A_PHầN mở ĐầU
Trong công cuộc đổi mới và phát triển của đất nước, các ngành, các lĩnh vực hoạt động đều có đóng góp nhất định và luôn tự cải tiến đẻ vươn tới sự hoàn thiện. Bảo hiểm cũng vậy, đặc biệt là bảo hiểm kinh doanh là 1 ngành dịch vụ, có vị trí quan trọng trong nền kinh tế quốc dân. Bảo hiểm kinh doanh không chỉ thực hiện việc huy động vốn cho nền kinh tế mà điều quan trọng là góp phần đảm bảo ổn định tài chính cho các tổ chức, doanh nghiệp để hoạt động sản xuất kinh doanh.Ngày nay, bảo hiểm nói chung và bảo hiểm kinh doanh nói riêng đa len lỏi đến mọi cơ quan, doanh nghiệp và đa thâm nhập vào mọi hoạt động trong đời sống kinh tế xa hội. Kinh tế càng phát triển, đời sống càng cao thì nhu cầu bảo hiểm càng lớn và các loại hình bảo hiểm cũng ngày càng được hoàn thiện.
Cũng chính những lý do đó mà em đa chọn đề tài: “Bảo hiểm kinh doanh và vai trò của nó đối với quá trình táI sản xuất xa hội ở nước ta”.
Bài tiểu luận của em không tránh khỏi những thiếu xót nhất định, em rất mong sự góp ý của các thầy cô giáo để kiến thức về bảo hiểm của em được hoàn thiện hơn.
mục lục
A_PHầN mở ĐầU 1
B_ Phần nội dung
I_ Những vấn đề chung về bảo hiểm 2
1. Khái niệm bảo hiểm 2
2. Bản chất của bảo hiểm 2
3. Các loại hình bảo hiểm 3
II_ Bảo hiểm kinh doanh 3
1. Những vấn đề chung về Bảo hiểm kinh doanh 3
a. Khái niệm bảo hiểm kinh doanh 3
b. Phân loại bảo hiểm kinh doanh 4
c. Nguyên tắc hoạt động của bảo hiểm kinh doanh 5
d. Hợp đồng bảo hiểm kinh doanh 6
e. Giá trị BH và số tiền BH 7
2. Vai trò của bảo hiểm kinh doanh đối với quá trình tái sản xuất ở nước ta 8
3. Thực trạng BHKD và giải pháp phát triển BHKD. 9
a. Thực trạng BHKD 9
b. Giải pháp phát triển bhkd 10
C_ Phần kết luận 12
Tài liệu tham khảo 13
14 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2505 | Lượt tải: 3
Bạn đang xem nội dung tài liệu Đề tài Bảo hiểm kinh doanh và vai trò của nó đối với quá trình táI sản xuất xa hội ở nước ta, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
A_PHÇN më §ÇU
Trong c«ng cuéc ®æi míi vµ ph¸t triÓn cña ®Êt níc, c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng ®Òu cã ®ãng gãp nhÊt ®Þnh vµ lu«n tù c¶i tiÕn ®Î v¬n tíi sù hoµn thiÖn. B¶o hiÓm còng vËy, ®Æc biÖt lµ b¶o hiÓm kinh doanh lµ 1 ngµnh dÞch vô, cã vÞ trÝ quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. B¶o hiÓm kinh doanh kh«ng chØ thùc hiÖn viÖc huy ®éng vèn cho nÒn kinh tÕ mµ ®iÒu quan träng lµ gãp phÇn ®¶m b¶o æn ®Þnh tµi chÝnh cho c¸c tæ chøc, doanh nghiÖp ®Ó ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.Ngµy nay, b¶o hiÓm nãi chung vµ b¶o hiÓm kinh doanh nãi riªng ®· len lái ®Õn mäi c¬ quan, doanh nghiÖp vµ ®· th©m nhËp vµo mäi ho¹t ®éng trong ®êi sèng kinh tÕ x· héi. Kinh tÕ cµng ph¸t triÓn, ®êi sèng cµng cao th× nhu cÇu b¶o hiÓm cµng lín vµ c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm còng ngµy cµng ®îc hoµn thiÖn.
Còng chÝnh nh÷ng lý do ®ã mµ em ®· chän ®Ò tµi: “B¶o hiÓm kinh doanh vµ vai trß cña nã ®èi víi qu¸ tr×nh t¸I s¶n xuÊt x· héi ë níc ta”.
Bµi tiÓu luËn cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu xãt nhÊt ®Þnh, em rÊt mong sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o ®Ó kiÕn thøc vÒ b¶o hiÓm cña em ®îc hoµn thiÖn h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
B_ PhÇn néi dung
I_ Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm
1. Kh¸i niÖm b¶o hiÓm:
Cã rÊt nhiÒu c¸ch ®Þnh nghÜa vÒ b¶o hiÓm:
“B¶o hiÓm lµ mét ph¬ng ph¸p lËp quü dù tr÷ b»ng tiÒn do nh÷ng ngêi cã cïng mét kh¶ n¨ng gÆp mét lo¹i rñi ro nµo ®ã ®ãng gãp t¹o nªn”
“B¶o hiÓm lµ ho¹t ®éng thÓ hiÖn ngêi b¶o hiÓm cam kÕt båi thêng cho ngêi tham gia b¶o hiÓm trong tong trêng hîp x¶y ra rñi ro thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm víi ®iÒu kiÖn ngêi tham gia nép mét kho¶n phÝ cho chÝnh anh ta hoÆc cho ngêi thø ba”. §iÒu nµy cã nghÜa lµ ngêi tham gia chuyÓn giao rñi ro cho ngêi b¶o hiÓm b»ng c¸ch nép kho¶n phÝ ®Ó h×nh thµnh quü dù tr÷. Khi ngêi tham gia gÆp rñi ro dÉn ®Õn tæn thÊt, ngêi b¶o hiÓm lÊy quü dù tr÷,ngêi b¶o hiÓm lÊy quü dù tr÷ trî cÊp hoÆc båi thêng thiÖt h¹i thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm cho ngêi tham gia. Ph¹m vi b¶o hiÓm lµ nh÷ng rñi ro mµ ngêi tham gia ®¨ng ký víi ngêi b¶o hiÓm.
2. B¶n chÊt cña b¶o hiÓm:
Môc ®Ých chñ yÕu cña b¶o hiÓm lµ gãp phÇn æn ®Þnh kinh tÕ cho ngêi tham gia tõ ®ã kh«I phôc vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, ®êi sèng ®ång thêi t¹o nguån vèn cho ph¸t triÓn kinh tÕ vµ x· héi cña ®Êt níc.
Thùc chÊt cña ho¹t ®éng b¶o hiÓm lµ qu¸ tr×nh ph©n phèi l¹i tæng s¶n phÈm trong níc gi÷a nh÷ng ngêi tham gia nh»m ®¸p øng nhu cÇu tµi chÝnh ph¸t sinh khi tai n¹n, rñi ro bÊt ngê x¶y ra g©y tæn thÊt ®èi víi ngêi tham gia b¶o hiÓm.
Ph©n phèi trong b¶o hiÓm lµ ph©n phèi kh«ng ®Òu kh«ng b»ng nhau, nghÜa lµ kh«ng ph¶i ai tham gia còng ®îc ph©n phèi vµ ph©n phèi víi sè tiÒn nh nhau. Ph©n phèi trong b¶o hiÓm lµ ph©n phèi cho sè Ýt ngêi tham gia b¶o hiÓm kh«ng may gÆp rñi ro bÊt ngê g©y thiÖt h¹i ®Õn s¶n xuÊt vµ ®êi sèng trªn c¬ së møc thiÖt h¹i thùc tÕ vµ ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm.
Ho¹t ®éng cña b¶o hiÓm dùa trªn nguyªn t¾c “sè ®«ng bï sè Ýt”. Nguyªn t¾c nµy ®îc qu¸n triÖt trong qu¸ tr×nh lËp quü dù trï b¶o hiÓm còng nh qu¸ tr×nh ph©n phèi båi thêng, qu¸ tr×nh ph©n t¸n rñi ro.
Ho¹t ®éng b¶o hiÓm cßn liªn kÕt, g¾n bã c¸c thµnh viªn trong x· héi cïng v× lîi Ých chung cña céng ®ång, v× sù æn ®Þnh, sù phån vinh cña ®Êt níc. B¶o hiÓm víi nguyªn t¾c “sè ®«ng bï sè Ýt” còng thÓ hiÖn tÝnh t¬ng trî, tÝnh x· héi vµ nh©n v¨n s©u s¾c cña x· héi tríc rñi ro cña mçi thµnh viªn.
Ho¹t ®éng cña b¶o hiÓmvõa cã tÝnh kinh tÕ võa cã tÝnh x· héi, võa mang ®Æc trng cña ngµnh dÞch vô.
3. C¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm:
C¨n cø tÝnh chÊt ho¹t ®éng, b¶o hiÓm chia thµnh b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ vµ b¶o hiÓm th¬ng m¹i( b¶o hiÓm kinh doanh).
B¶o hiÓm x· héi vµ b¶o hiÓm y tÕ do Nhµ níc tæ choc vµ qu¶n lý thèng nhÊt, thêng do mét c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc( Bé Lao ®éng-Th¬ng binh vµ x· héi, Boä Y tÕ…)chÞu tr¸ch nhiÖm. B¶o hiÓm th¬ng m¹i thêng do Bé Tµi chÝnh qu¶n lý.
Tæ chøc b¶o hiÓm x· héi ViÖt Nam cã sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a qu¶n lý Nhµ níc vµ ho¹t ®éng nghiÖp vô. Qu¶n lý Nhµ níc do Bé Lao ®éng th¬ng binh vµ x· héi ®¶m nhiÖm, ho¹t ®éng nghiÖp vô do b¶o hiÓm x· héi ViÖt Nam ®¶m nhiÖm víi tr¸ch nhiÖm thu chi vµ qu¶n lý quü b¶o hiÓm x· héi.
II_ B¶o hiÓm kinh doanh:
1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ B¶o hiÓm kinh doanh:
a. Kh¸i niÖm b¶o hiÓm kinh doanh:
“B¶o hiÓm kinh doanh( b¶o hiÓm rñi ro) ®îc hiÓu lµ sù kÕt hîp gi÷a ho¹t ®éng kinh doanh víi viÖc qu¶n lý c¸c rñi ro ”.
Tuy nhiªn, cho ®Õn nay vÉn cha cã mét ®Þnh nghÜa thèng nhÊt vÒ b¶o hiÓm kinh doanh mµ ngêi ta chØ ®a ra c¸c quan niÖm kh¸c nhau vÒ b¶o hiÓm kinh doanh theo cac gãc ®é tiÕp cËn kh¸c nhau. Nh×n nhËn b¶o hiÓm nh mét c¬ chÕ chuyÓn giao rñi ro, mét tËp ®oµn b¶o hiÓm lín cña Mü cho r»ng:“ B¶o hiÓm kinh doanh lµ mét c¬ chÕ, theo c¬ chÕ nµy mét ngêi, mét doanh nghiÖp hay mét tæ chøc chuyÓn nhîng rñi ro cho c«ng ty b¶o hiÓm c¸c tæn thÊt thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm vµ ph©n chia gi¸ trÞ thiÖt h¹i gi÷a t¸t c¶ nh÷ng ngêi ®îc b¶o hiÓm”.
Còng cã thÓ hiÓu :“B¶o hiÓm kinh doanh lµ c¸c quan hÖ kinh tÕ g¾n liÒn víi viÖc huy ®éng c¸c nguån tµi chÝnh th«ng qua sù ®ãng gãp cña c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n ®Ó båi thêng tæn thÊt cña c¸c ®èi tîng b¶o hiÓm khi nh÷ng rñi ro x¶y ra”.
b. Ph©n lo¹i b¶o hiÓm kinh doanh:
Cã thÓ c¨n cø vµo nhiÒu tiªu thøc kh¸c nhau ®Ó ph©n lo¹i BHKD. C¨n cø vµo ph¬ng thøc qu¶n ký cã BH tù nguyÖn vµ BH b¾t buéc. C¨n cø vµo kÜ thuËt BH cã BH theo kÜ thuËt ph©n chia vµ BH theo kÜ thuËt tæn tÝch. C¨n cø vµo ®èi tîng ®îc BH, BHKD cã thÓ ph©n lo¹i thµnh BH tµi s¶n, BH tr¸ch nhiÖm d©n sù vµ BH con ngêi. §©y lµ c¸ch ph©n lo¹i phæ biÕn nhÊt.
_ B¶o hiÓm tµi s¶n: cã ®èi tîng ®îc BH lµ tµi s¶n( cè ®Þnh hay lu ®éng ) cña ngêi ®îc BH. Ngoµi nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n nh ®· nªu, BH tµi s¶n cßn ¸p dông mét sè nguyªn t¾c kh¸c nh nguyªn t¾c båi thêng, nguyªn t¾c thÕ quyÒn hîp ph¸p. Trong BH tµ s¶n, khi thanh to¸n båi thêng BH, ngêi ta thêng xem xÐt viÖc båi thêng theo c¸c chÕ ®é: theo møc miÔn thêng cã khÊu trõ, theo møc miÔn thêng kh«ng khÊu trõ, theo tû lÖ sè tiÒn BH/gi¸ trÞ BH hoÆc theo tû lÖ sè phÝ ®· nép/sè phÝ lÏ ra ph¶i nép…
_ B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù: cã ®èi tîng ®îc BH lµ tr¸ch nhiÖm d©n sù cña ngêi ®îc BH ®èi víi ngêi thø ba theo luËt ®Þnh. Kh¸c víi BH tµi s¶n vµ BH con ngêi, ®èi tîng cña BH tr¸ch nhiÖm d©n sù mang tÝnh trõu tîng. BH tr¸ch nhiÖm d©n sù ¸p dông mét sè nguyªn t¾c nh: nguyªn t¾c båi thêng, nguyªn t¾c thÕ quyÒn hîp ph¸p.
_ B¶o hiÓm con ngêi: Cã ®èi tîng ®îc BH lµ tuæi thä, tÝnh m¹ng, t×nh tr¹ng søc khoÎ con ngêi hoÆc c¸c sù kiÖn liªn quan tíi cuéc sèng vµ cã ¶nh hëng tíi cuéc sèng con ngêi. Nguyªn t¾c kho¸n ®îc ¸p dông chñ yÕu khi thanh to¸n tiÒn BH, Tuy nhiªn, cã thÓ ¸p dông kÕt hîp víi nguyªn t¾c båi thêng.
c. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña b¶o hiÓm kinh doanh:
_ Nguyªn t¾c “ sè ®«ng bï sè Ýt ”: Ho¹t ®éng b¶o hiÓm kinh doanh chÝnh lµ mét ho¹t ®éng kinh doanh nh»m môc ®Ých sinh lîi, theo ®ã c«ng ty b¶o hiÓm nhËn mét kho¶n tiÒn gäi lµ phÝ b¶o hiÓm ®Ó råi cã kh¶ n¨ng sÏ ph¶i tr¶ mét kho¶n tiÒn cho ngêi thô hëng hoÆc båi thêng cho ngêi ®îc b¶o hiÓm khi cã sù kiÖn b¶o hiÓm x¶y ra. §©y lµ nguyªn t¾c xuyªn suèt, kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong bÊt k× mét nghiÖp vô BHKD nµo, theo ®ã hËu qu¶ cña rñi ro x¶y ra ®èi víi mét hoÆc mét sè Ýt ngêi sÏ ®îc bï ®¾p b»ng sè tiÒn huy ®éng ®îc tõ rÊt nhiÒu ngêi cã kh¶ n¨ng cïng gÆp rñi ro nh vËy.
_ Nguyªn t¾c “ rñi ro cã thÓ ®îc BH ”: Ho¹t ®éng BHKD cung cÊp c¸c dÞch vô b¶o hiÓm cho nh÷ng c¸ nh©n vµ tæ chøc cã nhu cÇu. Tuy nhiªn kh«ng ph¶i trong mäi trêng hîp c«ng ty BH ®Òu chÊp nhËn c¸c yªu cÇu b¶o ®¶m. HiÕm cã c«ng ty BH nµo ®ång ý tho¶ thuËn båi thêng cho c¸c trêng hîp tæn thÊt g©y ra do sù cè ý cña ngêi ®îc BH. Còng vËy c«ng ty BH thËt khã chÊp nhËn b¶o ®¶m cho nh÷ng thiÖt h¹i vËt chÊt cña mét chiÕc xe «t« ë trong t×nh tr¹ng kh«ng an toµn vÒ kÜ thuËt hay kh«ng ®îc phÐp lu hµnh.
_ Nguyªn t¾c “ ph©n t¸n rñi ro ”: Cã hai ph¬ng thøc ph©n t¸n rñi ro ®îc sö dông: ®ång BH vµ t¸i BH. NÕu trong ®ång BH, nhiÒu nhµ BH cïng nhËn b¶o ®¶m cho mét rñi ro lín th× t¸i BH l¹i lµ ph¬ng thøc trong ®ã, mét nhµ BH nhËn b¶o ®¶m cho mét rñi ro lín, sau ®ã nhîng bít mét phÇn rñi ro cho mét hoÆc nhiÒu nhµ BH kh¸c.
_ Nguyªn t¾c “ tuyÖt ®èi trung thùc ”: Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái c«ng ty BH ph¶i cã tr¸ch nhiÖm c©n nh¾c c¸c ®iÒu kiÖn, ®iÒu kho¶n ®Ó so¹n th¶o hîp ®ång b¶o ®¶m quyÒn lîi cho hai bªn. S¶n phÈm cung cÊp cña nhµ BH lµ s¶n phÈm dÞch vô nªn khi mua, ngêi tham gia BH kh«ng thÓ cÇm n¾m nã trong tay nh c¸c s¶n phÈm vËt chÊt kh¸c ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng vµ gi¸ c¶…mµ chØ cã thÓ cã ®îc mét hîp ®ång høa sÏ b¶o ®¶m. ChÊt lîng s¶n phÈm BH cã b¶o ®¶m hay kh«ng, gi¸ c¶(phÝ BH) cã hîp lÝ hay kh«ng, quyÒn lîi cña ngêi ®îc BH cã ®¶m b¶o ®Çy ®ñ, c«ng b»ng hay kh«ng…®Òu chñ yÕu dùa vµo sù trung thùc phÝa c«ng ty BH.
_ Nguyªn t¾c “ quyÒn lîi cã thÓ ®îc BH ”: Nguyªn t¾c nµy yªu cÇu ngêi tham gia BH ph¶i cã lîi Ých tµi chÝnh bÞ tæn thÊt nÕu ®èi tîng ®îc BH gÆp rñi ro. Nãi c¸ch kh¸c, ngêi tham gia BH ph¶i cã mét sè quan hÖ víi ®èi tîng ®îc BH vµ ®îc ph¸p luËt c«ng nhËn. Ch¼ng h¹n, chñ xëng söa ch÷a «t« cã quyÒn hîp ph¸p khi tham gia BH cho chiÕc xe «t« mµ anh ta ®ang ®¶m nhËn söa ch÷a. §ã lµ quyÒn chiÕm h÷u. §ång thêi chñ xe «t« còng cã thÓ tham gia BH cho chiÕc xe nµy.
d. Hîp ®ång b¶o hiÓm kinh doanh
Kh¸i niÖm: Hîp ®ång BHKD lµ mét v¨n b¶n ph¸p lý qua ®ã c«ng ty BH cam kÕt sÏ chi tr¶ hoÆc båi thêng cho bªn ®îc BH khi cã sù kiÖn BH x¶y ra g©y tæn thÊt, ngîc l¹i bªn mua BH cam kÕt tr¶ kho¶n phÝ phï hîp víi møc tr¸ch nhiÖm vµ rñi ro mµ c«ng ty BH ®· nhËn.
Hîp ®ång BH sÏ cã hai bªn: bªn BH, chÝnh lµ c¸c c«ng ty BH, sÏ ®îc nhËn phÝ BH ®Ó thiÕt lËp quü tµi chÝnh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm chi tr¶ hoÆc båi thêng BH. Bªn mua BH lµ ngêi tham gia BH, sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc ký kÕt vµ nép phÝ BH. Ngêi tham gia BH ph¶i lµ ngêi cã t c¸ch ph¸p lý khi ®i tham gia BH. C¸c hîp ®ång BH cã thÓ ®îc ký kÕt mét c¸ch trùc tiÕp gi÷a ngêi tham gia BH víi c«ng ty BH hoÆc ký kÕt gi¸n tiÕp th«ng qua m«i giãi, ®¹i lý.
_ Tr¸ch nhiÖm c¸c bªn trong hîp ®ång:
+ §èi víi c«ng ty BH: tr¸ch nhiÖm chÝnh lµ gi¶i quyÕt båi thêng chi tr¶ khi sù kiÖn BH x¶y ra g©y tæn thÊt. ViÖc thanh to¸n ph¶i ®¶m b¶o nhanh chãng kÞp thêi vµ hîp lý. Khi so¹n th¶o hîp ®ång, c«ng ty BH ph¶i ®¶m b¶o tÝnh trung thùc ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cho c¶ hai bªn, ph¶i gi¶i thÝch c¸c ®iÒu kiÖn, ®iÒu kho¶n BH cho bªn mua BH. Ngoµi ra, c«ng ty BH cßn cã tr¸ch nhiÖm gi÷ bÝ mËt vÒ th«ng tin mµ bªn mua BH ®· cung cÊp. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång, c«ng ty BH ph¶i cã tr¸ch nhiÖm ®Ò phßng h¹n chÕ c¸c tæn thÊt cã thÓ x¶y ra. Nõu cã bÊt k× sù thay ®æi nµo ¶nh hëng ®Õn viÖc thùc hiÖn hîp ®ång BH vµ quyÒn lîi cña bªn mua BH th× c«ng ty BH ph¶i th«ng b¸o cho bªn mua biÕt.
+ §èi víi bªn tham gia BH: tríc hÕt víi t c¸ch lµ ngêi ®i mua s¶n phÈm BH nªn ph¶i phÝ ®Çy ®ñ, ®óng k× h¹n. Khi khai b¸o rñi ro, ngêi tham gia BH ph¶i tr¶ lêi mét c¸ch trung thùc, chÝnh x¸c c¸c c©u hái cã liªn quan ®Õn ®èi tîng ®îc BH mµ c«ng ty BH ®· yªu cÇu. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång, nÕu cã nh÷ng thay ®æi nµo liªn quan ®Õn ®èi tîng ®îc BH, vÝ dô nh gia t¨ng gi¸ trÞ, gia t¨ng rñi ro, ph¸t hiÖn ra bÖnh truyÒn nhiÔm…mµ cã thÓ ¶nh hëng ®Õn x¸c xuÊt x¶y ra rñi ro hoÆc c«ng t¸c båi thêng th× ngêi tham gia BH ph¶i kÞp thêi th«ng b¸o cho c«ng ty BH ®Ó ®iÒu chØnh söa ®æi. Ngêi tham gia BH ph¶i cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt. NÕu rñi ro ®îc BH x¶y ra th× ngêi tham gia BH ph¶i th«ng b¸o kÞp thêi vµ chÝnh x¸c ®Ó thanh to¸n båi thêng.
e. Gi¸ trÞ BH vµ sè tiÒn BH
Gi¸ trÞ BH chÝnh lµ gi¸ trÞ cña c¸c tµi s¶n ®îc BH vµ nã ®îc lÊy lµm c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh sè tiÒn BH vµ phÝ BH.
Sè tiÒn BH lµ kho¶n tiÒn ®îc x¸c ®Þnh trong hîp ®ång BH thÓ hiÖn giíi h¹n tr¸ch nhiÖm cña c«ng ty BH. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ, trong bÊt kú trêng hîp nµo, sè tiÒn BH hay sè tiÒn chi tr¶ cao nhÊt cña c«ng ty BH còng chØ b»ng sè tiÒn BH.
_ Trong BH tµi s¶n, sè tiÒn BH ®îc x¸c ®Þnh theo ba trêng hîp:
+ Sè tiÒn BH < gi¸ trÞ BH : Dîc gäi lµ BH díi gi¸ trÞ. VÝ dô: chñ mét xe «t« chØ tham gia BH vËt chÊt xe c¬ giíi cho phÇn th©n vá xe, lóc nµy sè tiÒn BH ®îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo phÇn th©n vá xe nhá h¬n gi¸ trÞ cña chiÕc xe ®îc BH.
+ Sè tiÒn BH = gi¸ trÞ BH: ®îc gäi lµ BH ngang gi¸.
+ Sè tiÒn BH > gi¸ trÞ BH: ®îc gäi lµ BH trªn gi¸ trÞ.
_ §èi víi BH con ngêi, sè tiÒn BH ®îc x¸c ®Þnh dùa trªn sù tho¶ thuËn cña hai bªn vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña ngêi tham gia BH. Cßn trong BH tr¸ch nhiÖm d©n sù, sè tiÒn BH thêng ®îc x¸c ®Þnh trªn sù tho¶ hiÖp.
Thêi h¹n BH lµ thêi gian hîp ®ång cã hiÖu lùc, kÓ tõ khi ký kÕt hîp ®ång vµ cã b»ng chøng c«ng ty BH ®· chÊp nhËn BH vµ ngêi tham gia BH ®· ®ãng phÝ BH cho tíi khi kÕt thóc tr¸ch nhiÖm BH.
2. Vai trß cña b¶o hiÓm kinh doanh ®èi víi qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ë níc ta.
B¶o hiÓm kinh doanh ®ãng mét vai trß quan träng cña kinh tÕ níc nhµ trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt.
Tríc hÕt BHKD gãp phÇn æn ®Þnh tµi chÝnh cho ngêi, doanh nghiÖp tham gia. Rñi ro ®Òu g©y thiÖt h¹i vÒ kinh tÕ, ¶nh hëng dÕn thu nhËp, s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c c¸ nh©n doanh nghiÖp tham gia BH, tæn thÊt ®ã sÏ ®îc BH trî cÊp hoÆc båi thêng vÒ tµi chÝnh ®Ó ngêi, doanh nghiÖp tham gia nhanh chãng kh¾c phôc hËu qu¶ æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c mét c¸ch b×nh thêng.
B¶o hiÓm kinh doanh gãp phÇn æn ®Þnh chi tiªu cña ng©n s¸ch nhµ níc. Víi quü BH do c¸c thµnh viªn tham gia ®ãng gãp, c¬ quan, c«ng ty BH sÏ trî cÊp hoÆc båi thêng tæn thÊt thuéc ph¹m vi BH cho ngêi, doanh nghiÖp ®Ó hä kh«i phôc ®êi sèng, s¶n xuÊt kinh doanh. Nh vËy, ng©n s¸ch nhµ níc kh«ng ph¶i chi ra ®Ó trî cÊp cho c¸c thµnh viªn, c¸c doanh nghiÖp khi g¹p rñi ro. BHKD cã tr¸ch nhiÖm ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch th«ng qua c¸c lo¹i thuÕ, tøc t¨ng thu cho ng©n s¸ch.
B¶o hiÓm kinh doanh cßn lµ ph¬ng thøc huy ®éng vèn ®Ó ®Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi. Díi h×nh thøc phÝ BH, BHKD ®· ®· huy ®éng ®îc mét sè lîng kh¸ lín tõ c¸c ®íi tîng tham gia. Sè vèn ®ã ngoµi chi tr¶ trî cÊp hay båi thêng thiÖt h¹i cßn lµ nguån vèn ®Ó ®Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ –x· héi.
B¶o hiÓm kinh doanh gãp phÇn thóc ®Èy ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ gi÷a c¸c níc, gãp phÇn æn ®Þnh thu chi ngo¹i tÖ cho ng©n s¸ch.
B¶o hiÓm kinh doanh thu hót mét sè lîng lao ®éng nhÊt ®Þnh cña x· héi, gãp phÇn gi¶m bít t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp cho x· héi. §ång thêi ho¹t ®éng BHKD còng gãp phÇn gi¶i quyÕt ®êi sèng cho bé phËn lao déng lµm viÖc trong ngµnh BH. Gãp phÇn t¹o ra mét bé phËn tæng s¶n phÈm trong níc(GDP) cña quèc gia.
Kh«ng nh÷ng vËy b¶o hiÓm kinh doanh cßn lµ chç dùa tinh thÇn cho mäi ngêi, mäi tæ chøc kinh tÕ-x· héi, gióp hä yªn t©m trong cuéc sèng, sinh ho¹t vµ trong ho¹t déng s¶n xuÊt kinh doanh.
3. Thùc tr¹ng BHKD vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn BHKD.
a. Thùc tr¹ng BHKD:
MÆt ®îc: TÝnh ®Õn nay thÞ trêng BHVN, ®Æc biÖt lµ BHKD ®· cã nh÷ng bíc tiÕn nhanh, m¹nh, an toµn vµ v÷ng ch¾c. Trong n¨m 2004, tæng doanh thu cña toµn ngµnh BH ®¹t kho¶ng 14.232 tû ®ång, t¨ng 25% so víi n¨m 2003, trong ®ã doanh thu phÝ BHKD ®¹t kho¶ng 5.763 tû ®ång t¨ng 25%. HiÖn cã 5 doanh nghiÖp 100% vèn ®Çu t níc ngoµi tham gia lÜnh vùc BHKD ë VN: Allianz(§øc), Chinfon-Manulife(Canada), Groupama(Ph¸p), AIA(Mü), Prudential(Anh). Bªn c¹nh ®ã 5 c«ng ty liªn doanh ho¹t ®éng lµ VIA, UIC, B¶o Minh CMG, BIDV-QBE, Samsung-Vina. ThÞ phÇn lín nhÊt vÉn thuéc vÒ c¸c “®¹i gia” lµ doanh nghiÖp nhµ níc: B¶o ViÖt, B¶o Minh, VINARE vµ PIVC. ë VN cã ®Õn 30 v¨n phßng ®¹i diÖn cña c¸c tËp ®oµn BHKD vµ m«i giíi BHKD cã tÇm cì cña thÕ giíi. Kh¸ch hµng chñ yÕu cña nh÷ng ®¹i diÖn nµy lµ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi vµ nh÷ng dù ¸n x©y dùng lín.
Nh×n chung, kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña thÞ trêng BHKD trong n¨m 2004 lµ kh¶ quan, ph¸t triÓn æn ®Þnh, lµnh m¹nh, v÷ng ch¾c vµ an toµn ®¶m b¶o kh¶ n¨ng tµi chÝnh, chÊt lîng dÞch vô ®îc c¶i thiÖn mét bíc, ngêi tham gia BHKD cã thÓ lùa chän s¶n phÈm ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña nhiÒu ®èi tîng kh¸c nhau. Víi kÕt qu¶ ®ã, c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi vÉn ®¸nh gi¸ cao vÒ tiÒm n¨ng vµ m«i trêng qu¶n lý, kinh doanh cña thÞ trêng BH.
MÆt cha ®îc: song song víi nh÷ng thµnh tùu mµ BHKD ®· ®¹t ®îc th× bªn c¹nh ®ã BHKD còng cã mét vµi yÕu ®iÓm. S¶n phÈm BHKD cña c¸c doanh nghiÖp trong níc vÉn cßn cha ®a d¹ng, cha cã sù kÕt g¾n gi÷a s¶n phÈm BH víi ng©n hµng, chøng kho¸n, ®Çu t. Nguyªn nh©n lµ do c¸c doanh nghiÖp BH chØ quen khai th¸c c¸c s¶n phÈm trruyÒn thèng, dµnh cho ®èi tîng kh¸ch hµng, ®Þa bµn ®em l¹i kh¶ n¨ng sinh lîi ng¾n h¹n. C¸c ®Þa bµn thµnh phè, c¸c c«ng ty lín vµ tÇng líp cã thu nhËp cao, ®îc c¸c doanh nghiÖp BH quan t©m. Trong khi ®ã cha chó träng më réng ho¹t ®éng, ph¸t triÓn c¸c dÞch vô ®ßi hái ®Çu t lín vÒ c«ng nghÖ cã thêi gian thu håi vèn kÐo dµi. N¨ng lùc vÒ vèn cña c¸c doanh nghiÖp BH cßn h¹n chÕ còng ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng ®Çu t thiÕt kÕ vµ triÓn khai c¸c s¶n phÈm míi. C«ng nghÖ cña nhiÒu doanh nghiÖp BH cßn chËm ®îc hiÖn ®¹i ho¸, ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p thñ c«ng trong viÖc qu¶n lý hîp ®ång BH, cÊp ®¬n vµ thu phÝ BH. Hçu hÕt DN cha thiÕt lËp ®îc hÖ thèng phÇn mÒm tin häc tÝnh phÝ BH, trÝch lËp dù phßng nghiÖp vô. C¸c doanh nghiÖp BH cßn thiÕu ®éi ngò chuyªn gia giái trong lÜnh vùc thÈm ®Þnh BH, qu¶n lý rñi ro vµ ®Çu t…
b. Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn bhkd
§èi víi doanh nghiÖp BH: Gi¶i ph¸p ®Çu tiªn ®Ó ph¸t triÓn BHKD ®ã lµ cÇn n©ng cao tr×nh ®é cña c¸n bé nh©n viªn trong ngµnh ®Ó ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu qu¸ tr×nh héi nhËp, rót ng¾n kho¶ng c¸ch víi BHKD Quèc tÕ. C¸c doanh ngiÖp BH cÇn t¨ng cêng hîp t¸c víi nhau, cÇn x©y dùng BHKD v÷ng m¹nh h¬n, ®ñ søc c¹nh tranh víi c¸c c«ng ty BH níc ngoµi. C¸c s¶n phÈm cÇn ®îc c¶i tiÕn ®Ó võa phï hîp víi nhu cÇu trong níc, võa ph¶i hoµ nhËp víi thÞ trêng BH quèc tÕ.
§èi víi bªn tham gia BHKD: Mçi ngêi, mçi ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p dÓ tr¸nh nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra, tøc lµ lo¹i trõ dÉn ®Õn tæn thÊt. ë ®©y t«i muèn ®Ò cËp ®Õn nh÷ng rñi ro mµ cã thÓ tr¸nh ®îc, nhng trong cuéc sèng cã rÊt nhiÒu rñi ro bÊt ngê kh«ng thÓ tr¸nh nÐ ®îc. Gi¶m thiÓu tæn thÊt, ngêi ta cã thÓ gi¶m thiÓu tæn thÊt th«ng qua c¸c biÖn ph¸p lµm gi¶m gi¸ trÞ thiÖt h¹i khi tæn thÊt x¶y ra, vÝ dô nh khi cã ho¶ ho¹n, ®Ó gi¶m tæn thÊt ngêi ta cè g¾ng cøu c¸c tµi s¶n cßn dïng ®îc…
Nh÷ng biÖn ph¸p ®ã ch¾c h¼n sÏ lµm cho BHKD bÒn v÷ng h¬n, ph¸t triÓn m¹nh h¬n kh«ng nh÷ng ë trong níc mµ cßn v¬n xa h¬n n÷a.
C_ PhÇn kÕt luËn
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm ng¸y cµng cã vai trß vµ ý nghÜa quan träng kh«ng chØ ®èi víi con ngêi, doanh nghiÖp mµ nã cßn rÊt quan träng víi nÒn kinh tÕ cña níc nhµ. B¶o hiÓm kinh doanh cßn lµm cho nguån thu cña ng©n s¸ch Nhµ níc ngµ mét t¨ng, thu nhËp cña doanh nghiÖp, cña ngêi lao ®éng còng ®îc n©ng cao…Nh×n chung B¶o hiÓm nãi chung vµ B¶o hiÓm kinh doanh nãi riªng cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ë níc ta, ®Æc biÖt lµ trong thêi kú ViÖt Nam gia nhËp WTO.
Bµi viÕt cña em ch¾c ch¾n sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt nhÊt ®Þnh. Mét lÇn n÷a em rÊt mong sù gãp ý, ®¸nh gi¸ cña c¸c ThÇy, C« gi¸o ®Ó em hiÓu râ h¬n vÒ ho¹t ®éng cßn rÊt nhiÒu tiÒm n¨ng nµy ë ViÖt Nam.
Em xin ch©n thµnh c¸c ThÇy, C« gi¸o !
Tµi liÖu tham kh¶o
1. Gi¸o tr×nh b¶o hiÓm _ TS. NguyÔn V¨n §Þnh
Mét sè ®iÒu cÇn biÕt trong BHKD.
S¸ch b¶o hiÓm _ PGS.TS Hå SÜ Sµ
B¸o Th¬ng m¹i
Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam
B¸o kinh tÕ Sµi Gßn
C¸c wesite internet
môc lôc
A_PHÇN më §ÇU 1
B_ PhÇn néi dung
I_ Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¶o hiÓm 2
1. Kh¸i niÖm b¶o hiÓm 2
2. B¶n chÊt cña b¶o hiÓm 2
3. C¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm 3
II_ B¶o hiÓm kinh doanh 3
1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ B¶o hiÓm kinh doanh 3
a. Kh¸i niÖm b¶o hiÓm kinh doanh 3
b. Ph©n lo¹i b¶o hiÓm kinh doanh 4
c. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña b¶o hiÓm kinh doanh 5
d. Hîp ®ång b¶o hiÓm kinh doanh 6
e. Gi¸ trÞ BH vµ sè tiÒn BH 7
2. Vai trß cña b¶o hiÓm kinh doanh ®èi víi qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ë níc ta 8
3. Thùc tr¹ng BHKD vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn BHKD. 9
a. Thùc tr¹ng BHKD 9
b. Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn bhkd 10
C_ PhÇn kÕt luËn 12
Tµi liÖu tham kh¶o 13
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Bảo hiểm kinh doanh và vai trò của nó đối với quá trình táI sản xuất xa hội ở nước ta.DOC