Đề tài Hoàn thiện công tác tổ chức tiền lương ở Công ty Vật tư - Vận tải - Xi măng

îp c¸c ®¬n vÞ cã liªn quan ®Ò xuÊt ph­¬ng h­íng tiªu thô xi m¨ng... 4.2 Nh÷ng mÆt hµng kinh doanh chÝnh : B¶ng: nh÷ng mÆt hµng kinh do¹nh chÝnh MÆt hµng N¨m1999 (TÊn) N¨m 2000 (TÊn) KH 2001 (TÊn ) I /Than c¸m. Mua vµo B¸n ra A-C«ng ty xi m¨ng Hoµng Th¹ch b-C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng. c- C«ng ty xi m¨ng BØm S¬n d- C«ng ty xi m¨ng Bót S¬n e- C«ng ty xi m¨ng ®Þa ph­¬ng f- C«ng ty xi m¨ng Chinfong II/ XØ Pi rÝt Mua vµo B¸n ra A-C«ng ty xi m¨ng Hoµng Th¹ch b-C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng. c- C«ng ty xi m¨ng BØm S¬n d- C«ng ty xi m¨ng Bót S¬n e- C«ng ty xi m¨ng Sao Mai f- C«ng ty xi m¨ng ®Þa ph­¬ng g- C«ng ty xi m¨ng Nghi S¬n III/ XØ Ph¶ L¹i Mua vµo B¸n ra A- C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng. b-C«ng ty xi m¨ng Hoµng Th¹ch c- C¸c ®¬n vÞ kh¸c d- XØ CLC xuÊt b¸n IV/ Xi m¨ng Mua vµo A- Xi m¨ng Hoµng Th¹ch b- Xi m¨ng H¶i Phßng ®en c- Xi m¨ng H¶i Phßng tr¾ng d- Xi m¨ng BØm S¬n e- Xi m¨ng Bót S¬n. 2. B¸n ra V/ C¸c mÆt hµng kh¸c 1. §¸ B« xÝt a- Mua vµo b- B¸n ra. 2. QuÆng s¾t a- Mua vµo b- B¸n ra 408.215 393.639 112.348 63.553 169.979 47.759 17.506 +TCK 18.446 1.522 751 8.579 7.594 12.510 12.018 11.113 905 348.612 251.379 62.503 130 34.589 346.304 11.233 11.233 2.099+TCK 5.505 562.247 498.736 140.680 74.126 153.938 127.997 1.781 (HHVT) 20.420 16.495 6.099 10.396 14.211 13.364 422 ( Hao hôt) 15 1 (XM TQ) 6 5 2 15 11.528 10.443 6.810 5.726 500.000 +TCK 508.000 135.000 78.000 140.000 125.000 30.000(XMNA) 17.300 17.300 6.000 11.300 12.600 12.600 10.000 2000 (B¸n XK) 16.000 15.000(XMHT) Ký hiÖu : XMHT: Xi m¨ng Hoµng Th¹ch; XK: XØ kh« XMTQ: Xi m¨ng Tuyªn Quang; TCK : Tån cuèi kú XMNA: Xi m¨ng NghÖ An; HHVT: Hao hôt vËn t¶i Qua b¶ng trªn ta thÊy c¸c ho¹t ®éng mua vµo vµ b¸n ra cña c«ng ty liªn tôc t¨ng qua 2 n¨m 1999 vµ 2000. §iÒu ®ã chøng tá sù tr­ëng thµnh trong c«ng t¸c kinh doanh cña c«ng ty. Qu¸ tr×nh nµy diÔn ra lµm t¨ng kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, lµm cho lîi nhuËn cña c«ng ty kh«ng ngõng t¨ng lªn. Tõ ®ã, cã thÓ thùc hiÖn c«ng t¸c tr¶ l­¬ng vµ c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng thuËn lîi h¬n. Qu¸ tr×nh nµy lµm t¨ng thu nhËp cña ng­êi lao ®éng trong c«ng ty, cã lîi nhuËn ®Ó bæ sung c¸c quü cña c«ng ty nh­ lµ quü khen th­ëng, quü phóc lîi, tiÒn ¨n tr­a... lµ ®éng lùc cho c«ng ty tiÕp tôc ph¸t triÓn. §èi víi viÖc kinh doanh xi m¨ng ë c¸c cöa hµng ®Õn n¨m 2001 lµ kh«ng cßn n÷a bëi v× c«ng ty ®· chuyÓn c¸c trung t©m nµy thµnh c¸c cöa hµng ký göi b¸n xi m¨ng cho c¸c c«ng ty xi m¨ng ®Ó h­ëng % hoa hång trªn l­îng b¸n ra cña c¸c trung t©m. ChÝnh v× vËy, kÕ ho¹ch n¨m 2001 kh«ng cßn viÖc kinh doanh xi m¨ng mµ chØ kinh doanh c¸c lo¹i vËt t­ cho c¸c c«ng ty xi m¨ng mµ th«i. 4.3 C¬ cÊu lao ®éng C¬ cÊu lao ®éng cña c«ng ty ®­îc x¸c ®Þnh kh¸ cô thÓ vµ ®­îc ph©n lo¹i râ rµng ®èi víi tõng lo¹i lao ®éng phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña c«ng ty. §èi víi tr×nh ®é cña ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn còng ®­îc x¸c ®Þnh râ rµng vµ ph©n chia theo nhu cÇu cô thÓ cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc trong c«ng ty. BiÓu:B¶ng thèng kª c¬ cÊu lao ®éng 31/10/2000 C¬ cÊu lao ®éng åCBCNV 306 N÷ 107 CNKT&TC 188 CBNV 67 CBL§ 47 L§PT 4 I/Khèi v¨n phßng 1. Gi¸m ®èc 2. C«ng §oµn 3. Phßng TCL§TL 4. V¨n phßng 5. Phßng KT-KH 6. Phßng KDVT 7. Phßng kü thuËt 8. PhßngKDPhô gia 9. Phßng TC-KTTK 10. Ban thanh tra 11. Phßng ®iÒu ®é 12. Phßng KDXM 13. V¨n phßng ®¹i diÖn 122 3 2 8 33 12 11 8 8 13 3 7 12 2 54 1 2 4 12 9 3 3 4 8 1 2 4 1 40 1 28 1 2 1 5 2 51 1 4 1 8 6 5 6 10 2 7 1 29 3 1 3 2 3 3 3 2 2 1 3 1 2 II/ Khèi chi nh¸nh 1. §oµn vËn t¶i 2. TT KDVLXD 3. Qu¶ng Ninh 4. Phó Thä 5. Hoµng Th¹ch 6. BØm S¬n 7. H¶i Phßng 8. Ph¶ L¹i 9. Hµ Nam 184 26 17 24 11 15 38 8 25 20 53 3 8 7 3 4 11 2 3 6 148 22 14 20 8 10 32 6 20 16 16 3 1 1 1 2 3 1 2 2 18 1 2 3 2 3 2 1 3 1 2 1 1 Ký hiÖu: CBCNV: C¸n bé c«ng nh©n viªn; CNKT&TC: CN kü thuËt & trung cÊp CBNV: C¸n bé nghiÖp vô ;CBL§: CB l·nh ®¹o L§PT: Lao ®éng phæ th«ng Qua b¶ng trªn ta thÊy c¬ cÊu c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty lµ kh¸ hîp lý, phï hîp víi c«ng ty s¶n xuÊt kinh doanh, trong ®ã ®éi ngò c«ng nh©n kü thuËt vµ lao ®éng phæ th«ng chiÕm tû lÖ lín. Lao ®éng trong c«ng ty hÇu hÕt ®· qua tr­êng líp vµ ®­îc ®µo t¹o chØ cã 4 lao ®éng phæ th«ng. Do ®Æc ®iÓm cña c«ng ty chñ yÕu lµ s¶n xuÊt kinh doanh chØ cã sè Ýt lµ lµm dÞch vô vÒ vËt liÖu x©y dùng do ®ã, tû lÖ c«ng nh©n trong c«ng ty lµ hîp lý víi 188 c«ng nh©n kü thuËt vµ 4 lao ®éng phæ th«ng. Ngoµi ra cã 67 c¸n bé nghiÖp vô chuyªn tr¸ch ®­îc ph©n phèi theo nhu cÇu cña tõng lÜnh vùc cña c«ng ty, c¸c c¸n bé nµy lµm c«ng t¸c chuyªn m«n ë tõng phßng ban. Víi 47 c¸n bé l·nh ®¹o cña c«ng ty lµm nhiÖm vô qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty nh»m ®­a c«ng ty ph¸t triÓn ®i lªn cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Bªn c¹nh ®ã cßn cã 18 lao ®éng hîp ®ång t¹i chi nh¸nh Ph¶ L¹i. 4.4 X¸c ®Þnh lao ®éng biªn: §Þnh biªn lao ®éng tæng hîp cña c«ng ty ®­îc x©y dùng theo quy ®Þnh vµ h­íng dÉn t¹i Th«ng t­ sè 14/L§TBXH-TT ngµy 10/4/1997 cña Bé Lao ®éng- Th­¬ng binh vµ X· héi. Sè lao ®éng ®Þnh biªn ®­îc tÝnh b»ng c¸ch lÊy sè lao ®éng thùc tÕ céng víi sè lao ®éng bæ sung nh­ sau: L®b=Lc +Lpv +Lb + Lql Lao ®éng bæ sung ®­îc tÝnh nh­ sau: Lbs = ( Lc +Lpv ) x Sè ngµy nghØ theo chÕ ®é quy ®Þnh 365-113 Trong ®ã: Lbs: Lao ®éng bæ sung Lql: Lao ®éng qu¶n lý Lc : Lao ®éng chÝnh Lpv: Lao ®éng phôc vô BiÓu : B¶ng ph©n lo¹i lao ®éng tÝnh ®Õn ngµy 31/10/2000. å Lao ®éng Lao ®éng (B×nh qu©n trong n¨m KH ) Lc Lpv Lql Sè lao ®éng 320 180 20 120 % so víi tæng 100 56,2 6,3 37,5 VD: Theo tÝnh to¸n cña c«ng ty. Theo chÕ ®é cò trong th¸ng lµm viÖc 26 ngµy do tæng sè ngµy nghØ trong n¨m lµ 60 ngµy. Theo quy ®Þnh míi th× c¸c c«ng chøc nhµ n­íc ®­îc nghØ thªm ngµy thø b¶y, do ®ã sè ngµy nghØ trong 1 n¨m lµ 113 ngµy. VËy lao ®éng bæ sung x¸c ®Þnh trong n¨m lµ: 113 = 90 (ng­êi) 252 Lbs = ( 180 +120 ) x Ta thÊy c«ng ty cã nh÷ng thuËn lîi sau: ViÖc ®Èy m¹nh CNH - H§H ®Êt n­íc sÏ t¹o ra nhu cÇu míi trªn thÞ tr­êng ®ã lµ cã c¬ héi ®Ó c«ng ty n¾m b¾t, ph¸t huy thÕ m¹nh vµ së tr­êng cña m×nh ®Ó më réng ®Þa bµn kinh doanh. C«ng ty ®· tÝch luü ®­îc c¸c kinh nghiÖm quü b¸u, c«ng t¸c tæ chøc cã ®éi ngò c¸n bé tr­ëng thµnh. Cã sù chØ ®¹o cña c¸c cÊp, c¸c ngµnh, c¬ quan ®Þa ph­¬ng ®Ó c«ng ty x¸c ®Þnh ®­îc ®óng n¨ng lùc cña m×nh. Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi trªn ®©y, c«ng ty còng ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng khã kh¨n sau: Sù c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c chñ thÓ, c¸c tæ chøc Nh÷ng biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶, cung cÇu trong thÞ tr­êng trong n­íc vµ trªn thÕ giíi. Cã nhiÒu vÊn ®Ò n¶y sinh phøc t¹p ®ßi hái ph¶i gi¶i quyÕt kÞp thêi vµ hiÖu qu¶. §¶m b¶o vèn kinh doanh lµ mét vÊn ®Ò lín. HiÖn nay ph¶i t¹o ®­îc nguån vèn ®Ó ®¸p øng ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng doanh sè, ®ång thêi ph¶i t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn. Tr×nh ®é n¨ng lùc ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty tuy ®· cã nhiÒu tiÕn bé song víi sù ph¸t triÓn cña c¬ chÕ thÞ tr­êng ®ßi hái c«ng ty cÇn ph¶i båi d­ìng, ®µo t¹o míi vµ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé cña c«ng ty. III. Thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng ë C«ng ty vËt t­ - vËn t¶i - xi m¨ng . 1. C«ng t¸c quü l­¬ng cña C«ng ty vËt t­ - vËn t¶i - xi m¨ng . 1.1 C¸ch x¸c ®Þnh quü l­¬ng. Quü l­¬ng cña c«ng ty ®­îc tÝnh theo h­íng dÉn t¹i Th«ng t­ sè 13/L§XH-TT ngµy 10/4/1997 H­íng dÉn ph­¬ng ph¸p x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng, qu¶n lý tiÒn l­¬ng, thu nhËp trong doanh nghiÖp nhµ n­íc. C¨n cø vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh theo kÕ ho¹ch cña c«ng ty qua b¶ng sau: C¸c chØ tiªu §¬n vÞ tÝnh 1999 % KH/ TH 2000 % KH/TH KH TH KH TH Doanh thu Lîi nhuËn Nép NS Lao ®éng ®Þnh biªn HS phô cÊp bq HS l­¬ng cÊp bËc bq L­¬ng tèi thiÓu ¸p dông Quü l­¬ng tÝnh theo ®¬n gi¸ Tæng quü l­¬ng chung TriÖu ®ång TriÖu ®ång TriÖu ®ång ng­êi ®ång/th¸ng 1000® 1000® 470.000 2.500 4.280 766 0,056 2,43 315.000 8.987.850 9.443.139 464.111 2.560 3.103 615 0,056 2,43 315.000 9.191.046 9.391.751 99 103 79 100 100 100 102 99 308.000 2.600 2.800 432 0,05 2,692 360.000 6.241.017 5.742.211 330.855 2.742 3.451 399 0,05 2,692 360.000 6.782.000 6.886.785 107 105 123 92 100 100 100 108,7 119,9 Qua b¶ng trªn ta thÊy t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu hÇu hÕt v­ît møc kÕ ho¹ch. Riªng chØ cã doanh thu n¨m 1999 ®¹t 99% ¶nh h­ëng cña c¸c cöa hµng kinh doanh xi m¨ng, kh«ng b¸n ®­îc nhiÒu so víi kÕ ho¹ch do ®ã doanh thu gi¶m. Sè l­îng lao ®éng ®Æt ra lµ 766 ng­êi nh­ng do t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, nhu cÇu chØ cÇn 615 ng­êi do ®ã sè l­îng lao ®éng gi¶m ®i 161 ng­êi. Ngoµi ra, quü tiÒn l­¬ng cña c«ng ty ®­îc phÐp chi lµ 9.390.751.000 ®ång nh­ng thùc tÕ víi sè lao ®éng gi¶m do ®ã quü l­¬ng thùc tÕ chi ra lµ: 8.139.281000 ®ång (86%) N¨m 2000 c¸c chØ tiªu ®Òu ®¹t nh­ng chØ cã lao ®éng sö dông thùc tÕ b×nh qu©n lµ gi¶m do nhu cÇu hoÆc chuyÓn ®i n¬i kh¸c do Tæng c«ng ty chØ ®Þnh. * Quü l­¬ng theo ®¬n gi¸. Quü l­¬ng theo ®¬n gi¸ cña c«ng ty ®­îc tÝnh theo h­íng dÉn t¹i Th«ng t­ 13/L§TB XH- TT ngµy 10/4/1997. Quü l­¬ng kÕ ho¹ch ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: å V®gkh=(L®b + TLmin( Hcb + Hpc) +Vgt) x 12 th¸ng Trong ®ã: å V®gkh: Tæng quü l­¬ng tÝnh theo ®¬n gi¸ kÕ ho¹ch L®b: Lao ®éng ®Þnh biªn TLmin: TiÒn l­¬ng tèi thiÓu lùa chän trong khung ®Þnh møc. Hcb: HÖ sè cÊp bËc b×nh qu©n. Hpc: HÖ sè phô cÊp l­¬ng b×nh qu©n trong ®¬n gi¸. Vgt: Quü l­¬ng bé phËn gi¸n tiÕp Trªn thùc tÕ, Vgt c«ng ty ®· tÝnh trong lao ®éng ®Þnh biªn . L®b = Lc + Lpv + Lql +Lbs =180 + 20 + 120 + 90 = 410 (ng­êi) HÖ sè l­¬ng cÊp bËc b×nh qu©n: C¨n cø vµo Th«ng t­ 13/L§TBXH ngµy 10/4/1997 (C¨n cø vµo tæ chøc s¶n xuÊt, tæ chøc lao ®éng, tr×nh ®é c«ng nh©n, chuyªn m«n, nghiÖp vô vµ ®Þnh møc lao ®éng ®Ó x¸c ®Þnh hÖ sè cÊp bËc c«ng viÖc b×nh qu©n (Hcb) cña tÊt c¶ sè lao ®éng ®Þnh møc ®Ó x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng). Tõ ®ã c«ng ty c¨n cø vµo yªu cÇu nhiÖm vô cña tõng phßng ban, c¨n cø vµo nhu cÇu phÊn ®Êu thùc hiÖn kÕ ho¹ch, nhu cÇu häc hái ®Ó th¨ng tiÕn, yªu cÇu båi d­ìng nghiÖp vô ®Ó x©y dùng hÖ sè cÊp bËc (Hcb) b×nh qu©n cho toµn c«ng ty còng nh­ x©y dùng hÖ sè cÊp bËc cho tõng c¸ nh©n cña mçi phßng ban. HÖ sè phô cÊp: Theo Th«ng t­ 13/L§TBXH ngµy 10/4/1997, c«ng ty ¸p dông c¸c lo¹i phô cÊp tr¸ch nhiÖm, phô cÊp tæ tr­ëng, phã phßng ®Ó x©y dùng hÖ sè phô cÊp. L­¬ng tèi thiÓu: Theo NghÞ ®Þnh sè 10/2000/N§CP ngµy27/3/2000 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh tiÒn l­¬ng tèi thiÓu trong doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ Th«ng t­ liªn tÞch sè 11/2000 TTLT-Bé L§TBXH-BTC ngµy 6/9/2000 cña liªn tÞch Bé L§TBXH- BTC h­íng dÉn thùc hiÖn tiÒn l­¬ng tèi thiÓu trong doanh nghiÖp nhµ n­íc. Møc l­¬ng tèi thiÓu Nhµ n­íc quy ®Þnh 01/01/2000 lµ 180.000 ®ång/th¸ng. C«ng ty VËt t­ - VËn t¶i - Xi m¨ng ®· ¸p dông hÖ sè ®iÒu chØnh vµ hÖ sè ®iÒu chØnh kh«ng qu¸ 1,5 lÇn. Do ®ã, møc l­¬ng tèi thiÓu cña C«ng ty VËt t­ - VËn t¶i - Xi m¨ng hiÖn nay lµ 210.000 ®ång. TiÒn l­¬ng cÊp bËc tèi thiÓu cña c«ng ty lµ: TLmin = 210.000 (1+ H®c)= 210.000 (1 +0,72)= 360.000 (®ång/th¸ng) H®c lµ hÖ sè ®iÒu chØnh cña tiÒn l­¬ng tèi thiÓu. Tõ ®ã, c«ng ty x©y dùng quü l­¬ng nh­ sau: å V®gkh = (432 x (2,692 +0,5) x360.000 + 93.960.000) x12 =6.241.017.000 ®ång Trong ®ã Vgt = 93.960.000 ®ång. * Quü l­¬ng lµm thªm giê: §­îc x¸c ®Þnh theo th«ng t­ 18/Bé L§TBXH ngµy 2/6/1993 cña Bé Lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: Qgt = (Hcb +Hpc) x TLx 1,5 x Giê c«ng lµm thªm 22 x 8 Trªn thùc tÕ, c«ng ty dù tÝnh ®­îc b×nh qu©n 1 ng­êi lµm thªm lµ 120giê/ n¨m; sè ng­êi lµm thªm lµ 183 ng­êi: å giê = 183 x 120 = 21.960 (giê) Qgtkh= (2,692+0,05)x360000x1,5960 x 21.960 = 184.613.727 (®ång) 22 x 8 1.2 T×nh h×nh sö dông quü l­¬ng. Quü l­¬ng thùc hiÖn cña C«ng ty ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau: BiÓu: b¶ng quü l­¬ng thùc hiÖn cña c«ng ty C¸c chØ tiªu §¬n vÞ tÝnh 1999 %TH/KH 2000 %TH/KH KH TH KH TH Tæng doanh thu å L§ biªn åquü l­¬ng NSL§bq/ng­êi TLbq chung Tr.® Ng­êi Tr.® Tr.® 1000®/th¸ng 470.000 766 9.390,751 613,577 1.021,62 464.111 615 8.139,128 754,65203 1.102,883 99 80,2 86,67 123 108 308.000 432 6.782 712,963 1.308,256 330.855 399 6.886 829,2105 1.438,343 107,4 92,4 101,5 116,3 109,2 Qua b¶ng ph©n tÝch sè liÖu ta thÊy tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n t¨ng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng b×nh qu©n ®¶m ®­îc nguyªn t¾c vÒ tr¶ l­¬ng. §èi víi thu nhËp cña ng­êi lao ®éng hiÖn nay nh­ vËy lµ kh¸ tèt so ví mÆt b»ng chung cña x· héi. Ta thÊy r»ng quü l­¬ng chung cã gi¶m nh­ng tiÒn l­¬ng b×nh qu©n t¨ng do sè lao ®éng gi¶m. §èi víi møc l­¬ng t¨ng liªn tôc sÏ ®¶m b¶o ®­îc ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng tõ ®ã thóc ®Èy qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Ta thÊy c«ng t¸c quü l­¬ng ë c«ng ty kh¸ hîp lý ®èi víi c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng ty ®· cã nhiÒu cè g¾ng tu©n thñ nh÷ng quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vÒ quy chÕ x©y dùng quü l­¬ng. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty thùc hiÖn kÕ ho¹ch quü l­¬ng trªn c¬ së x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh do vËy, nÕu c«ng ty ®¹t hoÆc v­ît møc kÕ ho¹ch th× quü l­¬ng còng t¨ng v­ît kÕ ho¹ch vµ ng­îc l¹i, kh«ng ®¹t kÕ ho¹ch th× quü l­¬ng còng gi¶m ®i vµ tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng còng bÞ gi¶m. 1.3. HÖ sè phô cÊp b×nh qu©n, cÊp bËc b×nh qu©n cña c«ng ty. §Ó thÊy ®­îc ®iÒu nµy ta ®i t×m hiÓu thùc tr¹ng ph©n phèi hÖ sè phô cÊp cho c¸c khèi, ngµnh, ®oµn thÓ cña C«ng ty VËt t­ - VËn t¶i - Xi m¨ng . BiÓu: B¶ng khèi v¨n phßng cña C«ng ty C¸c ®¬n vÞ §vt: ng­êi å HS l­¬ng HS phô cÊp å l­¬ng ng­êi/ n¨m (®ång) Kinh doanh xi m¨ng §oµn vËn t¶i TT VLXD Hµ Nam H¶i Phßng BØm S¬n Qu¶ng Ninh Hoµng Th¹ch Phó Thä Ph¶ L¹i 120 26 17 15 8 37 27 18 13 25 324,91 54,28 41,97 31,03 16,96 86,39 62,25 37,1 29,69 60,59 9,64 0,5 0,6 0,8 0,5 0,5 0,8 1,1 0,9 0,9 70.255.500 11.505.800 8.939.700 6.686.600 3.666.600 18.309.900 13.870.500 8.778.000 6.665.400 13.437.900 å 306 745,12 16,4 Qua b¶ng trªn ta thÊy hÖ sè l­¬ng cÊp bËc vµ hÖ sè phô cÊp cña c«ng ty ®­îc ph©n chia cho tõng v¨n phßng, trung t©m. NÕu tÝnh ra tiÒn l­¬ng cña v¨n phßng, trung t©mth× cã møc b×nh qu©n kh¸ cao ®¸p øng ®­îc nhu cÇu sinh ho¹t cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. T¹o ®iÒu kiÖn, ®éng lùc thóc ®Èy viÖc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Do ®ã,c«ng t¸ctæ chøc tiÒn l­¬ng cña c«ng ty cÇn ®­îc duy tr× mµ c«ng viÖc nµy do phßng lao ®éng tæ chøc cña c«ng ty thùc hiÖn. 2. C¸c h×nh thøc vµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng ®­îc ¸p dông ë c«ng ty. HiÖn nay c«ng ty ®ang ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng sau ®©y: H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm. 2.1. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian. Lµ h×nh thøc dïng ®Ó tr¶ l­¬ng cho tÊt c¶ ng­êi lao ®éng trong c«ng ty khi ph©n biÖt gi÷a bé phËn gi¸n tiÕp vµ bé phËn trùc tiÕp s¶n xuÊt vµ chØ tr¶ l­¬ng cho nh÷ng ng­êi lao ®éng kh«ng tham gia lµm viÖc nh­ nghØ phÐp, nghØ lÔ, nghØ viÖc riªng cã l­¬ng... vµ c¸c ngµy nghØ theo quy ®Þnh. TiÒn l­¬ng mµ c«ng ty tr¶ cho ng­êi lao ®éng h­ëng l­¬ng theo thêi gian phô thuéc vµo cÊp bËc, chøc vô ng­êi lao ®éng ®ã ®ang h­ëng vµ ngµy c«ng ®­îc h­ëng theo chÕ ®é. L­¬ng thêi gian cho ng­êi lao ®éng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: TLtg = TLcbngµy x Ntg (®ång/th¸ng) *TLcbngµy: lµ tiÒn l­¬ng c¬ b¶n tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong mét ngµy *Ntg: lµ sè ngµy nghØ phÐp, ngµy nghØ ntheo quy ®Þnh. BiÓu: B¶ng l­¬ng thêi gian Hä vµ tªn C«ng L­¬ng c¬ b¶n L­¬ng thêi gian Lª V¨n Hai NguyÔn V¨n Hïng Ph¹m Gia H­êng NguyÔn V¨n Ph­¬ng NguyÔn V¨n Kho¸t Ph¹m Duy H­ng TrÇn ThÞ HuyÒn NguyÔn §øc Ch­¬ng Ng« ThÞ An §µo V¨n Hîp TrÇn ViÖt Hång Lª Hång Phóc TrÇn Duy BÝch NguyÔn Xu©n Thä NguyÔn Ph­¬ng Th¶o NguyÔn Thôc Nguyªn T¹ Quang Thuû 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 751.800 695.100 680.400 638.400 579.600 579.600 579.600 546.000 506.100 409.500 409.500 403.200 409.500 350.700 373.800 310.800 310.800 170.863 157.977 154.636 145.091 131.727 137.727 131.727 124.091 115.022 93.068 93.068 91.636 93.068 79.704 84.954 70.636 70.636 å 85 8.534.400 1.939.631 Qua b¶ng ta thÊy: ®èi víi Lª v¨n Hai tiÒn l­¬ng thêi gian ®­îc tÝnh nh­ sau: Ltg= TxNtg = 751800 x5 = 170863 (®ång/th¸ng) 22 22 §©y lµ ssè tiÒn ®­îc lÜnh ngoµi tiÒn l­¬ng cÊp bËc. Sè tiÒn nµy ®­îc trÝch ra tõ tæng quü l­¬ng thêi gian cña c«ng ty. ®èi t­îng ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng thêi gian lµ rÊt réng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. C¸ch tÝnh to¸n ®¬n gi¶n, râ rµng, chØ c¨n cø vµo l­¬ng cÊp bËc vµ ngµy nghØ theo quy ®Þnh. 2.2. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm * H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n vµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng kho¸n theo doanh thu. Hai h×nh thøc nµy kh«ng ®­îc ¸p dông réng r·i trong c«ng ty mµ chØ ¸p dông mét sè Ýt ®èi víi c«ng nh©n vËn chuyÓn vµ l¸i xe. TiÒn l­¬ng s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së s¶n l­îng thùc tÕ ®¹t ®­îc vµ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng. TiÒn l­¬ng = SLthùc hiÖn X §g. VÝ dô: c«ng nh©n NguyÔn V¨n Ph­¬ng lµ l¸i xe vËn chuyÓn xØ L©m Thao- ViÖt Tr× trong th¸ng 3/2000 vËn chuyÓn ®­îc lµ 7205 tÊn-km ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng lµ 100®/tÊn –km. VËy tiÒn l­¬ng th¸ng cña c«ng nh©n nhËn ®­îc lµ: tiÒn l­¬ng= 7205 x100= 720.500®. §èi víi nh÷ng l¸i xe nhËn kho¸n doanh thu th× quy ®Þnh tuú theo tõng lo¹i xe c«ng ty x¸c ®Þnh møc doanh thu vËn t¶i hµng th¸ng lµm c¬ së kho¸n cho l¸i xe c¸c kho¶n ph¶i nép cho c«ng ty theo møc doanh thu cã b¶o ®¶m theo møc doanh thu ®ñ bï ®¾p c¸c kho¶n chi phÝ, c¸c kho¶n phÈi nép cho c«ng ty vµ tiÕn tíi cã l·i. åDt – åCp – å c¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c >= 0. TiÒn l­¬ng cña c¸c c«ng nh©n l¸i xe nhËn kho¸n lµ phÇn cßn l¹i sau khi ®· nép ®Çy ®ñ c¸c kho¶n theo quy ®Þnh cña c«ng ty. * H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ. §©y lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng chñ yÕu cña c«ng ty nã ®­îc ¸p dông cho c¸c ®¬n vÞ trong c«ng ty vµ ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch: QTLsp = §g x Sl §g: lµ ®¬n gia s¶n phÈm (®ång/ th¸ng). Sl: s¶n l­îng thùc hiÖn. Mçi tËp thÓ ®Òu xÕp lo¹i thµnh tÝch c«ng viÖc theo quy ®Þnh cña c«ng ty:A=1; B=0,8; C=0,6 vµ c¸c hÖ sè kh¸c: Ngµy c«ng lµm viÖc trong th¸ng. C¨n cø vµo l­¬ng c¬ b¶n cña tõng ng­êi. Quü tiÒn l­¬ng s¶n phÈm sau khi trõ ®i c¸c kho¶n tr¶ l­¬ng c¬ b¶n phÇn cßn l¹i sÏ chia cho ng­êi lao ®éng theo hÖ ssè ®iÒu chØnh H. H = Quü tiÒn l­¬ng ®­îc chia – C¸c kho¶n tr¶ l­¬ng c¬ b¶n kh¸c LA +LB + LC LA:lµ tiÒn l­¬ng cña nh÷ng ®· ng­êi ®¹t thµnh tÝch lo¹i A LB: lµ tiÒn l­¬ng cña nh÷ng ®· ng­êi ®¹t thµnh tÝch lo¹i B LC : lµ tiÒn l­¬ng cña nh÷ng ®· ng­êi ®¹t thµnh tÝch lo¹i C. §©y lµ hÖ sè tiÒn l­¬ng ®­îc theo kÕt qu¶ kinh doanh ®¹t ®­îc cña tõng ®¬n vÞ trong th¸ng. TiÒn l­¬ng s¶n phÈm cña mçi c¸n bé nh©n viªn ®­îc l·nh trong th¸ng lµ: TLsp = Lcbngµy x Ntt. Lcbngµy: l­¬ng c¬ b¶nngµy Ntt: sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ trong th¸ng Ktt: hÖ sè thµnh tÝch H: hÖ sè ®iÒu chØnh. L­¬ng phÇn cøng ®­îc ¸p dông theo quy ®Þnh cña nhµ n­îc c¨n cø vµ l­¬ng cÊp bË cña tõng ng­êi. PhÇn nµy thùc hiÖn qua c«ng t¸c chuyªn m«n l­¬ng phÇn mÒm: phÇn nµy ®­îc tÝnh theo hÖ sè l­¬ng tÝnh theo kÕt qu¶ s¶n suÊt kinh doanh tõng th¸ng cña tøng ®¬n vÞ vµ hÖ sè thµnh tÝch theo A, B,C ®­îc c«ng ty quy ®Þnh can cø vµo møc ®é, kÕt qu¶ lao ®éng, häc tËp, c«ng t¸c vµ ý thøc chÊp hµnh néi quy, kû luËt lao ®éng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. tuú theo møc ®é ®¹t ®­îc mµ c«ng ty quy ®Þnh lo¹i A=1; B=0,8; C=0,6. §Ó thÊy ®­îc c¸ch tÝnh l­¬ng ta xem vÝ dô vÒ viÖc ph©n chia tiÒn l­¬ng s¶n phÈm cho c«ng nh©n chi nh¸nh hoµng Th¹ch th¸ng 1/2001. stt XÕp Møc l­¬ng Hä vµ tªn Lo¹i CÊp bËc C«ng TLCB HS§C(H) TLsp 1 Lª v¨n Hai A 751800 18 615109 2,07214 1274592 2 NguyÔn v¨n Hïng A 695100 18 568718 2,07214 1178464 3 Ph¹m Gia Hïng A 680400 18 556691 2,07214 1153542 4 NguyÔn v¨n ph­¬ng A 638400 18 522327 2,07214 1082335 5 NguyÔn v¨n Kho¸t A 597600 18 488945 2,07214 1013163 6 Ph¹m duy H­ng A 597600 18 488945 2,07214 1013163 7 TrÇn thÞ HuyÒn A 597600 18 488945 2,07214 1013163 8 NguyÔn ®øc Ch­¬ng A 546100 18 446809 2,07214 925851 9 Ng« thi An A 506100 18 414082 2,07214 858035 10 §µo v¨n Hîp A 409500 18 335045 2,07214 694261 11 TrÇn viÖt Hång A 409500 18 335045 2,07214 694261 12 Lª hång Phóc A 403200 18 329891 2,07214 683580 13 TrÇn duy Bých A 409500 18 335045 2,07214 694261 14 NguyÔn xu©n Thä A 350700 19,5 310848 2,07214 644120 15 NguyÔn ph­¬ng Th¶o A 373800 18 305836 2,07214 633736 16 NguyÔn thôc Nguyªn A 310800 9 127145 2,07214 263463 17 T¹ quang Thuû A 310800 18 254291 2,07214 526926 Tæng 8588500 298,5 6923720 14346918 BiÓu: b¶ng ph©n chia tiÒn l­¬ng s¶n phÈm VÝ dô møc l­¬ng c¬ b¶n cña lª v¨n Hai 751800 th× ta tÝnh ®­îc: TLcbtt = 7851800 x 18 = 615109 22 T­¬ng tù tÝnh cho c«ng nh©n kh¸cta cã tæng tiÒn l­¬ng cÊp bËc lµ: 6923720. VËy hÖ sè ®iÒu chØnh lµ: H = 14346918 = 2,07214 6923720 Do ®ã tiÒn l­¬ng s¶n phÈm cña Lª v¨n Hai lµ: TLsp = 2,07214 x 615109 = 1274592 ®ång/ th¸ng. 3. TiÒn th­ëng TiÒn th­ëng lµ mét thu nhËp cña ng­êi lao ®éng gãp phÇn c¶i thiÖn ®êi sèng sinh ho¹t hµng ngµy. TiÒn th­ëng c¨n cø vµo kÕt qu¶ cuèi cïng cña mçi c¸n bé c«ng nh©n viªn ®· ®ãng gãp vµo thµnh tÝch chung cña c«ng ty qua mçi quý mçi n¨m. Ng­êi ®èng gãp nhiÒu, hiÖu qu¶ lín th× th­ëng nhiÒu, ng­êi ®ãng gãp Ýt th­ëng Ýt, ng­êi kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch, nhiÖm vô th× kh«ng ®­îc th­ëng. 3.1. Quü khen th­ëng, ®èi t­îng xÐt th­ëng. * Quü khen th­ëng cña c«ng ty trÝch tõ nguån lîi nhuËn cßn l¹i vµ tõ c¸c nguån kh¸c vµ nguån do c¸c ®¬n vÞ kh¸c th­ëng cho c«ng ty, ®­îc chia ra lµm 85% cho quü khen th­ëng chung vµ 15% quü khen th­ëng cña Gi¸m ®èc. MÆt kh¸c tiÒn th­ëng cña c«ng ty c¨n cø vµo kÕt qu¶ s¶n suÊt kinh doanh cña c«ng ty trong ®ã cã: TiÒn th­ëng ®ét xuÊt do c«ng ty quy ®Þnh. TiÒn th­ëng danh hiÖu theo th«ng t­ sè 24/1999/BTC-TT ngµy 3/4/1999cña Bé h­íng dÉn c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh thùc hiÖn chÕ ®é khen th­ëng thµnh tÝch xuÊt s¾c thùc hiÖn nhiÖm vô. *§èi t­îng ¸p dông: Lµ tÊt c¶ c¸c c¸ nh©n, tËp thÓ trong danh s¸ch tr¶ l­¬ng cña c«ng ty trong thêi kú xÐt th­ëng ®Òu ®­îc xÐt th­ëng trõ c¸c ®èi t­îng: C¸n bé c«ng nh©n viªn nghØ chê viÖc, nghØ viÖc kh«ng h­ëng l­¬ng, mÊt søc lao ®éng theo chÕ ®é, bÞ ®×nh chØ c«ng t¸c hoÆc t¹m ®×nh chØ c«ng t¸c ®Ó thanh tra, kiÓm tra, t¹m ho·n hîp ®ång lao ®éng. Vi ph¹m tiªu chuÈn kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh. C¸n bé c«ng nh©n viªn vi ph¹m kú luËt tõ khiÓn tr¸ch trë lªn. 3.2. Tiªu chuÈn xÐt th­ëng – th¬i h¹n xÐt th­ëng – møc tiÒn th­ëng. §èi t­îng c¸ nh©n ng­êi lao ®éng c«ng ty cã h×nh thøc khen th­ëng sau: - Danh hiÖu lao ®éng tiªn tiÕn 6 th¸ng xÐt th­ëng mét lÇn vµ møc khen th­ëng kh«ng qu¸ mét phÇn hai th¸ng l­¬ng. - Møc th­ëng ®èi víi c¸ nh©n: + Lao ®éng chiÕn sÜ giái kh«ng qu¨ mét phÇn hai th¸ng l­¬ng thêi h¹n xÐt th­ëng lµ 6 th¸ng. + ChiÕn sÜ thi ®ua c¬ së kh«ng qua mét th¸ng l­¬ng thêi h¹n xÐt th­ëng lµ 6 th¸ng. -Møc tiÒn th­ëng ®èi víi tËp thÓ : + TËp thÓ ®¬n vÞ giái kh«ng qu¸ mét th¸ng l­¬ng tèi thiÓu thêi h¹n xÐt th­ëng lµ 6 th¸ng. + TËp thÓ xuÊt s¸c kh«ng qu¸ ba th¸ng l­¬ng tèi thiÓu thêi h¹n xÐt th­ëng lµ 6 th¸ng. 3.3. TiÒn th­ëng ®­îc tÝnh TiÒn th­ëng lÊy tõ quü khen th­ëng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc. TiÒn th­ëng cho mét c¸n bé c«ng nh©n viªn: T = Lcb x a x b L­¬ng c¬ b¶n tÝnh theo nghÞ ®Þnh s« 10/200/N§CP ngµy 27/3/2000.1 Trong ®ã: a: h¹ng thµnh tÝch cña ng­êi ®­îc h­ëng l­¬ng lo¹i A. b: lµ hÖ sè th­ëng. HÖ sè th­ëng cho tõng ®¬n vÞ ®­îc tÝnh: B = Quü th­ëng LcbA + LcbB + LcbC Trong ®ã: LcbA: Tæng tiÒn l­¬ng c¬ b¶n cña nh÷ng ng­êi ®¹t lo¹i A LcbB: Tæng tiÒn l­¬ng c¬ b¶n cña nh÷ng ng­êi ®¹t lo¹i B LcbC: Tæng tiÒn l­¬ng c¬ b¶n cña nh÷ng ng­êi ®¹t lo¹i C. Hst toµn c«ng ty = Tæng quü th­ëng cña c«ng ty Tæng quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña c¸c ®¬n vÞ Quü tiÒn th­ëng cña Gi¸m ®èc c«ng ty do gi¸m ®èc c«ng ty qu¶ lý ®Ó th­ëng cho c¸c ®¬n vÞ c¸ nh©n trong vµ ngoai c«ng ty gióp cho c«ng ty. Qua ®©y chóng ta thÊy r»ng c«ng ty ®· cè ®­îc sù quan t©m ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. §ã lµ viÖc cÇn lµm vµ nªn lµm ®Ó cho mäi thµnh viªn phÊn ®Êu ®¹t thµnh tÝch, hiÖu qu¶ cao trong ho¹t ®éng c«ng t¸c cña m×nh, tiÒn th­ën nã võa lµ kho¶n thu nhËp ®ång thêi nã gióp con ng­êi tù tin, tù hµo v× sù ®ãng gãp søc lùc cña m×nh vµo thµnh tÝch cña c«ng ty. Do ®ã tiÒn th­ëng lµ hÕt søc quan träng vµ cÇn cã. 4.§iÒu kiÖn tæ chøc tiÒn l­¬ng cña c«ng ty 4.1 Tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc. Do ®Æc ®iÓm cña c«ng ty lµ mua b¸n c¸c lo¹i vËt liÖu s¶n xuÊt xi m¨ng vµ ®ång thêi kinh doanh xi m¨ng. V× vËy, c«ng ty ®· tæ chøc c¸c cöa hµng trung t©m ®Ó b¸n hµng. Ngoµi ra, c«ng ty cßn cã mét hÖ thèng kho b¶o qu¶n hµng ho¸ kh¸ tèt, cã ®Çy ®ñ c¸c ph­¬ng tiÖn ®Ó b¶o qu¶n. C«ng ty cßn trang bÞ ph­¬ng tiÖn giao dÞch víi kh¸ch hµng nh­ xe, ®iÖn tho¹i, hÖ thèng phßng ban cho c¸n bé qu¶n lý. §ã lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn vÒ c¬ së vËt chÊt mµ c«ng ty ®· trang bÞ cho mäi phßng ban cña c«ng ty. 4.2 §iÒu kiÖn lao ®éng. Do lµm viÖc víi c¸c lo¹i vËt liÖu x©y dùng, cã sù ®éc h¹i bôi, do do ®ã c«ng ty ®· trang bÞ cho c«ng nh©n nh÷ng thiÕt bÞ an toµn lao ®éng, nh»m ®¶m b¶o nh÷ng ®iÒu kiÖn an toµn cho ng­êi lao ®éng. §ã lµ nh÷ng viÖc lµm cÇn thiÕt cña c«ng ty, nÕu lµm tèt ®­îc th× míi cã kh¶ n¨ng n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. §èi víi c«ng ty th× hµng n¨m th­êng xuyªn tæ chøc kh¸m søc khoÎ ®Þnh kú cho ng­êi lao ®éng lµ ®iÒu hÕt søc cÇn thiÕt ®èi víi c«ng ty. 4.3 Ph©n c«ng hiÖp t¸c lao ®éng. §Ó hoµn thµnh ®­îc kÕ ho¹ch cña c«ng ty vµ kÕ ho¹ch cña tæng c«ng ty giao cho th× c¸c phßng ban ph¶i cã sù hîp t¸c chÆt chÏ víi nhau ®Ó xóc tiÕn viÖc s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ cao, tøc lµ hoµn thµnh mäi c«ng viÖc. Do ®ã, ë ®©y ta thÊy c¸c phßng ban, c¸c trung t©m, c¸c c¬ së ë ®Þa ph­¬ng ®Òu cã sù hîp t¸c, phèi hîp víi nhau th«ng qua ban l·nh ®¹o cña c«ng ty ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô cña m×nh mét c¸ch tèt nhÊt, hiÖu qu¶ nhÊt. 4.4 §¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc. C«ng ty ®¸nh gi¸ møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc b»ng hiÖu qu¶ c«ng t¸c cña c¸n bé c«ng nh©n viªn, ë møc ®é hoµn thµnh khèi l­îng kho¸n vÒ kinh doanh, vÒ s¶n l­îng hµng b¸n ra vµ mua vµo cña c¸c ®¬n vÞ, cña c¸c c¬ së. §ã chÝnh lµ viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ lµm viÖc cña c«ng ty. III. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng. §©y lµ c«ng ty chuyªn kinh doanh c¸c lo¹i vËt liÖu x©y dùng vµ s¶n xuÊt xi m¨ng. Nh×n chung C«ng ty vËt t­ - vËn t¶i - xi m¨ng lµ c«ng ty cã uy tÝn vµ trong nh÷ng n¨m qua c«ng ty cã sù ph¸t triÓn v­ît bËc nhÊt lµ tõ khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc nh­ hiÖn nay. C«ng ty lu«n ®øng v÷ng lµ nhê vµo chiÕn l­îc kinh doanh ®óng ®¾n vµ cã sù cè g¾ng cña tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ cã c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý kinh doanh kh¸ hîp lý, hiÖu qu¶, trong ®ã cã c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng. Qua phÇn thùc tr¹ng cña c«ng ty ta thÊy c«ng ty x©y dùng ®­îc c¸ch tæ chøc tiÒn l­¬ng kh¸ khoa häc phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña c«ng ty. ViÖc tiÕn hµnh giao kho¸n l­¬ng g¾n víi hiÖu qu¶ c«ng t¸c cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ®· khuyÕn khÝch hä lu«n phÊn ®Êu, t×m kiÕm b¹n hµng ®Ó hoµn thµnh kÕ ho¹ch, nhiÖm vô cña c«ng ty nh­ng nã vÉn cßn h¹n chÕ trong c«ng nh©n vËn chuyÓn vµ l¸i xe. C¸ch tr¶ l­¬ng c¨n cø vµo hÖ sè chøc danh c«ng viÖc vµ hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®· gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng m©u thuÉn vÒ vÊn ®Ò tr¶ l­¬ng ®ã lµ: §èi víi c¸n bé l©u n¨m th× hÖ sè cÊp bËc do Nhµ n­íc quy ®Þnh ( PhÇn I ) lµ cao h¬n so víi c¸n boä trÎ míi vµo nh­ng ch­a ch¾c n¨ng lùc kinh doanh cña nh÷ng ng­êi l©u n¨m ®· cao h¬n so víi nh÷ng ng­êi trÎ tuæi. Ng­îc l¹i, viÖc x©y dùng hÖ sè chøc danh c«ng viÖc g¾n víi hiÖu qu¶ c«ng t¸c th× c¸n bé trÎ míi h­ëng ®óng n¨ng lùc cña m×nh. Nh×n chung, trong qu¸ tr×nh tæ chøc tiÒn l­¬ng cña m×nh c«ng ty ®· cè g¾ng tu©n thñ c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vÒ c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng nh­ NghÞ ®inhj 26,88 CP cña ChÝnh phñ hay c¸c th«ng t­ 13,14 TT cña Bé Lao ®éng th­¬ng binh vµ X· héi ... Do ®ã, c«ng t¸c tr¶ l­¬ng ë ®©y lµ t­¬ng ®èi khoa häc vµ tiÕn bé . Do ®Æc thï ngµnh kinh doanh nªn mét sè ®Æc ®iÓm trong c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng c«ng ty ph¶i x©y dùng dùa vaß t×nh h×nh thùc tÕ ®Ó sao cho c«ng t¸c nµy ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. Tuy nhiªn, bªn c¹nh ®ã vÉn cßn nh÷ng thiÕu sãt trong c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng ë C«ng ty vËt t­ - vËn t¶i - xi m¨ng : §èi víi c«ng t¸c x©y dùng quü l­¬ng : §­îc x©y dùng theo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh do ®ã, nÕu doanh thu t¨ng th× quü l­¬ng t¨ng vµ ng­îc l¹i. C«ng t¸c x©y dùng hÖ sè chøc danh míi tiÕn hµnh th¶o luËn trong c«ng ty nªn ch­a ®¸nh gi¸ hÕt n¨ng lùc lµm viÖc cña tõng ng­êi vµ tõ ®ã ch­a tr¶ ®óng l­¬ng cho ng­êi lao ®éng. V× vËy, cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ lµm viÖc cña tõng ng­êi, tõng ®¬n vÞ ho¹t ®éng trong c«ng ty. §èi víi c«ng t¸c th­ëng cã vai trß quan träng trong viÖc khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng, ph¸t huy n¨ng lùc s¸ng t¹o cña hä. Tuy nhiªn c«ng ty x©y dùng quü khen th­ëng dùa vµo lîi nhuËn nªn nÕu lîi nhuËn cña c«ng ty gi¶m kh«ng ®ñ x©y dùng quü khen th­ëng dÉn ®Õn kh«ng khuyÕn khÝch ®­îc ng­êi lao ®éng, kh«ng t¹o ®­îc ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng. Do ®ã, cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc nh÷ng nh­îc ®iÓm nµy. ch­¬ng iii Mét sè gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng ë C«ng ty vËt t­ - vËn t¶i - xi m¨ng . I - §Þnh h­íng c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng ë C«ng ty vËt t­ - vËn t¶i - xi m¨ng trong thêi gian tíi. Gi÷ ®­îc nhÞp ®é t¨ng tr­ëng hµng n¨m b×nh qu©n tõ 18-20%. NÕu cã thêi c¬ thuËn lîi th× cã thÓ t¨ng tèc tû lÖ cao h¬n. PhÊn ®Êu ®Õn 2002 ®¹t doanh thu kho¶ng trªn 300 tû ®ång víi c¬ cÊu lao ®éng hîp lý. TiÕp tôc ®æi míi vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý vµ c¬ chÕ ®iÒu hµnh theo h­íng tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i vµ v¨n minh th­¬ng nghiÖp. Gi÷ v÷ng vµ ngµy cµng ph¸t huy vai trß chñ ®¹o cña doanh nghiÖp Nhµ n­íc X©y dùng ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé kinh doanh cã ®ñ n¨ng lùc ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ph¸t triÓn cña t×nh h×nh míi, cã tr×nh ®é nghiÖp vô vµ cã kh¶ n¨ng thÝch øng víi m«i tr­êng ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ héi nhËp vµo thÞ tr­êng khu vùc vµ thÕ giíi. N©ng cao ®éi ngò c¸n bé cã tr×nh ®é nghiÖp vô cña c«ng ty. Th­êng xuyªn ®¶m b¶o æn ®Þnh, c¶i thiÖn ®êi sèng lµm viÖc cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, n©ng cao møc thu nhËp b×nh qu©n t­¬ng øng víi tèc ®é t¨ng tr­ëng vµ hiÖu qu¶ kinh doanh, x©y dùng c«ng ty v÷ng m¹nh toµn diÖn, th­êng xuyªn ®¹t tiªu chuÈn ®¬n vÞ tiªn tiÕn trong ngµnh vµ trªn ®Þa bµn thñ ®«. Gi÷ v÷ng ®Þnh h­íng ngµnh kinh doanh chñ lùc ®¶m b¶o cho nã chiÕm tû lÖ doanh thu cao trong tæng doanh thu cña c«ng ty. §¶m b¶o nguån vèn æn ®Þnh cho nhu cÇu kinh doanh, ph¶i tËn dông c¸c nguån vèn phôc vô cho nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh, vèn tù cã, vèn ®i vay tû lÖ víi vèn l­u ®éng ph¶i phï hîp cho viÖc s¶n xuÊt kinh doanh ë c«ng ty. §ã lµ nh÷ng ®Þnh h­íng chÝnh, c¸c cÊp, c¸c phßng ban ph¶i nç lùc thùc hiÖn ®Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ nh­ kÕ ho¹ch c«ng ty ®· x©y dùng. II/ Hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng ë C«ng ty vËt t­ - vËn t¶i - xi m¨ng . §èi víi bÊt cø doanh nghiÖp nµo th× vÊn ®Ò tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng nh­ thÕ nµo sao cho hiÖu qu¶ lµ rÊt quan träng, nã quyÕt ®Þnh ®Õn thµnh b¹i trong chÝnh s¸ch qu¶n lý ng­êi lao ®éng cña nhµ qu¶n lý. TiÒn l­¬ng lµ ®éng lùc thóc ®Èy ng­êi lao ®éng lµm viÖc cã hiÖu qu¶ h¬n, chÝnh v× vËy tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng ph¶i mang tÝnh hiÖu qu¶, tÝnh c«ng b»ng ®¸nh gi¸ ®óng kh¶ n¨ng lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng... lµ ®iÒu mµ ng­êi qu¶n lý cÇn ph¶i quan t©m xem xÐt cho ®óng . C«ng ty vËt t­ - vËn t¶i - xi m¨ng lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc do ®ã c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng chñ yÕu dùa vµo h­íng dÉn cña cÊp trªn. MÆt kh¸c, do ®Æc thï riªng cña c«ng ty mµ c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng cßn ch­a hoµn thiÖn. Do ®ã, ta cÇn ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng ë c«ng ty. Hoµn thiÖn c«ng t¸c kinh doanh. Nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn, quü l­¬ng cña c«ng ty ®­îc x©y dùng dùa vµo kÕt qu¶ kinh doanh, chÝnh v× vËy ®Ó c«ng t¸c x©y dùng quü l­¬ng vµ tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng th× ph¶i ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cao. C«ng ty nªn tËp trung gi÷ v÷ng vµ cñng cè c¸c khu vùc thÞ tr­êng mµ c«ng ty ®· x¸c lËp ®­îc vÞ trÝ cña m×nh trong nh÷ng n¨m qua. TÝch cùc më réng thÞ tr­êng kinh doanh gãp phÇn t¨ng doanh thu. T×m kiÕm c¸c thÞ tr­êng míi trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. C¸c ®¬n vÞ tÝch cùc më réng quan hÖ t×m kiÕm b¹n hµng míi, duy tr× vµ ph¸t triÓn c¸c lo¹i hµng ho¸ cÇn cho nhu cÇu ph¸t triÓn hiÖn nay. 2. Hoµn thiÖn c«ng t¸c chia l­¬ng cho ng­êi lao ®éng. Tæ chøc tiÒn l­êng c¨n cø vµo c¸c th«ng t­ h­íng dÉn lµ t­¬ng ®èi chÝnh x¸c nh­ng thùc tr¹ng cña c«ng t¸c nµy míi chØ dùa vµo chøc danh c«ng viÖc, cßn mang tÝnh b×nh qu©n, ch­a ®¸nh gi¸ hÕt n¨ng lùc vµ hiÖu qu¶ lµm viÖc cña c¸c bé phËn, cña c«ng nh©n viªn. Ta sÏ x©y dùng nh­ sau: Ngoµi nh÷ng c¨n cø tr¶ l­¬ng nh­ ë trªn ta cßn thªm hÖ sè ®¸nh gi¸ chÊt l­îng hiÖu qu¶ c«ng t¸c ( K ) nh­ sau: Cã 3 møc : K=A; K=B; K=C C¸c hÖ sè nh­ sau: Møc A K=1,2 Møc B K=1 Møc C K=0,8 Gi¶i ph¸p nµy tËp trung vµo viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ c«ng t¸c qua b¶ng tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ c«ng t¸c cña tõng ng­êi lao ®éng sao cho c«ng b»ng h¬n. Møc hoµn thµnh khèi l­îng, nhiÖm vô, hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®­îc ®¸nh gi¸ qua ®¬n vÞ b×nh xÐt g¾n víi thi ®ua hµng th¸ng vµ møc hoµn thµnh doanh sè cña tõng c«ng viÖc nh­ sau: * §èi víi c¸n bé qu¶n lý hÖ sè A, B, C ®­îc x¸c ®Þnh dùa vµo tiªu thøc sau: Dùa vµo møc ®é thùc hiÖn vÒ thêi gian lµm viÖc, kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt c«ng viÖc, ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý, tham m­u cho c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý, gi¶i quyÕt tèt c¸c vÊn ®Ò, nhiÖm vô chøc n¨ng cña c¸n bé qu¶n lý, ®é chÝnh x¸c trong c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý, tû lÖ ®óng sai cña c¸c quyÕt ®Þnh. Trong ®ã, cßn c¶ chøc n¨ng tiÕp thu vµ truyÒn ®¹t cho mäi ng­êi. Møc A: Hoµn thµnh xuÊt s¾c khèi l­îng c«ng viÖc, nhiÖm vô, hiÖu qu¶ ph¶i ®¶m b¶o tiªu chuÈn sau: §¶m b¶o ®ñ sè giê lµm viÖc: 40 giê/tuÇn C¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý cã ®é chÝnh x¸c, hîp lý vµ hiÖu qu¶. Hoµn thµnh xuÊt s¾c nhiÖm vô vµ chøc n¨ng ®­îc giao. Cã nhiÒu s¸ng kiÕn ®ãng gãp trong qu¸ tr×nh qu¶n lý. Møc B: Hoµn thµnh tèt khèi l­îng, nhiÖm vô cã chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ kh¸ ph¶i ®¶m b¶o c¸c tiªu chuÈn sau: §¶m b¶o ®ñ sè giê lµm viÖc: 40 giê/tuÇn C¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý ph¶i t­¬ng ®èi chÝnh x¸c, hîp lý Hoµn thµnh chøc n¨ng, nhiÖm vô ®­îc giao. Cã s¸ng kiÕn trong qu¶n lý. Møc C: Møc hoµn thµnh khèi l­îng, nhiÖm vô, hiÖu qu¶ trung b×nh. §¶m b¶o ®ñ sè giê lµm viÖc: 40 giê/tuÇn Cã quyÕt ®Þnh qu¶n lý ë møc trung b×nh. Hoµn thµnh c¸c chøc n¨ng vµ nhiÖm vô ë møc trung b×nh * §èi víi c«ng nh©n trùc tiÕp kinh doanh th× ®­îc tÝnh nh­ sau: Møc A: Hoµn thµnh khèi l­îng nhiÖm vô ®­îc giao cao, chÊt l­îng hiÖu qu¶ cao: §¶m b¶o ®ñ sè giê lµm viÖc: 40 giê/tuÇn Doanh sè b¸n hµng ph¶i ®¹t trªn 100% ChÊp hµnh tèt néi quy, quy chÕ lao ®éng vµ an toµn lao ®éng. NhiÖt t×nh tham gia c¸c c«ng viÖc ®ét xuÊt. Cã nhiÒu ý kiÕn ®ãng gãp cho l·nh ®¹o. Møc B: Hoµn thµnh khèi l­îng c«ng viÖc, nhiÖm vô cã chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ kh¸: §¶m b¶o ®ñ sè giê lµm viÖc: 40 giê/tuÇn Doanh sè b¸n hµng ®¹t 100% ChÊp hµnh néi quy, quy chÕ lao ®éng vµ an toµn lao ®éng. Cã tham gia ý kiÕn vµo viÖc ®æi míi vÒ c¸c mÆt cña c«ng ty. Møc C : Møc hoµn thµnh khèi l­îng vµ nhiÖm vô trung b×nh: §¶m b¶o ®ñ sè giê lµm viÖc. §¹t doanh sè b¸n hµng trªn 90% Kh«ng tham gia c¸c c«ng viÖc ®ét xuÊt. *§èi víi lao ®éng phôc vô vµ phô trî: Møc A : Hoµn thµnh xuÊt s¾c c«ng viÖc, nhiÖm vô ®­îc giao cã hiÖu qu¶ §¶m b¶o phôc vô kÞp thêi chÝnh x¸c 100% Cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm phôc vô cao cho c«ng nh©n trùc tiÕp kinh doanh. §¶m b¶o ®ñ sè giê lµm viÖc. ChÊp hµnh tèt c¸c nhiÖm vô ®­îc ph©n c«ng. Møc B : Møc hoµn thµnh tèt khèi l­îng nhiÖm vô hiÖu qu¶: §¶m b¶o phôc vô kÞp thêi chÝnh x¸c tõ 90% -100% Cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm phôc vô cho c«ng nh©n trùc tiÕp kinh doanh. §¶m b¶o ®ñ sè giê lµm viÖc. ChÊp hµnh tèt c¸c nhiÖm vô ®­îc ph©n c«ng. Møc C: Hoµn thµnh khèi l­îng nhiÖm vô trung b×nh: Phôc vô tõ 90 - 95% møc ®é kÞp thêi. §¶m b¶o sè giê lµm viÖc. Cã tinh thÇn phôc vô ë møc trung b×nh. Hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao ë møc trung b×nh. 3. Hoµn thiÖn viÖc x©y dùng hÖ sè chøc danh c«ng viÖc. ViÖc x©y dùng mét b¶ng hÖ thèng hÖ sè chøc danh c«ng viÖc ®èi víi c«ng ty lµ rÊt quan träng do b¶ng hÖ sè chøc danh cña c«ng ty hiÖn nay cßn mang tÝnh b×nh qu©n thÓ hiÖn ë chç ®èi víi cïng mét hÖ sè chøc danh nh­ng kh¶ n¨ng hoµn thµnh c«ng viÖc lµ kh¸c nhau. B¶ng hÖ sè l­¬ng: Qua vÝ dô ta thÊy tÝnh b×nh qu©n thÓ hiÖn rÊt râ v× c¸c chøc danh kh¸c nhau vµ kh¶ n¨ng hoµn thµnh khèi l­îng nhiÖm vô lµ kh¸c nhau nh­ng ®Òu cã chung mét møc hÖ sè. Mµ tÝnh b×nh qu©n lµ mét nh­îc ®iÓm lu«n ®ßi hái ph¶i kh¾c phôc trong c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng, nã thñ tiªu mäi s¸ng t¹o, kÝch thÝch cña ng­êi lao ®éng. H¬n n÷a, c«ng t¸c x©y dùng hÖ sè chøc danh ë c«ng ty míi chØ th«ng qua kinh nghiÖm vµ th«ng qua héi th¶o d©n chñ trong néi bé v× vËy nã mang tÝnh chñ quan rÊt cao víi toµn c«ng ty cßn ë c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc cÇn cã hÖ sè chøc danh mang tÝnh thùc tÕ h¬n. V× vËy, theo t«i, nªn x©y dùng b¶ng hÖ sè chøc danh cho c«ng ty ®Ó lµm cho hÖ sè chøc danh ph¶n ¸nh ®óng n¨ng lùc cña tõng ng­êi kh¾c phôc ®­îc tÝnh b×nh qu©n, tÝnh chñ quan khi x©y dùng. Cô thÓ, c«ng ty nªn tiÕn hµnh kh¶o s¸t , cho ®iÓm ®Ó x©y dùng hÖ sè chøc danh cho tõng ng­êi, tõng chøc danh cô thÓ v× ph­¬ng ph¸p kh¶o s¸t cho ®iÓm lµ ph­¬ng ph¸p x©y dùng hÖ sè t­¬ng ®èi chÝnh x¸c n¨ng lùc lµm viÖc cña tõng ng­êi lao ®éng mµ mét sè doanh nghiÖp ®· lµm ®­îc nh­ c«ng ty giÊy B·i B»ng, c«ng ty x¨ng dÇu khu vùc I ... Tuy nhiªn, ®Ó tiÕn hµnh kh¶o s¸t vµ cho ®iÓm c«ng viÖc nµy nªn sö dông c¸c chuyªn gia hoÆc c¸c c¸n bé phßng lao ®éng tiÒn l­¬ng cña c«ng ty. §Ó dùng l¹i b¶ng hÖ sè chøc danh c«ng viÖc ®¶m b¶o ph¶n ¸nh ®óng n¨ng lùc, hiÖu qu¶ cña tõng ng­êi vµ ®Ó ph©n biÖt râ sù ®ãng gãp cña mçi chøc danh, mçi thµnh viªn. C«ng ty cã thÓ kh¶o s¸t theo c¸c b­íc sau: B­íc I : Kh¶o s¸t, ®¸nh gi¸ ®é phøc t¹p cña tõng c«ng viÖc cô thÓ sau ®ã cho ®iÓm ®é phøc t¹p cña c«ng viÖc, tõ ®ã x©y dùng hÖ sè phøc t¹p. §¸nh gi¸ ®é phøc t¹p cña c«ng viÖc: §èi víi viªn chøc ®­îc x¸c ®Þnh th«ng qua c¸c yªu cÇu cÇn thiÕt vÒ tr×nh ®é nghÒ nghiÖp vµ vÒ tr¸ch nhiÖm mµ ng­êi ®¶m nhËn chøc danh viªn chøc ph¶i cã. C¸c yªu cÇu cÇn thiÕt nµy ph¶i ®­îc l­îng ho¸ b»ng ®iÓm. VÝ dô: C¸c chuyªn gia kinh tÕ n­íc ta ®· nghiªn cøu vµ cho ®iÓm vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô nh­ sau: Tr×nh ®é: §iÓm sè phøc t¹p giíi h¹n Trªn ®¹i häc :191-200 §¹i häc :171-190 Trung cÊp :151-170 Hay chØ tiªu vÒ tr¸ch nhiÖm ®èi víi kÕt qu¶ c«ng t¸c : KÕt qu¶ c«ng t¸c §iÓm sè giíi h¹n C«ng t¸c ®ßi hái tr¸ch nhiÖm trung b×nh : 6-30 C«ng t¸c ®ßi hái tr¸ch nhiÖm cao : 31-60 §èi víi c«ng nh©n ®iÓm sè phøc t¹p ®¸nh gi¸ qua tr×nh ®é lµnh nghÒ cÇn thiÕt cña c«ng nh©n ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc. Tr×nh ®é lµnh nghÒ cña c«ng nh©n lµ tæng hîp cña sù hiÓu biÕt vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô, nh÷ng kü n¨ng, kü s¶o vµ kinh nghiÖm tÝch luü trong qu¸ tr×nh lao ®éng. B­íc 2: X©y dùng hÖ sè tiªu hao lao ®éng. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng viÖc hay nhiÖm vô ngoµi ®ßi hái cã tr×nh ®é lµnh nghÒ nhÊt ®Þnh cßn ®ßi hái ng­êi lao ®éng cè g¾ng vÒ mÆt søc lùc vµ tinh thÇn, t©m lý ë møc ®é cÇn thiÕt. §ßi hái nµy ph¶n ¸nh qua tiªu hao lao ®éng trong qu¸ tr×nh lµm viÖc. §Ó duy tr× vµ ph¸t triÓn møc lao ®éng ®ßi hái cÇn ph¶i bï ®¾p l¹i ë møc t­¬ng øng. ViÖc x¸c ®Þnh tiªu hao lao ®éng thùc chÊt lµ ®¸nh gi¸ th«ng qua møc ®é nÆng nhäc cña c«ng viÖc hay nhiÖm vô. Møc ®é nÆng nhäc cña c«ng viÖc hay nhiÖm vô lµ kÕt qu¶ cña sù t¸c ®éng tæng hîp hµng lo¹t c¸c yÕu tè ®èi víi con ng­êi c¸c yÕu tè nµy cã thÓ ph©n chia thµnh hai nhãm c¬ b¶n : Nhãm thø nhÊt: C¸c yÕu tè sinh lý lao ®éng chóng ph¶n ¸nh vÒ: Møc tiªu hao n¨ng l­îng cña c¬ thÓ. Møc chÞu t¶i cña c¬ b¾p khi lµm viÖc. Møc ®é ®¬n ®iÖu cña c¸c thao t¸c lao ®éng. Møc ®é c¨ng th¼ng cña thÇn kinh khi lµm viÖc. ChÕ ®é thêi gian lao ®éng. Nhãm thø hai: C¸c yÕu tè vÖ sinh m«i tr­êng lao ®éng. §iÒu kiÖn khÝ hËu n¬i lµm viÖc. Nång ®é ®éc h¹i cña c«ng viÖc. §é ån kh«ng khÝ lµm viÖc. §é rung sãc trong khi lµm viÖc. Bøc x¹ ®iÖn tr­êng, tõ tr­êng n¬i lµm viÖc. C¸c yÕu tè trªn ®©y lµ c¨n cø ®Ó x©y dùng hÖ sè tiªu hao lao ®éng. B­íc 3: X©y dùng hÖ sè chøc danh c«ng viÖc. Tõ hÖ sè phøc t¹p cña c«ng viÖc vµ hÖ sè tiªu hao lao ®éng x¸c ®Þnh ®­îc hÖ sè møc l­¬ng cña c«ng nh©n vµ c¸c chøc danh. ViÖc x©y dùng hÖ sè chøc danh do héi ®ång chuyªn gia x©y dùng.Tuy nhiªn, mét sè hÖ sè chøc danh th× ®­îc chia thµnh nhiÒu møc ®Ó c«ng ty cã thÓ lùa chän cho phï hîp. 4- Hoµn thiÖn c«ng t¸c khen th­ëng. Khen th­ëng lµ mét h×nh thøc ®éng viªn, kÝch thÝch ng­êi lao ®éng cã hiÖu qu¶ nhÊt v× nã kÝch thÝch ng­êi lao ®éng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, gióp ng­êi lao ®éng cã s¸ng t¹o, s¸ng kiÕn c¶i tiÕn trong qu¸ tr×nh lµm viÖc... ChÝnh v× vËy, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i coi ®©y lµ mét yÕu tè quan träng trong c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng. §èi víi c«ng ty khen th­ëng kÞp thêi sÏ lµm ng­êi lao ®éng h¨ng h¸i trong c«ng viÖc, gióp hä hoµn thµnh kÕ ho¹ch ë møc cao h¬n, tõ ®ã t¨ng doanh thu, lîi nhuËn, quü l­¬ng cho c«ng ty vµ ®ång thëi t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. Qua b¶ng b¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn lao ®éng vµ thu nhËp cña ng­êi lao ®éng ta thÊy ë ®©y ch­a h×nh thµnh ®­îc quü khen th­ëng riªng biÖt do ®ã, cÇn x©y dùng mét quü khen th­ëng t¸ch riªng víi c¸c lo¹i quü kh¸c. NÕu lîi nhuËn kh«ng ®ñ chia th× c«ng ty cã thÓ lËp quý khen th­ëng tõ quü l­¬ng theo th«ng t­ sè 4320/ BL§TB- XH-TL ngµy 29/12/98 cña Bé Lao ®éng Th­¬ng binh X· héi cho nh÷ng ng­êi lao ®éng cã n¨ng suÊt, chÊt l­îng cao, cã thµnh tÝch trong c«ng t¸c, hoµn thµnh khèi l­îng nhiÖm vô v­ît møc kÕ ho¹ch ®­îc giao, cô thÓ: C«ng ty cã thÓ trÝch 4% tæng quü l­¬ng chung ®Ó lËp quü khen th­ëng vµ phóc lîi lµ: 4% x 6.886,77 = 275,4708. Trong ®ã, 6.886,77 lµ tæng quü l­¬ng chung n¨m 2000 cña toµn c«ng ty vµ trÝch 3% trong sè 4% ®ã ®Ó lµm quü khen th­ëng vµ 1% ®Ó lµm quü phóc lîi. Sö dông quü khen th­ëng c«ng ty nªn tæ chøc thi ®ua gi÷a c¸c ®¬n vÞ hµng quý, hµng th¸ng. Ban thi ®ua lµm nhiÖm vô chän ra ®¬n vÞ hoµn thµnh tèt nhÊt c«ng viÖc ®­îc giao th× th­ëng cho ®¬n vÞ ®ã c¸ nh©n hoµn thµnh tèt c«ng viÖc th× còng sÏ ®­îc th­ëng. 5- Hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng. §Ó c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng ®­îc thùc hiÖn ®¶m b¶o vµ cã hiÖu qu¶, ®óng nguyªn t¾c th× cÇn ph¶i thùc hiÖn tèt c¸c ®iÒu kiÖn cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng. 5.1 Tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc: C«ng ty cÇn quan t©m h¬n n÷a ®Õn c«ng t¸c nµy bëi lÏ nÕu nh­ tæ chøc n¬i phôc vô, n¬i lµm viÖc tèt sÏ gióp cho c«ng ty kinh doanh cã hiÖu qu¶ h¬n, gióp cho viÖc b¶o qu¶n hµng ho¸ ®­îc dÔ dµng, an toµn. Cô thÓ, t¹i cöa hµng trung t©m c«ng ty nªn tr­ng bµy mÉu s¶n phÈm ®Ó kh¸ch hµng cã thÓ xem vµ mua hµng. N¬i lµm viÖc cÇn ph¶i bè trÝ th«ng tho¸ng t¹o c¶m gi¸c tho¶i m¸i cho ng­êi lµm viÖc, c¸c kho tµng, bÕn b·i cña c«ng ty cÇn ph¶i bè trÝ tu söa hµng n¨m phôc vô tèt qu¸ tr×nh lao ®éng s¶n xuÊt. 5.2 Bè trÝ sö dông lao ®éng. Lµ qu¸ tr×nh sö dông ng­êi lao ®éng vµo vÞ trÝ thÝch hîp, ®óng ng­êi, ®óng viÖc, ng­êi lao ®éng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu c«ng viÖc. §©y lµ vÊn ®Ò khã kh¨n nh­ng chØ lµm tèt nã th× c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng míi thuËn lîi, dÔ dµng. V× vËy, trong thêi gian tíi c«ng ty cÇn tiÕp tôc s¾p xÕp lao ®éng ë c¸c bé phËn qu¶n lý vµ ®¬n vÞ kinh doanh sao cho cã hiÖu qu¶ vµ ®¶m b¶o ph¸t huy tèt n¨ng lùc vµ tr×nh ®é cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. 5.3 §iÒu kiÖn lao ®éng. Lµ nh÷ng trang bÞ, c«ng cô, ®èi t­îng cho ng­êi lao ®éng. §©y lµ vÊn ®Ò ®am rb¶o cho ng­êi lao ®éng cã ®­îc mét ®iÒu kiÖn ®Ó lµm viÖc sao cho cã hiÖu qu¶ tr¸nh ®­îc nh÷ng sai sãt trong qu¸ tr×nh lµm viÖc. V× vËy, c«ng ty ph¶i th­êng xuyªn kiÓm tra ®«n ®èc ng­êi lao ®éng.§©y lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty ®ã lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi C«ng ty vËt t­ - vËn t¶i - xi m¨ng còng nh­ ®èi víi c¸c c«ng ty kh¸c. 5.4 Ph©n c«ng hiÖp t¸c. Lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp, phèi hîp hµi hoµ, ®iÒu tiÕt c¸c ho¹t ®éng lao ®éng riªng rÏ trong qu¸ tr×nh lao ®éng ®Ó hoµn thµnh môc tiªu cña doanh nghiÖp. T¨ng c­êng sù phèi hîp gi÷a c¸c phßng ban, ®Æc biÖt gi÷a phßng kinh doanh víi c¸c phßng ban kh¸c vµ c¸c trung t©m, cöa hµng. Cã ®­îc sù phèi hîp nhÞp nhµng, ¨n ý gi÷a c¸c bé phËn th× míi ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao trong s¶n xuÊt kinh doanh vµ trong c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña c«ng ty. §Ó cã ®­îc ®iÒu ®ã th× cÇn ph¶i cã m¹ng l­íi th«ng tin liªn l¹c gi÷a c¸c phßng ban ®Çy ®ñ. 6 - S¾p xÕp bè trÝ sö dông lao ®éng. Qua biÓu ph©n tÝch vÒ c¬ cÊu lao ®éng ch­a cã sù hîp lý gi÷a sè nh©n viªn gi÷a c¸c phßng ban vÒ c¬ cÊu qu¶n lý gi¸n tiÕp. Do ®ã dÉn tíi tæng sè c¸n bé qu¶n lý gi¸n tiÕp cña c¸c phßng ban lµ rÊt cao vµ kh«ng c©n ®èi. Phßng gi¸m ®èc: 3 C«ng ®oµn: 2 Phßng tæ chøc lao ®éng tiÒn l­¬ng: 8 V¨n phßng: 33 Phßng kinh tÕ - kÕ ho¹ch: 12 Phßng kü thuËt: 8 Do vËy ®èi víi c«ng ty lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m söa ®æi bæ sung, hoµn thiÖn c¬ cÊu cña m×nh cho phï hîp víi nh÷ng mÆt hµng kinh doanh cña m×nh, lµm sao cho c¬ cÊu tèi ­u nhÊt nh­ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh còng ph¶i ®¹t tèi ­u. §¸p øng ®­îc c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng cña c«ng ty vÒ mÆt x©y dùng quü l­¬ng hîp lý cho c«ng ty qua doanh thu vµ lîi nhuËn cña c«ng ty. 7- T¨ng c­êng c«ng t¸c ®µo t¹o, båi d­ìng ®éi ngò c¸n bé. §èi víi ng­êi lao ®éng môc tiªu cña hä lµ phÊn ®Êu ®Ó tù kh¼ng ®Þnh m×nh, v­¬n lªn ®Ó hoµn thiÖn m×nh, tù häc hái ®Ó th¨ng tiÕn. V× vËy, c«ng t¸c c¸n bé lu«n lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i trong sù ph¸t triÓn cña c«ng ty. V× vËy, c«ng t¸c ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé lµ kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi c«ng ty. Yªu cÇu mäi c¸n bé ®Òu ph¶i nhËn thøc ®­îc t×nh h×nh ph¸t triÓn cña giai ®o¹n míi mµ tù nguyÖn phÊn ®Êu vµ rÌn luyÖn thùc tiÔn c«ng t¸c ®Ó hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®­îc giao. Qua thùc tÕ kiÓm nghiÖm ho¹t ®éng kinh nghiÖm ho¹t ®éng kinh doanh ®Ó lùa chän nh÷ng c¸n bé cã b¶n lÜnh kiªn ®Þnh, phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt, cã kiÕn thøc chuyªn m«n vµ n¨ng lùc tæ chøc thùc hiÖn giái, d¸m chÞu tr¸ch nhiÖm trong c«ng viÖc ®­îc giao th× nªn bè trÝ vµo nh÷ng vÞ trÝ thÝch hîp. Bªn c¹nh ®ã, cÇn ph¶i th­êng xuyªn x©y dùng kÕ ho¹ch ®µo t¹o båi d­ìng c¸n bé c«ng nh©n viªn. Còng nh­ nhiÒu doanh nghiÖp kh¸c, lao ®éng qu¶n lý cña c«ng ty th­êng ë ®é tuæi cao, quen víi t¸c phong lµm viÖc cña c¬ chÕ quan liªu bao cÊp khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng gÆp nhiÒu khã kh¨n, lóng tóng, sè lao ®éng qu¶n lý míi tuy cã lßng nhiÖt t×nh, n¨ng ®éng trong c«ng viÖc nh­ng l¹i thiÕu kinh nghiÖm. V× vËy, viÖc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i lao ®éng qu¶n lý lµ cÇn thiÕt vµ kh¸ch quan. 8- N©ng cao hiÖu qu¶ cña bé m¸y qu¶n lý vµ c«ng t¸c tuyÓn dông. Nh×n chung, bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty hiÖn nay cßn nhiÒu khã kh¨n do ®Æc ®iÓm cña c¸c trung t©m, c¸c c¬ së n»m r¶i r¸c kh«ng gÇn bé phËn qu¶n lý, v× vËy trong qu¸ tr×nh qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty ®Õn c¸c bé phËn còng gÆp nhiÒu khã kh¨n. Do ®ã, cÇn ph¶i t¨ng c­êng qu¶n lý c¸c c¸n bé ë c¸c trung t©m, bè trÝ c¸n bé ë c¸c trung t©m ph¶i lµ nh÷ng ng­êi cã kinh nghiÖm, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng viÖc ®­îc giao, kh¸ch quan trong c«ng viÖc. CÇn ph©n biÖt râ chøc n¨ng nhiÖm vô cña tõng phßng ban, tr¸nh hiÖn t­îng chång chÐo lµm ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. Cã sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a c¸c phßng ban cña c«ng ty. C¸c trung t©m, c¸c c¬ së ë c¸c n¬i th­êng xuyªn th«ng tin liªn tôc vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, t×nh h×nh b¸n hµng cña m×nh ®Ó c¸c cÊp qu¶n lý n¾m ®­îc ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi. §Ó ®iÒu hµnh qu¸ tr×nh kinh doanh cña c«ng ty ®­îc nhÞp nhµng ®ßi hái c¸c gi¸m ®èc trung t©m, cöa hµng th­êng xuyªn ®i s©u, ®i s¸t vµo ho¹t ®éng cña bé phËn m×nh ®Ó cã ®­îc c¸c quyÕt ®Þnh nhanh vµ chÝnh x¸c, kÞp thêi ®óng thÈm quyÒn ®èi víi ®¬n vÞ m×nh chÞu tr¸ch nhiÖm. N©ng cao tr×nh ®é n¨ng lùc cña c¸n bé qu¶n lý b»ng viÖc båi d­ìng c¸c kiÕn thøc chuyªn m«n nghiÖp vô... C¸c phßng ban ph¶i th­êng xuyªn th«ng tin vÒ c¸c ho¹t ®éng cña m×nh ®Õn ban gi¸m ®èc ®Ó cã thÓ ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c, kÞp thêi ®em l¹i hiÖu qu¶ cao... Th­êng xuyªn n¾m b¾t c¸c chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ®Ó h­íng ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty ®óng môc ®Ých, yªu cÇu. Bè trÝ s¾p xÕp c¸n bé qu¶n lý theo ®óng kh¶ n¨ng, lÜnh vùc cña hä mµ hä cã thÓ lµm tèt khi ®­îc giao. §èi víi c«ng t¸c tuyÓn dông: Víi c¸n bé qu¶n lý cÇn ph¶i tuyÓn nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc, cã kh¶ n¨ng qu¶n lý tèt th«ng qua viÖc pháng vÊn vµ th«ng qua nh÷ng c©u hái t×nh huèng tr¾c nghiÖm. Víi c«ng nh©n cÇn tuyÓn nh÷ng ng­êi cã tr×nh ®é chuyªn m«n lµnh nghÒ, cã ch÷ng chØ, b»ng cÊp vÒ kü thuËt... NÕu lµm tèt c«ng t¸c nµy th× c«ng ty sÏ ®¶m b¶o tuyÓn ®­îc ng­êi cã n¨ng lùc phï hîp, gi¶m thêi gian thö viÖc, tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ ®µo t¹o cho hä khi míi vµo lµm viÖc. KÕt luËn §èi víi bÊt kú mét doanh nghiÖp th× c«ng t¸c qu¶n lý ng­êi lao ®éng nãi chung vµ c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng nãi riªng cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi nhµ qu¶n lý ®øng ®Çu doanh nghiÖp. Bëi v×, nÕu c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng hîp lý sÏ lµ mét trong nh÷ng ®éng lùc lín kÝch thÝch ng­êi lao ®oäng lµm viÖc h¨ng say, ®¶m b¶o ®­îc tÝnh b×nh ®¼ng cho ng­êi lao ®éng, ng­îc l¹i, nã còng lµ nguyªn nh©n lµm tr× trÖ, bÊt m·n ë ng­êi lao ®éng. Do ®ã, viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng lµ kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi bÊt kú doanh nghiÖp nµo, nã cÇn thiÕt ph¶i ®­îc lµm ngay ®Ó ®¸p øng ®­îc t×nh h×nh míi ®ã lµ sù ph¸t triÓn cña c«ng ty vµ còng lµ sù ph¸t triÓn cña x· héi. Qua qu¸ tr×nh thùc tËp vµ nghiªn cøu c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng ë C«ng ty vËt t­ - vËn t¶i - xi m¨ng chñ yÕu lµ ph©n tÝch thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng. §Ó kiÓm nghiÖm l¹i nh÷ng kiÕn thøc vÒ mÆt lý thuyÕt còng nh­ thùc tÕ ®· tiÕp thu ®­îc. MÆc dï ®· rÊt cè g¾ng nh­ng kiÕn thøc cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn bµi viÕt cßn nhiÒu thiÕu sãt, rÊt mong ®­îc sù chØ b¶o thªm cña c¸c thÇy, c¸c c« ®Ó bµi viÕt ®­îc hoµn thµnh h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n. Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ nh©n lùc -§HKTQD Gi¸o tr×nh Kinh tÕ lao ®éng - §HKTQD C«ng ty vËt t­ - vËn t¶i - xi m¨ng . Bé luËt lao ®éng n­íc CHXHCN ViÖt Nam. C¸c NghÞ ®Þnh 26,28 cña ChÝnh Phñ quy ®Þnh chÕ ®é tr¶ l­¬ng cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc. C¸c th«ng t­ cña Bé Lao ®éng Th­¬ng binh - X· héi. C¸c b¸o c¸o tæng kÕt n¨m 1999-2000 cña C«ng ty vËt t­ - vËn t¶i - xi m¨ng. Môc lôc