Quản lý nhà nước đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài trên địa bàn thành phố Đà Nẵng

đến năm 2020 Bộ Chính trị đã ra Nghị quyết số 33/NQ-TU về xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng trong thời kỳ CNH - HĐH đất nước, cụ thể như sau: Đà nẵng bước vào thời kỳ phát triển mới trong bối cảnh có nhiều thuận lợi, cơ hội lớn, nhưng cũng có nhiều khó khăn, thách thức gay gắt, đặc biệt thành phố phát triển trong xu thế cạnh tranh trên thị trường trong nước và nước ngoài ngày càng tăng. Trên cơ sở tiếp tục quán triệt Nghị quyết Đại hội X của Đảng về phương hướng phát triển đất nước, Đảng bộ và nhân dân thành phố phải nổ lực phấn đấu vượt bậc, chủ động nắm bắt thời cơ, vượt qua thách thức, phát huy tính năng động, sáng tạo để xây dựng và phát triển thành phố theo hướng: Xây dựng thành phố Đà Nẵng trở thành một trong những đô thị lớn của cả nước, là trung tâm KT - XH lớn của miền Trung với vai trò là trung tâm công nghiệp, thương mại du lịch và dịch vụ; là thành phố cảng biển, đầu mối giao thông quan trọng về trung chuyển vận tải trong nước và quốc tế; trung tâm bưu chính - viễn thông và tài chính - ngân hàng; một trong những trung tâm văn hóa - thể thao, giáo dục - đào tạo và khoa học - công nghệ của miền Trung; là địa bàn giữ vị trí chiến lược quan trọng về quốc phòng, an ninh của khu vực miền Trung và cả nước. Đà Nẵng phải phấn đấu để trở thành một trong những địa phương đi đầu trong sự nghiệp CNH - HĐH và cơ bản trở thành thành phố công nghiệp trước năm 2020. 3.2.3 Mục tiêu  Mục tiêu chung Bộ Chính trị đã ra Nghị quyết số 33/NQ-TƯ về xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng trong thời kỳ CNH - HĐH đất nước. Nghị quyết xác định phương hướng, nhiệm vụ phát triển thành phố Đà Nẵng là: “Tiếp tục xây dựng thành phố Đà Nẵng trở thành một trong những đô thị lớn của cả nước, là trung tâm KT - XH của miền Trung với vai trò là trung tâm dịch vụ, là thành phố cảng biển, đầu mối giao thông quan trọng về vận tải và trung chuyển hàng hoá trong nước và quốc tế; trung tâm bưu chính viễn thông và tài chính ngân hàng; một trong những trung tâm văn hóa thể thao, giáo dục đào tạo và khoa học công nghệ của miền Trung”. www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 80 Mục tiêu thu hút và sử dụng hiệu quả nguồn vốn FDI cho phát triển KT - XH ở thành phố Đà Nẵng trong thời gian đến phải phù hợp với mục tiêu đặt ra trong chiến lược phát triển KT - XH của thành phố thời kỳ 2006 - 2010 và tầm nhìn đến năm 2020. Một số chỉ tiêu kinh tế - xã hội chủ yếu thời kỳ 2006 - 2010 + Tốc độ tăng GDP giai đoạn 2006 - 2010: 11% - 12%/ năm. + GDP bình quân đầu người đạt 2.000 USD. + Kim ngạch xuất khẩu tăng bình quân hàng năm 23 - 25%. + Cơ cấu kinh tế đến năm 2010: dịch vụ chiếm 49,1%; công nghiệp chiếm 47,5%; nông nghiệp chiếm 3,4%. + Giảm tỷ suất sinh bình quân hàng năm là 0,03%. + Giải quyết việc làm cho 3,28 vạn lao động. Một số chỉ tiêu kinh tế - xã hội chủ yếu thời kỳ 2010 - 2020 + Tốc độ tăng GDP là 12 - 13%/ năm. + GDP bình quân đầu người hàng năm đạt 4.500 - 5.000 USD. + Kim ngạch xuất khẩu tăng bình quân hàng năm 23 - 25%. + Tỷ trọng GDP ngành dịch vụ đến năm 2020 sẽ chiếm 55,7%; công nghiệp chiếm 42,7%; nông nghiệp chiếm 1,6%. + Duy trì nhịp độ tăng dân số tự nhiên ở mức 1%. + Tạo việc làm mới khoảng 3,2 - 3,5 vạn người/ năm.  Mục tiêu cụ thể Trên cơ sở mục tiêu của chiến lược phát triển KT - XH của thành phố, có thể xác định mục tiêu của việc huy động vốn FDI đối với phát triển KT - XH của thành phố trong thời gian sắp tới: Vốn FDI phải được thu hút từ những công ty, tập đoàn đa quốc gia trên thế giới tại các nước công nghiệp phát triển như: Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Nhật Bản, các quốc gia ở khu vực Đông Nam Á… nhằm tận dụng về tài chính, công nghệ nguồn và thị phần đến từ những quốc gia này, đưa thành phố nằm trong câu lạc bộ các tỉnh, thành thu hút vốn đầu tư nước ngoài trên 1 tỷ USD. Chỉ tiêu 2006 - 2010 2011- 2015 2016 - 2020 www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 81 Tỷ đồng % Tỷ đồng % Tỷ đồng % Chia theo ngành 41807 100 82338 100 153734 100 1. CNXD 20904 50 39522 48 69180 45 2. N-L-TS 18813 45 38699 47 76868 50 3. Dịch vụ 2090 5 4117 5 7686 5 Chia theo nguồn 41807 100 82238 100 153734 100 1. NSNN 10452 25 14821 18 24597 16 2. Vốn tín dụng 14632 35 27172 33 46120 30 3. Ngoài QD 14632 35 32112 39 63031 41 4. Vốn FDI 2090 5 8234 10 19907 13 Bảng 10: Chỉ tiêu thu hút đầu tư ở các giai đoạn (Nguồn: Báo cáo qui hoạch tổng thể phát triển KT - XH Tp. Đà Nẵng thời kì 2010 - 2020) 3.2.4. Những định hướng Đà Nẵng đã đưa ra một số định hướng phát triển KT - XH của thành phố trong tương lai như sau: - Chuyển dịch mạnh cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ, tăng hàm lượng công nghệ trong sản phẩm. - Phát triển nhanh các dịch vụ thành phố có lợi thế như vận tải, tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, bưu chính viễn thông, tư vấn, chuyển giao công nghệ… đầu tư phát triển mạnh du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn vào năm 2010. - Chủ động và khẩn trương hội nhập kinh tế quốc tế, tạo cơ chế thông thoáng, môi trường thuận lợi để thu hút vốn đầu tư nước ngoài, đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn ODA; tạo điều kiện thuận lợi để tăng nhanh xuất khẩu, thu hút vốn, công nghệ, đặc biệt là công nghệ cao từ bên ngoài. - Đẩy mạnh quá trình cổ phần hóa, phát triển kinh tế tư nhân; kinh tế hợp tác, hợp tác xã. - Nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo, tiếp tục giảm nghèo và nâng cao đời sống của nhân dân. www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 82 - Cải thiện đáng kể các chỉ tiêu sức khỏe cho người dân. Tiếp tục phát triển nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc; giải quyết cơ bản và có hiệu quả các tệ nạn xã hội. Tạo ra nhiều việc làm, giảm tỷ lệ thất nghiệp. - Tạo bước chuyển biến toàn diện và sâu sắc trong việc cải cách hành chính. Phát huy dân chủ, tăng cường đối thoại trực tiếp giữa chính quyền với người dân và các thành phần doanh nghiệp. Riêng định hướng tác động của vốn FDI đối với phát triển KT - XH phải phù hợp với yêu cầu và quan điểm về phát triển kinh tế theo Nghị quyết số 33 của Bộ Chính trị và Hội đồng Đảng bộ thành phố lần thứ XIX. Dựa trên quyết định của Đảng bộ thành phố về phát triển kinh tế, có thể định hướng tác động của vốn FDI và các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đối với phát triển KT - XH như sau: Thứ nhất, định hướng đối với tăng trưởng kinh tế Định hướng thu hút và sử dụng vốn FDI vào xây dựng kết cấu hạ tầng, công nghiệp chế biến, đẩy mạnh xuất khẩu và những ngành sử dụng nhiều lao động, chế tạo những sản phẩm có giá trị và hàm lượng công nghệ cao. Quan tâm đến những dự án có tính đến các yếu tố cải thiện sức cạnh tranh xuất khẩu của thành phố và tạo bước đột biến về tăng trưởng và phát triển kinh tế đối với thành phố Đà Nẵng. Thứ hai, định hướng về tiến bộ công bằng xã hội và bảo vệ môi trường Định hướng thu hút và sử dụng vốn FDI đối với những ngành công nghiệp, dịch vụ sử dụng nhiều lao động nhằm giải quyết việc làm cho người lao động và giảm tỷ lệ thất nghiệp. Khuyến khích các dự án có vốn đầu tư vào những ngành mà thành phố còn yếu như công nghệ thông tin, điện tử, khuyến khích thu hút FDI vào việc chuyển giao công nghệ sạch và những dự án bảo vệ môi trường. Từ những định hướng về thu hút và sử dụng vốn FDI thì sẽ có những phương hướng để phát triển các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài theo đúng các định hướng đã nêu trên. 3.3 Các giải pháp nâng cao hiệu lực, hiêu quả QLNN đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài trên địa bàn thành phố Đà Nẵng www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 83 3.3.1. Quy hoạch và tổ chức thực hiện quy hoạch, chuẩn bị sẵn quỹ đất để thu hút đầu tư hiệu quả, không làm nản lòng các nhà đầu tư Trên cơ sở quy hoạch tổng thể phát triển KT - XH của thành phố đã được Chính phủ phê duyệt, cần lập quy hoạch chi tiết cho đầu tư nước ngoài theo từng ngành, từng lĩnh vực, từng khu vực phù hợp với định hướng phát triển của ngành đó, khu vực đó. Hơn nữa, công tác thu hút đầu tư có thành công hay không phần lớn phụ thuộc vào công tác quy hoạch trước quỹ đất, chuẩn bị sẵn quỹ đất để khi các nhà đầu tư có ý định đầu tư, hoặc đã vào đầu tư thì sẽ không gặp trục trặc hay khó khăn ở khâu tìm kiếm quỹ đất. Việc khó khăn trong khâu tìm kiếm quỹ đất sẽ khiến các nhà đầu tư nản lòng, từ đó rút các dự án hoặc chuyển đổi hướng đầu tư vào các tỉnh, thành khác. Để làm được điều đó, Đà Nẵng cần phải có những “chuẩn bị” thật hoàn chỉnh để có được những kết quả khả quan hơn trong công tác thu hút đầu tư trong tương lai. a. Xây dựng quy hoạch khoa học, hợp lý Thành phố cần sớm có kế hoạch tập trung xây dựng đồng bộ các quy hoạch chuyên ngành, lĩnh vực, xây dựng, sử dụng đất cũng như điều chỉnh các quy hoạch đã lạc hậu để làm cơ sở trong việc xúc tiến và thu hút đầu tư. Chất lượng của một số đồ án quy hoạch phụ thuộc nhiều vào trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ nghiên cứu. Vì vậy, cần chọn lọc đội ngũ cán bộ quy hoạch giỏi, có tầm nhìn chiến lược. Nếu cần, có thể bố trí ngân sách mời hoặc thuê các chuyên gia, các cán bộ có kinh nghiệm và trình độ trong ngành để nâng cao chất lượng và tính chuyên nghiệp của công tác quy hoạch. Thông qua quy hoạch, nhà đầu tư sẽ có đầy đủ thông tin về tình hình KT - XH và chủ trương, định hướng phát triển của thành phố, là căn cứ để nhà đầu tư chủ động lựa chọn địa bàn và lĩnh vực đầu tư phù hợp với năng lực của mình. Quy hoạch tổng thể phát triển KT - XH chung cho thành phố cần chú ý những nội dung quan trọng sau: + Xác định một tổ chức không gian để đầu tư phù hợp với sự phân bố của các điểm tài nguyên thiên nhiên, với đặc điểm tự nhiên và hệ thống hạ tầng về giao thông trên lãnh thổ được quy hoạch, từ đó hạn chế các dự án đầu tư phát triển tự phát, quy mô manh mún. www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 84 + Dựa trên các quy hoạch không gian, cần đưa ra định hướng tổ chức sử dụng đất, làm cơ sở cho sự hình thành các dự án đầu tư vào thành phố, xác định tính pháp lý về mặt địa chính và chuyển đổi các loại đất sang đất chuyên dùng cho phù hợp với mục đích sử dụng: đất xây dựng các trung tâm dịch vụ lớn tầm cỡ quốc tế và quốc gia; đất xây dựng các cơ sở sản xuất; đất phục vụ hoạt động văn hóa xã hội gắn liền với các khu dân cư đô thị và nông thôn; đất phục hồi và tôn tạo cảnh quan tự nhiên phục vụ và phát triển các ngành nghề dịch vụ, đặc biệt là du lịch - một tiềm năng lớn của thành phố Đà Nẵng. + Điều chỉnh qui hoạch sử dụng đất của thành phố đến năm 2010, định hướng đến năm 2020 để đảm bảo các công trình, dự án được tiến hành nhanh chóng, kịp thời và hoàn thành đúng kỳ hạn, bên cạnh đó còn quan tâm đến một việc rất quan trọng là môi trường sinh thái được đảm bảo tối ưu nhất, để luôn đạt được mục tiêu là thành phố môi trường. b. Tổ chức thực hiện quy hoạch đồng bộ, thống nhất Kết quả quy hoạch có đi vào cuộc sống được hay không phụ thuộc nhiều vào công tác quản lý và tổ chức thực hiện quy hoạch; trình độ hiểu biết nhất định về chuyên môn của các nhà điều hành quản lý; sự phối hợp của các ban ngành và sự đồng thuận của cộng đồng. Nhiều kết quả quy hoạch tốt sẽ không thể triển khai được hoặc bị “biến dạng”, ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển bền vững cũng chính do sự hạn chế của công đoạn này. Do đó, cần có sự đồng bộ và thống nhất trong công tác tổ chức thực hiện quy hoạch với các nội dung: + Cụ thể hoá các nội dung quy hoạch vào các chương trình nghị sự, chương trình làm việc của các cấp uỷ, chính quyền cơ sở; trong các kế hoạch 5 năm, hàng năm. + Rà soát các quy hoạch có sử dụng đất đang bị coi là “treo” để có biện pháp xử lý kịp thời theo hướng: quy hoạch có thể thực hiện sớm thì đề nghị tập trung nguồn lực để thực hiện ngay, không để kéo dài; quy hoạch xét cần nhưng trước mắt chưa có khả năng thực hiện được thì điều chỉnh mốc thời gian thực hiện quy hoạch; quy hoạch www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 85 không hợp lý về quy mô diện tích đất thì phải điều chỉnh quy mô; quy hoạch bất hợp lý, không có tính khả thi thì phải quyết định hủy bỏ ngay. + Phải có biện pháp thích hợp hoặc thu hồi nếu cần thiết đối với các trường hợp nhà đầu tư đăng ký và nhận đất nhưng không thực hiện hoặc không thể thực hiện dự án; các trường hợp nhà đầu tư tích trữ đất và hoạt động sai với mục đích ban đầu đã đăng ký… + Tiến hành xác định ranh giới quy hoạch du lịch trên địa bàn thành phố. UBND các quận, huyện trong thành phố cần quản lý chặt chẽ lãnh thổ được quy hoạch. Chấm dứt tình trạng chia ô trong đầu tư xây dựng và các hộ dân lấn chiếm đất đai, xây dựng trái phép, phá vỡ quy hoạch. + Công bố rộng rãi quy hoạch đã được phê duyệt và điều chỉnh, phổ biến và vận động nhân dân tham gia thực hiện quy hoạch. Từ đó giảm thiểu tình trạng một số nhà đầu tư phải “hối lộ” các CBCC để nắm thông tin kế hoạch, quy hoạch cũng như tình trạng một số người nắm bắt được thông tin, biết rõ vị trí, địa điểm quy hoạch rồi đầu cơ tích trữ đất đai. 3.3.2. Xây dựng và hoàn thiện các thể chế, chính sách theo hướng kích cầu đầu tư cởi mở, thông thoáng Khi lựa chọn địa điểm đầu tư, các nhà đầu tư quan tâm tới rất nhiều các yếu tố khác nhau, tuy nhiên có thể phân làm 2 loại: 1) Cơ sở hạ tầng cứng - là những yếu tố có thể đo lường theo các giá trị và ít nhiều mang tính khách quan. Ví dụ đối với một địa phương, khoảng cách đến các trung tâm kinh tế lớn lân cận; cảng biển; kết cấu hạ tầng; trình độ dân trí; tay nghề người lao động …đây là những yếu tố cần phải có thời gian và nguồn tài chính để cải thiện. 2) Cơ sở hạ tầng mềm - Các yếu tố thuộc về “CSHT mềm” đóng vai trò ngày càng quan trọng trong quá trình cải thiện môi trường đầu tư và thu hút vốn đầu tư của thành phố vì nó liên quan chủ yếu đến vai trò tiên phong của lãnh đạo thành phố và việc hoạch định các chính sách thu hút vốn đầu tư của thành phố. Ở Việt Nam, mọi chủ trương chính sách về nguyên tắc là thống nhất và xuyên suốt từ TW đến địa phương. Tuy nhiên trong thực tế, cùng một khuôn khổ pháp lý www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 86 chung và chính sách như nhau nhưng kết quả lại tùy thuộc vào sự vận dụng của mỗi địa phương. Địa phương nào dựa vào đường lối chung để đưa ra các quy định có tính thực tiễn, sáng tạo, thân thiện với doanh nghiệp thì môi trường đầu tư kinh doanh và kinh tế ở địa phương ấy được nâng lên một cách rõ rệt. Ngược lại, nơi nào “rập khuôn” hoặc thấy thể chế, chính sách chưa phù hợp nhưng vẫn chấp hành mà không linh hoạt trong cách xử lý hoặc chờ đợi sự thay đổi từ trên xuống thì môi trường đầu tư kinh doanh và kinh tế ở nơi ấy sẽ kém phát triển. Thành phố Đà Nẵng nằm trong vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, có nhiều lợi thế cạnh tranh về vị trí địa lý, tài nguyên thiên nhiên và các điều kiện KT - XH khác. Tuy nhiên, nếu xét về tính tiên phong của lãnh đạo và mức độ thông thoáng, hợp lý của các thể chế, chính sách khuyến khích, thu hút đầu tư tại địa phương thì Đà Nẵng vẫn còn hạn chế so với các địa phương khác (như: Bình Dương, thành phố Hồ Chí Minh, Vĩnh Phúc...). Vì vậy, cần phải nhanh chóng khắc phục vấn đề này để tạo môi trường thu hút đầu tư hấp dẫn và có tính cạnh tranh cao hơn. Sau đây là một số gợi ý nhằm xây dựng và hoàn thiện các thể chế, chính sách liên quan đến đầu tư nước ngoài tại địa phương: + Khi TW có chính sách mới, thành phố cần nhanh chóng có kế hoạch triển khai, thực hiện, ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện phù hợp với tình hình thực tế, cụ thể tại địa phương để đảm bảo cơ chế, chính sách rõ ràng, thông thoáng. + Khi những văn bản pháp luật của TW ban hành thiếu rõ ràng, nếu chính quyền địa phương cứ vì thế mà trì hoãn dự án đầu tư, buộc các doanh nghiệp phải chờ đợi đến khi có văn bản hướng dẫn thi hành của cấp trên hoặc phải chuyển hồ sơ cho nhiều cơ quan để xin ý kiến, rất nhiều khả năng là nhà đầu tư sẽ từ bỏ dự án. Do đó, chính quyền thành phố phải linh hoạt, mềm dẻo trong việc xử lý vừa không “xé rào, vượt khung” vừa tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư tại địa phương được thụ hưởng đầy đủ, kịp thời các chính sách ưu đãi, khuyến khích đầu tư hiện hành của nhà nước cũng như đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án. + Lãnh đạo thành phố thường xuyên gặp gỡ, đối thoại với doanh nghiệp, hơn nữa là làm cho các cuộc đối thoại sôi nổi, triển khai được nhiều vấn đề mà các nhà đầu www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 87 tư quan tâm để các nhà đầu tư cũng như các doanh nghiệp nắm bắt tình hình thực hiện các thể chế, chính sách trong thực tế cũng như lắng nghe những ý kiến đề xuất. Từ đó, kịp thời có những bổ sung, sửa đổi hoặc kiến nghị bổ sung, sửa đổi những quy định, thủ tục không phù hợp làm ảnh hưởng đến hoạt động đầu tư, gây khó khăn cho các nhà đầu tư và các doanh nghiệp. 3.3.3. Cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian phê duyệt, thẩm định các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài Các dự án đầu tư trước khi triển khai cần phải qua khâu phê duyệt, thẩm định của các cơ quan có thẩm quyền, cụ thể là Sở Kế hoạch và Đầu tư hoặc UBND thành phố (tùy vào quy mô dự án). Tuy nhiên, nếu quá trình phê duyệt, thẩm định kéo dài hoặc có sự sách nhiễu sẽ khiến các nhà đầu tư dễ nản lòng. Chính vì thế công tác phê duyệt, thẩm định cần được rút ngắn, thời gian phê duyệt, thẩm định tương thích với quy mô dự án, tất nhiên cần có sự phối hợp giữa các cơ quan ban ngành để đảm bảo dự án sẽ được phê duyệt, thẩm định một cách tốt nhất, vừa đúng về chuyên môn mà vẫn đảm bảo đủ các yếu tố cần thiết để không tác động xấu đến môi trường và tạo nên sự phát triển xã hội, đảm bảo sự phát triển bền vững trong tương lai. Bên cạnh đó cũng cần phải quan tâm đến các vấn đề cải cách thủ tục hành chính ngày càng đơn giản, tạo sự thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư: - Quán triệt sâu rộng cho các cơ quan, đơn vị, Sở, ban, ngành trên địa bàn thành phố thực hiện tốt Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp và các nghị định của Chính phủ như Nghị định số 101/2006/NĐ-CP, Nghị định 108/2006/NĐ-CP nhằm tăng cường công tác thu hút và đầu tư trực tiếp nước ngoài. - Tiếp tục triển khai thực hiện tốt cơ chế “một cửa” trong Xúc tiến đầu tư theo đề án “Cải cách thủ tục hành chính” của trung tâm Xúc tiến đầu tư đã được Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thành phố phê duyệt ngày 3/4/2002; thực hiện tốt các chính sách ưu đãi của TW cũng như của địa phương đã ban hành (về thuế, các vấn đề liên quan đến đất đai, giải toả, đền bù, giá thuê đất) - Thường xuyên rà soát lại những văn bản đã ban hành của cả TW và thành phố về lĩnh vực kinh tế đối ngoại, thu hút đầu tư và quản lý các dự án đầu tư, các doanh www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 88 nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài… để tránh những sai sót hoặc bị lỗi, thiếu tính cập nhật. Ngoài ra cần phải có sự kết hợp và thống nhất cao giữa các cơ quan nhà nước liên quan cùng làm việc và ra quyết định cho một số vấn đề liên quan đến lĩnh vực đầu tư và thu hút đầu tư, quản lý các doanh nghiệp FDI. Các thủ tục phải gọn, nhẹ, đảm bảo thực hiện đúng pháp luật. - Kiên quyết xử lý nghiêm các hành động tham nhũng, sách nhiễu gây khó khăn cho các nhà đầu tư và các doanh nghiệp. 3.3.4. Tập trung đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao  Đối với lực lượng lao động làm việc trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài: - Đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực là điều kiện tiên quyết để nâng cao chất lượng lao động, đảm bảo tính bền vững của phát triển kinh tế, đồng thời cũng tăng tính hấp dẫn trong thu hút FDI. Với một đội ngũ công nhân lành nghề có kỹ thuật, các chuyên gia quản lý giỏi sẽ rất thuận lợi cho hợp tác liên doanh với đối tác nước ngoài. Nguồn nhân lực chất lượng cao đảm bảo cho việc tiếp thu công nghệ mới, làm chủ kỹ thuật và quy trình công nghệ giúp các nhà đầu tư nước ngoài có thể sử dụng lao động tại chỗ và thực hiện triển khai công nghệ tiên tiến, hiện đại hơn. - Bên cạnh việc đào tạo chuyên môn, thì kiến thức về luật và các kiến thức xã hội khác cũng cần được quan tâm bổ sung cho các công nhân, nhân viên làm việc trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, cả trong và ngoài khu công nghiệp. Để từ đó, lực lượng lao động trong những doanh nghiệp này có khả năng hiểu biết về chính công việc của họ cũng như có thể bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình. - Để có được nguồn nhân lực chất lượng thì cần tập trung đào tạo và hướng nghiệp ngay từ nhỏ, chính vì thế thành phố cần phải chuẩn bị tốt các điều kiện để thực hiện nội dung chương trình học phù hợp với tâm lý học sinh. Tiếp tục nâng cao chất lượng dạy nghề, đặc biệt là những ngành nghề đang có thu hút lao động lớn tại thành phố như: công nghệ, may mặc, cơ khí, hàn tiện…Đẩy mạnh đào tạo nghề chất lượng cao để lực lượng lao động khi vào làm việc tại các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài khỏi phải bỡ ngỡ. www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 89  Đổi mới và kiện toàn đội ngũ cán bộ công chức (CBCC) quản lý công tác thu hút FDI và hoạt động của các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài: Với vai trò là nhịp cầu nối giữa nhà đầu tư với chính quyền địa phương, CBCC là động lực thu hút các nhà đầu tư đến với địa phương nhưng cũng có thể là rào cản làm nản lòng các nhà đầu tư. CBCC là động lực khi họ có trình độ nghiệp vụ vững vàng, phong cách làm việc chuyên nghiệp và thái độ trọng thị đối với nhà đầu tư, ngược lại họ sẽ là rào cản khi năng lực còn hạn chế, thiếu tinh thần hợp tác lại có những biểu hiện tiêu cực khi xử lý công việc có liên quan đến nhà đầu tư. Do đó, đổi mới và kiện toàn đội ngũ CBCC là một yêu cầu tất yếu. Các biện pháp chủ yếu là: - Hoàn thiện chế độ tuyển dụng công chức. Cơ chế thi tuyển phải đảm bảo tính dân chủ, công khai theo nguyên tắc: “vì việc mà tuyển người chứ không phải vì người mà vẽ ra việc”. Lựa chọn những người có chuyên môn cao, phẩm chất tốt. Bố trí công việc phù hợp với chuyên ngành được đào tạo và năng lực của mỗi người. - Tiếp tục đổi mới nội dung, chương trình và phương thức đào tạo, bồi dưỡng, chú trọng nâng cao kiến thức chuyên môn, kĩ năng hành chính đáp ứng yêu cầu QLNN trong xu thế hội nhập quốc tế. Hướng dẫn, bồi dưỡng tại chỗ về chuyên môn, nghiệp vụ đối với công chức trẻ dưới hình thức trao đổi, báo cáo, kèm cặp… - Thực hiện các biện pháp giáo dục CBCC về tinh thần trách nhiệm, ý thức tận tâm với công việc và thái độ trọng thị đối với nhà đầu tư. - Xây dựng cơ chế đánh giá CBCC một cách khoa học, hợp lý; cơ chế thưởng phạt rõ ràng, nghiêm minh kết hợp với các chế độ đãi ngộ khác ngoài tiền lương. Có như thế CBCC mới yên tâm công tác và dành tâm huyết cho công việc được giao. - Thủ trưởng các cơ quan bên cạnh việc phân công, phân cấp mạnh mẽ cho cấp dưới nhằm phát huy tính chủ động, sáng tạo của cấp dưới trong công việc thì cần tăng cường kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện công việc đã giao, để kịp thời phát hiện và xử lý những sai sót cũng như có những động viên, khích lệ thỏa đáng đối với những kết quả tốt trong công việc. 3.3.5. Chuẩn bị các điều kiện cơ sở vật chất tốt nhất để tiếp đón nhà đầu tư a. Thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng nhanh chóng Ta có thể nhận thấy rằng khó khăn lớn nhất trong thu hút đầu tư nước ngoài của www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 90 mọi địa phương là thiếu quỹ đất công và mặt bằng “sạch” để bàn giao cho nhà đầu tư ngay khi các nhà đầu tư vào địa phương. Phần lớn, các dự án đầu tư bị vướng mắc ở khâu đền bù, giải phóng mặt bằng. Không giải phóng được mặt bằng, dự án chậm triển khai, vốn đầu tư bị tồn đọng, cơ hội làm ăn của nhà đầu tư bị trôi qua. Về phía địa phương sẽ dẫn đến nguy cơ làm thu hẹp khả năng tận dụng nguồn vốn để đầu tư phát triển thành phố, giảm sức cạnh tranh của môi trường đầu tư tại thành phố. Vì vậy, Đà Nẵng cần chỉ đạo các cấp, các ngành phối hợp thực hiện tốt công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, nhanh chóng giao đất cho nhà đầu tư triển khai dự án. + Có những buổi họp dân kết hợp với các phương tiên thông tin đại chúng để đẩy mạnh tuyên truyền rộng rãi cho người dân được biết các thông tin về quy hoạch, đặc biệt là quy hoạch sử dụng đất. Quy hoạch càng được công khai rộng rãi thì việc di dời giải tỏa càng tránh được sự phản ứng của người dân. + Sở Tài chính tham mưu cho UBND Thành phố ban hành văn bản hướng dẫn các quận, huyện trong thành phố thực hiện chính sách đền bù cụ thể cho người dân theo từng thời điểm. Căn cứ vào giá thị trường, áp dụng mức giá đền bù phù hợp đảm bảo hài hoà các lợi ích giữa Nhà nước, chủ đầu tư và người dân. + Trung tâm Phát triển quỹ đất thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường cần nêu cao vai trò, trách nhiệm của mình, tích cực, năng động, sáng tạo và chủ động trong việc tạo quỹ đất “sạch” cho thành phố theo quy định pháp luật hiện hành. Khi thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phải thực hiện đúng chính sách Nhà nước ban hành; khi thu hồi đất, phải đảm bảo ổn định đời sống cho người có đất bị thu hồi, có biện pháp khắc phục ách tắc, kéo dài việc giải phóng mặt bằng. + Một số hộ dân chưa chịu di dời vì Nhà nước chưa hoàn thiện cơ sở hạ tầng trong khu tái định cư và đền bù chưa thỏa đáng. Vì vậy, UBND thành phố cần chú trọng triển khai quy hoạch khu tái định cư trước khi thực hiện quy hoạch quỹ đất, bên cạnh đó luôn xem xét giá đất đền bù phù hợp để người dân tránh gây phiền hà. Mặt khác, tiếp tục rà soát và đấu giá một số lô đất công, đặc biệt là những khu đất có vị trí sinh lời cao để tạo nguồn vốn cho xây dựng cơ bản, hỗ trợ chi phí đền bù giải tỏa. www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 91 + Đối với các trường hợp hộ dân lấn chiếm đất, xây dựng trái phép, không chịu di dời hoặc không hợp tác với cơ quan nhà nước kiểm kê áp giá đền bù thì cần phải có biện pháp xử lý nghiêm khắc và triệt để. b. Đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng kĩ thuật theo hướng hiện đại Phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật không chỉ là điều kiện cần để tăng sức hấp dẫn của môi trường đầu tư của thành phố mà đó còn là cơ hội để thành phố tăng thu hút vốn nước ngoài đầu tư vào lĩnh vực hạ tầng, cũng như có thể và có khả năng thu lợi đầy đủ hơn từ dòng vốn nước ngoài đã thu hút được (thông qua tăng thu nhập từ dịch vụ vận tải, viễn thông, tài chính, thương mại…phục vụ các dự án đầu tư đang và sẽ triển khai). Thành phố có lợi thế cơ bản là hệ thống cơ sở hạ tầng kĩ thuật phát triển tương đối đồng đều. Thời gian qua, cơ sở hạ tầng kĩ thuật đã được chính quyền thành phố chú trọng đầu tư nhưng nhìn chung vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế ngày càng cao của các nhà đầu tư. Khó khăn lớn nhất đó chính là nguồn ngân sách thành phố dành cho đầu tư cơ sở hạ tầng kĩ thuật khá lớn nhưng vẫn chưa xứng tầm. Vì vậy, yêu cầu đặt ra là ngoài nguồn vốn ngân sách, cần phải huy động các nguồn vốn khác để đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kĩ thuật: vốn ODA, vốn vay thương mại, phát hành trái phiếu trong nước và quốc tế, khuyến khích vốn FDI đầu tư vào các dự án BOT, BT, BTO để phát triển hạ tầng theo quy hoạch thống nhất, đảm bảo tính liên tục, đồng bộ và hiện đại. Trong thời gian tới, cần chú ý đến các hướng phát triển sau: - Củng cố, hoàn thiện và phát triển kết cấu hạ tầng KT - XH trong sự gắn kết với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế vùng - Tăng cường công tác tuyên truyền cho Đảng bộ và nhân dân thành phố nhận thức sâu về tầm quan trọng của việc xây dựng kết cấu hạ tầng, chỉnh trang đô thị, quyết tâm phấn đấu xây dựng kết cấu hạ tầng, tạo ra cơ chế thống nhất dưới sự lãnh đạo của Thành uỷ, sự quản lý điều hành của chính quyền và làm chủ của nhân dân lao động, có cơ chế tạo vốn đầu tư để phát triển kết cấu hạ tầng. www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 92 - Khẩn trương xây dựng quy hoạch và bổ sung quy hoạch tổng thể phát triển KT - XH thành phố Đà Nẵng đến năm 2010 và quy hoạch chung thành thành phố Đà Nẵng đến năm 2020 cho phù hợp với nội dung Nghị quyết 33 của Bộ Chính trị. - Triển khai, xây dựng các công trình trọng điểm để kêu gọi đầu tư như mở rộng quốc lộ 1A, đường tránh phía tây thành phố, xây dựng mới ga hàng không quốc tế Đà Nẵng, hiện đại hoá Trung tâm Bưu chính - Viễn thông, đường Sơn Trà - Điện Ngọc, nâng cấp cảng Tiên Sa giai đoạn 2... 3.3.6. Tập trung nâng cao chất lượng công tác xúc tiến đầu tư Xúc tiến đầu tư phải được nhìn dưới góc độ tổng hợp, một chu trình từ đầu vào đến đầu ra; từ thương mại, du lịch đến công nghiệp và đầu tư, nghĩa là có thị trường, sản phẩm được tiếp cận và chiếm tỷ lệ thị phần tương đối thì việc thu hút đầu tư sẽ thuận lợi hơn. Để có thể tìm kiếm và xác định đối tác đầu tư tiềm năng, có thể thông qua nhiều biện pháp và cách thức khác nhau như: diễn đàn đầu tư, các hội thảo quốc tế, các Đại sứ quán Việt Nam ở nước ngoài, các tổ chức quốc tế; các tập đoàn kinh tế kinh tế lớn ở những khu vực Châu Âu, Mỹ, Nhật Bản... và định mức phần ngân sách đáp ứng cho nhu cầu xúc tiến hàng năm. Đa dạng hoá các hình thức thu hút đầu tư nước ngoài với các hình thức khác như BOT, BTO, BT... Bên cạnh đó cần phối hợp với các tỉnh lân cận như Quảng Nam, Quãng Ngãi, Huế... để phát huy và tranh thủ các yếu tố về tài nguyên, thị trường, tạo nên sức hấp dẫn chung cho cả khu vực và cho riêng thành phố Đà Nẵng. Tiếp tục quảng bá và nâng cao hình ảnh của thành phố Đà Nẵng với bạn bè quốc tế và các nhà đầu tư thông qua nhiều hình thức như mở các hội thảo xúc tiến đầu tư, thông qua các kiều bào đang sinh sống ở nước ngoài, thông qua các đại sự quán, lãnh sự quán của Việt Nam tại các quốc gia (tăng cường xúc tiến đầu tư thông qua văn phòng đại diện ở Nhật Bản và mở rộng một số văn phòng mới ở những khu vực và quốc gia có tiềm năng như: EU, Hàn Quốc, Hoa Kỳ...), thông qua du khách du lịch đến thành phố, in ấn các ấn phẩm giới thiệu về Đà Nẵng... Tiếp tục nâng cao trình độ của các cán bộ làm công tác xúc tiến đầu tư và chất lượng tài liệu phục vụ công tác xúc tiến đầu tư. www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 93 Tăng cường sự phối hợp giữa Trung tâm xúc tiến đầu tư với các Sở, ban, ngành liên quan của thành phố trong việc xây dựng cơ sở dữ liệu, cung cấp thông tin cho nhà đầu tư, thực hiện các hoạt động xúc tiến đầu tư và hỗ trợ nhà đầu tư trong việc xây dựng và triển khai dự án. phối hợp chặt chẽ với Trung tâm xúc tiến đầu tư miền Trung để tranh thủ sự hỗ trợ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho công tác vận động, xúc tiến đầu tư nước ngoài vào thành phố. 3.3.7. Tổ chức bộ máy QLNN về đầu tư theo hướng đơn giản, hiệu quả Trong hoạt động QLNN nói chung và QLNN đối với đầu tư trực tiếp nước ngoài nói riêng thì việc tổ chức một bộ máy QLNN tốt là một nhiệm vụ trọng yếu, quyết định chất lượng của toàn bộ hoạt động QLNN từ khâu lập quy hoạch, kế hoạch cho đầu tư phát triển bảo đảm tăng trưởng nhanh và bền vững, xúc tiến kêu gọi đầu tư, hình thành dự án cho đến tiếp nhận hồ sơ, thẩm định, cấp phép đầu tư và quản lý dự án sau cấp phép. Do đó, cải cách tổ chức bộ máy QLNN về đầu tư theo hướng đơn giản, hiệu quả là một giải pháp quan trọng, mang tính quyết định đến kết quả hoạt động của đầu tư nước ngoài và sự phát triển của các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Muốn kiện toàn tổ chức bộ máy QLNN về đầu tư và các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thì cần cải cách cơ cấu tổ chức và cơ chế hoạt động của bộ máy QLNN về đầu tư, bên cạnh đó phải cải cách cả đội ngũ cán bộ công chức hoạt động trong lĩnh vực nói trên (đã trình bày ở mục 3.3.4). Để kiện toàn bộ máy QLNN về đầu tư ta cần phải thực hiện những công tác sau: - Xây dựng cơ cấu tổ chức bộ máy QLNN vể đầu tư gọn nhẹ, hợp lý, chức trách rõ ràng, làm việc khoa học, chuyên nghiệp theo phương châm “một người có thể làm nhiều việc”. Cán bộ quản lý, chuyên viên thông thạo một việc và am tường nhiều việc khác nhau, khi cần có thể thay thế, hỗ trợ đồng nghiệp khác. - Phân công, phân cấp QLNN về đầu tư một các rõ ràng và hợp lý từ TW đến địa phương trên cơ sở xác định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và quy chế phối hợp giữa các cơ quan, bộ ngành có liên quan. Mỗi việc chỉ nên do một cơ quan chịu trách nhiệm làm đầu mối giải quyết, giảm thiểu tình trạng cơ quan nào cũng cho rằng www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 94 mình có quyền cao nhất, hoặc chí ít là phải được hỏi ý kiến theo “cơ chế thoả thuận”, thực chất là tham gia quyết định. Đối với các dự án FDI trên địa bàn thành phố Đà Nẵng, nếu việc thu hút cũng như quản lý các dự án FDI chỉ được coi là nhiệm vụ của riêng Sở Kế hoạch và Đầu tư thì chắc chắn sẽ không thể thực hiện được, mặt khác sẽ xảy ra hiện tượng đùn đẩy trách nhiệm trong công việc. Vì vậy, thiết nghĩ lãnh đạo thành phố cần có những quy định cụ thể về trách nhiệm của các Sở, ban, ngành, UBND các cấp trong quá trình giải quyết các công việc có liên quan đến đầu tư nước ngoài theo hướng Sở Kế hoạch và Đầu tư là tham mưu chính và có sự phối hợp giữa các Sở, ban, ngành khác để vừa trải đều công việc, vừa có tính thống nhất cũng như kiểm soát công việc tốt hơn. Ngoài ra, với từng công việc cụ thể như thẩm định dự án, đền bù, giải phóng mặt bằng, giao đất, cho thuê đất, cấp phép xây dựng, quản lý công trình…thì cần có sự trợ giúp phối hợp của các Sở, ban, ngành khác như: Sở Tài nguyên Môi trường; Sở Xây dựng; Sở Tài chính, Cục thuế, Công an thành phố, UBND các cấp. Các Sở, ban, ngành liên quan cần thực hiện nghiêm túc chế độ báo cáo định kỳ hàng tháng, hàng quý, hàng năm về tình hình, tiến độ thực hiện các dự án cho Sở Kế hoạch - Đầu tư để theo dõi, tổng hợp và báo cáo trực tiếp với UBND thành phố. - Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động QLNN mà cụ thể là tự động hoá các quá trình xử lý thông tin, xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quản lý, hệ thống mạng thông tin nội bộ trong các cơ quan nhà nước: + Các thông tin liên quan đến việc triển khai dự án được cập nhật thường xuyên giúp cho các CBCC có thể khai thác, tra cứu, luân chuyển thông tin qua mạng máy tính một cách chính xác, nhanh chóng. Từ đó, giảm bớt các công việc sự vụ cho CBCC để dành nhiều thời gian hơn cho công tác xây dựng, hoàn thiện các quy hoạch, kế hoạch, chương trình phát triển, công tác thẩm định dự án… + Cơ quan đầu mối có thể dễ dàng kiểm soát được tiến độ giải quyết công việc của các cơ quan chức năng khác. Thông tin được mở rộng giúp cho công tác chỉ đạo, điều hành được kịp thời và phù hợp với tình hình thực tế cũng như sự phối hợp công tác giữa các Sở, ban, ngành liên quan được nhịp nhàng, nhanh chóng. www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 95 3.3.8. Kết hợp kiểm tra định kỳ và đột xuất để chấn chỉnh hoạt động của các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp, kịp thời phát hiện các sai phạm để có những phương hướng khắc phục Làm tốt công tác phân công, phân nhiệm đối với các cơ quan quản lý hành chính và cơ quan quản lý nhà nước về đầu tư. Làm tốt công tác kiểm tra, kiểm soát hoạt động kinh doanh của các chủ đầu tư trên cơ sở có sự phối hợp các hình thức kiểm tra. Tuy nhiên, việc tiến hành các hoạt động kiểm tra phải tuân thủ những quy định của nhà nước Việt Nam và tránh gây phiền hà cho các chủ đầu tư nước ngoài. Triển khai việc thực hiện kiểm toán ở tất cả dự án đã đi vào sản xuất kinh doanh. Thông qua hoạt động kiểm toán, các cơ quan quản lý sẽ nắm chắc hơn kết quả hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp FDI. Chấm dứt tình trạng chạy theo số lượng hoặc tự tiện điều chỉnh những khoản đã cam kết trong giấy phép đầu tư mà không có sự bàn bạc, nhất trí của các bên liên doanh. Kiểm tra kỹ luận chứng có căn cứ chắc về hàng hoá xuất khẩu và thu ngoại tệ, tránh tình trạng doanh nghiệp tự ý tăng tỷ lệ sản phẩm tiêu thụ nội địa lên quá mức quy định. Có biện pháp khắc phục tình trạng du nhập công nghệ lạc hậu như hiện nay, để tránh việc gây ô nhiễm môi trường, đồng thời khi tiếp nhận công nghệ mới chúng ta có những cơ hội mới để tiếp cận công nghệ, nâng cao trình độ cho lực lượng lao động. Việc bảo vệ môi trường cũng nằm trong phương hướng phát triển chung của Đà Nẵng, là thành phố môi trường, luôn xanh - sạch - đẹp. Đây là vấn đề phức tạp, phải tốn nhiều thời gian, công sức và phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành, các cấp mới thực hiện được. Thực tế trong thời gian qua, công tác QLNN về đầu tư nước ngoài tại địa phương mới tập trung vào khâu cấp phép đầu tư mà chưa chặt chẽ trong khâu quản lý sau cấp phép, nhất là khâu kiểm tra, giám sát các nhà đầu tư chấp hành các cam kết trong giấy phép cũng như các quy định khác của pháp luật về thuế, sử dụng và quản lý lao động, bảo vệ môi trường... Do vậy, khi số dự án được cấp giấy phép tăng lên nhanh chóng, các vấn đề phát sinh ngày càng nhiều, đã xảy ra tình trạng lúng túng, www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 96 vừa buông lỏng quản lý vừa chồng chéo, lộn xộn. Để khắc phục tình trạng này, cần tập trung những nội dung chủ yếu sau: Một là, xây dựng chế độ kiểm tra rõ ràng, minh bạch, công khai. Có như thế mới xóa bỏ được tình trạng tùy tiện trong kiểm tra, xử lý cũng như coi công tác kiểm tra, giám sát của các cơ quan nhà nước là “cái cớ” để gây khó dễ cho nhà đầu tư; tổ chức các cuộc kiểm tra định kỳ và đột xuất để kịp thời phát hiện các sai phạm và chấn chỉnh để mọi việc thu hút đầu tư và hoạt động của các doanh nghiệp FDI được tốt hơn. Hai là, thực hiện nghiêm túc và triệt để công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát các dự án sau cấp phép, khi cần có thể điều chỉnh ngay các quy định, thủ tục bất hợp lý, tháo gỡ những khó khăn vướng mắc của nhà đầu tư (về thủ tục hành chính, giải phóng mặt bằng…) cũng như có những biện pháp xử lý kịp thời đối với những vấn đề phát sinh, những vi phạm, khắc phục tình trạng “giữ chỗ” có thể có của một số nhà đầu tư không có khả năng thực hiện dự án trên thực tế. Cụ thể là: + Đối với các dự án được cấp phép đầu tư sau 12 tháng mà nhà đầu tư không triển khai hoặc không có khả năng thực hiện theo tiến độ đã cam kết và không có lý do chính đáng thì đề nghị cơ quan có thẩm quyền kiên quyết thu hồi giấy phép đầu tư; dành địa điểm cho các nhà đầu tư khác. Trong trường hợp thấy dự án vẫn có khả năng thực hiện, cơ quan QLNN về đầu tư tại địa phương nên tập trung xử lý sớm những vướng mắc, kể cả việc điều chỉnh mục tiêu và quy mô hoạt động của dự án. + Đối với các dự án có triển khai nhưng chỉ đầu tư một số hạng mục nhỏ, các hạng mục chính không có khả năng đầu tư do có liên quan đến vấn đề về vốn đầu tư thì Sở Kế hoạch và Đầu tư cần yêu cầu chủ đầu tư nhanh chóng đệ trình được phương án khả thi để triển khai dự án theo nội dung giấy phép: hoặc là chuyển nhượng vốn cho một chủ đầu tư mới hoặc là tìm kiếm được các nhà đầu tư mới tham gia góp vốn. Trong một khoảng thời gian nhất định, nếu dự án vẫn không có tiến triển thì đề nghị lãnh đạo thành phố xem xét phương án chấm dứt hoạt động của dự án trước thời hạn, hoặc thu hồi toàn bộ diện tích đất tương xứng chưa sử dụng. www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 97  Ngoài ra còn cần có một số giải pháp khác như: - Nâng cao chất lượng thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp: đa dạng hoá loại hình khu công nghiệp và định hình phân chia chức năng khu công nghiệp để hướng vào các loại hình đầu tư khác nhau; khuyến khích các thành phần kinh tế xây dựng các khu chung cư, nhà chung cư cho công nhân trong các khu công nghiệp nhằm giải quyết tình trạng thiếu chỗ ở của công nhân như hiện nay, tạo thuận lợi cho công nhân an tâm làm việc. - Thực hiện đồng bộ và nhất quán cơ chế đầu tư, kết hợp giữa đầu tư trong nước với FDI, ODA và các nguồn viện trợ khác. Nguồn viện trợ ODA để đầu tư vào cơ sở hạ tầng, phát triển các dịch vụ phục vụ công tác thu hút FDI. Đây là một cách làm rất có hiệu quả, các nguồn ODA và các nguồn vốn viện trợ khác thường lớn và là nguồn mà thành phố được quyền sử dụng vào các mục đích cụ thể, trong khi nguồn vốn từ ngân có hạn, thành phố cần quyết định cơ sở hạ tầng nào phải được ưu tiên đẩy mạnh đầu tư để thực hiện mục tiêu đề ra. - Chính sách khuyến khích thực hiện một cách đồng bộ, kết hợp đầu tư trong nước và FDI tạo thuận lợi trong việc tìm kiếm đối tác của thành phố. Đầu tư trong nước là nguồn nội lực quan trọng và có vai trò lớn trong tăng việc làm và thu nhập cho người lao động. - Tiếp tục triển khai và phát huy Quyết định 124/2004/QĐ-UB của UBND thành phố Đà Nẵng về ban hành quy chế khen thưởng danh hiệu “Doanh nghiệp tiêu biểu” và “Giám đốc doanh nghiệp tiêu biểu” thành phố Đà Nẵng để từ đó khuyến khích tinh thần của các nhà quản lý các cơ sở kinh doanh, các doanh nghiệp FDI cũng như các doanh nghiệp trong các thành phần kinh tế khác. Nguồn vốn FDI đã bổ sung một phần quan trọng trong công cuộc phát triển đất nước nói chung và thành phố Đà Nẵng nói riêng. Vì vậy cần liên kết đầu tư trong nước và đầu tư nước ngoài để đẩy mạnh năng lực trong nước đồng thời sử dụng có hiệu quả hơn nguồn vốn FDI, từ đó tạo động lực cho sự phát triển của các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 98 Tiểu kết chương 3 Từ tình hình kinh doanh, thực trạng QLNN về thu hút FDI và hoạt động của các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài cũng như những thành tựu đạt được; những hạn chế, yếu kém và nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém đó thì chương III đã nêu lên được các xu hướng đầu tư trực tiếp vào Châu Á và dự báo tình hình đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam và Đà Nẵng, bên cạnh đó còn nêu lên môi trường phát triển, nêu ra các quan điểm, mục tiêu phát triển KT - XH của thành phố Đà Nẵng, từ đó đưa ra các định hướng về đầu tư và hoạt động của các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài để phù hợp với tình hình phát triển của thành phố trong tương lai. Chương III cũng đã trình bày được các giải pháp để nâng cao hiệu lực hiệu quả QLNN đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Các giải pháp đó bao quanh các vấn đề như: quy hoạch và tổ chức thực hiện quy hoạch, chuẩn bị sẵn quỹ đất để thu hút đầu tư hiệu quả, không làm nản lòng các nhà đầu tư; xây dựng và hoàn thiện các thể chế, chính sách theo hướng kích cầu đầu tư cởi mở, thông thoáng; cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian phê duyệt, thẩm định các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài; tập trung đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao; chuẩn bị các điều kiện cơ sở vật chất tốt nhất để tiếp đón nhà đầu tư; tập trung nâng cao chất lượng công tác xúc tiến đầu tư; tổ chức bộ máy QLNN về đầu tư theo hướng đơn giản, hiệu quả; Kết hợp kiểm tra định kỳ và đột xuất để chấn chỉnh hoạt động của các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp, kịp thời phát hiện các sai phạm để có những phương hướng khắc phục. Các giải pháp trên muốn thực hiện được cần có sự chuẩn bị chu đáo, đầu tư thích đáng và phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan có thẩm quyền, tổ chức và cá nhân liên quan. www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 99 Những kiến nghị Tuy đã có những kết quả đáng kể trong việc thu hút FDI vào thành phố nhưng các thành tựu đó chưa tương xứng với tiềm năng dồi dào của thành phố Đà Nẵng. Để có được nguồn vốn ngày một phong phú, gia tăng đầu tư vào Đà Nẵng và hoạt động của các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài ngày một hiệu quả hơn thì cần phải có những chính sách phù hợp, tạo môi trường thông thoáng, lý tưởng cho các nhà đầu tư hưóng đến, từ đó mới có được những cơ hội mới trong công tác thu hút FDI và cho các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài phát triển. Tạo được môi trường đầu tư thật sự lành mạnh và hấp dẫn Chính quyền thành phố cần ban hành những chính sách ưu đãi đầu tư phù hợp với điều kiện cụ thể của thành phố chẳng hạn chính sách về thuế, giá thuê đất… để thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư. Cần hoàn thành nhanh chóng công tác quy hoạch quỹ đất và các nguồn tài nguyên dành cho nhà đầu tư phát triển ngành, lĩnh vực… để giới thiệu cho các nhà đầu tư, nhanh chóng hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội. Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố xem xét kiến nghị cho UBND thành phố xét duyệt quy trình, thủ tục cho các nhà đầu tư, từ đó giảm tải các thủ tục không cần thiết hoặc giảm ngày thực hiện các thủ tục ít hơn so với luật định, từ đó tạo sự thuận lợi tối đa cho các nhà đầu tư. Hỗ trợ các nhà đầu tư trong việc triển khai thực hiện các dự án Cung ứng tốt những dịch vụ miễn phí hỗ trợ các dự án đầu tư khi cấp phép, thủ tục thành lập công ty, cấp đất, giấy phép xây dựng… Giải quyết nhanh chóng và có hiệu quả những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp trong quá trình sản xuất kinh doanh; khuyến khích và tạo điều kiện để các doanh nghiệp tăng vốn, mở rộng sản xuất hoặc đầu tư thêm các dự án mới. Công tác quản bá hình ảnh và tầm quan trọng của thành phố Đà Nẵng cần được chú trọng, kêu gọi đầu tư vào nhiều ngành, lĩnh vực để tận dụng tiềm năng phong phú của thành phố. www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 100 - Là một trung tâm kinh tế văn hoá, và là thành phố động lực cho khu vực kinh tế miền Trung và Tây Nguyên, Đà Nẵng đã khẳng định được vị thế của mình đối với sự phát triển chung của cả khu vực. Tuy nhiên, không phải vì thế mà hạn chế công tác quản bá hình ảnh, xúc tiến đầu tư vào thành phố. Ngược lại, thành phố ngày càng phải chủ động nhiều hơn nữa trong công tác quản bá hình ảnh của mình trên mọi phương tiện có thể và dưới nhiều hình thức (như đã trình bày ở phần giải pháp). Ngoài ra, chú trọng nâng cấp cơ sở hạ tầng là điều cần quan tâm và phải được hoàn thiện càng nhanh chóng càng tốt. - Cần quan tâm đầu tư vào nhiều ngành, đặc biệt là những ngành mà thành phố còn yếu để vừa đảm bảo được chuyển dịch cơ cấu đúng theo mục tiêu đề ra và vẫn tận dụng, khai thác tốt nhất tiềm năng phong phú của thành phố, từ đó thu hút ngày càng nhiều các dự án đầu tư cũng như tăng lượng vốn đầu tư vào thành phố. - Khuyến khích các dự án có tiềm năng, đầu tư công nghệ mới và “thân thiện” với môi trường để đảm bảo cho sự phát triển bền vững của thành phố trong tương lai. www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 101 Kết luận chung Ngày nay, việc thu hút đầu tư và phát triển các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đang là xu hướng chung của mọi quốc gia, vùng, lãnh thổ và của cả thế giới, nó không chỉ đem lại sự ổn định và tăng trưởng về mặt kinh tế, hơn nữa, nó còn giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập và ổn định đời sống cho người dân và nó còn là phương tiện không thể thiếu để làm nguồn phát triển KT - XH của một quốc gia. Đà Nẵng, với vị thế là cửa ngõ quốc tế, là trung tâm KT - XH của miền Trung, là đầu tàu phát triển cho cả khu vực miền Trung - Tây Nguyên, bên cạnh đó lại được ưu đãi với nhiều tiềm năng phong phú và một vị trí địa lý thuận lợi để phát triển. Nhận thức được những tiềm năng mình đang nắm giữ cũng như vai trò mà Đà Nẵng đảm nhận, Đảng bộ và chính quyền thành phố luôn hướng mục tiêu tạo những điều kiện thuận lợi nhất để thu hút thêm nhiều nguồn vốn đầu tư, phát triển kinh tế thành phố ngày càng năng động và tăng trưởng cao, trong đó có cả loại hình doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Tuy nhiên để hiện thực hóa mục tiêu cần phải chú trọng đến công tác QLNN đối với việc thu hút đầu tư trực tiếp và quản lý hoạt động của các doanh nghiệp FDI bởi vì hiệu quả của công tác QLNN sẽ đóng góp phần lớn thành công cho tiến trình CNH - HĐH của thành phố nói riêng và của cả nước nói chung, và phù hợp với tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của nước ta hiện nay. Với mong muốn đóng góp một phần ý tưởng nhỏ của mình cho công tác phát triển thu hút đầu tư và tăng cường hiệu quả QLNN đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tại thành phố Đà Nẵng, sau khi tìm hiểu và phân tích cơ sở lý luận cũng như thực trạng công tác QLNN đối với các vấn đề trên, luận văn đã đưa ra một số giải pháp nhằm khắc phục những hạn chế, yếu kém còn tồn tại trong công tác QLNN đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Luận văn hy vọng đã gợi mở thêm một số nội dung thiết thực cho việc phát triển các doanh nghiệp www.HanhChinhVN.com Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Huy Hoàng SVTT: Nguyễn Thị Thanh Hải Trang 102 có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài và công tác thu hút đầu tư của thành phố Đà Nẵng và những tỉnh, thành khác trong cả nước.