Đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam

khai th¸c c¸c tµi s¶n s½n cã th­¬ng hiÖu ë c¸c n­íc tiÕp nhËn( nh­ c¸c ®iÓm du lÞch næi tiÕng). Nã còng cßn nh»m khai th¸c c¸c tµi s¶n trÝ tôe cña n­íc tiÕp nhËn. Ngoµi ra, h×nh thøc vèn nµy cßn nh»m tranh giµnh c¸c nguån tµi nguyªn chiÕn l­îc ®Ó khái lät tay vµo ®èi thñ c¹nh tranh. FVèn t×m kiÕm hËu qu¶. §©y lµ nguån vèn nh»m tËn dông gi¸ thµnh ®Çu vµo kinh doanh thÊp ë n­íc tiÕp nhËn nh­: gi¸ nguyen liÖu rÎ, gi¸ nh©n c«ng rÎ, gi¸ c¸c yÕu tè s¶n xuÊt nh­ ®iÖn n­íc, chi phÝ th«ng tin liªn l¹c giao th«ng vËn t¶i, mÆt b»ng s¶n xuÊt kinh doanh rÎ, thuÕ suÊt ­u ®·i, v..v.. FVèn t×m kiÕm thÞ tr­êng. §©y lµ h×nh thøc ®Çu t­ nh»m më réng thÞ tr­êng hoÆc gi÷ thÞ tr­êng khái ®èi thñ c¹nh tranh giµnh mÊt. Ngoµi ra, h×nh thøc ®Çu t­ nµy cßn nh»m môc ®Ých tËn dông c¸c hiÖp ®Þnh hîp t¸c kinh tÕ gi÷a c¸c n­íc tiÕp nhËn víi c¸c n­íc vµ khu vùc kh¸c, lÊy n­íc tiÕp nhËn lµm bµn ®¹p ®Ó th©m nhËp vµo c¸c thÞ tr­êng toµn cÇu. 2. Vai trß. . Trong suốt 20 năm qua, khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đã không ngừng được mở rộng và phát triển, trỏ thành bộ phận hữu cơ ngày càng quan trọng của nền kinh tế, đóng góp tích cực vào công cuộc đổi mới đất nước. Vai trò tich cực của đầu tư trực tiếp nước ngoài đối với sự phát triển vủa Việt Nam là khá rõ nét và được khẳng định. Tuy nhiên, lâu nay chúng ta cũng có nhiều các phân tích, lí giải khác nhau trước mỗi động thái mới của ầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam, nhất là khi xuất hiện sự tăng hay giảm về số dự án, cũng như lượng vốn đầu tư được cấp phép.Năm 2007, ( mới chỉ tính riêng 9 tháng đầu năm 2007) đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam đã đạt kỉ lục cả về số dự án lãn số đăng kí. Trong khoảng 9 tháng đầu năm này, số dự án được cấp phép đã vượt số lượng của tất cả các năm ( từ 1988 – 2006), còn vốn đăng kí thì chỉ thua năm cao nhất ( năm 1996). aBæ sung cho nguån vèn trong n­íc. Trong c¸c lÝ luËn vÒ t¨ng tr­ëng kinh tÕ, nh©n tè vèn lu«n ®­îc ®Ò cËp. Khi mét nÒn kinh tÕ muèn t¨ng tr­ëng nhanh h¬n, nã cÇn nhiÒu vèn h¬n n÷a. Nêu vèn trong n­íc kh«ng ®ñ, nÒn kinh tÕ nµy muèn cã c¶ vèn tõ n­íc ngoµi, trong ®ã cã FDI. aTiÕp thu c«ng nghÖ vµ bÝ quyÕt qu¶n lÝ. Trong mét sè tr­êng hîp, vèn cho t¨ng tr­ëng dï thiÕu vÉn cã thÓ huy ®«ng ®­îc phÇn nµo b»ng “ chÝnh s¸ch th¾t l­ng buéc bung” Tuy nhiªn, c«ng nghÖ vµ bÝ quyÕt qu¶n lÝ th× kh«ng cã ®­îc b»ng chinh s¸ch ®ã. Thu hót FDI tõ c¸c c«ng ty ®a quèc gia sÏ gióp mét n­íc cã c¬ héi tiÕp thu c«ng nghÖ vµ bÝ quyÕt qu¶n lÝ kinh doanh mµ c¸c c«ng ty nµy ®· tÝch luü vµ ph¸t triÓn qua nhiÒu n¨m vµ b»ng nh÷ng kho¶n chi phÝ lín. Tuy nhiªn, viÖc phæ biÕn c¸c c«ng nghÖ vµ bÝ quyÕt qu¶n lÝ ®ã ra c¶ n­íc thu hót ®Çu t­ cßn phô thuéc rÊt nhiÒu vµo kh¶ n¨ng tiÕp thu cña ®Êt n­íc. aTham gia m¹ng l­íi s¶n xuÊt toµn cÇu. Khi thu hót FDI tõ c¸c c«ng ty ®a quèc gia, kh«ng chØ xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t­ cña c«ng ty ®a quèc gia, mµ ngay c¶ c¸c xÝ nghiÖp trong n­íc cã quan hÖ lµm ¨n víi xÝ nghiÕp ®ã còng sÏ tham gia qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng khu vùc, ChÝnh v× vËy, n­íc thu hót ®Çu t­ sÏ cã c¬ héi tham gia m¹ng l­íi s¶n xuÊt toµn cÇu thuan lîi cho ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. aTăng sô lượng việc làm và đào tạo nhân công. Vì một trong những mục đích của FDI là khai thác các điều kiện để đạt được chi phí sản xuất thấp, nên xí nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài sẽ thuê mướn nhiều lao động địa phương. Thu nhập của một bộ phận dân cư địa phương được cải thiện sẽ đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế của địa phương. Trong quá trình thue mướn đó, đào tạo các kĩ năng nghề nghiệp, mà trong nhiều trường hợp là mới mẻ và tiến bộ ở các nước đang phát triển thu hút FDI, sẽ được xí nghiệp cung cấp. Điều này tạo ra một đội ngũ lao động thông thường, mà cả các nhà chuyên môn địa phương cũng có cơ hội làm việc và được bồi dưỡng nghiệp vụ ở các xí nghiệp coa vốn đầu tư nước ngoài. aNguồn thu ngân sách lớn. Đối với nhiều nước đang phát triển, hoặc đối với nhiều địa phương, thuế do các xí nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài nộp là nguồn ngân sách quan trọng. Chẳng hạn, ở Hải Dương riêng thu thuế từ công ty nắp ráp ô tô Ford chiếm 50 phần trăm số thu nội địa trên địa bàn tỉnh năm 2006. aĐầu tư nước ngoài là con đường ngắn nhất đê đổi mới công nghệ. Nhiều doanh nghiệp trong nước do thúc ép của cạnh tranh bởi các sản phẩm các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đã cố gắng đổi mới công nghệ bằng việc nhập khẩu các thiết bị và công nghệ mới đr sản xuất ra các sản phảm có chất lượng tốt, mẫu mã đẹp, giá cả hợp lí. Đầu tư nước ngoài là một kênh quan trọng trong chuyển giao công nghệ, góp phần thực hiện công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. II. Tình hình FDI từ 1988 đến nay. Còn nhớ, FDI của nước ta sau chu kì tăng trưởng từ 1991 đến 1997 là thời kì suy thoái kéo dài từ 1998 đến 2004. Đứng trước thời kì suy thoái này, vào tháng 7 năm 1995, nước ta đã có 3 sự kiện quan trọng dễn ra trong cùng 1 tháng. Đó là: chúng ta gia nhập ASEAN, kí hiệp định khung về sự hợp tác kinh té với EU và bình thường hoá quan hệ với Mỹ. Có lẽ chưa từng có và khó có thể lặp lại 3 sự kiện lớn như vậy trong cùng 1 tháng. Những sự kiện này tạo ra những cơ hội to lớn cho nền kinh tế Việt Nam nói chung, lĩnh vực FDI nói riêng. Nhưng đáng tiếc, chúng ta lại không nhanh chóng tạo ra được 1 môi trường đầu tư thuận lợi khi có quá nhiều cơ quan, ban nghành với vô số các thủ tục phiền đã gây ra nhiều phản ứng tiêu cực từ các nhà đầu tư nước ngoài. Cơ hội không chỉ dừng lại ở đó. Tháng 2/1997, cuộc khủng hoảng tài chính châu Á đã lan rộng ra nhiều nước , gây thiệt hại nặng nề đối với những nền kinh tế vốn được coi là “sự thần kì Đông Á”. Việt Nam khi đó vẫn nằm ngoài “rìa’vòng xoáy của cuộc khủng hoảng. Lẽ ra chúng ta có thể nhân đó biến thành lợi thế so sánh để thu hút FDI hơn nữa. Nhìn thấy cơ hội và biết nắm bắt nó để làm lợi cho đất nước giữ một vai trò quyết định trong vấn đề thu hút FDI. Nhưng điều đó đã không xảy ra, do nước ta bị động đối phó nên không những không biếnđược cơ hội thành hiện thục mà còn chịu tác động tiêu cực, khiến tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm lại, vốn FDI cũng do đó mà ít dần. Tuy nhiên trong những năm gần lại đây do toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế và đặc biệt nước ta đã có những chính sách tận dụng và nắm bắt cơ hội khá tốt nên đã thu hút được ngồn FDI ngày càng nhiều và đã đạt được mức kỉ lục từ trước tới nay. 1. Về tiến độ thực hiện các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam. Các dự án của nước ngoài đến đăng kí đầu tư là một trong những tiền đề quan trọng của hoạt động đầu tư. Tuy nhiên, số lượng dự án và vốn đầu tư đăng kí được cấp phép về thực chất chưa đủ đẻ đánh giá kết quả thực của loại đầu tư nay. Không phải tất cả các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài được cấp phép đều chắc chán đủ điều kiện để triển khai, không phải dự án nào cũng được cấp phếp đúng cho nhà đầu tư đích thực và trực tiếp..., vì vậy một trong những tiêu chí hết sức quan trọng khi đánh giá về đầu tư trực tiếp nước ngoài là tiến độ các dự án. Thông thường, ít có dự án nào sau khi được cấp phép là có thể triển khai, thực hiện ngay được (từ năm 1988 – 1990), Việt Nam đã cấp phép cho 211 dự án với tổng 1279,7 triệu USD vốn đăng kí, nhưng trong thời kì này cũng không thực hiện được 01 USD nào, nên các số liệu về đầu tư trực tiếp nước ngoài được phân tích dưới đây là bao gồm cả vốn đăng kí trong cùng một thời kì (1 năm , 5 năm, 10 năm...) và vốn tăng thêm của các dự án được cấp giấy phép từ các năm trước. Theo nguyên tắc đó, nếu xét theo mỗi thời kì ( 5 n) cho thấy vốn đầu tư trực tiếp nước ngopài thực hiện tại Việt Nam ở các thời kì sau bao giờ cũng cao hơn các thời kì trước đó. Bảng 1: Tỉ trọng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện tại Việt Nam của các thời kì Thời kì Tổng số vốn thực hiện so với tổng số vốn đăng kí( %) Tỷ trọng trong tổng vốn thực hiện của cả thời kì 1988- 2006(%) 1988 – 2006 47,63 100.00 1988 – 1990 0 0 1991 – 1995 36,90 17,49 1996 – 2000 49,30 34,73 2001 – 2005 66,86 37,17 2006 32,96 10,61 Tuy nhiên động thái trên có thể là sự trùng hợp ngẫu nhiên, vì nếu xét theo lượng vốn gầu tư thực hiện theo các thời kì của từng năm thì kết quả không theo quy luật trên. Trong thời kì 1988 – 2006, nếu lấy 5 năm có vốn đầu tư nngoài thực hiện cao nhất ( và cũng chiếm tỷ trọng trong vốn đầu tư thực hiecao nhất) ếptừ cao xuống thấp thì trật tự lại được sắp xếp như sau: năm 2006 ( 10,61%); năm 2005 ( 8,88%); năm 1997 ( 8,36%); năm 1996(7,28% ). Về vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã thực hiện theo các nghành kinh tế (tính đén hết tháng 9 năm 2007) cho thấy : - Nếu so với số vốn đầu tư đăng kí thì khu vưc I (nông, lam nghiệp, thuỷ sản) có tỷ trọng vốn thực hiện cao nhất (49,02%), tiếp đến là khu vực II (công nghiệp và xây dựng – 47,45%), và, khu vực III (dịch vụ) có tỷ trọng vốn thực hiện thấp nhất ( 32, 02%). - Nếu so với tổn số vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài được thực hiện trên cả nước thì khu vực II chiếm tỷ trọng cao nhất( 68,64%) tiếp đến là khu cực III (24,64%), và thấp nhất là khu vực I ( 6,72%) - Đối với những nghành kinh tế cụ thể thì trật tự được sắp xếp như sau: nếu so với số vốn đầu tư đăng kí thì công nghiệp dầu khí và tài chính – ngân hàng là những nghành có tốc đọ thực hiện vốn đầu tư nhanh hơn cả; còn các nghành khác như xây dựng khu đô thị mới, nghành giao thông, vạn tải và bưu điện là những nghành có tỷ lệ vốn thực hiện so với tổng số vốn đầu tư thấp nhất. Nếu so với tổng số vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã thực hiện trên cả nước, thì tổng số vốn thực hiện trong nghành công nghiệp nặng và công nghiệp dầu khí đã chiếm tới 42,51%. Trong khi đó, tổng số vốn đầu tư đã được thực hiện trong nhóm các nghành thuỷ sản, xây dựng đo thị mới, văn hoá , y tế, giáo dục cũng chỉ đạt 2,75% Vấn đề tương đối nổi bật về lượng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài được thực hiện trong các khu vực kinh tế là sự tồn tại một khoảng cách đáng kể (bằng 10,21 lần) giữa lưọng vđầu tư thực hiện trong khu vực cao nhất ( khu vực II) so với khu vực thấp nhất (khu vực I), và khoảng cách lớn hơn nhiều (gần 44 lần) khi ta so sánh giữa nghành có vốn đầu tư nước ngoài thực hiện cao nhất”(công nghiệp nặng) với nghành có vốn đầu tư tương ứng thấp nhất (thuỷ sản) Bảng 2: Tỷ trọng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã được thực hiện tại các nghành kinh tế của Việt Nam( tính đến tháng 9- 2007 Tổng số vốn thực hiện so với tổng số vốn đăng kí(%) Xếp hạng Tỷ trọng trong vốn thực hiện của cả nước(%) CN dầu khí 271,61 1 CN nặng 23,68 Tài chính - ngân hàng 90,80 2 CN dầu khí 18,83 CN thực phẩm 63,77 3 CN nhẹ 11,84 XD hạ tầng KCX- KCN 50,35 4 Khách sạn- du lịch 8,10 Xây dựng 50,06 5 Xây dựng 7,17 Nông - lam nghiệp 49,38 6 CN thực phẩm 7,12 Thuỷ sản 45,28 7 Nông- lâm nghiệp 6,18 Khách sạn - du lịch 45,26 8 XD văn phòng căn hộ 6,16 XD văn phòng - căn hộ 34,80 9 Tài chính - ngân hàng 2,46 Văn hoá - giáo dục - y tế 33,81 10 GTVT- bưu điện 2,38 CN nặng 32,45 11 XD ha tầng KCX- KCN 1,87 CN nhẹ 30.16 12 Dịch vụ 1,44 Dịch vụ 21,04 13 Văn hoá- y tế- giáo dục 1,30 GTVT- bưu điện 17,26 14 XD khu đô thị mới 0,91 XD khu đô thị mới 8,77 15 Thuỷ sản 0,54 Về số lượng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã thực hiện chia theo hình thức đầu tư cho thấy: - Hợp đồng hợp tác kinh doanh là hình thức đầu tư có số vốn thực hiện vượt cả số vốn đăng kí ( ằng 141,32%). Cơ sở của thực tế này là sự chi phối của các dự án dầu khí, khi mà hầu hết các dự án loại này luôn có nhu cầu thực hiện vốn đầu tư nhanh nhờ tính hiệu quả kinh tế của nó, nên chúng đều được các nhà đầu tư bổ sung thêm vốn để thực hiện vượt cả dự kiến ban đầu. - 100% vốn nước ngoài và liên doanh, tuy là hai hình thức đầu tư có tỷ lệ vốn thực hiện so với tổng đăng kí thuộc loại thấp (chỉ cao hơn hình thức hợp đồng BOT, BT, BTO, nhưng đây là hai hình thức có nhiều dự án đăng ki đầu tư, nên số lương (tuyệt đối) vốn đầu tư đã thưch hiện của hai hình thức này chiếm tỷu trọng lớn nhất trong tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã thực hiện từ năm 1991 đến tháng 9- 2007 tại Việt Nam. Trong khi đó, mặc dù công ty mẹ - công ty con , công ty cổ phần là những hình thức có số dự án ít nên tổng số vốn đầu tư thực hiện của cả 3 hình thức (công ty cổ phần, công ty mẹ - công ty con, hợp đồng BOT, BT, BTO) cũng chỉ đạt 1,67% tổng số vốn đầu tư đã thực hiện tại Nam Bảng 3: Tỷ lệ tổng số vốn thực hiện so với tổng số vốn đăng kí theo các hình thức đầu tư.(%) Hình thức đầu tư Tỷ lệ vốn thực hiện so với tỷ lệ vốn đăng kí(%) Xếp hạng Hợp đồng hợp tác KD 141,32 1 Công ty mẹ - con 75,24 2 Công ty cổ phần 56,85 3 Liên doanh 51,88 4 100% vốn nước ngoài 27,90 5 Hợp đồng BOT, BT, BTO 16,31 6 Xét về quy mô tổng số vốn đầu tư đã thực hiện của cả thời kì 1991- 2007 thì khoảng cách giữa hai hình thức đầu tư khá lớn. Nếu so sánh tổng số vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã thực hiện thì hình thức 100% có vốn nươc ngoài ( hình thức có vốn đầu tư thực hiện cao nhất) đã bằng 174,36 lần của hình thức hợp đồng BOT, BT, BTO (hình thức có vốn đầu tư thực hiện thấp nhất và bằng 169,78 lần của hình thức đầu tư công ty mẹ - công ty con (hình thức đầu tư có vốn trhực hiện thấp thứ hai) Xét số dự án cho thấy, sự lựa chọn hình thức đầu tư của các nhà đâầutư nước ngoài khi đăng kí đầu tư vào Việt Nam như sau: 77,23% số dự án chọn hình thức đầu tư 100% vốn nước ngoài; 19,48% chọn hình thức đầu tư liên doanh (riêng hai hình thức này đã chiếm tới 96,71% của tổng số các dự án). Điều này đã phần nào chứng tỏ các nhà nước ngoài khi lựa chọn các hình thức hoạt động của các dự án tại Việt Nam đều muốn mình định đoạt và hoàn toàn chủ động trong sản xuất kinh doanh. Đối với những ai quan tam và thường xuyên theo dõi động thái của đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam có chung một nhận xét là: việc lựa chọn hình thức đầu tư cuả các nhà đầu tư đã có sự thay đổi khá rõ nét theo thời gian. Trong thời kì đầu khi còn gặp khó khăn về giải quyết các thủ tục thì phần đông các nhà đầu tư chọn hình thức liên doanh, nhưng trong quá trình hạt động nhiều cán bộ đại diện bên Việt Nam đã bộc lộ những bất cập nhất định về năng lực chuyên môn, trình độ quản lí, thái độ hợp tác... Chính những điều đó đã trở thành những lực cản nhất định đối với hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp – đây chính là những yếu tố cơ bản thúc đẩy các nhà đầu tư đang thực hiện đầu tư trong các liên doanh với Việt Nam bằng mọi cố gắng để chuyển liên doanh thành doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài. Điều đó cung trở thành kinh nghiệm cho các nhà đầu tư mới để họ quyết định chọn hình thức 100% vốn nước ngoài làm hình thức đầu tư chủ yếu. 2. Đầu tư trực tiếp nước ngoài vào các vùng kinh tế của Việt Nam. Đầu tư trực tiếp vào Việt Nam có sự khác biệt đáng kể giữa các vùng kinh tế. Chỉ riêng vùng Đồng Nam Bộ và vùng Đồng bằng sông Hồng đã chiếm tới 85,66 số dự án và 81,72% tổng số vốn đầu tư đăng kí của cả nước. Trong khi đó các vùng như Tây Nguyên, Tây Bắc mỗi vùng chưa đạt tới 1% Về vốn đầu tư đã thực hiện theo vụng kinh tế: chỉ riêng vùng Đông Nam Bộ, vùng Đồng bằng sông Hồng và dầu khí đã chiếm tới 87,56% tổng số vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã thực hiện trên cả nước. Vùng đồng bằng Đông Nam Bộ và vùng Đồng bằng sông Hồng luôn vẫn là hai vùng tập trung chủ yếu số dự án, vốn đăng kí cũng như vốn đầu tư thực hiện. Bảng 4: Tỷ trọng của các vùng kinh tế trong tổng đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam, thời kì 1988- 9/2007 (các dự án đang hoạt động) (%) Vùng Số dự án Vốn đăng kí Vốn đầu tư thực hiện Vốn thực hiện so với vốn đăng kí Đồng bằng sông Hồng 22,36 26,89 21,64 34,20 Đông Bắc 3,45 2,52 2,51 42,34 Tây Bắc 0,32 0,12 0,19 63,73 Bắc Trung Bộ 1,40 2,62 2,57 41,68 Nam Trung Bộ 3,80 5,70 2,73 20,36 Tây Nguyên 1,38 0,60 0,51 36,34 Đông Nam Bộ 63,30 54,83 47,09 36,50 ĐB Sông Cửu Long 3,56 3,83 3,93 43,60 Dầu khí 0,42 2,88 18,83 277,31 Tổng cả nước 100,00 100,00 100,00 42,49 Lượng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã thực hiện ở vùng Đồng bằng Đông Nam Bộ (vùng nhiều nhất) đã gấp 252 lần so với lượng vốn đầu tư tương ứng tại vùng Tây Bắc (vùng có vốn đầu tư thực hiện thấp nhất) Nếu so sánh lượng vốn đầu tư đã thực hiẹn với tổng số vốn đăng kí thì vùng Tây Bắc có tỷ lệ cao nhất (63,73%) và vung Nam Trung Bộ có tỷ lệ thấp nhất( 20,36%). Mặc dù vậy, do Tây Bắc là vùng có số vôn đăng kí (số tuyệt đối ) thấp nhất, nên số vốn đầu tư đăng kí chưa thực hiện vẫn đang tồn tại chủ yếu cũng ở vùng Đông Nam Bộ (63,5%) và vùng đồng bằng sông Hồng(65,8%). III. Nhận xét đánh giá đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. F ViÖt Nam cã chÝnh tri – x· héi æn ®Þnh vµ kinh tÕ t¨ng tr­ëng cao trong nhiÒu n¨m liªn tôc §©y lµ yªu cÇu quan träng, quyÕt ®Þnh trùc tiÕp ®Õn thu hót FDI, chÝnh trÞ- x· héi cµng æn ®Þnh th× cµng thËn lîi cho c¸c nhad ®Çu t­ bëi môc ®Ých cña c¸c nhµ ®Çu t­ lµ ®¹t lîi nhuËn cao nhÊt vµ h¹n chÕ rñi ro møc thÊp nhÊt. ¤n ®Þnh kinh tÕ x· héi còng cã nghÜa lµ b¶o ®¶m an toµn sinh m¹ng vµ tµi s¶n cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Bªn c¹nh sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ x· héi , VN cÇn cã mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn n¨ng ®éng vµ t»g tr­ëngn kinh tÕ liªn tôc ®¹t tèc ®ä cao trong nhiÒu n¨m. Tï 1991- 2000 tèc ®ä t¨ng tr­ëng b×nh qu©n lµ 7,4% (năm 1995 ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng cao nhÊt lµ 9.5%) vµ tõ n¨m 2001- 2005 tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n GDP ®¹t 7,5% n¨m 2005 ®¹t 8,4%. Sù æn ®Þnh chÝnh trÞ vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®­îc ®¸nh gi¸ lµ quan träng ®øng thø 2 trong 10 nh©n tè hµng ®Çu ®Ó quyÕt ®Þnh ®Çu t­. Tæ chøc t­ vÊn rñi ro vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ (OERC) ®· tiÕn hµnh kh¶o s¸t m«i tr­êng ®Çu t­ ë khu vùc ch©u ¸ Th¸i B×nh D­¬ng vµ ®­a ra kÕt luËn: VN lµ n¬i an toµn nhÊt cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Nh­ vËy VN kh«ng chØ cã lîi thÕ vÒ lao ®éng rÎ quy m« d©n sè ®ong, chÝnh s¸ch ®Çu t­ cëi më mµ cßn cã lợi thÕ æn ®Þnh vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ vµ x· héi. §iÒu nµy kh«ng ph¶i n­íc nµo còng cã ®­îc, do vËy nã sÏ t¹o ®iÇu kiÖn thuËn lîi h¬n cho viÖc thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi. F VN tham gia vµo khu vùc tù do ASEAN (AFTA) vµ khu vùc ®Çu t­ ASEAN. ViÖc tham gia vµo khu vùc tù do ASEAN (AFTA) vµ khu vùc ®Çu t­ ASEAN kh«ng chi nh»m x©y dùng mét m«i tr­êng ®Çu t­ th«ng tho¸ng, râ rµng mµ cßn ®Èy m¹nh ®Çu t­ trùc tiÕp gi÷a c¸c n­íc ASEAN còng nh­ c¸c nguån ®©u t­ tõ n­íc ngoµi vµo ASEAN. Theo hiÖp ®Þnh nµy c¸c n­íc thµnh viªn ph¶i lo¹i bá dÇn c¸c hµng rµo ®èi víi ®Çu t­, thùc hiÖn chÕ ®ä tù do ho¸ c¸c chÝnh s¸ch vµ quy ®Þnh ®©u t­. Ngoµi ra c¸c n­íc cßn cã nghÜa vô dµnh cho c¸c nhµ ®Çu t­ cña n­íc thµnh viªn kh¸c chÕ ®é ®èi xö (MFN) cam kÕt thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m ®Çu t­ nh­ kh«ng tr­ng thu, quèc h÷u ho¸, cho phÐp c¸c nhµ ®Çu t­ tù chuyÓn vèn, lîi nhuËn, c¸c thu nhËp ph¸t sinh kh¶ca n­íc ngoµi. Bªn c¹nh viÖc thùc hiÖn quy ®Þnh ®èi xö nãi trªn c¸c n­íc thµnh viªn cßn ®­îc thùc hiÖn chÕ ®é ®èi xö quèc gia(NT) vµ më cöa c¸c ngµnh nghÒ cho c¸c nhµ ®Çu t­ theo 1 lé tr×nh vµ nh÷ng ngo¹i lÖ trong mét sè lÜnh vùc vµ vÊn ®Ò nhÊt ®Þnh. HiÖp ®Þnh khung vÒ AIA ®­îc kÝ kÕt trong bèi c¶nh khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ ®ang diÕn ra( ®­îc kÝ kÕt vµo th¸ng 10/1998)vµ tèc ®é héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®ang ngµy cµng ®­îc t¨ng c­êng.§iÒu nµy ®· t¸c ®éng m¹nh ®Õn nÒn kinh tÕ, x· héi còng nh­ m«i tr­êng ®Çu t­ cña tõng n­íc.§èi víi VN viÖc tham gia vµo hiÖp ®Þnh AIA ®· gãp phÇn lµm t¨ng tÝnh hÊp dÉn cña m«i tr­êng ®Çu t­. TËn dông c¸c quy chÕ ­u ®·i ®Çu t­ cña AIA, VN cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó thu hót nhiÒu h¬n n÷a vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi tõ c¸c n­íc thuéc ASEAN vµ c¸c n­íc kh¸c. FVN ®· kÝ hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i víi Hoa K×. C¬ héi lín nh¸t mµ hiÖp ®Þnh nµy mang l¹i lµ th«ng qua viÖc rhùc hiÖn c¸c cam kÕt, chóng ta cã ®iÒu kiÖn tiÕp tôc hoµn thiÖn hÖ th«ng luËt ph¸p, chÝnh s¸ch nh»m t¹o m«i tr­êng ®Çu t­ th«ng tho¸ng h¬n vµ cã tÝnh c¹nh tranh cao. Hiệp ®Þnh còng sÏ t¹o c¬ së ®ể VN ph¸t triÓn nhÊt nÒn kinh tÐ lµnh m¹nh t¹o “ s©n ch¬i” b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. C¸c doanh nghiÖp MÜ vµ n­íc ngoµi cã ®Çu t­ vµo VN sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp VN häc hái ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm, bÝ quyÕt trong s¶n xuÊt kinh doanh, ®ång thêi buéc c¸c doanh nghiÑp VN ph¶i nç lùc ®Çu t­ tiÕp thu c«ng nghÖ, ®æi míi ph­¬ng thøc qu¶n lÝ. Hoa K× còng sÏ cam kÕt còng sÏ xem xÐt khae n¨ng dµnh cho VN hÖ thèng ­u ®·i tuÕ quan phæ cËp (GSP) víi thuÕ suÊt 0% ®èi víi mét sè mÆt hµng. Ngoµi ra VN cßn ®­¬ch h­ëng quy chª NT, MFN theo hiÖp ®Þnh. Víi nh÷ng lîi thÕ nµy, VN sÏ cã rÊt nhiÒu c¬ héi më réng ®Çu t­ vµo thi tr­êng Hoa K× vµ thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi tõ Hoa K× vµ c¸c n­íc kh¸c. FDI vµo VN trong nh÷ng nghµnh ­u ®·i thuÕ nµy sÏ t¨ng ®¸ng kÓ trong thêi gian tíi v× c¸c n­íc ®Òu biÕt ®Ðn VN lµ ®iÓm ®Çu t­ an toµn, nh©n c«ng rÎ.§©y lµ cơ hội cho c¸c nhµ ®Çu t­ vµo VN ®Ó s¶n xuÊt hµng ho¸ xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng Hoa K× F VN trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña WTO (11/2006). ViÖc gia nhËp WTO cña VN lµ mét nç lùc lín gÇn ®©y nhÊt lµ chÝnh phñ sau 11 n¨m ®µm ph¸n. Cã thÓ nãi n¨m 2006 lµ n¨m quan träng trong lÞch sö lËp pháp cña VN khi c¸c luËt chÝnh ®iÒu chØnh m«i tr­êng kinh doanh b¾t ®Çu cã hiÖu lùc nh­ luËt c¹nh tranh, luËt th­¬ng m¹i, luËt së h÷u chÝ tuÖ, luËt ®µu t­, luËt doanh nghiÑp , luËt ngo¹i hèi. VN dax cam kÕt tu©n thñ c¸c quy t¾c tèi huÖ quèc, thùc hiÖn c¸c nghÜa vô cña WTO theo c¸c hiÖp ®Þnh vÒ vÒ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ, c¸c biÖn ph¸p ®Çu t­ liªn quan tíi th­¬ng m¹i, x¸c đÞnh thuÕ tÝnh gi¸ h¶i quan, kiÓm tra tr­íc khi xÕp hµng, hµng rµo kÜ thuËt liªn quan tíi th­¬ng m¹i, thñ tôc cÊp xuÊt khÈu, quy t¾c xuÊt xø ngay tõ thêi ®iÓm gia nhËp WTO. Gia nhËp tæ chøc nµy, VN cam kÕt xo¸ bá trî cấp xuất khẩu n«ng s¶n vµ tû lÖ néi ®Þa ho¸ hoÆc yªu cÇu sö dông nguyªn liÖu trong n­íc vµ trî cÊp trùc tiÕp tõ ng©n s¸ch theo thµnh tÝch xuÊt khÈu. C¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ sè l­îng hµng xuÊt khÈu( h¹n ngh¹ch) sÏ ®­îc b·i bá, trõ mét sè mÆt hµng nh¹y c¶m, quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n nh­ x¨ng dÇu sÏ ph¶i nhËp khÈu th«ng qua doang nghiÖp th­¬ng m¹i Nhµ n­íc. Bªn c¹nh ®ã VN ®ang h­íng tíi chñ ®éng héi nhËp c¸c nghµnh dÞch vô chñ chèt nh­ viÔn th«ng, ph©n phèi. dÞch vô, tµi chÝnh theo nh÷ng chuÈn mùc quèc tÕ. IV.Kết quả đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam. Tình hình thu hút FDI 11 tháng đầu năm 2006 đã tăng 47,4% so với cùng kì năm 2005 và vượt xa dự kiến ban đầu cho cả năm (6,5 tỷ USD).Theo Bộ kế hoặch đầu tư đã có 8,27 tỷ USD vốn đầu tư nước ngoài dăng kí vào Việt Nam ở các dự án mới và các dự án tăng vốn và các dự án tăng vốn trong 11 tháng đầu năm 2006. Số vốn cam kết này cũng là con số cao nhất kể từ khi khủng hoảng tài chính khu vực xảy ra năm 1997 đến nay. 736 dự án mới được cấp giấy phép tư với tổng số vốn đăng kí 6,15 tỷ USD chủ yếu tập trung vào nghành công nghiệp và xây dựng; nông lâm ngư nghiệp và nghành dịch vụ. Ngoài ra, đã có 439 luợt dự án tăng vốn với tổng số vốn tăng trên 2,12, tỷ USD. Nhiều dự án tăng vốn với quy mô như Công ty Intel Products Việt Nam vốn tăng thêm 395 triệu USD, Công ty TNHH công nghiệp gốm Bạch Mã (Việt Nam) tăng thêm 150 triệu USD,Công ty TNHH Giầy Ching Luh Việt Nam tăng thêm 98 triệu USD, Công ty VMEP tăng thêm 93,6 triệu USD,Công ty TNHH Canon Việt Nam tăng thêm 70 triệu USD. Bà Rịa – Vũng Tàu đã vượt TP Hồ Chí Minh để đứng đầu cả nước về thu hút FDI, chiếm 26,6% tổng số vốn FDI dăng kí, TP Hồ Chí Minh đứng thứ 2 chiếm 18,8%, tỉnh Bình Dương đứng thứ 3, chiếm 10,8%. Có 39 nước và vùng lãnh thổ đầu tư tại Việt Nam.Hàn Quốc đã vượt Hồng Công để trở thành nhà đầu tư lớn nhất vào Việt Nam, chiếm hơn 30% tổng vốn cấp mới. Như vậy , từ 1988 đến tháng 11/2006, cả nước có 6.764 dự án còn hiệu lực với tổng số vốn đăng kí 59,06 tỷ USD, vốn thực hiện (các dự án còn hoạt động) đạt trên 28,6 tỷ USD. Nếu tính cả dự án đã hết hiệu lực thì tổng vốn thực hiện đạt hơn 36 tỷ USD. Những con số trên là chứng minh thực tế cho những dự báo của ông Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư về triển vọng thu hút đầu tư nước ngoài Việt Nam trong 5 năm tới là rất sáng sủa. Trong tuần lễ cấp cao APEC tại Hà Nội, có khoảng 1.200 nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam và kết quả là hàng loạt thoả thuận hợp tác đầu tư trị giá lên tới 2 tỷ USD được kí kết, chưa tính đến những cam kết của nhiều nhà đầu tư sau khi khảo sát về các điều kiện đầu tư tại Việt Nam. Các chuyên gia hi vọng, trong thời gian tới nguồn vốn FDI vào Việt Nam sẽ mở rộng sang khu vực các nhà đầu tư châu Âu và Mỹ, chứ không chỉ tập trung ở các nhà đầu tư ở châu Á như hiện nay. Tình hình thu hút FDI 11 tháng đầu 2006 trên địa bàn Hà Nội tiếp tục thu hút được nhiều kết quả khả quan. Tính đến ngày 20/11/2006 Hà Nội đã thu hút được 170 dự án với tổng số vốn đầu tư đăng kí khoảng 1081 triệu USD, trong đó: Dự án cấp mới là 129 dự án với vốn đầu tư đăng kí là 606,3 triệu USD, trong đó đáng chú ý có 3 dự án có tổng số vốn đầu tư lớn là các dự án khu đô thị Tây Hồ Tây – 314 triệu USD,Công ty TNHH Panasonic Communications Việt Nam – 76 triệu USD, Công ty TNHH Panasonic Electronic Devices - 50 triệu USD,Dự án bổ sung tăng vốn lớn đều là các dơn vị công nghiệp kĩ thuật cao như Công ty TNHH Panasonic Việt Nam (Khu CN Thăng Long) đã tăng vốn đầu tư 2 lần tổng cộng là 41 triệu USD,Công ty Canon VN- 70 triệu USD, Công ty TNHH Yamaha Motor VN tăng vốn đầu tư là 43 triệu USD,Công ty TNHH Nortel Việt Nam – 30 triệu USD, Công ty Hoya GlassDisk 130 triệu USD. Ước tính 11 tháng đầu 2006 Hà Nội thu hút được 175 dự án với tổng vốn đầu tư đăng kí khoảng 1.082 triệu USD. Trong năm 2006, cả nước đã thu hút được trên 10,2 tỷ USD vốn đăng kí mới, tăng 57% so với năm trước và đạt mức cao nhát từ khi ban hành luật đầu tư nước ngoài tại Việt Nam năm 1987 đến nay, vượt mức kỉ lục Đã đạt dược vào năm 1996 là 8,6 tỷ . Trong tổng vốn đầu tư nước ngoài (ĐTNN) đăng kí năm 2006 có gần 8 tỷ USD vốn đăng kí của hơn 800 dự án mới và hơn 2,2 tỷ USD vốn tăng thêm của 440 lượt dự án đầu tư mở rộng sản xuất kinh doanh. Như vậy, cả vốn đăng kí của các dự án mới và vốn đầu tư mở rộng sản xuất đều tăng mạnh so với năm 2005, trong đó vốn đăng kí của các dự án mới tăng tới 77%. Cùng với việc gia tăng vốn đăng kí, vốn đầu tư thực hiện năm 2006 cũng đạt mức cao nhất trong vòng 20 năm qua. Tiến độ giải ngân vốn DTNN trong năm 2006 được đẩy nhanh, nhất là đối với các dự án tăng vốn đầu tư mở rộng sản xuất. Tổng vốn ĐTNN thực hiện trong cả năm ước tính đạt trên 4,1 tỷ USD, tăng 24,2% so với năm 2005. Hoạt động sản xuất kinh doanh của khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đạt kết quả khả quan hơn mức dự báo. Trong năm 2006, đã có thêm 250 doanh nghiệp có vốn ĐTNN đi vào hoạt động sản xuất kinh doanhgóp phần làm gia tăng năng lực sản xuất và xuất khẩu của khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.Tổng doanh thu của các doanh nghiệp có vốn ĐTNN đạt 29,4 tỷ USD, tăng 31,3% so với năm trước. Riêng doanh thu xuất khẩu (không kể cả dầu thô) của khu vực có vốn đăng kí nươcs ngoài đạt 14,5 % tỷ USD, tăng 30,1% và nếu tính cả xuất khẩu dầu thô đạt 22,6 tỷ USD, chiếm 57% tổng kim nghạch xuất khẩu của cả nước. Sản xuất công nhiệp của khu vực có vốn ĐTNN tăng 19,5%, cao hơn mức tăng trưởng của cả nước. Với tốc độ tăng trưởng mạnh cả về sản xuất và xuất khẩu, khu vực kinh tế có vốn ĐTNN đã đóng vai trò động lực thúc đẩy tốc độ tăng trưởng kinh GDP trên 8,2%. Chất lượng dự án chuyển biến tích cực. Trong danh mục các dự án ĐTNN được cấp phép trong năm 2006, đã xuất hiện nhiều dự án lớn của các tập đoàn xuyên quốc gia.Trong đó phải kể đến dự án đầu tư của tập đoàn Intel tại thành phố Hồ Chí Minh có tổng số vốn đầu tư(kể cả tăng vốn) lên tới 1 tỷ USD; dự án sản xuất thép tại Bà Rịa – Vũng Tàu của tập đoàn Posco Hàn Quốc có tổng vốn đăng kí 1,126 tỷ USD; Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tycoons Worldwide Steel (Việt Nam) với tổng vốn đầu tư 556 triệu USD xây dựng nhà máy cán thép tại Khu Kinh tế Dung Quất; Công ty Trách nhiệm hữu hạn điện tử Meiko với tổng vốn đầu tư 300 triệu USD...chỉ tính riêng 10 dự án đã có tổng vốn đầu tư đăng kí lên gần 4 tỷ USD. Cơ cấu đầu tư đã có sự chuyển biến tích cực theo hướng gia tăng tỷ trọng đầu tư vào lĩnh vực công nghệ thông tin và công nghệ công nghiệp cao. Ngoài dự án của tập đoàn Intel, năm 2006 đã xuất hiện và gia tăng các dự án đầu tư của các tập đoàn hàng đầu Nhật Bản như dự án sản xuất thiết bị y tế của tập đoàn Terumo, sản xuất máy fax, máy in laze của tập đoàn Brothers Industress; các dự án tăng vốn, xây dựng nhà máy mới của công ty Trách nhiệm hữu hạn Panasonic Việt Nam, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Ritech Việt Nam.... Cùng với sự xuất hiện các dự án nói trên, thứ bậc của các quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư ở Việt Nam đã có sự thay đổi đáng kể. Năm 2006 Hàn Quốc với một số dự án lớn, trong đó có dự án của tập đoàn Intel, trong đó có dự án sản xuất thép của Posco, trở thành nước dẫn đầu về vốn đầu tư đăng kí tại Việt Nam so với vị trí thứ 4 trong năm 2005; Hoa Kì (kể cả đầu tư qua nước thứ 3) vươn lên đứng hàng thứ 2 và Nhật Bản đứng hàng thư 3 về vốn đăng kí. Tuy nhiên, xét về vốn đầu tư thực hiện, Nhật Bản vẫn tiếp tục là nước đứng đầu. N¨m 2006 ghi nhËn mét con sè kØ lôc. Vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®¨ng kÝ vµo ViÖt Nam ®¹t 10 tû USD – cao nhÊt trong suèt gÇn 2 thËp kØ qua, kÓ tõ khi thùc hiÖn LuËt §Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam n¨m 1987. FDI thu hót n¨m 2006 t¨ng h¬n 49,1% so víi n¨m 2005, vµ v­ît 57% kÕ ho¹ch ®Çu n¨m ®Ò ra. KÕt qu¶ nµy lµ con sè cao nhÊt tõ tr­íc ®Õn nay, v× kØ lôc cò lµ n¨m 1996 khi FDI vµo ViÖt Nam ®¹t møc 8,6 tû USD. H¬n c¶ mong ®îi, ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam n¨m 2006 kh«ng chØ lµ sù håi phôc m¹nh mÏ mµ thùc sù ®· cã b­íc ®ét ph¸ ngo¹n môc. Trong sè vèn thu hót, vèn cÊp míi ®¹t 7,839 tû USD víi 833 dù ¸n ®­îc phÐp; vèn t¨ng thªm 2,632 tû USD.Bªn c¹nh ®ã, møc vèn ®­a vµo thùc hiÖn ®¹t 4,1 tû USD t¨ng 18,7%. Quy m« c¸c dù ¸n míi cã møc vèn b×nh qu©n ®¹t 9,4 triÖu USD t¨ng cao h¬n so víi n¨m 2005 lµ 4,6 triÖu USD/ dù ¸n. Bµ RÞa- Vòng Tµu lµ ®Þa ph­¬ng dÉn ®Çu vÒ sè vèn cÊp míi víi 1,69 tû USD chiÕm 22,39% sè vèn ®Çu t­ c¶ n­íc, trong ®ã chØ riªng dù ¸n thÐp Posco ®· cã møc vèn 1,12 tû USD. TP Hå ChÝ Minh ®øng thø 2 víi sè vèn ®¨ng kÝ 1,3 tû USD.§Æc biÖt, Hµ T©y tõ vÞ trÝ 34 n¨m 2005 v­¬n lªn chiÕm vÞ trÝ thø 3 cña B×nh D­¬ng víi 17 dù ¸n vµ 805 triÖu USD. B×nh D­¬ng ®øng thø 4 vµ Qu¶ng Ng·i ®øng thø 5. Ph©n theo nguån ®Çu t­, Hµn Quèc dÉn ®Çu chiÕm 31,39% sè vèn cÊp míi, Hång K«ng ®øng thø 2 víi 15% vèn cÊp míi, NhËt B¶n ®øng thø 3 víi 10.3%, Mü chiÕm vÞ trÝ thø 4 víi 9,5% sè vèn cÊp míi . Trong con sè 10 tû USD ®¨ng kÝ n¨m 2006, cã tíi gÇn 2,4 tû USD vèn t¨ng( chiÕm gÇn tæng vèn) tõ c¸c dù ¸n ®· ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam, trong ®ã nhiÒu dù ¸n t¨ng vèn lÇn 2. §iÒu nµy minh chøng thuyÕt phôc cho nhËn xÐt r»ng ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam kh«ng ph¶i lµ mét “ lµn sãng thêi th­îng”. C¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi ®· ®Õn ViÖt Nam vµ nhËn thÊy nh÷ng c¬ héi vµ hä ®· quyÕt ®Þnh t¨ng quy m« vèn t¹i thÞ tr­êng nµy. Song song víi sè vèn cÊp míi, vèn FDI thùc hiÖn ®¹t kho¶ng 4,1 tû USD, t¨ng 24,2% so víi n¨m 2005, còng lµ møc cao nhÊt tõ tr­íc tíi nay.Thu hót FDI n¨m 2006 ®· ®¸nh dÊu mét b­íc chuyÓn míi vÒ chÊt mµ cô thÓ chóng ta ®· thu hót ®­îc nhiÒu dù ¸n lín cña c¸c tËp ®oµn xuyªn quèc gia cã c«ng nghÖ cao. LÇn ®Çu tiªn chóng ta thu hót ®­îc nh÷ng dù ¸n c«ng nghÖ cao nh­ dù ¸n ®Çu t­ s¶n xuÊt chÝp ®iÖn tö cña Intel víi sè vèn lÇn 1 tû USD.NhiÒu tÊp ®oµn c«ng nghiÖp loÐn trªn thÕ giíi ®· chän ViÖt Nam lµ ®iÓm ®Çu t­ s¶n xuÊt cho c¶ khu vùc, ®­a ViÖt Nam tham gia vµo chu tr×nh s¶n xuÊt mang tÝnh toµn cÇu cña c¸c tËp ®oµn lín. VÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, khu vùc doanh nghiÖp FDI còng tiÕp tôc ®¹t møc t¨ng tr­ëng cao, víi doanh thu trong n¨m 2006 ®¹t 29,4 tû USD, t¨ng 31,3% so víi cïng k× n¨m 2005. Trong ®ã doanh thu xuÊt khÈu (trõ dÇu th«) ®¹t kho¶ng 14,6 tû USD, t¨ng 31,2% so víi cïng k× , nÕu tÝnh c¶ dÇu th« ­íc ®¹t 22,6 tû USD, chiÕm trªn 57% gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña c¶ n­íc. N¨m 2006, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña khu vùc cã vèn FDI t¨ng 19,5% , t¨ng cao h¬n møc t¨ng tr­ëng chung cña c«ng nghiÖp c¶ n­íc. Riªng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña c¸c doanh nghiÖp trong khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt ­íc ®¹t 14 tû USD, t¨ng 25% so víi n¨m 2005. C¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI còng nép ng©n s¸ch nhµ n­íc ®¹t 1,26 tû trong n¨m 2006 t¨ng 17,3% so víi n¨m 2005 vµ t¹o viÖc lµm cho 1,12 triÖu lao ®éng trùc tiÕp, ch­a kÓ ®Õn sè lao ®éng gi¸n tiÕp. TÝnh chung giai ®o¹n 1988- 2006, c¶ n­íc hioÖn cã 6.813 dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi cßn hiÑu lùc vèn tæng vèn ®¨ng kÝ trªn 60 tû USD. §Õn nay ®· cã 76 quèc gia vµ vïng l·nh thæ cã dù ¸n ®Çu t­ t¹i ViÖt Nam, trong ®ã cã c¸c n­íc ch©u ¸ chiÕm 67% tæng sè vèn ®¨ng kÝ; c¸c n­íc ch©u ¢u chiÕm 29% tæng sè vèn ®¨ng kÝ vµ c¸ca n­íc ch©u mÜ chiÕm 4% tæng vèn ®¨ng kÝ. Riªng 5 nÒn kinh tÕ dÉn ®µu vÒ ®Çu t­ vµo ViÖt Nam lµ §µi Loan, NhËt B¶n, Hµn Quèc, Hång K«ng vµ Singapore ®· chiÕm 60,6 tæng vèn ®¨ng kÝ. VÒ c¬ cÊu ®Çu t­, lÜnh vùc c«ng nghiÖp vµ x©y dùng thu hót nhiÒu dù ¸n ®Çu t­ nhÊt , chiÕm 67,5% vÒ sè dù ¸n vµ trªn 62% tæng vèn ®Çu t­, tiÕp theo lµ lÜnh vùc dÞch vô, n«ng- l©m nghiÖp. Nh÷ng thµnh phè lín ë c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm vÉn lµ nh÷ng ®Þa ph­¬ng dÉn ®Çu vÒ thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi. Cô thÓ, TPHCM chiÕm gÇn 30,2% sè dù ¸n vµ 23,4% tæng vèn ®¨ng kÝ; Hµ Néi chiÕm 11,11% sè dù ¸n, 16,74% tæng vèn ®¨ng kÝ; §ång Nai chiÕm 11,45% sè dù ¸n vµ 155 tæng vèn ®¨ng kÝ; B×nh D­¬ng chiÕm 18,44% sè dù ¸n, gÇn 10% tæng sè vèn ®¨ng kÝ. H×nh thøc ®Çu t­ chñ yÕu cña c¸c dù ¸n ®Çu t­ vµo ViÖt Nam lµ 100% vèn n­íc ngoµi chiÕm trªn 76% c¸c dù ¸n liªn doanh chiÕm 20,6%, sè cßn l¹i ®­îc thùc hiÖ theo h×nh thøc hîp doanh, c«ng ty cæ phÇn vµ qu¶n lÝ vèn . V. H¹n chÕ vµ nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra. F C¹nh tranh gay g¾t trong thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Trong bèi c¶nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ngµy cµng diÔn ra s©u réng th× c¹nh tranh trong viÖc thu hót FDI còng sÏ ngµy cµng khèc liÖt bëi v× thùc tÕ n­íc nµo còng cÇn cã vèn, kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhÊt lµ ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn th× thu nhËp vÒ vèn va c«ng nghÖ ®Ó thùc hiÖn CNH- H§H ngµy cµng trë nªn quan träng, ChÝnh v× vËy mµ ¸p lùc c¹nh tran vÒ thu hót FDI ngµy cµng m¹nh h¬n.§Ó thu hót ngµy cµng nhiÒu vèn FDI, c¸c n­íc ®· vµ ®ang tÝch cùc c¶i tiÕn vµ c¶i tiÕn chÝnh s¸ch luËt ph¸p theo h­íng th«ng tho¸ng vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Theo b¸o c¸o cña UNCTAD n¨m 2003 th× ¾ vèn FDI tren thÕ giíi tËp trung vµo c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn , 1/4 vèn cßn l¹i ch¶y vµo c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn chñ yÕu lµ NIES hoÆc c¸c thÞ tr­êng thu hót ®Çu t­ lín nh­ TQ, ¢ns §é...Trong bèi c¶nh c¹nh tranh gay g¾t nÕu VN kh«ng chó ý c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ cña m×nh th× khã cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh. F Thñ tôc hµnh chÝnh r­êm rµ §Ó t¨ng c­ên hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi, ChÝnh Phñ VN ®· liªn tôc c¶i thiÖn c¸c thñ tôc hµnh chÝnh ®Ó t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho c¸c nhµ ®Çu t­. Tuy nhiªn nhiÒu thñ tôc vÉn rÊt r­êm rµ phøc t¹p nhÊt lµ c¸c thñ tôc ®Êt ®ai, ®¨ng kÝ kinh doanh g©y nhiÒu trë ng¹i cho c¸c cho c¸c nhµ ®Çu t­. Ch¼ng h¹n thñ tôc thÈm ®Þnh, cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ kÐo dµi lµm nhiÒu dù ¸n bÞ chËm trÔ do ph¶i thèng nhÊt ý kiÕn gi÷a c¸c bé, ngµnh. Mét sè thñ tôc liªn quan yíi ®Êt ®ai, gi¶i phãng mÆt b»ng ®· g©y sèc cho c¸c nhµ ®Çu t­. Theo ®iÒu tra cña ng©n hµng thÕ giíi thêi gian hoµn tÊt c¸c thñ tôc ph¸p lÝ kinh doanh t¹i VN th­êng kÐo dµi 230 ngµy. §· cã doanh nghiÖp hoµn tÊt thñ tôc thuª ®Êt víi 40 con dÊu vµ ch÷ kÝ. ThËm chÝ mét doanh nghiÖp ph¶i mÊt tõ 2-3 n¨m, thËm chÝ l©u h¬n ®Ó t×m mÆt b»ng kinh doanh ®· trë thµnh chuyÖn th­êng gÆp. Theo b¸o c¸o vÒ m«i tr­êng kinh doanh toµn cÇu võa ®­îc c«ng bè (2006) ®Ó hoµn thµnh mét thñ tôc ®¨ng kÝ kinh doanh ë VN cÇn gÇn 50 ngµy qua 3 thñ tôc vµ 6 thñ tôc ph¸t sinh ®i kÌm kh¸c, víi chi phÝ b»ng 50% thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi, trong khi ®ã ë Canada ®Ó thµnh lËp mét doanh nghiÖp chØ mÊt 3 ngµy qua 2 thñ tôc víi chi phÝ b»ng 0,9% thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi mçi n¨m, cßn ë Ucs chØ mÊt 2 ngµy/ 2 thñ tôc vµ 1,9% thu nhËp ®Çu ng­êi. F Tr×nh ®é kÜ thuËt c«ng nghÖ cßn l¹c hËu so víi mét sè n­íc trong khu vùc vµ thÕ giíi. T×nh tr¹ng m¸y mãc thiÕt bÞ l¹c hËu lçi thêi cßn rÊt phæ biÕn trong c¸c doanh nghiÖp cña VN. Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra cña c¸c doanh nghiÖp cña Bé khoa c«ng nghÖ nh×n chung thiÕt bÞ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp lcj hËu 30- 40 n¨m so víi c¸c n­íc trong khu vùc, Thêi h¹n khÊu hao trung b×nh tµi s¶n cè ®Þnh lµ kho¶ng 10 – 12 n¨m, trong khi c¸c n­íc khu vùc chØ kho¶ng 6-7 n¨m. §Æc biÖt c¸c nghµnh dÖt may vµ nghµnh dÇy dÐp, thiÖt bÞ l¹c hËu thiÕu ®ång bé, phÇn lín m¸y mãc thiÕt bÞ thuéc lo¹i trung b×nh cña thÕ giíi. Theo côc thèng kª n¨m 2003, cã kho¶ng 8% sè doanh nghiÖp cã c«ng nghÖ tiªn tiÕn, 75% có công nghệ trung bình lạc hậu, còn theo số liệu khảo sát của Bộ khoa học và công nghệ thì máy móc và thiết bị dây truyền của VN lạc hậu so với thế giới từ 10 đến 20 năm, mức độ hao mòn hữu hình từ 30- 35% thậm chí là 38%, số máy ở dạng thanh lí là 52% đã qua bảo dưỡng sửa chữa. Riêng đối với nghành dệt may ( ngành công nghiệp xuất khẩu chủ lực) hiện có tới 45% thiết bị máy móc cần phải đầu tư, nâng cấp và 30- 40% cần thay thê, 90% thiết bị, công nghệ của ngành cơ khí không đồng bộ lại có thâm niên sử dụng tới gần nửa thế kỉ. Theo nghiên cứu của chương trình phát triển liên hợp quốc (UNDP) và viện nghiên cứu quản lí kinh tế trung ưng về thực trạng công nghệ kkĩ thuật của doanh nghiêp: mức đầu tư cho đổi mới thiết bị , công nghệ của doanh nghiệp chỉ chiếm 3% doanh thu của cả năm, đa số sử dụng công nghệ của những năm 1980 trở về trước, 69% nguyên liệu phụ thuọcc vào nguyên vâj liệu, 52% phụ thuộc vào thiết bị, công nghẹ nhập khẩu và 19% doanh thu lệ thuộc vào bí quyết công nghệ, 7% cán bộ kĩ thuật trong các doanh nghiệp có chuyên môn. Theo chương trình phát triển liên hợp quốc, tỷ lệ nhập khẩu công nghệ, thiết bị mỗi năm của các nước đang phát triển là gần 40% trong tổng kim nghạch xuất khẩu nhưng Vn tỷ lệ này rất thấp chỉ khoảng 10%. F Chi phí kinh doanh cao Chi phí kinh doanh cao cũng sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến vioệc quyết định đầu tư của các nhà đầu tư nước ngoài. Trong khi các nước đang hết sức có gắng để giảm thiểu các chi phí kinh doanh nhằm hấp dẫn đầu tư thì ở VN chi phí kinh doanh trong một số ngành còn rất cao. Các nhà đầu tư nuớc ngoài thường so sánh chi phí kinh doanh ở VN với các quốc gia khác. Bên cạnh đó năm 2004, gá cước điện thoại quốc tế của VN đã giảm 30- 40% nhưng vẫn thuộc loại cao trong khu vực và so với thu nhập của dân cư. Năm 2004 giá này vẫn cao gấp khoảng 9 lần so với Nhật Bản, Hàn Quốc và gấp 2 lần so với Trung Quốc. Gía cho thuê văn phòng tại TP Hồ Chí Minh là 28,05 USD/m2 (năm 2004) cao hàng thứ 5 trên thế giới (cao hơn Trung Quốc) tình theo chênh lệch GDP đầu người. Ngoài chất lượng phục vụ và hiệu quả kinh doanh ở VN còn kém, 90% khách hàng của dịch vụ viễn thông bị gián đoạn liên lạc dưới 3 lần trong vòng 3 tháng gần nhất. VN thường bị thiếu điện theo mùa ( tháng 5) thiếu khoảng 10% nhu cầu F Chất lượng nguồn nhân lực thấp Với lực lượng lao động khoảng 44 triệu người (2005) tỉ lệ biết chữ cao hơn so với các nước trong khu vực (90%) nhưng chỉ có 12% lực lượng lao động làm cho các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chưa đáp ứng được nhu cầu về chuyên môn và kĩ thuật. Hầu hết lao động của VN trong các doanh nghiệp VN chủ yếu là lao động giản đơn, thiếu kĩ năng và trình độ chuyên môn. Đặc biệt là thiếu lao động kĩ thuật có tay nghề cao. Nhiều dự án khi đầu tư vào VN đã phải đầo tạo lại người lao động nhằm đáp ứng nhu cầu của công việc, chẳng hạn một số khu công nghiệp đã thành lập các cơ sở đào tạo nhề như trường dạy học Dung Quất, trung tâm dạy nghề VN- Singapo, trường dạy nghề Thừa Thiên Huế. Các cuộc điều tra lao động đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại VN cho thấy đa số các nhà đầu tư nước ngoài tại VN phải đào tạo lại hoặc đào tạo thêm cho các lao động để họ biết sử dụng các thiết bị, vận hành dây truyền sản xuất. Năm 2004 trình độ lao động trong các khu vực CN bao gồm 4,5% số lao động có trình độ đại học, 4,5% có trình độ kĩ thuật viên, 31% có trình độ đã qua đào tạo, 60% có trình độ lao động giản đơn. Như vậy, lao động giản đơn vẫn rất phổ biến trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Tổ chức nghiên cứu rủi ro môi truờng kinh doanh (BERI) đánh giá chất lương lao động VN chỉ đạt 32/100 điểm và xếp vào nhóm yếu, kém tay nghề nằm dưới mức kĩ thuật. Hơn nữa, những nền kinh tế được đánh giá có chất lượng dưới mức 35 điểm có nguy cơ đánh mất khả năng cạnh tranh trên thi trường thế giới. Như vậy lao động rẻ nước ta không còn là yếu tố cạnh tranh trong nền kinh tế mới . VI. Những giải pháp cho đầu tư F Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính bằng cách tăng cường hơn nữa việc đối thoại và hợp tác trực tiép giữa các cơ quan nhà nước với các doanh nghiệp để phát hiện ra những thủ tục còn nổi cộm, rườm rà không cần thiết gây tiêu cực và lãng phí thời gian. Từ đó xử lí kịp thời những khóp khăn vướn mắc của nhà đầu tư. Theo hướng này, luật doanh nghiệp và luật đầu tư chung không nên can thiệp quá sâu vào các công việc nội bộ như quy định về giờ giấc, tiền lương, chế độ khen thưởng.. của doanh nghiệp Cải cách thủ tục hành chính gồm 3 nội dung: + Giảm thiểu đầu mối quản lí + Đơn giản hoá mẫu biểu hồ sơ + Giảm thiểu thời gian thực hiện các quy trình thủ tục F Tiếp tục rà soát, bổ sung, sửa đổi cấc quá trình thủ tục hành chính phù hợp với những cam kết quốc tế của VN. Trong trường hợp cần thiết cần tỏ chức lấy ý kiến rộng rãi của các tổ chức doang nghiệp và tầng lớp nhân dân. Minh bạch hoá các cơ chế, chính sách về đầu tư, cung cấp nhanh chóng và đầy đủ thông tin về đầu tư, công khai hoá các thủ tục hành chính trên các phương tiện thông tin trong các công sở nơi làm việc của các cơ quan nhà nước liên quan. Cụ thể hoá quy chế phối hợp giữa các bộ, nghành trung ương và địa phường trong việc quản lí các hoạt động đầu tư. Tiếp tuc tổ chức thực hiện tốt chế độ quả lí “1 cửa, 1 chỗ” tronh hoạt động thu hút đầu tư. Tập trung đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính xem đây là khâu đột phá để tạo môi trường đầu tư thuận lợi minh bạch cho hoạt động của nhân dân và doanh nghiệp. Tiến hành rà soát các thủ tuc hành chính trên tất cả các lĩnh vực những thủ tục, quy định sai pháp luật, không phù hợp để kiên quyết sửa đổi. Như vậy noài các gải pháp có tính tích cực cần thiết : giảm thiểu đầu mối, đơn giản thủ tục, giamt thiểu thời gian thực hiện quy trình thủ tục... thì vấn đề quan trọng có lẽ rất cơ bản dẫn tới sự chưa thành công trong cải cách thủ tục hành chính là đảm bảo nhuồn nhân lực để cải cách hành chính. Cải cách hành chính phải đi đôi với cải cách tiền lương cho người lao động, lương và thu nhập của người lao động phải đủ để khuyến khích người lao động tích cực cải cách thủ tục hành chính và làm theo, đó là cần phải tạo ra cơ chế kiểm soát và xử lí nghiêm hành vi vi phạm. F Cần xây dựng một hệ thống tài chính, tièn tệ theo xu hướng phát triển của thế giới. Điều này giúp cho VN hoà nhập với thị trường khu vực và thế giới làm cho lưu thông thanh toán tiền tệ được giải quyết nhanh chóng giúp cho việc hoàn thiện dự án thuận lợi hơn. F Cần sắp xếp danh mục đầu tư theo thứ tự ưu tiên , từ thứ tự ưu tiên của các mục tiêu đó có những chính sách biẹn pháp cụ thể. F Phát huy hơn nữa ưu điểm của các chương trình đầo tạo hiện có, đưa các chương trình đào tạo nghề có trình độ thực hành cao hơn để học sinh có điều kiện nắm bắt kịp thời công nghệ hiện đại, hoàn thiện hệ thống luật pháp, cơ chế chính sách về phát triển nguồn nhân lực theo hướng tiếp cận các tiêu chuẩn quốc tế và các nguyên tắc thị trường, tiếp nhận có chọn lọc những chương trình , nội dung phương pháp giảng dậy tiên tiến, hiện đại trên thế giới , đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong lĩnh vực đào tạo nguồn nhan lực trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay. F Khuyến khích các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế đầu tư cho nghiên cứu ứng dụng, đổi mới công nghệ, thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài cho phát triển khoa học, công nghệ khuyến khích chuyển giao công nghệ, phát minh, sáng chế, gắn kết khoa học công nghệ sản xuất, kinh doanh và nhu cầu thực tiễn của đời sống kinh tế xã hội, đồng thời có chính sách đa dạng hoá nguồn vốn đầu tư. Có chế độ xử lí nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về sở hữu trí tuệ và tăng cường công tác thanh tra chuyên nghành trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ. F Cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp có tác dụng giảm chi phí đầu vào, nâng cao sức cạnh trnh của doanh nghiệp. Các Bộ nghành và uỷ ban nhân dân cấp tỉnh trong phạm vi thẩm quyền cần có sự động viên khen thưởng kịp thời để khuyến khích các doanh nghiệp hoạt động tốt liên tục phát triển, đồng thời cần có biện pháp thích hợp để tháo gỡ khó khanh cho các doanh nghiêp đặc biệt là các vấn đề liên quan đến thị trường, tiêu thụ sản phẩm, các nghĩa vụ thuế...Tạo mọi đièu kiện thuận lợi để đẩy mạnh xuất khâu của khu vực đầu tư nước ngoài. F Cần có chiến lược và ban hành các chính sách hợp lí nhằm phát triển nhanh chonng ngành CN phụ trợ trong tiên trình hội nhập. Chính sách này cần phải dựa vào nguyên tắc cơ chế thị trường trong tiến trình hội nhập để đảm bảo giải quyết tót hơn việc cung cấp nguyên liệu phụ tùng linh kiện cho các nhà lắp ráp. Trong quá trình đó cần đặc biệt chú trọng sự liên kết giữa khu vực kinh tế trong nước và nước ngoài, tăng cuờng tác động lan toả của đầu tư nước ngoài đối với các doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế. c. KẾT LUẬN HiÖn nay viÖc thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi (ViÖn trî ODA, tÝn dông th­¬ng m¹i, vèn ®Çu t­ trùc tiÕp, FDI, tÝn phiÕu tr¸i phiÕu, cæ phÇn, cæ phiÕu, trong ®ã FDI lµ nguån quan träng nhÊt trong bèn nguån ®ã) đang trë thµnh bé phËn chñ yÕu trong quan hÖ kinh tÕ thÕ giíi vµ lµ nh©n tè quan träng hµng ®Çu, cña nhiÒu n­íc nh»m hç trî vµ ph¸t huy lîi thÕ cña mçi quèc gia ®Ó ph¸t triÓn. Nhu cÇu ®Çu t­ ®ang trë nªn ®ang v« cïng cÇn thiÕt trong ®IÒu kiÖn cña xu h­íng quèc tÕ ho¸ ®¬× sèng kinh tÕ, cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc – c«ng nghÖ vµ ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ ngµy cµng gia t¨ng. §èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, ®Çu t­ n­íc ngoµi ®ang la mét nh©n tè chñ yÕu cho sù t¨ng tr­ëng quan träng vµ mét tr«ng nh÷ng chØ sè c¬ b¶n ®¸nh gݸ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn. ViÖt Nam tiÕn hµnh x©y dùng chñ nghÜa x· h«Þ tõ ®iÓm xuÊt ph¸t rÊt thÊp vÒ kinh tÕ, kØ thuËt x· h«Þ… §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®· ®Ò ra môc tiªu tæng qu¸t lµ ph¶i tho¸t ra khái t×nh tr¹ng khñng ho¶ng, æn ®Þnh t×nh h×nh kinh tÕ chÞnh trÞ – x· héi, phÊn ®Êu v­ît t×nh tr¹ng n­íc nghÌo vµ kÐm ph¸t triÓn , c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, cñng cè quèc phßng an ninh, t¹o ®iÒu kiÖn cho cho ®Êt n­íc ph¸t triÓn nhanh h¬n vµo ®Çu thÕ kû XXI. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu nãi trªn ph¶i thùc hiÖn tæng hîp nhiÒu biÖn ph¸p, trong ®ã viÖc ®Èy m¹nh thu hót vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t­ n­íc ngoµi cã tÇm quan träng hµng ®Çu. Cuéc vËn ®éng thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi võa lµ ho¹t ®éng míi cña ViÖt Nam, võa ®­îc triÓn khai trong bèi c¶nh c¹nh tranh c«ng khai quyÕt liÖt trªn trÞ tr­êng ®Çu t­ gi÷a cac n­íc trªn thÕ giíi vµ khu vùc. §©y lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ tr¸nh khái bëi v× dßng vèn ®Çu t­ cña thÕ giíi kh«ng lín l¾m nh­ng nhu cÇu vÒ vèn ®Çu t­ cña c¸c quèc gia l¹i ®Òu rÊt lín vµ v­ît xa nguån cung cÊp. §Çu t­ n­íc ngoµi tù nã ch­a ph¶i lµ gi¶i ph¸p duy nhÊt quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn kinh tÕ, nã cÇn ®Æt trong tæng thÓ mèi quan hÖ gi÷a bªn trong vµ bªn ngoµi, gi÷a viÖc ph¸t triÓn c¸c nguån lùc trong n­íc lµ chÝnh vµ chÝnh s¸ch më réng quan hÖ kinh tÐ ®èi ngo¹i lµ quan träng nh»m thu hót c¸c nguån lùc bªn ngoµi, tÝnh ®Æc thï cña sù vËn ®éng nguån ®Çu t­ n­íc ngoµi (chñ yÕu dßng ®Çu t­ trùc tiÕp FDI) ®· cho thÊy: chØ riªng luËt ®Çu t­ n­íc ngoµI cëi më, th«ng tho¸ng, luËt xuÊt nhËp c¶nh t¹o ®IÒu kiÖn dÔ dµng cho c¸c nhµ ®Ç t­ ®i l¹i , c­ tró hµnh nghÒ… vµ b¶n th©n c¸c biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch ­u ®·i… tù nã ch­a ®ñ søc t¹o ra søc thu hót m¹nh mÏ vµ t¸c dông thuËn lîi ®èi víi nguån ®Çu t­ n­íc ngoµi. Kh¶ n¨ng tranh thñ vÇ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån ®Çu t­ n­íc ngoµi ®ßi hái sù næ lùc toµn diÖn vµ triÓn khai theo nhiÒu h­íng trªn nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nh­: tù nhiªn, x· héi, khoa häc kØ thuËt, chÝnh trÞ – ngo¹i giao, kinh tÕ – kØ thuËt, ®iÒu kiÖn ph¸p luËt, c¬ chÕ vËn hµnh… Quèc gia nµo cã tÝnh h©p dÉn h¬n, cã m«i tr­êng ®Çu t­ th«ng tho¸ng æn ®Þnh thuËn lîi h¬n, cã kh¶ n¨ng sö dông hiÖu qu¶ nguån ®Çu t­ n­íc ngoµi th× quèc gia ®ã sÏ dµnh ®ùc lîi thÕ trong c¹nh tranh vÒ nguån ®Çu t­. M«i tr­êng ®Çu t­, ®ã lµ tæng thÓ c¸c yÕu tè liªn quan ®Õn ®IÒu kiÖn ®Þa lÝ, kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi, v¨n ho¸, ph¸p luËt… t¹o nªn nh÷ng ®IÒu kiÖn thuËn lîi vµ ­u thÕ cho c¸c quèc gia thu hót mét c¸ch tèt nhÊt nguån vèn bªn ngoµi. Nh÷ng yÕu tè ®ã ®­îc thÓ hiÖn ra b»ng c¶ hÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p mµ phÇn lín lµ do con ng­êi t¹o nªn. Nh÷ng ph¸p ®ã cã vai trß vµ vÞ trÝ kh«ng gièng nhau, nh­ng cã mèi quan hÖ t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau vµ cïng t¸c ®éng ®Õn viÖc thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi th«ng qua m«i tr­êng ®Çu t­. V× vËy khi vËn dông, chóng ta cÇn ®Æt nã trong mèi quan hÖ biÖn chøng vµ vµ cã quan ®i23Óm hÖ thèng, ®ång thêi ph¶i tËp trung gi¶i quyÕt c¸c gi¶i ph¸p cÊp b¸ch tr­íc m¾t, coi ®ã lµ nh÷ng gi¶i ph¸p mang tÝnh t×nh thÕ kÕt hîp víi c¸c gi¶i ph¸p mang tÝnh chiÕn lù¬c l©u dµi. Cïng víi viÖc thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p trªn cÇn chó träng vµ sö dông vèn ®Çu t­ mét c¸ch cã hiÖu qu¶. ChØ khi nµo sö dông cã hiÖu qu¶ th× viÖc thu hót ®Çu t­ míi cã ý nghÜa thiÕt thùc. Do ®ã ph©n tÝch thùc tr¹ng ®Çu t­ trùc tiÕp ngoµi vµo ViÖt Nam trong thêi gian qua tõ ®ã ®Ò xuÊt nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó huy ®éng tèi ®a nguån vèn nµy cho c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi trong nh÷ng n¨m tíi lµ vÊn ®Ò cÇn ®­îc quan t©m. Do thêi gian vµ tr×nh ®é cßn h¹n chÕ, nªn bµi viÕt kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng sai lÇm thiÕu sãt, em rÊt mong sù ®ãng gãp ý kiÕn cña thÇy c« ®Ó bµi viÕt cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n. D. DANH MỤC THAM KHẢO 1. Google.com.vn 2. mpi.gov.vn bộ kế hoặch và đầu tư 3. hapi.gov.vn sở kế hoặch và đầu tư HN 4. mofa.gov.vn bộ ngoại giao VN 5. mof.gov.vn bộ tài chính 6. Tạp chí Kinh tế và phát triển số 118 tháng 4/2007 7. Tạp chí Kinh tế và phát triển số 125 tháng tháng 11/2007. 8. Bộ Kế hoặch và Đầu tư, Viện nghiên cức quản lí kinh tế trung ương, đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam thời kì hậu WTO, Hà Nội 2006 9. VietNamNet, Thu hút đầu tư nước ngoài đã trên đà thuận lợi 12/2006 …...