Vai trò của Nhà nước đối với quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá ở nước ta

MỤC LỤC Trang A. PHẦN MỞ ĐẦU 4 B. NỘI DUNG 6 CHƯƠNG 1: TÍNH TẤT YẾU KHÁCH QUAN VỀ VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC TRONG QUÁ TRÌNH CÔNG NGHIỆP HOÁ 6 1.1. Vai trò của Nhà nước trong quá trình công nghiệp hoá 6 1.1.1. Quan niệm công nghiệp hoá- Thực chất công nghiệp hoá 6 1.1.2. Vì sao hiện nay công nghiệp hoá lại gắn với hiện đại hoá 7 1.1.3. Vai trò của Nhà nước trong sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá 8 1.2. Tất yếu khách quan vai trò của Nhà nước trong quá trình công nghiệp hoá 9 1.2.1. Vai trò của Nhà nước trong việc định hướng cho quá trình công nghiệp hoá 9 1.2.2. Vai trò của Nhà nước trong việc phát triển khoa học công nghệ 11 1.2.3. Nhà nước với vai trò phát triển nguồn vốn 13 1.2.4. Vai trò của Nhà nước trong quản lý quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá 14 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC TRONG QUÁ TRÌNH CÔNG NGHIỆP HOÁ HIỆN ĐẠI HOÁ Ở NƯỚC TA 16 2.1. Định hướng cho quá trình công nghiệp hoá 16 2.1.1. Việc đề ra mục tiêu chiến lược kế hoạch bước đi của công nghiệp hoá 16 2.1.2. Thực trạng việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế phù hợp với bước đi của quá trình công ngiệp hoá 16 2.1.3. Tạo nguồn lực cho tiến trình đẩy mạnh công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước 17 2.1.3.1. Thực trạng nguồn nhân lực nước ta hiện nay 18 2.1.4. Phát triển giáo dục đại học đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực cho sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước 20 2.2. Chính sách phát triển công nghệ 21 2.2.1. Phát triển công nghệ sản xuất 21 2.2.2. Phát triển đội ngũ cán bộ khoa học 23 2.2.3. Nâng cao hiệu quả quảnlý Nhà nước về khoa học và công nghệ trong thời kì công nghiệp hoá hiện đại hoá 24 2.2.3.1. Một số thành tựu về ứng dụng khoa học và công nghệ ở nước ta trong thời kì đổi mới 24 2.2.3.2. Thực trạng quản lý Nhà nước về khoa học và công nghệ 25 2.3. Chính sách huy động và sử dụng nguồn vốn 26 2.3.1. Thực trạng huy động vốn của Nhà nước 26 2.3.2. Thực trạng vai trò của Nhà nước trong việc sử dụng và quản lý vốn 27 2.4. Quản lý quá trình công nghiệp hoá 29 2.4.1. Thực trạng vai trò quản lý của Nhà nước 29 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC TRONG QUÁ TRÌNH CÔNG NGHIỆP HOÁ Ở NƯỚC TA TRONG THỜI GIAN TỚI 32 3.1. Định hướng quá trình công nghiệp hoá 32 3.1.1. Xác định một cách toàn diện thích hợp hơn quá trình công nghiệp hoá 32 3.1.2. Chuyển dịch mạnh cơ cấu kinh tế cho phù hợp với bước đi của công nghiệp hoá hiện đại hoá 32 3.1.3. Một số giải pháp cụ thể nhằm củng cố và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực 33 3.1.4. Một số giải pháp phát triển giáo dục đại học đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực cho sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước 36 3.2. Chính sách phát triển khoa học công nghệ 39 3.2.1. Công nghệ nước ngoài 39 3.2.2. Công nghệ và cán bộ khoa học trong nước 40 3.2.3. Một số giải pháp tăng cường hiệu quả quản lý Nhà nước về KH - CN 42 3.3. Phát triển nguồn vốn 42 3.3.1. Giải pháp huy động vốn 42 3.3.2. Giải pháp sử dụng và quản lý vốn 44 3.3.3. Đổi mới tổ chức bộ máy tài chính quốc gia và công tác kiểm toán kế toán 45 3.4. Giải pháp trong vấn đề quản lý 48 3.4.1. Xác định đúng phương hướng của cơ chế quản lý 48 3.4.2. Xây dựng hệ thống luật kinh tế 49 C. KẾT LUẬN 52 TÀI LIỆU THAM KHẢO 53

doc36 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2111 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Vai trò của Nhà nước đối với quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá ở nước ta, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
viÖc vay vµ sö dông vèn cßn kh¸ phæ biÕn vµ nghiªm träng. Nhµ n­íc ch­a cã mét chiÕn l­îc vay nî, tiÕp nhËn vµ sö dông vèn vay n­íc ngoµi mét c¸ch chñ ®éng, cã tÝnh ®Õn nhu cÇu, kh¶ n¨ng hÊp thô vµ tr¶ nî cña ®Êt n­íc nªn viÖc vay nî cßn diÔn ra rÊt tuú tiÖn. T×nh tr¹ng mÊt c©n ®èi trong c¬ cÊu ®Çu t­ vÉn cßn tån t¹i, ng­êi d©n ch­a thËt tin t­ëng vµo ®­êng lèi ®æi míi cña Nhµ n­íc. Trong mét sè chÝnh s¸ch kinh tÕ tµi chÝnh, nhµ n­íc ch­a cã c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch m¹nh mÏ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc vµo c¸c lÜnh vùc, ngµnh nghÒ mòi nhän cÇn ph¸t triÓn nhanh chãng ®Ó phôc vô c«ng nghiÖp ho¸. Trong nh÷ng n¨m tíi, ®Ó qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ vµ s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao Nhµ n­íc tÊt yÕu ph¶i b¶o toµn ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn h¬n n÷a. 2.4. Qu¶n lý qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ 2.4.1. Thùc tr¹ng vai trß qu¶n lý cña nhµ n­íc C¸c biÖn ph¸p qu¶n lý qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ chñ yÕu nh»m vµo nh÷ng ho¹t ®éng ®iÒu hµnh chØ ®¹o viÖc h×nh thµnh vµ triÓn khai thùc hiÖn chñ tr­¬ng cña Nhµ n­íc trong nÒn kinh tÕ. C¸c biÖn ph¸p qu¶n lý cña Nhµ n­íc ta trong thêi gian qua ®· cã nhiÒu thay ®æi tiÕn bé. Trong nhËn thøc vÒ c«ng nghiÖp ho¸ ®· cã nh÷ng nh×n nhËn míi c¶ vÒ môc tiªu, néi dung, quy m« lÉn biÖn ph¸p qu¶n lý. Môc tiªu cña c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ trong giai ®o¹n hiÖn nay lµ t¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt vµ tr×nh ®é c«ng nghiÖp, n©ng cao tr×nh ®é hiÖn ®¹i ho¸ trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n. Chñ tr­¬ng ®­êng lèi c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®· ®­îc x¸c ®Þnh toµn diÖn thÝch hîp h¬n. §ã lµ thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ toµn diÖn trong c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n, cã träng ®iÓm lµ c«ng nghiÖp, ­u tiªn ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn, cã sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng trong ®ã ph¶i ­u tiªn cho c¸c vïng träng ®iÓm. Thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ víi sù ®Çu t­ ph¸t triÓn toµn diÖn nh­ng trong ®ã chó träng nhÊt vÒ c«ng nghÖ vµ tri thøc c«ng nghÖ. BiÖn ph¸p thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ còng ®­îc Nhµ n­íc ®iÒu chØnh trong ®ã râ nhÊt lµ: Thùc hiÖn quy ho¹ch ph¸t triÓn toµn diÖn kinh tÕ x· héi theo tõng cÊp, c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn vµ lîi thÕ so s¸nh cô thÓ mµ x¸c ®Þnh quy ho¹ch x¸c ®inh c¸c c«ng tr×nh theo yªu cÇu c«ng nghiÖp ho¸. §iÒu chØnh c¬ cÊu ®Çu t­ theo h­íng tËp trung vµ sím døt ®iÓm ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t­, c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé ®­îc t¨ng c­êng m¹nh ë nh÷ng ngµnh chuyªn m«n ®ang rÊt thiÕu nh­: C«ng nghÖ, marketing qu¶n trÞ kinh doanh vµ nh÷ng lÜnh vùc kh«ng thÓ thiÕu khi thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸. Tuy nhiªn vÉn cßn mét sè vÊn ®Ò ch­a thèng nhÊt trong biÖn ph¸p qu¶n lý thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Cô thÓ lµ: Ph­¬ng h­íng khai th¸c tiÒm n¨ng ch­a râ rµng chÝnh x¸c. Nh×n chung c¸c ®Þa ph­¬ng ®Òu ®· x©y dùng qui ho¹ch ph¸t triÓn, trong ®ã ph©n tÝch kh¸ râ nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ lîi thÕ cña ®Þa ph­¬ng m×nh, nh­ng ph©n tÝch ®Ó lµm râ nh÷ng lîi thÕ so s¸nh trong xu thÕ ph¸t triÓn chung cña n­íc ta vµ thÕ giíi cßn cã nh÷ng ®iÓm kh¸c xa nhau. TiÕn tr×nh thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ch­a ®­îc nhµ n­íc dÞch ra cô thÓ. VÒ tæng qu¸t, qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ sÏ ®­îc thùc hiÖn trong thêi gian tõ nay ®Õn n¨m 2020 nh­ng c¸c b­íc cô thÓ ch­a ®­îc x¸c ®Þnh râ rµng. Do ®ã trong tiÕn tr×nh thùc hiÖn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn ®· n¶y sinh mét sè vÊn ®Ò. VÝ dô nh­ vÊn ®Ò thùc hiÖn ph¸t triÓn c«ng nghÖ chÕ biÕn nh­ thÕ nµo vµ vµo lóc nµo khi nguån nguyªn liÖu ch­a ®­îc ph¸t triÓn...Gi¶i ph¸p vay vèn vµ sö dông vèn vay ch­a thËt thuyÕt phôc trong c©n nh¾c vÒ hËu qu¶. Nhu cÇu vèn cho thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ rÊt lín ph¶i cã sù hç trî tõ bªn ngoµi.Nh­ng Nhµ n­íc vÉn ch­a tÝnh to¸n kÜ trong viÖc thanh to¸n tr¶ nî sau nµy. ViÖc ph¸t triÓn hiÖn nay víi søc ®Ì nÆng cña c¸c mãn nî trong 20-25 n¨m n÷a. Ph­¬ng h­íng chØ ®¹o nhËp c«ng nghÖ ch­a cô thÓ. NhiÒu vÊn ®Ò trong chñ tr­¬ng nhËp c«ng nghÖ kh«ng ®­îc chØ ®¹o døt kho¸t vµ thùc hiÖn thèng nhÊt nh­: X¸c ®Þnh tr×nh ®é c«ng nghÖ tiªn tiÕn ë møc nµo, c¬ cÊu c«ng nghÖ cÇn nhËp ra sao, hiÖn ®¹i ho¸ c¸c c«ng nghÖ truyÒn thèng nh­ thÕ nµo.ViÖc kiÓm so¸t nhËp c«ng nghÖ qua c¸c dù ¸n ®Çu t­ cña n­íc ngoµi còng kh«ng chÆt chÏ, diÔn ra t×nh tr¹ng nhËp c¸c c«ng nghÖ thÊp c«ng nghÖ lo¹i th¶i vµo n­íc ta. Chóng ta l¹i qu¸ thiÕu c¸c th«ng tin vÒ c«ng nghÖ. Do vËy khi ®­îc n­íc ngoµi giíi thiÖu vÒ mét c«ng nghÖ nµo ®ã th× kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó so s¸nh nhËn biÕt ®­îc tr×nh ®é c«ng nghÖ ®ã tiªn tiÕn møc nµo, ­u ®iÓm nh­îc ®iÓm so víi c«ng nghÖ cïng lo¹i kh¸c lµm Nhµ n­íc rÊt khã kh¨n trong qu¸ tr×nh qu¶n lý, ¶nh h­ëng lín tíi qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta. Ch­¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao vai trß cña nhµ n­íc trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ ë n­íc ta trong thêi gian tíi 3.1. §Þnh h­íng qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ 3.1.1. X¸c ®Þnh mét c¸ch toµn diÖn thÝch hîp h¬n qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ §Ó n©ng cao vai trß cña m×nh trong viÖc ®Þnh h­íng cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ, Nhµ n­íc cÇn ph¶i: Ph¸t triÓn m¹nh mÏ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nhÊt lµ kinh tÕ Nhµ n­íc, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc nh»m ph¸t huy vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ, hç trî vµ thóc ®Èy c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c cïng ph¸t triÓn. Nhµ n­íc ph¶i sím chñ ®éng n¾m b¾t sù t¸c ®éng kh¸ch quan cña c¸c quy luËt trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Ó ®Þnh h­íng ®óng ®¾n chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, x©y dùng thèng nhÊt chÆt chÏ quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, ®Þnh h­íng ®óng ®¾n kÕ ho¹ch thùc hiÖn qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Nhµ n­íc ph¶i n¾m v÷ng nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, tËp trung ®óng møc vµo nh÷ng ngµnh, ®Þa ph­¬ng, lÜnh vùc quan träng nhÊt ®Ó cã thÓ t¹o ra sù t¨ng tr­ëng nhanh víi hiÖu qu¶ kinh tÕ cao 3.1.2. ChuyÓn dÞch m¹nh c¬ cÊu kinh tÕ cho phï hîp víi b­íc ®i cña c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ Trong nh÷ng n¨m tr­íc m¾t c¬ cÊu ngµnh kinh tÕ ë n­íc ta sÏ ®­îc x¸c ®Þnh lµ c¬ cÊu c«ng n«ng nghiÖp dÞch vô. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh trong c¬ cÊu Êy ph¶i ®¸p øng ®­îc m« h×nh chiÕn l­îc cña c«ng nghiÖp ho¸. Cô thÓ lµ: - Nhµ n­íc ®Èy m¹nh khai th¸c cã hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng ®a d¹ng vÒ n«ng l©m ng­ nghiÖp, thóc ®Èy nhanh viÖc h×nh thµnh c¸c vïng tËp trung, chuyªn canh, ®a c«ng nghÖ sinh häc vµ c¸c ph­¬ng ph¸p canh t¸c tiªn tiÕn vµo n«ng nghiÖp thóc ®Èy c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n. KÕt hîp ph¸t triÓn n«ng l©m ng­ nghiÖp víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng l©m thuû s¶n. - Ph¸t triÓn m¹nh mÏ s¶n xuÊt hµng tiªu dïng th«ng th­êng ®Ó tho¶ m·n tiªu dïng c¬ b¶n, thiÕt yÕu vµ phæ th«ng cña d©n c­, h¹n chÕ tèi ®a nhËp khÈu mÆt hµng nµy ®Ó tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ phôc vô c«ng nghiÖp ho¸. - X©y dùng, c¶i t¹o vµ n©ng cÊp hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng phôc vô ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n vµ thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Tr­íc hÕt ­u tiªn cho nh÷ng kh©u ¸ch t¾c vµ yÕu kÐm nhÊt ®ang c¶n trë sù ph¸t triÓn. - Nhµ n­íc chó träng x©y dùng cã chän läc mét sè c¬ së c«ng nghiÖp nÆng träng yÕu vµ hÕt søc cÊp thiÕt cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. ­u tiªn ph¸t triÓn dÞch vô du lÞch, khai th¸c cã hiÖu qu¶ lîi thÕ vÒ tù nhiªn, truyÒn thèng lÞch sö v¨n ho¸ d©n téc, phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n. VÒ c¬ cÊu gi÷a thÞ x· thÞ trÊn, thµnh phè vµ ®« thÞ th×: Tuú ®iÒu kiÖn tõng n¬i, tÊt c¶ c¸c thÞ x· thÞ trÊn ®Òu ph¶i ®­îc ph¸t triÓn trªn c¬ së ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp dÞch vô mang ý nghÜa tiÓu vïng. Ph¸t triÓn c¸c ®« thÞ vÖ tinh xung quanh c¸c thµnh phè lín ®Ó d·n bít c«ng nghiÖp vµ d©n c­, tr¸nh sù tËp trung qu¸ møc vµo Hµ Néi, thµnh phè Hå ChÝ Minh t¹o ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó thu hót c«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn ®« thÞ míi lªn vïng trung du, tr¸nh sö dông nhiÒu diÖn tÝch ®Êt lóa. H¹n chÕ më réng quy m« c¸c thµnh phè lín. Sím quy ho¹ch m¹ng l­íi ®« thÞ lín, võa vµ nhá trong toµn quèc phï hîp víi ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Ph¸t triÓn ®« thÞ ph¶i ®i ®«i víi viÖc x©y dùng vµ qu¶n lý c¸c c«ng tr×nh c«ng céng (®iÖn, cÊp, tho¸t n­íc, c©y xanh...). 3.1.3. Mét sè gi¶i ph¸p cô thÓ nh»m cñng cè vµ n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc CÇn cã nhËn thøc râ rµng r»ng, chiÕn l­îc trong c¹nh tranh quèc tÕ gay g¾t lµ vÊn ®Ò nh©n tµi. Sù c¹nh tranh tæng hîp cña mét ®Êt n­íc trong thêi ®¹i hiÖn nay kh«ng t¸ch rêi viÖc båi d­ìng nh©n tµi, cµng kh«ng t¸ch rêi viÖc n©ng cao ph¸t huy n¨ng lùc néi sinh, tè chÊt trÝ tuÖ cña hµng triÖu ng­êi lao ®éng ë tuyÕn ®Çu s¶n xuÊt. V× thÕ, c«ng t¸c c¸n bé ph¶i lµ vÊn ®Ò ®Æt lªn hµng ®Çu. Ng­êi c¸n bé ph¶i biÕt râ vÞ trÝ, nhiÖm vô cña m×nh, trªn c¬ së ®ã, ph¸t huy ®­îc n¨ng lùc c¸ nh©n, héi tô ®­îc trÝ tuÖ tËp thÓ, c¸c thÕ hÖ ®i tr­íc ph¶i t«n träng, n©ng ®ì thËm chÝ c¶ häc hái líp trÎ, v× c«ng viÖc chung. CÇn nhanh chãng cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o, båi d­ìng ®éi ngò c¸n bé khoa häc vµ c«ng nghiÖp, nhÊt lµ c¸n bé ®Çu ®µn. N©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ë tÊt c¶ c¸c bËc häc, tõng b­íc tiÕn tíi ®¹t tr×nh ®é khu vùc vµ quèc tÕ. CÇn ph¸t hiÖn sím c¸c tµi n¨ng vµ cã c¸c h×nh thøc ®µo t¹o phï hîp. Më réng quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ ®Ó cã thÓ nhanh chãng tiÕp thu khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cu¶ c¸c n­íc ph¸t triÓn. Thùc hiÖn c«ng b»ng, v¨n minh trong sö dông nguån nh©n lùc lµ yÕu tè c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn vµ ®µo t¹o nh©n tµi. §¶ng ®· cã nhiÒu nghÞ quyÕt vÒ vÊn ®Ò nµy. C¸c bé, ngµnh ph¶i thùc hiÖn c¸c nghÞ quyÕt cña ®¶ng mét c¸ch nghiªm tóc. CÇn t¹o lËp c¸c thÓ chÕ thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, ®µo t¹o nh©n tµi trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®Êt n­íc dùa trªn c¬ së ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ còng nh­ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, trong nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. CÇn tuyÖt ®èi tr¸nh xu h­íng coi träng ®Çu t­ cña c¶i vËt chÊt h¬n ®Çu t­ con ng­êi... Trong thùc tÕ, chÝnh s¸ch c©n b»ng møc l­¬ng, møc l­¬ng khëi ®iÓm cña kü s­, th¹c sÜ, phã tiÕn sÜ ®Òu nh­ nhau ( HÖ sè 1,78) vµ ®Òu ®Æn 2-3 n¨m lªn l­¬ng mét lÇn mµ chóng ta ®ang thùc hiÖn trong mÊy n¨m gÇn ®©y còng cÇn ph¶i xem xÐt l¹i. ChÝnh s¸ch nµy lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n lµm giµ ho¸ ®éi ngò c¸n bé khoa häc cã tr×nh ®é cao hiÖn nay. Nã còng tr¶ lêi c©u hái v× sao sinh viªn, c¸n bé khoa häc trÎ cã n¨ng lùc trong nhiÒu n¨m gÇn ®©y kh«ng chuyªn t©m nghiªn cøu mµ chØ lo viÖc tiÕp thÞ vµ ngo¹i ng÷, lµm thuª cho c¸c c«ng ty n­íc ngoµi. §©y lµ nguyªn nh©n g©y ra hiÖn t­îng ch¶y m¸u chÊt x¸m tõ c¸c c¬ quan nhµ n­íc. V× mét t­¬ng lai cña ®Êt n­íc ë thÕ kØ XXI, v× mét ®éi ngò c¸n bé ®Çu ®µn vµ mét d©n téc cã tri thøc cao th× cÇn cã c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®óng ®¾n ®Ó ®éng viªn thanh niªn häc tËp, rÌn luyÖn ®¶m b¶o nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh ®Ó c¸n bé c«ng chøc yªn t©m lµm viÖc. CÇn ®­a viÖc cÊp b»ng, chøng chØ trong n­íc ®i vµo nÒ nÕp. §©y lµ biÖn ph¸p t«n vinh nguån nh©n lùc ®· ®­îc ®µo t¹o thùc sù vµ gi¸o dôc ®µo ®øc cho thÕ hÖ trÎ. NhiÒu c¸n bé khi cßn lµ häc sinh trong c¸c tr­êng tiÓu häc, trung häc chØ häc lùc trung b×nh, khi ngoµi 40; 50 tuæi muèn gi÷ vÞ trÝ cña m×nh hay th¨ng tiÕn chØ cÇn häc hµm thô mét vµi n¨m lµ cã mét b»ng ®¹i häc, b»ng th¹c sÜ hay cao h¬n. LiÖu nh÷ng ng­êi cã nh÷ng tÊm b»ng dÔ dµng nh­ vËy cßn t«n träng vµ thóc ®Èy ph¸t triÓn nh©n lùc trong n­íc hay kh«ng? §Ó lµnh m¹nh ®éi ngò tri thøc, c¸c c¬ quan chøc n¨ng nªn thanh tra, kiÓm tra chÆt chÏ qu¸ tr×nh ®µo t¹o ë c¸c cÊp, b¶o ®¶m chÊt l­îng theo ®óng quy tr×nh, quy chÕ ®µo t¹o. T¨ng c­êng ®Çu t­ tµi chÝnh cña nhµ n­íc, ®ång thêi t¨ng tr­ëng qu¶n lý, kiÓm tra tæ chøc sö dông mét c¸ch hîp lý. Héi nghÞ trung ­¬ng lÇn thø 2 (kho¸ VIII) ®· ®Þnh h­íng ®Çu t­ cho khoa häc vµ c«ng nghÖ t¨ng dÇn ®Õn n¨m 2000 lµ 2% vµ ®èi víi gi¸o dôc ®µo t¹o lµ 15% trong tæng chi NSNN lµ rÊt ®óng ®¾n, phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn chung cña thêi ®¹i. HiÖn nay, cßn cã hiÖn t­îng “xin” vµ “cho” m«t sè ®Ò tµi vµ dù ¸n, g©y tiªu cùc vµ l·ng phÝ tiÖn cña Nhµ n­íc, cña nh©n d©n, cÇn chÊn chØnh sím ®Ó lµm lµnh m¹nh ho¹t ®éng ®Çu t­ n©ng cÊp cho khoa häc vµ c«ng nghÖ còng nh­ gi¸o dôc ®µo t¹o. §µo t¹o båi d­ìng, n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc tõ giai cÊp c«ng nh©n, lùc l­îng quan träng cña c¸ch m¹ng ViÖt Nam. M« h×nh th¸p lao ®éng ë n­íc ta hiÖn nay lµ 88% lao ®éng kh«ng lµnh nghÒ; 5,5% lao ®éng lµnh nghÒ; 3,5% chuyªn viªn kÜ thuËt; 2,7% kü s­; 0,3% nhµ khoa häc vµ chuyªn gia. Trong khi ®ã, th¸p lao ®éng cña c¸c n­íc c«ng nghiÖp th­êng lµ 35% lao ®éng kh«ng lµnh nghÒ; 35% lao ®éng lµnh nghÒ; 24,5% chuyªn viªn kÜ thuËt; 5% kü s­ vµ 0,5% nhµ khoa häc vµ chuyªn gia. VËy muèn x©y dùng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, ®éi ngò nµy cÇn ph¶i khÈn tr­¬ng ®­îc ®µo t¹o, nhÊt lµ nguån nh©n lùc trÎ, ®Ó hoµn thµnh sø mÖnh lÞch sö giao phã ®ã lµ viÖc lµm võa cã tÝnh cÊp b¸ch, võa cã tÝnh chiÕn l­îc, ®Ó b¶o ®¶m thµnh c«ng c«ng cuéc ®æi míi. Do ®ã, ®Ó t¹o nguån nh©n lùc cho tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸, cÇn ph¶i t¹o ®­îc mét m«i tr­êng tèt ®Ó ph¸t huy nguån lùc trong n­íc, lµm tèt c«ng t¸c c¸n bé, c«ng t¸c dù b¸o, kÕ ho¹ch ®µo t¹o, tæ chøc, sö dông ®·i ngé vµ b¶o vÖ nguån nh©n lùc. CÇn t×m ra vµ tËn dông c¸c gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®Ó x©y dùng b»ng ®­îc n¨ng lùc néi sinh ®ñ m¹nh vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ, trong ®ã mäi ho¹t ®éng cña con ng­êi ®Òu ph¶i dùa trªn nh÷ng c¬ së khoa häc thùc thô. Trong giai ®o¹n c¸ch m¹ng míi cña ®Êt n­íc, yªu cÇu vµ ®ßi hái ®èi víi vai trß, vÞ trÝ vµ nhiÖm vô cña ®éi ngò tri thøc ViÖt Nam nãi riªng vµ nguån lùc cho c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ nãi chung ngµy cµng to lín. §éi ngò tri thøc ph¶i cïng víi mäi tÇng líp x· héi ®­a gi¸o dôc ®µo t¹o, khoa häc vµ c«ng nghÖ trë thµnh kh©u ®ét ph¸ vµo qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, gãp phÇn xøng ®¸ng vµo c«ng viÖc x©y dùng n­íc nhµ. V× §¶ng, B¸c Hå vµ nh©n d©n ta lu«n lu«n coi träng ®éi ngò tri thøc lµ mét lùc l­îng kh«ng thÓ thiÕu trong mäi thêi kú c¸ch m¹ng, ®Æc biÖt lµ trong cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ, trong thêi kú ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ nµy, §¶ng tin cËy vµ hy väng ë sù ®ãng gãp ®Çy hiÖu qu¶ cña ®éi ngò tri thøc n­íc nhµ. 3.1.4. Mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn gi¸o dôc ®¹i häc ®¸p øng yªu cÇu nguån nh©n lùc cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc X©y dùng nÒn gi¸o dôc ®¹i häc tõng b­íc trë thµnh bËc häc gi÷ vai trß quan träng trong toµn hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n vµ trong viÖc thùc hiÖn ba môc tiªu cña gi¸o dôc ®µo t¹o: N©ng cao d©n trÝ, ®µo t¹o nh©n lùc, båi d­ìng nh©n tµi, v× gi¸o dôc ®¹i häc lµ bËc häc ®µo t¹o, båi d­ìng th­êng xuyªn nh©n lùc ë tr×nh ®é cao cña c¸c ngµnh, ®Æc biÖt lµ ®éi ngò gi¸o viªn cña hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n. TiÕp tôc thùc hiÖn chñ tr­¬ng ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh tr­êng häc, ®a d¹ng ho¸ c¸c ph­¬ng thøc ®µo t¹o, c¶i tiÕn ph­¬ng ph¸p gi¶ng d¹y vµ häc tËp, lo¹i bá dÇn ph­¬ng ph¸p d¹y chay. Ph¶i g¾n lý luËn víi thùc tiÔn, ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, chñ ®éng trong häc tËp, nghiªn cøu thùc nghiÖm cña ng­êi häc d­íi sù h­íng dÉn cña ng­êi d¹y. Néi dung gi¶ng d¹y ë cÊp ®¹i häc ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c kÕ thõa vµ ph¸t huy b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc, hiÖn ®¹i vµ ph¸t triÓn phï hîp víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. X©y dùng l¹i néi dung ch­¬ng tr×nh, biªn so¹n c¸c tµi liÖu häc tËp ®Ó ®¹t ®Õn møc cËp nhËt víi tr×nh ®é quèc tÕ. Nhanh chãng bæ xung s¾p xÕp l¹i c¸c tr­êng ®¹i häc mét c¸ch hîp lý, thèng nhÊt hÖ thèng v¨n b»ng, ®Èy m¹nh sù liªn th«ng, liªn kÕt gi÷a c¸c tr­êng, c¸c viÖn nghiªn cøu nh»m khai th¸c søc m¹nh tæng hîp cña c¶ hÖ thèng c¸c tr­êng ®¹i häc vµ viÖn nghiªn cøu. C«ng t¸c ®µo t¹o ph¶i b¸m s¸t môc tiªu cña gi¸o dôc ®¹i häc ViÖt Nam lµ ®µo t¹o nh÷ng con ng­êi cã phÈm chÊt chÝnh trÞ, ®¹o ®øc, cã ý thøc phôc vô nh©n d©n, cã kiÕn thøc vµ n¨ng lùc thùc hµnh nghÒ nghiÖp t­¬ng xøng víi tr×nh ®é ®µo t¹o, cã søc khoÎ ®¸p øng yªu cÇu x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc. Tuy nhiªn, tuú thuéc vµo tr×nh ®é ®µo t¹o ë c¸c bËc ®¹i häc mµ môc tiªu ®µo t¹o ®­îc n©ng dÇn lªn. Môc tiªu ®µo t¹o ë tr×nh ®é cao ®¼ng lµ gióp sinh viªn cã kiÕn thøc chuyªn m«n vµ kü n¨ng thùc hµnh c¬ b¶n vÒ mét ngµnh nghÒ, cã kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò th«ng th­êng thuéc chuyªn ngµnh ®­îc ®µo t¹o. ë tr×nh ®é ®¹i häc, ngoµi nh÷ng néi dung trong môc tiªu cña tr×nh ®é cao ®¼ng, sinh viªn cßn ph¶i cã “kh¶ n¨ng ph¸t hiÖn”, tr×nh ®é th¹c sÜ ph¶i “n¾m v÷ng lý thuyÕt, cã tr×nh ®é cao vÒ thùc hµnh”, tr×nh ®é tiÕn sÜ ph¶i cã “tr×nh ®é cao vÒ lý thuyÕt vµ thùc hµnh, cã n¨ng lùc nghiªn cøu ®éc lËp, s¸ng t¹o, gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò khoa häc vµ c«ng nghÖ vµ h­íng dÉn thùc hµnh chuyªn m«n”. Nh÷ng môc tiªu gi¸o dôc Êy ®ßi hái néi dung, ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc tÊt yÕu ph¶i ®æi míi theo h­íng tinh gän, thiÕt thùc, ph­¬ng ph¸p h­íng tíi ph¸t huy tÝnh tÝch cùc s¸ng t¹o cña sinh viªn lµ chÝnh. T¨ng c­êng hîp t¸c quèc tÕ, nh»m môc ®Ých ®µo t¹o, båi d­ìng, n©ng cao tr×nh ®é ngo¹i ng÷, n¨ng lùc chuyªn m«n nghiÖp vô cho häc sinh, sinh viªn c¸n bé khoa häc, c¸n bé qu¶n lý, t¹o ra c¬ héi ®Ó ®µo t¹o nguån nh©n lùc cã chÊt l­îng vµ tr×nh ®é cao, tranh thñ bæ sung trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i phôc vô gi¶ng d¹y, ®ßi hái kinh nghiÖm ®µo t¹o, øng dông khoa häc vµo thùc tiÔn, nhÊt lµ khoa häc c«ng nghÖ chÊt l­îng cao. Song song víi qu¸ tr×nh ®ã, cÇn tranh thñ liªn kÕt, hîp t¸c víi c¸c n­íc kh¸c ®Ó thu hót c¸c chuyªn gia giái trong lÜnh vùc gi¶ng d¹y, ®µo t¹o, ®ång thêi Nhµ n­íc cÇn t¨ng c­êng tiÕp nhËn häc sinh, sinh viªn, nghiªn cøu sinh c¸c n­íc vµo häc tËp, nghiªn cøu tai ViÖt Nam, t¹o ra mèi quan hÖ, hîp t¸c giao l­u, häc hái kiÕn thøc, trao ®æi kinh nghiÖm gãp phÇn t¨ng thu ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc, thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh héi nhËp cña nÒn gi¸o dôc ®¹i häc ViÖt Nam víi khu vùc vµ quèc tÕ. Quan hÖ hîp t¸c vÒ gi¸o dôc ®¹i häc gióp nÒn gi¸o dôc ViÖt Nam më réng kh«ng gian hîp t¸c gi¸o dôc kh¾p toµn cÇu, t¹o c¬ héi ®Ó chóng ta thóc ®Èy nhanh sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸, tranh thñ mäi ®iÒu kiÖn ®Ó t¹o ra sù ph¸t triÓn ®ét biÕn trong mét sè ngµnh khoa häc c«ng nghÖ mòi nhän. Con ng­êi ViÖt Nam vèn cã truyÒn thèng hiÕu häc, th«ng minh, cÇn cï vµ nh¹y c¶m víi c¸i míi, më réng hîp t¸c quan hÖ quèc tÕ gi¸o dôc ë c¸c bËc ®¹i häc, chóng ta kh«ng nh÷ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó chän läc, thõa h­ëng thµnh qu¶ chÊt l­îng gi¸o dôc cao cña c¸c n­íc tiªn tiÕn, mµ cßn n©ng x· héi ho¸ gi¸o dôc lªn mét tr×nh ®é míi. N©ng cao tû träng ®Çu t­ cña nhµ n­íc cho gi¸o dôc ®¹i häc, quan t©m thÝch ®¸ng ®èi víi c¸c tr­êng träng ®iÓm quèc gia, ®ång thêi huy ®éng c¸c nguån ®Çu t­ kh¸c trong x· héi trªn nguyªn t¾c thèng nhÊt lîi Ých, tr¸ch nhiÖm cña nh©n tè tham gia ®¹i häc. Thu hót nguån vèn ­u ®·i cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ, c¸c tæ chøc chÝnh phñ vµ phi chÝnh phñ ®Ó ph¸t triÓn gi¸o dôc, trong ®ã gi¸o dôc ®¹i häc lµ mét träng ®iÓm ®Çu t­. Tõng b­íc më réng m« h×nh tr­êng tù qu¶n, tr­êng ®¹i häc d©n lËp víi sè l­îng hîp lý, ®Æc biÖt lµ ë c¸c vïng miÒn trung, miÒn nói nh»m gi¶m mËt ®é sinh viªn ë c¸c ®« thÞ lín, gi¶m ®­îc chi phÝ häc tËp cho con em nh÷ng gia ®×nh nghÌo, vïng s©u, vïng xa. §©y lµ kinh nghiÖm ph¸t triÓn gi¸o dôc ®µo t¹o cña c¸c n­íc kinh tÕ ph¸t triÓn. ë n­íc ta kh«ng thÓ n©ng cao tØ lÖ tr­êng t­ thôc vµ tiÕp thu m« h×nh cña c¸c n­íc ®ã mét c¸ch m¸y mãc mµ ph¶i chèng khuynh h­íng th­¬ng m¹i ho¸, phi chÝnh trÞ, gi÷ v÷ng môc tiªu x· héi chñ nghÜa trong gi¸o dôc. Tuy nhiªn kinh phÝ cña Nhµ n­íc ta kh«ng thÓ ®ñ g¸nh v¸c chi phÝ ®µo t¹o khi më réng quy m«, sè l­îng tr­êng ®¹i häc vµ tØ lÖ sinh viªn trªn v¹n d©n t¨ng lªn. Gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn gi¸o dôc ®¹i häc lµ t¨ng thªm ®ãng gãp cña sinh viªn trong c¸c tr­êng c«ng lËp vµ më thªm mét sè tr­êng d©n lËp, v× c¸c tr­êng d©n lËp cã c¬ chÕ mÒm dÎo, dÔ thÝch nghi h¬n. MÆc dï gi¶i ph¸p nµy sÏ t¹o ra nh÷ng khã kh¨n cho con em nh÷ng gia ®×nh nghÌo, gia ®×nh chÝnh s¸ch, nh­ng Nhµ n­íc sÏ cã chÝnh s¸ch trî gióp vÒ tµi chÝnh mét c¸ch thÝch hîp nh­: ChÝnh s¸ch cÊp häc bæng, gi¶m häc phÝ, cho vay t¹o ®iÒu kiÖn cho con em nhµ nghÌo häc tËp vµ thi tèt nghiÖp ra tr­êng sÏ cã c¬ héi thu nhËp cao hoµn l¹i vèn vay. X©y dùng cÊp gi¸o dôc ®µo t¹o ®¹i häc mang tÝnh hiÖn ®¹i lµ mét qu¸ tr×nh võa héi nhËp, liªn kÕt, võa kÕ thõa vµ hiÖn ®¹i ho¸ néi dung vµ ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc truyÒn thèng, ph¶i coi ®©y lµ ch×a kho¸ ®Ó nÒn gi¸o dôc ®ãng vai trß lµ kh©u ®ét ph¸ cña sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®Êt n­íc. 3.2. ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ Tr­íc hÕt cÇn kh¼ng ®Þnh sù tiÕn bé v­ît bËc cña c«ng nghÖ n­íc ta trong thêi gian qua. Nh÷ng chÝnh s¸ch ®óng ®¾n, nh÷ng ®Þnh h­íng chiÕn l­îc vÒ khoa häc c«ng nghÖ do Nhµ n­íc ban hµnh ®· cã t¸c dông kÝch thÝch c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ®æi míi vµ n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ s¶n xuÊt. Tuy vËy so víi yªu cÇu cña c«ng cuéc ®æi míi kinh tÕ nãi chung vµ c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i hãa nãi riªng th× Nhµ n­íc ch­a hç trî ®­îc nhiÒu cho ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ. V× thÕ, Nhµ n­íc cÇn ban hµnh thay ®æi mét sè chÝnh s¸ch nh»m ph¸t triÓn m¹nh c«ng nghÖ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸. Ph­¬ng h­íng chung lµ: H×nh thµnh c¬ cÊu kü thuËt nhiÒu tÇng, kÕt hîp nhiÒu tr×nh ®é, nhiÒu quy m«, tranh thñ tèi ®a c«ng nghÖ tiªn tiÕn, c¶i tiÕn c«ng nghÖ truyÒn thèng. Trong nh÷ng n¨m tr­íc m¾t, coi träng lo¹i c«ng nghÖ cã suÊt ®Çu t­ thÊp thu håi vèn nhanh, t¹o thªm viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, cô thÓ: 3.2.1. C«ng nghÖ n­íc ngoµi Nhµ n­íc trong viÖc ho¹ch ®Þnh ph¸p triÓn c«ng nghÖ ph¶i t¹o ra m«i tr­êng thuËn lîi nhÊt cho viÖc nhËp khÈu c«ng nghÖ, nh»m t¨ng c¸c nguån cung c«ng nghÖ. Ph¶i chó ý ®æi míi vµ hoµn thiÖn c¸c quy ®Þnh vÒ nhËp khÈu, ®Çu t­ n­íc ngoµi, chuyÓn giao c«ng nghÖ míi vµo ViÖt Nam. Cè g¾ng tranh thñ c¸c c«ng nghÖ tiªn tiÕn, ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi. Thùc hiÖn gi¸m ®Þnh nghiªm ngÆt viÖc nhËp c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ. Nhµ n­íc cÇn ®Æt ra mét c¸ch nghiªm tóc ngay tõ ®Çu vÊn ®Ò b¶o vÖ m«i tr­êng trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Ó tr¸nh nh÷ng hËu qu¶ xÊu ph¶i tr¶ gi¸ ®¾t sau nµy. §Çu t­ n­íc ngoµi b¾t buéc ph¶i tu©n thñ tiªu chuÈn quèc tÕ vÒ b¶o vÒ m«i tr­êng, nªn bè trÝ c¸c côm c«ng nghiÖp ph©n t¸n ë nhiÒu ®Þa bµn võa lµ mét biÖn ph¸p tiÕt kiÖm võa ®Ó h¹n chÕ « nhiÔm. Trong qu¸ tr×nh tiÕp nhËn chuyÓn giao c«ng nghÖ ph¶i rÊt tØnh t¸o ®Ó tr¸nh nhËp c«ng nghÖ lçi thêi do c¸c n­íc th¶i ra, tr¸nh kh«ng ®Ó cho ViÖt Nam trë thµnh “b·i th¶i c«ng nghÖ” cña c¸c n­íc ph¸t triÓn. GÊp rót n©ng cao n¨ng lùc khoa häc vµ c«ng nghÖ quèc gia nh»m ®æi míi vµ lµm chñ c«ng nghÖ nhËp, s¸ng t¹o c«ng nghÖ míi. ­u tiªn nghiªn cøu tËp trung cho c¸c lÜnh vùc c«ng nghÖ ®iÖn tö vµ tin häc, c«ng nghÖ sinh häc, ho¸ häc, chÕ t¹o vµ gia c«ng vËt liÖu nhÊt lµ nguån nguyªn vËt liÖu trong n­íc. 3.2.2. C«ng nghÖ vµ c¸n bé khoa häc trong n­íc G¾n liÒn víi c¸c biÖn ph¸p kÝch thÝch c«ng nghÖ nhËp, Nhµ n­íc còng cÇn t¹o ra sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ ®èi víi c«ng nghÖ s¶n xuÊt trong n­íc. Nh÷ng v¨n b¶n qu¶n lý cña Nhµ n­íc ®èi víi ho¹t ®éng c«ng nghÖ ph¶i t¹o thµnh mét hÖ thèng ¨n khíp víi nhau. Ph¶i cã c¸c v¨n b¶n chÝnh s¸ch míi cho hîp víi bèi c¶nh hiÖn t¹i vµ bao qu¸t hÕt mäi khÝa c¹nh cña ho¹t ®éng ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ phôc vô c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. KhuyÕn khÝch c«ng nghÖ nhËp vµ b¶o hé c«ng nghÖ s¶n xuÊt trong n­íc lµ hai mÆt kh«ng thÓ t¸ch rêi cña mét vÊn ®Ò. §©y ph¶i lµ quan ®iÓm c¬ b¶n cña Nhµ n­íc trong viÖc thiÕt kÕ ®ång bé chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p ph¸t triÓn c«ng nghÖ s¶n xuÊt. Nhµ n­íc cÇn sím ban hµnh chÝnh s¸ch c«ng nghÖ quèc gia trong ®ã cã mét néi dung quan träng lµ danh môc c¸c c«ng nghÖ cÇn ­u tiªn ph¸t triÓn mµ nghÞ quyÕt héi nghÞ trung ­¬ng lÇn thø VII võa qua ®· x¸c ®Þnh. §ã lµ c«ng nghÖ th«ng tin phôc vô yªu cÇu ®iÖn tö ho¸ vµ tin häc ho¸ nÒn kinh tÕ quèc d©n, c«ng nghÖ sinh häc phôc vô n«ng l©m ng­ nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm, b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i, c«ng nghÖ chÕ t¹o vµ gia c«ng vËt liÖu. Nhµ n­íc cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p ®iÒu tiÕt vÜ m« thÝch hîp c¶ vÒ kinh tÕ lÉn hµnh chÝnh ®Ó ®iÒu tiÕt lîi nhuËn cña viÖc kinh doanh vµ s¶n xuÊt c«ng nghÖ phôc vô c«ng nghiÖp ho¸. Trong chÝnh s¸ch thuÕ, Nhµ n­íc còng cÇn gi¶m thuÕ cho c¸c s¶n phÈm c«ng nghÖ ®¹t tiªu chuÈn quèc gia vµ cã thÓ thay thÕ cho hµng nhËp khÈu hoÆc xuÊt khÈu ®­îc. Ph¶i t¨ng c­êng vèn ®Çu t­ cho ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ. ViÖc ®Çu t­ nµy ph¶i ®­îc chó ý ë c¶ hai phÝa ®Çu t­ cña Nhµ n­íc vµ ®Çu t­ cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt. Còng cÇn sím ban hµnh chÝnh s¸ch vµ cô thÓ ho¸ thµnh c¬ chÕ, biÖn ph¸p ®Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®Çu t­ cho ph¸t triÓn c«ng nghÖ. V× vai trß quan träng cña Nhµ n­íc ®èi víi viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®ßi hái Nhµ n­íc ph¶i cã c«ng cô tµi chÝnh ®ñ m¹nh. Do ®ã Nhµ n­íc ph¶i sím x©y dùng ng©n hµng ®Çu t­ ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ ®Ó tËp trung ®Çu t­ x©y dùng mét sè khu c«ng nghÖ cao vµ c¸c trung t©m øng dông c«ng nghÖ míi. §ã chÝnh lµ nh÷ng h¹t nh©n lµm c¬ së nghiªn cøu thö nghiÖm sù thÝch nghi còng nh­ øng dông c«ng nghÖ phï hîp víi ®iÒu kiÖn cu¶ ®Êt n­íc nãi chung vµ cña tõng ®Þa ph­¬ng nãi riªng. Th«nh tin vÒ c«ng nghÖ ®ang lµ mét kh©u tÊt yÕu ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trªn thÞ tr­êng c«ng nghÖ n­íc ta. Nhµ n­íc cÇn x©y dùng vµ ®¶m b¶o hÖ thèng th«ng tin c«ng nghÖ, thÞ tr­êng c«ng nghÖ cho nÒn kinh tÕ, thÓ chÕ ho¸ cô thÓ ho¸ c¸c chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p nh»m t¹o nguån th«ng tin, chuÈn ho¸ c¸c th«ng tin ph¸t sinh, trao ®æi b¶o vÖ th«ng tin c«ng nghÖ. Cã nh­ vËy míi ®¶m b¶o phæ cËp th«ng tin c«ng nghÖ, t¹o c¬ së th«ng tin réng r·i cho c¸c quyÕt ®Þnh vÒ mua b¸n trao ®æi c«ng nghÖ, nhanh chãng ph¸t triÓn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i phôc vô c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Nhµ n­íc ph¶i t¸c ®éng nh»m ®Èy m¹nh vµ ®Þnh h­íng víi qu¸ tr×nh trao ®æi víi c«ng nghÖ trong toµn bé nÒn kinh tÕ nãi chung vµ mét sè ngµnh nãi riªng. Khung tØ lÖ cÇn ®­îc quy ®Þnh cô thÓ ®Ó ®¶m b¶o cho nhu cÇu ®æi míi vµ ph¸t triÓn cña c¸c dù ¸n ®Çu t­ c¶ trong vµ ngoµi n­íc. Mét tØ lÖ thÝch ®¸ng vµ hîp lý dµnh cho c«ng nghÖ trong vèn ®Çu t­, b¶n th©n nã ch¾c ch¾n sÏ lµ sù kÝch thÝch kh«ng nhá cho ®æi míi, ph¸t triÓn c«ng nghÖ, ®­a mÆt b»ng c«ng nghÖ cña n­íc ta cao ngang tÇm khu vùc vµ thÕ giíi. Nhµ n­íc ph¶i ®æi míi chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ ®Ó khuyÕn khÝch ®éi ngò c¸n bé khoa häc c«ng nghÖ ho¹t ®éng phôc vô trùc tiÕp cho s¶n xuÊt ë mäi kh©u, mäi lÜnh vùc vµ ®Þa bµn. CÇn chó ý tíi chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p tæ chøc qu¶n lý ®èi víi ho¹t ®éng gi¸o dôc ®µo t¹o, tæ chøc l¹i hÖ thèng gi¸o dôc ®µo t¹o. ChÝnh s¸ch gi¸o dôc ®µo t¹o ph¶i coi träng c¸c tæ chøc gi¸o dôc ®µo t¹o chÊt l­îng cao,víi quy m« nhá, chän läc ®Ó båi d­ìng nh©n tµi, t¹o nªn nguån nh©n lùc khoa häc qu¶n lý kinh doanh cã n¨ng lùc s¸ng t¹o cã tr×nh ®é cao. §Çu t­ cho c«ng nghÖ cßn bao hµm c¶ ®Çu t­ vµo con ng­êi, chuÈn bÞ cho t­¬ng lai. NÕu cø ®Ó t×nh tr¹ng bá häc, häc kh«ng thùc chÊt nh­ hiÖn nay thÞ chØ sau mét thÕ hÖ sÏ khã cã ®­îc n¨ng lùc néi sinh v÷ng vµng ®Ó tiÕp thu khoa häc kü thuËt cña thÕ giíi phôc vô c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. 3.2.3. Mét sè gi¶i ph¸p t¨ng c­êng hiÖu qu¶ qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ CÇn sím ban hµnh “luËt khoa häc vµ c«ng nghÖ” vµ c¸c v¨n b¶n d­íi luËt nh»m tõng b­íc hoµn thiÖn c¬ së ph¸p lý ®Ó n©ng cao hiÖu lùc qu¶n lý Nhµ n­íc trong lÜnh vùc träng yÕu nµy, phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Thùc hiÖn viÖc ®æi míi c¬ chÕ, chÝnh s¸ch, trong ®ã cã chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng, g¾n víi kÕt qu¶ nghiªn cøu vµ øng dông khoa häc c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt ®èi víi c¸c ch­¬ng tr×nh träng ®iÓm, ®Æc biÖt lµ c¸c ch­¬ng tr×nh vÒ n«ng th«n vµ miÒn nói. Ph¸t huy néi lùc bao gåm tæng hîp c¸c nguån lùc trong n­íc, ®ã lµ vèn, tµi s¶n, c¬ së vËt chÊt kü thuËt ®· tÝch luü ®­îc, tµi nguyªn ch­a ®­a vµo sö dông vµ quan träng h¬n hÕt lµ nguån lùc con ng­êi søc lao ®éng, trÝ tuÖ vµ tinh thÇn g¾n víi truyÒn thèng v¨n ho¸ cña d©n téc ta. Chó träng ph¸t huy vai trß cña ®éi ngò c¸n bé khoa häc vµ c«ng nghÖ ®«ng ®¶o, giµu tµi n¨ng vµ t©m huyÕt: Gåm nhiÒu thÕ hÖ ®­îc ch¨m lo ®µo t¹o, båi d­ìng, dÇy c«ng häc tËp, rÌn luyÖn hiÖn cã vµ ®«ng ®¶o tri thøc ng­êi ViÖt ë n­íc ngoµi, cã mÆt ë hÇu kh¾p c¸c lÜnh vùc khoa häc vµ c«ng nghÖ, cã mong muèn ®­îc gãp phÇn x©y dùng ®Êt n­íc. T¨ng c­êng hîp t¸c quèc tÕ lµ mét yÕu tè c¬ b¶n cña sù ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ ë n­íc ta v× nã gãp phÇn ®¾c lùc vµo sù tr­ëng thµnh cña ®éi ngò c¸n bé khoa häc qua kh©u ®µo t¹o, båi d­ìng, trang bÞ c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho c¸c c¬ quan nghiªn cøu vµ cung cÊp c¸c th«ng tin, tµi liÖu khoa häc, mÉu vËt trao ®æi §ång thêi, cã biÖn ph¸p kh¾c phôc dÇn sù phô thuéc vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ vµo phÝa n­íc ngoµi, lo¹i bá thñ tôc r­êm rµ, thiÕu cô thÓ vµ quan liªu ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ trong sù hîp t¸c. 3.3. Ph¸t triÓn nguån vèn 3.3.1. Gi¶i ph¸p huy ®éng vèn Tr­íc hÕt ®Ó huy ®éng vèn trong n­íc, Nhµ n­íc ph¶i coi tiÕt kiÖm lµ quèc s¸ch, t¨ng thuÕ ®¸nh vµo hµng tiªu dïng xa xØ, kh«ng cÇn thiÕt, kh«ng phï hîp víi hoµn c¶nh kinh tÕ hiÖn t¹i cña ®Êt n­íc, h¹n chÕ tèi ®a viÖc xuÊt vèn ra n­íc ngoµi. VÊn ®Ò lín nhÊt lµ cÇn kiÖm trong s¶n xuÊt vµ tiªu dïng c¸ nh©n, thay ®æi c¬ cÊu ®Çu t­. §Çu t­ Nhµ n­íc chñ yÕu tËp trung x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ x· héi, x©y dùng mét sè c¬ së c«ng nghiÖp then chèt vµ quan t©m ®óng møc tíi ph¸t triÓn n«ng th«n. Nhµ n­íc ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn cho tõng ®Þa ph­¬ng tõng c¬ së ph¸t triÓn m¹nh mÏ s¶n xuÊt nh»m huy ®éng nguån vèn nhµn ræi trong d©n ®Ó phôc vô cã hiÖu qu¶ sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. C¶i c¸ch hµnh chÝnh g¾n víi gi¶m biªn chÕ vµ c¸c ®Çu mèi c¬ quan qu¶n lý ®Ó gi¶m chi trong lÜnh vùc nµy. C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ tµi chÝnh cña Nhµ n­íc ph¶i ®­îc hoµn thiÖn theo h­íng ®¶m b¶o cho ng­êi d©n yªn t©m bá vèn s¶n xuÊt kinh doanh. ChÝnh s¸ch thuÕ cÇn khuyÕn khÝch lîi Ých vËt chÊt ®èi víi nh÷ng ng­êi ®Çu t­ vµo lÜnh vùc phôc vô cho viÖc chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Cã chÝnh s¸ch ­u tiªn cho c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ ®­îc huy ®éng vèn ngoµi x· héi b»ng c¸c h×nh thøc ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu. Nhµ n­íc nhanh chãng më réng c¸c h×nh thøc tiÕt kiÖm dµi h¹n cã môc ®Ých cô thÓ. Nhµ n­íc ph¶i nghiªn cøu ®æi míi vµ hiÖn ®¹i ho¸ ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng, n©ng cao chÊt l­îng dich vô cña c¸c tæ chøc tÝn dông, ®¶m b¶o thanh to¸n thuËn tiÖn an toµn. §iÒu chØnh hîp lý l·i suÊt tÝn dông cho phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng t¹o m«i tr­êng ph¸p lý thuËn lîi cho viÖc ®Çu t­ b»ng c¸ch ban hµnh c¸c quy chÕ liªn quan ®Õn mua b¸n chøng kho¸n, luËt liªn quan ®Õn ®iÒu hµnh thÞ tr­êng chøng kho¸n. §èi víi nguån vèn n­íc ngoµi, Nhµ n­íc cÇn hoµn thiÖn c¬ së ph¸p lý liªn quan ®Õn ®Çu t­ n­íc ngoµi sao cho luËt lÖ cña ta cã néi dung thèng nhÊt dÔ hiÓu, dÔ ¸p dông phï hîp víi th«ng lÖ cña khu vùc vµ thÕ giíi. KiÖn toµn, ph©n®Þnh râ ph¹m vi, quyÒn h¹n cña c¸c c¬ quan Nhµ n­íc trong viÖc qu¶n lý vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Xo¸ bá c¸c thñ tôc hµnh chÝnh ®ang g©y chËm trÔ phiÒn hµ cho viÖc ®¨ng kÝ ®Çu t­ n­íc ngoµi. M¹nh d¹n chän c¸c ®èi t¸c cã nguån vèn lín, ®Çu t­ vµo nh÷ng c«ng tr×nh träng ®iÓm yªu cÇu kü thuËt hiªn ®¹i, nguån vèn lín mµ n­íc ta ch­a gi¶i quyÕt ®­îc b»ng nguån vèn trong n­íc nh»m thóc ®Èy nhanh, m¹nh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. N©ng cao tr×nh ®é quy ho¹ch, lËp luËn chøng kh¶ thi, chuÈn bÞ tèt vèn ®èi øng vµ cung cÊp ®Çy ®ñ kÞp thêi nh÷ng yÕu tè s¶n xuÊt kh¸c tõ phÝa trong n­íc nh­ ®Êt ®ai, nh©n lùc, nguyªn vËt liÖu vµ c¶ c¸c thiÕt bÞ kü thuËt trong n­íc chÕ t¹o ®­îc. CÇn x©y dùng tæng møc vay nî n­íc ngoµi trªn c¬ së c©n nh¾c tÝnh to¸n ®óng ®¾n tÝnh hîp lý vµ quy m« cña sù ph¸t triÓn. 3.3.2. Gi¶i ph¸p sö dông vµ qu¶n lý vèn Cïng víi viÖc huy ®éng vèn th× sö dông vµ qu¶n lý vèn còng lµ mét vÊn ®Ò kh«ng kÐm quan träng. Nhµ n­íc cÇn x¸c ®Þnh râ môc tiªu ph­¬ng h­íng ®Çu t­ ­u tiªn ttong bèi c¶nh nguån vèn h¹n hÑp. Nh÷ng n¨m tr­íc m¾t, n­íc ta cÇn h­íng ­u tiªn ®Çu t­ cho viÖc c¶i t¹o n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ, tr­íc hÕt lµ ®iÖn n¨ng vµ giao th«ng vËn t¶i. ViÖc ®Çu t­ nµy cã ý nghÜa sèng cßn v× víi c¬ së h¹ tÇng nghÌo nµn l¹c hËu th× sÏ kh«ng thÓ hoµn thµnh sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Nhµ n­íc sö dông c¸c c«ng cô tµi chÝnh: TÝn dông, thuÕ ®Ó khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tõng b­íc hiÖn ®¹i ho¸ c¸c ngµnh nghÒ tiÓu thñ c«ng nghiÖp, ph¸t triÓn m¹nh viÖc ®Çu t­ m¸y mãc, thiÕt bÞ cã tr×nh ®é tiªn tiÕn. Cã chÝnh s¸ch ®Çu t­ tµi chÝnh tÝch cùc ®èi víi viÖc ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cã kiÕn thøc, trÝ tuÖ khoa häc ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn c«ng nghÖ vµ c«ng nghiÖp theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ ®ßi hái ph¶i n©ng cao tr×nh ®é n¨ng lùc tri thøc cña ng­êi lao ®éng sao cho thÝch hîp víi nÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i. V× vËy Nhµ n­íc cÇn t¨ng c­êng ®Çu t­ cho gi¸o dôc ®µo t¹o trong nh÷ng n¨m tíi. Nhµ n­íc còng cã thÓ kÝch thÝch c¸c doanh nghiÖp tù ®Çu t­ ®µo t¹o lao ®éng b»ng c¸ch gi¶m thuÕ ®èi víi c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn ®µo t¹o. §èi víi vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, Nhµ n­íc cÇn cã quy ho¹ch gäi vèn g¾n liÒn víi quy ho¹ch sö dông vèn ®Çu t­ ®Ó phuc vô chÝnh s¸ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ph¶i ®­îc sö dông tËp trung cho viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ x· héi cã ý nghÜa quan träng ®èi víi sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Trong c¸c v¨n b¶n cã liªn quan ®Õn qu¶n lý vèn ®Çu t­, Nhµ n­íc cÇn kiÖn toµn, c«ng bè ®Çy ®ñ, c«ng khai râ rµng nh»m tr¸nh hiÖn t­îng l¹m dông tham « tham nhòng. KiÖn toµn c«ng t¸c lËp, duyÖt dù ¸n ®Çu t­ ®­a vµo hÖ thèng chØ tiªu kinh tÕ, kü thuËt thèng nhÊt. Nhµ n­íc t¨ng c­êng c«ng t¸c gi¸m s¸t vµ thanh tra tõ hai phÝa: Bé tµi chÝnh vµ thanh tra Nhµ n­íc nh»m h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt tÖ n¹n tham nhòng vµ ®¶m b¶o vèn ®­îc sö dông ®óng môc ®Ých cã hiÖu qu¶. Ban hµnh c¸c quy chÕ qu¶n lý chÆt chÏ viÖc vay tr¶ nî n­íc ngoµi cña chÝnh phñ, c¸c ngµnh, ®Þa ph­¬ng còng nh­ quy chÕ b¶o l·nh vay nî vµ quy chÕ tù tr¶ cña doanh nghiÖp. Nhµ n­íc nhanh chãng ®µo t¹o båi d­ìng ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý c¸c nguån tµi trî quèc tÕ nãi chung vµ c¸c nguån tµi trî cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh nãi riªng. §Ó n©ng cao vµ lµm tèt vai trß cña m×nh trong viÖc huy ®éng sö dông vµ qu¶n lý vèn cho c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸, Nhµ n­íc cÇn gÊp rót thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p: Xóc tiÕn c¶i c¸ch c¸c thñ tôc hµnh chÝnh tinh gi¶m biªn chÕ thÝch hîp ®Ó n©ng cao vµ ph¸t huy vai trß cña bé m¸y Nhµ n­íc. Nhµ n­íc cã chiÕn l­îc huy ®éng vèn cho c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ g¾n liÒn víi viÖc t¹o m«i tr­êng kinh tÕ, chÝnh trÞ, ngo¹i giao thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Nhµ n­íc ph¶i x©y dùng quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch ®Çu t­ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸, chØ ®¹o vµ hç trî vÒ vèn cho c¸c c«ng tr×nh träng ®iÓm quèc gia. Nhµ n­íc cã c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ tµi chÝnh ®óng ®¾n, thùc hiÖn khuyÕn khÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ khai th¸c nh÷ng nguån lùc vÒ vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn qua chÝnh s¸ch thuÕ, chÝnh s¸ch gi¸ c¶ tÝn dông. LËp ra ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng cô thÓ nh»m thùc hiÖn chñ tr­¬ng tiÕt kiÖm cña §¶ng nh­ vËn ®éng, tuyªn truyÒn, gi¸o dôc ý thøc tiÕt kiÖm trong d©n chóng. 3.3.3. §æi míi tæ chøc bé m¸y tµi chÝnh quèc gia vµ c«ng t¸c kiÓm to¸n kÕ to¸n Tµi chÝnh lµ hÖ thèng c¸c quan hÖ kinh tÕ nhÊt ®Þnh biÓu hiÖn d­íi h×nh thøc tiÒn tÖ, ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ph©n phèi ®Ó h×nh thµnh vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ nh»m ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña nh©n d©n. Do ®ã chÝnh s¸ch tµi chÝnh lµ c«ng cô h÷u hiÖu dÓ n©ng cao vai trß qu¶n lý cña Nhµ n­íc thùc hiÖn ®­îc môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Cho nªn Nhµ n­íc cÇn ph¶i: Nghiªn cøu vµ ban hµnh chÝnh s¸ch tµi chÝnh quèc gia thèng nhÊt phï hîp víi ®Æc ®iÓm n­íc ta, gi¶i quyÕt ®óng ®¾n viÖc ph©n phèi vµ ph©n phèi l¹i thu nhËp quèc d©n. Nhµ n­íc cÇn ph¶i ®Þnh l¹i chÕ ®é ph©n cÊp qu¶n lý thu chi ng©n s¸ch cho hîp lý. Trªn c¬ së ®Èy m¹nh s¶n xuÊt, t¨ng c­êng qu¶n lý thÞ tr­êng, cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®óng møc ®Ó t¨ng m¹nh nguån thu tõ néi bé nÒn kinh tÕ, chèng thÊt thu. MÆt kh¸c ph¶i c¨n cø vµo nguån thu mµ bè trÝ chi tiªu, kh«ng chi v­ît qu¸ kh¶ n¨ng thu cña ng©n s¸ch, triÖt ®Ó tiÕt kiÖm chØ tiªu vÒ mäi mÆt. B»ng ph­¬ng thøc kÕ ho¹ch ho¸ gi¸n tiÕp, thóc ®Èy xÝ nghiÖp phÊn ®Êu gi¶m gi¸ thµnh, t¨ng tÝch luü cho Nhµ n­íc. §Ó ®¶m b¶o nguån thu tµi chÝnh Nhµ n­íc ph¶i thùc hiÖn thu thuÕ theo ®óng thêi gi¸ vµ ®èi t­îng kh«ng khoan nh­îng ®èi víi nh÷ng ®èi t­îng kh«ng chÊp hµnh hoÆc cè t×nh kh«ng nép thuÕ. Xóc tiÕn nghiªn cøu vµ cã sù ®iÒu chØnh hîp lý ®èi víi c¸c lo¹i thuÕ n«ng nghiÖp, thuÕ v­ên, thuÕ thuû s¶n, thuÕ thu nhËp… Mau chãng cñng cè tæ chøc ngµnh thuÕ, lo¹i trõ sè nh©n viªn tiªu cùc, thùc hiÖn hÖ thèng song trïng l·nh ®¹o. Nhµ n­íc thùc hiÖn th­êng xuyªn chÕ ®é thanh tra tµi chÝnh xö lý nghiªm theo ph¸p luËt ®Ó nhanh chãng thiÕt lËp trËt tù kû c­¬ng vÒ tµi chÝnh, ph¸t ®éng quÇn chóng kiÓm so¸t gi¸m s¸t ®Ó chèng tÖ tham nhòng, l·ng phÝ. §èi víi chÝnh s¸ch tÝn dông: Nhµ n­íc cÇn ph¶i chuyÓn m¹nh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ ho¹t ®éng ng©n hµng phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng gãp phÇn æn ®Þnh søc mua cña ®ång tiÒn ViÖt Nam, kiÒm chÕ l¹m ph¸t, æn ®Þnh gi¸ trÞ ®ång tiÒn, qu¶n lý ngo¹i tÖ, vµng b¹c ®¸ quý. Tæ chøc tèt hÖ thèng quü tÝn dông nh©n d©n. Qu¶n lý chÆt chÏ ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ c¸c chi nh¸nh ng©n hµng n­íc ngoµi. Cã biÖn ph¸p ®ång bé ®Ó gi¶m dÇn l·i suÊt, t¹o ®iÒu kiÖn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn. Cã chÝnh s¸ch tØ gi¸ hèi ®o¸i vµ qu¶n lý ngo¹i hèi hîp lý thóc ®Èy xuÊt khÈu vµ ®iÒu tiÕt ®­îc nhËp khÈu tõng b­íc lµm cho ®ång ViÖt Nam cã gi¸ trÞ chuyÓn ®æi ®Çy ®ñ vµ lµ ph­¬ng tiÖn l­u th«ng duy nhÊt trong n­íc. Nhµ n­íc ph¶i ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p quy vÒ tÝn dông ngo¹i hèi vµ ng©n hµng ®ång thêi thùc chi viÖc kiÓm tra qu¸ tr×nh thùc hiÖn cña c¸c ng©n hµng, ¸p dông c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý nh»m ®¶m b¶o sù t«n träng c¸c nguyªn t¾c ho¹t ®éng nghiÖp vô cña c¸c tæ chøc tÝn dông. Ng©n hµng Nhµ n­íc cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng vµ kiÓm tra c¸c tæ chøc tÝn dông trong chÊp hµnh ph¸p luËt vÒ tiÒn tÖ tÝn dông thanh to¸n ngo¹i hèi vµ ng©n hµng thi hµnh c¸c biÖn ph¸p an toµn nh»m ®¶m b¶o kh¶ n¨ng chi tr¶ kÞp thêi ®Èy ®ñ theo yªu cÇu kh¸ch hµng cña c¸c tæ chøc tÝn dông. Ng©n hµng cã quyÒn b¾t buéc c¸c tæ chøc tÝn dông duy tr× c¸c dù tr÷ ph¸p ®Þnh c¸c nguån tiÒn kh¸c s½n sµng thanh to¸n c¸c kho¶n tiÒn göi vµ nî theo quy ®Þnh. Ban hµnh tØ lÖ dù tr÷ tèi thiÓu b¾t buéc vµ tØ lÖ an toµn kh¸c tuú theo lo¹i h×nh cña tæ chøc tÝn dông ng©n hµng Nhµ n­íc quy ®Þnh c¸c giíi h¹n vÒ c¸c nghiÖp vô, hoa hång lÖ phÝ, dÞch vô §èi víi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ: Nhµ n­íc cÇn cã hÖ thèng chÝnh s¸ch thÝch hîp, thùc chi mét chÝnh s¸ch ®óng ®¾n ®iÒu hoµ cung cÇu tiÒn tÖ theo nhÞp ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ, c¶i tæ hÖ thèng ng©n hµng ho¹t ®éng theo th«ng lÖ cña kinh tÕ thÞ tr­êng. Ng©n hµng Nhµ n­íc qu¶n lý vÒ mÆt tiÒn tÖ nh­: ChÝnh s¸ch l·i suÊt, ®iÒu tiÕt khèi l­îng tiÒn tÖ phï hîp nh­ b¬m hót tiÒn vµo l­u th«ng qua hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i ®Ó t¸c ®éng vµo cung cÇu, dïng lùc l­îng dù tr÷ ®Ó can thiÖp khi cÇn thiÕt. Nhµ n­íc cÇn ph¶i xem xÐt tuú theo thùc tr¹ng kinh tÕ vµ t×nh h×nh cô thÓ cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ mµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ theo h­íng th¾t chÆt hay më réng. §èi víi chÝnh s¸ch gi¸ c¶: Nhµ n­íc ph¶i vËn dông tæng hîp nhiÒu quy luËt trong ®ã quy luËt gi¸ trÞ cã t¸c ®éng trùc tiÕp. Gi¸ c¶ ph¶i phï hîp víi gi¸ trÞ ®ång thêi phï hîp víi søc mua cña ®ång tiÒn vµ tÝnh ®Õn quan hÖ cung cÇu. ChÝnh s¸ch gi¸ c¶ cÇn ph¶i æn ®Þnh vµ kÝch thÝch c¸c c¬ së s¶n xuÊt vµ mäi ng­êi lao ®éng lµm ra nhiÒu s¶n phÈm hµng ho¸ h¹ gi¸ thµnh. Kh«ng nªn æn ®Þnh gi¸ c¶ b»ng c¸ch gi÷ gi¸ mét c¸ch cøng nh¾c, bÊt chÊp søc mua cña ®ång tiÒn, bÊt chÊp quan hÖ cung cÇu vµ sù biÕn ®éng cña c¸c yÕu tè h×nh thµnh gi¸ c¶. MÆt kh¸c ph¶i cã biÖn ph¸p tÝch cùc kh¾cphôc tõng b­íc tÝnh tù ph¸t cña gi¸ c¶ thÞ tr­êng tù do. Nhµ n­íc cÇn phÊn ®Êu thi hµnh chÝnh s¸ch mét gi¸ ®ã l¸ kinh doanh th­¬ng nghiÖp cÇn sím ban hµnh c¬ chÕ ®Þnh gi¸ vµ qu¶n lý gi¸ ®óng ®¾n. 3.4. Gi¶i ph¸p trong vÊn ®Ò qu¶n lý 3.4.1. X¸c ®Þnh ®óng ph­¬ng h­íng cña c¬ chÕ qu¶n lý Héi nghÞ ®¹i biÓu toµn quèc gi÷a nhiÖm k× (kho¸ VII) ®· x¸c ®Þnh “®­a ®Êt n­íc chuyÓn dÇn sang mét thêi k× ph¸t triÓn míi, thêi k× ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸”. Coi ®ã lµ nhiÖm vô trung t©m trong thêi gian tíi. Ph­¬ng h­íng vµ néi dung cña c¬ chÕ qu¶n lý míi ®èi víi qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ trong giai ®o¹n nµylµ: “§a d¹ng cã ®Þnh h­íng”. §a d¹ng h­íng ph¸t triÓn ngµnh, cã ®Þnh h­íng ngµnh mòi nhän. §a d¹ng c«ng nghÖ, cã lùa chän c«ng nghÖ thÝch hîp, hiÖn ®¹i. §a d¹ng vïng ph¸t triÓn, cã ®Þnh h­íng vïng träng ®iÓm Víi nh÷ng ®Þnh h­íng nh­ vËy Nhµ n­íc ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó khuyÕn khÝch vµ thóc ®Èy qu¶n lý qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa hiÖn ®¹i ho¸. Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch tµi trî cho mét sè lÜnh vùc, mÆt hµng, s¶n phÈm khuyÕn khÝch hoÆc ®¸p øng yªu cÇu thùc hiÖn môc tiªu kinh tÕ x· héi. ViÖc tµi trî nµy kh«ng cÇn ph©n biÖt thµnh phÇn kinh tÕ, thµnh phÇn nµo lµm ®­îc th× h­ëng ­u ®·i. §ång thêi víi viÖc ®¶m b¶o tÝnh d©n chñ, ph¶i ®¶m b¶o tÝnh b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thµnh kinh tÕ, vïng kinh tÕ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t huy ®Çy ®ñ n¨ng lùc vµ vÞ trÝ cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay muèn sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ thµnh c«ng vµ ph¸t triÒn bÒn v÷ng th× mäi thµnh phÇn kinh tÕ ph¶i ®­îc ho¹t ®éng mét c¸ch b×nh ®¼ng, cã hiÖu qu¶, cã søc c¹nh tranh cao. §iÒu nµy cÇn ®­îc thÓ hiÖn trong viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c hai mÆt: §èi xö gièng nhau ®èi víi mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®Ó ®¶m b¶o c«ng b»ng theo chiÒu ngang vµ ®èi xö kh¸c nhau ®èi víi c¸c thµnh phÇn ®Ó ®¶m b¶o c«ng b»ng theo chiÒu däc. Ph©n ®Þnh râ chøc n¨ng vµ quan hÖ ph©n c«ng phèi hîp gi÷a c¸c c¬ quan c¸c ®¬n vÞ víi nhau. X¸c ®Þnh cô thÓ tr¸ch nhiÖm cña tõng ®¬n vÞ c«ng chøc trong thùc hiÖn c«ng viÖc, nhiÖm vô. X¸c ®Þnh râ nh÷ng bé phËn chØ ®¹o ®iÒu hoµ tæng hîp ë c¸c c¬ quan qu¶n lý tæng hîp. VÝ dô nh­ ë v¨n phßng chÝnh phñ, v¨n phßng uû ban nh©n d©n tØnh, thµnh phè vµ nhÊt lµ trong chØ ®¹o ®iÒu hoµ qu¸ tr×nh x©y dùng c¬ së h¹ tÇng th× ph¶i chØ ®¹o phèi hîp chÆt chÏ ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ liªn quan, thùc hiÖn nghiªm ngÆt quy ®Þnh thi c«ng mét lÇn. T¹o ®iÒu kiÖn giao l­u quèc tÕ réng r·i cho mäi ®èi t­îng, trong khu«n khæ ph¸p luËt mµ Nhµ n­íc quy ®Þnh. Quan hÖ giao l­u quèc tÕ cÇn më réng tr­íc hÕt lµ trong lÜnh vùc nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ vµ vèn. Cïng víi c¸c biÖn ph¸p vÒ kü thuËt c«ng nghÖ, vÒ kinh tÕ tæ chøc, c¸c biÖn ph¸p ®Ó thùc hiÖn mét c¬ chÕ qu¶n lý chÆt chÏ cã hiÖu qu¶ nªu trªn sÏ cã t¸c dông t¹o thuËn lîi cho viÖc triÓn khai c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ theo ®óng nh÷ng môc tiªu ®· ®Ò ra vµ ®¹t kÕt qu¶ tèt. TÝnh ®ång bé cña c¸c biÖn ph¸p lµ mét yªu cÇu cÇn ®­îc nhÊn m¹nh ®ßi hái Nhµ n­íc ph¶i gi¶i quyÕt tho¶ ®¸ng ®Ò ph¸t huy cao nhÊt hiÖu lùc cña c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý. 3.4.2. X©y dùng hÖ thèng luËt kinh tÕ Nhµ n­íc ph¸p quyÒn tr­íc tiªn ph¶i ®­îc thÓ hiÖn ë nh÷ng bé luËt ®ång bé, ®Çy ®ñ vµ khoa häc sau ®ã lµ viÖc thùc hiÖn ph¸p luËt trªn thùc tÕ mét c¸ch nghiªm minh b¶o ®¶m sù b×nh ®¼ng hoµn toµn cho mäi c«ng d©n tr­íc ph¸p luËt. Kinh tÕ thÞ tr­êng g¾n liÒn víi Nhµ n­íc ph¸p quyÒn vµ Nhµ n­íc sÏ qu¶n lý chñ yÕu b»ng ph¸p luËt. Kinh tÕ thÞ tr­êng lµnh m¹nh chØ cã thÓ ho¹t ®éng trong khu«n khæ luËt ph¸p. §©y lµ c«ng cô cùc kú quan träng t¹o nªn hµnh lang n¨ng ®éng vµ cã trËt tù cho c¸c chñ thÓ kinh doanh. Theo h­íng ®ã Nhµ n­íc cÇn ph¶i dµy c«ng t¹o dùng, bæ xung, hoµn chØnh, chèng ®Æc quyÒn hµnh chÝnh b×nh ®¼ng gi÷a c¸c chñ thÓ s¶n xuÊt kinh doanh. Tr­íc hÕt ban hµnh luËt kinh doanh chuyÓn tõ nguyªn t¾c “xin phÐp” sang nguyªn t¾c “®­îc lµm c¸i mµ luËt kh«ng cÊm”. Theo tõng nÊc thang cña kinh tÕ thÞ tr­êng mµ cã thÓ chÕ ho¸ c¸c quan hÖ kinh tÕ. Tr­íc m¾t cÇn hoµn chØnh bæ sung c¸c luËt liªn quan ®Õn t­ c¸ch ph¸p nh©n nh­ bæ sung vµ söa ®æi luËt doanh nghiÖp t­ nh©n, luËt c«ng ty ban hµnh, luËt doanh nghiÖp Nhµ n­íc, luËt hîp t¸c x·, c¸c luËt liªn quan ®Õn ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt kinh doanh. N©ng ph¸p lÖnh ng©n hµng thµnh luËt, luËt ®Êt ®ai, bæ sung söa ®æi luËt thuÕ, c¸c luËt liªn quan ®Õn hËu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nh­ luËt ph¸ s¶n, thÊt nghiÖp hiÓm kinh doanh. §Ó cã thÓ lµm ®­îc viÖc nµy Nhµ n­íc cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c nguyªn t¾c vµ quan ®iÓm sau: Trong viÖc hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt kinh tÕ, chóng ta ph¶i ®èi mÆt víi mét khã kh¨n lín lµ ph¶i t¹o lËp mét hÖ thèng ph¸p luËt trong ®ã c¬ chÕ ph¸p lý cña nã ph¶n ¸nh ®a d¹ng cña c¸c chñ thÓ kinh doanh vµ lîi Ých kinh doanh. Nh­ng l¹i ph¶i theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. HÖ thèng ph¸p luËt ®ã ph¶i gi¶i quyÕt hµi hoµ mèi quan hÖ gi÷a lîi Ých kinh doanh vµ c«ng b»ng x· héi. Mét m« h×nh nh­ thÕ ch­a tõng tånt¹i trªn thùc tÕ, ch­a kÓ ®Õn quan hÖ kinh tÕ thÞ tr­êng còng chØ míi b­íc ®Çu ph¸t sinh ë n­íc ta vµ ph¸p luËt chØ míi b¾t ®Çu biÕt ®Õn nã. V× vËy viÖc hoµn thiÖn mét c¸ch nãng véi, muèn cã ®Çy ®ñ ngay mét hÖ thèng ph¸p luËt ban hµnh d­íi h×nh thøc ph¸p luËt cao sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng nh­îc ®iÓm thiÕu sãt. ViÖc hoµn thiÖn ph¸p luËt kinh tÕ ph¶i ®­îc tiÕn hµnh tõng b­íc v÷ng ch¾c, cã ch­¬ng tr×nh, trËt tù ­u tiªn sau khi ph¸p luËt ®­îc ban hµnh vµ ®­a vµo ®iÒu chØnh trong thùc tÕ th× viÖc söa ®æi bæ sung ph¸p luËt lµ mét kh©u quan träng cña ho¹t ®éng luËt ph¸p phôc vô c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ë n­íc ta míi b¾t ®Çu h×nh thµnh c¸c quan hÖ kinh tÕ ch­a æn ®Þnh. V× vËy cÇn thiÕt ph¶i söa ®æi bæ sung th­êng xuyªn. MÆt kh¸c ®Æc biÖt quan träng lµ ph¶i siÕt chÆt kiÓm tra thùc hiÖn luËt. TiÕn hµnh th­êng xuyªn viÖc tæ chøc tæ chøc kiÓm nghiÖm l¹i hiÖu lùc thi hµnh cña c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt ®· ban hµnh lµ vÊn ®Ò quan träng nh»m gióp cho viÖc söa ®æi bæ sung kÞp thêi ®¸p øng ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶ hiÖu lùc. §iÒu cÇn hÕt søc tr¸nh lµ ë chç mét v¨n b¶n mí ban hµnh ch­a thùc thi th× ®· cã ngay mét quyÕt ®Þnh ho·n hoÆc xo¸ bá nã nh­ thêi gian qua. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng quyÒn tù do kinh doanh lµ trung t©m, môc tiªu ®éng lùc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ. Tuy nhiªn tù do kinh doanh kh«ng cã nghÜa lµ v« chÝnh phñ, lµ v« h¹n mµ nã ®­îc thùc hiÖn trong sù t«n träng lîi Ých cña x· héi, cña nh©n d©n, cña c¸c chñ thÓ kinh doanh kh¸c. Ph¸p luËt kh«ng thÓ lµ nh÷ng quy ®Þnh h¹n chÕ quyÒn tù do kinh doanh mµ ph¶i t¹o tiÒn ®Ò ph¸p lý cho sù æn ®Þnh c¸c quan hÖ kinh doanh lµm cho mäi thµnh phÇn kinh tÕ, mçi doanh nghiÖp vµ c«ng d©n yªn t©m huy ®éng mäi tiÒm n¨ng s¸ng t¹o vµ tiÒm n¨ng kinh tÕ vµo ho¹t ®éng kinh doanh. V× vËy ph¸p luËt vÒ kinh tÕ ph¶i rÊt réng vÒ nhiÒu ph­¬ng diÖn vµ c¸c bé phËn hîp thµnh. LuËt c«ng ty vµ luËt doanh nghiÖp t­ nh©n ®­îc Quèc héi ban hµnh vµo ngµy 21/12/1990 vµ cã hiÖu lùc tõ ngµy15/4/1992 nh­ng cho ®Õn nay viÖc thi hµnh hai luËt nµy cßn nhiÒu lóng tóng l¾m phiÒn hµ bëi v× kh«ng mét c¬ quan cã tr¸ch nhiÖm nµo cña Nhµ n­íc cã v¨n b¶n h­íng dÉn quy tr×nh xÐt duyÖt cho phÐp thµnh lËp c«ng ty doanh nghiÖp t­ nh©n theo luËt ®Þnh vËy cÇn nhanh chãng söa ®æi luËt c«ng ty vµ luËt doanh nghiÖp t­ nh©n trªn nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. CÇn nhanh chong x©y dùng vµ ban hµnh luËt ph¸ s¶n cña doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp cã qu¸ tr×nh ra ®êi ho¹t ®éng kinh doanh th× tÊt yÕu cã qu¸ tr×nh ph¸ s¶n nÕu kh«ng ®­îc chÊp nhËn. Do ®ã cÇn ph¶i cã quy ®Þnh râ rµng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp thóc ®Èy qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. KÕt luËn Trong thêi ®¹i ngµy nay viÖc n©ng cao vai trß qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc lµ xu h­íng kh¸ch quan ®èi víi mäi quèc gia kh«ng ph©n biÖt thÓ chÕ chÝnh trÞ. Ngµy nay kh«ng cã mét Nhµ n­íc nµo ®øng ngoµi ®êi sèng kinh tÕ, kh«ng cã mét nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nµo ho¹t ®éng thuÇn tuý mµ ë nh÷ng møc ®é kh¸c nhau ®Òu cã sù can thiÖp cña Nhµ n­íc. Nhµ n­íc kh«ng cßn ®­îc quan niÖm gi¶n ®¬n lµ ng­êi gi÷ trËt tù, lµm träng tµi mµ Nhµ n­íc n»m trong c¬ cÇu kinh tÕ, ®iÒu tiÕt tõ bªn trong nÒn kinh tÕ. Mäi quèc gia c¸c tr­êng hîp kinh tÕ ph¸t triÓn thµnh c«ng hay suy tho¸i, giµu hay nghÌo, æn ®Þnh hay rèi lo¹n ®Òu t×m thÊy nguyªn nh©n chñ yÕu ë vai trß kinh tÕ cña Nhµ n­íc. V× thÕ chuyÓn sang kinh tÕ thÞ tr­êng chØ lµ ®iÒu kiÖn cÇn cßn ®iÒu kiÖn ®ñ ph¶i lµ vai trß kinh tÕ cña Nhµ n­íc. Do vËy viÖc chuyÓn nÒn kinh tÕ n­íc ta vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc lµ phï hîp víi xu h­íng ph¸t triÓn tÊt yÕu kh¸ch quan cña nÒn kinh tÕ, phï hîp víi xu h­íng quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ, lµ con ®­êng ®óng ®¾n nhÊt mµ §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· chän ®Ó ®­a ®Êt n­íc tiÕn lªn s¸nh vai cïng c­êng quèc n¨m ch©u nh­ lêi chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· dÆn: “ c¬ chÕ míi víi nhiÒu th¸ch thøc míi do ®ã h¬n bao giê hÕt cÇn thiÕt ph¶i cã vai trß kinh tÕ cña Nhµ n­íc ®Ó ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn lµ hiÖu qu¶ nhÊt vµ gi÷ v÷ng ®­îc ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa mµ chóng ta ®· x¸c ®Þnh b»ng må h«i vµ x­¬ng m¸u trong suèt hai cuéc chiÕn tranh tr­êng k×. §iÒu ®ã ®ßi hái ph¶i n©ng cao h¬n n÷a vai trß qu¶n lý cña Nhµ n­íc trong qu¶n lý vÜ m« nh­ c¶i c¸ch chÝnh s¸ch tµi chÝnh, chuyÓn giao c«ng nghÖ, th­¬ng m¹i thuÕ quan ®Ó ph¸t huy c¸c tiÒm n¨ng trong n­íc còng nh­ thu hót ®­îc vèn vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn cña n­íc ngoµi ®ång thêi ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ph¸t huy nh©n tè con ng­êi tiÕp nhËn ®­îc tri thøc, thµnh tùu khoa häc hiÖn®¹i cña thÕ giíi ®Ó cã thÓ c¶i tiÕn c«ng nghÖ vµ tõng b­íc tiÕn tíi s¸ng t¹o c«ng nghÖ míi nh»m ®Èy m¹nh c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸, ®¹t ®­îc yªu cÇu t¨ng tr­ëng nhanh, æn ®Þnh, v÷ng ch¾c. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Vò TuÊn Anh - Vai trß cña Nhµ n­íc trong qu¶n lý kinh tÕ. - NXB Khoa häc x· héi 1999. 2. Kinh tÕ häc cña D.Beed tËp 1 ch­¬ng IV. 3. Ng« §×nh Giao - Suy nghÜ vÒ c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta 1996. 4. NguyÔn Duy Hïng - Vai trß qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc trong kinh tÕ thÞ tr­êng - Kinh nghiªm c¸c n­íc ASEAN. 5. Ph¹m Ých Khiªm - NguyÔn §×nh Phan - C«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ViÖt Nam vµ c¸c n­íc trong khu vùc. - NXB Thèng kª - 1994. 6. Vâ §¹i L­îc - ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh ®æi míi. - NXB Khoa häc x· héi 1996. 7. C«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ViÖt Nam ®Õn n¨m 2000. - NXB Khoa häc x· héi 1996. 8. Nh÷ng xu h­íng ph¸t triÓn cña thÕ giíi vµ sù lùa chän m« h×nh c«ng nghiÖp ë n­íc ta. - NXB Khoa häc x· héi1994. 9. Vâ §¹i L­îng - Vai trß cña Nhµ n­íc trong ph¸t triÓn kinh tÕ. Kinh nghiÖm ASEAN vµ ViÖt Nam. - NXB Khoa häc x· héi 1993. 1o. V¨n kiÖn ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VI. - NXB Sù thËt - 1987. 11. V¨n kiÖn ®ai héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VII. - NXB Sù thËt - 1991. 12. V¨n kiÖn ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII. - NXB Sù thËt - 1996. 13. Kinh tÕ chÝnh trÞ M¸c - Lª Nin (tËp II). - NXB gi¸o dôc - 1998. 14.Paul. Samuellson: Kinh tÕ häc, tËp 1 ch­¬ng III. 15.T¹p chÝ Qu¶n lý Nhµ n­íc. 16. T¹p chÝ Th­¬ng m¹i. 17. T¹p chÝ Gi¸o dôc vµ Thêi ®¹i.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docVai trò của Nhà nước đối với quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá ở nước ta.doc