CHƯƠNG I – MỞ ĐẦU
1.1 GIỚI THIỆU
Kinh tế ngày càng phát triển, chất lượng cuộc sống ngày càng được nâng cao, vì thế nhu cầu tiêu dùng của con người ngày một tăng lên và các mặt hàng nông sản, thực phẩm cũng không ngừng nâng cao về số lượng và chất lượng. Hệ thống các chợ đầu mối nông sản, thực phẩm được xây dựng ở nhiều nơi nhằm phân phối và phục vụ các nhu cầu trong nước. Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động thì không thể tránh khỏi việc thải ra các loại rác thải, nước thải làm ô nhiễm môi trường. Các loại nước thải ở đây chủ yếu là nước thải sinh hoạt của cư dân trong chợ, nước ép rác nếu không được xử lý hiệu quả sẽ làm ô nhiễm môi trường đất, nước, không khí xung quanh và ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của người dân sống xung quanh.
Hiện nay có nhiều phương pháp khác nhau được sử dụng để xử lý nước thải loại này, trong đó các phương pháp xử lý sinh học được sử dụng phổ biến trong hầu hết các hệ thống xử lý các loại nước thải này. Tuy nhiên, các hệ thống xử lý sinh học kinh điển thường có tốc độ, hiệu quả xử lý thấp và giá thành xây dựng cao. Để góp phần đa dạng hóa các công nghệ xử lý nước thải và đơn giản hóa hệ thống xử lý, trong đề tài này tôi sử dụng mô hình công nghệ USBF để xử lý nước thải chợ Đầu mối Thủ Đức, đây là công nghệ cải tiến của quá trình bùn hoạt tính trong đó kết hợp 3 quá trình Anoxic, Aeration và USBF trong một đơn vị xử lý nước thải. Công nghệ này được giới thiệu đầu tiên ở Mỹ những năm 1990, sau đó được áp dụng ở châu Âu từ năm 1998 trở lại đây, công nghệ này vẫn chưa được sử dụng nhiều ở Việt Nam. Hy vọng với những tính năng vượt trội của bể USBF sẽ được sử dụng rộng rãi, có thể tiết kiệm vật liệu và năng lượng chi phí cho quá trình xây dựng, vận hành hệ thống đơn giản.
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
- Nghiên cứu hiệu quả xử lý của bể USBF.
- Thiết kế hệ thống xử lý nước thải cho chợ đầu mối Thủ Đức giai đoạn 2.
- Góp phần đa dạng hóa các công nghệ xử lý nước thải.
1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU
- Nước thải sinh hoạt của cư dân ở chợ đầu mối Thủ Đức.
- Mô hình bể USBF có qui mô phòng thí nghiệm với thể tích 100 lít, được đặt tại trạm xử lý nước thải chợ đầu mối Thủ Đức.
- Các thông số nghiên cứu là pH, độ đục, SS, BOD, COD, tổng N, tổng P.
1.4 SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
- Hiện tại chợ đã có hệ thống xử lý nước thải hoàn chỉnh. Nhưng tương lai thì sẽ mở thêm chợ B và chợ thủy sản, cho nên hệ thống xử lý hiện tại không đáp ứng được cho nhu cầu của tương lai và cần phải xây dựng thêm hệ thống xử lý mới.
- Hệ thống xử lý hiện tại xử lý 1500 m3/ngày đêm và có một khoảng đất trống để xây dựng hệ thống xử lý cho giai đoạn 2 là 1500 m3/ngày đêm. Nhưng theo tính toán thì lưu lượng nước thải giai đoạn 2 có thể lên tới 2000 m3/ngày đêm. Vì vậy việc nghiên cứu bể USBF để xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn nhưng ít tốn diện tích xây dựng là rất cần thiết.
1.5 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
- Phân tích mẫu
- Chạy mô hình
- Phân tích, thống kê, tổng hợp kết quả
1.6 NỘI DUNG THỰC HIỆN
- Khảo sát hiện trạng và hệ thống xử lý nước thải của chợ Đầu mối.
- Xây dựng và vận hành mô hình bể USBF.
- Tổng hợp số liệu và thiết kế hệ thống xử lý nước thải.
56 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 3187 | Lượt tải: 4
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Xử lý nước thải chợ dùng bể USBF, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
-iv-
CHÖÔNG IV – KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU ................................................................................................. 18
4.1 KEÁT QUAÛ PHAÂN TÍCH THAØNH PHAÀN NÖÔÙC THAÛI BAN ÑAÀU ............................................. 18
4.2 TÍNH TOAÙN CAÙC THOÂNG SOÁ ÑOÄNG HOÏC............................................................................... 18
4.2.1 Xaùc ñònh toác ñoä söû duïng cô chaát rieâng K (1/ngaøy) vaø haèng soá baùn toác ñoä Ks (mg/L) .......... 19
4.2.2 Xaùc ñònh heä soá naêng suaát söû duïng cô chaát cöïc ñaïi Y vaø heä soá phaân huûy noäi baøo Kd......... 20
4.3 XAÙC ÑÒNH NOÀNG ÑOÄ BUØN TOÁI ÖU.......................................................................................... 21
4.4 XAÙC ÑÒNH HIEÄU QUAÛ XÖÛ LYÙ COD THEO TAÛI LÖÔÏNG ......................................................... 22
4.5 XAÙC ÑÒNH LÖÔÏNG BUØN HOAÏT TÍNH TUAÀN HOAØN THÍCH HÔÏP ......................................... 23
4.6 HIEÄU QUAÛ XÖÛ LYÙ CAÙC CHÆ TIEÂU KHAÙC ................................................................................ 23
CHÖÔNG V – THIEÁT KEÁ HEÄ THOÁNG XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI CHÔÏ ÑAÀU MOÁI THUÛ ÑÖÙC GIAI ÑOAÏN
II ............................................................................................................................................ 25
5.1 COÂNG NGHEÄ XÖÛ LYÙ ................................................................................................................... 25
5.2 TÍNH TOAÙN CAÙC COÂNG TRÌNH ÑÔN VÒ XAÂY DÖÏNG TRONG GIAI ÑOAÏN II ..................... 26
5.2.1 Haàm bôm ......................................................................................................... 26
5.2.2 Beå ñieàu hoøa...................................................................................................... 26
5.2.3 Beå USBF ......................................................................................................... 27
5.3 DÖÏ TOAÙN KINH PHÍ ................................................................................................................... 27
5.3.1 CHI PHÍ ÑAÀU TÖ ............................................................................................. 27
5.3.1.1 Chi phí xaây döïng caùc coâng trình cô baûn ............................................................... 27
5.3.1.2 Chi phí thieát bò caùc coâng trình xaây döïng .............................................................. 28
5.3.2 CHI PHÍ QUAÛN LYÙ – VAÄN HAØNH ...................................................................... 28
5.3.2.1 Chi phí nhaân coâng vaän haønh .............................................................................. 28
5.3.2.2 Chi phí ñieän naêng tieâu thuï ................................................................................. 28
5.3.2.3 Chi phí hoaù chaát ............................................................................................. 28
3.3.2.4 Chi phí baûo trì ................................................................................................ 29
5.3.3 KHAÁU HAO TAØI SAÛN VAØ LAÕI SUAÁT .................................................................. 29
5.3.3.1 Khaáu hao taøi saûn coá ñònh .................................................................................. 29
5.3.3.2 Laõi suaát ngaân haøng .......................................................................................... 29
5.3.4 GIAÙ THAØNH XÖÛ LYÙ 1 M3 NÖÔÙC THAÛI ............................................................... 29
CHÖÔNG VI – KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ ............................................................................................ 30
6.1 KEÁT LUAÄN ................................................................................................................................... 30
6.2 KIEÁN NGHÒ .................................................................................................................................. 30
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO ............................................................................................................................ 31
PHAÀN PHUÏ LUÏC
-v-
DANH MUÏC CAÙC BAÛNG, SÔ ÑOÀ VAØ HÌNH
BAÛNG 2.1 KEÁT QUAÛ PHAÂN TÍCH MOÄT SOÁ CHÆ TIEÂU CUÛA NÖÔÙC THAÛI ÑAÀU VAØO ÔÛ TRAÏM XÖÛ LYÙ
NÖÔÙC THAÛI CUÛA CHÔÏ ÑAÀU MOÁI THUÛ ÑÖÙC ................................................................................... 6
BAÛNG 2.2 KEÁT QUAÛ PHAÂN TÍCH NÖÔÙC THAÛI ÑAÀU VAØO CHÔÏ THUYÛ SAÛN CHAÙNH HÖNG ................ 7
BAÛNG 2.3 LÖÔÏNG NÖÔÙC THAÛI ÑAÀU VAØO DÖÏ TÍNH CUÛA CHÔÏ ÑAÀU MOÁI THUÛ ÑÖÙC GIAI ÑOAÏN 2 .. 7
BAÛNG 3.1 CAÙC PHÖÔNG PHAÙP PHAÂN TÍCH MAÃU NÖÔÙC...................................................................... 17
BAÛNG 4.1 TÍNH CHAÁT NÖÔÙC THAÛI ÑAÀU VAØO MOÂ HÌNH ...................................................................... 18
BAÛNG 4.2 CAÙC BIEÁN SOÁ VAØ THOÂNG SOÁ CUÛA CAÙC PHÖÔNG TRÌNH ................................................... 18
BAÛNG 4.3 CAÙC THOÂNG SOÁ DUØNG ÑEÅ TÍNH TOÁC ÑOÄ SÖÛ DUÏNG CÔ CHAÁT RIEÂNG K (1/NGAØY) VAØ
HAÈNG SOÁ BAÙN TOÁC ÑOÄ KS (MG/L)................................................................................................. 19
BAÛNG 4.4 CAÙC THOÂNG SOÁ DUØNG ÑEÅ TÍNH HEÄ SOÁ NAÊNG SUAÁT SÖÛ DUÏNG CÔ CHAÁT CÖÏC ÑAÏI Y
VAØ HEÄ SOÁ PHAÂN HUÛY NOÄI BAØO KD ............................................................................................... 20
BAÛNG 4.5 HIEÄU QUAÛ XÖÛ LYÙ COD THEO NOÀNG ÑOÄ BUØN X (MG/L) ..................................................... 21
BAÛNG 4.6 HIEÄU QUAÛ XÖÛ LYÙ COD THEO TAÛI LÖÔÏNG L (KGCOD/M3.NGAØY) ..................................... 22
BAÛNG 4.7 HIEÄU QUAÛ XÖÛ LYÙ COD THEO LÖÔÏNG BUØN HOAÏT TÍNH TUAÀN HOAØN (%) ...................... 23
BAÛNG 4.8 HIEÄU QUAÛ XÖÛ LYÙ PH, ÑOÄ ÑUÏC, BOD5, åN, åP VAØ SS .......................................................... 24
SÔ ÑOÀ 2.1 CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC VAØ NHAÂN SÖÏ CUÛA COÂNG TY TNHH QUAÛN LYÙ VAØ KINH DOANH
CHÔÏ NOÂNG SAÛN THUÛ ÑÖÙC ............................................................................................................... 5
SÔ ÑOÀ 2.2 DAÂY CHUYEÀN COÂNG NGHEÄ HEÄ THOÁNG XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI HIEÄN TAÏI CUÛA CHÔÏ ÑAÀU
MOÁI THUÛ ÑÖÙC ..................................................................................................................................... 8
SÔ ÑOÀ 5.1 DAÂY CHUYEÀN COÂNG NGHEÄ HEÄ THOÁNG XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI CHÔÏ ÑAÀU MOÁI THUÛ ÑÖÙC
GIAI ÑOAÏN 2 ..................................................................................................................................... 25
HÌNH 2.1 BEÅ USBF BAÈNG THEÙP KHOÂNG GÆ ÔÛ STRATHMORE, ALBERTA, ANH ................................ 11
HÌNH 3.1 CAÁU TAÏO VAØ NGUYEÂN LYÙ HOAÏT ÑOÄNG CUÛA MOÂ HÌNH USBF .......................................... 12
HÌNH 3.1 MOÂ HÌNH BEÅ USBF TAÏI CHÔÏ ÑAÀU MOÁI THUÛ ÑÖÙC ................................................................. 16
HÌNH 4.1 ÑOÀ THÒ XAÙC ÑÒNH K VAØ KS ....................................................................................................... 19
HÌNH 4.2 ÑOÀ THÒ XAÙC ÑÒNH Y VAØ KD ...................................................................................................... 20
HÌNH 4.3 HIEÄU QUAÛ XÖÛ LYÙ COD THEO NOÀNG ÑOÄ BUØN X (MG/L) ...................................................... 22
HÌNH 4.4 HIEÄU QUAÛ XÖÛ LYÙ COD THEO TAÛI LÖÔÏNG L (KGCOD/M3.NGAØY) ....................................... 23
HÌNH 4.5 HIEÄU QUAÛ XÖÛ LYÙ COD THEO LÖÔÏNG BUØN HOAÏT TÍNH TUAÀN HOAØN (%) ....................... 24
HÌNH 5.1 CAÁU TAÏO HAÀM BÔM .................................................................................................................. 26
HÌNH 5.1 CAÁU TAÏO BEÅ ÑIEÀU HOØA ............................................................................................................ 27
HÌNH 5.1 CAÁU TAÏO BEÅ USBF ..................................................................................................................... 28
-vi-
DANH MUÏC CAÙC KYÙ HIEÄU VAØ CHÖÕ VIEÁT TAÉT
BOD5 Nhu caàu Oxy sinh hoùa (5-day Biochemical Oxygen Demand)
COD Nhu caàu Oxy hoùa hoïc (Chemical Oxygen Demand)
SS Chaát raén lô löûng (Suspended Solids)
SN Toång Nitô (N-total)
SP Toång Photpho (P-total)
F/M Tyû soá cô chaát/vi sinh (Food and microorganism ratio)
HRT Thôøi gian löu nöôùc (Hydraulic Retension Time)
MLSS Haøm löôïng buøn caën (Mixed Liquor Suspended Solids)
SVI Chæ soá theå tích buøn (Sludge Volume Index)
USBF Loïc doøng ngöôïc buøn sinh hoïc (Upflow Sludge Blanket Filter)
VSV Vi sinh vaät
K Toác ñoä söû duïng cô chaát rieâng
Ks Haèng soá baùn toác ñoä
Kd Heä soá toác ñoä phaân huûy
Y Heä soá hieäu suaát söû duïng cô chaát cöïc ñaïi
So, S Noàng ñoä COD ñaàu vaøo vaø ñaàu ra
X Noàng ñoä buøn hoaït tính
q Thôøi gian löu nöôùc trong ngaên hieáu khí
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 1
CHÖÔNG I – MÔÛ ÑAÀU
1.1 GIÔÙI THIEÄU
Kinh teá ngaøy caøng phaùt trieån, chaát löôïng cuoäc soáng ngaøy caøng ñöôïc naâng cao, vì
theá nhu caàu tieâu duøng cuûa con ngöôøi ngaøy moät taêng leân vaø caùc maët haøng noâng saûn, thöïc
phaåm cuõng khoâng ngöøng naâng cao veà soá löôïng vaø chaát löôïng. Heä thoáng caùc chôï ñaàu moái
noâng saûn, thöïc phaåm ñöôïc xaây döïng ôû nhieàu nôi nhaèm phaân phoái vaø phuïc vuï caùc nhu caàu
trong nöôùc. Tuy nhieân, trong quaù trình hoaït ñoäng thì khoâng theå traùnh khoûi vieäc thaûi ra caùc
loaïi raùc thaûi, nöôùc thaûi laøm oâ nhieãm moâi tröôøng. Caùc loaïi nöôùc thaûi ôû ñaây chuû yeáu laø nöôùc
thaûi sinh hoaït cuûa cö daân trong chôï, nöôùc eùp raùc neáu khoâng ñöôïc xöû lyù hieäu quaû seõ laøm oâ
nhieãm moâi tröôøng ñaát, nöôùc, khoâng khí xung quanh vaø aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán söùc khoûe
cuûa ngöôøi daân soáng xung quanh.
Hieän nay coù nhieàu phöông phaùp khaùc nhau ñöôïc söû duïng ñeå xöû lyù nöôùc thaûi loaïi
naøy, trong ñoù caùc phöông phaùp xöû lyù sinh hoïc ñöôïc söû duïng phoå bieán trong haàu heát caùc heä
thoáng xöû lyù caùc loaïi nöôùc thaûi naøy. Tuy nhieân, caùc heä thoáng xöû lyù sinh hoïc kinh ñieån
thöôøng coù toác ñoä, hieäu quaû xöû lyù thaáp vaø giaù thaønh xaây döïng cao. Ñeå goùp phaàn ña daïng
hoùa caùc coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi vaø ñôn giaûn hoùa heä thoáng xöû lyù, trong ñeà taøi naøy toâi söû
duïng moâ hình coâng ngheä USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc, ñaây laø coâng
ngheä caûi tieán cuûa quaù trình buøn hoaït tính trong ñoù keát hôïp 3 quaù trình Anoxic, Aeration vaø
USBF trong moät ñôn vò xöû lyù nöôùc thaûi. Coâng ngheä naøy ñöôïc giôùi thieäu ñaàu tieân ôû Myõ
nhöõng naêm 1990, sau ñoù ñöôïc aùp duïng ôû chaâu AÂu töø naêm 1998 trôû laïi ñaây, coâng ngheä naøy
vaãn chöa ñöôïc söû duïng nhieàu ôû Vieät Nam. Hy voïng vôùi nhöõng tính naêng vöôït troäi cuûa beå
USBF seõ ñöôïc söû duïng roäng raõi, coù theå tieát kieäm vaät lieäu vaø naêng löôïng chi phí cho quaù
trình xaây döïng, vaän haønh heä thoáng ñôn giaûn.
1.2 MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU
- Nghieân cöùu hieäu quaû xöû lyù cuûa beå USBF.
- Thieát keá heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi cho chôï ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2.
- Goùp phaàn ña daïng hoùa caùc coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi.
1.3 PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU
- Nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa cö daân ôû chôï ñaàu moái Thuû Ñöùc.
- Moâ hình beå USBF coù qui moâ phoøng thí nghieäm vôùi theå tích 100 lít, ñöôïc ñaët taïi
traïm xöû lyù nöôùc thaûi chôï ñaàu moái Thuû Ñöùc.
- Caùc thoâng soá nghieân cöùu laø pH, ñoä ñuïc, SS, BOD, COD, toång N, toång P.
1.4 SÖÏ CAÀN THIEÁT CUÛA ÑEÀ TAØI
- Hieän taïi chôï ñaõ coù heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi hoaøn chænh. Nhöng töông lai thì seõ môû
theâm chôï B vaø chôï thuûy saûn, cho neân heä thoáng xöû lyù hieän taïi khoâng ñaùp öùng ñöôïc
cho nhu caàu cuûa töông lai vaø caàn phaûi xaây döïng theâm heä thoáng xöû lyù môùi.
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 2
- Heä thoáng xöû lyù hieän taïi xöû lyù 1500 m3/ngaøy ñeâm vaø coù moät khoaûng ñaát troáng ñeå
xaây döïng heä thoáng xöû lyù cho giai ñoaïn 2 laø 1500 m3/ngaøy ñeâm. Nhöng theo tính
toaùn thì löu löôïng nöôùc thaûi giai ñoaïn 2 coù theå leân tôùi 2000 m3/ngaøy ñeâm. Vì vaäy
vieäc nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi ñaït tieâu chuaån nhöng ít toán dieän tích
xaây döïng laø raát caàn thieát.
1.5 PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU
- Phaân tích maãu
- Chaïy moâ hình
- Phaân tích, thoáng keâ, toång hôïp keát quaû
1.6 NOÄI DUNG THÖÏC HIEÄN
- Khaûo saùt hieän traïng vaø heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi cuûa chôï Ñaàu moái.
- Xaây döïng vaø vaän haønh moâ hình beå USBF.
- Toång hôïp soá lieäu vaø thieát keá heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi.
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 3
CHÖÔNG II – TOÅNG QUAN
2.1 TOÅNG QUAN VEÀ CHÔÏ ÑAÀU MOÁI THUÛ ÑÖÙC
2.1.1 Quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa chôï
2.1.1.1 Giôùi thieäu sô löôïc veà chôï
Teân coâng ty: coâng ty traùch nhieäm höõu haïn quaûn lyù vaø kinh doanh chôï noâng saûn Thuû Ñöùc.
Teân giao dòch: Thuduc Agriculture Wholesale Market Co, Ltd
Teân vieát taét: Thuduc Agromaket
Ñòa chæ truï sôû chính: 141, xa loä xuyeân AÙ, khu phoá 5, phöôøng Tam Bình, quaän Thuû Ñöùc.
Ñieän thoaïi: (08) 7290880 – 7290882
Fax: (08) 7290888
Website:
Email: thuduchouse@hcm.vnn.vn
2.1.1.2 Quaù trình thaønh laäp vaø hoaït ñoäng cuûa chôï
Chuùng ta ai cuõng bieát ñöôïc söï caàn thieát cuûa maët haøng noâng saûn thöïc phaåm ñoái vôùi
con ngöôøi, noù laø nhaân toá quyeát ñònh chaát löôïng cuoäc soáng cuûa chuùng ta. Xaõ hoäi ngaøy caøng
phaùt trieån ñoøi hoûi nhu caàu veà caùc maët haøng naøy ngaøy caøng cao. Ñeå ñaùp öùng caùc yeâu caàu
ñoù, TP Hoà Chí Minh ñaõ hình thaønh nhieàu trung taâm buoân baùn lôùn nhoû khaùc nhau. Tuy
nhieân, khi ñi vaøo hoaït ñoäng thì caùc trung taâm naøy ñaõ thaûi vaøo moâi tröôøng nhieàu loaïi chaát
thaûi gaây oâ nhieãm moâi tröôøng, laøm maát myõ quan thaønh phoá , aûnh höôûng ñeán söùc khoûe cuûa
ngöôøi daân. Vì vaäy vieäc di dôøi caùc chôï gaây oâ nhieãm ra khoûi trung taâm thaønh phoá laø moät
vieäc laøm caàn thieát.
Vôùi vò trí caùch caàu Bình Phöôùc 1km, caùch caàu vaø ga Bình Trieäu 5km, caùch ga soùng
thaàn 2km, caùch soâng Saøi Goøn 1km. Naèm ngay maët tieàn xa loä xuyeân AÙ thuaän lôïi giao thoâng
vôùi caùc tænh mieàn Ñoâng, mieàn Trung laãn vuøng Cao Nguyeân, ñi vaøo noäi thaønh thaønh phoá vaø
caùc tænh mieàn Taây. Nôi ñaây coøn coù tuyeán giao thoâng thuûy töø soâng Saøi Goøn vaøo saùt beán
thuyeàn ôû maïn Taây Baéc, thuaän lôïi cho ghe taøu leân xuoáng haøng. Ngoaøi ra tuyeán ñöôøng saét
Baéc Nam cuõng goùp phaàn laøm taêng khoái löôïng haøng hoùa töø chôï ñi ñeán moïi mieàn cuûa ñaát
nöôùc vaø ngöôïc laïi. Theâm vaøo ñoù chôï coøn naèm trong vaønh ñai coâng nghieäp troïng ñieåm phía
Nam vôùi caùc khu coâng nghieäp nhö: khu cheá xuaát Linh Trung, khu coâng nghieäp Soùng Thaàn,
caùc khu coâng nghieäp Dó An, VSIP cuûa tænh Bình Döông. Taát caû caùc yeáu toá naøy ñaõ laøm cho
nôi ñaây laø ñieåm thuaän lôïi cho vieäc thaønh laäp chôï.
Vieäc thaønh laäp chôï coù yù töôûng töø naêm 1996 nhöng ñeán ngaøy 17-7-2002 chôï môùi baét
ñaàu thi coâng vôùi toång soá voán leân ñeán 182,4 tyû ñoàng do Coâng ty Coå Phaàn phaùt trieån nhaø
Thuû Ñöùc laøm chuû ñaàu tö treân quy moâ hôn 20 ha vaø khaùnh thaønh vaøo ngaøy 23-10-2003.
Ñöôïc quy hoaïch bao goàm: khu nhaø loàng chôï, khu nhaø phoá chôï cuøng vôùi caùc coâng trình phuï
trôï vaø dòch vuï chôï nhö: khu ñieàu haønh, khu xöû lyù kyõ thuaät, khu haønh chaùnh trung taâm, khu
nhaø nghæ, khu nhaø kho, kios, baõi ñoå haøng hoaù, böu ñieän, ngaân haøng, traïm xaêng… Heä thoáng
haï taàng kyõ thuaät hieän ñaïi theo moâ hình caùc nöôùc tieân tieán vaø ñöôïc ñaàu tö ñoàng boä bao
goàm: Heä thoáng caáp nöôùc theo coâng ngheä Canada, coâng suaát 950 m3/ngaøy, ñöôïc thieát keá ñeå
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 4
khöû Saét, Mangan, noàng ñoä pH, loaïi tröø caùc vi khuaån coù haïi… trong nöôùc ngaàm nhaèm phuïc
vuï cho aên uoáng sinh hoaït. Nöôùc sau khi xöû lyù ñaït tieâu chuaån nöôùc aên uoáng sinh hoaït
TCVN 5501-91, cung caáp nöôùc saïch cho toaøn boä khu vöïc chôï; Heä thoáng thoaùt nöôùc, xöû lyù
nöôùc thaûi theo coâng ngheä Ñan Maïch, coâng suaát 1.500 m3/ngaøy, nöôùc thaûi cuûa khu vöïc
ñöôïc thoaùt taäp trung vaøo haàm bôm sau ñoù ñi qua heä thoáng xöû lyù seõ cho ra nöôùc saïch ñi ra
ngaên thoaùt nöôùc vaø thoaùt ra raïch; Traïm xöû lyù raùc theo coâng ngheä eùp raùc kín, coâng suaát 64
taán/ngaøy, coù 2 maùy eùp, löôïng raùc thu gom khoaûng 50-60 taán/ngaøy, raùc sau khi eùp ñöôïc ñöa
vaøo baõi raùc thaønh phoá, nöôùc thaûi ra ñöôïc daãn qua traïm xöû lyù nöôùc thaûi; Heä thoáng caùp ñieän
thoaïi; Heä thoáng quan saùt baèng Camera ñeå giuùp coâng taùc quaûn lyù chôï ñaït hieäu quaû cao hôn;
Heä thoáng baûng ñieän töû ñeå cung caáp thoâng tin tröïc tuyeán cho thöông nhaân trong giao dòch.
Vôùi dieän tích 30.690 m2 nhaø loàng chôï A ñöôïc phaân chia thaønh 956 oâ vöïa cho caùc
ngaønh haøng veà noâng saûn thöïc phaåm. Ñeán nay toaøn boä oâ vöïa ñaõ ñöôïc thueâ kín nhöng chæ
taäp trung kinh doanh 2 maët haøng theá maïnh laø Rau quaû vaø traùi caây, hoaït ñoäng cuûa chôï ñaõ ñi
vaøo oån ñònh vaø hieäu quaû, löôïng haøng hoùa nhaäp chôï ngaøy caøng taêng. Trung bình moãi ngaøy
löôïng haøng hoùa nhaäp vaøo chôï leân ñeán hôn 2.000 taán, trong ñoù traùi caây chieám khoaûng 2/3.
Ngoaøi ra, khi chôï hoaït ñoäng cuõng ñaõ taïo ñöôïc coâng aên vieäc laøm cho haøng ngaøn lao ñoäng
treân ñiaï baøn quaän keå caû soá lao ñoäng di dôøi töø caùc chôï Caàu Muoái, Caàu OÂng Laõnh… Soá löôïng
khaùch haøng giao dòch haøng ñeâm khoaûng 15.000 ngöôøi.
Ñeán nay chôï ñaõ ñi vaøo hoaït ñoäng gaàn 3 naêm vaø coù nhieàu chuù troïng vaøo vaán ñeà moâi
tröôøng nhö ñaàu tö heä thoáng thu gom raùc, xaây döïng heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi… laøm giaûm
thieåu oâ nhieãm ñaûm baûo veä sinh moâi tröôøng, taïo veõ myõ quan cho thaønh phoá.
2.1.1.3 Höôùng phaùt trieån trong töông lai
Coâng ty ñang döï tính ñeán quí II naêm 2006 laø tieán haønh xaây döïng nhaø loàng chôï B,
ñeå ñöa vaøo khai thaùc kinh doanh vôùi dieän tích xaây döïng 21.318 m2 goàm 280 oâ vöïa. Nhaø
loàng chôï C vôùi dieän tích 1.943 m2 ñeå ñöa vaøo khai thaùc kinh doanh caùc maët haøng caù thòt vaø
thuyû saûn caùc loaïi. Ruùt keát töø thöïc teá cuûa nhaø loàng Chôï A, nhaø loàng Chôï B ñöôïc thieát keá
hieän ñaïi hôn vaø dieän tích cuûa caùc oâ vöïa ña daïng hôn, phuø hôïp vôùi nhu caàu söû duïng cuûa
thöông nhaân ñang kinh doanh taïi chôï. Kích thöôùc moãi oâ vöïa töø 18 ñeán 25 m2. Moãi oâ vöïa
ñöôïc thieát keá phaân ñònh vò trí beán baõi thuaän lôïi nhaát ñeå giao thöông vaø leân xuoáng haøng hoaù
deã daøng vaø nhanh choùng.
Hieän nay Coâng ty ñang phaán ñaáu xaây döïng chôï thaønh moät trung taâm giao dòch noâng
saûn vaên minh, thieát laäp moät saøn ñaáu giaù noâng saûn hieän ñaïi, moät trung taâm xuaát nhaäp khaåu
hoã trôï ñaéc löïc cho nhu caàu xuaát khaåu cuûa noâng daân, goùp phaàn phaùt trieån maïnh hoaït ñoäng
thöông maïi dòch vuï treân ñòa baøn quaän Thuû Ñöùc vaø toaøn thaønh phoá noùi chung.
Nhaèm ñaùp öùng nhu caàu veà nhaø ôû cho baø con thöông nhaân, coâng ty daønh gaàn
30.000m2 cho khu nhaø phoá. Hieän nay moät soá thöông nhaân ñaõ xaây döïng xong vaø ñaêng kyù
ñònh cö laâu daøi taïi chôï. Ngoaøi ra Coâng ty coøn xaây döïng khu nhaø nghæ, khaùch saïn phuïc vuï
cho nhu caàu nghæ ngôi cuûa caùc tieåu thöông phöông xa khi ñeán giao nhaän haøng taïi chôï.
2.1.2 Nhieäm vuï
Haøng noâng saûn thöïc phaåm ñöôïc ñöa töø caùc tænh mieàn Taây, mieàn Ñoâng, Cao
Nguyeân, caùc nöôùc laân caän qua hai ñöôøng vaän chuyeån thuûy vaø boä ñöa veà chôï vaø töø ñaây
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 5
phaân phoái caùc maët haøng cho tieåu thöông khaép caùc chôï trong thaønh phoá. Hoaït ñoäng cuûa chôï
thöôøng dieãn ra taáp naäp töø 10h toái ñeán 5h saùng.
2.1.3 Cô caáu toå chöùc vaø nhaân söï
Sô ñoà 2.1 Cô caáu toå chöùc vaø nhaân söï cuûa coâng ty TNHH Quaûn lyù vaø
kinh doanh chôï Noâng saûn Thuû Ñöùc
CHUÛ TÒCH COÂNG TY
GIAÙM ÑOÁC
PHOÙ GIAÙM ÑOÁC
PHOØNG
KINH DOANH
TOÅ
KÆ
THUAÄT
ÑOÄI BOÁC XEÁP
PHOØNG NGHIEÄP VUÏ
TOÅNG HÔÏP
PHOØNG KEÁ TOAÙN TAØI
VUÏ
TOÅ
VEÄ
SINH
ÑOÄI
BAÛO
VEÄ
TOÅ
KIEÅM
TRA
GIAÙM
SAÙT
TOÅ
TRAÄT
TÖÏ ÑOÂ
THÒ
TOÅ
QUAÛN
LYÙ
ÑIEÀU
HAØNH
TOÅ THU
PHÍ
NHAÄP
CHÔÏ
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 6
2.2 HIEÄN TRAÏNG XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI ÔÛ CHÔÏ ÑAÀU MOÁI THUÛ ÑÖÙC
2.2.1 Ñaëc tính cuûa nöôùc thaûi
2.2.1.1 Nguoàn goác phaùt sinh
- Nöôùc sinh hoaït trong caùc khu haønh chính, dòch vuï, cuûa cö daân soáng trong khu vöïc
chôï.
- Nöôùc chaûy traøn töø beå töï hoaïi cuûa 5 nhaø veä sinh trong loàng chôï A.
- Nöôùc röûa caùc loaïi haøng hoùa, nöôùc röûa chôï.
- Nöôùc eùp raùc töø traïm xöû lyù raùc cuûa chôï.
- Nöôùc töôùi caây.
- Nöôùc möa chaûy traøn trong khu vöïc chôï.
2.2.1.2 Thaønh phaàn vaø ñaëc tính nöôùc thaûi
Caùc chaát chöùa trong nöôùc thaûi bao goàm caùc chaát voâ cô, höõu cô vaø vi sinh vaät.
Löôïng chaát höõu cô chieám 50 - 60% toång caùc chaát bao goàm caùc chaát höõu cô thöïc vaät nhö:
caën baõ thöïc vaät, rau, hoa, quaû, giaáy…;vaø caùc chaát höõu cô ñoäng vaät nhö chaát thaûi baøi tieát cuûa
ngöôøi vaø ñoäng vaät, xaùc ñoäng vaät… Xeùt theo ñaëc tính hoùa hoïc thì chaát höõu cô trong nöôùc
thaûi bao goàm protein chieám 40 - 60%, hyñrat cacbon chieám 25 - 50%, chaát beùo daàu môõ
khoaûng 10%. Noàng ñoä caùc chaát höõu cô thöôøng ñöôïc xaùc ñònh baèng caùc chæ tieâu BOD hoaëc
COD. Löôïng chaát voâ cô trong nöôùc thaûi chieám khoaûng 40 - 42% goàm caùt, ñaát seùt, axit,
bazô voâ cô… Vi sinh vaät trong nöôùc thaûi coù nhieàu loaïi nhö vi khuaån, vi ruùt, naám, rong, taûo,
tröùng giun saùn…, moät soá loaïi vi sinh vaät naøy coù khaû naêng gaây beänh vaø coù theå taïo thaønh dòch
beänh.
Hieän taïi traïm xöû lyù nöôùc thaûi cuûa chôï coù coâng suaát laø 1.500 m3/ngaøy ñeâm. Keát quaû
phaân tích moät soá chæ tieâu cuûa nöôùc thaûi ñaàu vaøo ôû traïm xöû lyù nöôùc thaûi nhö baûng 2.1
Baûng 2.1 Keát quaû phaân tích moät soá chæ tieâu cuûa nöôùc thaûi ñaàu vaøo ôû
traïm xöû lyù nöôùc thaûi cuûa chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc
Chæ tieâu Giaù trò Ñôn vò TCVN 6984 : 2001
pH 7 6 – 8,5
BOD5 250 mg/l 45£
COD 400 mg/l 90£
Nå 38 mg/l 60£
På 12 mg/l 8£
SS 190 mg/l 100£
Coliformå 107 MPN/100ml 5000
2.2.1.3 Döï tính löu löôïng vaø ñaëc tính nöôùc thaûi giai ñoaïn 2
Coâng ty ñang döï tính tieán haønh xaây döïng nhaø loàng chôï B, ñeå ñöa vaøo khai thaùc
kinh doanh vôùi dieän tích xaây döïng 21.318 m2 goàm 280 oâ vöïa. Nhaø loàng chôï C vôùi dieän tích
1.943 m2 ñeå ñöa vaøo khai thaùc kinh doanh caùc maët haøng caù thòt vaø thuyû saûn caùc loaïi. Vaø döï
tính seõ xaây döïng khu phoá chôï vôùi dieän tích gaàn 30.000 m3 cho nhöõng ai muoán ñònh cö taïi
chôï, ñoàng thôøi seõ xaây theâm moät soá nhaø nghæ, khaùch saïn cho nhöõng tieåu thöông ôû xa khi
ñeán chôï giao dòch. Döï tính löôïng nöôùc thaûi trong giai ñoaïn 2 naøy khoaûng 2.000 m3/ngaøy
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 7
ñeâm, trong ñoù löu löôïng nöôùc thaûi thuûy saûn khoaûng 500 m3/ngaøy ñeâm. Ngoaøi ra, khi caùc
maët haøng caù thòt vaø thuûy saûn ñöôïc ñöa vaøo kinh doanh thì noàng ñoä nöôùc thaûi khaù lôùn, ta coù
theå laáy keát quaû phaân tích nöôùc thaûi ñaàu vaøo cuûa chôï thuûy saûn Chaùnh Höng nhö baûng 2.2
Baûng 2.2 Keát quaû phaân tích nöôùc thaûi ñaàu vaøo chôï thuyû saûn Chaùnh Höng
Chæ tieâu Giaù trò Ñôn vò TCVN 6984 : 2001
pH 5,88 6 – 8,5
BOD5 390 mg/l 45£
COD 819 mg/l 90£
Nå 120,5 mg/l 60£
På 44,8 mg/l 8£
SS 562 mg/l 100£
Coliformå 9,6.106 MPN/100ml 5000
(nguoàn: phaân vieän KHKT vaø baûo hoä lao ñoäng)
Toång hôïp soá lieäu cuûa hai doøng nöôùc naøy ta coù theå öôùc tính ñöôïc tính chaát chung cuûa
nöôùc thaûi ôû chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2 baèng caùch söû duïng coâng thöùc:
n
nn
QQQ
CQCQCQC
+++
+++
=
...
...
21
2211 (2.1)
Trong ñoù: C laø noàng ñoä cuûa doøng toång hôïp
C1, C2, …, Cn laø noàng ñoä cuûa doøng thöù 1, thöù 2, …, thöù n
Q1, Q2, …, Qn laø löu löôïng cuûa doøng thöù 1, thöù 2, …, thöù n
Töø ñoù ta coù theå döï tính noàng ñoä nhieãm baån cuûa nöôùc thaûi ôû chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc
giai ñoaïn 2 nhö baûng 2.3
Baûng 2.3 Chæ tieâu nöôùc thaûi ñaàu vaøo döï tính cuûa chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Chæ tieâu Giaù trò Ñôn vò TCVN 6984 : 2001
pH 6,72 6 – 8,5
BOD5 285 mg/l 45£
COD 505 mg/l 90£
Nå 58,6 mg/l 60£
På 20,2 mg/l 8£
SS 283 mg/l 100£
Coliformå 7.108 MPN/100ml 5000
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 8
2.2.2 Heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi cuûa chôï
2.2.2.1 Sô ñoà coâng ngheä
Sô ñoà 2.2 Daây chuyeàn coâng ngheä heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi hieän taïi
cuûa chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc
2.2.2.2 Qui trình xöû lyù nöôùc thaûi
Nöôùc thaûi töø caùc khu vöïc buoân baùn trong chôï theo maïng löôùi thoaùt nöôùc thaûi chaûy
ñeán traïm xöû lyù. Taïi ñaây nöôùc thaûi ñöôïc tieáp nhaän chaûy vaøo beå thu gom qua roå chaén raùc ñeå
loaïi boû sô boä caùc taïp chaát coù kích thöôùc lôùn nhö bao ni loâng, voû hoäp, caùc vuïn pheá phaåm to.
Caùc caën baån naøy laø nguyeân nhaân laøm taéc ngheõn ñöôøng oáng, laøm hö bôm… Raùc tích tuï phía
tröôùc roå chaén raùc seõ ñöôïc keùo leân ñònh kyø nhôø heä thoáng roøng roïc, sau ñoù thu gom laïi vaø
ñöôïc ñöa leân thuøng raùc taäp trung cuûa chôï.
Nöôùc thaûi chaûy vaøo beå thu gom nhaèm taäp trung löôïng nöôùc vaø oån ñònh doøng chaûy.
Trong haàm bôm boá trí 2 bôm nöôùc thaûi nhuùng chìm bôm nöôùc thaûi leân song chaén raùc töï
ñoäng. Song chaén raùc töï ñoäng coù nhieäm vuï tieáp tuïc loaïi boû caùc caën baån coù kích thöôùc nhoû
maø roå chaén raùc khoâng giöõ laïi ñöôïc, traùnh gaây aûnh höôûng ñeán caùc coâng trình ñôn vò phía
sau. Nöôùc thaûi sau khi qua song chaén raùc chaûy xuoáng beå ñieàu hoøa.
NÖÔÙC THAÛI
ROÅ CHAÉN RAÙC
HAÀM BÔM
MAÙY SAØN RAÙC
BEÅ ÑIEÀU HOØA
BEÅ AEROTEN
BEÅ LAÉNG
BEÅ KHÖÛ TRUØNG
SOÂNG
DUNG DÒÏCH
TRUNG HOØA
MAÙY THOÅI KHÍ
BEÅ NEÙN BUØN
MAÙY EÙP BUØN
DUNG DÒCH
JAVEN
CAËN KHOÂ NGAÊN THOAÙT NÖÔÙC
DUNG DÒCH
POLYMER
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 9
Beå ñieàu hoøa coù nhieäm vuï caân baèng löu löôïng vaø noàng ñoä. Taïi ñaây khoâng khí ñöôïc
caáp vaøo nhaèm khuaáy troän nöôùc thaûi vaø taïo ñieàu kieän hieáu khí traùnh söï phaân huûy kò khí gaây
muøi hoâi. Chaát dinh döôõng laø NPK ñeå cung caáp döôõng chaát cho vi sinh vaät hoaït ñoäng vaø
phaùt trieån vaø taïo moâi tröôøng thích hôïp cho caùc quaù trình xöû lyù sinh hoïc sau ñoù. Trong beå
ñieàu hoøa coù boá trí 2 bôm nöôùc thaûi nhuùng chìm ñeå bôm nöôùc leân beå Aeroten.
Trong beå Aeroten, khoâng khí ñöôïc caáp nhôø 2 maùy thoåi khí hoaït ñoäng luaân phieân
24/24h. vi sinh trong beå Aeroten seõ ñöôïc boå sung ñònh kyø moãi tuaàn töø buøn tuaàn hoaøn taïi beå
laéng. Caùc vi sinh vaät naøy seõ phaân huûy caùc chaát höõu cô thaønh saûn phaåm cuoái cuøng laø CO2
vaø H2O laø giaûm noàng ñoä baån trong nöôùc thaûi.
Sau quaù trình xöû lyù sinh hoïc, nöôùc thaûi qua beå laéng ñöùng ñeå laéng buøn trong nöôùc
thaûi. Trong beå laéng ñöùng nöôùc di chuyeån töø trong oáng trung taâm xuoáng ñaùy beå sau ñoù di
chuyeån ngöôïc töø döôùi leân treân chaûy vaøo maùng thu nöôùc ñeå traøn sang beå khöû truøng. Quaù
trình phaûn öùng xaûy ra trong oáng trung taâm cuûa beå laéng taïo ra caùc boâng caën coù kích thöôùc
lôùn neân deã daøng laéng xuoáng ñaùy beå. Ñaùy beå caáu taïo hình choùp ñeå thu gom caùc caën laéng.
Caën laéng phaûi ñöôïc xaû ra moãi ngaøy vaøo beå thu buøn baèng caùch xaû van buøn ôû beân caïnh beå
laéng ñöùng, thôøi gian xaû buøn tuøy thuoäc vaøo löôïng buøn nhieàu hay ít, coù theå theo doõi nöôùc xaû
cho ñeán khi khoâng coøn ñaëc hoaëc hôi trong laø ñöôïc, thoâng thöôøng thôøi gian xaû buøn töø 5–10
phuùt.
Nöôùc thaûi tieáp tuïc töï chaûy ñeán beå khöû truøng. Taïi ñaây dung dòch Javen ñöôïc chaâm
vaøo nhôø bôm ñònh löôïng. Javen laø chaát oxi hoùa maïnh seõ oxi hoùa maøng teá baøo gaây beänh vaø
gieát chuùng. Töø beå chöùa, nöôùc thaûi töï chaûy ñeán ngaên thoaùt nöôùc roài ñöôïc xaû ra raïch.
Beå khöû truøng laø coâng trình xöû lyù cuoái cuøng trong heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi. Sau khi
qua beå khöû truøng, nöôùc thaûi ñaõ ñaït tieâu chuaån thaûi vaøo nguoàn loaïi B theo TCVN5945-1995
vaø coù theå xaû vaøo nguoàn tieáp nhaän.
Phaàn buøn laéng ôû beå thu buøn ñöôïc ñöa tôùi beå neùn buøn. Beå neùn buøn coù taùc duïng laøm
giaûm ñoä aåm vaø theå tích cuûa buøn, nöôùc sau khi taùch buøn quay ngöôïc veà beå ñieàu hoøa. Buøn
sau khi qua beå neùn buøn seõ ñöôïc bôm ñeán maùy eùp buøn, ôû ñaây buøn ñöôïc laøm khoâ hôn roài
ñöôïc vaän chuyeån ra baõi thaûi. Löôïng nöôùc töø maùy eùp buøn ñöôïc ñöa veà beå ñieàu hoøa.
2.2.2.3 Maët baèng traïm xöû lyù nöôùc thaûi
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 10
M
A
ËT
B
A
ÈN
G
T
R
A
ÏM
X
Ö
Û L
Y
Ù N
Ö
Ô
ÙC
T
H
A
ÛI
H
A
ÀM
B
Ô
M
Ñ
A
ÁT
X
A
ÂY
D
Ö
ÏN
G
G
IA
I
Ñ
O
A
ÏN
2
B
EÅ
Ñ
IE
ÀU
H
O
ØA
B
EÅ
A
ER
O
TE
N
NHAØ ÑIEÀ U HAØ NH
B
EÅ
L
A
ÉN
G
B
U
ØN
B
EÅ
T
H
U
B
U
ØN
B
EÅ
K
H
Ö
Û T
R
U
ØN
G
N
G
A
ÊN
TH
O
A
ÙT
N
Ö
Ô
ÙC
N
H
A
Ø C
H
Ö
ÙA
M
A
ÙY
E
ÙP
B
U
ØN
B
EÅ
N
EÙ
N
B
U
ØN
Ñ
A
ÁT
X
A
ÂY
D
Ö
ÏN
G
G
IA
I Ñ
O
A
ÏN
2
Ñ
A
ÁT
X
A
ÂY
D
Ö
ÏN
G
G
IA
I Ñ
O
A
ÏN
2
NHAØ BAÛ O VEÄ
NHAØ ÔÛ COÂ NG NHAÂ N
COÅ NG VAØ O
Hình 2.1 Maët baèng traïm xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 11
2.3 CAÙC NGHIEÂN CÖÙU VEÀ BEÅ USBF ÑEÅ XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI
Beå USBF ñöôïc thieát keá döïa treân moâ hình ñoäng hoïc xöû lyù BOD, nitrat hoùa
(nitrification) vaø khöû nitrat (dinitrification) cuûa Lawrence vaø McCarty, laàn ñaàu tieân ñöôïc
giôùi thieäu ôû Myõ nhöõng naêm 1990, sau ñoù ñöôïc aùp duïng ôû chaâu AÂu töø naêm 1998 trôû laïi ñaây.
Tuy nhieân, hieän nay treân theá giôùi moâ hình cuûa Lawrence vaø McCarty ñöôïc aùp duïng keát
hôïp treân nhieàu daïng khaùc nhau tuøy thuoäc vaøo ñaëc ñieåm cuûa moãi nöôùc.
ÔÛ nöôùc ta cuõng coù moät soá nghieân cöùu veà coâng ngheä naøy nhö: “Nghieân cöùu xöû lyù
nöôùc thaûi ñoâ thò baèng coâng ngheä sinh hoïc caûi tieán USBF (the Upflow Slugde Blanket
Filter)” ñöôïc baùo caùo taïi hoäi nghò khoa hoïc thaùng 12-2005, tröôøng Ñaïi hoïc Khoa Hoïc Töï
Nhieân, Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM vaø ñaêng Tuyeån taäp caùc keát quaû nghieân cöùu khoa hoïc
5 naêm (2000-2005) khoa moâi tröôøng; “Nghieân cöùu xöû lyù nöôùc thaûi ñoâ thò baèng coâng ngheä
buøn hoaït tính caûi tieán USBF (the Upflow Slugde Blanket Filter)” ñeà taøi nghieân cöùu khoa
hoïc caáp boä (troïng ñieåm Ñaïi Hoïc Quoác Gia). Keát quaû nghieân cöùu trong caùc baùo caùo naøy thì
hieäu quaû xöû lyù caùc chaát oâ nhieãm laø khaù cao, nöôùc thaûi sau xöû lyù coù theå ñaït tieâu chuaån loaïi
A. Hieäu quaû xöû lyù cuï theå cuûa moät soá chæ tieâu nhö sau: SS 96%, COD 97,5%, BOD5 99,2%,
N 96,6% vaø P 95,24%.
Hình 2.1 Beå USBF baèng theùp khoâng gæ ôû Strathmore, Alberta, Anh
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 12
CHÖÔNG III– NOÄI DUNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU
3.1 NOÄI DUNG NGHIEÂN CÖÙU
- Xaùc ñònh hieäu quaû xöû lyù COD theo taûi löôïng: thay ñoåi thôøi gian löu nöôùc ñeå khaûo
saùt hieäu quaû xöû lyù nöôùc thaûi cuûa moâ hình.
- Xaùc ñònh löôïng buøn hoaït tính tuaàn hoaøn thích hôïp: thay ñoåi löôïng buøn hoaït tính
tuaàn hoaøn ñeå xaùc ñònh löôïng buøn thích hôïp tuaàn hoaøn cho heä thoáng.
3.2 PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU
3.2.1 Moâ hình beå USBF
Hình 3.1 Caáu taïo vaø nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa moâ hình USBF
Ghi chuù:
T1. Thuøng chöùa nöôùc thaûi
T2. Ngaên thieáu khí (Anoxic)
T3. Ngaên hieáu khí
T4. Ngaên laéng loïc (USBF)
P1. Bôm nöôùc thaûi
P2. Bôm buøn
P3. Bôm khí neùn
V1. Van nöôùc thaûi
V2. Van tuaàn hoaøn buøn
V3. Van xaû buøn
V4, V5: Caùc van khí neùn
Q1. Löu löôïng keá nöôùc thaûi
Q2. Löu löôïng keá buøn tuaàn
hoaøn
Q3. Löu löôïng keá khí neùn
K. Thanh phaân phoái khí
S1, S2, S3, S4, S5: Caùc vò trí
laáy maãu
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 13
3.2.1.1 Caáu taïo moâ hình
Caáu taïo moâ hình ñöôïc trình baøy ôû hình 1. Moâ hình coù theå tích 100 lit goàm coù 3
module chính: ngaên thieáu khí (Anoxic), ngaên hieáu khí (aerobic) vaø ngaên laéng loïc buøn sinh
hoïc doøng ngöôïc (USBF). Nöôùc thaûi trong thuøng chöùa T1 ñöôïc suïc khí lieân tuïc nhaèm caân
baèng noàng ñoä trong suoát quaù trình thí nghieäm vaø traùnh hieän töôïng phaân huûy kò khí gaây muøi
hoâi. Sau ñoù nöôùc thaûi ñöôïc maùy bôm ñònh löôïng P1 vaøo ngaên thieáu khí, bôm P1 ñöôïc trang
bò van ñieàu chænh löu löôïng V1 vaø löu löôïng keá Q1 ñeå kieåm soaùt löu löôïng nöôùc thaûi bôm
vaøo heä thoáng. Nöôùc thaûi töø ngaên thieáu khí T2 töï chaûy ñeán ngaên hieáu khí T3 theo nguyeân lyù
bình thoâng nhau qua khe hôû ôû phaàn döôùi moâ hình. Khoâng khí ñöôïc caáp vaøo ngaên hieáu khí
T3 baèng heä thoáng suïc khí bao goàm caùc oáng phaân phoái khí (diffuser) K phaân boá döôùi ñaùy
ngaên hieáu khí vaø ñöôïc noái vôùi maùy thoåi khí P3, löu löôïng khí ñöôïc theo doõi vaø ñieàu chænh
baèng löu löôïng keá Q3 vaø van V4. Nöôùc thaûi tieáp tuïc ñi qua ngaên laéng T4 theo nguyeân lyù
bình thoâng nhau qua khe hôû giöõa vaùch ngaên cuûa ngaên USBF vaø chaûy ngöôïc leân maùng thu
nöôùc ñaët phía treân ngaên USBF vaø daãn nöôùc sau xöû lyù ra ngoaøi. Buøn laéng ñoïng döôùi ñaùy
ngaên laéng seõ ñöôïc bôm buøn P2 bôm tuaàn hoaøn laïi ngaên thieáu khí T2, moät phaàn seõ ñöôïc
thaûi boû qua van xaû V3. Löu löôïng buøn tuaàn hoaøn ñöôïc kieåm soaùt vaø ñieàu chænh baèng van
V2 vaø löu löôïng keá Q2. Caùc thieát bò caàn thieát khaùc bao goàm: 1 maùy bôm nöôùc thaûi ñaàu
vaøo, 1 maùy bôm buøn vaø 1 maùy thoåi khí, 2 löu löôïng keá nöôùc, 1 löu löôïng keá khí, van ñieàu
chænh, thanh phaân phoái khí…
3.2.1.2 Nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa moâ hình
Moâ hình ñöôïc thieát keá nhaèm keát hôïp caùc quaù trình loaïi boû C, quaù trình nitrat
hoùa/khöû nitrat vaø loaïi boû dinh döôõng (N, P). Nöôùc thaûi tröôùc khi xöû lyù baèng moâ hình ñöôïc
laáy töø beå ñieàu hoøa ñaõ ñöôïc loaïi boû chaát raén, sau ñoù ñöôïc bôm ñònh löôïng vaøo ngaên thieáu
khí troän laãn vôùi doøng tuaàn hoaøn buøn, ngaên naøy coù vai troø nhö ngaên choïn loïc thieáu khí
(Anoxic selector) thöïc hieän hai cô cheá choïn loïc ñoäng hoïc (Kinetic selection) vaø choïn loïc
trao ñoåi chaát (Metabosilism selection) ñeå laøm taêng cöông hoaït ñoäng cuûa vi sinh vaät taïo
boâng nhaèm taêng cöôøng hoaït tính cuûa boâng buøn vaø kìm haõm söï phaùt trieån cuûa vi sinh vaät
hình sôïi gaây voùn buøn vaø noåi boït. Quaù trình loaïi boû C, khöû nitrate vaø loaïi boû P dieãn ra trong
ngaên naøy. Sau ñoù nöôùc thaûi chaûy töï ñoäng töø ngaên thieáu khí qua ngaên hieáu khí nhôø khe hôû
döôùi ñaùy ngaên USBF. ÔÛ ñaây Oxy ñöôïc cung caáp nhôø caùc oáng cung caáp khí qua moät maùy
bôm khí. Nöôùc thaûi sau ngaên hieáu khí chaûy vaøo ngaên USBF vaø di chuyeån töø döôùi leân,
ngöôïc chieàu vôùi doøng buøn laéng xuoáng theo phöông thaúng ñöùng. Ñaây chính laø giai ñoaïn theå
hieän öu ñieåm cuûa heä thoáng do keát hôïp caû loïc vaø xöû lyù sinh hoïc duøng chính khoái buøn hoaït
tính. Phaàn nöôùc trong ñaõ ñöôc xöû lyù phía treân chaûy traøn vaøo möông thu khí ñaàu ra vaø töï
ñoäng chaûy ra ngoaøi. Moät phaàn hoãn hôïp nöôùc thaûi vaø buøn trong ngaên naøy ñöôïc tuaàn hoaøn
trôû laïi ngaên thieáu khí.
3.2.1.3 Caùc quaù trình dieãn ra trong heä thoáng
- Quaù trình khöû C
Ñaây laø moät trong caùc quaù trình chính ñöôïc thieát keá cho moâ hình USBF. Quaù trình
naøy ñoùng vai troø quan troïng trong quaù trình xöû lyù nöôùc thaûi vì noù aûnh höôûng ñeán caùc quaù
trình khaùc. Caùc vi sinh vaät söû duïng nguoàn C töø caùc chaát höõu cô cuûa nöôùc thaûi ñeå toång hôïp
caùc chaát caàn thieát cung caáp cho sinh tröôûng vaø phaùt trieån, sinh saûn teá baøo môùi…Trong moâ
hình USBF, quaù trình khöû C ñöôïc dieãn ra ôû caû 3 ngaên thieáu khí, hieáu khí vaø ngaên USBF.
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 14
- Quaù trình nitrat hoùa (Nitrification) vaø khöû nitrat hoùa (Detrinification)
Trong taát caû caùc phöông phaùp ñöôïc söû duïng ñeå loaïi boû nitô, keát hôïp hai quaù trình
nitrat hoùa vaø khöû nitrat laø phöông phaùp coù hieäu suaát cao, oån ñònh vaø giaûm giaù thaønh xöû lyù
do ñôn giaûn ñöôïc heä thoáng, tieát kieäm dieän tích cho vieäc thieát laäp heä thoáng. Trong moâ hình
nghieân cöùu naøy, hai quaù trình nitrat hoùa vaø khöû nitrat ñöôïc keát hôïp trong moät heä thoáng
nhöng dieãn ra trong hai ngaên khaùc nhau laø ngaên thieáu khí vaø ngaên hieáu khí.
Quaù trình nitrat hoùa dieãn ra chuû yeáu trong ngaên hieáu khí cuûa heä thoáng. Ñaây laø quaù
trình töï döôõng, vi khuaån oxy hoùa caùc hôïp chaát chöùa nitô trong nöôùc (tröôùc heát laø Amonia,
NH4+) ñeå laáy naêng löôïng cung caáp cho söï phaùt trieån vaø sinh saûn cuûa chuùng.
NH4+ + 2 O2 è NO3- + 2 H+ + H2O
Quaù trình dieãn ra qua hai giai ñoaïn noái tieáp nhau: giai ñoaïn nitrit hoùa vaø giai ñoaïn
nitrat hoùa.
+ Giai ñoaïn nitrit hoùa: NH4+ seõ ñöôïc oxy hoùa thaønh nitrit nhôø vi khuaån nitrit
hoùa (Nitrosomonas vaø Nitrosospira) theo phöông trình phaûn öùng sau:
NH4+ + 1,5 O2 è NO2- + 2 H+ + H2O
+ Giai ñoaïn nitrat hoùa: NO2- seõ ñöôïc chuyeån thaønh NO3- nhôø vi khuaån nitrat
hoùa (Nitrobacteria) theo phöông trình phaûn öùng sau:
NO2- + 0,5 O2 è NO3-
Quaù trình khöû nitrat dieãn ra chuû yeáu trong ngaên thieáu khí, laø quaù trình khöû nitrat taïo
ra saûn phaåm cuoái cuøng laø nitô phaân töû
NO3- è N2
Trong quaù trình naøy doøng tuaàn hoaøn buøn töø ngaên hieáu khí ñeán ngaên thieáu khí ñoùng
moät vai troø raát lôùn veà maët cung caáp nguyeân lieäu cho vi sinh vaät hoaït ñoäng keå caû NO3- (saûn
phaåm cuûa quaù trình nitrat hoùa dieãn ra trong ngaên hieáu khí). Ñoàng thôøi doøng tuaàn hoaøn buøn
seõ mang theo caùc vi sinh vaät, nguoàn C tham gia vaøo quaù trình. Ñaây cuõng laø moät trong
nhöõng öu ñieåm cuûa moâ hình naøy laø do söï lieân keát giöõa caùc module thöïc hieän caùc chöùc
naêng khaùc nhau trong cuøng moät heä thoáng ñôn giaûn.
- Quaù trình khöû Phospho
Phospho coù trong nöôùc thaûi caû döôùi daïng caùc hôïp chaát voâ cô vaø höõu cô. Caùc vi sinh
vaät söû duïng P döôùi daïng orthophosphate, polyphosphate ñeå duy trì hoaït ñoäng, döï tröõ vaø
vaän chuyeån naêng löôïng vaø phaùt trieån teá baøo môùi…
Trong moâ hình USBF, vieäc keát hôïp 3 module thieáu khí, hieáu khí vaø loïc sinh hoïc
cuøng vôùi doøng tuaàn hoaøn buøn hoaït tính taïo neân doøng lieân tuïc. Quaù trình khöû P ñöôïc keát
hôïp vôùi quaù trình khöû C, quaù trình nitrat hoùa vaø khöû nitrat. Vieäc keát hôïp caùc module cuõng
nhö caùc quaù trình hoã trôï cuûa caùc vi sinh vaät ñöôïc luaân phieân trong caùc ñieàu kieän thieáu khí
vaø yeám khí, töø ñoù thuùc ñaåy caùc quaù trình xöû lyù dieãn ra vöôït troäi hôn möùc bình thöôøng.
Nöôùc thaûi vaøo ngaên thieáu khí ñaàu tieân, ôû ñaây trong moâi tröôøng thieáu khí, caùc vi
khuaån seõ taùc ñoäng phaân giaûi caùc hôïp chaát chöùa P trong nöôùc thaûi ñeå giaûi phoùng P. Doøng P
hoøa tan (Soluble phosphorus) töø ngaên thieáu khí theo doøng nöôùc qua ngaên hieáu khí ñöôïc caùc
vi khuaån öa P haáp phuï vaø tích luõy. Caùc vi khuaån naøy haáp phuï P cao hôn möùc bình thöôøng
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 15
vì ngoaøi vieäc phuïc vuï cho vieäc toång hôïp vaø duy trì teá baøo, vaän chuyeån naêng löôïng, chuùng
coøn tích luõy moät löôïng dö vaøo trong teá baøo ñeå söû duïng cho giai ñoaïn hoaït ñoäng sau. Trong
ngaên USBF, nhôø quaù trình laéng cuûa buøn hoaït tính neân P seõ ñöôïc loaïi boû. Ngoaøi ra, nhôø
doøng buøn hoaït tính tuaàn hoaøn trôû laïi neân moät soá vi khuaån öa P seõ ñöôïc tuaàn hoaøn trôû laïi
ngaên thieáu khí seõ tieáp tuïc phaùt trieån vaø haáp phuï caùc P hoøa tan coù trong ngaên hieáu khí.
- Quaù trình loïc sinh hoïc vaø laéng trong ngaên USBF
Ngaên USBF laø moät module ñoùng vai troø cöïc kyø quan troïng, öu ñieåm chính cuûa moâ
hình ñöôïc theå hieän ôû module naøy. Quaù trình loïc doøng ngöôïc vôùi quaù trình laéng dieãn ra ôû
ñaây. Ngaên USBF coù daïng hình truï choùp nguõ dieän uùp ngöôïc, ñaùy laø hình chöõ nhaät höôùng
leân, ñænh höôùng xuoáng, maët beân laø caùc hình tam giaùc. Vì vaäy vieäc thu hoài buøn laéng vaø tuaàn
hoaøn buøn raát thuaän lôïi vaø deã daøng. Töø treân xuoáng döôùi, ngaên USBF coù theå chia thaønh 3
vuøng: vuøng nöôùc trong treân cuøng, vuøng tieáp theo laø vuøng coù lôùp buøn lô löõng chöa laéng
ñoùng vai troø nhö moät lôùp loïc sinh hoïc vaø cuoái cuøng ôû ñaùy laø vuøng neùn cuûa buøn laéng. Doøng
hoãn hôïp nöôùc thaûi vaø buøn ñi vaøo ngaên USBF töø döôùi di chuyeån leân treân neân doøng hoãn hôïp
nöôùc thaûi chöùa buøn hoaït tính seõ coù vaän toác giaûm daàn, nghóa laø buøn hoaït tính seõ di chuyeån
chaäm daàn vaø lô löõng trong vuøng buøn lô löõng laâu hôn do caùc lyù do sau:
+ Do hình daïng cuûa ngaên USBF coù theå tích taêng daàn töø döôùi leân taïo neân
gradient vaän toác di chuyeån cuûa doøng nöôùc vaø buøn hoaït tính giaûm daàn töø döôùi ñaùy
leân treân theo phöông thaúng ñöùng.
+ Do caùc haït buøn gaén keát laïi vôùi nhau taïo ra caùc boâng buøn, chuùng taïo ra moät lôùp
caûn laøm giaûm vaän toác doøng vaøo vaø ñoùng vai troø nhö moät lôùp loïc. Khi caùc boâng
buøn ñuû naëng chuùng seõ laéng xuoáng ñaùy taïo neân gradient vaän toác di chuyeån cuûa
cuûa doøng buøn laéng töø treân xuoáng ngöôïc vôùi doøng dòch chuyeån cuûa nöôùc.
+ Söï tuaàn hoaøn buøn hoaït tính ôû ñaùy ngaên USBF taïo ra moät gradient vaän toác
höôùng xuoáng. Ñieàu naøy thaät coù yù nghóa vì hieäu suaát loïc vaø tieáp tuïc xöû lyù sinh hoïc
seõ naâng cao hôn so vôùi beå loïc truyeàn thoáng.
3.2.1.4 Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán quaù trình hoaït ñoäng cuûa heä thoáng
Coù raát nhieàu yeáu toá aûnh höôûng ñeán hieäu suaát xöû lyù cuûa heä thoáng, döôùi ñaây laø moät
soá ñieàu kieän cô baûn aûnh höôûng tôùi söï phaùt trieån cuûa vi sinh vaät vaø ñeán khaû naêng xöû lyù cuûa
heä thoáng:
- Cheá ñoä thuûy ñoäng: Cheá ñoä thuûy ñoäng laø moät trong nhöõng yeáu toá raát quan troïng
trong quaù trình xöû lyù vì noù aûnh höôûng tôùi söï tieáp xuùc cuûa buøn hoaït tính vôùi nöôùc
thaûi, traïng thaùi lô löõng vaø söï phaân boá buøn lô löõng ñoàng ñeàu…Yeâu caàu phaûi ñaûm baûo
doøng thuûy ñoäng nhö yeâu caàu thieát keá, neáu khoâng thì heä thoáng seõ khoâng vaän haønh
ñöôïc hay hieäu quaû xöû lyù khoâng cao.
- Haøm löôïng oxy hoøa tan (DO): Ñaây laø moät trong caùc thoâng soá quan troïng nhaát trong
xöû lyù nöôùc thaûi. Nhu caàu DO tuøy thuoäc vaøo yeâu caàu thieáu khí, kî khí hay hieáu khí.
Trong moâ hình naøy, DO trong ngaên thieáu khí vaøo khoaûng 0,2mg/l vaø trong ngaên
hieáu khí laø khoaûng 2 – 4 mg/l. Nhö vaäy ngaên thieáu khí khoâng caàn suïc khí coøn ngaên
hieáu khí phaûi suïc khí. Caùc boùng khí phaûi thaät mòn ñeå coù theå deã daøng hoøa tan vaøo
trong nöôùc thaûi.
- Nhieät ñoä: Nhieät ñoä trong heä thoáng aûnh höôûng tôùi hoaït ñoäng cuûa vi sinh vaät vaø khaû
naêng hoøa tan cuûa oxy hoøa tan trong nöôùc. Neáu nhieät ñoä quaù cao thì vi sinh vaät coù
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 16
theå bò cheát. Ngöôïc laïi neáu nhieät ñoä quaù thaáp , quaù trình thích nghi, sinh tröôûng vaø
phaùt trieån cuûa vi sinh vaät seõ bò chaäm laïi, quaù trinh nitrat hoùa, laéng,… bò giaûm hieäu
suaát roõ reät. Nhieät ñoä toái öu laø khoaûng töø 20 – 350C phuø hôïp vôùi nhieät ñoä phoøng thí
nghieäm.
- pH: AÛnh höôûng tôùi söï toàn taïi vaø caùc quaù trình hoaït ñoäng cuûa heä thoáng enzyme vi
sinh vaät, caùc quaù trình laéng, taïo boâng buøn… aûnh höôûng tôùi hieäu quaû xöû lyù vi sinh
vaät. Khoaûng pH toái öu laø töø 6,5 – 8,5. Nöôùc thaûi ñoâ thò thöôøng coù khoaûng pH naøy.
- Yeáu toá dinh döôõng (cô chaát hay chaát neàn): Caùc chaát dinh döôõng nhö C, N, P … Ñaây
laø caùc yeáu toá caàn thieát cho söï sinh tröôûng vaø phaùt trieån cuûa vi sinh vaät. Do ñoù, quaù
trình vaän haønh phaûi theo doõi yeáu toá naøy. ÔÛ moät soá heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi ngöôøi
ta thöôøng boå sung caùc chaát dinh döôõng caàn thieát cho vi sinh vaät. Tuy nhieân trong
moâ hình USBF thì khoâng caàn thieát phaûi theâm vaøo do thieát keá quaù trình ñaëc bieät ñaõ
ñaûm baûo caùc ñieàu kieän dinh döôõng hoã trôï laãn nhau cuûa caùc coâng ñoaïn cuûa vi sinh
vaät, maët khaùc trong nöôùc thaûi haàu nhö ñaõ chöùa ñuû nhöõng chaát dinh döôõng caàn thieát.
3.2.2 Cheá ñoä vaän haønh
3.2.2.1 Vò trí laép ñaët moâ hình
Moâ hình ñöôïc laép ñaët vaø vaän haønh taïi khuoân vieân traïm xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu
moái noâng saûn thöïc phaåm Thuû Ñöùc nhaèm thuaän tieän cho vieäc laáy nöôùc thaûi vaø buøn.
Hình 3.1 Moâ hình beå USBF taïi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc
3.2.2.2 Maãu nöôùc thaûi
Maãu nöôùc thaûi nghieân cöùu laø nöôùc thaûi chôï, nöôùc thaûi naøy coù ñaëc tính oâ nhieãm
chaát höõu cô vaø dinh döôõng cao ñöôïc laáy töø beå ñieàu hoøa cuûa traïm xöû lyù nöôùc thaûi, chuyeån
vaøo thuøng chöùa cuûa moâ hình, taïi ñaây coù heä thoáng suïc khí ñeå caân baèng noàng ñoä trong suoát
quaù trình thí nghieäm.
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 17
3.2.2.3 Buøn hoaït tính
Ñöôïc laáy taïi beå laéng 2 cuûa traïm xöû lyù, cung caáp dinh döôõng, Oxy, nöôùc thaûi trong
beå rieâng ñeå taïo hoaït tính buøn, duy trì noàng ñoä buøn X = 10.000 – 15.000 mg/l vaø SVI = 80 –
120. Kieåm tra caùc thoâng soá treân tröôùc khi pha vaøo moâ hình.
3.2.2.4 Xaùc ñònh caùc thoâng soá ñoäng hoïc caùc quaù trình khöû caùc chaát dinh döôõng trong
vuøng thieáu khí, hieáu khí vaø laéng
- Böôùc 1: Vì moâ hình ñöôïc ñaët taïi vò trí laáy maãu nöôùc vaø maãu buøn neân khoâng caàn
nhieàu thôøi gian ñeå chaïy giai ñoaïn thích nghi. Giai ñoaïn naøy ta laáy nöôùc thaûi chaïy
vôùi thôøi gian löu nöôùc (HRT) khoaûng 4h (bôm nöôùc vôùi löu löôïng bôm Q =
13,825L/h) , noàng ñoä buøn trong ngaên hieáu khí (X) khoaûng 3500. Tính toaùn löôïng
buøn caàn tuaàn hoaøn theo lyù thuyeát laø Qbth = 0,72 L/h.
- Böôùc 2: Thay ñoåi noàng ñoä buøn ñeå xaùc ñònh löôïng buøn toái öu: giöõ nguyeân tyû leä tuaàn
hoaøn buøn, taêng noàng ñoä buøn trong moâ hình baèng caùch khoâng thaûi boû buøn, laáy maãu
nöôùc thaûi taïi ngaên hieáu khí ñeå xaùc ñònh noàng ñoä buøn, theo doõi cho ñeán khi naøo hieäu
suaát xöû lyù COD giaûm xuoáng thì ngöng thí nghieäm.
3.2.2.5 Xaùc ñònh thôøi gian löu nöôùc toái öu ñeå xöû lyù chaát dinh döôõng
- Böôùc 4: Thay ñoåi löu löôïng caáp vaøo töø thaáp ñeán cao, thôøi gian löu nöôùc giaûm daàn,
8h, 6h, 4h, 3h, 2h vaø1h ôû ngaên hieáu khí. Laáy maãu tröôùc vaø sau xöû lyù ñeå xaùc ñònh
hieäu suaát xöû lyù COD.
- Böôùc 5: Thay ñoåi löôïng tuaàn hoaøn buøn theo tuaàn töï 50%, 60%, 70%, 80%, 90% vaø
100%. Laáy maãu tröôùc vaø sau xöû lyù ñeå xaùc ñònh hieäu suaát xöû lyù COD.
3.2.3 Phöông phaùp phaân tích
Maãu ñöôïc laáy döïa theo thôøi gian löu nöôùc cuûa heä thoáng vaø ñöôïc phaân tích taïi
phoøng thí nghieäm cuûa Trung taâm Coâng ngheä vaø Quaûn lyù Moâi tröôøng vaø Taøi nguyeân. Caùch
phaân tích maãu ñöôïc lieät keâ ôû baûng 3.1
Baûng 3.1 Caùc phöông phaùp phaân tích maãu nöôùc
Thoâng soá Phöông phaùp Thieát bò ño
pH Ñieän cöïc pH keá
SS Saáy Tuû saáy
Ñoä ñuïc Quang phoå Maùy Spectrophotometer
COD Ñun hoaøn löu kín K2Cr2O7, chuaån ñoä
BOD5 Winkler caûi tieán UÛ ôû 200C, 5 ngaøy, ñònh phaân
Toång N Kjeldahl H2SO4, chuaån ñoä
Toâng P So maøu Maùy Spectrophotometer
Nghieân cöùu beå USBF ñeå xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu moái Thuû Ñöùc giai ñoaïn 2
Nguyeãn Haøn Moäng Du 18
CHÖÔNG IV – KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU
4.1 KEÁT QUAÛ PHAÂN TÍCH THAØNH PHAÀN NÖÔÙC THAÛI BAN ÑAÀU
Keát quaû phaân tích nöôùc thaûi laáy taïi beå ñieàu hoøa cuûa traïm xöû lyù nöôùc thaûi chôï Ñaàu
moái Thuû Ñöùc nhö baûng 4.1
Baûng 4.1 Tính chaát nöôùc thaûi ñaàu vaøo moâ hình
Laàn phaân tích pH Ñoä duïc COD BOD5 åN åP SS
Laàn 1 6,48 92,3 534,4
Laàn 2 6,97 286 365 446
Laàn 3 6,78 52,5 392,32
Laàn 4 7,2 84 355,2
Laàn 5 7,15 65,7 436 320 8,6
Laàn 6 7,37 64,2 342,4 200 35
Laàn 7 7,35 444,4 12,4
Laàn 8 6,72 450 510
Laàn 9 7,54 95,2 290
Laàn 10 327 30,8
Laàn 11 368 43,12
Laàn 12 450 43,4
Döïa vaøo baûng keát quaû ta coù theå keát luaän nöôùc thaûi cuûa chôï coù caùc chæ tieâu oâ nhieãm
töông ñoái cao, coù chöùa thaønh phaà
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Luan van XLNT cho nong san Thu Duc.pdf