Đánh giá hiện trạng và đề xuất biện pháp cải thiện môi trường khu vực dọc kênh Tân Hóa – Lò Gốm, tp Hồ Chí Minh

CHÖÔNG 1: MÔÛ ÑAÀU ÑAËT VAÁN ÑEÀ Thaønh phoá HCM laø moät thaønh phoá lôùn nhaát Vieät Nam, ñöôïc xaây döïng töø theá kyû 17, laø thaønh phoá treû vôùi nhieàu ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå phaùt trieån, laø ñieåm nuùt cuûa caùc tuyeán ñöôøng quan troïng, coù nhieàu cô hoäi thu huùt ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc. Ñaây cuõng laø moät trung taâm vaên hoaù, kyõ thuaät quan troïng cuûa caû nöôùc. Traûi qua nhieàu thôøi kyø thaønh phoá vaãn tieáp tuïc phaùt trieån vôùi quaù trình ñoâ thò hoaù dieãn ra nhanh choùng trong nhöõng naêm gaàn ñaây. Maät ñoä daân soá cuõng nhö caùc coâng trình kieán truùc cuõng taêng leân nhanh. Nhöng caùc coâng trình haï taàng kyõ thuaät coøn chaäm so vôùi toác ñoä phaùt trieån ñoâ thò hoaù hieän nay, ñaëc bieät laø caùc coâng trình phuùc lôïi coâng coäng chöa ñöôïc ñaàu tö nhieàu do ngaân saùch coøn haïn cheá. Vieäc xaây döïng vaø duy tö baûo döôõng haøng naêm heä thoáng thoaùt nöôùc khoâng ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu, hieän nay ñang xuoáng caáp do maät ñoä daân soá taêng quaù nhanh trong nhöõng naêm gaàn ñaây. Söï laán chieám keânh, raïch caøng laøm cho heä thoáng thoaùt nöôùc caøng trôû neân quaù taûi, oâ nhieãm moâi tröôøng cuõng nhö tình traïng ngaäp uùng thöôøng xuyeân xaûy ra. Vaán ñeà nhaø cöûa caát chen chuùc treân keânh, raïch cuûa moät soá baø con ngheøo. Nhaø ven keânh keùo theo haøng loaït caùc vaán ñeà oâ nhieãm nhö raùc röôûi, veä sinh thaûi ra haøng ngaøy treân keânh laøm cho nöôùc soâng trôû neân ñen, khoâng khí khoâng ñöôïc trong laønh gaây neân muøi hoâi. Nhaø ven keânh vaø treân keânh laøm taéc ngheõn doøng chaûy, taïo ra caùc ñieåm chöùa chaát thaûi cho caùc hoä daân soáng treân keânh, gaây oâ nhieãm traàm troïng moâi tröôøng khu vöïc, gaây khoù khaên cho coâng taùc quaûn lyù heä thoáng thoaùt nöôùc, quaûn lyù moâi tröôøng . Thaønh Phoá Hoà Chí Minh laø ñænh trong tam giaùc phaùt trieån veà moïi maët giöõa Thaønh Phoá Hoà Chí Minh, Ñoàng Nai, Vuõng Taøu, Baø Ròa laø ñòa phöông ñöùng ñaàu trong caû nöôùc veà thu huùt ñaàu tö cuûa nöôùc ngoaøi. Ñeå taïo moâi tröôøng ñaàu tö thuaän lôïi cho tình traïng phaùt trieån kinh teá, xaõ hoäi, vieäc ñaàu tö caùc coâng trình kyõ thuaät haï taàng hieän nay ñaõ trôû thaønh böùc xuùc. MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU Ñeà taøi nghieân cöùu nhaèm: - Ñaùnh giaù hieän traïng moâi tröôøng - Ñeà xuaát bieän phaùp caûi thieän moâi tröôøng khu vöïc doïc keânh Taân Hoùa-Loø Goám. NOÄI DUNG NGHIEÂN CÖÙU - Nghieân cöùu vaø khaûo saùt thöïc ñòa. - Ñieàu tra vaø nhaän xeùt, ñaùnh giaù hieän traïng moâi tröôøng khu vöïc doïc keânh Taân Hoùa-Loø Goám. - Ñaùnh giaù vaø nhaän xeùt veà döï aùn baûo veä moâi tröôøng ñaõ coù treân khu vöïc doïc keânh Taân Hoùa-Loø Goám. - Ñeà xuaát caùc giaûi phaùp caûi thieän moâi tröôøng khu vöïc doïc keânh Taân Hoùa -Loø Goám. GIÔÙI HAÏN ÑEÀ TAØI - Thôøi gian thöïc hieän: thaùng 10/2007-12/2007 - Phaïm vi nghieân cöùu: khu vöïc doïc keânh Taân Hoùa-Loø Goám, TPHCM PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU - Thu thaäp nhöõng soá lieäu, thoâng tin veà töï nhieân, kinh teá, xaõ hoäi cuûa khu vöïc nghieân cöùu. - Thu thaäp, baûo quaûn. - Khaûo saùt thöïc ñòa. - Phöông phaùp phoûng vaán. - Phoûng vaán, thu thaäp yù kieán cuûa ngöôøi daân trong khu vöïc nghieân cöùu. YÙ NGHÓA KHOA HOÏC – KINH TEÁ – XAÕ HOÄI 1.6.1 YÙ nghóa khoa hoïc Hieän nay, coâng taùc choáng ngaäp uùng vaø giaûi quyeát ngaäp ôû thaønh phoá Hoà Chí Minh ñöôïc xaùc ñònh laø moät vaán ñeà heát söùc caáp thieát, caùc nghieân cöùu tröôùc ñaây ñaõ xaùc ñònh caùc nguyeân nhaân gaây ngaäp chi tieát leân töøng ñieåm, nhöng ñaëc tính, tính chaát caùc ñieåm ngaäp thì haàu nhö chöa ñöôïc nghieân cöùu moät caùch khoa hoïc. Raát nhieàu caùc döï aùn ñaõ ñöôïc trieån khai vôùi nhieàu quy moâ khaùc nhau, tuy nhieân, taát caû dieãn ra ñieàu khoâng ñoàng boä, nhaát quaùn vaø khoâng ít trong soá ñoù thieáu cô sôû khoa hoïc daãn ñeán khoâng phaùt huy ñöôïc hieäu quaû toái ña caùc nguoàn voán ñaàu tö. Do ñoù, vieäc trieån khai treân cô sôû phaân vuøng theo löu vöïc thoaùt nöôùc keát hôïp vôùi nghieân cöùu, xaùc ñònh ñaày ñuû ñaëc tính, tính chaát cuûa caùc ñieåm ngaäp thoâng qua xöû lyù soá lieäu ñieàu tra, qua ñoù ñöa ra nhöõng giaûi phaùp kòp thôøi ñeå giaûi quyeát tình hình ngaäp uùng vaø oâ nhieãm moâi tröôøng cho khu vöïc. 1.6.2 YÙ nghóa kinh teá vaø xaõ hoäi Vaán ñeà ngaäp nöôùc ñoâ thò hieän nay ñaõ aûnh höôûng tieâu cöïc raát nhieàu trong ñôøi soáng kinh teá xaõ hoäi cuûa ngöôøi daân. Theo thoáng keâ chöa ñaày ñuû, moãi naêm, ngaäp nöôùc laøm toån thaát veà kinh teá ñeán haøng tyû ñoàng nhöng treân thöïc teá, nhöõng thieät haïi veà thôøi gian bò maát do keït xe vì ngaäp nöôùc, tieàm naêng du lòch, toån haïi veà vaät chaát nhaø cöûa, caùc coâng trình xaây döïng, haï taàng cô sôû, xe maùy thieát bò, nhieân lieäu…ñeán aûnh höôûng veà söùc khoûe vaø tinh thaàn cuûa con ngöôøi, nhöõng thieät haïi höõu hình vaø voâ hình neáu tính ñaày ñuû seõ raát lôùn. Giaûi quyeát vaán ñeà ngaäp ngheït vaø oâ nhieãm ñoâ thò cuõng laø baøi toaùn kinh teá xaõ hoäi raát phöùc taïp. Tuy nhieân, khi vaán ñeà ñöôïc giaûi quyeát, nhöõng thaønh quaû do noù mang laïi laø raát lôùn, ngoaøi giaûm ñi nhöõng toån thaát veà kinh teá, naâng cao giaù trò cuûa quyõ ñaát xaây döïng, noù coøn giuùp cho ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân khu vöïc ñöôïc naâng cao hôn, giaûm caùc beänh taät do ngaäp nöôùc vaø oâ nhieãm gaây ra nhö beänh da lieãu, ñöôøng ruoät, soát xuaát huyeát…taïo ñöôïc nieàm tin trong nhaân daân veà ñöôøng loái vaø söï phaùt trieån cuûa thaønh phoá. CHÖÔNG 2: TOÅNG QUAN VEÀ ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN, KINH TEÁ VAØ XAÕ HOÄI ÔÛ KHU VÖÏC DOÏC KEÂNH TAÂN HOÙA - LOØ GOÁM 2.1 TOÅNG QUAN VEÀ KHU VÖÏC KEÂNH TAÂN HOÙA – LOØ GOÁM 2.1.1 Vò trí ñòa lyù khu vöïc: Keânh Taân Hoùa-Loø Goám laø moät trong nhöõng doøng keânh thoaùt nöôùc chính cuûa thaønh phoá vôùi chieàu daøi keânh chính laø 7,84 Km. Keânh Taân Hoùa-Loø Goám naèm trong khu giaùp ranh giöõa noäi thaønh vaø vuøng ven thaønh phoá Hoà Chí Minh, chaûy qua ñòa baøn 4 quaän : Taân Bình, quaän 6, quaän 11 vaø quaän Taân Phuù. Ñaây laø khu thaønh phoá môùi phaùt trieån ñöôïc hình thaønh töø nhöõng naêm 70 do laøn soùng daân cö töø noâng thoân ñoå veà trong chieán tranh, coâng nghieäp, tieåu thuû coâng nghieäp cuûa khu vöïc naøy phaùt trieån do lôïi theá cuûa vuøng giaùp ranh giöõa vuøng ven (nguoàn nguyeân lieäu) vaø vuøng trung taâm (tieâu thuï vaø baùn saûn phaåm). Khu vöïc naøy coù tính chaát töï phaùt neân haï taàng kyõ thuaät raát yeáu keùm, khoâng ñaùp öùng caùc tieâu chuaån ñoâ thò. Quaù trình phaùt trieån cuûa thaønh phoá ñaõ môû roäng trung taâm ra ñeán gaàn nhö toaøn boä löu vöïc keânh, vai troø cuûa löu vöïc keânh vì theá ngaøy caøng trôû neân quan troïng ñoái vôùi boä maët thaønh phoá. Ranh giôùi khu vöïc ñöôïc giôùi haïn bôûi caùc tuyeán ñöôøng Phía Baéc: khu vöïc Baøu Caùt quaän Taân Bình. Phía Ñoâng: ñöôøng Loø Sieâu-Laïc Long Quaân. Phía Taây: ñöôøng AÂu Cô. Phía Nam: keânh Taøu Huû. 2.1.2 Vai troø cuûa khu vöïc Naèm trong khu vöïc taäp trung cao daân cö, ñaây laø khu vöïc quan troïng cuûa thaønh phoá, aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán moät soá hoaït ñoäng chính yeáu cuûa thaønh phoá. Tình traïng oâ nhieãm vaø boài laáp cuûa keânh hieän nay ñaõ aûnh höôûng traàm troïng ñeán vieäc thoaùt nöôùc cuûa khu vöïc. Moät soá khu vöïc doïc keânh treân thöôïng nguoàn bò oâ nhieãm naëng do nöôùc thaûi coâng nghieäp. Moät soá khu vöïc khaùc thöôøng ngaäp uùng vaø ruùt raát chaäm sau khi möa do caùc chi löu cuûa keânh bò laán chieám, boài thöôøng. 2.2 ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN 2.2.1 Ñaëc ñieåm khí haäu Khí haäu vuøng nhieät ñôùi gioù muøa caän xích ñaïo, coù 2 muøa roõ reät, muøa möa vaø muøa khoâ. Coù tính oån ñònh cao, thay ñoåi khí haäu nhoû giöõa caùc naêm. Khoâng coù thieân tai, haàu nhö khoâng coù baõo luït, chæ bò aûnh höôûng nheï, khoâng ñaùng keå. Nhieät ñoä khoâng khí : Nhieät ñoä khoâng khí ít thay ñoåi giöõa caùc thaùng trong naêm, bieân ñoä dao ñoäng trong khoaûng 5-7oC, nhieät ñoä trung bình naêm laø 27oC Baûng 2.1 Caùc ñaëc tröng nhieät ñoä Nhieät ñoä trung bình naêm  27oC   Nhieät ñoä trung bình thaùng cao nhaát  29oC(thaùng 4)   Nhieät ñoä toái cao tuyeät ñoái  40oC(thaùng 4)   Nhieät ñoä trung bình thaùng thaáp nhaát  21oC   Nhieät ñoä toái thaáp tuyeät ñoái  13,8oC(thaùng 1/1937)   ( Nguoàn : Traïm Khí Töôïng Thuûy vaên Thaønh Phoá, 2005) Möa : Löôïng möa veà muøa möa chieám 95% caû naêm. Löôïng möa veà muøa khoâ chieám 5% caû naêm. Baûng 2.2 Caùc ñaëc tröng cheá ñoä möa Caùc yeáu toá ñaëc tröng cheá ñoä möa  Trò soá (mm)   Löôïng möa trung bình naêm  1.979   Löôïng möa lôùn nhaát naêm  2.718   Löôïng möa nhoû nhaát naêm  1.553   Soá ngaøy möa trung bình  154   Löôïng möa trung bình thaùng lôùn nhaát  338 (thaùng 9)   Soá ngaøy möa trung bình lôùn nhaát  22 (thaùng 9)   Löôïng möa trung bình thaùng nhoû nhaát  3   Löôïng möa cöïc ñaïi  177   Löôïng möa thaùng cöïc ñaïi  603   ( Nguoàn : Traïm Khí Töôïng Thuûy vaên Thaønh Phoá, 2005) Ñoä aåm khoâng khí : Ñoä aåm khoâng khí raát cao vaøo caùc thaùng muøa möa leân ñeán möùc ñoä baõo hoøa 100%. Vaøo caùc thaùng khoâ, ñoä aåm giaûm, ñoä aåm töông ñoái cho bôûi baûng sau: Baûng 2.3 Ñoä aåm töông ñoái trong caùc thaùng taïi Tp. Hoà Chí Minh thaùng  Ñoä aåm töông ñoái (%)    Trung bình  Lôùn nhaát  Nhoû nhaát   1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12  77 74 74 76 83 86 87 86 87 87 84 81  99 99 98 99 99 100 100 99 100 100 100 100  23 22 20 21 33 30 40 44 43 40 33 29   ( Nguoàn : Traïm Khí Töôïng Thuûy vaên Thaønh Phoá, 2005) Löôïng boác hôi : Löôïng boác hôi haøng naêm töông ñoái lôùn : 1.399 m. Löôïng boác hôi lôùn trong caùc thaùng muøa khoâ, bình quaân trong caùc thaùng naéng: 5-6 mm/ngaøy (thaùng 3,4). Söï boác hôi töø maët nöôùc theo öôùc tính khoaûng 600mm vuøng ven bieån vaø 500mm saâu trong ñaát lieàn. Soá giôø chieáu saùng trung bình haøng naêm laø 2.299 giôø, cöôøng ñoä aùnh saùng vaøo giöõa muøa khoâ coù khi ñeán 100.000lux. 2.2.2 Ñaëc ñieåm ñòa hình Thaønh Phoá Hoà Chí Minh laø vuøng tieáp giaùp giöõa mieàn goø, ñoài thuoäc mieàn Ñoâng Nam Boä vaø ñoàng baèng soâng Cöûu Long, moät phaàn tieáp giaùp ven bieån. Xu theá ñiaï hình thaáp daàn töø Baéc– Ñoâng Baéc xuoáng Taây –Taây Nam. Coù theå chia ra laøm caùc vuøng ñòa hình nhö sau : - Vuøng trieàn goø : ôû Thuû Ñöùc, Hoùc Moân, Baéc Bình Chaùnh, Goø Vaáp, moät phaàn Taân Bình, quaän 1,3. Ñòa hình vuøng naøy khaù phöùc taïp, loài loõm daïng löôïn soùng, coù ñoä doác lôùn, thuaän tieän cho vieäc thoaùt nöôùc. - Vuøng thaáp : naèm ôû phía Nam vaø Ñoâng Nam thaønh phoá, bao goàm : Ñoâng Hoùc Moân, Nam Bình Chaùnh, Nam Thuû Ñöùc, Nhaø Beø, quaän 4, 6, 8. Ñòa hình vuøng naøy töông ñoái thaáp vaø baèng phaúng, maët ñaát bò chia caét bôûi maïng löôùi soâng, raïch chaèn chòt. Khu vöïc naøy chòu aûnh höôûng maïnh meõ cuûa thuûy trieàu, phaûi san neàn vôùi khoái löôïng lôùn khi xaây döïng. - Vuøng truõng raát thaáp : naèm ôû phía Taây, Taây Nam thaønh phoá, laø veät truõng keânh Thaày Cai, An Haï. Ñaây laø nôi giaùp nöôùc laïi chòu aûnh höôûng luõ ngoaïi lai töø Ñoàng Thaùp ñoå veà thöôøng bò ngaäp uùng vaøo muøa möa, khoâng phuø hôïp vôùi vieäc phaùt trieån ñoâ thò. - Keânh Taân Hoùa-OÂng Buoâng coù thöôïng löu thuoäc vuøng trieàn goø vaø haï löu thuoäc vuøng thaáp. 2.2.3 Ñaëc ñieåm thuûy vaên soâng raïch Heä thoáng soâng raïch Soâng Ñoàng Nai : lôùn nhaát vuøng Ñoâng Nam Boä, cung caáp vaø tieâu thoaùt nöôùc cho moät löu vöïc roäng lôùn cuûa Ñoâng Nam Boä vaøo khoaûng 23.000 km2, trong ñoù coù thaønh phoá Hoà Chí Minh, löu löôïng vaøo muøa kieät töø 75m3/s ñeán 200m3/s. Soâng Saøi Goøn : cuõng laø moät con soâng lôùn cuûa vuøng Ñoâng Nam Boä, coù löu vöïc khoaûng 5.400 km2, ñoaïn chaûy qua thaønh phoá coù beà roäng töø 225 m ñeán 370 m, chieàu saâu ñeán 20m. Soâng naøy hôïp löu vôùi soâng Ñoàng Nai ôû cöûa Caùt Laùi, ñoaïn soâng hôïp löu coøn goïi laø soâng Nhaø Beø chaûy thaúng ra bieån. Maïng löôùi soâng, raïch cuûa thaønh phoá cuõng gioáng nhö cuûa vuøng Nam Boä, raát chaèn chòt vaø daøy ñaëc, neáu chæ tính rieâng phaàn keânh, raïch naèm trong khu vöïc noäi thaønh vaø giöõ nhieäm vuï chính laø thoaùt nöôùc thì goàm 5 heä thoáng chính vôùi toång chieàu daøi caùc keânh, raïch chính laø 55.585 m vaø chieàu daøi caùc chi löu laø 36.436 m (treân toång dieän tích noäi thaønh laø 14.040 ha, maät ñoä keânh chính laø 4m/ha). Bao goàm caùc heä thoáng chính: Keânh Taân Hoùa-Loø Goám (ñoái töôïng nghieân cöùu) Keânh Taøu Huû-Keânh Ñoâi-Keânh Teû Raïch Beán Ngheù Keânh Nhieâu Loäc- Thò Ngheø Keânh Tham Löông-Soâng Beán Caùt-Vaøm Thuaät Cheá ñoä thuûy vaên Thaønh phoá Hoà Chí Minh naèm ôû haï löu heä thoáng soâng Ñoàng Nai - Saøi Goøn, treân vuøng ñòa hình töông ñoái baèng phaúng vaø ñoä cao phaàn lôùn < 2m neân chuïi aûnh höôûng cuûa cheá ñoä baùn nhaät trieàu bieån Ñoâng. Beân caïnh ñoù, cheá ñoä thuûy trieàu, thuûy lôïi coøn chòu taùc ñoäng roõ neùt cuûa vieäc khai thaùc caùc hoà chöùa nöôùc taïi thöôïng löu (Trò An, Daàu Tieáng, Thaùc Mô hieän nay vaø Haøm Thuaän-Ña Mi, Phöôùc Hoøa trong töông lai gaàn…) Toång dieän tích maët nöôùc hieän nay khoaûng 16% toång dieän tích Thaønh Phoá. Maät ñoä doøng chaûy trung bình khoaûng 3,8 km/km2. Vôùi phaàn thaáp truõng coù ñoä cao döôùi 2m bao goàm caùc vuøng ven soâng vaø maët nöôùc chieám ñeán 61% dieän tích töï nhieân, laïi naèm ôû vuøng cöûa soâng vôùi nhieàu coâng trình ñieàu tieát lôùn ôû thöôïng nguoàn neân nguy cô ngaäp uùng raát cao. Hai con soâng nhaän nöôùc thaûi vaø nöôùc möa chính cuûa thaønh phoá laø: - Soâng Ñoàng Nai, con soâng lôùn nhaát vuøng Ñoâng Nam Boä, dieän tích thoaùt nöôùc khoaûng 23.000km2, löu löôïng vaøo muøa khoâ dao ñoäng trong 75-200m3/s. - Soâng Saøi Goøn hôïp löu vôùi Soâng Ñoàng Nai taïi Caùt Laùi laøm thaønh soâng Nhaø Beø, chaûy ra bieån Ñoâng, coù dieän tích thoaùt nöôùc khoaûng 5.400km2, ñoaïn chaûy qua thaønh phoá roäng 225-370m, saâu toái ña 20m. Thaønh phoá coù maïng löôùi soâng ngoøi vaø keânh daøy ñaëc, nhöõng keânh thoaùt nöôùc ñöôïc phaân nhoùm thaønh 5 löu vöïc, trong ñoù nhöõng keânh chính coù toång chieàu daøi 55,6Km, keânh phuï (chaûy vaøo keânh chính) coù toång chieàu daøi 36,4 Km. 5 löu vöïc thoaùt nöôùc chính ñoù laø: Löu vöïc Keânh Nhieâu Loäc - Thò Ngheø. Löu vöïc Taøu Huû – Keânh Ñoâi – Keânh Teû. Löu vöïc Beán Ngheù. Löu vöïc Taân Hoùa - Loø Goám (löu vöïc nghieân cöùu) Löu vöïc Tham Löông – Beán Caùt – Vaøm Thuaät. Soâng ngoøi trong thaønh phoá ñöôïc noái thoâng vôùi nhau vaø chòu aûnh höôûng maïnh meõ thuûy trieàu töø Bieån Ñoâng, coù 03 thôøi kyø thuûy trieàu trong moät naêm: Thaùng 01 – 3: thuûy trieàu trung bình. Thaùng 4 – 8: thuûy trieàu thaáp. Thaùng 9 – 12: thuûy trieàu cao. Trieàu cöôøng cao nhaát thöôøng ôû thôøi ñieåm trung vaø haï tuaàn moãi thaùng (aâm lòch). Bieân ñoä trieàu thay ñoåi töø 1,7 – 2,5m, cao nhaát theo ghi nhaän ñöôïc laø 3,95m. Söï xaâm nhaäp maën vaøo muøa khoâ laø moät vaán ñeà heát söùc nghieâm troïng do aûnh höôûng cuûa trieàu ñi raát saâu vaøo ñaát lieàn. Trong nhöõng thaùng ñaàu naêm 2005, nöôùc maën ñaõ xaâm nhaäp saâu, aûnh höôûng raát lôùn saûn xuaát vaø cung caáp nöôùc saïch cho nhaân daân thaønh phoá. Hieän nay, maët caét keânh Taân Hoaù – Loø Goám bò co heïp vaø caïn do buøn, raùc vaø xaø baàn ñöôïc ñoå böøa baõi xuoáng keânh, laøm giaûm taùc ñoäng thau röûa cuûa thuûy trieàu qua keânh Taøu Huû – Beán Ngheù. Tuy nhieân, do phaûi tieâu thoaùt nöôùc tröïc tieáp vaøo keânh Taøu Huû – Beán Ngheù neân chòu aûnh höôûng raát lôùn veà thuûy vaên cuûa doøng keânh naøy. 2.2.4 Ñaëc ñieåm ñòa chaát coâng trình, ñòa chaát thuûy vaên 2.2.4.1 Ñòa chaát coâng trình Löu vöïc nghieân cöùu naèm ôû phía ñaàu nam cuûa ñòa taàng Indosinian, ñöïôc hình thaønh trong quaù trình taïo nuùi kyû ñaïi trung sinh Mesozoic. Vuøng chaâu thoå Meâ Koâng baét ñaàu bò luùn ôû thôøi ñieåm ñaïi taân sinh sôùm nhaát ( caùch ñaây 65 trieäu naêm), coù cöôøng ñoä maïnh nhaát vaøo giai ñoaïn hình thaønh traàm tích Miocene (caùch ñaây 23 trieäu naêm), sau ñoù giaûm daàn theo tæ leä ñeán nay. Daõy taàng ñòa chaát: Baûy ñôn vò rieâng bieät döïa treân tuoåi ñòa chaát ñaõ ñöôïc xaùc ñònh trong moät daõy caùc lôùp traàm tích phuø sa. Caùc ñôn vò thöôøng trôû neân daøy theo höôùng kieán taïo chaâu thoå Meâ Koâng vôùi caùc lôùp ñaát troài leân theo höôùng giaûm ñoä tuoåi, ñoù laø: - Ñôn vò Miocene – N1 : daøy 10 – 40m ôû phía Nam, 40 – 80m ôû phía Baéc. - Ñôn vò Pliocene – N2 : daøy 10 – 20m ôû phía Baéc, 20 – 80m ôû phía Nam. Traàm tích Pleistocene döôùi – Q1 : ñoä daøy thay ñoåi töø 2 – 10m ôû phía Baéc ñeán 100m ôû phía Nam. - Traàm tích Pleistocene döôùi – Q2-3 : ôû phía Ñoâng chuû yeáu laø caùt laáy töø 5 –20m, xa veà phía Taây, ñoä daøy taàng seùt gia taêng, coù nôi leân ñeán 20m. - Ñôn vò Pleistocene treân – Q3 : troài leân phía Taây soâng Saøi Goøn vaø ñöôïc tìm thaáy ôû khu vöïc nghieân cöùu, chuùng bao goàm caùt mòn ñeán seùt vôùi söï phaùt trieån ñaù ong thöù caáp thöôøng coù ñoä daøy nhoû hôn 10m nhöng coù theå ñeán 20m. - Ñôn vò Holocene – Q4 : traàm tích naøy tieáp giaùp vôùi ñoàng baèng chaâu thoå Meâ Koâng vôùi cao trình nhoû hôn 2m ( so vôùi möïc nöôùc bieån trung bình), ñöôïc hình thaønh chuû yeáu laø seùt vaø ñaát seùt vôùi nhöõng lôùp phuï caùt vaø soûi, thöôøng thì ñoä daøy chöa leân ñeán 10m nhöng caù bieät coù theå leân 40m. - Ñôn vò ñaát do con ngöôøi taïo thaønh: vaät lieäu ña daïng naøy laø moät thaønh phaàn hoån hôïp goàm soûi, caùt , ñaát thòt vaø ñaát seùt. Ngoaøi ra coøn coù nhöõng maûnh cuûa beâ toâng, gaïch, kim loaïi, göông, nhöïa, caùc chaát höõu cô… Ñoä chaéc thay ñoåi töø loûng ñeán chaët vaø töø raát meàm ñeán chaéc. Ñôn vò ñaát do con ngöôøi taïo thaønh naèm treân vaø phuû haàu heát dieän tích laø moät yeáu toá raát quan troïng aûnh höôûng lôùn ñeán khaû naêng thaám cuûa beà maët. Lôùp beà maët do con ngöôøi taïo ra bao goàm caùc thaûm thöïc vaät, ñaát neùn chaët, beâ toâng vaø nhöïa ñöôøng… Khi lôùp phuû beà maët laø thaûm thöïc vaät ( coâng vieân, boàn coû,..) thì khaû naêng thaám cao vaø löôïng nöôùc ñöôïc löu tröõ laâu hôn, ñieàu tieát ñöôïc doøng nöôùc chaûy, ngöôïc laïi khi lôùp phuû beà maët laø beâ toâng, nhöïa ñöôøng thì nöôùc möa seõ bò chaûy traøn doàn taát caû vaøo maïng löôùi coáng vaø cöôøng ñoä cao deã gaây hieän töôïng luït. Ngoaøi ra, söï taùc ñoäng cuûa con ngöôøi coøn lieân quan ñeán beà maët hieän höõu nhö san laáp caùc ao hoà keânh raïch töï nhieân, laøm giaûm khaû naêng tieáp nhaän vaø löu tröõ nöôùc. Heä soá thaám beà maët lieân quan vaø chòu taùc ñoäng raát lôùn töø beà maët naøy vaø do ñoù doøng chaûy ñoâ thò coù lieân quan maät thieát ñeán heä soá phuû cöùng. 2.2.4.2 Ñòa chaát thuûy vaên Khu vöïc ñoàng baèng haï löu bao goàm caùc lôùp traàm tích phuø sa bôû rôøi cuûa kyû thöù tö Neogene. Theo nghieân cöùu thì ñòa taàng coù caùt vaø soûi trong caùc lôùp traàm tích boài laéng naøy laø taàng ngaäm nöôùc. Nhöõng taàng ngaäm nöôùc naøy ñang ñöôïc xem xeùt khai thaùc cho sinh hoaït vaø saûn xuaát cho hieän nay vaø trong töông lai. Vôùi söï phaùt trieån sôùm hôn, trung taâm thaønh phoá Hoà Chí Minh ñöôïc xaây döïng treân vò trí cao hôn naèm döôùi caùc lôùp traàm tích coå (Pleistocene). Caùc vuøng ngoaïi oâ veà höôùng Taây vaø höôùng Nam ñöôïc xaây döïng treân nhieàu lôùp traàm tích môùi (Holocene). Khu vöïc döï aùn bao goàm caùc khu vöïc ñöôïc tìm thaáy treân nhöõng lôùp traàm tích cuõ hôn cuõng nhö nhöõng lôùp môùi hôn vaø nhöõng boài tích chaâu thoå. Caùc lôùp traàm tích thuoäc ñôn vò Holocene coù ñoä daøy töø 2.5 – 40m. ÔÛ quaän 5, 11, Taân Bình coù ñoä daøy thöôøng khoâng quaù 10m nhöng ôû quaän 6 ñoä daøy gia taêng theo höôùng Taây Nam vaø thöôøng laø hôn 20m. Traàm tích laø seùt pha höõu cô raát meàm, meàm, ñoä deûo töø thaáp ñeán cao, seùt pha caùt ( ñaát coù haït mòn keát dính) vaø thænh thoaûng laø caùt pha seùt raát bôû rôøi, hoaëc caùt pha thòt. Caùc lôùp traàm tích Pleistocene naèm döôùi coù ñoä daøy vöôït quaù 50m. Chuùng coù caáu taïo laø caùt pha seùt, caùt, caùt pha thòt coù ñoä chaët trung bình (ñaát coù kích thöôùc haït thoâ khoâng keát dính) vaø thænh thoaûng chuùng laø seùt pha caùt chaët. Ñaát do con ngöôøi boài laép coù ñoä daøy ñieån hình töø 0,5 – 3,0m vaø coù thaønh phaàn thay ñoåi. Tình traïng nöôùc ngaàm cuûa löu vöïc nghieân cöùu tröôùc kia dao ñoäng trong khoaûng 1m, nhöng hieän nay ñaõ tuït giaûm maïnh do hieän töôïng khai thaùc nöôùc ngaàm böøa baõi. Hieän töôïng suït giaûm möïc nöôùc ngaàm naøy laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân quan troïng ñaõ phaù huûy lôùp moùng cuûa caùc coâng trình xaây döïng (phaù huûy caùc lôùp beâ toâng choân ngaàm, muïc caùc lôùp cöø traøm gia coá, luùn suït ñaát…). 2.3 KHAÙI QUAÙT ÑIEÀU KIEÄN KINH TEÁ XAÕ HOÄI TREÂN KHU VÖÏC 2.3.1 Ñaëc ñieåm xaõ hoäi 2.3.1.1 Sô löôïc lòch söû vaø ñaëc ñieåm hieän traïng kinh teá, xaõ hoäi thaønh phoá Trong boái caûnh chung cuûa ñaát nöôùc, neàn kinh teá thaønh phoá Hoà Chí Minh cuõng coù nhöõng bieán chuyeån theo giai ñoaïn nhöng vì laø moät trung taâm kinh teá naêng ñoäng neân nhìn chung luoân luoân ôû möùc phaùt trieån cao nhaát toaøn quoác. Coù theå toùm löôïc neàn kinh teá thaønh phoá qua caùc thôøi kyø nhö sau : Tröôùc 1954 : thaønh phoá Hoà Chí Minh (Saøi Goøn-Chôï Lôùn) laø thuû phuû cuûa Nam Kyø, vöïa luùa cuûa caû nöôùc, goàm 2 khu vöïc chính : Saøi Goøn laø trung taâm haønh chính vaø Chôï Lôùn laø trung taâm thöông maïi. Ñöôïc chính quyeàn Thöïc daân taäp trung ñaàu tö heä thoáng haï taàng kyõ thuaät neân heä thoáng cô sôû haï taàng khaù hoaøn thieän, laø moät thaønh phoá thuoäc ñiaï ñieån hình ñöôïc xem nhö moät “hoøn ngoïc Vieãn Ñoâng”. Maëc duø khoâng coù nhöõng chæ soá kinh teá chuaån möïc ñeå ñaùnh giaù nhöng qua möùc löông thöïc bình quaân naêm 1945 laø 103kg/ngöôøi thì thöïc chaát Saøi Goøn vaãn laø moät thaønh phoá ngheøo so vôùi theá giôùi. Töø 1954-1975 : neàn kinh teá haøng hoaù baét ñaàu coù daáu hieäu phaùt trieån nhôø vaøo haøng tæ dollar tieàn vieän trôï cuûa Myõ. Tuy nhieân, chieán tranh ñaõ gaây ra söï taäp trung haøng trieäu ngöôøi ôû nieàm nam veà thaønh phoá, taïo neân tình traïng phaùt trieån oà aït, khoâng theå kieåm soaùt vaø xaây döïng caùc coâng trình phuïc vuï theo kòp. Neàn kinh teá chuû yeáu döïa vaøo nguoàn vieän trôï, saûn xuaát chính laø saûn phaåm tieâu duøng, thieáu caùc cô sôû vöõng chaéc ñeå coù theå ñoäc laäp phaùt trieån. Caùc keá hoaïch, döï aùn thöïc hieän trong giai ñoaïn naøy cuõng ñeàu döïa vaøo nguoàn voán vieän trôï. Sau 1975 : trong nhöõng naêm cuoái thaäp kyû 70 ñeán ñaàu 80, neàn kinh teá keá hoaïch döïa treân söï trao ñoåi haøng hoaù giöõa caùc nöôùc xaõ hoäi Chuû Nghóa trong khoái töông trôï kinh teá COMECON vaø vieän trôï Lieân Xoâ leân ñeán 1 tæ dollar haøng naêm, moät soá lôùn nhaø maùy ñöôïc xaây döïng, caùc hôïp taùc xaõ noâng nghieäp ra ñôøi laø haït nhaân chính giöõa nhieäm vuï saûn xuaát noâng nghieäp. Tuy ñaït ñöôïc khaù nhieàu thaønh quûa nhöng neàn kinh teá khoâng tieán nhanh nhö yù muoán, ñoäng löïc phaùt trieån thieáu yeáu toá caïnh tranh neân kinh teá khoâng phaùt trieån, ngöôøi daân vaãn chöa thoaùt khôûi caûnh ñoùi ngheøo. Sau ñoù, ñoàng thôøi vôùi söï tan raõ cuûa Lieân Xoâ vaø caùc nöôùc Xaõ Hoäi Chuû Nghóa ôû Ñoäng Aâu, Vieät Nam baét ñaàu chuyeån neàn kinh teá theo höôùng kinh teá thò tröôøng. Söï ñaàu tö vaøo haï taàng (nhö giao thoâng, thuûy ñieän…) bôûi nguoàn vieän trôï tröôùc ñoù cuûa caùc nöôùc Xaõ Hoäi Chuû Nghóa ñaõ taïo cô sôû cho neàn kinh teá Vieät Nam coù nhöõng böôùc phaùt trieån ñaùng keå. Thaønh phoá Hoà Chí Minh trôû thaønh khu vöïc phaùt trieån nhanh nhaát trong caû nöôùc. 2.3.1.2 Lòch söû keânh Taân Hoaù – Loø Goám Caùch ñaây 300 naêm keânh Taân Hoùa – Loø Goám ñaõ ñoùng vai troø quan troïng laø heä thoáng giao thoâng thuûy noái phaàn phía Nam cuûa thaønh phoá vôùi heä thoáng keânh raïch taïi ñoàng baèng soâng Cöûu Long. Vaøo nhöõng naêm ñaàu theá kyû 19, khu vöïc naøy chuû yeáu laø ñaàm laày. Laøng Goám laø moät trong nhöõng laøng tieåu thuû coâng nghieäp noåi tieáng cuûa Saøi Goøn xöa, hoaït ñoäng kinh teá thöù hai chuû yeáu laø noâng nghieäp. Ñaàu naêm 1940 loø nung goám vaø gaïch ngöng hoaït ñoäng. Giao thoâng baèng thuyeàn ghe ñoùng vai troø quan troïng trong khu vöïc. Haøng hoaù ñöôïc vaän chuyeån caùc vuøng khaùc nhau doïc theo keânh. Ñieàu naøy chöùng toû moái lieân laïc chaët cheõ cuûa ñöôøng xaù vaø keânh raïch giöõa keânh Taân Hoùa – Loø Goám vaø phaàn coøn laïi cuûa thaønh phoá. Moät soá ñöôøng phoá chính chaïy doïc keânh nhö ñöôøng Renault (nay laø ñöôøng Haäu Giang), hoaëc ñöôøng Alexandre de Rhodes (hieän nay laø ñöôøng Huøng Vöông). Naêm 1880 thöôïng nguoàn cuûa keânh ngaén hôn. Treân thöïc teá keânh Taân Hoùa laø ñoaïn keânh ñaøo noái vôùi soâng Caàn Giuoäc. Taïi thôøi ñieåm ñoù khoâng coù haï taàng chính veà phía Taây. Naêm 1945 keânh ñöôïc noái vôùi hai keânh khaùc moät noái vôùi Chôï Lôùn qua keânh Bonnard keânh kia laø De Ceinture chaïy veà phía Baéc. Cuøng vôùi quaù trình ñoâ thò hoaù, söï phaùt trieån giao thoâng ñöôøng thuûy bò chaäm laïi, do thöông maïi phaùt trieån nhanh choùng trong khu vöïc Saøi Goøn, Chôï Lôùn, hoaït ñoäng tieåu thuû coâng nghieäp bò ñaåy ra ngoaïi oâ. Trong khi caùc hoaït ñoäng kinh teá lieân quan ñeán giao thoâng thuûy bò chaäm laïi vaøo nhöõng naêm 1980, caùc khu vöïc boû troáng doïc keânh daàn daàn bò ngöôøi nhaäp cö laán chieám. Laøn soùng ngöôøi nhaäp cö ñaàu tieân laø haäu quaû cuûa chieán tranh choáng Myõ. Söï phaùt trieån nhanh choùng tieáp theo cuûa thaønh phoá “ñoåi môùi” vaøo ñaàu naêm 1986, ñaõ thuùc ñaåy quaù trình ñoâ thò hoaù vaø coâng nghieäp hoaù moät caùch töï phaùt. Laøn soùng nhaäp cö thöù hai do nguyeân nhaân kinh teá, töø caùc vuøng noâng thoân nhaäp cö vaøo thaønh phoá, ña soá töø caùc tænh ñoàng baèng soâng Cöûu Long vaø caùc tænh nieàm trung. Daân nhaäp cö mua ñaát baát hôïp phaùp hoaëc laø chieám ñaát coâng. Nhöõng ngöôøi ñeán tröôùc xaây döïng nhöõng khu nhaø luïp xuïp treân bôø keânh, nhöõng ngöôøi ñeán sau xaây nhaø treân maët keânh. Hieän nay, möùc soáng cuûa ngöôøi daân trong khu vöïc naøy töông ñoái thaáp so vôùi caùc vuøng daân cö noäi thaønh khaùc cuûa thaønh phoá Hoà Chí Minh, chieám tyû leä ñoâng ñaûo nhaát laø taàng lôùp daân cö ngheøo vaø trung bình, nhöõng ngöôøi thôï laøm thueâ cho chuû cô sôû tieåu thuû coâng nghieäp trong vuøng. Ñaëc bieät coù nhöõng hoä daân soáng vôùi möùc quaù khoå, naèm trong vieän xoaù ñoùi giaûm ngheøo cuûa thaønh phoá. Möùc soáng thaáp ñi keøm theo trình ñoä daân trí thaáp, chieám tyû leä lôùn cuûa daân cö trong khu vöïc naøy laø boä phaän ngöôøi Hoa vaø ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi Hoa ngheøo, so vôùi coäng ñoàng ngöôøi Hoa ôû Quaän 5, Quaän 10 thaønh phoá Hoà Chí Minh. Moät tyû leä khoâng nhoû daân cö naøy khoâng bieát ñoïc, bieát vieát tieáng Vieät. Ngoaøi coäng ñoàng ngöôøi Hoa laø daân cö baûn ñòa ( laø caùc cö daân noâng thoân phaùt trieån leân ) vaø caùc daân môùi ñöôïc ñònh cö töø mieàn Baéc, mieàn Trung vaøo. Tình hình y teá, söùc khoûe coäng ñoàng nôi ñaây thuoäc loaïi yeáu keùm so vôùi caùc vuøng noäi thaønh khaùc cuûa thaønh phoá Hoà Chí Minh. Cuøng vôùi söï phaùt trieån nhanh cuûa kinh teá thaønh phoá Hoà Chí Minh. Trong thôøi kinh teá thò tröôøng môû cöûa, söï khôûi saéc veà moïi maët cuûa cuoäc soáng xaõ hoäi ñaõ taùc ñoäng toaøn dieän leân khu vöïc naøy möùc soáng cuûa ngöôøi daân ngaøy caøng ñöôïc taêng leân keùo theo ñôøi soáng vaên hoaù vaø yù thöùc cuûa ngöôøi daân cuõng ñöôïc caûi thieän. Nhöõng vuøng ñaát hoang troáng ngaøy xöa baây giôø ñaõ moïc leân nhaø xöôûng saûn xuaát coâng nhieäp – tieåu thuû coâng nghieäp, caùc xí nghieäp lieân doanh vôùi nöôùc ngoaøi hoaëc caùc ngoâi nhaø nhieàu taàng… Maïng löôùi giao thoâng töø caùc ñöôøng lôùn ñeán caùc heûm nhoû cuõng ñöôïc chính quyeàn ñòa phöông söûa chöõa, naâng caáp, maïng löôùi thoaùt nöôùc daàn ñöôïc caûi thieän. 2.3.2 Ñaëc ñieåm hieän traïng kinh teá Toång saûn phaåm noäi ñòa thaønh phoá Hoà Chí Minh (GDP) taêng gaàn 2,5 laàn trong 9 naêm qua ( tính theo USD) töø 36.975 tyû VNÑ (3,4 tyû USD ) leân ñeán 131,523 tyû VNÑ ( 8,3 tyû USD). Möùc ñoä phaùt trieån kinh teá thöïc söï ñaùng keå vaø beàn vöõng, möùc taêng tröôûng bình quaân trong giai ñoaïn 1985 – 1990 laø 7,8%, 12,6% trong giai ñoaïn 1990 – 1995, 10,2% trong giai ñoaïn 1995 – 2000 vaø treân 11% trong giai ñoaïn 2004 ñeán nay. Trong naêm 2005, möùc ñoä GDP öôùc tính ñaït 11,.6% Baûng 2.4 Möùc ñoä taêng tröôûng GDP cuûa thaønh phoá Thaønh phaàn  1985 – 1990  1990 – 1995  1995 – 2000  Naêm 2005   Coâng nghieäp - VLXD  10,5%  16,2%  12,7%  12,7%   Thöông maïi – Dòch vuï  6,9%  11,2%  8,4%  11,1%   Noâng – Laâm - Ngö  3,5%  3,8%  1,2%  -2,9%   Toång  7,8%  12,6%  10,2%  11,6%   (Nguoàn : Nieân giaùm thoáng keâ, 2005) Boán quaän chieám khoaûng töø 9 – 11% saûn löôïng cuûa thaønh phoá, naêm 2005, toång saûn löôïng ñaït treân 700 trieäu USD. Thaønh phoá Hoà Chí Minh laø khu vöïc xuaát khaåu cuûa Vieät Nam, thöôøng chieám treân 40% giaù trò xuaát khaåu cuûa quoác gia. Caùc giaù trò xuaát khaåu ghi nhaän taêng töø 221 trieäu naêm 1990 ñeán 2,6 tyû USD naêm 1995: 6,3 tyû USD naêm 2001 vaø 9,816 tyû USD naêm 2005. Giaù trò nhaäp khaåu naêm 2005 vaøo khu vöïc thaønh phoá Hoà Chí Minh laø 5,644 tyû USD. CHÖÔNG 3: HIEÄN TRAÏNG MOÂI TRÖÔØNG – ÑAÙNH GIAÙ NHÖÕNG AÛNH HÖÔÛNG CUÛA HIEÄN TRAÏNG ÑOÁI VÔÙI MOÂI TRÖÔØNG DOÏC KEÂNH TAÂN HOÙA – LOØ GOÁM 3.1 HIEÄN TRAÏNG THOAÙT NÖÔÙC 3.1.1 Moâ taû heä thoáng thoaùt nöôùc hieän höõu Heä thoáng thoaùt nöôùc trong löu vöïc laø heä thoáng thoaùt nöôùc chung ( cuøng mang chöùc naêng thoaùt nöôùc möa vaø nöôùc thaûi ), ñöôïc chia ra laøm 4 caáp döïa treân kích thöôùc vaø chöùc naêng nhö sau: - Caáp 1 : Thöôøng caùc keânh hoaëc caùc raïch töï nhieân, coù nhieäm vuï tieáp nhaän vaø chuyeån taûi löu löôïng chính cho moät khu vöïc hoaëc caû löu vöïc. - Caáp 2 : Laø caùc coáng ngaàm ( hoäp hoaëc troøn ), thoâng thöôøng coù kích thöôùc > 1000mm ôû ñoä saâu töø 2 – 5m coù nhieäm vuï thu gom nöôùc töø caùc tuyeán caáp 3 vaø ñoå vaø tuyeán caáp 1 thoâng qua cöûa xaû. - Caáp 3 : Laø nhöõng ñöôøng coáng coù kích thöôùc trung bình, nhaän nöôùc töø tuyeán caáp 4 vaø ñoå vaøo tuyeán caáp 2, ngoaøi ra coøn coù chöùc naêng thu nöôùc möa qua caùc mieäng thu treân leà hoaëc döôùi ñöôøng. - Caáp 4 : Thöôøng coù kích thöôùc < 600mm, ñöôïc noái tröïc tieáp töø caùc hoä gia ñình hoaëc moät soá coáng heûm nhoû khaùc, sau ñoù xaû vaøo caùc tuyeán caáp 2, 3. Theo söï phaân caáp quaûn lyù heä thoáng thoaùt nöôùc hieän nay, maïng thoaùt nöôùc caáp 1, 2 vaø 3 do Sôû Giao Thoâng Coâng Chaùnh quaûn lyù ( ñoaïn coù chöùc naêng giao thoâng thuûy do Khu ñöôøng soâng tröïc tieáp quaûn lyù , ñoaïn chæ coù chöùc naêng thoaùt nöôùc vaø coáng caáp 2, 3 Khu Quaûn lyù Giao Thoâng Ñoâ Thò quaûn lyù ), caùc Quaän Huyeän ñöôïc phaân chia quaûn lyù coáng caáp 4 vaø moät phaàn coáng caáp 3 ( tuøy ñieàu kieän moãi nôi ). Keânh raïch Keânh Taân Hoùa – Loø Goám vôùi chieàu daøi 7,84 Km chaûy vaøo keânh Taøu Huû, do ñoù chòu söï chi phoái vaø aûnh höôûng raát lôùn cuûa keânh Taøu Huû ôû haï löu. Töø thöôïng löu, keânh Taân Hoùa – Loø Goám coù kích thöôùc khaù oån ñònh vaø coù beà roäng taêng daàn veà phía haï löu vôùi beà roäng thay ñoåi töø 6m ôû thöôïng löu vaø roäng daàn veà haï löu khoaûng gaàn 60m, chieàu saâu doïc keânh thay ñoåi töø 2 – 5m. Ñoä doác loøng keânh trung bình khoaûng 0,1%. Keânh chính Taân Hoùa – Loø Goám goàm 3 ñoaïn keânh hôïp thaønh laø: Keânh Taân Hoùa : tieâu nöôùc cho phaàn thöôïng löu cuûa löu vöïc ( Taân Bình, Taân Phuù). OÂng Buoâng : tieâu nöôùc cho khu vöïc trung löu löu vöïc (moät phaàn Quaän 11, Taân Phuù, Quaän 6). Loø Goám : tieâu thoaùt nöôùc cho khu vöïc haï löu ( Quaän 6). Moät soá keânh nhoû phuï lieân quan khaùc cuõng coù aûnh höôûng quan troïng ñeán khaû naêng tieâu thoaùt nöôùc cuûa löu vöïc nhö sau: Raïch Baøu Traâu – Keânh Hieäp Taân : daøi khoaûng 2.400m, tieâu nöôùc töø höôùng Taây – Baéc cuûa löu vöïc (thuoäc Quaän Taân Phuù). Raïch Ñaàm Sen : daøi khoaûng 600m : tieâu nöôùc möa chaûy traøn töø Coâng vieân Ñaàm Sen vaø caùc vuøng laân caän khaùc. Raïch Baø Laøi : daøi khoaûng 300m : tieâu thoaùt nöôùc veà phía Taây Loø Goám, tuy nhieân tröôùc ñaây doøng raïch bò ngaäp raùc, chöùc naêng tieâu thoaùt nöôùc coøn raát thaáp. Thaønh phoá ñaõ coù döï aùn xaây döïng caûi taïo raïch naøy, thay theá raïch baèng coáng hoäp (do Ban Quaûn lyù Döï Aùn Quaän 6 laøm chuû ñaàu tö) taát caû ñöôïc hoaøn thaønh trong naêm 2005. Nhìn chung, bôø keânh hoaøn toaøn oån ñònh vaø khoâng coù daáu hieäu bò saït lôû, xoùi moøn lôùn naøo. Haøng ngaøy, doøng keânh bò moät löôïng lôùn chaát thaûi raén thaûi döôùi doøng keânh, moät soá chìm vaø laéng taïi choã, moät soá nheï hôn thì noåi leân treân beà maët. Coù 23 caàu vaø coáng naèm doïc theo keânh, trong soá ñoù coù 8 caàu – coáng lôùn ñöôïc thieát keá baêng keânh vôùi khaåu ñoä heïp vaø gaàm caàu thaáp ñaõ haïn cheá doøng chaûy vaø laø taùc nhaân löu giöõ raùc thaûi gaây aùch taét vaø giaûm khaû naêng thoaùt nöôùc ( caàu Hoaø Bình, Ñaëng Nguyeân Caån…).
Hình 3.1 : Raùc döôùi chaân caàu baét qua keânh Vieäc xaây döïng laán chieám böøa baõi laøm nhaø ôû ven keânh gaây trôû ngaïi lôùn ñeán doøng chaûy vaø laø nguoàn gaây oâ nhieãm quan troïng do tình traïng thieáu yù thöùc vaø phöông tieän veä sinh, caùc chaát thaûi ñöôïc thaûi xaû tröïc tieáp xuoáng doøng keânh. Nhìn chung, maïng löôùi keânh raïch thoaùt nöôùc trong löu vöïc bò heïp kích thöôùc, khoâng ñöôïc baûo döôõng, duy tu naïo veùt kòp thôøi neân ñaõ khoâng ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu thoaùt nöôùc cho khu vöïc. Vaán ñeà naøy daãn ñeán tình traïng ngaäp uùng cuïc boä trong caùc khu vöïc cö daân doïc löu vöïc keânh, laø nguoàn gaây oâ nhieãm moâi tröôøng aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán söùc khoûe cuûa ngöôøi daân trong khu vöïc. 3.1.2 Maïng löôùi coáng ngaàm. Maïng löôùi coáng ngaàm trong löu vöïc keânh Taân Hoùa – Loø Goám haàu heát laø daïng troøn vaø moät soá coáng hoäp hoaït ñoäng nhö moät heä thoáng tieâu thoaùt nöôùc keát hôïp chuyeån taûi caû nöôùc möa chaûy traøn laãn nöôùc thaûi vaøo keânh. Nöôùc thaûi bao goàm caû nöôùc thaûi sinh hoaït vaø coâng nghieäp. Doïc theo tuyeán keânh coù 31 cöûa xaû (treân toång soá 412 cöûa xaû cuûa thaønh phoá). Quaän  Toång chieàu daøi cuûa coáng thoaùt nöôùc (m)    <400 mm  500 mm  600 mm  800 mm  1000 mm  1200 mm  1500 mm  1500x1200 BC  2000x2000 BC  Toång coäng   TBình+T Phuù  16.679  300  15.715  12.633  2.770  700  780    50.787   Quaän 11  36.935  3.117  11.920  3.180  3.100  850  650   1.210  60.354   Quaän 6  50.600   7.500  5.200  1.000  860  540  1.500  602  67.200   Toång  104.214  3.417  35.135  21.013  6.870  2.410  1.197  1.500  1.182  178.341   Baûng 3.1 Maïng löôùi coáng thoaùt nöôùc hieän höõu löu vöïc Taân Hoùa – Loø Goám (Nguoàn : Quaän Taân Bình + Taân Phuù+ Quaän 11, 2003) Caùc nghieân cöùu khaûo saùt töø naêm 2001 ñeán nay, maïng löôùi thoaùt nöôùc treân ñòa baøn thaønh phoá noùi chung vaø löu vöïc Taân Hoùa – Loø Goám noùi rieâng ñaõ xuoáng caáp. Ngoaøi moät soá khu vöïc môùi ñöôïc xaây döïng vaø laép ñaët, coøn laïi haàu heát quaù cuõ vaø khoâng coøn ñaùp öùng ñuû yeâu caàu thoaùt nöôùc chung cho khu vöïc. Ñaây cuõng laø moät khu vöïc môùi ñöôïc ñoâ thò hoaù neân chính toác ñoä ñoâ thò hoaù quaù nhanh ñaõ laøm cho maïng löôùi coáng phaùt trieån khoâng ñoàng boä vaø hieäu quaû. Moät soá khu daân cö môùi xaây döïng cuõng ñöôïc laép ñaët coáng thoaùt nöôùc, nhöng chính vieäc ñaáu noái khoâng ñuùng quy trình kyõ thuaät vaø söï quaù taûi cuûa tuyeán tieáp nhaän ñaõ goùp phaàn gaây ra hieän töôïng ngaäp uùng. Cuõng chính ñoâ thò hoaù naøy ñaõ laøm giaûm ñi roõ reät dieän tích thöïc phuû, caùc hoà laâu nay coù chöùc naêng ñieàu tieát nöôùc bò laáp boû, taát caû ñaõ taïo ra nhöõng ñieàu kieän heát söùc baát lôïi khaû naêng thoaùt nöôùc cho khu vöïc. 3.1.3 Haàm töï hoaïi Haàm töï hoaïi ñöôïc xaây döïng roäng raõi, haàu nhö ôû caùc hoä daân, vaên phoøng, chung cö ñeàu coù trang bò haàm töï hoaïi vaø heä thoáng nöôùc thaûi sinh hoaït rieâng. Vôùi nhöõng ñaëc ñieåm heä thoáng thoaùt nöôùc cuûa thaønh phoá laø heä thoáng thoaùt nöôùc chung. Cuõng nhö vieäc xem xeùt ñeán ñieàu kieän thöïc teá taïi Vieät Nam thì vieäc söû duïng haàm töï hoaïi laø töông ñoái phuø hôïp. Hieän nay, ña soá caùc haàm töï hoaïi ñeàu ñöôïc xaây döïng döôùi nhaø do haïn cheá veà khoâng gian xaây laép. Nöôùc thaûi sinh hoaït gia ñình ñöôïc chia laøm 2 loaïi. Loaïi thöù nhaát laø töø beáp vaø nhaø taém, loaïi thöù hai laø töø nhaø veä sinh. Thöïc teá thöôøng thaáy ôû Vieät Nam, nöôùc thaûi xaû töø beáp vaø nhaø taém ñoå tröïc tieáp vaøo heä thoáng tieâu nöôùc caáp 4 ( voán coù cuøng moät hình thöùc treân khaép maïng löôùi thoaùt nöôùc keát hôïp ) naèm doïc theo haàu heát caùc con ñöôøng vaø heûm nhoû. Nöôùc thaûi töø khu nhaø veä sinh ñöôïc thu gom tröôùc tieân vaøo beå töï hoaïi, doøng xaû töø beå töï hoaïi seõ ñöôïc thaûi tieáp tuïc vaøo heä thoáng tieâu thoaùt nöôùc caáp 4. Tuy nhieân, coù moät boä phaän hoä daân khoâng coù beå töï hoaïi vaø do ñoù, nöôùc thaûi thoâ töø nhaø veä sinh xaû tröïc tieáp vaøo ñöôøng coáng caáp 4 maëc duø vieäc laøm naøy laø traùi quy ñònh. Theo moät keát quaû nghieân cöùu naêm 2003 cuûa coâng taùc xaõ hoäi töø khoaûng 1.500 hoä gia ñình ñaõ cho thaáy khoaûng 87% caùc hoä gia ñình coù beå töï hoaïi, coøn laïi laø khoâng söû duïng maø xaû tröïc tieáp vaøo coáng caáp 4. Trong thöïc teá hieän nay, theo nghieân cöùu cuûa Coâng ty Moâi Tröôøng Ñoâ Thò, chæ coù khoaûng 70% soá haàm töï hoaïi laø xaây döïng ñuùng tieâu chuaån, ñaây cuõng laø moät nguyeân nhaân chính laøm giaûm hieäu quaû xöû lyù nöôùc thaûi cuûa haàm töï hoaïi vaø caùc vaán ñeà thaám, roø ræ gaây oâ nhieãm. 3.1.4 Hieän traïng caùc hoà ñieàu hoaø, ñaàm chöùa nöôùc Nhö ñaõ moâ taû, löu vöïc TH – LG coù ñòa hình baèng phaúng vaø cao trình thaáp, vôùi caùc cao trình maët ñaát thay ñoåi cao ñoä +0.6 ñeán khoaûng +5m treân möïc nöôùc bieån. Veà phöông dieän lòch söû, vuøng naøy vöøa laø vuøng ñaát noâng nghieäp vöøa laø ñaát truõng, nhöng hieän nay ñang ñöôïc khai thaùc hoaëc san laáp cuïc boä do quaù trình ñoâ thò hoaù. Coù moät vaøi khu vöïc truõng ôû löu vöïc chuû yeáu ôû phía Taây trung vaø haï löu keânh TH – LG, hoaït ñoäng nhö caùc hoà chöùa nöôùc töï nhieân vaø chuû yeáu thu gom nöôùc möa cuïc boä taïi khu vöïc hay nöôùc luõ töø caùc khu vöïc khaùc. Trong khu vöïc coù Ñaàm Sen laø coù dieän tích lôùn (khoaûng 5 ha) nhöng Ñaàm Sen ñöôïc thieát keá laø khu vui chôi giaûi trí, khoâng cho nöôùc thaûi töø keânh chaûy vaøo neân khoâng coù taùc duïng chöùa luõ vaø khoâng coù taùc duïng laø hoà chöùa nöôùc cho khu vöïc Ñaàm Sen. 3.1.5 Chaát löôïng löu vöïc Taân Hoùa – Loø Goám Nöôùc thaûi coâng nghieäp cuûa caùc ñôn vò saûn xuaát naèm treân löu vöïc keânh thuoäc caùc quaän 6, 11, Taân Bình, Taân Phuù chöa ñöôïc xöû lyù tröôùc khi thaûi ra ngoaøi. Nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa caùc hoä daân, cô sôû kinh doanh dòch vuï naèm treân löu vöïc. Heä thoáng keânh Taân Hoùa – Loø Goám bò oâ nhieãm naëng neà do saûn xuaát coâng nghieäp vaø tieåu thuû coâng nghieäp cuøng vôùi nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa coäng ñoàng daân cö soáng treân löu vöïc. Yeáu toá deã nhaän bieát nhaát cuûa tình traïng chaát löôïng nöôùc laø möùc oâ nhieãm höõu cô raát cao, phaûn aùnh baèng giaù trò raát cao BOD5 vaø COD, ñaëc bieät laø ñoái vôùi löu löôïng thaáp ( khi trieàu kieät hoaëc khoâng möa). Giaù trò DO taïi caùc khu vöïc keânh Taân Hoùa – Loø Goám raát thaáp (thöôøng döôùi 1mg/l). Noàng ñoä BOD5 leân ñeán 2.100 mg/l vaø COD leân ñeán 3.200 mg/l, giaù trò trung bình khoaûng 300 mg/l, vöôït quaù tieâu chuaån nöôùc maët loaïi B ( TCVN 5942 – 1995 ). Giaù trò Coliform vöôït quaù tieâu chuaån TCVN ( 10.000/100ml) raát nhieàu laàn vaø giaù trò cao nhaát leân ñeán 13x106 MPN/100ml, chöùng toû möùc ñoä oâ nhieãm vi sinh raát lôùn. Kim loaïi naëng coù ñoäc tính cao nhö thuûy ngaân ( Hg), cadmium (Cd) vaø Asen (As) hieän dieän ôû möùc thaáp hôn giaù trò tieâu chuaån. Tuy nhieân haøm löôïng Keõm (Zn) vaø Crom (Cr) vöôït ñaùng keå so vôùi tieâu chuaån. Söï hieän dieän Zn vaø Cr trong nöôùc cho thaáy möùc ñoä aûnh höôûng cuûa nöôùc caùc ngaønh nhö : deät nhuoäm, xi maï vaø thuoäc da laø raát lôùn.
Hình 3.2: Nöôùc keânh Baûng 3.2 Danh saùch moät soá cô sôû saûn xuaát xaû nöôùc thaûi vaøo heä thoáng keânh Taân Hoùa – Loø Goám STT  Teân cô sôû  Ngaønh ngheà   1  Cty TNHH Quaûng Ñaït  Saûn xuaát haït chuoãi voû soø   2  Taân Bình Minh  Saûn xuaát pheøn chua   3  DNTN Phöông Nam  Saûn xuaát nöôùc töông   4  Cty TNHHSXTMDV Vaïn Phuùc  Myû phaåm   5  Cô sôû Vónh Phaùt  Saûn xuaát taïo haït nhöïa   6  Taêng Minh Phaùt  Saûn xuaát gia coâng haït gaïo   7  Cô sôû Toaøn Thaønh  Saûn xuaát gia coâng haït gaïo   8  Huyønh Tieåu Bình  Xay taïo haït nhöïa   9  Traàm Quoác Hoaøi  Saûn xuaát kem   10  Lyù Ngoïc Lan  Xay keo pheá lieäu   11  Cty cao su Beán Thaønh  Cao su   12  Thaéng Lôïi  Nhöïa   13  Giang Thanh  Thuûy tinh   14  DNTN Hieäp Thaønh Danh  Nhöïa   15  Tröông Hieàn – chi nhaùnh Öng Thaønh  Nhöïa   16  Raïng Ñoâng  Nhöïa   17  Boâ raùc Taân Hoaù    18  Boâ raùc Toáng Vaên Traâm    19  Traàn Vaên  Thuûy tinh   20  Quang Xung Höng  Thuûy tinh   21  Tröông Hoaø  Thuûy tinh   22  Traàn kim Ngoïc  OÙ keo   23  Vuõ Thò Bích Thuaän  Xaây nhöïa, pheá lieäu   24  Nguyeãn Thò Tuù Trinh  Taåy nhuoäm vaûi   25  Nguyeãn Thò Thöôøng  Taåy nhuoäm vaûi   26  Nguyeãn Thò Ngoïc Lan  Taåy nhuoäm vaûi   27  Ñaøm Vaên Thaùi  Taåy nhuoäm vaûi   28  Ngoâ Thò Vaïn Thoï  Taåy nhuoäm vaûi   29  Nguyeãn Vaên Khoa  Taåy nhuoäm vaûi   30  Höng Thaùi  Thuoäc gia   31  Cty TNHH Vónh Thaéng  Sôn   ( Nguoàn : Phoøng Taøi Nguyeân Moâi Tröôøng Quaän 6, naêm 2005)
Hình 3.3 : Cô sôû saûn xuaát xaû nöôùc thaûi tröïc tieáp ra keânh
Hình 3.4 :Nöôùc thaûi sinh hoaït thaûi ra keânh 3.2 HIEÄN TRAÏNG SÖÛ DUÏNG ÑAÁT 3.2.1. Tình hình söû duïng ñaát Phaïm vi nghieân cöùu treân löu vöïc Taân Hoùa – Loø Goám vôùi dieän tích löu vöïc thoaùt nöôùc tröïc tieáp vaøo keânh coù dieän tích khoaûng gaàn 15 Km2. Ñaëc ñieåm cuûa löu vöïc Taân Hoùa – Loø Goám laø moâi tröôøng ñoâng daân cö, chieám khoaûng 50% dieän tích ñaát. Ña soá khu vöïc daân cö ñöôïc xaây döïng thaáp, maät ñoä daøy ñaët. Ñaët tröng ñoái vôùi nhaø ôû ven truïc loä chính laø taàng treät hoaëc laàu moät thöôøng ñöôïc laøm nôi kinh doanh. Nhieàu khu vöïc nhaø xaây döïng töø xöa ñöôïc söû duïng laøm nhaø ôû caùc hoä daân coù thu nhaäp thaáp, nôi naøy voán coù nhieàu vaán ñeà veà moâi tröôøng. Moät soá khu vöïc bò ngaäp luït, moät soá nôi khaùc thì thieáu caùc dòch vuï tieän ích cô baûn, ví duï nhö heä thoáng cung caáp nöôùc tröïc tieáp vaø maïng löôùi thoaùt nöôùc ñaït yeâu caàu. Söï laán chieám lan traøn caùc bôø keânh, chuû yeáu laø keânh Taân Hoùa – Loø Goám, raïch Haøng Baøng, Baøu Traâu…Raát nhieàu nhaø ôû ñöôïc xaây döïng heát söùc toài taøn vaø thieáu caùc tieän ích cô baûn laø ñaëc ñieåm theå hieän söï phaùt trieån baáp beân ôû ñaây. Khu vöïc Bình Phuù, Quaän 6 ( phöôøng 10, 11 ) coù nhöõng khu ñaát môùi phaùt trieån beàn vöõng. Ña soá ñaát ôû ñaây ñaõ ñöôïc quy hoaïch vaø ñaàu tö xaây döïng cô sôû haï taàng ñoâ thò, khu vöïc naøy cuõng ñang trong giai ñoaïn phaùt trieån, thöôøng daønh cho caùc hoä thu nhaäp khaù, cao, phuø hôïp cho caùc muïc ñích thöông maïi vaø coäng ñoàng, chaúng haïn nhö Sieâu thò Metro, khu lieân hôïp theå thao, khu chôï môùi. Ñaëc ñieåm coâng ngheäp ôû ñaây laø caùc cô sôû saûn xuaát hoä gia ñình vaø caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû ( SMEs) khaùc. Tuy nhieân haàu heát caùc xí nghieäp lôùn hôn thöôøng ñöôïc xaây döïng töø raát laâu vaø bò haïn cheá bôûi söï phaùt trieån cuûa cö daân xung quanh. Coâng nghieäp laø haïng muïc söû duïng ñaát lôùn thöù hai, chieám khoaûng 10% toång dieän tích ñaát. Loâ ñaát coâng nghieäp beàn vöõng nhaát naèm ôû khu vöïc Taân Bình vaø Taân Phuù trong khu vöïc gaàn keânh. Quaän 6 cuõng coù moät dieän tích coâng nghieäp gaàn keânh Taøu Huû, nhöng do vieäc thi coâng xaây döïng ñaïi loä Ñoâng Taây maø hieän nay haàu nhö khoâng ñöôïc söû duïng. Vieäc phaùt trieån coâng nghieäp taïi choã khoâng deã daøng vaø bò giôùi haïn do tình traïng taêng tröôûng trong löu vöïc keânh. Möùc ñoä oâ nhieãm coâng nghieäp raát cao, hôn 90% nöôùc thaûi töø caùc ñôn vò saûn xuaát coâng nghieäp xaû vaøo keânh khoâng qua xöû lyù. Do vaäy, cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp gaây oâ nhieãm hieän nay ñang vaø ñaõ laø ñoái töôïng di dôøi ban ñaàu ra khoûi keânh ñeán caùc khu coâng nghieäp quy hoaïch, nôi coù ñaày ñuû phöông tieän xöû lyù nöôùc thaûi. Theo phöông phaùp öu tieân, caùc cô sôû saûn xuaát naøo naèm trong “ danh saùch ñen” seõ bò di dôøi tröôùc hay ñoùng cöûa ngöng hoaït ñoäng. Baûng 3.3 Tình hình söû duïng ñaát hieän nay trong khu vöïc Loaïi ñaát  Dieän tích ñaát    Quaän 11  Quaän 6  Quaän Taân Bình Taân Phuù  Toång coäng   Daân cö  137,62  243,93  469,88  851,44   Coäng ñoàng söû duïng  7,09  16,76  4,57  28,41   Coâng nghieäp  26,83  31,69  98,40  156,92   Nhaø kho  3,99  1,79  2,72  8,51   Khoâng gian xanh  37,83  15,06  3,45  56,34   Quaân ñoäi  0,00  2,04  0,00  2,02   Ñaát troáng/ ñaát khoâng söû duïng  62,97  69,39  33,10  165,46   Ñöôøng xaù/ keânh vaø nhöõng tieän ích khaùc  4,97  26,18  55,24  86,39   Toång coäng  281,30  406,84  667,37  1.355,51   ( Nguoàn :Döï aùn PMU, naêm 2003) 3.2.2 Keá hoaïch söû duïng ñaát Döï aùn quy hoaïch toång theå Thaønh phoá ñaõ ñöôïc UÛy Ban Nhaân Daân Thaønh phoá Hoà Chí Minh pheâ chuaån naêm 1993 vaø ñieàu chænh laïi naêm 1997 laø cô sôû cho keá hoaïch söû duïng cuûa Thaønh Phoá. Theo chæ thò 32 ngaøy 23/9/1998 cuûa Thuû töôùng Chính Phuû laø ñieàu chænh quy hoaïch kinh teá xaõ hoäi Thaønh Phoá Hoà Chí Minh ñeán 2010. Theo baùo caùo naøy thì döï kieán cô caáu söû duïng ñaát töø 2001 ñeán 2010 nhö sau : Baûng 3.4 Döï kieán cô caáu söû duïng ñaát Tp.HCM töø 2001 – 2010 TT  Loaïi ñaát  2000  2005  2010     Trò soá (ha)  Cô caáu (%)  Trò soá (ha)  Cô caáu (%)  Trò soá (ha)  Cô caáu (%)   Toång dieän tích ñaát  209.199  100  209.199  100  209.199  100   1  Ñaát noâng nghieäp  95.288  45,8  85.735  41,0  69.965  33,4   2  Ñaát laâm nghieäp  33.472  16,0  35.500  17,0  37.500  17,9   3  Ñaát chuyeân duøng  23.544  10,7  29.184  14,0  38.184  18,3   4  Ñaát khu daân cö  16.685  7,0  19.483  9,3  25.475  12,2   5  Ñaát chöa söû duïng  40.210  19,2  39.297  19,4  38.075  18,2   (Nguoàn : Baùo caùo ñieàu chænh quy hoaïch KT – XH thaønh phoá HCM ñeán 2010,2005) 3.3 SÔ LÖÔÏC TÌNH HÌNH RAÙC THAÛI TAÏI THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH 3.3.1 Hieän traïng raùc thaûi vaø thu gom taïi TPHCM Nhieäm vuï quaûn lyù raùc taïi Thaønh Phoá Hoà Chí Minh ñöôïc phaân boå nhö sau: Sôû Giao Thoâng Coâng Chaùnh vaø caùc xí nghieäp Quaän Huyeän, thöïc hieän vieäc quaûn lyù raùc döôùi söï chæ ñaïo tröïc tieáp cuûa UBND Thaønh Phoá Hoà Chí Minh vaø UBND Quaän. Taïi caáp Thaønh Phoá, Sôû Giao Thoâng Coâng Chaùnh chòu traùch nhieäm thi haønh caùc quy trình veà veä sinh coâng coäng vaø moâi tröôøng. UBND Quaän laø cô quan caáp Quaän chuïi traùch nhieäm quaûn lyù vieäc queùt doïn ñöôøng phoá vaø thu gom raùc cuûa caùc hoä daân. 3.3.1.1 Heä thoáng taùc nghieäp Caùc Coâng Ty vaø Xí Nghieäp thöïc hieän caùc coâng taùc, queùt ñöôøng phoá thu gom raùc, trung chuyeån raùc vaø xöû lyù, boá trí raùc. Coâng taùc naøy ñöôïc giao cho töøng coâng ty, xí nghieäp ôû caùc Quaän Huyeän, hoaëc caùc coâng ty cuûa Sôû GTCC tuøy thuoäc vaøo chöùc naêng vaø noå löïc cuûa moãi nôi. Ví duï coâng taùc thu gom, queùt raùc ñöôøng ñöôïc giao cho dòch vuï coâng ích cuûa caùc quaän, huyeän, vieäc vaän chuyeån ñöôïc giao chuû yeáu cho Coâng ty Moâi Tröôøng Ñoâ Thò vaø caùc Quaän huyeän coù phöông tieän chuyeân chôû nhö quaän 1, quaän 3 vaø moät vaøi coâng ty tö nhaân cuõng ñöôïc tham gia trong coâng taùc vaän chuyeån naøy, vieäc quaûn lyù caùc baõi raùc ñöôïc giao chuû yeáu cho Coâng ty Xöû Lyù Chaát Thaûi. Nhìn chung cô caáu toå chöùc cuûa caùc quaän, huyeän laø töông töï nhau, nhöng cô sôû vaät chaát vaø trang thieát bò, trình ñoä caùn boä quaûn lyù raát khaùc nhau. Beân caïnh caùc öu ñieåm do lòch söû vaø hoaøn caûnh, baûn thaân caùc toå chöùc naøy cuõng bieåu loä raát nhieàu nhöôïc ñieåm, nhaát laø trong giai ñoaïn hieän nay. Vì lyù do treân maø ñieàu kieän vaø cô sôû ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà quaûn lyù chöa thoaû ñaùng. Heä thoáâng thu gom, vaän chuyeån vaø xöû lyù raùc cuûa Thaønh Phoá Hoà Chí Minh chöa ñöôïc ñaàu tö vaø quaûn lyù phuø hôïp vôùi nhu caàu thöïc teá, maëc duø ñaõ coù nhieàu coá gaéng nhöng raùc vaãn coøn oâ nhieãm toaøn dieän ñeán moâi tröôøng soáng. 3.3.1.2 Heä thoáng thu gom vaø vaän chuyeån raùc cuûa Thaønh Phoá Hoà Chí Minh Hieän nay, vieäc thu gom vaø vaän chuyeån raùc trong Thaønh phoá Hoà Chí Minh ñöôïc thöïc hieän bôûi hai heä thoáng chuû yeáu: Heä thoáng thu gom cuûa nhaø nöôùc (Coâng ty Moâi Tröôøng Ñoâ Thò, caùc xí nghieäp coâng trình ñoâ thò huyeän).