Xây dựng một tình huống bồi thường thiệt hại trong trường hợp do người học nghề gây ra. Xác định trách nhiệm bồi thường thiệt hại thuộc về ai, giải thích

I. NỘI DUNG TÌNH HUỐNG Ông Nguyễn Quang trung là chủ một tiệm bánh pizza lớn tại số 88 trên đường Nguyễn Chí Thanh do chính ông làm đầu bếp. Trong số các khách hàng của cửa hàng ông, có chị Nguyễn Thị Ngọc là người rất ưa chuộng bánh do ông Trung làm và thường xuyên mua bánh tại cửa hàng của ông. Ngày 15/11 năm 2010, chị Ngọc có đến cửa hàng của ông Trung và đặt ông Trung làm cho 10 chiếc pizza và hẹn sáng ngày 16/11 sẽ đến lấy bánh, giá mỗi chiếc bánh pizza là 120.000 đồng, 10 chiếc bánh là 1.200.000 đồng, chị Ngọc giao đủ 1.200.000 đồng cho ông Trung ngay ngày 15/11. Sau khi nhận tiền từ chị Ngọc, ông Trung giao cho anh Phạm Nguyên Giang là người học nghề làm bánh tại cửa hàng của ông làm 10 chiếc bánh đó. Do sơ suất nên anh Giang đã sử dụng không đúng nguyên liệu khi làm bánh. Sáng ngày 16/11, như đã hẹn chị Ngọc tới nhận bánh. Đến trưa sau bữa ăn, chị Ngọc đem bánh pizza ra mời mọi người ăn, tổng cộng có 5 người đã ăn bánh pizza do chị Ngọc đặt làm tại cửa hàng ông Trung. 30 phút sau khi ăn bánh, 5 người đã ăn bánh có biểu hiện bị ngộ độc, nôn mửa và choáng váng đầu óc. Đưa tới bệnh viện cấp cứu, bác sĩ kết luận cả 5 người bị ngộ độc do ăn phải bánh pizza có nguyên tố gây ngộ độc. Cả 5 người đều phải tiến hành rửa ruột. Sau khi xuất viện, chị Ngọc đại diện cho cả 5 người trong gia đình bị ngộ độc mang giấy kết luận của bệnh viện tới cửa hàng của ông Trung, yêu cầu ông Trung bồi thường thiệt hại với mức bồi thường như sau: trả lại tiền 10 chiếc bánh pizza với tổng số tiền là 1.200.000 đồng, đồng thời yêu cầu ông Trung bồi thường chi phí thực hiện chữa bệnh tại bệnh viện, với mỗi ca rửa ruột là 1.200.000 đồng, tổng chi phí cho 5 ca rửa ruột là 6.000.000 đồng, những chi phí khác không đáng kể nên chị Ngọc không yêu cầu bồi thường. Ông Trung không đồng ý bồi thường thiệt hại vì cho rằng anh Giang đã trực tiếp làm những chiếc bánh đó nên anh Giang phải tự mình bồi thường thiệt hại cho chị Ngọc, nếu chị Ngọc không đồng ý thì ông Trung sẽ trừ tiền lương hàng tháng của anh Giang và trả dần cho chị Ngọc. Nếu vẫn không đồng ý thì anh Giang và chị Ngọc tự thỏa thuận với nhau, ông Trung không liên quan nữa. Không đồng ý với cách giải quyết của ông Trung, chị Ngọc đã gửi đơn kiện yêu cầu tòa án giải quyết cho chị. II. GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG Trong tình huống trên, người có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho chị Nguyễn Thị Ngọc là ông Nguyễn Quang Trung – người dạy nghề cho anh Phạm Nguyên Giang. Điều 622 BLDS quy định về trường hợp thiệt hại do người làm công, người học nghề gây ra như sau: “Cá nhân, pháp nhân và các chủ thể khác phải bồi thường thiệt hại do người làm công, người học nghề gây ra trong khi thực hiện công việc được giao và có quyền yêu cầu người làm công, người học nghề có lỗi trong việc gây thiệt hại phải hoàn trả khoản tiền mà mình đã bồi thường cho người bị thiệt hại theo quy định của pháp luật.” Trong tình huống trên, quan hệ giữa ông A và anh Phạm Nguyên Giang là quan hệ dạy nghề học nghề. Ông Trung là người dạy nghề, anh Giang là người học nghề. Như vậy, theo quy định tại Điều 622 BLDS, ông Trung có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho chị Ngọc số tiền mà anh Giang đã gây ra thiệt hại cho chị Ngọc là 7.200.000đ. Trong tình huống này, chị Ngọc có quyền yêu cầu ông Trung có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho mình theo quy định tại Điều 622 BLDS. Anh Giang là người học nghề có lỗi trong việc gây thiệt hại có nghĩa vụ hoàn trả cho ông Trung khoản tiền mà ông Trung đã bồi thường cho chị Ngọc. Sở dĩ ông Trung phải trực tiếp bồi thường thiệt hại cho chị Ngọc trong khi anh Giang mới là người trực tiếp gây thiệt hại là do anh Giang chỉ là người học nghề của ông Trung, anh không thể tự mình thỏa thuận và tổ chức công việc làm bánh do chị Ngọc đặt hàng mà phải phụ thuộc vào sự điều hành công việc của ông Trung. Hay nói cách khác, ông Trung mới là chủ thể trong quan hệ hợp đồng giữa ông và chị Ngọc và ông chịu trách nhiệm thực hiện công việc cho chị Ngọc, nhưng thông qua hành vi của anh Giang. Anh Giang không phải là chủ thể trong quan hệ hợp đồng với chị Ngọc, cho nên việc thực hiện đúng, dầy đủ hay không thực hiện đúng, đầy đủ hợp đồng thuộc về trách nhiệm của ông Trung là chủ thể quan hệ hợp đồng này đồng thời là người dạy nghề cho anh Giang. Còn anh Giang, anh chỉ phải chịu trách nhiệm với người sử dụng mình là ông Trung theo mối quan hệ hợp đồng dạy nghề giữa 2 người. Do vậy khi anh Giang có hành vi gây thiệt hại cho chị Ngọc thì ông Trung với tư cách là người dạy nghề có trách nhiệm phải bồi thường cho chị Ngọc vì thực chất hành vi gây thiệt hại của anh Giang là xuất phát từ việc làm theo yêu cầu công việc của ông Trung giao cho. Sau khi đã bồi thường cho chị Ngọc, ông Trung có quyền yêu cầu anh Giang phải hoàn trả cho mình số tiền mà ông đã dùng để bồi thường cho chị Ngọc, vì trong tình huống trên anh Giang là người mắc lỗi trực tiếp trong việc làm hỏng sản phẩm dẫn tới gây thiệt hại cho chị Ngọc. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình Luật Dân sự Việt Nam tập II, Nxb Công an nhân dân (tr.306 – 307). 2. Bộ Luật Dân sự 2005. 3. TS Phùng Trung Tập, “Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng về tài sản, sức khỏe và tính mạng”, Nxb Hà Nội, (tr.275 -277).