Các phương thức chăn nuôi và công tác thú y để đạt hiệu quả nhất trong chăn nuôi

ĐẶT VẤN ĐỀ Nước ta là nước nông nghiệp đang phát triển do đó ngành chăn nuôi- thú y đóng một vai trò vô cùng quan trọng đối với xã hội và nền kinh tế nói chung. Nó đáp ứng được nhu cầu về lương thực, thực phẩm, phân bón và nguồn nguyên liệu cho ngành chế biến và cung cấp các mặt hàng xuất khẩu. Ngành chăn nuôi nước ta ngày càng phát triển đặc biệt là chăn nuôi theo kiểu công nghiệp, chăn nuôi bò sữa, bò thịt, nuôi cá Năng suất vật nuôi ngày càng được nâng lên cao, đồng thời nhu cầu sử dụng thuốc ngày càng nhiều. Để chăn nuôi đạt mức tăng trưởng nhanh thì ta phải thực hiện tốt 2 khâu đó là chăn nuôi và thú y. Chăn nuôi- thú y là một môn học gắn liền với thực tiễn sản xuất, vì vậy chúng ta học không thể thiếu thực hành. Học lý thuyết phải kết hợp với rèn nghề. Chính vì vậy, tổ chức những đợt thực tập là điều hết sức quan trọng đối với học sinh, sinh viên chúng ta. Có đi vào thực hành thì chúng ta mới vận dụng được kiến thức đã học trên ghế nhà trường, đồng thời học hỏi thêm những kinh nghiệm ở các cơ sở sản xuất về các phương thức chăn nuôi và công tác thú y để sao cho có hiệu quả nhất. MỤC LỤC ĐẶT VẤN ĐỀ. 1 PHẦN I. ĐIỀU TRA CƠ BẢN. 2 I. Điều kiện tự nhiên. 2 1. Vị trí địa lý. 2 2. Địa hình, đất đai. 3 3. Giao thông thuỷ lợi. 3 4. Thời tiết khí hậu. 4 II. Điều kiện kinh tế – Xã hội. 4 1. Dân số – Lao động – Việc làm. 4 2. Đời sống văn hoá, thông tin. 5 3. Giáo dục – Y tế – An ninh quốc phòng. 6 4. Đầu tư vốn, khoa học kỹ thuật cho ngành tại cơ sở. 7 5. Công tác khuyến nông, khuyến lâm. 7 II. Tình hình sản xuất nông nghiệp. 8 1. Tình hình sản xuất trồng trọt. 8 2. Tình hình chăn nuôi. 9 III. Tình hình thú y. 14 1. Công tác phòng bệnh. 14 2. Công tác điều trị. 17 IV. Những thuận lợi và khó khăn. 20 1. Những thuận lợi. 20 2. Khó khăn. 20 PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QỦA PHỤC VỤ SẢN XUẤT 22 I . Công tác chăn nuôi. 22 1. Công tác giống 23 2. Thức ăn. 24 3.Thụ tinh nhân tạo. 27 4. Vệ sinh chuồng trại. 28 II. Công tác thú y . 29 1. Phòng bệnh 29 2. Kết quả điều trị cho đàn gia súc cầm. 32 PHẦN III. KẾT LUẬN- TỒN TẠI- ĐỀ NGHỊ 43 1. Kết luận 43 2.Tồn tại 43 3.Đề nghị 44

doc46 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2584 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Các phương thức chăn nuôi và công tác thú y để đạt hiệu quả nhất trong chăn nuôi, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
0 ®Õn 300 con nh÷ng hé nµy cã diÖn tÝch ®Êt réng x©y trang tr¹i theo kiÓu c«ng nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã nh÷ng hé gia ®×nh nu«i vµi con, vµi chôc con ®Ó c¶i thiÖn b÷a ¨n cho gia ®×nh, tËn dông thãc lóa v·i, c¬m thõa… VÒ chuång tr¹i ch¨n nu«i ®a sè cßn t¹m bî nh­ x©y tËn dông d­íi ch©n cÇu thang, trªn g¸c chuång lîn…ngoµi ra mét sè hé ®· x©y kiªn cè ®a sè c¸c hé nµy ch¨n nu«i theo h×nh thøc b¸n c«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp…Ngoµi ch¨n nu«i gµ th× trong x· cßn cã nhiÒu hé ch¨n nu«i vÞt, ngan .. nu«i th¶ tù do ®Ó lÊy trøng vµ lÊy thÞt. Thu nhËp cña ng­êi d©n tõ ch¨n nu«i gia cÇm: hiÖn nay c¸c s¶n phÈm thÞt trøng cu¶ giai cÇm trªn thÞ tr­êng ®ang cã gi¸ trÞ ®iÒu nµy ®· vµ ®ang thóc ®Èy quy m« ch¨n nu«i gia cÇm, còng gãp phÇn kh«ng nhá trong thu nhËp cña gia ®×nh. §èi víi nh÷ng hé ch¨n nu«i theo quy m« lín th× ®©y chÝnh lµ nguån thu nhËp chÝnh. B¶ng I. §iÒu tra c¬ b¶n ®µn gia sóc, gia cÇm cña ph­êng Thä X­¬ng N¨m Lo¹i gia sóc, gia cÇm(con) Lîn Gia cÇm Gia sóc kh¸c §ùc gièng N¸i ThÞt Gµ VÞt Ngan Bß Tr©u Chã mÌo 2006 12 315 2231 4320 1452 1025 396 16 264 16 2007 7 345 2306 4012 2810 618 442 11 401 35 Quý I 2008 2 442 2513 2370 2357 304 258 8 370 21 NhËn xÐt: Nh×n vµo b¶ng I ta thÊy kÕt qu¶ ®iÒu tra sè gia sóc, gia cÇm qua 2 n¨m gÇn ®©y vµ quý I n¨m 2008 trong toµn ph­êng cã sù biÕn ®éng kh«ng ®Òu. Ch¨n nu«i tr©u bß: ®µn tr©u cã xu h­íng gi¶m dÇn vÒ sè l­îng, cßn ®µn bß cã xu h­íng t¨ng lªn vÒ sè l­îng, nguyªn nh©n thÞt bß ®­îc ­a chuéng h¬n thÞt tr©u vµ nguån thu nhËp tõ ch¨n nu«i bß cao h¬n ch¨n nu«i tr©u. Qua b¶ng I cho ta thÊy sè l­îng ®µn tr©u gi¶m xuèng n¨m 2006 – 2007 sè l­îng ®µn tr©u gi¶m xuèng 5 con tõ n¨m 2007 – 2008 sè l­îng ®µn tr©u gi¶m xuèng tiÕp 3 con. Ng­îc l¹i ®µn bß l¹i t¨ng lªn t­¬ng ®èi cao tõ n¨m 2006 – 2007 sè l­îng ®µn bß t¨ng lªn tõ 46 con. Nh­ng tõ n¨m 2007 – 2008 sè l­îng ®µn bß l¹i gi¶m nguyªn nh©n lµ do ®ît rÐt ®Ëm rÐt h¹i th¸ng 1 n¨m 2008 võa qua ®· lµm chÕt mét sè l­îng tr©u bß kh¸ lín, lµm thiÖt h¹i rÊt nhiÒu cho ng­êi ch¨n nu«i . - Ch¨n nu«i lîn: cã xu h­íng t¨ng lªn râ rÖt v× ®©y lµ nguån cung cÊp thùc phÈm chÝnh cho ng­êi d©n vµ ®em l¹i nguån thu ®¸ng kÓ ®èi víi kinh tÕ hé gia ®×nh. C¬ cÊu ®µn lîn cña ph­êng ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng I nhËn thÊy n¨m 2006 – 2008 sè l­îng lîn ®ùc gi¶m xuèng cßn sè ®µn lîn thÞt vµ lîn n¸i t¨ng lªn. Nguyªn nh©n do gi¸ lîn t¨ng nªn ng­êi d©n tËp trung vµo nu«i lîn nhiÒu h¬n ®Æc biÖt lµ lîn n¸i sinh s¶n ®Ó cung cÊp gièng cho thÞ tr­êng. - Ch¨n nu«i gia cÇm: Ch¨n nu«i gia cÇm rÊt phæ biÕn trong mçi hé gia ®×nh, nã gãp phÇn n©ng cao thu nhËp vµ c¶i thiÖn ®êi sèng gia ®×nh. Quan b¶ng I cho ta thÊy sè l­îng ®µn gia cÇm qua c¸c n¨m gi¶m xuèng ®¸ng kÓ. Nguyªn nh©n lµm tæng ®µn gia cÇm gi¶m lµ do viÖc tr¶i qua ®ît dÞch cóm. DÞch cóm x¶y ra lµm tæn thÊt nÆng nÒ tíi víi ngµnh ch¨n nu«i vµ ®Ó phôc håi l¹i sè l­îng ®µn gia cÇm th× ph¶i mÊt nhiÒu thêi gian. - Ch¨n nu«i chã: Do nhu cÇu vÒ thÞt chã vµ nu«i chã tr«ng nhµ cho lªn sè l­îng chã còng t¨ng lªn. Nã ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng I sè l­îng ®µn chã n¨m 2006 -2007 t¨ng 140 con. HiÖn nay ng­êi d©n ®· tËp chung vµo ch¨n nu«i chã nhiÒu h¬n, cã hé nu«i 5 – 7 con, ng­êi d©n nu«i ®· lµm còi, chuång ®Ó nhèt nh»m ®¶m b¶o søc khoÎ cho ng­êi xung quanh. MÆt kh¸c vÉn cßn mét sè hé nu«i 1-2 con vÉn th¶ r«ng, kh«ng xÝch, lµm ¶nh h­ëng ®Õn m«i tr­êng, mÊt an toµn cho ng­êi d©n. III. T×nh h×nh thó y. 1. C«ng t¸c phßng bÖnh. 1.1. Phßng b»ng Vaccine. Tiªm vaccine lµ ®­a mét l­îng kh¸ng nguyªn vµo c¬ thÓ con vËt ®Ó t¹o thµnh miÔn dÞch chèng l¹i mÇm bÖnh. §ã lµ biÖn ph¸p ng¨n chÆn dÞch bÖnh x¶y ra ®¶m b¶o cho vËt nu«i, nh­ vËy muèn cã mét ®µn gia sóc gia cÇm khoÎ m¹nh th× viÖc tiªm phßng lµ rÊt cÇn nh­ng viÖc tiªm phßng ph¶i tu©n theo chu kú cña nã. ChÝnh v× vËy th­êng Thä X­¬ng ®Æc biÖt quan t©m chó träng ®Õn c«ng t¸c nµy. Víi m¹ng l­íi thó y ®­îc ph©n bè t­¬ng ®èi hîp lý gåm cã mét tr­ëng thó y ph­êng vµ 3 thó y viªn ho¹t ®éng trong toµn ph­êng do ®ã viÖc phßng vµ ch÷a bÖnh cña nh©n d©n ®­îc thuËn tiÖn vµ kÞp thêi. Hµng n¨m ph­êng cã tæ chøc c¸c ®ît tiªm phßng: DÞch t¶, Tô huyÕt trïng, D¹i, H5N1 cho tr©u, bß , lîn, chã, vµ gµ. Víi c¬ cÊu hÕt søc chÆt chÏ lµ tr­ëng thó y ph­êng lÊy vaccine ë tr¹m thó y ®Ó vÒ cho c¸c thó y viªn vµ ph©n tõng vïng tiªm cho thó y viªn. Do ®ã 1 n¨m ph­êng ®· tiªm phßng ®­îc mét sè l­îng ®¸ng kÓ gia sóc, gia cÇm. KÕt qu¶ tiªm phßng: §Ó tr¸nh ®­îc nh÷ng ®iÒu ®¸ng tiÕc x¶y ra trong c«ng t¸c phßng bÖnh cho ®µn gia sóc, gia cÇm ph­êng ®· tæ chøc c¸c cuéc tiªm phßng cho ®µn vËt nu«i cña bµ con nh©n d©n cho toµn ph­êng. Ban thó y ph­êng ®· kÕt hîp cïng víi bµ con nh©n d©n, ban c«ng an trong ph­êng vµ c¸c tr­ëng ban ngµnh, ®oµn thÓ kªu gäi, thóc ®Èy bµ con nh©n d©n b»ng c¸c ph­¬ng tiÖn ®¹i chóng vÒ viÖc tiªm phßng cho ®µn gia sóc, gia cÇm ®· chøng tá mäi ho¹t ®éng cña c¸c ban ngµnh ®oµn thÓ lµ cã hiÖu qu¶ nh­ng ch­a ®¹t ®­îc mong muèn cña ban thó y ph­êng vµ c¸c ban ngµnh. Qua ®iÒu tra em thu ®­îc kÕt qu¶ tiªm phßng cho ®µn gia sóc gia cÇm qua 3 n¨m gÇn ®©y. B¶ng II. KÕt qu¶ tiªm phßng cho gia sóc, gia cÇm qua 3 n¨m. N¨m Lo¹i gia sóc, gia cÇm Tæng sè gia sóc, gia cÇm (con) Lo¹i vaccine Sè ®­îc tiªm ( con) TØ lÖ (%) 2006 Tr©u, bß 412 THT 165 39,1 LMLM 142 34,4 Lîn 2558 DÞch t¶ 1905 39,2 THT 1173 45,9 Chã, mÌo 280 D¹i 258 92,1 Gia cÇm 6797 H5N1 4382 64,4 2007 Tr©u, bß 453 THT 306 67,5 LMLM 263 58 Lîn 2658 DÞch t¶ 1326 49,8 Chã, mÌo 436 D¹i 236 54,1 Gia cÇm 7440 H5N1 5613 75,4 Quý I 2008 Tr©u 266 THT 136 51,1 Lîn 2937 DÞch t¶ 1603 54,5 THT 1547 52,6 PRRS 986 33,5 Chã, mÌo 391 D¹i 159 40,6 Gia cÇm 5031 H5N1 3156 62,1 * NhËn xÐt: qua b¶ng II ta thÊy tØ lÖ tiªm phßng trªn ®Þa bµn cßn thÊp, tØ lÖ tiªm phßng hµng n¨m ch­a ®¹t yªu cÇu, vËy nguyªn nh©n lµ do ®©u? Qua t×m hiÓu em thÊy cã mét sè lý do dÉn ®Õn tØ lÖ tiªm phßng cßn thÊp lµ nh­ sau: + VÒ phÝa tæ chøc: ®éi ngò thó y c¬ së cßn máng nªn kh©u vËn ®éng ®Õn ng­êi d©n cßn nhiÒu h¹n chÕ. + VÒ phÝa ng­êi d©n tØ lÖ tiªm phßng cao hay thÊp chñ yÕu lµ do ý thøc cña hä trong viÖc phßng chèng dÞch bÖnh cho ®µn vËt nu«i lµ ch­a cao, ®a sè hä tõ chèi tiªm phßng ®­a ra mäi lý do ®Ó tõ chèi nh­: bß hay lîn nhµ t«i míi lÊy tinh, ®ang cã chöa, s¾p ®Î. Mµ nÕu cã tiªm phßng th× còng chØ chèng ®èi mµ th«i. Bªnh c¹nh ®ã mét sè hé gia ®×nh ch¨n nu«i víi quy m« lín, gia ®×nh cã ý thøc b¶o vÖ søc khoÎ cho ®µn vËt nu«i th× hä tù mua vaccine vÒ tiªm phßng bëi thÕ mµ tØ lÖ tiªm phßng ®¹i trµ kh«ng ®­îc cao. 1.2. VÖ sinh phßng bÖnh. C«ng t¸c vÖ sinh phßng bÖnh t¹i c¬ së lu«n ®­îc ®Èy m¹nh, ph­êng th­êng xuyªn tæ chøc, khö trïng, kiÓm tra, kiÓm dÞch trªn ®Þa bµn toµn ph­êng. Ph­êng ®· x©y dùng ®­îc hÖ thèng cèng r·nh ë c¸c th«n ®Ó ®­a n­íc th¶i, chÊt th¶i ®æ ra råi xö lý ®Ó tr¸nh « nhiÔm m«i tr­êng, ®ång thêi ph­êng cßn tæ chøc c¸c buæi vÖ sinh ®­êng lµng ngâ xãm, kh¬i cèng r·nh ph¸t quang bôi rËm ®Ó cho ký sinh trïng, ®éng vËt m«i giíi, c«n trïng chuyÒn bÖnh kh«ng cßn n¬i c­ tró. C«ng t¸c phßng bÖnh nh­ vËy kh«ng nh÷ng lµm s¹ch m«i tr­êng xung quanh mµ cßn tÝch cùc vµo viÖc phßng bÖnh t¹i c¬ së. C¸c chÊt th¶i vµ s¶n phÈm phô cña ngµnh ch¨n nu«i ®­îc sö lý b»ng c¸ch gom ®èt, ñ v«i, ñ nhiÖt, theo ®óng quy ®Þnh kü thuËt. C¸c con vËt khi m¾c bËnh truyÒn nhiÔm mµ bÞ chÕt cã kh¶ n¨ng truyÒn bÖnh sang cho ng­êi vµ vËt nu«i xung quanh ®Òu ®­îc xö lý theo quy ®Þnh kiÓm dÞch thó y. 1.3. C«ng t¸c vÖ sinh thó y, kiÓm so¸t, giÕt mæ ®éng vËt. a. C«ng t¸c vÖ sinh thó y. Trong c«ng t¸c vÖ sinh thó y gi÷ mét vai trß rÊt quan träng, nã gãp phÇn lµm gi¶m chi phÝ ch¨n nu«i vµ ng¨n chÆn dÞch bÖnh x¶y ra trªn ®µn gia sóc, gia cÇm ®em l¹i thµnh c«ng cho ch¨n nu«i. ë ph­êng Thä X­¬ng ngoµi nh÷ng gia ®×nh ch¨n nu«i víi quy m« lín th× nh×n chung c¸c hé n«ng d©n trong toµn ph­êng ®Òu ch¨n nu«i víi sè l­îng Ýt, ch­a tËp chung mµ chØ ph©n bè theo tõng hé gia ®×nh nªn viÖc vÖ sinh thó y cho ®µn gia sóc gia cÇm phô thuéc vµo sù hiÓu biÕt cña tõng hé gia ®×nh. Qua viÖc ®¸nh gi¸ c«ng t¸c vÖ sinh thó y cña c¸c gia ®×nh cho thÊy. VÒ chuång tr¹i: NÒn chuång cßn chøa ph©n vµ n­íc tiÓu, hè ®ùng ph©n kh«ng ®­îc t¸ch rêi nªn hµm l­îng khÝ H2S, NH3, CO2 ë chuång cßn cao ¶nh h­ëng tíi søc khoÎ con vËt. VÒ thøc ¨n: Thøc ¨n ®­îc vÖ sinh t­¬ng ®èi tèt, kh«ng cã t×nh tr¹ng sö dông thøc ¨n «i, mèc, thiu nh­ng viÖc vÖ sinh m¸ng ¨n ch­a ®­îc tèt, ®«i khi cßn ®Ó thøc ¨n thõa trong m¸ng ¨n. VÒ n­íc uèng: Tr©u, bß víi ph­¬ng thøc ch¨n th¶ tù do lµ chñ yÕu nªn viÖc Tr©u bß uèng n­íc ao, hå, m­¬ng… nªn ®«i khi tr©u, bß vÉn uèng ph¶i n­íc bÈn dÔ m¾c bÖnh nh­: s¸n l¸ gan… Tuy nhiªn khi cho tr©u bß ¨n bæ sung thøc ¨n th× ng­êi d©n còng sö dông n­íc s¹ch cho bß uèng. §èi víi lîn vµ gia cÇm th× chñ yÕu sö dông n­íc s¹ch nªn ®¶m b¶o tèt vÒ mÆt vÖ sinh. b. C«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t giÕt mæ ®éng vËt C«ng t¸c nµy ®­îc thùc hiÖn t¹i c¸c phiªn chî trªn ®Þa bµn cña ph­êng cø mçi buæi s¸ng c¸n bé thó y ®Òu ®Õn kiÓm dÞch, kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm, gia sóc gia cÇm vµ kiÓm tra s¸t trïng cho ®µn gia sóc, gia cÇm l­u th«ng ë trong chî. C«ng t¸c kiÓm dÞch ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn vµ kh¸ chÆt chÏ nªn Ýt x¶y ra tr­êng hîp ng­êi d©n b¸n thÞt cña vËt nu«i bÞ bÖnh truyÒn nhiÔm hoÆc c¸c lo¹i thÞt bÞ h¹ phÈm. 2. C«ng t¸c ®iÒu trÞ. 2.1. Nh÷ng bÖnh x¶y ra ë c¬ së. Song song víi c«ng t¸c tiªm phßng lµ c«ng t¸c ch÷a bÖnh. Ch÷a bÖnh ®­îc thùc hiÖn khi ®· xuÊt hiÖn nh»m môc ®Ých tiªu diÖt bÖnh, kh«ng cho bÖnh l©y lan. BiÖn ph¸p ch÷a bÖnh bao gåm c¸c biÖn ph¸p ph¸t hiÖn bÖnh, tiªu diÖt nguån bÖnh vµ lµm t¨ng søc ®Ò kh¸ng cho c¬ thÓ gia sóc. Trong thêi gian thùc tËp t¹i ph­êng Thä X­¬ng em ®· thÊy ®Þa bµn x¶y ra c¸c bÖnh nh­: a. Tr©u, bß: Còng nh­ nhiÒu x· ph­êng kh¸c trong thµnh phè mçi n¨m 2 lÇn ph­êng Thä X­¬ng tiÕn hµnh tiªm phßng cho ®µn tr©u bß cña toµn ph­êng, song ®Õn nay nhËn thøc cña ng­êi d©n vÒ c«ng t¸c tiªm phßng cßn nhiÒu h¹n chÕ. V× vËy dÞch bÖnh vÉn x¶y ra th­êng xuyªn, trong ®ã cã bÖnh THT tr©u bß. MÆc kh¸c lµ do c¸c ®èi t­îng tr©u bß mua tõ n¬i kh¸c vÒ kh«ng ®­îc tiªm phßng bæ sung nªn dÞch bÖnh x¶y ra. Trong thêi gian nµy do thêi tiÕt thay ®æi ®ét ngét, thÊt th­êng, kh«ng khÝ Èm mèc cïng víi vÊn ®Ò vÖ sinh chuång tr¹i kh«ng ®­îc ®¶m b¶o nªn tr©u bß bÞ m¾c bÖnh nhiÒu. C¸c bÖnh kh¸c nh­: néi khoa, s¶n khoa vÉn x¶y ra th­êng xuyªn, xuÊt hiÖn trªn ®Þa bµn ph­êng Thä X­¬ng. b. §µn lîn. §µn lîn trong toµn ph­êng hµng n¨m vÉn ph¸t sinh dÞch bÖnh, dÞch bÖnh ph¸t sinh chñ yÕu trong vô §«ng – Xu©n do thêi tiÕt l¹nh, ®é Èm cao, ch¨m sãc, nu«i d­ìng kÐm lµm gi¶m søc ®Ò kh¸ng cña con vËt, ®©y lµ nguyªn nh©n chÝnh lµm ph¸t sinh dÞch bÖnh. C«ng t¸c tæ chøc tiªm phßng kÐm, hiÖu qu¶ tiªm phßng kh«ng cao, sè l­îng míi nhËp vÒ kh«ng ®­îc tiªm bæ xung do ®ã dÞch bÖnh cã ®iÒu kiÖn bïng næ vµ lan trµn. DÞch bÖnh x¶y ra hµng n¨m chñ yÕu lµ THT. §èi víi lîn con theo mÑ do nu«i d­ìng ch¨m sãc kÐm, chuång tr¹i kh«ng ®¶m b¶o vÖ sinh do ®ã lîn con hay m¾c bÖnh lîn con Øa ph©n tr¾ng vµ viªm ruét tiªu ch¶y ®· ¶nh h­ëng tíi tèc ®é sinh tr­ëng cña lîn con. Lîn con t¸ch mÑ ®· xuÊt hiÖn bÖnh phã th­¬ng hµn, dÞch t¶ lµm chÕt mét sè ®µn. Do khÈu phÇn ¨n kÐm dinh d­ìng, thiÕu kho¸ng nªn lîn mÑ hay m¾c bÖnh b¹i liÖt sau khi ®Î. §Æc biÖt trong vô §«ng- Xu©n thêi tiÕt thay ®æi ®ét ngét, thÊt th­êng sím n¾ng, chiÒu m­a, chuång tr¹i Èm ­ít nªn lîn m¾c bªnh viªm phæi rÊt nhiÒu. Do tËp qu¸n ch¨n nu«i cña ng­êi d©n cßn l¹c hËu, chñ yÕu tËn dông lÊy ph©n bãn n«ng nghiÖp, chuång tr¹i kh«ng ®¶m b¶o vÖ sinh nªn m¾c c¸c bÖnh ký sinh trïng nh­: Giun ®òa, s¸n l¸ ruét lîn, ghÎ, cßn bÞ m¾c ph¶i. c. Gia cÇm. §µn gia cÇm ph¸t triÓn m¹nh, tuy nhiªn kh©u tæ chøc cßn láng lÎo chØ cã mét sè gia ®×nh ch¨n nu«i víi quy m« lín th× hä tù mua vaccine vÒ tiªm lÊy. Do ®ã dÞch bÖnh x¶y ra cßn nhiÒu chñ yÕu lµ bÖnh gumboro, CÇu trïng, tô huyÕt trïng, hen gµ, bÖnh lþ ghÐp ecoly … d. Chã mÌo. Ngoµi nh÷ng bÖnh g©y ra cho tr©u, bß, lîn, gia cÇm, chã còng hay m¾c nh÷ng bÖnh viªm ®­êng h« hÊp, viªm ruét…Víi t×nh h×nh dÞch bÖnh nh­ vËy ®ßi hái ng­êi ch¨n nu«i còng nh­ c¸n bé thó y còng cã nh÷ng biÖn ph¸p phßng chèng kÞp thêi. 2.1 C«ng t¸c ®iÒu trÞ vµ kÕt qu¶ ®iÒu trÞ. C¸c lo¹i bÖnh ®· x¶y ra th× c«ng t¸c ®iÒu trÞ ®­îc thùc hiÖn ngay sau khi ph¸t hiÖn bÖnh víi c¸c lo¹i thuèc ®iÒu trÞ nh­ : Tô huyÕt trïng dïng kh¸ng sinh tæng hîp, ®ãng dÊu lîn dïng Penicillin…tuú tõng lo¹i gia sóc vµ t×nh tr¹ng bÖnh kh¸c nhau mµ sö dông c¸c lo¹i thuèc ®Æc trÞ bÖnh kh¸c nhau víi liÒu l­îng kh¸c nhau. Do c«ng t¸c ®iÒu trÞ bÖnh kÞp thêi nªn kÕt qu¶ ®iÒu trÞ bÖnh t­¬ng ®èi kh¶ quan, tØ lÖ bÖnh sau khi ®iÒu trÞ ®¹t rÊt cao 90 – 95%. B¶ng III.T×nh h×nh dÞch bÖnh 6 th¸ng gÇn ®©y Lo¹i gia sóc Tªn bÖnh Sè gia sóc m¾c bÖnh(con) Th¸ng 1 Th¸ng 2 Th¸ng 3 Th¸ng 4 Th¸ng 5 Th¸ng 6 Lîn THT 3 5 7 6 4 6 Tiªu ch¶y 2 4 2 3 5 8 S­ng phï ®Çu 17 21 13 15 19 22 Viªm phæi 0 1 1 2 0 2 Phã th­¬ng hµn 5 3 6 4 5 7 Øa ph©n tr¾ng 12 15 13 11 16 19 Chã, mÌo Viªm phæi 0 4 7 5 6 3 KiÕt lþ 0 1 1 0 2 2 Tr©u bß Tô huyÕt trïng 6 3 5 4 7 6 Tiªu ch¶y 1 0 2 1 2 2 Gia cÇm Newcasson 21 16 7 14 19 31 CÇu trïng 6 10 7 9 13 11 * NhËn xÐt: Qua b¶ng III cho thÊy t×nh h×nh dÞch bÖnh cña ph­êng Thä X­¬ng s¶y ra tuy mang tÝnh chÊt lÎ tÎ nh­ng ®ã còng lµ mét sè l­îng kh«ng nhá, lµm ¶nh h­ëng ®Õn kinh tÕ cho nhµ ch¨n nu«i. Nh÷ng bÖnh x¶y ra nhiÒu ë lîn chñ yÕu lµ s­ng phï ®Çu, Øa ph©n tr¾ng, tiªu ch¶y,....cßn ë tr©u bß: tô huyÕt trïng, chã mÌo: viªm phæi, gia cÇm: newcasson...Nguyªn nh©n do thêi tiÕt thay ®æi ®ét ngét, sím n¾ng chiÒu m­a t¹o ®iÒu kiÖn cho dÞch bÖnh ph¸t triÓn, l©y lan. §ång thêi do ng­êi ch¨n nu«i ch¨m sãc, nu«i d­ìng kÐm lµm ¶nh h­ëng ®Õn søc ®Ò khang cña con vËt. IV. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n. 1. Nh÷ng thuËn lîi. Qua t×m hiÓu thùc tÕ t¹i ®Þa ph­¬ng trong suèt qu¸ tr×nh thùc tËp tèt nghiÖp em thÊy Thä X­¬ng lµ mét ph­êng cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ . - VÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn: Lµ mét ph­êng ®ång b»ng, diÖn tÝch ®Êt réng, ®Êt ®ai mµu mì, khÝ hËu kh¸ thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp. -§iÒu kiÖn x· héi: Sè ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng t­¬ng ®èi cao, ®©y lµ nguån nh©n lùc dåi dµo cho ngµnh n«ng nghiÖp. Cuéc sèng cña ng­êi d©n ªm Êm ®­îc x©y dùng trªn nÒn t¶ng ®¹o ®øc tõ xa x­a vµ cho ®Õn nay vÉn ®­îc nh©n d©n trong ph­êng g×n gi÷ vµ ph¸t huy mét c¸ch tÝch cùc. Chñ tr­¬ng vÒ nÕp sèng v¨n minh, gia ®×nh h¹nh phóc ®­îc ®«ng ®¶o c¸c tÇng líp nh©n d©n, c¸c gia ®×nh h­ëng øng tõ ®ã gãp phÇn lµm cho an ninh x· héi ë ®Þa ph­¬ng ®­îc ®¶m b¶o, toµn thÓ nh©n d©n cïng h­íng tíi môc tiªu ( d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh, gia ®×nh h¹nh phóc). - Giao th«ng: Ph­êng cã quèc lé 1A ch¹y qua rÊt thuËn lîi cho giao l­u v¨n ho¸, víi c¸c ph­êng x· l©n cËn. M¹ng l­íi thuû lîi cã hÇu hÕt c¸c th«n, c¸c ®­êng dÉn n­íc tíi c¸c c¸nh ®ång trong x· ®· ®­îc quy ho¹ch vµ bª t«ng ho¸ nªn thuËn lîi cho viÖc t­íi tiªu. 2. Khã kh¨n. Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi trªn ng­êi d©n Thä X­¬ng còng gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n: Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn ngµnh n«ng nghiÖp ng­êi d©n hay bÞ thiÕu vèn, sè vèn ®Çu t­ cña nhµ n­íc cho mçi gia ®×nh l¹i kh«ng ®­îc nhiÒu nªn nhiÒu gia ®×nh vÉn gÆp khã kh¨n vÒ ®ång vèn. Ngµnh ch¨n nu«i cña ph­êng tuy cã sù ph¸t triÓn song cã nhiÒu gia ®×nh ch¨n nu«i vÉn ch­a tËp chung, viÖc x©y dùng chuång tr¹i vÉn kh«ng hîp lý lµm ¶nh h­ëng tíi ch¨n nu«i, h¬n n÷a t×nh h×nh nhËn biÕt cña ng­êi d©n trong viÖc phßng chèng dÞch bÖnh cho con vËt cßn h¹n chÕ. Trªn ®©y còng chØ lµ mét sè khã kh¨n mµ nh©n d©n trong ph­êng gÆp ph¶i. §©y lµ vÊn ®Ò mµ uû ban nh©n d©n vµ c¸c ®oµn thÓ ë ph­êng quan t©m mong muèn kh¾c phôc nhanh chãng nh÷ng khã kh¨n trªn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ng­êi d©n yªn t©m s¶n xuÊt. PhÇn II: Néi dung vµ kÕt qña phôc vô s¶n xuÊt Muèn phôc vô s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ cao cÇn ®­îc dùa vµo thùc tÕ ®iÒu tra cña ph­êng Thä X­¬ng víi ®iÒu kiÖn tù nhiªn, ®iÒu kiÖn x· héi, t×nh h×nh s¶n xuÊt , trång trät vµ ch¨n nu«i – Thó y, tõ ®ã em rót ra ®­îc nh÷ng ®iÓm m¹nh vµ ®iÓm yÕu cña ph­êng dùa vµo ®ã v¹ch ra ®­îc néi dung phôc vô s¶n xuÊt. Víi nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi nh­ ®· nªu, em ®¹t ra ph­¬ng h­íng vµ nhiÖm vô cña m×nh ph¶i lµm cho viÖc thùc tËp t¹i ®Þa ph­¬ng lµ vËn ®éng tuyªn truyÒn ng­êi d©n x©y dùng chuång tr¹i ®óng kü thuËt vµ tham gia h­ëng øng c¸c ®ît tiªm phßng cho ®µn gia sóc gi¶i thÝch cho ng­êi d©n hiÓu ®­îc phßng bÖnh h¬n ch÷a bÖnh, ®­îc nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt trång trät vµ ch¨n nu«i nh­ phæ biÕn cho bµ con n«ng d©n c¸ch chän ®­îc con gièng tèt ®¹t tiªu chuÈn vµ c¸ch chÕ biÕn thøc ¨n, c¸ch sö dông thøc ¨n s½n cã ë ®Þa ph­¬ng mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ( ñ men cho lîn, gµ ¨n, lµm mÒm ho¸ r¬m cho tr©u, bß ¨n…) råi phæ biÕn cho nh©n d©n ®­a c¸c thøc ¨n tæng hîp vµo ch¨n nu«i nh­ : C¸m tµu, c¸m ®Ëm ®Æc (Con Cß, L¸i Thiªu, Hygr«…) ®èi víi lîn con th× phæ biÕn cho ng­êi d©n c¸ch cho lîn tËp ¨n, cai s÷a vµ bæ xung s¾t (Fe – Dextran B12)cho ®µn lîn con tõ 3- 10 ngµy tuæi. Theo dâi lîn ®éng dôc chän thêi ®iÓm phèi gièng thÝch hîp. Ngoµi ra em cßn ®i cïng thó y c¬ së ®iÒu trÞ bÖnh cho gia sóc, gia cÇm t¹i ®Þa ph­¬ng gióp cho nh©n d©n phôc vô s¶n xuÊt. Trªn ®©y lµ nh÷ng c«ng viÖc mµ em dù ®Þnh lµm trong thêi gian thùc tËp t¹i c¬ së, tuy rÊt khã kh¨n nh­ng víi quyÕt t©m vµ nguyÖn väng cña em lµ ®em hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh ®Ó phôc vô cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nãi chung vµ ch¨n nu«i thó y cña ph­¬ng nãi riªng. I . C«ng t¸c ch¨n nu«i. §Ó cã ®­îc ngµnh ch¨n nu«i ph¸t triÓn v÷ng m¹nh th× ®iÒu kiÖn kiªn quyÕt ph¶i ®¶m b¶o tèt 3 c«ng t¸c: c«ng t¸c gièng, thøc ¨n vµ c«ng t¸c thó y. ChÝng v× vËy mµ trong ®ît thùc tËp t¹i ®i¹ ph­¬ng em ®· h­íng dÉn bµ con n«ng d©n nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n, nhÊt ®Þnh trong ch¨n nu«i vµ c¸ch sö dông thøc ¨n, c¸ch chÕ biÕn thøc ¨n, c«ng t¸c gièng, chu«ng tr¹i. 1. C«ng t¸c gièng Gièng lµ tÇm quan träng sè mét cña ngµnh ch¨n nu«i v× gièng cã tèt th× n¨ng suÊt míi cao cßn gièng mµ xÊu th× cã ch¨m sãc tèt ®Õn ®©u th× n¨ng suÊt vÊn kh«ng ®¹t ®­îc nh­ ý muèn. Cho nªn víi nh÷ng nhËn thøc vÒ tÇm quan träng cña c«ng viÖc em lµm, em còng kh«ng tham väng sÏ thay ®æi ®­îc toµn bé gièng cò cña ®Þa ph­¬ng song víi nh÷ng kiÕn thøc cña em ®· ®­îc häc ë tr­êng b»ng mäi h×nh thøc em ®­a kiÕn thøc ®ã tiÕp cËn trùc tiÕp víi ng­êi d©n dï kh«ng ®­îc nhiÒu, nh­ng víi mong muèn cña em lµ ng­êi d©n hiÓu râ tÇm quan träng cña gièng. Víi nguån gièng hiÖn cã cña ®Þa ph­¬ng mµ em tuyªn truyÒn vËn ®éng ng­êi d©n vµ gióp hä hiÓu s©u s¾c h¬n vÒ lîi Ých cña viÖc ®­a con gièng tèt vµ ch¨n nu«i, víi nh÷ng dÉn chøng x¸c thùc b»ng c¸c quyÓn s¸ch, quyÓn b¸o, tranh ¶nh, th«ng tin ®¹i chóng,… vÒ m« h×nh s¶n xuÊt giái cña ®Þa ph­¬ng trong c¶ n­íc vµ nh÷ng con gièng tèt ®Ó hä ¸p dông vµo gia ®×nh m×nh. * §µn bß: Trªn c¬ së thùc tÕ em nhËn thÊy ®a sè ng­êi d©n nhËn thøc vÒ c«ng t¸c gièng, c¸ch ch¨m sãc nu«i d­ìng gia sóc cßn h¹n chÕ. Trong thêi gian thùc tËp t¹i ®©y em ®· vËn dông kiÕn thøc cña m×nh ®· häc gióp cho ng­êi d©n chän con tr©u bß tèt ®Ó cµy kÐo: Chän nh÷ng con cã th©n h×nh h¬i dµi, tr­íc cao sau thÊp, l­ng th¼ng da dµy, l«ng cøng, m«ng tróc, bèn ch©n ch¾c ch¾n, kÏ mãng ch©n hÑp, ®i ®øng ngay th¼ng, ®Çu to c©n ®èi, mÆt g©n, tai to, m¾t trßn, måm réng sõng cong ®Òu, cæ dµi võa ph¶i réng bÒ ngang, u vai néi râ ch¶y dµi vÒ phÝa tr­íc ngùc në, c­¬ng s­ên trßn khÝt l­ìi mµu hång kh«ng ®èm hoÆc ®en tÝm, tÝnh nÕt hiÒn lµnh, nhanh nhÑn,… Ngoµi ra em cßn phæ biÕn cho ng­êi d©n c¸ch ch¨m sãc nu«i d­ìng bß cµy kÐo. KÕt qu¶ ®· chän ®­îc 2 con bß cµy kÐo cho nhµ b¸c H¶i vµ nhµ chÞ Chiªn ë Xu©n H­¬ng – L¹ng Giang. * §µn lîn: Qua thùc tÕ em thÊy c¸c gia ®×nh nu«i lîn n¸i mµ cã nh÷ng con cã bÇu vó 1-2 vó kÑ nh­ng vÉn tiÕp tôc nu«i ®µn con th× kh«ng ®¶m b¶o tiªu chuÈn th­êng hay m¾c bÖnh tiªu ch¶y vµ cßi cäc do s÷a mÑ cung cÊp kh«ng tèt. ChÝnh v× vËy trong thêi gian thùc tËp tèt nghiÖp t¹i ph­êng Thä X­¬ng em ®· gióp bµ con chän ®­îc nhiÒu lîn n¸i lµm gièng: chän nh÷ng con to khoÎ nhÊt ®µn, l«ng da bãng m­ît, m«ng vai në ®Òu, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c nóm vó ®Òu nhau, kh«ng cã vó kÑ, nóm vó trßn ®Òu, cã nóm vó ch¾n (12-14 vó). Kho¶ng c¸ch 2 ch©n sau ®Òu nhau vµ réng, tai to, ®u«i to, phµm ¨n, ¨n xèc, bÇu vó ph¸t triÓn tù nhiªn, kh«ng cã ngÊn cæ,…Nh×n bÒn ngoµi cña con lîn ®· to¸t lªn h×nh d¸ng cña lîn n¸i sinh s¶n. Nªn chän gièng Mãng C¸i, Lang Hång lµm gièng lµ tèt nhÊt. NÕu cã ®iÒu kiÖn th× nªn mua hoÆc chän lîn n¸i lµm gièng b»ng lîn: §¹i B¹ch x Mãng C¸i §¹i B¹ch x Lang Hång SÏ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, tû lÖ xuÊt chuång cao, t¨ng träng nhanh tiªu tèn thøc ¨n Ýt. KÕt qu¶ ®· trùc tiÕp gióp 4 nhµ (chÞ H»ng, chó Kiªn, bµ B¾c, chÞ Hoµ ë X­¬ng Giang ) mua lîn n¸i cã phÈm chÊt tèt, phÊt triÓn nhanh c©n ®èi. Ngoµi ra em cßn tham gia ®èng gãp ý kiÕn vµ chän gµ cho bµ con. Em chän nh÷ng con gµ khoÎ m¹nh, m¾t tinh nhanh nhÑn l«ng kh«, kh«ng bÞ hë rèn. KÕt qu¶ ®· chän ®­îc 150 con gµ cho nhµ anh C«ng ë Xu©n H­¬ng theo ý muèn, em võa chän võa h­íng dÉn cho nªn c¸c hé kh¸c tù chän vÒ nu«i. Sau khi chän mang vÒ nu«i c¸c hé nu«i ®¹t tû lÖ sèng 90% vµ 10 % bÞ chÕt qua hái biÕt nguyªn nh©n lµ do kh©u ch¨m sãc, qu¶n lý nu«i d­ìng kÐm nªn ®· bÞ kÑp chÕt vµ chã vå, bÞ ®i Øa do ¨n thøc ¨n thiu mèc,… 2. Thøc ¨n. §Ó ®µn gia sóc, gia cÇm cã phÈm chÊt, chÊt l­îng vµ ph¸t triÓn tèt th× ngoµi kh©u chän gièng vµ ch¨m sãc nu«i d­ìng th× ®ßi hái tÊt yÕu lµ thøc ¨n ph¶i cã hµm l­îng dinh d­ìng cao võa ph¶i vµ c©n ®èi. Thøc ¨n tèt sÏ c¶i thiÖn ®­îc ®µn gièng, n©ng cao ®­îc søc khoÎ vµ kh¶ n¨ng chèng bÖnh tËt cña gia sóc. Hay nãi c¸ch kh¸c thøc ¨n gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh tíi sù thµnh b¹i trong ch¨n nu«i. VÒ mÆt kinh tÕ: Chi phÝ thøc ¨n chÕm 60% -70% tæng chi phÝ thøc ¨n ch¨n nu«i. Do ®ã gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thøc ¨n tøc lµ nÕu sö dông vµ phèi hîp thøc ¨n hîp lý, ®¶m b¶o møc tèi ­u tho¶ m·n nhu cÇu dinh d­ìng cho gia sóc gia cÇm th× ®Çu t­ thøc ¨n cho mét ®¬n vÞ thøc ¨n gi¶m thÊp. NhËn thÊy ®­îc vai trß cña thøc ¨n lµ rÊt quan träng ®èi víi c¬ thÓ gia sóc vµ nã còng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña ng­êi ch¨n nu«i. B»ng nh÷ng kiÕn thøc ®· häc em ®· gióp bµ con n«ng d©n c¸ch chÕ biÕn thøc ¨n vµ c¸ch cho ¨n trong ch¨n nu«i tr©u bß, ch¨n nu«i lîn vµ ch¨n nu«i gia cÇm. * Ch¨n nu«i tr©u, bß: §a sè ng­êi d©n th­êng sö dông thøc ¨n cho tr©u bß lµ c¸c phô phÈm vµ c¸c s¶n phÈm cña ngµnh trång trät: r¬m, cá, th©n c©y ng«, khoai… b»ng nh÷ng kiÕn thøc cña m×nh em ®· h­íng dÉn bµ con n«ng d©n chÕ biÕn thøc ¨n tËn dông c¸c s¶n phÈm phô cña ngµnh n«ng nghiÖp b»ng c¸ch ñ xanh thøc ¨n, ñ chua thøc ¨n, c¸ch kiÒm ho¸ thøc ¨n cho tr©u bß cã thÓ tËn dông tèi ®a nguån thøc ¨n vèn cã t¹i ®Þa ph­¬ng. §©y lµ ph­¬ng ph¸p Ýt tèn kÐm nh­ng mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, kh«ng nh÷ng nã lµm t¨ng tÝnh thÌm ¨n cho con vËt mµ cßn gióp cho con vËt ¨n ngon miÖng, ¨n nhiÒu mµ qu¸ tr×nh tiªu ho¸ vµ hÊp thu thøc ¨n ®­îc triÖt ®Ó h¬n. §ång thêi bæ sung thªm thøc ¨n c«ng nghiÖp nh»m t¨ng c­êng l­îng dinh d­ìng. KÕt qu¶ cã rÊt nhiÒu ng­êi d©n quan t©m vµ lµm theo c¸ch nµy. HiÖn nay ®µn tr©u bß cña nh÷ng hé n«ng d©n lµm theo c¸ch nµy ph¸t triÓn rÊt nhanh, kÐo khoÎ vµ tËn dông dù tr÷ ®­îc l­îng thøc ¨n d­ thõa cho vô ®«ng xu©n khi l­îng thøc ¨n bÞ khan hiÕm. Ngoµi ra em còng gióp bµ con n«ng d©n kü thuËt trång cá voi: cá voi cã thÓ trång b»ng h¹t, nÕu trång b»ng h¹t th× ng©m vµo n­íc tõ 10 – 12giê. NÕu trång b»ng hom th× chän nh÷ng c©y mËp, kh«ng s©u bÖnh cá ®­îc 5 – 6 th¸ng tuæi chÆt hom dµi tõ 25 -30 cm th­êng lµ 3 ®èt lµ tèt nhÊt, l­îng hom tõ 3 – 5 tÊn/ha trång trªn ®Êt cµy bõa t¬i nhá, trång theo r·nh, r·nh c¸ch r·nh tõ 70 – 80 cm, hom ®Æt liªn tiÕp nhau cã ®é nghiªng tõ 10- 15 0. Th­êng trång vµo ®Çu mïa m­a tõ th¸ng 2 – th¸ng 4, bãn b»ng ph©n h÷u c¬, ph©n l©n vµ dïng ®¹m ®Ó bãn thóc,… nÕu sö dông ®Ó ch¨n th¶ th× cá cao 40 -50 cm míi th¶ ®­îc, th­êng dïng c¾t lµm thøc ¨n ñ. C¾t cho tr©u bß khi cá cao 1 – 1,2 m. Sau khi trång tõ 70 – 80 ngµy tuæi th× thu ho¹ch vÒ lµm gièng ®­îc. KÕt qu¶ h­íng dÉn ®­îc 3 nhµ (b¸c Lùu, b¸c H­êng, b¸c N¨m ë Xu©n H­¬ng – L¹ng Giang ) trång cá voi vµ sö dông thøc ¨n ñ xanh, ñ chua. Sau thêi gian dïng thøc ¨n nµy th× thÊy bß 3 nhµ ®Òu sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn tèt. * §èi víi ch¨n nu«i lîn: Ngoµi sù tËn dông c¸c lo¹i thøc ¨n cã s½n cña c¸c hé gia ®×nh nh­: c¸m g¹o, bét ng«, bét s¾n, rau xanh,… em còng h­íng dÉn cho nhµ b¸c MËu vµ chÞ H»ng chÕ biÕn thøc ¨n b»ng ph­¬ng ph¸p ñ men ®èi víi thøc ¨n tinh, ñ chua c¸c lo¹i thøc ¨n xanh t­¬i (nh­ rau khoai lang, rau muèng) c¸ch cho lîn ¨n c¸c lo¹i thøc ¨n nµy tû lÖ tõng lo¹i thøc ¨n trong tõng giai ®o¹n tuæi, chÕ biÕn b»ng ph­¬ng ph¸p nµy cã t¸c dông kÝch thÝch tÝnh thÌm ¨n vµ t©n dông tèi ®a nguån thøc ¨n cã s½n vµ gi¶m ®­îc nh÷ng chi phÝ trong ch¨n nu«i tõ ®ã dÉn ®Õn ch¨n nu«i cã l·i. HiÖn nay trªn thÞ tr­êng cã rÊt nhiÒu lo¹i thøc ¨n c«ng nghiÖp nh­: Con cß, Hygro, L¸i Thiªu…KhiÕn cho ng­êi d©n hÕt søc lóng tóng vµ khã kh¨n trong viÖc lùa chän c¸c lo¹i c¸m ®Ó phï hîp víi ch¨n nu«i lîn cña hé gia ®×nh. §ång thêi phæ biÕn cho ng­êi d©n sö dông thªm mét sè chÊt dinh d­ìng cho lîn, gióp cho lîn ¨n nhiÒu t¨ng kh¶ n¨ng sinh tr­ëng rót ng¾n thêi gian nu«i, gi¶m chi phÝ vµ c«ng t¸c ch¨n nu«i tiÕt kiÖm thøc ¨n, bæ sung thªm chÊt kÝch thÝch, t¨ng kh¶ n¨ng tiÕt s÷a cho lîn n¸i. KÕt qu¶ t¹o ®­îc niÒm tin ®èi víi phÇn lín ng­êi d©n vµ ®­îc c¸c hé d©n ñng hé vµ h­ëng øng. §Æc biÖt lµ ng­êi d©n ®· biÕt c¸ch lùa chän ®­îc lo¹i c¸m phï hîp víi ch¨n nu«i lîn cho gia ®×nh vµ c¸ch sö dông,cho ¨n nh­ thÕ nµo cho phï hîp. * Ch¨n nu«i gia cÇm: Trªn ®Þa bµn cña ph­êng chñ yÕu lµ gièng gia cÇm víi quy m« nhá hiÖu qña kinh tÕ kh«ng cao mµ chñ yÕu nu«i víi môc ®Ých tËn dông thøc ¨n thõa chø kh«ng nu«i víi môc ®Ých kinh doanh. B»ng nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ë tr­êng em ®· m¹nh d¹n gióp ®ì nhµ chÞ Hång vµ c« YÕn hiÓu thªm vÒ gi¸ trÞ sö dông c¸c lo¹i thøc ¨n t¨ng träng cã tû lÖ ®¹m cao gióp gia cÇm sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn nhanh. Ngoµi ra em cßn h­íng dÉn bµ con c¸ch cho gµ ¨n uèng nh­ thÕ nµo cho hîp lý (cho gµ ¨n Ýt mét ®Ó ®¶m b¶o thøc ¨n lu«n míi, th¬m, ngon kÝch thÝch tÝnh thÌm ¨n vµ t¨ng c­êng ®iÖn gi¶i cho gµ khi trêi nãng…). KÕt qu¶ gµ nhanh lín vµ Ýt bÞ bÖnh. 3.Thô tinh nh©n t¹o. Víi nh÷ng kiÕn thøc ®­îc häc ë nhµ tr­êng vµ qua thùc tÕ em thÊy thô tinh nh©n t¹o cho ®µn gia sóc cã rÊt nhiÒu lîi Ých cho ngµnh ch¨n nu«i ®Æc biÖt lµ ch¨n nu«i lîn n¸i gièng mÑ lµ Mãng C¸i nªn thô tinh víi lîn ®ùc gièng ngo¹i lµ Landrace, §¹i b¹ch…th× ®µn con thu ®­îc sÏ ®¹t kÕt qu¶ cao vµ cã phÈm chÊt tèt. §µn bß c¸i vµng ViÖt Nam ®­îc tiÕn hµnh lai t¹o víi c¸c gièng bß ®ùc ngo¹i cã nh÷ng ®Æc ®iÓm tèt vÒ ngo¹i h×nh vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, ®Ó thu ®­îc ®µn con cã phÈm chÊt tèt gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ch¨n nu«i. Víi sù chØ b¶o cña thó y c¬ së vµ sù häc hái thªm tõ thó y c¬ së em ®· biÕt ®­îc nh÷ng kiÕn thøc, kü thuËt vÒ c¸ch phèi tinh nh©n t¹o cho bß, c¸ch ph¸t hiÖn bß ®éng dôc vµ thêi gian phèi tinh phï hîp. Tõ ®ã em ®· truyÒn ®¹t cho bµ con nh÷ng kiÕn thøc, nh÷ng ®iÒu em biÕt vÒ c¸ch ph¸t hiÖn bß ®éng dôc dùa vµo nh÷ng biÓu hiÖn sau: - Khi thÊy bß kÐm ¨n, kªu rèng, hay ®¸i, l­îng s÷a gi¶m, th­êng nh¶y lªn l­ng con kh¸c hoÆc cho con kh¸c nh¶y lªn l­ng, ©m hé s­ng, ch¶y n­íc nhên tõ láng sang ®Æc lµ ph¶i theo dâi ®Ó phèi gièng ®Ó ®¶m b¶o tû lÖ thô thai cao. - Thêi ®iÓm phèi gièng thÝch hîp dùa theo quy luËt s¸ng- chiÒu tøc lµ s¸ng ®éng dôc chiÒu phèi, chiÒu ®éng dôc th× tiÕn hµnh phèi gièng vµo s¸ng h«m sau. VÒ c«ng t¸c thô tinh nh©n t¹o cho ®µn lîn n¸i cña bµ con n«ng d©n em ®· tham gia c«ng t¸c thô tinh nh©n t¹o cho 3 con lîn n¸i. KÕt qu¶ c¶ 3 con ®Òu cã chöa, ®ång thêi em cßn phæ biÕn cho bµ con hiÓu thªm vÒ c¸ch sö dông vµ b¶o qu¶n chÊt l­îng tinh khi vËn chuyÓn ®iÓm lÊy tinh vÒ nhµ: tr¸nh bÞ xèc, va ®Ëp m¹nh lµm cho tinh trïng bÞ cho¸ng vµ ph¶i ®Ó l¹nh khi ch­a sö dông(kh«ng ®Ó tiÕp xóc trùc tiÕp víi ¸nh n¾ng mÆt trêi ) xem kü h¹n sö dông vµ chÊt l­îng tinh. Khi sö dông cÇn n¾m ch¾c vµo lßng bµn tay 10- 15 phót(mïa ®«ng) tr­íc khi phèi. 4. VÖ sinh chuång tr¹i. Song song víi gièng vµ thøc ¨n th× ®iÒu quan träng thø 3 cÇn ph¶i nãi ®Õn lµ chuång tr¹i bëi nã kh©u rÊt quan träng trong viÖc qu¶n lý, b¶o vÖ gia sóc, gia cÇm vÖ sinh chèng dÞch bÖnh vµ b¶o vÖ søc khoÎ còng nh­ duy tr× nßi gièng vËt nu«i. Chuång tr¹i ph¶i x©y dùng sao cho phï hîp víi diÖn tÝch ®Êt, h­íng sö dông víi môc ®Ých yªu cÇu trong ch¨n nu«i. ViÖc x©y dùng chuång tr¹i ë nh×n chung lµ t­¬ng ®èi phï hîp víi tõng hé gia ®×nh, nh­ng bªn c¹nh ®ã cã nh÷ng hé x©y dùng kh«ng khï hîp v× vËy em ®· h­íng dÉn mét sè hé gia ®×nh x©y dùng chuång tr¹i sao cho phï hîp cô thÓ lµ em ®· h­íng dÉn ®­îc nhµ anh H­ng ë th«n TiÒn chuång nu«i x©y dùng theo h­íng §«ng Nam lµ tèt nhÊt, x©y chuång ph¶i ë chç kh« r¸o, tho¸ng m¸t vÒ mïa hÌ vµ Êm ¸p vÒ mïa ®«ng, chuång tr¹i ph¶i ch¾c ch¾n, nÒn chuång lµm b»ng xi m¨ng hay g¹ch nh­ng kh«ng qu¸ nh½n bãng vµ cã ®é dèc 1-30, chuång nu«i ph¶i cã hÖ thèng m¸ng ¨n m¸ng uèng thuËn tiÖn, m¸ng ¨n bè trÝ trong chuång nu«i, m¸ng uèng bè trÝ ngoµi s©n ch¬i, chuång nu«i ph¶i cã hè ®ùng ph©n, n­íc tiÓu vµ cã n¾p ®Ëy kÝn. §èi víi ch¨n nu«i lîn n¸i th× ph¶i cã nhèt riªng lîn con, cã s©n ch¬i réng r·i ®Ó lîn vËn ®éng, t¾m n¾ng…NÕu ch¨n nu«i víi sè l­îng lín ph¶i cã hÖ thèng m¸ng ¨n m¸ng uèng tù ®éng vµ x©y dùng hÇm Biogas ®Ó xö lý ph©n, n­íc tiÓu, tËn dông khÝ ®èt ®Ó tr¸nh « nhiÔm m«i tr­êng. Ngoµi ra em h­íng dÉn bµ con vÖ sinh chuång tr¹i s¹ch sÏ hµng ngµy, vÖ sinh theo ®óng quy tr×nh: m¸ng ¨n- m¸ng uèng- s©n ch¬i, thu gän vµ gom ph©n ®Ó xö lý. Ch¨m sãc, nu«i d­ìng ®µn gia sóc cÇm tèt ®Ó ®¶m b¶o cho sù sinh tr­ëng, ph¸t triÓn t¨ng n¨ng suÊt trong ch¨n nu«i. Tãm l¹i ch¨n nu«i lµ mét viÖc lµm gãp phÇn t¨ng thu nhËp kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong ®iÒu kiÖn n­íc ta hiÖn nay. Ch¨n nu«i ph¸t triÓn gãp phÇn ®­a nÒn kinh tÕ kh«ng nh÷ng cña ng­êi d©n mµ cßn cña n­íc ta ngµy cµng ®i lªn. XÐt vÒ mét gãc ®é nµo ®ã mµ kh«ng cã ch¨n nu«i th× trång trät gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ cã xu h­íng kÐo theo ngµnh kh¸c n÷a v× trong ®iÒu kiÖn n­íc ta vÉn lµ mét n­íc n«ng nghiÖp. Trong thêi gian thùc tËp t¹i c¬ së do thêi gian cßn h¹n chÕ mµ c¸c lÜnh vùc trong ch¨n nu«i l¹i réng lín do ®ã kÕt qu¶ thu ®­îc cßn bÞ h¹n chÕ v× ng­êi d©n vÉn ch­a tin t­ëng, cho nªn trong thêi gian ®Çu võa ph¶i giao tiÕp víi ng­êi d©n, t¹o sù tin t­ëng cho ng­êi d©n. Cho nªn khi quen víi ng­êi d©n th× thêi gian thùc tËp ®· hÕt, tõ ®ã dÉn ®Õn kÕt qu¶ cßn h¹n chÕ. Tuy nhiªn nh÷ng kÕt qu¶ trªn ®©y còng gãp phÇn khÝch lÖ sù cè g¾ng lç lùc cña b¶n th©n gãp phÇn vµo thµnh c«ng trong nghÒ nghiÖp cña em. II. C«ng t¸c thó y . 1. Phßng bÖnh §Ó t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy ngµnh ch¨n nu«i ph¸t triÓn ngµy mét m¹nh mÏ th× vÊn ®Ò phßng bÖnh mét c¸ch toµn diÖn vµ triÖt ®Ó lµ hÕt søc quan träng.VÊn ®Ò phßng chèng dÞch bÖnh ph¶i thùc sù coi lµ nhiÖm vô hµng ®Çu víi ph­¬ng tr©m “ phßng lµ chÝnh, phßng bÖnh h¬n ch÷a bÖnh ” ®©y lµ biÖn ph¸p tÝch cùc gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cho ch¨n nu«i. ChÝnh v× thÕ ph­êng Thä X­¬ng hµnh n¨m tæ chøc tiªm phßng cho ®µn gia sóc, gia cÇm vµo 2 ®ît. - §ît 1 vµo th¸ng 3 vµ th¸ng 4 - §ît 2 vµo th¸ng 9 vµ th¸ng 10. Vµ th­êng xuyªn cung øng ®ñ vaccine ®Ó tiªm phßng bæ sung, tiªm phßng theo yªu cÇu cña ng­êi d©n vÒ vÊn ®Ò phßng bÖnh cho gia sóc, gia cÇm. 1.1. C¸c lo¹i vaccine, c¸ch b¶o qu¶n vµ sö dông Trong ®ît tiªm phßng nµy c¸c lo¹i vaccine ®· ®­îc sö dông lµ: Vaccine dÞch t¶ lîn vµ tô huyÕt trïng lîn, vaccine phßng bÖnh tai xanh,tô huyÕt trïng tr©u bß, cóm gia cÇm H5N1 C¸ch b¶o qu¶ vaccine: ®· lµ vaccine chóng ®Òu cã c¸ch b¶o qu¶n chung ®ã lµ cho vµo tñ l¹nh b¶o qu¶n ë nhiÖt ®é phï hîp lµ 2 – 8 0C. C¸ch sö dông vaccine: tr­íc khi tªm cÇn lÊy lä vaccine ra khái ®Ó nhiÖt ®é trong lä vaccine b»ng nhiÖt ®é m«i tr­êng l¾c kü lä vaccine tr­íc khi tiªm, chØ dïng trong ngµy. §èi t­îng tiªm : TR©u bß: vaccine tô huyÕt trïng tiªm 2 ml/ con. Tiªm tr©u bß khoÎ m¹nh tõ 2 th¸ng tuæi trë lªn. Lîn: vaccine tô huyÕt trïng tiªm 2 ml/ con tiªm cho lîn khoÎ m¹nh tõ 1 th¸ng tuæi trë lªn. Vaccine dÞch t¶ lîn :tiªm 1 ml /con tiÖm cho lîn khoÎ m¹nh tõ 1 th¸ng tuæi trë lªn . §èi víi gia cÇm: vaccine H5N1 tiªm cho gµ vµ vÞt LiÒu l­îng: gµ d­íi 35 ngay tuæi tiªm 0,3 ml/ con, gµ trªn35 ngµy tuæi tiªm 0,5ml/ con VÞt d­íi 35 ngµy tuæi tiªm 0,5 ml/con, trªn 35 ngµy tuæi tiªm 1 ml /con 1.2. KÕt qu¶ tiªm phßng trong thêi gian thùc tËp tèt nghiÖp. Do thêi gian thùc tËp trïng víi thêi gian tiªm phßng cho ®µn gia sóc v× vËy ®Ó h­ëng øng chiÕn dÞch tiªm phßng ®¹i trµ, ®Þnh k× cho ®µn gia sóc, gia cÇm cña ®Þa ph­¬ng, em ®· cïng víi c¸n bé thó y c¬ së ®ång thêi kÕt hîp víi tr¹m thó y thµnh phè B¾c Giang triÓn khai c«ng t¸c tiªm phßng. Do ®· ®i thùc tËp gi¸o tr×nh vµ thêi gian thùc tËp cïng víi ®ît tiªm phßng ( th¸ng 9 )nªn em ®· cã kinh nghiÖm lÊy thuèc, thao t¸c tiªm phßng kh«ng cßn bì ngì lóng tóng nh­ lÇn ®Çu thùc tËp gi¸o tr×nh ë Th­îng Lan ( ViÖt Yªn). Do vËy kÕt qu¶ tæ chøc, s¾p xÕp cho ®ît tiªm phßng trong thêi gian thùc tËp t¹i c¬ së mµ em ®· ®¹t ®­îc kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh. B¶ng IV. KÕt qu¶ tiªm phßng cho ®µn gia sóc, gia cÇm trong thêi gian thùc tËp tèt nghiÖp t¹i ph­êng Thä X­¬ng. Lo¹i gia sóc, gia cÇm Lo¹i vaccine LiÒu l­îng (ml/con) Tæng sè (con) Sè tiªm ®­îc (con) B¶n th©n tiªm ®­îc (con) Lîn §ùc gièng DÞch t¶ 1 ml 2 2 2 THT 2 ml 2 2 2 PRRS 2 ml 2 2 2 N¸i DÞch t¶ 1 ml 422 192 72 THT 2 ml 422 157 64 PRRS 2 ml 422 96 43 ThÞt DÞch t¶ 1 ml 2513 112 62 THT 2 ml 2513 185 47 Gia cÇm Gµ H5N1 <35 NT: 0,3 ml >35 NT: 0,5 ml 2370 1316 264 VÞt H5N1 0,5 ml 1 ml 2357 913 300 Gia sóc kh¸c Tr©u THT 2 ml 8 3 1 Bß THT 2 ml 258 81 27 Chã D¹i 1 ml 370 206 53 MÌo D¹i 1 ml 21 7 3 NhËn xÐt: Qua b¶ng trªn em thÊy kÕt qu¶ tiªm phßng cho ®µn gia sóc gia cÇm ®ît 1 n¨m 2008 trªn ®Þa bµn ph­êng Thä X­¬ng lµ ch­a cao v× kh©u tæ chøc tiªm phßng ë ®Þa ph­¬ng cßn ch­a chÆt chÏ, ý thøc ng­êi d©n trong viÖc tiªm phßng con ch­a tèt. H¬n thÕ qua ®ît tiªm phßng cho ®µn vËt nu«i t¹i ph­êng em thùc tËp ®· gióp em häc hái rÊt nhiÒu cho b¶n th©n nh­ : c¸ch pha chÕ thuèc, b¶o qu¶n vµ sö dông vaccine tõ ®ã gióp em n©ng cao sù hiÓu biÕt trong nghÒ nghiÖp vµ tay nghÒ cña b¶n th©n, t¹o sù tù tin cho b¶n th©n em sau nµy khi ra tr­êng. 2. KÕt qu¶ ®iÒu trÞ cho ®µn gia sóc cÇm. Trong c«ng t¸c thó y th× tiªm phßng vµ ®iÒu trÞ lµ hai viÖc th­êng xuyªn ®èi víi ng­êi lµm chuyªn m«n, cßn ®èi víi ng­êi ch¨n nu«i th× bÖnh tËt l¹i lµ yÕu tè g©y trë ng¹i, t¸c ®éng, thiÖt h¹i tíi nhµ ch¨n nu«i v× vËy ch¨n nu«i vµ thó y kh«ng thÓ t¸ch rêi nhau ®­îc vµ còng kh«ng chØ cã mét trong hai mÆc dï phßng bÖn h¬n ch÷a bÖnh. BÖnh tËt lµ tÊt yÕu tù nhiªn nªn phßng bÖnh lµ tÊt yÕu nh­ng phßng bÖnh chØ ®¹t ®­îc tû lÖ nhÊt ®Þnh cho nªn bÖnh tËt vÉn cßn x¶y ra v× thÕ c«ng t¸c ch÷a trÞ ®ßi hái ph¶i chÝnh x¸c, nhanh gän ®em l¹i hiÖu qu¶ cao gi¶m bít thiÖt h¹i cho ngµnh ch¨n nu«i . C«ng t¸c ch÷a trÞ lµ mét viÖc lµm cÊp b¸ch vµ thùc sù cÇn thiÕt ngµy cµng cè g¾ng ®Ó ph¸t huy tÝnh hiÖu qu¶ cao h¬n n÷a. Trong thêi gian thùc tËp em ®· tham gia vµ thu ®­îc kÕt qu¶ nh­ sau: 2.1.BÖnh x¶y ra ë tr©u bß 2.1.1. BÖnh tô huyÕt trïng tr©u bß + TriÖu chøng: sèt 40 0C, bá ¨n, mòi kh«, n­íc mòi ch¶y ra vµ cã dö ®ôc, hÇu s­ng + ChÈn ®o¸n: Nghi bß bÞ tô huyÕt trïng + §iÒu trÞ : Rp: Streptomycin: 30mg/kgP Penicillin:20000 UI/kgP Analgin 25%: 20ml/50kgP B.Complex;8ml/con C¸c thuèc tiªm riªng tiªm b¾p liªn tôc trong 3- 4 ngµy + KÕt qu¶: Sè con ®iÒu trÞ: 6 con Sè con khái: 5 con. 2.1.2. BÖnh Ch­íng h¬i d¹ cá ë bß + TriÖu chøng: bông ch­íng to, bá ¨n, kh«ng î h¬i, kh«ng nhai l¹i, khi gâ vµo bông kªu ©m trèng, rÊt c¨ng, gèc tai nãng, + ChÈn ®o¸n: m¾c bÖnh ch­íng h¬i d¹ cá. + §iÒu trÞ: Rp: Pilocarpin: 4ml/con./lÇn Vitamin B1 2,5%: 10ml/con/lÇn Gluconatcanxi :10ml/con/lÇn C¸c thuèc tiªm b¾p, ®iÒu trÞ 2 ngµy liªn tôc + KÕt qu¶: Sè con ®iÒu trÞ :1 con Sè con khái bÖnh :1 con 2.1.3.BÖnh s¸t nhau bß + TriÖu chøng: khi ®Õn n¬i quan s¸t thÊy ©m hé cã mét ®o¹n cuång treo l¬ löng kh«ng ra ®­îc. Dïng tay kiÓm tra qua ©m hé thÊy nhau thai vÉn hoµn toµn trong tö cung. Co bãp tö cung yÕu, cæ tö cung ®ãng, con vËt cã biÓu hiÖn toµn th©n sèt nhÑ, bá ¨n kh«ng nhai l¹i, mÖt mái l­êi vËn ®éng. + ChÈn ®o¸n: Nghi bß bÞ s¸t nhau. + §iÒu trÞ: Môc ®Ých lÊy hÕt nhau ra t¨ng c­êng co bãp tö cung can thiÖp b»ng c¸ch bãc t¸ch. TiÕn hµnh bãc: cè ®Þnh gia sóc ch¾c, röa s¹ch vïng th©n sau cña bß b»ng xµ phßng, bµn ch¶i, n­íc s¹ch. Tr­íc khi cho tay vµo bãc nhau ph¶i vÖ sinh tay s¹ch sÏ vµ thôt mét lÝt dung dÞch thuèc tÝm 1/1000 tay tr¸i n¾m chÆt lÊy cuèng nhau thß ra ngoµi cöa ©m ®¹o, tay ph¶i cho vµo tö cung bß, dïng ngãn tay trá vµ ngãn tay gi÷a t¸ch nóm nhau mÑ vµ nóm nhau con tõ ngoµi vµo trong lÇn l­ît cho ®Õn hÕt nhau thai ra ngoµi. TiÕp tôc thôt röa tö cung bß (2 lÝt) n­íc dung dÞch thuèc tÝm 0,1% kÝch thÝch tö cung co bãp ®Èy hÕt dung dÞch nµy ra ngoµi, b¬m dung dÞch kh¸ng sinh lo·ng vµo ®Ò phßng nhiÔm trïng. Tiªm kh¸ng sinh trî lùc, trî søc cho bß. Rp: Streptomycin: 30 mg/kgP. Penicillin: 20000 UI/kgP B-Complex: 10ml/con Analgin 25%: 2ml/50kgP Tiªm chung Streptomycin+Penicillin, c¸c thuèc kh¸c tiªm riªng, tiªm b¾p ngµy 2 lÇn, liªn tôc trong 3 ngµy. + KÕt qu¶: Sè con ®iÒu trÞ:1 con Sè con khái:1con 2.1.4 BÖnh giun ®òa bª + TriÖu chøng: bª ®i lï ®ï chËm ch¹p, ®Çu cói, gÇy, bông áng, l«ng xï th­a thít, da kh«. Bª ®i Øa ph©n tr¾ng, ph©n láng, ph©n dÝnh vµo hËu m«n vµ cã mïi kh¾m khã chÞu. Th©n nhiÖt h¬i sèt, bó Ýt, thÝch n»m mét chç. + ChÈn ®o¸n: nghi m¾c bÖnh giun + §iÒu trÞ. Rp: Levamysol :1ml/10 kgP Cafein:5ml/con Levamysol tiªm d­íi da Cafein tiªm b¾p, tiªm tr­íc Levamysol. §iÒu trÞ 1 lÇn + KÕt qu¶: Sè con ®iÒu trÞ:2 con Sè con khái:2 con 2.1.5. §iÒu trÞ bß xuÊt huyÕt tö cung + TriÖu chøng: ch¶y m¸u tö cung ra ngoµi nhiÒu, ®øng n»m kh«ng yªn, niªm m¹c nhît nh¹t, nÒn chuång cã nh÷ng vòng m¸u nhá. + ChÈn ®o¸n : Nghi xuÊt huyÕt tö cung. + §iÒu trÞ Rp: Oxytocin: 6ml/con VitaminC:15 ml/con Tiªm b¾p liªn tôc trong 4 ngµy. + KÕt qu¶: Sè con ®iÒu trÞ: 1 con Sè khái:1 con 2.1.6.BÖnh tiªu ch¶y ë bß. + TriÖu chøng: con vËt gÇy, da kh«, hè m¾t h¬i tròng xuèng, niªm m¹c m¾t nhît nh¹t. Con vËt sèt nhÑ (39,80C) ¨n Ýt, bß uèng n­íc nhiÒu, bß Øa ch¶y nÆng, ph©n lo·ng, cã lÉn chÊt nhÇy d¹ng lßng tr¾ng trøng gµ, cã mïi tanh kh¾m, bông ch­íng h¬i nhÑ thØnh tho¶ng nghe cã tiÕng s«i bông + ChÈn ®o¸n :.nghi bß bÞ tiªu ch¶y + §iÒu trÞ Rp: Hampiseptol:1ml/10kgP B-complex:10ml/con C¸c thuèc tiªm riªng, tiªm b¾p, ngµy 2 lÇn, tiªm trong 2 ngµy - Hé lý: cho gia sóc nghØ ng¬i chuång tr¹i quÐt dän s¹ch sÏ,ngµy ®Çu b¾t nhÞn ¨n, nh÷ng ngµy sau cho ¨n cá ®· ph¬i t¸i vµ uèng n­íc s¹ch + KÕt qu¶: Sè con ®iÒu trÞ: 3 con Sè khái:3 con 2.2.BÖnh ë lîn 2.2.1 BÖnh ph©n tr¾ng lîn con + TriÖu chøng : lîn ñ rò lê ®ê, mét sè con róc ®Çu vµo mét chç mét sè con tr«ng vÎ nhanh nhÑn. Trªn nÒn chuång cã nhiÒu b·i ph©n mµu tr¾ng b¹c nh­ v«i… cã lÉn bät, mïi tanh khã chÞu. B¾t quan s¸t nh÷ng con èm thÊy: c¬ thÓ nãng, ph¶n x¹ yÕu ít bông thãp l¹i, hËu m«n låi ra, ph©n dÝnh ë hËu m«n, khoeo ch©n. + ChÈn ®o¸n: nghi lîn con Øa ph©n tr¾ng. + §iÒu trÞ: Rp : Lincomycin 10%: 1ml/10kgP. Vitamin B1 2,5% :2ml/ con.tiªm b¾p. Sè ngµy ®iÒu trÞ 3- 4 ngµy. + KÕt qu¶: Sè con ®iÒu trÞ: 24 con. Sè con khái:24 con 2.2.2 BÖnh b¹i liÖt sau khi ®Î. + TriÖu chøng: Sau khi ®Î 1 ngµy lîn bÞ ®au ch©n sau, ®i l¹i khã kh¨n, Øa ®¸i t¹i chç. + ChÈn ®o¸n: nghi b¹i liÖt sau khi ®Î. + §iÒu trÞ: Rp : Canxi- Fort: 20 ml/con. Vitamin B1: 10 ml/ con. Tiªm b¾p ngµy 2 lÇn, tiªm liªn tôc 4- 5 ngµy. + KÕt qu¶: Sè con ®iÒu trÞ 1 con. Sè con khái bÖnh 1 con. 2.2.3. BÖnh ®ãng dÊu lîn. + TriÖu chøng: Lîn ñ rò, kÐm ¨n, sèt cao 40,50C, lóc ®Çu ph©n t¸o lán nhán mµu ®en, sau ®ã chuyÓn sang Øa ch¶y. Trªn da cæ, ngùc, l­ng, cã nhiÒu nèt ®á h×nh vu«ng, h×nh thoi, cã râ rÖt. + ChÈn ®o¸n nghi m¾c bÖnh ®ãng dÊu. + §iÒu trÞ: Rp : Penicillin: 20000 UI/kgP. Analgin 25%: 3 ml/con. Bcomplex: 5ml/con Tiªm b¾p ngµy 2 lÇn liªn tôc trong 3- 5 ngµy. + KÕt qu¶: Sè con ®iÒu trÞ 7 con. Sè con khái 6 con. 2.2.4. BÖnh tô huyÕt trïng. + TriÖu chøng: lîn ñ rò, bá ¨n, sèt 41,50C. Lîn khã thë, lç mòi cã Ýt n­íc ®ôc ch¶y ra, m¾t xung huyÕt, trªn da xuÊt hiÖn nhiÒu mµu tÝm ®á lan réng ë m«ng tai, bÑn. + ChÈn ®o¸n: nghi m¾c bÖnh tô huyÕt trïng. + §iÒu trÞ: Rp Penicillin: 30000 UI/kgP. Streptomycin: 40 mg/kgP. Analgin 25%: 1ml/ 12kgP. B.complex: 7ml/con. C¸c thuèc tiªm b¾p, Penicillin + Streptomycin tiªm chung. §iÒu trÞ liªn tôc 3 ngµy. + KÕt qu¶: Sè con ®iÒu trÞ 6 con. Sè con khái 6 con 2.2.5.BÖnh s­ng phï ®Çu E.Coli + TriÖu chøng: lîn ¨n uèng kÐm, ñ rò,cã con bÞ ®i Øa ph©n láng,cã con ®i ph©n t¸o, mÆt ®Çu s­ng, ®Æc biÖt lµ m¾t s­ng to, lîn hay n»m rót ®Çu xuèng ®Êt + ChÈn ®o¸n : nghi lîn bÞ s­ng phï ®Çu E.Coli + §iÒu trÞ : Rp: Coli- Flox:1ml/15kgP Bcomplex:4ml/kgP Tiªm b¾p c¸c thuèc tiªm riªng, tiªm 2 lÇn trªn ngµy,liªn tôc trong 3 ngµy + KÕt qu¶: Sè con ®iÒu trÞ lµ 22 con. Sè con khái lµ 20 con 2.2.6 BÖnh viªm phæi + TriÖu chøng: lîn th­êng ho vµo buæi s¸ng sím vµ chiÒu tèi, ho kÐo dµi, l«ng da kh«ng bãng,lîn ¨n kÐm,uÓ o¶i, t¸o bãn vµ tiÓu tiÖn Ýt. + ChÈn ®o¸n; nghi lîn bÞ viªm phæi + §iÒu trÞ : Rp: Genta-tylan: 1ml/10kgP Tylosin: 15ml/kgP Viatmin C:8ml/con Bcomplex:5ml/con Tiªm b¾p, c¸c thuèc tiªm riªng, tiªm 2 lÇn/ngµy, liªn tôc trong 3 ngµy + KÕt qu¶: Sè con ®iÒu trÞ :1con Sè con khái:1 con 2.2.7 BÖnh phã th­¬ng hµn. + TriÖu chøng: s­ng m¾t, sèt 410C, Øa ch¶y mïi ph©n kh¾m, cã con n«n möa. + ChÈn ®o¸n: nghi bÞ bÖnh phã th­¬ng hµn + §iÒu trÞ Rp: Pen – Strep 1,5g:10000/kgP. Analgin 25%: 2ml/25kgP Bcomplex:3ml/con Tiªm b¾p, c¸c thuèc tiªm riªng, tiªm 4 ngµy liªn tôc + KÕt qu¶: Sè con ®iÒu trÞ :9 con Sè con khái:7 con NhËn xÐt: 2 con chÕt do ph¸t hiÖn qu¸ muén. 2.2.8.BÖnh dÞch t¶ ghÐp ghÎ. + TriÖu chøng: bá ¨n, ph©n láng, tÝm tai, tÝm mâm, m¾t cã dö, lîn con mÖt mái, trªn da cã nh÷ng nèt ghÎ + ChÈn ®o¸n: nghi lîn bÞ dÞch t¶ ghÐp ghÎ + §iÒu trÞ: Rp : Lincomycin 10%: 1ml/kgP Hanmextin-25:1.2ml/10kgP Bcomplex:5ml/con Tiªm b¾p, c¸c thuèc tiªm riªng, ®iÒu trÞ 1 ngµy + KÕt qu¶: Sè con ®iÒu trÞ: 13 con Sè khái: 0 con NhËn xÐt: do nhµ chñ kh«ng tiªm phßng dÞch t¶ vµ lîn ®· biÓu hiÖn thµnh bÖnh nªn kh«ng ®iÒu trÞ ®­îc. 2.2.9. BÖnh lþ. + TriÖu chøng: lîn Øa ph©n toµn n­íc, mïi rÊt h«i, hay n«n möa, kh¸t n­íc, bông tãp, chÕt rÊt nhanh. + ChÈn ®o¸n: nghi m¾c bÖnh lþ + §iÒu trÞ Rp: Lincomycin: 2ml/con Gluco-C: 3ml/con Tiªm b¾p, ngµy tiªm 2 lÇn, tiªm liªn tôc trong 3 ngµy + KÕt qu¶: Sè con ®iÒu trÞ 1 con Sè con khái : 1 con 2.3. BÖnh ë chã 2.3.1. BÖnh kiÕt lþ + TriÖu chøng: con vËt mÖt mái, chui róc vµo chç tèi, ph©n láng cã lÉn m¸u lÇy nhÇy. + ChÈn ®o¸n: nghi bÞ bÖnh kiÕt lþ + §iÒu trÞ: Rp: Hampiseptol: 3ml/con Bcomplex: 3ml/con Tiªm b¾p, c¸c thuèc tiªm riªng, tiªm 2 lÇn trªn ngµy, liªn tôc trong 4 ngµy KÕt qu¶: Sè con ®iÒu trÞ: 2 con Sè con khái:2 con 2.3.2 BÖnh viªm phæi + TriÖu chøng: con vËt mÖt mái, ¨n kÐm, sèt cao, ch¶y n­íc m¾t, n­íc mòi liªn tôc. Con vËt ho kh¹c tõng c¬n, c¬n ho th­êng x¶y ra vµo ban ®ªm khuya vµ s¸ng sím. + ChÈn ®o¸n: nghi bÞ bÖnh viªm phæi + §iÒu trÞ: Rp: Tylosin: 10mg/kgP Kanamycin 10%:1ml/kgP Bcomplex:5ml/con Tiªm Kanamycin+Tylosin chung, tiªm b¾p, liªn tôc trong 3 ngµy. + KÕt qu¶: Sè con ®iÒu trÞ: 1 con Sè con khái:1 con B¶ng V: Tæng hîp kÕt qu¶ ®iÒu trÞ bÖnh Loµi gia sóc Tªn bÖnh Thuèc ®iÒu trÞ LiÒu l­îng §­êng ®­a thuèc LiÖu tr×nh (ngµy) Sè ®iÒu trÞ (con) Sè khái (con) Tû lÖ khái (%) Tr©u bß Tô huyÕt trïng Streptomycin Penicillin Analgin 25% 30ml/kgP 20000UI/kgP 2ml/kgP Tiªm b¾p 3-4 6 5 84 Ch­íng h¬i d¹ cá Pilocarpin VitaminB12,5% Gluconatcanxi 4ml/con./lÇn 10ml/con/lÇn 10ml/con/lÇn Tiªm b¾p 2 1 1 100 BÖnh s¸t nhau Streptomycin Penicillin B.complex Analgin25% 30mg/kgP 20000UI/kgP 10ml/con 2ml/50kgP Tiªm b¾p 3 1 1 100 BÖnh giun ®òa bª Levamysol Cafein 1ml/10kgP 5ml/con Tiªm d­íi da. Tiªm b¾p 1 2 2 100 XuÊt huyÕt tö cung Oxytocin VitaminC 6ml/con 15ml/con Tiªm b¾p 4 1 1 100 BÖnh tiªu ch¶y bß Hampiseptol B.complex 1ml/10kgP 10ml/con. Tiªm b¾p 2 3 3 100 Lîn BÖnh ph©n tr¾ng lîn con Lincomycin 10% Vitamin B12,5% 1ml/10 kgP 2ml/con Tiªm b¾p 3-4 24 24 100 BÖnh b¹i liÖt sau khi ®Î Canxi-fort Vitamin B1 20ml/con 10ml/con Tiªm b¾p 4-5 1 1 100 BÖnh ®ãng dÊu Penicillin B.complex Anagin 25% 20000UI/kgP 5ml/con 3ml/con Tiªm b¾p 3 7 6 86 BÖnh tô huyÕt trïng Streptomycin Penicillin Analgin 25% B.compex 40mg/kgP 30000UI/kgP 1ml/12kgP 7ml/con Tiªm b¾p 3 6 6 100 BÖnh s­ng phï ®Çu. Coli-flox B.complex 1ml/15 kgP 4ml/con Tiªm b¾p 3 22 20 95 BÖnh viªm phæi Genta-tylan Tylosin Vitamin C B.complex 1ml/10kgP 15ml/kgP 8ml/con 5ml/con Tiªm b¾p 3-4 1 1 100 BÖnh phã th­¬ng hµn Pen-Strep 1,5g Analgin 25% B.complex 10000UI/kgP 1/ml12 3ml/con Tiªm b¾p 4-5 9 7 78 DÞch t¶ ghÐp ghÎ Lincocine 10% Hanmextin -25 B.complex 1ml/10kgP 1,2/10kgP 5ml/con. Tiªm b¾p 1 13 0 0 BÖnh lþ Lincomycin Gluco-C 2ml/con 3ml/con Tiªm b¾p 3 1 1 100 Chã BÖnh kiÕt lþ Hampiseptol B.complex 3ml/con 3ml/con Tiªm b¾p 4 2 2 100 BÖnh viªm phæi Tylosin Kanamycin 10% Bcompex 10mg/kgP O,1ml/kgP 5ml/con Tiªm b¾p 3 1 1 100 NhËn xÐt: Qua b¶ng tæng hîp kÕt qu¶ ®iÒu trÞ mét sè bÖnh ë gia sóc t¹i ph­êng Thä X­¬ng em thÊy: T×nh h×nh dÞch bÖnh x¶y ra ë ®Þa ph­¬ng nhiÒu, nh­ng bÖnh chØ x¶y ra lÎ tÎ víi mét sè bÖnh th«ng th­êng trong ®ã cã nh÷ng ca bÖnh th­êng gÆp nh­ tô huyÕt trïng tr©u bß, tô huyÕt trïng lîn, ph©n tr¾ng lîn con, s­ng phï ®Çu E.coli, viªm phæi lîn vµ chã, phã th­¬ng hµn,…qua ®ã em thÊy. Tô huyÕt trïng tr©u bß th­êng xuÊt hiÖn quanh n¨m bÖnh Ýt l©y lan vµ th­êng x¶y ra ®ét ngét. BÖnh tô huyÕt trïng lîn th­êng x¶y ra ë nh÷ng vïng Èm thÊp, lÇy léi ®Çu mïa m­a cuèi mïa hÌ. Lîn 3 th¸ng tuæi, lîn vç bÐo hay m¾c bÖnh nay. BÖnh ph©n tr¾ng lîn th­êng x¶y ra ë nh÷ng lîn con theo mÑ (giai ®o¹n vµi tuÇn ®Çu sau khi ®Î) ®©y lµ bÖnh phæ biÕn trong ch¨n nu«i gia ®×nh, kÓ c¶ nh÷ng c¬ së ch¨n nu«i tËp trung. §iÒu kiÖn vÖ sinh chuång tr¹i ch¨m sãc nu«i d­ìng kÐm, kh«ng hîp vÖ sinh, thêi tiÕt thay ®æi ®ét ngét, ®é Èm cao…lµm bÖnh ph¸t triÓn m¹nh. BÖnh Ýt g©y chÕt nh­ng thiÖt h¹i lµ ®¸ng kÓ do ®ã ¶nh h­ëng ®Õn sinh tr­ëng cña lîn sau nµy. BÖnh phã th­¬ng hµn gÆp ë lîn con, lîn sau cai s÷a ®Õn 4 th¸ng tuæi hay m¾c lîn lín Ýt m¾c. BÖnh ph¸t sinh do ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh kh«ng thuËn lîi vÖ sinh chuång tr¹i m«i tr­êng kÐm, thøc ¨n thiÕu, thêi tiÕt khÝ hËu xÊu… BÖnh viªm phæi th­êng m¾c ë lîn 1, 2, 3 th¸ng tuæi lîn nu«i d­ìng ch¨m sãc kÐm.. Trªn ®©y lµ mét sè bÖnh em ®· gÆp ph¶i. Tuy nh÷ng bÖnh kh«ng nhiÒu nh­ng c¸c ca bÖnh nµy em dïng nh÷ng ®¬n thuèc kh¸c nhau nªn ®¹t ®­îc kÕt qu¶ kh¸ cao. §ît thùc tËp nµy em ®· cã dÞp va ch¹m víi thùc tÕ, ®­îc tiÕp xóc víi c¸c ca bÖnh cã trªn ®Þa bµn vµ em ®· rót ra ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm vµ bµi häc quý gi¸ trong qu¸ tr×nh ®iÒu trÞ cho c¸c bÖnh cña gia sóc, gia cÇm. PhÇn III. KÕt luËn- tån t¹i- ®Ò nghÞ 1. KÕt luËn Qua thêi gian thùc tËp t¹i c¬ së d­íi sù chØ ®¹o tËn t×nh cña c« gi¸o D­¬ng ThÞ Toan vµ c¸c thÇy c« trong khoa ch¨n nu«i thó y, c¸c thÇy c« gi¸o tr­êng Cao §¼ng N«ng L©m cïng víi sù quan t©m gióp ®ì cña c¸c anh chÞ trong tr¹m thó y thµnh phè B¾c Giang, thó y c¬ së vµ sù cè g¾ng lç lùc cña b¶n th©n em thu ®­îc mét sè kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh. Tr×nh ®é chuyªn m«n còng nh­ tay nghÒ ®­îc n¨ng cao b»ng viÖc th«ng qua ®iÒu trÞ ®· gióp em biÕt quan s¸t con bÖnh vµ dùa vµo triÖu chøng cña bÖnh ®­îc biÓu hiÖn ra ngoµi ®Ó chÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ ®¹t kÕt qu¶ tèt. Tõ ®ã gióp em rót ra ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm cho b¶n th©n, häc hái ®­îc nhiÒu cña c¸n bé ®i tr­íc. Thêi gian nµy còng lµ dÞp ®Ó em cñng cè kiÕn thøc ®· häc ë nhµ tr­êng ¸p dông vµo thùc tÕ s¶n xuÊt m¹nh d¹n trong viÖc ch÷a bÖnh n©ng cao tay nghÒ. §ång thêi em còng nhËn thÊy m×nh cÇn ph¶i n¾m ch¾c nh÷ng kiÕn thøc ®· ®­îc nhµ tr­êng vµ c¸c thÇy c« trong khoa ch¨n nu«i- thó y trang bÞ ®Ó ¸p dông vµo thùc tÕ s¶n xuÊt mét c¸ch khoa häc nh­ng ph¶i phï hîp víi thùc tÕ. Trong c«ng t¸c chÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ cÇn ph¶i kÞp thêi, thËn träng kh«ng ®­îc chñ quan, nãng véi mµ ph¶i kiÓn tr×, b×nh tÜnh, s¸ng suèt lùa chän ra ph­¬ng ¸n tèi ­u nhÊt ®Ó ®em l¹i hiÖu qu¶ ®iÒu trÞ cao nhÊt. CÇn ph¶i khiªm tèn häc hái, t×m tßi c¸c bµi thuèc cæ truyÒn trong nh©n d©n ®Ó kÕt hîp ®iÒu trÞ n©ng cao hiÖu qu¶ ®iÒu trÞ, ®em l¹i lîi Ých cho nh©n d©n. Tuy nhiªn trong thêi gian thùc tËp tõ nh÷ng kÕt qu¶ thu ®­îc em thÊy m×nh cßn nhiÒu h¹n chÕ vÒ chuyªn m«n v× vËy b¶n th©n em ph¶i cã g¾ng h¬n nhiÒu ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao tay nghÒ vµ kiÕn thøc chuyªn m«n. 2.Tån t¹i Thêi gian thùc tËp cã h¹n chÕ sè l­îng ®µn gia sóc, gia cÇm ®iÒu trÞ ch­a nhiÒu nªn kÕt qu¶ thu ®­îc cßn h¹n chÕ, ch­a phæ biÕn ®­îc nhiÒu kü thuËt ch¨n nu«i cho ng­êi d©n. 3.§Ò nghÞ Trong thêi gian thùc tËp võa qua t¹i ph­êng Thä X­¬ng. Qua qu¸ tr×nh ®iÒu tra còng nh­ thùc tÕ s¶n xuÊt, ®iÒu trÞ ngoµi nh÷ng thuËn lîi ®­îc gióp ®ì còng cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n ®èi víi b¶n th©n khi thùc tËp xa tr­êng. Em xin ®ãng gãp ý kiÕn ®Ò nghÞ víi ®Þa ph­¬ng, c¸c ban ngµnh liªn quan vµ nhµ tr­êng mét sè vÊn ®Ò nh­ sau: - Víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng cÇn: + TÝch cùc ®­a tiÕn bé khoa häc vµo s¶n xuÊt + TÝch cùc më nhiÒu h¬n n÷a c¸c líp khuyÕn n«ng hµng n¨m, hµng th¸ng ®Ó bµ con n¾m ®­îc râ h¬n kÞp thêi h¬n nh÷ng thay ®æi cña khoa häc kü thuËt tõ ®ã ¸p dông vµo s¶n xuÊt hiÖn t¹i. +§éi ngò c¸n bé thó y ho¹t ®éng tÝch cùc ®Ó ®Èy lïi t×nh tr¹ng dÞch bÖnh nh­ hiÖn nay. - Víi nhµ tr­êng: + T­ vÊn, chØ b¶o s©u s¾c h¬n n÷a vÒ c«ng t¸c vµ t­ trang cho kú thùc tËp cña häc sinh, sinh viªn ®¹t kÕt qu¶ cao. + Hç trî häc sinh, sinh viªn nh÷ng trang thiÕt bÞ phôc vô cho häc tËp. §Æc biÖt nhµ tr­êng cã kÕ ho¹ch cho häc sinh, sinh viªn cã thêi gian thùc tËp dµi h¬n. Trong ®iÒu kiÖn h¹n hÑp cña thêi gian thùc tËp b¸o c¸o cña em cßn ®­îc nhiÒu thiÕu sãt em mong nhËn ®­îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña quý thÇy c« gi¸o cïng c¸c cÊp ngµnh l·nh ®¹o. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o cïng c¸c c¸n bé ®Þa ph­¬ng nh©n d©n ph­êng Thä X­¬ng ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì em hoµn thµnh b¶n b¸o c¸o nay. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! B¾c Giang, ngµy 05 th¸ng 06 n¨m 2008. Häc sinh NguyÔn ThÞ HiÒn Môc lôc

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docCác phương thức chăn nuôi và công tác thú y để đạt hiệu quả nhất trong chăn nuôi.doc
Luận văn liên quan