Báo cáo Và phát triển Việt Nam 2005 : Quản lý và điều hành

Phân bổ lại nguồn lực đầu t- trong các lĩnh vực phát triển hạ tầng hay các vùng, miền, nhằm tăng c-ờng đóng góp của ch-ơng trình đầu t- công cộng vào tăng tr-ởng kinh tế và xóa đói giảm nghèo. Tuy nhiên, trong phạm vi từng khu vực và từng tỉnh, chỉ có thể đạt đ-ợc mục đích này theo từng dự án. Ch-ơng nói về các dự án phát triển hạ tầng có quy mô lớn, đ-ợc bổ sung vào Chiến l-ợc toàn diện về xóa đói giảm nghèo và tăng tr-ởng vào cuối năm 2003, đ[ đề xuất một biện pháp thực hiện khá hấp dẫn. Ch-ơng này cho thấy rằng đầu t- vào lĩnh vực cơ sở hạ tầng phải quan hệ mật thiết với các mục tiêu phát triển kinh tế nói chung và phải có kế hoạch cho từng giai đoạn nhất định. Cần phải có sự lựa chọn các dự án -u tiên dựa trên những phân tích về tác động đối với mỗi giai đoạn, mỗi vùng và mỗi khu vực. Việc lựa chọn phải thông qua phân tích chi phí-lợi ích, với trọng tâm là khả năng hoàn trả chi phí. Đồng thời, đòi hỏi phải đánh giá những tác động đối với xóa đói giảm nghèo cũng nh- xác định rõ đối t-ợng thụ h-ởng của từng dự án. Ch-ơng mới cũng đề cập rằng việc kết hợp giữa tăng tr-ởng và các mục tiêu xóa đói giảm nghèo nhằm dung hòa hai mục tiêu này. Trong khi về nguyên tắc khó có thể dung hòa hai xu h-ớng này, việc biến chúng thành những đề xuất mang tính thực tế lại không dễ dàng. Hiện nay, những h-ớng dẫn về việc chuẩn bị, thẩm định và thực hiện dự án đ-ợc thực hiện theo Nghị định số 52/1999/ND-CP. Nghị định này đề cập đến sự cần thiết phải tiến hành đánh giá kinh tế và tài chính của từng dự án, bao gồm quy mô đầu t-, thời hạn hoạt động, chi phí và các kết quả kinh tế và tài chính. Nghị định này phân biệt rõ hiệu quả tài chính và hiệu quả kinh tế-x[ hội. Tuy nhiên, lại không h-ớng dẫn đầy đủ về các chi phí và lợi ích cần xem xét (xem Khung 6.1).Trên thực tế, các cơ quan thẩm định th-ờng dựa trên những chỉ số chuẩn mực nh- là giá trị hiệntại ròng hay tỷ lệ nội hoàn. Tuy nhiên, ng-ời ta chỉ đánh giá các dự án về chi phí và lợi ích trực tiếp, và những chi phí và lợi ích đó đ-ợc đánh giá qua giá cả thị tr-ờng. Đây là khởi đầu vững chắc, nh-ng có thể ch-a đủ ở một quốc gia đang phát triển. Đó là vì một số thị tr-ờng liên quan bịméo mó, không hoàn hảo, hoặc không tồn tại.