Công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc ở bảo hiểm xã hội huyện Mỹ Hào tỉnh Hưng Yên giai đoạn 2007 – 2010

i/tháng; DN có vốn đầu tư nước ngoài là 1,373 triệu đồng/người/tháng và DN ngoài quốc doanh là 1,28 triệu đồng/người/tháng). Trong khi đó khối ngoài công lập tiền lương bình quân mới chỉ đạt 0,89 triệu đồng/người/tháng năm 2010. Như vậy, tiền lương bình quân giữa các khu vực có sự chênh lệch khá rõ rệt, nhất là khoảng các giữa khu vực phát triển nhất và khu vực kém phát triển nhất. Bên cạnh đó, xét trong tổng thể các khối ngành thì khu vực DN ngoài quốc doanh vẫn giữ vai trò chủ đạo, chiếm tỷ trọng cao nhất trong tổng quỹ lương làm căn cứ thu BHXH của toàn huyện (năm 2007 chiếm 58,01%, năm 2008 chiếm 61,89%, năm 2009 chiếm 59,7% và năm 2010 chiếm 41,8%). Kết quả này được xem là phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của huyện Mỹ Hào hiện nay đã và đang thu hút một lượng không nhỏ vốn đầu tư vào sản xuất KD. Tuy nhiên, bên cạnh số đông các đơn vị, DN tham gia thực hiện tốt BHXH vẫn còn một số DN chưa khai thác hết quỹ lương của mình do khai giảm tiền lương cuả NLĐ, hoặc chỉ tham gia BHXH cho một lượng lao động đã làm việc lâu năm tại đơn vị nhằm trốn tránh nghĩa vụ nộp BHXH cho NLĐ. Mặt khác, hiện nay tại các DN tình trạng làm tăng ca, làm thêm giờ diễn ra rất phổ biến. Vì vậy tiền lương thực tế của NLĐ tương đối cao, trung bình khoảng 2,0 – 3,5 triệu/tháng/người. Trong khi đó, theo kết quả mà BHXH huyện nắm được đã thể hiện qua bảng số liệu trên thì tiền lương bình quân làm căn cứ thu BHXH cao nhất mới chỉ đạt 2,117 triệu đồng/tháng thuộc các doanh nghiệp Nhà nước. Trong khi đó theo đúng quy định về tiền lương tối thiểu chung, vùng của Nhà nước thì khu vực có tiền lương tối thiểu chung cao nhất lại thuộc về khối DN, tổ chức có vốn đầu tư nước ngoài. Có những khu vực tiền lương bình quân làm căn cứ thu BHXH chỉ cao hơn tiền lương tối thiểu một lượng rất nhỏ như: khối ngoài công lập (0,89 triệu đồng/người/tháng năm 2010); quỹ tín dụng, HTX (1,049 triệu đồng/người/tháng năm 2010), tổ chức và cá nhân (1,017 triệu đồng/người/tháng năm 2010). Đây là một bất cập cần phải xem xét và có hướng giải quyết trong thời gian tới. Để khắc phụ tình trạng trên, cơ quan BHXH huyện đã và đang phối hợp cùng các ban ngành chức năng kiểm tra tình hình lao động và khai báo quỹ lương một cách thường xuyên hơn, bên cách đó cũng đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền để mọi người có ý thức hơn với nghĩa vụ và quyền lợi khi tham gia BHXH. 2.2.4.2. Kết quả thu BHXH bắt buộc Bảng 6: Kết quả thu BHXH bắt buộc giai đoạn 2007 – 2010 (đơn vị: triệu đồng) Chỉ tiêu 2007 2008 2009 2010 Quỹ lương 93.795 132.423 166.076 211.307 Kế hoạch thu 13.597 18.600 25.132 48.764 Kết quả thu 19.150 26.921 33.873 50.428 Tỷ lệ % hoàn thành kế hoạch 40,84% 44,74% 34,78% 3,41% (Nguồn: BHXH huyện Mỹ Hào) Qua bảng số liệu trên có thể thấy quỹ lương làm căn cứ trích nộp BHXH bắt buộc cho NLĐ tăng trong các năm qua nên tổng số tiền phải thu trên tổng quỹ lương cũng tăng rõ rệt. Qua 4 năm từ năm 2007 đến năm 2010, BHXH huyện Mỹ Hào đã hoàn thành khá tốt công tác thu BHXH theo kế hoạch của BHXH tỉnh đã giao cho. Cụ thể: Năm 2007, kết quả đã thu BHXH bắt buộc là 19.150 triệu đồng. Trong khi kế hoạch tỉnh giao phải thu cho cả năm là 13.597 triệu đồng. Với kết quả thu được trong năm BHXH huyện đã hoàn thành 40,84% kế hoạch được giao. Năm 2008, kết quả đã thu là 26.921 triệu đồng. Kết quả thu năm 2008 tăng 37,98% so với năm 2007 (tương ứng tăng 7.411 triệu đồng). Trong khi đó kế hoạch tỉnh giao phải thu cho cả năm là 18.600 triệu đồng, với kết quả thu được BHXH huyện Mỹ Hào đã hoàn thành 44,74% kế hoạch được giao. Năm 2009 số đã thu 33.873 triệu đồng. So với năm 2008, số đã thu tăng 25,82% (tương ứng 6.952 triệu đồng); còn so với năm 2007, số đã thu tăng 76,88% (tương ứng 14.723 triệu đồng). Trong khi kế hoạch tỉnh giao cho BHXH huyện Mỹ Hào phải thu BHXH bắt buộc cho cả năm là 25.132 triệu đồng. Với kết quả thu được BHXH huyện Mỹ Hào đã hoàn thành 34,78% kế hoạch được giao. Năm 2010, số đã thu là 50.428 triệu đồng. Kết quả thu BHXH bắt buộc năm 2010 tăng 48,87% so với năm 2009 (tương ứng tăng 16.555 triệu đồng). Trong khi kế hoạch tỉnh giao cho BHXH huyện phải thu cho cả năm là 48.764 triệu đồng. Với kết quả đạt được, BHXH huyện Mỹ Hào đã hoàn thành 3,41% kế hoạch được giao. Như vậy, có thể thấy BHXH huyện Mỹ Hào đã thực hiện rất tốt công tác thu BHXH bắt buộc, luôn đảm bảo tiến độ và hoàn thành vượt mức kế hoạch BHXH tỉnh giao, góp phần đảm bảo quyền lợi cho hàng ngàn người lao động trên địa bàn huyện. Việc đạt số thu BHXH bắt buộc tăng đều hàng năm là do các nguyên nhân chủ yếu sau: Do số đơn vị SDLĐ và NLĐ tham gia BHXH bắt buộc tăng lên, năm sau cao hơn năm trước từ đó tác động đến kết quả thu BHXH của toàn huyện. Do tổng quỹ lương làm căn cứ thu BHXH tăng lên, sự điều chỉnh tiền lương tối thiểu chung, vùng của chính phủ hàng năm đã có những tác động mạnh mẽ đến số thu BHXH. Do cán bộ phận thu của BHXH huyện không ngừng nỗ lực đôn đốc , xúc tiến quá trình thu, nộp BHXH của các đơn vị tham gia, nắm bắt diễn biến tăng giảm hàng tháng về số lao động và tiền lương của từng đơn vị SDLĐ…Bên cạnh đó, công tác thông tin tuyên truyền bước đầu đã thu được một số kết quả tích cực làm cho nhận thức của một số chủ SDLĐ về chính sách BHXH cũng được nâng cao hơn. Đây là một trong những nguyên nhân quan trọng và có ý nghĩa đặc biệt đối với công tác quản lý thu BHXH. 2.2.4.3. Tình hình nợ đọng bảo hiểm xã hội Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực đã đạt được ở trên vẫn còn tồn tại một số DN hoạt động sản xuất KD trên địa bàn huyện kém tuân thủ quy định trong việc đảm bảo quyền lợi tham gia BHXH của NLĐ.Tình trạng trốn đóng, nợ đọng, né tránh trách nhiệm đối với NLĐ của chủ SDLĐ vẫn là vấn đề nan giải, cần phải có biện pháp xử lí triệt để hơn. Thực trạng của vấn đề này được thể hiện rõ nét thông qua bản số liệu sau: Bảng 7: Kết quả nợ đọng BHXH giai đoạn 2007 – 2010 (đơn vị: triệu đồng) Chỉ tiêu Nợ năm trước Nợ trong năm Nợ đã trả Tiền lãi Tổng 2007 1.256 1.818 1.359 144 1.860 2008 1.860 2.648 2.039 256 2.725 2009 2.725 3.521 2.739 281 3.787 2010 3.787 3.125 3.121 303 4.905 (Nguồn: BHXH huyện Mỹ Hào) Qua bảng số liệu trên ta thấy số tiền nợ đọng BHXH tăng dần qua các năm. Cụ thể: tính hết ngày 31 tháng 12 năm 2007 tổng số tiền nợ BHXH là 1.860 triệu đồng, năm 2008 tăng lên 2.725 triệu đồng, năm 2009 là 3.787 triệu đồng, đến năm 2010 số tiền nợ BHXH tăng lên 4.905 triệu đồng. Tình hình nợ đọng BHXH của các đơn vị sử dụng lao động tăng dần qua các năm là do một số nguyên nhân sau: Ý thức của chủ SDLĐ và NLĐ trong việc tham gia BHXH vẫn còn hạn chế. NLĐ vẫn chưa quan tâm việc đóng BHXH của đơn vị cho họ, chỉ khi nào có sự kiện bảo hiểm xảy ra họ mới quan tâm đến quyền lợi của mình; đơn vị sử dụng lao động cố tình trốn đóng hoặc không đóng BHXH sử dụng số tiền BHXH phải trích nộp vào mục đích riêng của doanh nghiệp. Lãi suất của việc chậm nộp BHXH vẫn còn thấp, một số doanh nghiệp sẵn sàng nộp lãi suất để chậm nộp quỹ BHXH. Các doanh nghiệp chậm nộp BHXH sẽ tính lãi suất theo mức lãi suất của hoạt động đầu tư từ quỹ BHXH trong năm. Cụ thể: - Từ ngày 01/01/2007 đến ngày 31/01/2008 lãi suất chậm nộp BHXH là 8,4%/năm, tương đương 0,7%/tháng; - Từ ngày 01/02/2008 đến ngày 31/5/2008 là 8,67%/năm, tương đương 0,73%/tháng; - Từ ngày 01/6/2008 đến ngày 31/12/2008 là 14%/năm, tương đương 1,167%/tháng; - Từ ngày 01/01/2009 đến ngày 31/12/2009 là 8%/năm, tương đương 0,667%/tháng. - Từ ngày 01/01/2010 đến ngày 31/12/2010 là 8,3%/năm, tương đương 0,692%/tháng. Ngoài ra, số đơn vị tham gia BHXH bắt buộc tăng lên dần qua các năm, từ 164 đơn vị tham gia BHXH bắt buộc năm 2007 tăng lên 226 đơn vị năm 2010 và số lao động trong các doanh nghiệp cũng tăng theo làm số nợ BHXH của các DN cũng tăng theo… Tính đến hết tháng 12 năm 2010, theo thống kê của bảo hiểm xã hội huyện Mỹ Hào, toàn huyện có hơn 100 đơn vị nợ bảo hiểm xã hội trên ba tháng với số tiền 4.905 triệu đồng. Điển hình như công ty TNHH thiết bị điện Việt Á nợ bảo hiểm 16 tháng với số tiền 923 triệu đồng; công ty TNHH cáp điện Việt Á nợ bảo hiểm 12 tháng, số tiền 114 triệu đồng; công ty TNHH bảo vệ Long Hưng nợ 13 tháng, số tiền nợ 45 triệu đồng; công ty TNHH Thiên Phát nợ 6 tháng, số tiền 23 triệu đồng; công ty cổ phần ACP nợ 7 tháng, số tiền 21 triệu đồng,… Tình hình nợ đọng BHXH trên địa bàn huyện ngày một phức tạp đòi hỏi cơ quan BHXH cần đẩy mạnh hơn nữa các biện pháp quan thiệp kịp thời và mạnh mẽ buộc doanh nghiệp phải nộp bổ sung, tiến tới xoá bỏ tình trạng nợ đọng và trốn đóng BHXH, đảm bảo đầy đủ quyền lợi cho đối tượng tham gia và thụ hưởng. 2.2.4.4. Dự báo kết quả thu BHXH bắt buộc trong những năm tới Trong những năm qua, kết quả thu BHXH bắt buộc ở BHXH huyện Mỹ Hào tăng dần qua các năm cùng với các điều kiện thuận lợi về vị trí địa lý, các khu công nghiệp ngày càng hình thành với tốc độ phát triển nhanh thu hút một lượng lớn các doanh nghiệp vào đầu tư và đông đảo lực lượng lao động từ khắp nới đến địa bàn huyện làm việc. Bên cạnh đó, dân số trong độ tuổi lao động của huyện Mỹ Hào ngày càng lớn chiếm khoảng hơn 50% dân số toàn huyện. Xuất phát từ tình hình thực tế trên có thể dự báo kết quả thu BHXH bắt buộc trong những năm tới đây theo phương pháp dự báo dựa vào lượng tăng (giảm) tuyệt đối bình quân. Dự báo dựa trên dãy số thời gian được thực hiện trên cơ sở giả định rằng các hiện tượng, các quá trình bảo hiểm xảy ra trong quá khứ và hiện tại, vẫn được phát triển theo xu hướng trong tương lai. Mô hình dự đoán: Trong đó: : lượng tăng (giảm) tuyệt đối bình quân qua các năm, được tính bằng công thức: = : mức độ cần dự báo ở thời gian n+h yn : mức độ cuối cùng của dãy số y1: mức độ đầu tiên của dãy số n: số năm nghiên cứu h: tầm xa dự báo Bảng 8: Dự báo kết quả thu BHXH bắt buộc giai đoạn 2011 – 2013 (đơn vị: triệu đồng) Chỉ tiêu 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 n 1 2 3 4 5 6 7 h -3 -2 -1 0 1 2 3 yn 19.150 26.921 33.873 50.428 - - - - - - - 60.854 71.280 81.706 2.2.5. Đánh giá chung về công tác quản lý thu BHXH bắt buộc ở BHXH huyện Mỹ Hào 2.2.5.1. Kết quả đạt được Công tác quản lý thu BHXH bắt buộc đã phần nào nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các ngành các cấp, đơn vị SDLĐ đặc biệt là khối DN ngoài quốc doanh trong công tác thực hiện chính sách BHXH. Hiệu quả của công tác này được thể hiện qua tổng số người tham gia BHXH, tổng số đơn vị SDLĐ cũng như tổng số thu BHXH không ngừng tăng lên qua các năm. Quy trình quản lý thu và kết quả thu BHXH bắt buộc đã ngày càng đạt kết quả cao, công tác quản lý thu BHXH bắt buộc cũng dần đi vào ổn định. Đến nay, trên địa bàn huyện Mỹ Hào đã có 226 cơ quan, đơn vị, với 12.612 lao động tham gia BHXH bắt buộc, tăng 628 lao động so với năm 2009. Số thu BHXH bắt buộc năm 2010 là 50.428 triệu đồng, đạt 3,4% kế hoạch BHXH tỉnh giao; phần lớn các cơ quan, đơn vị tự giác chấp hành quy định đối chiếu và thu nộp tiền BHXH ngay sau kỳ trả lương và thanh toán kịp thời các chế độ cho người lao động. BHXH huyện Mỹ Hào đã thực hiện cơ chế “một cửa” trong quản lý và thực hiện chính sách BHXH, giảm bớt những thử tục rườm rà khi người SDLĐ làm hồ sơ tham gia BHXH cho NLĐ; phần mềm SMS (phần mềm ứng dụng trong lĩnh vực quản lý thu BHXH, cấp sổ BHXH và cấp thẻ BHYT) đã được sử dụng một cách phổ biến, nhờ đó đã giúp cơ quan BHXH huyện thuận tiện trong việc đối chiếu, quyết toán với các đơn vị tham gia BHXH. Đồng thời xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu tập trung thống nhất và chia sẻ thông tin cho các bộ phận chức năng có liên quan. Trong nội bộ ngành, từ Đảng ủy, Giám đốc cho đến ban chấp hành Công đoàn đều có văn bản chỉ đạo và tạo điều kiện, huy động toàn lực phục vụ công tác thu chủ động triển khai đôn đốc thu, thường xuyên rà soát, phân loại các đơn vị nợ, nợ đọng để đôn đốc, đồng thời, lãnh đạo BHXH huyện trực tiếp đến làm việc với các đơn vị, nhất là những đơn vị có số nợ lớn, nợ đọng kéo dài. Bên cạnh đó, BHXH huyện Mỹ Hào cũng đã có sự giám sát, phối hợp giữa các ban ngành liên quan trên địa bàn huyện trong quản lý các đơn vị, DN, tổ chức SDLĐ và NLĐ, hạn chế phần nào tình trạng trốn đóng, nợ đọng BHXH làm cho hoạt động thu dần đi vào ổn định và phát triển. 2.2.5.2. Một số hạn chế Bên cạnh đó những kết quả đã đạt được ở trên thì công tác quản lý thu BHXH bắt buộc hiện nay ở BHXH huyện Mỹ Hào vẫn còn tồn tại một số hạn chế cần hướng giải quyết đó là: Công tác quản lý thu BHXH tại địa bàn huyện đang gặp nhiều khó khăn, thách thức. Tình trạng lách luật, trốn đóng, nợ đọng BHXH bắt buộc đặc biệt là khối DN hoạt động sản xuất KD diễn ra khá phổ biến. Do đó việc quản lý đối tượng tham gia và tiền lương làm căn cứ đóng BHXH là rất phức tạp. Nhất là trong tình hình hiện nay nhiều DN để đảm bảo lợi ích trước măt cố tình khai báo thông tin lệch lạc, sai sự thật. Theo thống kê năm 2010, số nợ BHXH của các đơn vị doanh nghiệp, cơ quan lên tới 4.905 triệu đồng. Nhiều đơn vị nợ đọng với số tiền lớn, lên tới hàng tỷ đồng, thời gian nợ đọng kéo dài như Công ty TNHH thiết bị điện Việt Á, Công ty TNHH cáp điện Việt Á, Công ty bảo vệ Long Hưng… Việc mở rộng tham gia BHXH thuộc diện bắt buộc còn nhiều bất cập, chưa tương xứng với tiềm năng hiện có về nguồn lao động của huyện, nhất là đối với khối DN ngoài quốc doanh. Nhiều DN thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc nhưng chưa thực hiện đăng ký đóng BHXH cho NLĐ theo đúng quy định trong khi đó BHXH huyện không nắm được. Một số khác thì thiếu thông tin về chính sách BHXH. Cụ thể được thể hiện qua bảng số liệu sau: Bảng 9: Tình hình tham gia BHXH bắt buộc tại DNNQD giai đoạn 2007 – 2010 Năm Diện tham gia Đã tham gia Số ĐV Số LĐ (người) Quỹ lương (trđ) Số phải thu (trđ) Số ĐV Số LĐ (người) Quỹ lương (trđ) Số đã thu (trđ) 2007 109 13.792 112.561 20.281 64 7.820 63.822 12.764 2008 137 14.796 160.810 32.162 78 8.398 91.274 18.255 2009 168 17.756 222.009 44.102 93 9.306 116.356 23.271 2010 227 18.243 280.267 61.568 111 9.393 144.305 31.746 (Nguồn: BHXH huyện Mỹ Hào) Số đơn vị và người lao động tham gia bảo hiểm xã hội trên địa bàn huyện tăng nhanh qua các năm, trong khi đó điều kiện cơ sở vật chất và biên chế gần như không tăng; điều này tạo ra một áp lực rất lớn trong công việc của bảo hiểm xã hội thành phố, số lượng cán bộ phòng thu bảo hiểm xã hội còn hạn chế. Việc phân công cán bộ thu còn chưa hợp lý, số cán bộ phụ trách thu còn ít so với yêu cầu công việc, tác phong làm việc mang còn mang nặng tính chất hành chính. Các doanh nghiệp tư nhân phát triển mạnh nhưng nhỏ về quy mô và thiếu ổn định. Nhiều hộ cá thể thành lập và hoạt động trên mối quan hệ gia đình không ký hợp đồng lao động, không đăng ký sử dụng lao động; tình trạng mượn tên, thuê trụ sở tạm thời để đứng tên thành lập công ty... nên nhiều đơn vị trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội. Địa bàn huyện rộng, doanh nghiệp đông, lực lượng lao động lớn và lao động thực tế luôn biến động, nhất là ở các ngành dệt may, da giày, không được ký kết hợp đồng lao động, khó nắm bắt kịp thời... tác động không ít đến quá trình quản lý thu BHXH. 2.2.5.3. Nguyên nhân của hạn chế Có thực trạng trên, trước hết là phải đề cập đến một số nguyên nhân dưới đây: Do nhận thức về chính sách BHXH của NLĐ và người SDLĐ chưa cao. Người SDLĐ luôn chỉ quan tâm đến mục tiêu lớn nhất là lợi nhuận. Việc đóng BHXH cho NLĐ sẽ ảnh hưởng đến nguồn chi phí của DN. Mặt khác, hoạt động sản xuất KD cũng biến động liên tục, khó kiểm soát, doanh thu và lợi nhuận thu được lúc thấp lúc cao. Để đảm bảo lợi ích của mình, họ sẵn sàng tìm mọi cách tối đa hoá lợi nhuận, tối thiểu hoá chi phí, cố ý gây khó khăn, cản trở công tác quản lý thu của BHXH huyện. Nhiều doanh nghiệp tìm mọi cách né tránh trách nhiệm tham gia BHXH cho NLĐ nhằm chiếm dụng vốn để kinh doanh hoặc sử dụng vào mục đích khác. Phần đông các doanh nghiệp chỉ lo lợi ích trước mắt, hoặc do hạn chế thông tin, chưa thấy hết quyền lợi và trách nhiệm của mình đối với người lao động; Các chế tài pháp luật của mình chưa đủ mạnh để răn đe các doanh nghiệp. Điển hình như có nhiều doanh nghiệp nợ hàng tỷ đồng, khi thanh tra xuống thanh tra và xử phạt doanh nghiệp sẵn sàng nộp phạt. Bởi mức phạt chỉ vài chục triệu đồng, trong khi đó nợ đóng bảo hiểm xã hội hàng tỷ đồng. Rõ ràng vấn đề này là bất cập trong việc thực thi pháp luật lao động ở nước ta  hiện nay. Mức xử phạt cao nhất hiện nay đối với doanh nghiệp cố tình chiếm dụng quỹ bảo hiểm xã hội chỉ ba mươi triệu đồng thì không đủ sức răn đe, doanh nghiệp sẵn sàng nộp phạt để chiếm dụng. Và bất hợp lý còn nằm ở chỗ, doanh nghiệp nợ thuế thì bị xử lý hình sự, còn nợ bảo hiểm xã hội thì chỉ là vấn đề dân sự, chỉ có thể khởi kiện. Ngoài ra, tình trạng đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động ở các doanh nghiệp còn quá thấp so với thu nhập thực tế của họ. Hầu hết các doanh nghiệp chỉ đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động theo mức lương cơ bản trong hợp đồng lao động. Trong các đơn vị ngoài quốc doanh, hoạt động của tổ chức công đoàn chưa thật sự hiệu quả, chưa đủ khả năng đại diện, nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người lao động, mặt khác do nhu cầu việc làm và thu nhập, nhiều người lao động không dám đấu tranh với chủ doanh nghiệp về quyền được hưởng chế độ BHXH. Cán bộ trực tiếp quản lý thu chưa thường xuyên đến với cơ sở để thu thập, nắm bắt tình hình hoạt động của đơn vị, tình hình biến động về lao động, tiền lương... Tác phong làm việc của một bộ phận cán bộ còn mang tính hành chính, thiếu tính phục vụ; trình độ chuyên môn chưa thật sự đáp ứng yêu cầu đổi mới của ngành. Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào lĩnh vực quản lý thu BHXH còn nhiều hạn chế, chủ yếu làm thủ công, dẫn đến xử lý thông tin, số liệu chậm, nhầm lẫn, sai sót, ảnh hưởng đến việc chỉ đạo kịp thời công tác thu... Chương 3 MỘT SỐ BIỆN PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU BHXH Ở BHXH HUYỆN MỸ HÀO 3.1. Định hướng phát triển chung của BHXH huyện Mỹ Hào năm 2011 3.1.1. Định hướng công tác thực hiện chính sách BHXH Trong tiến trình đổi mới, hướng đến mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”, trước yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, để thực hiện tốt hơn nữa công tác BHXH, BHYT, đáp ứng những yêu cầu của đời sống xã hội, BHXH Mỹ Hào đã xác định rõ định hướng phát triển BHXH và một số nhiệm vụ trọng tâm cho năm 2011 như sau: Tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được trong công tác thực hiện chính sách BHXH các năm trước đó, đưa chính sách BHXH gần với cuộc sống NLĐ. Tích cực tìm ra biện pháp tháo gỡ những khó khăn, hạn chế đang tồn tại. Hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ của ngành, địa phương giao cho. Không ngừng nâng cao hiệu quả công tác quản lý, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện công tác nghiệp vụ, đề xuất với ngành bổ sung nguồn nhân lực cũng như trang thiết bị để không ngừng đáp ứng nhu cầu công việc và khối lượng người tham gia ngày càng gia tăng. Tranh thủ sự lãnh đạo của BHXH tỉnh Hưng Yên, của Tỉnh ủy, Thường trực UBND tỉnh, sự phối hợp của các ban, ngành, đoàn thể trên địa bàn huyện trong quản lý và mở rộng đối tượng tham gia, chú trọng công tác thông tin tuyên truyền, tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra, phối hợp thanh tra về BHXH, BHYT; giám sát, giám định công tác khám chữa bệnh BHYT theo quy định, đảm bảo quyền lợi của người tham gia BHYT Nâng cao chất lượng hoạt động của bộ máy quản lý, năng lực và trách nhiệm nghề nghiệp của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức toàn đơn vị với bản lĩnh chính trị vững vàng, có năng lực chuyên môn giỏi để thật sự là những công chức mẫu mực, tận tâm, tận tụy phục vụ nhân dân chuyển đổi tác phong làm việc hành chính sang phục vụ, tiến hành cải cách thủ tục hành chính rườm rà gây phiền nhiễu cho người tham gia. Đẩy mạnh công tác thi đua khen thưởng để động viên đội ngũ cán bộ công nhân viên trong đơn vị nâng cao hiệu quả công tác chuyên môn. Kiểm tra, theo dõi, quản lý chặt chẽ đối tượng, chính sách chính xác, báo tăng giảm kịp thời, đầy đủ, đảm bảo quyền lợi của đối tượng tham gia. Ứng dụng có hiệu quả công nghệ thông tin vào công tác quản lý của ngành; đảm bảo thu đúng, thu đủ và chi trả kịp thời, an toàn các chế độ BHXH, BHYT... nhằm hướng đến mục tiêu BHXH cho mọi người lao động, BHYT cho toàn dân, góp phần đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn huyện Mỹ Hào nói riêng và của cả nước nói chung. 3.1.2. Định hướng công tác quản lý thu BHXH Trước xu hướng phát triển kinh tế xã hội của toàn tỉnh Hưng Yên nói chung và của huyện Mỹ Hào nói riêng cùng với nhưng kết quả đã đạt được trong thời gian qua, BHXH huyện Mỹ Hào quyết tâm năm 2011 hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ của ngành và địa phương giao cho. Cụ thể qua các nhiệm vụ trọng tâm sau đối với hoạt động quản lý thu BHXH như sau: BHXH huyện Mỹ Hào cần tích cực hơn nữa mở rộng đối tượng tham gia theo đúng luật BHXH, phấn đấu sang năm 2011 hoàn thành kế hoạch tỉnh giao từ 1 – 5%. Hàng quý đối chiếu, thanh quyết toán kịp thời. Mở đầy đủ và vào các sổ theo dõi đối tượng tham gia BHXH theo đúng quy định của BHXH. Cuối năm không để nợ đọng BHXH. Xây dựng chiến lược phát triển BHXH, mở rộng đối tượng tham gia, đặc biệt là đối tượng làm công ăn lương trong khu vực doanh nghiệp tư nhân để đạt 90% đối tượng thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc vào năm 2015. Việc thu BHXH bắt buộc phải đúng quy định của pháp luật, đảm bảo thu đúng, thu đủ; chống thất thu, nợ đọng để đảm bảo quyền lợi người lao động và khả năng cân đối quỹ bảo hiểm xã hội trong tương lai. Quản lý tốt và tiến hành theo dõi thường xuyên, liên tục từng loại đối tượng tham gia trên địa bàn huyện. Thực hiện kiểm tra, đối chiếu diễn biến tổng quỹ lương, tiền lương của các đơn vị tham gia, mở đầy đủ và vào sổ theo dõi kịp thời đối tượng tham gia theo đúng quy định của BHXH tỉnh và BHXH Việt Nam. 3.2. Một số biện pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội ở huyện Mỹ Hào 3.2.1. Tăng cường quản lý và mở rộng đối tượng tham gia BHXH Tăng cường công tác quản lý đối tượng tham gia BHXH được xem là giải pháp hữu hiệu nhằm nâng cao hiệu qủa công tác quản lý thu BHXH, đảm bảo thu đúng, thu đủ, thu kịp thời các đối tượng. Vì trên địa bàn huyện hiện nay vẫn còn một lượng không nhỏ lao động thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc nhưng chưa đăng kí tham gia, công tác quản lý đối tượng tham gia còn lỏng lẻo, hiệu quả mang lại chưa cao. Đặc biệt trong thời gian tới, số lượng NLĐ thuộc diện phải tham gia BHXH bắt buộc sẽ tăng lên đáng kể, đòi hỏi phải có sự quản lý chặt chẽ, thường xuyên, liên tục. Mặt khác, những kết quả mà BHXH huyện thu được chưa thực sự tương xứng với tiềm năng có thể phát triển đối tượng tham gia của huyện Mỹ Hào. Do đó cần phải tăng cường công tác quản lý đối tượng tham gia BHXH trên địa bàn quản lý để đưa các đối tượng thuộc diện phải tham gia nhưng chưa tham gia BHXH vào hệ thống BHXH, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của NLĐ. Đây được xem là mục tiêu chiến lược, cơ bản, cả trước mắt và về lâu dài nên BHXH huyện cần phải đề ra những biện pháp cụ thể, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của huyện, cụ thể: * Quản lý chặt chẽ NLĐ và người SDLĐ - Thực hiện báo tăng, giảm kịp thời, chính xác, quản lý chặt chẽ mọi nguồn thu. Chú trọng công tác kiểm tra, giám sát, bám sát các đơn vị SDLĐ và NLĐ thuộc các khối ngành kinh tế khác nhau trên địa bàn chịu trách nhiệm quản lý, đặc biệt là khu vực ngoài quốc doanh để tham mưu với Huyện ủy, UBND kịp thời triển khai việc tham gia BHXH cho các đối tượng thuộc diện phải tham gia, hạn chế và tiến đến chấm dứt tình trạng né tránh tham gia BHXH của các đơn vị SDLĐ làm ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ. - Thực hiện hiệu quả sự phối hợp chặt chẽ với các cơ quan ban ngành liên quan như: Thanh tra lao động, Ban quản lý các KCN… để nắm đầy đủ số lượng đơn vị SDLĐ và số lao động trên địa bàn, phát hiện những đơn vị khai báo thiếu số lao động thực tế tại đơn vị hoặc chưa khai báo đăng kí tham gia để bắt đưa vào diện đóng BHXH bắt buộc, đồng thời có chương trình xúc tiến thông tin tuyên truyền phổ biến chính sách đến từng cơ sở chưa tham gia BHXH đầy đủ cho NLĐ. - Tăng cường, mở rộng phạm vi, hình thức và nội dung tuyên truyền đến mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là NLĐ và người SDLĐ trong huyện. Để họ có sự hiểu biết hơn về những lợi ích thiết thực mà BHXH mang lại, nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi thái độ của người SDLĐ và NLĐ. Từ đó, người SDLĐ có hành vi chấp hành pháp luật hơn, tự giác tham gia đóng BHXH cho NLĐ, hạn chế tình trạng trốn đóng, nợ đọng BHXH. Đặc biệt, giữ mối liên hệ mật thiết với tổ chức Công đoàn tại các DN, tổ chức kinh tế - xã hội. Thông qua tổ chức Công đoàn, tiến hành các buổi giao lưu, tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về BHXH sâu rộng vào quần chúng NLĐ. - Làm tốt công tác cải cách thủ tục hành chính ở tất cả các bộ phận trong đơn vị theo phương châm nhanh gọn, thuận tiện để tạo niềm tin của đơn vị SDLĐ và NLĐ đối với cơ quan BHXH, tránh tâm lý ngần ngại của người tham gia khi đến cơ quan BHXH thực hiện nghĩa vụ, tạo mối liên kết chặt chẽ giữa cơ quan BHXH với đối tượng tham gia trên địa bàn quản lý. * Quản lý tiền lương làm căn cứ thu BHXH. Bởi vì tiền lương - tiền công của NLĐ chính là căn cứ quan trọng để tiến hành thu BHXH của NLĐ và người SDLĐ nên trong công tác quản lý đối tượng tham gia cũng cần phải quan tâm đến vấn đề quản lý tiền lương làm căn cứ thu BHXH. Để quản lý tốt vấn đề này, BHXH huyện Mỹ Hào cần thực hiện một số công tác sau: - Theo dõi thường xuyên diễn biến tiền lương - tiền công của đơn vị SDLĐ và NLĐ. Nếu phát hiện những dấu hiệu bất thường, biểu hiện của tiêu cực cần tiến hành công tác kiểm tra kịp thời để xác minh lại thông tin mà đơn vị SDLĐ đã khai báo cho cơ quan BHXH, tránh thất thu cho BHXH. - Tích cực vận động, khuyến khích các chủ SDLĐ thực hiện chi trả tiền lương - tiền công cho NLĐ thông qua thẻ ATM nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan BHXH dễ dàng nắm được diễn biến tiền lương, tiền công tại từng đơn vị tham gia BHXH. - Khi có sự thay đổi, điều chỉnh về tiền lương tối thiểu chung, vùng của chính phủ, BHXH huyện đặc biệt là các cán bộ làm công tác quản lý thu cần có thông báo cụ thể, hướng dẫn các cán bộ làm công tác chuyên trách BHXH tại đơn vị SDLĐ về sự thay đổi này để tiến hành trích nộp theo đúng quy định hiện hành. - Cán bộ làm công tác quản lý thu của BHXH Mỹ Hào cần chủ động, sáng tạo, nhạy bén trước những biến động về tổng quỹ tiền lương tiền công của đơn vị SDLĐ. Không ngừng học hỏi, nâng cao trình độ chuyên môn để đảm bảo đủ năng lực quản lý. Để làm tốt công tác quản lý đối tượng tham gia, nâng cao hiệu quả công tác quản lý thu, BHXH huyện Mỹ Hào cẩn phải tiến hành đồng bộ các nhiệm vụ trên. Kết hợp những nội lực hiện có của cơ quan cùng với sự giúp đỡ từ các yếu tốt bên ngoài để đạt được kết quả mở rộng đối tượng tham gia, quản lý thu tốt nhất. 3.2.2. Đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền, phổ biến pháp luật BHXH Hiện nay, tình trạng trốn tránh trách nhiệm tham gia BHXH vẫn còn khá phổ biến, nguyên nhân chủ yếu là do chủ SDLĐ và NLĐ chưa hiểu hết về quyền lợi, ý nghĩa của việc tham gia BHXH nên họ cố tình tìm cách trốn đóng BHXH. Việc tuyên truyền, giải thích nhằm nâng cao nhận thức về BHXH của NLĐ và NSDLĐ có ý nghĩa hết sức quan trọng và cấp bách trong giai đoạn hiện nay. Đây không chỉ là công việc của ngành BHXH mà là nhiệm vụ chung của các ngành, các cấp, của toàn thể xã hội. Nó bao gồm những nội dung sau: Trước hết phải xác định rõ nội dung của chính sách BHXH. Từ đó giúp NLĐ hiểu được bản chất nhân đạo, nhân văn của BHXH, về quyền lợi mà họ nhận được khi tích cực tham gia BHXH. Tuyên truyền và giới thiệu cho NLĐ về nội dung các chế độ BHXH mà NLĐ tham gia BHXH được hưởng. Đặc biệt, nhấn mạnh nội dung tham gia BHXH vừa là quyền lợi vừa là nghĩa vụ của NLĐ để họ hiểu rõ hơn về chế độ, chính sách BHXH theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, việc giải đáp những vướng mắc của NLĐ trong quá trình thực hiện các chế độ, chính sách BHXH, đáp ứng nhu cầu và nguyện vọng của họ cũng rất cần thiết và bổ ích. Những nội dung tuyên truyền đó phải được thực hiện bằng nhiều hình thức khác nhau, phù hợp với nhận thức, tâm lý và trình độ của từng đối tượng. Đối với NLĐ có thể sử dụng nhiều hình thức tuyên truyền trực quan, sinh động như: tổ chức các buổi nói chuyện, tư vấn các chế độ chính sách BHXH cho NLĐ, in ấn, phát hành tờ rời, treo băng rôn, khẩu hiệu tại các trục đường giao thông chính… với nội dung cô đọng, dễ hiểu, hấp dẫn, sát cơ sở. Cần tăng cường tổ chức các hội nghị, các cuộc họp trong đó có đại diện của NLĐ để nhằm mục đích tuyên truyền về BHXH. BHXH huyện có thể thông qua các tổ chức công đoàn, hoặc tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về chính sách, chế độ BHXH nhằm nâng cao nhận thức cho NLĐ và chủ SDLĐ về BHXH. Phấn đấu mỗi cán bộ là một tuyên truyền viên vì hơn ai hết họ hiểu rõ mục đích, bản chất, tác dụng và cách thực hiện chính sách BHXH. Đồng thời, tập trung đầu tư kinh phí cho công tác tuyên truyền. BHXH huyện phải thường xuyên kết hợp với báo Hưng Yên, Đài phát thanh huyện, các xã và thị trấn, ban tuyên giáo huyện ủy Mỹ Hào tuyên truyền về những chính sách BHXH cho toàn thể người lao động trên địa ban huyện. Nếu làm tốt công tác tuyên truyền, nguồn thu BHXH huyện Mỹ Hào trong những năm tiếp theo sẽ tăng lên đáng kể. 3.2.3. Tăng cường phối kết hợp với các ban ngành liên quan Tăng cường phối hợp đa ngành trong quá trình thực hiện thu và quản lý thu BHXH có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Bởi vì sự hỗ trợ của các ngành, các cấp liên quan sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện tốt công tác quản lý thu theo nguyên tắc: thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, không xảy ra tình trạng thất thu cho quỹ BHXH chung. Mặt khác, sự phối kết hợp giữa các ban ngành và cơ quan BHXH huyện hiện nay còn lỏng lẻo, chưa mang tính đồng bộ, hỗ trợ giúp đỡ nhau, những kết quả thu được chưa cao. Vì vậy, cần phải tăng cường hoạt động trao đổi thông tin giữa các cơ quan quản lý hành chính với nhau để thu được kết quả tốt nhất. Cụ thể là: Khuyến nghị chính quyền địa phương, tạo điều kiện cho công tác thông tin tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật về BHXH đến mọi đối tượng người dân trên địa bàn huyện nhằm nâng cao nhận thức của NLĐ và người SDLĐ. Từ đó những đối tượng này thay đổi thái độ và tự giác tham gia, giảm bớt tình trạng trốn đóng, nợ đọng BHXH kéo dài, né tránh trách nhiệm tham gia BHXH cho NLĐ, gây khó khăn cho công tác quản lý thu. BHXH Mỹ Hào cùng với Sở Lao động - Thương binh và xã hội xây dựng kế hoạch kiểm tra tình hình SDLĐ tại các đơn vị, doanh nghiệp dài hạn, mang tính thường xuyên liên tục để có thể lấy những thông tin, kết quả từ bên ngành này tiến hành triển khai BHXH cho đối tượng thuộc diện tham gia nhưng chưa tham gia. Bên cạnh đó, tại huyện Mỹ Hào hiện nay vấn đề vi phạm pháp luật về BHXH ở các DN ngoài nhà nước, hộ kinh doanh cá thể, HTX diễn ra thường xuyên nên việc phối hợp với ngành Lao động - Thương binh và xã hội BHXH huyện sẽ dễ dàng hơn trong công tác thực hiện nhiệm vụ của mình. Tổ chức Công đoàn là tổ chức đại diện bảo vệ quyền lợi cho NLĐ, đại diện cho tiếng nói của NLĐ. Thông qua tổ chức công đoàn, cơ quan BHXH có thể đưa chính sách BHXH đến với NLĐ gần hơn. Vì vậy để tận dụng những lợi thế này của tổ chức công đoàn, BHXH huyện nên phối hợp chặt chẽ hơn nữa với Công đoàn cơ sở. Khi đã thấu hiểu chính sách, tầm quan trọng của BHXH đối với đời sống NLĐ, tổ chức Công đoàn sẽ tác động đến NLĐ, thay đổi nhận thức và hành vi của họ, đấu tranh đòi hưởng những quyền lợi chính đáng. Tăng cuờng phối hợp với cơ quan cấp giấy phép hoạt động sản xuất KD cho đơn vị SDLĐ để có thông tin về biến động tăng, giảm số lượng đơn vị SDLĐ trên địa bàn quản lý. Trao đổi thông tin giữa cơ quan BHXH với cơ quan thuế để thống nhất mức lương. Vì để đảm bảo những lợi ích trước mắt nên các DN thường xây dựng nhiều hệ thống thang bảng lương khác nhau. Nếu BHXH huyện và cơ quan thuế không kết hợp với nhau sẽ tạo kẽ hở lớn cho người SDLĐ lách luật, trống tránh trách nhiệm đóng BHXH cho NLĐ với mức lương thấp hơn mức lương thực tế. Cơ quan báo chí vốn là kênh quan trọng của tuyên truyền. Thông qua tổ chức báo, đài các hành vi tiêu cực sẽ được lên án, phê phán, đồng thời các hành vi tích cực sẽ được tuyên dương trước công luận. Do đó việc phối kết hợp với cơ quan công luận nhằm năng cao nhận thức của đối tượng tham gia là rất quan trọng. Ngoài ra, để đảm bảo cho công tác quản lý thu được thực hiện thu đúng, thu đủ, kịp thời, đảm bảo số thu, BHXH Mỹ Hào có thể kết hợp với ngân hàng, Kho bạc phong toả tài khoản khi cần thiết đối với các đơn vị nợ BHXH dài hạn, kết hợp với Toà án nhân dân trong việc xử lý vi phạm pháp luật về BHXH, với Hội phụ nữ hoặc Hội cựu chiến binh để tuyên truyền phổ biến chính sách, pháp luật về BHXH. 3.2.4. Kiện toàn bộ máy quản lý thu BHXH Trình độ chuyên môn là một điều kiện tất yếu, là yêu cầu bắt buộc của mọi công việc, chứ không riêng ngành BHXH. Đặc biệt, trong thời kì khoa học - kĩ thuật phát triển như hiện nay thì yêu cầu người cán bộ làm công tác thu và quản lý thu không chỉ nắm vững chuyên môn về BHXH mà còn cần cả trình độ tin học, ngoại ngữ, khả năng nắm bắt được những biến động bên ngoài. Mặt khác, cơ cấu tổ chức BHXH huyện còn hạn chế về mặt trình độ. Số lượng cán bộ làm công tác thu còn ít. Trước yêu cầu đổi mới công tác quản lý thu BHXH, trước những phức tạp của tình hình lao động thì việc củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng hệ thống BHXH huyện nói chung và bộ phận chuyên trách quản lý thu nói riêng là hết sức cần thiết. Vì vậy cần phân công số lượng cán phù hợp với lượng công việc và yêu cầu trình độ đó để đảm bảo cho công tác quản lý thu được tiến hành nhanh gọn, chính xác, đạt hiệu quả cao. Hàng năm, BHXH huyện Mỹ Hào cần có kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ một cách hợp lý, tổ chức các lớp bổ túc, nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, trình độ quản lý cho các cán bộ làm công tác thu. Sắp xếp bộ máy theo hướng chuyên sâu, phân chia, xác định rõ chức năng, nhiệm vụ của từng cán bộ, phòng ban để tạo sự năng động, chủ động khi thực hiện nhiệm vụ, tránh hành chính quan liêu. Xây dựng đội ngũ cán bộ vững vàng về chính tri, nắm chắc về chuyên môn, có lòng yêu nghề, có ý thức tìm tòi, học hỏi, tinh thần trách nhiệm cao. Vai trò của người lãnh đạo là vô cùng quan trọng, là người tiên phong trong công cuộc cải cách. Vì vậy vai trò của người lãnh đạo cần phải được đề cao hơn nữa. Ngoài ra, nên tăng cường chính sách khuyến khích đối với cán bộ đạt kết quả cao trong công tác thực hiện chính sách BHXH thông qua biện pháp kinh tế và có sự khen thưởng kịp thời. Thường xuyên tổng kết, đánh giá những mặt đã đạt được, những yếu kém còn tồn tại để có phương hướng, biện pháp khắc phục triệt để những hạn chế đó, các cán bộ trong cơ quan luôn trau dồi kinh nghiệm quản lý với nhau… Xây dựng tinh thần đoàn kết, học hỏi kinh nghiệm giữa các cán bộ trong đơn vị với nhau thông qua các buổi giao lưu, tổng kết, sinh hoạt chi bộ… nhằm tạo nên một đội ngũ cán bộ vững mạnh về mọi mặt. Nhìn chung nếu cơ cấu tổ chức thu BHXH được kiện toàn, hoàn thiện hơn, góp phần khắc phục những yếu kém trong bộ máy quản lý của BHXH huyện Mỹ Hào, làm giảm khoảng cách giữa cơ quan BHXH đối với đối tượng tham gia, tránh tâm lý ngần ngại, khó chịu của các chủ SDLĐ khi đến cơ quan BHXH thực hiện trách nhiệm của mình đối với NLĐ. 3.2.5. Cải cách thủ tục hành chính Bất kỳ một cơ quan HCSN nào đều bị chi phối bởi tâm lý làm việc thủ tục, hành chính rườm rà, một số cán bộ còn cố ý gây phiền hà, mất thời gian của người dân. Trong khi đó trình độ dân trí ngày một nâng cao, nhu cầu được tham gia vào hệ thống BHXH tăng lên đáng kể. Nếu cơ quan BHXH Mỹ Hào vẫn giữ tác phong làm việc chậm chạp sẽ gây tâm lý khó chịu cho đối tượng đã, đang và sẽ tham gia. Để phục vụ cho các đối tượng tham gia, thụ hưởng chế độ BHXH ngày một tốt hơn, tạo sự tin tưởng cho đại bộ phận người dân thì cần phải đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, thay đổi tác phong làm việc xơ cứng thông qua một số công việc cụ thể sau: Từ những quy định chung của Luật BHXH, thông tư, nghị định, BHXH có thể xây dựng quy trình nghiệp vụ phù hợp với đăc điểm của cơ quan mình, làm cho hoạt động BHXH được trở lên dễ dàng, thuận tiện hơn. Thực hiện tốt cơ chế “một cửa” theo tiến trình cải cách thủ tục hành chính của chính phủ, giảm bớt gánh nặng về thủ tục cho người tham gia, tránh tâm lý ngần ngại khi đến cơ quan BHXH giải quyết chế độ. Mặc dù, BHXH huyện đã tiến hành thực hiện chính sách “một cửa” từ cuối năm 2008 nhưng hiệu quả làm việc của phòng một cửa vẫn chưa cao. Đây là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với người tham gia và tiếp nhận mọi giấy tờ liên quan đến chính sách BHXH nên cán bộ đảm nhiệm công tác này phải nắm chắc về chuyên môn nghiệp vụ, có tác phong làm việc nhanh nhẹn. Do đó, để nâng cao hiệu quả làm việc của bộ phận một cửa BHXH Mỹ Hào cần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ ở bộ phận này thông qua mở các lớp tập huấn, bổ túc chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ làm công tác một cửa cũng như cán bộ toàn đơn vị. Hiện nay, hàng tháng sau khi tính toán số tiền mà đơn vị SDLĐ đã trích nộp cho cơ quan BHXH, các cán bộ làm công tác quản lý thu BHXH thường gửi thông báo Kết quả đóng BHXH đến từng đơn vị tham gia qua đường bưu điện. Trong thời gian tới, BHXH huyện Mỹ Hào nên tiến hành gửi những thông báo này qua địa chỉ Email, Gmail của các đơn vị tham gia để giảm bớt chi phí cũng như thời gian cho cơ quan BHXH. Riêng đối với một số đơn vị chưa xây dựng được trang điện tử để liên lạc, trước mắt BHXH huyện có thể thực hiện chuyển phát qua hình thức cũ nhưng sẽ dần tiến tới tin học hóa tất cả. Tăng cường đổi mới cơ sở vật chất theo hướng hiện đại hoá công sở, trang bị đầy đủ máy tính có kết nối mạng internet nhằm tăng hiệu quả quản lý thông tin, xử lý công việc, tính toán, giải quyết chế độ trên máy tính. Tiến hành tin học hoá, trang bị lại và đầy đủ hệ thống máy vi tính mới, hiện đại hơn nhằm nâng cao hiệu quả lưu trữ hồ sơ, thông tin, cách thức xử lý công việc hiệu quả, nhanh chóng, tiết kiệm thời gian. Máy tính phải được kết nối phần mềm quản lý thu, soạn thảo văn bản mẫu để khi cần giải quyết công việc được thực hiện nhanh chóng và dễ dàng. 3.2.6. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý thu BHXH Để công tác quản lý thu BHXH trong thời gian tới đạt kết quả tốt hơn, cần tăng cường áp dụng và nâng cao hiệu quả ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT), nhằm xử lý công việc và thông tin nhanh chóng, chính xác, giúp cho việc quản lý, lưu trữ dữ liệu được thuận tiện, giảm bớt những thao tác không cần thiết, tạo thời gian cho cán bộ đầu tư nhiều hơn vào nghiên cứu nghiệp vụ. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý thu BHXH sẽ đáp ứng được đầy đủ các yêu cầu của công tác quản lý. Đó là: quản lý toàn bộ NLĐ tham gia và đóng BHXH để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của họ về BHXH theo đúng luật; quản lý mức lương, phụ cấp và điều kiện làm việc của NLĐ để giải quyết các chế độ BHXH cho họ một cách chính xác, công bằng và hợp lý nhất… Việc nghiên cứu áp dụng công nghệ thông tin vào quản lý hoạt động BHXH nói chung, thu BHXH nói riêng còn là điều kiện quan trọng để ngành BHXH đẩy mạnh cải cách hành chính trong các hoạt động của ngành, nhằm đảm bảo yêu cầu ngày càng nhiều người mong muốn và được tham gia vào hệ thống BHXH. 3.3. Một số khuyến nghị 3.3.1. Khuyến nghị với Nhà nước và cơ quan bảo hiểm xã hội Việt Nam 3.3.1.1. Đối với Nhà nước Sớm triển khai và đưa luật BHXH thực sự đi vào cuộc sống, muốn có được điều này, trước hết phải làm tốt công tác tuyên truyền về BHXH, đồng thời hệ thống văn bản chỉ đạo dưới Luật ngày càng phải cụ thể hoá hơn, đồng bộ hơn để tạo điều kiện đầy đủ, thuận tiện cho việc thực hiện các chính sách, chế độ BHXH. Nhà nước tăng cường chỉ đạo các bộ ngành chức năng, các tỉnh, thành phố trong công tác quản lý nhà nước về BHXH ở địa phương, gắn trách nhiệm phối hợp với cơ quan BHXH trong việc quản lý đối tượng tham gia BHXH ngay từ khi thành lập doanh nghiệp. Nhà nước cần nghiên cứu, điều chỉnh cơ chế chính sách BHXH một cách hợp lý, khắc phục sớm những bất cập, đồng thời xem xét tính khả thi của các văn bản pháp quy mà Chính phủ và các Bộ ngành đã ban hành. Bên cạnh đó, có chỉ tiêu khen thưởng, tuyên dương các đơn vị, cá nhân thực hiện tốt chính sách BHXH, quy định các chế tài xử lý đối với các trường hợp vi phạm pháp luật về việc giải quyết chế độ BHXH cho NLĐ. Cần nâng cao hơn nữa mức xử phạt đối với các doanh nghiệp nợ đọng BHXH. 3.3.1.2. Đối với cơ quan BHXH Việt Nam Trên cơ sở thực hiện đổi mới sự chỉ đạo, điều hành nền kinh tế xã hội của Chính phủ, BHXH Việt Nam cần đổi mới sự chỉ đạo, điều hành để đạt được kết quả như mong muốn. Sự thay đổi mới ở đây chính là sự phân công, phân cấp rõ về chức năng, nhiệm vụ giữa cơ quan BHXH ở trung ương và BHXH các tỉnh, thành phố nhằm nâng cao trách nhiệm, chiến lược quản lý và phục vụ ngày càng tốt hơn nhưng đảm bảo thống nhất về hướng dẫn chính sách, chế độ BHXH của Nhà nước và sự chỉ đạo nghiệp vụ của cơ quan BHXH Việt Nam. BHXH Việt Nam kịp thời sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn trên cơ sở quy định mới của Nhà nước, nhằm tháo gỡ được những vướng mắc cơ bản và tạo điều kiện thuận lợi trong công tác tổ chức và thu BHXH. Xây dựng tiêu chí, công khai cách thức giao kế hoạch thu theo hướng phát triển tăng số người tham gia BHXH; điều chỉnh, giao kế hoạch chính thức cho BHXH các tỉnh, thành phố và BHXH Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Ban cơ yếu Chính phủ để các đơn vị chủ động tổ chức thực hiện. Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam cũng sẽ thường xuyên chỉ đạo, đồng thời chấn chỉnh BHXH các tỉnh, thành phố tăng cường các biện pháp thực hiện nhằm hoàn thành nhiệm vụ được giao. Tập trung giải đáp những vướng mắc về nghiệp vụ nảy sinh trong quá trình thực hiện để hướng dẫn, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của đơn vị và người lao động. Trong những năm tới đây cần đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền, quản lý chặt chẽ và không ngừng nâng cao quỹ BHXH, tập trung thu ngoài quốc doanh theo quy định của Luật Lao động. Kiện toàn bộ máy tổ chức bằng cách sắp xếp, bố trí sử dụng nhân sự, đào tạo và đào tạo lại, hoàn chỉnh cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động BHXH. Theo dõi việc triển khai và ứng dụng chương trình phần mềm quản lý thu BHXH của BHXH các tỉnh, thành phố để phối hợp với trung tâm thông tin chỉnh sửa kịp thời phần mềm quản lý theo quy định mới. Đổi mới tác phong làm việc từ hành chính sự vụ sang tác phong phục vụ, năng động trong công tác thu, đặc biệt coi trọng việc cải cách thủ tục hành chính theo hướng tăng tính phục vụ, hỗ trợ, giảm tối đa phiền hà và thời gian của đơn vị và người lao động. Công tác thanh tra, kiểm tra chuyên ngành về BHXH cần được chú trọng trên tất cả các tỉnh, thành phố và địa phương trong cả nước. Nâng cao năng lực đội ngũ tuyên truyền viên và cán bộ BHXH từ trung ương đến địa phương nhằm phổ biến và thực hiện tốt các chính sách BHXH cho NLĐ. BHXH Việt Nam sẽ thường xuyên cử cán bộ đi địa phương nắm bắt tình hình thực hiện nhằm xử lý và giải quyết kịp thời những vướng mắc nảy sinh tại địa phương, kịp thời chấn chỉnh những việc làm chưa đúng, làm trái với quy định của Ngành. 3.3.2. Khuyến nghị với cơ quan bảo hiểm xã hội tỉnh Hưng Yên BHXH tỉnh Hưng Yên cần tập trung thực hiện tốt hơn nữa các vấn đề, tham mưu cho tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể, UBND các huyện, thị xã và các đơn vị SDLĐ, đặc biệt các đơn vị khu vực kinh tế ngoài nhà nước thực hiện tốt pháp luật về BHXH. Phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành liên quan, UBND các huyện, thị xã tăng cường công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách BHXH đối với các cơ quan, đơn vị trên địa bàn. BHXH tỉnh và Ban quản lý các khu công nghiệp tỉnh cần xây dựng, triển khai các quy định phối hợp về quản lý nhà nước trong lĩnh vực BHXH. Căn cứ vào thực tiễn số lượng cán bộ làm công tác chuyên môn tại BHXH Mỹ Hào bổ sung đội ngũ cán bộ công chức có năng lực, trình độ phù hợp và đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của công việc, nhằm thúc đẩy sự phát triển của BHXH huyện Mỹ Hào nói riêng và BHXH các huyện khác nói chung. Đối với các đơn vị SDLĐ cố tình vi phạm pháp luật về BHXH nhiều lần BHXH tỉnh có thể cùng với BHXH địa phương xử lý triệt để các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, có biện pháp cứng rắn hơn với tình trạng né tránh trách nhiệm của chủ SDLĐ như khởi kiện các đơn vị tham gia trốn đóng, nợ đọng BHXH trong thời gian dài ra toà, khuyến nghị với BHXH Việt Nam tăng cường chế tài xử phạt… Xét tình hình phát triển đối tượng tham gia ngày càng mạnh mẽ ở huyện Mỹ Hào cùng với cơ sở vật chất còn nhiều hạn chế của BHXH huyện, BHXH Tỉnh Hưng Yên có thể bổ sung kinh phí hoạt động cho cơ quan để BHXH Mỹ Hào trang bị thêm hệ thống máy móc (máy tính, máy photocopy, máy in) phục vụ công tác quản lý thu. Đồng thời xây dựng một khoản kinh phí riêng để khen thưởng cho các cá nhân, tập thể BHXH trong tỉnh thực hiện tốt công tác chuyên môn nhằm khích lệ tinh thần làm việc của các đơn vị. Bên cạnh đó là những hình thức xử phạt đối với những hành vi sai trái trong công việc, chưa nhận thức được vai trò, trách nhiệm của mình. Khi tiếp nhận các nghị định, thông tư về thực hiện BHXH từ BHXH Việt Nam , BHXH tỉnh nên gửi các thông báo hướng dẫn thực hiện cụ thể kèm theo các nghị định, thông tư đó để BHXH huyện có thể thực hiện nghiệp vụ, chuyên môn một cách dễ dàng hơn, nắm bắt kịp thời những thay đổi đó. 3.3.3. Khuyến nghị với chính quyền địa phương và cơ quan bảo hiểm xã hội huyện Mỹ Hào Vai trò của Huyện ủy, UBND huyện, các ban ngành liên quan là rất quan trọng đối với công tác quản lý thu BHXH bắt buộc ở BHXH huyện Mỹ Hào hiện nay. Do đó, Huyện ủy cần phải tăng cường công tác chỉ đạo với cơ quan BHXH trong việc quản lý đối tượng tham gia, đưa BHXH vào cuộc sống NLĐ. Đặc biệt là sự phối hợp chặt chẽ của cơ quan đài, báo tổ chức thông tin tuyên truyền chính sách BHXH, đưa nội dung chính sách BHXH vào nội dung bản tin phát thanh thường xuyên của huyện. Ngoài ra Huyện ủy, UBND có thể tạo mọi điều kiện cho việc triển khai các nghiệp vụ BHXH được dễ dàng như: xây dưng hành lang thông thoáng để các chủ vốn đầu tư vào địa bàn huyện hoạt động sản xuất kinh doanh tạo việc làm cho NLĐ; đưa ra một số tiêu chí, chỉ tiêu thi đua hàng năm của các ngành, các đơn vị về công tác thực hiện BHXH. Đồng thời cùng với BHXH huyện, phòng Lao động huyện tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách BHXH của các đơn vị trên địa bàn; phòng Lao động huyện có thể cung cấp những thông tin về số lao động tại các đơn vị SDLĐ trên địa bàn huyện để BHXH Mỹ Hào nắm được từ đó có hướng triển khai phù hợp. BHXH huyện thường xuyên theo dõi sự thay đổi của các văn bản hướng dẫn thực hiện chế độ, chính sách BHXH để nắm bắt được những sửa đổi, bổ sung mới nhằm thực hiện tốt nhất chính sách BHXH trên địa bàn huyện quản lý; đồng thời, tuyên truyền hướng dẫn các chế độ BHXH cho các đối tượng tham gia. Các ban ngành liên quan cùng với BHXH huyện tổ chức các buổi giao lưu tìm hiểu về BHXH tại cơ sở; UBND huyện giúp đỡ cơ quan BHXH xây dựng những pano, appic ở những vị trí có thể thu hút nhiều người quan tâm… nhằm nâng cao nhận thức của người sử dụng lao động và người lao động. Cử cán bộ BHXH đến nói chuyện, giao lưu trực tiếp và giải đáp các thắc mắc của NLĐ ngay tại các doanh nghiệp để có tác động tích cực đến tư tưởng, nhận thức của các cấp, ngành, các cơ quan, đơn vị, tổ chức và người lao động nhằm góp phần mở rộng đối tượng tham gia BHXH. KẾT LUẬN Trong những năm qua, BHXH huyện Mỹ Hào đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Công tác quản lý thu BHXH bắt buộc huyện Mỹ Hào ngày càng hiệu quả, góp phần hoàn thành xuất sắc kế hoạch BHXH tỉnh Hưng Yên giao. Bên cạnh những mặt đạt được, công tác quản lý thu BHXH bắt buộc ở BHXH huyện trong thời gian qua vẫn còn bộc lộ một số hạn chế, cần được tiếp tục nghiên cứu về mặt lý luận cũng như tổng kết thực tiễn để tìm ra những giải pháp hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH nhằm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần ổn định chính trị xã hội và phát triển kinh tế huyện Mỹ Hào nói riêng và của tỉnh Hưng Yên nói chung, đáp ứng yêu cầu của công cuộc phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Hy vọng với những kết quả nghiên cứu của khóa luận “công tác quản lý thu BHXH bắt buộc ở BHXH huyện Mỹ Hào tỉnh Hưng Yên giai đoạn 2007 – 2010, thực trạng và giải pháp” sẽ góp phần hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH ở BHXH huyện Mỹ Hào trong thời gian sắp tới. Em xin cảm ơn các thầy cô giáo trong khoa Bảo hiểm trường đại học Lao động Xã hội cùng các cán bộ công tác ở BHXH huyện Mỹ Hào đã hướng dẫn nhiệt tình và tạo điều kiện tốt cho em hoàn thành bài khóa luận này của mình. Em rất mong nhận được sự nhận xét, góp ý của các thầy cô giáo trong khoa và bộ môn. Em xin chân thành cảm ơn! DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO [1]. Báo cáo tình hình thực hiện kế hoạch năm 2010, phương hướng nhiệm vụ năm 2011 của BHXH huyện Mỹ Hào. [2]. Báo cáo tổng kết thu BHXH huyện Mỹ Hào năm 2007, 2008, 2009, 2010. [3]. TS. Phạm Đỗ Nhật Tân, TS. Nguyễn Thị Kim Phụng. Giáo trình BHXH I NXB Lao động - Xã hội Hà Nội, 2008. [4]. TS. Phạm Đỗ Nhật Tân, TS. Nguyễn Kim Phụng. Giáo trình BHXH II. NXB Lao động – Xã hội Hà Nội, 2008. [5]. TS Dương Xuân Triệu, CN. Nguyễn Văn Gia. Giáo trình quản trị BHXH. NXB Lao động - Xã hội. Hà Nội, 2009 [6]. Luật BHXH số 71/2006/QH 11. NXB Chính trị Quốc gia, 2008 NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN Họ và tên giáo viên hướng dẫn khóa luận: ……………………................... Chức vụ: …………………………………………………………………… Nhận xét khóa luận tốt nghiệp của: Sinh viên: Nguyễn Thị Hòa Trang Lớp: Đ3 – BH4 Khóa: 2007 – 2010 Đề tài: “Công tác quản lý thu BHXH bắt buộc ở BHXH huyện Mỹ Hào tỉnh Hưng Yên giai đoạn 2007 – 2010, thực trạng và giải pháp” ………………, ngày…… tháng…… năm 2011 Người nhận xét NHẬN XÉT CỦA NGƯỜI PHẢN BIỆN Họ và tên người phản biện khóa luận: ……………………………………. Chức vụ: ………………………………………………………………….. Nhận xét khóa luận tốt nghiệp của: Sinh viên: Nguyễn Thị Hòa Trang Lớp: Đ3 – BH4 Khóa: 2007 – 2010 Đề tài: “Công tác quản lý thu BHXH bắt buộc ở BHXH huyện Mỹ Hào tỉnh Hưng Yên giai đoạn 2007 – 2010, thực trạng và giải pháp” ……………….., ngày…… tháng…… năm 2011 Người nhận xét