Báo cáo Thực tập tại Công ty tinh dầu và các sản phẩm tự nhiên

I. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty tinh dÇu vµ c¸c s¶n phÈm tù nhiªn 1.S­ h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty Nh»m môc ®Ých ®Èy m¹nh h¬n n÷a kh¶ n¨ng øng dông khoa hoc kÜ thuËt vµ th­c hiÖn ph¸t triÓn s¶n xuÊt, 28/11/1988 ViÖn khoa häc ViÖt Nam (nay lµ Trung t©m khoa hoc vµ c«ng nghÖ qu«c gia ) quyÕt ®Þnh chuyÓn Trung t©m liªn kÕt khoa häc s¶n xuÊt tinh d©u vµ h­¬ng liÖu thµnh xÝ nghiÖp tinh dÇu ®Ó më réng ph¹m vi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh xu©t nh©p khÈu Tõ ngµy thµnh lËp ®Õn nay xÝ nghiªp ®· kh«ng ngõng ph¸t triÓn vÒ c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt vµ ngµy cµng më réng thi tr­¬ng xuÊt khÈu ,m« réng mÆt hµng s¶n xuÊt kinh doanh .Tõ nguån vèn ban ®Çu rÊt khiªm tèn (vèn ng©n s¸ch cÊp 606.038.542 ®ång ) xÝ nghiÖp ®· tù kh¼ng ®Þnh ®­îc m×nh vµ ph¸t huy hiªu¶ nguån vèn .§Õn cuèi n¨m 1998 nguån vèn tù bæ sung lµ 3.560.000.000 ®ång ,cuèi n¨m 1997 nguån vèn ®· t¨ng lªn thµnh 3590.000.000 ®ång §Ó ®¸p øng ®­îc sù ph¸t triÓn cña xÝ nghiÖp tinh dÇu , ngµy 28/11/1998 C«ng ty tinh dÇu vµ c¸c s¶n phÈm tù nhiªn ®­îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 802/VKHI-Q§ trªn c¬ së Trung t©m liªn kÕt khoa hoc s¶n xuÊt tinh d©u - h­¬ng liªu - ViÖn Khoa hoc Viªt Nam. Tªn quèc tÕ cña c«ng ty lµ Essential Oil Enterprise ( ENTEROIL ). §Þa chØ cña c«ng ty : Trung t©m khoa häc tù nhiªn vµ c«ng nghÖ quèc gia - ®­êng Hoµng Quèc ViÖt, quËn CÇu GiÊy,Hµ Néi 2.Chøc n¨ng nhiÖm vô cña c«ng ty. C«ng ty tinh dÇu vµ c¸c s¶n phÈm tù nhiªn cã chøc n¨ng nhiÖm vô liªn kÕt c¸c ®¬n vÞ nghiªn cøu, thùc nghiÖm, s¶n xuÊt kinh doanh nh»m khÐp kÝn qu¸ tr×nh nghiªn cøu khoa häc vµ c«ng nghÖ ®­a c¸c tiÕn bé khoa häc, c«ng nghÖ vÒ sinh häc, ho¸ häc c¸c lo¹i c©y tinh dÇu ®¹t ®­îc trong n­íc vµ trªn thÕ giíi vµo s¶n xuÊt chÕ biÕn c¸c mÆt hµng tinh dÇu, h­¬ng liÖu, d­îc liÖu cã gi¸ trÞ cao nh»m phôc vô nhu cÇu trong n­íc vµ xuÊt khÈu, t¹o nguån thu ngo¹i tÖ ®Ó ph¸t triÓn nghiªn cøu , ®æi míi thiÕt bÞ m¸y mãc, c«ng nghÖ s¶n xuÊt, kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng lùc toµn diÖn cña c«ng ty, tù c©n ®èi, tù trang tr¶i vÒ tµi chÝnh, t¨ng c­êng tÝch luü më réng qui m« s¶n xuÊt vµ kinh doanh. Bªn c¹nh ®ã, lµ mét ®¬n vÞ thuéc viÖn khoa häc ViÖt Nam, nay lµ trung t©m khoa häc tù nhiªn vµ C«ng nghÖ quèc gia nh»m môc ®Ých ®Èy m¹nh h¬n n÷a kh¶ n¨ng ¸p dông tiÕn bé khoa häc kÜ thuËt c«ng nghÖ vµo ph¸t triÓn s¶n xuÊt.C«ng ty cã chøc n¨ng nghiªn cøu triÓn khai s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ lÊy kÕt qu¶ nghiªn cøu khoa häc,c«ng nghÖ n©ng cao n¨ng suÊt chÊt l­îng vµ h­íng vµo s¶n xuÊt kinh doanh. NhiÖm vô quan träng cña trung t©m ®ång thêi còng lµ môc ®Ých cña viÖn tr­ëng ViÖn khoa häc ViÖt Nam, lµ thµnh lËp m« h×nh khoa häc - s¶n xuÊt nh­ " Doanh nghiÖp - khoa häc - kinh tÕ " ®Ó s¶n xuÊt thö nghiÖm trùc tiÕp øng dông c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c ®¬n vÞ trong viÖn vµo s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æt hµng cho c¸c ®¬n vÞ nghiªn cøu t¹o s¶n phÈm míi n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm thuéc lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. C«ng ty tinh dÇu vµ c¸c s¶n phÈm tù nhiªn ®· liªn kÕt ®­îc víi ViÖn ho¸ häc , ViÖn sinh häc, ViÖn sinh th¸i tµi nguyªn t¹o, nh©n gièng c¸c c©y tinh dÇu cã hµm l­îng tinh dÇu cao nh­ s¶, h­¬ng nhu, b¹c hµ... cung cÊp gièng cho c¸c ®Þa ph­¬ng thuéc c¸c tØnh ®ång b»ng s«ng Hång, miÒn nói vµ T©y Nguyªn, n«ng tr­êng tæng ®éi thanh niªn xung phong... Trong nh÷ng n¨m s¾p tíi , c«ng ty tinh dÇu sÏ ®­îc x©y dùng vµ ph¸t triÓn thµnh trung t©m khoa häc c«ng nghÖ s¶n xuÊt kinh doanh lín cã truyÒn thèng vÒ tinh dÇu cña trung t©m khoa häc tù nhiªn vµ c«ng nghÖ quèc gia. II. c¬ cÊu tæ chøc vµ mét sè nh©n tè kinh tÕ kÜ thuËt cña c«ng ty c¬ cÊu tæ chøc vµ chøc n¨ng nhiÖm vô c¸c phßng ban XÝ nghiÖp cã c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc sau: Phßng nghiªn cøu khoa häc ph¸t triÓn tinh dÇu, h­¬ng liÖu ( goÞ t¾t lµ phßng nghiªn cøu ph¸t triÓn) Phßng kiÓm tra chÊt l­îng Phßng kinh doanh Phßng qu¶n lý tæng hîp X­ëng s¶n xuÊt chÕ biÕn tinh dÇu( x­ëng t¸i chÕ) C¬ cÊu tæ chøc cña bé m¸y qu¶n lý ®­¬c thÓ hiÖn b»ng s¬ ®å: Nh×n vµo s¬ ®å trªn ta c ã thÓ thÊy râ c¬ chÕ ho¹t ®éng cña c«ng ty bao gåm bé phËn trùc tuyÕn vµ bé phËn chøc n¨ng: Bé phËn trùc tuyÕn bao gåm: Gi¸m ®èc c«ng ty, phã gi¸m ®èc c«ng ty vµ c¸c tr­ëng phßng, x­ëng tr­ëng, bé phËn nµy cã vai trß trùc tiÕp chØ ®¹o, ®iÒu hµnh toµn bé c«ng ty Bé phËn chøc n¨ng bao gåm: C¸c tr­ëng phßng, x­ëng tr­ëng. Bé phËn nµy thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng qu¶n lý kh¸c nhau theo sù ph©n c«ng chuyªn m«n ho¸ kh¸c nhau. Gi¸m ®èc c«ng ty vÉn lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm toµn diÖn vÒ tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty, mèi liªn hÖ gi÷a c¸c thµnh viªn theo kªnh liªn hÖ ®­êng th¼ng nghÜa lµ chØ cã c¸c tr­ëng phßng, x­ëng tr­ëng míi cã quyÒn ra lÖnh cho nh©n viªn thõa hµnh trong ph¹m vi m×nh phô tr¸ch, cßn nh÷ng ng­êi kh¸c kh«ng cã quyÒn ra lÖnh cho nh©n viªn kh«ng thuéc quyÒn qu¶n lý cña m×nh( tuy nhiªn, ®iÒu nµy chØ mang tÝnh chÊt t­¬ng ®èi) Gi÷a c¸c bé phËn cã mèi quan hÖ ngang quyÒn kh«ng phô thuéc lÉn nhau nh­ng l¹i hç trî, hiÖp t¸c c«ng viÖc víi nhau lµm cho bé m¸y cña c«ng ty ho¹t ®éng mét c¸ch nhÞp nhµng cã hiÖu qu¶. Sau ®©y lµ chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cô thÓ cña c¸c bé phËn trong c«ng ty; 1)Gi¸m ®èc c«ng ty: Gi¸m ®èc c«ng ty do ViÖn tr­ëng viÖn khoa häc ViÖt nam nay lµ trung t©m khoa häc tù nhiªn vµ qu¶n lý c«ng nghÖ quèc gia võa ®¹i diÖn cho c«ng nh©n viªn chøc qu¶n lý c«ng ty theo chÕ ®é mét thñ tr­ëng cã quyÒn quyÕt ®Þnh c«ng ty ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña c«ng ty theo ®óng chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña nhµ n­íc sù chØ ®¹o cña tring t©m khoa häcph¸p luËt cña nhµ n­íc sù chØ ®¹o cña trung t©m khoa häc tù nhiªn vµ c«ng nghÖ quèc gia vµ nghÞ quyÕt cña ®¹i héi c«ng ty nh©n viªn chøc. ®ång thêi gi¸m ®ãc c«ng ty ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc nhµ n­íc, tr­íc Trung t©m khoa häc tù nhiªn vµ c«ng nghÖ quèc gia vµ tËp thÓ lao ®éng vÒ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña c«ng ty, thùc hiÖn, hoµn thµnh tèt nh÷ng môc tiªu ®Ò ra. §Ó thùc hiÖn chøc tr¸ch ®­îc giao, gi¸m ®èc c«ng ty cã nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n vÒ tæ chøc bé m¸y, tuyÓn chän lao ®éng, tr¶ l­¬ng theo hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt kinh doanh vµ theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt hiÖn hµnh. 2) Phã gi¸m ®èc vµ kÕ to¸n tr­ëng : cã nhiÖm vô gióp viÖc cho gi¸m ®èc do gi¸m ®èc ®Ò nghÞ vµ gi¸m ®èc trung t©m khoa häc tù nhiªn vµ c«ng ty«ng nghÖ quèc gia ra quyÕt ®Þnh bæ nhiÖm phã gi¸m ®èc ®iÒu hµnh c«ng viÖc chÞu sù ph©n c«ng cña Gi¸m ®èc theo tõng lÜnh vùc c«ng t¸c chÞu tr¸nh nhiÖm tr­íc Gi¸m ®èc vÒ lÜnh vùc ®­îc ph©n c«ng. 3) Phßng nghiªn cøu khoa häc ph¸t triÓn tinh dÇu h­¬ng liÖu - Nghiªn cøu øng dông vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc víi c¸c ®Ò tµi thuéc trung t©m qu¶n lý - Hîp t¸c víi c¸c ®¬n vÞ cã liªn quan trong trung t©m ®Ó nghiªn cøu vµ ®­a c¸c tiÕn bé khoa häc kÜ thuËt ®¹t ®­îc trong lÜnh vùc sinh häc , ho¸ häc, tinh dÇu , h­¬ng liÖu , t­ ®éng hãa v.v...v¸o ph¸t triÓn vµ më réng s¶n xuÇt kinh doanh cña C«ng ty . - Tham gia vµo c«ng t¸c ®µo t¹o (®µo t¹o t¹i chç, tham gia gi¶ng d¹y ë c¸c tr­êng ®¹i häc , h­íng dÉn nghiªn cøu sinh) 4)Phßng kiÓm tra chÊt l­îng -KiÓm tra vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c loµi tinh dÇu, h­¬ng liÖu, ho¸ chÊt nhËp vµo vµ xuÊt ra ë c«ng ty. -KiÓm tra vµ cÊp chøng chØ chÊt l­îng c¸c lo¹i tinh dÇu h­¬ng liÖu cho c¸c ®¬n vÞ kinh doanh kh¸c khi cã yªu cÇu . 5)Phßng kinh doanh Tr­íc n¨m 1999 c«ng ty chØ cã 1 phßng kinh doanh. Tõ n¨m 1999 , do cã nh÷ng thay ®æi lín tõ m«i tr­êng kinh doanh, ®Ó ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ngµy cµng lín cña c«ng viÖc phßng kinh doanh ®­îc t¸ch thµnh hai phßng: Phßng kinh doanh I vµ phßng kinh doanh II, trong ®ã nßng cèt lµ phßng kinh doanh I. *Phßng kinh doanh I T×m hiÓu thÞ tr­êng trong n­íc vµ ngoµi n­íc, t×m hiÓu nguÒn cung cÊp (mua vµo ) x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Thu thËp vµ xö lý th«ng tin kinh tÕ kÜ thuËt còng nh­ sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng nãi chung vµ c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nãi riªng. N¾m v÷ng chÕ ®é chÝnh s¸ch ®Ó thùc hiÖn s¶n xuÊt kinh doanh ®óng ph¸p luËt vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. X©y dùng c¸c hîp ®ång kinh tÕ , liªn doanh liªn kÕt dÞch vô lËp chøng tõ giao nhËn vµ thanh to¸n. Thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng qu¶ng c¸o, chµo hµng kÞp thêi. *Phßng kinh doanh II Khai th¸c thÞ tr­êng tiªu thô néi ®Þa vµ cè g¾ng më réng thÞ tr­êng t¹o ­u thÕ c¹nh tranh víi nh÷ng ®èi thñ kinh doanh cïng mÆt hµng trong giai ®o¹n míi. Tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh trong lÜnh vùc míi lµ lÜnh vùc nhËp khÈu (tõ n¨m 1999) Trong thêi gian tíi phßng kinh doanh I vµ phßng kinh doanh II cïng phèi hîp ho¹t ®éng ®Ó thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®a d¹ng ho¸ kinh doanh cña c«ng ty. 6) Phßng qu¶n lý tæng hîp: Phßng tæ chøc hµnh chÝnh Tæ chøc thùc hiÖn c¸c chØ ®¹o cña gi¸m ®èc vÒ qu¶n lý nh©n sù Tæ chøc theo dâi viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch cho c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc Gióp gi¸m ®èc kh©u tuyÓn dông , ®µo t¹o , s¾p xÕp , bè trÝ lao ®éng Gióp gi¸m ®èc vÒ c«ng t¸c x©y dùng c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt phôc vô, ®iÖn n­íc, vËn t¶i, ®êi sèng... b.Phßng kÕ to¸n -Thùc hiÖn c«ng t¸c thèng kª kÕ to¸n, gióp gi¸m ®èc vÒ c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh, h¹ch to¸n c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty -B¸o c¸o gÝam ®èc vÒ hiÖu qña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty §¶m b¶o cung cÊp sè liÖu nhanh chãng, chÝnh x¸c kÞp thêi khi cã yªu cÇu Tæ chøc tèt viÖc thùc hiÖn huy ®éng c¸c nguån vèn kinh doanh Thùc hiÖn ®óng mäi yªu cÇu cña Nhµ n­íc còng nh­ c¸c qui ®Þnh kh¸c vÒ h¹ch to¸n kinh doanh. 7) X­ëng s¶n xuÊt chÕ biÕn tinh dÇu: X­ëng cã hai bé phËn : Mét bé phËn chuyªn chÕ biÕn c¸c lo¹i tinh dÇu tù nhiªn phèi hîp víi c¸c bé phËn kh¸c trong c«ng ty. §©y lµ bé phËn quan träng nhÊt Mét bé phËn chuyªn chÕ biÕn, n©ng cÊp mét sè lo¹i tinh dÇu tù nhiªn thµnh tinh dÇu chÊt l­îng cao t¸ch ®¬n h­¬ng tõ tinh dÇu. Mét sè nh©n tè kinh tÕ kÜ thuËt VÒ c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt DiÖn tÝch nhµ x­ëng, kho 1345 m Trong ®ã cã 1265 m nhµ kiªn cè, 80 m nhµ cÊp1, 1400 m s©n b·i vµ c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc vµ c¸c tµi s¶n cã gÝa trÞ kh¸c. Thùc tr¹ng lao ®éng. PhÇn ®«ng c¸n bé c«ng nh©n viªn ph¶i kiªm nhiÖm nhiÒu viÖc thùc hiÖn nhiÒu chøc n¨ng. Mét sè c¸n bé khoa häc võa nghiªn cøu thiÕt kÕ chÕ t¹o võa lao ®éng s¶n xuÊt thùc hiÖn chøc n¨ng gi¶m bít sè l­îng c¸n bé trung cÊp, c«ng nh©n kÜ thuËt C«ng ty hiÖn nay cã 63 c¸n bé trong ®ã: Trªn ®¹i häc 3 §¹i häc cao ®¼ng 29 Trung cÊp 3 C«ng nh©n kÜ thuËt 10 Lao ®éng trùc tiÕp 18 VÒ sè l­îng c¸n bé khoa häc qu¶n lý nghiÖp vô tuy Ýt nh­ng cã chÊt l­îng ®óng ngµnh nghÒ, ®­îc tuyÓn chän vµ sö dông hîp lý ph¸t huy tèi ®a n¨ng lùc lµm viÖc cña mçi ng­êi . Ngoµi sè c¸n bé trong biªn chÕ, c«ng ty cßn m¹ng l­íi céng t¸c viªn lµ nh÷ng c¸n bé khoa häc kÜ thuËt chuyªn ngµnh cã tr×nh ®é cao cña Trung t©m khoa häc tù nhiªn vµ c«ng nghÖ quèc gia vµ mét sè tr­¬ng ®¹i häc. T×nh h×nh vÒ mÆt hµng s¶n xuÊt kinh doanh. C«ng ty tinh dÇu ®­îc Liªn hiÖp quèc (UNDP) tµi trî c¸c trang thiÕt bÞ nhËp tõ c¸c n­íc §øc, Ph¸p, NhËt. C¸c chuyªn viªn kÜ thuËt ®­îc ®µo t¹o tõ c¸c n­íc vµ ®­îc chuyªn gia Liªn hiÖp quèc h­íng dÉn trùc tiÕp nªn vËn hµnh thµnh th¹o c¸c trang thiÕt bÞ ch­ng cÊt, chÕ biÕn, n©ng cao chÊt l­îng c¸c lo¹i tinh dÇu, ®¬n h­¬ng vµ c¸c dÉn xuÊt ®¸p øng tiªu chuÈn quèc tÕ. C«ng ty cã phßng kiÓm tra chÊt l­îng ®­îc Nhµ n­íc cho phÐp cÊp chøng chØ chÊt l­îng tinh dÇu xuÊt khÈu. C¸c mÆt hµng kinh doanh chñ yÕu cña c«ng ty bao gåm. Tinh dÇu quÕ Tinh dÇu s¶ Tinh dÇu h­¬ng nhu Tinh dÇu hóng quÕ Tinh dÇu b¹c hµ Tinh dÇu håi Tinh dÇu trµm Tinh dÇu mµng tang Tinh dÇu p¬ mu Tinh dÇu s¶ hoa hång C¸c ®¬n h­¬ng Tinh dÇu x¸ xÞ DÇu thùc vËt( dÇu dõa, dÇu ®µo lén hét...) Hoa håi C¸nh kiÕn HiÖn nay c«ng ty nghiªn cøu ®­a vµo s¶n xuÊt thö mét sè mÆt hµng tinh dÇu míi cã gÝa trÞ nh­: dÇu hoa håi, tinh dÇu x¸ xÞ Ên §é, n­íc géi ®Çu, chÊt tÈy röa pha chÕ vµ t¹o ra mét sè ®¬n chÊt h­¬ng th¬m nh­ h­¬ng chanh t¸o. N¨m 1999 c«ng ty ®· sö dông h­¬ng t¸o cho s¶n phÈm n­íc röa b¸t ®¹t chÊt l­îng cao, gi¸ thµnh h¹ so víi mua h­¬ng liÖu t¸o tõ nguån nhËp khÈu. §Ó n©ng cao chÊt l­îng cña s¶n phÈm tinh dÇu xuÊt khÈu c«ng ty tiÕn hµnh nghiªn cøu triÓn khai vµ tiÕn hµnh ¸p dông vµo s¶n xuÊt mét sè c«ng nghÖ chiÕt suÊt b»ng ch­ng cÊt ph©n ®o¹n trong ch©n kh«ng vµ kÕt tinh cã ®iÒu khiÓn. Ngoµi ra c«ng ty cßn tiÕn hµnh x©y dùng phßng thÝ nghiÖm kiÓm tra chÊt l­îng ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch ho¸ häc , ho¸ lý hiÖn ®¹i ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng c¸c lo¹i tinh dÇu ®ang s¶n xuÊt vµ kinh doanh. III. M«i tr­êng kinh doanh cña c«ng ty 1.M«i tr­êng bªn ngoµi ¯C¸c nhµ cung cÊp: Nguån cung cÊp hµng ho¸ cho c«ng ty rÊt réng cã thÓ nãi lµ trªn toµn quèc. C¸c nhµ kinh tÕ thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ tõ doanh nghiÖp nhµ n­íc ®Õn doanh nghiÖp t­ nh©n, c¸c hîp t¸c x· vµ c¶ c¸c hé s¶n xuÊt nhá. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng æn ®Þnh thÞ tr­êng ®Çu vµo lµ vÊn ®Ò rÊt quan träng. C«ng ty ®· thiÕt lËp ®­îc mèi quan hÖ tèt víi c¸c nhµ cung cÊp. Do vËy, c«ng ty ®· æn ®Þnh ®­îc nguån hµng ngay c¶ trong nh÷ng thêi ®iÓm thÞ tr­êng cã nhu cÇu ®ét biÕn, gi¸ c¶ bÊp bªnh. §Ó cã ®­îc ®iÒu ®ã ph¶i nãi ®Õn mét sè biÖn ph¸p h÷u hiÖu mµ c«ng ty ®· ¸p dông víi c¸c nhµ cung cÊp nh­: Cö c¸c c¸n bé kÜ thuËt xuèng c¸c ®Þa ph­¬ng h­íng dÉn kÜ thuËt s¶n xuÊt, tr­ng cÊt cho hä, chÕ t¹o thiÕt bÞ s¶n xuÊt b¸n cho hä víi gi¸ ­u ®·i, cÊp giÊy phÐp cho c¸c nhµ cung cÊp.... ¯§èi thñ c¹nh tranh cña c«ng ty:Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, c«ng ty ®· vÊp ph¶i sù c¹nh tranh mua, c¹nh tranh b¸n vµ ®­¬ng nhiªn cã c¶ c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh lµm cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty gÆp ph¶i nh÷ng trë ng¹i ®¸ng kÓ.Tuy nhiªn, víi ­u thÕ lµ doanh nghiÖp ra ®êi sím trong lÜnh vùc ngµnh nghÒ s¶n xuÊt kinh doanh cïng víi sù nç lùc kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, t¹o uy tÝn trªn th­¬ng tr­êng ®ång thêi quan hÖ tèt víi b¹n hµng nªn c«ng ty vÉn gi÷ ®­îc tèc ®é ph¸t triÓn. HiÖn nay, cã thÓ ®iÓm qua mét sè ®èi thñ c¹nh tranh trong n­íc nh­: XÝ nghiÖp xuÊt nhËp khÈu d­îc Trung ­¬ng, c«ng ty d­îc liÖu - ViÖn d­îc liÖu Trung ­¬ng, c«ng ty xuÊt khÈu tinh dÇu Hµ Néi, viÖn ho¸ c«ng nghiÖp CÇu DiÔn.... ]M«i tr­êng ph¸p luËt : Lµ mét doanh nghiÖp doanh thu chñ yÕu lµ nguån thu tõ hµng ho¸ xuÊt khÈu nªn sù thay ®æi cña tû gi¸ hèi ®o¸i ®ång ngo¹i tÖ, sù khñng ho¶ng kinh tÕ cña c¸c n­íc trong khu vùc phÇn nµo ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cu¶ xÝ nghiÖp. Sù thay ®æi chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm gi¶m lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Tr­íc ®©y c«ng ty ®­îc tham gia tr¶ nî Nga theo nghÞ ®Þnh th­ nh­ng tõ khi cã chñ tr­¬ng ®Êu th©ï mµ qui chÕ ®Êu thÇu l¹i kh«ng chÆt chÏ nªn c«ng ty kh«ng tróng thÇu. §©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan lµm ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn ®Çu ra vµ lîi nhuËn cu¶ c«ng ty. Trong thêi gian gÇn ®©y ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®· gÆp ph¶i mét sè nh÷ng trë ng¹i cã lóc lµm ch÷ng l¹i ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, do mét sè c¬ chÕ chÝnh s¸ch thay ®æi. VÝ dô nh­ chÝnh s¸ch vÒ thuÕ, luËt b¶o vÖ rõng cÊm khai th¸c tµi nguyªn. Nguån nguyªn liÖu ®Çu vµo chñ yÕu cña c«ng ty lµ c¸c lo¹i tinh dÇu th« ®­îc chÕ biÕn tõ c¸c loËi gèc dÔ cña mét sè c©y gç: dÎ, b¹ch ®µn , quÕ. Nh­ng gÇn ®©y do t×nh h×nh khai th¸c tµi nguyªn rõng bõa b·i, ®Æc biÖt ë mét sè tØnh cã gèc dÎ nhiÒu nh­ Th¸i Nguyªn, Kh¸nh Hoµ. Nhµ n­íc ®· cã lÖnh cÊm khai th¸c. N¨m 1999 chÝnh phñ ®· quyÕt ®Þnh cÊm xuÊt khÈu mÆt hµng tinh dÇu x¸ xØ. X¸ xØ lµ s¶n phÈm xuÊt khÈu chÝnh cña c«ng ty chiÕm tû träng lín trong kim ng¹ch xuÊt khÈu. V× thÕ viÖc cÊm nµy g©y ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu cña c«ng ty vµ lµm gi¶m h¼n tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu n¨m 1999. ] ThÞ tr­êng cña c«ng ty : ThÞ tr­êng cña c«ng ty lµ ch©u ¢u, ch©u ¸ vµ ch©u MÜ. C«ng ty ®ang cè g¾ng th©m nhËp thu tr­êng c¸c n­íc §«ng ¢u vµ thÞ tr­êng MÜ. §©y lµ hai thÞ tr­êng rÊt khã kh¨n trong qu¸ tr×nh th©m nhËp song cu·ng rÊt hÊp dÉn ®èi víi ngµnh hµng tinh dÇu ViÖt Nam 2.M«i tr­êng bªn trong cña c«ng ty XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña c«ng ty lµ mét ®¬n vÞ thuéc trung t©m khoa häc tù nhiªn vµ c«ng nghÖ quèc gia víi ®éi ngò c¸n bé khoa häc kÜ thuËt vµ chuyªn gia th­¬ng m¹i cã tr×nh ®é cao. Tõ khi ra ®êi ®Õn nay c«ng ty ®· ®Æt träng t©m ho¹t ®éng cña m×nh vµo c«ng t¸c nghiªn cøu triÎn khai c«ng nghÖ trªn c¸c h­íng. -C¶i tiÕn c«ng nghÖ ®ang l­u hµnh bao gåm kh©u kÜ thuËt gièng, canh t¸c, thu h¸i, chÕ biÕn thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o thiÕt bÞ còng nh­ tèi ­u ho¸ c«ng nghÖ chiÕt suÊt tinh dÇu ®èi víi c¸c c©y s¶, b¹c hµ, hóng quÕ, quÕ... c¸c kÕt qu¶ nµy ®· ®­îc chuyÓn giao vµ triÓn khai t¹i nhiÒu c¬ së s¶n xuÊt tinh dÇu ë ®Þa ph­¬ng trong c¶ n­íc gãp phÇn æn ®Þnh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt , n©ng cao n¨ng suÊt vµ chÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. -Nghiªn cøu triÓn khai vµ tiÕn hµnh ¸p dông vµo s¶n xuÊt mét sè c«ng nghÖ chÕ biÕn tinh dÇu nh»m n©ng cao gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña mét sè mÆt hµng tinh dÇu truyÒn thèng. §Æc biÖt lµ c«ng nghÖ chiÕt t¸ch b»ng ch­ng cÊt ph©n ®o¹n trong ch©n kh«ng vµ kÕt tinh cã ®iÒu kiÖn. -X©y dùng phßng thÝ nghiÖm kiÓm tra chÊt l­îng, ¸p dông ph­¬ng ph¸p phan tÝch ho¸ häc, ho¸ lý hiÖn ®¹i ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng c¸c lo¹i tinh dÇu ®ang s¶n xuÊt vµ kinhdoanh.Phßng kiÓm tra chÊt l­îng cña c«ng ty ®­îc ®Çu t­ trang thiÕt bÞ tèt vµ ho¹t ®éng ®Òu ®Æn nªn ®· ®­îc Uû ban khoa häc kÜ thuËt Nhµ n­íc c«ng nhËn vµ cho phÐp cÊp chøng chØ chÊt l­îng xuÊt khÈu ®oãi víi c¸c mÆt hµng tinh dÇu vµ h­¬ng liÖu. Hµng n¨m, c«ng ty thùc hiÖn ph©n tÝch hµng ngµn mÉu s¶n phÈm bao gåm c¶ ho¹t ®éng dÞch vô ph©n tÝch, cÊp chøng chØ chÊt l­îng cho c¸c c¬ së nghiªn cøu s¶n xuÊt tinh dÇu h­¬ng liÖu c¶ n­íc. Nghiªn cøu ®­a vµo s¶n xuÊt mét sè tinh dÇu cã gi¸ trÞ cao nh­ tinh dÇu hoa håi ,b¹c hµ cao s¶n Ên §é, tinh dÇu l¸ quÕ, tinh dÇu s¶....vµ ®ang tiÕn hµnh nghiªn cøu thö nghiÖm chiÕt suÊt h­¬ng liÖu tõ hoa nhµi ViÖt Nam vµ kh¶ n¨ng qngs dông tõnã, hoµn thiÖn c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch tæng hîp c¸c ch¸t chøa nhãm carbolyl trong mét sè lo¹i tinh dÇu nh­ s¶ mµng tang vµ tinh dÇu quÕ. C«ng ty th­¬ng xuyªn nghiªn cøu thÞ tr­êng s¶n xuÊt vµ bu«n b¸n tinh dÇu, h­¬ng liÖu trªn thÕ giíi nh»m ®­a ra s¸ch l­îc s¶n xuÊt vµ khai th¸c, më réng thÞ tr­êng vµ s¶n phÈm míi. C«ng ty tinh dÇu vµ c¸c s¶n phÈm tù nhiªn lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc cã c¸c ®¬n vÞnghiªn cøu khoa häc vµ c«ng nghÖ, s¶n xuÊt kinh doanh trùc thuéc cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, h¹ch to¸n ®éc lËp cã tµi kho¶n tiÒn vµ ngo¹i tÖ t¹i c¸c ng©n hµng ViÖt Nam, cã con dÊu riªng mang tªn C«ng ty tinh dÇu vµ c¸c s¶n phÈm tù nhiªn - trung t©m khoa häc tù nhiªn vµ c«ng nghÖ Quèc gia ®Ó ho¹t ®éng. C«ng ty tinh dÇu vµ c¸c s¶n phÈm tù nhiªn lµ ®¬n vÞ thuéc TTKHTN vµ CNQGchÞu sù qu¶n lý toµn diÖn cña trung t©m vµ chÞu qu¶n lý nhµ n­íc cña Bé th­¬ng m¹i vÒ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Do hîp t¸c s¶n xuÊt, chÕ biÕn tinh dÇu xuÊt khÈu víi c«ng ty nªn mét sè c¬ së s¶n cuÊt chÕ biÕn tinh dÇu cña c¸c ®Þa ph­¬ng ®· tiªu thô ®­îc s¶n phÈm cã ®iÒu kiÖn më réng s¶n xuÊt kinh doanh , gi¶i quyÕt viÖc lµm cho hµng ngµn lao ®éng. N«ng tr­êng sè 5 (ë T©y Nguyªn ) thuéc tæng ®éi thanh niªn xung phong thµnh phè HCM cã hµng ngµn ng­êi lao ®éng chuyªn s¶n xuÊt c¸c lo¹i tinh dÇu. XÝ nghiÖp chÕ biÕn l©m s¶n bé néi vô tËn dông lao ®éng tï nh©n s¶n xuÊt tinh dÇu cho c«ng ty. Mét sè c«ng ty ngo¹i th­¬ng cña c¸c tØnh Yªn B¸i, Tuyªn Quang, VÜnh Phóc, Thõa Thiªn HuÕ, c¸c c¬ së s¶n xuÊt tËp thÓ c¸ nh©n ë c¸c tØnh H¶i D­¬ng, NhgÖ An, Hµ TÜnh....®· tËn dông ®Êt hoang ®åi träc, trång c©y tinh dÇu gi¶i quyÕt viÖc lµm cho nhiÒu ng­êi lao ®éng. Mét sè hîp t¸c x· n«ng nghiÖp ë Yªn B¸i chuyªn s¶n xuÊt tinh dÇu nhËp cho c«g ty hoÆc nhê c«ng ty n©ng cÊp vµ uû th¸c xuÊt khÈu . IV.vµi nÐt vÒ thÞ tr­êng tinh dÇu trªn thÕ giíi. 1.ThÞ tr­êng tinh dÇu trªn thÕ giíi: Tinh dÇu lµ mét chÊt láng ®­îc chiÕt suÊt tõ nh÷ng c©y th¶o méc cã mïi th¬m hay mïi h¾c ®Æc tr­ng cho loµi c©y mµ ta chiÕt suÊt tõ nã. Nh÷ng vÞ thuèc cã tinh dÇu khi Ðp gi÷a hai tê giÊy ®Ó l¹i mét vÕt trong mê, nh­ng ®Ó l©u hay h¬ nãng th× bay mÊt( l­u ý ph©n biÖt víi chÊt bÐo. V× chÊt bÐo khi Ðp gi÷a hai tê giÊy còng ®Ó l¹i mét vÕt mê, nh­ng ®Ó l©u hay h¬ nãng vÕt mê vÉm ®Ó l¹i h×nh d¸ng ban ®Çu.) Hµng n¨m, trªn toµn thÕ giíi tiªu thô hµng v¹n tÊn nguyªn liÖu chøa tinh dÇu. Theo tµi liÑu cña GATT, hµng n¨m s¶n l­îng tinh dÇu ®­îc s¶n xuÊt trªn thÕ giíi thay ®æi tõ 25000- 35000 tÊn C¸c n­íc ch©u ¸ chiÕm kho¶ng 28% C¸c n­íc ch©u ©u chiÕmkho¶ng 20% C¸c n­íc B¾c Mü chiÕm kho¶ng 26% C¸c n­íc Nam MÜ chiÕm kho¶ng 14% C¸c khu vùc kh¸c chiÕm kho¶ng 12% Nh÷ng n­íc cung cÊp tinh dÇu chñ yÕu trªn thÕ giíi. B×nh qu©n hµng n¨m, ®¬n vÞ ngh×n tÊn Trung Quèc Ên §é MÜ §µi Loan In®«nexia Braxin Malagas Srilanca Maroc Paragoay Ai CËp Pª Ru Th¸i Lan ViÖt Nam( 1990 ®Õn nay) Tæng Céng 3.350 3.065 2.400 2.300 2.400 1.970 1.000 450 388 316 300 150 100 650 18839 Nh­ vËy, møc tiªu dïng vµ cung cÊp tinh dÇu c¸c n­íc trªn thÕ giíi lµ t­¬ng ®èi líncã kh¶ n¨ng ®em l¹i thu nhËp cao cho nÒn kinh tÕ quèc d©n 3.ThÞ tr­êng nhËp khÈu tinh dÇu trªn thÕ giíi. Mét sè c©y d­îc liÖu ®Ó chiÕt suÊt tinh dÇu do kh«ng thÝch nghi ®­îc víi khÝ hËu mét sè n­íc trªn thÕ giíi, nªn nh÷ng n­íc nµy kh«ng s¶n xuÊt ®­îc tinh dÇu vµ ph¶i nhËp mét sè l­îng lín tinh dÇu ®Ó phôc vô cho nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ trong n­íc hoÆc nhËp gia c«ng ®Ó t¸i xuÊt c¸c s¶n phÈm chiÕt tõ tinh dÇu. Nh÷ng n­íc nhËp kkhÈu tinh dÇu chñ yÕu lµ MÜ, Anh, Ph¸p, Hµ Lan, NhËt B¶n vµ mét sè n­íc ch©u ¢u kh¸c.Trªn thÕ giíi nhiÒu n­íc nhËp khÈu tinh dÇu nh­ Trung Quèc, Braxin, Hµng n¨m, MÜ nhËp kho¶ng 20 mÆt hµng tinh dÇu c¸c lo¹i .Nh÷ng n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn nh­ §øc, Anh Ph¸p, NhËt B¶n... còng ®Òu nhËp khÈu tinh dÇu hµng n¨m víi sè l­îng vµ gi¸ trÞ lín. Tuú theo t×nh h×nh ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ nhu cÇu cña m×nh mµ mçi n­íc nhËp khÈu c¸c lo¹i tinh dÇu víi sè l­îng kh¸c nhau ®Ó phôc vô cho nÒn kinh tÕ. VÝ dô MÜ: -Tiªu dïng s¶ tõ 476 tÊn /n¨m(1983) t¨ng lªn 853 tÊn /n¨m(1992) -Tiªu dïng håi tõ 28 tÊn /n¨m (1983) t¨ng lªn 54 tÊn /n¨m(1992) -Tiªu dïng trµm tõ 271 tÊn /n¨m t¨ng lªn 392 tÊn / n¨m - Tiªu dïng x¸ xÞ b×nh qu©n 200 tÊn /n¨m Ph¸p:-Tiªu dïng s¶ tõ 250 tÊn /n¨m (1983)gi¶m cßn 240 tÊn/n¨m(1992) -Tiªu dïng b¹c hµ tõ 677 tÊn /n¨m t¨ng lªn 985 tÊn /n¨m -Tiªu dïng trµm tõ 444tÊn /n¨m t¨ng lªn 721 tÊn / n¨m 3.ThÞ tr­êng tinh dÇu néi ®Þa ë ViÖt Nam tinh dÇu s¶n xuÊt ra chñ yÕu dµnh cho xuÊt khÈu, tiªu dïng trong n­íc kh«ng ®¸ng kÓ. §Ó thùc hiÖn chñ tr­¬ng cña nhµ n­íc:g¾n s¶n xuÊt víi thÞ tr­êng thÕ giíi nh»m gi¶m bít kh©u trung gian lµm cho hµng ho¸ ViÖt Nam thÝch øng víi thÞ tr­êng thÕ giíi. C¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc, doanh nghiÖp t­ nh©n vµ c¸c nhµ s¶n xuÊt rÊt chó ý ®Õn viÖc s¶n xuÊt thu mua vµ xuÊt khÈu tinh dÇu. Mét sè doanh nghiÖp chuyªn kinh doanh hµng tinh dÇu còng c¹nh tranh nhau rÊt gay g¾t trong viÖc xuÊt khÈu mÆt hµng nµy. L­îng tinh dÇu trong m­íc t¨ng lªn kh«ng ®¸ng kÓ trong khi ®ã sè ng­êi ®­îc phÐp xuÊt khÈu rÊt lín nªn x¶y ra t×nh tr¹ng c¹nh tranh nhau ®Ó thu mua ®­îc tinh dÇu lµm cho gi¸ tinh dÇu trong n­íc mÊt æn ®Þnh. MÆt kh¸c, khi cã t×nh tr¹ng c¹nh tranh nh­ vËy dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ng­êi s¶n xuÊt kh«ng chó ý tíi chÊt l­îng cña s¶n phÈm mµ chØ chó ý ®Õn sè l­îng cña s¶n phÈm. Thêi gian gÇn ®©y, ®· cã t×nh tr¹ng khan hiÕmtinh dÇu x¶ nªn ch­a ®Õn ngµy thu ho¹ch hä ®· c¾t ®Ó ch­ng cÊt tinh d©ï, kÕt qu¶ lµ hµm l­îngtinh dÇu chØ ®¹t 28 ®Õn 30 % Citronella mµ ®¸ng ra tinh dÇu x¶ xuÊt khÈu phaØ ®¹t hµm l­îng 35%. Do vËy, sÏ dÉn ®Õn hiÖn t­îng lén xén vÒ chÊt l­îng vµ gi¸ b¸n lµm gi¶m uy tÝn tinh dÇu ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng thÕ giíi g©y thiÖt h¹i cho ng­êi kinh doanh vµ ng­êi s¶n xuÊt. C¹nh tranh trong viÖc t¹o nguån hµng cung øng hµng tinh dÇu xuÊt khÈu rÊt gay g¾t, viÖc c¹nh tranh mua b¸n dÉn ®Õn cung cÊp hµng kÐm chÊt l­îng. Hµng xuÊt khÈu ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng ngoµi n­íc. Së dÜ, viÖc t¹o nguån hµng xuÊt khÈu cßn non yÕu lµ do c¸c yÕu tè ®¶m b¶o cuéc sèng cho ng­êi s¶n xuÊt tinh dÇu cßn thÊp, chÝnh s¸ch gi¸ c¶ cho hîp lý. Cuéc sèng du canh du c­ còng lµ mét nguyªn nh©n tµn ph¸ nh÷ng c©y trång ®Ó chiÕt suÊt tinh dÇu. ViÖc cung øng tinh dÇu xuÊt khÈu do t­ th­¬ng n¾m gi÷ lµ chñ yÕu th«ng qua c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc mua l¹i s¶n phÈm hoÆc xuÊt khÈu uû th¸c, sù c¹nh tranh gi÷a ng­êi mua víi ng­êi mua, ng­êi b¸n víi ng­êi b¸n diÔn ra gay g¾t. Bªn c¹nh ®ã còng xuÊt hiÖn sù c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh gi÷a c¸c nhµ xuÊt khÈu trong n­íc ®· ®Èy gi¸ tinh dÇu néi ®Þa lªn cao.MÆt kh¸c, c¸c nhµ doanh nghiÖp xuÊt khÈu tinh dÇu l¹i tranh nhau chµo b¸n cho kh¸ch hµng n­íc ngoµi dÉn ®Õn th­¬ng nh©n n­ãc ngoµi cã ®iÒu kiÖn Ðp gi¸ tinh dÇu xuÊt khÈu cña ta. Ngoµi ra c¸c c«ng ty n­íc ngoµi cßn sö dông ng­êi ViÖt Nam lµm m«i giíi ®¹i lý. V× vËy sù x©m nhËp thÞ tr­êng tinh dÇu ViÖt Nam cña kh¸ch n­íc ngoµi ngµy cµng tinh vi h¬n, c¹nh tranh ngµy cµng trë nªn khèc lieetj h¬n. Sù c¹nh tranh cña c¸c n­íc xuÊt khÈu tinh dÇu còng ¶nh h­ëng lín ®Õn kh¶ n¨ng x©m nhËp thÞ tr­êng thÕ giíi cña tinh dÇu n­íc ta. ChÝnh nh÷ng nguyªn nh©n trªn dÉn ®Õn kim ng¹ch xuÊt khÈu tinh dÇu hµng n¨m cña ViÖt Nam ch­a cao.Tû träng mÆt hµng tinh dÇu cña ViÖt Nam so víi khèi l­îng tinh dÇu cña c¸c n­íc xuÊt khÈu chñ yÕu trªn thÕ giíi nh­ sau: Nh­ vËy, khèi l­îng tinh dÇu ®­îc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu ë ViÖt Nam chiÕm mét tØ träng rÊt nhá so víi l­îng tinh dÇu ®­îc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu trªn thÕ giíi.V× vËy, t×nh h×nh thay ®æi gi¸ c¶, khèi l­îng cña tinh dÇu ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng tinh dÇu thÕ giíi kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn t×nh h×nh chung cña thÞ tr­êng nµy. Hay nãi c¸ch kh¸c,ViÖt Nam lµ n­íc chÊp nhËn gi¸ trong xuÊt khÈu tinh dÇu ra n­íc ngoµi do ®Æc ®iÓm lµ mét n­íc xuÊt khÈu víi khèi l­îng nhá. §iÒu nµy còng më ra h­íng ph¸t triÓn cho ngµnh tinh dÇu ViÖt Nam. NÕu chóng ta biÕt tËn dông vµ khai th¸c tèt lîi thÕ cã s½n ,tæ chøc tÊt ho¹t ®iÞng s¶n xuÊt kinh doanh tranh thñ ®­îc nh÷ng diÒu kiÖn cã lîi th× sÏ cã kh¶ n¨ng khai th¸c tèt thÞ tr­êng nµy, ®em l¹i mét nguån thu nhËp kh«ng nhá cho nÒn kinh tÕ quèc d©n.CÇu trªn thÕ giíi cña mÆt hµng nµy lµ rÊt lín so víi kh¶ n¨ng cung cña ViÖt Nam. CÇn thiÕt ph¶i cã mét sù ®Çu t­ thÝch ®¸ng ®Ó ph¸t triÓn ngµnh hµng xuÊt khÈu cßn non trÎ nµy. C«ng ty tinh dÇu vµ c¸c s¶n phÈm tù nhiªn lµ mét trong nh÷ng ®¬n vÞ tiªn phong trong lÜnh vùc tinh dÇu .Nh÷ng n¨m qua c«ng ty ®· ®­¬ng ®Çu víi kh«ng Ýt khã kh¨n .Nh­ng víi nç lùc rÊt lín , c«ng ty ®· thu ®­îc nh÷ng thµnh c«ng b­íc ®Çu ®¸ng khÝch lÖ. Trªn c¬ së nÒn t¶ng s½n cã , vÉn cÇn ph¶i cã mét h­íng ®i ®óng ®¾n ®Ó s¶n phÈm tinh dÇu cña c«ng ty xuÊt khÈu trªn thÞ tr­êng thÕ giíi ngµy mét nhiÒu h¬n vµ cã chÊt l­îng cao h¬n, gãp phÇn lµm t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña toµn ngµnh kinh tÕ . V.t×nh h×nh ho¹t déng kinh doanh cña c«ng ty trong giai ®o¹n 95-99 1.Tæ chøc ho¹t ®éng xuÊt khÈu tinh dÇu t¹i c«ng ty Tinh dÇu lµ mÆt hµng kinh doanh chñ yÕu cña c«ng ty ®ång thêi lµ mÆt hµng míi ë ViÖt Nam.Do ®ã thÞ tr­êng néi ®Þa nhá hÑp.Ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu cña doanh nghiÖp lµ xuÊt khÈu tinh dÇu .Thi tr­êng xuÊt khÈu cña c«ng ty hÇu hÕt lµ thÞ tr­¬ng khã tÝnhnh­ Anh , Ph¸p , Hµ Lan, ...V× thÕ viÖc tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu ph¶i ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch cÈn thËn vµ ®óng tr×nh tù. Tr­¬c hªt lµ nghiªn cøu thÞ tr­êng . Do ®¨c ®iÓm cña m¨t hµng tinh dÇu lµ mÆt hµng ®Æc biÖt Ýt ®­îc tiªu dïng réng r·i so víi c¸c mÆt hµng kh¸c nªn chÝnh s¸ch vÒ thÞ tr­êng cã mét så kh¸c biÖt . C«ng ty ph¶i t×m kiÕm thÞ tr­êng vµ kh¸ch hµng chø kh«ng thÓ lùa chän thÞ tr­êng nh­ c¸c mÆt hµng kh¸c C«ng ty tiÐn hµnh qu¶ng c¸o , giíi thiÖu vÒ c«ng ty ( vÒ lîi thÕ c¹nh tranh , vÒ mÆt hµng c«ng ty cÇn xuÊt khÈu ...) qua Fax göi ®Õn b¹n hµng ®ång thêi göi c¸c quyÓn qu¶ng c¸o vÒ c«ng ty cho c¸c b¹n hµng .NÕu trong tr­êng hép kh¸ch hµng yªu cÇu c«ng ty cã thÓ göi c¶ mÉu chµo hµng qua ®­êng chuyÓn ph¸t nhanh .C«ng ty tiÕn hµnh qu¶ng c¸o r«ng r·i qua c¸c t¹p chÝ ,s¸ch b¸o giíi thÞÖu vÒ ngµnh hµng ,m¨t hµng cña ViÖt Nam ( nh­ qu¶ng c¸o trªn quyÓn " ViÖt Nam Directory 97 - 98 ","Giíi thiÖu ViÖt Nam víi toµn thÕ giíi " ,"N«ng nghiªp Viªt Nam trªn ®­êng hiÖn ®¹i ho¸ " ,"C¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu ViÖt Nam"). TiÕp theo lµ kÝ kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu .Sau khi ®· chµo hµng vµ nhËn ®­îc ®¬n ®Æt hµng cña b¹n hµng ,c«ng ty sÏ kÝ kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu . Th«ng th­êng b¹n hµng cña c«ng ty lµ ng­êi n­íc ngoµi nªn viÖc ®µm ph¸n trùc tiÕp tr­íc khi kÕt hîp xuÊt khÈu lµ rÊt Ýt diÔn ra . C«ng ty th­êng ph¸t hµnh c¸c hîp ®ång xuÊt khÈu d­íi h×nh thøc "Hîp ®ånh mua b¸n hµng ho¸ "(sale contract ) hoÆc "B¶n chµo hµng kiªm ho¸ ®¬n" (offer Proforma invoi) qua Fax ..Cã mét sè tr­êng hîp kh¸ch hµng tù ph¸t hµnh hîp ®ång Fax l¹i cho c«ng ty qua ®­êng b­u ®iÖn hîp ®ång gèc . Mét sè hîp ®ång vµ ®¬n chµo hµng cña c«ng ty ( phÇn phô lôc ) ViÖc t¹o nguån hµng còng hªt søc quan träng .§èi víi mét sè mËt hµng nh÷¹i ,s¶ , ...cã thÓ gi÷ ®­îc l©u vµ tÝch tr÷ trong kho . Cßn mét sè lo¹i khã b¶o qu¶n vµ khã t×m ®­îc b¹n hµng , c«ng ty míi tiÕn hµnh thu mua .C«ng ty ®Æt c¸c tr¹m thu t¹i Vinh - NghÖ An ,c¸c c¬ së ch­ng cÊt chÕ biÕn t¹i c¸c lß nÊu ë c¸c huyÖn ®­îc v©n chuyÓn vµ tËp kÕt vÒ tr¹m thu t¹i Vinh. Hµng th¸ng c¸n bé thu mua t¹i tr¹m tËp hîp l¹i vµ hµng ho¸ ®­îc vËn chuyÓn ra Hµ Néi theo lÖnh ®iÒu ®«ngj cña gi¸m ®èc c«ng ty mµ vÊn ®Ò chÊt l­îng ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng xuÊt khÈu .§èi víi tinh dÇu x¸ xÞ, tinh dÇu x¶ c¸n bé thu mua t¹i tr¹m tù kiÓm tra chÊt l­îng cßn mét sè tinh dÇu khcs nh­ tinh dÇu quÕ tinh dÇu b¹c hµ ®ßi hái tÝnh kÜ thuËt cao nªm ph¶i ®­a vÒ c«ng ty ®Ó kiÓm tra chÊt l­îng b»ng m¸y mãc hiÖn ®¹i . Ngoµi ra c«ng ty cßn ®Æt c¸c tr¹m thu mua tinh dÇu ë Phó Yªn ë chi nh¸nh sè 1 ë Kh¸nh Hoµ víi h×nh thøc thu mua t­¬ng tù. 2.T×nh h×nh xuÊt khÈu tinh dÇu t¹i c«ng ty thêi k× 95-99 Tr­íc n¨m 1991, kh¸ch hµng cña c«ng ty chñ yÕu lµ Liªn X« vµ c¸c n­íc §«ng ¢u.XuÊt khÈu chñ yÕu b»ng nghÞ ®Þnh th­ nªn thÞ tr­êng gi¸ c¶, sè l­îng cña hµng ho¸ kh¸ æn ®Þnh .B­íc sang n¨m 1991, khèi c¸c n­íc x· héi chñ nghÜa tan r·, b¹n hµng lín cña c«ng ty lµ Liªn X« còng bÞ ph¸ vì. NÒn kinh tÕ n­íc ta chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nªn kinh tÕ thô tr­êng. §èi mÆt víi t×nh h×nh míi c«ng ty ph¶i tù ®i t×m b¹n hµng tù h¹ch to¸n kinh doanh ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. N¨m 1999, Nhµ n­íc cÊm xuÊt khÈu mÆt hµng tinh dÇu x¸ xÞ- mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña c«ng ty. C«ng ty ®øng tr­íc mét khã kh¨n lín. Ban l·nh ®¹o cïng tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn ph¶i cè g¾ng hÕt søc ®Ó duy tr× nhÞp ®é s¶n xuÊt kinh doanh nh­ b×nh th­êng ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng trong t×nh h×nh míi.C«ng ty ®· quyÕt ®Þnh ®a d¹ng ho¸ kinh doanh .NÕu tr­íc ®©y c«ng ty chñ yÕu lµ xuÊt khÈu tinh dÇu th× tõ n¨m 1999 ngoµi xuÊt khÈu c«ng ty cßn nhËp khÈu vµ b¸n hµng néi ®Þa . MÆt hµng nhËp khÈu chñ yÕu cña c«ng ty lµ ho¸ chÊt vµ h­¬ng liÖu...Nh÷ng mÆt hµng nµy vÉn thuéc lÜnh vùc kinh doanh cña c«ng ty. §ång thêi c«ng ty còng tiÕn hµnh nghiªn cøu triÓn khai mét sè mÆt hµng míi d­a ®i chµo hµng (kÓ c¶ xuÊt khÈu vµ cho thÞ tr­êng néi ®Þa) triÓn khai kÕ ho¹ch pha h­¬ng liÖu. Sau ®©y lµ sè liÖu vÒ kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c«ng ty trong giai ®o¹n 94-99 c¨n cø tõ b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. B¶ng 3: kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c«ng ty tinh dÇu vµ c¸c s¶n phÈm tù nhiªn giai ®o¹n 94-99 §¬n vÞ : triÖu ®ång n¨m Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu 1994 2,132 1995 2,893 1996 2,833 1997 2,314 1998 3,364 1999 1,278 Nh×n vµo b¶ng ta thÊy trong giai ®o¹n 94-98 kim ng¹ch xuÊt khÈu n¨m 94 lµ thÊp nhÊt. Nguyªn nh©n lµ do thÞ tr­êng Liªn X« cã sù thay ®æi lín mµ thÞ tr­êng bªn ngoµi ch­a ®­îc më réng.H¬n n÷a nh÷ng ng­êi ®­îc phps xuÊt khÈu trong n­íc mÆt hµng t¨ng lªn ®¸ng kÓ, t×nh h×nh ho¹t ®éng tù do, thiÕu phèi hîp gi÷a c¸c ®¬n vÞ ck trong n­íc ®· t¹o ra sù c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c doanh nghiÖp g©y ra t×nh tr¹ng Ðp gi¸, ®Çu c¬ gom hµng lam cho thÞ tr­êng trong n­íc th­êng xuyªn biÕn ®éng . §ång thêi gi¸ c¶ mÆt hµng tinh dÇu trªn thÞ tr­êng thÕ giíi còng nhiÒu biÕn ®éng. VÝ dô: mÆt hµng tinh dÇu x¶, x¸ xÞ cã nhiÒu biÕn ®éng phøc t¹p. Trong nh÷ng n¨m qua gi¸ tinh dÇu s¶ ë møc 2,8 USD/kg (1993 ) ®· t¨ng lªn 11USD/kg(1995). Trong khi gi¸ tinh dÇu s¶ vµ nhu cÇu vÒ s¶ l¹i t¨ng lªn ®Õn møc chãng mÆt, viÖc s¶n xuÊt trong n­íc l¹i ch­a ®¸p øng ®ñ kÐo theo sù t¨ng gi¸ cña mÆt hµng thu mua trong n­íc. Do vËy nhiÒu hîp ®ång võa kÝ víi gi¸ hiÖn t¹i t­ëng ®· cã l·i trong khi ch­a kÞp triÓn khai thùc hiÖn thu mua trong n­íc th× gi¸ ®· ®éi lªn do viÖc tranh mua cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c. Ng­îc l¹i, tinh dÇu s¶ ,x¸ xÞ ®ang ë møc6,8 USD/kg (1991) ®· gi¶m xuèng 3USD/kg(1994)vµ hiÖn nay tinh dÇu x¸ xÞ ®ang ë møc 6USD/kg(7/1995). trong c¶ giai ®o¹n kh«ng kÓ n¨m 1999 th× kim ngach xuÊt khÈu lµ t­¬ng ®èi æn ®Þnh vµ cã xu h­íng t¨ng lªn. Cã ®­îc kÕt qu¶ nµy lµ do sù cè g¾ng nç løc cña toµn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty lu«n b¸m s¸t thÞ tr­êng vµ lu«n gi÷ mèi quan hÖ tèt víi kh¸ch hµng trong n­íc còng nh­ ngoµi n­íc nh­ Anh ,Ph¸p, Hµ Lan, §øc,... vµ ®ang ®i vµo t×m hiÓu thªm thÞ tr­êng xuÊt khÈu míi khu vøc ch©u ¸ vµ MÜ. §Æc biÖt lµ c«ng ty ®· b¸m s¸t ,t¹o nguån hµng trong n­íc b»ng c¸ch ®Çu t­ víi ng­êi s¶n xuÊt n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm. Sau khi Liªn X« - thÞ tr­êng lín vµ quen thuéc cña c«ng ty bÞ ph¸ vì, c«ng ty ®· chuyÓn h­íng sang quan hÖ trùc tiÕp víi c¸c n­íc céng hoµ ®Æc biÖt lµ liªn bang Nga theo kiÓu giao dÞch th­¬ng m¹i vµ hîp t¸c trùc tiÕp gi÷a c¸c doanh nghiÖp .Nhê vËy mµ mét sè s¶n phÈm tinh dÇu cña c«ng ty vÉn ®­îc thÞ tr­êng Nga tiÕp nhËn. N¨m 1999, do mÆt hµng tinh dÇu x¸ xÞ bÞ nhµ n­íc cÊm xuÊt khÈu nªn kim ng¹ch xuÊt khÈu gi¶m xuèng chØ cßn 38% so víi n¨m 98. §©y lµ mét thiÖt thßi lín cña c«ng ty. C«ng ty buéc ph¶i chuyÓn h­íng kinh doanh sang lÜnh vùc nhËp khÈu ®Ó ®¶m b¶o lîi nhuËn cña c«ng ty ®ång thêi còng t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c«ng ty triÓn khai kÕ ho¹ch mÆt hµng míi cho xuÊt khÈu thay thÕ mÆt hµng tinh dÇu x¸ xÞ. Trong giai ®o¹n míi c«ng ty sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. CÇn ph¶i cã mét chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh doanh ®Ó c«ng ty cã thÓ ®øng v÷ng vµ tõng b­íc ®i vµo æn ®Þnh nh­ tr­íc ®©y. HiÖn nay, ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu vÉn lµ xuÊt khÈu .Tuy nhiªn c«ng ty ®ang tiÕn kinh doanh trong lÜnh vùc nhËp khÈu vµ khai th¸c thÞ tr­êng néi ®Þa .N¨m 99 lµ n¨m ®Çu tiªn c«ng ty thu ®­îc lîi nhuËn trong lÜnh vùc nhËp khÈu. N¨m 99 còng lµ mèc ®¸nh dÊu sù chuyÓn ®æi cña c«ng ty vÒ mÆt hµng xuÊt khÈu . C¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu S¶n phÈm cña C«ng ty tinh dÇu vµ c¸c s¶n phÈm tù nhiªn kh¸ ®a d¹ng phong phó bao gåm 12 lo¹i tinh dÇu vµ c¸c s¶n phÈm tõ nhiªn kh¸c. B¶ng 5:Tû träng mÆt hµng xuÊt khÈu hµng n¨m cña c«ng ty Nh×n vµo b¶ng 5 ta thÊy ,2 mÆt hµng tinh dÇu s¶ vµ x¸ xÞ lµ 2 mÆt hµng tiªu thô chÝnh cña c«ng ty . Doanh thu cña 2 mÆt hµng nµy chiÕm phÇn lín trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng n¨m ( n¨m 95 chiÕm 95,4%; n¨m 96 chiÕm 97,7%; n¨m 98 chiÕm 94,37%) do ®ã sù biÕn ®éng cña mÆt hµng nµy cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Tinh dÇu s¶ ®­îc chiÕt xuÊt chñ yÕu tõ c©y l¸ s¶. ë ViÖt Nam c©y s¶ ®­îc trång ë c¶ 3 miÒn B¾c ,Trung vµ Nam.Cã mét sè vïng kh¸c Hµm yªn, Chiªm Ho¸, Yªn B¸i, Phó Kh¸nh, S«ng BÐ, T©y Ninh...C©y s¶ ­a ¸nh s¸ng mÆt trêi, ®Êt pha c¸t ,®Êt thÞt nhÑ, dèc tho¶i. Víi ®iÒu kiÖn khÝ hËu nh­ ë ViÖt Nam rÊt thÝch hîp cho viÖc tr«ng s¶ do ®ã c©y s¶ vµ tinh dÇu s¶ rÊt cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn ë n­íc ta. H¬n n÷a nhu cÇu tinh dÇu s¶ trªn thÕ giíi còng rÊt lín. Ng­êi ta ­íc l­îng s¶n l­îng tinh dÇu s¶ trªn thÕ giíi vµo kho¶ng 3000-4000 tÊn/n¨m. Tinh dÇu x¸ xÞ ®­îc chiÕt xuÊt tõ rÔ c©y x¸ xÞ cßn cã tªn gäi lµ c©y gï h­¬ng (tiÕng miÒn B¾c) c©y de h­¬ng (tiÕng miÒn Trung) , bors de vierge (tiÕng Ph¸p ), sassafras albidm (tiÕng MÜ).T¹i ViÖt Nam c©y x¸ xÞ cã nhiÒu ë miÒn B¾c nh­ tuyªn Quang, B¾c Th¸i, L¹ng S¬n, Hµ B¾c, VÜnh Phó,...miÒn trung cã nhiÒu ë Hµ TÜnh ,Qu¶ng B×nh, Qu¶ng Nam, §µ N½ng...miÒn Nam cã nhiÒu ë L©m §ång ,§ång Nai, S«ng BÐ...HiÖn nay chóng ta còng ®ang chiÕt suÊt thö tõ tinh dÇu x¸ xÞ hîp chÊt Herotropin nh­ng gi¸ thµnh cßn cao thÞ tr­êng thÕ giíi ch­a thÓ chÊp nhËn ®­îc, vÞ vËy chóng ta cßn ®ang xuÊt khÈu tinh dÇu ë d¹ng th«. Tinh dÇu x¸ xÞ ë ViÖt Nam chñ yÕu dïng cho xuÊt khÈu nh­ng do gi¸ cßn thÊp nªn chóng ta chÞu nhiÒu thiÕt thßi. Hai mÆt hµng tinh dÇu x¶ vµ tinhdÇu x¸ xÞ cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn ë ViÖt Nam. Do ®iÒu kkiÖn khÝ hËu ë n­íc ta cã thÓ trång ®­îc h¹i lo¹i c©y nµy. H¬n n÷a, nhu cÇu thÕ giíi vÒ hai mÆt hµng nµy còng rÊt lín. §ã lµ thuËn lîi cña c«ng ty tinh dÇu nãi tiªng vµ toµn ngµnh tinh dÇu nãi riªng. §èi víi c«ng ty tinh dÇu hai mÆt hµng nµy còng chiÕm tØ träng lín trong kim ng¹ch xuÊt khÈu . §ã lµ mét thuËn lîi nh­ng ®ång thêi còng lµ khã kh¨n cña c«ng ty do sù mÊt c©n ®èi. §Æc viÖt lµ tõ n¨m 99 tinh dÇu x¸ xÞ ®­îc ®­îc lÖnh cña chÝnh phñ cÊm khai th¸c vµ xuÊt khÈu thÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu ®· gi¶m sót râ rÖt. Thay vµo ®ã c«ng ty ph¶i tiÕn hµnh nhËp khÈu hèa chÊt vµ h­¬ng liÖu ®Ó thu lîi nhuËn( doanh thu tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ 17.9 tØ ®ång, doanh thu tõ ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ 2,7 tØ ®ång, b¸n hµng néi ®Þa lµ 3tØ ®ång). HiÖn nay, c«ng ty ®ang t×m c¸ch t¨ng thÞ phÇn c¸c s¶n phÈm kh¸c trong kim ch¹ch xuÊt khÈu b»ng c¸ch ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm tinh dÇu, t¹o ra nhiÒu mÆt hµng míi nh­ dÇu hoa m«i, n­íc géi dÇu, chÊt tÈy röa pha chÕ, ®¬n chÊt h­¬ng th¬m nh­ h­¬ng chanh ,h­¬ng t¸o, ®ång thêi n©ng cao chÊt l­îng cña c¸c s¶n phÈm tinh dÇu truyÒn thèng vµ còng cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn ë ViÖt Nam nh­: Tinh dÇu quÕ, tinh dÇu håi, tinh dÇu hóng, mµng tang, P¬ mu... Mét sè chØ tiªu hiÖu qu¶ ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty giai ®o¹n 95-99 B¶ng 6: KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty tõ 95-99 §¬n vÞ :triÖu VND ChØ tiªu 1995 1996 1997 1998 1999 Doanh thu Chi phÝ Lîi nhuËn tr­íc thuÕ Nép thuÕ Lîi nhuËn sau thuÕ Lîi nhuËn khk¸c 39848 37372 2476 1270 1206 20 21908 19478 2430 1275 1155 84 28484 26830 1650 296 1358 229 44117 42597 1520 267 1253 274 2400 22803 1197 223 974 126 Thùc l·i 1226 1239 1587 1527 1190 Nh×n vµo, b¶ng sè liÖu ta thÊy : Doanh thu hµng n¨m cña c«ng ty kh¸ lín, nh­ng chi phÝ s¶n xuÊt l¹i qu¸ cao. Do ®ã lîi nhuËn thu ®­îc còng kh«ng cao. Tû lÖ % cña chi phÝ trªn doanh thu t¨ng dÇn trong giai ®o¹n tõ 95 ®Õn98( N¨m 95 lµ 93.7%. N¨m 96 lµ 88.9%. N¨m 97 lµ 94.2%. N¨m 98 lµ 96.6%). Chøng tá r»ng c«ng ty ch­a cã nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó gi¶m chi phÝ trong kinh doanh, t¨ng lîi nhuËn. H¬n thÕ n÷a, chi phÝ kinh doanh cao còng cã nghÜa lµ gi¸ b¸n hµng cao dÉn ®Õn gi¶m kh¶ n¨ng b¸n hµng vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Trong giai ®o¹n s¾p tíi vÊn ®Ò cÇn kh¾c phôc ë ®©y vÉn lµ gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®Ó t¨ng l·i. N¨m 99 tuy gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ b­íc ®Çu lµm quen trong lÜnh vùc kinh doanh míi mÎ nh­ng hiÖu qña kinh doanh ®¹t ®­îc kh¸ cao. L·i gép tÝnh trung b×nh cho c¸c mÆt hµng trªn doanh thu lµ 9.33% B¶ng 7 . BiÕn ®éng t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty. B¶ng 8:TØ suÊt lîi nhuËn theo doanh thu, chi phÝ, vèn l­u ®éng. ChØ tiªu 95 96 97 98 99 Tæng doanh thu Tæng chi phÝ Vèn l­u ®éng b×nh qu©n Lîi nhuËn sau thuÕ Dd Dc Dv 39848 2476 1519.8 1206 3.02 3.33 0.79 21908 2430 3732 1155 5.27 5.92 0.3 28484 1654 3915 1358 4.76 5.06 0.34 44117 1520 1253 2.84 2.94 24000 22803 974 4.06 4.27 Trong giai ®o¹n 95- 98 , hÇu hÕt c¸c chØ tiªu cña n¨m 96 ®Òu cao nhÊt nh­ng so s¸nh n¨m 98 víi n¨m 99 th× cã thÊy râ nh÷ng dÊu hiÖu kh¶ quan. MÆc dï, doanh thu bÞ thu hÑp nh­ng c¸c chØ tiªu tØ suÊt lîi nhuËn theo doanh thu, theo chi phÝ, theo vèn l­u ®éng b×nh qu©n ®Òu cao h¬n n¨m98. Nh­ vËy, hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh ngµy cµng t¨ng. Doanh nghiÖp ®· chó träng n©ng cao hiÖu qu¶ trong ®iÒu kiÖn kh¸ch quan lµm cho doanh thu gi¶m suts trong n¨m1999. VI-/ nh÷ng thuËn lîi khã kh¨n cña c«ng ty tinh dÇu vµ c¸c s¶n phÈm tù nhiªn (Enteroil). 1-/ Nh÷ng thuËn lîi cña c«ng ty C«ng ty tinh dÇu vµ c¸c s¶n phÈm tù nhiªn lµ mét tæ chøc kinh doanh mÆt hµng tinh dÇu sím nhÊt ViÖt Nam. Tõ trung t©m liªn kÕt khoa häc - s¶n xuÊt tinh dÇu vµ h­¬ng liÖu (do viÖn tr­ëng ViÖn Khoa häc ViÖt Nam thµnh lËp n¨m 1987) ngµy 28/11/88 theo QuyÕt ®Þnh sè 801/VKH-Q§ tæ chøc s¶n xuÊt nµy thµnh XÝ nghiÖp tinh dÇu vµ ®Õn ngµy 28/11/1998 theo QuyÕt ®Þnh sè 802/VKHI-Q§ c«ng ty ®æi thµnh c«ng ty tinh dÇu vµ c¸c s¶n phÈm tù nhiªn (tªn quèc tÕ lµ ENTEROIL). Do ®Æc ®iÓm xuÊt ph¸t ®ã mµ c«ng ty cã nh÷ng lîi thÕ: 1. Lµ con ®Î cña trung t©m khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ quèc gia, mét trung t©m khoa häc cña ®Êt n­íc do ®ã c«ng ty cã mét m«i tr­êng khoa häc rÊt thuËn lîi. §iÒu nµy gióp c«ng ty cã thÓ tiÕp thu ®­îc nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn cøu khoa häc míi nhÊt, cã thÓ liªn kÕt víi c¸c ®¬n vÞ khoa häc kh¸c trong viÖn nh­ ViÖn Ho¸ häc, ViÖn Sinh th¸i tµi nguyªn, ViÖn Sinh häc ®Ó øng dông vµo s¶n xuÊt. 2. C«ng ty tinh dÇu víi danh nghÜa lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc nh­ng l¹i thuéc ViÖn Khoa häc ViÖt Nam nªn cã sù n©ng ®ì cña ViÖn còng nh­ cña Nhµ n­íc vÒ mäi mÆt. C«ng ty còng lµ c«ng ty tiªn phong cña ngµnh tinh dÇu nªn ®­îc Nhµ n­íc t¹o nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi. 3. XuÊt ph¸t tõ c¸i n«i cña nÒn khoa häc n­íc nhµ, c«ng ty cã mét ®éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ cã kh¶ n¨ng tiÕp thu vµ øng dông khoa häc kü thuËt nhanh cã s¸ng t¹o. 4. Do ®Æc ®iÓm khÝ hËu n­íc ta lµ khÝ hËu nhiÖt ®íi thêi tiÕt bèn mïa râ rÖt rÊt thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn c©y trång theo tõng mïa. Nguyªn vËt liÖu chÝnh cña c«ng ty lµ c¸c lo¹i tinh dÇu x¶, x¸ xÞ, quÕ, håi, trÊu, b¹ch ®µn, tranh, trµm, mµng tay. Chñ yÕu ë c¸c vïng cao nh­: L¹ng S¬n, Cao B»ng, Lµo Cai, Yªn B¸i, T©y Nguyªn,... ngoµi ra cßn mét sè tinh dÇu kh¸c nh­: B¹c hµ, hóng quÕ, h­¬ng nhu vµ c¸c lo¹i d­îc liÖu kh¸c ë vïng ®ång b»ng (Hµ T©y, H­ng Yªn, Hµ Nam,...). Nh÷ng ®iÒu kiÖn trªn ®· t¹o cho c«ng ty nguån nguyªn liÖu dåi dµo vµ phong phó. Nh­ng do nguån nguyªn liÖu chÝnh cña c«ng ty lµ tinh dÇu th« cã ®Æc tÝnh dÔ ch¸y, dÔ bay h¬i nªn ®ßi hái c«ng t¸c qu¶n lý tèt ®Ó gi¶m hao hôt tù nhiªn vµ n©ng cao hiÖu qu¶. 5. Do lîi thÕ vÒ mÆt hµng cã thÕ m¹nh xuÊt khÈu, thÞ tr­êng thÕ giíi cã nhu cÇu lín vÒ mÆt hµng nµy. Tinh dÇu vµ nguyªn liÖu chøa tinh dÇu cã vai trß quan träng trong ®êi sèng con ng­êi nªn mÆt hµng tinh dÇu më ra triÓn väng míi cho mét ngµnh hµng xuÊt khÈu ë n­íc ta. 6. §éi ngò c¸n bé khai th¸c thu mua nguån hµng ®«ng ®¶o vµ cã mÆt ë mäi ®Þa ph­¬ng ®¸p øng kÞp thêi c«ng t¸c thu mua s¶n phÈm nguyªn liÖu cho c«ng ty. 7. ThÞ tr­êng xuÊt hkÈu cña c«ng ty ngµy cµng cã uy tÝn, kh¸ch hµng n­íc ngoµi t×m ®Õn víi c«ng ty ngµy cµng nhiÒu. Nh÷ng n¨m tr­íc khi Liªn X« vµ c¸c n­íc §«ng ¢u ch­a tan r· c«ng ty chñ yÕu xuÊt khÈu theo NghÞ ®Þnh th­ sang thÞ tr­êng nµy. Nh­ng ®ång thêi c«ng ty lu«n t×m kiÕm b¹n hµng míi ë thÞ tr­êng Ch©u ¢u, Ch©u Mü nªn mÆc dï thÞ tr­êng Liªn X« vµ §«ng ¢u tan r· c«ng ty vÉn ®øng v÷ng ®­îc vµ ngµy cµng ph¸t triÓn. HiÖn nay, thÞ tr­êng cña c«ng ty lµ c¸c n­íc Ch©u ¢u nh­: Anh, Ph¸p, §øc, BØ, Italia, TiÖp, Nga; thÞ tr­êng Ch©u ¸ cã Hång C«ng, NhËt B¶n, Singapore, Trung Quèc. N¨m 1998 c«ng tycßn thu hót ®­îc thÞ tr­êng Mü vµ óc. Môc tiªu ph¸t triÓn cña c«ng ty lµ ngµy cµng më réng thÞ tr­êng sang Ch©u Mü vµ Ch©u ¸. Cã ®­îc sù thµnh c«ng nµy sù cè g¾ng nç lùc cña toµn bé thµnh viªn trong c«ng ty trong viÖc n©ng cao ho¹t ®éng Marketing, n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng cña mÆt hµng tinh dÇu vµ c¸c s¶n phÈm tù nhiªn, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm. 2-/ Nh÷ng khã kh¨n cña c«ng ty 1. Do cã nhiÒu ®¬n vÞ b¾t ®Çu kinh doanh xuÊt khÈu mÆt hµng tinh dÇu nªn c¹nh tranh mua tinh dÇu ngµy cµng g©y nhiÒu khã kh¨n cho viÖc ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc gi¸ c¶ vµ ph©n chia lîi nhuËn. HiÖn nay mét sè doanh nghiÖp kh«ng cã nghiÖp vô vÒ kinh doanh mÆt hµng tinh dÇu còng ®Òu ®­îc phÐp tham gia xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp, gi÷a c¸c doanh nghiÖp còng c¹nh tranh nhau ®Ó thu lîi nhuËn vµ ®Òu ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng xuÊt khÈu. Do ®ã rÊt nhiÒu c¬ quan kh«ng ®óng chøc n¨ng còng tham gia xuÊt khÈu tinh dÇu. Trong khi cã nhiÒu tham gia xuÊt khÈu tinh dÇu mµ l­îng tinh dÇu trong n­íc t¨ng lªn kh«ng ®¸ng kÓ nªn hä c¹nh tranh víi nhau ®Ó mua ®­îc tinh dÇu lµm cho gi¸ tinh dÇu trong n­íc kh«ng æn ®Þnh. MÆt kh¸c, khi cã tr×nh tr¹ng tranh mua nh­ vËy ng­êi s¶n xuÊt sÏ kh«ng chó ý ®Õn chÊt l­îng mµ chØ chó ý ®Õn sè l­îng. Bªn c¹nh ®ã ®· xuÊt hiÖn sù c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh gi÷a c¸c nhµ xuÊt khÈu còng nh­ c¸c nhµ cung cÊp tinh dÇu xuÊt khÈu trong n­íc ®· ®Èy gi¸ néi ®Þa cña tinh dÇu lªn cao. C¸c nhµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt tinh dÇu tranh nhau chµo b¸n cho ng­êi n­íc ngoµi dÉn ®Õn th­¬ng nh©n n­íc ngoµi cã ®iÒu kiÖp Ðp gi¸ tinh dÇu xuÊt khÈu cña ta. §ång thêi ë trong n­íc t×nh tr¹ng tranh mua tranh b¸n gi÷a c¸c c«gn tylµm gi¸ gi¶m ®i nhiÒu so víi tr­íc. VÝ dô: gi¸ tinh dÇu håi xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Ph¸p n¨m 1994 gi¶m 15% so víi n¨m 1998, tinh dÇu b¹c hµ còng gi¶m gi¸ tõ 12,5 USD/kg (1994) xuèng chØ cßn 6,3 USD/kg (1995). 2. Do ®iÒu kiÖn khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ ch­a cho phÐp nªn c«ng ty ch­a t¹o ra s¶n phÈm cuèi cïng mµ míi chØ dõng l¹i ë d¹ng b¸n thµnh phÈm nªn gi¸ xuÊt khÈu thÊp, l·i thu håi Ýt. VÝ dô ®èi víi mÆt hµng tinh dÇu x¸ xÞ chóng ta míi xuÊt khÈu d­íi d¹ng s¶n phÈm th« vµ d¹ng chiÕt xuÊt thö tõ tinh dÇu x¸ xÞ trong hîp chÊt Herotropis nh­n gi¸ thµnh cßn cao, thÞ tr­êng thÕ giíi ch­a thÓ chÊp nhËn ®­îc. Thêi gian tíi nÕu cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó ®Çu t­ cho c«ng nghÖ hoµn thiÖn th× lîi nhuËn thu ®­îc sÏ lín h¬n vµ ngµnh tinh dÇu cña ®Êt n­íc sÏ cã mét chç ®øng nhÊt ®Þnh trªn tr­êng quèc tÕ. 3. HiÖn t­îng ph¸ rõng trµn lan nh»m vµo c¸c môc ®Ých kh¸c nhau dÉn ®Õn viÖc khai th¸c gç de ®Ó nÊu tinh dÇu rÊt khã kh¨n. HiÖn nay ë mét sè tØnh cã gèc rÔ de nhiÒu ®· cã lÖnh cÊm khai th¸c rõng nh­ Th¸i Nguyªn, Kh¸nh Hoµ, Phó Yªn,... ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn viÖc chÕ biÕn tinh dÇu. N¨m 1999 lµ n¨m rÊt khã kh¨n ®èi víi c«ng ty v× Nhµ n­íc ra lÖnh cÊm khai th¸c vµ xuÊt khÈu tinh dÇu x¸ xÞ. Trong khi ®ã tinh dÇu x¸ xÞ lµ mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m võa qua. §øng tr­íc nguy c¬ lîi nhuËn vµ qui m« kinh doanh bÞ thu hÑp, c«ng ty ®· quyÕt ®Þnh ph¶i ®a d¹ng ho¸ kinh doanh. VII-/ KÕ ho¹ch n¨m 2000 vµ trong thêi gian tíi cña c«ng ty - Mét sè ý kiÕn c¸ nh©n 1-/ KÕ ho¹ch n¨m 2000 vµ trong thêi gian tíi Tr­íc t×nh h×nh míi, c«ng ty sÏ gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n. §Ó ®¶m b¶o c«ng ¨n viÖc lµm vµ thu nhËp cña c¸n bé c«ng nh©n viªn c«ng ty ph¶i nç lùc rÊt nhiÒu th× míi ®¹t ®­îc kÕt qu¶ kh¶ quan. KÕ ho¹ch n¨m 2000 cña c«ng ty ®Æt ra nh­ sau: - Doanh sè 23,5 tû ®ång. - Lîi nhuËn gép 2,2 tû. - QuÜ l­¬ng 8.000 triÖu. 1. Kinh doanh xuÊt khÈu. - Tinh dÇu 1 triÖu USD (tèi thiÓu) t­¬ng ®­¬ng 14 tØ ®ång vµ lîi nhuËn gép tõ xuÊt khÈu tinh dÇu kho¶ng 1,4 tû ®ång (10%). - MÆt hµng kh¸c: 200 ngµn USD t­¬ng ®­¬ng 2,8 tû ®ång, lîi nhuËn gép kho¶ng 225 triÖu (8%). 2. Kinh doanh nhËp khÈu - Ho¸ chÊt c¸c lo¹i 6 tû ®ång, lîi nhuËn gép tõ nhËp khÈu kho¶ng 360 triÖu ®ång (6%). - H­¬ng liÖu 50 ngµn USD, t­¬ng ®­¬ng 700 triÖu, lîi nhuËn gép 70 triÖu (10%). - C¸c mÆt hµng kh¸c 200 ngµn USD t­¬ng ®­¬ng 2,8 tû, lîi nhuËn gép kho¶ng 140 triÖu (5%). 3. Kinh doanh c¸c mÆt hµng tõ s¶n xuÊt Cè g¾ng ®¹t doanh sè Ýt nhÊt 500 triÖu. Trong giai ®o¹n tíi c«ng ty sÏ ®Þnh h­íng lÜnh vùc kinh doanh cña m×nh lµ võa t¨ng c­êng xuÊt khÈu võa kinh doanh nhËp khÈu cã hiÖu qu¶. NhiÖm vô ®Æt ra cho thêi gian tíi cña c«ng ty lµ: - S¶n xuÊt chÕ biÕn c¸c lo¹i tinh dÇu, nhùa c©y chÊt l­îng cao ®Ó s¶n xuÊt. - Hîp t¸c víi c¸c ®¬n vÞ trong trung t©m nghiªn cøu ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm tõ tinh dÇu vµ h­¬ng liÖu. - ChuyÓn giao c«ng nghÖ trång c©y, thu h¸i, s¶n xuÊt chÕ biÕn n©ng cÊp chÊt l­îng c¸c lo¹i tinh dÇu cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt cña c¸c ngµnh vµ c¸c ®Þa ph­¬ng. C«ng ty tinh dÇu víi c¸c s¶n phÈm tù nhiªn víi danh nghÜa lµ c«ng ty thuéc TTKHTN vµ CNQG sÏ v­¬n lªn thµnh con chim ®Çu ®µn cña ngµnh tinh dÇu ViÖt Nam. C«ng ty sÏ kh«ng ngõng nghiªn cøu triÓn khai vµ ®i vµo øng dông s¶n xuÊt nh÷ng lo¹i tinh dÇu míi víi nguån nguyªn liÖu ®­îc cung cÊp tõ c©y trång trong n­íc víi gi¸ thµnh thÊp nhÊt. C«ng ty còng b¾t ®Çu kinh doanh nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng cÇn thiÕt cho tiªu dïng trong n­íc nh­ng s¶n xuÊt trong n­íc ch­a ®¸p øng ®­îc nh»m ®a d¹ng ho¸ kinh doanh. 2-/ Mét sè ®¸nh gi¸ cña c¸ nh©n Qua t×m hiÓu vÒ c«ng ty, cã thÓ thÊy r»ng thêi gian tíi nguån nguyªn liÖu ®Çu vµo cho s¶n xuÊt cña c«ng ty gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. C«ng ty cÇn ph¶i nç lùc rÊt lín míi cã thÓ duy tr× ®­îc kim ng¹ch xuÊt khÈu tinh dÇu nh­ nh÷ng n¨m võa qua. NhiÖm vô võa ®Æt ra lµ ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Ngoµi ra c«ng tycßn mét sè nh÷ng tån t¹i cÇn ph¶i ®­îc kh¾c phôc ®Ó cã thÓ t¨ng hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt kinh doanh. Thø nhÊt: c¬ cÊu tæ chøc ph¶i ®­îc bè trÝ hîp lý h¬n n÷a, ph¶i cã nh÷ng phßng ban chuyªn tr¸ch ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ngµy cµng lín cña c«ng viÖc. Thø hai: c«ng ty ph¶i cè g¾ng gi¶m ®­îc chi phÝ ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh b»ng c¸ch c¾t gi¶m nh÷ng chi phÝ bÊt hîp lý. Thø ba: c«ng ty ph¶i triÓn khai nh÷ng mÆt hµng míi ®Ó xuÊt khÈu thay thÕ cho mÆt hµng tinh dÇu x¸ xÞ ®· bÞ cÊm xuÊt khÈu. C«ng ty ph¶i cã mét chiÕn l­îc trung dµi h¹n ®Ó t¹o nguån hµng th­êng xuyªn vµ æn ®Þnh. Tãm l¹i, thêi gian tíi ®©y c«ng ty sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n trong xuÊt khÈu tinh dÇu. Cïng víi viÖc kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i c«ng ty ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó thóc ®Èy xuÊt khÈu.