu, nhược điểm trong giải quyết các khiếu nại, tố cáo cụ thể. Song song với việc tổng kết phải tiến hành việc khảo sát thực tế hoạt động giải quyết tố cáo tại các địa phương, bộ ngành để nắm bắt trình độ, nhận thức của nhân dân về pháp luật về tố cáo và giải quyết tố cáo. C. KẾT LUẬN Khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại, tố cáo luôn là vấn đề thể hiện sinh động mối quan hệ giữa công dân với Nhà nước. Thông qua tố cáo và giải quyết tố cáo góp phần bảo vệ lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân, ổn định tình hình kinh tế xã hội. Khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại, tố cáo đã thể hiện được tầm quan trong của mình trong việc đảm bảo pháp chế xã hội chủ nghĩa trong những năm qua, người dân tích cực tham gia phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật, tăng cường trách nhiệm của cơ quan nhà nước trong giải quyết tố cáo.