Đánh giá chất lượng xử lý nước rỉ rác bằng phương pháp vi sinh kết hợp hóa học tại khu xử lý nước rỉ rác Tam Tân

Chöông 1 MÔÛ ÑAÀU ÑAËT VAÁN ÑEÀ Moâi trường ảnh hưởng rất lớn ñeán cuộc sống con người vaø taùc ñoäng khoâng nhỏ ñeán moâi trường xung quanh. Trong lịch sử phaùt triển loaøi người, chưa bao giờ Moâi Tröôøng vaø ñieàu kiện sống lại ñöôïc quan taâm như những năm gaàn ñaây Khi vấn ñeà Moâi Tröôøng ñaõ trôû thaønh söï thaùch thức ñoái vôùi quaù trình phaùt triển kinh tế - hội noùi rieâng hay ñoái vôùi quaù trình tiến hoùa cuûa nhaân loaïi noùi chung thì cũng laø luùc người ta khẩn trương tìm kiếm những giải phaùp nhằm giải quyết caùc vấn ñeà Moâi Trường bức baùch ñöôïc ñaët ra.Tuøy theo tình hình cụ thể của từng nơi, từng luùc, maøu sắc của caùc giải phaùp naøy rất ña daïng . Ñaây laø một trong những vấn ñeà haøng ñaàu maø hầu heát caùc nước treân thế giới quan taâm vaø tập trung giải quyết, nhằm caân bằng hệ sinh thaùi, bảo vệ Moâi Trường sống trong laønh cho con người treân thế giới. Vôùi tình hình nhö hieän nay, moãi ngaøy Thaønh phoá Hoà Chí Minh thaûi ra khoaûng 7.000 taán raùc. Löôïng raùc khoång loà naøy haàu heát ñöôïc ñem ñeán caùc coâng tröôøng vaø choân xuoáng loøng ñaát vôùi soá tieàn ngaân saùch chi ra ñeå vaän chuyeån, xöû lyù khoaûng 300 tæ ñoàng/naêm. Thöû hình dung, moãi ngaøy coù haøng ngaøn taán raùc ñoå veà caùc baõi choân laáp, neáu khoâng ñöôïc xöû lyù, tình traïng moâi tröôøng seõ oâ nhieãm nghieâm troïng, aûnh höôûng ñeán söùc khoûe ngöôøi daân khu vöïc xung quanh. Taát caû moïi thöù ñöôïc gom laïi vaø choân laáp, baõi choân laáp raùc trôû thaønh nôi bò oâ nhieãm nghieâm troïng bôûi moät löôïng nöôùc ræ raùc khoång loà coù haøm löôïng oâ nhieãm höõu cô cao do ñoù vuøng ñaát naøy trôû thaønh vuøng ñaát cheát. Vì vaäy, ñeå goùp phaàn xöû lyù moät löôïng nöôùc ræ raùc treân thì caàn phaûi coù phöông phaùp xöû lyù mang laïi hieäu quaû cao vaø ít toán keùm. Chính lyù do ñoù baøi luaän vaên ñaõ ñeà caäp vaø phaân tích chaët cheõ nhöõng öu, lôïi cuûa phöông phaùp maø ôû ñoù söû duïng moät quy trình keát hôïp chaët cheõ caùc bieän phaùp sinh hoïc vaø hoùa hoïc, trong ñoù laáy bieän phaùp sinh hoïc laøm chuû ñaïo, bieän phaùp hoùa hoïc mang tính boå trôï tích cöïc ñeå xöû lyù nöôùc ræ raùc vöøa coù theå thay theá vaø boå sung nhöõng coâng ngheä xöû lyù hoùa hoïc tuy mang tính coâng ngheä cao nhöng laïi toán keùm maø khaû naêng xöû lyù khoâng cao. Heä thoáng xöû lyù oâ nhieãm baèng phöông phaùp vi sinh keát hôïp hoùa hoïc vöøa ít chi phí maø mang laïi hieäu quaû cao. MUÏC TIEÂU CUÛA ÑEÀ TAØI Muïc tieâu chính cuûa ñeà taøi laø “ñaùnh giaù chaát löôïng xöû lyù nöôùc ræ raùc baèng phöông phaùp vi sinh keát hôïp hoùa hoïc taïi khu xöû lyù nöôùc ræ raùc Tam Taân” nhaèm ñaùnh giaù hieäu quaû xöû lyù nöôùc ræ raùc baèng phöông phaùp vi sinh keát hôïp hoùa hoïc taïi moät traïm xöû lyù ñang hoaït ñoäng, nhaèm ruùt tæa caùc kinh nghieäm vaø nhaän ñònh ñeå coù theå vaän duïng cho caùc nôi khaùc. NOÄI DUNG NGHIEÂN CÖÙU Thu thaäp taøi lieäu veà baõi raùc Tam Taân vaø nguoàn goác nöôùc ræ raùc. Toång quan veà hieän traïng töï nhieân, kinh teá – xaõ hoäi vaø moâi tröôøng quanh khu vöïc baõi raùc. Phaân tích caùc thoâng soá ñaàu vaøo vaø ñaàu ra cuûa nöôùc ræ raùc sau khi qua heä thoáng thí nghieäm duøng thöïc vaät xöû lyù oâ nhieãm nhö laø: pH, Eh, EC, TDS, DO, TS, COD, BOD5, toång Nitô, N-NO3-, N-NH4+, N-NO2-, toång Photpho, P-PO4-, Fe2+, Fe3+. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU Phöông phaùp luaän Töø nhöõng vaán ñeà böùc xuùc cuûa moâi tröôøng Thaønh phoá noùi chung vaø moâi tröôøng taïi caùc baõi raùc noùi rieâng, ñeán vieäc tìm hieåu nhöõng coâng ngheä xöû lyù hoaù lyù hieän taïi vaãn chöa theå giaûi quyeát vaø nhöõng hieåm hoaï do nöôùc ræ raùc gaây ra vaãn coøn ñoù. Ñeà taøi ñaõ ñöa ra moät coâng ngheä tuy khoâng môùi nhöng chöa ñöôïc xem laø phoå bieán vaø toái öu. ÖÙng duïng khaû naêng xöû lyù nöôùc ræ raùc baèng söï keát hôïp chaët cheõ giöõa phöông phaùp vi sinh vaø hoùa hoc. ÖÙng duïng cuûa moät soá thöïc vaät coù khaû naêng xöû lyù oâ nhieãm ñeå xöû lyù nöôùc ræ raùc. Phöông phaùp thöïc teá Phöông phaùp thu thaäp vaø khaûo saùt thöïc teá. Phöông phaùp toång hôïp taøi lieäu Phöông phaùp keá thöøa Phöông phaùp thí nghieäm Phöông phaùp phaân tích tính chaát lyù, hoùa, sinh Phöông phaùp thoáng keâ phaân loaïi Phöông phaùp laáy yù kieán chuyeân gia PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU Phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø khu xöû lyù nöôùc ræ raùc Tam Taân, goàm coù caùc hoaït ñoäng: Khaûo saùt khaû naêng xöû lyù nöôc ræ raùc taïi khu vöïc Tam Taân baèng phöông phaùp vi sinh – hoùa hoïc. Phaân tích caùc chæ tieâu xöû lyù vaø ñaùnh giaù chaát löôïng nöôùc sau xöû lyù ñaït tieâu chuaån loaïi B.  Chöông 2 ÑAËC ÑIEÅM ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN VAØ TÌNH HÌNH KINH TEÁ – XAÕ HOÄI CUÛA TAM TAÂM – CUÛ CHI CAÙC ÑAËC ÑIEÅM TÖÏ NHIEÂN 2.1.1. Vò trí ñòa lyù Huyện Củ Chi coù tọa ñộ ñịa lí từ 10o53’00” đñến 10o10’00” vĩ đñộ Bắc vaø từ 106o22’00” đñến 106o40’00” kinh đñộ Đoâng, nằm ở phía Tâaây Bắc TP.Hồ Chí Minh, gồm 20 xaõ vaø một thị trấn với 43.450,2 ha diện tích tự nhieân, bằng 20,74% diện tích toaøn Thaønh Phố. Phía Bắc giaùp huyện Trảng Baøng tỉnh Taâây Ninh. Phía Đoâng giaùp tỉnh Bình Dương Phía Nam giaùp huyện Hoùc Moân, TP.Hồ Chí Minh. Phía Taây giaùp tỉnh Long An.  Thị trấn Củ Chi laø trung taâm kinh tế - chính trị - văn hoùa của huyện, caùch trung taâm Thaønh phố 50Km về phía Tâaây Bắc theo ñöôøng xuyeân AÙ. Baõi choân laáp soá 1 naèm ôû vuøng ngoaïi thaønh, caùch trung taâm Thaønh phoá Hoà Chí Minh treân 40 km. Ñaây laø vuøng noâng thoân nhöng xa vuøng daân cö, xa thaønh thò. Phaïm vi thuoäc ñòa ñieåm xöû lyù ñaõ ñöôïc giaûi toaû töø naêm 2004. Dieän tích xöû lyù laø moät caùnh ñoàng truõng, ñoàng thôøi laø nôi taäp trung buøn veùt ra töø caùc oâ chöùa raùc khi xaây döïng. Neàn ñaát khu dieän tích xaây khu xöû lyù vì vaäy raát yeáu, ñoä suït luùn raát lôùn, khoâng theå xaây döïng coâng trình kieân coá trong thôøi gian thi coâng raát ngaén. Ñeå phuïc vuï cho coâng taùc xöû lyù choân laáp raùc, nôi ñaây ñaõ coù nguoàn ñieän löôùi Quoác gia. Xung quanh Baõi choân laáp coøn ñöôïc bao boïc baèng caùc heä thoáng keânh möông cuøng vôùi caùc bôø vuøng, ñöôøng giao thoâng thuyû – boä. Keânh daãn nöôùc chính qua vuøng naèm treân nguoàn nuôùc phuïc vuï töôùi tieâu cho vuøng haï löu. Vì vaäy, chaát löôïng nöôùc chaûy qua vuøng naøy aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán ñôøi soáng, saûn xuaát noâng nghieäp cuûa nhaân daân vuøng haï löu. Ñòa hình Ñòa hình huyeän Cuû Chi naèm trong vuøng chuyeån tieáp giöõa mieàn Taây nam vaø mieàn suït Ñoâng nam boä, vôùi ñoä cao giaûm daàn theo 2 höôùng Taây baéc – Ñoâng nam vaø Ñoâng baéc – Taây nam. Ñoä cao trung bình so vôùi maët bieån töø 8m – 10m.  Ngoaøi ra ñòa baøn huyeän cuõng töông ñoái nhieàu ruoäng , ñaát ñai thuaän lôïi ñeå phaùp trieån noâng nghieäp so vôùi caùc huyeän trong Thaønh phoá . Thủy văn Huyeän Cuû Chi coù heä thoáng soâng, keânh, raïch khaù ña daïng, vôùi nhöõng ñaëc ñieåm chính:   Soâng Saøi Goøn chòu cheá ñoä aûnh höôûng dao ñoäng baùn nhaät trieàu vôùi möïc nöôùc trieàu bình quaân thaáp nhaát laø 1,2m vaø cac nhaát laø 2,0 m. Caùc heä thoáng keânh raïch töï nhieân khaùc, ña soá chòu aûnh höôûng tröïc tieáp cheá ñoä thuûy vaên cuûa soâng Saøi Goøn nhö Raïch Tra, Raïch Sôn, Beán Möông … Rieâng chæ coù keânh Thaày Cai chòu aûnh höôûng cheá ñoä thuûy vaên cuûa soâng Vaøm Coû Ñoâng.   Nhìn chung heä thoáng soâng, keânh, raïch tröïc tieáp chi phoái cheá ñoä thuûy vaên cuûa huyeän vaø neùt noåi baäc cuûa doøng chaûy vaø söï xaâm nhaäp cuûa thuûy trieàu. Khí haäu Huyeän Cuû Chi naèm trong vuøng coù khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa , mang tính chaát caän xích ñaïo . Khí haäu chia thaønh hai muøa roõ reät muøa möa töø thaùng 5 ñeán thaùng 11 , muøa khoâ töø thang 12 ñeán thaùng 4 naêm sau , vôùi ñaëc tröng chuû yeáu laø : Nhieät ñoä töông ñoái oån ñònh cao ñeàu trong naêm vaø ít thay ñoåi , trung bình naêm khoaûng 26,6oC. Nhieät ñoä trung bình thaùng cao nhaát laø 28.8oC (thaùng 4) , nhieät ñoä trung bình thaùng thaáp nhaát laø 24,8oC (thaùng 12). Tuy nhieân bieân ñoä nhieät ñoä göõa ngaøy vaø ñeâm cheânh leäch khaù lôùn vaøo muøa khoâ vaøo muøa khoâ coù trò soá 8 – 10oC. Löôïng möa trung bình naêm töø 1.300 mm – 1770 mm, taêng daàn leân phía Baéc theo chieàu cao ñòa hình , möa phaân boå khoâng ñeàu giöõa caùc thaùng trong naêm ,möa taäp trung vaøo thaùng 7,8,9; vaøo thaùng 12 , thaùng 1 löôïng möa khoâng ñaùng keå . Ñoä aåm khoâng khí trung bình naêm khaù cao 79,5% , cao nhaát vaøo thaùng 7,8,9 laø 80 – 90%, thaáp nhaát vaøo thaùng 12,1 laø 70%. Toång soá giôø trung bình trong naêm laø 2.100 – 2920 giôø .  Huyeän naèm trong vuøng chòu aûnh höôûng cuûa hai höôùng gioù muøa chuû yeáu phaân boå vaøo caùc thaùng trong naêm nhö sau: Töø thaùng 2 ñeán thaùng 5 gioù Tín phong coù höôùng Ñoâng Nam hoaëc Nam vôùi vaän toác trung bình töø 1,5 – 2,0 m/s; Thaùng 5 ñeán thaùng 9 thònh haønh laø gioù Taây – Taây nam, vaän toác trung bình töø 1,5 – 3,0 m/s Ngoaøi ra, töø thaùng 10 ñeán thaùng 2 naêm sau coù gioù Ñoâng Baéc, vaän toác trung bình töø 1 – 1,5 m/s. ÑAËC ÑIEÅM TAØI NGUYEÂN THIEÂN NHIEÂN 2.2.1. Taøi nguyeân ñaát Toång dieän tích ñaát töï nhieân cuûa huyeän Cuû Chi laø 43.450,2 ha vaø caên cöù nguoàn goác phaùt sinh coù 3 nhoùm ñaát chính sau: Nhoùm ñaát phuø sa: Ñaát phuø ñöôïc hình thaønh treân caùc traàm tích Alluvi tuoåi haloxen muoän ven caùc soâng, keânh, raïch. Ñaát coù thaønh phaàn cô giôùi töø trung bình ñeán naëng. Thaønh phaàn caáp haït seùt laø chuû yeáu(45 – 55 %), caáp haït seùt cao gaáp 2 laàn caáp haït limon; tæ leä caùc haït giöõa caùc taàng khoâng ñoàng nhaát do haäu quaû cuûa caùc thôøi kyø boài ñaép phuø sa; Trò soá pH xaáp xæ 4; Cation trao ñoåi töông ñoái cao keå caû Ca2+, Mg2+,Na2+, rieâng K+ raát thaáp. CEC töông ñoái cao,ñaït tró soá raát lí töôûng cho vieäc troàng luùa; Ñoä no bazô cao; Caùc tính chaát veà muøn, ñaïm, laân vaø kali raát giaøu. Ñaây laø moät loaïi ñaát raát quí hieám , caàn thieát phaûi ñöôïc cung caáp nöôùc töôùi, öu tieân saûn xuaát luùa nöôùc 2 ñeán 3 vuï vaø söû duïng moät phaàn dieän tích nhoû cho vieäc troàng caây aên traùi. Nhoùm ñaát xaùm : Ñaát xaùm hình thaønh chuû yeáu treân maãu ñaát phuø sa coå (Pleistocen muoän). Taàng ñaát thöôøng raát daøy, thaønh phaàn cô giôùi nheï, caáp haït caùc trung bình vaø caùc mòn chieám tæ leä raát cao (40 - 55%),caáp haït seùt chieám 21 – 27% vaø coù söï gia taêng seùt raát roõ taïo thaønh taàng tích saét. Ñaát coù phaûn öùng chua, pH (H2O) xaáp xæ 5 vaø pH (KCl) xaáp xæ 4 ; Caùc Cation trao ñoåi trong taàng ñaát raát thaáp ; haøm löôïng muøn, ñaïm taàng ñaát maët khaù nhöng raát ngheøo Kali do vaäy khi saûn xuaát phaûi ñaàu tö thích hôïp veà phaân boùn. Loaïi ñaát naøy raát deã thoaùt nöôùc , thuaän lôïi cho cô giôùi hoùa vaø thích hôïp vôùi caùc loaïi caây coâng nghieäp haøng naêm, coâng nghieäp ngaén ngaøy, rau, ñaäu ...Neân öu tieân söû duïng cho vieäc troàng caùc caây nhö cao su ,ñieàu vì khaû naêng baûo veä vaø caûi taïo ñaát toát. Trong söû duïng phaûi chuù yù bieän phaùp choáng xoùi moøn vaø röûa troâi, taêng cöôøng phaân boùn boå sung dinh döôõng nhaát laø phaân höõu cô. Nhoùm ñaát ñoû vaøng: Loaïi ñaát naøy hình thaønh treân saûn phaåm phong hoùa cuûa caùc loaïi ñaù meï vaø maãu chaát khaùc nhau. Ñaëc ñieåm cuûa nhoùm ñaát naøy laø chua , ñoä no bazô thaáp , khaû naêng haáp thuï khoâng cao, khoaùng saét phoå bieán la Kaolinit, axit muøn chuû yeáu fuvic,chaát hoøa tan deã bò röûa troâi. 2.2.2. Taøi nguyeân nöôùc Nguoàn nöôùc cuûa huyeän chuû yeáu laø nöôùc ôû caùc soâng , keânh, raïch,hoà, ao. Tuy nhieân phaân boá khoâng ñoàng ñeàu taäp trung ôû phía Ñoâng cuûa huyeän (Soâng Saøi Goøn) vaø treân caùc vuøng truõng phía Nam vaø Taây Nam vôùi chieàu ñi gaàn 300 km caû heä thoáng, ña soá chòu aûnh höôûng cuûa cheá ñoä baùn nhaät trieàu. Theo caùc keát quaû ñieàu tra khaûo saùt veà nöôùc ngaàm treân ñòa baøn huyeän Cuû Chi cho thaáy, nguoàn nöôùc ngaàm khaù doài daøo vaø ñang giöõ vò trí quan troïng trong vieäc cung caáp nöôùc cho saûn xuaát vaø sinh hoaït cuûa ngöôøi daân. Chất lượng nhìn chung khaù toát tröø caùc khu vöïc vuøng truõng nhö : Tam Taân, Thai Myõ. Ngoaøi ra, do taùc duïng cuûa heä thoáng keânh Ñoâng Cuû Chi ñaõ boå sung moät löôïng nöôùc ngaàm ñaùng keå, naâng möïc nöôùc ngaàm leân töø 2 – 4m. 2.2.3. Taøi nguyeân röøng Theo soá lieäu thoáng keâ 2003 dieän tích ñaát laâm nghieäp coù röøng cuûa huyeän laø 319,24 ha, trong ñoù röøng töï nhieân 139,27 ha chieám 43,63% dieän tích ñaát coù röøng; röøng troàng 179,97 ha, chieám 56,37% dieän tích ñaát coù röøng. Röøng töï nhieân chuû yeáu ôû caùc khu baûo toàn, khu di tích lòch söû neân tröõ löôïng haïn cheá. 2.2.4. Taøi nguyeân khoaùng saûn Taøi nguoàn khoaùng saûn treân ñòa baøn Cuû Chi so vôùi Thaønh phoá khaù phong phuù goàm coù caùc loaïi chuû yeáu sau: Moû Cao Lanh: coù tröõ löôïng khoaûng 5 trieäu taán phaân boá chuû yeáu ôû Raïch Sôn. Than buøn ôû Tam Taân, tröõ löôïng khoaûng 0,5 trieäu taán. Saïn soûi ôû Baàu Chöùa, tröõ löôïng caáp B khoaûng 0,8 trieäu taán. Ngoaøi ra,coøn coù moû ñaát seùt laøm gaïch ngoùi vaø ñaù xaây döïng nhöng vôùi tröõ löôïng khoâng ñaùng keå. TÌNH HÌNH KINH TEÁ – XAÕ HOÄI 2.3.1. Kinh teá vaø xaõ hoäi Saûn xuaát noâng nghieäp Trong naêm 2006 trò giaù saûn xuaát noâng nghieäp öôùc thöïc hieän ñöôïc 612 tyû 875 trieäu ñaït 99,81% keá hoaïch taêng 3,39% so cuøng kyø. Trong ñoù giaù trò troàng troït 340 tyû 103 trieäu ñoàng ñaït 99,31% KH, giaù trò chaên nuoâi laø 181 tyû 869 trieäu ñoàng ñaït 97,89% KH taêng 5,32% so cuøng kyø . Dòch vuï noâng nghieäp thöïc hieän ñöôïc 75 tyû 859 trieäu ñoàng ñaït 104,07% KH, laâm nghieäp 9 tyû 612 trieäu ñoàng ñaït 103,54% KH, giaù trò saûn xuaát ngaønh thuûy saûn thöïc hieän ñöôïc 5 tyû 432 trieäu ñoàng ñaït 149,85%KH. Trong coâng taùc thuûy lôïi phaùt huy keát quaû ñöôïc naêm 2006 , trong naêm 2007 Huyeän tieáp tuïc trieån khai thöïc hieän Quyeát ñònh 1334/QD-UB ghi voán kieân coá hoùa. Coâng taùc thuù y traïm ñaõ phoái hôïp chaët cheõ vôùi BCÑ phoøng choáng dòch cuùm gia caàm thöïc hieän toát coâng taùc kieåm tra giam saùt höôùng daãn tieâu huûy gia caàm , xöû lyù hoá choân sau khi huûy nhaèm ngaên chaën dòch beänh lay lan vaø taùi phaùt. Coâng taùc baûo veä thöïc vaät traïm baûo veä thöïc vaät tieáp tuïc huaán luyeän chöông trình phoøng tröø dòch haïi toång hôïp IPM, trình dieãn quy trình kyõ thuaät saûn xuaát vaø höôùng daän söû duïng thuoác tröø saâu an toaøn – hieäu quaû, döï tính döï baùo tình hình saâu beänh kòp thôøi, vaø taäp huaán quy trình kyõ thuaät saûn xuaát rau an toaøn nhaèm ngaên chaën dòch beänh xaûy ra. Coâng taùc khuyeán noâng: môû moät soá lôùp taäp huaán, tham quan, hoäi thaûo, trình dieãn thöïc nghieäm nhöng chöa nhaân roäng caùc moâ hình ñöôïc ñaùnh giaù laø ñaït hieäu quaû kinh teá cao. Chaên nuoâi phaùt trieån nhanh, ngoaøi moät soá vaät nuoâi phoå bieán noâng daân coøn tìm hieåu vaø nuoâi troàng moät soá loaøi ñaëc saûn quí hieám. Coâng nghieäp – tieåu thuû coâng nghieäp Giaù trò saûn xuaát CN – TTCN öôùc thöïc hieän thaùng 12/2007 (Giaù CÑ 94), coäng doàn töø ñaàu naêm ñaït 873 tyû 641 trieäu ñoàng taêng 39,59% so vôùi cuøng kyø naêm 2006. Giaù trò saûn xuaát thöïc teá CN – TTCN, öôùc thöïc hieän thaùng 12/2007( Giaù hieän haønh): 176,863 trieäu ñoàng taêng 13,44% so vôùi thaùng tröôùc, so vôùi cuøng kyø ñaït 1,441 tyû 830 trieäu ñoàng taêng 63,09%. Giao thoâng vaän taûi – xaây döïng Tình hình vaän chuyeån, luaân chuyeån haøng hoùa, haønh khaùch trong thaùng vaø öôùc thöïc hieän 12 thaùng naêm 2007:- Haøng hoùa öôùc TH thaùng 12/2007: 7.500 taán vôùi 500.000 taán/ km- Haønh khaùch öôùc TH thaùng 12/2007: 110.000 taán vôùi 2.918.643 KH/km- Toång doanh thu öôùc thaùng 12/2007: 798 trieäu ñoàng Coâng trình ñöôïc caáp pheùp xaây döïng vaø söõa chöõa lôùn: -Coâng trình nhaø ôû xaây döïng môùi: Luõy tieán naêm 2007: Caáp pheùp 473 caên vôùi toång dieän tích XD laø 92.471 M2. Ñieän Ñieän naêng thöông phaåm thöïc hieän trong naêm 2007: 291 trieäu KWh, taêng 31,10% so cuøng kyø naêm 2006. Thöông maïi Toång haøng hoùa baùn ra : öôùc thöïc hieän thaùng 12/2007: 113 tyû 602 trieäu ñoàng. Toång möùc haøng hoùa baùn ra treân ñòa baøn huyeän öôùc thöïc hieän thaùng 12/2007: 1,440 tyû 093 trieäu ñoàng, taêng 25,87 % so vôùi thöïc hieän cuøng kyø naêm 2006 ñaït 105,35% KH naêm. Taøi chính Toång thu ngaân saùch Nhaø nöôùc ñeán nay laø 83.805 trieäu ñoàng. Vaên hoùa xaõ hoäi – Giaùo duïc ñaøo taïo Giaùo duïc ñaøo taïo - Maàm non khoái nhaø treû ñaõ huy ñoäng ñöôïc 675 chaùu taêng 260 chaùu so vôùi cuøng kyø. Khoái maãu giaùo huy ñoäng ñöôïc 8425 chaùu. - Tieåu hoïc trong naêm ba6c tieåu hoïc ñaõ huy ñoäng ñöôïc 22.501 em- Trung hoïc cô sôû huy ñoäng ñöôïc 18939 emVaên hoùa thoâng tin – TDTT: Toå chöùc caùc hoaït ñoäng leã hoäi trong caùc ngaøy kyû nieäm lôùn trong naêm, thöïc hieän cuoäc vaän ñoäng "Toaøn daân ñoaøn keát xaây döïng ñôøi soáng vaên hoùa ôû khu vöïc daân cö" tieáp tuïc thöïc hieän quaûn lyù Nhaø nöôùc treân lónh vöïc VHXH theo caùc NÑ87,88,31/CP cuûa chính phuû. Hoaït ñoäng y teá Thöôøng xuyeân chæ ñaïo thöïc hieän caùc coâng taùc nghieäp vuï chuyeân moân, phoøng choáng dòch beänh, thöïc hieän kieåm tra 10 chuaån quoác gia taïi caùc traïm y teá xaõ, tieâm VAT cho nöõ sinh caùc tröôøng phoå thoâng, duy trì chöông trình TCMR vaø KHGÑ, toå chöùc theo doõi tieâm muõi 2 vieâm naõo nhaät baûn cho treû 3- 10 tuoåi. Truyeàn thanh Thöïc hieän ñöôïc 382 chöông trình thôøi söï, 520 chuyeân muïc vaø 1025 tieát muïc. Phaùt 5340 tin vaø 3254 baøi trong caùc chöông trình phaùt thanh cuûa ñaøi. Lao ñoäng – TBXH Chöông trình xoùa ñoùi giaûm ngheøo, hieän nay ñang trôï giuùp cho 2.598 hoä ngheøo möôïn soá tieàn 9.747 trieäu ñoàng. Soá nhaø tình nghóa trong toaøn huyeän ñeán nay laø 3725 caên. Tình hình giaûi quyeát vieäc laøm trong naêm 2007 ñaõ giaûi quyeát cho ñöôïc 9665 ngöôøi coù vieäc laøm oån ñònh, ñaït 120,81% chæ tieâu keá hoaïch naêm. Tö phaùp Hoaït ñoäng tö phaùp: Toå chöùc ñöôïc 166 cuoäc tuyeân truyeàn veà Luaät Toá tuïng hình söï vaø phaùp leänh thi haønh daân söï. Thöïc hieän coâng taùc hoøa giaûi ôû cô sôû. An ninh quoác phoøng Tình hình traät töï an toaøn xaõ hoäi:- Tình hình ngöôøi nöôùc ngoaøi vaø vieät kieàu trong naêm coù 760(+364) ngöôøi nöôùc ngoaøi vaø 758(+210) vieät kieàu ñeán ñaêng kyù löu truù treân ñòa baøn huyeän. - Coâng taùc ñaáu tranh choáng toäi phaïm kinh teá trong naêm ñaõ kieåm tra phaùt hieän xöû lí 170 vuï vi phaïm kinh teá (+29 vuï baèng 20,42% so cuøng kyø naêm tröôùc). - Thöïc hieän chöông trình muïc tieâu 3 giaûm. Vieäc thi haønh aùn daân söï soá aùn ñaõ nhaän trong thaùng laø 109 vieäc. 2.3.2. Cô sôû haï taàng Tình hình thöïc hieän caáp voán theo coâng trình öôùc thöïc hieän voán ñaàu tö XDCB ñeán thaùng 12/2007, thöïc hieän theo coâng trình laø: 150 coâng trình vôùi 270,290 trieäu ñoàng Tình hình coâng taùc caáp giaáy chöùng nhaän QSDÑ: - Coâng taùc quy hoaïch – keá hoaïch söû duïng ñaát: hoaøn chænh quy hoaïch söû duïng ñaát giai ñoaïn 2001 - 2010, phoái hôïp vôùi thaønh phoá quy hoaïch moät soá khu vöïc ñaàu tö xaây döïng cô sôû khoâng gaây oâ nhieãm, vaø trieån khai laäp quy hoaïch moät soá khu vöïc .- Coâng taùc caáp, ñoåi giaáy CNQSDÑ : ñoåi 919 giaáy CNQSDÑ. - Coâng taùc chuyeån nhöôïng vaø chuyeån muïc ñích QSDÑ : Trong naêm UBND huyeän duyeät caáp chuyeàn nhöôïng QSDÑ ñöôïc 10.770 tröôøng hôïp , töông öùng vôùi dieän tích: 14985247,28 m2.- Coâng taùc giao ñaát, cho thueá chaáp trong naêm 2007 tieáp nhaän ñöôïc 131 tröôøng hôïp giao ñaát, cho thueá ñaát vôùi dieän tích 503266 m2. - Coâng taùc giaûi quyeát ñôn khieáu naïi tieáp nhaän trong naêm 2007 laø 57 ñôn vaø 24 ñôn cuûa naêm tröôùc chuyeån sang naâng toång soá d0ôn laø 81 ñôn. - Coâng taùc kieåm tra giaùm saùt moâi tröôøng : trong naêm 2007 thöïc hieän kieåm tra giaùm saùt veà oâ nhieãm moâi tröôøng ñöôïc 205 ñôn vò. Chöông 3 TOÅNG QUAN VEÀ ÑÔN VÒ XÖÛ LYÙ NÖÔÙC RÆ RAÙC Giôùi thieäu veà coâng ty Coâng ty KHCNMT Quoác Vieät ñöôïc thaønh laäp naêm 1997 vôùi muïc tieâu chuû yeáu laø hoaït ñoäng treân caùc lónh vöïc khoa hoïc coâng ngheä, trong ñoù coù hoaït ñoäng veà lónh vöïc xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng. Ñeå thöïc hieän nhieäm vuï naøy, coâng ty KHCN.MT. Quoác Vieät ñaõ chuû ñoäng lieân keát moät soá vieän nghieân cöùu, tröôøng ñaïi hoïc vaø caùc nhaø khoa hoïc nghieân cöùu caùc coâng ngheä, taùi cheá, vaø xöû lyù chaát thaûi. Cong ty xaùc ñònh raèng chính söï lieân keát naøy laø moät trong nhöõng yeáu toá quyeát ñònh söï thaønh coâng trong quaù trình trieån khai thöïc hieän caùc nhieäm vuï mang tính khoa hoïc coâng ngheä cao. Trong thôøi gian qua ñöôïc söï hoã trôï tích cöïc cuûa tröôøng Ñaïi hoïc Baùch Khoa Tp.Hoà Chí Minh, tröôøng Ñaïi Hoïc Khoa Hoïc Töï Nhieân, Tröôøng Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. Hoà Chí Minh, Vieän Khoa Hoïc Noâng Nghieäp Mieàn Nam vaø moät soá nhaø khoa hoïc nhö GS-TSKH Nguyeãn Nghi, PGS-TS. Traàn Thò Thanh, TS. Nguyeãn Nhö Nam, TS. Hoaøng Ñoâng Nam…, neân coâng ty ñaõ coù hoaøn thaønh toát nhöõng döï aùn khoa hoïc coâng ngheä thuoäc lónh vöïc xöû lyù chaát thaûi. Caùc döï aùn ñöôïc trieån khai döôùi daïng hôïp ñoàng kinh teá veà vieäc xöû lyù nöôùc thaûi, khí thaûi trong saûn xuaát coâng noâng nghieäp vaø sinh hoaït. Cô caáu toå chöùc Cô caáu toå chöùc coâng ty Khoa hoïc – Coâng ngheä – Moâi tröôøng Quoác Vieät khaù gioáng vôùi caùc coâng ty Saûn xuaát – Kinh doanh – Thöông maïi khaùc. Ñieåm khaùc bieät chính laø coù Hoäi ñoàng Khoa hoïc – Coâng ngheä laøm nhieäm vuï coá vaán veà khoa hoïc cho Ban giaùm ñoác. Ban laõnh ñaïo coâng ty goàm coù giaùm ñoác, moät phoù giaùm ñoác. Cô caáu haønh chính taïi coâng ty coù 2 phoøng Kinh teá – Kyõ thuaät vaø phoøng Keá toaùn – Toång hôïp. Tröôûng phoøng Kinh teá – Kyõ thuaät do phoù giaùm ñoác coâng ty ñaûm nhieäm coù trình ñoä thaïc só, coøn phoøng Keá toaùn - Toång hôïp do moät cöû nhaân ñieàu haønh. Hai phoøng naøy ngoaøi coâng taùc haønh chaùnh cuûa coâng ty coøn tham gia ñieàu haønh caùc boä phaän saûn xuaát. Tham gia hoaït ñoäng saûn xuaát chính cuûa coâng ty laø caùc xöôûng cheá taïo thieát bò, xöôûng taùi cheá chaát thaûi, traïm thöïc nghieäm, coâng tröôøng xöû lyù nöôùc ræ raùc Tam Taân, Ñoâng Thaïnh vaø caùc coâng tröôøng khaùc ôû caùc tænh nhö Caàn Thô, Caø Mau … Caùc coâng tröôøng thöïc hieän vieäc trieån khai caùc döï aùn (hôïp ñoàng kinh teá) ñaõ kyù keát. Moãi coâng tröôøng coù moät ban quaûn lyù coâng tröôøng goàm 3 ngöôøi coù trình ñoä chuyeân moân theo chöùc naêng kyõ thuaät ñaûm nhaän. Thaønh vieân cuûa ban quaûn lyù coâng tröôøng ñöôïc ñaøo taïo töø caùc tröôøng ngheà chuyeân ngaønh. Nhöõng ngöôøi naøy hieän ñaõ vaø ñang ñöôïc tieáp tuïc ñaøo taïo laïi ñeå ñaït trình ñoä ñaïi hoïc veà quaûn lyù kinh teá, hay kyõ thuaät chuyeân ngaønh. Ñoái vôùi ñoäi nguõ coâng nhaân hieän nay, ngoaïi tröø coâng nhaân trong caùc xöôûng cheá taïo thieát bò ñöôïc ñaøo taïo chính qui, soá coøn laïi chæ môùi ñöôïc ñaøo taïo ngaén haïn taïi coâng ty do caùc chuyeân gia ôû caùc tröôøng ñaïi hoïc giaûng daïy. Trong thôøi gian tôùi, soá lao ñoäng kyõ thuaät chöa qua ñaøo taïo chính qui seõ tieáp tuïc ñaøo taïo laïi vaø tuyeån môùi heä coâng nhaân ôû caùc tröôøng coâng nhaân kyõ thuaät nhaèm ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu. Khaû naêng thöïc hieän döï aùn 3.1.3.1. Nguoàn voán Laø moät coâng ty hoaït ñoäng treân nguoàn voán phaùp ñònh laø 7 tæ ñoàng, coù söï hoã trôï lôùn cuûa caùc ñôn vò taøi chính trong nöôùc, nhieàu naêm qua, coâng ty Khoa hoïc – Coâng ngheä – Moâi tröôøng Quoác Vieät ñaõ thöïc hieän nhieàu döï aùn xöû lyù chaát thaûi theo daïng “chìa khoaù trao tay” hoaëc hoaøn toaøn baèng nguoàn voán cuûa mình. Nguoàn voán cuûa coâng ty Khoa hoïc – Coâng ngheä – Moâi tröôøng Quoác Vieät naèm ôû caùc daïng sau: + Voán phaùp ñònh: 7 tæ ñoàng. + Nhaø cöûa vaên phoøng: Vaên phoøng coâng ty toaï laïc taïi toaø nhaø soá 27 coù dieän tích maët baèng 70 m2, dieän tích söû duïng 250 m2. Ñaây laø nhaø kieân coá 4 taàng, naèm treân ñöôøng Hoaøng Dö Khöông, phöôøng 12, quaän 10. Ngoâi nhaø naøy thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa coâng ty coù theå söû duïng theá chaáp ñeå vay ngaân haøng, vôùi möùc voán huy ñoäng tôùi 1,5 tæ ñoàng. + Xöôûng cheá taïo thieát bò vaø taùi cheá chaát thaûi naèm trong khu Coâng nghieäp Leâ Minh Xuaân. Maët baèng dieän tích cuûa caùc xöôûng naøy laø 600 m2 . Khaû naêng huy ñoäng voán khi caàn theá chaáp tôùi 4,5 tæ ñoàng. + Nhaø cuûa hai thaønh vieân saùng laäp coù khaû naêng huy ñoäng voán laø 4 tæ ñoàng. Nhö vaäy vôùi khaû naêng huy ñoäng voán lôùn vaø trong khoaûng thôøi gian daøi laø moät trong nhöõng yeáu toá ñaûm baûo cho quaù trình thöïc hieän caùc döï aùn xöû lyù chaát thaûi cuûa coâng ty töø tröôùc tôùi nay hoaøn toaøn baèng nguoàn voán cuûa mình (beân B). Ñaây cuõng laø moät yeáu toá ñaûm baûo tính chòu traùch nhieäm khi thöïc hieän döï aùn. 3.1.3.2. Nguoàn nhaân löïc Nguoàn nhaân löïc cuûa coâng ty Khoa hoïc – Coâng ngheä – Moâi tröôøng Quoác Vieät naèm ôû 4 daïng nhö sau: + Nguoàn nhaân löïc khoa hoïc coâng ngheä: Bao goàm moät soá caùc nhaø khoa hoïc hieän ñang laøm vieäc taïi caùc Vieän nghieân cöùu – Tröôøng Ñaïi hoïc ôû khu vöïc Thaønh phoá Hoà Chí minh hoaëc ñaõ veà höu. Ñaây laø nhöõng nhaø khoa hoïc ñaõ coù thaâm nieân nhieàu naêm veà lónh vöïc nghieân cöùu, giaûng daïy caùc Boä moân lieân quan cuõng nhö coù nhieàu coâng trình khoa hoïc ñaõ coâng boá vaø öùng duïng coù hieäu quaû. Nguoàn nhaân löïc naøy hoaït ñoäng ôû Hoäi ñoàng coá vaán vôùi Chuû tòch Hoäi ñoàng laø GS-TSKH Nguyeãn Nghi vaø thö kyù hoäi ñoàng laø TS. Nguyeãn Nhö Nam. caùc uyû vieân hoäi ñoàng coù theå tham gia thöôøng xuyeân hoaëc theo töøng döï aùn. Toång soá thaønh vieân trong hoäi ñoàng laø 9 ngöôøi, trong ñoù coù 5 tieán só (coù 2 laø tieán só khoa hoïc), 2 phoù giaùo sö, 1 giaùo sö. Soá coøn laïi laø thaïc syõ vaø kyõ sö. Coâng ty coi nguoàn nhaân löïc naøy laø “chìa khoùa” ñeå ñeà xuaát vaø thöïc hieän caùc döï aùn. + Nguoàn nhaân löïc trong bieân cheá: Toång soá caùn boä, coâng nhaân vieân cuûa coâng ty Khoa hoïc – Coâng ngheä – Moâi tröôøng Quoác Vieät laø 60 ngöôøi. Trong soá naøy coù 1 thaïc syõ, 5 kyõ sö, soá coøn laïi ñaõ ñöôïc ñaøo taïo qua caùc tröôøng lôùp, trung taâm. Ñaây laø löïc löôïng noøng coát trong hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh cuûa coâng ty Khoa hoïc – Coâng ngheä – Moâi tröôøng Quoác Vieät. + Nguoàn nhaân löïc hôïp ñoàng ngaén haïn (thôøi vuï). Ñaây laø nguoàn nhaân löïc ñoâng ñaûo coù soá löôïng lôùn nhaèm thöïc hieän treân caùc coâng trình trieån khai döï aùn. Nhieäm vuï cuûa nguoàn nhaân löïc naøy laø thöïc hieän caùc lao ñoäng mang tính giaûn ñôn thuoäc caùc lónh vöïc xaây döïng, thuyû lôïi. + Nguoàn nhaân löïc naèm trong caùc hôïp ñoàng kinh teá maø beân cung caáp chính laø “B/”. Nguoàn nhaân löïc naøy vôùi thieát bò chuyeân duøng maø ñoái taùc cuûa coâng ty Khoa hoïc – Coâng ngheä – Moâi tröôøng Quoác Vieät tham gia, nhaèm thöïc hieän caùc coâng taùc nhö thöïc hieän quaù trình cô giôùi hoaù khi ñaøo ñaép caùc coâng trình xöû lyù baèng ñaát, troän ñoå beâ toâng. Vôùi 4 nguoàn nhaân löïc treân ñaõ ñaûm baûo cho coâng ty Khoa hoïc – Coâng ngheä – Moâi tröôøng Quoác Vieät hoaït ñoäng vaø phaùt trieån. ÑAËC TRÖNG CUÛA NÖÔÙC RÆ RAÙC Nguoàn goác vaø hieän traïng moâi tröôøng tröôùc khi coâng ty thöïc hieän döï aùn Hieän nay, haàu nhö toaøn boä raùc sinh hoaït cuûa caùc thaønh phoá trong caû nöôùc ta ñeàu ñöôïc xöû lyù baèng caùch choân laáp kò khí khoâng phaân loaïi tröôùc. Trong ñieàu kieän khí haäu nhieät ñôùi möa nhieàu cuûa nöôùc ta, phöông phaùp naøy coù nhöôïc ñieåm lôùn laø taïo ra moät löôïng nöôùc ræ raùc raát lôùn. ÔÛ caùc baõi raùc coù chieàu cao traéc ñòa lôùn, quaù trình phaân huyû hình thaønh nguoàn nöôùc töï sinh. Nguoàn nöôùc naøy keát hôïp vôùi nguoàn nöôùc trôøi thaám qua lôùp beà maët vaø raùc taïo ra nguoàn nöôùc ræ raùc raát lôùn. ÔÛ taát caùc caùc baõi choân laáp raùc lôùn cuûa thaønh phoá ñeàu xuaát hieän nöôùc ræ raùc chaûy treân beà maët hoaëc thaám vaøo caùc taàng ñaát khu vöïc xung quanh ñeå tôùi caùc nguoàn nöôùc sinh hoaït, saûn xuaát vaø giao thoâng thuyû. Tröôùc tình traïng oâ nhieãm do nöôùc ræ raùc gaây ra taïi khu vöïc laân caän baõi choân laáp raùc, thôøi gian qua ñaõ coù nhieàu döï aùn trieån khai xöû lyù veà nöôùc ræ raùc. Tuy nhieân, haàu heát vieäc trieån khai ñeàu bò aùch taéc hoaëc veà tính coâng ngheä, hoaëc do giaù thaønh xöû lyù cao hoaëc do caû hai. Laø moät trong nhöõng ñôn vò tham gia xöû lyù ôû hai baõi choân laáp raùc cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh laø Baõi choân laáp raùc Ñoâng Thaïnh (quaän 12) vaø baõi choân laáp raùc Tam Taân (huyeän Cuû Chi), coâng ty Khoa hoïc – Coâng ngheä – Moâi tröôøng Quoác Vieät ñaõ thöïc hieän döï aùn baèng nguoàn voán cuûa mình vaø thanh toaùn theo khoái löôïng nöôùc ræ raùc ñaõ ñöôïc giao vôùi chaát löôïng theo qui ñònh. Laø baõi choân laáp raùc ñöôïc thi coâng sau, neân ôû baõi choân laáp raùc Tam Taân ñöôïc thieát keá vaø thi coâng naèm trong toång maët baèng cuûa coâng trình baõi choân laáp raùc soá 1 khu lieân hôïp xöû lyù chaát thaûi raén Taây Baéc thaønh phoá Hoà Chí Minh. Taïi ñaây khaùc vôùi baõi choân laáp raùc Ñoâng Thaïnh, cho pheùp thu gom nöôùc ræ raùc taïi baõi choân laáp vaø ngaên caùch ñöôïc nöôùc möa cuûa khu vöïc. Tröôùc khi tieán haønh choân laáp raùc, baõi choân laáp ñöôïc thi coâng hoaøn chænh, ngaên chaën ñöôïc nguoàn nöôùc ræ raùc xuoáng taàng nöôùc ngaàm taïi khu vöïc choân laáp nhôø vieäc thi coâng neàn baõi raùc baèng vieäc xöû lyù neàn baèng ñaát – caùt neøn chaët vaø vaûi kyõ thuaät daûi kín ñaùy neàn. Tuy nhieân, do chieàu cao traéc ñòa ôû baõi choân laáp raùc khaù lôùn, neân coù nguy cô nöôùc ræ raùc saûn sinh vôùi khoái löoäng lôùn traøn xuoáng caùc keânh thuyû lôïi vaø soâng – raïch giao thoâng thuyû. Ñaây chính laø moät trong nhöõng yeâu caàu mang tính caáp thieát laø phaûi coù döï aùn xöû lyù nguoàn nöôùc ræ raùc xuaát hieän ôû caùc baõi choân laáp truyeàn thoáng. Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc ræ raùc Thaønh phaàn nöôùc raùc thay ñoåi raát nhieàu, tuøy thuoäc vaøo ñoä tuoåi cuûa baõi choân laáp, khí haäu, loaïi raùc. Ngoaøi ra, ñoä neùn, ñoä daøy vaø loaïi nguyeân lieäu phuû treân cuøng cuõng taùc ñoäng leân thaønh phaàn nöôùc raùc. Ñeå hieåu roõ söï bieán thieân caùc thaønh phaàn trong nöôùc roø ræ, ta xem xeùt quaù trình hoaït ñoäng cuûa baõi raùc qua caùc giai ñoaïn phaân huûy raùc (pha) nhö sau : Pha I Pha II Pha III Pha IV Pha V Hình 1. caùc giai ñoaïn phaân huûy raùc Pha I – Pha thích nghi ban ñaàu (initial adjustment) : Caùc thaønh phaàn höõu cô deã phaân huûy sinh hoïc trong raùc bò phaân huûy döôùi ñieàu kieän hieáu khí. (Nguoàn vi sinh chuû yeáu – caû hieáu khí laãn kî khí – töø lôùp ñaát phuû cuoái moãi ngaøy, töø buøn cuûa caùc traïm xöû lyù nöôùc thaûi hay töø chính nöôùc raùc tuaàn hoaøn). Pha II – Pha chuyeån tieáp (transition phase) : Oxy caïn daàn vaø ñieàu kieän kî khí baét ñaàu phaùt trieån. Nitrat vaø sulphat ñoùng vai troø chaát nhaän electron trong caùc phaûn öùng chuyeån hoùa sinh hoïc, thöôøng bò khöû ñeán khí N2 vaø H2S. Trong pha II, pH cuûa nöôùc raùc (neáu coù) baét ñaàu giaûm do söï hieän dieän caùc axit höõu cô vaø aûnh höôûng cuûa söï gia taêng noàng ñoä CO2 trong baõi raùc. Pha III – Pha axit (acid phase) : Hoaït ñoäng cuûa vi sinh kî khí gia taêng taïo ra moät löôïng lôùn caùc axit höõu cô vaø moät löôïng ít hôn khí hydro. Böôùc ñaàu tieân cuûa quaù trình goàm 3 böôùc laø söï thuûy phaân (hydrolysis) caùc hôïp chaát cao phaân töû (lipid, polysaccarit, protein vaø axit nucleic) thaønh caùc hôïp chaát thích hôïp cho vi sinh söû duïng. Böôùc thöù hai (acidogenesis) laø söï chuyeån hoùa vi sinh caùc hôïp chaát naøy thaønh caùc hôïp chaát coù khoái löôïng phaân töû thaáp hôn nhö axit acetic, moät ít fulvic vaø caùc axit höõu cô phöùc taïp hôn khaùc. CO2 laø khí chính ñöôïc taïo ra suoát pha III, moät löôïng nhoû hôn cuõng ñöôïc sinh ra laø khí hydro. Vi sinh vaät lieân quan ñeán quaù trình chuyeån hoùa naøy ñöôïc goïi chung laø vi khuaån phi meâtan (nonmethanogenic), bao goàm caùc vi khuaån tuøy tieän vaø kî khí baét buoäc, coøn goïi laø vi khuaån taïo axit (acidogens, acid formers). Trong pha III, pH nöôùc raùc (neáu coù), thöôøng seõ giaûm xuoáng 5 hoaëc thaáp hôn do söï hieän dieän caùc axit höõu cô vaø söï gia taêng noàng ñoä CO2 trong baõi raùc . BOD5, COD vaø ñoä daãn ñieän taêng ñaùng keå suoát pha do söï hoøa tan caùc axit höõu cô trong nöôùc raùc. Caùc thaønh phaàn voâ cô, nhaát laø kim loaïi naëng, döôùi pH thaáp cuõng seõ bò hoøa tan. Nhieàu thaønh phaàn dinh döôõng quan troïng cuõng bò khöû loaïi trong nöôùc raùc ôû pha naøy. Pha IV – Pha leân men meâtan (methane fermentation) : Nhoùm vi sinh thöù hai, chuyeån axit acetic vaø khí hydro thaønh meâtan, trôû neân chieám öu theá. Ñaây laø nhöõng vi sinh kî khí hoaøn toaøn (vi khuaån meâtan, methanogenic). Trong pha IV, caû hai quaù trình taïo meâtan vaø axit dieãn ra ñoàng thôøi, duø raèng toác ñoä hình thaønh axit ñaõ giaûm ñaùng keå. Do axit vaø khí hydro ñaõ chuyeån thaønh CH4 vaø CO2, pH trong baõi raùc seõ taêng ñeán giaù trò trung tính khoaûng 6,8-8 . Vì theá, pH nöôùc raùc (neáu coù) cuõng taêng vaø BOD5, COD, ñoä daãn ñieän seõ giaûm. Vôùi pH naøy, chæ coøn laïi vaøi thaønh phaàn voâ cô trong dung dòch, ñoä hoøa tan caùc kim loïai thaáp neân noàng ñoä cuûa chuùng trong nöôùc raùc seõ giaûm xuoáng ñaùng keå. Pha V – Pha “chín” (maturation phase) : Pha V xuaát hieän sau khi caùc chaát höõu cô deã phaân huûy sinh hoïc ñaõ chuyeån thaønh CH4 vaø CO2 . Luùc naøy, toác ñoä sinh khí giaûm ñaùng keå do phaàn lôùn caùc chaát dinh döôõng ñaõ bò khöû loaïi qua caùc pha tröôùc vaø chaát neàn coøn laïi coù khaû naêng phaân huûy sinh hoïc khaù chaäm. Khí sinh ra chuû yeáu laø CH4 vaø CO2. Suoát pha naøy, nöôùc raùc thöôøng chöùa axit humic vaø fulvic (khoù xöû lyù sinh hoïc). Vôùi Baõi raùc môùi choân laáp hieän nay nhö Baõi raùc Tam Taân vaø vaãn laø nôi choân vuøi raùc töôi haøng ngaøy neân ñoä oâ nhieãm cuûa nöôùc ræ raùc taïi nguoàn coù xu höôùng khoâng oån ñònh tuyø thuoäc theo muøa vaø löôïng choân laáp. Tuy nhieân do löôïng raùc choân laáp ngaøy caøng nhieàu neân möùc ñoä oâ nhieãm ngaøy caøng taêng. Soá lieäu quan traéc hieän taïi cho thaáy noàng ñoä maãu laáy trong baõi choân laáp raùc ño vaøo thaùng 7-2003 coù COD 50.000 mg O2/l. Ñieåm ñaëc bieät laø nöôùc raùc laïi giaûm nhanh COD ñeán khoaûng 30.000 mg O2/l sau vaøi ngaøy ñöa ra khoûi baõi choân laáp raùc. Thaønh phaàn nöôùc ræ raùc ñöôïc trình baày nhö baûng 1. Baûng 1: Thaønh phaàn nöôùc raùc laáy trong hoà chöùa taïm (7/2007) Stt  Chæ tieâu  Ñôn vò  Giaù trò   1 2 3 4 5 6 7  BOD COD SS Can xi NH3 pH Maøu saéc  mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l - -  17.000 25.000 3.000 82 1.837 7,9 Naâu ñen saäm   Nöôùc ræ raùc Tam Taân chöùa moät löôïng lôùn chaát höõu cô, trong ñoù coù nhieàu chaát raát khoù phaân huûy baèng phöông phaùp sinh hoïc nhö caùc Humat, aliphatic, linhin, phenol,…. Maãu ño baèng phöông phaùp GCMSn nöôùc löu trong hoà chöùa cho thaáy trong nöôùc thaûi coù nhieàu chaát höõu cô, ñaëc bieät nhieàu laø caùc chaát Isopropyl Methyl Ketone, Tert-Amyl Cloride, Benzyl Alcohol, (,(- dimethyl-, Diethyl phthalate, S-Benzylcysteine Nhaän xeùt chung veà thaønh phaàn nöôùc ræ raùc vaø phöông höôùng löïa choïn coâng ngheä. Nöôùc ræ raùc coù ñoä oâ nhieãm cao vôùi khoái löôïng raát lôùn caàn ñöôïc xöû lyù gaáp tröôùc muøa möa. Tuy nhieân do ñoä oâ nhieãm quaù cao vaø ngaøy caøng taêng, khoâng theå xöû duïng caùc phöông phaùp mang tính ñôn leû ñeå xöû lyù loaïi nöôùc thaûi naøy. Caàn söû duïng moät quy trình keát hôïp chaët cheõ caùc bieän phaùp sinh hoïc vaø hoùa hoïc, trong ñoù laáy bieän phaùp sinh hoïc laøm chuû ñaïo, bieän phaùp hoùa hoïc mang tính boå trôï tích cöïc. Nöôùc ræ raùc coù ñoä oâ nhieãm cao, thöôøng xuyeân coù COD treân 10.000 – 15.000 mg O2/lít. Vieäc xöû lyù nöôùc ræ raùc raát khoù khaên vì coøn chöùa nhieàu loaïi chaát höõu cô phaân huûy raát chaäm döôùi taùc duïng cuûa vi sinh vaät (lignhin, caùc humat…) vôùi löôïng raát ñaùng keå. Beân caïnh ñoù, vieäc aùp duïng caùc phöông phaùp xöû lyù hieän ñaïi, naêng suaát thieát bò cao coù söï kieåm soaùt töï ñoäng nghieâm ngaët coù chi phí quaù cao khoâng phuø hôïp vôùi ñieàu kieän kinh teá cuûa nöôùc ta. Trong tröôøng hôïp cheá ñoä kieåm soaùt khoâng ñaûm baûo ñoä nghieâm ngaët, thì thöôøng xuyeân daãn ñeán söï coá veà chaát löôïng nöôùc vaø noùi chung khoâng theå haï COD xuoáng döôùi 300 mgO2/lít. Nöôùc coù COD döôùi 400 mgO2/lít coù maøu raát saäm vaø thöôøng coù löôïng ammoniac vöôït möùc cho pheùp xaû thaûi. Yeâu caàu ñaët ra laø caàn moät phöông phaùp ñaùp öùng ñöôïc ñoàng thôøi hai yeáu toá laø chaát löôïng nöôùc sau xöû lyù ñaït tieâu chuaån B coâng nghieäp cuûa nöôùc ta vaø coù chi phí xöû lyù thaáp phuø hôïp vôùi neàn kinh teá nöôùc nhaø. Xuaát phaùt töø yeâu caàu thöïc teá, coâng ty löïa choïn coâng ngheä sinh hoaù. Coâng ngheä naøy hieän ñang trong giai ñoaïn hoaøn thieän. Tuy nhieân, qua thöïc teá aùp duïng ôû baõi choân laáp Ñoâng Thaïnh vaø Tam Taân cho thaáy noù coù khaû naêng giaûi ñöôïc baøi toaùn neâu ôû treân. Coâng ngheä naøy cuõng chuû yeáu döïa treân taùc duïng cuûa caùc chuûng loaïi vi sinh ñòa phöông (vi sinh kî khí vaø hieáu khí) coû vaø beøo ñeå xöû lyù. Hoaù chaát söû duïng chæ ñeå taïo moâi tröôøng thích hôïp cho söï hoaït ñoäng cuûa vi sinh. ÑAÙNH GIAÙ TAÙC ÑOÄNG NGUY HAÏI CUÛA NÖÔÙC RÆ RAÙC ÑEÁN MOÂI TRÖÔØNG Nöôùc ræ raùc chöùa raát nhieàu chaát ñoäc haïi nhö khí nitô , noàng ñoä ammoniac , kim loaïi naëng , vi khuaån gaây beänh ñöôøng ruoät , BOD . . . Löôïng höõu cô dö thöøa trong nöôùc ræ raùc seõ taïo neân khí nitô , gaây thieáu oxy cho caùc loaïi sinh vaät , ñoù laø nguyeân nhaân daãn ñeán haøng loaïi caùc sinh vaät cheát . . . Vì theá , lo ngaïi nhaát laø nöôùc ræ raùc xöû lyù khoâng ñaït chuaån bò thaûi ra caùc doøng soâng , doøng keânh . Neáu ngaâm nöôùc ræ raùc laâu vaø caùc taàng chöùa nöôùc cuûa baõi raùc thi coâng khoâng toát , chaéc chaén seõ ngaám vaøo ñaát , lan roäng ra caùc khu vöïc , aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán moâi tröôøng sinh thaùi vaø con ngöôøi. Chöông 4 MOÄT SOÁ PHÖÔNG PHAÙP XÖÛ LYÙ NÖÔÙC RÆ RAÙC ÑÖÔÏC AÙP DUÏNG HIEÄN NAY-PHÖÔNG PHAÙP XÖÛ LYÙ NÖÔÙC RÆ RAÙC TAÏI TAM TAÂN – CUÛ CHI MOÄT SOÁ PHÖÔNG PHAÙP XÖÛ LYÙ Hieän nay treân theá giôùi raùc ñöôïc xöû lyù baèng nhieàu phöông phaùp khaùc nhau, theá nhöng baõi choân laáp raùc hôïp veä sinh vaãn laø moät phöông phaùp kinh teá nhaát ñeå xöû lyù chaát thaûi raén sinh hoaït. Thöïc teá, khoaûng 95% khoái löôïng chaát thaûi raén sinh hoaït treân theá giôùi hieän nay ñöôïc xöû lyù baèng phöông phaùp choân laáp hôïp veä sinh (sanitary landfill). Baõi raùc veä sinh laø moät coâng trình khoâng theå thieáu ñöôïc trong heä thoáng quaûn lyù vaø xöû lyù chaát thaûi raén ñoâ thò, bôûi vì caùc phöông phaùp xöû lyù khaùc nhö laøm phaân uû, ñoát luoân luoân coù moät phaàn chaát thaûi coøn laïi (vaät lieäu trô khoù phaân huûy sinh hoïc trong quaù trình laøm phaân uû, tro vaø xæ töø quaù trình ñoát raùc) caàn phaûi ñoå boû vaøo baõi choân raùc. Moät trong nhöõng vaán ñeà moâi tröôøng ñöôïc quan taâm ñaëc bieät ôû caùc baõi raùc laø vieäc kieåm soaùt nöôùc roø ræ. Nöôùc ræ raùc coù noàng ñoä caùc chaát baån raát cao, do ñoù, neáu khoâng quaûn lyù toát seõ gaây oâ nhieãm moâi tröôøng nöôùc vaø ñaát xung quanh. 4.1.1. Phöông phaùp cô hoïc (phöông phaùp vaät lyù) Quaù trình xöû lyù cô hoïc thöôøng ñöôïc aùp duïng ôû giai ñoaïn ñaàu cuûa quaù trình xöû lyù nöôùc ræ hay coøn goïi laø quaù trình xöû lyù sô boä hay laø quaù trình tieàn xöû lyù, quaù trình naøy duøng ñeå loaïi boû caùc taïp chaát khoâng tan coù trong nöôùc bao goàm caùc taïp chaát voâ cô vaø höõu cô coù trong nöôùc. Noù laø moät böôùc ñeäm nhaèm ñaûm baûo tính an toaøn cho caùc coâng trình vaø thieát bò cuûa caùc quaù trình xöû lyù tieáp theo cuûa heä thoáng xöû lyù nöôùc ræ. 4.1.2. Phöông phaùp hoùa lyù. Cô sôû cuûa phöông phaùp hoùa lyù laø caùc phaûn öùng hoùa hoïc dieãn ra giöõa chaát oâ nhieãm vaø caùc hoùa chaát theâm vaøo. Caùc phöông phaùp hoùa lyù thöôøng ñöôïc söû duïng laø oâxy hoùa vaø trung hoaø. Ñi ñoâi vôùi caùc phöông phaùp naøy coøn keøm theo caùc quaù trình keát tuûa vaø nhieàu hieän töôïng khaùc. Noùi chung baûn chaát cuûa quaù trình xöû lyù nöôùc ræ baèng phöông phaùp hoùa lyù laø aùp duïng caùc quaù trình vaät lyù vaø hoùa hoïc ñeå loaïi boû caùc chaát oâ nhieãm maø khoâng theå duøng quaù trình laéng ra khoûi nöôùc ræ. Caùc coâng trình tieâu bieåu cuûa vieäc aùp duïng phöông phaùp hoùa hoïc bao goàm: Beå keo tuï, taïo boâng. Quaù trình keo tuï taïo boâng ñöôïc öùng duïng ñeå loaïi boû caùc chaát raén lô löõng vaø caùc haït keo coù kích thöôùc raát nhoû (10-7-10-8 cm). Caùc chaát naøy toàn taïi ôû daïng khueách taùn vaø khoâng theå loaïi boû baèng quaù trình laéng vì toán raát nhieàu thôøi gian. Ñeå taêng hieäu quaû laéng, giaûm bôùt thôøi gian laéng cuûa chuùng thì ta theâm vaøo nöôùc thaûi moät soá hoùa chaát nhö pheøn nhoâm, pheøn saét, polymer,… Caùc chaát naøy coù taùc duïng keát dính caùc chaát khueách taùn trong dung dòch thaønh caùc haït coù kích côõ vaø tyû troïng lôùn hôn neân seõ laéng nhanh hôn. Caùc chaát keo tuï duøng laø pheøn nhoâm: Al2(SO4)3.18H2O, NaAlO2, Al2(OH)3Cl, KAl(SO4)2.12H2O, NH4Al(SO4)2.12H2O; pheøn saét: Fe2(SO4)3.2H2O, FeSO4.7H2O, FeCl3 hay chaát keo tuï khoâng phaân ly, daïng cao phaân töû coù nguoàn goác thieân nhieân hay toång hôïp. Trong khi tieán haønh quaù trình keo tuï, taïo boâng caàn chuù yù: pH cuûa nöôùc ræ. Baûn chaát cuûa heä keo. Söï coù maët cuûa caùc ion trong nöôùc. Thaønh phaàn cuûa caùc chaát höõu cô trong nöôùc. Nhieät ñoä. Caùc phöông phaùp keo tuï coù theå laø keo tuï baèng chaát ñieän ly, keo tuï baèng heä keo ngöôïc daáu. Trong quaù trình xöû lyù nöôùcræ raùc baèng chaát keo tuï, sau khi keát thuùc giai ñoaïn thuûy phaân caùc chaát keo tuï (pheøn nhoâm, pheøn saét, pheøn keùp), giai ñoaïn tieáp theo laø giai ñoaïn hình thaønh boâng caën. Ñeå cho quaù trình taïo boâng caën dieãn ra thuaän lôïi ngöôøi ta xaây döïng caùc beå phaûn öùng ñaùp öùng caùc cheá ñoä khuaáy troän. Beå phaûn öùng theo cheá ñoä khuaáy troän ñöôïc chia laøm 2 loaïi: thuûy löïc vaø cô khí. Thoâng thöôøng, sau khi dieãn ra quaù trình keo tuï taïo boâng, nöôùc ræ seõ ñöôïc ñöa qua beå laéng ñeå tieán haønh loaïi boû caùc boâng caën coù kích thöôùc lôùn môùi ñöôïc hình thaønh. Phöông phaùp keo tuï coù theå laøm trong nöôùc vaø khöû maøu nöôùc ræ vì sau khi taïo boâng caën, caùc boâng caën lôùn laéng xuoáng thì nhöõng boâng caën naøy coù theå keùo theo caùc chaát phaân taùn khoâng tan gaây ra maøu. Beå tuyeån noåi. Tuyeån noåi laø phöông phaùp ñöôïc aùp duïng töông ñoái roäng raõi nhaèm loaïi boû caùc taïp chaát khoâng tan, khoù laéng. Trong nhieàu tröôøng hôïp, tuyeån noåi coøn ñöôïc söû duïng ñeå taùch caùc chaát tan nhö chaát hoaït ñoäng beà maët. Baûn chaát cuûa quaù trình tuyeån noåi ngöôïc laïi vôùi quaù trình laéng vaø cuõng ñöôïc aùp duïng trong quaù trình laéng xaûy ra raát chaäm vaø raát khoù thöïc hieän. Caùc chaát lô löõng nhö daàu, môõ seõ noåi leân treân beà maët cuûa nöôùc döôùi taùc duïng cuûa caùc boït khí taïo thaønh lôùp boït coù noàng ñoä taïp chaát cao hôn trong nöôùc ban ñaàu. Hieäu quaû phaân rieâng baèng tuyeån noåi phuï thuoäc kích thöôùc vaø soá löôïng bong boùng khí. Kích thöôùc toái öu cuûa bong boùng khí laø 15 - 30.10-3mm. Caùc phöông phaùp taïo boït khí: Tuyeån noåi vôùi vieäc taùch caùc boït khí ra khoûi dung dòch: Bieän phaùp naøy ñöôïc söû duïng roäng raõi vôùi nöôùc chöùa caùc chaát baån nhoû vì noù cho pheùp taïo boït khí raát nhoû. Thöïc chaát cuûa bieän phaùp naøy laø taïo ra moät dung dòch qua baûo hoøa khoâng khí. Sau ñoù khoâng khí ñöôïc taùch ra khoûi dung dòch ôû daïng caùc boït cöïc nhoû vaø loâi keùo caùc chaát baån noåi leân treân maët nöôùc: Tuyeån noåi chaân khoâng. Tuyeån noåi khoâng aùp löïc. Tuyeån noåi aùp löïc. Tuyeån noåi vôùi vieäc cung caáp khí neùn qua taám xoáp, oáng chaâm loã: Tuyeån noåi vôùi thoåi khí neùn qua caùc voøi. Tuyeån noåi vôùi phaân taùn khoâng khí qua taám xoáp. Nhöôïc ñieåm cuûa phöông phaùp naøy laø deã taéc ngheõn vaø caàn coù bình neùn khí. Tuyeån noåi vôùi vieäc duøng caùc chaát taïo boït (tuyeån noåi hoaù hoïc): Muïc ñích ñeå coù kích thöôùc boït oån ñònh trong quaù trình tuyeån noåi. Chaát taïo boït coù theå laø daàu thoâng, phenol, ankyl, sunfat natri, cresol CH3C6H4OH. Ñieàu caàn löu yù laø troïng löôïng haït khoâng ñöôïc lôùn hôn löïc keát dính vôùi boït khí vaø löïc naâng cuûa boït khí. Phöông phaùp haáp phuï. Haáp phuï laø phöông phaùp taùch caùc chaát höõu cô vaø khí hoøa tan ra khoûi nöôùc ræ baèng caùch taäp trung caùc chaát ñoù treân beà maët chaát raén (chaát haáp phuï) hoaëc baèng caùch töông taùc giöõa caùc chaát baån hoøa tan vôùi caùc chaát raén (haáp phuï hoùa hoïc). Trích ly. Trích ly laø phöông phaùp taùch caùc chaát baån hoøa tan ra khoûi nöôùc thaûi baèng dung moâi naøo ñoù nhöng vôùi ñieàu kieän dung moâi ñoù khoâng tan trong nöôùc vaø ñoä hoøa tan chaát baån trong dung moâi cao hôn trong nöôùc. Ngoaøi ra coøn coù caùc phöông phaùp khaùc nhö: Chöng bay hôi laø chöng nöôùc thaûi ñeå caùc chaát hoøa tan trong ñoù cuøng bay leân theo hôi nöôùc. Trao ñoåi ion laø phöông phaùp thu hoài caùc cation vaø anion baèng caùc chaát trao ñoåi ion (ionit) caùc chaát trao ñoåi ion laø caùc chaát raén trong thieân nhieân hoaëc vaät lieäu nhöïa nhaân taïo. Chuùng khoâng hoøa tan trong nöôùc vaø trong dung moâi höõu cô, coù khaû naêng trao ñoåi ion. Phöông phaùp trao ñoåi ion cho pheùp thu ñöôïc nhöõng chaát quí trong nöôùc thaûi vaø cho hieäu suaát xöû lyù khaù cao. Tinh theå hoùa laø phöông phaùp loaïi boû caùc chaát baån khoûi nöôùc ôû traïng thaùi tinh theå. Ngoaøi caùc phöông phaùp hoùa lyù keå treân, ñeå xöû lyù – khöû caùc chaát baån trong nöôùc ræ raùc ngöôøi ta coøn duøng caùc phöông phaùp nhö: khöû phoùng xaï, khöû khí, khöû muøi, khöû muoái trong nöôùc. 4.1.3. Phöông phaùp hoùa hoïc. Phöông phaùp naøy thöôøng ñöôïc duøng ñeå thu hoài caùc chaát quí hoaëc ñeå khöû caùc chaát ñoäc hoaëc caùc chaát aûnh höôûng xaáu ñoái vôùi giai ñoaïn xöû lyù sinh hoùa sau naøy . Cô sôû cuûa caùc phöông phaùp hoùa hoïc laø caùc phaûn öùng hoùa hoïc, caùc quaù trình lyù hoùa dieãn ra giöõa chaát baån vôùi hoùa chaát cho vaøo trong nöôùc. Nhöõng phaûn öùng dieãn ra coù theå laø phaûn öùng oxy hoùa - khöû, caùc phaûn öùng taïo chaát keát tuûa hoaëc caùc phaûn öùng phaân huûy chaát ñoäc haïi. Caùc phöông phaùp hoùa hoïc laø oxy hoùa, trung hoøa vaø keo tuï (hay coøn goïi laø keo tuï taïo boâng). Thoâng thöôøng ñi ñoâi vôùi trung hoøa coù keøm theo quaù trình keo tuï vaø nhieàu hieän töôïng vaät lyù khaùc. Phöông phaùp ozone hoùa. Ñoù laø phöông phaùp xöû lyù coù chöùa caùc chaát baån höõu cô daïng hoøa tan vaø keo baèng ozon. Ñaëc tính cuûa ozon laø coù khaû naêng oxy hoùa raát cao, deå daøng nhöôøng oxy nguyeân töû hoaït tính cho caùc taïp chaát höõu cô. So vôùi phöông phaùp sinh hoïc, kyõ thuaät oxy hoùa khöû cuõng ñöôïc söû duïng roäng raõi vaø hieäu quaû trong nhieàu tröôøng hôïp. Phöông phaùp ñieän hoùa hoïc. Thöïc chaát cuûa phöông phaùp naøy laø phaù huûy caùc taïp chaát ñoäc haïi trong nöôùc ræ raùc hoaëc trong dung dòch baèng oxy ñieän hoùa treân ñieän cöïc anoât; hoaëc cuõng coù theå phuïc hoài caùc chaát quí (nhö ñoàng, saét,…) roài ñöa veà duøng laïi trong saûn xuaát .Thoâng thöôøng hai nhieäm vuï phaân huûy chaát ñoäc haïi vaø thu hoài chaát quí ñöôïc giaûi quyeát ñoàng thôøi. Nhôø caùc quaù trình oxy hoaù – khöû maø caùc chaát baån ñoäc haïi ñöôïc bieán thaønh caùc chaát khoâng ñoäc, moät phaàn ôû daïng laéng caën, phaàn ôû daïng khí deã bay hôi. Vì vaäy ñeå khöû caùc chaát ñoäc haïi trong nöôùc thaûi thöôøng duøng phöông phaùp noái tieáp: oxy hoaù – laéng caën vaø haáp phuï , töùc laø hoaù hoïc – cô hoïc vaø hoaù lyù. 4.1.4. Phöông phaùp sinh hoïc Cô sôû lyù thuyeát cuûa quaù trình xöû lyù sinh hoïc Baûn chaát cuûa quaù trình xöû lyù nöôùc ræ taùc baèng phöông phaùp sinh hoïc laø söû duïng khaû naêng hoaït ñoäng cuûa vi sinh vaät ñeå phaân huyû caùc chaát höõu cô hoøa tan ñöôïc caùc vi sinh vaät söû duïng laøm nguoàn thöùc aên cho söï taêng tröôûng cuûa chuùng. Trong quaù trình taêng tröôûng caùc vi sinh vaät chuyeån hoaù chaát oâ nhieãm naøy thaønh dioxide cacbon, nöôùc vaø caùc teá baøo môùi (sinh khoái buøn). Caùc chaát oâ nhieãm ñöôïc loaïi boû thoâng qua coâng trình laéng ñeå taùch buøn ra khoûi nöôùc ræ. Trong tröôøng hôïp moät bình chöùa ñöôïc ñoå ñaày moät hoãn hôïp cuûa nöôùc ræ raùc vaø moät löôïng vi sinh vaät ñaõ thích nghi (buøn hoaït tính), caùc vi sinh vaät seõ baét ñaàu chuyeån hoaù caùc chaát oâ nhieãm höõu cô (cô chaát). Söï phaân huyû cô chaát bôûi vi sinh vaät seõ laøm giaûm noàng ñoä chaát oâ nhieãm theo thôøi gian, ñoàng thôøi laøm taêng khoái löôïng teá baøo. Quaù trình chuyeån hoaù cô chaát vaø taêng tröôûng sinh khoái ñöôïc minh hoïa baèng ñöôøng cong taêng tröôûng.
Hình 2. Quan heä giöõa söï taêng tröôûng sinh khoái vaø söï khöû cô chaát. Phaàn thaáp hôn cuûa ñöôøng cong goïi laø pha taêng tröôûng logarit: trong pha naøy söï taêng tröôûng cuûa teá baøo cöïc ñaïi do nguoàn thöùc aên ñaày ñuû. Do quaù trình taêng tröôûng tieáp tuïc neân nguoàn thöùc aên caïn daàn vaø pha taêng tröôûng suy giaûm xaûy ra. Tieáp theo söï thieáu huït nguoàn thöùc aên, caùc teá baøo vi khuaån baét ñaàu cheát vaø ñược söû duïng bôûi nhöõng vi sinh vaät coøn laïi. Pha naøy goïi laø pha hoâ haáp noäi sinh hoaëc pha töï oxy hoaù vaø keát quaû laø khoái löôïng sinh khoái giaûm. Trong moät soá tröôøng hôïp, coù theå toàn taïi moät pha phía tröôùc pha taêng tröôûng logarite, ñaây laø giai ñoaïn maø vi sinh vaät thích nghi vôùi nguoàn thöùc aên môùi vaø moâi tröôøng môùi.