Xã hội hóa công chứng ở Việt Nam hiện nay
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Đẩy mạnh cải cách tổ chức và hoạt động của Nhà nước, phát huy dân chủ, tăng cường pháp chế là một nội dung quan trọng của sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước ở Việt Nam hiện nay. Một trong các yêu cầu quan trọng của nội dung này là xác định đúng vai trò, chức năng của Nhà nước trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xác định vai trò của Nhà nước trong cung ứng dịch vụ công nhằm làm cho bộ máy nhà nước tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; đảm bảo sự phát triển bền vững và nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế trong điều kiện toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế. Trước yêu cầu trên, xã hội hóa dịch vụ công, trong đó có xã hội hóa công chứng là một giải pháp quan trọng. Cùng với chủ trương xã hội hóa các hoạt động luật sư, tư vấn, giám định tư pháp, xã hội hóa công chứng là quan điểm, chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước ta trong giai đoạn hiện nay, thể hiện đặc biệt rõ nét ở Nghị quyết số 49/NQ-TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020 với nội dung: Hoàn thiện thể chế công chứng. Xác định rõ phạm vi công chứng và chứng thực, giá trị pháp lý của văn bản công chứng. Xây dựng mô hình quản lý nhà nước về công chứng theo hướng Nhà nước chỉ tổ chức cơ quan công chứng thích hợp; có bước đi phù hợp để từng bước xã hội hóa công việc này [29]. Tuy nhiên, cũng như xã hội hóa dịch vụ công, xã hội hóa công chứng ở nước ta hiện nay vẫn còn là vấn đề mới, chưa có tiền lệ, chưa được làm sáng tỏ về lý luận cũng như thực tiễn; còn có sự khác nhau về nhận thức không chỉ trong người dân, mà ngay cả trong đội ngũ công chức trong các cơ quan hành chính, cơ quan tư pháp, các chuyên gia, các nhà quản lý và các nhà nghiên cứu khoa học pháp lý. Vì vậy, để thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về xã hội hóa công chứng, kịp thời đáp ứng yêu cầu của kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, cải cách hành chính, cải cách tư pháp, xây dựng Nhà nước pháp quyền và hội nhập quốc tế, cần khẩn trương nghiên cứu một cách nghiêm túc, khách quan, toàn diện, có hệ thống cả về cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn nhằm tạo cơ sở khoa học tin cậy cho toàn bộ quá trình xã hội hóa công chứng ở Việt Nam. Với lý do trên, tác giả chọn đề tài "Xã hội hóa công chứng ở Việt Nam hiện nay" cho luận văn tốt nghiệp của mình. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài Xã hội hóa công chứng là vấn đề mới ở Việt Nam, chưa có tiền lệ, chưa được thể chế hóa. Về góc độ lý luận, cho đến nay vấn đề xã hội hóa công chứng chưa được nghiên cứu một cách hệ thống, toàn diện, đầy đủ; chưa có một đề tài nào trực tiếp đi sâu nghiên cứu cơ sở lý luận về xã hội hóa công chứng. Trong một số luận án, luận văn, bài viết về công chứng, xã hội hóa công chứng mới chỉ được đề cập đến như là một trong các giải pháp hoàn thiện pháp luật công chứng hoặc đổi mới tổ chức hoạt động công chứng ở Việt Nam hiện nay. Ví dụ: Luận án tiến sĩ Luật học: "Tổ chức và hoạt động công chứng nhà nước ở nước ta hiện nay" của tác giả Dương Khánh, 2002; Luận văn thạc sĩ Luật học: "Hoàn thiện pháp luật về công chứng ở Việt Nam hiện nay" của tác giả Lê Kim Hoa, 2003; bài "Một số ý kiến về đổi mới tổ chức và hoạt động của cơ quan công chứng" của tác giả Lê Khả đăng trên báo Pháp luật, ngày 18/2/2003; "Công chứng, chứng thực trong điều kiện cải cách hành chính và cải cách tư pháp" của tác giả Trần Thất, đăng trên tạp chí Dân chủ và pháp luật, số 6/2004; "Công chứng, chứng thực ở Việt Nam - Thực trạng và định hướng phát triển" của tác giả Phạm Văn Lợi, đăng trên tạp chí Dân chủ và pháp luật, số 7/2002. Một số luận văn, bài viết về xã hội hóa các hoạt động bổ trợ tư pháp, trong đó, hoạt động công chứng được đề cập đến như một trong các hoạt động bổ trợ tư pháp cần thiết phải xã hội hóa. Ví dụ: Luận văn thạc sĩ Luật học: "Xã hội hóa các hoạt động bổ trợ tư pháp" của tác giả Trần Thị Quang Hồng, 2000; bài "Khái niệm, định hướng xã hội hóa tổ chức và hoạt động bổ trợ tư pháp" của tác giả Nguyễn Văn Tuân, đăng trên tạp chí Dân chủ và pháp luật, số 8/2004. Tác giả Nguyễn Văn Toàn đã có Luận văn thạc sĩ (bảo vệ tại Cộng hòa Pháp) với đề tài: "Công chứng Việt Nam trong nền kinh tế thị trường theo mô hình công chứng Latinh", 2004. Luận văn đã nghiên cứu và phân tích khá sâu sắc các hệ thống công chứng trên thế giới, đặc biệt, đi sâu nghiên cứu cải cách công chứng ở Cộng hòa Ba Lan và Cộng hòa nhân dân Trung Hoa, hai điển hình thành công của việc cải cách công chứng từ mô hình công chứng nhà nước sang mô hình công chứng Latinh ở các nước có nền kinh tế chuyển đổi; phân tích thực trạng công chứng Việt Nam và đưa ra giải pháp đổi mới công chứng Việt Nam theo mô hình công chứng Latinh. Tuy nhiên, cơ sở lý luận của việc đổi mới này chưa được tác giả quan tâm đề cập trong luận văn. Bộ Tư pháp, Nhà Pháp luật Việt - Pháp cũng đã tổ chức một số hội thảo khoa học về đổi mới tổ chức và hoạt động công chứng trong điều kiện cải cách hành chính ở Việt Nam; về vai trò của các nghề bổ trợ tư pháp (trong đó có công chứng) trong Nhà nước pháp quyền; về kinh nghiệm tổ chức, hoạt động công chứng ở Cộng hòa Pháp và các quốc gia trên thế giới Gần đây nhất, đầu năm 2005, Viện Khoa học pháp lý - Bộ Tư pháp được giao nhiệm vụ nghiên cứu đề tài cấp bộ "Những vấn đề lý luận và thực tiễn của việc xã hội hóa một số hoạt động bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp", mà địa chỉ áp dụng kết quả nghiên cứu là lĩnh vực công chứng, giám định tư pháp và một số hoạt động hộ tịch. Tuy nhiên, việc nghiên cứu đề tài hiện mới đang từng bước triển khai. Xã hội hóa công chứng ở Việt Nam hiện nay là đề tài đầu tiên nghiên cứu tương đối hệ thống và toàn diện lý luận về xã hội hóa công chứng, nhằm góp phần làm cơ sở khoa học cho quá trình xã hội hóa công chứng ở Việt Nam. 3. Phạm vi nghiên cứu của luận văn Xã hội hóa công chứng là một lĩnh vực có phạm vi nghiên cứu tương đối rộng, song dưới góc độ lý luận và lịch sử Nhà nước và pháp luật, luận văn chủ yếu tập trung nghiên cứu, làm rõ những vấn đề lý luận về xã hội hóa công chứng gắn liền với quá trình cải cách hành chính, cải cách tư pháp; đánh giá thực trạng công chứng nhà nước từ năm 2001 đến nay (tính từ thời điểm Nghị định số 75/2000/NĐ-CP ngày 08/12/2000 của Chính phủ về công chứng, chứng thực có hiệu lực thi hành); yêu cầu khách quan xã hội hóa công chứng; đề ra các quan điểm giải pháp cơ bản để xã hội hóa công chứng ở Việt Nam với lộ trình từ nay đến năm 2020. 4. Mục đích, nhiệm vụ của luận văn 4.1. Mục đích Mục đích của luận văn là trên cơ sở làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn về xã hội hóa công chứng, đề xuất và phân tích các quan điểm, giải pháp xã hội hóa công chứng ở Việt Nam trong thời gian tới, góp phần thực hiện mục tiêu cải cách tổ chức và hoạt động của nhà nước nói chung, mục tiêu cải cách tư pháp nói riêng trong tiến trình xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. 4.2. Nhiệm vụ của luận văn Để thực hiện mục đích trên, luận văn có nhiệm vụ: - Làm rõ một số vấn đề lý luận về công chứng, xã hội hóa công chứng. - Đánh giá thực trạng tổ chức, hoạt động công chứng nhà nước và phân tích các yêu cầu khách quan xã hội hóa công chứng ở Việt Nam hiện nay. - Đề xuất các quan điểm, giải pháp xã hội hóa công chứng. 5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu Luận văn được thực hiện trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhà nước và pháp luật; quan điểm của Đảng, Nhà nước ta về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân; về cải cách hành chính, cải cách tư pháp. Luận văn dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, trực tiếp sử dụng các phương pháp của triết học Mác - Lênin, như phương pháp kết hợp giữa lý luận và thực tiễn, phương pháp lịch sử cụ thể, phân tích và tổng hợp, thống kê luật học, lý thuyết hệ thống . 6. Đóng góp mới của luận văn Luận văn là chuyên khảo khoa học đầu tiên nghiên cứu một cách tương đối có hệ thống về xã hội hóa công chứng, đưa ra khái niệm xã hội hóa công chứng, nguyên tắc phạm vi xã hội hóa công chứng, ý nghĩa của xã hội hóa công chứng, các giải pháp cơ bản để đưa chủ trương xã hội hóa công chứng của Đảng và Nhà nước vào cuộc sống. 7. Ý nghĩa lý luận, ý nghĩa thực tiễn của luận văn - Luận văn đóng góp cho việc giải quyết các vấn đề lý luận về việc xã hội hóa công chứng ở Việt Nam. - Những vấn đề được làm sáng tỏ trong luận văn có thể đóng góp cho việc xây dựng và hoàn thiện pháp luật về công chứng ở Việt Nam theo hướng xã hội hóa, thực hiện chủ trương xã hội hóa công chứng của Đảng và Nhà nước. - Luận văn có thể làm tài liệu nghiên cứu, giảng dạy về công chứng, xã hội hóa công chứng.
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Xã hội hóa công chứng ở Việt Nam hiện nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
y, ph¸p luËt hîp ®ång cña ViÖt Nam ®ang
bÞ chia t¸ch thµnh c¸c c¬ chÕ ®iÒu chØnh kh¸c nhau vµ kh«ng thèng nhÊt. C¸c
quy ®Þnh nµy n»m r¶i r¸c trong rÊt nhiÒu v¨n b¶n ph¸p luËt kh¸c nhau, chång
chÐo, lo¹i trõ lÉn nhau, do ®ã, t¹o ra nhiÒu lç hæng ph¸p lý khiÕn ng−êi ¸p
dông vµ c¸c c¬ quan tµi ph¸n gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, lóng tóng trong ¸p dông.
§iÒu nµy ®Æt ra yªu cÇu thèng nhÊt vµ ®ång bé hãa c¸c quy ®Þnh vÒ hîp ®ång,
t¹o ra c¬ së ph¸p lý æn ®Þnh, minh b¹ch vµ tin cËy trong viÖc ®iÒu chØnh c¸c
quan hÖ hîp ®ång, phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi, ®ång thêi b¶o ®¶m
tÝnh t−¬ng thÝch víi ph¸p luËt quèc tÕ trong qu¸ tr×nh héi nhËp.
Võa qua, t¹i kú häp thø 7, Quèc héi khãa XI ®· th«ng qua NghÞ quyÕt vÒ
viÖc thi hµnh Bé luËt D©n sù 2005. Theo nghÞ quyÕt nµy, kÓ tõ ngµy 01/01/2006,
khi Bé luËt nµy cã hiÖu lùc, sÏ chÊm døt hiÖu lùc cña Ph¸p lÖnh hîp ®ång kinh
tÕ, LuËt Th−¬ng m¹i n¨m 2005 còng kh«ng cã quy ®Þnh chung vÒ hîp ®ång.
§©y lµ mét b−íc ph¸t triÓn quan träng cña ph¸p luËt vÒ hîp ®ång ViÖt Nam,
®¶m b¶o ®Ó c¸c quy ®Þnh vÒ hîp ®ång trong Bé luËt D©n sù lµ quy ®Þnh mang
tÝnh nguyªn t¾c vµ cã hiÖu lùc ®iÒu chØnh chung ®èi víi quan hÖ hîp ®ång
trong mäi lÜnh vùc. §ång thêi, kh«ng lo¹i trõ kh¶ n¨ng x©y dùng c¸c quy ®Þnh
103
®Æc thï ®Ó ®iÒu chØnh c¸c hîp ®ång trong nh÷ng lÜnh vùc kh¸c nhau (nh−
th−¬ng m¹i, ®Çu t−, chøng kho¸n...).
Tuy nhiªn, v× Bé luËt D©n sù lµ Bé luËt gèc, ®iÒu chØnh chung (Lex
general), do ®ã kh«ng nªn sö dông kh¸i niÖm "hîp ®ång d©n sù", "giao dÞch d©n
sù" mµ chØ nªn sö dông kh¸i niÖm "hîp ®ång", "giao dÞch" (hiÖn nay Bé luËt
D©n sù 2005 vÉn sö dông kh¸i niÖm "hîp ®ång d©n sù", "giao dÞch d©n sù").
Ph¸p luËt hîp ®ång ph¶i thÓ hiÖn ®−îc tinh thÇn t«n träng nguyªn t¾c
tù do hîp ®ång mét c¸ch thùc sù, gi¶m ®Õn møc tèi ®a sù can thiÖp cña Nhµ
n−íc vµo giao l−u d©n sù, t«n träng sù tháa thuËn ý chÝ thùc cña c¸c bªn trong
c¸c quan hÖ. Do ®ã, cÇn b¶o hé tèi ®a quyÒn tù do hîp ®ång cña c¸c giao dÞch
d©n sù, h¹n chÕ viÖc tuyªn bè v« hiÖu mét c¸ch tïy tiÖn, bÊt hîp lý víi c¸c
giao dÞch d©n sù. V× thÕ, vÒ mÆt h×nh thøc hîp ®ång, nªn gi¶m tèi ®a c¸c quy
®Þnh "hîp ®ång ph¶i ®−îc lËp thµnh v¨n b¶n"; "hîp ®ång ph¶i ®−îc c«ng
chøng, chøng thùc"; "hîp ®ång ph¶i ®−îc ®¨ng ký"... trong Bé luËt D©n sù
còng nh− luËt chuyªn ngµnh (®Æc biÖt, kh«ng nªn quy ®Þnh thÈm quyÒn chøng
thùc hîp ®ång, giao dÞch cña ñy ban nh©n d©n cÊp huyÖn vµ cÊp x· v× ®ã lµ
ph¹m vi c«ng chøng). ChØ nªn quy ®Þnh h×nh thøc hîp ®ång b¾t buéc ®èi víi
c¸c hîp ®ång liªn quan ®Õn bÊt ®éng s¶n, cÇn cã sù qu¶n lý chÆt chÏ cña Nhµ
n−íc. VÒ néi dung cña hîp ®ång, ph¸p luËt kh«ng nªn quy ®Þnh qu¸ nhiÒu néi
dung c¬ b¶n cña hîp ®ång, dÉn ®Õn hîp ®ång bÞ v« hiÖu khi chØ thiÕu mét néi
dung c¬ b¶n (v« h×nh dung, ph¸p luËt ®· khuyÕn khÝch sù béi tÝn, béi −íc
trong hîp ®ång d©n sù). Bé luËt D©n sù 2005 ®· cã sù tiÕn bé ®¸ng kÓ trong
viÖc quy ®Þnh vÒ h×nh thøc còng nh− néi dung hîp ®ång, ®¶m b¶o t«n träng
quyÒn tù do hîp ®ång cña c¸c chñ thÓ, h¹n chÕ kh¶ n¨ng giao dÞch d©n sù bÞ
tuyªn bè lµ v« hiÖu. Tuy nhiªn, hiÖn nay, theo NghÞ ®Þnh 181/2004/N§-CP
cña ChÝnh phñ vÒ h−íng dÉn thi hµnh LuËt §Êt ®ai 2003, hîp ®ång chuyÓn ®æi,
chuyÓn nh−îng, thuª, thuª l¹i quyÒn sö dông ®Êt; hîp ®ång thÕ chÊp, b¶o l·nh,
gãp vèn b»ng quyÒn sö dông ®Êt cã hiÖu lùc kÓ tõ thêi ®iÓm ®¨ng ký t¹i V¨n
104
phßng ®¨ng ký quyÒn sö dông ®Êt (kho¶n 4, §iÒu 146). Quy ®Þnh nh− trªn chØ
®¹t ®−îc môc ®Ých t¹o thuËn lîi cho qu¶n lý nhµ n−íc, ®Èy khã kh¨n, phiÒn hµ
vÒ phÝa ng−êi d©n. Theo nguyªn t¾c ph¸p lý d©n sù, hiÖu lùc cña hîp ®ång ®·
ph¸t sinh ngay tõ khi c¸c bªn ®· hoµn thµnh khÕ −íc trªn c¬ së tù nguyÖn,
tháa thuËn mµ kh«ng vi ph¹m c¸c ®iÒu cÊm cña luËt. Nhµ n−íc kh«ng nªn can
thiÖp qu¸ s©u vµo c¸c quan hÖ d©n sù b»ng c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh, v« h×nh
dung ®· t¹o thªm rµo c¶n hµnh chÝnh ®èi víi c¸c giao l−u d©n sù.
Hoµn thiÖn hÖ thèng c¸c c¬ quan ®¨ng ký quèc gia giao dÞch b¶o ®¶m
vµ ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó hÖ thèng c¬ quan nµy ho¹t ®éng hiÖu qu¶. §ång
thêi, cÇn quy ®Þnh râ c¸c vÊn ®Ò vÒ néi dung ®¨ng ký giao dÞch b¶o ®¶m, c¶i
c¸ch m¹nh mÏ trong lÜnh vùc ®¨ng ký bÊt ®éng s¶n vµ ®¨ng ký giao dÞch b¶o
®¶m, tiÕn tíi thùc hiÖn mét cöa vµ do mét c¬ quan qu¶n lý thèng nhÊt.
- Hoµn thiÖn ph¸p luËt vÒ së h÷u
C«ng chøng lµ ho¹t ®éng liªn quan ®Õn gi¶i quyÕt c¸c mèi quan hÖ së
h÷u trong lÜnh vùc gia ®×nh, thõa kÕ, vay m−în, tÝn dông, kinh doanh trong x·
héi. V× vËy hoµn thiÖn ph¸p luËt vÒ së h÷u cã vai trß ®Æc biÖt quan träng, lµ c¬
së ph¸p lý ®Ó ng−êi cã quyÒn cã thÓ khai th¸c, h−ëng lîi tõ tµi s¶n, tham gia
giao l−u d©n sù, tham gia c¸c giao dÞch nh»m t¹o lËp, dÞch chuyÓn tµi s¶n vµ
c¸c quyÒn ®èi víi tµi s¶n.
C¸c quy ®Þnh vÒ së h÷u, trong ®ã c¸c quy ®Þnh vÒ h×nh thøc së h÷u, v×
thÕ, ph¶i lµm sao gãp phÇn khuyÕn khÝch ng−êi d©n tham gia t¹o lËp vµ dÞch
chuyÓn tµi s¶n. §ã còng lµ yªu cÇu cña viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr−êng;
khuyÕn khÝch ng−êi d©n lµm giµu (tøc lµ khuyÕn khÝch ng−êi d©n t¹o lËp, khai
th¸c, sö dông hiÖu qu¶ vµ tÝch tô tµi s¶n mét c¸ch hîp ph¸p) nh»m thùc hiÖn
môc tiªu "d©n giµu n−íc m¹nh".
Trªn c¬ së chÕ ®é së h÷u toµn d©n, së h÷u tËp thÓ, së h÷u t− nh©n ®−îc
quy ®Þnh t¹i §iÒu 15 HiÕn ph¸p 1992, Bé luËt D©n sù 1995 quy ®Þnh c¸c h×nh
105
thøc së h÷u gåm: Së h÷u toµn d©n, së h÷u cña tæ chøc chÝnh trÞ, tæ chøc chÝnh
trÞ - x· héi; së h÷u tËp thÓ, së h÷u t− nh©n, së h÷u cña tæ chøc x· héi, tæ chøc x·
héi - nghÒ nghiÖp; së h÷u hçn hîp, së h÷u chung. Trong ®ã Bé luËt D©n sù 1995
ch−a quy ®Þnh râ rµng vÒ së h÷u toµn d©n vµ së h÷u tËp thÓ, ®· dÉn ®Õn t×nh tr¹ng
nhiÒu tµi s¶n thuéc hai h×nh thøc së h÷u nµy (®Æc biÖt lµ së h÷u toµn d©n) ch−a
®−îc qu¶n lý vµ sö dông cã hiÖu qu¶. Sù tån t¹i cña së h÷u hçn hîp ®· kh«ng
lµm s¸ng tá ®−îc së h÷u cña doanh nghiÖp, trong ®ã cã doanh nghiÖp nhµ n−íc.
Bé luËt D©n sù 2005 ®· cã sù söa ®æi, bæ sung quan träng vÒ h×nh thøc
së h÷u. Theo ®ã, trªn c¬ së chÕ ®é së h÷u toµn d©n, së h÷u tËp thÓ, së h÷u t−
nh©n, Bé luËt quy ®Þnh c¸c h×nh thøc së h÷u: Së h÷u Nhµ n−íc; së h÷u tËp thÓ;
së h÷u t− nh©n; së h÷u chung; së h÷u cña c¸c tæ chøc chÝnh trÞ, tæ chøc chÝnh
trÞ x· héi; së h÷u cña tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi - nghÒ nghiÖp, tæ chøc x· héi,
tæ chøc x· héi - nghÒ nghiÖp. Víi quy ®Þnh nh− trªn, sÏ kh¾c phôc ®−îc sù bÊt
cËp cña c¸c quy ®Þnh cò vÒ h×nh thøc së h÷u, ®Æc biÖt lµ h×nh thøc së h÷u cña
toµn d©n vµ së h÷u hçn hîp.
Tuy nhiªn, cÇn tiÕp tôc hoµn thiÖn ph¸p luËt vÒ së h÷u trªn c¬ së ®¶m
b¶o thùc hiÖn nguyªn t¾c c«ng khai, minh b¹ch, nh»m chØ râ cho mäi ng−êi
biÕt mét tµi s¶n nhÊt ®Þnh nµo ®ã (®Æc biÖt lµ bÊt ®éng s¶n) thuéc vÒ ai. CÇn
sím ban hµnh LuËt §¨ng ký bÊt ®éng s¶n nh»m x¸c ®Þnh t×nh tr¹ng ph¸p lý
cña bÊt ®éng s¶n, trong ®ã næi bËt lµ vÊn ®Ò quyÒn së h÷u, quyÒn sö dông, c¸c
quyÒn vµ lîi Ých liªn quan ®Õn bÊt ®éng s¶n. Qua ®ã, mét mÆt, Nhµ n−íc c«ng
nhËn quyÒn së h÷u, quyÒn sö dông cña c¸ nh©n, tæ chøc ®èi víi bÊt ®éng s¶n
(®©y lµ nh÷ng quyÒn c¬ b¶n ®· ®−îc HiÕn ph¸p kh¼ng ®Þnh). MÆt kh¸c, th«ng
qua viÖc ®¨ng ký bÊt ®éng s¶n, Nhµ n−íc thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý c¸c tµi s¶n
®ã, ®ång thêi c«ng khai c¸c quyÒn, giao dÞch vÒ bÊt ®éng s¶n, gióp cho c¸ nh©n,
tæ chøc cã nguån th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó xem xÐt, quyÕt ®Þnh tr−íc khi tiÕn hµnh
c¸c giao dÞch vÒ bÊt ®éng s¶n. ViÖc tæ chøc tèt ho¹t ®éng ®¨ng ký bÊt ®éng s¶n
sÏ gãp phÇn ph¸t triÓn thÞ tr−êng bÊt ®éng s¶n - mét trong c¸c môc tiªu cña chiÕn
106
l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ®Õn n¨m 2010. Th«ng qua viÖc ban hµnh LuËt
§¨ng ký bÊt ®éng s¶n, cßn kh¾c phôc t×nh tr¹ng ph©n t¸n, chång chÐo, m©u
thuÉn cña ph¸p luËt vÒ ®¨ng ký bÊt ®éng s¶n vµ thÞ tr−êng bÊt ®éng s¶n, t¹o ®iÒu
kiÖn ®Ó thÞ tr−êng bÊt ®éng s¶n ph¸t triÓn lµnh m¹nh, b¶o ®¶m sù an toµn ph¸p
lý cho c¸c bªn khi tham gia giao dÞch vÒ bÊt ®éng s¶n, gãp phÇn b¶o vÖ quyÒn,
lîi Ých hîp ph¸p cña chñ së h÷u bÊt ®éng s¶n vµ c¸ nh©n, tæ chøc liªn quan.
- Hoµn thiÖn ph¸p luËt vÒ ®Êt ®ai
QuyÒn sö dông ®Êt lµ ®èi t−îng quan träng cña c¸c giao l−u d©n sù,
®ång thêi lµ ®èi t−îng chñ yÕu cña thÞ tr−êng bÊt ®éng s¶n. Hoµn thiÖn ph¸p
luËt ®Êt ®ai gãp phÇn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó viÖc c«ng chøng c¸c hîp ®ång, giao
dÞch liªn quan ®Õn quyÒn sö dông ®Êt ®−îc thuËn lîi, nhanh chãng, ®óng ph¸p
luËt, gi¶m bít phiÒn hµ cho c«ng d©n vµ c¸c tæ chøc, ®ång thêi, gãp phÇn ®¶m
b¶o sù c«ng khai, minh b¹ch cña thÞ tr−êng bÊt ®éng s¶n, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó Nhµ
n−íc qu¶n lý thÞ cã hiÖu qu¶ thÞ tr−êng nµy.
Tr−íc hÕt, cÇn ®Èy nhanh tiÕn ®é cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông
®Êt cho tÊt c¶ c¸c thöa ®Êt ®−îc sö dông hîp ph¸p, kh«ng cã tranh chÊp, hoµn
chØnh hÖ thèng b¶n ®å ®Þa chÝnh, thµnh lËp hÖ thèng hå s¬ ®Þa chÝnh chÝnh
quy, tin häc hãa hÖ thèng qu¶n lý ®Êt ®ai.
GiÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt chÝnh lµ c¬ së ph¸p lý ®¶m b¶o
c¸c quyÒn cña ng−êi sö dông ®Êt, lµm ®Êt trë thµnh hµng hãa. HiÖn nay, giÊy
chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt ®· ®−îc cÊp cho 90% diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp,
50% diÖn tÝch ®Êt rõng s¶n xuÊt, 50% diÖn tÝch ®Êt ë thuéc khu d©n c− n«ng
th«n, 35% diÖn tÝch ®Êt ë thµnh thÞ. Trong sè giÊy chøng nhËn ®· cÊp, míi chØ
cã 40% ®−îc lËp hå s¬ ®Þa chÝnh chÝnh quy. ViÖc ch−a cÊp giÊy chøng nhËn
quyÒn sö dông ®Êt lµ mét h¹n chÕ ®Ó vËn hµnh thÞ tr−êng bÊt ®éng s¶n lµnh
m¹nh, v× ng−êi ®−îc sö dông ®Êt ph¶i cã giÊy chøng nhËn sö dông ®Êt míi cã
®iÒu kiÖn thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c quyÒn vµ nghÜa vô cña m×nh.
107
Tuy nhiªn, viÖc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt hiÖn cßn gÆp
nhiÒu khã kh¨n (®Æc biÖt lµ ®Êt ë ®« thÞ) do ng−êi sö dông ®Êt thiÕu c¸c c¨n cø
vÒ nguån gèc ®Êt (do ng−êi d©n ch−a cã thãi quen l−u tr÷ c¸c th«ng tin c¸
nh©n, hÖ thèng l−u tr÷ ®Þa chÝnh ch−a ®¶m b¶o, l¹i bÞ ph¸ hñy nghiªm träng do
chiÕn tranh, thiªn tai...). Do vËy, cÇn cã c¸c biÖn ph¸p thiÕt thùc, hiÖu qu¶ ®Ó
chÊm døt t×nh tr¹ng nµy. §ång thêi, nghiªn cøu møc thu phï hîp víi møc thu
nhËp trung b×nh cña ng−êi d©n ®Ó ng−êi d©n cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn quyÒn vµ
nghÜa vô cña m×nh trong viÖc ®¨ng ký quyÒn sö dông ®Êt (trªn thùc tÕ, hiÖn
t¹i, ®©y ch−a ph¶i lµ nguån thu chÝnh cña ng©n s¸ch nhµ n−íc).
C¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh vÒ ®¨ng ký quyÒn sö dông ®Êt, cÊp giÊy
chøng nhËn sö dông ®Êt vµ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt.
§©y lµ mét gi¶i ph¸p cÊp b¸ch vµ quan träng. HiÖn nay, thñ tôc vµ
giÊy tê hµnh chÝnh trong cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt, chuyÓn
quyÒn sö dông ®Êt qu¸ phøc t¹p vµ phiÒn hµ, ®ßi hái ng−êi d©n ph¶i cã qu¸
nhiÒu thø giÊy tê, qua qu¸ nhiÒu cöa, nhiÒu kh©u, tèn kÐm th× giê, tiÒn b¹c
(kh«ng lo¹i trõ c¸c kho¶n tiªu cùc phÝ) vµ t¹o t©m lý e ng¹i cho ng−êi d©n khi
lµm c¸c thñ tôc trªn. CÇn thiÕt ph¶i quy ®Þnh mét tr×nh tù, thñ tôc ®¬n gi¶n,
phï hîp, cô thÓ, minh b¹ch, ®ång thêi x©y dùng, kiÖn toµn c¬ quan qu¶n lý ®Êt
®ai theo h−íng tinh gi¶n, gän nhÑ, hiÖn ®¹i, cã ®éi ngò c¸n bé giái chuyªn
m«n nghiÖp vô, cã b¶n lÜnh vµ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp. T¸ch dÞch vô c«ng ra
khái bé m¸y hµnh chÝnh (dÞch vô chuyÓn dÞch së h÷u, cÊp phÐp x©y dùng, cÊp
giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt...).
Nhµ n−íc cÇn cã c¸c biÖn ph¸p t¹o mäi thuËn lîi cho ng−êi d©n khi hä
®Þnh ®o¹t tµi s¶n vµ nhµ ®Êt, gãp phÇn biÕn ®Êt thµnh tµi s¶n thùc tÕ, l−u
chuyÓn trong qu¸ tr×nh kinh doanh. Muèn vËy, mét mÆt, c¸c c¬ quan cã thÈm
quyÒn cÇn tæ chøc cung cÊp th«ng tin vÒ së h÷u nhµ ®Êt vµ c¸c giao dÞch liªn
quan, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng−êi d©n ®−îc t− vÊn vÒ c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn nhµ
®Êt (nguån gèc ®Êt, quy ho¹ch, t×nh tr¹ng së h÷u, thÕ chÊp vµ c¸c tranh chÊp nÕu
108
cã). MÆt kh¸c, cÇn h¹n chÕ sù can thiÖp cña c¸c c¬ quan c«ng quyÒn vµo viÖc
®Þnh ®o¹t tµi s¶n nhµ ®Êt (nh− quy ®Þnh vÒ c¸c ®iÒu kiÖn ®−îc mua b¸n nhµ ®Êt ë
mét sè ®Þa ph−¬ng hiÖn nay). §ång thêi, sím söa ®æi LuËt §Êt ®ai n¨m 2003
t¹i c¸c ®iÒu tõ 126 ®Õn 131, quy ®Þnh thÈm quyÒn chøng thùc cña ñy ban
nh©n d©n cÊp x· ®èi víi c¸c giao dÞch liªn quan ®Õn quyÒn sö dông ®Êt cña hé
gia ®×nh vµ c¸ nh©n; v× thÈm quyÒn nµy thuéc c«ng chøng.
- Hoµn thiÖn ph¸p luËt vÒ thuÕ, lÖ phÝ vµ phÝ, ®¶m b¶o dÔ ¸p dông, minh
b¹ch, c«ng khai, chèng thÊt thu cho ng©n s¸ch nhµ n−íc còng nh− chèng sù ¸p
dông tïy tiÖn cña c¸c c¬ quan, tæ chøc cã thÈm quyÒn thu.
2.3.2.3. Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý c«ng chøng
§Ó ®¶m b¶o c«ng chøng thËt sù lµ mét nghÒ, cã tÝnh chuyªn m«n hãa,
chuyªn nghiÖp hãa cao, mét néi dung quan träng lµ ph¶i x©y dùng c¬ chÕ
qu¶n lý c«ng chøng theo h−íng võa ®¶m b¶o vai trß qu¶n lý cña Nhµ n−íc,
võa ph¸t huy kh¶ n¨ng tù qu¶n th«ng qua tæ chøc qu¶n lý nghÒ c«ng chøng.
Ph©n ®Þnh râ thÈm quyÒn qu¶n lý nhµ n−íc vµ thÈm quyÒn qu¶n lý nghÒ c«ng
chøng; x¸c ®Þnh râ c¬ chÕ phèi hîp gi÷a qu¶n lý nhµ n−íc vµ qu¶n lý nghÒ
nghiÖp ®Ó n©ng cao hiÖu lùc, hiÖu qu¶ qu¶n lý.
ThÈm quyÒn qu¶n lý nhµ n−íc vÒ c«ng chøng thuéc Bé T− ph¸p (ë
trung −¬ng) vµ c¸c Së T− ph¸p (ë cÊp tØnh); bao gåm:
- X©y dùng chiÕn l−îc, kÕ ho¹ch, ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch ph¸t triÓn
c«ng chøng.
- X©y dùng ph¸p luËt vÒ c«ng chøng.
- H−íng dÉn, kiÓm tra viÖc thi hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ c«ng chøng.
- ChØ ®¹o ho¹t ®éng c«ng chøng trªn toµn quèc, ®¶m b¶o ®Ó ho¹t ®éng
c«ng chøng æn ®Þnh, ph¸t triÓn ®ång bé.
- Bæ nhiÖm, miÔn nhiÖm c«ng chøng viªn, cÊp thÎ c«ng chøng viªn,
chøng chØ hµnh nghÒ c«ng chøng.
109
- QuyÕt ®Þnh thµnh lËp, gi¶i thÓ c¸c phßng c«ng chøng, ph©n bæ c¸c
phßng c«ng chøng, c«ng chøng viªn trªn ph¹m vi toµn quèc.
- Th«ng qua ®iÒu lÖ c«ng chøng, quy t¾c ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp cña c«ng
chøng viªn.
- §µo t¹o c«ng chøng viªn
- Thanh tra, kiÓm tra, xö lý vi ph¹m, khen th−ëng kû luËt ®èi víi c«ng
chøng viªn.
- Gi¶i quyÕt khiÕu n¹i, tè c¸o vÒ c«ng chøng.
Tæ chøc qu¶n lý nghÒ c«ng chøng ®−îc tæ chøc ë hai cÊp: Héi ®ång
c«ng chøng quèc gia vµ Héi ®ång tù qu¶n cÊp tØnh. Thµnh viªn cña c¸c tæ chøc
tù qu¶n nµy lµ c¸c c«ng chøng viªn ®−¬ng nhiÖm (nh÷ng ng−êi qu¶n lý chuyªn
tr¸ch kh«ng ®−îc hµnh nghÒ c«ng chøng).
Héi ®ång c«ng chøng quèc gia lµ c¬ quan tù qu¶n cao nhÊt, ®¹i diÖn
cho toµn ngµnh c«ng chøng ViÖt Nam, ®Æt bªn c¹nh Bé T− ph¸p.
Héi ®ång tù qu¶n cÊp tØnh lµ c¬ quan ®¹i diÖn cho c¸c c«ng chøng viªn
cña mçi tØnh; ®Æt d−íi Héi ®ång c«ng chøng quèc gia vµ cã quan hÖ phèi hîp
chÆt chÏ víi c¸c Së T− ph¸p c¸c tØnh.
ThÈm quyÒn cña tæ chøc tù qu¶n nghÒ c«ng chøng gåm:
- X©y dùng ®iÒu lÖ c«ng chøng vµ quy t¾c ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp cña
c«ng chøng viªn, tr×nh Bé T− ph¸p th«ng qua.
- H−íng dÉn nghiÖp vô c«ng chøng.
- Båi d−ìng ®Þnh kú, b¶o ®¶m n©ng cao nghiÖp vô cho c«ng chøng viªn.
- §Ò nghÞ Bé tr−ëng Bé T− ph¸p quyÕt ®Þnh ph©n bè c¸c phßng c«ng
chøng, c«ng chøng viªn theo vÞ trÝ ®Þa lý, mËt ®é d©n c− vµ nhu cÇu c«ng
chøng ë tõng ®Þa ph−¬ng, khu vùc.
110
- X©y dùng chÕ ®é thanh, kiÓm tra vµ tiÕn hµnh thanh, kiÓm tra ®Þnh kú
vµ ®ét xuÊt ®èi víi ho¹t ®éng cña c¸c phßng c«ng chøng vµ c«ng chøng viªn.
- Gi¶i quyÕt khiÕu n¹i cña c«ng chøng viªn ®èi víi quyÕt ®Þnh cña
tr−ëng phßng c«ng chøng.
- Xem xÐt, kû luËt ®èi víi c«ng chøng viªn vi ph¹m quy t¾c ®¹o ®øc
nghÒ nghiÖp, ®iÒu lÖ c«ng chøng.
- Cho ý kiÕn vÒ viÖc bæ nhiÖm, miÔn nhiÖm c«ng chøng viªn.
2.3.2.4. Tiªu chuÈn hãa, chuyªn nghiÖp hãa ®éi ngò c«ng chøng viªn
C«ng chøng lµ mét nghÒ liªn quan trùc tiÕp, th−êng xuyªn, liªn tôc
®Õn quyÒn vµ nghÜa vô d©n sù, lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n vµ c¸c tæ chøc
víi chøc n¨ng chÝnh lµ cung øng dÞch vô ®¶m b¶o an toµn ph¸p lý cho c«ng
d©n vµ c¸c tæ chøc trong c¸c giao dÞch d©n sù, kinh tÕ, th−¬ng m¹i. §ång thêi
c«ng chøng cßn cã chøc n¨ng hç trî Nhµ n−íc trong qu¶n lý nhµ n−íc vµ bæ
trî t− ph¸p. ChÝnh v× vËy, c«ng chøng viªn - chñ thÓ duy nhÊt cña ho¹t ®éng
c«ng chøng - cÇn ®−îc tiªu chuÈn hãa, chuyªn nghiÖp hãa ®Ó ®¶m b¶o chÊt
l−îng vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng, n©ng cao vai trß, vÞ thÕ c«ng chøng trong ®êi
sèng x· héi.
§iÒu 30 NghÞ ®Þnh 75/2000/N§-CP vÒ c«ng chøng, chøng thùc ®· cã
quy ®Þnh vÒ ®iÒu kiÖn, tiªu chuÈn bæ nhiÖm c«ng chøng viªn t−¬ng ®èi chÆt chÏ:
a- Lµ c«ng d©n ViÖt Nam, th−êng tró t¹i ViÖt Nam.
b- Cã b»ng cö nh©n luËt vµ chøng chØ tèt nghiÖp khãa ®µo t¹o nghÒ
c«ng chøng.
c- Cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt.
d- Cã thêi gian c«ng t¸c ph¸p luËt liªn tôc tõ 5 n¨m trë lªn, kÓ tõ khi
cã b»ng cö nh©n luËt; ®èi víi nh÷ng ng−êi ®· cã thêi gian c«ng t¸c ph¸p luËt
111
liªn tôc tõ 5 n¨m trë lªn tr−íc khi cã b»ng cö nh©n luËt, th× thêi gian c«ng t¸c
ph¸p luËt sau khi cã b»ng cö nh©n luËt Ýt nhÊt lµ 2 n¨m liªn tôc.
Tuy nhiªn, do c¬ chÕ ®µo t¹o vµ chÊt l−îng ®µo t¹o c¬ b¶n còng nh−
®µo t¹o nghÒ c«ng chøng thêi gian qua cßn nhiÒu bÊt cËp, do ®ã thùc chÊt chÊt
l−îng ®éi ngò c«ng chøng viªn ch−a thËt sù ®−îc chuÈn hãa.
§Ó chuÈn hãa ®éi ngò c«ng chøng viªn phï hîp víi ®iÒu kiÖn ViÖt
Nam vµ th«ng lÖ quèc tÕ cÇn b¸m s¸t ®Þnh h−íng cña §¶ng vÒ x©y dùng ®éi
ngò c¸n bé t− ph¸p vµ bæ trî t− ph¸p trong s¹ch, v÷ng m¹nh:
TiÕp tôc ®æi míi néi dung, ph−¬ng ph¸p ®µo t¹o cö nh©n luËt,
®µo t¹o c¸n bé nguån cña c¸c chøc danh t− ph¸p, bæ trî t− ph¸p; båi
d−ìng c¸n bé t− ph¸p, bæ trî t− ph¸p theo h−íng cËp nhËt c¸c kiÕn
thøc míi vÒ chÝnh trÞ, ph¸p luËt, kinh tÕ, x· héi, cã kü n¨ng nghÒ
nghiÖp vµ kiÕn thøc thùc tiÔn, cã phÈm chÊt ®¹o ®øc trong s¹ch, dòng
c¶m ®Êu tranh v× c«ng lý, b¶o vÖ ph¸p chÕ x· héi chñ nghÜa [29].
§¸p øng yªu cÇu trªn, ®Ó n©ng cao chÊt l−îng ®éi ngò c«ng chøng viªn
theo h−íng chuyªn nghiÖp hãa cÇn x©y dùng kÕ ho¹ch, chiÕn l−îc ®µo t¹o toµn
diÖn, ®¶m b¶o chÊt l−îng ®ång bé gi÷a ®µo t¹o c¬ b¶n, ®µo t¹o nghÒ vµ ®µo t¹o
l¹i, chó träng ®µo t¹o nguån c«ng chøng viªn vµ ®µo t¹o l¹i ®èi víi c«ng chøng
viªn. §èi víi c«ng t¸c ®µo t¹o nghÒ c«ng chøng cña Häc viÖn T− ph¸p, cÇn x©y
dùng ch−¬ng tr×nh, gi¸o tr×nh chuÈn vµ ®éi ngò gi¸o viªn chuyªn nghiÖp, giµu
kinh nghiÖm thùc tiÔn. §æi míi ph−¬ng ph¸p gi¶ng d¹y, kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn
gi÷a gi¶ng d¹y lý thuyÕt vµ thùc hµnh, chó träng rÌn luyÖn c¸c kü n¨ng nghÒ
nghiÖp. CÇn thiÕt ph¶i x©y dùng kÕ ho¹ch ®µo t¹o l¹i (tõ 3 ®Õn 5 n¨m mét lÇn)
vµ kÕ ho¹ch båi d−ìng, ®µo t¹o t¹i chç ®Þnh kú mçi n¨m mét lÇn (40 giê) ®èi
víi c«ng chøng viªn.
X©y dùng quy t¾c ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp cña c«ng chøng viªn ®ång thêi
®¶m b¶o c¸c nguyªn t¾c bæ nhiÖm c«ng chøng viªn víi c¸c ®iÒu kiÖn bæ
112
nhiÖm, quy tr×nh bæ nhiÖm chÆt chÏ. Quy ®Þnh chÕ ®é tËp sù hµnh nghÒ c«ng
chøng, ¸p dông chÕ ®é thi tuyÓn c«ng chøng viªn, chÕ ®é chøng chØ hµnh nghÒ
®èi víi c«ng chøng viªn.
T¨ng c−êng hîp t¸c quèc tÕ vÒ c«ng chøng, më réng giao l−u, tiÕp xóc
gi÷a c«ng chøng viªn ViÖt Nam víi c«ng chøng viªn c¸c n−íc. Th−êng xuyªn
trao ®æi, häc hái kinh nghiÖm, ®¶m b¶o sím n©ng tÇm c«ng chøng viªn ViÖt
Nam ngang tÇm c«ng chøng viªn khu vùc vµ quèc tÕ.
2.3.2.5. §Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn, phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p
luËt vÒ c«ng chøng víi c¸c h×nh thøc, ph−¬ng ph¸p, néi dung phï hîp
Tuyªn truyÒn, phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt vÒ c«ng chøng lµ cÇu nèi ®Ó
®−a ph¸p luËt c«ng chøng vµo cuéc sèng, gãp phÇn n©ng cao hiÖu lùc, hiÖu
qu¶ qu¶n lý nhµ n−íc ®ång thêi n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng chøng.
C«ng t¸c tuyªn truyÒn phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt vÒ c«ng chøng cã
vai trß to lín trong viÖc x©y dùng ý thøc ph¸p luËt trong nh©n d©n, t¨ng c−êng
hiÓu biÕt vÒ c«ng chøng, khuyÕn khÝch h×nh thµnh thãi quen sö dông c«ng
chøng nh− mét c«ng cô, biÖn ph¸p ®Ó tù b¶o vÖ khi tham gia c¸c giao dÞch d©n
sù, kinh tÕ, th−¬ng m¹i; n©ng cao d©n trÝ ph¸p lý, ý thøc ph¸p luËt vµ v¨n hãa
ph¸p luËt cña mäi c¸ nh©n, tæ chøc trong x· héi, gãp phÇn t¨ng c−êng trËt tù,
kû c−¬ng x· héi, phßng ngõa cã hiÖu qu¶ c¸c tranh chÊp vµ vi ph¹m ph¸p luËt
trong giao l−u d©n sù. §Æc biÖt, trong qu¸ tr×nh x· héi hãa c«ng chøng, lµm tèt
c«ng t¸c tuyªn truyÒn, phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt vÒ c«ng chøng cßn cã ý
nghÜa rÊt quan träng, gãp phÇn tõng b−íc kh¾c phôc t©m lý ngê vùc, thiÕu tin
t−ëng cña c«ng d©n, c¸c tæ chøc vµo hÖ thèng c«ng chøng t− nh©n.
Tuy nhiªn, cã thÓ nãi ®©y lµ "mÆt trËn" hÇu nh− bÞ bá ngá tõ tr−íc tíi
nay, t¹o nªn sù bÊt cËp trong nhËn thøc cña c¸c tÇng líp nh©n d©n vÒ c«ng
chøng, g©y nªn nh÷ng bÊt lîi kh«ng nhá vµ t¹o nªn mét "bøc tranh" kh«ng
mÊy s¸ng sña vÒ c«ng chøng ViÖt Nam. V× vËy, ®Ó thùc hiÖn x· héi hãa c«ng
113
chøng ë n−íc ta hiÖn nay, mét gi¶i ph¸p quan träng lµ ph¶i ®Èy m¹nh c«ng t¸c
t¸c tuyªn truyÒn phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt vÒ c«ng chøng trong tÊt c¶ c¸c
bé phËn nh©n d©n ®Æc biÖt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp, c¸c nhµ ®Çu t− ®Ó t¨ng
c−êng sù hiÓu biÕt vµ cã nhËn thøc ®óng vÒ c«ng chøng.
Sö dông vµ ph¸t huy cã hiÖu qu¶ c¸c h×nh thøc tuyªn truyÒn phï hîp
(nh− tuyªn truyÒn miÖng, tuyªn truyÒn qua c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i
chóng nh− b¸o chÝ, ph¸t thanh, truyÒn h×nh, ®Æc biÖt lµ hÖ thèng truyÒn thanh
c¬ së; tuyªn truyÒn b»ng chÝnh ho¹t ®éng t− vÊn, c«ng chøng cña c«ng chøng
viªn, ph¸t hµnh tê r¬i, tê gÊp...) víi c¸c néi dung ng¾n gän, thiÕt thùc, dÔ hiÓu,
dÔ nhí. Th«ng qua ®ã mäi th«ng tin vÒ c«ng chøng ®Æc biÖt lµ tr×nh tù, thñ tôc
c«ng chøng, quyÒn vµ nghÜa vô cña ng−êi yªu cÇu c«ng chøng vµ c«ng chøng
viªn, c¸c lo¹i phÝ, lÖ phÝ, ý nghÜa vai trß cña c«ng chøng ®èi víi ®êi sèng x·
héi... ®Õn ®−îc víi tõng ng−êi d©n, tõng céng ®ång d©n c−, tõng tæ chøc trong
x· héi. Cïng víi viÖc ®Èy m¹nh tuyªn truyÒn, phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt vÒ
c«ng chøng lµ n©ng cao chÊt l−îng ho¹t ®éng c«ng chøng, lµm cho c«ng
chøng thùc sù gãp phÇn quan träng ®¶m b¶o quyÒn tù do kinh doanh, tù do
hîp ®ång, tù do ®Þnh ®o¹t cña mäi c«ng d©n (chø kh«ng ph¶i lµ h¹n chÕ c¸c
quyÒn ®ã th«ng qua viÖc l¹m dông c¸c quy ®Þnh "hîp ®ång ph¶i ®−îc c«ng
chøng"). §ång thêi, c«ng chøng ph¶i trë thµnh chç dùa tin cËy cña c«ng d©n
khi tham gia giao l−u d©n sù, ®Ó c«ng d©n ngµy cµng tù nguyÖn ®Õn yªu cÇu
c«ng chøng nhiÒu h¬n vµ trë thµnh nhu cÇu kh«ng thÓ thiÕu cña chÝnh b¶n
th©n c«ng d©n chø kh«ng ph¶i do sù b¾t buéc cña ph¸p luËt.
2.3.2.6. X¸c ®Þnh lé tr×nh phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi ViÖt Nam
Mét sè yªu cÇu c¬ b¶n ®Æt ra ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh lé tr×nh x· héi
hãa c«ng chøng
- X¸c ®Þnh lé tr×nh x· héi hãa c«ng chøng ph¶i ®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan,
khoa häc, tr¸nh t− t−ëng nãng véi, chñ quan, duy ý chÝ, muèn ®èt ch¸y giai ®o¹n.
114
- X¸c ®Þnh lé tr×nh c«ng chøng ph¶i b¸m s¸t môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ -
x· héi vµ lé tr×nh c¶i c¸ch t− ph¸p ®Õn n¨m 2020 ®· ®−îc ®Ò ra trong c¸c nghÞ
quyÕt cña §¶ng.
- X¸c ®Þnh lé tr×nh x· héi hãa c«ng chøng ph¶i ®ång thêi võa mang
tÝnh bøt ph¸ trong c¶i c¸ch, võa kh«ng g©y hoang mang, mÊt æn ®Þnh x· héi
nãi chung, còng nh− hÖ thèng c«ng chøng nhµ n−íc nãi riªng.
C¸c giai ®o¹n cña lé tr×nh x· héi hãa c«ng chøng:
Giai ®o¹n 1: (tõ n¨m 2005 ®Õn 2010), thÝ ®iÓm, tiÕn tíi chuyÓn toµn bé
c¸c phßng c«ng chøng nhµ n−íc sang chÕ ®é tù trang tr¶i vÒ mÆt tµi chÝnh theo
NghÞ ®Þnh sè 10/2002/N§-CP, rµ so¸t, s¾p xÕp l¹i c¸c phßng c«ng chøng nhµ
n−íc. C¸c néi dung c¬ b¶n cña giai ®o¹n mét ®−îc x¸c ®Þnh:
TiÕn hµnh tæng kÕt thùc tiÔn vÒ c«ng chøng nhµ n−íc, ®¸nh gi¸ nhu
cÇu thùc chÊt vÒ c«ng chøng ë c¸c tØnh, thµnh phè trªn c¶ n−íc. §¸nh gi¸ tæng
thÓ chÊt l−îng, hiÖu qu¶ c«ng chøng, ®¸nh gi¸ ph©n lo¹i chÊt l−îng ®éi ngò
c«ng chøng viªn trªn toµn quèc. §ång thêi, ®¸nh gi¸ hiÖu lùc, hiÖu qu¶ qu¶n
lý nhµ n−íc, tr¸ch nhiÖm cña ngµnh, cÊp ®èi víi lÜnh vùc c«ng chøng ®Ó cã c¬
së ban hµnh Ph¸p lÖnh c«ng chøng.
Trªn c¬ së Ph¸p lÖnh c«ng chøng, thÝ ®iÓm chuyÓn mét sè phßng c«ng
chøng ë c¸c tØnh, thµnh phè lín cã nhu cÇu c«ng chøng cao, møc thu lÖ phÝ c«ng
chøng vµ phÝ dÞch vô ®¶m b¶o tù trang tr¶i sang chÕ ®é tù trang tr¶i, (lÊy thu
bï chi); tù chñ trong viÖc bè trÝ, s¾p xÕp, sö dông nh©n sù, ®¶m b¶o c¸c chÕ ®é,
chÝnh s¸ch theo quy ®Þnh cña Nhµ n−íc; x©y dùng chÕ ®é qu¶n lý gi¸m s¸t phï
hîp, chÆt chÏ; chó träng tæng kÕt, rót kinh nghiÖm. §Õn hÕt n¨m 2010, chuyÓn
toµn bé c¸c phßng c«ng chøng nhµ n−íc sang chÕ ®é tù trang tr¶i vÒ tµi chÝnh.
§ång thêi víi viÖc chuyÓn toµn bé c¸c phßng c«ng chøng nhµ n−íc
sang chÕ ®é tù trang tr¶i vÒ tµi chÝnh; c¨n cø vµo nhu cÇu c«ng chøng, hiÖu
qu¶ c«ng chøng, kh¶ n¨ng tù trang tr¶i, tiÕn hµnh s¾p xÕp l¹i c¸c phßng c«ng
115
chøng nhµ n−íc trªn ph¹m vi toµn quèc theo h−íng: ChØ duy tr× nh÷ng phßng
c«ng chøng nhµ n−íc ë nh÷ng n¬i cã nhu cÇu c«ng chøng cao, cã kh¶ n¨ng tù
trang tr¶i; tiÕn hµnh gi¶i thÓ c¸c phßng c«ng chøng kh«ng ®¸p øng nh÷ng yªu
cÇu trªn. §ång thêi, thµnh lËp c¸c chi nh¸nh c«ng chøng nhµ n−íc thuéc phßng
c«ng chøng nhµ n−íc t¹i c¸c huyÖn hoÆc khu vùc (liªn huyÖn); mçi chi nh¸nh
chØ cã mét c«ng chøng viªn vµ mét sè th− ký c«ng chøng (theo ®ã, khi thùc
hiÖn hµnh vi c«ng chøng, c«ng chøng viªn chØ sö dông con dÊu riªng cña c«ng
chøng viªn theo th«ng lÖ quèc tÕ mµ kh«ng sö dông con dÊu phßng c«ng
chøng nh− hiÖn nay).
ThÝ ®iÓm cho phÐp thµnh lËp mét sè v¨n phßng c«ng chøng t− nh©n t¹i
Thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ thµnh phè Hµ Néi
KhÈn tr−¬ng ®µo t¹o l¹i, båi d−ìng, n©ng cao nghiÖp vô cho ®éi ngò c«ng
chøng viªn theo h−íng chuyªn nghiÖp, ®ång thêi lµm tèt c«ng t¸c ®µo t¹o nguån
c«ng chøng viªn, n©ng cao chÊt l−îng ®µo t¹o; ®¶m b¶o nhu cÇu sö dông tr−íc
m¾t, ®ång thêi t¹o nguån c«ng chøng viªn ®Ó kÕ cËn, thay thÕ dÇn c¸c c«ng
chøng viªn ®Õn tuæi nghØ h−u hoÆc kh«ng muèn tiÕp tôc lµm nghÒ c«ng chøng.
§Õn n¨m 2010, s¾p xÕp song toµn bé c¸c phßng c«ng chøng nhµ n−íc
trªn toµn quèc; më réng m¹ng l−íi chi nh¸nh c«ng chøng, ®¶m b¶o cã mét hÖ
thèng c«ng chøng s¸t víi nhu cÇu cña x· héi, gi¶m ®¸ng kÓ g¸nh nÆng vÒ
ng©n s¸ch cho Nhµ n−íc, t¨ng kh¶ n¨ng thÝch øng cña c«ng chøng viªn trong
m«i tr−êng ho¹t ®éng ®éc lËp, chuyªn nghiÖp; tõng b−íc thay ®æi nhËn thøc
cña x· héi vÒ c«ng chøng ®ång thêi t¨ng c−êng sù gi¸m s¸t cña x· héi ®èi víi
ho¹t ®éng c«ng chøng.
Giai ®o¹n 2: (tõ n¨m 2010 ®Õn n¨m 2015), h×nh thµnh hÖ thèng v¨n
phßng c«ng chøng t− nh©n, hoµn thiÖn c¬ chÕ vµ tæ chøc qu¶n lý c«ng chøng,
hoµn thiÖn thÓ chÕ c«ng chøng (ban hµnh LuËt Hµnh nghÒ c«ng chøng). C¸c
néi dung c¬ b¶n:
116
Tõng b−íc nh©n réng, h×nh thµnh hÖ thèng v¨n phßng c«ng chøng t−
nh©n song song tån t¹i bªn c¹nh hÖ thèng phßng c«ng chøng nhµ n−íc vµ c¸c chi
nh¸nh c«ng chøng nhµ n−íc ®· cã tõ tr−íc n¨m 2010.
Cã chÝnh s¸ch phï hîp khuyÕn khÝch c¸c phßng c«ng chøng nhµ n−íc,
chi nh¸nh c«ng chøng nhµ n−íc chuyÓn ®æi thµnh v¨n phßng c«ng chøng t− nh©n;
c¸c c«ng chøng viªn nhµ n−íc chuyÓn sang hµnh nghÒ c«ng chøng tù do. §ång
thêi, ®¶m b¶o chÝnh s¸ch ®èi víi c¸c c«ng chøng viªn nhµ n−íc kh«ng muèn
hoÆc kh«ng cã kh¶ n¨ng tiÕp tôc hµnh nghÒ c«ng chøng trong ®iÒu kiÖn míi.
Thµnh lËp tæ chøc tù qu¶n nghÒ c«ng chøng; thùc hiÖn qu¶n lý c«ng
chøng theo hai kªnh: qu¶n lý nhµ n−íc vµ tù qu¶n. §ång thêi, lËp quü b¶o
hiÓm nghÒ nghiÖp cña c«ng chøng viªn.
TiÕn hµnh tæng kÕt thi hµnh Ph¸p lÖnh c«ng chøng, ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh
chuyÓn ®æi m« h×nh tæ chøc ho¹t ®éng c«ng chøng, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña
v¨n phßng c«ng chøng t− nh©n, hiÖu lùc, hiÖu qu¶ qu¶n lý ®èi víi lÜnh vùc
c«ng chøng.
Ban hµnh LuËt Hµnh nghÒ c«ng chøng, ®¶m b¶o gãp phÇn tÝch cùc
trong viÖc t¹o m«i tr−êng ph¸p lý æn ®Þnh, minh b¹ch, thuËn lîi phôc vô ph¸t
triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n−íc, chñ ®éng héi nhËp quèc tÕ nãi chung vµ ph¸t
triÓn nghÒ c«ng chøng ë ViÖt Nam nãi riªng.
Giai ®o¹n 3: (tõ n¨m 2015 ®Õn n¨m 2020), hoµn thµnh viÖc chuyÓn ®æi
m« h×nh tæ chøc c«ng chøng tõ c«ng chøng nhµ n−íc sang c«ng chøng tù do víi
c¸c h×nh thøc ho¹t ®éng phï hîp (V¨n phßng c«ng chøng cña mét c«ng chøng
viªn hoÆc c«ng ty d©n sù nghÒ nghiÖp mµ c¸c c«ng chøng viªn lµ c¸c cæ ®«ng).
KÕt luËn ch−¬ng 2
C«ng chøng ViÖt Nam ra ®êi t−¬ng ®èi muén so víi c¸c quèc gia kh¸c
trªn thÕ giíi vµ chÞu ¶nh h−ëng s©u s¾c cña hÖ thèng c«ng chøng Collectiviste,
®Æc biÖt lµ c«ng chøng Liªn X« vµ c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa cò ë §«ng ¢u.
117
Trong giai ®o¹n ®Çu cña qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ, c«ng chøng
nhµ n−íc ®· ®¹t ®−îc nh÷ng kÕt qu¶ quan träng vµ ®ãng vai trß tÝch cùc trong
®¶m b¶o an toµn ph¸p lý cho c¸c hîp ®ång, giao dÞch; b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých
hîp ph¸p cho c¸c chñ thÓ tham gia giao dÞch d©n sù, kinh tÕ, th−¬ng m¹i, lµm
lµnh m¹nh hãa c¸c quan hÖ d©n sù, gãp phÇn æn ®Þnh trËt tù x· héi, thóc ®Èy
kinh tÕ, x· héi ph¸t triÓn.
Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ quan träng trªn, c«ng chøng nhµ n−íc ë n−íc
ta ngµy cµng béc lé nh÷ng h¹n chÕ, bÊt cËp g©y ¶nh h−ëng kh«ng nhá tíi kÕt
qu¶, hiÖu qu¶ c«ng chøng còng nh− vai trß c«ng chøng trong ®êi sèng x· héi;
®iÒu nµy thÓ hiÖn sù kh«ng cßn phï hîp cña m« h×nh c«ng chøng nhµ n−íc ë
n−íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay.
Tr−íc c¸c yªu cÇu cña kinh tÕ thÞ tr−êng, c¶i c¸ch hµnh chÝnh, c¶i c¸ch
t− ph¸p, x©y dùng Nhµ n−íc ph¸p quyÒn cña d©n, do d©n, v× d©n vµ héi nhËp
quèc tÕ, x· héi hãa c«ng chøng ë ViÖt Nam lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan.
Trªn c¬ së c¸c quan ®iÓm cña §¶ng vÒ x· héi hãa c«ng chøng, ch−¬ng 2
cña luËn v¨n ®· ®Ò xuÊt c¸c quan ®iÓm, gi¶i ph¸p x· héi hãa c«ng chøng ®¶m
b¶o ®−a chñ tr−¬ng x· héi hãa c«ng chøng cña §¶ng vµ Nhµ n−íc ta ®i vµo
cuéc sèng.
118
KÕt luËn
X· héi hãa dÞch vô c«ng, trong ®ã cã x· héi hãa c«ng chøng lµ yªu
cÇu cÊp thiÕt, ®ång thêi lµ mét gi¶i ph¸p quan träng trong qu¸ tr×nh c¶i c¸ch tæ
chøc, ho¹t ®éng, hoµn thiÖn bé m¸y nhµ n−íc ë ViÖt Nam hiÖn nay.
Víi ®Ò tµi "X· héi hãa c«ng chøng ë ViÖt Nam hiÖn nay", luËn v¨n ®·
lµm s¸ng tá c¸c luËn ®iÓm sau:
1. B¶n chÊt c«ng chøng lµ mét ho¹t ®éng x· héi - nghÒ nghiÖp mang
tÝnh dÞch vô c«ng, kh«ng mang ®Æc tr−ng quyÒn lùc nhµ n−íc.
2. Cung øng dÞch vô c«ng lµ mét chøc n¨ng cña Nhµ n−íc, chøc n¨ng
phôc vô. DÞch vô c«ng cã thÓ vµ cÇn ph¶i x· héi hãa nh»m hoµn thiÖn bé m¸y
nhµ n−íc theo h−íng tinh gi¶n, gän nhÑ, n©ng cao hiÖu lùc, hiÖu qu¶ bé m¸y
nhµ n−íc, gi¶i phãng Nhµ n−íc khái nh÷ng ho¹t ®éng cã thÓ giao cho khu vùc
t− nh©n, ®Ó Nhµ n−íc tËp trung vµo thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý vÜ m« mäi
mÆt ®êi sèng x· héi, ®¶m b¶o sù bÒn v÷ng vµ n©ng cao søc c¹nh tranh cña nÒn
kinh tÕ trong ®iÒu kiÖn toµn cÇu hãa vµ héi nhËp quèc tÕ.
3. Lµ ho¹t ®éng mang b¶n chÊt dÞch vô c«ng, kh«ng mang ®Æc tr−ng
quyÒn lùc nhµ n−íc, x· héi hãa c«ng chøng nhµ n−íc ë c¸c n−íc cã nÒn kinh
tÕ chuyÓn ®æi lµ tÊt yÕu kh¸ch quan.
4. Víi nh÷ng h¹n chÕ, bÊt cËp cña c«ng chøng nhµ n−íc ë ViÖt Nam
hiÖn nay, tr−íc c¸c yªu cÇu cña kinh tÕ thÞ tr−êng ®Þnh h−íng x· héi chñ
nghÜa, cña c¶i c¸ch hµnh chÝnh, c¶i c¸ch t− ph¸p, x©y dùng Nhµ n−íc ph¸p
quyÒn vµ héi nhËp quèc tÕ, x· héi hãa c«ng chøng ë ViÖt Nam lµ tÊt yÕu vµ
®ang lµ yªu cÇu cÊp b¸ch hiÖn nay. Chñ tr−¬ng x· héi hãa c«ng chøng cña
§¶ng vµ Nhµ n−íc ta lµ hoµn toµn ®óng ®¾n, phï hîp.
5. §Ó thùc hiÖn thµnh c«ng x· héi hãa c«ng chøng ë ViÖt Nam, cÇn
dùa trªn hÖ c¸c quan ®iÓm ®−îc x©y dùng mét c¸ch kh¸ch quan, toµn diÖn, cô
119
thÓ vµ cã c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé, mang tÝnh chiÕn l−îc, phï hîp víi ®iÒu kiÖn
cô thÓ ë ViÖt Nam. §ã lµ ba quan ®iÓm:
- X· héi hãa c«ng chøng ph¶i ®−îc tiÕn hµnh trªn c¬ së x¸c ®Þnh ph¹m
vi, néi dung vµ b−íc ®i phï hîp víi ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. héi
nhËp quèc tÕ vµ khu vùc.
- X· héi hãa c«ng chøng ph¶i ®Æt trong néi dung tæng thÓ c¶i c¸ch hµnh
chÝnh, c¶i c¸ch t− ph¸p, x©y dùng Nhµ n−íc ph¸p quyÒn cña d©n, do d©n, v× d©n.
- T¨ng c−êng sù l·nh ®¹o cña §¶ng, qu¶n lý cña Nhµ n−íc, ph¸t huy
vai trß tù qu¶n cña tæ chøc x· héi nghÒ nghiÖp.
Vµ s¸u gi¶i ph¸p:
- §æi míi nhËn thøc vÒ b¶n chÊt, vai trß c«ng chøng.
- Hoµn thiÖn ph¸p luËt c«ng chøng theo h−íng x· héi hãa, ®ång thêi
hoµn thiÖn c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt liªn quan ®Õn c«ng chøng.
- Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý c«ng chøng.
- Tiªu chuÈn hãa, chuyªn nghiÖp hãa ®éi ngò c«ng chøng viªn.
- §Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn, phæ biÕn gi¸o dôc ph¸p luËt vÒ
c«ng chøng.
- X¸c ®Þnh lé tr×nh phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi ViÖt Nam.
120
nh÷ng c«ng tr×nh liªn quan ®Õn luËn v¨n
®· ®−îc c«ng bè
1. Lª ThÞ Ph−¬ng Hoa (2005), "ThuËt ng÷ "c«ng chøng nhµ n−íc" trong Dù
th¶o Bé luËt D©n sù (söa ®æi)", D©n chñ vµ ph¸p luËt, (4), tr. 6-7.
2. Lª ThÞ Ph−¬ng Hoa (2005), "C«ng chøng vµ x· héi hãa c«ng chøng ë ViÖt
Nam", Nghiªn cøu lËp ph¸p, 8(57), tr. 33-40.
3. Lª ThÞ Ph−¬ng Hoa (2005), "Gãp ý Dù th¶o Bé luËt D©n sù (söa ®æi): VÒ
vÊn ®Ò c«ng chøng", Kû yÕu héi th¶o khoa häc: Gãp ý dù th¶o Bé luËt D©n
sù (söa ®æi), Khoa Nhµ n−íc vµ ph¸p luËt vµ Chi héi LuËt gia - Häc viÖn
ChÝnh trÞ Quèc gia Hå ChÝ Minh tæ chøc.
4. Lª ThÞ Ph−¬ng Hoa (2005), "C«ng chøng nhµ n−íc trong sù nghiÖp ®æi
míi ë ViÖt Nam", Héi th¶o khoa häc: 60 n¨m x©y dùng nhµ n−íc cña d©n,
do d©n, v× d©n - nh÷ng thµnh tùu, kinh nghiÖm ®æi míi, ViÖn Nhµ n−íc vµ
ph¸p luËt - Häc viÖn ChÝnh trÞ Quèc gia Hå ChÝ Minh tæ chøc.
121
danh môc tµi liÖu tham kh¶o
1. Lª Träng ¢n (2004), "D©n chñ vµ ph¸t huy d©n chñ cña nh©n d©n trong
sù nghiÖp ®æi míi", T¹p chÝ Céng s¶n, (24), tr. 27-31.
2. Ban chØ ®¹o liªn ngµnh ®Ò ¸n ®¸nh gi¸ nhu cÇu ph¸t triÓn khung ph¸p
luËt ViÖt Nam ®Õn 2010, Hµ Néi, 5/2002.
3. Bé luËt D©n sù cña n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam (1995).
4. Bé luËt D©n sù cña n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam (2005).
5. Bé luËt Hµng h¶i ViÖt Nam (1990).
6. Bé luËt Tè tông d©n sù (2004).
7. Bé Tµi chÝnh - Bé T− ph¸p (2001), Th«ng t− liªn bé sè 93/2001/TTLT/BTC-BTP
ngµy 21/11 h−íng dÉn vÒ lÖ phÝ c«ng chøng, Hµ Néi
8. Bé T− ph¸p (1987), Th«ng t− sè 574/QLTPK ngµy 10/10 vÒ c«ng t¸c
c«ng chøng nhµ n−íc, Hµ Néi.
9. Bé T− ph¸p (1987), Th«ng t− sè 858/QLTPK ngµy 15/10 vÒ h−íng dÉn
thùc hiÖn c¸c viÖc c«ng chøng, Hµ Néi.
10. Bé T− ph¸p (2001), Th«ng t− sè 03/2001/TP-CC ngµy 14/3 h−íng dÉn thi
hµnh NghÞ ®Þnh 75/2000/N§-CP vÒ c«ng chøng, chøng thùc, Hµ Néi.
11. Bé T− ph¸p - Bé Néi vô (2005), Th«ng t− liªn bé sè 04/2005/TTLT/TP-NV
ngµy 05/5 h−íng dÉn vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ tæ chøc
c¸c c¬ quan chuyªn m«n gióp ñy ban nh©n d©n qu¶n lý nhµ n−íc
vÒ c«ng t¸c t− ph¸p ë ®Þa ph−¬ng, Hµ Néi.
12. ChÝnh phñ (1994), NghÞ quyÕt sè 38/CP ngµy 04/5 vÒ c¶i c¸ch mét b−íc
thñ tôc hµnh chÝnh, Hµ Néi.
13. ChÝnh phñ (1996), NghÞ ®Þnh sè 31/CP ngµy 18/5 vÒ tæ chøc vµ ho¹t
®éng c«ng chøng nhµ n−íc, Hµ Néi.
14. ChÝnh phñ (2000), NghÞ ®Þnh sè 75/2000/N§-CP ngµy 08/12 vÒ c«ng
chøng, chøng thùc, Hµ Néi.
122
15. ChÝnh phñ (2001), ChØ thÞ sè 01/2001/CT-TTg ngµy 05/3 cña Thñ t−íng
ChÝnh phñ vÒ viÖc triÓn khai thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 75/2000/N§-CP,
Hµ Néi.
16. ChÝnh phñ (2001), QuyÕt ®Þnh sè 192/2001/Q§-TTg ngµy 17/12 cña Thñ
t−íng ChÝnh phñ vÒ më réng kho¸n biªn chÕ vµ kinh phÝ hµnh chÝnh
®èi víi c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n−íc, Hµ Néi.
17. ChÝnh phñ (2002), NghÞ ®Þnh sè 10/2002/N§-CP ngµy 16/01 vÒ chÕ ®é
tµi chÝnh ¸p dông cho ®¬n vÞ sù nghiÖp cã thu, Hµ Néi.
18. ChÝnh phñ (2002), ChØ thÞ sè 10/2002/CT-TTg ngµy 19/3 cña Thñ t−íng
ChÝnh phñ vÒ viÖc triÓn khai NghÞ quyÕt 08/NQ-TW cña Bé ChÝnh
trÞ, Hµ Néi.
19. ChÝnh phñ (2004), NghÞ ®Þnh sè 181/2004/N§-CP ngµy 29/10 vÒ h−íng
dÉn thi hµnh LuËt §Êt ®ai 2003, Hµ Néi.
20. Ng« C−êng (2003), "Gi¸ trÞ v¨n b¶n c«ng chøng trong tè tông cña tßa ¸n",
Héi th¶o khoa häc: §æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng c«ng chøng trong
®iÒu kiÖn c¶i c¸ch hµnh chÝnh ë ViÖt Nam, Bé T− ph¸p, Hµ Néi.
21. Dù th¶o Ph¸p lÖnh c«ng chøng (th¸ng 8/2005).
22. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1987), V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc
lÇn thø VI, Nxb Sù thËt, Hµ Néi.
23. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1995), V¨n kiÖn Héi nghÞ lÇn thø 8 Ban ChÊp
hµnh Trung −¬ng khãa VII, Hµ Néi.
24. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1997), V¨n kiÖn Héi nghÞ lÇn thø 3 Ban ChÊp
hµnh Trung −¬ng khãa VIII, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
25. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1999), V¨n kiÖn Héi nghÞ lÇn thø 7 Ban ChÊp
hµnh Trung −¬ng khãa VIII, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
26. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (2001), V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc
lÇn thø IX, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
123
27. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (2002), NghÞ quyÕt sè 08/NQ-TW ngµy 02/01
cña Bé ChÝnh trÞ vÒ mét sè nhiÖm vô träng t©m c«ng t¸c t− ph¸p
trong thêi gian tíi, Hµ Néi.
28. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (2005), NghÞ quyÕt sè 48/NQ-TW ngµy 24/5
cña Bé ChÝnh trÞ vÒ chiÕn l−îc x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p
luËt ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010, ®Þnh h−íng ®Õn n¨m 2020, Hµ Néi.
29. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (2005), NghÞ quyÕt sè 49/NQ-TW ngµy 02/6 cña
Bé ChÝnh trÞ vÒ chiÕn l−îc c¶i c¸ch t− ph¸p ®Õn n¨m 2020, Hµ Néi.
30. TrÇn Ngäc §−êng (2004), X©y dùng m« h×nh tæ chøc, ph−¬ng thøc ho¹t
®éng cña Quèc héi vµ ChÝnh phñ trong Nhµ n−íc ph¸p quyÒn x·
héi chñ nghÜa cña d©n, do d©n vµ v× d©n ë n−íc ta, B¸o c¸o tæng
quan ®Ò tµi khoa häc cÊp Nhµ n−íc KX04.04, Hµ Néi.
31. Hoµng V¨n H¶o (2003), "VÊn ®Ò d©n chñ vµ c¸c ®Æc tr−ng cña m« h×nh
tæng thÓ Nhµ n−íc ph¸p quyÒn x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam", Nhµ
n−íc vµ ph¸p luËt, (2), tr. 14-19.
32. Bïi §×nh HiÖn (2003), "Mét sè gi¶i ph¸p ®æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng
c«ng chøng t¹i thµnh phè H¶i Phßng", Héi th¶o khoa häc: §æi míi
tæ chøc vµ ho¹t ®éng c«ng chøng trong ®iÒu kiÖn c¶i c¸ch hµnh
chÝnh ë ViÖt Nam, Bé T− ph¸p, Hµ Néi.
33. NguyÔn Ngäc HiÕn (Chñ biªn) (2001), C¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy c¶i c¸ch
hµnh chÝnh ë ViÖt Nam, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
34. NguyÔn Ngäc HiÕn (Chñ biªn) (2002), Vai trß cña Nhµ n−íc trong cung
øng dÞch vô c«ng - nhËn thøc, thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p, Nxb V¨n hãa
th«ng tin, Hµ Néi.
35. Héi ®ång Bé tr−ëng (1981), NghÞ ®Þnh sè 143/H§BT ngµy 22/11 vÒ chøc
n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ tæ chøc Bé T− ph¸p, Hµ Néi.
36. Héi ®ång Bé tr−ëng (1989), QuyÕt ®Þnh sè 90/H§BT ngµy 19/7 vÒ con
dÊu cña Phßng c«ng chøng nhµ n−íc, Hµ Néi.
124
37. Héi ®ång Bé tr−ëng (1991) NghÞ ®Þnh sè 45/H§BT ngµy 27/2 vÒ tæ chøc vµ
ho¹t ®éng c«ng chøng nhµ n−íc, Hµ Néi.
38. Lª ThÞ Kim Hoa (2003), Hoµn thiÖn ph¸p luËt vÒ c«ng chøng ë ViÖt Nam
hiÖn nay, LuËn v¨n th¹c sÜ LuËt häc, Häc viÖn ChÝnh trÞ Quèc gia
Hå ChÝ Minh, Hµ Néi.
39. NguyÔn V¨n Hîi (2003), "Thùc tiÔn thùc hiÖn thÝ ®iÓm tù trang tr¶i vÒ tµi
chÝnh cña Phßng c«ng chøng sè 1 tØnh Th¸i B×nh", Héi th¶o khoa
häc: §æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng c«ng chøng trong ®iÒu kiÖn c¶i
c¸ch hµnh chÝnh ë ViÖt Nam, Bé T− ph¸p, Hµ Néi.
40. TrÇn ThÞ Quang Hång (2000), X· héi hãa c¸c ho¹t ®éng bæ trî t− ph¸p,
LuËn v¨n th¹c sÜ LuËt häc, Tr−êng §¹i häc LuËt Hµ Néi.
41. Lª Kh¶ (2003), "Mét sè ý kiÕn vÒ ®æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c¬
quan c«ng chøng", B¸o Ph¸p luËt, sè ra ngµy 18/02.
42. §Æng V¨n Khanh (2000), Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn trong viÖc
x¸c ®Þnh ph¹m vi, néi dung, hµnh vi c«ng chøng vµ gi¸ trÞ ph¸p lý cña
v¨n b¶n c«ng chøng ë n−íc ta hiÖn nay, LuËn ¸n TiÕn sÜ LuËt häc,
ViÖn Nhµ n−íc vµ ph¸p luËt, Hµ Néi.
43. §Æng V¨n Khanh (2003), "M« h×nh dÞch vô c«ng trong ho¹t ®éng c«ng chøng
trªn ®Þa bµn thµnh phè Hµ Néi, thùc tr¹ng vµ nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra",
Héi th¶o khoa häc: §æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng c«ng chøng trong
®iÒu kiÖn c¶i c¸ch hµnh chÝnh ë ViÖt Nam, Bé T− ph¸p, Hµ Néi.
44. D−¬ng Kh¸nh (2002), Tæ chøc vµ ho¹t ®éng c«ng chøng nhµ n−íc ë n−íc
ta hiÖn nay, LuËn ¸n tiÕn sÜ LuËt häc, ViÖn Nhµ n−íc vµ ph¸p luËt,
Hµ Néi.
45. D−¬ng Kh¸nh (2004), "Mét sè vÊn ®Ò cÇn ®−îc nghiªn cøu trong qu¸ tr×nh
x©y dùng Ph¸p lÖnh c«ng chøng", D©n chñ vµ ph¸p luËt, (12), tr.19-22.
46. Khoa Nhµ n−íc vµ Ph¸p luËt - Häc viÖn ChÝnh trÞ Quèc gia Hå ChÝ Minh,
Tµi liÖu häc tËp vµ nghiªn cøu m«n häc lý luËn chung vÒ Nhµ n−íc
vµ ph¸p luËt, tËp 1, Nxb Lý luËn chÝnh trÞ, Hµ Néi.
125
47. V.I. Lªnin (1976), Toµn tËp, tËp 30, Nxb TiÕn bé, Matxc¬va.
48. Ph¹m V¨n Lîi (2004), "C«ng chøng, chøng thùc ë ViÖt Nam, thùc tr¹ng
vµ ®Þnh h−íng ph¸t triÓn", D©n chñ vµ ph¸p luËt, (7), tr. 16-20
49. LuËt §Êt ®ai (2003).
50. LuËt th−¬ng m¹i (2005).
51. LuËt Tæ chøc Héi ®ång nh©n d©n vµ ñy ban nh©n d©n (2003).
52. LuËt vÒ hÖ thèng c«ng chøng nhµ n−íc, ngµy 19/7/1973 cña Liªn X«.
53. TrÇn §øc L−¬ng (2005), "TiÕp tôc ®Èy m¹nh nghiªn cøu lý luËn, tæng kÕt
thùc tiÔn, nh»m lµm s¸ng tá h¬n nhËn thøc vÒ chñ nghÜa x· héi vµ con
®−êng ®i lªn chñ nghÜa x· héi ë n−íc ta", T¹p chÝ Céng s¶n, (2), tr. 3-10.
54. U«ng Chu L−u (Chñ nhiÖm), C¶i c¸ch t− ph¸p trong ®iÒu kiÖn x©y dùng
Nhµ n−íc ph¸p quyÒn x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam cña nh©n d©n, do
nh©n d©n, v× nh©n d©n, §Ò tµi khoa häc cÊp Nhµ n−íc KX 04-06,
Bé T− ph¸p, Hµ Néi.
55. C. M¸c - Ph. ¡ngghen (1994), Toµn tËp, tËp 20, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia,
Hµ Néi.
56. Lª Chi Mai (Chñ biªn) (2002), ChuyÓn giao dÞch vô c«ng cho c¸c c¬ së
ngoµi Nhµ n−íc, vÊn ®Ò vµ gi¶i ph¸p, Nxb Lao ®éng x· héi, Hµ Néi.
57. Hå ChÝ Minh (1985), Toµn tËp, tËp 5, Nxb Sù thËt, Hµ Néi.
58. Monqtesquieu (1996), Tinh thÇn ph¸p luËt, Nxb Gi¸o dôc, Hµ Néi.
59. Mét sè v¨n b¶n vÒ ch−¬ng tr×nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh, tinh gi¶n biªn chÕ
trong bé m¸y nhµ n−íc (2002), Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
60. Lª H÷u NghÜa (2004), "B¸o c¸o ®Ò dÉn Héi th¶o khoa häc - thùc tiÔn:
Ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ë ViÖt Nam hiÖn nay, thùc
tr¹ng vµ gi¶i ph¸p", T¹p chÝ Céng s¶n, (6), tr. 31-37.
61. Nhµ Ph¸p luËt ViÖt - Ph¸p (2005), Tµi liÖu héi th¶o quy chÕ nghÒ c«ng
chøng vµ ph−¬ng h−íng x©y dùng Ph¸p lÖnh c«ng chøng, Hµ Néi.
126
62. L−¬ng Ninh (Chñ biªn) (2003), LÞch sö thÕ giíi cæ ®¹i, Nxb Gi¸o dôc,
Hµ Néi.
63. Ph¸p lÖnh hîp ®ång kinh tÕ (29/9/1989).
64. Ph¸p lÖnh l·nh sù (24/12/1990).
65. Phßng c«ng chøng sè 3 Hµ Néi (6/2005), Tæng hîp kÕt qu¶ ho¹t ®éng
c«ng chøng 4 n¨m (2001 - 2004), Hµ Néi.
66. Phßng c«ng chøng sè 1 H¶i D−¬ng (6/2005), Tæng hîp kÕt qu¶ ho¹t ®éng
c«ng chøng 4 n¨m (2001 - 2004), H¶i D−¬ng.
67. Phßng c«ng chøng sè 3 H¶i Phßng (6/2005), Tæng hîp kÕt qu¶ ho¹t ®éng
c«ng chøng 4 n¨m (2001 - 2004), H¶i Phßng.
68. Phßng c«ng chøng sè 1 Thµnh phè Hå ChÝ Minh (6/2005), Tæng hîp kÕt
qu¶ ho¹t ®éng c«ng chøng 4 n¨m (2001 - 2004), Thµnh phè Hå
ChÝ Minh.
69. Phßng c«ng chøng sè 1 VÜnh Phóc (8/2005), B¸o c¸o tæng kÕt 5 n¨m
NghÞ ®Þnh 75/2000/N§-CP cña ChÝnh phñ vÒ c«ng chøng, chøng
thùc, VÜnh Phóc.
70. Phßng c«ng chøng sè 1 VÜnh Phóc (2005), B¶ng tæng hîp kÕt qu¶ ho¹t
®éng c«ng chøng 4 n¨m (2001 - 2004), VÜnh Phóc.
71. Phßng c«ng chøng sè 2 VÜnh Phóc (2003), B¸o c¸o s¬ kÕt 2 n¨m thùc
hiÖn NghÞ ®Þnh sè 75/2000/N§-CP vÒ c«ng chøng, chøng thùc
(2001 - 2003), VÜnh Phóc.
72. Phßng c«ng chøng sè 2 VÜnh Phóc (8/2005), B¸o c¸o tæng kÕt 5 n¨m NghÞ
®Þnh 75/2000/N§-CP cña ChÝnh phñ vÒ c«ng chøng, chøng thùc,
VÜnh Phóc.
73. Ph¹m Xu©n Ph−¬ng (2003), "M« h×nh c«ng chøng l−u ®éng trong ®iÒu
kiÖn c«ng chøng chøng thùc hiÖn nay trªn ®Þa bµn Hµ Néi", Héi
th¶o khoa häc: §æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng c«ng chøng trong ®iÒu
kiÖn c«ng chøng chøng thùc ë Hµ Néi, Bé T− ph¸p, Hµ Néi.
127
74. §inh ThÞ Mai Ph−¬ng (2005), Thèng nhÊt LuËt hîp ®ång ë ViÖt Nam,
Nxb T− ph¸p, Hµ Néi.
75. Hoµng ThÞ Kim QuÕ (2003), "Vai trß cña Nhµ n−íc vµ vÊn ®Ò dÞch vô
c«ng ë n−íc ta hiÖn nay", Nhµ n−íc vµ ph¸p luËt, (2), tr. 20-24.
76. S¾c lÖnh sè 59/SL ngµy 15/11/1945 vÒ Ên ®Þnh thÓ lÖ viÖc thÞ thùc c¸c
giÊy tê cña Chñ tÞch ChÝnh phñ l©m thêi ViÖt Nam d©n chñ céng hßa.
77. S¾c lÖnh sè 85/SL ngµy 29/02/1952 ban hµnh thÓ lÖ tr−íc b¹ vÒ c¸c viÖc
mua b¸n, cho vµ ®æi nhµ cöa, ruéng ®Êt cña Chñ tÞch n−íc ViÖt
Nam d©n chñ céng hßa.
78. Së T− ph¸p Hµ Néi (2002), B¸o c¸o 20 n¨m x©y dùng vµ tr−ëng thµnh
cña ngµnh t− ph¸p Thñ ®« (10/11/1982 - 10/11/2002), Hµ Néi.
79. Së T− ph¸p VÜnh Phóc (2005), KÕt qu¶ kh¶o s¸t c«ng t¸c c«ng chøng,
chøng thùc trªn ®Þa bµn tØnh VÜnh Phóc, VÜnh Phóc.
80. §inh Dòng Sü (2003), "Mét sè vÊn ®Ò vÒ ®æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng
c«ng chøng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ë ViÖt Nam", Héi th¶o khoa
häc: §æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng c«ng chøng trong ®iÒu kiÖn c¶i
c¸ch hµnh chÝnh ë ViÖt Nam, Bé T− ph¸p, Hµ Néi.
81. NguyÔn V¨n Tam (2005), "Tin vÒ ho¹t ®éng 6 th¸ng ®Çu n¨m 2005 cña
Phßng c«ng chøng sè 1 tØnh Trµ Vinh", B¸o ph¸p luËt ViÖt Nam,
(158), ngµy 04/7.
82. Ph¹m Hång Th¸i (2004), "Bµn vÒ x· héi c«ng d©n", D©n chñ vµ ph¸p
luËt, (11), tr. 6-11.
83. D−¬ng §×nh Thµnh (2003), "ChÕ ®é tù trang tr¶i vÒ tµi chÝnh trong tæ
chøc vµ ho¹t ®éng cña Phßng c«ng chøng - mét sè vÊn ®Ò ®Æt ra",
Héi th¶o khoa häc: §æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng c«ng chøng trong
®iÒu kiÖn c¶i c¸ch hµnh chÝnh ë ViÖt Nam, Bé T− ph¸p, Hµ Néi.
84. D−¬ng §×nh Thµnh (2004), "TiÕp tôc ®æi míi ho¹t ®éng c«ng chøng ë
n−íc ta", D©n chñ vµ ph¸p luËt, (11), tr. 28-30.
128
85. Chu V¨n Thµnh (Chñ biªn) (2004), DÞch vô c«ng vµ x· héi hãa dÞch vô
c«ng - mét sè vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia,
Hµ Néi.
86. TrÇn ThÊt (2003), "X· héi hãa ho¹t ®éng c«ng chøng mét sè vÊn ®Ò lý
luËn vµ thùc tiÔn", Héi th¶o khoa häc: §æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng
c«ng chøng trong ®iÒu kiÖn c¶i c¸ch hµnh chÝnh ë ViÖt Nam, Bé T−
ph¸p, Hµ Néi.
87. TrÇn ThÊt (2004), "C«ng chøng, chøng thùc trong ®iÒu kiÖn c¶i c¸ch hµnh
chÝnh vµ c¶i c¸ch t− ph¸p", D©n chñ vµ ph¸p luËt, (6), tr. 2-3.
88. Lª Minh Th«ng (2000), "Hoµn thiÖn c¬ chÕ ph¸p lý b¶o ®¶m quyÒn con
ng−êi ë n−íc ta", Nhµ n−íc vµ ph¸p luËt, (8), tr. 3-15.
89. Lª Minh Th«ng (2001), "§Èy m¹nh c¶i c¸ch tæ chøc bé m¸y nhµ n−íc
®¸p øng c¸c yªu cÇu ph¸t triÓn ®Êt n−íc trong thÕ kû míi", Nhµ
n−íc vµ ph¸p luËt, (1), tr. 4-13.
90. NguyÔn V¨n Toµn (2004), C«ng chøng ViÖt Nam trong nÒn kinh tÕ thÞ
tr−êng theo m« h×nh c«ng chøng Latinh, LuËn v¨n th¹c sÜ, b¶o vÖ t¹i
Céng hßa Ph¸p.
91. Lª Tµi TriÓn - (Chñ biªn) (1971), NhiÖm vô cña c«ng tè viÖn, Sµi Gßn.
92. Tr−êng §¹i häc LuËt Hµ Néi (2003), Gi¸o tr×nh Lý luËn Nhµ n−íc vµ
ph¸p luËt, Nxb C«ng an nh©n d©n, Hµ Néi.
93. NguyÔn V¨n Tu©n (2004), "Kh¸i niÖm, ®Þnh h−íng x· héi hãa tæ chøc vµ
ho¹t ®éng bæ trî t− ph¸p", D©n chñ vµ ph¸p luËt, (8), tr. 13-17.
94. §µo TrÝ óc (2000), "X©y dùng Nhµ n−íc cña d©n, do d©n, v× d©n trong
s¹ch, v÷ng m¹nh ®Ò cao ph¸p luËt vµ ph¸p chÕ", Nhµ n−íc vµ ph¸p
luËt, (12), tr. 3-9.
95. §µo TrÝ óc (2003), "C¶i c¸ch t− ph¸p, ý nghÜa, môc ®Ých vµ träng t©m",
Nhµ n−íc vµ ph¸p luËt, (2), tr. 3-5.
129
96. §µo TrÝ óc (2003), "VÒ vÞ trÝ, vai trß vµ c¸c nguyªn t¾c cña ho¹t ®éng t−
ph¸p", Nhµ n−íc vµ ph¸p luËt, (7), tr. 3-6.
97. §µo TrÝ óc (2004), "Mèi liªn hÖ gi÷a Nhµ n−íc víi x· héi d©n sù vµ vÊn
®Ò c¶i c¸ch hµnh chÝnh", Nhµ n−íc vµ ph¸p luËt, (4), tr. 3-10.
98. ñy ban nh©n d©n tØnh Th¸i B×nh (2002), QuyÕt ®Þnh sè 2167/Q§-UB
ngµy 10/9 vÒ viÖc giao quyÒn tù chñ tµi chÝnh theo c¬ chÕ tù b¶o
®¶m mét phÇn chi phÝ ho¹t ®éng giai ®o¹n 2002 - 2004 cho c¸c ®¬n
vÞ sù nghiÖp cã thu, Th¸i B×nh.
99. ñy ban nh©n d©n thµnh phè Hµ Néi (2002), QuyÕt ®Þnh sè 22/2002/Q§-UB
ngµy 25/02 vÒ viÖc cho phÐp 3 Phßng c«ng chøng thùc hiÖn thÝ ®iÓm
ho¹t ®éng dÞch vô hµnh chÝnh c«ng, Hµ Néi.
100. ñy ban nh©n d©n Thµnh phè Hå ChÝ Minh (2005), QuyÕt ®Þnh sè
55/2005/Q§-UB ngµy 01/4 thÝ ®iÓm giao cho ñy ban nh©n d©n cÊp
x·, ph−êng ë Thµnh phè Hå ChÝ Minh ®−îc thùc hiÖn chøng thùc
b¶n sao, Thµnh phè Hå ChÝ Minh.
101. NguyÔn V¨n VÎ (2003), "§æi míi c«ng t¸c ®µo t¹o nghÒ c«ng chøng
trong tæng thÓ ®æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng c«ng chøng trong ®iÒu
kiÖn c¶i c¸ch t− ph¸p, c¶i c¸ch hµnh chÝnh ë ViÖt Nam", Héi th¶o
khoa häc: §æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng c«ng chøng trong ®iÒu kiÖn
c¶i c¸ch hµnh chÝnh ë ViÖt Nam, Bé T− ph¸p, Hµ Néi.
102. ViÖn ch©u ¸ - Th¸i B×nh D−¬ng, ViÖn Khoa häc x· héi ViÖt Nam (1991),
Trung Quèc trªn ®−êng c¶i c¸ch, Nxb Khoa häc x· héi, Hµ Néi.
103. ViÖn Khoa häc ph¸p lý - Bé T− ph¸p (2003), "Chuyªn ®Ò ®éi ngò c¸n bé
t− ph¸p x·, ph−êng, thÞ trÊn - thùc tr¹ng vµ h−íng kiÖn toµn n©ng
cao n¨ng lùc ho¹t ®éng", Th«ng tin Khoa häc ph¸p lý, Hµ Néi.
104. ViÖn Khoa häc ph¸p lý - Bé T− ph¸p (2003), "Chuyªn ®Ò ®¸nh gi¸ thùc
tr¹ng vµ nhu cÇu ph¸t triÓn c«ng t¸c ®µo t¹o ph¸p luËt ë ViÖt Nam
®Õn n¨m 2010", Th«ng tin Khoa häc ph¸p lý, (4).
130
105. ViÖn Khoa häc ph¸p lý - Bé T− ph¸p (2005), "c«ng chøng ViÖt Nam
trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng h−íng theo m« h×nh c«ng chøng
Latinh", Th«ng tin Khoa häc ph¸p lý, (1).
106. ViÖn Khoa häc ph¸p lý - Bé T− ph¸p (2005), "Chuyªn ®Ò tæng hîp ý kiÕn
®ãng gãp cña ngµnh T− ph¸p vÒ dù th¶o Bé luËt D©n sù (Söa ®æi)",
Th«ng tin Khoa häc ph¸p lý, (2).
107. ViÖn Khoa häc x· héi ViÖt Nam (1994), Tõ ®iÓn Ph¸p - ViÖt, Nxb Khoa
häc x· héi, Hµ Néi.
108. ViÖn Nghiªn cøu khoa häc ph¸p lý - Bé T− ph¸p (1993), C¬ së lý luËn vµ
thùc tiÔn x©y dùng vµ hoµn thiÖn tæ chøc vµ ho¹t ®éng c«ng chøng ë
ViÖt Nam, §Ò tµi khoa häc m· sè 92-98-224, Hµ Néi.
109. ViÖn Nghiªn cøu khoa häc ph¸p lý - Bé T− ph¸p (1993), "Chuyªn ®Ò c¶i
c¸ch t− ph¸p", Th«ng tin Khoa häc ph¸p lý, Hµ Néi.
110. ViÖn Nghiªn cøu khoa häc ph¸p lý - Bé T− ph¸p (1995), "Chuyªn ®Ò c¶i
c¸ch hµnh chÝnh", Th«ng tin Khoa häc ph¸p lý, Hµ Néi.
111. ViÖn Nghiªn cøu khoa häc ph¸p lý - Bé t− ph¸p (1995), "Chuyªn ®Ò c«ng
chøng", Th«ng tin Khoa häc ph¸p lý, Hµ Néi.
112. ViÖn Nghiªn cøu khoa häc ph¸p lý - Bé T− ph¸p (1997), "Chuyªn ®Ò 10 n¨m
x©y dùng thÓ chÕ hµnh chÝnh", Th«ng tin Khoa häc ph¸p lý, Hµ Néi.
113. ViÖn Nghiªn cøu khoa häc ph¸p lý - Bé T− ph¸p (1998), "Chuyªn ®Ò
ph¸p luËt cña mét sè n−íc §«ng ¢u trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¬
chÕ", Th«ng tin Khoa häc ph¸p lý, (9).
114. ViÖn Nghiªn cøu khoa häc ph¸p lý - Bé T− ph¸p (2000), "Chuyªn ®Ò
n¨ng lùc, hiÖu lùc, hiÖu qu¶ qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ n−íc thùc tr¹ng,
nguyªn nh©n vµ gi¶i ph¸p", Th«ng tin Khoa häc ph¸p lý, (12).
115. ViÖn Ng«n ng÷ häc ViÖt Nam (2000), Tõ ®iÓn TiÕng ViÖt, Nxb Thanh
niªn, Hµ Néi.
116. ViÖn Sö häc ViÖt Nam (1991), Quèc triÒu h×nh luËt, Nxb Ph¸p lý, Hµ Néi.
131
117. Vâ Kh¸nh Vinh (2003), "Mèi quan hÖ gi÷a x· héi - c¸ nh©n - Nhµ n−íc
trong Nhµ n−íc ph¸p quyÒn vµ vai trß cña nã trong viÖc x¸c ®Þnh
m« h×nh tæng thÓ Nhµ n−íc ph¸p quyÒn x· héi chñ nghÜa ë ViÖt
Nam", Nhµ n−íc vµ ph¸p luËt, (2), tr. 6-13.
118. Vô Hµnh chÝnh t− ph¸p - Bé T− ph¸p (2005), C¸c quy ®Þnh vÒ c«ng
chøng cña mét sè n−íc, Hµ Néi.
TiÕng anh
119. Black's Law Dictionary - (ST.Paul, MINN, WEST - PUBLISHING CO. 1990).
TiÕng Ph¸p
120. ROBERT DITIONNAIRE DE LA LAGUE FRANCAISE 72' (SOCIE'TE' DU
NOUVEAU LITTRE', Secre'taire ge'ne'ral de la Re'daction: ALAIN
REY 1972).
Các file đính kèm theo tài liệu này:
Xã hội hóa công chứng ở Việt Nam hiện nay.pdf
