Vấn đề môi trường bức bách trong công nghiệp khai thác than là đổ thải. Có nhận xét gì về đổ thải mỏ than cao sơn
Đề tài
Vấn đề môi trường bức bách trong công nghiệp khai thác
than là đổ thải. Có nhận xét gì về đổ thải mỏ than cao sơn
Lời nói đầu
Được sự tạo điều kiện của Khoa Kinh tế Quản lý Môi trường và Đô thị trường Đại học Kinh tế Quốc dân chúng em đã thực sự trải qua 5 ngày đi thực tế ở Quảng Ninh rất bổ ích. Trong chuyến đi chúng em thu được rất nhiều kinh nghiệm kiến thức quý báu. Đã thực sự mắt thấy tai nghe những con người thực sự có kinh nghiệm đã được qua đào tạo làm việc như thế nào, đã thực sự nhìn thấy sự giàu có về tài nguyên, khoáng sản danh lam thắng cảnh mà thiên nhiên đã ưu đãi ban tặng cho đất Quảng Ninh. Qua chuyến đi bọn em đã có cơ hội để củng cố, cập nhật và nâng cao kiến thức ở trong trường. Bên cạnh đó giúp chúng em làm quen thu thập số liệu điều tra thực tế. Trên cơ sở đó cùng với kiến thức đã lý giải một số vấn đề cụ thể mà mình thu được như khai thác tài nguyên không có khả năng tái sinh và chế biến tài nguyên có khả năng tái sinh, thực trạng ô nhiễm môi trường, chi phí đầu tư cho bảo vệ môi trường ở cơ sở sản xuất, cơ chế quản lý môi trường hiện nay ở địa phương
I- Tổng quan về mỏ than Cao Sơn
- Đặc điểm của tỉnh Quảng Ninh
Quảng Ninh là một tỉnh biên giới phía đông bắc của nước Việt Nam, có phần đất rộng lớn và hơn 4000 đảo lớn nhỏ. Quảng Ninh là một tỉnh trọng điểm của nước ta với những tiềm năng phong phú.
Địa hình: có đầy đủ các dạng địa hình đồi núi ,đồng bằng, ven biển và cả hệ thống đảo, thềm lục địa. Đây là một lợi thế để phát triển du lịch và dịch vụ.
Khoáng sản: Quảng Ninh là tỉnh giàu tài nguyên khoáng sản nhất nước ta: than, quặng sắt, ăngtimoan, đá chứa dầu, ti tan và các loại vật liệu xây dựng. Thuận tiện cho việc phát triển nghành công nghiệp khai thác nguồn lao động dồi dào, gần 50% dân số đã tốt nghiệp THCS, thuận lợi cho việc đào tạo nghành nghề và tiếp thu tiến bộ khoâ học kỹ thuật
Cơ sở hạ tầng: bước đầu đã hình thành một hệ thống cơ sở sản xuất công nghiệp, các trung tâm thương mại, du lịch, các đô thị và hệ thống giao thông điện nước, thông tin liên lạc phục vụ cho sản xuất kinh doanh và sinh hoạt của dân cư.
Tóm lại, Quảng Ninh là một trong những tỉnh có nền công nghiệp phát triển sớm nhất của nước ta. Do có bể than chiếm gần một nửa diện tích lãnh thổ, vừa dễ khai thác, vừa dễ vận chuyển đồng thời lại có một vịnh biển là di sản thiên nhiên và di sản địa chất của thế giới. Quảng Ninh đã trở nên nổi tiếng là nơi cung cấp nhiên liệu cho các nhà máy nhiệt điện ở phía Bắc và cho công nghiệp sản xuất xi măng, cũng như là vùng du lịch văn hoá -sinh thái vịnh biển.
23 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2462 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Vấn đề môi trường bức bách trong công nghiệp khai thác than là đổ thải. Có nhận xét gì về đổ thải mỏ than Cao Sơn, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
®Ò tµi
vÊn ®Ò m«i trêng bøc b¸ch trong c«ng nghiÖp khai th¸c
than lµ ®æ th¶i. Cã nhËn xÐt g× vÒ ®æ th¶i má than cao s¬n
Lêi nãi ®Çu
§îc sù t¹o ®iÒu kiÖn cña Khoa Kinh tÕ Qu¶n lý M«i trêng vµ §« thÞ trêng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n chóng em ®· thùc sù tr¶i qua 5 ngµy ®i thùc tÕ ë Qu¶ng Ninh rÊt bæ Ých. Trong chuyÕn ®i chóng em thu ®îc rÊt nhiÒu kinh nghiÖm kiÕn thøc quý b¸u. §· thùc sù m¾t thÊy tai nghe nh÷ng con ngêi thùc sù cã kinh nghiÖm ®· ®îc qua ®µo t¹o lµm viÖc nh thÕ nµo, ®· thùc sù nh×n thÊy sù giµu cã vÒ tµi nguyªn, kho¸ng s¶n danh lam th¾ng c¶nh mµ thiªn nhiªn ®· u ®·i ban tÆng cho ®Êt Qu¶ng Ninh. Qua chuyÕn ®i bän em ®· cã c¬ héi ®Ó cñng cè, cËp nhËt vµ n©ng cao kiÕn thøc ë trong trêng. Bªn c¹nh ®ã gióp chóng em lµm quen thu thËp sè liÖu ®iÒu tra thùc tÕ. Trªn c¬ së ®ã cïng víi kiÕn thøc ®· lý gi¶i mét sè vÊn ®Ò cô thÓ mµ m×nh thu ®îc nh khai th¸c tµi nguyªn kh«ng cã kh¶ n¨ng t¸i sinh vµ chÕ biÕn tµi nguyªn cã kh¶ n¨ng t¸i sinh, thùc tr¹ng « nhiÔm m«i trêng, chi phÝ ®Çu t cho b¶o vÖ m«i trêng ë c¬ së s¶n xuÊt, c¬ chÕ qu¶n lý m«i trêng hiÖn nay ë ®Þa ph¬ng....
I- Tæng quan vÒ má than Cao S¬n
- §Æc ®iÓm cña tØnh Qu¶ng Ninh
Qu¶ng Ninh lµ mét tØnh biªn giíi phÝa ®«ng b¾c cña níc ViÖt Nam, cã phÇn ®Êt réng lín vµ h¬n 4000 ®¶o lín nhá. Qu¶ng Ninh lµ mét tØnh träng ®iÓm cña níc ta víi nh÷ng tiÒm n¨ng phong phó.
§Þa h×nh: cã ®Çy ®ñ c¸c d¹ng ®Þa h×nh ®åi nói ,®ång b»ng, ven biÓn vµ c¶ hÖ thèng ®¶o, thÒm lôc ®Þa. §©y lµ mét lîi thÕ ®Ó ph¸t triÓn du lÞch vµ dÞch vô.
Kho¸ng s¶n: Qu¶ng Ninh lµ tØnh giµu tµi nguyªn kho¸ng s¶n nhÊt níc ta: than, quÆng s¾t, ¨ngtimoan, ®¸ chøa dÇu, ti tan vµ c¸c lo¹i vËt liÖu x©y dùng. ThuËn tiÖn cho viÖc ph¸t triÓn nghµnh c«ng nghiÖp khai th¸c nguån lao ®éng dåi dµo, gÇn 50% d©n sè ®· tèt nghiÖp THCS, thuËn lîi cho viÖc ®µo t¹o nghµnh nghÒ vµ tiÕp thu tiÕn bé kho© häc kü thuËt
C¬ së h¹ tÇng: bíc ®Çu ®· h×nh thµnh mét hÖ thèng c¬ së s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, c¸c trung t©m th¬ng m¹i, du lÞch, c¸c ®« thÞ vµ hÖ thèng giao th«ng ®iÖn níc, th«ng tin liªn l¹c phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh vµ sinh ho¹t cña d©n c.
Tãm l¹i, Qu¶ng Ninh lµ mét trong nh÷ng tØnh cã nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn sím nhÊt cña níc ta. Do cã bÓ than chiÕm gÇn mét nöa diÖn tÝch l·nh thæ, võa dÔ khai th¸c, võa dÔ vËn chuyÓn ®ång thêi l¹i cã mét vÞnh biÓn lµ di s¶n thiªn nhiªn vµ di s¶n ®Þa chÊt cña thÕ giíi. Qu¶ng Ninh ®· trë nªn næi tiÕng lµ n¬i cung cÊp nhiªn liÖu cho c¸c nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn ë phÝa B¾c vµ cho c«ng nghiÖp s¶n xuÊt xi m¨ng, còng nh lµ vïng du lÞch v¨n ho¸ -sinh th¸i vÞnh biÓn.
* Giíi thiÖu vÒ má than Cao S¬n
Qua b¸o c¸o cña chó NguyÔn Träng B×nh ch¸nh v¨n phßng c«ng ty than Cao S¬n ®· kh¸i qu¸t cho chóng ta thÊy toµn bé nh÷ng th«ng tin vÒ c«ng ty than Cao S¬n lµ c«ng ty khai th¸c than lé thiªn lín nhÊt. Tríc ®©y c«ng ty cã tªn lµ má than Cao S¬n vµ nay ®æi thµnh c«ng ty than Cao S¬n thuéc tæng c«ng ty than ViÖt Nam ®îc ®Çu t vµ thiÕt kÕ cña Liªn X« lËp n¨m 1980 vµ ®· ®îc phª duþÖt. Tõ khi Liªn X« suy sôp chóng ta ®· cã nh÷ng ¶nh hëng to lín ®Õn nghµnh than. HiÖn nay tÊt c¶ c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ kh«ng hoµn chØnh lµ cña Liªn X« n÷a mµ cßn cã ®Çu t thiÕt kÕ cña NhËt B¶n.
+VÒ vÞ trÝ ®Þa lý:
Cã diÖn tÝch khai th¸c =10km2 , ®é cao 420 m so víi mÆt níc biÓn.
Gåm cã hai khuvùc: Cao s¬n vµ khe chµm 3.
Cã tr÷ lîng 71triÖu tÊn.
TiÕp gi¸p: Má than thèng nhÊt, Khai trêng cäc 6 khai trêng ®Ìo Nai.
+ VÒ vÞ trÝ kinh tÕ:
Má than cao s¬n lµ má cã tr÷ lîng lín n»m ë vÞ trÝ hÕt søc thuËn lîi lµ trung t©m trong vÊn ®Ò vËn chuyÓn. Má cã hai ®êng vËn chuyÓn chÝnh:
§êng s¾t: Chë than ®Õn c«ng ty tuyÓn than Cöa ¤ng.
§êng « t« chë than ®Õn c¸c ®iÓm.
Than ®îc chuyÓn ®Ðn c«ng ty than Cöa ¤ng ®Ó sµng tuyÓn vµ ph©n lo¹i
+ Nguån lùc lao ®éng:
Tæng sè lao ®éng: 3719 ngêi: trong ®ã nam 2486 ngêi, n÷ 1233 ngêi.
Bé m¸y qu¶n lý: 431 ngêi(178 ®¶ng viªn).
Cã 21 phßng ban.
C«ng nh©n: 2950 ngêi ( 457 ®oµn viªn).
Gåm cã 24 c«ng trêng, ph©n xëng (mçi c«ng trêng cã mét chøc n¨ng riªng).
+ C¸c ngµnh nghÒ chÝnh.
C«ng nh©n kü thuËt 2362 ngêi.
NghÒ ®iÖn.
Khai th¸c chÕ biÕn than.
VËn hµnh m¸y mãc.
NghÒ c¬ khÝ: gß hµn.
+ Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
Má thµnh lËp n¨m 1974 ®i vµo s¶n xuÊt n¨m 1977.
Nh÷ng n¨m ®Çu chñ yÕu lµm thñ tôc hµnh chÝnh, tæ chøc c¸n bé, nh©n sù, x©y dùng c¬ b¶n sau ®ã míi ®i vµo s¶n xuÊt.
N¨m 1980 má ®· khai th¸c ra tÊn than ®Çu tiªn.
+ VÒ b¶o vÖ m«i trêng.
C«ng ty than Cao S¬n lµ c«ng ty ®i ®Çu vÒ vÊn ®Ò m«i trêng. Sau khi khai th¸c song tiÕn hµnh trång c©y xanh hoµn tr¶ ®Êt.
Qu¸ tr×nh ®æ th¶i ®óng qui ho¹ch, phun, tíi níc ®o¹n ®êng « t« vËn chuyÓn, cã biÖn ph¸p chèng sãi mßn, chèng sôt lë.
Má ®Æc biÖt quan t©m ®Õn c«ng nghÖ khai th¸c v× c«ng nghÖ khai th¸c t¸c ®éng ®Õn tù nhiªn, ¶nh hëng ®Õn m«i trêng.
Hµng n¨m má trÝch 1% doanh thu ®Çu t cho viÖc b¶o vÖ m«i trêng trong ®ã 0,5% ®Çu t gi¶i quyÕt toµn bé m«i trêng néi bé, 0,5% cßn l¹i dïng ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò m«i trêng chung.
II - Thùc tr¹ng vÒ vÊn ®Ò ®æ th¶i cña c«ng ty
than Cao S¬n
- Qui tr×nh khai th¸c than lé thiªn.
+ ThiÕt kÕ, më moong khai th¸c, khoan næ m×n ®Ò ph¸ vì líp ®Êt ®¸: Dïng m¸y khoan thµnh hè, ®Æt thuèc næ vµ m×n næ lµm tung líp ®Êt ®¸ bªn ngoµi vØa than.
+ Bèc xóc: Dïng m¸y xóc ®Ó bèc xóc ®Êt ®¸ th¶i hoÆc than nguyªn khai lªn « t« vËn t¶i cì lín. M¸y mãc thiÕt bÞ ë c«ng ®o¹n nµy chñ yÕu lµ nhËp tõ Ph¸p, Thuû §iÓn, NhËt B¶n vµ Liªn X« cò.
+ VËn chuyÓn: Dïng « t« vµ b¨ng t¶i ®Ó chuyªn chë than tõ g¬ng than vÒ b·i chøa vµ chë ®Êt ®¸ ra b·i th¶i.
- VÊn ®Ò ®æ th¶i ë má than Cao S¬n.
Theo thiÕt kÕ cña Liªn X« c«ng suÊt má lµ 3 triÖu tÊn / n¨m vµ khèi lîng ®Êt ®¸ bãc 18-20 triÖu m3/n¨m. MÆc dï ®· ®îc c¶i thiÖn cña mét sè chuyªn gia c¸c níc nhng vÉn cha ®¸p øng ®îc ®ßi hái cña thùc t¹i.
Cô thÓ nh mét sè n¨m gÇn ®©y:
N¨m1999: Lîng than khai th¸c 779000tÊn.
Lîng ®Êt ®¸ bãc 3270000 tÊn.
N¨m 2001: Lîng than khai th¸c 1270000 tÊn.
Lîng ®Êt ®¸ bãc 6450000 tÊn.
Th¸ng 9/2002: Lîng than khai th¸c 1323000 tÊn.
Luîng ®Êt ®¸ bãc 8420000 tÊn.
N¨m 1980 theo nh tÝnh to¸n cña Liªn X« toµn bé ®Êt d¸ th¶i cña khu Cao S¬n chñ yÕu ®æ ra b·i th¶i ®«ng Cao S¬n (353,7trm3) phÇn cßn l¹i ®æ ra b·i th¶i t©y Cao S¬n (25trm3 ). Nhng do thiÕt kÕ chØ míi xem xÐt riªng lÎ tõng má chøa cha xem xÐt trªn ph¬ng diÖn tæng thÓ, viÖc ph¸t triÓn khai th¸c ë má nµy sÏ ¶nh hëng ®Õn c¸c má l©n cËn cha ®îc xem xÐt. MÆt kh¸c qua qu¸ tr×nh khai th¸c vµ th¨m dß bæ xung cho thÊy cÊu t¹o ®Þa chÊt má cã nhiÒu thay ®æi cÇn xem xÐt ®iÒu chØnh biªn giíi khai th¸c má nh»m tèi ®a tµi nguyªn than ®îc khai th¸c b»ng ph¬ng ph¸p lé thiªn. B·i th¶i §«ng Cao S¬n Vµ T©y Cao S¬n cha ®îc më réng diÖn ®æ th¶i do cßn tån t¹i mét sè má vµ c«ng trêng khai th¸c: B¾c qu¶ng lîi, H12 M«ng D¬ng,C«ng trêng Yªn Ngùa- Thèng nhÊt...
§Þa h×nh ë má Cao S¬n chñ yÕu lµ ®åi nói träc nªn trong qu¸ tr×nh khai th¸c ®Ó t×m ®îc vÞ trÝ ®æ th¶i ®Êt ®¸ lµ kh«ng khã. Bªn c¹nh ®ã sau khi khai th¸c vÊn ®Ò hoµn nguyªn ®· gi¶i quyÕt ®îc rÊt nhiÒu lîng ®Êt ®¸ bãc giì tõ c¸c d©y truyÒn kh¸c. Nhng vÉn cha thÓ gi¶i quyÕt triÖt ®Ó lîng ®Êt ®¸ bèc dì. Mét sè n¬i ®Êt ®¸ cã thÓ ®æ th¶i ®îc nhng vÊn ®Ò ®Æt ra lµ b·i th¶i ®ã ®· phï hîp, hîp lý hay cha. Tríc m¾t cã thÓ gi¶i quyÕt ®îc vÊn ®Ò ®æ th¶i nhng vÒ l©u dµi, vÒ m«i trêng, vÒ ®é an toµn th× nh thÕ nµo.
Do ®Æc thï cña tØnh Qu¶ng Ninh lµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp khai th¸c vµ du lÞch cho nªn vÊn ®Ò ®æ th¶i kh«ng hîp lý sÏ lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n k×m h·m ph¸t triÓn du lÞch. Trong qu¸ tr×nh khai th¸c lîng th¶i ®· lµm g©y « nhiÔm nguån níc, kh«ng khÝ... lµm ¶nh hëng ®Õn søc khoÎ ngêi d©n. B©y giê khi nh¾c ®Õn Qu¶ng Ninh, Ên tîng trong mét sè ngêi lµ tiÕng ån cña c«ng trêng khai th¸c, sµng tuyÓn, tiÕng næ m×n, tiÕng « t« ch¹y, bôi than mï trêi.... mét sè nhµ d©n sèng gÇn má than bÞ bao phñ mét líp bôi than, ®o¹n ®êng cã xe c«ng trêng ®i qua bôi mï mÞt. Dù tÝnh hµng n¨m s¶n lîng khai th¸c than sÏ t¨ng lªn nh»m ®¸p øng nhu cÇu tiªu thô vµ xuÊt khÈu, bªn c¹nh ®ã lîng ®Êt ®¸ bãc ra sÏ t¨ng lªn rÊt nhiÒu.
KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ
Má Than C¶o S¬n lµ má than lín trong vïng than CÈm Ph¶. ViÖc ph¸t triÓn cña má kh«ng chØ cã ý nghÜa trong néi bé mµ nã cßn cã ý nghÜa rÊt lín cho vïng, tØnh vµ ®Êt níc. Ngoµi ra ho¹t ®éng cña Má ph¶i g¾n liÌn víi c¸c ho¹t ®éng chung cña thÞ x· CÈm Ph¶. C¸c ho¹t ®éng t¬ng t¸c hç trî, thóc ®Èy nhau cïng ph¸t triÓn còng nh lµm h¹n chÕ nhau. ThÞ x· CÈm Ph¶ lµ mét vïng ®Êt ven biÓn víi sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a c¸c nh©n tè s«ng suèi, ®åi nói, ®ång b»ng. Chóng cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. Trong c¸c hÖ thèng ®ã nÕu cã mét hÖ tèng thay ®æi th× kÐo theo c¸c hÖ thèng kh¸c còng ¶nh hëng theo. V× vËy viÖc khai th¸c than cña má than Cao S¬n kh«ng ph¶i chØ lµ vÊn ®Ò néi bé cña C«ng ty than Cao S¬n hay Tæng C«ng ty Than mµ nã lµ vÊn ®Ò cña c¶ céng ®ång. §iÒu nµy cã nghÜa lµ gi¶i quyÕt mÉu thuÉn vÒ lîi Ých gi÷a c¸c ngµnh nghÒ.
Tõ nh÷ng nhËn ®Þnh ®ã. Khi xem xÐt tæng quan vÒ má than Cao S¬n chóng ta thÊy cã rÊt nhiÒu vÊn ®Ò cËp nhËt m«i trêng lao ®éng, vÊn ®Ò ®æ th¶i... cÇn ph¶i cã gi¶i ph¸p phï hîp.
Cô thÓ qua hiÖn tr¹ng vÒ ®æ th¶i ë má than Cao S¬n chóng ta thÊy cã nhiÒu vÊn ®Ò cÊp b¸ch cÇn ®îc gi¶i quyÕt. ViÖc ®æ th¶i kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò cã thÓ gi¶i quyÕt ngay mét lóc ®îc mµ ®ßi hái cÇn ph¶i cã thêi gian.
§Ó cho qu¸ tr×nh khai th¸c vµ ®æ th¶i diÔn ra thuËn lîi ®ßi hái ph¶i cã tæ chøc ®øng ra gi¶i quyÕt t×m n¬i ®æ th¶i sao cho cã tÝnh khoa häc, ®óng ®¾n tr¸nh t×nh tr¹ng sau mét thêi gian n÷a chóng ta l¹i ph¶i ®èi ®Çu víi vÊn ®Ò h«m nay. VÊn ®Ò cò kh«ng nh÷ng ®îc gi¶i quyÕt l¹i n¶y sinh thªm vÊn ®Ò míi phøc t¹p, r¾c rèi h¬n.
Than th× cã thÓ ®i tiªu thô ®îc cßn ®Êt ®¸ th¶i sÏ ®äng l¹i vµ chóng ta kh«ng thÓ bá mÆc ®îc. V× vËy ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nh hiÖn nay khi x©y dùng b·i th¶i cÇn ph¶i:
- Cã chuyªn gia cã kinh nghiÖm híng dÉn
- Ph¶i tÝnh to¸n trªn ph¬ng diÖn toµn diÖn.
- TÝnh c¸c t¸c ®éng tÝch cùc vµ tiªu cùc cã thÓ x¶y ra
- B·i th¶i ph¶i cã tuæi thä l©u dµi, thÝch nghi víi mét sè biÕn ®æi
- Bè trÝ b·i th¶i ph¶i phï hîp, thuËn tiÖn cho qu¸ tr×nh ®æ th¶i.
- §Çu t hîp lý cho qu¸ tr×nh x©y dùng b·i th¶i.
- Ph¶i cã ngêi qu¶n lý phï hîp.
Do viÖc ®i thùc tÕ trong thêi gian ng¾n, khi ®Õn c¸c nhµ m¸y - xÝ nghiÖp th× chØ ®îc nghe b¸o c¸o tæng hîp tãm t¾t c¸c vÊn ®Ò chø kh«ng ®îc ®i s©u vµo chi tiÕt cô thÓ. Khi ®i tham quan thùc tÕ tuy ®îc tËn m¾t nh×n thÊy c¸c c«ng viÖc nhng cha hiÓu ®îc b¶n chÊt c«ng viÖc cô thÓ nh thÕ nµo? Nªn nh÷ng g× ghi chÐp vµ nh×n nhËn ®îc cßn h¹n chÕ, kh«ng tr¸nh khái sai sãt vµ nhÇm lÉn. RÊt mong sù ®ãng gãp vµ gióp ®ì cña c¸c thÇy c«.
ph©n tÝch sù m©u thuÉn gi÷a sù ph¸t triÓn du lÞch vµ sù ph¸t triÓn cña ngµnh than t¹i qu¶ng ninh. Nªu gi¶i ph¸p kh¾c phôc
Lêi nãi ®Çu
Qu¶ng Ninh lµ mét tØnh biªn giíi võa cã phÇn ®Êt liÒn réng lín võa cã vïng h¶i ®¶o bao la víi hµng ngµn hßn ®¶o lín, nhá nhÊp nh« trªn biÓn vµ lµ mét cöa ngâ quan träng cña níc ta c¶ vÒ ®êng bé vµ ®êng thuû nªn cã thÓ dÔ dµng vµo vïng ®ång b»ng s«ng Hång hay ra thÕ giíi bªn ngoµi. Víi vÞ trÝ ®Þa lý gi¸p víi bèn tØnh : phÝa Nam gi¸p víi H¶i Phßng, phÝa §«ng gi¸p víi vÞnh B¾c Bé víi ®êng bê biÓn dµi trªn 200 km, phÝa T©y gi¸p víi L¹ng S¬n vµ B¾c Giang cßn phÝa §«ng gi¸p víi tØnh Qu¶ng T©y - Trung Quèc nªn Qu¶ng Ninh gi÷ mét vÞ trÝ quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi vµ æn ®Þnh chÝnh trÞ cña níc ta. Qu¶ng Ninh cßn lµ cöa më lín cho c¸c níc ®Ó chuyÓn t¶i hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu ®ång thêi cã kh¶ n¨ng thiÕt lËp mèi quan hÖ hµng h¶i, hµng kh«ng víi c¸c níc trong khu vùc §«ng Nam ¸ vµ trªn thÕ giíi.
Ngoµi ra Qu¶ng Ninh víi vÞnh H¹ Long, di s¶n thiªn nhiªn cña nh©n lo¹i ®îc thÕ giíi c«ng nhËn lµ di s¶n ®Þa chÊt thÕ giíi víi hµng tram di tÝch lÞch sö – v¨n ho¸ vµ lµ mét trung t©m du lÞch biÓn hµng ®Çu cña ViÖt Nam. Còng nhê vµo sù u ®·i cña thiªn nhiªn ban tÆng Qu¶ng Ninh cã ®iÒu kiÖn rÊt thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn du lÞch, ph¸t triÓn c¸c c¶ng biÓn ®Ó trao ®æi hµng ho¸ víi c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi.
Tuy nhiªn lµ mét bÓ than lín nhÊt níc ta, chiÕm tíi 90% tr÷ lîng than trªn toµn quèc nªn ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c than còng ph¸t triÓn rÊt m¹nh vµ cïng víi qu¸ tr×nh ®ã lµ qu¸ tr×nh lµm suy tho¸i m«i trêng tù nhiªn, ph¸ vì c©n b»ng sinh th¸i, c¶nh quan vµ ¶nh hëng lín ®Õn ngµnh du lÞch cña Qu¶ng Ninh.
Lµ mét cö nh©n kinh tÕ trong t¬ng lai t«i ®· phÇn nµo nhËn thøc ®îc ë Qu¶ng Ninh du lÞch vµ c«ng nghiÖp khai th¸c than lµ hai ngµnh mòi nhän cña Qu¶ng Ninh. Tuy nhiªn sù khai th¸c than å ¹t ®· dÉn tíi sù suy tho¸i vÒ m«i trêng vµ ¶nh hëng rÊt lín ®Õn ngµnh du lÞch cña Qu¶ng Ninh. Víi nh÷ng kiÕn thøc ®· ®îc häc t¹i trêng t«i nhËn thÊy r»ng nh÷ng rñi ro x¶y ra ®èi víi ngµnh du lÞch vµ ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c than lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái.
Qua thêi gian thùc tÕ t¹i Qu¶ng Ninh t«i nhËn thÊy r»ng Qu¶ng Ninh lµ mét tØnh cã lîi thÕ so s¸nh rÊt lín vÒ du lÞch vµ ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c than. Tuy nhiªn vÊn ®Ò m«i trêng cña tØnh còng trë thµnh vÊn ®Ò ®¸ng b¸o ®éng ®ßi hái cÇn cã sù qu¶n lý nhµ níc vÒ m«i trêng h¬n n÷a ®Ó Qu¶ng Ninh trë thµnh mét thµnh phè du lÞch lãn nhÊt trªn c¶ níc vµ b¶o vÖ nguån di s¶n thÕ giíi ®· ban tÆng.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n Ban gi¸m hiÖu trêng §HKTQD vµ khoa KTMT &QL§T ®· gióp chóng t«i cã mét k× thùc tÕ ®Çy lý thó vµ bæ Ých. B¶n th©n t«i ®· tÝch luü ®îc rÊt nhiÒu kiÕn thøc vÒ chuyªn ngµnh kinh tÕ m«i trêng vµ n©ng cao sù hiÓu biÕt vÒ Qu¶ng Ninh mét tØnh ®Çy triÓn väng vÒ du lÞch vµ c«ng nghiÖp khai th¸c than cña ViÖt Nam.
Néi dung
giíi thiÖu chung vÒ tØnh qu¶ng ninh
Qu¶ng Ninh lµ mét tØnh biªn giíi lín víi diÖn tÝch 5.938 kmn»m ë phÝa §«ng B¾c cña tæ quèc, tiÕp gi¸p víi bèn tØnh vµ thµnh phè: phÝa Nam gi¸p H¶i Phßng, phÝa T©y gi¸p víi L¹ng S¬n, phÝa T©y Nam gi¸p víi H¶i D¬ng vµ B¾c Giang, phÝa §«ng gi¸p víi vÞnh B¾c Bé víi ®êng bê biÓn dµi trªn 200 km. §Æc biÖt, phÝa B¾c gi¸p víi tØnh Qu¶ng T©y - Trung Quèc. Víi vÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi nh vËy sÏ lµ mét lîi thÕ gióp cho Qu¶ng Ninh më cöa giao lu bu«n b¸n hµng ho¸, ®ång thêi thiÕt lËp mèi quan hÖ hµng h¶i, hµng kh«ng víi c¸c níc khu vùc §«ng ¸, §«ng Nam ¸ vµ trªn thÕ giíi. Ngoµi vÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi, Qu¶ng Ninh cßn cã nguån lùc tù nhiªn vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn v« cïng phong phó : vÒ ®Þa h×nh, Qu¶ng Ninh lµ n¬i tiÕp gi¸p víi miÒn nÒn vµ ®Þa m¸ng l¹i thuéc nhiÒu ®íi kiÕn t¹o cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c nhau nªn cÊu tróc ®Þa chÊt rÊt phøc t¹p, víi ®Çy ®ñ c¸c d¹ng ®Þa h×nh ®åi nói, ®ång b»ng ven biÓn cã c¶ hÖ thèng ®¶o vµ thÒm lôc ®Þa. Trong ®ã, biÓn vµ bê biÓn l¹i lµ ®Þa h×nh ®Æc trng vµ quan träng cña Qu¶ng Ninh víi vïng biÓn réng tíi 6000 kmlµ phÇn phÝa t©y B¾c cña VÞnh B¾c Bé. §©y lµ vïng biÓn cã nhiÒu ®¶o nhÊt ViÖt Nam, trªn 3000 ®¶o lín nhá. VÒ sinh vËt, Qu¶ng Ninh cã rõng níc mÆn ®øng thø hai c¶ níc sau khu vùc T©y Nam Bé nhng c©y thÊp vµ nhá h¬n. Cßn ®éng vËt, ®éng vËt trªn c¹n r¸t nghÌo nµn nhng bï vµo ®ã th× ®éng vËt díi níc l¹i kh¸ phong phó : c¶ ®éng vËt níc mÆn vµ ®éng vËt níc lî lµ h¬n 1000 loµi. VÒ kho¸ng s¶n, Qu¶ng Ninh lµ mét trong nh÷ng tØnh giµu tµi nguyªn kho¸ng s¶n nhÊt trong c¶ níc gåm cã : than, quÆng s¾t, ¨ngtimoan, ®Æc biÖt chøa dÇu, titan vµ c¸c lo¹i vËt liÖu x©y dùng. BÓ than Qu¶ng Ninh lµ lµ bÓ than lín nhÊt níc ta cã tr÷ lîng 12 tØ tÊn , chiÕm 90% tr÷ lîng than c¶ níc. BÓ than nµy cã kh¶ n¨ng khai th¸c 18 – 20 triÖu tÊn/n¨m. ChÊt lîng than cña Qu¶ng Ninh tõ l©u ®· cã tiÕng vang trªn thÞ trêng thÕ giíi. Ngoµi than, ë Qu¶ng Ninh cßn cã mét sè má kh¸c : má s¾t – C¸i BÇu, ¡ngtimoan – Ba ChÎ, ®¸ chøa dÇu – §ång Ho (Hoµnh Bå), Titan – B×nh Ngäc(Mãng C¸i) …Ngoµi tµi nguyªn kho¸ng s¶n, Qu¶ng Ninh cßn ph¶i kÓ ®Õn tiÒm n¨ng du lÞch, danh lam th¾ng c¶nh: VÞnh H¹ Long, B¸i Tö Long, B·i Ch¸y, c¸c di tÝch lÞch sö v¨n ho¸, c¸c lÔ héi truyÒn thèng, ®Æc biÖt lµ di s¶n tù nhiªn thÕ giíi – VÞnh H¹ Long.
Nh vËy, víi nh÷ng nguån lùc s½n cã vÒ tù nhiªn, tµi nguyªn thiªn nhiªn céng víi vÞ trÞ ®Þa lý thuËn lîi, Qu¶ng Ninh ®· sö dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ víi c¬ cÊu ngµnh ®a d¹ng bao gåm c¶ C«ng – N«ng - L©m – Ng nghiÖp, Th¬ng m¹i, Du lÞch vµ DÞch vô (Qu¶ng Ninh ®¨ trë thµnh vµ xøng ®¸ng lµ mét trong ba vïng kinh tÕ träng ®iÓm cña miÒn B¾c). Trong c¬ cÊu ngµnh phøc t¹p nh vËy, Qu¶ng Ninh lu«n næi bËt trong ®êi sèng kinh tÕ x· héi cña níc ta víi hai ngµnh kinh tÕ ®Æc thï: C«ng nghiÖp khai th¸c than vµ Du lÞch.
II. Nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra ®èi víi tµu du lÞch t¹i vÞnh H¹ Long vµ t¹i c¶ng C¸i L©n
Lµ mét bÕn phµ lín nhÊt cña tØnh Qu¶ng Ninh n»m c¸ch B·i Ch¸y cha ®Çy 2km. BÕn phµ Qu¶ng Ninh lµ mét ®Çu mót ®Æc biÖt quan träng trong viÖc lu th«ng hµng ho¸ gi÷a Qu¶ng Ninh víi c¸c ®¶o, quÇn ®¶o lín nhá n»m trong ®Þa phËn cña tØnh vµ thÞ x· Hßn Gai – trung t©m kinh tÕ cña Qu¶ng Ninh. Do Qu¶ng Ninh cã biÓn vµ ®Þa h×nh bê biÓn rÊt ®a d¹ng réng tíi 6000 km. VÞnh cã ®é s©u kh«ng cao víi nhiÒu ®¶o vµ quÇn ®¶o ch¾n phÝa ngoµi nªn sèng rÊt ph¼ng lÆng, c¸c ®¶o xÕp thµnh hai d·y nèi ®u«i nhautõ nói Ngäc ®Õn Nam H¹ Long t¹o nªn phong c¶nh rÊt nªn th¬ huyÒn ¶o. Thªm vµo ®ã ®êng bê biÓn cña Qu¶ng Ninh t¬ng ®èi b»ng ph¼ng ®îc båi tô t¹o nªn c¸c b·i triÒn réng lín rÊt thÝch hîp cho sù ph¸t triÓn cña lo¹i h×nh du lÞch t¾m biÓn, ®Æc biÖt lµ b·i biÓn Trµ Cæ ®îc coi lµ b·i biÓn ®Ñp nhÊt ViÖt Nam. ChÝnh v× nh÷ng ®iÒu nµy mµ sè lîng tµu du lÞch ®a ®ãn kh¸ch du lÞch qua l¹i ë vÞnh ngµy cµng t¨ng lªn. Theo b¸o c¸o ®iÒu tra n¨m 1992 tæng lîng kh¸ch du lÞch tíi Qu¶ng Ninh lµ 96.510 ngêi trong ®ã kh¸ch quèc tÕ lµ 56.500 ngêi cho ®Õn n¨m 2000 tæng lîng kh¸ch du lÞch lªn tíi 1.500.860 ngêi trong ®ã kh¸ch quèc tÕ lµ 553.000 ngêi. Qua c¸c con sè thèng kª trªn ta cã thÓ thÊy r»ng hµng n¨m kh¸ch du lÞch t¨ng trung b×nh lµ 175.544 ngêi, trong ®ã sè lîng kh¸ch quèc tÕ t¨ng lªn ®¸ng kÓ víi 62.063 ngêi. Víi sù t¨ng lªn vÒ sè lîng kh¸ch du lÞch nh vËy th× sè lîng tµu ®a ®ãn kh¸ch du lÞch t¨ng lªn lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan.
BÕn phµ Qu¶ng Ninh chñ yÕu ®a ®ãn kh¸ch du lÞch tõ vÞnh ®i du ngo¹n c¸c ®¶o vµ hang ®éng. Nhng víi sè lîng tµu du lÞch kh«ng ngõng t¨ng lªn mµ quy m« bÕn phµ kh«ng ®îc më réng th× mét c©u hái ®îc ®Æt ra lµ tíi mét lóc nµo ®ã liÖu cã mét sù cè ®¸ng tiÕc nµo ®ã x¶y ra hay kh«ng?. §iÒu nµy lµ hoµn toµn cã thÓ. Kh«ng nh÷ng tµu du lÞch mµ c¸c lo¹i tµu vËn chuyÓn than, tµu ®¸nh c¸ cña ng d©n thêng xuyªn qua l¹i trªn vÞnh ®· taä ra mét phong c¶nh hçn ®én trªn vÞnh. Víi møc níc kh«ng s©u nh vËy sù di chuyÓn cña c¸c lo¹i tµu thuyÒn lµ rÊt khã kh¨n vµ khã cã thÓ tr¸nh khái nh÷ng va ch¹m ®¸ng tiÕc.
Trªn ®©y ta míi chØ nªu lªn nh÷ng rñi ro ®èi víi c¸c lo¹i tµu thuyÒn qua l¹i trªn vÞnh mµ cha ®Ó ý tíi t¸c ®éng cña nã ®èi víi c¸c lo¹i h×nh du lÞch kh¸c nh t¾m biÓn. Do mËt ®é mËt ®é tµu thêng xuyªn qua l¹i trªn vÞnh céng víi møc níc n«ng nh vËy th× hái xem liÖu B·i Ch¸y cã cßn lµ mét khu du lÞch t¾m biÓn lý tëng n÷a hay kh«ng? Khi níc biÓn thêng xuyªn bÞ khuÊy ®ôc, ®ã lµ cha kÓ tíi nh÷ng sù cè trµn dÇu do c¸c tµu lín va quÖt nhau. Lîng kh¸ch du lÞch kh«ng ngõng t¨ng lªn cïng víi qu¸ tr×nh ph¸t th¶i sinh ho¹t do kh¸ch du lÞch kh«ng cã ý thøc ®Õn b¶o vÖ m«i trêng. Khi qua l¹i trªn vÞnh vµ ®îc ng¾m c¶nh hoµng h«n trªn biÓn ®iÒu ®ã thËt th¬ méng mµ kh«ng mét ai kh«ng muèn, nhng khi v« t×nh nh×n xuèng mÆt níc biÓn hay bÊt cø n¬i nµo trªn b·i biÓn chóng ta cã thÓ nhËn thÊy ngay nh÷ng lo¹i vá hép, ®å lon chai vµ c¸c lo¹i d¸c th¶i n»m d¶i r¸c kh¾p mäi n¬i. Nh vËy sè lîng kh¸ch quèc tÕ tíi Qu¶ng Ninh sÏ t¨ng lªn ch¨ng? Chóng ta cÇn nhí r»ng du lÞch ®îc coi lµ mét ngµnh kinh tÕ mòi nhän cña Qu¶ng Ninh chiÕm 47% tæng nguån thu tõ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña tØnh. ®øng tríc mét t×nh c¶nh nh vËy th× thö hái xem kh¸ch du lÞch quèc tÕ cã cßn muèn tiÕp tôc tíi th¨m quan mét n¬i ®îc coi lµ di s¶n v¨n ho¸ thÕ giíi n÷a hay kh«ng? LiÖu mét ngµy nµo ®ã Qu¶ng Ninh cã cßn lµ mét trong nh÷ng k× quan ®îc héi ®ång di s¶n v¨n ho¸ thÕ giíi c«ng nhËn lµ di s¶n thiªn nhiªn cã søc hÊp dÉn cã mét kh«ng hai ë ViÖt Nam hay kh«ng? §iÒu nµy hoµn toµn phô thuéc vµo c¸c nhµ qu¶n lý. Ph¸t triÓn du lÞch lµ ®óng ®¾n nhng ph¶i ph¸t triÓn nh thÕ nµo ®Ó vÉn gi÷ ®îc c¶nh quan cña Qu¶ng Ninh xøng ®¸ng lµ mét di s¶n thiªn nhiªn cña thÕ giíi.
C¶ng C¸i L©n lµ c¶ng níc s©u nhÊt miÒn B¾c cã thÓ cho tµu träng t¶i 40.000 tÊn ra vµo bëi vËy c¶ng ®îc coi lµ cã kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c yªu cÇu:
Cã ®é s©u ®ñ lín cho c¸c tµu lín ra vµo
C¶ng n»m trong vÞnh B·i Ch¸y nªn rÊt kÝn giã vµ an toµn
Cã nhiÒu diÖn tÝch trèng ®Ó ph¸t triÓn c¶ng lín
V× vËy viÖc x©y dùng c¶ng C¸i L©n sÏ gãp phÇn gi¶i quyÕt viÖc vËn chuyÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈungµy cµng t¨ng nhanh trong níc. Tuy nhiªn c¶ng C¸i L©n l¹i n»m trong vïng tÊt nh¹y c¶m vÒ m«i trêng vµ c¶nh quan du lÞch – vÞ trÝ tiÕp gi¸p vÞnh H¹ Long nªn mäi hÖ qu¶ vÒ m«i trêng ®Òu ¶nh hëng trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp ®Õn viÖc b¶o tån khai th¸c vÞnh H¹ Long.
HiÖn nay c¶ng C¸i L©n ®· ®îc n©ng cÊp vµ cã thÓ tiÕp nhËn tµu träng t¶i 27.000 tÊn chë 16.500 tÊn hµng cËp bÕn an toµn bèc dì hµng. Tuy nhiªn cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi nhu cÇu trao ®æi hµng ho¸ gi÷a c¸c níc kh«ng ngõng t¨ng lªn vµ c¶ng C¸i L©n lµ mét vÞ trÝ thuËn lîi cho c¸c tµu chë hµng cËp bÕn. Nguån hµng xÕp dì chñ yÕu lµ hµng dêi nh than, lóa m×, dÇu … tuy nhiªn hiÖn nay sè lîng tµu cËp bÕn ®· qu¸ t¶i, tµu ®ç dµi h¬n chiÒu dµi cña cÇu lµ 20 m, cã nh÷ng tµu trë hµng qu¸ t¶i lªn tíi 350.000 tÊn. Víi träng lîng lín nh vËy th× møc níc t¹i ®ay kh«ng ®ñ s©u v× vËy viÖc tµu bÞ m¾c c¹n lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái. §iÒu ®¸ng lo ng¹i h¬n lµ sè lîng tµu trë hµng cËp bÕn kh«ng ngõng t¨ng lªn mµ hiÖn nay chØ cã c¶ng sè 1 ®ang ho¹t ®éng cßn l¹i c¶ng 5, 6, 7 th× ®Çu n¨m 2003 míi ®a vµo ho¹t ®éng. Nh vËy sè lîng tµu qu¸ lín thªm vµo ®ã träng t¶i tµu qu¸ nÆng rÊt rÔ g©y ra nh÷ng sù cè rñi ro ®¸ng tiÕc. MÆc dï cho tíi thêi ®iÓm hiÖn nay cha x¶y ra t×nh tr¹ng ®¾m tµu hay c¸c tµu trë hµng va quÖt víi nhau nhng kh«ng cã nghÜa r»ng nh÷ng rñi ro trªn sÏ kh«ng x¶y ra khi sè lîng tµu trë hµng ngµy mét t¨ng lªn. §Æc biÖt h¬n lµ ®èi víi c¸c lo¹i tµu trë x¨ng, dÇu sÏ lµ rÊt nghiªm träng khi cã sù cè trµn dÇu x¶y ra. Nã sÏ lµm ¶nh hëng rÈ lín ®Õn ngµnh du lÞch cña Qu¶ng Ninh vµ ®Æc biÖt nã sÏ huû ho¹i hÖ sinh th¸i cña vÞnh H¹ Long – mét n¬i ®îc coi lµ di s¶n thiªn nhiªn cña thÕ giíi.
C¶ng C¸i L©n ®a vµo khai th¸c, c¸c ngµnh c«ng nghiÖp trong khu c«ng nghiÖp C¸i L©n ph¸t triÓn v¬Ý mét tèc ®é rÊt nhanh nh nhµ m¸y chÕ biÕn thuû s¶n, bét mú, xi m¨ng … ®Ó ®¸p øng nhu cÇu xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ víi c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi còng lµ nguyªn nh©n lµm cho sè lîng tµu trë hµng ra vµo c¶ng C¸i L©n ngµy mét t¨ng lªn. §Ó lµm h¹n chÕ tíi møc tèi ®a nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra dèi víi tµu du lÞch vµ tµu chë hµng ®ßi hái Nhµ níc cÇn cã c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý chÆt chÏ ®èi víi c¸c lo¹i h×nh vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng ®êng thuû ®Æc biÖt lµ c¸c tµu chë hµng cã träng t¶i lín nh»m h¹n chÕ tíi møc tèi ®a nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra cho m«i trêng.
Tãm l¹i, trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ngµnh du lÞch vµ ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c than ®· vµ ®ang g©y ra nh÷ng hËu qu¶ tiªu cùc ®èi víi m«i trêng sinh th¸i cña Qu¶ng Ninh, ®ã lµ sù suy gi¶m tµi nguyªn vµ « nhiÔm m«i trêng. V× vËy gi¶i quyÕt mèi quan hÖ h÷u c¬ gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ vµ b¶o vÖ m«i trêng lµ gi¶i ph¸p cã tÇm chiÕn lîc tæng thÓ vµ l©u dµi víi Qu¶ng Ninh.
KÕt luËn
Víi thêi gian ®i thùc tÕ lµ kh«ng nhiÒu. V× vËy, t«i kh«ng thÓ cã mét c¸ch nh×n nhËn tæng qu¸t vµ ®Çy ®ñ vÒ Qu¶ng Ninh, trªn ®©y chØ lµ nh÷ng ý kiÕn, nh÷ng suy nghÜ chñ quan cña c¸ nh©n t«i, ch¾c h¼n nã cßn nhiÒu sai sãt. T«i rÊt mong ®îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« ®Ó gióp t«i hoµn thµnh mét c¸ch tèt ®Ñp b¸o c¸o thùc tÕ nµy.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n Ban gi¸m hiÖu trêng §HKTQD vµ khoa KTMT &QL§T ®· gióp chóng t«i cã mét k× thùc tÕ ®Çy lý thó vµ bæ Ých. B¶n th©n t«i ®· tÝch luü ®îc rÊt nhiÒu kiÕn thøc vÒ chuyªn ngµnh kinh tÕ m«i trêng vµ n©ng cao sù hiÓu biÕt vÒ Qu¶ng Ninh mét tØnh ®Çy triÓn väng vÒ du lÞch vµ c«ng nghiÖp khai th¸c than cña ViÖt Nam.
§Ò bµi: Quèc lé 18 ®ang më réng trong ®iÒu kiÖn bá thÇu víi gi¸ thÊp. H·y cho biÕt ®iÒu g× s¬ hë vÒ chÝnh s¸ch ®Êu thÇu dÉn tíi hËu qu¶ c«ng tr×nh bÞ kÐo dµi.
I. Giíi thiÖu chung vÒ ®Þa bµn:
Qu¶ng Ninh lµ mét trong nh÷ng tØnh cã nÒn n«ng nghiÖp ph¸t triÓn sím cña níc ta. Do cã bÓ than chiÕm gÇn mét nöa diÖn tÝch l·nh thæ, võa dÔ khai th¸c, võa dÔ vËn chuyÓn, ®ång thêi l¹i cã mét vÞnh biÒn lµ di s¶n thiªn nhiªn vµ di s¶n ®Þa chÊt cña thÕ giíi. Qu¶ng Ninh lu«n næi bËt víi hai ®Æc thï: "vïng má" vµ "vïng du lÞch". Qu¶ng Ninh cã thµnh phè H¹ Long, cã ba thÞ x·: CÈm Ph¶, U«ng BÝ, Mãng C¸i vµ chÝn huyÖn. Lµ mét tØnh c«ng nghiÖp, l¹i ë vÞ trÝ s¸t biªn giíi, giao th«ng vËn t¶i Qu¶ng Ninh võa cã ý nghÜa kinh tÕ võa cã ý nghÜa quèc phßng. M¹ng líi giao th«ng Qu¶ng Ninh bao gåm : ®êng bé, ®êng thuû, ®êng s¾t, c¶ng biÓn vµ cöa s«ng. VÒ ®êng bé cã tuyÕn ®êng ®¸ng chó ý lµ quèc lé 18 tõ ranh giíi H¶i D¬ng qua H¹ Long ®Õn ®Çu cÇu B¾c Lu©n. Díi ®©y lµ mét sè nÐt vÒ CÈm Ph¶:
1. §Þa lý
CÈm Ph¶ lµ mét trong ba thÞ x· cña Qu¶ng Ninh, lµ trung t©m khai th¸c than lín nhÊt ®Êt níc. ThÞ x· CÈm Ph¶ c¸ch thµnh phè H¹ Long 30 km, b¾c gi¸p huyÖn Ba ChÏ, ®«ng gi¸p huyÖn V©n §ån, t©y gi¸p huyÖn Hoµnh Bå- vïng vÞnh thuéc thÞ x· lµ vÞnh B¸i Tö Long.
CÈm Ph¶ cã diÖn tÝch tù nhiªn 48.633 ha. §Þa h×nh nói non, diÖn tÝch nói chiÕm 55,4% diÖn tÝch (trong ®ã nói ®¸ chiÕm 2590 ha. Nói cao nhÊt ë Quang Hanh), vïng trung du 16,29%, ®ång b»ng 15,1% vµ vïng ven biÓn chiÕm 13,3%. Ngoµi biÓn lµ hµng tr¨m hßn ®¶o, phÇn lín lµ ®¶o ®¸ v«i. Tµi nguyªn lín nhÊt ë CÈm Ph¶ lµ than ®¸. Tæng tiÒm n¨ng íc tÝnh trªn 3 tû tÊn, tr÷ lîng cã thÓ khai th¸c 2,5 tû tÊn (trong tæng sè 8,4 tû tÊn tr÷ lîng than Qu¶ng Ninh). ë ®©y, mËt ®é chøa than trong khèi kiÕn tróc má cã hÖ sè cao nhÊt, nhiÒu vØa dµy, chÊt lîng than tèt, tiÖn ®êng chuyªn chë, ra c¶ng níc s©u. Ngoµi than, cßn cã antimon ë Khe Chim- D¬ng Huy, ®¸ v«i ë Quang Hanh, níc kho¸ng ®Òu lµ nh÷ng tµi nguyªn quý hiÕm.
CÈm Ph¶ cã ®Êt n«ng nghiÖp hÑp: 1.196 ha, trong ®ã ®Êt trång rau mµu vµ cÊy lóa 434 ha, ®Êt cã mÆt níc cã thÓ nu«i trång thuû s¶n 315 ha. §Êt l©m nghiÖp kiÖt quÖ. CÈm Ph¶ cã nghÒ khai th¸c h¶i s¶n víi h¬n 50 km bê biÓn, nhng chñ yÕu lµ ®¸nh b¾t trong bê, s¶n lîng thÊp, ®ang ®ãng thªm tµu cã c«ng suÊt lín ®Ó ®¸nh tuyÕn ngoµi kh¬i.
CÈm Ph¶ cã nhiÖt ®é trung b×nh n¨m 230oC, ®é Èm trung b×nh 84,6%, lîng ma hµng n¨m lµ 2.307 mm, mïa ®«ng hay cã s¬ng mï.
2. Kinh tÕ
Tõ ®iÒu kiÖn tù nhiªn nãi trªn, kinh tÕ chñ yÕu ë CÈm Ph¶ lµ s¶n xuÊt than. §©y lµ trung t©m s¶n xuÊt than cña Qu¶ng Ninh vµ cña c¶ níc. Ngoµi c¸c má than lín nh Cäc S¸u, §Ìo Nai, Cao S¬n, M«ng D¬ng, Khe Chµm, Thèng NhÊt cßn cã nh÷ng nhµ m¸y c¬ khÝ lín, nhµ m¸y sµng tuyÓn than vµ bÕn c¶ng, c«ng ty ®Þa chÊt vµ c¸c xÝ nghiÖp x©y l¾p, vËn t¶i. TÊt c¶ t¹o nªn mét hÖ thèng s¶n xuÊt liªn hoµn, mét vïng c«ng nghiÖp s«i ®éng, hµng n¨m cung cÊp cho thÞ trêng trong níc vµ xuÊt khÈu 7- 8 triÖu tÊn than. S¶n xuÊt n«ng, l©m, ng nghiÖp thuéc kinh tÕ ®Þa ph¬ng chiÕm tû träng nhá so víi s¶n xuÊt than nhng l¹i lµ hËu cÇn t¹i chç rÊt quan träng. CÈm Ph¶ cã vÞnh B¸i Tö Long lµ khu du lÞch sinh th¸i rÊt h÷u Ých, thu hót rÊt nhiÒu kh¸ch du lÞch. CÈm Ph¶ ph¸t triÓn nhanh th¬ng m¹i vµ dÞch vô.
3. Giao th«ng
CÈm Ph¶ cã c¶ thuû vµ bé. Quèc lé 18A tõ thµnh phè H¹ Long qua ®Ìo bôt ch¹y suèt lßng thÞ x· ®Õn ®Þa cÇu cùc ®«ng lµ cÇu Ba ChÏ. §o¹n ®êng 65 km nµy trë thµnh trôc giao th«ng chÝnh. §êng 326 (dêng 18B cò) tõ Ng· Hai ®Õn M«ng D¬ng ch¹y ë phÝa t©y dµi 25km chñ yÕu dïng cho l©m nghiÖp vµ vËn t¶i má. §êng thuû. ngoµi c¶ng Cöa ¤ng lµ c¶ng níc s©u vµ mét sè c¶ng nhá chuyªn dïng cho ngµnh than cßn cã bÕn tµu kh¸ch CÈm Ph¶ vµ bÕn Cöa ¤ng hµng ngµy cã tµu kh¸ch ®i thµnh phè H¹ Long, H¶i Phßng, Tiªn Yªn, Mãng C¸i.
4. D©n c
CÈm Ph¶ cã sè d©n h¬n 13 v¹n ngêi, xÊp xØ thµnh phè H¹ Long, hÇu hÕt lµ ngêi kinh (95,2%), cßn l¹i ®¸ng kÓ lµ ngêi S¸n D×u (3,9%). Ngêi c¸c d©n téc kh¸c sèng xen kÏ r¶i r¸c khã ph©n biÖt. Ngêi CÈm Ph¶ phÇn lín lµ c«ng nh©n ngµnh than, cã gèc tõ vïng B¾c bé. D©n sè CÈm Ph¶ cã mét tû lÖ kh«ng b×nh thêng lµ nam ®«ng h¬n n÷. Nay CÈm Ph¶ cã 16 ®în vÞ hµnh chÝnh gåm 11 phêng: CÈm §«ng, CÈm ThÞnh, CÈm Phó, CÈm S¬n, CÈm Th¹ch, CÈm Thuû, CÈm Trung, Cöa ¤ng, M«ng D¬ng vµ 5 x·: CÈm B×nh, CÈm H¶i, Céng Hoµ, D¬ng Huy, Quang Hanh.
II. gi¶i quyÕt néi dung
1. Mét sè vÊn ®Ò vÒ ®Êu thÇu
Trong chÝnh s¸ch ®Êu thÇu nÕu nh nhµ thÇu mµ kÐo dµi hîp ®ång th× sÏ ph¶i ®Òn bï 0.1% tæng gi¸ trÞ hîp ®ång /ngµy cho chñ ®Çu t.
VÝ dô: NÕu mét c«ng tr×nh theo kÕ ho¹ch lµ th¸ng 3 sÏ hoµn thµnh nhng v× lý do nµo ®ã mµ c«ng tr×nh bÞ kÐo dµi ®Õn th¸ng 6 míi hoµn thµnh th× nhµ thÇu sÏ ph¶i ®Òn bï 0.1% tæng gi¸ trÞ hîp ®ång/ngµy cho chñ ®Çu t
Trong thi c«ng nhµ thÇu nhiÒu khi ®· kh«ng thùc hiÖn ®îc kÕ ho¹ch ®· dÆt ra do kh«ng ®ñ kinh phÝ hay v× lý do nµo ®ã. V× vËy ®Ó kÐo dµi h¹n hîp ®ång mµ kh«ng ph¶i ®Òn bï nhµ thÇu ®· t×m nh÷ng s¬ hë trong chÝnh s¸ch ®Êu thÇu. §Ó kÐo dµi h¹n hîp ®ång nhµ thÇu ®· kÐo dµi thêi gian gi¶i phãng mÆt b»ng, ®· thay ®æi thiÕt kÕ cña c«ng tr×nh....lµm cho c«ng tr×nh ®ã kh«ng cßn nh trong thiÕt kÕ ban ®Çu
VÝ dô: Thay ®æi nguyªn vËt liÖu nh thay ®æi c¸t vµng thµnh c¸t ®en, mµ c¸t ®en trong lµm ®êng kh«ng tèt b»ng c¸t vµng
Còng v× søc Ðp tµi chÝnh, søc Ðp t×m c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi c«ng nh©n mµ nhiÒu nhµ thÇu ®· bá thÇu víi gi¸ thÊp, víi gi¸ thÇu thÊp ®ã th× nhµ thÇu ph¶i thay ®æi l¹i kÕt cÊu cña c«ng tr×nh ®Ó t×m kiÕm lîi nhuËn lµm cho chÊt lîng c«ng tr×nh bÞ xÊu ®i
Khi thay ®æi thiÕt kÕ th× ph¶i:
- Thay ®æi nguyªn vËt liÖu
- Thay ®æi thêi gian do ®ã ph¶i thay ®æi l¹i thiÕt kÕ, ph¶i tr×nh duyÖt, ph¶i gi¶i phãng mÆt b»ng, ph¶i §TM l¹i, sau khi ®îc phª duyÖt th× míi ®îc tiÕp tôc lµm tiÕp tøc lµ ph¶i thùc hiÖn c«ng tr×nh l¹i tõ ®Çu
- Lóc nµy sÏ ph¸t sinh nh÷ng h¹ng môc míi nh: ®ßi thªm tiÒn, kÐo dµi thêi gian x©y dùng... nh÷ng h¹ng môc nµy l¹i ®a lªn tr×nh duyÖt sau ®ã nÕu ®îc phª duyÖt th× l¹i tiÕp tôc lµm
- TiÕp theo lµ lËp dù to¸n ph¸t sinh
Tãm l¹i khi tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu trªn mµ ®îc phª duyÖt th× sÏ ph¶i t¨ng thªm tiÒn cho c«ng tr×nh ®ã, sÏ kÐo dµi ®îc thêi gian thi c«ng, sÏ lµm thay ®æi kÕt cÊu c«ng tr×nh...Vµ trong thêi gian mµ c«ng tr×nh bÞ kÐo dµi ®ã sÏ ph¸t sinh ra nhiÒu vÊn ®Ò míi g©y ¶nh hëng tíi kinh tÕ, x· héi vµ m«i trêng
VÝ dô: §êng quèc lé 18 ( H¹ Long- CÈm Ph¶) còng do bá thÇu víi gi¸ thÊp mµ hËu qu¶ lµ c«ng tr×nh bÞ kÐo dµi, ®iÒu nµy ®· g©y ra nh÷ng ¶nh hëng xÊu
2. Nh÷ng ¶nh hëng khi c«ng tr×nh bÞ kÐo dµi
a. ¶nh hëng tíi kinh tÕ
Ta ®· biÕt CÈm Ph¶ lµ mét trong nh÷ng bÓ than lín cña Qu¶ng Ninh còng nh cña c¶ níc nªn giao th«ng ®i l¹i thuËn lîi còng ®ãng gãp mét phÇn lµm cho viÖc bu«n b¸n thuËn lîi h¬n. Nhng khi ®o¹n ®êng nµy bÞ kÐo dµi, x©y dùng cha hoµn thµnh th× viÖc bu«n b¸n cña CÈm Ph¶ víi H¹ Long còng nh víi c¸c vïng kh¸c sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n. Do ®ã sÏ lµm gi¶m gi¸ trÞ kinh tÕ cña vïng. Khi c«ng tr×nh bÞ kÐo dµi sÏ g©y l·ng phÝ nguån lùc do vËt liÖu ®îc kh«ng sö dông trong thêi gian chê thi c«ng tiÕp lµm tæn thÊt vµ háng hãc.
Cïng víi viÖc kh«ng thùc hiÖn ®îc ®óng tiÕn ®é nh dù kiÕn th× chi phÝ cho sù viÖc ph¸t sinh còng lµ ®¸ng kÓ
b. ¶nh hëng tíi x· héi
§Ó kÐo dµi thêi h¹n hîp ®ång th× chñ thÇu ®· dïng mét trong nh÷ng biÖn ph¸p lµ kÐo dµi thêi gian gi¶i phãng mÆt b»ng, nhng víi viÖc gi¶i phãng mÆt b»ng chËm, cã nghÜa lµ ngêi d©n còng nhËn ®îc tiÒn ®Òn bï chËm, sÏ khã kh¨n h¬n cho ngêi d©n trongviÖc lo thu xÕp æn ®Þnh cuéc sèng. Bªn c¹nh ®ã nã cßn g©y ra nh÷ng x¸o trén trong ®êi sèng t©m lý x· héi ë mét sè ®Þa ph¬ng, ®ång thêi lµm mÊt thêi gian ®Ó gi¶i quyÕt c¸c c«ng viÖc kh¸c cña c¬ quan cã thÈm quyÒn
MÆt kh¸c, khi c«ng tr×nh bÞ kÐo dµi sÏ g©y nguy hiÓm cho c¸c xe cé khi qua l¹i khu vùc nµy, c¶n trë viÖc ®i l¹i cña d©n c lµm gi¶m lu lîng kh¸ch du lÞch ®Õn tham quan c¸c di tÝch ë khu vùc nµy
VÝ dô: ë vïng CÈm Ph¶ cã khu di tÝch lÞch sö §Òn Cöa ¤ng, nÕu ®êng ®Õn ®©y tèt sÏ thu hót nhiÒu kh¸ch du lÞch, nhng nÕu ®êng xÊu th× sÏ lµm n¶n lßng mét sè ngêi kh¸ch du lÞch ®i ®Õn ®©y tham quan
c. ¶nh hëng tíi m«i trêng
§o¹n ®êng tõ H¹ Long ®Õn CÈm Ph¶ do c«ng tr×nh ®· bÞ kÐo dµi vµ cha ®îc hoµn thµnh nªn ®· cã nh÷ng t¸c ®éng xÊu tíi m«i trêng nh ®Êt vµ níc bÞ « nhiÔm dÇu, mì... tõ c¸c m¸y mãc ®ang thi c«ng; « nhiÔm kh«ng khÝ do bôi (cã thÓ nãi trªn suèt däc dêng ®i th× ®©y lµ ®o¹n ®êng cã nhiÒu bôi nhÊt vµ ®êng xÊu nhÊt, ghËp ngÒnh rÊt khã ®i), do c¸c khÝ th¶i ra tõ c¸c m¸y mãc; tiÕng ån lín g©y ¶nh hëng kh«ng tèt cho nh÷ng ngêi d©n ë xung quanh; c¶nh quan thiªn nhiªn bÞ biÕn ®æi do lÊy ®Êt lµm ®êng; g©y h¹i cho c¸c hÖ sinh th¸i rõng cÇn ®îc b¶o vÖ; r¸c vµ c¸c chÊt th¶i däc ®êng ®· xuÊt hiÖn nhiÒu h¬n; c©y xanh th× bÞ bao phñ bëi mét líp bôi dµy. MÆt kh¸c, do tËp kÕt vËt liÖu l©u ngµy vµ ngæn ngang lµm thay ®· ®æi dßng ch¶y, sù thay ®æi dßng ch¶y dÉn ®Õn sù thay ®æi thÓ tÝch cña tÇng níc mÆt, t¸c ®éng ®Õn hÖ thuû sinh vµ c¸c sinh c¶nh kh¸c liªn quan ®Õn hÖ thuû sinh nµy. ViÖc lµm mét con ®êng míi sÏ lµ vËt c¶n lµm thay ®æi, gi¸n ®o¹n, thËm chÝ t¸ch biÖt nh÷ng sinh c¶nh cò quen thuéc. Ngoµi viÖc lµm gi¶m kÝch cì cña sinh c¶nh, nã cßn g©y ra sù kh¾c nghiÖt cña m«i trêng sèng do t¹o ra ph©n c¸ch gi÷a c¸c vïng hiÖn h÷u.
VÝ dô: Khi chóng ta ®i qua ®o¹n ®êng tõ H¹ Long ®Õn CÈm Ph¶ th× ta ®· thÊy ®o¹n ®êng nµy rÊt xÊu, mÆt ®êng th× ghËp ghÒnh, nhÊp nh«, mÆc dï ngåi trong « t« nhng ta c¶m tëng nh ®ang bÞ nÐm lªn nÐm xuèng. §o¹n ®êng nµy rÊt nhiÒu bôi, c©y ë hai bªn ®êng vµ c¸c ng«i nhµ ë l©n cËn ®îc phñ bëi mét líp bôi dµy
III. KÕt LuËn vµ ®Ò xuÊt
Nh vËy, trong ®iÒu kiÖn bá thÇu víi gi¸ thÊp, lµm cho lîi nhuËn tõ c«ng tr×nh rÊt thÊp, thËm chÝ cã nh÷ng c«ng tr×nh chØ nh»m môc ®Ých gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ngêi lao ®éng. NÕu gi¶i phãng mÆt b»ng chËm th× ngêi lao ®éng ph¶i kÐo dµi thêi gian nghØ chê viÖc mét c¸ch l·ng phÝ mµ kh«ng cã thu nhËp, g©y khã kh¨n cho ®¬n vÞ thi c«ng. Nh÷ng sù viÖc ®· diÔn ra kh«ng chØ ¶nh hëng ®Õn kinh tÕ (thiÖt h¹i cho Nhµ níc, doanh nghiÖp, ngêi d©n), x· héi vµ m«i trêng mµ lo ng¹i h¬n lµ nÕu kh«ng ®îc th¸o gì ng¨n chÆn kÞp thêi vµ hîp lý th× sÏ cã kh¶ n¨ng tiÕp diÔn nÆng nÒ h¬n ë c¸c c«ng tr×nh sau
CÇn ph¶i cã biÖn ph¸p chèng viÖc bá thÇu thÊp nh hiÖn nay ®ang tån t¹i, ®Æc biÖt lµ bá thÇu nh÷ng c«ng tr×nh ®Çu t c«ng céng ®Ó cã thÓ tiÕn hµnh nh÷ng c«ng tr×nh ®ã cã chÊt lîng cao h¬n, thùc hiÖn hoµn thµnh c«ng tr×nh ®óng kÕ ho¹ch. Tr¸nh nh÷ng tæn thÊt kh«ng cÇn thiÕt, t¹o niÒn tin cho ngêi d©n. CÇn ph¶i xem xÐt l¹i chÝnh s¸ch ®Êu thÇu cho phï hîp víi giai ®o¹n hiÖn nay
Qua chuyÕn ®i thùc tÕ ë Qu¶ng Ninh võa qua, mÆc dï em ®· ®îc tËn m¾t nh×n thÊy nh÷ng ®iÒu cßn tån t¹i trªn qu·ng ®êng quèc lé 18 (®o¹n tõ H¹ Long ®Õn CÈm Ph¶), nhng do cha hiÓu s©u ®îc nh÷ng vÊn ®Ò vÒ chÝnh s¸ch ®Êu thÇu nªn bµi viÕt cña em cßn cã nhiÒu thiÕu sãt vµ h¹n chÕ. Em rÊt mong ®îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« cho bµi viÕt cña em .
Qua ®©y em còng muèn göi lêi c¶m ¬n tíi c¸c thÇy c« trong khoa ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho chóng em cã mét chuyÕn ®i bæ Ých nh thÕ, em mong r»ng khoa m×nh sÏ tæ chøc ®îc nhiÒu chuyÕn ®i thùc tÕ h¬n n÷a.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Vấn đề môi trường bức bách trong công nghiệp khai thác than là đổ thải Có nhận xét gì về đổ thải mỏ than cao sơn.doc