Lời cảm ơn
Hoàn thành khoá luận tốt nghiệp này, trong điều kiện hạn chế về thời gian thực tập, số lượng tài liệu cũng như giới hạn về lượng kiến thức kinh nghiệm thực tế, ngoài sự cố gắng của bản thân, tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình, chỉ bảo cặn kẽ của thầy giáo TS Lê Nhiệm – Trường Đại học Ngoại thương Hà Nội, Các cô chú cán bộ công tác tại Viện Khoa học Lâm nghiệp.
Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc tới các thầy cô giáo trường Đại học Đông Đô đã dìu dắt dạy dỗ trong những học qua, cảm ơn cha mẹ, người đã sinh ra tôi, nuôi dưỡng, dạy dỗ tôi nên người.
Trong bài viết này chắc chắn còn nhiều thiếu sót, tôi mong rằng sẽ nhận được nhiều ý kiến đóng góp để đề tài được hoàn thiện hơn.
Mở đầu
Trong những năm qua, nước ta đã đạt được những thành tựu đáng khích lệ trong công cuộc đổi mới kinh tế. Nền kinh tế Việt Nam đã từng bước thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu và bước đầu có tích luỹ. Nước ta đã ra khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế – xã hội nghiêm trọng và kéo dài hơn 15 năm. Đến nay, thế và lực của nước ta đã có sự biến đổi về chất. Chúng ta đã tạo được những tiền đề cần thiết để chuyển sang thời kỳ phát triển mới: Đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước
Trong chiến lược phát triển kinh tế xă hội đến năm 2010 và những năm tiếp theo Đảng và chính phủ Việt Nam đã đưa ra chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế với mức bình quân là 7,5%; năm 2010 tổng sản phẩm trong nước (GDP) tăng ít nhất gấp đôi năm 2000 và phấn đấu đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại hoá. Để thực hiện mục tiêu tăng trưởng đó cần giải quyết đồng bộ nhiều vấn đề, trong đó đầu tư là một trong những thách thức lớn nhất và khó giải quyết nhất đối với nền kinh tế nước ta hiện nay. Theo bộ kế hoạch và đầu tư, để đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế 7- 8 % năm trong 10 năm tới thì nhu cầu vốn đầu tư giai đoạn 2001- 2005 cần khoảng 53- 55 tỉ USD. Con số này là lượng lớn so với khả năng tích luỹ của Việt Nam, do vậy cần phải tính đến khả năng huy động nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài.
Ngày nay, không ai lại không biết đến vai trò to lớn của vốn đầu tư đối với sự tăng trưởng và phát triển kinh tế xã họiViẹc^. thu hút vốn đầu tư nước ngoài là một cách tạo vốn nhanh và có hiệu quả mà các nước nghèo trên thế giới đều hết sức quan tâm. Đầu tư trực tiếp ngoài là hoạt động kinh tế đối ngoại có vị trí hết sức quan trọng và trở thành xu hướng của thời đại. Đối với nước ta, tiến hành phát triển kinh tế xã hội theo những yêu cầu mới, từ một xuất phát điểm thấp thì đầu tư trực tiếp nước ngoài hết có ý nghĩa và vai trò hết sức quan trọng trong thời kỳ đầu của quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Đầu tư trực tiếp nước ngoài là nguồn bổ xung vốn quan trọng, là kênh chuyển giao hữu hiệu, là giải pháp làm nâng cao thu nhập cho người lao động và tạo nguồn thu ngân sách.
Từ sự nhận thức về tầm quan trọng của đầu tư trực tiếp nước ngoài trong thời kỳ đầu của sự nghiệp CNH, HĐH chính phủ Việt Nam đã liên tục ban hành những chính sách thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, những chính sách đó đã làm cho các nhà đầu tư nước ngoài rất chú ý. Đến nay, nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài được đăng ký và cam kết đạt 44,5 tỷ USD, vốn thực hiên đạt 19,6 tỷ USD.
Tuy nhiên, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài chỉ mới tập trung chủ yếu ở các ngành công nghiệp và dịch vụ. Còn đối với lâm nghiệp vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tuy có tăng thêm trong mấy năm gần đây nhưng còn chiếm tỷ trọng hết sức nhỏ bé trong tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào nền kinh tế. Mặc dù lâm nghiệp giữ một vị trí đặc biệt quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam. Sở dĩ vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào ngành lâm nghiệp Việt nam còn hạn chế là do một số nguyên nhân chính sau:
Tuy Việt Nam đã có cơ chế chính sách khá thông thoáng nhằm thu hút vốn đầu tư nước ngoài nhưng có thể nói môi trường đầu tư hiện nay của ta chưa thực sự hấp dẫn, kể cả môi trương pháp lý và môi trường kinh tế- xã hội.
Lâm nghiệp vốn là ngành sản xuất có lợi nhuận thấp, chi phí cao, độ rủi ro cao chậm thu hồi vốn, mặt khác cơ sở hạ tầng nông thôn nước ta còn đang thấp kém.
Đối tác đầu tư nước ngoài thường muốn cùng đối tác trong nước kết hợp đầu tư cùng chia lợi nhuận, cùng chịu rủi ro nhưng vốn đối ứng trong nước còn hạn hẹp.
Trong giai đoạn tới để phát triển Lâm nghiệp nước ta với tốc độ cao và ổn định, việc thu hút và sử dụng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài trong nông lâm nghiệp là rất quan trọng, một câu hỏi nghiên cứu đặt ra: “ Làm thế nào để thu hút và sử dụng có hiệu quả vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài trong Lâm nghiẻp”^. Xuất phát từ thực trạng đầu tư trực tiếp nước ngoài trong Lâm nghiệp Việt Nam và tính cấp thiết của vấn đề này, em chọn đề tài “ Đầu tư trực tiếp nước ngoài trong ngành Lâm nghiệp Việt Nam những năm 1990- 2002 ”. Với đề tài này em muốn có một cái nhìn toàn cảnh về thực trạng đầu tư trực tiếp nước ngoài trong ngành lâm nghiệp nước ta những năm qua, đánh giá một cách sâu sắc hơn những tác động của đầu tư trực tiếp nước ngoài đối với ngành lâm nghiệp và thấy được những vấn đề đặt ra đối với hoạt động đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, từ đó đề nghị một số giải pháp nhằm thu hút và sử dụng có hiệu quả nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài trong lâm nghiệp phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế của đất nước.
Đề tài gồm những vấn đề chính sau:
chương I : Kiến thức cơ bản về đầu tư nước ngoài và lâm nghiệp Việt Nam.
Chương II : Thực trạng đầu tư nước ngoài vào lâm nghiệp Việt Nam thời gian qua.
Chương III : Các giải pháp và định hướng đầu tư nước ngoài vào lâm nghiệp Việt Nam.
Chương I
Kiến thức cơ bản về đầu tư trực tiếp nước ngoài và Lâm nghiệp Việt Nam.
d1. Đầu tư nước ngoài
I. Một số vấn đề cơ bản của đầu tư quốc tế.
1. khái niệm về đầu tư quốc tế.
Đầu tư quốc tế là phương thức đầu tư vốn, tài sản ở nước ngoài để tiến hành sản xuất, kinh doanh, dịch vụ với mục đích tìm kiếm lợi nhuận và những mục tiêu kinh tế xã hội nhất định.
Về bản chất, đầu tư quốc tế là những hình thức xuất khẩu tư bản, một hình thức cao hơn của xuất khẩu hàng hoá. Đây là hai hình thức xuất khẩu luôn bổ xung và hỗ trợ cho nhau trong chiến lược thâm nhập thị trường của các công ty, tập đoàn nước ngoài hiện nay.
2. Các hình thức chủ yếu của đầu tư quốc tế:
Vốn đầu tư có hai dòng chính: Đầu tư của tư nhân và trợ giúp phát triển chính thức của các chính phủ và các tổ chức quốc tế.
21 Đầu tư của tư nhân.
Đầu tư của tư nhân được thực hiện dưới ba hình thức: Đầu tư trực tiếp, đầu tư gián tiếp và tín dụng thương mại, thực hiện bằng nguồn vốn cuủa tư nhân nước ngoài.
a. Đầu tư trực tiếp.
Đây là hình thức đầu tư chủ yếu trong đó chủ đầu tư nước ngoài đầu tư toàn bộ hay phần đủ lớn vốn đầu tư của các dự án nhằm giành quyền điều hành hoặc tham gia điều hành các dịch vụ sản xuất hoặc kinh doanh.
b. Đầu tư gián tiếp.
Đây là hình thức đầu tư quốc tế quan trọng, trong đó chủ đầu tư nước ngoài đầu tư bằng hình thức mua cổ phần của các công ty ở nước sở taio+?(. mức khống chế nhất định) để thu lợi nhuận mà không tham gia điều hành trực tiếp đối tượng mà họ bỏ vốn đầu tư.
c. Tín dụng thương mại.
Đây là hình thức dưới dạng cho vay vốn và thu lợi nhuận qua lãi suất tiền vay. Nó có một số đặc điểm cơ bản như:
- Bên cung cấp vốn tuy không tham gia vào hoạt động doanh nghiệp nhưng trước khi cho vay đều nghiên cứu tính khả thi của dự án đầu tư, có yêu cầu về bảo lãnh hoặc thế chấp các khoản vay để giảm rủi ro.
- Vốn đầu tư dưới dạng tiền tệ dễ chuyển thành các phương tiện đầu tư khác, doanh nghiệp vay vốn toàn quyền sử dụng các khoản vốn vay.
- Chủ đầu tư nước ngoài thu lợi nhuận thông qua lãi suất ngân hàng cố định theo khế ước vay độc lập với kết quả kinh doanh của doanh nghiệp vay, có quyền sử dụng tài sản thế chấp hoặc yêu cầu cơ quan bảo lãnh thanh toán khoản vay trong trường hợp bên vay không có khả năng thanh toán.
22 Hỗ trợ phát triển chính thức (ODA).
Đây là các khoản viện trợ không hoàn lại và các khoản tài trợ có hoàn lặi cho vay dài hạn với một số thời gian ấn định và lãi suất thấp) của các chính phủ, các hệ thống tổ chức Liên Hợp Quốc, các tổ chức phi chính phủ, tổ chức tài chính quốc tế ( Như WB, ADB và IFM ) dành cho chính phủ và nhân dân nước nhận viện trợ. Các cơ quan và tổ chức hỗ trợ phát triển nói trên được gọi chung là đối tác viện trợ nước ngoài.
ODA là nguồn vốn tài trợ của nước ngoài, các nhà tài trợ không trực tiếp điều hành dự án, nhưng có thể tham gia gián tiếp dưới hình thức nhà thầu hoặc hỗ trợ chuyên gia. Nguồn vốn ODA gồm viện trợ không hoàn lại và các khoản viện trợ hoàn lại. Tuy vậy, nếu quản lý, sử dụng vốn kém hiệu quả sẽ có nguy cơ để lại gánh nặng nợ nần trong tương lai.
Nguồn vốn ODA có các hình thức cơ bản như: Hỗ trợ dự án, hỗ trợ phi dự án và tín dụng thương mại.
II. Các vấn đề cơ bản về đầu tư trực tiếp nước ngoài.
1. Khái niệm và bản chất của đầu tư trực tiếp nước ngoài.
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (Foreign Direct Investment) là một hình thức của đầu tư quốc tế. Sự ra đời và phát triển của nó là kết quả tất yếu của quá trình quốc tế hoá và phân công lao động quốc tế. Đầu tư trực tiếp nước ngoài được xem xét như một hoạt động kinh doanh ở đó có yếu tố di chuyển vốn quốc tế và kèm theo sự di chuyển vốn là chuyển giao công nghệ, kỹ năng quản lý và các ảnh hưởng kinh tế xã hội khác đối với nước nhận đầu tư.
Theo Luật đầu tư nước ngoài Việt Nam, đầu tư trực tiếp nước ngoài có thể được hiểu như là việc các tổ chức, cá nhân nước ngoài trực tiếp đưa vào Việt Nam vốn bằng tiền hoặc bất cứ tài sản nào được chính phủ Việt Nam chấp nhận để hợp tác với bên Việt Nam hoặc tự mình tổ chức các hoạt động sản xuất kinh doanh trên lãnh thổ Việt Nam.
Dưới góc độ kinh tế ta có thể thấy bản chất của đầu tư trực tiếp nước ngoài là hình thức đầu tư quốc tế được đặc trưng bởi quá trình xuất khẩu tư bản từ nước này sang nước khác, một hình thức cao hơn của xuất khẩu hàng hoá. Đầu tư nước ngoài được hiểu là một hoạt động kinh doanh. Một dạng quan hệ kinh tế có nhân tố nước ngoài. Nhân tố nước ngoài ở đay không chỉ là sự khác biệt về mặt quốc tịch hoặc về lãnh thổ cư trú thường xuyên của các bên tham gia vào qun hệ đầu tư trực tiếp nước ngoài mà còn thể hiện ở việc tư bản bắt buộc phải vượt qua khỏi tầm kiểm soát của một quốc gia. Việc di chuyển này nhằm mục đích phục vụ kinh doanh tại các nước tiếp nhận đầu tư, đồng thời lại là điều kiện để xuất khẩu máy móc đầu tư nguyên vật liệu và khai thác tài nguyên của nước chủ nhà.
Theo Luật Đầu tư nước ngoài của Việt Nam, đầu tư trực tiếp nước ngoài gồm có những hình thức cơ bản sau:
* Doanh nghiệp liên doanh.
Đây là doanh nghiệp do các bên nước ngoài và nước chủ nhà cùng góp vốn, cùng kinh doanh. Cùng hưởng lợi và chia sẻ rủi ro theo tỷ lệ góp vốn. Doanh nghiệp liên doanh được thành lập theo hình thức công ty trách nhiêm hữu hạn, có tư cách pháp nhân theo luật pháp nước nhận đầu tư. Mỗi bên liên doanh chịu trách nhiệm với bên kia và doanh nghiệp liên doanh trong phạm vi phần vốn của mình trong vốn pháp định. Tỷ lệ góp vốn của bên nước ngoài hoặc các bên nước ngoài do các bên liên doanh thoả thuận. Theo luật đầu tư của Việt Nam, vốn góp của bên nước ngoài không thấp hơn 30% vốn pháp định của doanh nghiệp liên doanh, và trong quá trình hoạt động không được giảm vốn pháp định. Đối các dự án xây dựng kết cấu hạ tầng tại các vùng có điều kiện kinh tế, xã hội khó khăn, các dự án đầu tư vào miền núi, vùng sâu, vùng xa các dự án trồng rừng tỷ lệ này có thể thấp đến 20%. Nhưng phải được cơ quan cấp giây phép đầu tư chấp nhận.
* Doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài.
Doanh nghiệp loại này là doanh nghiệp sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài (tổ chức hoặc cá nhân nước ngoài) do nhà đầu tư nước ngoài thành lập tại nước chủ nhà, tự quản lý và tự chịu trách nhiệm với kết quả hoạt động kinh doanh. Doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài được thành lập theo luật pháp nước chủ nhà.
* Các hình thức xây dựng chuyển giao kinh doanh
- Hình thức hợp đồng xây dựng- kinh doanh- chuyển giao (BOT): Đây là hình thức chủ đầu tư tự chịu trách nhiệm tiến hành xây dựng kinh doanh công trình trong một thời gian dài đủ để thu hút vốn đầu tư và có lợi nhuận hợp lý. Sau khi kết thúc dự án, toàn bộ công trình xẽ được chuyển giao cho nước chủ nhà và không thu bất cứ khoản tiền nào.
- Hợp đồng xây dựng- chuyển giao- kinh doanh (BTO): Với hình thức này sau khi xây dựng xong, nhà đầu tư chuyển giao cho nước chủ nhà. Chính phủ giành cho nhà đầu tư quyền kinh doanh công trình đó trong một thời gian nhất định để thu hồi đủ vốn đầu tư và có lợi nhuận hợp lý.
- Hợp đồng xây dựng- chuyển giao (BT): Đối với hình thức này, sau khi xây dựng xong , nước chủ nhà xẽ tạo điều kiện cho chủ đầu tư nước ngoài thực hiện dự án khác để thu hồi đủ vốn và có lợi hợp lý.
* Hợp tác kinh doanh trên cơ sở hợp đồng hợp tác kinh doanh.
Đây là loại hình đầu tư trong đó các bên tham gia hợp đồng ký kết thoả thuận để tiến hành một hoặc nhiều hoạt động sản xuất kinh doanh ở nước nhận đầu tư, trên cơ sở quy định rõ đối tượng, nội dung kinh doanh, nghĩa vụ, trách nhiêm và phân chia kết quả kinh doanh cho các bê tham gia.
Hợp đồng hợp tác kinh doanh do đại diện có thẩm quyền của các bên hợp tác kinh doanh ký. Thời hạn có hiệu lực của hợp đồng do các bên thoả thuận và cơ quan có thẩm quyền của nước nhận đầu tư phê chuẩn.
2. Các nhân tố ảnh hưởng đến đầu tư trực tiếp nước ngoài
21 Các nhân tố bên trong một quốc gia:
Từ phía nước chủ nhà, các nhân tố hấp dẫn đầu tư trực tiếp nước ngoài là nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú (như dầu mỏ ở IRAN, ả rập xê út, Cô oet '), nguồn nhân lực dồi dào (như lao động đông, giá rẻ ở Trung Quốc, Ấn đo ^.), thị trường rộng lớn (như Braxin, Trung Quoc ^'). Môi trường kinh tế vĩ mô thuận lợi (như lạm phát thấp, tỷ giá hối đoái ổn đinh .) và chính trị ổn định cũng là nhân tố hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài. Khuân khổ thể chế và pháp lý thuận tiện như nền kinh tế mở, hướng dẫn xuất khẩu, đồng tiền có khả năng chuyển đổi dễ ràng, chương trình tư nhân hoá quy mô lớn, tham gia các khối thương mại khu vực và thế giới, cơ sở hạ tầng vật chất hiện đại, hoàn thuế quan nhập khẩu, có các biện pháp khuyến khích đầu tư nước ngoai ` là các nhân tố ảnh hương lớn đến thu hút và sủ dụng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Các chính sách thay thế nhập khẩu, chính sách chống độc quyền, chính sách ngoại thương (thuế quan, hạn ngach .) của nước chủ nhà đôi khi khiến các nhà đầu tư nước ngoài tìm cách dặt cơ sở sản xuất kinh doanh ngay tại nước chủ nhà.
22 Các nhân tố bên ngoài một quốc gia:
Ngoài nhân tố bên trong thu hút vốn đầu tư nước ngoài còn bị ảnh hưởng bởi các nhân tố bên ngoài quốc gia đó như tình hình kinh tế- xã hội, chính trị của nước đi đầu tư, chính sách đầu tư ra nước ngoài của nước đi đầu tư (miễn thuế sản phẩm chế biến tại một số cỏ sở chế biến của họ ở nước ngoài). Trên góc độ doanh nghiệp các nhà đầu tư nước ngoài phân tán rủi ro bằng cách đầu tư tại nhiều địa điểm kkhác nhau, các hãng đầu tư sang nước khác để cạnh tranh với một số doanh nghiệp của quốc gia đi đầu tư khác
3. Vai trò của đầu tư trực tiếp nước ngoài đối với nền kinh tế các nước đang phát triển.
143 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2490 | Lượt tải: 3
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đầu tư trực tiếp nước ngoài trong ngành Lâm nghiệp Việt Nam những năm 1990 - 2002, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
a häc míi, c«ng nghÖ míi, c«ng nghÖ cao vµ c«ng nghÖ s¹ch cña thÕ giíi vµo trång rõng, chÕ biÕn gç, chän gièng, b¶o tån nguån gen rõng… ®Ó t¹o ra kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña L©m s¶n ViÖt Nam trªn thÞ trêng trong níc vµ thÞ trêng quèc tÕ.
- B¶o vÖ tµi nguyªn rõng, n©ng ®é che phñ cña rõng lªn 43%. Hoµn thµnh viÖc giao ®Êt giao rõng æn ®Þnh l©u dµi theo híng x· héi ho¸ l©m nghiÖp, cã chÝnh s¸ch ®¶m b¶o cho ngêi lµm rõng ®îc sèng víi nghÒ rõng.
- Ph¸t triÓn l©m nghiÖp mét c¸ch toµn diÖn g¾n víi c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng l©m s¶n kÕt hîp, ®æi míi c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n theo híng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. ph¸t triÓn ®ång ®Òu c¸c vïng kinh tÕ, gi¶m sù chªnh lÖch gi÷a c¸c vïng, ph¸t huy thÕ m¹nh, tiÒm n¨ng cña mçi vïng sinh th¸i vµ liªn kÕt chÆt trÏ gi÷a c¸c vïng.
- T¨ng cêng ®Çu t x©y dùng kÕt cÊu, c¬ së h¹ tÇng n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n, t¨ng cêng tiÒm lùc khoa häc vµ c«ng nghÖ trong L©m nghiÖp nhÊt lµ c«ng nghÖ sinh häc lai t¹o, s¶n xuÊt gièng c©y rõng, c¬ giíi ho¸ trång rõng, qu¶n lý, sö dông bÒn v÷ng tµi nguyªn ®Êt L©m nghiÖp…®a nhanh c«ng nghÖ míi vµo s¶n xuÊt.
- TiÕp tôc c¶i thiÖn m«i trêng ®Çu t, tËn dông kh¶ n¨ng t¨ng nhanh kh¶ n¨ng tiÕp nhËn, thu hót vµ sö dông cã hiÖu qu¶ vèn ®Çu t vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn hiÖn ®¹i cña níc ngoµi, ®ång thêi n©ng dÇn tû träng vèn gãp cña phÝa ViÖt Nam trong c¸c dù ¸n cã vèn ®Çu t níc ngoµi. Trªn c¬ së ph¬ng híng ph¸t triÓn L©m nghiÖp mµ §¶ng vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam ®· ®a ra, ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi thêi gian tíi sÏ thùc hiÖn theo c¸c híng sau:
+ C¸c lÜnh vùc u tiªn lµ: Trång rõng, x©y dùng c¸c vïng nguyªn liÖu, chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n c¸c s¶n phÈm sau thu ho¹ch, x©y dùng kÕt cÊu c¬ së h¹ tÇng n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n. C¸c khu vùc ®îc u tiªn lµ ®Þa bµn cã nhiÒu khã kh¨n vµ ®Æc biÖt khã kh¨n vÒ ®iÒu kiÖn kinh tÕ – x· héi.
+ Chän t¹o, nhËp néi, s¶n xuÊt c¸c lo¹i c©y trång rõng, chÕ biÕn gç, nghiªn cøu c¶i thiÖn gièng, nh©n gièng, chän ra c¸c loµi cã n¨ng suÊt chÊt lîng cao… ®Ó ®a vµo s¶n xuÊt ®¸p øng nhu cÇu trong níc vµ xuÊt khÈu.
+ ChÕ biÕn b¶o qu¶n l©m ®Æc s¶n, c¸c s¶n phÈm n«ng l©m kÕt hîp ®Ó n©ng cao gi¸ trÞ s¶n phÈm vµ t¹o ra thÞ trêng l©m s¶n æn ®Þnh ®èi víi cµ fª, chÌ, cao su, hå tiªu, ®iÒu, trång c¸c loµi c©y c«ng nghiÖp cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao vµ chÕ biÕn h¹t ®iÒu…
+ Nghiªn cøu x©y dùng vµ ¸p dông c¸c lý thyÕt khoa häc vµ tiÕn bé kü thuËt cña c¸c hÖ sinh th¸i rõng nhiÖt ®íi, c«ng nghÖ kü thuËt tiªn tiÕn vµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch kinh tÕ- x· héi nh»m tæ chøc kinh doanh vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn rõng, b¶o vÖ m«i trêng sèng gãp phÇn x©y dùng, quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi.
+ s¶n xuÊt thuèc b¶o qu¶n l©m s¶n, thuèc diÖt c«n trïng rõng, c¸c bÖnh h¹i c©y rõng vµ c¸c m¸y mãc phôc vô cho l©m nghiÖp. C¸c khu vùc ®îc u tiªn lµ: §Þa bµn cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ-x· héi khã kh¨n vµ ®Æc biÖt khã kh¨n.
- Th«ng qua hîp t¸c ®Çu t víi níc ngoµi ®Ó tiÕn ®Õn tiÕp cËn víi kü thuËt hiÖn ®¹i, tiÕp thu tr×nh ®é qu¶n lý vµ kü thuËt, tiÕp cËn thÞ trêng. Mét mÆt cÇn ph¶i tiÕp thu c«ng nghÖ kü thuËt hiÖn ®¹i nhng ph¶i chó ý ®Çu t sö dông nhiÒu lao ®éng t¹i chç.
- Víi môc ®Ých lµ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n, do ®ã ph¶i lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi lµm tiªu chuÈn hµng ®Çu.
- Ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi ph¶i gãp phÇn më réng thÞ trêng nhÊt lµ ®èi víi thÞ trêng quèc tÕ.
* Môc tiªu vµ ®Þnh híng huy ®éng vµ sö dông vèn ®Çu t níc ngoµi cô thÓ nh sau:
Trong bèi c¶nh trªn, ®Ó thùc hiÖn chiÕn lîc ph¸t triÓn cña ngµnh l©m nghiÖp giai ®o¹n 2001 – 2010 vµ ph¬ng híng nhiÖm vô kÕ ho¹ch ph¸t triÓn 5 n¨m tíi, yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi khu vùc ®Çu t níc ngoµi lµ ph¶i ®¹t kÕt qu¶ cao h¬n vÒ sè lîng vµ chÊt lîng so víi thêi kú tríc.
Môc tiªu cô thÓ ®èi víi ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi 5 n¨m 2001 – 2005 lµ thu hót kho¶ng 1 tû USD vèn ®¨ng ký, chiÕm kho¶ng 8% tæng vèn dù kiÕn ®Çu t níc ngoµi cña c¶ níc (12 tû USD vèn ®¨ng ký). Vµ kho¶ng 700 – 800 triÖu USD vèn thùc hiÖn ( bao gåm c¶ c¸c dù ¸n ®· cÊp phÐp tõ nh÷ng n¨m tríc).*
®Çu t cho mét sè ngµnh c¬ b¶n.
- Gièng c©y con: X©y dùng c¸c c¬ së s¶n xuÊt, lai t¹o c¸c gièng c©y con tËp trung cho n¨ng suÊt cao, ®¸p øng ®ñ nhu cÇu gièng tèt cho toµn ngµnh, nhu cÇu vèn kho¶ng 10 triÖu USD.
- D©u t»m t¬: Trång míi 30.000 ha, chñ yÕu ë c¸c tØnh §«ng Nam Bé vµ T©y Nguyªn ®Ó cã s¶n lîng b«ng ®¹t 150.000 tÊn, cung cÊp nguyªn liÖu dÖt; x©y dùng c¬ së s¶n xuÊt gièng vµ côm chÕ biÕn víi c«ng suÊt 60.000 tÊn b«ng h¹t/n¨m. Nhu cÇu vèn ®Çu t kho¶ng 15 – 20 triÖu USD.
- Cµ phª: X©y dùng vµ ®æi míi thiÕt bÞ c¸c xëng chÕ biÕn cµ phª, rang xay ®ãng gãi phôc vô thÞ trêng trong níc vµ xuÊt khÈu…
- Cao su: Huy ®éng vèn më thªm mçi n¨m 15 – 20 ngh×n ha ë c¸c tØnh vïng §«ng Nam Bé vµ T©y Nguyªn. §Çu t míi ®Ó cã thªm c«ng suÊt 50 ngh×n – 60 ngh×n tÊn chÕ biÕn s©u vÒ cao su. Nhu cÇu vèn cho tr¬ng tr×nh nµy kho¶ng 450 – 500 triÖu USD.
- §iÒu: Më réng thªm diÖn tÝch kho¶ng 100.000 ha t¹i c¸c ®Þa ph¬ng thuéc vïng §«ng Nam Bé, ®Çu t cho c¸c c¬ së chÕ biÕn ®Ó n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm vµ gi¸ trÞ xuÊt khÈu. Nhu cÇu vèn ®Çu t kho¶ng 20 triÖu USD.
- ChÌ: §Çu t th©m canh, t¨ng n¨ng suÊt vµ chÊt lîng chÌ hiÖn cã, më thªm kho¶ng 30.000 ha, chñ yÕu ë vïng trung du, miÒn nói phÝa B¾c vµ T©y Nguyªn ®Ó cã s¶n lîng 70.000 tÊn chÌ bóp kh«, ®Çu t n©ng cao n¨ng lùc chÕ biÕn hiÖn cã vµ t¨ng thªm c«ng suÊt chÕ biÕn míi theo c«ng nghÖ tiªn tiÕn. Nhu cÇu vèn cho ngµnh nµy lµ kho¶ng 40 triÖu USD.
- Trång rõng vµ chÕ biÕn gç: KhuyÕn khÝch ®Æc biÖt víi c¸c dù ¸n trång rõng, phñ xanh ®Êt trèng ®åi nói träc, nhÊt lµ c¸c ®Þa ph¬ng miÒn nói phÝa B¾c vµ T©y Nguyªn, x©y dùng c¸c nhµ m¸y hoÆc xëng chÕ biÕn víi c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt v¸n nh©n t¹o ®¹t s¶n lîng 1 triÖu m3/n¨m vµo n¨m 2003, gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu cña ch¬ng tr×nh trång 5 triÖu ha rõng vµo n¨m 2010. Nhu cÇu vèn ®Çu t vµo ngµnh nµy kho¶ng 350 triÖu USD.
* Híng huy ®éng vµ sö dông vèn cô thÓ nh sau:
§Çu t trùc tiÕp cho s¶n xuÊt l©m nghiÖp, trong giai ®o¹n tíi cÇn cã chÝnh s¸ch cëi më, u ®·i h¬n ®Ó thu hót vèn níc ngoµi ®Çu t trùc tiÕp cho l©m nghiÖp nh ph¸t triÓn vïng s¶n xuÊt hµng hãa xuÊt khÈu hoÆc s¶n xuÊt nguyªn liÖu cho c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn. G¾n chÆt s¶n xuÊt víi chÕ biÕn b»ng c¸c hîp ®ång ®Çu t cho s¶n xuÊt vµ bao tiªu s¶n phÈm cña nhµ m¸y víi ngêi s¶n xuÊt nguyªn liÖu. TËp trung u tiªn ®Çu t cho c¸c ngµnh mòi nhän sau:
a. §Çu t cho c«ng nghÖ sinh häc.
§Çu t níc ngoµi vµo c«ng nghÖ sinh häc t¹o ra c¸c gièng c©y míi cã n¨ng suÊt cao, chÊt lîng cao ®a vµo s¶n xuÊt ®Ó cung cÊp c¸c s¶n phÈm chÊt lîng cao ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng ngµy cµng cao trªn thÞ trêng trong níc vµ cã thÓ c¹nh tranh trªn thÞ trêng quèc tÕ. §Çu t níc ngoµi vµo lÜnh vùc c«ng nghÖ sinh häc níc ta cã thÓ thùc hiÖn díi c¸c h×nh thøc, trang bÞ kü thuËt vµ ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé kü thuËt chuyªn m«n cao, th«ng qua c¸c dù ¸n ®Çu t ph¸t triÓn, c¸c trung t©m khoa häc kü thuËt n«ng l©m nghiÖp kÓ c¶ nghiªn cøu c¬ b¶n vµ nghiªn cøu øng dông.
b. §Çu t cho c«ng nghÖ chÕ biÕn vµ c«ng nghÖ b¶o qu¶n sau thu ho¹ch.
HiÖn nay, ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn níc ta ®ang gÆp nhiÒu bÊt cËp vÒ c«ng nghÖ chÕ biÕn. Cã nh÷ng c¬ së chÕ biÕn hiÖn nay c«ng nghÖ ®· qu¸ cò nªn s¶n phÈm s¶n xuÊt ra khã tiªu thô trªn thÞ trêng quèc tÕ hoÆc tiªu thô ®îc nhng gi¸ thÊp. Mét sè s¶n phÈm chØ xuÊt khÈu díi d¹ng b¸n thµnh phÈm nªn hiÖu qu¶ kinh tÕ kh«ng cao.
- Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn võa n©ng cao gi¸ trÞ s¶n phÈm qua chÕ biÕn võa t¹o ra thÞ trêng tiªu thô l©m s¶n nguyªn liÖu cho n«ng d©n vµ tõng bíc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng l©m nghiÖp vµ n«ng th«n níc ta.
- Thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi vµo lÜnh vùc c«ng nghiÖp chÕ biÕn cã thÓ thùc hiÖn díi c¸c h×nh thøc: Liªn doanh, liªn kÕt hoÆc cho vay b»ng thiÕt bÞ kü thuËt c«ng nghÖ cao.
- Thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi vµo c«ng nghiÖp chÕ biÕn lµ h×nh thøc liªn doanh víi níc ngoµi. Nh÷ng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra bªn c¹nh viÖc tiªu thô t¹i thÞ trêng néi ®Þa cÇn huy ®éng kh¶ n¨ng cña ®èi t¸c níc ngoµi trong viÖc t×m kiÕm thÞ trêng quèc tÕ ®Ó tiªu thô. HiÖn nay trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng l©m s¶n kÕt hîp ë níc ta ®· xuÊt hiÖn nh÷ng c¬ së chÕ biÕn mÝa ®êng, chÕ biÕn chÌ, chÕ biÕn h¹t ®iÒu… mét sè c¬ së liªn doanh ®· ho¹t ®éng kh¸ hiÖu qu¶, ®iÒu ®ã chøng tá ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi vµo lÜnh vùc c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng l©m s¶n ë níc ta ®· bíc ®Çu khëi s¾c, cÇn tiÕp tôc ph¸t huy.
Níc ta n»m trong vïng khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa, bªn c¹nh sù u ®·i cña thiªn nhiªn ®èi víi s¶n xuÊt L©m nghiÖp, chóng ta còng gÆp nhiÒu khã kh¨n trong lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ b¶o qu¶n l©m s¶n. Do vËy, thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi vµo lÜnh vùc c«ng nghÖ sau thu ho¹ch còng lµ vÊn ®Ò ®¸ng quan t©m. Thùc tÕ cho thÊy ë nhiÒu vïng, nhÊt lµ vïng miÒn nói, giao th«ng khã kh¨n do c«ng nghÖ b¶o qu¶n n«ng l©m s¶n qu¸ thÊp nªn nhiÒu tiÕn bé gièng ®a vµo s¶n xuÊt kh«ng bÒn v÷ng.
Gi¶m ®îc sù thÊt tho¸t, h háng s¶n phÈm sau thu ho¹ch lµ vÊn ®Ò ®ang ®îc nhiÒu nhµ nghiªn cøu vµ s¶n xuÊt quan t©m. Trong giai ®o¹n tíi, híng thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi vµo lÜnh vùc c«ng nghÖ sau thu ho¹ch cÇn tËp trung vµo c«ng t¸c s¬ chÕ vµ b¶o qu¶n s¶n phÈm ®Ó kÐo dµi ®îc thêi gian b¶o qu¶n nguyªn liÖu cho c¸c c¬ së chÕ biÕn hoÆc b¶o qu¶n l©m s¶n cung cÊp cho thÞ trêng xa mµ chÊt lîng s¶n phÈm kh«ng gi¶m.
c. §Çu t x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt phôc vô L©m nghiÖp.
C¬ së vËt chÊt phôc vô cho ngµnh L©m nghiÖp níc ta nãi chung cßn rÊt thÊp kÐm, cha ®¸p øng ®îc nh÷ng yªu cÇu ph¸t triÓn trong giai ®o¹n tíi. §Çu t x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt phôc vô cho L©m nghiÖp níc ta cÇn mét lîng lín vèn ®Çu t, do vËy, viÖc thu hót vèn ®Çu t vµo lÜnh vùc nµy sÏ kh¾c phôc ®îc khã kh¨n vÒ vèn. Tuy nhiªn, c¸c ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi thêng Ýt chó ý ®Õn lÜnh vùc nµy v× ®Çu t x©y dùng hÖ thèng c¬ së vËt chÊt kü thuËt phôc vô s¶n xuÊt ®ßi hái lîng vèn lín vµ thêi gian thu håi vèn kÐo dµi. BiÖn ph¸p tèt nhÊt ®Ó thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi vµo lÜnh vùc nµy lµ c¸c ho¹t ®éng liªn kÕt, liªn doanh khai th¸c nh÷ng vïng ®Êt míi víi thêi h¹n liªn doanh l©u dµi vµ cã chÕ ®é u ®·i ®èi víi c¸c chñ ®Çu t vµo lÜnh vùc nµy.
d. §Çu t trùc tiÕp cho s¶n xuÊt cña ngµnh L©m nghiÖp.
Nãi chung c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi thêng chØ muèn ®Çu t trùc tiÕp cho viÖc s¶n xuÊt ra nh÷ng l©m s¶n cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao vµ híng vµo s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu nh c¸c lo¹i l©m s¶n quý hiÕm, c¸c lo¹i c©y c«ng nghiÖp xuÊt khÈu… Bªn c¹nh ®ã còng cã c¸c ho¹t ®éng ®Çu t cho ph¸t triÓn L©m nghiÖp díi h×nh thøc viÖn trî hoÆc b¶o vÖ m«i sinh. Trong giai ®o¹n tíi cÇn cã chÝnh s¸ch cëi më, u ®·i h¬n ®Ó thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cho L©m nghiÖp.
Vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cho L©m nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn díi h×nh thøc liªn doanh, liªn kÕt hoÆc vèn vay níc ngoµi ®Ó ph¸t triÓn vïng s¶n xuÊt hµng ho¸ hoÆc s¶n xuÊt nguyªn liÖu cho c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn.
II. Mét sè gi¶i ph¸p t¨ng cêng thu hót vµ sö dông cã hiÖu qu¶ vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo l©m nghiÖp níc ta trong thêi gian tíi.
Gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi.
Ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi cã ®îc thùc hiÖn hay kh«ng, ®iÒu ®ã phô thuéc vµo c¶ hai bªn (bªn ®Çu t vµ bªn tiÕp nhËn ®Çu t). V× vËy, ®Ó thu hót ®îc nhiÒu vèn ®Çu t níc ngoµi cÇn ph¶i tiÕn hµnh ®ång bé nhiÒu gi¶i ph¸p kh¸c nhau nhng thùc chÊt l¹i g¾n bã vµ hç trî cho nhau, ®ã lµ ph¶i biÕt kÕt hîp hµi hoµ lîi Ých cña c¶ hai bªn th× míi ph¸t huy ®îc hiÖu qu¶. §èi víi bªn ®Çu t (bªn níc ngoµi) môc tiªu duy nhÊt cña c¸c nhµ ®Çu t lµ quan t©m ®Õn lîi nhuËn, cßn bªn nhËn ®Çu t l¹i quan t©m ®Õn môc tiªu tæng hîp lµ hiÖu qu¶ kinh tÕ, x· héi vµ m«i trêng. V× vËy, sù kÕt hîp hµi hoµ lîi Ých gi÷a hai bªn lµ c¬ së quan träng cña sù hîp t¸c ®Çu t, ®Ó cã ®îc sù thèng nhÊt th× hai bªn cÇn cã sù ®iÒu chØnh, nh©n nhîng th× míi cã sù thµnh c«ng trong hîp t¸c ®Çu t..
§Ó thu hót ®îc nhiÒu vèn ®Çu t níc ngoµi mµ tríc hÕt phÝa ViÖt Nam víi t c¸ch lµ bªn tiÕp nhËn ®Çu t ph¶i cã ®Çy ®ñ nhòng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc triÓn khai thùc hiÖn dù ¸n §TNN. V× vËy, trong thêi gian tíi chóng ta cÇn ph¶i hoµn thiÖn mét sè néi dung sau:
a. T¹o m«i trêng ph¸p lý hÊp dÉn.
CÇn t¹o ®îc mét hµnh lang ph¸p lý thuËn lîi cho ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi, ®iÒu ®ã ®îc thùc hiÖn trªn c¸c mÆt cô thÓ sau ®©y:
- Nhanh chãng hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt ®Çy ®ñ vµ ®ång bé ®¶m b¶o thi hµnh ph¸p luËt nghiªm minh. HÖ thèng luËt lÖ vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p quy cña Nhµ níc kh«ng nªn hoÆc kh«ng cã sù ®iÒu chØnh, thay ®æi lín trong mét thêi gian ng¾n.
- CÇn cã c¸c ®iÒu kho¶n râ rµng vÒ tÝnh chÊt u ®·i, vÒ lîi Ých kinh tÕ vµ ®¶m b¶o an toµn vÒ tiÒn vèn cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi. MÆc dï thêi gian qua ViÖt Nam ®· cã chÝnh s¸ch ®Çu t vµo L©m nghiÖp b»ng c¸c u ®·i vÒ thuÕ, song cha cô thÓ ®Õn tõng lÜnh vùc, v× vËy trong thêi gian tíi cÇn cã gi¶i ph¸p u ®·i ®Õn tõng lÜnh vùc s¶n xuÊt L©m nghiÖp thËt chi tiÕt, cô thÓ h¬n. Theo chóng t«i, c¸c dù ¸n ®Çu t níc ngoµi vµo nh÷ng ®Þa bµn kinh tÕ x· héi ®Æc biÖt khã kh¨n cã thÓ miÔn c¶ thuÕ kinh doanh mét sè n¨m ®Çu bíc vµo s¶n xuÊt kinh doanh.
- Thùc hiÖn quy ®Þnh b×nh ®¼ng ®èi víi nhµ ®Çu t níc ngoµi vµ ngêi níc ngoµi ®ang lao ®éng t¹i ViÖt Nam. Thèng nhÊt møc gi¸ vµ c¸c lo¹i dÞch vô cung øng cho ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi vµ ngêi níc ngoµi lao ®éng t¹i ViÖt Nam nh ®Çu t trong níc vµ ngêi ViÖt Nam.
- KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn m¹nh mÏ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ t nh©n-Thµnh phÇn cÇn ®îc sù gióp ®ì ®Ó ph¸t triÓn. V× ®©y lµ ®èi tîng ®îc c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi quan t©m chó ý hîp t¸c ®Çu t. MÆc dï LuËt §Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam ®· quy ®Þnh mäi tæ chøc kinh tÕ ph¸p nh©n ®Òu ®îc trùc tiÕp tham gia hîp t¸c víi níc ngoµi, song trong nh÷ng n¨m qua hÇu nh míi chØ cã c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc (chiÕm 95%) tham gia hîp t¸c kinh doanh víi níc ngoµi. Mét phÇn thùc tÕ cña c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh cßn nhá bÐ, mµ quan träng lµ thñ tôc ®Ó hîp t¸c víi níc ngoµi ®èi víi c¸c ph¸p nh©n kinh tÕ cßn cha thuËn lîi. Ngµy nay, ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi díi d¹ng c¸c dù ¸n ®Çu t cña c¸c tæ chøc phi ChÝnh phñ ®ang ho¹t ®éng réng r·i ë c¸c quèc gia. Do ®ã, Nhµ níc cÇn sím ban hµnh c¸c quy ®Þnh cô thÓ ®Ó c¸c ph¸p nh©n kinh tÕ ngoµi quèc doanh cã thÓ tham gia hîp t¸c víi c¸c nhµ ®©u t níc ngoµi mét c¸ch thuËn lîi h¬n. §ã lµ viÖc ®iÒu chØnh c¸c quy ®Þnh vÒ thñ tôc ®¨ng ký kinh doanh vµ c¸c quy ®Þnh ®¶m b¶o an ninh phï hîp h¬n. Nhµ níc cÇn hç trî vµ gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ph¸t triÓn kh«ng ngõng më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i.
- §¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc ®¨ng ký giÊy phÐp, c¸c thñ tôc sau cÊp phÐp vµ ký kÕt ®Çu t níc ngoµi. Nh÷ng n¨m qua tuy ®· ®îc c¶i tiÕn gi¶m bít c¸c thñ tôc ®¨ng ký cÊp giÊy phÐp ®Çu t, song thñ tôc vÉn cßn rêm rµ nhÊt lµ c¸c thñ tôc trÓn khai sau giÊyphÐp nh nhËp khÈu thiÕt bÞ, m¸y mãc, tuyÓn dông lao ®éng vµ cÊp ®Êt. ViÖc gi¶i phãng mÆt b»ng vµ c¸c thñ tôc cÊp ®Êt cßn nhiÒu kh©u nhiÒu bíc, viÖc gi¶i phãng mÆt b»ng, ®Òn bï ë mét sè n¬i cßn khã kh¨n do thiÕu vèn. Do vËy, trong thêi gian tíi cÇn ph¶i nghiªn cøu ®Ó ®¬n gi¶n c¸c thñ tôc sau cÊp phÐp (c¸c thñ tôc sau cÊp phÐp cÇn quy vÒ mét mèi qu¶n lý), c©n ®èi vèn trong viÖc ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng (®èi víi ®èi t¸c ViÖt Nam tham gia liªn doanh), nghiªn cøu gi¶m gi¸ thuÕ sö dông ®Êt tuú theo lÜnh vùc ®Çu t.
Hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch vÒ tµi chÝnh, tÝn dông ngo¹i hèi. Gi¶m dÇn viÖc kÕt håi ngo¹i hèi ®Ó kiÕm lêi, xo¸ bá viÖc kÕt hèi b¾t buéc khi cã ®iÒu kiÖn, tõng bíc thùc hiÖn tù do ho¸ chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ ®èi víi c¸c giao dÞch v·ng lai.
CÇn cã chÝnh s¸ch vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh liªn doanh víi níc ngoµi, ®ång thêi ®a d¹ng h¬n n÷a h×nh thøc ®Çu t ®Ó khai th¸c thªm c¸c kªnh ®Çu t míi nh cho phÐp thµnh lËp c¸c c«ng ty cæ phÇn cã vèn ®Çu t níc ngoµi, c«ng ty hîp doanh, ®Çu t níc ngoµi thoe h×nh thøc mua l¹i vµ s¸t nhËp.
TiÕp tôc thùc hiÖn chñ tr¬ng ph©n cÊp qu¶n lý Nhµ níc vÒ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cho Uû ban nh©n d©n cÊp tØnh trªn c¬ së ®¶m b¶o nguyªn t¾c tËp trung, thèng nhÊt vÒ qu¶n lý quy ho¹ch, c¬ cÊu, chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ, trong ®ã chó träng ph©n cÊp qu¶n lý nhµ níc ®èi víi ho¹t ®éng sau giÊy phÐp cña c¸c dù ¸n cã vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, t¨ng cêng sù híng dÉn kiÓm tra cña c¸c Bé Ngµnh Trung ¬ng. Cã c¬ chÕ xö lý nghiªm kh¾c c¸c trêng hîp vi ph¹m ph¸p luËt, chÝnh s¸ch, quy ho¹ch trong viÖc thùc hiÖn chñ tr¬ng ph©n cÊp qu¶n lý Nhµ níc vÒ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, kÓ c¶ viÖc chÊm døt hiÖu lùc cña c¸c giÊy phÐp ®Çu t cÊp sai quy ®Þnh.
b. T¹o lËp m«i trêng kinh tÕ vÜ m« thuËn lîi
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ph¸t triÓn víi tèc ®é cao vµ æn ®Þnh t¹o ra søc hÊp dÉn víi ®Çu t níc ngoµi vµo nÒn kinh tÕ nãi chung vµo L©m nghiÖp nãi riªng. Tuy vËy vèn FDI vµo l©m nghiÖp cßn Ýt víi tèc ®é t¨ng chËm. §Ó t¹o ra m«i trêng kinh tÕ thuËn lîi cho thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi vµo L©m nghiÖp cÇn gi¶i quyÕt tèt mét sè vÊn ®Ò sau:
- Tríc hÕt lµ cã nh÷ng gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®Ó gi÷ v÷ng sù æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«, duy tr× tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cao, bÒn v÷ng, kiÒm chÕ ®îc l¹m ph¸t vµ æn ®Þnh tiÒn tÖ, gi¸ c¶. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nhÞp ®é t¨ng trëng kinh tÕ cña ViÖt Nam cã xu híng chËm dÇn, chÊt lîng t¨ng trëng thÊp, s¶n lîng lµm ra khã tiªu thô, søc mua trong níc cßn thÊp do thu nhËp d©n c thÊp, vÊn ®Ò kiÒm chÕ l¹m ph¸t ®ang n¶y sinh nhiÒu diÔn biÕn phøc t¹p, lªn xuèng thÊt thêng vµ còng cã nh÷ng lóc diÔn ra thiÓu ph¸t. Tû gi¸ hèi ®o¸i æn ®Þnh lµ mét thµnh c«ng trong viÖc æn ®Þnh vµ n©ng cao gi¸ trÞ ®ång tiÒn trong níc, nhng viÖc duy tr× l©u dµi mét tû gi¸ cøng thêi gian qua còng lµm h¹n chÕ kh¶ n¨ng xuÊt khÈu vµ ¶nh hëng ®Õn ®Çu t níc ngoµi. V× vËy, trong thêi gian tíi cÇn ph¶i cã c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña ChÝnh phñ t¹o ®iÒu kiÖn cho thÞ trêng ®Çu t ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶.
- X©y dùng chiÕn lîc hîp t¸c ®Çu t víi níc ngoµi trªn c¬ së ph¸t triÓn chiÕn lîc L©m nghiÖp, khÈn tr¬ng hoµn thµnh quy ho¹ch tæng thÓ vµ cô thÓ vÒ c¬ cÊu lÜnh vùc vµ khu vùc ®èi víi ®Çu t níc ngoµi trong l©m nghiÖp.
- T¨ng cêng ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý, nh©n viªn kü thuËt vµ ®µo t¹o tay nghÒ cao cho ngêi lao ®éng theo híng võa trang bÞ kiÕn thøc c¬ b¶n võa ®µo t¹o chuyªn s©u. Nhµ níc cÇn hç trî cho c¸c doanh nghiÖp trong viÖc ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý vµ c«ng nh©n kü thuËt lµnh nghÒ th«ng qua x©y dùng quü hç trî ®µo t¹o.
- C¶i t¹o n©ng cÊp vµ x©y dùng míi kÕt cÊu h¹ tÇng trong n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n, nhÊt lµ u tiªn cho nh÷ng vïng kinh tÕ ®Æc biÖt khã kh¨n. Thùc tÕ cho thÊy c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi thêng t×m ®Õn nh÷ng ®Þa bµn thuËn lîi vÒ giao th«ng vµ c¸c dÞch vô s¶n xuÊt kh¸c, trong khi ®ã nh÷ng vïng cßn nhiÒu tiÒm n¨ng ph¸t triÓn L©m nghiÖp chñ yÕu l¹i ë c¸c vïng Trung du vµ miÒn nói ®Êt réng ngêi tha nhng c¬ së l¹i hÕt søc nghÌo nµn, thÊp kÐm, gi¶i quyÕt ®iÒu nµy kh«ng ph¶i dÔ dµng trong thêi gian ng¾n víi ®iÒu kiÖn tiÒm lùc kinh tÕ cña ViÖt Nam cßn nhá bÐ, Ng©n s¸ch nhµ níc cßn h¹n chÕ. Do vËy cÇn huy ®éng tèi ®a tiÒm lùc néi ®Þa cña tõng vïng vµ tranh thñ sù ñng hé cña c¸c tæ chøc, ChÝnh phñ c¸c níc. Khi cha cã ®ñ ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn ®ång bé hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n th× nªn ®Çu t x©y dùng døt ®iÓm mét sè c«ng tr×nh vµ ®Þa bµn ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng thu hót ®Çu t níc ngoµi vµo L©m nghiÖp.
- Ph¸t triÓn nhanh thÞ trêng tµi chÝnh, lao ®éng… vµ ph¸t triÓn c¸c ngµnh dÞch vô tµi chÝnh, ng©n hµng ®¸p øng víi nh÷ng ®ßi hái bøc xóc cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n vµ c¸c ho¹t ®éng cña ng©n hµng níc ngoµi ®Ó tiÕn tíi thu hót ®Çu t níc ngoµi qua thÞ trêng chøng kho¸n.
- Cã nh÷ng biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó kh¾c phôc rñi ro trong s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, ChÝnh phñ cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ ®Ó gióp c¸c c¬ së hîp t¸c liªn doanh víi níc ngoµi kh¾c phôc vµ gi¶m thiÓu thÖt h¹i khi x¶y ra rñi ro trong s¶n xuÊt. Mét trong nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc rñi ro trong kinh doanh s¶n xuÊt lµ më réng ho¹t ®éng b¶o hiÓm s¶n xuÊt. C¸c doanh nghiÖp hîp t¸c liªn doanh víi níc ngoµi cã hîp ®ång b¶o hiÓm ®îc båi thêng t¬ng xøng víi møc thiÖt h¹i khi cã rñi ro x¶y ra.
- Ph¸t huy nguån lùc néi ®Þa ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, h×nh thøc doanh nghiÖp 100% vèn ®Çu t níc ngoµi sÏ an t©m h¬n khi cã ho¹t ®éng ®Çu t ®èi øng cña c¸c ®èi t¸c trong níc th«ng qua ho¹t ®éng liªn doanh, liªn kÕt, v× khi ®ã c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi tranh thñ ®îc sù hç trî cña c¸c ®èi t¸c trong níc vµ sÏ cïng c¸c ®èi t¸c chia sÎ rñi ro gÆp ph¶i. Ph¸t huy nguån néi lùc néi ®Þa lµm nguån vèn ®Çu t ®èi øng ®Ó h×nh thµnh c¸c doanh nghiÖp liªn doanh víi níc ngoµi lµ mét biÖn ph¸p hiÖu qu¶ ®Ó thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi vµo L©m nghiÖp. ChÝnh phñ cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch hç trî ®Çu t ®Ó c¸c ph¸p nh©n kinh tÕ trong níc cã thÓ ph¸t huy tiÒm lùc t¹i chç t¹o ra m«i trêng hÊp dÉn cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi.
2. BiÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn níc ngoµi.
* T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó triÓn khai c¸c dù ¸n §TNN.
Tèc ®é thùc hiÖn dù ¸n lµ yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ cña ®Çu t, qu¸ tr×nh triÓn khai cµng nhanh th× c¸c dù ¸n cµng sím ®i vµo s¶n xuÊt kinh doanh. Trong nh÷ng n¨m qua, tiÕn ®é thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t níc ngoµi vµo l©m nghiÖp cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, ch¾c trë nh thñ tôc rêm rµ, phiÒn nhiÔu, sù kh«nt thèng nhÊt cña mét sè c¬ quan chøc n¨ng ë mét sè ®Þa ph¬ng lµm mÊt nhiÒu thêi gian cho viÖc triÓn khai dù ¸n. §Ó c¸c d ¸n ®Çu t níc ngoµi triÓn khai thùc hiÖn ®îc nhanh chãng, sím ph¸t huy hiÖu qu¶ cÇn ph¶i:
- Nhanh chãng c¶i thiÖn thñ tôc ®Çu t ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi, râ rµng vÒ ®Çu t, cñng cè c¬ së h¹ tÇng.
- Gi¶m víng m¾c cho c¸c doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh gi¶i to¶ ®Òn bï. CÇn cho phÐp ngêi n«ng d©n ký hîp ®ång thuª ®Êt trùc tiÕp víi c«ng ty.
- Nhanh chãng ®Èy m¹nh c«ng t¸c khuyÕn n«ng, tuyªn truyÒn xo¸ bá l¹c hËu ®æi míi nhanh t duy tiÕp cËn tiªn tiÕn.
* Kh¶ n¨ng tiÕp nhËn vèn ®Çu t níc ngoµi.
Kh¶ n¨ng tiÕp nhËn vèn ®Çu t níc ngoµi cña nÒn kinh tÕ vµ doanh nghiÖp lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ ®Çu t, ®Ó tiÕp nhËn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vèn ®Çu t níc ngoµi ®ßi hái ph¶i cã mét tû lÖ hîp lý vèn ®èi øng trong níc. Thùc tÕ trong thêi gian qua c¸c doanh nghiÖp liªn doanh, phÇn gãp vèn cña c¸c doanh nghiÖp trong níc cßn thÊp, chØ ®¹t 33% vèn trong níc ®ãng gãp Ýt kh«ng nh÷ng ¶nh hëng ®Õn phÇn lîi nhuËn ®îc chia mµ ®iÒu quan träng lµ vÒ l©u dµi lµ quyÒn chi phèi c¸c ho¹t ®éng kinh doanh sÏ thuéc vÒ c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi. §Ó h¹n chÕ sù chi phèi cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña hîp t¸c ®Çu t, c¸c bªn trong níc ph¶i t¨ng tû lÖ gãp vèn vµ ph¶i tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng mua l¹i cæ phÇn cña bªn níc ngoµi. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp trong níc cha cã ®ñ tiÒm lùc vÒ tµi chÝnh ®Ó tham gia liªn doanh th× ChÝnh phñ cÇn cã sù hç trî cÇn thiÕt cho c¸c doanh nghiÖp b»ng h×nh thøc cho vay dµi h¹n víi l·i xuÊt thÊp hoÆc hç trî th«ng qua quü hç trî ®Çu t ph¸t triÓn.
* TËp trung cao ®é c«ng t¸c qu¶n lý ®iÒu hµnh th¸o gì khã kh¨n, hç trî c¸c dù ¸n ®Çu t níc ngoµi ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶.
KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp triÓn khai c¸c dù ¸n thuËn lîi, ®Çu t chiÒu s©u, më réng s¶n xuÊt ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n. Gi¶i quyÕt kÞp thêi c¸c víng m¾c ph¸t sinh ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp triÓn khai c¸c dù ¸n mét c¸ch thuËn lîi- §©y lµ c¸ch tèt nhÊt chøng minh cã søc thuyÕt phôc vÒ m«i trêng ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi tiÒm n¨ng.
§èi víi c¸c dù ¸n cha thùc hiÖn cÇn rµ so¸t l¹i tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n. vµ liªn hÖ víi nhµ ®Çu t níc ngoµi ®Ó n¾m thùc chÊt dù ®Þnh cña hä. Xem xÐt nÕu nh dù ¸n kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc th× nªn sím xö lý rót giÊy phÐp ®Çu t ®Ó cã thÓ quy ho¹ch ®Êt dù ¸n vµo viÖc kh¸c hoÆc kªu gäi nhµ ®Çu t kh¸c ®Çu t vµo dù ¸n. CÇn tÝnh ®Õn lîi Ých chÝnh ®¸ng cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi khi thanh lý, gi¶i thÓ dù ¸n ®Çu t níc ngoµi. NÕu c¸c dù ¸n cã thÓ tiÕp tôc triÓn khai, nhng chñ ®Çu t gÆp khã kh¨n vÒ t¹m thêi vÒ huy ®éng vèn hoÆc vÒ thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm th× cã thÓ xem xÐt cho phÐp d·n, ho·n tiÕn ®é trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh.
§èi víi nh÷ng dù ¸n míi b¾t ®Çu triÓn khai thñ tôc hoÆc x©y dùng c¬ b¶n th× cÇn hç trî hä gi¶i quyÕt nhanh chãng c¸c thñ tôc hµnh chÝnh nh c«ng bè thµnh lËp doanhnghiÖp, thuª ®Êt, thÈm ®Þnh thiÕt kÕ x©y dùng… §Ó nhanh chãng ®a doanh nghiÖp vµo ho¹t ®éng.
§èi víi nh÷ng dù ¸n ®ang ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nhng gÆp c¸c khã kh¨n vÒ tµi chÝnh , thÞ trêng th× cÇn xem xÐt cô thÓ ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p gi¶i quyÕt cho thÝch hîp. Tríc hÕt, cÇn xem xÐt ®iÒu chØnh c¸c dù ¸n ®Çu t níc ngoµi ®Ó nhanh chãng ®îc hëng nh÷ng u ®·i, khuyÕn khÝch cña c¸c quy ®Þnh míi trong LuËt, NghÞ ®Þnh võa ban hµnh. Cho phÐp dù ¸n s¶n xuÊt gÆp khã kh¨n vÒ thÞ trêng quèc tÕ t¨ng tû lÖ néi tiªu nÒn s¶n phÈm ®ã trong níc cã nhu cÇu mµ ta vÉn ph¶i nhËp khÈu. §èi víi c¸c doanh nghiÖp cã khã kh¨n vÒ tµi chÝnh cã thÓ xem xÐt viÖc cho hä vay vèn tÝn dông ®Ó triÓn khai dù ¸n, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc chuyÓn nhîng vèn ®Çu t níc ngoµi.
* Khai ph¸ më réng thÞ trêng l©m s¶n.
§éng lùc ®Ó c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ®Çu t vµo ViÖt Nam lµ lîi nhuËn vµ thÞ trêng trong níc. Tuy vËy, lîi nhuËn cña c¸c dù ¸n ®Çu t trong l©m nghiÖp thêng cã tû suÊt lîi nhuËn thÊp. Tuy d©n sè ®«ng nhng quy m« tiªu thô cña thÞ trêng tiªu thô ViÖt Nam nhá, søc mua thÊp… V× vËy, viÖc më réng vµ ph¸t triÓn thÞ trêng trong níc vµ xuÊt khÈu sÏ gióp cho c¸c doanh nghiÖp ®Çu t vµo s¶n xuÊt kinh doanh cµng cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nhanh vµ thu ®îc nhiÒu lîi nhuËn. §Ó ph¸t triÓn thÞ trêng chóng ta cã thÓ lµm theo mét sè híng sau:
- ThiÕt lËp hÖ thèng thÞ trêng ®ång bé, t¹o ®iÒu kiÖn cho thÞ trêng ®Çu t cã hiÖu qu¶, nhanh chãng hoµn thiÖn c¸c thÞ trêng tµi chÝnh, lao ®éng… vµ ph¸t triÓn c¸c ngµnh dÞch vô, tµi chÝnh ng©n hµng, ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái bøc b¸ch cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
- ë trong níc, cÇn tiÕp tôc khuyÕn khÝch hÖ thèng dÞch vô n«ng th«n, b·i bá sù kiÓm so¸t cã tÝnh cÊm chî ng¨n s«ng, b·i bá c¸c lo¹i thÕ lu th«ng ®èi víi hµng ho¸ l©m s¶n trªn mäi tuyÕn lu th«ng trong níc, khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp b¶o qu¶n, chÕ biÕn. Cã chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p khuyÕn khÝch u ®·i tho¶ ®¸ng. Vïng s©u vïng xa vµ c¸c vïng kinh tÕ ®Æc biÖt khã kh¨n ®· vµ ®ang sÏ lµ ®èi tîng lu«n ®îc ®Æc biÖt chó ý trong c«ng t¸c quy ho¹ch.
Ph¶i ®Æt yªu cÇu cho tÊt c¶ c¸c dù ¸n cÊp giÊy phÐp n»m trong quy ho¹ch ph¸t triÓn, tr¸nh t×nh tr¹ng cïng mét thêi ®iÓm cã qu¸ nhiÒu dù ¸n ®îc cÊp phÐp dÉn ®Õn hiÖn tîng ®Çu t trµn lan, kÐm hiÖu qu¶, c«ng suÊt khai th¸c thÊp.
C¸c c¬ quan chñ qu¶n n¾m b¾t nhanh chãng kÞp thêi vµ chuÈn x¸c nhu cÇu thÞ trêng (trong vµ ngoµi níc) lµm c¬ së cho viÖc x©y dùng vµ c«ng bè c¸c dù ¸n gäi vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. Trong quy ®Þnh ph¶i x¸c ®Þnh râ nh÷ng dù ¸n trong níc tù lµm vµ nh÷ng dù ¸n gäi vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. Dù kiÕn quy m«, ®èi t¸c, ®Þa ®iÓm vµ tiÕn ®é thùc hiÖn cña c¸c dù ¸n ®Ó ®¶m b¶o ®iÒu chØnh ®óng híng, ®óng c¬ cÊu kinh tÕ, n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t. T¹o thuËn lîi cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi trong viÖc t×m hiÓu c¬ héi ®Çu t trong l©m nghiÖp ViÖt Nam.
* N©ng cao vai trß qu¶n lý cña Nhµ níc.
Nhµ níc cã vai trß quan träng trong viÖc chØ ®¹o vµ qu¶n lý c¸c kh©u cña ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi nh thÈm ®Þnh dù ¸n, qu¶n lý sau cÊp phÐp vµ ký kÕt ®Çu t. ThÈm ®Þnh dù ¸n lµ kh©u ®Çu tiªn x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ trong t¬ng lai cña c¸c dù ¸n cã vèn ®Çu t níc ngoµi, c«ng viÖc nµy ®ßi hái ph¶i ®îc tiÕn hµnh mét c¸ch thËn träng, tØ mØ vµ chÝnh x¸c. Song kh«ng v× thÕ mµ lµm chËm tiÕn ®é ký kÕt ®Çu t. Muèn c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n mét c¸ch khoa häc, chÝnh x¸c ph¶i cã ®Çy ®ñ th«ng tin kinh tÕ-x· héi vµ ®ñ kiÕn thøc khoa häc cÇn thiÕt. ChÝnh phñ sau khi t¹o ®îc m«i trêng ph¸p lý vµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch th«ng tho¸ng hÊp dÉn, vÊn ®Ò then chèt cã tÝnh quyÕt ®Þnh lµ viÖc chØ ®¹o ®iÒu hµnh tËp trung, thèng nhÊt vµ kiªn quyÕt cña ChÝnh phñ. ChÝnh phñ ph¶i hoµn chØnh quy tr×nh ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p quy ®Ó ng¨n chÆn vµ xö lý nghiªm kh¾c viÖc c¸c bé ngµnh ®Þa ph¬ng, ban hµnh c¸c v¨n b¶n tr¸i víi quy ®Þnh trung hoÆc thùc hiÖn kh«ng nghiªm tóc c¸c quy ®Þnh cña ChÝnh phñ trong lÜnh vùc ®Çu t níc ngoµi gióp ChÝnh phñ qu¶n lý thèng nhÊt ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi lµ ®Çu mèi phèi hîp gi÷a c¸c Bé, c¸c ngµnh vµ ®Þa ph¬ng gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh trong ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi. C¸c Bé, ngµnh vµ ®Þa ph¬ng thùc hiÖn qu¶n lý Nhµ níc vÒ ®Çu t níc ngoµi theo ®óng chøc n¨ng, thÈm quyÒn ®· quy ®Þnh theo LuËt §Çu t níc ngoµi theo NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ.
Uû ban nh©n d©n c¸c tØnh, thµnh phè ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi trªn ®Þa bµn, tËp trung gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh, gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp gi¶i quyÕt c¸c khã kh¨n vµ xö lý kÞp thêi c¸c vi ph¹m ph¸p luËt. Gi¸m s¸t, kiÓm tra c¸c c¸n bé thõa hµnh thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c quy ®Þnh cña luËt ph¸p, chÝnh s¸ch, chñ tr¬ng cña Nhµ níc, kÞp thêi xö lý c¸c c¸n bé cã hµnh vi tham nhòng, s¸ch nhiÔu, tiªu cùc.
CÇn quy ®Þnh cô thÓ chÕ ®é kiÓm tra cña c¸c C¬ quan qu¶n lý Nhµ níc ®Ó chÊm døt sù kiÓm tra tuú tiÖn, hÕt søc tr¸nh viÖc h×nh sù ho¸ c¸c quan hÖ kinh tÕ cña c¸c doanh nghiÖp, ®ång thêi vÉn ®¶m b¶o gi¸m s¸t ®îc c¸c doanh nghiÖp vµ ¸p dông nh÷ng chÕ tµi ®èi víi sù vi ph¹m ph¸p luËt cña c¸c doanh nghiÖp.
C¸c c¬ quan cÊp giÊy phÐp ®Çu t ph¶i thêng xuyªn rµ so¸t ph©n lo¹i c¸c dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®· ®îc cÊp giÊy phÐp ®Çu t ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp, kÞp thê th¸o gì cho c¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp ®· ®i vµo s¶n xuÊt, kinh doanh th× c¸c Bé, Ngµnh vµ Uû ban nh©n d©n cÊp tØnh, trong ph¹m vi thÈm quyÒn cña m×nh cÇn vËn ®éng khen thëng kÞp thêi ®Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng tèt tiÕp tôc ph¸t triÓn.
CÇn triÖt ®Ó vµ kiªn quyÕt h¬n trong viÖc quy ®Þnh râ rµng, minh b¹ch c¸c thñ tôc hµnh chÝnh ë mäi kh©u, mäi cÊp; C«ng khai c¸c quy tr×nh, thêi h¹n, tr¸ch nhiÖm xö lý c¸c thñ tôc hµnh chÝnh kiªn quyÕt gi¶m ®Çu mèi, gi¶m c¸c thñ tôc hµnh chÝnh kh«ng cÇn thiÕt nh»m t¹o nªn sù chuyÓn biÕn c¨n b¶n, m¹nh mÏ vÒ c¶i c¸ch hµnh chÝnh trong lÜnh vùc ®Çu t níc ngoµi; duy tr× thêng xuyªn c¸c cuéc gÆp gì, ®èi tho¹i víi céng ®ång c¸c nhµ ®Çu t.
* N©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c ®Þnh híng quy ho¹ch.
ViÖc x©y dùng kÕ ho¹ch quy ho¹ch lµ kh©u quan träng nh»m ®¶m b¶o nguån FDI vµo ph¸t triÓn Nhµ níc theo chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña §¶ng vµ Nhµ níc. Néi dung quy ho¹ch ph¶i thÓ hiÖn ®îc ý ®å thùc hiÖn CNH-H§H n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n mµ träng t©m hiÖn nay lµ thùc hiÖn hai ch¬ng tr×nh kinh tÕ lín ®ã lµ gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ xãa ®ãi gi¶m nghÌo.
ChÝnh v× vËy, khi x©y dùng quy ho¹ch, chóng ta ph¶i c¨n cø vµo ®Þnh híng kinh tÕ x· héi trong tõng thêi kú cña c¶ níc, c¨n cø vµo ph¸t triÓn ngµnh l©m nghiÖp, c¨n cø vµo quy ho¹ch ph¸t triÓn cña tõng ®Þa ph¬ng, xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu thÞ trêng kh¶ n¨ng cña m×nh. Híng chñ yÕu tËp trung thu hót nguån vèn FDI vµo viÖc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp hç trî l©m nghiÖp, chÕ biÕn l©m s¶n g¾n víi c¸c vïng nguyªn liÖu vµ lao ®éng n«ng th«n, kÕt hîp nhiÒu lo¹i quy m« trªn c¬ së c«ng nghÖ tiªn tiÕn ®Ó t¨ng n¨ng lùc chÕ biÕn l©m s¶n hµng ho¸ cña c¸c vïng, c¸c ®Þa ph¬ng ®¸p øng nhu cÇu xuÊt khÈu vµ tiªu dïng trong c¶ níc, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng l©m s¶n cña níc ta trªn thÞ trêng khu vùc vµ thÞ trêng thÕ giíi, n©ng tû träng hµng xuÊt khÈu qua chÕ biÕn lªn 90%, trong ®ã chÕ biÕn tinh lµ 50% trë lªn.
¦u ®·i cao cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ho¹t ®éng trong lÜnh vùc xuÊt khÈu l©m s¶n; hç trî, gióp ®ì më réng thÞ trêng xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm cña m×nh nh qu¶ng c¸o, ký hiÖp ®Þnh song ph¬ng, ®a ph¬ng, nghiªn cøu vµ t×m kiÕm thÞ trêng xuÊt khÈu s¶n phÈm.
* §Èy m¹nh vËn ®éng, xóc tiÕn ®Çu t.
§æi míi vÒ néi dung vµ ph¬ng thøc vËn ®éng xóc tiÕn ®Çu t. §èi víi danh môc kªu gäi ®Çu t ®· ®îc phª duyÖt, quy ho¹ch th× cÇn cã ch¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch chñ ®éng vËn ®éng, xóc tiÕn ®Çu t mét c¸ch cô thÓ ®èi víi tõng dù ¸n, trùc tiÕp ®èi víi tõng tËp ®oµn, c«ng ty ®a quèc gia, c¸c nhµ ®Çu t cã tiÒm n¨ng vµ c¶ ViÖt kiÒu t¹i h¶i ngo¹i.
Chó träng xóc tiÕn ®Çu t ®Ó thu hót c¸c dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi míi vµ ho¹t ®éng hç trî c¸c nhµ ®Çu t ®Ó triÓn khai hiÖu qu¶ c¸c dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®ang ho¹t ®éng. Gi¶i quyÕt kÞp thêi c¸c khã kh¨n víng m¾c ®Ó doanh nghiÖp níc ngoµi ho¹t ®éng thuËn lîi. BiÓu d¬ng khen thëng kÞp thêi c¸c doanh nghiÖp,nhµ ®Çu t níc ngoµi cã thµnh tÝch xuÊt s¾c trong kinh doanh, cã ®ãng gãp thiÕt thùc vµo x©y dng ®Êt níc. §ång thêi phª ph¸n, xö lý nghiªm nh÷ng trêng hîp vi ph¹m ph¸p luËt ViÖt Nam.
CÇn nhÊn m¹nh vai trß xóc tiÕn ®Çu t cña c¸c ®Þa ph¬ng, khuyÕn khÝch vµ hç trî c¸c ®Þa ph¬ng më c¸c v¨n phßng xóc tiÕn th¬ng m¹i ®Çu t ë nh÷ng níc lµ ®èi t¸c lín vµ cã tiÒm n¨ng.
§a d¹ng hãa c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ®èi ngo¹i cña l·nh ®¹o §¶ng vµ Nhµ níc, c¸c diÔn ®µn quèc tÕ, c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t trong khu©n khæ hîp t¸c AIA, ASEAN, APEC, c¸c cuéc héi th¶o vÒ ®Çu t trong vµ ngoµi níc, sö dông tæng hîp c¸c ph¬ng tiÖn xóc tiÕn ®Çu t qua truyÒn th«ng ®¹i chóng, m¹ng INTERNET, tiÕp xóc trùc tuyÕn.
§Èy m¹nh viÖc tuyªn truyÒn giíi thiÖu vÒ ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®Ó t¹o dùng h×nh ¶nh míi vÒ ViÖt Nam, t¹o sù ®¸nh gi¸ thèng nhÊt vÒ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trong d luËn x· héi.
C¸c c¬ quan ®¹i diÖn ngo¹i giao – th¬ng m¹i ViÖt Nam cã tr¸ch nhiÖm lµm tèt viÖc vËn ®éng xóc tiÕn ®Çu t vµo ViÖt Nam, bè trÝ c¸n bé lµm c«ng t¸c xóc tiÕn ®Çu t ë mét sè ®Þa bµn träng ®iÓm.
Bè trÝ nguån tµi chÝnh cho ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t trong kinh phÝ Ng©n s¸ch chi thêng xuyªn hµng n¨m cho c¸c Bé, Ngµnh vµ ®Þa ph¬ng.
T¨ng cêng c«ng t¸c nghiªn cøu t×nh h×nh kinh tÕ, thÞ trêng ®Çu t, chÝnh s¸ch ®Çu t ra níc ngoµi cña c¸c níc, c¸c tËp ®oµn, c¸c c«ng ty lín ®Ó cã chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t cho phï hîp, nghiªn cøu luËt ph¸p, chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cña c¸c níc trong khu vùc ®Ó kÞp thêi cã ®èi s¸ch thÝch hîp.
X©y dùng, hoµn thiÖn hÖ thèng th«ng tin vÒ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lµm c¬ së cho viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, më réng tuyªn truyÒn ®èi ngo¹i trªn c¬ së sö dông th«ng tin hiÖn ®¹i. X©y dùng vµ ®a vµo ho¹t ®éng trang WEB vÒ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®Ó phôc vô viÖc cung cÊp th«ng tin cËp nhËt vÒ chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch ph¸p luËt vÒ ®Çu t, giíi thiÖu c¸c dù ¸n kªu gäi ®Çu t, biÓu d¬ng nh÷ng dù ¸n thµnh c«ng.
* Chó träng c«ng t¸c c¸n bé vµ ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt, t¨ng cêng sù l·nh ®¹o cña §¶ng, ho¹t ®éng cña c«ng ®oµn vµ c¸c tæ chøc ®oµn thÓ trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi.
Trong ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi, c«ng t¸c c¸n bé ®Æc biÖt quan träng v× c¸n bé võa tham gia ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch vµ lµ ngêi vËn dông luËt ph¸p, chÝnh s¸ch ®Ó sö lý c¸c t¸c nghiÖp, hµng ngµy liªn quan ®Çu t níc ngoµi. C¸n bé qu¶n lý ViÖt Nam trong c¸c doanh nghiÖp liªn doanh ®ãng vai trß quan träng trong viÖc b¶o vÖ lîi Ých cña Nhµ níc ViÖt Nam, cña doanh nghiÖp ViÖt Nam, cña ngêi lao ®éng; ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng theo ®óng ph¸p luËt. Do ®ã, ph¶i ®Æc biÖt chó träng ®Õn c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé n©ng cao phÈm chÊt chÝnh trÞ, ®¹o ®øc, n¨ng lùc tr×nh ®é chuyªn m«n cña ®éi ngò c«ng chøc Nhµ níc cao cÊp, ®éi ngò c¸n bé ViÖt Nam trong c¸c doanh nghiÖp §TNN. Tríc m¾t tËp trung vµo mét sè vÊn ®Ò sau:
- X©y dùng Quy chÕ c¸n bé ViÖt Nam tham gia Héi ®ång qu¶n trÞ vµ qu¶n lý doanh nghiÖp liªn doanh, trong ®ã cÇn quy ®Þnh râ tiªu chuÈn chuyªn m«n; nghiÖp vô vµ chÝnh trÞ; tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña c¸n bé trong vµ sau thêi gian lµm viÖc t¹i c¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi; ChÕ ®é b¸o c¸o, kiÓm tra. HiÖn nay, Ban tæ chøc Trung ¬ng ®ang phèi hîp víi c¸c Bé liªn quan nghiªn cøu chuyªn ®Ò quan träng nµy ®Ó tr×nh Bé ChÝnh trÞ.
- Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o tæ chøc ®µo t¹o chÝnh quy c¸n bé lµm c«ng t¸c ®Çu t níc ngoµi, c¸n bé qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi.
- Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t tæ chøc thêng xuyªn viÖc tËp huÊn sè c¸n bé ViÖt Nam hiÖn nay ®ang lµm viÖc t¹i c¸c doanh nghiÖp liªn doanh, trang bÞ kiÕn thøc vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô, luËt ph¸p vµ kinh nghiÖm cÇn thiÕt.
- Bé Lao ®éng vµ Th¬ng binh - x· héi, Uû ban nh©n d©n cÊp tØnh, Ban qu¶n lý KCN tæ chøc ®µo t¹o c«ng nh©n lµnh nghÒ lµm viÖc cho c¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi.
- Ban tæ chøc Trung ¬ng §¶ng quy ®Þnh vµ híng dÉn ph¬ng thøc sinh ho¹t vµ néi dung ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc §¶ng trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi, phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy.
- Tæng liªn ®oµn Lao ®éng ViÖt Nam cã kÕ ho¹ch vËn ®éng thµnh lËp C«ng ®oµn trong c¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña tæ chøc C«ng ®oµn trong c¸c doanh nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã, ChÝnh phñ cÇn xem xÐt hç trî mét phÇn kinh phÝ cho c¸c tæ chøc c«ng ®oµn t¹i c¸c doanh nghiÖp, x©y dùng tæ chøc c«ng ®oµn thùc sù trë thµnh ngêi b¶o vÖ quyÒn lîi chÝnh ®¸ng, hîp ph¸p cña ngêi lao ®éng; Gi¸o dôc kû luËt lao ®éng, t¸c phong lao ®éng c«ng nghiÖp cho c«ng nh©n, quan hÖ hîp t¸c x©y dùng víi chñ ®Çu t, ®ãng gãp vµo hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
* Huy ®éng vèn trong níc ®Ó t¨ng cêng tÝnh hiÖu qu¶ cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi.
Nguån vèn ®Çu t trong níc ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh, nguån vèn níc ngoµi lµ quan träng trong qu¸ tr×nh t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc. §ång thêi nguån vèn trong níc lµ vèn ®èi øng, lµ “bíc ®Öm” ®Ó thu hót vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. Trªn thùc tÕ, thêi gian qua trong c¸c doanh nghiÖp liªn doanh, phÇn gãp vèn cña c¸c doanh nghiÖp trong níc cßn thÊp, trung b×nh chØ ®¹t 30%. H¬n n÷a, trong c¸c doanh nghiÖp nµy hÇu nh chØ cã c¸c doanh nghiÖp nhµ níc (chiÕm 95%) tham gia hîp t¸c kinh doanh víi níc ngoµi cßn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c míi chØ (chÕm cã 5%). §Ó huy ®éng nguån vèn trong níc cho hîp t¸c víi níc ngoµi th× bªn ViÖt Nam cÇn cã mét sè biÖn ph¸p sau:
- §èi víi c¸c dù ¸n th«ng thêng, kh«ng ®ßi hái cao vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô cÇn huy ®éng nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ, nhiÒu bªn ViÖt Nam tham gia liªn doanh.
- §èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t quan träng, ®ßi hái tÝnh chuyªn ngµnh cao th× phÝa ®èi t¸c ViÖt Nam ph¶i lµ nh÷ng tæ chøc chuyªn ngµnh, nh÷ng c«ng ty m¹nh. Trong trêng hîp cÇn thiÕt cã thÓ huy ®éng c¸ tæ chøc ViÖt Nam kh¸c cïng tham gia nhng tæ chøc chuyªn ngµnh ph¶i n¾m vai trß chñ ®¹o.
- KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ vµ x· héi, c¸c c¸ nh©n trong níc vµ ViÖt kiÒu mua cæ phÇn t¨ng vèn ®ãng gãp cho c¸c dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trong l©m nghiÖp. Thu nhËp tõ cæ phÇn cã thÓ ®îc Nhµ níc miÕn thuÕ thu nhËp c«ng ty, thuÕ thu nhËp c¸ nh©n.
- T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c doanh nghiÖp liªn doanh kÕt hîp víi c¸c ®èi t¸c míi ®Ó t¹o liªn doanh míi, lµm t¨ng quy m« ®Çu t. ph¬ng thøc nµy cã u ®iÓm lµ gi¶m ®îc nhiÒu thñ tôc hµnh chÝnh so víi h×nh thµnh mét liªn doanh thùc hiÖn dù ¸n míi.
- Thµnh lËp quü ®Çu t trong níc còng nh cho phÐp c¸c quü ®Çu t níc ngoµi ho¹t ®éng ë ViÖt Nam ®Ó cÊp gãp vèn cho c¸c bªn trong vµ ngoµi níc tham gia liªn doanh. Ngoµi ra, ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cã ®iÒu kiÖn tÝch tô, tËp trung vµ tÝch luü vèn nhanh h¬n cÇn cã chÝnh s¸ch u ®·i nh gi¶m thuÕ lîi tøc, thuÕ xuÊt nhËp khÈu víi møc hîp lý.
* Gi¶i ph¸p trong ph¹m vi Bé NN & PTNN
X©y dùng danh môc dù ¸n (tãm t¾t dù ¸n) kªu gäi vèn ®Çu t níc ngoµi thêi kú 2001 – 2005 cña ngµnh l©m nghiÖp, c«ng bè cïng víi chiÕn lîc ph¸t triÓn ngµnh trªn trang WEB cña Bé NN & PTNN.
T×m biÖn ph¸p khuyÕn khÝch c¸c trêng d¹y nghÒ trùc thuéc Bé NN vµ PTNN chó träng ®µo t¹o lao ®éng theo yªu cÇu cña c¬ chÕ thÞ trêng, ®¸p øng tèt c¸c ®ßi hái cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi vÒ chÊt lîng lao ®éng.
Thèng nhÊt vµ th«ng suèt quan ®iÓm vÒ §TNN ë c¸c cÊp, ®èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t níc ngoµi chóng ta lµ n¬i tiÕp nhËn ®Çu t chØ chó ý ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ cña dù ¸n, kh«ng nªn cã ý kiÕn s©u vÒ hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n, tr¸nh g©y khã kh¨n trong viÖc cÊp giÊy phÐp.
KÕt luËn
KÓ tõ khi thµnh lËp (n¨m 1961)cho ®Õn nay, tr¶i qua bao nhiªu thö th¸ch, so víi yªu cÇu cña ®Êt níc hiÖn nay th× nh÷ng g× mµ ngµnh l©m nghiÖp lµm ®îc cha nhiÒu, song nÕu nh×n l¹i nh÷ng ngµy ®Çu cña thËp kû 60, kh«ng ai trong chóng ta kh«ng tù hµo vÒ mét chÆng ®êng lín lªn cïng ®Êt níc. Víi môc tiªu “Ph¸t triÓn l©m nghiÖp toµn diÖn, lÊy x©y dùng vµ ph¸t triÓn vèn rõng lµm nÒn t¶ng” víi ph¬ng ch©m Nhµ níc vµ nh©n d©n cïng lµm, Trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng cïng lµm, lÊy rõng ph¸t triÓn rõng…rõng ViÖt Nam sÏ xanh t¬i giµu cã vµ nghÒ rõng ViÖt Nam còng sÏ chuyÓn m×nh trong bíc ®i chung cña ®Êt níc.
Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, héi nhËp ViÖt Nam tõ mét níc cã xuÊt ph¸t ®iÓm thÊp, ®ang trong qu¸ tr×nh ®i lªn, ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cã vÞ trÝ hÕt søc quan träng. §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lµ nguån bæ xung vèn ®Çu t, lµ mét kªnh chuyÓn giao c«ng nghÖ, lµ gi¶i ph¸p t¹o viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp cho ngêi lao ®éng. NhËn thøc ®óng vai trß cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, chÝnh phñ ViÖt Nam ®· ban hµnh nhiÒu chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, nh÷ng chÝnh s¸ch ®ã kh«ng ngõng ®îc c¶i tæ bæ xung vµ hoµn thiÖn víi môc tiªu t¹o ra thuËn lîi h¬n n÷a cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam .
Thùc hiÖn ®êng lèi chÝnh s¸ch ®ã thêi gian qua, ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo L©m nghiÖp ®· ®¹t ®îc kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. Trong 13 n¨m qua (1988- 2000) ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®· s¶n xuÊt ra ®îc 2089,9 triÖu USD gi¸ trÞ xuÊt khÈu ®¹t 537,22 triÖu USD, nép ng©n s¸ch Nhµ níc 88,29 triÖu USD. Mét ®iÒu quan träng h¬n nh÷ng con sè ®ã lµ ®éng lùc ban ®Çu cho ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi bæ xung nguån vèn quan träng cho L©m nghiÖp (Thêi kú 1995-2000) vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi chiÕm 32,14% tæng vèn ®Çu t cho L©m nghiÖp. Ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®· kÝch thÝch n«ng l©m nghiÖp ViÖt Nam ph¸t triÓn, t¹o chç lµm viÖc vµ thu nhËp cho gÇn 4 v¹n lao ®éng vµ gi¸n tiÕp t¹o ra hµng trôc v¹n viÖc lµm trong c¸c ngµnh s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp. Vèn ®Çu t níc ngoµi ®· ®ãng gãp vai trß quan träng trong viÖc kh«i phôc vµ x©y dùng míi kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n nh x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi thuû n«ng. T¹o ra thÞ trêng æn ®Þnh cho viÖc tiªu thô n«ng s¶n cho n«ng d©n. cïng víi nã ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cßn mang mét sè kü thuËt vµ c«ng nghÖ míi vµo ph¸t triÓn n«ng l©m nghiÖp ViÖt Nam nh c«ng nghÖ chÕ biÕn ®êng tiªn tiÕn, c«ng nghÖ ¸p dông cho trång trät…
Khi thùc hiÖn hîp t¸c ®Çu t víi níc ngoµi chóng ta kh«ng tr¸nh khái nh÷ng mÊt m¸t thua thiÖt, trë thµnh “ B·i th¶i” c«ng nghÖ lçi thêi cña c¸c níc tiªn tiÕn, tµi nguyªn thiªn nhiªn bÞ khai th¸c kiÖt quÖ. C¸i gi¸ ph¶i tr¶ cho viÖc mîn søc ngêi lµ rÊt lín nÕu chóng ta non kÐm vÒ tr×nh ®é hay m¾c nh÷ng sai lÇm nghiªm träng trong qu¶n lý ®iÒu hµnh vÜ m«. ngîc l¹i chóng ta cã thÓ h¹n chÕ ®îc nh÷ng t¸c h¹i to lín Êy nÕu chóng ta biÕt kh«n khÐo xö lý c¸c t×nh huèng vµ ph¶i cã kh¶ n¨ng ®Ó thùc hiÖn c¸c quan hÖ hîp t¸c ®Çu t víi níc ngoµi.
§Ó ®¹t ®îc chØ tiªu vÒ tèc ®é t¨ng trëng n«ng l©m nghiÖp tõ nay ®Õn n¨m 2010 mçi n¨m lµ 4,5% do §¶ng vµ Nhµ níc ta ®a ra viÖc thu hót vµ sö dông vèn ®Çu t níc ngoµi trong n«ng l©m nghiÖp trong giai ®o¹n tíi cã vai trß vµ ý nghÜa v« cïng quan träng. Chóng ta ph¶i coi nhiÖm vô thu hót vµ sö dông cã hiÖu qu¶ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trong n«ng l©m nghiÖp lµ c«ng viÖc võa cÊp b¸ch võa mang tÝnh chiÕn lîc l©u dµi.
§Ó thùc hiÖn thµnh c«ng chiÕn lîc thu hót vµ sö dông ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trong n«ng l©m nghiÖp chóng ta cÇn ph¶i gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc nh c¶i thiÖn m«i trêng ph¸p lý, c¶i t¹o c¬ së h¹ tÇng, n©ng cao n¨ng lùc tiÕp nhËn vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trong n«ng l©m nghiÖp. MÆc dï ®· ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tùu nhng ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vÉn cha nh mong muèn cña chóng ta. Nhng tin ch¾c r»ng trong nh÷ng n¨m tíi b»ng sù quan t©m cña §¶ng vµ Nhµ níc, sù cè g¾ng cña c¸c ngµnh c¸c cÊp biÕt khai th¸c vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån lùc bªn ngoµi sÏ gióp chóng ta thùc hiÖn thµnh c«ng nh÷ng môc tiªu kinh tÕ x· héi trong n«ng l©m nghiÖp ®Æt ra.
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
Gi¸o tr×nh kinh tÕ ®Çu t- PGS.TS NguyÔn Ngäc Mai chñ biªn.
Gi¸o tr×nh lËp vµ qu¶n lý ®Çu t - TS NguyÔn B¹ch NguyÖt chñ biªn.
§Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam- V¨n phßng uû ban hîp t¸c vµ ®Çu t.
§Çu t níc ngoµi- TS Vò ChÝ Léc chñ biªn.
§Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cña c¸c c«ng ty Xuyªn quèc gia ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn – Häc viÖn quan hÖ quèc tÕ.
Kinh tÕ quèc tÕ – GS T« Xu©n D©n chñ biªn.
Vèn ®Çu t níc ngoµi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ë ViÖt Nam – TS Lª V¨n Ch©u.
B¸o c¸o cña Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t t¹i buæi gÆp mÆt c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc trong lÜnh vùc n«ng l©m nghiÖp 30/3/2001.
B¸o c¸o cña bé trëng bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n Lª Huy Ngä t¹i buæi gÆp mÆt c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi trong lÜnh vùc n«ng l©m nghiÖp 30/3/2001.
B¸o c¸o t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n th¬× kú 1998-2000 cña bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n.
V¨n kiÖn ®¹i héi ®¶ng toµn quèc lÇn thø VI.VII,VIII,IX.
Gi¸o tr×nh kinh tÕ ph¸t triÓn- trêng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n.
Niªn gi¸m thèng kª c¸c n¨m.
LuËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam – Nxb chÝnh trÞ quèc gia.
ChuyÓn giao c«ng nghÖ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng vµ vËn dông vµo ViÖt Nam – TS §Æng Nhung chñ biªn.
C¸c t¹p chÝ chuyªn ngµnh:
T¹p chÝ céng s¶n sè 2/1999.
Kinh tÕ vµ dù b¸o c¸c sè 7/1996, 10/1999, 6+7/2000.
Kinh tÕ thÕ giíi 2/1997, 2/2000.
Nghiªn cøu kinh tÕ 1+4/1998, 3/1999, 2/2000.
Kinh tÕ Ch©u A’ Th¸i B×nh D¬ng 2/2001.
B¸o nh©n d©n, b¸o ®Çu t nhiÒu sè
Kinh tÕ n«ng th«n sè 2/1999.
TBKTVN sè 42 (920) th¸ng 4/2002, sè 43 th¸ng 4/2002, sè 55 th¸ng 8/2001, sè 75 th¸ng 6/2000, sè 63 th¸ng 5/ 2001, sè 136 th¸ng 11/2001, sè 49 n¨m 1999, 142 th¸ng 11/2001.
§Çu t sè 55 (852) th¸ng 5/2000
B¸o kinh tÕ vµ ®« thÞ sè 670 th¸ng 5/2002.
N«ng nghiÖp ViÖt Nam sè 12, n¨m 2002.
B¸o n«ng nghiÖp ViÖt Nam sè ra ngµy 15/5/2002, sè 82 th¸ng 5/2002.
KÕt qu¶ nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ l©m nghiÖp giai ®o¹n 1996-1000. Nxb l©m nghiÖp, ViÖn khoa häc L©m nghiÖp ViÖt Nam.
T¹p chÝ l©m nghiÖp c¸c sè 11 th¸ng 11/2000.
C¸c sè liÖu, tµi liÖu trÝch dÉn tõ c¸c ®Þa chØ Web site: http:/www.mard.gov.vn, http//www.tctm.saigonnet.com.vn vµ
L©m nghiÖp ViÖt Nam. Nxb N«ng nghiÖp, HN 1985.
T¹p chÝ th«ng tin khoa häc kü thuËt l©m nghiÖp c¸c sè 2,4,9 n¨m 2000, c¸c sè 1,5 n¨m 2001, sè 1,3 n¨m 2002.
T¹p chÝ N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n c¸c sè 2,3,4 n¨m 2002.
Tµi liÖu ®¸nh gi¸ tæng kÕt ch¬ng tr×nh 327 - triÓn khai dù ¸n 5 triÖu ha, th¸ng 10/1998.
B¸o c¸o tãm t¾t kÕt qu¶ nghiªn cøu ®Ò tµi: “nghiªn cøu x©y dùng suÊt ®Çu t trång rõng cho c¸c dù ¸n ch¬ng tr×nh 327 cña c¶ níc”, HN 1/1999.
TËp san KHKT n«ng l©m nghiÖp, sè 2 n¨m 2000, sè 3 n¨m 2002,
Nh÷ng néi dung kinh tÕ tµi chÝnh cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi t¹i ViÖt Nam. PTS. Ph¹m §¾c Tuyªn chñ biªn. Nxb tµi chÝnh, HN 1999.
V¨n b¶n híng dÉn ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi t¹i ViÖt Nam.
L©m nghiÖp ViÖt Nam nh÷ng n¨m 1945 - 2000, NguyÔn V¨n §¼ng
L©m nghiÖp ViÖt Nam n¨m 1985, Nxb n«ng nghiÖp.
L©m nghiÖp x· héi vµ khuyÕn n«ng, Phan Cñng chñ biªn.
Phô b¶ng.
Phô b¶ng 1: ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi theo ®Þa ph¬ng 1998-2001.
(tÝnh tíi ngµy 31/12/200-chØ tÝnh c¸c dù ¸n cßn hiÖu lùc)
TT
§Þa ph¬ng
Sè dù ¸n
TV§ T
Vèn ph¸p ®Þnh
§Çu t thùc hiÖn
1
TP Hå ChÝ Minh
897
9,642,848,771
4,607,227,262
4,732,376,017
2
Hµ Néi
363
7,698,975,303
3,367,257,449
2,775,898,903
3
§ång Nai
274
4,494,014,791
1,715,816,090
1,107,302,851
4
B×nh D¬ng
369
2,283,898,822
1,061,015,746
1,050,532,778
5
DÇu khÝ ngoµi kh¬i
24
1,788,000,000
1,263.000,000
1,955,487,712
6
Qu¶ng Ng·i
5
1,327,723,689
813,000,000
352,458,274
7
H¶i Phßng
85
1,280,809,223
570,068,167
915,952,250
8
Bµ RÞa-Vòng Tµu
68
1,204,087,047
503,255,263
392,778,414
9
L©m §ång
47
844,767,643
103,305,222
86,151,5522
10
Qu¶ng Ninh
37
638,726,148
240,596,959
177,283,646
11
Hµ T©y
27
577,980,002
203,766,745
258,266,549
12
H¶i D¬ng
24
479,222,331
203,876,977
128,813,341
13
Thanh Ho¸
9
455,250,339
140,340,339
394,665,754
14
Kiªn Giang
6
394,068,000
125,718,000
389,817,872
15
§µ N½ng
41
383,905,405
169,109,580
200,035,469
16
Kh¸nh Hoµ
33
339,986,901
124,879,818
260,110,036
17
VÜnh Phóc
23
315,578,160
119,512,894
223,712,353
18
Long An
41
311,941,009
128,261,085
181,494,064
19
NghÖ An
9
247,031,580
100,950,551
44,711,506
20
T©y Ninh
20
191,100,550
92,100,391
171,058,543
21
B¾c Ninh
5
143,750,000
55,100,000
143,590,000
22
Thõa Thiªn HuÕ
11
129,615,340
69,205,340
114,794,453
23
CÇn Th¬
27
128,449,367
55,282,046
47,730,235
24
Phó Thä
6
123,078,956
60,160,112
117,426,040
25
Qu¶ng Nam
15
87,866,571
37,503,233
32,204,474
26
Hng Yªn
9
78,561,500
28,265,000
96,611,582
27
Ninh B×nh
6
78,550,631
32,806,859
50,451,370
28
TiÒn Giang
7
74,155,046
42,031,046
74,231,565
29
B×nh ThuËn
11
68,910,629
25,094,200
12,211,955
30
Th¸i Nguyªn
14
64,169,472
29,778,472
16,094,633
31
Phó Yªn
7
46,122,200
15,612,200
26,855,323
32
Ninh ThuËn
5
41,233,600
16,115,539
20,333,865
33
Hµ TÜnh
7
29,874,000
12,609,000
15,383,145
34
Gia Lai
2
27,850,000
19,100,000
19,098,900
35
B×nh §Þnh
5
26,512,000
12,381,000
23,166,000
Phô b¶ng 2: ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi b¾c mü ph©n theo ngµnh
(tÝnh tíi 31/12/2000-chØ tÝnh c¸c dù ¸n cßn hiÖu lùc)
Chuyªn ngµnh
Sè dù ¸n
TV§T
Vèn ph¸p ®Þnh
§Çu t thùc hiÖn..
C«ng nghiÖp
CN DÇu khÝ
CN NhÑ
CN NÆng
CN Thùc phÈm
X©y Dùng
N«ng l©m nghiÖp
Thuû S¶n
DÞch Vô
GTVT-Bu §iÖn
Kh¸ch s¹n du lÞch
Tµi chÝnh ng©n hµng
V¨n ho¸-y tÕ-gi¸o dôc
XD v¨n phßng
XD h¹ tÇng KCN-KCX
DÞch vô kh¸c
Tæng sè
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Đầu tư trực tiếp nước ngoài trong ngành Lâm nghiệp Việt Nam những năm 1990- 2002.DOC