Lý do lựa chọn đề tài
Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam từ 2001-2010 đã vạch rõ một trong những mục tiêu cơ bản trong việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam là "chủ động hội nhập kinh tế quốc tế theo lộ trình phù hợp với điều kiện của nước ta và bảo đảm thực hiện những cam kết trong quan hệ song phương và đa phương như AFTA, APEC, Hiệp định Thương mại Việt - Mỹ, tiến tới gia nhập WTO ".
Trong bối cảnh nhu cầu hội nhập đang trở thành một vấn đề mang tính tất yếu khách quan, kinh tế tri thức chiếm tỷ trọng ngày càng cao trong nền kinh tế toàn cầu, vấn đề bảo hộ sở hữu trí tuệ (SHTT) đã trở thành yếu tố không thể bỏ qua và ngày càng khẳng định vai trò quan trọng của nó. SHTT được đề cập đến trong tất cả mọi mặt của đời sống: kinh tế, thương mại, khoa học - công nghệ, văn hóa - nghệ thuật Vấn đề bảo hộ quyền SHTT xuất hiện trong hầu hết các Hiệp định thương mại song phương, đa phương; nó được coi là một trong những yếu tố nhằm khuyến khích, thúc đẩy đầu tư sáng tạo trí tuệ, góp phần phát triển nền kinh tế quốc gia.
Trong những năm qua, để đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi của quá trình hội nhập quốc tế, bên cạnh việc tham gia các hoạt động về SHTT của các tổ chức khu vực và quốc tế (như ASEAN, APEC ), Việt Nam đã đàm phán ký kết với nước ngoài các Hiệp định có nội dung liên quan đến SHTT như: Hiệp định Thương mại Việt - Mỹ (BTA), Hiệp định về hợp tác SHTT giữa Việt Nam- Thụy Sĩ , đồng thời đã nỗ lực, gấp rút chuẩn bị các điều kiện cần thiết trong đó có một nội dung trọng yếu là hoàn thiện hệ thống pháp luật về SHTT và cơ chế bảo hộ SHTT để gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Để trở thành thành viên của WTO, một nhiệm vụ rất quan trọng của Việt Nam là phải đáp ứng đầy đủ và hiệu quả các yêu cầu quy định trong hiệp định về các khía cạnh thương mại liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ (TRIPS). Ngoài ra, Việt Nam cũng cần phải hoàn thiện hệ thống pháp luật SHTT của mình để phù hợp với các hiệp định, hiệp ước song phương và đa phương mà Việt Nam sẽ tham gia trong thời gian tới.
Vào thời điểm nộp đơn gia nhập WTO (1995), hệ thống pháp luật SHTT của Việt Nam bị đánh giá là còn nhiều điểm "chưa phù hợp và thiếu hụt lớn so với TRIPS" và "chưa phải là một hệ thống đầy đủ và hiệu quả" [7, tr. 12]. Để cải thiện tình hình này và cũng nhằm bảo đảm thi hành các nghĩa vụ quốc tế, Việt Nam đã xây dựng một Chương trình hành động về SHTT khá cụ thể và nhất quán nhằm hoàn thiện cơ chế bảo hộ SHTT. Với những nỗ lực to lớn trong việc thực hiện Chương trình hành động về SHTT, cho tới nay có thể nói rằng về cơ bản các mục tiêu quan trọng nhất đã đạt được làm cho hệ thống pháp luật SHTT của Việt Nam có những bước tiến đáng kể. Một trong những kết quả đáng nói nhất là Luật SHTT đã được Quốc hội khóa IX thông qua ngày 19/11/2005 tại kỳ họp thứ 8 và sẽ có hiệu lực ngày 1/7/2006.
Trong cơ chế bảo hộ quyền SHTT nói chung và quyền sở hữu công nghiệp (SHCN) nói riêng việc xác lập quyền là điều kiện tiên quyết. Để được Nhà nước bảo hộ, trước hết quyền phải được thừa nhận. Quyền SHCN có thể được xác lập một cách tự động hoặc trên cơ sở đăng ký bảo hộ tại cơ quan có thẩm quyền theo trình tự, thủ tục luật định. Là một nội dung thuộc cơ chế bảo hộ SHTT, vấn đề xác lập quyền SHCN của Việt Nam hiện nay cũng đang trong giai đoạn xây dựng và hoàn thiện theo hướng hài hòa hóa với các yêu cầu của TRIPS và các điều ước quốc tế (ĐƯQT) khác mà Việt Nam đã hoặc đang dự định ký kết, tham gia.
Là một học viên chuyên ngành Luật Dân sự, hiện đang công tác tại Cục SHTT - cơ quan có chức năng xác lập quyền SHCN, tôi lựa chọn đề tài "Xác lập quyền sở hữu công nghiệp theo quy định của pháp luật Việt Nam" làm đề tài nghiên cứu trong luận văn của mình với mong muốn tìm hiểu, đánh giá về cơ chế, hệ thống xác lập quyền SHCN trên cơ sở phân tích các quy định của pháp luật về SHTT quốc tế trong tương quan so sánh với pháp luật Việt Nam, từ đó nêu và phân tích những bất cập, hạn chế trong quy định pháp luật Việt Nam về vấn đề này và đưa ra những định hướng, đề xuất nhằm hoàn thiện cơ chế, hệ thống xác lập quyền SHCN.
2. Tình hình nghiên cứu
Xuất phát từ ý nghĩa và tính thời sự của vấn đề, cho đến nay đã có rất nhiều công trình nghiên cứu, sách chuyên khảo, bài viết của các tác giả trong và ngoài nước khai thác về các vấn đề liên quan đến SHCN và xác lập quyền SHCN dưới nhiều góc độ nghiên cứu khác nhau; nhiều hội thảo, lớp tập huấn quy mô quốc gia và quốc tế về cơ chế, hệ thống xác lập quyền SHCN đã được tổ chức và thực hiện.
Các công trình nghiên cứu, sách chuyên khảo có thể kể đến những công trình sau: Những vấn đề lý luận và thực tiễn hoàn thiện khung pháp luật Việt Nam về bảo hộ sở hữu trí tuệ trong xu thế hội nhập quốc tế và khu vực (đề tài nghiên cứu khoa học QG 01.10 do Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội thực hiện); cuốn Bảo hộ quyền Sở hữu trí tuệ ở Việt Nam - Những vấn đề lý luận và thực tiễn do Viện Khoa học Pháp lý - Bộ Tư pháp ấn hành, Nxb Tư pháp, 2004; cuốn Các yếu tố của quyền sở hữu trí tuệ của TS. Phùng Trung Tập, Nxb Tư pháp, 2004; Luận văn cao học: Quyền ưu tiên đối với việc đăng ký sở hữu công nghiệp tại Việt Nam của Lê Mai Thanh, Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội, 1999. Ngoài ra, còn có các đề án nghiên cứu cấp Nhà nước, cấp Bộ, cấp cơ sở về xác lập quyền sở hữu công nghiệp và tăng cường hiệu quả hệ thống xác lập quyền sở hữu công nghiệp do Cục SHTT chủ trì thực hiện .
Các chuyên đề, bài viết có thể đến các bài viết của TS. Nguyễn Thị Quế Anh: Bảo hộ tên thương mại ở Việt Nam và một số kiến nghị hoàn thiện pháp luật về bảo hộ tên thương mại, Tạp chí Khoa học Đại học Quốc gia Hà Nội, số 4/2002; Một số vấn đề về bảo hộ bí mật kinh doanh và hoàn thiện pháp luật bảo hộ bí mật kinh doanh ở Việt Nam, Tạp chí Khoa học Đại học Quốc gia Hà Nội, số 3/2004; bài viết Một số vấn đề về nhãn hiệu nổi tiếng của tác giả Nguyễn Như Quỳnh, tạp chí Luật học, số 2/2001 .
Các tài liệu nước ngoài khá nhiều, nổi bật như: cuốn Cẩm nang Sở hữu trí tuệ: chính sách, pháp luật và áp dụng (IP Law handbook: policy, law and use), Nhà xuất bản WIPO, 2000 (Bản dịch của Cục Sở hữu trí tuệ, 2005); cuốn Sở hữu trí tuệ - một công cụ đắc lực để phát triển kinh tế (Intellectual property – a power tool for economic growth) của Kamil Idris, Nhà xuất bản WIPO, 1999 (Bản dịch Tiếng Việt của Cục Sở hữu trí tuệ, 2005). Ngoài ra, còn có các dự án quốc tế nghiên cứu về hệ thống xác lập quyền của các quốc gia thuộc các cộng đồng, khu vực: ASEAN, APEC, EU .
Tuy nhiên, chưa có một công trình nghiên cứu khoa học nào đi sâu phân tích về hệ thống xác lập quyền SHCN theo quy định của pháp luật Việt Nam. Do đó, việc nghiên cứu đề tài "Xác lập quyền sở hữu công nghiệp theo quy định của pháp luật Việt Nam" không bị trùng lặp với các công trình đã công bố.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
a) Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu những vấn đề lý luận cơ bản về SHCN và hệ thống xác lập quyền SHCN cùng với việc phân tích luật thực định và thực trạng của hoạt động xác lập quyền SHCN ở Việt Nam, tác giả đưa ra những đề xuất, kiến nghị nhằm hoàn thiện cơ chế và hệ thống xác lập quyền SHCN ở Việt Nam từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động xác lập quyền.
b) Nhiệm vụ nghiên cứu
Đề tài đặt ra các nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể như sau:
- Làm rõ những vấn đề lý luận về SHCN và xác lập quyền SHCN;
- Tìm hiểu các nguyên tắc và hệ thống xác lập quyền SHCN theo quy định tại các ĐƯQT và quy định pháp luật của một số nước trên thế giới;
- Phân tích hệ thống xác lập quyền SHCN theo quy định của pháp luật Việt Nam từ đó đặt ra những vấn đề, nội dung bất cập cần được khắc phục, sửa đổi, bổ sung;
- Đưa ra những kiến nghị, đề xuất nhằm hoàn thiện các quy định pháp luật Việt Nam về xác lập quyền SHCN.
4. Phạm vi nghiên cứu
Trong phạm vi của một luận văn thạc sĩ, tác giả tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận liên quan đến hệ thống xác lập quyền SHCN và pháp luật thực định của Việt Nam, của một số nước trên thế giới cũng như quy định của các ĐƯQT về xác lập quyền SHCN cùng với việc đánh giá thực trạng xác lập quyền SHCN ở Việt Nam từ đó đưa ra những lập luận nhằm hoàn thiện vấn đề nghiên cứu.
5. Những cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
Những cơ sở lý luận của luận văn là các thành tựu của các chuyên ngành khoa học pháp lý như: lịch sử pháp luật, lý luận về pháp luật, xã hội học pháp luật, luật hình sự, tội phạm học, luật tố tụng hình sự và triết học trong các công trình nghiên cứu, sách chuyên khảo và các bài đăng trên tạp chí của các nhà khoa học - luật gia Việt Nam và nước ngoài. Ngoài ra, để góp phần phân tích khoa học nhằm làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn về SHCN và xác lập quyền SHCN, trong quá trình viết luận văn, tác giả còn sử dụng hệ thống các văn bản pháp luật của Nhà nước cũng như những văn bản hướng dẫn, cụ thể hóa của các cơ quan quản lý nhà nước về vấn đề này.
Luận văn đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu chuyên ngành để tiếp cận, làm sáng tỏ về mặt khoa học các vấn đề nghiên cứu tương ứng với cơ sở phương pháp luận là triết học Mác - Lênin (đi từ những nội dung có tính lý luận đến những vấn đề thực tiễn). Các phương pháp nghiên cứu được sử dụng bao gồm: phân tích, hệ thống hóa, so sánh, thống kê, tổng hợp
6. ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài
Việc nghiên cứu đề tài có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sau:
- Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về xác lập quyền SHCN;
- Làm rõ tiến trình phát triển của pháp luật về bảo hộ quyền SHCN và xác lập quyền SHCN trên thế giới và ở Việt Nam qua đó làm sáng tỏ tính kế thừa và phát triển của các quy định pháp luật về vấn đề này;
- Phân tích, đánh giá về hệ thống xác lập quyền SHCN theo quy định của các ĐƯQT và của một số nước trên thế giới;
- Đưa ra một bức tranh toàn cảnh về thực trạng hoạt động xác lập quyền SHCN theo quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành, chỉ ra những hạn chế, bất cập và nguyên nhân của vấn đề đồng thời đánh giá, so sánh các quy định mới trong Luật SHTT về các vấn đề liên quan đến xác lập quyền SHCN;
- Đưa ra những kiến nghị, đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động xác lập quyền SHCN và những kiến nghị đề xuất cụ thể về trình tự, thủ tục xác lập quyền SHCN.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục văn bản pháp luật, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung của luận văn gồm 3 chương:
Chương I: Khái quát chung về quyền sở hữu công nghiệp và xác lập quyền sở hữu công nghiệp.
Chương 2: Hệ thống xác lập quyền sở hữu công nghiệp theo quy định của pháp luật Việt Nam - thực trạng và những vấn đề đặt ra.
Chương 3: Thực trạng hoạt động xác lập quyền sở hữu công nghiệp ở Việt Nam và phương hướng hoàn thiện.
131 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 3023 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Xác lập quyền sở hữu công nghiệp theo quy định của pháp luật Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
tr¹ng, tiÕn tr×nh ®¬n ®¨ng
ký SHCN còng ®· ®−îc chó träng ph¸t triÓn. Th¸ng 8-2004, Côc SHTT ®·
thµnh lËp Trung t©m Hç trî vµ T− vÊn - mét ®¬n vÞ trùc thuéc Côc víi chøc
n¨ng t− vÊn hç trî cho c¸c chñ thÓ trong qu¸ tr×nh x¸c lËp, b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn
quyÒn SHCN. Ho¹t ®éng hç trî, t− vÊn ®−îc thùc hiÖn qua ®iÖn tho¹i, qua th−
tõ hái ®¸p hoÆc trùc tiÕp t¹i v¨n phßng Trung t©m.
88
Võa qua, Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ ®· x©y dùng vµ tr×nh phª duyÖt
Ch−¬ng tr×nh hç trî ph¸t triÓn tµi s¶n trÝ tuÖ cña doanh nghiÖp. Ch−¬ng tr×nh
nµy ®· ®−îc Thñ t−íng ChÝnh phñ phª duyÖt theo QuyÕt ®Þnh sè 68/2005/Q§-TTg
víi ba néi dung chÝnh lµ: tuyªn truyÒn, ®µo t¹o vÒ SHTT vµ hç trî tæ chøc thùc
hiÖn ho¹t ®éng SHTT trong doanh nghiÖp; hç trî x¸c lËp, b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn
tµi s¶n trÝ tuÖ; hç trî x©y dùng vµ khai th¸c th«ng tin SHTT. §©y lµ Ch−¬ng
tr×nh ®Çu tiªn cã quy m« quèc gia nh»m hç trî ph¸t triÓn tµi s¶n trÝ tuÖ cña c¸c
doanh nghiÖp vµ c¸c ®Þa ph−¬ng. Ch−¬ng tr×nh nµy sÏ ®−îc triÓn khai thùc
hiÖn trong 6 n¨m (tõ n¨m 2005 ®Õn 2010).
HiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng x¸c lËp quyÒn ®−îc thÓ hiÖn râ nÐt th«ng qua
hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng xÐt nghiÖm ®¬n ®¨ng ký SHCN. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶
ho¹t ®éng xÐt nghiÖm ®¬n, Côc SHTT ®· chñ ®éng x©y dùng vµ triÓn khai
thùc hiÖn c¸c Ch−¬ng tr×nh hîp t¸c quèc tÕ nh»m tranh thñ sù hç trî cña c¸c
n−íc ph¸t triÓn vÒ c¬ së vËt chÊt còng nh− kinh nghiÖm ho¹t ®éng, trong ®ã
®¸ng nãi ®Õn lµ Dù ¸n do ChÝnh phñ NhËt B¶n tµi trî vÒ: HiÖn ®¹i hãa qu¶n lý
SHCN - t¨ng c−êng n¨ng lùc ho¹t ®éng vµ tù ®éng hãa hÖ thèng qu¶n lý x¸c
lËp quyÒn SHCN cña Côc SHTT (MOIPA). Pha 1 cña Dù ¸n nµy ®−îc b¾t ®Çu
tõ th¸ng 4/2000 vµ sÏ kÕt thóc vµo th¸ng 4/2004. Sau khi kÕt thóc, Dù ¸n cho
phÐp tiÕn hµnh hÇu hÕt c¸c thao t¸c nghiÖp vô hµnh chÝnh liªn quan ®Õn ®¨ng
ký quyÒn SHCN mét c¸ch tù ®éng trong hÖ thèng m¸y tÝnh cña Côc SHTT vµ
cho phÐp gi¶m thêi gian xö lý xuèng kho¶ng 25%. HiÖn nay, vÒ c¬ b¶n ho¹t
®éng x¸c lËp quyÒn SHCN ë Côc SHTT ®· ®−îc thùc hiÖn vµ qu¶n lý mét
c¸ch tù ®éng hãa, hÖ thèng xÐt nghiÖm h×nh thøc ®¬n online ®· ®−îc ®−a vµo
sö dông, ®iÒu nµy n©ng cao ®¸ng kÓ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña Côc SHTT, ®¶m
b¶o sù thèng nhÊt, chÝnh x¸c trong qu¸ tr×nh xö lý ®¬n ®¨ng ký. Pha 2 cña Dù
¸n ®ang tiÕp tôc ®−îc triÓn khai thùc hiÖn. Ngoµi ra, Côc SHTT còng ®· ®Ò
xuÊt vµ triÓn khai thùc hiÖn nh÷ng ch−¬ng tr×nh, ho¹t ®éng hç trî cña WIPO
vµ mét sè n−íc ph¸t triÓn nh−: NhËt B¶n, Ch©u ¢u, Thôy SÜ… nh»m ®−a xÐt
89
nghiÖm viªn ®i häc tËp, ®µo t¹o ë n−íc ngoµi. ChØ riªng trong n¨m 2005, ®· cã
gÇn 300 l−ît c¸n bé, xÐt nghiÖm viªn cña Côc ®−îc ®i ®µo t¹o, häc tËp kinh
nghiÖm ë c¸c n−íc.
Còng nh»m hç trî cho ho¹t ®éng x¸c lËp quyÒn SHCN, viÖc x©y dùng
vµ øng dông khai th¸c hÖ thèng th«ng tin SHTT ®· ®−îc chó träng ph¸t triÓn
trong nh÷ng n¨m qua. Cho ®Õn nay, Côc SHTT ®· tiÕp nhËn, xö lý vµ ®−a
vµo khai th¸c kho¶ng gÇn 30 triÖu b¶n m« t¶ s¸ng chÕ, gÇn 2 triÖu KDCN, 3
triÖu nh·n hiÖu vµ kho¶ng 500 b¶n C«ng b¸o SHTT cña c¸c n−íc trªn thÕ
giíi [8, tr. 3]. Kho c¬ së d÷ liÖu nµy lµ c¬ së quan träng, h÷u Ých cho xÐt
nghiÖm viªn trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸, thÈm ®Þnh kh¶ n¨ng b¶o hé cña c¸c
®èi t−îng SHCN. Nguån d÷ liÖu nµy còng cã thÓ ®−îc cung cÊp cho c¸c chñ
thÓ cã nhu cÇu nh»m ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng b¶o hé ®èi t−îng SHCN cña m×nh
tr−íc khi tiÕn hµnh thñ tôc ®¨ng ký quyÒn SHCN. Tõ n¨m 2002, mét phßng
®äc miÔn phÝ thuéc Trung t©m Th«ng tin - Côc SHTT ®· ®−îc x©y dùng vµ
®−a vµo vËn hµnh, trong ®ã trang bÞ hÖ thèng m¸y tÝnh nèi m¹ng internet
nh»m phôc vô nhu cÇu khai th¸c th«ng tin SHTT vµ t×m hiÓu vÒ c¸c vÊn ®Ò
liªn quan ®Õn tr×nh tù, thñ tôc x¸c lËp quyÒn SHCN cho c¸c ®èi t−îng cã nhu
cÇu.
Ho¹t ®éng tiÕp nhËn, xö lý ®¬n yªu cÇu vµ cÊp V¨n b»ng b¶o hé
SHCN còng ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc trong nh÷ng n¨m qua. Sè l−îng
®¬n yªu cÇu ®¨ng ký b¶o hé SHCN t¨ng lªn ®¸ng kÓ theo tõng n¨m, sè l−îng
V¨n b»ng b¶o hé ®−îc cÊp còng t¨ng lªn t−¬ng øng. NÕu nh− trong suèt
7 n¨m tr−íc khi cã Ph¸p lÖnh vÒ b¶o hé quyÒn SHCN tõ 1981-1989, Côc
S¸ng chÕ chØ nhËn ®−îc 2.163 ®¬n yªu cÇu b¶o hé SHCN th× riªng trong n¨m
1990, sè ®¬n nhËn ®−îc lµ 1.825 ®¬n. Con sè nµy t¨ng tr−ëng liªn tôc trong
nh÷ng n¨m tiÕp theo. N¨m 2000, tæng sè ®¬n yªu cÇu ®¨ng ký b¶o hé SHCN
lµ 8.216 ®¬n; vµ n¨m 2005 con sè nµy lªn ®Õn 21.514 ®¬n (sè liÖu chi tiÕt
trong b¶ng 3.1).
90
B¶ng 3.1: Sè l−îng ®¬n ®¨ng ký vµ V¨n b»ng b¶o hé c¸c ®èi t−îng SHCN
S¸ng chÕ
Gi¶i ph¸p
h÷u Ých
KiÓu d¸ng
c«ng nghiÖp
Nh·n hiÖu
hµng hãa
TGXX Tæng sè
N¨m §¬n
®·
nép
V¨n
b»ng
®· cÊp
§¬n
®·
nép
V¨n
b»ng
®· cÊp
§¬n
®·
nép
V¨n
b»ng
®· cÊp
§¬n
®·
nép
V¨n
b»ng
®· cÊp
§¬n
®·
nép
V¨n
b»ng
®· cÊp
§¬n
®·
nép
V¨n
b»ng
®· cÊp
1996 1008
(37)
62
(4)
79
(41)
11
(5)
1647
(1516)
866
(798)
5441
(2323)
3931
(1383)
- - 8175 4870
1997 1264
(30)
111
(0)
66
(24)
20
(8)
1156
(999)
323
(261)
4810
(1645)
2486
(980)
- - 7296 2940
1998 1105
(43)
348
(5)
28
(15)
17
(3)
1057
(933)
822
(728)
3642
(1614)
3111
(1095)
- -
5832 4298
1999 1141
(37)
335
(13)
42
(26)
18
(6)
1036
(899)
935
(841)
4116
(2380)
3798
(1299)
- - 6335 5086
2000 1189
(34)
630
(10)
93
(33)
23
(10)
1203
(1089)
645
(526)
5776
(3483)
2876
(1423)
- - 8261 4174
2001
1286
(52)
783
(7)
82
(35)
26
(17)
1052
(810)
376
(333)
6345
(3095)
3639
(2085)
3
(2)
3
(2)
8767 4826
2002 1211
(69)
743
(734)
131
(67)
47
(21)
830
(595)
377
(368)
8818
(6560)
5200
(3386)
- - 10992 6370
2003 1150
(78)
773
(17)
127
(75)
55
(30)
680
(447)
468
(358)
12199
(8658)
7146
(4910)
- - 14156 8442
2004 1431
(103)
698
(22)
165
(103)
69
(44)
972
(686)
468
(359)
14916
(10641)
7600
(5444)
- - 17484 8835
2005 1952 668 249 74 1338 726 17975 9760 1
(1)
1
(1)
21514 11228
Tæng
sè
9388
(380)
3785
(39)
640
(316)
115
(100)
8661
(7 288)
4812
(4 213)
51147
(26888)
32187
(16561)
4
(3)
4
(3)
108812 61069
(Sè trong ngoÆc ®¬n lµ cña ng−êi ViÖt Nam,
riªng n¨m 2005 kh«ng cã thèng kª cô thÓ sè liÖu nµy)
Nguån: Côc Së h÷u trÝ tuÖ.
Bªn c¹nh yÕu tè sè l−îng, chÊt l−îng c¸c quyÕt ®Þnh cña Côc SHTT
liªn quan ®Õn ®¬n ®¨ng ký SHCN còng ®−îc ®¨ng lªn râ rÖt; c¸c vô khiÕu n¹i,
ph¶n ®èi quyÕt ®Þnh cña Côc SHTT liªn quan ®Õn viÖc cÊp V¨n b»ng b¶o hé
91
hÇu nh− kh«ng cã dÊu hiÖu t¨ng theo sè l−îng ®¬n. Sè liÖu chi tiÕt thÓ hiÖn
trong b¶ng 3.2:
B¶ng 3.2: Sè l−îng ®¬n khiÕu n¹i vÒ x¸c lËp quyÒn SHCN
N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
S¸ng chÕ/ gi¶i ph¸p
h÷u Ých
2 0 0 1 0 0 4 2 0
KDCN 5 21 9 4 5 56 46 32 15
Nh·n hiÖu hµng hãa 257 372 306 280 341 479 376 395 402
Tæng sè 264 393 315 285 346 535 426 429 417
Nguån: Côc Së h÷u trÝ tuÖ.
- Nh÷ng h¹n chÕ:
Bªn c¹nh nh÷ng dÊu hiÖu tÝch cùc vµ nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®−îc, ho¹t
®éng x¸c lËp quyÒn SHCN ë ViÖt Nam cßn tån t¹i kh«ng Ýt nh÷ng h¹n chÕ cÇn
®−îc nghiªn cøu ®Ó ®−a ra gi¶i ph¸p kh¾c phôc.
Th«ng qua c¸c sè liÖu thèng kª trong b¶ng 3.1, cã thÓ nhËn thÊy trong
tæng sè c¸c ®¬n yªu cÇu ®¨ng ký b¶o hé SHCN còng nh− c¸c V¨n b»ng b¶o hé
SHCN ®−îc cÊp, tû lÖ gi÷a ng−êi nép ®¬n/ chñ v¨n b»ng cña ViÖt Nam lu«n
nhá h¬n ®¸ng kÓ so víi ng−êi nép ®¬n/ chñ v¨n b»ng n−íc ngoµi (ngo¹i trõ
®èi víi gi¶i ph¸p h÷u Ých vµ KDCN, do tÝnh ®Æc thï cña c¸c ®èi t−îng nµy nªn
tû lÖ ng−êi nép ®¬n/chñ v¨n b»ng ng−êi ViÖt Nam cã xu h−íng cao h¬n).
Thùc tÕ nµy lµ sù ph¶n ¸nh râ nÐt vÒ thùc tr¹ng cña hÖ thèng x¸c lËp quyÒn
ViÖt Nam so víi c¸c n−íc.
Sè liÖu thèng kª trong b¶ng 3.1 cßn thÓ hiÖn sè l−îng TGXX cña ViÖt
Nam ®−îc b¶o hé cßn qu¸ Ýt. Trªn thùc tÕ, nhu cÇu ®¨ng ký b¶o hé TGXX cho
c¸c s¶n phÈm ®Æc s¶n cña c¸c ®Þa ph−¬ng lµ rÊt lín. §iÒu nµy thÓ hiÖn ë sè
l−îng ®¬n yªu cÇu ®¨ng b¹ vµ yªu cÇu cÊp GiÊy chøng nhËn quyÒn sö dông
TGXX ®· ®−îc nép cho Côc SHTT. HiÖn cã kho¶ng gÇn 30 ®¬n yªu cÇu ®¨ng
92
b¹ TGXX ®· ®−îc nép cho Côc SHTT, tuy nhiªn, do ch−a cã quy ®Þnh cô thÓ
vÒ c¸ch thøc, quy tr×nh xÐt nghiÖm ®èi víi lo¹i ®¬n nµy nªn cho ®Õn nay, sè
l−îng ®¬n nµy vÉn ®Æt trong t×nh tr¹ng tån ®äng vµ ch−a ®−îc xö lý.
Sù t¨ng lªn nhanh chãng cña sè l−îng ®¬n qua c¸c n¨m ®Æc biÖt lµ
trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm cho Côc SHTT
lu«n ë trong t×nh tr¹ng qu¸ t¶i. Sè l−îng ®¬n tån ®äng ngµy mét lín, dÉn ®Õn
thêi gian xÐt nghiÖm ®¬n trªn thùc tÕ kÐo dµi h¬n nhiÒu so víi quy ®Þnh cña
ph¸p luËt: §¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu nhiÒu tr−êng hîp kÐo dµi ®Õn hai n¨m; thêi
gian xÐt nghiÖm h×nh thøc ®èi víi hÇu hÕt c¸c lo¹i ®¬n th−êng kÐo dµi tõ 5-8
th¸ng. §Æc biÖt lµ sè l−îng ®¬n tån ®äng trong n¨m 2003 do cã sù thay ®æi vÒ
chøc n¨ng, nhiÖm vô cña Côc SHTT theo tinh thÇn NghÞ ®Þnh sè 54/2003/N§-CP
cña ChÝnh phñ, theo ®ã, Côc SHTT kh«ng cßn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n−íc vµ
®¨ng ký x¸c lËp quyÒn ®èi víi NHHH. Tr−íc th«ng tin nµy, sè l−îng ®¬n ®¨ng
ký nh·n hiÖu theo ®−êng quèc gia ®−îc nép vµo Côc t¨ng ®ét biÕn (gÇn 40%
so víi n¨m 2002). Trong khi ®ã, trong suèt kho¶ng thêi gian gÇn 6 th¸ng (tõ ngµy
22-6-2003 - ngµy NghÞ ®Þnh 54/2003/N§-CP cã hiÖu lùc ®Õn ngµy 16-1-2004 -
ngµy NghÞ ®Þnh 28/2004/N§-CP ®−îc ban hµnh) Côc SHTT chØ cã thÓ tiÕn hµnh
tiÕp nhËn ®¬n vµ t¹m dõng toµn bé ho¹t ®éng xÐt nghiÖm ®èi víi lo¹i ®¬n nµy.
HiÖn nay, sè l−îng ®¬n nh·n hiÖu nãi riªng vµ ®¬n ®¨ng ký SHCN nãi
chung tån ®äng lµ rÊt lín (kho¶ng 30.000 ®¬n nh·n hiÖu, gÇn 10.000 ®¬n s¸ng
chÕ); sè ®¬n nµy cÇn ®−îc gi¶i quyÕt tr−íc ngµy 1/7/2006 - ngµy LuËt SHTT
cã hiÖu lùc. §øng tr−íc th¸ch thøc nµy, võa qua, chiÕn dÞch t¨ng c−êng ho¹t
®éng xÐt nghiÖm ®¬n víi môc tiªu gi¶i quyÕt døt ®iÓm sè ®¬n tån ®äng tr−íc
khi chÝnh thøc ¸p dông LuËt SHTT ®· ®−îc ph¸t ®éng vµ triÓn khai thùc hiÖn.
Bªn c¹nh ho¹t ®éng xÐt nghiÖm ®¬n, vÊn ®Ò gi¶i quyÕt khiÕu n¹i, ph¶n
®èi liªn quan ®Õn x¸c lËp quyÒn còng ë trong t×nh tr¹ng tr× trÖ, kÐm hiÖu qu¶.
Trªn thùc tÕ, cã nh÷ng vô khiÕu n¹i kÐo dµi h¬n hai n¨m (vô tranh chÊp nh·n
hiÖu "GÊu MISA" gi÷a C«ng ty TNHH Quang Minh vµ C«ng ty NHHH Tr−êng
93
S¬n: Mét bªn ®−îc Côc B¶n quyÒn t¸c gi¶ cÊp GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký quyÒn
t¸c gi¶; mét Bªn ®−îc Côc SHTT cÊp GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng
hãa); mét sè vô ph¶i ®−a ra gi¶i quyÕt t¹i Tßa Hµnh chÝnh (vô tranh chÊp nh·n
hiÖu s¬n "Maxilite" cña C«ng ty ICI vµ "Maxilitex" cña C«ng ty S¬n NIPPON).
§iÒu nµy mét mÆt ¶nh h−ëng ®Õn quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña ng−êi nép
®¬n, mÆt kh¸c t¹o t©m lý tiªu cùc cho ng−êi nép ®¬n ®èi víi viÖc x¸c lËp
quyÒn SHCN, lµm cho hÖ thèng x¸c lËp quyÒn trë nªn tr× trÖ, kÐm hiÖu qu¶.
C«ng t¸c tuyªn truyÒn, ®µo t¹o vµ hç trî, t− vÊn vÒ x¸c lËp quyÒn SHCN
®· ®−îc triÓn khai kh¸ réng r·i, tuy nhiªn, nh×n chung tr×nh ®é nhËn thøc cña
c«ng chóng vÒ vÊn ®Ò nµy vÉn cßn ë møc thÊp. §iÒu nµy thÓ hiÖn ë chÊt l−îng
®¬n ®¨ng ký SHCN cña ng−êi ViÖt Nam cßn h¹n chÕ do ng−êi nép ®¬n kh«ng
cã kiÕn thøc ®Çy ®ñ vÒ c¸c néi dung, yªu cÇu liªn quan ®Õn x¸c lËp quyÒn
SHCN nh− x¸c ®Þnh quyÒn nép ®¬n, m« t¶ ®èi t−îng yªu cÇu b¶o hé, x¸c ®Þnh
ph¹m vi yªu cÇu b¶o hé, xö lý c¸c th«ng b¸o, yªu cÇu cña Côc SHTT trong
qu¸ tr×nh xÐt nghiÖm ®¬n. Trªn thùc tÕ chØ cã mét sè Ýt ®¬n ®¨ng ký b¶o hé
SHCN cña ng−êi ViÖt Nam ®¸p øng c¸c yªu cÇu vÒ ®¬n theo quy ®Þnh (thËm
chÝ ®¬n ®−îc nép th«ng qua c¸c tæ chøc ®¹i diÖn SHCN còng kh«ng ®¸p øng
c¸c yªu cÇu vÒ ®¬n). §iÒu nµy lµ mét trë ng¹i kh«ng nhá ¶nh h−ëng ®Õn hiÖu
qu¶ cña ho¹t ®éng x¸c lËp quyÒn SHCN. Cã thÓ nhËn thÊy nh÷ng h¹n chÕ vÒ
tr×nh ®é nhËn thøc vµ sù quan t©m cña c«ng chóng nãi chung tíi vÊn ®Ò x¸c
lËp quyÒn SHCN th«ng qua sè liÖu thèng kª cã ®−îc tõ mét cuéc ®iÒu tra,
th¨m dß ý kiÕn gÇn ®©y cña Së Khoa häc vµ C«ng nghÖ Thµnh phè Hå ChÝ
Minh; phÇn lín c¸c ®èi t−îng ®−îc hái, chñ yÕu lµ doanh nghiÖp cho r»ng viÖc
®¨ng ký x¸c lËp quyÒn SHCN cña hä lµ nh»m ®èi phã víi c¸c c¬ quan qu¶n lý
nhµ n−íc liªn quan trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý. C¸c doanh
nghiÖp chØ tiÕn hµnh nép ®¬n yªu cÇu ®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu khi cã
khuyÕn c¸o cña c¸c ®oµn thanh tra, kiÓm tra thay v× tù chñ ®éng tiÕn hµnh c¸c
thñ tôc x¸c lËp quyÒn SHCN nh»m b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña
m×nh. KÕt qu¶ th¨m dß ý kiÕn cña Së Khoa häc vµ C«ng nghÖ Thµnh phè Hå
94
ChÝ Minh nªu trªn cho thÊy: 14% sè ng−êi ®−îc hái cho r»ng kh«ng biÕt thñ
tôc ®¨ng ký, 7% chi phÝ cao; 14% cho r»ng viÖc ®¨ng ký lµ qu¸ khã kh¨n vµ
mÊt nhiÒu thêi gian 13% cho r»ng ®¨ng ký SHCN lµ viÖc lµm kh«ng cÇn thiÕt
®èi víi hä [14, tr. 62].
3.2. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt ViÖt Nam vÒ x¸c
lËp quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp
Hoµn thiÖn c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt hiÖn hµnh vÒ c¬ chÕ b¶o hé quyÒn
SHCN nãi chung vµ tr×nh tù, thñ tôc x¸c lËp quyÒn SHCN nãi riªng ngoµi
nh÷ng yªu cÇu vÒ tÝnh nhÊt qu¸n vµ ®ång bé cßn ph¶i chó ý tíi nh÷ng ®iÒu
kiÖn, hoµn c¶nh thùc tÕ cña ViÖt Nam - tÝnh n¨ng ®éng, ®a d¹ng cña nÒn kinh
tÕ ®ang chuyÓn ®æi.
C¸c quy ®Þnh ph¸p luËt liªn quan ®Õn x¸c lËp quyÒn SHCN ph¶i ®−îc
thiÕt kÕ, x©y dùng víi môc tiªu tr−íc hÕt lµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c chñ
thÓ s¸ng t¹o trong viÖc nép ®¬n ®¨ng ký b¶o hé quyÒn SHCN, mÆt kh¸c ®¶m
b¶o hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c qu¶n lý nhµ n−íc vÒ SHTT vµ ph¸t triÓn mét hÖ
thèng SHTT quèc gia hiÖn ®¹i. Ho¹t ®éng ®¨ng ký x¸c lËp quyÒn SHCN ë
ViÖt Nam cÇn ph¶i ®−îc chuyÓn ®æi tõ thãi quen mÖnh lÖnh hµnh chÝnh sang
m« h×nh dÞch vô c«ng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ vµ chÊt l−îng ho¹t ®éng cña c¬
quan x¸c lËp quyÒn [26, tr. 41].
Víi môc tiªu x©y dùng mét hÖ thèng SHCN hiÖn ®¹i, n¨ng ®éng, ®¸p
øng c¸c tiªu chuÈn vµ th«ng lÖ chung cña quèc tÕ, t¸c gi¶ luËn v¨n xin ®−a ra
mét sè ®Ò xuÊt sau nh»m hoµn thiÖn, kh¾c phôc nh÷ng bÊt cËp trong hÖ thèng
ph¸p luËt SHCN ViÖt Nam hiÖn hµnh.
3.2.1. Nhãm kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ hÖ
thèng x¸c lËp quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp
95
KiÕn nghÞ 1: TiÕp tôc x©y dùng vµ ban hµnh c¸c quy ®Þnh bæ sung, h−íng
dÉn, cô thÓ hãa c¸c quy ph¹m ph¸p luËt vÒ SHTT trong ®ã, c¸c quy ®Þnh vÒ
x¸c lËp quyÒn SHCN cÇn ®−îc quy ®Þnh theo nguyªn t¾c minh b¹ch vµ cô thÓ
LuËt SHTT ®−îc x©y dùng trong bèi c¶nh chóng ta ®ang gÊp rót chuÈn
bÞ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt theo yªu cÇu ®Ó gia nhËp WTO vµ ®¶m b¶o thi hµnh
c¸c cam kÕt quèc tÕ ghi nhËn trong c¸c §¦QT song ph−¬ng vµ ®a ph−¬ng.
Mét ®¹o luËt víi 222 ®iÒu víi chñ tr−¬ng tËp hîp tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò liªn quan
®Õn SHTT ®· ®−îc x©y dùng trong vßng 10 th¸ng. MÆc dï viÖc ra ®êi cña ®¹o
luËt nµy ®· ®¸nh dÊu mét b−íc ph¸t triÓn v−ît bËc mang tÝnh b−íc ngoÆt cña
hÖ thèng ph¸p luËt SHTT ViÖt Nam nãi chung vµ hÖ thèng x¸c lËp quyÒn
SHCN nãi riªng, nh−ng do thêi gian so¹n th¶o gÊp rót, luËt kh«ng thÓ tr¸nh
khái nh÷ng khiÕm khuyÕt, thiÕu sãt do c¸c ®iÒu kiÖn kh¸ch quan, chñ quan
kh¸c nhau.
Víi t− c¸ch lµ mét ®¹o luËt, LuËt SHTT chØ cã thÓ quy ®Þnh nh÷ng vÊn
®Ò mang tÝnh nguyªn t¾c, nh÷ng néi dung c¬ b¶n, chñ ®¹o. MÆc dï c¸c vÊn ®Ò
liªn quan ®Õn x¸c lËp quyÒn SHCN chiÕm mét phÇn kh¸ lín trong néi dung
cña LuËt SHTT (35 ®iÒu), nh−ng nh÷ng quy ®Þnh nµy chØ mang tÝnh nguyªn
t¾c chung, trong khi ®ã, c¸c quy ®Þnh vÒ tr×nh tù, thñ tôc, ®iÒu kiÖn, c¨n cø x¸c
lËp quyÒn SHCN l¹i ®ßi hái ph¶i ®−îc quy ®Þnh cô thÓ, râ rµng, minh b¹ch
nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c chñ thÓ tham gia vµo quan hÖ ph¸p luËt
x¸c lËp quyÒn SHCN. Thùc tÕ nµy ®Æt ra nhu cÇu cÇn ph¶i x©y dùng vµ ban
hµnh hÖ thèng c¸c v¨n b¶n d−íi luËt nh»m quy ®Þnh chi tiÕt vµ h−íng dÉn thi
hµnh c¸c quy ®Þnh cña LuËt SHTT vÒ vÊn ®Ò nµy.
HÖ thèng c¸c v¨n b¶n h−íng dÉn thi hµnh nªn ®−îc x©y dùng riªng
biÖt cho tõng nhãm ®èi t−îng SHCN. C¸c n−íc cã hÖ thèng SHCN ph¸t triÓn
trªn thÕ giíi hÇu hÕt ®Òu cã hÖ thèng c¸c ®¹o luËt chuyªn biÖt t−¬ng øng víi
tõng lo¹i ®èi t−îng SHCN.
96
C¸c quy ®Þnh ph¸p luËt vÒ tr×nh tù, thñ tôc x¸c lËp quyÒn SHCN cÇn
ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau:
+ Gi¶m ®Õn møc tèi thiÓu giÊy tê, tµi liÖu ph¶i ®Ö tr×nh cho c¬ quan
®¨ng ký trong qu¸ tr×nh lµm thñ tôc x¸c lËp quyÒn;
+ B·i bá c¸c thñ tôc, yªu cÇu phiÒn hµ, kh«ng cÇn thiÕt;
+ T¨ng c−êng tÝnh minh b¹ch, d©n chñ trong qu¸ tr×nh xö lý hå s¬
®¨ng ký vµ cÊp V¨n b»ng b¶o hé SHCN;
+ Rót ng¾n thêi gian xö lý hå s¬, thêi h¹n xÐt nghiÖm vµ gi¶i quyÕt
khiÕu n¹i liªn quan ®Õn x¸c lËp quyÒn SHCN.
KiÕn nghÞ 2: T¨ng c−êng hîp t¸c quèc tÕ vÒ b¶o hé SHTT nãi chung
vµ x¸c lËp quyÒn nãi riªng nh»m tËn dông vµ tranh thñ kinh nghiÖm, sù trî
gióp cña c¸c n−íc ®Æc biÖt lµ c¸c n−íc ph¸t triÓn vÒ kü thuËt, kinh nghiÖm, tr×nh
®é qu¶n lý… nh»m bæ sung cho hÖ thèng x¸c lËp quyÒn SHCN cña n−íc ta.
XuÊt ph¸t tõ tÝnh chÊt ®Æc thï cña lÜnh vùc SHTT, cã thÓ nãi, hÖ thèng
ph¸p luËt SHTT lµ hÖ thèng cã nhiÒu ®iÓm t−¬ng ®ång nhÊt gi÷a c¸c quèc gia
kh¸c nhau trªn thÕ giíi. Liªn quan ®Õn ho¹t ®éng ®¨ng ký x¸c lËp quyÒn SHCN,
c¸c quèc gia ®· cïng nhau x©y dùng nh÷ng chuÈn mùc chung vµ yªu cÇu c¸c
quèc gia thµnh viªn quy ®Þnh trong hÖ thèng ph¸p luËt quèc gia c¸c néi dung
t−¬ng ®ång, hµi hßa víi nh÷ng chuÈn mùc chung ®ã.
Víi ®iÒu kiÖn hiÖn nay cña ViÖt Nam, viÖc häc hái, tiÕp thu kinh nghiÖm
cña n−íc ngoµi tõ ®ã ¸p dông vµo ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña m×nh lµ mét gi¶i ph¸p
tèt, phï hîp vµ cã kh¶ n¨ng ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. Thêi gian võa qua, ho¹t
®éng hîp t¸c quèc tÕ vÒ SHCN ®· ®−îc chó träng vµ thu ®−îc nh÷ng thµnh
qu¶ ®¸ng kÓ. Chóng ta ®· nhËn ®−îc sù hç trî rÊt lín tõ phÝa c¸c tæ chøc quèc
tÕ vµ c¸c quèc gia nh»m t¨ng c−êng n¨ng lùc b¶o hé SHCN bao gåm hç trî
®µo t¹o nguån nh©n lùc n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô vÒ SHTT; hç
trî cung cÊp trang thiÕt bÞ c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho c¬ quan x¸c lËp quyÒn…
Qu¸ tr×nh x©y dùng LuËt SHTT cña ViÖt Nam còng ®· ®−îc hç trî rÊt lín vÒ
97
nhiÒu mÆt tõ phÝa c¸c quèc gia, c¸c tæ chøc quèc tÕ trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn Dù
¸n STAR cña Hoa kú, Ch−¬ng tr×nh hîp t¸c EC - ASEAN vÒ SHTT (ECAP II).
Trong thêi gian tíi, chóng ta cÇn ph¶i duy tr× vµ ph¸t huy mèi quan hÖ
hîp t¸c s½n cã gi÷a ViÖt Nam (mµ c¬ quan ®Çu mèi chñ tr× lµ Côc SHTT) vµ
c¸c tæ chøc quèc tÕ, c¸c c¬ quan SHTT quèc gia nh− WIPO, EPO, JPO, INPI,
IP Australia, DIP, ROSPATENT. Bªn c¹nh ®ã, cÇn ph¸t triÓn mèi quan hÖ ®a
ph−¬ng gi÷a ViÖt Nam vµ c¸c ®èi t¸c kh¸c trªn c¬ së x©y dùng c¸c Ch−¬ng
tr×nh, Dù ¸n hç trî vÒ SHTT nh− SPC, ECAP, JICA...
Sù gióp ®ì, hç trî cña c¸c quèc gia, tæ chøc nªu trªn lµ sù thóc ®Èy tÝch
cùc, cã hiÖu qu¶ trªn con ®−êng x©y dùng, hoµn thiÖn hÖ thèng quy ph¹m ph¸p luËt
vÒ x¸c lËp quyÒn SHCN theo h−íng ngµy mét hµi hßa h¬n vµ ®¸p øng víi c¸c chuÈn
mùc quèc tÕ còng nh− n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng x¸c lËp quyÒn SHCN.
KiÕn nghÞ 3: T¨ng c−êng c«ng t¸c tuyªn truyÒn, phæ biÕn vÒ SHTT nãi
chung vµ x¸c lËp quyÒn SHTT nãi riªng nh»m n©ng cao nhËn thøc cña c«ng
chóng vÒ vÊn ®Ò nµy.
Nhµ n−íc cÇn x©y dùng nh÷ng chÝnh s¸ch, ch−¬ng tr×nh môc tiªu quèc
gia nh»m tuyªn truyÒn, phæ biÕn vÒ SHTT trong ®ã cã c¸c néi dung ®µo t¹o, tËp
huÊn vÒ c¬ chÕ, tr×nh tù, thñ tôc x¸c lËp quyÒn SHCN cho c¸c nhãm ®èi t−îng:
c¸n bé qu¶n lý, doanh nghiÖp, nhµ nghiªn cøu, häc sinh, sinh viªn… ë c¸c n−íc
cã hÖ thèng SHTT ph¸t triÓn (nh− NhËt B¶n, Hµn Quèc, Australia…), c¸c
ch−¬ng tr×nh tuyªn truyÒn, phæ biÕn th−êng xuyªn ®−îc tæ chøc thùc hiÖn d−íi
sù chñ tr× cña c¬ quan SHTT quèc gia vµ ®· thu ®−îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ.
KiÕn nghÞ 4: C¬ quan x¸c lËp quyÒn vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc
vÒ SHCN cÇn ph¶i cã sù chuyªn m«n hãa vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô trong ®ã
®Æc biÖt chó träng ®Õn viÖc chuyªn m«n hãa chøc n¨ng x¸c lËp quyÒn.
§Ó ®¸p øng ®ßi hái ngµy cµng cao cña thùc tÕ, ho¹t ®éng x¸c lËp quyÒn
cÇn ph¶i ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶, n¨ng ®éng, ®¬n gi¶n, ng¾n gän. ChÝnh v× vËy,
cÇn x©y dùng c¬ chÕ nh»m chuyªn m«n hãa chøc n¨ng x¸c lËp quyÒn cho c¬
98
quan SHTT quèc gia, tr¸nh hiÖn t−îng chång chÐo vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô, c¶n
trë hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng x¸c lËp quyÒn.
KiÕn nghÞ 5: CÇn thµnh lËp mét tæ chøc ®éc lËp hoÆc mét ®¬n vÞ chuyªn
m«n trùc thuéc c¬ quan SHTT quèc gia chuyªn nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò mang
tÝnh chiÕn l−îc ®Ó ph¸t triÓn hÖ thèng SHCN nãi chung vµ hÖ thèng x¸c lËp
quyÒn SHCN nãi riªng.
C¸c vÊn ®Ò mang tÝnh chiÕn l−îc ®Ó ph¸t triÓn hÖ thèng SHCN vµ hÖ
thèng x¸c lËp quyÒn SHCN bao gåm: nh÷ng néi dung mang tÝnh nguyªn t¾c,
®Þnh h−íng cho ho¹t ®éng x¸c lËp quyÒn SHCN; gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶
ho¹t ®éng x¸c lËp quyÒn SHCN; hÖ thèng tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c¬ quan
x¸c lËp quyÒn SHCN; chÝnh s¸ch, chiÕn l−îc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc;
ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch tuyªn truyÒn, phæ biÕn kiÕn thøc cho céng ®ång vÒ x¸c
lËp quyÒn SHCN…
KiÕn nghÞ 6: Ho¹t ®éng ®¨ng ký x¸c lËp quyÒn SHCN cña c¬ quan
SHTT quèc gia cÇn ph¶i ®−îc tiÕn hµnh d−íi h×nh thøc cung cÊp dÞch vô c«ng;
tõng b−íc xãa bá quan niÖm coi viÖc ®¨ng ký x¸c lËp quyÒn SHCN lµ mét thñ
tôc mang tÝnh mÖnh lÖnh hµnh chÝnh theo c¬ chÕ xin - cho.
§Ó cã thÓ n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®¨ng ký x¸c lËp quyÒn
SHCN, bªn c¹nh c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt cô thÓ, râ rµng, minh b¹ch, cÇn ph¶i
x©y dùng, t¹o lËp nh÷ng c¬ chÕ hç trî tõ phÝa c¬ quan ®¨ng ký nh»m t¹o mäi
®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã nhu cÇu.
ë c¸c quèc gia cã hÖ thèng SHTT ph¸t triÓn nh− Mü, Anh, óc… ho¹t
®éng ®¨ng ký x¸c lËp quyÒn cña c¬ quan ®¨ng ký ®−îc coi nh− mét lo¹i h×nh
dÞch vô. Cã rÊt nhiÒu c¬ chÕ hç trî tõ phÝa c¬ quan ®¨ng ký ®èi víi ng−êi nép
®¬n trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh c¸c thñ tôc x¸c lËp quyÒn SHCN nh− t− vÊn, hç
trî, gi¶i ®¸p th¾c m¾c… §Ó n©ng cao chÊt l−îng dÞch vô, ho¹t ®éng cña c¬
quan ®¨ng ký lu«n lu«n ph¶i h−íng tíi mét môc tiªu cuèi cïng ®ã lµ mang
l¹i lîi Ých tèt nhÊt cho ng−êi nép ®¬n, thu hót ngµy cµng nhiÒu ®¬n ®¨ng ký
99
b¶o hé vµ cÊp ngµy cµng nhiÒu V¨n b»ng b¶o hé. §Ó ®¹t ®−îc môc tiªu ®ã, c¬
quan ®¨ng ký ph¶i thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p nh»m ®¬n gi¶n hãa thñ tôc, rót
ng¾n thêi h¹n xÐt nghiÖm, n©ng cao chÊt l−îng vµ ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c
cña c¸c quyÕt ®Þnh ®−a ra trong qu¸ tr×nh xem xÐt ®¬n yªu cÇu cÊp V¨n b»ng
b¶o hé…
ë ViÖt Nam, do ¶nh h−ëng cña c¬ chÕ cò, ho¹t ®éng x¸c lËp quyÒn cña
c¬ quan ®¨ng ký SHCN - Côc SHTT vÉn cßn mang nÆng tÝnh hµnh chÝnh,
mÖnh lÖnh. C¬ chÕ nµy sÏ lµ mét trong nh÷ng rµo c¶n lín trong qu¸ tr×nh thùc
hiÖn c¸c cam kÕt quèc tÕ cña ViÖt Nam. NhËn thøc ®−îc ®iÒu nµy, trong
nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c¬ chÕ ho¹t ®éng cña Côc SHTT ®· ®· ®−îc c¶i thiÖn kh¸
nhiÒu theo h−íng gi¶m thiÓu ®Õn møc cã thÓ nh÷ng yªu cÇu, ®ßi hái kh«ng
cÇn thiÕt. Tuy nhiªn, cÇn ph¶i cã nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ nh»m thiÕt lËp c¬ chÕ
phï hîp ®Ó cã thÓ ph¸t huy tèt nhÊt vai trß cña c¬ quan ®¨ng ký trong viÖc
n©ng cao hiÖu qu¶ b¶o hé SHCN th«ng qua ho¹t ®éng ®¨ng ký x¸c lËp quyÒn.
CÇn ph¶i t¹o lËp mét c¬ chÕ ho¹t ®éng theo ®ã, chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ ho¹t
®éng lµ vÊn ®Ò sèng cßn cña c¬ quan x¸c lËp quyÒn.
KiÕn nghÞ 7: Söa ®æi, bæ sung mét sè quy ®Þnh vÒ ®¹i diÖn SHCN
CÇn më réng ph¹m vi c¸c doanh nghiÖp ®−îc phÐp tæ chøc kinh doanh
dÞch vô ®¹i diÖn SHCN theo h−íng kh«ng chØ cho phÐp c¸c doanh nghiÖp
®−îc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng theo LuËt Doanh nghiÖp mµ c¶ v¨n phßng luËt vµ
c«ng ty luËt hîp doanh ®−îc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng theo Ph¸p lÖnh LuËt s− vµ
c¸c tæ chøc dÞch vô khoa häc vµ c«ng nghÖ ®−îc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng theo
LuËt Khoa häc vµ C«ng nghÖ còng ®−îc kinh doanh dÞch vô nµy. Bªn c¹nh ®ã,
cÇn bæ sung mét quy ®Þnh chÝnh thøc kh¼ng ®Þnh vÒ viÖc kh«ng cÊm c¸c tæ
chøc cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi tham gia vµo kinh doanh dÞch vô ®¹i diÖn
SHCN cho phï hîp víi NghÞ ®Þnh sè 87/2003/N§-CP ngµy 22/7/2003 cña
ChÝnh phñ vÒ hµnh nghÒ cña tæ chøc luËt s− n−íc ngoµi t¹i ViÖt Nam.
3.2.2. Nhãm kiÕn nghÞ cô thÓ vÒ tr×nh tù, thñ tôc x¸c lËp quyÒn së
100
h÷u c«ng nghiÖp
KiÕn nghÞ 8: C¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn tr×nh tù, thñ tôc ®¨ng ký b¶o
hé quyÒn SHCN cÇn ph¶i ®−îc h−íng dÉn cô thÓ, dÔ hiÓu cho phï hîp víi
tr×nh ®é, nhËn thøc cña c«ng chóng nãi chung
HiÖn nay, do phÇn lín c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt cña ViÖt Nam vÒ SHTT
nãi chung vµ vÒ x¸c lËp quyÒn SHCN nãi riªng ®−îc dÞch tõ c¸c quy ®Þnh cña
n−íc ngoµi trong khi ®ã tr×nh ®é, nhËn thøc cña ng−êi ViÖt Nam nãi chung vÒ
vÊn ®Ò nµy cßn nhiÒu h¹n chÕ. Do vËy, nhiÒu quy ®Þnh, kh¸i niÖm cßn khã hiÓu
®èi víi c«ng chóng. §iÒu nµy lµ mét trë ng¹i lín trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh c¸c
thñ tôc x¸c lËp quyÒn cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ViÖt Nam.
§Ó kh¾c phôc vÊn ®Ò nµy, cÇn x©y dùng vµ ban hµnh hÖ thèng c¸c tµi
liÖu h−íng dÉn, d−íi nhiÒu h×nh thøc vÒ tr×nh tù, thñ tôc x¸c lËp quyÒn SHCN
gióp cho ng−êi nép ®¬n cã thÓ dÔ dµng thùc hiÖn. Bªn c¹nh ®ã, cÇn x©y dùng
vµ triÓn khai thùc hiÖn c¬ chÕ hç trî trùc tiÕp tõ phÝa c¬ quan x¸c lËp quyÒn
®èi víi ng−êi nép ®¬n. Bæ sung quy ®Þnh vÒ thÈm quyÒn cung cÊp c¸c dÞch vô
hç trî, t− vÊn (trong ph¹m vi giíi h¹n cho phÐp) cho c¬ quan ®¨ng ký x¸c lËp
quyÒn vµ nghÜa vô nép phÝ dÞch vô cña ng−êi nép ®¬n trong tr−êng hîp cã yªu
cÇu (ch¼ng h¹n: trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c thñ tôc x¸c lËp quyÒn, ng−êi nép
®¬n cã quyÒn yªu cÇu c¬ quan x¸c lËp quyÒn hç trî trong viÖc ph©n lo¹i, ph©n
nhãm ®èi t−îng yªu cÇu b¶o hé theo hÖ thèng ph©n nhãm, ph©n lo¹i quèc tÕ
vµ ph¶i tr¶ phÝ cho c«ng viÖc ®ã - bæ sung môc yªu cÇu trong Tê khai yªu cÇu
cÊp V¨n b»ng b¶o hé, bæ sung quy ®Þnh vÒ phÝ, lÖ phÝ...).
KiÕn nghÞ 9: X©y dùng vµ ban hµnh c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh, h−íng dÉn cô
thÓ, chi tiÕt vÒ tr×nh tù, thñ tôc xö lý c¸c lo¹i ®¬n quèc tÕ: ®¨ng ký nh·n hiÖu quèc tÕ
theo Tháa −íc vµ NghÞ ®Þnh th− Madrid, ®¨ng ký s¸ng chÕ theo HiÖp −íc PCT.
ViÖc ViÖt Nam tiÕp tôc tham gia vµo c¸c §¦QT vÒ SHCN ®ång nghÜa
víi sù gia t¨ng sè l−îng ®¬n ®¨ng ký SHCN ®−îc nép theo c¸c §¦QT ®ã.
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, sè l−îng §¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu quèc tÕ theo
101
Tháa −íc Madrid (cña ng−êi ViÖt Nam ra c¸c n−íc thµnh viªn vµ cña c¸c n−íc
thµnh viªn cã chØ ®Þnh vµo ViÖt Nam) ®· t¨ng lªn ®¸ng kÓ. Bªn c¹nh ®ã, ViÖt
Nam võa triÓn khai vËn hµnh hÖ thèng nép ®¬n ®¨ng ký b¶o hé s¸ng chÕ theo
PCT b»ng h×nh thøc nép ®¬n ®iÖn tö. §©y lµ mét tÝn hiÖu ®¸ng mõng thÓ hiÖn
sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng SHCN ViÖt Nam. Tuy nhiªn, hiÖn nay, thñ tôc xö lý
®¬n vµ ra quyÕt ®Þnh c«ng nhËn ®¨ng ký nh·n hiÖu quèc tÕ theo Tháa −íc vµ
NghÞ ®Þnh th− Madrid còng nh− thñ tôc xö lý ®¬n s¸ng chÕ theo PCT vÉn ch−a
®−îc quy ®Þnh cô thÓ râ rµng. ViÖc bæ sung quy ®Þnh nµy lµ cÇn thiÕt nh»m
n©ng cao hiÖu qu¶ xem xÐt ®èi víi c¸c lo¹i ®¬n nµy. VÊn ®Ò nµy ®· ®−îc ®−a
ra t¹i §iÒu 120 LuËt SHTT, theo ®ã ChÝnh phñ cã tr¸ch nhiÖm h−íng dÉn thi
hµnh quy ®Þnh vÒ ®¬n quèc tÕ vµ tr×nh tù, thñ tôc xö lý ®¬n quèc tÕ cña §¦QT
cã liªn quan phï hîp víi c¸c nguyªn t¾c chung quy ®Þnh trong ch−¬ng x¸c lËp
quyÒn SHCN.
KiÕn nghÞ 10: §èi víi nh·n hiÖu, cÇn tõng b−íc thay ®æi ph−¬ng thøc
xÐt nghiÖm néi dung ®¬n yªu cÇu cÊp V¨n b»ng b¶o hé theo h−íng gi¶m ¸p
lùc cho xÐt nghiÖm viªn, t¨ng tr¸ch nhiÖm cho chñ së h÷u ®ång thêi ®¶m b¶o
tÝnh kh¸ch quan trong c¸c quyÕt ®Þnh cÊp V¨n b»ng b¶o hé.
HiÖn nay, khi xÐt nghiÖm ®¬n ®¨ng ký nh·n hiÖu, ngoµi viÖc tra cøu
c¸c nh·n hiÖu cã tr−íc, c¸c xÐt nghiÖm viªn cßn ph¶i tra cøu c¶ c¸c kiÓu d¸ng
c«ng nghiÖp, chØ dÉn ®Þa lý; ngoµi ra ph¶i kiÓm tra kh¶ n¨ng nhÇm lÉn cña
nh·n hiÖu ®èi víi c¸c h×nh t−îng, nh©n vËt thuéc quyÒn t¸c gi¶ cña ng−êi kh¸c
®· ®−îc b¶o hé. §iÒu nµy lµ mét ¸p lùc lín ®èi víi xÐt nghiÖm viªn nãi riªng
vµ c¬ quan ®¨ng ký nãi chung. Trong khi ®ã, hiÖn ch−a cã quy ®Þnh nµo ®Ò
cËp ®Õn sù phèi hîp gi÷a Côc SHTT vµ Côc B¶n quyÒn t¸c gi¶ vÒ viÖc sö dông
hÖ thèng c¬ së d÷ liÖu c¸c ®èi t−îng SHCN vµ ®èi t−îng quyÒn t¸c gi¶.
§Ó kh¾c phôc vÊn ®Ò nµy, cÇn nghiªn cøu ®Ó tõng b−íc ¸p dông c¬ chÕ
xÐt nghiÖm theo c¸c c¨n cø tuyÖt ®èi kÕt hîp víi c¬ chÕ ph¶n ®èi ®¬n (t−¬ng
tù nh− c¬ chÕ xÐt nghiÖm cña c¬ quan nh·n hiÖu Ch©u ¢u) ®Ó xÐt nghiÖm nh·n
102
hiÖu nh»m gi¶m ¸p lùc cho xÐt nghiÖm viªn trong qu¸ tr×nh xÐt nghiÖm ®¬n vµ
®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan, chÝnh x¸c cña quyÕt ®Þnh cÊp V¨n b»ng b¶o hé.
Ngoµi ra, cÇn thiÕt lËp c¬ chÕ c«ng nhËn vµ sö dông kÕt qu¶ xÐt nghiÖm
néi dung gi÷a c¸c c¬ quan SHTT cña c¸c quèc gia.
KiÕn nghÞ 11: §èi víi chØ dÉn ®Þa lý, kh«ng nªn quy ®Þnh quyÒn ®¨ng
ký chØ dÉn ®Þa lý cña ViÖt Nam thuéc vÒ Nhµ n−íc.
Theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 88 LuËt SHTT, quyÒn ®¨ng ký chØ dÉn ®Þa lý
cña ViÖt Nam thuéc vÒ Nhµ n−íc; Nhµ n−íc cho phÐp tæ chøc, c¸ nh©n s¶n xuÊt
s¶n phÈm mang chØ dÉn ®Þa lý, tæ chøc tËp thÓ ®¹i diÖn cho c¸c tæ chøc c¸
nh©n ®ã hoÆc c¬ quan qu¶n lý hµnh chÝnh ®Þa ph−¬ng n¬i cã chØ dÉn ®Þa lý
thùc hiÖn quyÒn ®¨ng ký chØ dÉn ®Þa lý. Ng−êi thùc hiÖn quyÒn ®¨ng ký kh«ng
trë thµnh chñ së h÷u chØ dÉn ®Þa lý ®ã.
C¸c §¦QT vµ ph¸p luËt SHTT cña c¸c n−íc trªn thÕ giíi ®Òu kh«ng quy
®Þnh theo h−íng nµy. C¸ch quy ®Þnh nµy chØ mang tÝnh h×nh thøc vµ kh«ng
phï hîp víi thùc tÕ. ViÖc "cho phÐp" cña Nhµ n−íc ph¶i g¾n víi c¸c ®iÒu kiÖn
g× vµ trong tr−êng hîp Nhµ n−íc kh«ng cho phÐp th× ai sÏ lµ ng−êi cã quyÒn
®øng tªn ®¨ng ký chØ dÉn ®Þa lý?
Ph¸p luËt cña c¸c n−íc quy ®Þnh chØ dÉn ®Þa lý lµ tµi s¶n thuéc së h÷u
cña tËp thÓ c¸c nhµ s¶n xuÊt, kinh doanh trong khu vùc ®Þa ph−¬ng mang chØ
dÉn ®Þa lý. QuyÒn ®¨ng ký chØ dÉn ®Þa lý thuéc vÒ tËp thÓ ®ã. Bªn c¹nh quyÒn
®¨ng ký chØ dÉn ®Þa lý, tæ chøc tËp thÓ nµy cã nghÜa vô thùc hiÖn c¸c biÖn
ph¸p nh»m qu¶n lý, kiÓm so¸t vµ ph¸t triÓn gi¸ trÞ chØ dÉn ®Þa lý. Quy ®Þnh
nh− vËy lµ phï hîp víi b¶n chÊt cña chØ dÉn ®Þa lý ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn tèt
nhÊt cho viÖc qu¶n lý vµ ph¸t triÓn chØ dÉn ®Þa lý.
KiÕn nghÞ 12: §èi víi s¸ng chÕ, cÇn söa ®æi quy ®Þnh vÒ c¸c ®èi t−îng
bÞ lo¹i trõ kh«ng ®−îc b¶o hé víi danh nghÜa s¸ng chÕ
Quy ®Þnh cña LuËt SHTT vÒ c¸c ®èi t−îng bÞ lo¹i trõ, kh«ng ®−îc b¶o
103
hé víi danh nghÜa s¸ng chÕ (§iÒu 59) vÒ c¬ b¶n lµ phï hîp víi TRIPS vµ
BTA. C¸c ®èi t−îng nµy kh«ng ®−îc b¶o hé v× b¶n th©n chóng kh«ng ph¶i lµ
s¸ng chÕ. Tuy nhiªn, vÊn ®Ò ®Æt ra lµ khi cã mét ®¬n yªu cÇu b¶o hé s¸ng chÕ
®èi víi mét s¶n phÈm, mét quy tr×nh nµo ®ã trong ®ã cã chøa hoÆc cã mét sè
giai ®o¹n ph¶i ¸p dông c¸c ®èi t−îng nµy th× s¶n phÈm, quy tr×nh ®ã cã ®−îc
xem xÐt ®Ó cÊp b»ng s¸ng chÕ kh«ng. Ph¸p luËt ViÖt Nam hiÖn hµnh ch−a cã
quy ®Þnh cô thÓ ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy.
Ph¸p luËt cña mét sè n−íc nh− Ph¸p, §øc quy ®Þnh vÒ vÊn ®Ò nµy theo
h−íng: c¬ quan ®¨ng ký chØ tõ chèi cÊp v¨n b»ng b¶o hé khi toµn bé gi¶i
ph¸p, quy tr×nh yªu cÇu b¶o hé s¸ng chÕ chØ thuÇn tóy lµ c¸c quy tr×nh, gi¶i
ph¸p kÓ trªn. Trong tr−êng hîp ®èi t−îng yªu cÇu b¶o hé cã chøa mét phÇn
hoÆc cã sö dông mét sè quy tr×nh bÞ lo¹i trõ th× chóng vÉn ph¶i ®−îc xem xÐt
®Ó cÊp b»ng s¸ng chÕ. Ph¸p luËt ViÖt Nam nªn bæ sung quy ®Þnh nµy theo
h−íng ®· ph©n tÝch ®Ó phï hîp víi tinh thÇn cña HiÖp ®Þnh TRIPS vµ BTA.
Còng liªn quan ®Õn vÊn ®Ò nµy, LuËt SHTT quy ®Þnh ch−¬ng tr×nh
m¸y tÝnh lµ mét trong nh÷ng ®èi t−îng bÞ lo¹i trõ kh«ng ®−îc b¶o hé lµ s¸ng
chÕ, ®èi t−îng nµy ®−îc b¶o hé theo ph¸p luËt vÒ quyÒn t¸c gi¶. ViÖc ¸p dông
c¬ chÕ b¶o hé quyÒn t¸c gi¶ ®èi víi ®èi t−îng nµy nh»m khuyÕn khÝch ho¹t ®éng
s¸ng t¹o, thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ th«ng tin; nã cho phÐp nh÷ng
ng−êi s¸ng t¹o ®éc lËp ra c¸c ch−¬ng tr×nh m¸y tÝnh sau khi ch−¬ng tr×nh ®·
®−îc ®¨ng ký b¶n quyÒn vÉn cã quyÒn sö dông ®èi víi ch−¬ng tr×nh ®ã.
Nghiªn cøu quy ®Þnh ph¸p luËt cña mét sè n−íc c«ng nghiÖp ph¸t
triÓn, ch−¬ng tr×nh m¸y tÝnh kh«ng nh÷ng ®−îc b¶o hé theo luËt vÒ quyÒn t¸c
gi¶ mµ cßn cã thÓ ®−îc b¶o hé theo luËt KDCN vµ luËt s¸ng chÕ. Ph¸p luËt c¸c
n−íc nµy kh«ng lo¹i bá hoµn toµn kh¶ n¨ng cÊp b»ng ®éc quyÒn s¸ng chÕ cho
ch−¬ng tr×nh m¸y tÝnh nh− ViÖt Nam. Ch¼ng h¹n, ph¸p luËt NhËt B¶n vµ Hoa
Kú (nh÷ng n−íc cã nÒn c«ng nghiÖp b¶n quyÒn ph¸t triÓn) vÉn cho phÐp cÊp
b»ng ®éc quyÒn s¸ng chÕ cho phÇn mÒm m¸y tÝnh vµ trªn thùc tÕ ®· cã hµng
104
chôc ngh×n b»ng ®éc quyÒn s¸ng chÕ ®−îc cÊp cho c¸c ch−¬ng tr×nh m¸y tÝnh.
§iÒu nµy ®· chØ ra r»ng kh¶ n¨ng xem xÐt ®Ó cÊp b»ng ®éc quyÒn s¸ng chÕ
cho ch−¬ng tr×nh m¸y tÝnh lµ cã thÓ vµ ®ãng gãp ®¸ng kÓ vµo sù ph¸t triÓn cña
ngµnh c«ng nghiÖp phÇn mÒm ë c¸c n−íc nµy. §iÒu 52 C«ng −íc Munich n¨m
1973 còng quy ®Þnh kh«ng cÊp b»ng ®éc quyÒn s¸ng chÕ cho ch−¬ng tr×nh
m¸y tÝnh. Tuy nhiªn, quy ®Þnh nµy ®· ®−îc söa ®æi t¹i Dù th¶o söa ®æi C«ng
−íc Munich ngµy 20/2/2002 (Dù th¶o quy ®Þnh cña NghÞ viÖn Ch©u ¢u vÒ cÊp
b»ng s¸ng chÕ cho c¸c ch−¬ng tr×nh m¸y tÝnh - Brussel 20/2/2002).
ë ViÖt Nam, viÖc t¹o ®iÒu kiÖn cho phÐp c¸c nhµ s¸ng t¹o cã quyÒn sö
dông ch−¬ng tr×nh m¸y tÝnh do m×nh ®éc lËp s¸ng t¹o ra lµ cÇn thiÕt. Tuy
nhiªn, viÖc thóc ®Èy ngµnh c«ng nghiÖp phÇn mÒm ph¸t triÓn lµ vÊn ®Ò quan
träng vµ cã ý nghÜa thiÕt thùc h¬n. Trong bèi c¶nh nÒn c«ng nghiÖp phÇn mÒm
ViÖt Nam cßn nhiÒu h¹n chÕ, Nhµ n−íc cÇn cã chÝnh s¸ch b¶o hé sao cho nh÷ng
nhµ viÕt phÇn mÒm ®éc lËp cã thÓ khai th¸c gi¸ trÞ quyÒn SHCN ®èi víi ch−¬ng
tr×nh m¸y tÝnh do m×nh s¸ng t¹o ra hoÆc cã thÓ chuyÓn nh−îng, li-x¨ng ®èi
t−îng ®ã nh»m thu håi vèn ®Çu t−… Do vËy, nªn lo¹i bá ®èi t−îng "ch−¬ng
tr×nh m¸y tÝnh" ra khái danh s¸ch ®èi t−îng bÞ lo¹i trõ b¶o hé s¸ng chÕ. NÕu
c¸c ch−¬ng tr×nh m¸y tÝnh thÓ hiÖn ®−îc nh÷ng ®Æc tÝnh kü thuËt, cã tÝnh míi,
tÝnh s¸ng t¹o, kh¶ n¨ng ¸p dông trong c«ng nghiÖp th× hoµn toµn cã thÓ ®−îc
cÊp b»ng s¸ng chÕ.
105
KÕt luËn
B¶o hé quyÒn SHCN kh«ng chØ b¶o vÖ quyÒn lîi hîp ph¸p cho chñ së
h÷u, b¶o vÖ quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña céng ®ång mµ cßn lµ ®éng lùc quan
träng thóc ®Èy ho¹t ®éng s¸ng t¹o, ®æi míi, c¶i tiÕn kü thuËt, khuyÕn khÝch
c¹nh tranh lµnh m¹nh gi÷a c¸c chñ thÓ thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ, khuyÕn
khÝch ®Çu t− n−íc ngoµi. Còng nh− c¸c quèc gia ®ang x©y dùng vµ ph¸t triÓn
nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, vÊn ®Ò b¶o hé quyÒn SHCN ®· trë thµnh mèi quan t©m
mang tÝnh ®Þnh h−íng, chiÕn l−îc cña ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh x©y dùng nÒn
kinh tÕ dùa trªn tri thøc.
ThÕ kû XXI ®−îc ®¸nh gi¸ lµ thÕ kû cña tri thøc s¸ng t¹o vµ c«ng nghÖ
th«ng tin. Bªn c¹nh ®ã, xu thÕ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ còng ®Æt ra nhu cÇu
kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ c¹nh tranh cña doanh nghiÖp nãi riªng vµ cña c¶ nÒn kinh tÕ
quèc gia nãi chung. ChÝnh v× vËy, x¸c lËp, b¶o hé vµ ph¸t triÓn gi¸ trÞ quyÒn
SHCN ®ang trë thµnh mét vÊn ®Ò mang tÝnh thêi sù vµ ®−îc quan t©m chó
träng h¬n bao giê hÕt.
C¸c ®èi t−îng SHCN ngµy nay kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ tµi s¶n thuéc
quyÒn së h÷u, sö dông, ®Þnh ®o¹t cña riªng chñ së h÷u mµ cßn lµ nh÷ng ®èi
t−îng cã kh¶ n¨ng t¸c ®éng lín tíi lîi Ých vµ sù ph¸t triÓn chung cña toµn
x· héi. Hµnh vi x©m ph¹m quyÒn SHTT kh«ng chØ lµm thiÖt h¹i cho chñ së
h÷u mµ cßn g©y thiÖt h¹i cho hµng ho¹t c¸c nhµ s¶n xuÊt, ng−êi tiªu dïng vµ
cho nÒn kinh tÕ. ViÖc x¸c lËp, thùc thi vµ b¶o hé quyÒn SHTT mét c¸ch tháa
®¸ng hay kh«ng sÏ cã t¸c ®éng lín ®Õn viÖc thóc ®Èy hay h¹n chÕ s¸ng t¹o
trong nghiªn cøu khoa häc kü thuËt, s¶n xuÊt, kinh doanh. Nh− vËy, ®Ó viÖc
b¶o hé SHTT cã hiÖu qu¶ th× râ rµng chóng ta ph¶i x©y dùng mét hÖ thèng
ph¸p luËt vÒ SHTT ®Çy ®ñ, chÆt chÏ vµ hoµn thiÖn tõ kh©u x¸c lËp quyÒn së
h÷u cho ®Õn c¬ chÕ thùc thi vµ c¸c biÖn ph¸p chÕ tµi nh»m b¶o vÖ c¸c quyÒn
®· ®−îc x¸c lËp.
106
Trong khi ®ã, hÖ thèng ph¸p luËt vÒ b¶o hé SHCN nãi chung vµ x¸c
lËp quyÒn SHCN nãi riªng cña ViÖt Nam cßn nhiÒu thiÕu sãt, bÊt cËp, ch−a
®¸p øng c¸c yªu cÇu, ®ßi hái ®Æt ra trong qu¸ tr×nh héi nhËp ®Æc biÖt lµ yªu
cÇu cña HiÖp ®Þnh TRIPS - mét trong nh÷ng yªu cÇu then chèt ®Ó ViÖt Nam
cã thÓ gia nhËp WTO.
ChÝnh v× vËy, viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi nµy mong gãp phÇn hoµn thiÖn
c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt vÒ x¸c lËp quyÒn SHCN, tõ ®ã n©ng cao tÝnh hiÖu qu¶
cña hÖ thèng SHCN quèc gia, ®¸p øng nhu cÇu cña qu¸ tr×nh héi nhËp vµ
nh÷ng ®ßi hái cña t×nh h×nh míi.
Trong bèi c¶nh ViÖt Nam ®ang nç lùc thùc hiÖn nh÷ng b−íc chuyÓn
m×nh ®Ó héi nhËp víi nÒn kinh tÕ quèc tÕ, viÖc hoµn thiÖn ph¸p luËt vÒ SHCN
nãi chung vµ x¸c lËp quyÒn SHCN nãi riªng lµ vÊn ®Ò ®Æc biÖt quan träng.
ViÖc nh×n nhËn vÊn ®Ò hoµn thiÖn ph¸p luËt vÒ x¸c lËp quyÒn SHCN yªu cÇu
ph¶i gi¶i quyÕt mét khèi l−îng lín c¸c vÊn ®Ò nghiªn cøu. Do vËy, mÆc dï ®·
cè g¾ng ®Çu t− nhiÒu thêi gian, c«ng søc trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu, hoµn
thiÖn luËn v¨n, nh−ng ch¾c ch¾n kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ, thiÕu
sãt. T¸c gi¶ luËn v¨n mong nhËn ®−îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c«, c¸c
nhµ nghiªn cøu, c¸c chuyªn gia vµ b¹n bÌ, ®ång nghiÖp ®Ó hoµn thiÖn vÊn ®Ò
nghiªn cøu ®· ®Æt ra vµ ®Þnh h−íng cho nh÷ng nghiªn cøu tiÕp theo.
107
Danh môc C¸c v¨n b¶n Quy ph¹m ph¸p luËt
vÒ së h÷u c«ng nghiÖp
Tªn v¨n b¶n Ngµy ban hµnh
* LuËt, Ph¸p lÖnh
Bé luËt D©n sù 1995 (§iÒu 13.4, §iÒu 47, §iÒu 188 vµ PhÇn thø s¸u) 28/10/1995
Bé luËt H×nh sù 1999 (§iÒu 156, 157, 158, 170, 171 Téi s¶n xuÊt bu«n
b¸n hµng gi¶; téi vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ cÊp V¨n b»ng b¶o hé së
h÷u c«ng nghiÖp; téi x©m ph¹m quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp)
21/12/1999
LuËt Khoa häc vµ C«ng nghÖ 06/09/2000
LuËt H¶i quan (Ch−¬ng III, Môc 5: t¹m dõng lµm thñ tôc h¶i quan
®èi víi hµng hãa nhËp khÈu, xuÊt khÈu cã yªu cÇu b¶o vÖ quyÒn së
h÷u trÝ tuÖ
29/06/2001
LuËt C¹nh tranh
Bé luËt D©n sù 2005 (PhÇn thø s¸u) 14/06/2005
LuËt Th−¬ng m¹i (§iÒu 46 - NghÜa vô ®¶m b¶o quyÒn së h÷u trÝ tuÖ
®èi víi hµng hãa; §iÒu 108 - B¶o hé quyÒn së h÷u trÝ tuÖ ®èi víi s¶n
phÈm qu¶ng c¸o th−¬ng m¹i, Ch−¬ng VI, Môc 8 - Nh−îng quyÒn
th−¬ng m¹i)
14/06/2005
LuËt Së h÷u trÝ tuÖ 29/11/2005
* NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ; QuyÕt ®Þnh, chØ thÞ cña Thñ t−íng
ChÝnh phñ
NghÞ ®Þnh 63/CP quy ®Þnh chi tiÕt vÒ së h÷u c«ng nghiÖp 24/10/1996
NghÞ ®Þnh 60/CP h−íng dÉn thi hµnh mét sè quy ®Þnh cña Bé luËt
D©n sù vÒ quan hÖ d©n sù cã yÕu tè n−íc ngoµi
06/06/1997
NghÞ ®Þnh sè 45/1998/N§-CP quy ®Þnh chi tiÕt vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ 01/07/1998
NghÞ ®Þnh 12/1999/N§-CP vÒ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh trong lÜnh
vùc së h÷u c«ng nghiÖp
06/03/1999
NghÞ ®Þnh 16/2000/N§-CP quy ®Þnh vÒ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh
trong lÜnh vùc qu¶n lý nhµ n−íc vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ
10/05/2000
NghÞ ®Þnh 54/2000/N§-CP vÒ b¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi
bÝ mËt kinh doanh, chØ dÉn ®Þa lý, tªn th−¬ng m¹i vµ b¶o hé quyÒn
chèng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh liªn quan tíi së h÷u c«ng nghiÖp
03/10/2000
NghÞ ®Þnh 06/2001/N§-CP söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña NghÞ
®Þnh 63/CP quy ®Þnh chi tiÕt vÒ së h÷u c«ng nghiÖp
01/02/2001
108
Tªn v¨n b¶n Ngµy ban hµnh
NghÞ ®Þnh 101/2001/N§-CP quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt
H¶i quan vÒ thñ tôc h¶i quan, chÕ ®é kiÓm tra, gi¸m s¸t h¶i quan (§iÒu 14)
31/12/2001
NghÞ ®Þnh 42/2003/N§-CP vÒ b¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi
víi thiÕt kÕ bè trÝ m¹ch tÝch hîp b¸n dÉn
02/05/2003
NghÞ ®Þnh sè 11/2005/N§-CP quy ®Þnh chi tiÕt vÒ chuyÓn giao c«ng
nghÖ (söa ®æi)
02/02/2005
ChØ thÞ sè 31/1999/CT-TTg vÒ ®Êu tranh chèng s¶n xuÊt vµ bu«n b¸n
hµng gi¶
27/10/1999
* Th«ng t− cña c¸c Bé
Th«ng t− 23/TC-TCT ngµy cña Bé Tµi chÝnh h−íng dÉn viÖc thu, nép
vµ sö dông phÝ, lÖ phÝ së h÷u c«ng nghiÖp
09/05/1997
Th«ng t− sè 1254/1999/TT-BKHCNMT cña Bé Khoa häc, C«ng nghÖ vµ
M«i tr−êng h−íng dÉn thùc hiÖn NghÞ ®Þnh sè 45/1998/N§-CP ngµy
1/7/1998 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ
12/07/1999
Th«ng t− 3055/TT-SHCN cña Bé Khoa häc, C«ng nghÖ vµ M«i
tr−êng h−íng dÉn thi hµnh c¸c quy ®Þnh vÒ thñ tôc x¸c lËp quyÒn vµ
mét sè quy ®Þnh kh¸c cña NghÞ ®Þnh 63/CP ngµy 24.10.1996 cña
ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt vÒ së h÷u c«ng nghiÖp
31/12/1999
Th«ng t− 825/2000/TT-BKHCNMT cña Bé Khoa häc, C«ng nghÖ vµ M«i
tr−êng h−íng dÉn thi hµnh NghÞ ®Þnh 12/1999/N§-CP ngµy 06/03/1999
vÒ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh trong lÜnh vùc së h÷u c«ng nghiÖp
03/05/2000
Th«ng t− 49/2001/TT-BKHCNMT söa ®æi, bæ sung mét sè néi dung cña
Th«ng t− 825/2000/TT-BKHCNMT cña Bé Khoa häc, C«ng nghÖ vµ M«i
tr−êng h−íng dÉn thi hµnh NghÞ ®Þnh 12/1999/N§-CP ngµy 06/03/1999
vÒ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh trong lÜnh vùc së h÷u c«ng nghiÖp
14/09/2001
Th«ng t− 29/2003/TT-BKHCN cña Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ h−íng
dÉn thùc hiÖn c¸c thñ tôc x¸c lËp quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi kiÓu
d¸ng c«ng nghiÖp
05/11/2003
Th«ng t− 30/2003/TT-BKHCN ngµy cña Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ
h−íng dÉn thùc hiÖn c¸c thñ tôc x¸c lËp quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp
®èi víi s¸ng chÕ/gi¶i ph¸p h÷u Ých
05/11/2003
Th«ng t− 129/2004/TTLT/BTC-BKHCN liªn tÞch Bé Tµi ChÝnh - Bé
Khoa häc vµ C«ng nghÖ h−íng dÉn thi hµnh c¸c biÖn ph¸p kiÓm so¸t
biªn giíi vÒ së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi hµng hãa xuÊt khÈu, nhËp khÈu
29/12/2004
Th«ng t− 132/2004/TT-BTC cña Bé Tµi chÝnh H−íng dÉn chÕ ®é thu,
nép, qu¶n lý vµ sö dông phÝ, lÖ phÝ së h÷u c«ng nghiÖp
30/12/2004
109
Tªn v¨n b¶n Ngµy ban hµnh
C¸c ®iÒu −íc quèc tÕ mµ ViÖt Nam ®· ký kÕt, tham gia
HiÖp ®Þnh vÒ c¸c khÝa c¹nh liªn quan tíi th−¬ng m¹i cña quyÒn së
h÷u trÝ tuÖ (TRIPS)
C«ng −íc PARIS vÒ b¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp
HiÖp −íc hîp t¸c s¸ng chÕ
Tho¶ −íc Madrid vÒ ®¨ng ký quèc tÕ nh·n hiÖu hµng hãa
NghÞ ®Þnh th− Madrid liªn quan ®Õn tháa −íc Madrid vÒ ®¨ng ký
quèc tÕ nh·n hiÖu hµng hãa
HiÖp ®Þnh khung ASEAN vÒ hîp t¸c trong lÜnh vùc së h÷u trÝ tuÖ
C¸c ®iÒu −íc quèc tÕ mµ ViÖt Nam ch−a tham gia
HiÖp −íc LuËt nh·n hiÖu hµng hãa (TLT)
HiÖp −íc LuËt s¸ng chÕ (PLT)
HiÖp −íc Washington vÒ b¶o hé quyÒn së h÷u trÝ tuÖ ®èi víi thiÕt kÕ
bè trÝ m¹ch tÝch hîp
Tháa −íc Lisbon vÒ b¶o hé vµ ®¨ng ký quèc tÕ tªn gäi xuÊt xø
Tháa −íc Lahay vÒ ®¨ng ký quèc tÕ kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp
C¸c hiÖp ®Þnh song ph−¬ng vÒ së h÷u trÝ tuÖ
HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú (BTA)
HiÖp ®Þnh hîp t¸c khoa häc vµ c«ng nghÖ gi÷a ViÖt Nam vµ Hoa Kú
HiÖp ®Þnh vÒ së h÷u trÝ tuÖ vµ hîp t¸c trong lÜnh vùc së h÷u trÝ tuÖ
gi÷a ViÖt Nam vµ Liªn bang Thuþ SÜ
110
DANH Môc Tµi LiÖu THAM Kh¶o
1. NguyÔn ThÞ QuÕ Anh (2002), "B¶o hé tªn th−¬ng m¹i vµ mét sè kiÕn nghÞ",
Khoa häc Kinh tÕ - LuËt, (4), tr. 20-28.
2. NguyÔn ThÞ QuÕ Anh (2004), "Mét sè vÊn ®Ò vÒ b¶o hé bÝ mËt kinh doanh
vµ hoµn thiÖn ph¸p luËt b¶o hé bÝ mËt kinh doanh ë ViÖt Nam", Khoa
häc Kinh tÕ - LuËt, (3), tr. 75-83.
3. NguyÔn B¸ B×nh (2005), "Sù giao thoa gi÷a c¸c ®èi t−îng quyÒn së h÷u trÝ
tuÖ", Nghiªn cøu lËp ph¸p, (11).
4. Bé Khoa häc, C«ng nghÖ vµ M«i tr−êng (1997), B¸o c¸o sè 1882/SHCN
ngµy 11-8 vÒ c«ng t¸c chuÈn bÞ néi dung së h÷u trÝ tu trong ph−¬ng
¸n ®µm ph¸n ®Ó ký kÕt HiÖp ®Þnh kinh tÕ th−¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa
Kú vµ gia nhËp tæ chøc th−¬ng m¹i thÕ giíi, Hµ Néi
5. Ph¹m §×nh Ch−íng (2002), "HÖ thèng së h÷u trÝ tuÖ ViÖt Nam trªn ®−êng
héi nhËp", Ho¹t ®éng khoa häc, (7), tr. 22.
6. Côc B¶n quyÒn t¸c gi¶ vµ Côc Së h÷u trÝ tuÖ (2002), C¸c ®iÒu −íc quèc tÕ
vÒ së h÷u trÝ tuÖ trong qu¸ tr×nh héi nhËp, Hµ Néi.
7. Côc Së h÷u trÝ tuÖ (2004), B¸o c¸o §Ò ¸n Hoµn thiÖn ph¸p luËt vÒ Së h÷u
trÝ tuÖ, Hµ Néi.
8. Côc Së h÷u trÝ tuÖ (2004), B¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c n¨m 2004 vµ ph−¬ng
h−íng ho¹t ®éng n¨m 2005, Hµ Néi
9. Hµ Hïng C−êng (2002) "Mét sè suy nghÜ vÒ thùc tr¹ng vµ ®Þnh h−íng ph¸t
triÓn ph¸p luËt vÒ së h÷u trÝ tuÖ ë ViÖt Nam", Kû yÕu héi th¶o: Së
h÷u trÝ tuÖ ë Ch©u ¸ - thùc tr¹ng vµ ®Þnh h−íng ph¸t triÓn, Nhµ ph¸p
luËt ViÖt - Ph¸p, Hµ Néi.
10. Ph¹m H÷u DuÖ (2005) "Mét sè néi dung c¬ b¶n cña dù ¸n LuËt Së h÷u trÝ
tuÖ", Khoa häc vµ ph¸t triÓn, (6)
111
11. Hank Baker (2004), "LuËt së h÷u trÝ tuÖ ViÖt Nam - Mét ®¹o luËt toµn
diÖn vÒ së h÷u trÝ tuÖ?", Tia s¸ng, (12).
12. TrÇn ViÖt Hïng (2003), "B¶o hé nh·n hiÖu hµng hãa trong kû nguyªn héi
nhËp kinh tÕ quèc tÕ", B¶n tin ho¹t ®éng së h÷u c«ng nghiÖp, (22).
13. Japan Patent Office - Asia-Pacific Industrial Property Center - JIII (2000),
CÈm nang vÒ quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp (Manual on industrial property
rights - b¶n dÞch cña Côc Së h÷u trÝ tuÖ), Hµ Néi.
14. Ng« Kû (2006), QuyÒn Së h÷u c«ng nghiÖp, Së Khoa häc vµ C«ng nghÖ
TiÒn Giang, TiÒn Giang.
15. NguyÔn Ngäc Minh (2004), "T×m hiÓu ph¸p luËt quèc tÕ vÒ së h÷u trÝ tuÖ",
B¸o c¸o t¹i Héi th¶o khoa häc: Lý luËn vµ thùc tiÔn trong ®Êu tranh
chèng hµng gi¶ vµ ®¶m b¶o thùc thi quyÒn së h÷u trÝ tuÖ t¹i ViÖt
Nam, Häc viÖn C¶nh s¸t nh©n d©n, Hµ Néi.
16. Michael P. Ryan (10/2002), "Nh÷ng ®iÒu c¸c nhµ qu¶n lý cÇn biÕt vÒ ph¸p
luËt së h÷u trÝ tuÖ, chÝnh s¸ch vµ chiÕn l−îc kinh doanh", B¸o c¸o t¹i Héi
th¶o khoa häc: Ph¸p luËt chÝnh s¸ch vµ qu¶n lý së h÷u trÝ tuÖ, Hµ Néi.
17. §oµn N¨ng (2004), "Thùc tr¹ng ph¸p luËt ViÖt Nam vÒ së h÷u trÝ tuÖ",
B¸o c¸o t¹i Héi th¶o khoa häc: C¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn x©y dùng
mét ®¹o luËt chuyªn ngµnh vÒ së h÷u trÝ tuÖ, Hµ Néi.
18. Lª NÕt (2006), QuyÒn së h÷u trÝ tuÖ, Nxb §¹i häc Quèc gia Thµnh phè Hå
ChÝ Minh, Thµnh phè Hå ChÝ Minh.
19. NguyÔn Nh− Quúnh (2001), "Mét sè vÊn ®Ò vÒ nh·n hiÖu hµng hãa næi
tiÕng", LuËt häc, (2).
20. Stephane Passeri (2002), "B¶o hé quyÒn së h÷u trÝ tuÖ ë Ch©u ¸", Kû yÕu
héi th¶o: Së h÷u trÝ tuÖ ë Ch©u ¸ - thùc tr¹ng vµ ®Þnh h−íng ph¸t
triÓn, Nhµ ph¸p luËt ViÖt - Ph¸p, Hµ Néi.
21. NguyÔn Thanh T©m (2003), "Ph¸p luËt vÒ chèng c¹nh tranh kh«ng lµnh
m¹nh vµ kiÓm so¸t ®éc quyÒn liªn quan tíi quyÒn së h÷u c«ng
nghiÖp ë n−íc ta", Th−¬ng m¹i, (42)
112
22. NguyÔn Thanh T©m (2003), "TÝnh th−¬ng m¹i cña quyÒn së h÷u c«ng
nghiÖp", Th−¬ng m¹i, (45)
23. Phïng Trung TËp (2004), C¸c yÕu tè cña quyÒn së h÷u trÝ tuÖ, Nxb T−
ph¸p, Hµ Néi.
24. NguyÔn ThÞ Th¾m (2005), "TiÒm n¨ng ph¸t triÓn chØ dÉn ®Þa lý cña ViÖt
Nam", B¸o c¸o t¹i Héi th¶o: ChØ dÉn ®Þa lý - con ®−êng dÉn ®Õn
thµnh c«ng, Hµ Néi.
25. §inh V¨n Thanh (2004), "Ph¸p luËt së h÷u trÝ tuÖ cña ViÖt Nam trong ®iÒu
kiÖn thÕ giíi hiÖn nay", Nhµ n−íc vµ ph¸p luËt, (4), tr. 40-55.
26. §inh V¨n Thanh, NguyÔn ThÞ H»ng (2004), Nh·n hiÖu hµng hãa trong
ph¸p luËt d©n sù, Nxb C«ng an nh©n d©n, Hµ Néi.
27. Lª Xu©n Th¶o (1996), §æi míi vµ hoµn thiÖn c¬ chÕ ®iÒu chÝnh ph¸p luËt
vÒ b¶o hé quyÒn së h÷u trÝ tuÖ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ë ViÖt
Nam, LuËn ¸n Phã TiÕn sÜ, Häc viÖn ChÝnh trÞ Quèc gia Hå ChÝ Minh,
Hµ Néi.
28. Lª Anh TuÊn (2005), "Mét sè quy ®Þnh vÒ chèng c¹nh tranh kh«ng lµnh
m¹nh theo LuËt C¹nh tranh ViÖt Nam", Nhµ n−íc vµ Ph¸p luËt, (10).
29. §oµn V¨n Tr−êng (2003), "Vai trß cña quyÒn së h÷u trÝ tuÖ trong ph¸t
triÓn kinh tÕ", Nghiªn cøu kinh tÕ, (7)
TiÕng Anh
30. Alexander Bell G. (2004). "IP value", Intellectual Asset Management
Magazine, (7).
31. Baumoi William (2003), "The 100 Top Brands - Here’s how we calculate
the power in a name" Business Week, (34).
32. Cristopher Heath (1998), The development on protection of Intellectual
Property in Vietnam, Speech on the workshop of intellectual property
inforcement, Hanoi.
113
33. Franeis W. Rushing, Carole Gauz Brown (1990), Intellectual Property
rights in Science, Technology anh Economic performance -
International comparison, Westview Press.
34. G.P.S. Sargant - General Director of UK Patent Office (1999), Role of
intellectual property in economic growth, Speech on the workshop of
intellectual property protection, Hanoi.
35. Hitsamisu Arai (1999), Intellectual property in the 20th centery … Experience
of Japan in creating the prosperity, WIPO Publication, Geneva.
36. INTA (2005), Trademark Law Handbook: Volume II … International,
INTA Publication,
37. Kamil Idris (2003), Intellectual property - a power tool for economic
growth, WIPO Publication, Geneva.
38. Keith E. Maskus (2000), Intellectual property rights and the global
economy, Institute for international Economic, Washington D.C.
39. Robert F. Reilly, Robert P. Schweihs (1999), Valuing intangible assets,
McGraw Hill.
40. Robert P. Mergeo, Peter S. Menell and Mark A. Lemley (2000), Intellectual
property in a modern industrial age, Aspen Publication, London.
41. Tony Samuel (2000), "Value of IP protection", Managing IP, (14).
42. W. lesser (2001), Impact of intellectual property rights in TRIPS on economic
activities of developing countries
43. WIPO (1996), ph−¬ng ¸n ®èi víi viÖc xÐt nghiÖm néi dung ®¬n yªu cÇu
cÊp B»ng ®éc quyÒn s¸ng chÕ, WIPO Publication
44. WIPO (2000), Madrid Agreement on registration of international trademark
and Mardid Protocol relating to the Agreement: targets, main characteristics
and advantages (
45. WIPO (2001), WIPO intellectual property handbook, policy, law and use,
WIPO Publication, Geneva.
114
46. WIPO (2002), The Use of Intellectual Property as a Tool for Economic
Growth in the Association of South East Asian Nations (ASEAN)
Region, WIPO Publication, Geneva.
47. WIPO (2005), State Party to the PCT and the Paris Convention and Members
of the World Trade Organization, WIPO Publication, Geneva.
48. WIPO (2006), Member of Madid Union, WIPO Publication, Geneva.
Nguån tµi liÖu kh¸c (trang tin ®iÖn tö cña c¸c c¬ quan, tæ chøc vÒ së h÷u trÝ
tuÖ)
49. (Nhãm chuyªn gia së h÷u trÝ tuÖ cña APEC).
50. (Côc B¶n quyÒn t¸c gi¶ v¨n häc, nghÖ thuËt ViÖt Nam)
51. (C¬ quan së h÷u trÝ tuÖ Indonesia)
52. (C¬ quan së h÷u trÝ tuÖ §øc)
53. (C¬ quan hîp t¸c s¸ng chÕ ¸ - ¢u)
54. (C¬ quan patent Ch©u ¢u)
55. (C¬ quan së h÷u trÝ tuÖ Liªn bang Nga)
56. (C¬ quan së h÷u trÝ tuÖ Hµn Quèc)
57. (ViÖn Së h÷u trÝ tuÖ NhËt B¶n).
58. (C¬ quan së h÷u trÝ tuÖ Ph¸p)
59. (HiÖp héi Nh·n hiÖu hµng hãa quèc tÕ).
60. (C¬ quan së h÷u trÝ tuÖ Australia)
61. (C¬ quan së h÷u trÝ tuÖ Th¸i Lan)
62. (ViÖn së h÷u trÝ tuÖ Lu©n §«n).
63. (C¬ quan së h÷u trÝ tuÖ Philippin)
64. (C¬ quan së h÷u trÝ tuÖ Singapo)
65. (C¬ quan së h÷u trÝ tuÖ NhËt B¶n).
115
66. (C¬ quan së h÷u trÝ tuÖ Malaysia)
67. (Côc Së h÷u trÝ tuÖ ViÖt Nam)
68. (C¬ quan hµi hßa hãa thÞ tr−êng néi ®Þa)
69. (C¬ quan së h÷u trÝ tuÖ T©y Ban Nha)
70. (C¬ quan Patent Canada)
71. (C¬ quan S¸ng chÕ Anh).
72. (C¬ quan S¸ng chÕ vµ Nh·n hiÖu Hoa Kú).
73. (Tæ chøc së h÷u trÝ tuÖ thÕ giíi).
116
phô lôc
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Xác lập quyền sở hữu công nghiệp theo quy định của pháp luật Việt Nam.pdf