Đầu tư cho nông nghiệp Việt Nam, thực trạng và giải phap
Lời nói đầu Nông nghiệp là một ngành sản xuất vật chất quan trọng trong nền kinh tế quốc dân của mỗi nước. ở Việt Nam nông nghiệp giữ vị trí quan trọng vì nhiều lẽ: 80% dân số sống ở nông thôn, nguồn sống chính dựa vào nông nghiệp ; trong cơ cấu kinh tế quốc dân, GDP do nông nghiệp tạo ra vẫn giữ vị trí hàng đầu; Trên 50% giá trị xuất khẩu là nông sản thuỷ sản. Sự tăng trưởng của nông nghiệp có tác động lớn đến qui mô và tốc độ tăng trưởng kinh tế quốc dân nói chung Song muốn có tăng trưởng , phải có đầu tư thoả đáng . Nhiều học thuyết hiện đại đã kết luận rằng : đầu tư là chìa khoá trong chiến lược phát triển kinh tế quốc dân nói chung , kinh tế nghành nói riêng của mỗi nước . Một nền kinh tế muốn giữ được giữ được tốc độ tăng trưởng trung bình ổn định thì nhất thiết phải bảo đam tỷ lệ đầu tư trên GDP thoả đáng , ít nhât là 15% . Quan hệ này đối với nông nghiệp vẫn là chuẩn mực. Không có đầu tư thoả đáng thì không có tốc độ tăng trưởng mong muốn , dù có các yếu tố về cơ chế, chính sách thị trường và các yếu tố tinh thần khác . Nông nghiệp Việt Nam trong những năm gần đây ,dươi nghị quyết 10 và gần đây là Nghị quyết TƯ lần thứ năm , dưới sự tác động của cơ chế quản lý và chính sách đổi mới của Đảng đã đạt được nhiều thành tựu mới .Tuy nhiên tính ổn định và bền vững của sự phát triển trong thời gian qua vẫn chưa cao; cơ cấu trong nông nghiệp về cây trồng vật nuôi và cơ cấu kinh tế nông thôn vẫn mang nặng tính tự cấp , tự tuc,thùấn nông, năng suất còn thấp ,vấn đề đầu tư vào nông nghiệp còn chưa mang lại hiệu quả cao. Vì vậy nguy cơ tụt hậu , chậm phát triển của nông nghiệp , nhất là phải đảm bảo một lượng vốn đầu tư lớn và sử dụng có hiệu quả đồng vốn đó để thúc đẩy nông nghiệp phát triển . Đó là đó là những vấn đề bức xúc cả về lí luận và thực tiễn trong tình hình hiện nay .Trên cơ sở đó em mạnh dạn lựa chọn đề tài : “Đầu tư cho nông nghiệp Việt Nam ,thực trạng và giải phap”' Đề tài gồm 3 phần chính: - Phần thứ nhất: Một số vấn đề lí luận chung của việc đầu tư vào nông nghiệp - Phần thứ hai: Thực trạng vấn đề đầu tư trong nông nghiệp ở nước ta - Phần thứ ba: Phương hướng ,chiến lược và giải pháp cho việc đầu tư trong nông nghiệp PHầN THứ NHấT MộT Số VấN Đề Lí LUậN CHUNG CủA VIệC ĐầU TƯ VàO NÔNG NGHIệP 1Đậu tư Khái niệm ,đặc điểm và vai trò của đầu tư đối với nền KTQD 11.1. Khái niệm Là sự bỏ vốn ( chi tiêu vốn ) cùng với các nguồn lực khác trong hiện tại để tiến hành một hoạt động nào đó ( tạo ra, khai thác, sử dụng một tài sản ) nhằm thu về các kết quả có lợi trong tương lai 11.2. Đặc điểm của đầu tư - Hoạt động đầu tư thường đòi hỏi một số vốn lớn và nằm khê đọng trong suốt quá trình thực hiện đầu tư - Thời gian để tiến hành một công cuộc đầu tư cho đến khi các thành quả của nó phát huy tác dụng thường đòi hỏi nhiều năm tháng với nhiều biến động xảy ra - Thời gian cần hoạt động để có thể thu hồi đủ vốn đã bỏ ra đòi hỏi nhiều năm tháng và chịu sự tác động 2 mặt tích cực và tiêu cực của các yếu tố không ổn định về tự nhiên , xã hội , chính trị , kinh te ^' - Các thành quả của đầu tư có giá trị sử dụng lâu dài nhiều năm có khi hàng trăm hàng nghàn năm - Các thành quả của hoạt động đầu tư sẽ hoạt động ở ngay nơi mà nó được tạo dựng nên 11.3. Vai trò của đầu tư đối với nền kinh tế quốc dân - Đầu tư tác động đến tổng cầu trong ngắn hạn và tổng cung trong dài hạn Từ phương trình của tổng cầu ta có: AD = C + G + I + X – IM Trong đó: AD: Tổng cầu C: Tiêu dùng của hộ gia đình G: Chi tiêu của chính phủ I: Đầu tư X: Xuất khẩu IM: Nhập khẩu Như vay,đàu^. tư (I) là một bộ phận trong tổng cầu ( AD ), do đó khi đầu tư tăng lên làm cho tổng cầu tăng. Khi thành quả của đầu tư phát huy tác dụng, các năng lực mới đi vào hoạt động thì tổng cung tăng lên. Cụ thể, khi đem vốn đầu tư vào nông nghiệp như xây dựng cơ sở hạ tầng nông nghiệp- nông thôn, mua sắm máy móc thiết bị . làm thu nhập của khu vực nông nghiệp- nông thôn tăng lên, dẫn tới tổng cầu tăng. Và khi có hạ tầng cơ sở hiện đại, năng suấtt tăng, lợi nhuận tăng sẽ thúc đẩy tổng cung tăng lên. - Đầu tư còn tác động hai mặt đến sự ổn định kinh tế Khi đầu tư vào nông nghiệp tăng sẽ làm cho năng suất chất lượng sản phẩm nông nghiệp tăng, tăng việc làm và thu nhập cho người dân nông thon.Tuy^. nhiên nó có thể làm cho giá cả các hàng hoá có liên quan tăng dẫn đến lạm phát, khủng hoảng thừa và thâm hụt ngân sách . - Đầu tư tác động tới tốc độ tăng trưởng và phát triển kinh tế Theo công thức tính hệ số ICOR thì: ICOR = Tổng vốn đầu tư / Mức tăng GDP Suy ra: Mức tăng GDP = Tổng vốn đầu tư / ICOR Như vậy, với hệ số ICOR nhất định, mức tăng GDP phụ thuộc nhiều vào tổng vốn đầu tư. Tại các nước phát triển, do vốn được sử dụng nhiều để thay thế cho lao động nên hệ số ICOR thường lớn (từ 5-7), còn ở các nước chậm phát triển ICOR thường thấp (từ 2-3) do thiếu vốn, thừa lao động thủ công và công nghệ kém hiện đại. - Đầu tư tác động đến sự chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế Tập trung đầu tư cho nông nghiệp và phát triển nông thôn có tác dụng giải quyết những mất cân đối về phát triển giữa các vùng, lành thổ, đưa những vùng kém phát triển thoát khỏi tình trạng đói nghèo, phát huy tối đa những lợi thế so sánh về tài nguyên, địa thế, kinh tế chính trị . của những vùng có khả năng phát triển. Đầu tư chuyển dịch cơ cấu ngành nghề theo đúng định hướng công nghiệp hoá hiên đại hoá đất nước - Đầu tư làm tăng khả năng khoa học công nghệ của đất nước. Khoa học công nghệ là trung tâm của công nghiệp hoá, là điều kiện tất yếu cho sự phát triển. Khu vực nông nghiệp- nông thôn chỉ có thể cơ giới hoá, tự động hoá để tăng năng lực sản xuất khi được trang bị công cụ máy móc hiên đại; Khi đã áp dụng được những thành quả của khoa học công nghệ. Và điều đó chỉ được thực hiện khi khu vực này được tăng cường một lượng vốn đầu tư đủ lớn và có kế hoạch đầu tư đúng hướng mục lục Trang Lời núi đầu 1 Phần Thứ NHất: Một Số Vấn Đề Lớ LUậN CHUNG CủA VIệc ĐầU TƯ VàO NễNG NGHIệP 3 1Đậu tư 3 11Khai. niệm ,đặc điểm và vai trũ của đầu tư đối với nền KTQD 3 2 Vốn đầu tu: 5+ 21. Khỏi niệm . 5 22. Một số nột chung về vốn đầu tư trong nụng nghiệp . 5 3. Đầu tư trong nụng nghiệp . 6 31. Đặc điểm của đầu tư trong nụng nghiệp núi chung và ở nước ta núi riờng 6 32. Vai trũ của đầu tư trong nụng nghiệp .6 4. Kinh nghiệm của cỏc nước về đầu tư cho nụng nghiệp và bài học đối với Việt Nam .7 41. kinh nghiệm của cỏc nước về đầu tư cho nụng nghiệp 7 42 Bài học đối với Việt Nam PHầN THứ HAI: tHựC TRạNG VấN Đề ĐầU TƯ TRONG NễNG NGHIệP ở NƯớC TA 11 1. Thực trạng đầu tư trong nụng nghiệp qua cỏc thời kỡ 11 11. Thời kỡ trước những năm 90. 11 12. Thời kỳ từ năm 90 đến nay 12 2. Những thành tựu đạt được và những vấn đề cũn tồn tại 25 21. Những thành tựu 25 22. Những vấn đề cũn tồn tại 26 PHầN THứ BA PHƯƠNG HƯớNG , CHIếN LƯợC Và MộT Số GIảI PHỏP 28 ĐầU TƯ CHO NễNG NGHIệP 28 1. Phương hướng, chiến lược đầu tư trong cỏc năm tới 28 2mụt. số giải phỏp đầu tư cho nụng nghiệp 29 21. Giải phỏp về nguồn vốn. 29 22. Giải phỏp về chớnh sỏch 31 23. Giải phỏp về cơ sở hạ tầng 32 24. Phỏt triển mạnh khoa học cụng nghệ trong nụng nghiệp nụng thụn 33 25. Giải phỏp về nguồn nhõn lực 33 26. Giải phỏp về việc làm. 34 27. Phỏt triển mạnh cỏc ngành nghề dịch vụ trong nụng nghiệp. 34 PHầN Kết luận 36 Bảng danh mục tài liệu tham khảo 37
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đầu tư cho nông nghiệp Việt Nam, thực trạng và giải phap, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
tµi chÝnh kinh tÕ toµn vïng §«ng Nam ¸ vµ lan ra toµn khu vùc Ch©u ¸. Theo sè liÖu tæng hîp cña Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t, vèn ®Çu t níc ngoµi ®¨ng kÝ n¨m 2000 ®¹t kho¶ng 2.4 tû USD trong khi lÜnh vùc n«ng l©m ng nghiÖp chØ cã 36 dù ¸n víi tæng sè vèn ®¨ng kÝ lµ 55.4 triÖu USD (chiÕm kho¶ng 2.31 % tæng vèn FDI ®¨ng kÝ). Trong nh÷ng ngµy cuèi cïng cña n¨m 2000, chóng ta ®· cÊp giÊy phÐp cho dù ¸n chÕ biÕn n«ng nghiÖp víi sè vèn lµ 150 triÖu USD ®Ó gèi ®Çu n¨m 2001 t¹o ®µ t¨ng trëng cho toµn ngµnh.
Mét nguån vèn kh¸c n÷a lµ nguån hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc – ODA. Theo sè liÖu cña Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n sè vèn ODA vµo khu vùc nµy giai ®o¹n 1993 – 1999 liªn tôc t¨ng qua c¸c n¨m, ®¹t 3.081 tû USD. Sè vèn nµy ®îc tËp trung chñ yÕu x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, ph¸t triÓn giao th«ng n«ng th«n, c¸c c«ng tr×nh thuû lîi, c¸c dù ¸n xo¸ ®ãi gi¶m ngÌo, ngoµi ra cßn mét sè dù ¸n hç trî tÝn dông n«ng th«n. Trong sè c¸c dù ¸n ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n gåm cã c¸c dù ¸n giao th«ng n«ng th«n (35.41 %), thuû lîi (23.22 %) trång rõng, cÊp ®iÖn (9.7 %), cÊp níc (136 %) cho c¸c vïng n«ng th«n, x©y dùng c¸c c«ng tr×nh c«ng céng nh trêng häc, tr¹m b¬m, chî. Nh×n chung ODA chñ yÕu tËp trung vµo ®ång b»ng B¾c Bé ( 25 % ), §«ng Nam bé (19.99 %) vµ §BSCL (12 %). NhËt B¶n ®øng ®Çu trong c¸c ®èi t¸c cung cÊp ODA cho ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n, ngoµi ra cßn ph¶i kÓ ®Õn Ng©n hµng thÕ giíi, ADB, Ph¸p, §an M¹ch ...
Ngoµi ra trong c¸c n¨m qua nguån vèn vay, viÖn trî, hîp t¸c khoa häc kü thuËt cña c¸c quèc gia ph¸t triÓn vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n tiÕp tôc gia t¨ng gãp phÇn hç trî n«ng l©m nghiÖp ph¸t triÓn .
Cïng víi viÖc t¨ng nguån vèn ®Çu t trong níc vµ ngoµi níc, 3 n¨m 1996 – 1998, Nhµ níc ®· bíc ®Çu ®æi míi c¬ cÊu vµ ph¬ng ph¸p ®Çu t theo híng tËp trung h¬n vµo c¸c ch¬ng tr×nh, môc tiªu träng ®iÓm th«ng qua c¸c dù ¸n nh: phñ xanh ®Êt trèng ®åi nói träc, níc s¹ch n«ng th«n, dù ¸n thuû lîi ë §BSCL... ®ång thêi chuyÓn ®Çu t trùc tiÕp mang nÆng tÝnh bao cÊp sang ®Çu t gi¸n tiÕp ®Ó khuyÕn khÝch n«ng d©n ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Vµ chuyÓn tõ ®Çu t cho khu vùc quèc doanh sang ®Çu t x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n . Trong sè 2882,4 tû ®ång vèn ®Çu t XDCB trong n«ng nghiÖp n¨m 1996 cã 1737 tû ®ång dµnh cho thuû lîi ( 60 % ) 429 tû cho trång trät (15 %) trong ®ã tr¹m tr¹i phôc vô trång trät 143,6 tû, ch¨n nu«i 213 tû ®ång (7.4 %); l©m nghiÖp 498 tû (17.2 %). §¸ng chó ý lµ vèn ®Çu t ®a KHKT vµo s¶n xuÊt t¨ng tõ 14,8 tû n¨m 1995 lªn h¬n 200 tû n¨m 1997, ®· t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó më réng khuyÕn n«ng khuyÕn l©m vµ khuyÕn ng t¨ng diÖn tÝch gièng míi n¨ng suÊt cao trong trång trät
1.2.2 Theo c¬ cÊu ®Çu t
Nh×n toµn diÖn cã thÓ thÊy nh÷ng kho¶n ®Çu t kh¸ lín vµo n«ng nghiÖp n«ng th«n, ®Æc biÖt c¸c c«ng tr×nh thuû lîi trång c©y c«ng nghiÖp ph¸t triÓn nu«i trång vµ ®¸nh b¾t thuû s¶n ... ®· t¹o sù ph¸t triÓn t¬ng ®èi nhanh vµ æn ®Þnh, mÆt kh¸c hiÖu qu¶ ®Çu t cao h¬n trªn ph¬ng diÖn ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông ®ång vèn ®îc n©ng cao (hÖ sè ICOR díi 2 trong khu vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n).
§Çu t c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n.
Môc tiªu x©y dùng c¬ cÊu kinh tÕ n«ng c«ng nghiÖp dÞch vô ë n«ng th«n ®Õn n¨m 2000 lµ 50 % - 25 %, 25 % vµ nhÞp ®é ph¸t triÓn n«ng nghiÖp trung b×nh cña c¶ níc trong giai ®o¹n 1996 – 2000 lµ 4 – 5 % / n¨m. §Ó thóc ®Èy nhanh viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n cÇn ®Çu t ®ñ døt ®iÓm cho ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n bëi mét c¬ së h¹ tÇng tèt sÏ gióp gi¶m gi¸ thµnh s¶n xuÊt, gi¶m rñi ro, thóc ®Èy lu th«ng hµng ho¸ trong s¶n xuÊt kinh doanh n«ng nghiÖp vµ c¸c ngµnh liªn quan trùc tiÕp ®Õn n«ng nghiÖp, khu vùc phô thuéc rÊt nhiÒu vµo thiªn nhiªn.
§Çu t vµo c¬ së h¹n tÇng lµ ®Çu t cã t¸c dông kÐp, nã kh«ng chØ lµ ®éng lùc ®Ó chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n, mµ cßn kÐo theo sù gia t¨ng m¹nh ®Çu t vµo n«ng nghiÖp n«ng th«n. §Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh nµy ph¶i ®¸nh gi¸ ®óng thùc tr¹ng ®Ó x¸c ®Þnh träng ®iÓm ®Çu t, nhu cÇu ®Çu t nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t vµo c¬ së h¹ tÇng ë n«ng th«n.
BiÓu 6: Vèn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n cña Nhµ níc ph©n theo ngµnh kinh tÕ (gi¸ so s¸nh n¨m 1989)
(tû ®ång)
1990
1992
1994
1995
1995/1990
1
Tæng sè
2145,8
3333,2
5729,8
5559,8
259,2
2
N«ng nghiÖp
324,7
370,0
437,2
536,7
165,3
3
L©m nghiÖp
42,3
52,1
99,6
15,0
248,2
4
N«ng – L©m nghiÖp
367,00
422,1
536,8
641,7
174,8
5
So 4/1
17,1
12,7
9,4
11,5
Nguån: Niªn gi¸m thèng kª n¨m 1996, Nxb thèng kª, tr 160.
§Çu t ph¸t triÓn m¹ng líi giao th«ng n«ng th«n .
HiÖn nay nhu cÇu ®Çu t c¬ s¬ h¹ tÇng ë n«ng th«n võa lín vÒ quy m«, võa nhiÒu vÒ sè lîng c«ng tr×nh. MÆc dï trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y vÊn ®Ò nµy ®· ®îc Ng©n s¸ch Trung ¬ng vµ §Þa ph¬ng quan t©m h¬n nhng nh×n chung ®êng n«ng th«n cßn thiÕu, chÊt lîng ®êng ë c¸c vïng cßn thÊp. C¶ níc hiÖn cã 150.106 km ®êng bé, trong ®ã cã 31.264 km ®êng huyÖn, 91.216 km ®êng x· « t« ®i ®îc vµ 35.700 km ®êng s«ng kªnh m¬ng. B×nh qu©n mËt ®é ®êng n«ng th«n míi ®¹t 1.3 km/1000 d©n, møc rÊt thÊp so víi nhiÒu níc trong khu vùc (Th¸i Lan, Malaysia, Philipin: kho¶ng 3 km/1000 d©n ). Trong sè ®ã, chØ 4 % ®êng ®îc r¶i nhùa, 14% r¶i ®¸ d¨m, cßn l¹i trªn 80 % lµ ®êng cÊp phèi. HiÖn cßn 721 x· cha cã ®êng « t« tíi trung t©m x·, 5 huyÖn cha cã ®êng giao th«ng tíi trung t©m huyÖn, sè th«n, b¶n cha cã ®êng « t« cßn nhiÒu. PhÇn lín cÇu cèng ®îc x©y dùng tõ nhiÒu n¨m nay ®· xuèng cÊp, 10 –30 % ®êng huyÖn kh«ng ®i l¹i ®îc vµo mïa ma.
§©y lµ kÕt qña cña viÖc ®Çu t cha thÝch ®¸ng vµo viÖc x©y dùng m¹ng líi giao th«ng n«ng th«n ë níc ta thêi gian qua. Trong tæng sè vèn ®Ó x©y dùng ®êng n«ng th«n, ng©n s¸ch c¸c cÊp ®· cho 30 % cßn l¹i 70 % lµ do d©n ®ãng gãp. Vèn ®Çu t ®· Ýt, qu¶n lý l¹i láng lÎo, g©y thÊt tho¸t lín, ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng c«ng tr×nh vµ lßng tin cña d©n.
§Ó ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n theo híng CNH –H§H, trong 5 n¨m 1996 –2000, cÇn ph¸t triÓn giao th«ng n«ng th«n theo híng tËp trung lµm ®êng tõ huyÖn ®Õ x· cho mét phÇn trong sè c¸c x· cha cã ®êng « t« tíi trung t©m x·; duy tu vµ n©ng cÊp 5000 –7000 km ®êng huyÖn; x©y dùng vµ c¶i t¹o 10.000 cÇu cèng. Hç trî mét phÇn ®Ó n©ng cÊp 5.000 km ®êng x·. Dù tÝnh sè vèn ®Çu t trong 5 n¨m 1996 – 2000 ®Ó ®¸p øng nhu cÇu trªn lµ 8.500 tû ®ång.
§Çu t cho thuû lîi .
§Õn nay, c¶ níc cã 4.150 hå ®Ëp, 2.000 tr¹m b¬m, 10.000 cèng tíi tiªu. HÖ thèng ®ª ®iÒu ®îc cñng cè ®Ó chèng lò lôt vµ ng¨n mÆn. M¹ng líi thuû lîi bíc ®Çu phôc vô cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, kÕt hîp cung cÊp níc cho c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c, cho sinh ho¹t, tiªu tho¸t níc cho c¸c vïng d©n c ®« thÞ vµ t¹o ®iÒu kiÖn giao th«ng vËn t¶i thuËn lîi cho nhiÒu vïng d©n c n«ng th«n. Song, nh×n chung c¸c c«ng tr×nh khai th¸c cha ®ång bé, møc ®¶m b¶o cßn thÊp, c«ng tr×nh cßn th« s¬, phÇn lín c¸c c«ng tr×nh ®îc x©y dùng tõ 20 ®Õn 70 n¨m vÒ tríc, kh«ng t¸i ®Çu t nªn bÞ xuèng cÊp, hiÖu suÊt sö dông thÊp. C«ng t¸c qu¶n lý, khai th¸c vµ b¶o vÖ c«ng tr×nh thuû lîi cßn yÕu kÐm, hÖ thèng ®ª nhiÒu n¬i cha ®¶m b¶o an toµn. Yªu cÇu cÊp thiÕt ®Çu t ®Ó tõng bíc h×nh thµnh ®ång bé hÖ thèng c«ng tr×nh thuû lîi ë §BSCL, chèng óng ë §BSH, ®ång thêi cÇn ®Çu t thuû lîi ®Ó khai th¸c tiÒm n¨ng cña c¸c vïng bÞ nhiÔm mÆn ven biÓn, ®Çu t thuû lîi miÒn nói, ®Çu t cho viÖc tíi tiªu ë c¸c tØnh Duyªn h¶i miÒn Trung.
§Ó gi¶i quyÕt c¬ b¶n vÊn ®Ò thuû lîi trong nh÷ng n¨m tíi cÇn tËp trung vµo: ®Çu t söa ch÷a, n©ng cÊp vµ x©y dùng míi hÖ thèng thuû lîi ë c¸c vïng träng ®iÓm s¶n xuÊt thãc g¹o, ®Çu t x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi võa vµ nhá ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ cã hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi ë Duyªn h¶i Trung bé vµ Trung du miÒn nói phÝa B¾c ®Ó phôc vô c¸c ch¬ng tr×nh ®Þnh canh ®Þnh c, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo; bæ sung chÕ ®é chÝnh s¸ch vµ c¶i tiÕn ph¬ng ph¸p qu¶n lý c¸c c«ng tr×nh thuû n«ng ®Ó n©ng cao hiªô qu¶ sö dông c¸c c«ng tr×nh hiÖn cã; ®Çu t cñng cè c¸c hÖ thèng ®ª, nhÊt lµ hÖ thèng ®ª s«ng Hång, cñng cè c¸c ®ª biÓn ®Ó ng¨n mÆn, ®Çu t x©y dùng c«ng tr×nh t¹o nguån níc, cung cÊp cho c¸c khu c«ng nghiÖp vµ c¸c khu d©n c tËp trung, tham gia t¹o nguån cho ch¬ng tr×nh níc s¹ch n«ng th«n, gi¶i quyÕt níc ¨n cho ®ång bµo ë vïng cao. Vèn ®Çu t dù tÝnh cÇn kho¶ng 15 ngh×n tû ®ång. N¨m 1998, vèn ®Çu t cho thuû lîi ®· t¨ng lªn ®¸ng kÓ, ë møc 2.800 tû ®ång, n¨m 1999 kho¶ng 4.000 tû ®ång vµ n¨m 2000 kho¶ng 3.800 tû ®ång. XÐt c¶ giai ®o¹n 1991 – 2000, vèn ®Çu t cho lÜnh vùc nµy ®· t¨ng gÊp hai lÇn n¨m 1997 vµ gÊp s¸u lÇn n¨m 1991.
BiÓu 8 §Çu t cho thuû lîi so víi tæng vèn ®Çu t tõ ng©n s¸ch nhµ níc
5 n¨m 91-95
5 n¨m
96-2000
1996
1997
1998
1999
2000
Tæng sè (Tû VND)
42000
110000
16500
17400
19500
27900
28700
§Çu t thuû lîi
(Tû VND)
4168
14900
1780
2573
2800
4000
3800
tû träng (%)
10,00
13,50
10,35
14,78
14,40
14,40
13,24
§Çu t cho ch¬ng tr×nh cÊp níc s¹ch n«ng th«n.
§Õn th¸ng 11/1995, sè d©n n«ng th«n ®îc cÊp níc s¹ch míi lµ 42 %. Sè ngêi ®îc cÊp níc s¹ch ph©n bè kh«ng ®Òu ë c¸c vïng, ë miÒn nói cßn kho¶ng mét triÖu ngêi thiÕu níc ®Ó dïng 3 – 4 th¸ng mïa kh« hµng n¨m, riªng miÒn nói B¾c bé tíi 30 – 40 v¹n ngêi.
Trong giai ®o¹n 1996 –2000, Nhµ níc cÇn tiÕp tôc ®Çu t cho ch¬ng tr×nh cÊp níc s¹ch cho c¸c vïng n«ng th«n träng ®iÓm, nhÊt lµ vïng cao, ®ång b»ng thÊp tròng thêng bÞ ngËp lôt vµ ven biÓn, ®Ó ®Õn n¨m 2000 cã 80 % d©n c ®îc cÊp níc s¹ch ë møc 120 ngêi/ mét nguån, u tiªn c¸c vïng tËp trung d©n c. Nhµ níc còng cÇn cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t hoÆc cho vay vèn ®Ó c¸c hé ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ cã thÓ chñ ®éng ®Çu t ®Ó cã níc s¹ch hoÆc lµm dÞch vô cÊp níc. §¶m b¶o ®Õn n¨m 2010, hÇu hÕt d©n c n«ng th«n cã níc s¹ch ®Ó dïng.
Tæng sè vèn ®Çu t dù kiÕn lµ 620 tû ®ång, trong ®ã cña UNICEF: 40 %, ChÝnh phñ ViÖt nam 50 %, ngêi hëng lîi: 10 %.
§Çu t cho ch¬ng tr×nh cung cÊp n¨ng lîng n«ng th«n.
N¨ng lîng n«ng th«n gåm cã nhiÒu nguån: nguån n¨ng lîng th¬ng m¹i (®iÖn, than, dÇu) míi chiÕm kho¶ng 10 %, nguån n¨ng lîng truyÒn thèng chiÕn 70 –80 %, n¨ng lîng c¬ b¾p (søc kÐo ®éng vËt) chiÕm 15 %, c¸c nguån n¨ng lîng kh¸c (thuû ®iÖn nhá, khÝ sinh häc, n¨ng lîng mÆt trêi, giã...) hiÖn cha ®ãng gãp ®¸ng kÓ. Tuy ®· u tiªn cho n«ng nghiÖp, n«ng th«n nhng nguån vµ m¹ng ®iÖn quèc gia míi chØ ph¸t triÓn ë vïng ®ång b»ng, trung du, ven biÓn B¾c bé. ViÖc cÊp ®iÖn n«ng th«n cßn cha æn ®Þnh, qu¶n lý kÐm, tæn thÊt cßn qu¸ lín lµm cho gi¸ ®iÖn qu¸ cao so víi thµnh phè, trong khi n«ng d©n l¹i ph¶i tù bá vèn lín ®Ó ®a ®iÖn vÒ lµng. ViÖc ph¸t triÓn thuû ®iÖn nhá ë miÒn nói cßn manh món, cha cã sù hç trî h÷u hiÖu cña Nhµ níc.
Trong giai ®o¹n 1996 –2000, cÇn tËp trung më réng m¹ng líi cung cÊp ®iÖn phôc vô s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t, t¨ng lu th«ng c¸c lo¹i n¨ng lîng th¬ng m¹i. Môc tiªu tæng qu¸t cña ®iÖn khÝ ho¸ n«ng th«n lµ gi¶i quyÕt 100% sè x· vµ 100% sè hé ®îc dïng ®iÖn. Tríc m¾t ®Õn n¨m 2000: 100% sè x· vµ hé ë vïng §BSH vµ B¾c Trung Bé ®îc dïng ®iÖn; ë c¸c vïng kh¸c: ®a ®iÖn tíi 80 –100% x·. Lîng ®iÖn n¨ng cho n«ng nghiÖp n«ng th«n chiÕm 18 –20% lîng ®iÖn th¬ng phÈm c¶ níc. Ngoµi líi ®iÖn ph¶i coi träng c¸c dù ¸n ph¸t triÓn thuû ®iÖn nhá ( 0.5 – 1.5kw) cho nh÷ng khu d©n c miÒn nói.
§Ó thùc hiÖn môc tiªu trªn cÇn cã sè vèn lµ 20.000 – 30.000 tû ®ång. Trong ®iÒu kiÖn thu nhËp cña n«ng d©n cßn qu¸ thÊp, møc huy ®éng cã h¹n (®¸p øng 20 –30% yªu cÇu), Nhµ níc cÇn cã chÝnh s¸ch gäi vèn níc ngoµi, cung cÊp tÝn dông, huy ®éng vèn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. §ång thêi t¨ng cêng c«ng t¸c nghiªn cøu vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ míi n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån n¨ng lîng kh¸c.
HÖ thèng th«ng tin n«ng th«n .
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, ngoµi c¸c chøc n¨ng vÒ chÝnh trÞ, x· héi, th«ng tin trë thµnh yÕu tè quan träng. Ngêi n«ng d©n cÇn cã th«ng tin chÝnh x¸c vµ kÞp thêi ®Ó tù ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c trong s¶n xuÊt kinh doanh. Cung cÊp th«ng tin kinh tÕ lµ viÖc Nhµ níc cÇn lµm, th«ng qua viÖc ph¸t triÓn m¹ng líi c¬ së vËt chÊt kü thuËt th«ng tin, ph¸t triÓn hÖ thèng theo dâi, nghiªn cøu vµ cung cÊp th«ng tin. Tån t¹i c¬ b¶n hiÖn nay lµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt cßn ®¬n gi¶n, Ýt th«ng tin vµ chÊt lîng th«ng tin cßn thÊp. ë c¸c vïng s©u, vïng xa ®Æc biÖt lµ c¸c vïng d©n téc Ýt ngêi cßn thiÕu c¸c ph¬ng tiÖn nghe, nh×n, møc hëng thô th«ng tin vµ v¨n ho¸ cßn rÊt thÊp so víi c¸c vïng kh¸c. Tíi n¨m 1993, chØ cã kho¶ng 35% hé cã radio hoÆc radio cassette, 15% hé cã tivi, chñ yÕu lµ ®en tr¾ng. Sè ngêi thêng xuyªn ®äc b¸o rÊt Ýt.
Tõ n¨m 1996 –2000, Nhµ níc cÇn tËp trung ®Çu t x©y dùng míi vµ hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng th«ng tin h÷u tuyÕn vµ v« tuyÕn, ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc ®a th«ng tin tíi n«ng d©n, t¨ng cêng chÊt lîng th«ng tin, nhÊt lµ vÒ thÞ trêng vµ c«ng nghÖ.
T¨ng cêng ®µo t¹o nguån nh©n lùc.
ChÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc ta lu«n lu«n quan t©m ®Õn sù nghiÖp gi¸o dôc - ®µo t¹o vµ coi con ngêi võa lµ môc tiªu võa lµ ®éng lùc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. §Ó ph¸t triÓn bÒn v÷ng n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n, cÇn lÊy gi¸o dôc vµ ®µo t¹o lµm ®ßn bÈy nh»m biÕn g¸nh nÆng d©n sè thµnh u thÕ nh©n lùc.
Thùc hiÖn chñ tr¬ng cña §¶ng vµ Nhµ níc, chÊt lîng ®µo t¹o ë c¸c c¬ së ®µo t¹o tõng bíc ®· ®îc n©ng cao, tuy nhiªn trªn thùc tÕ vÉn cßn nhiÒu yÕu kÐm, cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, khoa häc c«ng nghÖ cña ®Êt níc, vÉn cßn kho¶ng c¸ch kh¸ xa gi÷a víi kiÕn thøc ®îc ®µo t¹o vµ n¨ng lùc thùc tiÔn, nhÊt lµ kü n¨ng vµ øng dông c«ng nghÖ míi nªn ®· h¹n chÕ kh¶ n¨ng tù t×m, tù t¹o viÖc lµm trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Sè häc sinh, sinh viªn tèt nghiÖp vÒ phôc vô trùc tiÕp trªn ®Þa bµn n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n cßn thÊp, phÇn lín muèn ë l¹i lµm viÖc t¹i c¸c c¬ quan trung ¬ng, c¸c thµnh phè lín. T×nh tr¹ng sö dông tr¸i víi ngµnh nghÒ ®îc ®µo t¹o vµ thÊp h¬n tr×nh ®é ®îc ®µo t¹o vÉn cßn phæ biÕn.
ViÖc ®µo t¹o nguån nh©n lùc ®Ó ®¸p øng yªu cÇu chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n, yªu cÇu dÞch vô kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng th«n theo tinh thÇn NghÞ quyÕt Trung ¬ng V cßn chËm. §· cã hµng chôc ngh×n lît ngêi ®îc ®µo t¹o l¹i, båi dìng trong lÜnh vùc n«ng – l©m – thuû lîi, nhng so víi yªu cÇu th× kÕt qña cßn h¹n chÕ c¶ vÒ sè lîng lÉn chÊt lîng vµ thÓ lo¹i ®µo t¹o. Ngµnh n«ng nghiÖp cßn thiÕu c¸n bé khoa häc, c«ng nghÖ ®Çu ®µn ë nhiÒu lÜnh vùc, thiÕu nhiÒu c«ng nh©n bËc cao cã tay nghÒ giái (trong vßng 4 –5 n¨m tíi phÇn lín c¸c chuyªn gia chñ chèt, c«ng nh©n bËc cao sÏ ®Õn tuæi nghØ chÕ ®é, cã nguy c¬ hôt hÉng nghiªm träng). Tû lÖ c¸n bé chuyªn m«n cã tr×nh ®é tõ ®¹i häc trë lªn so víi ®éi ngò c¶ níc cßn rÊt thÊp: trªn ®¹i häc chØ cã 11.25%, ®¹i häc 3.26%.
Lùc lîng lao ®éng ®îc ®µo t¹o cßn tËp trung nhiÒu ë vïng ®ång b»ng phÝa B¾c vµ c¸c thµnh phè lín, cßn l¹i rÊt Ýt ë vïng cao, vïng s©u, vïng §BSCL, T©y Nguyªn, vïng nói phÝa B¾c. Sù liªn kÕt gi÷a ®µo t¹o vµ nghiªn cøu khoa häc, gi÷a c¸c trêng ®¹i häc, cao ®¼ng víi c¸c viÖn khoa häc, gi÷a c¸c trêng víi hÖ thèng khuyÕn n«ng – l©m vµ c¸c trêng n«ng – l©m thuû ®Þa ph¬ng cha chÆt chÏ, ®· h¹n chÕ viÖc ph¸t huy tiÒm lùc vËt chÊt vµ trÝ tuÖ cña c¸n bé khoa häc kü thuËt trong ngµnh.
ThiÕu c¸c chÝnh s¸ch trong qu¶n lý ®Ó ph¸t huy tµi n¨ng c¸c chuyªn gia, nh÷ng ngêi cã chuyªn m«n, nghiÖp vô, tay nghÒ giái. ThiÕu c¸c chÝnh s¸ch trong ®µo t¹o, båi dìng nh©n tµi, khuyÕn khÝch c¸c tµi n¨ng trÎ, khuyÕn khÝch häc sinh, sinh viªn vµo häc trong c¸c ngµnh vµ yªn t©m c«ng t¸c ë vïng s©u, vïng xa. ViÖc quan t©m ®µo t¹o båi dìng ë níc ngoµi cha nhiÒu, cha cã ®Þnh híng, kÕ ho¹ch ®a ngêi ®i ®µo t¹o båi dìng ë níc ngoµi vµ ph¸t huy hiÖu qu¶ khi vÒ níc.
§Çu t gi¶i quyÕt viÖc lµm ë n«ng th«n.
Trong nh÷ng n¨m võa qua vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ tÝch cùc, nhng vÉn cha ®¸p øng ®îc vÒ nhu cÇu lao ®éng viÖc lµm ngµy cµng t¨ng ë n«ng th«n. T×nh tr¹ng thÊt nghiÖp ë c¶ hai khu vùc thµnh thÞ vµ n«ng th«n ®Òu cã xu híng t¨ng lªn: ë thµnh thÞ tû lÖ thÊt nghiÖp ( víi sè lao ®éng trong tuæi) n¨m 1997 lµ 6.01%; n¨m 1998 lµ 6.85%; n¨m 1999 trªn 7.4%, thêi gian nhµn rçi thiÕu viÖc lµm ë n«ng th«n n¨m 1997 lµ 29.12% th× ®Õn n¨m 1998 ®· t¨ng lªn 31.14%. Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra mÉu thuû s¶n ë bèn tØnh ( H¶i Phßng, NghÖ An, B×nh ThuËn, Cµ Mau) th¸ng 10/1999 cña vô N«ng –L©m –Thuû s¶n, tæng côc thèng kª võa qua cho thÊy: tû lÖ sö dông thêi gian lao ®éng ®¸nh b¾t h¶i s¶n ë c¸c x· ven biÓn chØ chiÕm 60.98% trong n¨m. T×nh h×nh sö dông lao ®éng n«ng nghiÖp ë níc ta n¨m 1998 cho thÊy: b×nh qu©n mét lao ®éng trång trät ®¶m ®¬ng 0.46 ha diÖn tÝch gieo trång, mçi n¨m chØ lµm 5 th¸ng, ch¨n nu«i phÇn lín vÉn lµ ngµnh s¶n xuÊt phô. Theo chuÈn mùc cña c¸c chuyªn gia trong Héi th¶o khoa häc quèc tÕ vÒ lao ®éng vµ gi¶i quyÕt viÖc lµm th× tû lÖ thÊt nghiÖp ë mét quèc gia chØ ®äc coi lµ chÊp nhËn ®îc nÕu díi 3%, tõ 4 –6 % lµ cao cÇn gi¶i quyÕt, h¬n 7% lµ ë møc b¸o ®éng, nÕu kh«ng quan t©m gi¶i quyÕt sÏ ¶nh hëng trùc tiÕp tíi tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ vµ bÊt æn x· héi. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng trªn lµ do: tríc hÕt, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, thuû s¶n ë bÊt k× níc nµo còng ®Òu bÞ giíi h¹n bëi kh«ng gian, thêi gian, còng nh tÝnh chÊt cña mïa vô s¶n xuÊt. Ch©u ¸ lµ n¬i diÖn tÝch ®Êt s¶n xuÊt b×nh qu©n ®Çu ngêi vµo lo¹i thÊp nhÊt thÕ giíi, chØ 0.15 ha (so víi 0.25 ha ë Ch©u ©u vµ 0.68 ha ë B¾c Mü), diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp b×nh qu©n ®Çu ngêi ë níc ta l¹i cµng thÊp chØ 0.1 ha. Trong khi ®ã díi t¸c ®éng cña qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸, x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi, x©y dùng nhµ m¸y, khu d©n c , x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n, do thiªn tai lò lôt, xãi mßn ... mçi n¨m níc ta l¹i gi¶m h¬n hai v¹n ha ®Êt n«ng nghiÖp. VÒ d©n sè, theo kÕt qu¶ tæng hîp s¬ bé Tæng ®iÒu tra d©n sè vµ nhµ ë 01/04/1999 c¶ níc cã 76.3 triÖu ngêi, trong ®ã d©n sè ë n«ng th«n chiÕm 76.5% ; tõ 1989 ®Õn 1999 d©n sè níc ta t¨ng kho¶ng 12 triÖu ngêi; ®ång thêi mËt ®é ph©n bè kh«ng ®Òu gi÷a c¸c vïng ( §BSH: 1180 ngêi / km2, §BSCL: 408 ngêi /km2, T©y B¾c vµ T©y Nguyªn chØ trªn 60 ngêi / km2). So s¸nh biÕn ®éng gi÷a hai yÕu tè ®Êt n«ng nghiÖp vµ d©n sè nh÷ng n¨m gÇn ®©y cho thÊy: tõ n¨m 1995 ®Õn 1998 ®Êt n«ng nghiÖp c¶ níc t¨ng b×nh qu©n mçi n¨m 178,8 ngh×n ha ( 0.6%/n¨m), trong khi ®ã tèc ®é t¨ng d©n sè mçi n¨m lµ 1.7%, sè lao ®éng mçi n¨m t¨ng thªm h¬n mét triÖu ngêi dÉn ®Õn diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp b×nh qu©n ®Çu ngêi gi¶m 1,1%/ n¨m. Do ®ã kh«ng ®ñ viÖc lµm ®Ó c©n ®èi cho sè lao ®éng míi t¨ng thªm ,mçi n¨m vµ gi¶i quyÕt thªm viÖc lµm cho gÇn chôc triÖu lao ®éng ®ang thiÕu viÖc lµm ë n«ng th«n hiÖn nay.
Bªn c¹nh ®ã qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ trong ngµnh n«ng, l©m nghiÖp, thuû s¶n ë n«ng th«n nh÷ng n¨m qua tuy bíc ®Çu cã nh÷ng thay ®æi nhng diÔn ra cßn chËm vµ cha æn ®inh. Tõ n¨m 1988 ®Õn nay trong chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ: gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng, l©m nghiÖp, thuû s¶n vÉn chiÕm tíi h¬n 70% gi¸ trÞ s¶n xuÊt vµ dÞch vô ë n«ng th«n, c¬ cÊu lao ®éng biÕn ®æi rÊt chËm, lao ®éng n«ng nghiÖp chiÕm tíi gÇn 80% tæng sè lao ®éng x· héi( 1996: 80.94%, 1997: 79.80%, 1998:79.55%), trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vÉn cã tíi 70.4% sè hé thuÇn n«ng s¶n xuÊt manh món, tû suÊt hµng ho¸ vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ ®¹t thÊp.
Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra, møc thu nhËp b×nh qu©n mét ngêi mét th¸ng cña d©n c ®· t¨ng tõ 141 ngh×n ®ång n¨m 1994 lªn 208,3 ngh×n n¨m1997. Nhng ®Ó gi¶i quyÕt viÖc lµm ë n«ng th«n th× cÇn ph¶i cã sè vèn lín më mang ph¸t triÓn c¸c ngµnh s¶n xuÊt vµ dÞch vô, víi møc thu nhËp nµy phÇn lín c¸c hé ë n«ng th«n chØ ®ñ chi dïng tèi thiÓu cho ®êi sèng vµ t¸i s¶n xuÊt cho vô tíi, kh¶ n¨ng tÝch luü t¸i s¶n xuÊt më réng cßn rÊt h¹n chÕ. Trong khi ®ã møc ®Çu t cña Nhµ níc cho n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n mçi n¨m cßn thÊp chØ chiÕm tõ 10 – 15% trong tæng sè vèn ng©n s¸ch Nhµ níc (1993: 12.6%, 1994: 8.8%, 1995: 9.3%, 1996: 10%, 1997: 11.3%, 1998: 15.3%).
KÕt qu¶ ®iÒu tra cña Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn N«ng th«n vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ dÞch vô ë n«ng th«n cho biÕt: sè hé ngµnh nghÒ phi n«ng nghiÖp truyÒn thèng ë n«ng th«n mÊy n¨m qua tuy cã ®îc kh«i phôc ë mét sè vïng nhng trªn ph¹m vi c¶ níc th× qu¸ tr×nh kh«i phôc, chuyÓn biÕn cßn rÊt chËm. PhÇn lín c¸c hé ngµnh nghÒ ë n«ng th«n m¸y mãc trang bÞ cò, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp, gÇn 60% c«ng viÖc lµm thñ c«ng, 80% c¬ së kh«ng cã nhµ kiªn cè, 70% c¬ së s¶n xuÊt ®ang gÆp khã kh¨n trong viÖc tiªu thô s¶n phÈm.
BiÓu 9: C¬ c©u ph©n bè lao ®éng n«ng th«n theo ngµnh kinh tÕ n¨m 1997
(§/v: ngêi)
Vïng
Tæng sè
Chia theo nhãm ngµnh kinh tÕ
N«ng – L©m –Ng
CN vµ x©y dùng
DÞch vô
Sè lîng
%
Sè lîng
%
Sè lîng
%
C¶ níc
27.857.460
21.721.150
77,98
1.910.205
6,85
4.196.105
15,06
MN vµ
trung du
5.500.581
5.087.070
92,48
113.630
2,07
299.881
5,45
§B S«ng hång
5.723.913
4.397.281
76,82
458.802
8,02
867.830
15,16
Khu bèn cò
4.021.525
3.319.453
82,54
249.403
6,2
452.669
11,26
Duyªn h¶i MT
2.785.685
2.087.961
74,95
210.499
7,56
487.225
17,49
T©y nguyªn
1.104.727
984.637
86,33
25.630
2,32
94.760
8,55
§«ng nam bé
2.320.972
1.287.482
55,47
359.594
15,49
673.896
29,04
§BS Cöu long
6.400.057
4.587.266
71,68
492.647
7,69
1.320.144
20,63
Nguån : §iÒu tra lao ®éng viÖc lµm toµn quèc n¨m 1997 ( Bé Lao ®éng - Th¬ng binh X· héi vµ Tæng côc thèng kª)
MÆt kh¸c, xÐt vÒ nguån lao ®éng ë n«ng th«n hiÖn nay tuy chiÕm tíi gÇn 80 % lùc lîng lao ®éng x· héi, nhng vÊn ®ª chÊt lîng lao ®éng l¹i rÊt thÊp: chñ yÕu lµ lao ®éng phæ th«ng lµm c¸c c«ng viÖc gi¶n ®¬n. Theo sè liÖu ®iÒu tra thùc tr¹ng lao ®éng vµ viÖc lµm n¨m 1998 cña Bé lao ®éng, Th¬ng binh vµ X· héi sè lao ®éng cha qua ®µo t¹o nghÒ chiÕm 91,94% tæng sè lao ®éng n«ng th«n, sè ngêi kh«ng biÕt ch÷ vf cha tèt nghiÖp cÊp I chiÕm 4,8 % , sè lao ®éng tèt nghiÖp tèt nghiÖp cÊp III ë n«ng th«n chØ chiÕm 10,98 %, ë c¸c vïng miÒn nói, T©y nguyªn,vïng s©u, vïng xa tØ lÖ nµy cßn thÊp h¬n nhiÒu.Do ®è, c¬ héi t×m kiÕm viÖc lµm cña lùc lîng lao ®éng n«ng th«n tíi c¸c Khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, khu vùc thµnh thÞ lµ rÊt khã. VÝ dô: Trongkhu vùc thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, n¨m nµo còng cã nhu cÇu tuyÓn dông lao ®éng kÜ thuËt nhng tuyÓn dông cao nhÊt lµ 56,7 % nhu cÇu cã n¬i chØ ®¹t 3,9 %, mçi n¨m khu C«ng nghiÖp Biªn Hoµ tØnh §ång Nai cÇn tuyÓn n¨m v¹n lao ®éng cã tay nghÒ th× sè tuyÓn chän ®¹t yªu cÇu chØ lµ 9,2 .
2. Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc vµ nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i
2.1 Nh÷ng thµnh tùu
Nhê cã vèn ®Çu t ®îc t¨ng cêng tõ nhiÒu nguån , nhÊt lµ nguån trong d©n , ph¬ng ph¸p ®Çu t ®æi míi nªn hiÖu qu¶ ®Çu tcho n«ng nghiÖp ®· t¨ng so víi tríc , t¹o ra nh÷ng bíc tiÕn vît bËc cho n«ng nghiÖp thÓ hiÖn râ nÐt trªn nh÷ng thµnh c«ng , nh÷ng kÕt qu¶ næi bËt cña n«ng nghiÖp nh sau:
+ Gi¶i quyÕt v÷ng ch¾c vÊn ®Ò l¬ng thùc, ®¶m b¶o an ninh l¬ng thùc quèc gia. S¶n xuÊt l¬ng thùc t¨ng liªn tôc theo chiÒu híng n¨m sau cao h¬n n¨m tríc víi tèc ®é nhanh vµ v÷ng ch¾c: 1994: 26,2 triÖu tÊn, 1995: 27,6tr tÊn, 1997:30,6 tr tÊn,1998:31,8 tr tÊn,1999:34,3 tr tÊn, 2000:35,5 tr tÊn. B×nh qu©n mçi n¨m t¨ng kho¶ng 5%(1,3 triÖu tÊn). Trong s¶n xuÊt l¬ng thùc, lóa t¨ng nhanh c¶ diÖn tÝch, s¶n lîng, n¨ng suÊt, s¶n lîng n¨m 1990 c¶ níc gieo cÊy 6 triÖu ha n¨m 1999 t¨ng lªn 7,65 triÖu ha, n¨ng suÊt lóa tõ 32 t¹/ha n¨m 1990 lªn 41 t¹/ha n¨m 1999, b×nh qu©n 10 n¨m n¨ng suÊt lóa t¨ng gÇn 1 t¹/ ha; n¨ng suÊt lóa lµ yÕu tè quan träng trong s¶n lîng lóa cña ViÖt Nam, tõ 19,2 triÖu tÊn n¨m 1990 lªn 31,39 triÖu tÊn n¨m1999.
+ C¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n cã bíc chuyÓn dÞch tiÕn bé, tõ chç thuÇn n«ng ®éc canh c©y lóa níc ®· trë thµnh nÒn n«ng nghiÖp ®a canh, c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n chuyÓn dÞch theo híng c«ng nghiÖp vµ dÞch vô; ngµnh nghÒ n«ng th«n cã bíc ph¸t triÓn kh¸.
+N«ng nghiÖp ngµy cµng ph¸t triÓn ®a d¹ng tõ chç ®éc canh c©y lóa níc ®Õn n¨m 1997 tû träng c©y c«ng nghiÖp, rau qu¶ ®¹t 21,8% so víi 19,5% so víi n¨m 1987. §ång thêi h×nh thµnh c¸c vïng s¶n xuÊt tËp trung lín: lóa g¹o, cµ phª, cao su, chÌ, mÝa ®êng, ch¨n nu«i,thuû s¶n ... tÝnh chÊt s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ ®Þnh híng xuÊt khÈu cña nÒn n«ng nghiÖp ngµy cµng cao, tû suÊt hµng ho¸ xuÊt khÈu ngµy cµng t¨ng: n¨m 1998 tû lÖ g¹o xuÊt khÈu 20% s¶n lîng, cµ phª trªn 95%, cao su 85%, chÌ 60%, thuû s¶n 10%... C¸c ngµnh phi n«ng nghiÖp ë n«ng th«n tõng bíc ®îc phôc håi, mÊy n¨m gÇn ®©y ph¸t triÓn kh¸ nhanh. HiÖn nay cã 1.450 lµng nghÒ víi 450.000 hé thu hót kho¶ng 1,2 tr lao ®éng n«ng th«n tham gia lµng nghÒ.
KÕt qu¶ s¶n xuÊt lóa cña 2 thêi k× 1991-1995 vµ 1996-1998
§¬n vÞ tÝnh DT:1000ha, NS: t¹/ha, SL :1000TÊn
1991
1992
1993
1994
1995
BQ
91-95
1996
1997
1998
BQ
96-98
DiÖn tÝch
6302,7
6475,4
6559,4
6598,6
6765,6
6,500
7003,8
7099,7
7362,4
7130
N¨ng suÊt
31,1
33,3
34,8
35,7
36,9
34,5
37,7
38,8
39,6
38,82
S¶n l îng
19622
21590
22836
23528
24964
22480
26397
27524
29141
27700
+ c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n tõng bíc ®îc c¶i thiÖn, nhÊt lµ thuû lîi, giao th«ng n«ng th«n, ®iÖn n«ng th«n. Thuû lîi ®Õn nay ®· h×nh thµnh mét hÖ thèng c¸c c«ng tr×nh ph©n bè réng víi 743 hå chøa níc lín vµ võa, 1.017 ®Ëp d©ng, 4.716 cèng tíi tiªu níc, 1.796 tr¹m b¬m ®iÖn vµ h¬n 2000 tr¹m biÕn thÕ chuyªn dïng cho thuû lîi. C¸c c«ng tr×nh thuû lîi cã kh¶ n¨ng tíi cho 3 tr ha, tiªu cho 1,4 tr ha, ng¨n mÆn cho 700 ngh×n ha, hµng ngµn km kªnh m¬ng ®îc bª t«ng ho¸; nhiÒu c«ng tr×nh thuû lîi n©ng cÊp, b¶o d¶m tíi tiªu chñ ®éng.
+ Trong viÖc ¸p dông khoa häc c«ng nghÖ vµo n«ng nghiÖp ®· ®¹t ®îc mét sè thµnh tùu: ®· chän t¹o ®îc nhiÒu gièng c©y trång, vËt nu«i cã n¨ng suÊt cao, chÊt lîng tèt, thanh tùu næi bËt nhÊt lµ chóng ta ®· lµm chñ ®îc c«ng nghÖ s¶n xuÊt lóa lai F1 hÖ B¾c u cho vô mïa, gi÷ ®îc dßng thuÇn ®Ó chñ ®éng s¶n xuÊt bè mÑ trong níc. Nghiªn cøu ®Ò xuÊt vµ øng dông nhiÒu tiÕn bé kÜ thuËt míi vµo s¶n xuÊt. Nhê cã gièng míi nhÊt lµ c¸c gièng ng¾n ngµy cho phÐp tiÕp tôc chuyÓn ®æi c¬ cÊu mïa vô, c¸c biÖn ph¸p th©m canh tæng hîp còng ®îc triÓn khai; nhiÒu lo¹i thuèc míi ®îc s¶n xuÊt ... Nghiªn cøu øng dông c«ng nghÖ sinh häc ph©n tö vµ kÜ thuËt gien.
+ N«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n ph¸t triÓn, thu nhËp vµ ®êi sèng cña tuyÖt ®¹i ®a sè bé phËn n«ng d©n ®îc c¶i thiÖn râ rÖt. HÇu hÕt cã ®ñ l¬ng thùc thùc phÈm cho tiªu dïng. §å dïng gia ®×nh l©u bÒn ®îc mua s¾m nhiÒu, nhµ ë ®îc x©y dùng khang trang. B×nh qu©n thu nhËp ®Çu ngêi ë n«ng th«n lµ: n¨m 1996 : 188.000 ®ång , n¨m 1998 : 212.000 ®ång, n¨m 1999 lµ 225.000 ®ång. N¨m 1999 thu nhËp b×nh qu©n ë n«ng th«n t¨ng 19,7 % so víi n¨m 1996. TØ lÖ hé nghÌo ë n«ng th«n tõ 30% n¨m 1989 xuèng cßn 15,96% n¨m 1999. B×nh qu©n gi¶m nghÌo ®îc 2 % n¨m nhiÒu vïng n«ng th«n kh«ng cßn hé ®ãi. TØ lÖ hé giµu tõ 3 % n¨m 1989 lªn trªn 10 % n¨m 1999.
2.2 Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i
Tuy ®· t¹o ra ®îc nh÷ng thµnh tùu vît bËc , ®a nÒn n«ng nghiÖp níc ta ngµy cµng tiÕn ®Õn mét nÒn n«ng nghiÖp ph¸t triÓn nhng vÊn ®Ò ®Çu t cho n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n nh÷ng n¨m ®æi míi võa qua vµ hiÖn nay còng ®ang béc lé nh÷ng m©u thuÉn vµ yÕu kÐm.
Thø nhÊt , tû träng ®Çu t cho n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n vÉn cßn thÊp, nh÷ng tiÒn ®Ò vÊt chÊt ®Ó t¨ng trëng cßn yÕu kÐm, c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n chuyÓn dÞch chËm.
Thø hai , tû lÖ vèn ®Çu t cho khoa häc kü thuËt phôc vô n«ng nghiÖp cha t¬ng xøng víi vÞ trÝ vµ vai trß cña nã nªn cha kh¬i dËy ®îc nh÷ng tiÒm n¨ng chÊt x¸m ®Ó t¨ng trëng n«ng nghiÖp víi nhÞp ®é cao vµ æn ®Þnh. §Æc biÖt lµ vÊn ®Ò ®Çu t trong nghiªn cøu, lai t¹o vµ nhËp néi gièng c©y, con cã n¨ng suÊt vµ chÊt lîng cao.
Thø ba , vèn ®Çu t n¬c ngoµi cho n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n chiÕm tû lÖ thÊm l¹i kh«ng tËp trung vµo c¸c môc tiªu t¨ng trëng kinh tÕ vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n thùc tr¹ng nµy mét phÇn do chÝnh s¸ch ®Çu t níc ngoµi trong lÜnh n«ng, l©m, thuû s¶n cha cã søc hÊp dÉn víi c¸c nhµ ®Çu t, mét phÇn kh¸c do c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n níc ta thÊp kÐm. Trong ®iÒu kiÖn nguån vèn trong níc cã h¹n, th× thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi viÖc kh¾c phôc t×nh tr¹ng thiÕu vèn trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n. Tuy nhiªn, cho ®Õn nay ®Çu t níc ngoµi vµo lÜnh vùc nµy cßn qu¸ Ýt c¶ vÒ sè lîng dù ¸n vµ vèn ®Çu t nªn sù bæ xung vèn cho n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n cßn h¹n chÕ.
Thø t , Cung cÊp tµi chÝnh cho n«ng d©n vµ c¸c doanh nghiÖp phi n«ng nghiÖp ë vïng n«ng th«n cha tho¶ ®¸ng. Mét trong nhng c¶n trë chÝnh ®èi víi viÖc t¹o viÖc lµm míi ë n«ng th«n lµ sù thiÕu v¾ng hÖ thèng tÝn dông theo ®iÒu kiÖn cña thÞ trêng dµnh cho n«ng d©n vµ c¸c doanh nghiÖp t nh©n võa vµ nhá. Trong khi ba phÇn t c¸c doanh nghiÖp t nh©n ë n«ng th«n cÇn vay vèn th× chØ cã 12-15% c¸c doanh nghiÖp vay ®îc tiÒn tõ Ng©n hµng sè cßn l¹i hoÆc ph¶i chÞu t×nh h×nh thiÕu vèn, hoÆc buéc ph¶i vay tiÒn ng¾n h¹n víi l·i xuÊt cao tõ c¸c t nh©n hoÆc hä hµng, ngêi quen. Ýt nhÊt cã 50% c¸c hé n«ng th«n kh«ng ®îc hÖ thèng tÝn dông n«ng th«n chÝnh thèng phôc vô. Trong c¶ níc, tÝn dông dµnh cho kinh tÕ t nh©n chiÕm kh«ng ®Çy 10% vµ ®©y lµ tû lÖ thÊp so víi møc trung b×nh 18% cña c¸c níc nghÌo nhÊt vµ cµng thÊp vµ cµng thÊp so víi møc trung b×nh 85% cña c¸c níc §«ng Nam ¸.
NÕu nh÷ng vÊn ®Ò trªn kh«ng ®îc xö lý kÞp thêi sÏ lµm chËm qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng th«n níc ta
PHÇN THø BA
PH¦¥NG H¦íNG , CHIÕN L¦îC Vµ MéT Sè GI¶I PH¸P
§ÇU T¦ CHO N¤NG NGHIÖP
1. Ph¬ng híng, chiÕn lîc ®Çu t trong c¸c n¨m tíi
ThËp niªn 2001-2010 cã thÓ xem lµ mét giai ®o¹n ph¸t triÓn míi , cã vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ –x· héi ®Êt níc . Trong thËp niªn nµy nÒn n«ng nghiÖp ph¶i ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín h¬n n÷a
®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt gãp phÇn ®a nÒn kinh tÕ chuyÓn sang mét tr×nh ®é ph¸t triÓn míi c¶ vÒ lîng vµ chÊt . §Ó ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu trªn , trong thËp niªn ®Çu thÕ kØ 21 , n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n níc ta cÇn ®¹t ®îc bíc ph¸t triÓn mang tÝnh c¬ b¶n dùa trªn c¬ së nh÷ng ph¬ng híng , chiÕn lîc trong ®Çu t nh sau:
1. §Çu t cã träng ®iÓm cho s¶n xuÊt l¬ng thôc, b¶o ®¶m v÷ng ch¾c an ninh l¬ng thùc quèc gia vµ tham gia m¹nh mÏ vµo thÞ trêng l¬ng thùc thÕ giíi.
2. TËp trung ®Çu t cho ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng chóng ta cã lîi thÕ, nh÷ng mÆt hµng s¶n xuÊt chñ yÕu híng ra xuÊt khÈu, kh«ng ngõng n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c mÆt hµng nµy trªn thÞ trêng khu vùc vµ thÕ giíi ( phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2010 kim ng¹ch xuÊt khÈu n«ng l©m thuû s¶n ®¹t 10 tû USD, trong ®ã g¹o 1,5 tû, cµ phª 1 tû, cao su 500 triÖu, chÌ 200 triÖu, ®iÒu 500 triÖu, rau qu¶ 1 tû, l©m s¶n tõ 1-1,5 tû, thuû s¶n 3 tû )
3. §Çu t tho¶ ®¸ng cho viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt c¸c lo¹i s¶n phÈm thay thÕ nhËp khÈu nh: ®êng, b«ng, thuèc l¸, thøc ¨n ch¨n nu«i, s¶n phÈm ch¨n nu«i...
4. Coi thuû s¶n lµ ngµnh mòi nhän, cÇn ®Çu t ph¸t triÓn m¹nh cña n«ng nghiÖp . §©y lµ ngµnh s¶n xuÊt cã tiÒm n¨ng xuÊt khÈu lín nhÊt trong n«ng nghiÖp níc ta. Do vËy cÇn thùc hiÖn tèt ch¬ng tr×nh ®¸nh b¾t vµ nu«i trång thuû s¶n, trong ®ã nu«i trång lµ chñ yÕu
5. PhÊn ®Êu thùc hiÖn th¾ng lîi ch¬ng tr×nh trång míi 5 triÖu ha rõng, nh»m ®a ®é che phñ cña rõng tõ 31% hiÖn nay lªn trªn 43% vµo n¨m 2010.
6. §Çu t ph¸t triÓn m¹nh c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n vµ c¸c ho¹t ®éng nghµnh nghÒ dÞch vô trong n«ng nghiÖp n«ng th«n
7. Quan t©m tho¶ ®¸ng ®Õn viÖc ®Çu t x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¬ s¬ h¹ tÇng kinh tÕ x· héi cho n«ng th«n, ®Æc biÖt lµ thuû lîi, giao th«ng, níc sinh ho¹t, th«ng tin liªn l¹c, trêng häc, bÖnh viÖn vµ tr¹m x¸.
8. §Çu t ph¸t triÓn m¹nh khoa häc-c«ng nghÖ trong n«ng nghiÖp , u tiªn t¨ng cêng ®Çu t cho viÖc nghiªn cøu vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ s¶n phÈm , c«ng nghÖ s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp tronh n«ng th«n
9. TËp trung søc cña trung ¬ng, ®Þa ph¬ng, cña c¸c ®oµn thÓ, tæ chøc chÝnh trÞ, tæ chøc quÇn chóng ®Ó gi¶i quyÕt tèt c¸c vÊn ®Ò x· héi cho n«ng th«n .
2.mét sè gi¶i ph¸p ®Çu t cho n«ng nghiÖp
2.1 Gi¶i ph¸p vÒ nguån vèn.
-Vèn ®Çu t tõ ng©n s¸ch Nhµ níc cho n«ng nghiÖp n«ng th«n chiÕm h¬n 12% vèn ®Çu t toµn x· héi nhng ®ãng mét vai trß rÊt quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n. Nhµ níc cÇn u tiªn t¨ng tû lÖ vèn ®Çu t cho n«ng l©m nghiÖp vµ thuû lîi trong tæng vèn ®Çu t cña Nhµ níc hµng n¨m (gåm c¶ ®Çu t ng©n s¸ch, tÝn dông ®Çu t vµ vèn ®Çu t cña c¸c doanh nghiÖp nhµ nøíc ) tõ møc kho¶ng 11% nh hiÖn nay lªn møc kho¶ng 20%, bao gåm c¶ viÖc ®Ó l¹i 100% thuÕ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp ®Ó ®Çu t vµo c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n. Vèn ®Çu t ng©n s¸ch Nhµ níc cÇn bè trÝ tho¶ ®¸ng vµo lÜnh vùc nghiªn cøu n©ng cao chÊt lîng nguyªn liÖu, c«ng nghÖ chÕ biÕn, nghiªn cøu thÞ trêng, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ cho n«ng nghiÖp n«ng th«n. Lµm ®îc viÖc nµy sÏ cã t¸c dông to lín trong viÖc t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n, h×nh thµnh c¸c ïng chuyªn canh c©y c«ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶, vïng nu«i trång thuû s¶n, ch¬ng tr×nh trång rõng ®Æc biÖt lµ dù ¸n trång 5 triÖu ha rõng ®©y còng lµ lÜnh vùc cÇn nhiÒu vèn ®Çu t.
Nhµ níc cÇn rµ so¸t ®Ó ®a ra chÝnh s¸ch thu hót vèn ®Çu t vµo n«ng th«n, ®Ó m«i trêng ®Çu t, ®iÒu kiÖn sèng vµ lµm viÖc ë n«ng th«n tèt h¬n.
- CÇn cã sù hç trî vµ phèi hîp ®ång bé gi÷a c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh vµ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, lµm râ tr¸ch nhiÖm vµ chøc n¨ng cña hai hÖ thèng tµi chÝnh, tiÒn tÖ trong ®Çu t ph¸t triÓn. Trong sè h¬n 10.000 tû ®ång( tÝnh ®Õn 30/6/2000) cho vay ®Çu t trong c¸c ch¬ng tr×nh dù ¸n cña Nhµ níc cho khu vùc n«ng th«n vÉn cßn nhiÒu ch¬ng tr×nh, dù ¸n cßn tiÒm Èn nhiÒu nguy c¬ ®Çu t kh«ng hiÖu qu¶ hoÆc hiÖu qu¶ thÊp, dÉn ®Õn kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi vèn. §Çu t cho c¸c ch¬ng tr×nh theo chØ thÞ cña ChÝnh phñ nh c¸c ch¬ng tr×nh xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo,mÝa ®êng, ch¬ng tr×nh ®¸nh b¾t xa bê, cho vay kh¾c phôc hËu qu¶ b·o lò... cha ph¸t huy hiÖu qu¶ cao, kh¶ n¨ng thu håi vèn hÕt søc khã kh¨n. Võa qua ChÝnh phñ ®· cho phÐp n©ng møc vay kh«ng cÇn tµi s¶n thÕ chÊp ®èi víi hé s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, trang tr¹i tõ 10 triÖu ®ång theo Q§67 lªn 20 triÖu ®ång, tuy ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n cho n«ng d©n vay vèn ph¸t triÓn s¶n xuÊt, nhng do kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm n«ng nghiÖp trªn thÞ trêng trong vµ ngoµi níc ®ang hÕt søc khã kh¨n nªn dÉn ®Õn nguy c¬ khã thu håi vèn.
T×nh tr¹ng nµy lµm cho c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i Quèc doanh, nhÊt lµ Ng©n hµng NN& PTNT bÞ suy yÕu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n, lµm t¨ng c¸c kho¶n nî xÊu, nî khã ®ßi. §Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng hÖ thèng ng©n hµng ®ang dÇn dÇn trë thµnh c¬ quan tµi chÝnh trong cÊp ph¸t vèn vµ cho vay ®Çu t theo chØ ®Þnh cña ChÝnh phñ, cÇn cã sù phèi hîp ®ång bé gi÷a c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ ph©n biÖt râ chøc n¨ng, nhiÖm vô, tr¸ch nhiÖm cña hai hÖ thèng nµy trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu vÒ vèn cho ®Çu t ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ, cã nh vËy míi lµm t¨ng tÝnh tr¸ch nhiÖm, tÝnh minh b¹ch cña hÖ thèng tµi chÝnh. §Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn dµi h¹n trong n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n, trong x©y dùng c¸c chÝnh s¸ch, chiÕn lîc ph¸t triÓn, Nhµ níc cÇn tËp trung c¸c nguån lùc tµi chÝnh tõ NSNN, ®Çu t vµ sö dông c¸c nguån nµy mét c¸ch hiÖu qu¶ h¬n; t¹o ra sù kÕt hîp ®ång bé gi÷a c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh víi c¸c chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, tÝn dông trong ®Çu t ph¸t triÓn.
- TËp trung vèn cho c¸c ngµnh mòi nhän ®Ó thóc ®Èy n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n (nh thuû lîi, c«ng nghÖ sinh häc hiÖn ®¹i vÒ gièng b¶o ®¶m c©y trång, vËt nu«i cã n¨ng suÊt cao, chÊt lîng tèt, c«ng nghÖ chÕ biÕn n«ng s¶n, h¶i s¶n, c«ng nghÖ sau thu ho¹ch), ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn víi ph¸t triÓn vïng nguyªn liÖu, ®Æc biÖt chó ý gi÷a cung vµ cÇu, kh¶ n¨ng cung øng nguån nguyªn liÖu vµ c«ng suÊt c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn, tr¸nh sù chång chÐo l·ng phÝ; ®ång thêi ®Èy m¹nh c«ng t¸c xuÊt khÈu n«ng s¶n.
-VÒ tÝn dông n«ng th«n: tríc hÕt cÇn më réng c¶ vÒ nguån vèn, ph¹m vi vµ h×nh thøc ho¹t ®éng, cho n«ng d©n vay vèn u ®·i hay vay vèn víi l·i suÊt b»ng 0, thñ tôc cÇn ®¬n gi¶n, linh ho¹t vÒ møc vay, thñ tôc vay, biÖn ph¸p thÕ chÊp vµ ph¬ng thøc cho vay (cho vay tæ chøc hay th«ng qua tæ chøc, ®¹i diÖn). Cã thÓ cho vay tÝn dông b»ng hiÖn vËt hay b¸n hµng (vËt t, ph©n bãn, thuèc trõ s©u, gièng) cho n«ng d©n theo ph¬ng thøc tr¶ chËm, tr¶ gãp.
-CÇn cã chÝnh s¸ch vµ gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao tû lÖ cho vay trung vµ dµi h¹n, phï hîp víi chu k× ®Çu t, thu håi vèn vµ chu k× sinh trëng cña c©y trång vËt nu«i.
-CÇn cã quy chÕ ho¹t ®éng vµ hç trî tµi chÝnh ®èi víi c¸c hiÖp héi ngµnh nghÒ trong lµng, x·, th«n, xãm, kh«i phôc l¹i c¸c quü hç trî lÉn nhau ë n«ng th«n. CÇn ®Çu t trùc tiÕp vµ hç trî tÝn dông th«ng qua c¸c ch¬ng tr×nh kinh tÕ vµ dù ¸n nh ch¬ng tr×nh xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo, níc s¹ch vµ vÖ sinh m«i trêng n«ng th«n, thanh to¸n bÖnh x· héi...
Ngoµi nguån vèn cña Nhµ níc vµo n«ng nghiÖp, cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch thu hót c¸c nguån vèn kh¸c, trong ®ã ®ãng vai trß quan träng lµ nguån vèn ODA. §Ó thu hót nguån vèn nµy cÇn cã mét sè biÖn ph¸p sau: n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c quy ho¹ch thu hót vµ sö dông ODA, x¸c ®Þnh thø tù u tiªn ph©n bæ ODA, theo tõng ngµnh vµ tõng ®Þa ph¬ng. C¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph¬ng vµ c¸c ®¬n vÞ xin sö dông ODA cÇn tÝnh to¸n chÝnh x¸c hiÖu qu¶ vµ x¸c ®Þnh ®Çy ®ñ nghÜa vô tr¶ nî, chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh trong qu¸ tr×nh sö dông vèn cã chän läc vµ ph¶i ®Æt lîi Ých quèc gia lªn hµng ®Çu. Hoµn thiÖn c¸c quy ®Þnh vÒ quy tr×nh thñ tôc ®Çu t. §¬n gi¶n ho¸ c¸c quy tr×nh ra quyÕt ®Þnh vµ cã quy chÕ cô thÓ víi c¸c nhµ tµi trî. Trong kh©u tæ chøc thùc hiÖn cÇn ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý vµ n¨ng lùc ®iÒu hµnh cña c¸c c¬ quan qu¶n lý vµ sö dông vèn ODA, ®Æc biÖt lµ c¸c ®Þa ph¬ng n¬i cã dù ¸n sö dông ODA. TÊt c¶ c¸c dù ¸n sö dông vèn ODA ph¶i thùc hiÖn tèt quy tr×nh ®Çu t x©y dùng trong níc vµ phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. ¦u tiªn vµ ph©n bæ vèn ®èi øng cho c¸c dù ¸n, ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p chèng tham nhòng ®Ó mét mÆt ®¶m b¶o chÊt lîng c«ng tr×nh, mÆt kh¸c gi÷ ®îc uy tÝn víi c¸c ®èi t¸c cung cÊp ODAcña níc ngoµi.
Cã c¸c biÖn ph¸p ®ång bé nh»m ®Èy nhanh tèc ®é gi¶i ng©n. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nghiªn cøu vµ chuÈn bÞ thùc hiÖn dù ¸n, thÈm ®Þnh vµ xÐt duyÖt dù ¸n, híng dÉn ®Êu thÇu vµ xÐt chän nhµ thÇu; cã chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®èi víi c«ng t¸c di d©n vµ t¸i ®Þnh c, gi¶i phãng mÆt b»ng kÞp thêi cho thùc hiÖn dù ¸n... Chó träng c«ng t¸c ®µo taä vµ n©ng cao n¨ng lùc c¸n bé vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô vµ ngo¹i ng÷ ë tÊt c¶ c¸c cÊp, c¶ trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng n¬i cã dù ¸n. N©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý vµ phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c c¬ quan chøc n¨ng nh Bé KÕ ho¹ch vµ ®Çu t, Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, Bé Tµi chÝnh vµ c¸c ®Þa ph¬ng... kÞp thêi xö lý c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh, bæ sung vµ ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch, c¬ chÕ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t, ®ång thêi thùc hiÖn tèt chøc n¨ng gi¸m s¸t, kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn.
2.2 Gi¶i ph¸p vÒ chÝnh s¸ch
§Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t cho n«ng nghiÖp, n«ng th«n c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch trong nh÷ng n¨m tíi cÇn chó träng nh÷ng vÊn ®Ò sau:
- ¦u tiªn, tËp trung ®Çu t vµ thùc hiÖn c¬ chÕ tµi chÝnh, thuÕ, tÝn dông nh»m thóc ®Èy ph©n c«ng lao ®éng míi trong n«ng nghiÖp n«ng th«n theo híng CNH-H§H. S¾p xÕp l¹i c¬ cÊu chi ng©n s¸ch Nhµ níc theo híng gi¶m chi thêng xuyªn, t¨ng chi cho ®Çu t ph¸t triÓn, trong ®ã u tiªn hµng ®Çu cho n«ng nghiÖp, n«ng th«n.
- Thùc hiÖn chÝnh s¸ch u ®·i vÒ thuÕ, gi¸ thuª ®Êt, tÝn dông u ®·i ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, n«ng th«n. Sím triÓn khai thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch u ®·i ®èi víi ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ th¬ng nghiÖp miÒn nói nh c¸c u ®·i vÒ thuÕ, tÝn dông u ®·i...
- Thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch u ®·i vÒ l·i suÊt vµ cã thêi gian tr¶ nî riªng ®èi víi tÝn dông cho c¸c ch¬ng tr×nh thuéc diÖn u tiªn vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, n«ng th«n. Bæ sung vèn ph¸p ®Þnh cho c¸c ng©n hµng cho ngêi nghÌo, ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc vay vèn, kÐo dµi thêi h¹n cho vay.
- Thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong n«ng nghiÖp, n«ng th«n bá vèn, kinh nghiÖm ®Ó ®Çu t hoÆc liªn doanh, liªn kÕt t¹o c¸c h×nh thøc kinh tÕ hçn hîp, cã hiÖu qu¶ trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Cã chÝnh s¸ch u tiªn cho c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp nh: hç trî vèn, cÊp bæ sung vèn, khuyÕn khÝch doanh nghiÖp t¸i ®Çu t më réng .
- Thùc hiÖn chÝnh s¸ch b¶o hé cho ngêi s¶n xuÊt : trî gi¸ ®èi víi ®Çu vµo, thu mua n«ng s¶n phï hîp, quy ®Þnh gi¸ sµn ®èi víi c¸c mÆt hµng cã lîi thÕ xuÊt khÈu, c¸c s¶n phÈm cña c¸c vïng chuyªn canh. Thùc hiÖn thÝ ®iÓm c¬ chÕ bï trùc tiÕp ®Çu t trë l¹i cho ngêi s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu tõ nguån quü b×nh æn gi¸.
2.3 Gi¶i ph¸p vÒ c¬ së h¹ tÇng
* Kiªn cè ho¸ kªnh m¬ng vµ c«ng tr×nh thuû lîi
- C¸c biÖn ph¸p vÒ kü thuËt: c¸c ®Þa ph¬ng trªn c¬ së diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp ®ang qu¶n lý vµ trªn c¬ së quy ho¹ch n«ng nghiÖp vµ c¬ cÊu c©y trång, tiÕn hµnh rµ so¸t kh¶o s¸t m¹ng líi quy ho¹ch tæng thÓ. Ph©n vïng ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng vµ ®Ò xuÊt híng nghiªn cøu vÒ tíi. §Ó ®¸p øng ®îc yªu cÇu níc cÇn tiÕn hµnh lËp vµ quy ho¹ch chi tiÕt nh: quy ho¹ch kh«i phôc vµ söa ch÷a c¸c c«ng tr×nh cò, quy ho¹ch x©y dùng míi c¸c hå chøa võa vµ nhá, quy ho¹ch c¸c tr¹m b¬m lÊy níc, quy ho¹ch thuû lîi cho vïng c©y c«ng nghiÖp... Trªn c¬ së quy ho¹ch, c©n ®èi lîng níc s«ng con ®Ó ®Ò xuÊt c«ng tr×nh thîng nguån bæ sung lîng níc. Tuy nhiªn cÇn x©y dùng c¶ quy ho¹ch phßng chèng lò vµ tiªu óng trªn c¬ së quy ho¹ch ®· ®îc phª duyÖt, tiÕn hµnh ph©n lo¹i quy m« c¸c cÊp c«ng tr×nh.
C¸c biÖn ph¸p vÒ tµi chÝnh :
Nguån vèn ®Çu t cho x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi trong ®Ò ¸n CNH–H§H n«ng nghiÖp n«ng th«n cÇn ph¶i cã tõ nay ®Õn n¨m 2010 lµ 56.000 tû ®ång bao gåm c¬ cÊu vèn ng©n s¸ch Nhµ níc, tÝn dông u ®·i... vµ huy ®éng søc d©n ®Ó x©y dùng , duy tu, b¶o dìng kªnh m¬ng néi ®ång.
VÒ huy ®éng vèn cÇn tranh thñ nguån vèn trong d©n víi c¬ chÕ chÝnh s¸ch tho¶ ®¸ng nh Nhµ níc hç trî c«ng t¸c kü thuËt, ®Þnh híng, nh©n d©n ®ãng gãp thuû lîi phÝ tríc 2 ®Õn 3 n¨m dïng trùc tiÕp vµo viÖc x©y hÖ thèng kªnh m¬ng vµ sau ®ã giao ngay cho nh©n d©n vïng hëng lîi ®ãng thuû lîi phÝ tríc, qu¶n lý vµ vËn hµnh. Cã thÓ ¸p dông thu hót vèn ®Çu t theo h×nh thøc BOT trong lÜnh vùc thuû lîi nÕu thay thuû lîi phÝ b»ng chÝnh s¸ch gi¸ níc, ai dïng ngêi ®ã ph¶i tr¶ tiÒn. Nh vËy chóng ta sÏ cã rÊt nhiÒu nhµ ®Çu t, c¸c doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n tham gia ®Çu t vèn vµo c¸c c«ng tr×nh phôc vô n«ng nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c¸c lÜnh vùc thuû lîi .
* Hoµn tÊt viÖc x©y dùng vµ n©ng cÊp hÖ thèng giao th«ng.
C¸c vÊn ®Ò ®ãi nghÌo, chËm ph¸t triÓn ë n«ng th«n ®Òu xuÊt ph¸t tõ yÕu kÐm vÒ c¬ së h¹ tÇng. KÕt cÊu h¹ tÇng ë n«ng th«n lµ ®êng giao th«ng, cÇu cèng, c«ng tr×nh thuû lîi, ®iÖn níc, th«ng tin liªn l¹c. HÇu hÕt c¸c vïng n«ng th«n ë níc ta n»m trong t×nh tr¹ng lu th«ng hµng ho¸ bÞ ¸ch t¾c v× kÕt cÊu h¹ tÇng yÕu kÐm. V× vËy, vÊn ®Ò söa ch÷a, n©ng cÊp ®êng giao th«ng n«ng th«n cÇn ph¶i ®îc chó träng nhiÒu h¬n n÷a trong c¸c quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña vïng, b¶o ®¶m cho ®êng « t« ®Õn tËn x·.
2.4 Ph¸t triÓn m¹nh khoa häc c«ng nghÖ trong n«ng nghiÖp n«ng th«n
-Ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ lµ kh©u then chèt trong ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n níc ta nh÷ng n¨m tíi. HiÖn nay tr×nh ®é khoa häc trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n níc ta cßn thÊp vµ c¸ch kh¸ xa so víi tr×nh ®é trung b×nh cña thÕ giíi. ThÓ hiÖn râ nhÊt ë chÊt lîng s¶n phÈm thÊp vµ søc c¹nh tranh kÐm cña n«ng s¶n vµ s¶n phÈm cña c¸c ngµnh kinh tÕ n«ng th«n níc ta so víi c¸c níc kh¸c. Trong nh÷ng n¨m tíi nÕu tiÕp tôc më réng quy m« s¶n xuÊt mµ kh«ng n©ng cao ®îc mét c¸ch c¬ b¶n chÊt lù¬ng vµ søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm th× n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n níc ta kh«ng thÓ tho¸t khái tr×nh ®é l¹c hËu vµ kÐm hiÖu qu¶ so víi c¸c níc nh hiÖn nay. §Ó n©ng cao tr×nh ®é cña s¶n xuÊt vµ hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt, ®iÒu cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh lµ ph¶i ph¸t triÓn m¹nh khoa häc c«ng nghÖ trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n. C¸c néi dung cÇn ®Æc biÖt chó träng trong ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ trong n«ng nghiÖp, n«ng th«n bao gåm:
- ¦u tiªn ®Çu t cho kh©u gièng ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt lîng vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña n«ng s¶n trªn thÞ trêng nhÊt lµ thÞ trêng xuÊt khÈu. CÇn cã sù ®Çu t tho¶ ®¸ng cho viÖc n©ng cao n¨ng lùc nghiªn cøu, lai t¹o cña c¸c c¬ së nghiªn cøu vµ s¶n xuÊt gièng. X©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c ch¬ng tr×nh gièng träng ®iÓm quèc gia. Cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vËt chÊt tho¶ ®¸ng ®èi víi nh÷ng thµnh c«ng trong lai t¹o c¸c gièng c©y, con tèt, ®ång thêi cã c¬ chÕ ph©n phèi trong viÖc chuyÓn giao c¸c gièng tèt vµo s¶n xuÊt ®¶m b¶o ®îc lîi Ých chÝnh ®¸ng cña nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c t¹o gièng c©y trång, vËt nu«i.
- T¨ng cêng ®Çu t cho viÖc nghiªn cøu vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ s¶n phÈm, c«ng nghÖ s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp trong n«ng th«n. KhuyÕn khÝch hiÖn ®¹i ho¸ c¸c c«ng nghÖ truyÒn thèng vµ ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh c«ng nghÖ thÝch hîp ®Ó n©ng cao chÊt lîng b¶o qu¶n vµ chÕ biÕn n«ng s¶n, t¹o ra c¸c s¶n phÈm tiÓu thñ c«ng nghiÖp cã chÊt lîng tèt, mÉu m· vµ h×nh thøc phï hîp víi nhu cÇu ngµy cµng cao cña thÞ trêng trong níc vµ xuÊt khÈu.
2.5 Gi¶i ph¸p vÒ nguån nh©n lùc
- Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc n«ng th«n, tríc hÕt cÇn nhanh chãng ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i nguån lao ®éng n«ng th«n, ®Ó hä cã thÓ tiÕp thu ®îc c¸c tiÕn bé kü thuËt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¹o ®iÒu kiÖn ®æi míi t duy kinh tÕ vµ tæ chøc cuéc sèng.
- §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc n«ng th«n cÇn híng vµo phôc vô CNH – H§H n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n víi néi dung cô thÓ lµ:
+ CNH– H§H b¶n th©n ngµnh n«ng,l©m, thuû lîi bao gåm kh©u s¶n xuÊt, sau s¶n xuÊt, dÞch vô tõ s¶n phÈm n«ng nghiÖp vµ phôc vô s¶n xuÊt.
+ T¨ng cêng ®µo t¹o c¸c kiÕn thøc míi vµ cÊp b¸ch ®Ó phôc vô CNH-H§H n«ng th«n ®¸p øng yªu cÇu chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®«ng phi n«ng nghiÖp. C¸c nghÒ phô vµ dÞch vô míi sÏ xuÊt hiÖn nh: lËp kÕ ho¹ch vµ ph¬ng ph¸p khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m, kü thuËt ch¨n nu«i, b¶o vÖ thùc vËt...Nh÷ng vÊn ®Ò cÇn ®îc quan t©m, båi dìng, ®µo t¹o nh: tiÕp cËn th«ng tin, thÞ trêng, c«ng nghÖ sinh häc, qu¶n lý... Mét sè n«ng d©n cÇn ®îc ®µo t¹o tay nghÒ cao vµ chuyªn m«n ho¸ ®Ó lµm h¹t nh©n ph¸t triÓn.
+ T¨ng cêng cËp nhËt vµ phæ biÕn th«ng tin vÒ c¸c vÊn ®Ò khoa häc kü thuËt, kinh tÕ, x· héi thiÕt thùc cho ngêi d©n ë n«ng th«n nh thµnh lËp c¸c trung t©m, m¹ng líi th«ng tin, ph¸t triÓn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin nghe nh×n.
2.6 Gi¶i ph¸p vÒ viÖc lµm.
- T×m c¸ch th¸o gì, khai th¸c mäi tiÒm n¨ng s½n cã vµ chñ yÕu lµ dùa vµo thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh ngay trªn ®i¹ bµn n«ng th«n. Mét trong nh÷ng biÖn ph¸p ®ã lµ: khai hoang, phôc ho¸, x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi, xen canh, gèi vô, chuyÓn vô, t¨ng vô. Trong 10 n¨m qua b»ng biÖn ph¸p ®ã ®· gi¶i quyÕt t¹i chç cho gÇn 3 triÖu lao ®éng .
- Ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo chiÒu s©u, theo híng ®Çu t th©m canh, ¸p dung c¸c biÖn ph¸p khoa häc c«ng nghÖ míi t¨ng n¨ng suÊt c©y trång, vËt nu«i.
- Ph¸t triÓn c¸c ngµnh s¶n xuÊt vµ dÞch vô phi n«ng nghiÖp nh»m chuyÓn dÞch m¹nh mÏ c¬ cÊu kinh tÕ ë n«ng th«n còng lµ mét biÖn ph¸p quan träng gi¶i quyÕt viÖc lµm ë n«ng th«n hiÖn nay.
- T¹o viÖc lµm cho lao ®éng ven biÓn b»ng c¶ nghÒ ®¸nh b¾t nu«i trång thuû s¶n g¾n víi chÕ biÕn dÞch vô thuû s¶n.
- TiÕp tôc thùc hiÖn biÖn ph¸p sinh ®Î cã kÕ ho¹ch, nh»m h¹n chÕ søc Ðp vÒ d©n sè vµ lao ®éng t¨ng thªm mçi n¨m.
2.7 Ph¸t triÓn m¹nh c¸c ngµnh nghÒ dÞch vô trong n«ng nghiÖp.
Ph¸t triÓn m¹nh c¸c ngµnh nghÒ dÞch vô ®Ó khai th¸c tèi ®a c¸c nguån lùc trong n«ng th«n cho ph¸t triÓn kinh tÕ, t¹o viÖc lµm t¨ng thu nhËp cho lao ®éng n«ng th«n. HIÖn nay, b×nh qu©n mét lao ®éng n«ng th«n míi sö dông gÇn 70% quü thêi gian lao ®éng trong n¨m, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi n«ng th«n míi ®¹t 2,54 triÖu ®ång/ngêi/n¨m, thÊp h¬n khu vùc thµnh thÞ 3,65 lÇn. HiÖn c¶ níc cã kho¶ng 1.540 lµng nghÒ, trong ®ã kho¶ng 300 lµng nghÒ truyÒn thèng. C¸c n¨m qua, viÖc ph¸t triÓn ngµnh nghÒ ®· gãp phÇn tÝch cùc t¹o viÖc lµm trong n«ng th«n. Tuy nhiªn, víi møc t¨ng lao ®éng n«ng th«n kho¶ng mét triÖu ngêi/n¨m nh hiÖn nay th× gi¶i quyÕt viÖc lµm trë thµnh mét yªu cÇu hÕt søc cÊp thiÕt. Do vËy, cÇn ph¸t triÓn m¹nh c¸c ngµnh nghÒ vµ dÞch vô trong n«ng th«n, trong ®ã ®Æc biÖt quan t©m ®Õn chÊt lîng vµ gi¸ c¶ s¶n phÈm, dÞch vô, cã sù hç trî m¹nh mÏ cña khoa häc c«ng nghÖ vµ nguyªn liÖu cho c¸c ngµnh chñ yÕu tõ c¸c nguån trong níc.
PHÇN KÕt luËn
§Çu t nãi chung vµ ®Çu t ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n nãi riªng lµ ch×a kho¸ cña sù ph¸t triÓn vµ nã ®îc cô thÓ ho¸ trong mèi t¬ng quan gi÷a t¨ng vèn ®Çu t vµ t¨ng trëng GNP hoÆc GDP. Do vËy, th«ng qua nh÷ng néi dung ®· tr×nh bµy, bµi viÕt ®· x©y dùng ®îc c¸c vÊn ®Ò sau:
- Kh¸i qu¸t vµ ph©n tÝch cã hÖ thèng nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ ®Çu t, vai trß cña ®Çu t ®èi víi ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n, x¸c ®Þnh c¸c ®Þnh híng, quan ®iÓm vÒ ®Çu t vµo khu vùc n«ng nghiÖp- n«ng th«n . VÒ kinh nghiÖm níc ngoµi, ®Ò tµi chän nh÷ng níc trong khu vùc cã kinh tÕ n«ng th«n ph¸t triÓn theo híng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ vµ cho ta nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm quý trong chÝnh s¸ch ®èi víi n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n. Tõ kinh nghiÖm níc ngoµi rót ra nh÷ng vÊn ®Ò chñ yÕu cÇn nghiªn cøu ¸p dông trong ®iÒu kiÖn níc ta.
- Nghiªn cøu, ph©n tÝch vµ lµm râ thùc tr¹ng ®Çu t cho n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n
- X¸c ®Þnh ph¬ng híng, môc tiªu ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n trong nh÷ng n¨m tíi vµ kiÕn nghÞ mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Ó t¸c ®éng mét c¸ch trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp mét c¸ch cã hiÖu qu¶ cho n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n .
§Ò tµi ®îc hoµn thiÖn víi sù gióp ®ì tËn t×nh cña c« gi¸o híng dÉn vµ c¸c gi¸o viªn cña bé m«n
B¶ng danh môc tµi liÖu tham kh¶o
1. T¹p chÝ tµi chÝnh :3; 6; 7 -2001
2. T¹p chÝ Ng©n hµng :13 ( 7-1998)
3. T¹p chÝ Con sè vµ sù kiÖn: 7– 1999
5. T¹p chÝ Con sè vµ sù kiÖn: 3; 4 – 2000
6. T¹p chÝ Nghiªn cøu – Trao ®æi: 1-1999
7 .T¹p chÝ Kinh tÕ vµ Ph¸t triÓn:37–2000
8 .T¹p chÝ Kinh tÕ vµ Ph¸t triÓn: 43; 45; 46 –2001
9. B¸o c¸o cña Ban chÊp hµnh Trung ¬ng §¶ng kho¸ VIII - §¹i héi
®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX
10. Kinh tÕ vµ dù b¸o :9- 1998
11. Kinh tÕ vµ dù b¸o :12-2000
12. T¹p chÝ nghiªn cøu lý luËn 5-1999.
13. T¹p chÝ n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n 2-2001
14. §Çu t trong n«ng nghiÖp thùc tr¹ng vµ triÓn väng-Nhµ xuÊt b¶n
chÝnh trÞ quèc gia
môc lôc
Trang
Các file đính kèm theo tài liệu này:
Đầu tư cho nông nghiệp Việt Nam ,thực trạng và giải phap.DOC
