Báo cáo Than hoạt tính & bột trợ lọc

TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC BAÙCH KHOA TPHCM NGAØNH COÂNG NGHEÄ THÖÏC PHAÅM BAÙO CAÙO THAN HOAÏT TÍNH & BOÄT TRÔÏ LOÏC Giaûng vieân : Toân Nöõ Minh Nguyeät Sinh vieân : Leâ Tieát Ngoïc (60401674) Ñoaøn Minh Phong (60401852) 11-2005 MUÏC LUÏC I. THAN HOAÏT TÍNH 1. GIÔÙI THIEÄU 2. NGUYEÂN TAÉC 3. SÖÛ DUÏNG TRONG LÒCH SÖÛ 4. VAÁN ÑEÀ TRONG SÖÛ DUÏNG 5. NGUYEÂN LIEÄU VAØ SAÛN XUAÁT 6. MOÄT SOÁ COÂNG NGHEÄ SAÛN XUAÁT & ÖÙNG DUÏNG ÑAËC BIEÄT 7. AÛNH HÖÔÛNG CUÛA THAN HOÏAT TÍNH ÑEÁN SÖÙC KHOÛE CON NGÖÔØI 8. KEÁT LUAÄN II.BOÄT TRÔÏ LOÏC A. DIATOMITE 1. GIÔÙI THIEÄU 2. NGUOÀN GOÁC 3. PHAÂN LOÏAI 4. THAØNH PHAÀN 5. TÍNH CHAÁT 6. CAÙCH SAÛN XUAÁT 7. ÖÙNG DUÏNG B. BENTONITE 1. GIÔÙI THIEÄU 2. NGUOÀN GOÁC 3. THAØNH PHAÀN 4. TÍNH CHAÁT 5. CAÙCH SAÛN XUAÁT 6. ÖÙNG DUÏNG Taøi lieäu tham khaûo I. THAN HOAÏT TÍNH 1. GIÔÙI THIEÄU Than hoaït tính laø chaát hoã trôï kó thuaät raát hoaøn thieän nhaèm khöû muøi vaø vò cuûa nöôùc baèng caùch huùt caùc hôïp chaát gaây baån nöôùc. Coù nhieàu daïng than söû duïng roäng raõi trong ngaønh coâng nghieäp .Nguoàn nguyeân lieäu phoå bieán nhaát cho than hoaït tính : goã,than,than non vaø döøa. Than hoaït tính laø chaát raén, xoáp, khoâng vò. Than hoaït tính ñöôïc hình thaønh töø nguyeân toá cacbon qua vieäc loaïi boû cacbon taïp chaát vaø söï oâxi hoùa beà maët cacbon Than hoaït tính coù theå ñöôïc ñieàu cheá töø raát nhieàu nguoàn baèng nhieàu phöông phaùp khaùc nhau. Coù theå chia ra laøm boán loaïi cô baûn:  Than ñoäng vaät coù theå thu ñöôïc töø söï hoùa than cuûa xöông , maùu ,thòt . . .  Boà hoùng , muoäi loø ñöôïc thu töø söï chaùy khoâng hoaøn toaøn cuûa khí thieân nhieân.  Muoäi ñeøn thu ñöôïc töø söï saáy noùng daàu môõ, nhöïa  Than hoaït tính ñöôïc ñieàu cheá töø goã vaø hoa quaû 2. NGUYEÂN TAÉC Than hoaït tính coù taùc duïng huùt baùm . Huùt baùm laø moät hieän töôïng beà maët do vaäy coù lieân quan vôùi vuøng beà maët moâi tröôøng. Söï huùt thay theá söùc huùt noäi phaân töû giöõa beà maët cacbon vaø chaát bò huùt. Löïc huùt coù theå bieán ñoåi baèng caùch taêng maät ñoä than hay giaûm khoaûng caùch giöõa beà maët than vaø chaát bò haáp thuï. Ví duï: chaát loûng (thöôøng laø nöôùc ) chaûy qua suoát beà maët than, khi ñoù nhöõng hôïp chaát coù aùi löïc maõnh lieät vôùi than seõ ñöôïc haáp thuï treân beà maët.Caùc hôïp chaát coù aùi löïc cao nhaát , tieâu bieåu laø :caùc hôïp chaát höõu cô coù caáu taïo muøi vò , hình daïng ; caùc hôïp chaát deã bay hôi, hôïp chaát voøng (triholometan) vaø caùc chaát thaûi khaùc. Toaøn boä than ñöôïc söû duïng trong vieäc huùt coù theå taùi sinh trong moät soá daïng khaùc nhau. Phoå bieán nhaát laø cho vaøo loø nung hoaït tính laïi , ñoøi hoûi phaûi ñoát noùng than leân, khöû caùc chaát höõu cô bò haáp thuï. Taùc duïng: Haàu heát caùc taùc nhaân than hoaït tính xöû lyù thöùc aên ñaëc tröng bôûi söï haáp thuï xaûy ra khi caùc hôïp phaàn cuûa chaát loûng noái lieàn vôùi chaát raén trong töï nhieân. Khaû naêng haáp thuï phuï thuoäc vaøo  Ñaëc tröng vaät lyù vaø hoùa hoïc cuûa chaát bò haáp thuï  Ñaëc tröng vaät lyù vaø hoùa hoïc cuûa chaát haáp thuï  Noàng ñoä cuûa chaát bò haáp thuï trong dung dòch  Ñaëc tröng cuûa pha loûng  Thôøi gian cuûa chaát bò haáp thuï tieáp xuùc vôùi chaát haáp thuï Than laø moät chaát trao ñoåi ion töï nhieân. Söï trao ñoåi ion coù theå taêng leân bôûi hoaït tính hoùa hoïc.Tuøy thuoäc vaøo caùch xöû lyù, beà maët than coù caû söùc huùt aâm vaø döông ñeå huùt ion töï do trong dung dòch, huyeàn phuø. 3. SÖÛ DUÏNG TRONG LÒCH SÖÛ  Than baét ñaàu ñöôïc söû duïng khi tìm ra löûa. Ngöôøi Ai Caäp söû duïng than nhö thuoác giaûi ñoäc ñôn thuaàn, ngöôøi Hindu loïc nöôùc vôùi than  Naêm 1773, Scheele phaùt hieän ra than coù khaû naêng huùt baùm.  Naêm 1785,than söû duïng ñeå khöû maøu acid cao raêng.  Naêm 1794, than öùng duïng laàn ñaàu tieân cho tinh luyeän ñöôøng.  Ñeán naêm 1901, caùc nhaø khoa hoïc phaùt trieån caùch toång hôïp than hoaït tính töø than ñaù coù söï huùt baùm maõnh lieät.  Naêm 1920,than hoaït tính ñöôïc söû duïng ñeå tinh luyeän döôïc phaåm  Naêm 1929, phöông thöùc naøy ñöôïc söû duïng ñeå khöû muøi, vò cuûa nöôùc cung caáp cho caùc thaønh phoá ôû Hoa Kyø. 4. CAÙC VAÁN ÑEÀ TRONG SÖÛ DUÏNG 1) Tieàm naêng cho vieäc ngaên caûn phaûn öùng vôùi nhöõng vaät lieäu khaùc söû duïng trong heä thoáng noâng nghieäp: Haàu heát duøng than hoaït tính ñeå huùt , trung hoøa caùc nguyeân lieäu khaùc trong heä thoáng noâng nghieäp . Thöôøng laø taäp trung xöû lyù phaân suùc vaät. 2)Ñoä ñoäc vaø phöông phaùp taùc ñoäng cuûa than hoïat tính vaøo chaát gaây oâ nhieãm: Than hoaït tính laø moät chaát xöû lyù ñoäc toá hieäu quaû, nhöng nhieàu chaát ñoäc bò huùt vaøo , daãn ñeán vieäc taäp trung ñoäc toá cuûa caùc chaát maø noù giöõ laïi , vì theá noù trôû neân ñoäc haïi 3)Xaùc suaát oâ nhieãm moâi tröôøng trong quaù trình saûn xuaát,söû duïng vaø thaûi boû OÂ nhieãm moâi tröôøng phuï thuoäc nguoàn nguyeân lieäu. Haàu heát ñeàu töø nguoàn goác thöïc vaät.Than hoaït tính söû duïng töø nguoàn nguyeân lieäu :than, nhieân lieäu, nguoàn nguyeân lieäu cao phaân töûù coù khaû naêng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng. Toång quaùt, than ñöôïc suùc vaät aên vaøo ngaãu nhieân vaø thaûi ra trong phaân. Khi ñoäc toá taäp trung trong phaân, phaân neáu söû duïng ñuùng ñaén seõ khoâng taïo neân moät söï oâ nhieãm nguy hieåm naøo so vôùi phaân thoâng thöôøng. 4)Aûnh höôûng höôûng tôùi söùc khoûe con ngöôøi Coù theå gaây beänh hoâ haáp cho nhöõng ai söû duïng nhaát laø khi kích thöôùc haït than nhoû. Söï hít vaøo gaây ra ho, khoù thôû, ñôøm ñen vaø chöùng xô hoùa. 5) Aûnh höôûng cuûa chaát trong sinh hoaït vaø töông taùc hoùa hoïc trong heä thoáng sinh thaùi hoïc noâng nghieäp:  Coù theå söû duïng nhö moät chaát phuï gia thöïc phaåm ñeå kích thích thöùc aên keùm haáp daãn.  Caàn thieát cho nhu caàu ñaát.  Giaûm ñau, cöùu soáng nhieàu söï soáng sinh vaät. Coù vaøi söï choáng chæ ñònh, khi söû duïng seõ ñe doïa maïng soáng.  Hieäu quaû trong söï dehydro hoùa. 6)Söï löïa choïn ñeå söû duïng chaát trong thöïc tieãn, hay caùc vaät lieäu khaùc. Haàu heát noâng daân luoân traùnh söû duïng hoùa chaát hay chaát ñoäc höõu cô, do ñoù than hoaït tính ñeàu bò caám. 7)Tính töông thích vôùi caùc tieâu chuaån noâng nghieäp Khoâng neân söû duïng hoùa chaát tröïc tieáp vaøo thuoác thuù y (bao goàm thuoác khaùng sinh). Than hoaït tính ñöôïc duøng nhö moät chaát hoã trôï cheá bieán nhöng caàn phaûi taùch ra khoûi saûn phaåm, thöïc phaåm. 5. NGUYEÂN LIEÄU VAØ SAÛN XUAÁT Than hoaït tính laø moät loaïi than coù caáu truùc toå ong, xoáp. Caáu truùc cuûa than hoaït tính laø söï saép xeáp voâ traät töï 3 chieàu cuûa chaát thôm vaø maûnh tinh theå 6 caïnh. Caáu truùc naøy taïo ra caùc loã giöõa caùc lôùp kích thöôùc phaân töû ñeå taêng tính huùt coù lôïi cuûa than hoaït tính(kích thöôùc loã 1nm – 1000nm). Caùc loã coù dieän tích roäng chòu traùch nhieäm cho vieäc huùt baùm ôû beà ngoaøi vaät lieäu (500 – 1500m2 /gm) Haàu heát nguyeân lieäu than ñeàu coù theå duøng taïo than hoaït tính.Tuy vaäy than hoaït tính thöông maïi chæ saûn xuaát töø than, goã, muøn cöa, than buøn, than cuûi, daàu vaø voû quaû haïch. Goã vaø than quaû haïch coù 1 soá loã hoång ñoäc ñaùo vaø deã hoaït hoùa hôn vaät lieäu ñaët nhö antraxit. Tuy nhieân moïi vaät lieäu cacbon coù theå ñöôïc hoaït tính, vaø thöôøng khoâng theå phaân bieät than hoaït tính ñöôïc cheá taïo töø nguyeân lieäu ban ñaàu naøo. Saûn xuaát than hoaït tính goàm 1 böôùc hoùa than hay söï cacbon hoùa, haàu heát vaät lieäu phi cacbon , chöùa cacbon ít, bò bay hôi bôûi nhieät phaân (500 – 750 oC). troïng löôïng hao huït tôùi 60 – 70% vaø nhieàu CO2 bay hôi. Than thöôøng ñöôïc oâxi hoùa laàn ñaàu ôû 150 – 250 oC ñeå ngaên chaën than bò noùng deûo trong suoát quaù trình hoùa than vaø bò suïp ñoå caáu truùc loã. ÔÛ söï hoaït hoùa khí, 1 khí oâxi hoùa nhö CO2 ñöôïc söû duïng ôû nhieät ñoä cao ñeå aên moøn loã trong quaù trình hoùa than. Than hoùa hôïp vôùi 1 chaát hoùa khaùc vaø chaùy ôû nhieät ñoä cao (800 o C hay 1000 o C). Chaát hoùa hoïc coù hoaït tính seõ aên moøn than ñeå ñònh hình caáu truùc loã, thay ñoåi beà maët than. Caùc hoùa chaát ñoù thöôøng laø acid,base maïnh hay caùc chaát aên moøn (H3PO4 , H2SO4 , KOH, ZnCl2 , K2S, KCN). Sau khi hoaït hoùa, ñöôïc röûa saïch vaø söû duïng laïi. Caáu truùc loã cuoái cuøng phuï thuoäc vaøo tính töï nhieân cuûa vaät lieäu ban ñaàu vaø quaù trình hoaït hoùa. Vaät lieäu vôùi caáu truùc loã ñoäc ñaùo nhö goã maát ít coâng ñoaïn hôn laø vaät lieäu daøy ñaëc nhö nhöïa ñöôøng. Löôïng taïp chaát thöôøng cao hôn ñoái vôùi vaät lieäu ít daøy ñaëc hôn. Than hoaït tính khoâng ñöôïc tìm thaáy moät caùch töï nhieân maø töø moät qui trình kieåm soaùt chaët cheõ töø 2 hay 3 giai ñoaïn caàn thieát ñeå ñònh daïng caùc loã than. Quaù trình hoaït hoùa yeâu caàu söï theâm vaøo 1 chaát hoùa hoïc toång hôïp hay bôm tröïc tieáp CO2 hoaëc oâxi trong suoát quaù trình nung hoaït hoùa. ÔÛ saûn phaåm nung phaân raõ xöông khoâng caàn böôùc hoaït hoùa naøy . 6. MOÄT SOÁ COÂNG NGHEÄ SAÛN XUAÁT MÔÙI VAØ ÑAËC BIEÄT ÖÙNG DUÏNG 1) Söû duïng voû döøa:  Voû döøa laø nguyeân lieäu thoâ . saûn phaåm coù beà maët lôùn hôn, cöôøng ñoä maïnh hôn bình thöôøng. Ñaùp öùng tieâu chuaån haït , vi haït , boät than.  Hieän taïi, than hoaït tính laøm töø voû döøa coù hieäu quaû khöû nöôùc toát, khöû Cl, Oxi. Söû duïng cho thieát bò loïc nöôùc. . .  Thu nhaët vaøng vaø caùc kim loaïi quí 2) Goã  Töø boät goã cao caáp ZnCl2 vaø xuùc taùc. Ñöôïc tinh cheá bôûi nhieàu coâng ñoaïn.Duøng ñeå khöû maøu döôïc phaåm, chöõa trò giaûm soát, khöû maøu vitamin C, axit nucleic, theå aên khuaån , hoormon.  Ñöôïc söû duïng ñeå taïo than döôïc phaåm( thöùc aên, thuoác vaø nguyeân lieäu döôïc).  Khöû maøu, muøi, vò  Söû duïng cheá bieán ñöôøng trong coâng nghieäp.  ÖÙng duïng loïc, chöng caát nöôùc vì goã laø nguyeân lieäu thoâ toát,coù ñaäc ñieåm huùt thaám roäng  Khöû muøi  Tinh saïch khí hoùa hoïc  Tinh saïch nöôùc uoáng  Khöû muøi tuû laïnh  Söû duïng cho daàu aên  Söû duïng trong coâng nghieäp  Söû duïng khöû sunfua  Söû duïng cho hoài phuïc dung moâi  Trong sinh hoïc coøn coù öùng duïng cuûa than hoaït tính laø giaûi ñoäc cho vaät nuoâi khi aên phaûi caùc thöïc vaät coù ñoäc hay saûn phaåm hö hoûng 7. AÛNH HÖÔÛNG CUÛA THAN HOAÏT TÍNH ÑEÁN SÖÙC KHOÛE CON NGÖÔØI 1) Ñoäc toá Lieàu löôïng lôùn than hoaït tính thöôøng gaây ra söï nhieãm ñoäc cho con ngöôøi (1mg than hoaït tính/kg troïng löôïng) . Sorbitol hay Magie citrate gaây ra moät soá aûnh höôûng coù haïi , ít khi ñöôïc söû duïng. Nhöõng nghieân cöùu baùo caùo cho thaáy veà moät ruûi ro nhoû khi hít vaøo (gaây vieâm phoåi). 2) Saûn xuaát ,söû duïng vaø thaûi boû Than hoaït tính taïo ra moät soá nguy hieåm nhoû veà aûnh höôûng moâi tröôøng. Nhieàu hoaït chaát ñöôïc söû duïng ñeå ñònh hình loã cuûa than hoaït tính ñeàu coù ñoäc, ZnCl2 ôû dung dòch hay khí coù theå gaây loeùt vaø deã chaùy . Nhöõng hoùa chaát naøy ñöôïc boá trí an toaøn ôû caùc xí nghieäp lôùn. Böôùc hoùa than hao huït gaàn 70% vaät lieäu cacbon cô baûn do hoùa hôi. Vaøo cuoái nhöõng naêm 90, 700.000 taán than hoaït tính/naêm ñöôïc saûn xuaát , giaûi phoùng 500.000 taán khí hoùa hôi vaøo khoâng khí moãi naêm. Söï ñoát than vaø qui trình hoaït hoùa cuõng tieâu thuï naêng löôïng lôùn. 3) Söùc khoûe con ngöôøi  Nguy hieåm khi aên phaûi than hoaït tính  Buïi cuûa khu vöïc saûn xuaát phaûi ñöôïc quaûn , lyù, cuõng nhö caùc vaät lieäu coù kích thöôùc nhoû khaùc. 8. KEÁT LUAÄN  Than hoaït tính vôùi caùc loã vaø vuøng beà maët laø 1 vaät lieäu toång hôïp. Noù ñöôïc saûn xuaát bôûi 1 qui trình ña coâng ñoaïn vaø khoâng coù vaät lieäu töï nhieân töông töï.  Than hoaït tính cuõng ñöôïc xem nhö thuoác khöû ñoäc an toaøn vaø höõu ích nhaát cho söï nhieãm ñoäc ngaãu nhieân. Noâng daân coù theå nhanh choùng xöû lyù sau khi coù 1 suùc vaät bò nhieãm ñoäc khi khoâng coù baùc só thuù y luùc ñoù. Than y döôïc coù xaùc suaát oâ nhieãm thaáp II.BOÄT TRÔÏ LOÏC A.DIATOMITE 1. GIÔÙI THIEÄU Diatomite laø saûn phaåm taïo ra töø traàm tích cuûa taûo ñôn baøo. Vôùi tính chaát roãng vaø xoáp noù ñöôïc söû duïng duøng laøm chaát trôï loïc vaø chaát ñoän trong coâng nghieäp sôn vaø chaát deûo Diatomite ñöôïc söû duïng trong nhieàu öùng duïng khaùc nhau , phaàn lôùn ñöôïc duøng nhö chaát trôï loïc chaát löôïng cao vaø chaát ñoän höõu duïng cho caùc loaïi sôn vaø chaát deûo. Tính chaát ñaëc tröng veà ñaëc ñieãm kyõ thuaät cuûa diatomite laø raát dính vaø baùm chaët baûo ñaûm cho söï töông thích . Taát caû caùc daïng saûn phaåm cuaû diatomite ñeàu coù tính öùng duïng cao vaø höõu ích. Tuøy vaøo caùc nguyeân lieäu thoâ khaùc chuùng ta seõ coù nhöõng kyõ thuaät tinh cheá diatomite khaùc. 2. NGUOÀN GOÁC Ñöôïc tinh cheá töø traàm tích cuûa taûo ñôn baøo Caùc doøng saûn phaåm diatomite ñöôïc cheá bieán caån thaän töø traàm tích cuûa taûo ñôn baøo (thöïc vaät thuûy sinh) . Bôûi vì caùc loaøi cuûa taûo diatomite laø phöùc chaát vaø xoáp , roãng neân caùc saûn phaåm diatomite coù khaû naêng loïc maïnh vaø coù khaû naêng thaåm thaáu hôn caùc phöông tieän loïc khaùc, hieän taïi noù ñöôïc söû duïng roãng raõi ñeå hoã trôï lieàu löôïng loïc , laøm vaät lieäu nhoài, laøm khung. 3. PHAÂN LOAÏI Nhöõng saûn phaåm cuûa diatomite ñöôïc phaân thaønh 3 loaïi phuï thuoäc vaøo quaù trình saûn xuaát a) Saûn phaåm saáy khoâ: Taûo thoâ ñöôïc saáy ôû nhieät ñoä töø 100 – 300 oC ,sau ñoù ñöôïc laøm saïch döôùi aùp suaát cao trôû thaønh boät. Noù coù maøu traéng xaùm hoaëc vaøng nhaït. b) Saûn phaåm nung Saûn phaåm naøy ñöôïc taïo ra trong suoát quaù trình nung diatomite saïch döôùi nhieät ñoä 700 – 900 oC, aùp suaát cao taïo thaønh boät . Noù coù maøu cam vaø naâu. c) Saûn phaåm noùng chaûy Diatomite saïch ñöôïc troän vôùi moät löôïng vöøa ñuû chaát phuï gia noùng chaûy vaø ñöôïc nung döôùi nhieät ñoä 900 – 1200 oC ,noù bieán thaønh boät, coù maøu traéng. 4. THAØNH PHAÀN Thaønh phaàn caáu taïo hoùa hoïc cuûa diatomite töï nhieân ôû nhöõng vuøng khaùc . Thaønh phaàn % Lompoc california Marylandcalvert Formation Idaho Russia Kamyshlo Urals Speen Albacete Algerice SiO2 89,70 79,55 89,82 79,82 88,60 58,40 Fe2O3 1,09 2,62 0,44 3,56 0,20 1,55 Thaønh phaàn caáu taïo hoùa hoïc cuûa caùc loaïi diatomite Caùc thuoäc tính vaø thaønh phaàn % Töï nhieân Bò nung Nung vôùi chaát trôï dung Maøu PH SiO2 Al2O3 Fe2O3 Cao Mgo Na2O Traéng ngaø 8 89,2 4 1,5 0,5 0,3 - Hoàng 8 92,8 4,2 1,6 0,6 0,3 - Traéng 10 89,5 4,1 1,5 0,6 0,3 3,5 V. TÍNH CHAÁT  Coù ñoä saùng  Laø chaát tan vaø coù ñoä PH  Phaân boá haït theo kích thöôùc bôûi söï nhieãu saï laser  Coù ñoä thaám 6. CAÙCH SAÛN XUAÁT Phaûi söû duïng nhöõng trang thieát bò chuyeân duøng cho vieäc tinh cheá caùc daïng diatomite, phaïm vi bao goàm caùc söï loïc, phaân loaïi, thieát bò nghieàn vaø loø nung ñöôïc duøng trong vieäc tinh cheá. Coâng ngheä kyõ thuaät tinh cheá diatomite bao goàm laøm khoâ,loaïi saïn vaø phaân loaïi ñeå taïo neân caùc loaïi saûn phaåm khaùc. Giaù trò cuûa saûn phaåm thuoäc vaøo chaát löôïng cuûa nguyeân lieäu thoâ vaø kó thuaät tinh cheá Caùc doøng saûn phaåm diatomite coù chaát löôïng toát chöùa ñeán 87% SiO2 nhö trong vaät lieäu thoâ duøng ñeå laøm saïch khí than ñaù , noù ñöôïc hình thaønh sau khi ñoát chaùy than ñaù hay trong söï quay cuûa loø saáy taùch khí gas. 7. ÖÙNG DUÏNG  Saûn phaåm cuûa diatomite ñöôïc duøng roäng raõi nhö coâng nghieäp trôï loïc trong coâng nghieäp thöïc phaåm vaø nöôùc uoáng . Hôn nöõa noù coøn ñöôïc duøng trong ngaønh sôn vaø myõ phaåm.  Duøng ñeå loïc bia, röôïu  Trong ngaønh sôn, myõ phaåm thì duøng nhö chaát ñoän ñeå laøm lieàn beà maët sôn (treùt kín caùc loã treân töôøng) B. BENTONITE 1.GIÔÙI THIEÄU Bentonite coøn ñöôïc coi laø Montomorillonites, laø moät trong nhöõng loaïi ñaát seùt höõu hieäu ñöôïc duøng nhö chaát trôï loïc chaát löôïng cao.Bentonite coù maøu xaùm - kem,mòn, meàm maïi, khoâng muøi vaø khoâng boâi baån. Töø bentonite laàn ñaàu ñöôïc söû duïng cho ñaát seùt khi ñöôïc tìm thaáy vaøo khoaûng naêm 1890 treân neàn ñaù phaán traéng gaàn Fort Benton, Wyoming, thaønh phaàn chính cuûa noù laø khoaùng chaát montmorillonite (yeáu toá quyeát ñònh ñaëc tính). Do ñoù noù coù caùi teân töø traàm tích (khoaùng chaát) cuûa vuøng Montmorillon, ôû mieàn nam nöôùc Phaùp. 2.NGUOÀN GOÁC Ñaát seùt Bentonite laø lôùp ñaát seùt keát tuûa ñöôïc taïo ra do tro taøn cuûa nuùi löûa, goàm phaàn lôùn laø khoaùng chaát seùt taåy baån, thöôøng laø montmollonite .Nhöõng loaïi khoaùng chaát goàm: hectorite, saponite. . . . 3. THAØNH PHAÀN Seùt taåy baån laø ñaát seùt khoaùng coù nghóa laø noù chöùa nhöõng tinh theå rieâng bieät maø kích thöôùc <2 mm. nhöõng tinh theå ñoù coù 3 lôùp ñaát seùt khoaùng. Noù coù 2 lôùp töù dieän vaø moät lôùp baùt dieän lôùp töù dieän chöùa SiO2 . Lôùp silicat mang ñieän tích aâm ít vaø seõ ñöôïc caân baèng bôûi caùc ion trao ñoåi xaûy ra giöõa khu vöïc tinh theå. Ñieän tích yeáu neân caùc cation (Ca 2+ , Mg 2+ , Na 2+ ) coù theå bò huùt bôûi caùc voû ñieän tích . Quy moâ cuûa söï hydrat hoùa taïo neân söï caêng giöõa caùc tinh theå. Döïa vaøo nguoàn goác töï nhieân, Bentonite chöùa caùc loaïi khoaùng chaát khaùc theâm vaøo montmollonite nhö thaïch anh, Fenspat, thaïch cao . . . 4. TÍNH CHAÁT Do söï hieän dieän cuûa caùc khoaùng chaát treân taùc ñoäng ñeán giaù trò coâng nghieäp cuûa noù, coù theå taêng hoaëc giaûm söï keát dính vaø theå tích cuûa noù cuõng taêng leân nhieàu laàn khi cho vaøo nöôùc seõ taïo thaønh chaát lieäu seàn seät vaø dính. Ñaëc tính ñaëc bieät cuûa Bentonite (Hydrat hoùa, caêng huùt nöôùc, deûo dính, thixotrophy) laøm cho noù höõu duïng trong nhieàu lónh vöïc. 5. CAÙCH SAÛN XUAÁT Bentonite ñöôïc khai thaùc töø caùc quaëng , moû, döôùi saâu haøng ngaøn feet. Noù tuøy thuoäc vaøo söï maøu môõ vaø söï soáng cuûa ñaát vaø ñoä saâu maø ngöôøi ta khoan xuoáng ñöôïc. Sau khi laáy ñöôïc nguyeân lieäu, laøm khoâ, roài ñöôïc xöû lyù vaø vôùi söï trôï giuùp cuûa vieäc pha loaõng roài taïo thaønh haït. 6. ÖÙNG DUÏNG  Trong loø ñuùc laøm chaát keát dính ñeå ñieàu cheá saét theùp  Laø chaát keát dính trong xaây döïng  Söû duïng trong moâi tröôøng  Trong thöïc phaåm thì duøng ñeå loaïi boû taïp chaát . Ñoái vôùi thöùc uoáng nhö bia , röôïu  Noâng nghieäp: thöùc aên phuï cho suùc vaät hoaëc trao ñoåi ion cho ñaát  Y khoa : chaát ñoän  Sôn daàu: laø chaát nhuoäm do tính chaát thixotropic  Giaáy :laø nguyeân lieäu chuû yeáu ñeå laøm giaáy. Taøi leäu tham khaûo : 1) www.ams.usdce.Gov/nop/Nationallist/TAPReviews/ActivoctdeCarbon.Pdf 2) www.Mebao carbon – environment. Com/ejszb 3) www.anzaplan.com/index 4) www.ima-na.org/about_industrial_minerals/bentonite.asp 5) www.botanical.com/products/learn/bentonite.html