ĐẶT VẤN ĐỀ
Nước ta là nước nông nghiệp đang phát triển do đó ngành chăn nuôi- thú y đóng một vai trò vô cùng quan trọng đối với xã hội và nền kinh tế nói chung. Nó đáp ứng được nhu cầu về lương thực, thực phẩm, phân bón và nguồn nguyên liệu cho ngành chế biến và cung cấp các mặt hàng xuất khẩu. Ngành chăn nuôi nước ta ngày càng phát triển đặc biệt là chăn nuôi theo kiểu công nghiệp, chăn nuôi bò sữa, bò thịt, nuôi cá Năng suất vật nuôi ngày càng được nâng lên cao, đồng thời nhu cầu sử dụng thuốc ngày càng nhiều. Để chăn nuôi đạt mức tăng trưởng nhanh thì ta phải thực hiện tốt 2 khâu đó là chăn nuôi và thú y. Chăn nuôi- thú y là một môn học gắn liền với thực tiễn sản xuất, vì vậy chúng ta học không thể thiếu thực hành. Học lý thuyết phải kết hợp với rèn nghề. Chính vì vậy, tổ chức những đợt thực tập là điều hết sức quan trọng đối với học sinh, sinh viên chúng ta. Có đi vào thực hành thì chúng ta mới vận dụng được kiến thức đã học trên ghế nhà trường, đồng thời học hỏi thêm những kinh nghiệm ở các cơ sở sản xuất về các phương thức chăn nuôi và công tác thú y để sao cho có hiệu quả nhất.
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ. 1
PHẦN I. ĐIỀU TRA CƠ BẢN. 2
I. Điều kiện tự nhiên. 2
1. Vị trí địa lý. 2
2. Địa hình, đất đai. 3
3. Giao thông thuỷ lợi. 3
4. Thời tiết khí hậu. 4
II. Điều kiện kinh tế – Xã hội. 4
1. Dân số – Lao động – Việc làm. 4
2. Đời sống văn hoá, thông tin. 5
3. Giáo dục – Y tế – An ninh quốc phòng. 6
4. Đầu tư vốn, khoa học kỹ thuật cho ngành tại cơ sở. 7
5. Công tác khuyến nông, khuyến lâm. 7
II. Tình hình sản xuất nông nghiệp. 8
1. Tình hình sản xuất trồng trọt. 8
2. Tình hình chăn nuôi. 9
III. Tình hình thú y. 14
1. Công tác phòng bệnh. 14
2. Công tác điều trị. 17
IV. Những thuận lợi và khó khăn. 20
1. Những thuận lợi. 20
2. Khó khăn. 20
PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QỦA PHỤC VỤ SẢN XUẤT 22
I . Công tác chăn nuôi. 22
1. Công tác giống 23
2. Thức ăn. 24
3.Thụ tinh nhân tạo. 27
4. Vệ sinh chuồng trại. 28
II. Công tác thú y . 29
1. Phòng bệnh 29
2. Kết quả điều trị cho đàn gia súc cầm. 32
PHẦN III. KẾT LUẬN- TỒN TẠI- ĐỀ NGHỊ 43
1. Kết luận 43
2.Tồn tại 43
3.Đề nghị 44
46 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2584 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Các phương thức chăn nuôi và công tác thú y để đạt hiệu quả nhất trong chăn nuôi, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
0 ®Õn 300 con nh÷ng hé nµy cã diÖn tÝch ®Êt réng x©y trang tr¹i theo kiÓu c«ng nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã nh÷ng hé gia ®×nh nu«i vµi con, vµi chôc con ®Ó c¶i thiÖn b÷a ¨n cho gia ®×nh, tËn dông thãc lóa v·i, c¬m thõa…
VÒ chuång tr¹i ch¨n nu«i ®a sè cßn t¹m bî nh x©y tËn dông díi ch©n cÇu thang, trªn g¸c chuång lîn…ngoµi ra mét sè hé ®· x©y kiªn cè ®a sè c¸c hé nµy ch¨n nu«i theo h×nh thøc b¸n c«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp…Ngoµi ch¨n nu«i gµ th× trong x· cßn cã nhiÒu hé ch¨n nu«i vÞt, ngan .. nu«i th¶ tù do ®Ó lÊy trøng vµ lÊy thÞt.
Thu nhËp cña ngêi d©n tõ ch¨n nu«i gia cÇm: hiÖn nay c¸c s¶n phÈm thÞt trøng cu¶ giai cÇm trªn thÞ trêng ®ang cã gi¸ trÞ ®iÒu nµy ®· vµ ®ang thóc ®Èy quy m« ch¨n nu«i gia cÇm, còng gãp phÇn kh«ng nhá trong thu nhËp cña gia ®×nh. §èi víi nh÷ng hé ch¨n nu«i theo quy m« lín th× ®©y chÝnh lµ nguån thu nhËp chÝnh.
B¶ng I. §iÒu tra c¬ b¶n ®µn gia sóc, gia cÇm cña phêng Thä X¬ng
N¨m
Lo¹i gia sóc, gia cÇm(con)
Lîn
Gia cÇm
Gia sóc kh¸c
§ùc gièng
N¸i
ThÞt
Gµ
VÞt
Ngan
Bß
Tr©u
Chã
mÌo
2006
12
315
2231
4320
1452
1025
396
16
264
16
2007
7
345
2306
4012
2810
618
442
11
401
35
Quý I 2008
2
442
2513
2370
2357
304
258
8
370
21
NhËn xÐt: Nh×n vµo b¶ng I ta thÊy kÕt qu¶ ®iÒu tra sè gia sóc, gia cÇm qua 2 n¨m gÇn ®©y vµ quý I n¨m 2008 trong toµn phêng cã sù biÕn ®éng kh«ng ®Òu.
Ch¨n nu«i tr©u bß: ®µn tr©u cã xu híng gi¶m dÇn vÒ sè lîng, cßn ®µn bß cã xu híng t¨ng lªn vÒ sè lîng, nguyªn nh©n thÞt bß ®îc a chuéng h¬n thÞt tr©u vµ nguån thu nhËp tõ ch¨n nu«i bß cao h¬n ch¨n nu«i tr©u.
Qua b¶ng I cho ta thÊy sè lîng ®µn tr©u gi¶m xuèng n¨m 2006 – 2007 sè lîng ®µn tr©u gi¶m xuèng 5 con tõ n¨m 2007 – 2008 sè lîng ®µn tr©u gi¶m xuèng tiÕp 3 con. Ngîc l¹i ®µn bß l¹i t¨ng lªn t¬ng ®èi cao tõ n¨m 2006 – 2007 sè lîng ®µn bß t¨ng lªn tõ 46 con. Nhng tõ n¨m 2007 – 2008 sè lîng ®µn bß l¹i gi¶m nguyªn nh©n lµ do ®ît rÐt ®Ëm rÐt h¹i th¸ng 1 n¨m 2008 võa qua ®· lµm chÕt mét sè lîng tr©u bß kh¸ lín, lµm thiÖt h¹i rÊt nhiÒu cho ngêi ch¨n nu«i .
- Ch¨n nu«i lîn: cã xu híng t¨ng lªn râ rÖt v× ®©y lµ nguån cung cÊp thùc phÈm chÝnh cho ngêi d©n vµ ®em l¹i nguån thu ®¸ng kÓ ®èi víi kinh tÕ hé gia ®×nh.
C¬ cÊu ®µn lîn cña phêng ®îc thÓ hiÖn ë b¶ng I nhËn thÊy n¨m 2006 – 2008 sè lîng lîn ®ùc gi¶m xuèng cßn sè ®µn lîn thÞt vµ lîn n¸i t¨ng lªn. Nguyªn nh©n do gi¸ lîn t¨ng nªn ngêi d©n tËp trung vµo nu«i lîn nhiÒu h¬n ®Æc biÖt lµ lîn n¸i sinh s¶n ®Ó cung cÊp gièng cho thÞ trêng.
- Ch¨n nu«i gia cÇm:
Ch¨n nu«i gia cÇm rÊt phæ biÕn trong mçi hé gia ®×nh, nã gãp phÇn n©ng cao thu nhËp vµ c¶i thiÖn ®êi sèng gia ®×nh.
Quan b¶ng I cho ta thÊy sè lîng ®µn gia cÇm qua c¸c n¨m gi¶m xuèng ®¸ng kÓ. Nguyªn nh©n lµm tæng ®µn gia cÇm gi¶m lµ do viÖc tr¶i qua ®ît dÞch cóm. DÞch cóm x¶y ra lµm tæn thÊt nÆng nÒ tíi víi ngµnh ch¨n nu«i vµ ®Ó phôc håi l¹i sè lîng ®µn gia cÇm th× ph¶i mÊt nhiÒu thêi gian.
- Ch¨n nu«i chã: Do nhu cÇu vÒ thÞt chã vµ nu«i chã tr«ng nhµ cho lªn sè lîng chã còng t¨ng lªn. Nã ®îc thÓ hiÖn ë b¶ng I sè lîng ®µn chã n¨m 2006 -2007 t¨ng 140 con.
HiÖn nay ngêi d©n ®· tËp chung vµo ch¨n nu«i chã nhiÒu h¬n, cã hé nu«i 5 – 7 con, ngêi d©n nu«i ®· lµm còi, chuång ®Ó nhèt nh»m ®¶m b¶o søc khoÎ cho ngêi xung quanh. MÆt kh¸c vÉn cßn mét sè hé nu«i 1-2 con vÉn th¶ r«ng, kh«ng xÝch, lµm ¶nh hëng ®Õn m«i trêng, mÊt an toµn cho ngêi d©n.
III. T×nh h×nh thó y.
1. C«ng t¸c phßng bÖnh.
1.1. Phßng b»ng Vaccine.
Tiªm vaccine lµ ®a mét lîng kh¸ng nguyªn vµo c¬ thÓ con vËt ®Ó t¹o thµnh miÔn dÞch chèng l¹i mÇm bÖnh. §ã lµ biÖn ph¸p ng¨n chÆn dÞch bÖnh x¶y ra ®¶m b¶o cho vËt nu«i, nh vËy muèn cã mét ®µn gia sóc gia cÇm khoÎ m¹nh th× viÖc tiªm phßng lµ rÊt cÇn nhng viÖc tiªm phßng ph¶i tu©n theo chu kú cña nã. ChÝnh v× vËy thêng Thä X¬ng ®Æc biÖt quan t©m chó träng ®Õn c«ng t¸c nµy.
Víi m¹ng líi thó y ®îc ph©n bè t¬ng ®èi hîp lý gåm cã mét trëng thó y phêng vµ 3 thó y viªn ho¹t ®éng trong toµn phêng do ®ã viÖc phßng vµ ch÷a bÖnh cña nh©n d©n ®îc thuËn tiÖn vµ kÞp thêi. Hµng n¨m phêng cã tæ chøc c¸c ®ît tiªm phßng: DÞch t¶, Tô huyÕt trïng, D¹i, H5N1 cho tr©u, bß , lîn, chã, vµ gµ. Víi c¬ cÊu hÕt søc chÆt chÏ lµ trëng thó y phêng lÊy vaccine ë tr¹m thó y ®Ó vÒ cho c¸c thó y viªn vµ ph©n tõng vïng tiªm cho thó y viªn. Do ®ã 1 n¨m phêng ®· tiªm phßng ®îc mét sè lîng ®¸ng kÓ gia sóc, gia cÇm.
KÕt qu¶ tiªm phßng: §Ó tr¸nh ®îc nh÷ng ®iÒu ®¸ng tiÕc x¶y ra trong c«ng t¸c phßng bÖnh cho ®µn gia sóc, gia cÇm phêng ®· tæ chøc c¸c cuéc tiªm phßng cho ®µn vËt nu«i cña bµ con nh©n d©n cho toµn phêng. Ban thó y phêng ®· kÕt hîp cïng víi bµ con nh©n d©n, ban c«ng an trong phêng vµ c¸c trëng ban ngµnh, ®oµn thÓ kªu gäi, thóc ®Èy bµ con nh©n d©n b»ng c¸c ph¬ng tiÖn ®¹i chóng vÒ viÖc tiªm phßng cho ®µn gia sóc, gia cÇm ®· chøng tá mäi ho¹t ®éng cña c¸c ban ngµnh ®oµn thÓ lµ cã hiÖu qu¶ nhng cha ®¹t ®îc mong muèn cña ban thó y phêng vµ c¸c ban ngµnh.
Qua ®iÒu tra em thu ®îc kÕt qu¶ tiªm phßng cho ®µn gia sóc gia cÇm qua 3 n¨m gÇn ®©y.
B¶ng II. KÕt qu¶ tiªm phßng cho gia sóc, gia cÇm qua 3 n¨m.
N¨m
Lo¹i gia sóc, gia cÇm
Tæng sè gia sóc, gia cÇm (con)
Lo¹i vaccine
Sè ®îc tiªm ( con)
TØ lÖ (%)
2006
Tr©u, bß
412
THT
165
39,1
LMLM
142
34,4
Lîn
2558
DÞch t¶
1905
39,2
THT
1173
45,9
Chã, mÌo
280
D¹i
258
92,1
Gia cÇm
6797
H5N1
4382
64,4
2007
Tr©u, bß
453
THT
306
67,5
LMLM
263
58
Lîn
2658
DÞch t¶
1326
49,8
Chã, mÌo
436
D¹i
236
54,1
Gia cÇm
7440
H5N1
5613
75,4
Quý I
2008
Tr©u
266
THT
136
51,1
Lîn
2937
DÞch t¶
1603
54,5
THT
1547
52,6
PRRS
986
33,5
Chã, mÌo
391
D¹i
159
40,6
Gia cÇm
5031
H5N1
3156
62,1
* NhËn xÐt: qua b¶ng II ta thÊy tØ lÖ tiªm phßng trªn ®Þa bµn cßn thÊp, tØ lÖ tiªm phßng hµng n¨m cha ®¹t yªu cÇu, vËy nguyªn nh©n lµ do ®©u?
Qua t×m hiÓu em thÊy cã mét sè lý do dÉn ®Õn tØ lÖ tiªm phßng cßn thÊp lµ nh sau:
+ VÒ phÝa tæ chøc: ®éi ngò thó y c¬ së cßn máng nªn kh©u vËn ®éng ®Õn ngêi d©n cßn nhiÒu h¹n chÕ.
+ VÒ phÝa ngêi d©n tØ lÖ tiªm phßng cao hay thÊp chñ yÕu lµ do ý thøc cña hä trong viÖc phßng chèng dÞch bÖnh cho ®µn vËt nu«i lµ cha cao, ®a sè hä tõ chèi tiªm phßng ®a ra mäi lý do ®Ó tõ chèi nh: bß hay lîn nhµ t«i míi lÊy tinh, ®ang cã chöa, s¾p ®Î. Mµ nÕu cã tiªm phßng th× còng chØ chèng ®èi mµ th«i.
Bªnh c¹nh ®ã mét sè hé gia ®×nh ch¨n nu«i víi quy m« lín, gia ®×nh cã ý thøc b¶o vÖ søc khoÎ cho ®µn vËt nu«i th× hä tù mua vaccine vÒ tiªm phßng bëi thÕ mµ tØ lÖ tiªm phßng ®¹i trµ kh«ng ®îc cao.
1.2. VÖ sinh phßng bÖnh.
C«ng t¸c vÖ sinh phßng bÖnh t¹i c¬ së lu«n ®îc ®Èy m¹nh, phêng thêng xuyªn tæ chøc, khö trïng, kiÓm tra, kiÓm dÞch trªn ®Þa bµn toµn phêng. Phêng ®· x©y dùng ®îc hÖ thèng cèng r·nh ë c¸c th«n ®Ó ®a níc th¶i, chÊt th¶i ®æ ra råi xö lý ®Ó tr¸nh « nhiÔm m«i trêng, ®ång thêi phêng cßn tæ chøc c¸c buæi vÖ sinh ®êng lµng ngâ xãm, kh¬i cèng r·nh ph¸t quang bôi rËm ®Ó cho ký sinh trïng, ®éng vËt m«i giíi, c«n trïng chuyÒn bÖnh kh«ng cßn n¬i c tró. C«ng t¸c phßng bÖnh nh vËy kh«ng nh÷ng lµm s¹ch m«i trêng xung quanh mµ cßn tÝch cùc vµo viÖc phßng bÖnh t¹i c¬ së. C¸c chÊt th¶i vµ s¶n phÈm phô cña ngµnh ch¨n nu«i ®îc sö lý b»ng c¸ch gom ®èt, ñ v«i, ñ nhiÖt, theo ®óng quy ®Þnh kü thuËt. C¸c con vËt khi m¾c bËnh truyÒn nhiÔm mµ bÞ chÕt cã kh¶ n¨ng truyÒn bÖnh sang cho ngêi vµ vËt nu«i xung quanh ®Òu ®îc xö lý theo quy ®Þnh kiÓm dÞch thó y.
1.3. C«ng t¸c vÖ sinh thó y, kiÓm so¸t, giÕt mæ ®éng vËt.
a. C«ng t¸c vÖ sinh thó y.
Trong c«ng t¸c vÖ sinh thó y gi÷ mét vai trß rÊt quan träng, nã gãp phÇn lµm gi¶m chi phÝ ch¨n nu«i vµ ng¨n chÆn dÞch bÖnh x¶y ra trªn ®µn gia sóc, gia cÇm ®em l¹i thµnh c«ng cho ch¨n nu«i.
ë phêng Thä X¬ng ngoµi nh÷ng gia ®×nh ch¨n nu«i víi quy m« lín th× nh×n chung c¸c hé n«ng d©n trong toµn phêng ®Òu ch¨n nu«i víi sè lîng Ýt, cha tËp chung mµ chØ ph©n bè theo tõng hé gia ®×nh nªn viÖc vÖ sinh thó y cho ®µn gia sóc gia cÇm phô thuéc vµo sù hiÓu biÕt cña tõng hé gia ®×nh. Qua viÖc ®¸nh gi¸ c«ng t¸c vÖ sinh thó y cña c¸c gia ®×nh cho thÊy.
VÒ chuång tr¹i: NÒn chuång cßn chøa ph©n vµ níc tiÓu, hè ®ùng ph©n kh«ng ®îc t¸ch rêi nªn hµm lîng khÝ H2S, NH3, CO2 ë chuång cßn cao ¶nh hëng tíi søc khoÎ con vËt.
VÒ thøc ¨n: Thøc ¨n ®îc vÖ sinh t¬ng ®èi tèt, kh«ng cã t×nh tr¹ng sö dông thøc ¨n «i, mèc, thiu nhng viÖc vÖ sinh m¸ng ¨n cha ®îc tèt, ®«i khi cßn ®Ó thøc ¨n thõa trong m¸ng ¨n.
VÒ níc uèng: Tr©u, bß víi ph¬ng thøc ch¨n th¶ tù do lµ chñ yÕu nªn viÖc Tr©u bß uèng níc ao, hå, m¬ng… nªn ®«i khi tr©u, bß vÉn uèng ph¶i níc bÈn dÔ m¾c bÖnh nh: s¸n l¸ gan… Tuy nhiªn khi cho tr©u bß ¨n bæ sung thøc ¨n th× ngêi d©n còng sö dông níc s¹ch cho bß uèng. §èi víi lîn vµ gia cÇm th× chñ yÕu sö dông níc s¹ch nªn ®¶m b¶o tèt vÒ mÆt vÖ sinh.
b. C«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t giÕt mæ ®éng vËt
C«ng t¸c nµy ®îc thùc hiÖn t¹i c¸c phiªn chî trªn ®Þa bµn cña phêng cø mçi buæi s¸ng c¸n bé thó y ®Òu ®Õn kiÓm dÞch, kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm, gia sóc gia cÇm vµ kiÓm tra s¸t trïng cho ®µn gia sóc, gia cÇm lu th«ng ë trong chî. C«ng t¸c kiÓm dÞch ®îc tiÕn hµnh thêng xuyªn vµ kh¸ chÆt chÏ nªn Ýt x¶y ra trêng hîp ngêi d©n b¸n thÞt cña vËt nu«i bÞ bÖnh truyÒn nhiÔm hoÆc c¸c lo¹i thÞt bÞ h¹ phÈm.
2. C«ng t¸c ®iÒu trÞ.
2.1. Nh÷ng bÖnh x¶y ra ë c¬ së.
Song song víi c«ng t¸c tiªm phßng lµ c«ng t¸c ch÷a bÖnh. Ch÷a bÖnh ®îc thùc hiÖn khi ®· xuÊt hiÖn nh»m môc ®Ých tiªu diÖt bÖnh, kh«ng cho bÖnh l©y lan. BiÖn ph¸p ch÷a bÖnh bao gåm c¸c biÖn ph¸p ph¸t hiÖn bÖnh, tiªu diÖt nguån bÖnh vµ lµm t¨ng søc ®Ò kh¸ng cho c¬ thÓ gia sóc.
Trong thêi gian thùc tËp t¹i phêng Thä X¬ng em ®· thÊy ®Þa bµn x¶y ra c¸c bÖnh nh:
a. Tr©u, bß:
Còng nh nhiÒu x· phêng kh¸c trong thµnh phè mçi n¨m 2 lÇn phêng Thä X¬ng tiÕn hµnh tiªm phßng cho ®µn tr©u bß cña toµn phêng, song ®Õn nay nhËn thøc cña ngêi d©n vÒ c«ng t¸c tiªm phßng cßn nhiÒu h¹n chÕ. V× vËy dÞch bÖnh vÉn x¶y ra thêng xuyªn, trong ®ã cã bÖnh THT tr©u bß.
MÆc kh¸c lµ do c¸c ®èi tîng tr©u bß mua tõ n¬i kh¸c vÒ kh«ng ®îc tiªm phßng bæ sung nªn dÞch bÖnh x¶y ra. Trong thêi gian nµy do thêi tiÕt thay ®æi ®ét ngét, thÊt thêng, kh«ng khÝ Èm mèc cïng víi vÊn ®Ò vÖ sinh chuång tr¹i kh«ng ®îc ®¶m b¶o nªn tr©u bß bÞ m¾c bÖnh nhiÒu. C¸c bÖnh kh¸c nh: néi khoa, s¶n khoa vÉn x¶y ra thêng xuyªn, xuÊt hiÖn trªn ®Þa bµn phêng Thä X¬ng.
b. §µn lîn.
§µn lîn trong toµn phêng hµng n¨m vÉn ph¸t sinh dÞch bÖnh, dÞch bÖnh ph¸t sinh chñ yÕu trong vô §«ng – Xu©n do thêi tiÕt l¹nh, ®é Èm cao, ch¨m sãc, nu«i dìng kÐm lµm gi¶m søc ®Ò kh¸ng cña con vËt, ®©y lµ nguyªn nh©n chÝnh lµm ph¸t sinh dÞch bÖnh. C«ng t¸c tæ chøc tiªm phßng kÐm, hiÖu qu¶ tiªm phßng kh«ng cao, sè lîng míi nhËp vÒ kh«ng ®îc tiªm bæ xung do ®ã dÞch bÖnh cã ®iÒu kiÖn bïng næ vµ lan trµn. DÞch bÖnh x¶y ra hµng n¨m chñ yÕu lµ THT. §èi víi lîn con theo mÑ do nu«i dìng ch¨m sãc kÐm, chuång tr¹i kh«ng ®¶m b¶o vÖ sinh do ®ã lîn con hay m¾c bÖnh lîn con Øa ph©n tr¾ng vµ viªm ruét tiªu ch¶y ®· ¶nh hëng tíi tèc ®é sinh trëng cña lîn con.
Lîn con t¸ch mÑ ®· xuÊt hiÖn bÖnh phã th¬ng hµn, dÞch t¶ lµm chÕt mét sè ®µn. Do khÈu phÇn ¨n kÐm dinh dìng, thiÕu kho¸ng nªn lîn mÑ hay m¾c bÖnh b¹i liÖt sau khi ®Î.
§Æc biÖt trong vô §«ng- Xu©n thêi tiÕt thay ®æi ®ét ngét, thÊt thêng sím n¾ng, chiÒu ma, chuång tr¹i Èm ít nªn lîn m¾c bªnh viªm phæi rÊt nhiÒu.
Do tËp qu¸n ch¨n nu«i cña ngêi d©n cßn l¹c hËu, chñ yÕu tËn dông lÊy ph©n bãn n«ng nghiÖp, chuång tr¹i kh«ng ®¶m b¶o vÖ sinh nªn m¾c c¸c bÖnh ký sinh trïng nh: Giun ®òa, s¸n l¸ ruét lîn, ghÎ, cßn bÞ m¾c ph¶i.
c. Gia cÇm.
§µn gia cÇm ph¸t triÓn m¹nh, tuy nhiªn kh©u tæ chøc cßn láng lÎo chØ cã mét sè gia ®×nh ch¨n nu«i víi quy m« lín th× hä tù mua vaccine vÒ tiªm lÊy. Do ®ã dÞch bÖnh x¶y ra cßn nhiÒu chñ yÕu lµ bÖnh gumboro, CÇu trïng, tô huyÕt trïng, hen gµ, bÖnh lþ ghÐp ecoly …
d. Chã mÌo.
Ngoµi nh÷ng bÖnh g©y ra cho tr©u, bß, lîn, gia cÇm, chã còng hay m¾c nh÷ng bÖnh viªm ®êng h« hÊp, viªm ruét…Víi t×nh h×nh dÞch bÖnh nh vËy ®ßi hái ngêi ch¨n nu«i còng nh c¸n bé thó y còng cã nh÷ng biÖn ph¸p phßng chèng kÞp thêi.
2.1 C«ng t¸c ®iÒu trÞ vµ kÕt qu¶ ®iÒu trÞ.
C¸c lo¹i bÖnh ®· x¶y ra th× c«ng t¸c ®iÒu trÞ ®îc thùc hiÖn ngay sau khi ph¸t hiÖn bÖnh víi c¸c lo¹i thuèc ®iÒu trÞ nh : Tô huyÕt trïng dïng kh¸ng sinh tæng hîp, ®ãng dÊu lîn dïng Penicillin…tuú tõng lo¹i gia sóc vµ t×nh tr¹ng bÖnh kh¸c nhau mµ sö dông c¸c lo¹i thuèc ®Æc trÞ bÖnh kh¸c nhau víi liÒu lîng kh¸c nhau.
Do c«ng t¸c ®iÒu trÞ bÖnh kÞp thêi nªn kÕt qu¶ ®iÒu trÞ bÖnh t¬ng ®èi kh¶ quan, tØ lÖ bÖnh sau khi ®iÒu trÞ ®¹t rÊt cao 90 – 95%.
B¶ng III.T×nh h×nh dÞch bÖnh 6 th¸ng gÇn ®©y
Lo¹i gia sóc
Tªn bÖnh
Sè gia sóc m¾c bÖnh(con)
Th¸ng 1
Th¸ng 2
Th¸ng 3
Th¸ng 4
Th¸ng 5
Th¸ng 6
Lîn
THT
3
5
7
6
4
6
Tiªu ch¶y
2
4
2
3
5
8
Sng phï ®Çu
17
21
13
15
19
22
Viªm phæi
0
1
1
2
0
2
Phã th¬ng hµn
5
3
6
4
5
7
Øa ph©n tr¾ng
12
15
13
11
16
19
Chã, mÌo
Viªm phæi
0
4
7
5
6
3
KiÕt lþ
0
1
1
0
2
2
Tr©u bß
Tô huyÕt trïng
6
3
5
4
7
6
Tiªu ch¶y
1
0
2
1
2
2
Gia cÇm
Newcasson
21
16
7
14
19
31
CÇu trïng
6
10
7
9
13
11
* NhËn xÐt: Qua b¶ng III cho thÊy t×nh h×nh dÞch bÖnh cña phêng Thä X¬ng s¶y ra tuy mang tÝnh chÊt lÎ tÎ nhng ®ã còng lµ mét sè lîng kh«ng nhá, lµm ¶nh hëng ®Õn kinh tÕ cho nhµ ch¨n nu«i. Nh÷ng bÖnh x¶y ra nhiÒu ë lîn chñ yÕu lµ sng phï ®Çu, Øa ph©n tr¾ng, tiªu ch¶y,....cßn ë tr©u bß: tô huyÕt trïng, chã mÌo: viªm phæi, gia cÇm: newcasson...Nguyªn nh©n do thêi tiÕt thay ®æi ®ét ngét, sím n¾ng chiÒu ma t¹o ®iÒu kiÖn cho dÞch bÖnh ph¸t triÓn, l©y lan. §ång thêi do ngêi ch¨n nu«i ch¨m sãc, nu«i dìng kÐm lµm ¶nh hëng ®Õn søc ®Ò khang cña con vËt.
IV. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n.
1. Nh÷ng thuËn lîi.
Qua t×m hiÓu thùc tÕ t¹i ®Þa ph¬ng trong suèt qu¸ tr×nh thùc tËp tèt nghiÖp em thÊy Thä X¬ng lµ mét phêng cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ .
- VÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn: Lµ mét phêng ®ång b»ng, diÖn tÝch ®Êt réng, ®Êt ®ai mµu mì, khÝ hËu kh¸ thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp.
-§iÒu kiÖn x· héi: Sè ngêi trong ®é tuæi lao ®éng t¬ng ®èi cao, ®©y lµ nguån nh©n lùc dåi dµo cho ngµnh n«ng nghiÖp. Cuéc sèng cña ngêi d©n ªm Êm ®îc x©y dùng trªn nÒn t¶ng ®¹o ®øc tõ xa xa vµ cho ®Õn nay vÉn ®îc nh©n d©n trong phêng g×n gi÷ vµ ph¸t huy mét c¸ch tÝch cùc. Chñ tr¬ng vÒ nÕp sèng v¨n minh, gia ®×nh h¹nh phóc ®îc ®«ng ®¶o c¸c tÇng líp nh©n d©n, c¸c gia ®×nh hëng øng tõ ®ã gãp phÇn lµm cho an ninh x· héi ë ®Þa ph¬ng ®îc ®¶m b¶o, toµn thÓ nh©n d©n cïng híng tíi môc tiªu ( d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh, gia ®×nh h¹nh phóc).
- Giao th«ng: Phêng cã quèc lé 1A ch¹y qua rÊt thuËn lîi cho giao lu v¨n ho¸, víi c¸c phêng x· l©n cËn. M¹ng líi thuû lîi cã hÇu hÕt c¸c th«n, c¸c ®êng dÉn níc tíi c¸c c¸nh ®ång trong x· ®· ®îc quy ho¹ch vµ bª t«ng ho¸ nªn thuËn lîi cho viÖc tíi tiªu.
2. Khã kh¨n.
Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi trªn ngêi d©n Thä X¬ng còng gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n:
Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn ngµnh n«ng nghiÖp ngêi d©n hay bÞ thiÕu vèn, sè vèn ®Çu t cña nhµ níc cho mçi gia ®×nh l¹i kh«ng ®îc nhiÒu nªn nhiÒu gia ®×nh vÉn gÆp khã kh¨n vÒ ®ång vèn.
Ngµnh ch¨n nu«i cña phêng tuy cã sù ph¸t triÓn song cã nhiÒu gia ®×nh ch¨n nu«i vÉn cha tËp chung, viÖc x©y dùng chuång tr¹i vÉn kh«ng hîp lý lµm ¶nh hëng tíi ch¨n nu«i, h¬n n÷a t×nh h×nh nhËn biÕt cña ngêi d©n trong viÖc phßng chèng dÞch bÖnh cho con vËt cßn h¹n chÕ. Trªn ®©y còng chØ lµ mét sè khã kh¨n mµ nh©n d©n trong phêng gÆp ph¶i. §©y lµ vÊn ®Ò mµ uû ban nh©n d©n vµ c¸c ®oµn thÓ ë phêng quan t©m mong muèn kh¾c phôc nhanh chãng nh÷ng khã kh¨n trªn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ngêi d©n yªn t©m s¶n xuÊt.
PhÇn II: Néi dung vµ kÕt qña phôc vô s¶n xuÊt
Muèn phôc vô s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ cao cÇn ®îc dùa vµo thùc tÕ ®iÒu tra cña phêng Thä X¬ng víi ®iÒu kiÖn tù nhiªn, ®iÒu kiÖn x· héi, t×nh h×nh s¶n xuÊt , trång trät vµ ch¨n nu«i – Thó y, tõ ®ã em rót ra ®îc nh÷ng ®iÓm m¹nh vµ ®iÓm yÕu cña phêng dùa vµo ®ã v¹ch ra ®îc néi dung phôc vô s¶n xuÊt.
Víi nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi nh ®· nªu, em ®¹t ra ph¬ng híng vµ nhiÖm vô cña m×nh ph¶i lµm cho viÖc thùc tËp t¹i ®Þa ph¬ng lµ vËn ®éng tuyªn truyÒn ngêi d©n x©y dùng chuång tr¹i ®óng kü thuËt vµ tham gia hëng øng c¸c ®ît tiªm phßng cho ®µn gia sóc gi¶i thÝch cho ngêi d©n hiÓu ®îc phßng bÖnh h¬n ch÷a bÖnh, ®îc nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt trång trät vµ ch¨n nu«i nh phæ biÕn cho bµ con n«ng d©n c¸ch chän ®îc con gièng tèt ®¹t tiªu chuÈn vµ c¸ch chÕ biÕn thøc ¨n, c¸ch sö dông thøc ¨n s½n cã ë ®Þa ph¬ng mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ( ñ men cho lîn, gµ ¨n, lµm mÒm ho¸ r¬m cho tr©u, bß ¨n…) råi phæ biÕn cho nh©n d©n ®a c¸c thøc ¨n tæng hîp vµo ch¨n nu«i nh : C¸m tµu, c¸m ®Ëm ®Æc (Con Cß, L¸i Thiªu, Hygr«…) ®èi víi lîn con th× phæ biÕn cho ngêi d©n c¸ch cho lîn tËp ¨n, cai s÷a vµ bæ xung s¾t (Fe – Dextran B12)cho ®µn lîn con tõ 3- 10 ngµy tuæi. Theo dâi lîn ®éng dôc chän thêi ®iÓm phèi gièng thÝch hîp. Ngoµi ra em cßn ®i cïng thó y c¬ së ®iÒu trÞ bÖnh cho gia sóc, gia cÇm t¹i ®Þa ph¬ng gióp cho nh©n d©n phôc vô s¶n xuÊt.
Trªn ®©y lµ nh÷ng c«ng viÖc mµ em dù ®Þnh lµm trong thêi gian thùc tËp t¹i c¬ së, tuy rÊt khã kh¨n nhng víi quyÕt t©m vµ nguyÖn väng cña em lµ ®em hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh ®Ó phôc vô cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nãi chung vµ ch¨n nu«i thó y cña ph¬ng nãi riªng.
I . C«ng t¸c ch¨n nu«i.
§Ó cã ®îc ngµnh ch¨n nu«i ph¸t triÓn v÷ng m¹nh th× ®iÒu kiÖn kiªn quyÕt ph¶i ®¶m b¶o tèt 3 c«ng t¸c: c«ng t¸c gièng, thøc ¨n vµ c«ng t¸c thó y.
ChÝng v× vËy mµ trong ®ît thùc tËp t¹i ®i¹ ph¬ng em ®· híng dÉn bµ con n«ng d©n nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n, nhÊt ®Þnh trong ch¨n nu«i vµ c¸ch sö dông thøc ¨n, c¸ch chÕ biÕn thøc ¨n, c«ng t¸c gièng, chu«ng tr¹i.
1. C«ng t¸c gièng
Gièng lµ tÇm quan träng sè mét cña ngµnh ch¨n nu«i v× gièng cã tèt th× n¨ng suÊt míi cao cßn gièng mµ xÊu th× cã ch¨m sãc tèt ®Õn ®©u th× n¨ng suÊt vÊn kh«ng ®¹t ®îc nh ý muèn. Cho nªn víi nh÷ng nhËn thøc vÒ tÇm quan träng cña c«ng viÖc em lµm, em còng kh«ng tham väng sÏ thay ®æi ®îc toµn bé gièng cò cña ®Þa ph¬ng song víi nh÷ng kiÕn thøc cña em ®· ®îc häc ë trêng b»ng mäi h×nh thøc em ®a kiÕn thøc ®ã tiÕp cËn trùc tiÕp víi ngêi d©n dï kh«ng ®îc nhiÒu, nhng víi mong muèn cña em lµ ngêi d©n hiÓu râ tÇm quan träng cña gièng.
Víi nguån gièng hiÖn cã cña ®Þa ph¬ng mµ em tuyªn truyÒn vËn ®éng ngêi d©n vµ gióp hä hiÓu s©u s¾c h¬n vÒ lîi Ých cña viÖc ®a con gièng tèt vµ ch¨n nu«i, víi nh÷ng dÉn chøng x¸c thùc b»ng c¸c quyÓn s¸ch, quyÓn b¸o, tranh ¶nh, th«ng tin ®¹i chóng,… vÒ m« h×nh s¶n xuÊt giái cña ®Þa ph¬ng trong c¶ níc vµ nh÷ng con gièng tèt ®Ó hä ¸p dông vµo gia ®×nh m×nh.
* §µn bß: Trªn c¬ së thùc tÕ em nhËn thÊy ®a sè ngêi d©n nhËn thøc vÒ c«ng t¸c gièng, c¸ch ch¨m sãc nu«i dìng gia sóc cßn h¹n chÕ. Trong thêi gian thùc tËp t¹i ®©y em ®· vËn dông kiÕn thøc cña m×nh ®· häc gióp cho ngêi d©n chän con tr©u bß tèt ®Ó cµy kÐo: Chän nh÷ng con cã th©n h×nh h¬i dµi, tríc cao sau thÊp, lng th¼ng da dµy, l«ng cøng, m«ng tróc, bèn ch©n ch¾c ch¾n, kÏ mãng ch©n hÑp, ®i ®øng ngay th¼ng, ®Çu to c©n ®èi, mÆt g©n, tai to, m¾t trßn, måm réng sõng cong ®Òu, cæ dµi võa ph¶i réng bÒ ngang, u vai néi râ ch¶y dµi vÒ phÝa tríc ngùc në, c¬ng sên trßn khÝt lìi mµu hång kh«ng ®èm hoÆc ®en tÝm, tÝnh nÕt hiÒn lµnh, nhanh nhÑn,…
Ngoµi ra em cßn phæ biÕn cho ngêi d©n c¸ch ch¨m sãc nu«i dìng bß cµy kÐo.
KÕt qu¶ ®· chän ®îc 2 con bß cµy kÐo cho nhµ b¸c H¶i vµ nhµ chÞ Chiªn ë Xu©n H¬ng – L¹ng Giang.
* §µn lîn: Qua thùc tÕ em thÊy c¸c gia ®×nh nu«i lîn n¸i mµ cã nh÷ng con cã bÇu vó 1-2 vó kÑ nhng vÉn tiÕp tôc nu«i ®µn con th× kh«ng ®¶m b¶o tiªu chuÈn thêng hay m¾c bÖnh tiªu ch¶y vµ cßi cäc do s÷a mÑ cung cÊp kh«ng tèt. ChÝnh v× vËy trong thêi gian thùc tËp tèt nghiÖp t¹i phêng Thä X¬ng em ®· gióp bµ con chän ®îc nhiÒu lîn n¸i lµm gièng: chän nh÷ng con to khoÎ nhÊt ®µn, l«ng da bãng mît, m«ng vai në ®Òu, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c nóm vó ®Òu nhau, kh«ng cã vó kÑ, nóm vó trßn ®Òu, cã nóm vó ch¾n (12-14 vó). Kho¶ng c¸ch 2 ch©n sau ®Òu nhau vµ réng, tai to, ®u«i to, phµm ¨n, ¨n xèc, bÇu vó ph¸t triÓn tù nhiªn, kh«ng cã ngÊn cæ,…Nh×n bÒn ngoµi cña con lîn ®· to¸t lªn h×nh d¸ng cña lîn n¸i sinh s¶n. Nªn chän gièng Mãng C¸i, Lang Hång lµm gièng lµ tèt nhÊt. NÕu cã ®iÒu kiÖn th× nªn mua hoÆc chän lîn n¸i lµm gièng b»ng lîn:
§¹i B¹ch x Mãng C¸i
§¹i B¹ch x Lang Hång
SÏ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, tû lÖ xuÊt chuång cao, t¨ng träng nhanh tiªu tèn thøc ¨n Ýt.
KÕt qu¶ ®· trùc tiÕp gióp 4 nhµ (chÞ H»ng, chó Kiªn, bµ B¾c, chÞ Hoµ ë X¬ng Giang ) mua lîn n¸i cã phÈm chÊt tèt, phÊt triÓn nhanh c©n ®èi.
Ngoµi ra em cßn tham gia ®èng gãp ý kiÕn vµ chän gµ cho bµ con. Em chän nh÷ng con gµ khoÎ m¹nh, m¾t tinh nhanh nhÑn l«ng kh«, kh«ng bÞ hë rèn.
KÕt qu¶ ®· chän ®îc 150 con gµ cho nhµ anh C«ng ë Xu©n H¬ng theo ý muèn, em võa chän võa híng dÉn cho nªn c¸c hé kh¸c tù chän vÒ nu«i. Sau khi chän mang vÒ nu«i c¸c hé nu«i ®¹t tû lÖ sèng 90% vµ 10 % bÞ chÕt qua hái biÕt nguyªn nh©n lµ do kh©u ch¨m sãc, qu¶n lý nu«i dìng kÐm nªn ®· bÞ kÑp chÕt vµ chã vå, bÞ ®i Øa do ¨n thøc ¨n thiu mèc,…
2. Thøc ¨n.
§Ó ®µn gia sóc, gia cÇm cã phÈm chÊt, chÊt lîng vµ ph¸t triÓn tèt th× ngoµi kh©u chän gièng vµ ch¨m sãc nu«i dìng th× ®ßi hái tÊt yÕu lµ thøc ¨n ph¶i cã hµm lîng dinh dìng cao võa ph¶i vµ c©n ®èi. Thøc ¨n tèt sÏ c¶i thiÖn ®îc ®µn gièng, n©ng cao ®îc søc khoÎ vµ kh¶ n¨ng chèng bÖnh tËt cña gia sóc. Hay nãi c¸ch kh¸c thøc ¨n gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh tíi sù thµnh b¹i trong ch¨n nu«i.
VÒ mÆt kinh tÕ:
Chi phÝ thøc ¨n chÕm 60% -70% tæng chi phÝ thøc ¨n ch¨n nu«i. Do ®ã gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thøc ¨n tøc lµ nÕu sö dông vµ phèi hîp thøc ¨n hîp lý, ®¶m b¶o møc tèi u tho¶ m·n nhu cÇu dinh dìng cho gia sóc gia cÇm th× ®Çu t thøc ¨n cho mét ®¬n vÞ thøc ¨n gi¶m thÊp.
NhËn thÊy ®îc vai trß cña thøc ¨n lµ rÊt quan träng ®èi víi c¬ thÓ gia sóc vµ nã còng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña ngêi ch¨n nu«i. B»ng nh÷ng kiÕn thøc ®· häc em ®· gióp bµ con n«ng d©n c¸ch chÕ biÕn thøc ¨n vµ c¸ch cho ¨n trong ch¨n nu«i tr©u bß, ch¨n nu«i lîn vµ ch¨n nu«i gia cÇm.
* Ch¨n nu«i tr©u, bß:
§a sè ngêi d©n thêng sö dông thøc ¨n cho tr©u bß lµ c¸c phô phÈm vµ c¸c s¶n phÈm cña ngµnh trång trät: r¬m, cá, th©n c©y ng«, khoai… b»ng nh÷ng kiÕn thøc cña m×nh em ®· híng dÉn bµ con n«ng d©n chÕ biÕn thøc ¨n tËn dông c¸c s¶n phÈm phô cña ngµnh n«ng nghiÖp b»ng c¸ch ñ xanh thøc ¨n, ñ chua thøc ¨n, c¸ch kiÒm ho¸ thøc ¨n cho tr©u bß cã thÓ tËn dông tèi ®a nguån thøc ¨n vèn cã t¹i ®Þa ph¬ng. §©y lµ ph¬ng ph¸p Ýt tèn kÐm nhng mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, kh«ng nh÷ng nã lµm t¨ng tÝnh thÌm ¨n cho con vËt mµ cßn gióp cho con vËt ¨n ngon miÖng, ¨n nhiÒu mµ qu¸ tr×nh tiªu ho¸ vµ hÊp thu thøc ¨n ®îc triÖt ®Ó h¬n. §ång thêi bæ sung thªm thøc ¨n c«ng nghiÖp nh»m t¨ng cêng lîng dinh dìng. KÕt qu¶ cã rÊt nhiÒu ngêi d©n quan t©m vµ lµm theo c¸ch nµy. HiÖn nay ®µn tr©u bß cña nh÷ng hé n«ng d©n lµm theo c¸ch nµy ph¸t triÓn rÊt nhanh, kÐo khoÎ vµ tËn dông dù tr÷ ®îc lîng thøc ¨n d thõa cho vô ®«ng xu©n khi lîng thøc ¨n bÞ khan hiÕm. Ngoµi ra em còng gióp bµ con n«ng d©n kü thuËt trång cá voi: cá voi cã thÓ trång b»ng h¹t, nÕu trång b»ng h¹t th× ng©m vµo níc tõ 10 – 12giê. NÕu trång b»ng hom th× chän nh÷ng c©y mËp, kh«ng s©u bÖnh cá ®îc 5 – 6 th¸ng tuæi chÆt hom dµi tõ 25 -30 cm thêng lµ 3 ®èt lµ tèt nhÊt, lîng hom tõ 3 – 5 tÊn/ha trång trªn ®Êt cµy bõa t¬i nhá, trång theo r·nh, r·nh c¸ch r·nh tõ 70 – 80 cm, hom ®Æt liªn tiÕp nhau cã ®é nghiªng tõ 10- 15 0. Thêng trång vµo ®Çu mïa ma tõ th¸ng 2 – th¸ng 4, bãn b»ng ph©n h÷u c¬, ph©n l©n vµ dïng ®¹m ®Ó bãn thóc,… nÕu sö dông ®Ó ch¨n th¶ th× cá cao 40 -50 cm míi th¶ ®îc, thêng dïng c¾t lµm thøc ¨n ñ. C¾t cho tr©u bß khi cá cao 1 – 1,2 m. Sau khi trång tõ 70 – 80 ngµy tuæi th× thu ho¹ch vÒ lµm gièng ®îc.
KÕt qu¶ híng dÉn ®îc 3 nhµ (b¸c Lùu, b¸c Hêng, b¸c N¨m ë Xu©n H¬ng – L¹ng Giang ) trång cá voi vµ sö dông thøc ¨n ñ xanh, ñ chua. Sau thêi gian dïng thøc ¨n nµy th× thÊy bß 3 nhµ ®Òu sinh trëng vµ ph¸t triÓn tèt.
* §èi víi ch¨n nu«i lîn:
Ngoµi sù tËn dông c¸c lo¹i thøc ¨n cã s½n cña c¸c hé gia ®×nh nh: c¸m g¹o, bét ng«, bét s¾n, rau xanh,… em còng híng dÉn cho nhµ b¸c MËu vµ chÞ H»ng chÕ biÕn thøc ¨n b»ng ph¬ng ph¸p ñ men ®èi víi thøc ¨n tinh, ñ chua c¸c lo¹i thøc ¨n xanh t¬i (nh rau khoai lang, rau muèng) c¸ch cho lîn ¨n c¸c lo¹i thøc ¨n nµy tû lÖ tõng lo¹i thøc ¨n trong tõng giai ®o¹n tuæi, chÕ biÕn b»ng ph¬ng ph¸p nµy cã t¸c dông kÝch thÝch tÝnh thÌm ¨n vµ t©n dông tèi ®a nguån thøc ¨n cã s½n vµ gi¶m ®îc nh÷ng chi phÝ trong ch¨n nu«i tõ ®ã dÉn ®Õn ch¨n nu«i cã l·i.
HiÖn nay trªn thÞ trêng cã rÊt nhiÒu lo¹i thøc ¨n c«ng nghiÖp nh: Con cß, Hygro, L¸i Thiªu…KhiÕn cho ngêi d©n hÕt søc lóng tóng vµ khã kh¨n trong viÖc lùa chän c¸c lo¹i c¸m ®Ó phï hîp víi ch¨n nu«i lîn cña hé gia ®×nh. §ång thêi phæ biÕn cho ngêi d©n sö dông thªm mét sè chÊt dinh dìng cho lîn, gióp cho lîn ¨n nhiÒu t¨ng kh¶ n¨ng sinh trëng rót ng¾n thêi gian nu«i, gi¶m chi phÝ vµ c«ng t¸c ch¨n nu«i tiÕt kiÖm thøc ¨n, bæ sung thªm chÊt kÝch thÝch, t¨ng kh¶ n¨ng tiÕt s÷a cho lîn n¸i. KÕt qu¶ t¹o ®îc niÒm tin ®èi víi phÇn lín ngêi d©n vµ ®îc c¸c hé d©n ñng hé vµ hëng øng. §Æc biÖt lµ ngêi d©n ®· biÕt c¸ch lùa chän ®îc lo¹i c¸m phï hîp víi ch¨n nu«i lîn cho gia ®×nh vµ c¸ch sö dông,cho ¨n nh thÕ nµo cho phï hîp.
* Ch¨n nu«i gia cÇm:
Trªn ®Þa bµn cña phêng chñ yÕu lµ gièng gia cÇm víi quy m« nhá hiÖu qña kinh tÕ kh«ng cao mµ chñ yÕu nu«i víi môc ®Ých tËn dông thøc ¨n thõa chø kh«ng nu«i víi môc ®Ých kinh doanh. B»ng nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ë trêng em ®· m¹nh d¹n gióp ®ì nhµ chÞ Hång vµ c« YÕn hiÓu thªm vÒ gi¸ trÞ sö dông c¸c lo¹i thøc ¨n t¨ng träng cã tû lÖ ®¹m cao gióp gia cÇm sinh trëng vµ ph¸t triÓn nhanh. Ngoµi ra em cßn híng dÉn bµ con c¸ch cho gµ ¨n uèng nh thÕ nµo cho hîp lý (cho gµ ¨n Ýt mét ®Ó ®¶m b¶o thøc ¨n lu«n míi, th¬m, ngon kÝch thÝch tÝnh thÌm ¨n vµ t¨ng cêng ®iÖn gi¶i cho gµ khi trêi nãng…).
KÕt qu¶ gµ nhanh lín vµ Ýt bÞ bÖnh.
3.Thô tinh nh©n t¹o.
Víi nh÷ng kiÕn thøc ®îc häc ë nhµ trêng vµ qua thùc tÕ em thÊy thô tinh nh©n t¹o cho ®µn gia sóc cã rÊt nhiÒu lîi Ých cho ngµnh ch¨n nu«i ®Æc biÖt lµ ch¨n nu«i lîn n¸i gièng mÑ lµ Mãng C¸i nªn thô tinh víi lîn ®ùc gièng ngo¹i lµ Landrace, §¹i b¹ch…th× ®µn con thu ®îc sÏ ®¹t kÕt qu¶ cao vµ cã phÈm chÊt tèt.
§µn bß c¸i vµng ViÖt Nam ®îc tiÕn hµnh lai t¹o víi c¸c gièng bß ®ùc ngo¹i cã nh÷ng ®Æc ®iÓm tèt vÒ ngo¹i h×nh vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, ®Ó thu ®îc ®µn con cã phÈm chÊt tèt gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ch¨n nu«i.
Víi sù chØ b¶o cña thó y c¬ së vµ sù häc hái thªm tõ thó y c¬ së em ®· biÕt ®îc nh÷ng kiÕn thøc, kü thuËt vÒ c¸ch phèi tinh nh©n t¹o cho bß, c¸ch ph¸t hiÖn bß ®éng dôc vµ thêi gian phèi tinh phï hîp. Tõ ®ã em ®· truyÒn ®¹t cho bµ con nh÷ng kiÕn thøc, nh÷ng ®iÒu em biÕt vÒ c¸ch ph¸t hiÖn bß ®éng dôc dùa vµo nh÷ng biÓu hiÖn sau:
- Khi thÊy bß kÐm ¨n, kªu rèng, hay ®¸i, lîng s÷a gi¶m, thêng nh¶y lªn lng con kh¸c hoÆc cho con kh¸c nh¶y lªn lng, ©m hé sng, ch¶y níc nhên tõ láng sang ®Æc lµ ph¶i theo dâi ®Ó phèi gièng ®Ó ®¶m b¶o tû lÖ thô thai cao.
- Thêi ®iÓm phèi gièng thÝch hîp dùa theo quy luËt s¸ng- chiÒu tøc lµ s¸ng ®éng dôc chiÒu phèi, chiÒu ®éng dôc th× tiÕn hµnh phèi gièng vµo s¸ng h«m sau.
VÒ c«ng t¸c thô tinh nh©n t¹o cho ®µn lîn n¸i cña bµ con n«ng d©n em ®· tham gia c«ng t¸c thô tinh nh©n t¹o cho 3 con lîn n¸i. KÕt qu¶ c¶ 3 con ®Òu cã chöa, ®ång thêi em cßn phæ biÕn cho bµ con hiÓu thªm vÒ c¸ch sö dông vµ b¶o qu¶n chÊt lîng tinh khi vËn chuyÓn ®iÓm lÊy tinh vÒ nhµ: tr¸nh bÞ xèc, va ®Ëp m¹nh lµm cho tinh trïng bÞ cho¸ng vµ ph¶i ®Ó l¹nh khi cha sö dông(kh«ng ®Ó tiÕp xóc trùc tiÕp víi ¸nh n¾ng mÆt trêi ) xem kü h¹n sö dông vµ chÊt lîng tinh. Khi sö dông cÇn n¾m ch¾c vµo lßng bµn tay 10- 15 phót(mïa ®«ng) tríc khi phèi.
4. VÖ sinh chuång tr¹i.
Song song víi gièng vµ thøc ¨n th× ®iÒu quan träng thø 3 cÇn ph¶i nãi ®Õn lµ chuång tr¹i bëi nã kh©u rÊt quan träng trong viÖc qu¶n lý, b¶o vÖ gia sóc, gia cÇm vÖ sinh chèng dÞch bÖnh vµ b¶o vÖ søc khoÎ còng nh duy tr× nßi gièng vËt nu«i.
Chuång tr¹i ph¶i x©y dùng sao cho phï hîp víi diÖn tÝch ®Êt, híng sö dông víi môc ®Ých yªu cÇu trong ch¨n nu«i. ViÖc x©y dùng chuång tr¹i ë nh×n chung lµ t¬ng ®èi phï hîp víi tõng hé gia ®×nh, nhng bªn c¹nh ®ã cã nh÷ng hé x©y dùng kh«ng khï hîp v× vËy em ®· híng dÉn mét sè hé gia ®×nh x©y dùng chuång tr¹i sao cho phï hîp cô thÓ lµ em ®· híng dÉn ®îc nhµ anh Hng ë th«n TiÒn chuång nu«i x©y dùng theo híng §«ng Nam lµ tèt nhÊt, x©y chuång ph¶i ë chç kh« r¸o, tho¸ng m¸t vÒ mïa hÌ vµ Êm ¸p vÒ mïa ®«ng, chuång tr¹i ph¶i ch¾c ch¾n, nÒn chuång lµm b»ng xi m¨ng hay g¹ch nhng kh«ng qu¸ nh½n bãng vµ cã ®é dèc 1-30, chuång nu«i ph¶i cã hÖ thèng m¸ng ¨n m¸ng uèng thuËn tiÖn, m¸ng ¨n bè trÝ trong chuång nu«i, m¸ng uèng bè trÝ ngoµi s©n ch¬i, chuång nu«i ph¶i cã hè ®ùng ph©n, níc tiÓu vµ cã n¾p ®Ëy kÝn.
§èi víi ch¨n nu«i lîn n¸i th× ph¶i cã nhèt riªng lîn con, cã s©n ch¬i réng r·i ®Ó lîn vËn ®éng, t¾m n¾ng…NÕu ch¨n nu«i víi sè lîng lín ph¶i cã hÖ thèng m¸ng ¨n m¸ng uèng tù ®éng vµ x©y dùng hÇm Biogas ®Ó xö lý ph©n, níc tiÓu, tËn dông khÝ ®èt ®Ó tr¸nh « nhiÔm m«i trêng.
Ngoµi ra em híng dÉn bµ con vÖ sinh chuång tr¹i s¹ch sÏ hµng ngµy, vÖ sinh theo ®óng quy tr×nh: m¸ng ¨n- m¸ng uèng- s©n ch¬i, thu gän vµ gom ph©n ®Ó xö lý. Ch¨m sãc, nu«i dìng ®µn gia sóc cÇm tèt ®Ó ®¶m b¶o cho sù sinh trëng, ph¸t triÓn t¨ng n¨ng suÊt trong ch¨n nu«i.
Tãm l¹i ch¨n nu«i lµ mét viÖc lµm gãp phÇn t¨ng thu nhËp kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong ®iÒu kiÖn níc ta hiÖn nay. Ch¨n nu«i ph¸t triÓn gãp phÇn ®a nÒn kinh tÕ kh«ng nh÷ng cña ngêi d©n mµ cßn cña níc ta ngµy cµng ®i lªn. XÐt vÒ mét gãc ®é nµo ®ã mµ kh«ng cã ch¨n nu«i th× trång trät gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ cã xu híng kÐo theo ngµnh kh¸c n÷a v× trong ®iÒu kiÖn níc ta vÉn lµ mét níc n«ng nghiÖp. Trong thêi gian thùc tËp t¹i c¬ së do thêi gian cßn h¹n chÕ mµ c¸c lÜnh vùc trong ch¨n nu«i l¹i réng lín do ®ã kÕt qu¶ thu ®îc cßn bÞ h¹n chÕ v× ngêi d©n vÉn cha tin tëng, cho nªn trong thêi gian ®Çu võa ph¶i giao tiÕp víi ngêi d©n, t¹o sù tin tëng cho ngêi d©n. Cho nªn khi quen víi ngêi d©n th× thêi gian thùc tËp ®· hÕt, tõ ®ã dÉn ®Õn kÕt qu¶ cßn h¹n chÕ. Tuy nhiªn nh÷ng kÕt qu¶ trªn ®©y còng gãp phÇn khÝch lÖ sù cè g¾ng lç lùc cña b¶n th©n gãp phÇn vµo thµnh c«ng trong nghÒ nghiÖp cña em.
II. C«ng t¸c thó y .
1. Phßng bÖnh
§Ó t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy ngµnh ch¨n nu«i ph¸t triÓn ngµy mét m¹nh mÏ th× vÊn ®Ò phßng bÖnh mét c¸ch toµn diÖn vµ triÖt ®Ó lµ hÕt søc quan träng.VÊn ®Ò phßng chèng dÞch bÖnh ph¶i thùc sù coi lµ nhiÖm vô hµng ®Çu víi ph¬ng tr©m “ phßng lµ chÝnh, phßng bÖnh h¬n ch÷a bÖnh ” ®©y lµ biÖn ph¸p tÝch cùc gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cho ch¨n nu«i. ChÝnh v× thÕ phêng Thä X¬ng hµnh n¨m tæ chøc tiªm phßng cho ®µn gia sóc, gia cÇm vµo 2 ®ît.
- §ît 1 vµo th¸ng 3 vµ th¸ng 4
- §ît 2 vµo th¸ng 9 vµ th¸ng 10.
Vµ thêng xuyªn cung øng ®ñ vaccine ®Ó tiªm phßng bæ sung, tiªm phßng theo yªu cÇu cña ngêi d©n vÒ vÊn ®Ò phßng bÖnh cho gia sóc, gia cÇm.
1.1. C¸c lo¹i vaccine, c¸ch b¶o qu¶n vµ sö dông
Trong ®ît tiªm phßng nµy c¸c lo¹i vaccine ®· ®îc sö dông lµ: Vaccine dÞch t¶ lîn vµ tô huyÕt trïng lîn, vaccine phßng bÖnh tai xanh,tô huyÕt trïng tr©u bß, cóm gia cÇm H5N1
C¸ch b¶o qu¶ vaccine: ®· lµ vaccine chóng ®Òu cã c¸ch b¶o qu¶n chung ®ã lµ cho vµo tñ l¹nh b¶o qu¶n ë nhiÖt ®é phï hîp lµ 2 – 8 0C.
C¸ch sö dông vaccine: tríc khi tªm cÇn lÊy lä vaccine ra khái ®Ó nhiÖt ®é trong lä vaccine b»ng nhiÖt ®é m«i trêng l¾c kü lä vaccine tríc khi tiªm, chØ dïng trong ngµy.
§èi tîng tiªm : TR©u bß: vaccine tô huyÕt trïng tiªm 2 ml/ con. Tiªm tr©u bß khoÎ m¹nh tõ 2 th¸ng tuæi trë lªn.
Lîn: vaccine tô huyÕt trïng tiªm 2 ml/ con tiªm cho lîn khoÎ m¹nh tõ 1 th¸ng tuæi trë lªn. Vaccine dÞch t¶ lîn :tiªm 1 ml /con tiÖm cho lîn khoÎ m¹nh tõ 1 th¸ng tuæi trë lªn .
§èi víi gia cÇm: vaccine H5N1 tiªm cho gµ vµ vÞt
LiÒu lîng: gµ díi 35 ngay tuæi tiªm 0,3 ml/ con, gµ trªn35 ngµy tuæi tiªm 0,5ml/ con
VÞt díi 35 ngµy tuæi tiªm 0,5 ml/con, trªn 35 ngµy tuæi tiªm 1 ml /con
1.2. KÕt qu¶ tiªm phßng trong thêi gian thùc tËp tèt nghiÖp.
Do thêi gian thùc tËp trïng víi thêi gian tiªm phßng cho ®µn gia sóc v× vËy ®Ó hëng øng chiÕn dÞch tiªm phßng ®¹i trµ, ®Þnh k× cho ®µn gia sóc, gia cÇm cña ®Þa ph¬ng, em ®· cïng víi c¸n bé thó y c¬ së ®ång thêi kÕt hîp víi tr¹m thó y thµnh phè B¾c Giang triÓn khai c«ng t¸c tiªm phßng. Do ®· ®i thùc tËp gi¸o tr×nh vµ thêi gian thùc tËp cïng víi ®ît tiªm phßng ( th¸ng 9 )nªn em ®· cã kinh nghiÖm lÊy thuèc, thao t¸c tiªm phßng kh«ng cßn bì ngì lóng tóng nh lÇn ®Çu thùc tËp gi¸o tr×nh ë Thîng Lan ( ViÖt Yªn). Do vËy kÕt qu¶ tæ chøc, s¾p xÕp cho ®ît tiªm phßng trong thêi gian thùc tËp t¹i c¬ së mµ em ®· ®¹t ®îc kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh.
B¶ng IV. KÕt qu¶ tiªm phßng cho ®µn gia sóc, gia cÇm trong thêi gian thùc tËp tèt nghiÖp t¹i phêng Thä X¬ng.
Lo¹i gia sóc, gia cÇm
Lo¹i vaccine
LiÒu lîng (ml/con)
Tæng sè (con)
Sè tiªm ®îc (con)
B¶n th©n tiªm ®îc (con)
Lîn
§ùc gièng
DÞch t¶
1 ml
2
2
2
THT
2 ml
2
2
2
PRRS
2 ml
2
2
2
N¸i
DÞch t¶
1 ml
422
192
72
THT
2 ml
422
157
64
PRRS
2 ml
422
96
43
ThÞt
DÞch t¶
1 ml
2513
112
62
THT
2 ml
2513
185
47
Gia cÇm
Gµ
H5N1
<35 NT: 0,3 ml
>35 NT: 0,5 ml
2370
1316
264
VÞt
H5N1
0,5 ml
1 ml
2357
913
300
Gia sóc kh¸c
Tr©u
THT
2 ml
8
3
1
Bß
THT
2 ml
258
81
27
Chã
D¹i
1 ml
370
206
53
MÌo
D¹i
1 ml
21
7
3
NhËn xÐt: Qua b¶ng trªn em thÊy kÕt qu¶ tiªm phßng cho ®µn gia sóc gia cÇm ®ît 1 n¨m 2008 trªn ®Þa bµn phêng Thä X¬ng lµ cha cao v× kh©u tæ chøc tiªm phßng ë ®Þa ph¬ng cßn cha chÆt chÏ, ý thøc ngêi d©n trong viÖc tiªm phßng con cha tèt. H¬n thÕ qua ®ît tiªm phßng cho ®µn vËt nu«i t¹i phêng em thùc tËp ®· gióp em häc hái rÊt nhiÒu cho b¶n th©n nh : c¸ch pha chÕ thuèc, b¶o qu¶n vµ sö dông vaccine tõ ®ã gióp em n©ng cao sù hiÓu biÕt trong nghÒ nghiÖp vµ tay nghÒ cña b¶n th©n, t¹o sù tù tin cho b¶n th©n em sau nµy khi ra trêng.
2. KÕt qu¶ ®iÒu trÞ cho ®µn gia sóc cÇm.
Trong c«ng t¸c thó y th× tiªm phßng vµ ®iÒu trÞ lµ hai viÖc thêng xuyªn ®èi víi ngêi lµm chuyªn m«n, cßn ®èi víi ngêi ch¨n nu«i th× bÖnh tËt l¹i lµ yÕu tè g©y trë ng¹i, t¸c ®éng, thiÖt h¹i tíi nhµ ch¨n nu«i v× vËy ch¨n nu«i vµ thó y kh«ng thÓ t¸ch rêi nhau ®îc vµ còng kh«ng chØ cã mét trong hai mÆc dï phßng bÖn h¬n ch÷a bÖnh.
BÖnh tËt lµ tÊt yÕu tù nhiªn nªn phßng bÖnh lµ tÊt yÕu nhng phßng bÖnh chØ ®¹t ®îc tû lÖ nhÊt ®Þnh cho nªn bÖnh tËt vÉn cßn x¶y ra v× thÕ c«ng t¸c ch÷a trÞ ®ßi hái ph¶i chÝnh x¸c, nhanh gän ®em l¹i hiÖu qu¶ cao gi¶m bít thiÖt h¹i cho ngµnh ch¨n nu«i .
C«ng t¸c ch÷a trÞ lµ mét viÖc lµm cÊp b¸ch vµ thùc sù cÇn thiÕt ngµy cµng cè g¾ng ®Ó ph¸t huy tÝnh hiÖu qu¶ cao h¬n n÷a.
Trong thêi gian thùc tËp em ®· tham gia vµ thu ®îc kÕt qu¶ nh sau:
2.1.BÖnh x¶y ra ë tr©u bß
2.1.1. BÖnh tô huyÕt trïng tr©u bß
+ TriÖu chøng: sèt 40 0C, bá ¨n, mòi kh«, níc mòi ch¶y ra vµ cã dö ®ôc, hÇu sng
+ ChÈn ®o¸n: Nghi bß bÞ tô huyÕt trïng
+ §iÒu trÞ :
Rp: Streptomycin: 30mg/kgP
Penicillin:20000 UI/kgP
Analgin 25%: 20ml/50kgP
B.Complex;8ml/con
C¸c thuèc tiªm riªng tiªm b¾p liªn tôc trong 3- 4 ngµy
+ KÕt qu¶:
Sè con ®iÒu trÞ: 6 con
Sè con khái: 5 con.
2.1.2. BÖnh Chíng h¬i d¹ cá ë bß
+ TriÖu chøng: bông chíng to, bá ¨n, kh«ng î h¬i, kh«ng nhai l¹i, khi gâ vµo bông kªu ©m trèng, rÊt c¨ng, gèc tai nãng,
+ ChÈn ®o¸n: m¾c bÖnh chíng h¬i d¹ cá.
+ §iÒu trÞ:
Rp: Pilocarpin: 4ml/con./lÇn
Vitamin B1 2,5%: 10ml/con/lÇn
Gluconatcanxi :10ml/con/lÇn
C¸c thuèc tiªm b¾p, ®iÒu trÞ 2 ngµy liªn tôc
+ KÕt qu¶:
Sè con ®iÒu trÞ :1 con
Sè con khái bÖnh :1 con
2.1.3.BÖnh s¸t nhau bß
+ TriÖu chøng: khi ®Õn n¬i quan s¸t thÊy ©m hé cã mét ®o¹n cuång treo l¬ löng kh«ng ra ®îc. Dïng tay kiÓm tra qua ©m hé thÊy nhau thai vÉn hoµn toµn trong tö cung. Co bãp tö cung yÕu, cæ tö cung ®ãng, con vËt cã biÓu hiÖn toµn th©n sèt nhÑ, bá ¨n kh«ng nhai l¹i, mÖt mái lêi vËn ®éng.
+ ChÈn ®o¸n: Nghi bß bÞ s¸t nhau.
+ §iÒu trÞ: Môc ®Ých lÊy hÕt nhau ra t¨ng cêng co bãp tö cung can thiÖp b»ng c¸ch bãc t¸ch.
TiÕn hµnh bãc: cè ®Þnh gia sóc ch¾c, röa s¹ch vïng th©n sau cña bß b»ng xµ phßng, bµn ch¶i, níc s¹ch. Tríc khi cho tay vµo bãc nhau ph¶i vÖ sinh tay s¹ch sÏ vµ thôt mét lÝt dung dÞch thuèc tÝm 1/1000 tay tr¸i n¾m chÆt lÊy cuèng nhau thß ra ngoµi cöa ©m ®¹o, tay ph¶i cho vµo tö cung bß, dïng ngãn tay trá vµ ngãn tay gi÷a t¸ch nóm nhau mÑ vµ nóm nhau con tõ ngoµi vµo trong lÇn lît cho ®Õn hÕt nhau thai ra ngoµi.
TiÕp tôc thôt röa tö cung bß (2 lÝt) níc dung dÞch thuèc tÝm 0,1% kÝch thÝch tö cung co bãp ®Èy hÕt dung dÞch nµy ra ngoµi, b¬m dung dÞch kh¸ng sinh lo·ng vµo ®Ò phßng nhiÔm trïng.
Tiªm kh¸ng sinh trî lùc, trî søc cho bß.
Rp: Streptomycin: 30 mg/kgP.
Penicillin: 20000 UI/kgP
B-Complex: 10ml/con
Analgin 25%: 2ml/50kgP
Tiªm chung Streptomycin+Penicillin, c¸c thuèc kh¸c tiªm riªng, tiªm b¾p ngµy 2 lÇn, liªn tôc trong 3 ngµy.
+ KÕt qu¶:
Sè con ®iÒu trÞ:1 con
Sè con khái:1con
2.1.4 BÖnh giun ®òa bª
+ TriÖu chøng: bª ®i lï ®ï chËm ch¹p, ®Çu cói, gÇy, bông áng, l«ng xï tha thít, da kh«. Bª ®i Øa ph©n tr¾ng, ph©n láng, ph©n dÝnh vµo hËu m«n vµ cã mïi kh¾m khã chÞu. Th©n nhiÖt h¬i sèt, bó Ýt, thÝch n»m mét chç.
+ ChÈn ®o¸n: nghi m¾c bÖnh giun
+ §iÒu trÞ.
Rp: Levamysol :1ml/10 kgP
Cafein:5ml/con
Levamysol tiªm díi da
Cafein tiªm b¾p, tiªm tríc Levamysol.
§iÒu trÞ 1 lÇn
+ KÕt qu¶:
Sè con ®iÒu trÞ:2 con
Sè con khái:2 con
2.1.5. §iÒu trÞ bß xuÊt huyÕt tö cung
+ TriÖu chøng: ch¶y m¸u tö cung ra ngoµi nhiÒu, ®øng n»m kh«ng yªn, niªm m¹c nhît nh¹t, nÒn chuång cã nh÷ng vòng m¸u nhá.
+ ChÈn ®o¸n : Nghi xuÊt huyÕt tö cung.
+ §iÒu trÞ
Rp: Oxytocin: 6ml/con
VitaminC:15 ml/con
Tiªm b¾p liªn tôc trong 4 ngµy.
+ KÕt qu¶:
Sè con ®iÒu trÞ: 1 con
Sè khái:1 con
2.1.6.BÖnh tiªu ch¶y ë bß.
+ TriÖu chøng: con vËt gÇy, da kh«, hè m¾t h¬i tròng xuèng, niªm m¹c m¾t nhît nh¹t. Con vËt sèt nhÑ (39,80C) ¨n Ýt, bß uèng níc nhiÒu, bß Øa ch¶y nÆng, ph©n lo·ng, cã lÉn chÊt nhÇy d¹ng lßng tr¾ng trøng gµ, cã mïi tanh kh¾m, bông chíng h¬i nhÑ thØnh tho¶ng nghe cã tiÕng s«i bông
+ ChÈn ®o¸n :.nghi bß bÞ tiªu ch¶y
+ §iÒu trÞ
Rp: Hampiseptol:1ml/10kgP
B-complex:10ml/con
C¸c thuèc tiªm riªng, tiªm b¾p, ngµy 2 lÇn, tiªm trong 2 ngµy
- Hé lý: cho gia sóc nghØ ng¬i chuång tr¹i quÐt dän s¹ch sÏ,ngµy ®Çu b¾t nhÞn ¨n, nh÷ng ngµy sau cho ¨n cá ®· ph¬i t¸i vµ uèng níc s¹ch
+ KÕt qu¶:
Sè con ®iÒu trÞ: 3 con
Sè khái:3 con
2.2.BÖnh ë lîn
2.2.1 BÖnh ph©n tr¾ng lîn con
+ TriÖu chøng : lîn ñ rò lê ®ê, mét sè con róc ®Çu vµo mét chç mét sè con tr«ng vÎ nhanh nhÑn. Trªn nÒn chuång cã nhiÒu b·i ph©n mµu tr¾ng b¹c nh v«i… cã lÉn bät, mïi tanh khã chÞu. B¾t quan s¸t nh÷ng con èm thÊy: c¬ thÓ nãng, ph¶n x¹ yÕu ít bông thãp l¹i, hËu m«n låi ra, ph©n dÝnh ë hËu m«n, khoeo ch©n.
+ ChÈn ®o¸n: nghi lîn con Øa ph©n tr¾ng.
+ §iÒu trÞ:
Rp : Lincomycin 10%: 1ml/10kgP.
Vitamin B1 2,5% :2ml/ con.tiªm b¾p.
Sè ngµy ®iÒu trÞ 3- 4 ngµy.
+ KÕt qu¶:
Sè con ®iÒu trÞ: 24 con.
Sè con khái:24 con
2.2.2 BÖnh b¹i liÖt sau khi ®Î.
+ TriÖu chøng: Sau khi ®Î 1 ngµy lîn bÞ ®au ch©n sau, ®i l¹i khã kh¨n, Øa ®¸i t¹i chç.
+ ChÈn ®o¸n: nghi b¹i liÖt sau khi ®Î.
+ §iÒu trÞ:
Rp : Canxi- Fort: 20 ml/con.
Vitamin B1: 10 ml/ con.
Tiªm b¾p ngµy 2 lÇn, tiªm liªn tôc 4- 5 ngµy.
+ KÕt qu¶:
Sè con ®iÒu trÞ 1 con.
Sè con khái bÖnh 1 con.
2.2.3. BÖnh ®ãng dÊu lîn.
+ TriÖu chøng: Lîn ñ rò, kÐm ¨n, sèt cao 40,50C, lóc ®Çu ph©n t¸o lán nhán mµu ®en, sau ®ã chuyÓn sang Øa ch¶y. Trªn da cæ, ngùc, lng, cã nhiÒu nèt ®á h×nh vu«ng, h×nh thoi, cã râ rÖt.
+ ChÈn ®o¸n nghi m¾c bÖnh ®ãng dÊu.
+ §iÒu trÞ:
Rp : Penicillin: 20000 UI/kgP.
Analgin 25%: 3 ml/con.
Bcomplex: 5ml/con
Tiªm b¾p ngµy 2 lÇn liªn tôc trong 3- 5 ngµy.
+ KÕt qu¶:
Sè con ®iÒu trÞ 7 con.
Sè con khái 6 con.
2.2.4. BÖnh tô huyÕt trïng.
+ TriÖu chøng: lîn ñ rò, bá ¨n, sèt 41,50C. Lîn khã thë, lç mòi cã Ýt níc ®ôc ch¶y ra, m¾t xung huyÕt, trªn da xuÊt hiÖn nhiÒu mµu tÝm ®á lan réng ë m«ng tai, bÑn.
+ ChÈn ®o¸n: nghi m¾c bÖnh tô huyÕt trïng.
+ §iÒu trÞ:
Rp Penicillin: 30000 UI/kgP.
Streptomycin: 40 mg/kgP.
Analgin 25%: 1ml/ 12kgP.
B.complex: 7ml/con.
C¸c thuèc tiªm b¾p, Penicillin + Streptomycin tiªm chung. §iÒu trÞ liªn tôc 3 ngµy.
+ KÕt qu¶:
Sè con ®iÒu trÞ 6 con.
Sè con khái 6 con
2.2.5.BÖnh sng phï ®Çu E.Coli
+ TriÖu chøng: lîn ¨n uèng kÐm, ñ rò,cã con bÞ ®i Øa ph©n láng,cã con ®i ph©n t¸o, mÆt ®Çu sng, ®Æc biÖt lµ m¾t sng to, lîn hay n»m rót ®Çu xuèng ®Êt
+ ChÈn ®o¸n : nghi lîn bÞ sng phï ®Çu E.Coli
+ §iÒu trÞ :
Rp: Coli- Flox:1ml/15kgP
Bcomplex:4ml/kgP
Tiªm b¾p c¸c thuèc tiªm riªng, tiªm 2 lÇn trªn ngµy,liªn tôc trong 3 ngµy
+ KÕt qu¶:
Sè con ®iÒu trÞ lµ 22 con.
Sè con khái lµ 20 con
2.2.6 BÖnh viªm phæi
+ TriÖu chøng: lîn thêng ho vµo buæi s¸ng sím vµ chiÒu tèi, ho kÐo dµi, l«ng da kh«ng bãng,lîn ¨n kÐm,uÓ o¶i, t¸o bãn vµ tiÓu tiÖn Ýt.
+ ChÈn ®o¸n; nghi lîn bÞ viªm phæi
+ §iÒu trÞ :
Rp: Genta-tylan: 1ml/10kgP
Tylosin: 15ml/kgP
Viatmin C:8ml/con
Bcomplex:5ml/con
Tiªm b¾p, c¸c thuèc tiªm riªng, tiªm 2 lÇn/ngµy, liªn tôc trong 3 ngµy
+ KÕt qu¶:
Sè con ®iÒu trÞ :1con
Sè con khái:1 con
2.2.7 BÖnh phã th¬ng hµn.
+ TriÖu chøng: sng m¾t, sèt 410C, Øa ch¶y mïi ph©n kh¾m, cã con n«n möa.
+ ChÈn ®o¸n: nghi bÞ bÖnh phã th¬ng hµn
+ §iÒu trÞ
Rp: Pen – Strep 1,5g:10000/kgP.
Analgin 25%: 2ml/25kgP
Bcomplex:3ml/con
Tiªm b¾p, c¸c thuèc tiªm riªng, tiªm 4 ngµy liªn tôc
+ KÕt qu¶:
Sè con ®iÒu trÞ :9 con
Sè con khái:7 con
NhËn xÐt: 2 con chÕt do ph¸t hiÖn qu¸ muén.
2.2.8.BÖnh dÞch t¶ ghÐp ghÎ.
+ TriÖu chøng: bá ¨n, ph©n láng, tÝm tai, tÝm mâm, m¾t cã dö, lîn con mÖt mái, trªn da cã nh÷ng nèt ghÎ
+ ChÈn ®o¸n: nghi lîn bÞ dÞch t¶ ghÐp ghÎ
+ §iÒu trÞ:
Rp : Lincomycin 10%: 1ml/kgP
Hanmextin-25:1.2ml/10kgP
Bcomplex:5ml/con
Tiªm b¾p, c¸c thuèc tiªm riªng, ®iÒu trÞ 1 ngµy
+ KÕt qu¶:
Sè con ®iÒu trÞ: 13 con
Sè khái: 0 con
NhËn xÐt: do nhµ chñ kh«ng tiªm phßng dÞch t¶ vµ lîn ®· biÓu hiÖn thµnh bÖnh nªn kh«ng ®iÒu trÞ ®îc.
2.2.9. BÖnh lþ.
+ TriÖu chøng: lîn Øa ph©n toµn níc, mïi rÊt h«i, hay n«n möa, kh¸t níc, bông tãp, chÕt rÊt nhanh.
+ ChÈn ®o¸n: nghi m¾c bÖnh lþ
+ §iÒu trÞ
Rp: Lincomycin: 2ml/con
Gluco-C: 3ml/con
Tiªm b¾p, ngµy tiªm 2 lÇn, tiªm liªn tôc trong 3 ngµy
+ KÕt qu¶:
Sè con ®iÒu trÞ 1 con
Sè con khái : 1 con
2.3. BÖnh ë chã
2.3.1. BÖnh kiÕt lþ
+ TriÖu chøng: con vËt mÖt mái, chui róc vµo chç tèi, ph©n láng cã lÉn m¸u lÇy nhÇy.
+ ChÈn ®o¸n: nghi bÞ bÖnh kiÕt lþ
+ §iÒu trÞ:
Rp: Hampiseptol: 3ml/con
Bcomplex: 3ml/con
Tiªm b¾p, c¸c thuèc tiªm riªng, tiªm 2 lÇn trªn ngµy, liªn tôc trong 4 ngµy
KÕt qu¶:
Sè con ®iÒu trÞ: 2 con
Sè con khái:2 con
2.3.2 BÖnh viªm phæi
+ TriÖu chøng: con vËt mÖt mái, ¨n kÐm, sèt cao, ch¶y níc m¾t, níc mòi liªn tôc. Con vËt ho kh¹c tõng c¬n, c¬n ho thêng x¶y ra vµo ban ®ªm khuya vµ s¸ng sím.
+ ChÈn ®o¸n: nghi bÞ bÖnh viªm phæi
+ §iÒu trÞ:
Rp: Tylosin: 10mg/kgP
Kanamycin 10%:1ml/kgP
Bcomplex:5ml/con
Tiªm Kanamycin+Tylosin chung, tiªm b¾p, liªn tôc trong 3 ngµy.
+ KÕt qu¶:
Sè con ®iÒu trÞ: 1 con
Sè con khái:1 con
B¶ng V: Tæng hîp kÕt qu¶ ®iÒu trÞ bÖnh
Loµi gia sóc
Tªn bÖnh
Thuèc ®iÒu trÞ
LiÒu lîng
§êng ®a thuèc
LiÖu tr×nh (ngµy)
Sè ®iÒu trÞ (con)
Sè khái (con)
Tû lÖ khái (%)
Tr©u bß
Tô huyÕt trïng
Streptomycin
Penicillin
Analgin 25%
30ml/kgP
20000UI/kgP
2ml/kgP
Tiªm b¾p
3-4
6
5
84
Chíng h¬i d¹ cá
Pilocarpin
VitaminB12,5%
Gluconatcanxi
4ml/con./lÇn
10ml/con/lÇn
10ml/con/lÇn
Tiªm b¾p
2
1
1
100
BÖnh s¸t nhau
Streptomycin
Penicillin
B.complex
Analgin25%
30mg/kgP
20000UI/kgP
10ml/con
2ml/50kgP
Tiªm b¾p
3
1
1
100
BÖnh giun ®òa bª
Levamysol
Cafein
1ml/10kgP
5ml/con
Tiªm díi da.
Tiªm b¾p
1
2
2
100
XuÊt huyÕt tö cung
Oxytocin
VitaminC
6ml/con
15ml/con
Tiªm b¾p
4
1
1
100
BÖnh tiªu ch¶y bß
Hampiseptol
B.complex
1ml/10kgP
10ml/con.
Tiªm b¾p
2
3
3
100
Lîn
BÖnh ph©n tr¾ng lîn con
Lincomycin 10%
Vitamin B12,5%
1ml/10 kgP
2ml/con
Tiªm b¾p
3-4
24
24
100
BÖnh b¹i liÖt sau khi ®Î
Canxi-fort
Vitamin B1
20ml/con
10ml/con
Tiªm b¾p
4-5
1
1
100
BÖnh ®ãng dÊu
Penicillin
B.complex
Anagin 25%
20000UI/kgP
5ml/con
3ml/con
Tiªm b¾p
3
7
6
86
BÖnh tô huyÕt trïng
Streptomycin
Penicillin
Analgin 25%
B.compex
40mg/kgP
30000UI/kgP
1ml/12kgP
7ml/con
Tiªm b¾p
3
6
6
100
BÖnh sng phï ®Çu.
Coli-flox
B.complex
1ml/15 kgP
4ml/con
Tiªm b¾p
3
22
20
95
BÖnh viªm phæi
Genta-tylan
Tylosin
Vitamin C
B.complex
1ml/10kgP
15ml/kgP
8ml/con
5ml/con
Tiªm b¾p
3-4
1
1
100
BÖnh phã th¬ng hµn
Pen-Strep 1,5g
Analgin 25%
B.complex
10000UI/kgP
1/ml12
3ml/con
Tiªm b¾p
4-5
9
7
78
DÞch t¶ ghÐp ghÎ
Lincocine 10%
Hanmextin -25 B.complex
1ml/10kgP
1,2/10kgP
5ml/con.
Tiªm b¾p
1
13
0
0
BÖnh lþ
Lincomycin
Gluco-C
2ml/con
3ml/con
Tiªm b¾p
3
1
1
100
Chã
BÖnh kiÕt lþ
Hampiseptol
B.complex
3ml/con
3ml/con
Tiªm b¾p
4
2
2
100
BÖnh viªm phæi
Tylosin
Kanamycin 10%
Bcompex
10mg/kgP
O,1ml/kgP
5ml/con
Tiªm b¾p
3
1
1
100
NhËn xÐt: Qua b¶ng tæng hîp kÕt qu¶ ®iÒu trÞ mét sè bÖnh ë gia sóc t¹i phêng Thä X¬ng em thÊy: T×nh h×nh dÞch bÖnh x¶y ra ë ®Þa ph¬ng nhiÒu, nhng bÖnh chØ x¶y ra lÎ tÎ víi mét sè bÖnh th«ng thêng trong ®ã cã nh÷ng ca bÖnh thêng gÆp nh tô huyÕt trïng tr©u bß, tô huyÕt trïng lîn, ph©n tr¾ng lîn con, sng phï ®Çu E.coli, viªm phæi lîn vµ chã, phã th¬ng hµn,…qua ®ã em thÊy.
Tô huyÕt trïng tr©u bß thêng xuÊt hiÖn quanh n¨m bÖnh Ýt l©y lan vµ thêng x¶y ra ®ét ngét.
BÖnh tô huyÕt trïng lîn thêng x¶y ra ë nh÷ng vïng Èm thÊp, lÇy léi ®Çu mïa ma cuèi mïa hÌ. Lîn 3 th¸ng tuæi, lîn vç bÐo hay m¾c bÖnh nay.
BÖnh ph©n tr¾ng lîn thêng x¶y ra ë nh÷ng lîn con theo mÑ (giai ®o¹n vµi tuÇn ®Çu sau khi ®Î) ®©y lµ bÖnh phæ biÕn trong ch¨n nu«i gia ®×nh, kÓ c¶ nh÷ng c¬ së ch¨n nu«i tËp trung. §iÒu kiÖn vÖ sinh chuång tr¹i ch¨m sãc nu«i dìng kÐm, kh«ng hîp vÖ sinh, thêi tiÕt thay ®æi ®ét ngét, ®é Èm cao…lµm bÖnh ph¸t triÓn m¹nh. BÖnh Ýt g©y chÕt nhng thiÖt h¹i lµ ®¸ng kÓ do ®ã ¶nh hëng ®Õn sinh trëng cña lîn sau nµy.
BÖnh phã th¬ng hµn gÆp ë lîn con, lîn sau cai s÷a ®Õn 4 th¸ng tuæi hay m¾c lîn lín Ýt m¾c. BÖnh ph¸t sinh do ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh kh«ng thuËn lîi vÖ sinh chuång tr¹i m«i trêng kÐm, thøc ¨n thiÕu, thêi tiÕt khÝ hËu xÊu…
BÖnh viªm phæi thêng m¾c ë lîn 1, 2, 3 th¸ng tuæi lîn nu«i dìng ch¨m sãc kÐm..
Trªn ®©y lµ mét sè bÖnh em ®· gÆp ph¶i. Tuy nh÷ng bÖnh kh«ng nhiÒu nhng c¸c ca bÖnh nµy em dïng nh÷ng ®¬n thuèc kh¸c nhau nªn ®¹t ®îc kÕt qu¶ kh¸ cao.
§ît thùc tËp nµy em ®· cã dÞp va ch¹m víi thùc tÕ, ®îc tiÕp xóc víi c¸c ca bÖnh cã trªn ®Þa bµn vµ em ®· rót ra ®îc nhiÒu kinh nghiÖm vµ bµi häc quý gi¸ trong qu¸ tr×nh ®iÒu trÞ cho c¸c bÖnh cña gia sóc, gia cÇm.
PhÇn III. KÕt luËn- tån t¹i- ®Ò nghÞ
1. KÕt luËn
Qua thêi gian thùc tËp t¹i c¬ së díi sù chØ ®¹o tËn t×nh cña c« gi¸o D¬ng ThÞ Toan vµ c¸c thÇy c« trong khoa ch¨n nu«i thó y, c¸c thÇy c« gi¸o trêng Cao §¼ng N«ng L©m cïng víi sù quan t©m gióp ®ì cña c¸c anh chÞ trong tr¹m thó y thµnh phè B¾c Giang, thó y c¬ së vµ sù cè g¾ng lç lùc cña b¶n th©n em thu ®îc mét sè kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh.
Tr×nh ®é chuyªn m«n còng nh tay nghÒ ®îc n¨ng cao b»ng viÖc th«ng qua ®iÒu trÞ ®· gióp em biÕt quan s¸t con bÖnh vµ dùa vµo triÖu chøng cña bÖnh ®îc biÓu hiÖn ra ngoµi ®Ó chÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ ®¹t kÕt qu¶ tèt. Tõ ®ã gióp em rót ra ®îc nhiÒu kinh nghiÖm cho b¶n th©n, häc hái ®îc nhiÒu cña c¸n bé ®i tríc.
Thêi gian nµy còng lµ dÞp ®Ó em cñng cè kiÕn thøc ®· häc ë nhµ trêng ¸p dông vµo thùc tÕ s¶n xuÊt m¹nh d¹n trong viÖc ch÷a bÖnh n©ng cao tay nghÒ. §ång thêi em còng nhËn thÊy m×nh cÇn ph¶i n¾m ch¾c nh÷ng kiÕn thøc ®· ®îc nhµ trêng vµ c¸c thÇy c« trong khoa ch¨n nu«i- thó y trang bÞ ®Ó ¸p dông vµo thùc tÕ s¶n xuÊt mét c¸ch khoa häc nhng ph¶i phï hîp víi thùc tÕ.
Trong c«ng t¸c chÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ cÇn ph¶i kÞp thêi, thËn träng kh«ng ®îc chñ quan, nãng véi mµ ph¶i kiÓn tr×, b×nh tÜnh, s¸ng suèt lùa chän ra ph¬ng ¸n tèi u nhÊt ®Ó ®em l¹i hiÖu qu¶ ®iÒu trÞ cao nhÊt. CÇn ph¶i khiªm tèn häc hái, t×m tßi c¸c bµi thuèc cæ truyÒn trong nh©n d©n ®Ó kÕt hîp ®iÒu trÞ n©ng cao hiÖu qu¶ ®iÒu trÞ, ®em l¹i lîi Ých cho nh©n d©n. Tuy nhiªn trong thêi gian thùc tËp tõ nh÷ng kÕt qu¶ thu ®îc em thÊy m×nh cßn nhiÒu h¹n chÕ vÒ chuyªn m«n v× vËy b¶n th©n em ph¶i cã g¾ng h¬n nhiÒu ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao tay nghÒ vµ kiÕn thøc chuyªn m«n.
2.Tån t¹i
Thêi gian thùc tËp cã h¹n chÕ sè lîng ®µn gia sóc, gia cÇm ®iÒu trÞ cha nhiÒu nªn kÕt qu¶ thu ®îc cßn h¹n chÕ, cha phæ biÕn ®îc nhiÒu kü thuËt ch¨n nu«i cho ngêi d©n.
3.§Ò nghÞ
Trong thêi gian thùc tËp võa qua t¹i phêng Thä X¬ng. Qua qu¸ tr×nh ®iÒu tra còng nh thùc tÕ s¶n xuÊt, ®iÒu trÞ ngoµi nh÷ng thuËn lîi ®îc gióp ®ì còng cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n ®èi víi b¶n th©n khi thùc tËp xa trêng.
Em xin ®ãng gãp ý kiÕn ®Ò nghÞ víi ®Þa ph¬ng, c¸c ban ngµnh liªn quan vµ nhµ trêng mét sè vÊn ®Ò nh sau:
- Víi chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng cÇn:
+ TÝch cùc ®a tiÕn bé khoa häc vµo s¶n xuÊt
+ TÝch cùc më nhiÒu h¬n n÷a c¸c líp khuyÕn n«ng hµng n¨m, hµng th¸ng ®Ó bµ con n¾m ®îc râ h¬n kÞp thêi h¬n nh÷ng thay ®æi cña khoa häc kü thuËt tõ ®ã ¸p dông vµo s¶n xuÊt hiÖn t¹i.
+§éi ngò c¸n bé thó y ho¹t ®éng tÝch cùc ®Ó ®Èy lïi t×nh tr¹ng dÞch bÖnh nh hiÖn nay.
- Víi nhµ trêng:
+ T vÊn, chØ b¶o s©u s¾c h¬n n÷a vÒ c«ng t¸c vµ t trang cho kú thùc tËp cña häc sinh, sinh viªn ®¹t kÕt qu¶ cao.
+ Hç trî häc sinh, sinh viªn nh÷ng trang thiÕt bÞ phôc vô cho häc tËp. §Æc biÖt nhµ trêng cã kÕ ho¹ch cho häc sinh, sinh viªn cã thêi gian thùc tËp dµi h¬n.
Trong ®iÒu kiÖn h¹n hÑp cña thêi gian thùc tËp b¸o c¸o cña em cßn ®îc nhiÒu thiÕu sãt em mong nhËn ®îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña quý thÇy c« gi¸o cïng c¸c cÊp ngµnh l·nh ®¹o.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o cïng c¸c c¸n bé ®Þa ph¬ng nh©n d©n phêng Thä X¬ng ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì em hoµn thµnh b¶n b¸o c¸o nay.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
B¾c Giang, ngµy 05 th¸ng 06 n¨m 2008.
Häc sinh
NguyÔn ThÞ HiÒn
Môc lôc
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Các phương thức chăn nuôi và công tác thú y để đạt hiệu quả nhất trong chăn nuôi.doc