Đề tài Bí quyết để đấu thầu hiệu quả ở Công ty cổ phần xây lắp vật tư kỹ thuật

Ó tÝnh gi¸ trÞ dù thÇu. §iÒu quan träng ë ®©y lµ nhãm kü thuËt ph¶i kh¼ng ®Þnh tiªn l­îng ®· bao gåm tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc ph¶i lµm trong qu¸ tr×nh thi c«ng. Bëi v×, cã nh÷ng c«ng viÖc mµ nhµ thÇu khi tiÕn hµnh tiªn l­îng c«ng viÖc kh«ng ®­îc chµo v× vËy nhµ th©ï khi tróng thÇu vÉn ph¶i thùc hiÖn ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng c«ng tr×nh nh­ ®· cam kÕt. * C«ng t¸c chuÈn bÞ thi c«ng - Thêi gian thi c«ng: Thêi gian thi c«ng lµ mét bµi to¸n quan träng cÇn ®­îc gi¶i quyÕt trong hå s¬ dù thÇu, nã kh«ng chØ thÓ hiÖn n¨ng lùc nhµ thÇu tr­íc ban chÊm thÇu mµ cßn ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn chi phÝ vµ kÕt qu¶ kinh doanh. Cïng mét chÊt l­îng vµ khèi l­îng thi c«ng, thêi gian cµng nhá th× chi phÝ cµng nhá. Tuy vËy, thêi gian thi c«ng kh«ng ph¶i lµ mét bµi to¸n chñ quan, nã phu thuéc rÊt nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan vµ ngÉu nhiªn: ®iÒu kiÖn thêi tiÕt, sù bÊt bªnh cña thÞ tr­êng cung cÊp vËt liÖu, sù ph¸t sinh yªu cÇu vÒ mét chñng lo¹i vËt liÖu hay dÞch vô ®Æc biÖt kh«ng cã s½n, sù chËm chÔ hay møc ®é thiÕu quan t©m cña cña c¸c bé m¸y Nhµ n­íc, trong vÊn ®Ò duyÖt thiÕt kÕ, duyÖt vèn, duyÖt thanh to¸n... sù thay ®æi nh©n lùc bÊt lîi vÒ hiÖu qu¶ gi¶i quyÕt c¸c c«ng viÖc trong qu¸ tr×nh thi c«ng. Do yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn thêi gian thi c«ng ®Ò xuÊt lµ rÊt nhiÒu vµ kh«ng kiÓm so¸t hÕt ®­îc, viÖc tÝnh to¸n thêi gian thi c«ng trong hå s¬ dù thÇu chØ cã thÓ c¨n cø vµo mét vµi yÕu tè cè ®Þnh trªn c¬ së khèi l­îng c«ng viÖc thùc tÕ, kh¶ n¨ng c«ng nghÖ vµ mét sè dù to¸n cã tÝnh chÊt l­îng kinh nghiÖm. Tuy nhiªn, thêi gian thi c«ng ®Õn nay ch­a ph¶i lµ ®iÒu kiÖn rµng buéc khi nã ph¸t sinh bÊt lîi do nh÷ng kh¸ch quan ®em l¹i. Trªn c¬ së hå s¬ thiÕt kÕ kü thuËt thi c«ng c«ng tr×nh, khèi l­îng c¸c c«ng viÖc, ®iÒu kiÖn thi c«ng, mÆt b»ng thi c«ng, yªu cÇu chÊt l­îng vµ thêi gian ®ßi hái hoµn thµnh c«ng tr×nh còng nh­ khèi l­îng m¸y mãc, nguån nh©n lùc cña c«ng ty cã thÓ huy ®éng cho c«ng tr×nh mµ nhãm kü thuËt tÝnh to¸n thêi gian tèi ­u nhÊt. - ChuÈn bÞ mÆt b»ng; ViÖc chuÈn bÞ mÆt b»ng bao gåm: - Ph¸ dì c¸c c«ng tr×nh cò. - Dän dÑp, vËn chuyÓn. - T¹o mÆt b»ng vµ chuÈn bÞ thi c«ng - X¸c ®Þnh nguån ®iÖn, n­íc, ®iÖn tho¹i.. TÊt c¶ c¸c nhµ t¹m, phÕ th¶i, cá r¸c hiÖn cã trªn mÆt b»ng c«ng tr×nh sÏ ®­îc tiÕn hµnh thu dän s¹ch sÏ. Sau ®ã khu vùc c«ng tr×nh sÏ ®­îc rµo l¹i b»ng hµng rµo chuyªn dïng b»ng t«n ®Ó b¶o vÖ vµ ng¨n t­¬ng ®èi ®éc lËp gi÷a khu c«ng tr×nh vµ khu sinh ho¹t. §¶m b¶o an toµn cho mäi ng­êi. ChuÈn bÞ nguån ®iÖn, n­íc cho c«ng tr×nh. - Dù kiÕn nh©n lùc: Nh©n lùc thùc hiÖn cho thi c«ng c«ng tr×nh ®­îc tÝnh to¸n theo c«ng thøc: N= Trong ®ã: N: Nh©n lùc trung b×nh trong 1 ngµy. Gi: Khèi l­îng x©y l¾p thø 1. Ni: §Þnh møc c«ng nh©n ( §M 56/ BXD - VKT) Chi cho c«ng t¸c x©y l¾p thø 1. T: Tæng tiÕn ®é thi c«ng. + Sè l­îng nh©n lùc ®­îc biªn chÕ lµm nhiÒu ®éi. - §éi vËn chuyÓn bèc dì vËt t­, phÕ th¶i, ®µo ®Êt vµ lao ®éng phæ th«ng kh¸c. - C¸c ®éi thi c«ng phÇn th«. - C¸c ®éi hoµn thiÖn. * TÝnh to¸n khèi l­îng m¸y mãc cÇn huy ®éng cho c«ng tr×nh: Tuú theo tõng c«ng tr×nh, yªu cÇu vÒ thêi gian mµ nhãm kü thuËt tÝnh to¸n khèi l­îng m¸y mãc cÇn thiÕt huy ®éng sao cho ®¶m b¶o hoµn thµnh c«ng tr×nh trong ®iÒu kiÖn hiÖn cã. TÝnh to¸n khèi l­îng m¸y mãc cã huy ®éng; - Chi phÝ m¸y thi c«ng lµ chi phÝ chiÕm tû träng lín trong tæng lín nhÊt lµ ®èi víi c«ng tr×nh cao tÇng, kÕt cÊu lín. - TiÕt kiÖm chi phÝ nµy ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së yªu cÇu thùc tÕ cña tõng c«ng viÖc còng nh­ c¶ c«ng tr×nh vµ n¨ng lùc thiÕt bÞ hiÖn cã. ViÖc tÝnh to¸n khèi l­îng m¸y ph¶i ®­îc lËp kÕ ho¹ch cô thÓ, danh môc thiÕt bÞ chi tiÕt, nguÇn huy ®éng còng nh­ dù phßng trong tr­êng hîp cÇn thiÕt. Sè l­îng m¸y mãc cÇn huy ®éng cho c«ng tr×nh ®­îc thÓ hiÖn ë danh s¸ch m¸y mãc thiÕt bÞ dù kiÕn ®­a vµo c«ng tr×nh. §ã lµ khèi l­îng m¸y mãc thiÕt bÞ s½n sµng ®­îc ®­a vµo sö dông khi tróng thÇu. * BiÖn ph¸p thi c«ng: - X¸c ®Þnh tuyÕn thi c«ng: th«ng th­êng c«ng tr×nh thi c«ng ®­îc x¸c ®Þnh râ hai tuyÕn. VÝ dô ®èi víi c«ng tr×nh nhµ 5 tÇng tæng c«ng ty chÌ ViÖt Nam - Tr­êng ®¹i häc KiÕn tróc Hµ Néi. 1. PhÇn th« vµ hoµn thµnh trong ®­îc thi c«ng tõ d­íi lªn trªn (tÇng 1 ®Õn tÇng 5). 2. PhÇn hoµn thiÖn ngoµi nhµ thi c«ng tõ trªn xuèng (tõ tÇng 5 ®Õn tÇng1) Nhãm kü thuËt c¨n cø trªn c¬ së Hå s¬ thiÕt bÞ kü thuËt nh÷ng yªu cÇu trong hå s¬ mêi thÇu vµ nh÷ng c¨n cø thùc tÕ c«ng tr×nh, thùc tÕ n¨ng lùc c«ng ty... mµ ®­a ra biÖn ph¸p thi c«ng thÝch hîp. BiÖn ph¸p thi c«ng ®­îc thÓ hiÖn trªn: - B¶n vÏ biÖp ph¸p thi c«ng c«ng tr×nh. - ThuyÕt minh biÖn ph¸p thi c«ng. - BiÖp ph¸p b¶o ®¶m an toµn lao ®éng. Nh÷ng biÖp ph¸p thi c«ng nµy cã thÓ khi tróng thÇu cßn ph¶i gi¶i thÝch nÕu cã yªu cÇu bªn mêi thÇu. §Ó thÊy râ c«ng viÖc nµy cña nhãm kü thuËt ra ph©n tÝch biÖp ph¸p thi c«ng c«ng tr×nh nhµ 5 tÇng tæng c«ng tr chÌ ViÖt Nam - tr­êng ®¹i häc kiÕn tróc Hµ Néi. 2.1.1. Tr×nh tù thi c«ng * C«ng t¸c ph¸ vì, thu dän mÆt b»ng chuÈn bÞ thi c«ng. Sau khi nhËn bµn giao mÆt b»ng, ®¬n vÞ thi c«ng sÏ rµo toµn bé khu vùc thi c«ng c«ng tr×nh b»ng hµng rµo t«n, sau ®ã dïng m¸y ñi ph¸ hÕt c¸c lo¹i tr¹i, nhµ t¹m hiÖn cã ë c«ng tr×nh, chç ®Êt tr¹t ®i chç kh¸c vµ dän quanh mÆt b»ng. §Þnh vÞ dïng m¸y ®o ®¹c ®Þnh vÞ l­íi cäc cña c«ng tr×nh, tËp kÕt thiÕt bÞ, vËt t­, nh©n c«ng vµo c«ng tr×nh, c«ng ®o¹n nµy thùc hiÖn nhanh chãng. * Ðp cäc vµo lµm mãng. * X©y bÓ phèt, bÓ n­íc, lÊp hè mãng. * Thi c«ng phÇn th« th©n nhµ. * Gia c«ng, dùng cöa, hoa s¾t, lan can, tay vÞn, l­íi thÐp. * L¾p dùng hÖ thèng cÊp tho¸t n­íc trong nhµ,thiÕt bÞ vÖ sinh * C«ng t¸c hoµn thiÖn. * C«ng t¸c quýet dän v«i ve, s¬n cöa vecni. * C«ng t¸c l¾p ®Æt hÖ thèng ®iÖn. * C«ng t¸c lµm hÌ r·nh ngoµi, dän vÖ sinh bµn giao c«ng tr×nh. 2.1.2. C¸c gi¶i ph¸p tiªu biÓu trong hå s¬. a. Gi¶i ph¸p vËn chuyÓn vËt t­ néi bé. VËn chuyÓn vËt t­ trong c«ng tr×nh chñ yÕu b»ng xe ®Èy mét b¸nh, xe c¶i tiÕn c¬ ®éng cao vµ vËn th¾ng cã søc n©ng 1000 kg vµ kÕt hîp víi xe cÇn cÈu tù hµnh võa tiÕt kiÖm võa tiÖn lîi. b. Gi¶i ph¸p ®¶m b¶o vµ n©ng cao chÊt l­îng c«ng tr×nh. - Tr­íc khi thi c«ng c¸n bé kü thuËt ph¶i kiÓm tra ch¾c ch¾n thiÕt kÕ vµ thùc tÕ hiÖn tr­êng nh»m ph¸p hiÖn ra sai sãt vµ xö lý kÞp thêi mäi thay ®æi thiÕt kÕ, bæ sung vµ thªm bít. - TÊt c¶ c¸c vËt liÖu tr­íc khi ®­a vµo thi c«ng sÏ tr×nh mÉu m·, kiÓm tra thö nhiÖm chÊt l­îng vµ ph¶i ®­îc bªn A chÊp nhËn. - Tu©n thñ nghiªm ngÆt c¸c giai ®o¹n nghiÖm thu nhÊt lµ c¸c vËt liÖu chén bª t«ng ngÇm trong bª t«ng tr­íc khi thi c«ng giai ®o¹n tiÕp theo. - TÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n thi c«ng ph¶i cã biÖn ph¸p thi chi tiÕt ®­îc duyÖt vµ khi thi c«ng ph¶i tu©n thñ c¸c biÖn ph¸p ®ã. - Trªn c«ng tr­êng ph¶i lµm vÖ sinh c«ng nghiÖp hµng ngµy, kh«ng ®Ó vËt liÖu bõa b·i, cã vÞ trÝ tËp kÕt vËt t­ thõa vµ chuyÓn ®i n¬i kh¸c. - Tu©n thñ kü thuËt cña bªn A ®­a ra. c. BiÖn ph¸p b¶o ®¶m tiÕn ®é thi c«ng c«ng tr×nh. - LËp tæng tiÕn ®é thi c«ng c«ng tr×nh trªn c¬ së khoa häc vµ thùc tÕ, kh¶ thi. - C¨n cø vµo tæng tiÕn ®é lËp ra tiÕn ®é thi c«ng cho tõng th¸ng. - C¨n cø vµo tæng tiÕn ®é thi c«ng vµ tiÕn ®é thi c«ng trong th¸ng, Ban chñ nhiÖm c«ng tr×nh lËp kÕ ho¹ch thi c«ng cho tõng tuÇn. d. Ngoµi ra nã cßn cã biÖn ph¸p ®¶m b¶o an ninh vµ cho c¸c c«ng tr×nh kÕ cËn vµ c¸c c«ng tr×nh c«ng céng. * Nhãm kinh tÕ ë c«ng ty TNHH x©y l¾p vËt t­ kü thuËt phßng kÕ ho¹ch cã nhiÖm cô rÊt quan träng ®ã lµ thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc cô thÓ sau: - X¸c ®Þnh danh môc c«ng tr×nh. - LËp s¬ ®å tæ chøc c«ng tr×nh. - TÝnh gi¸ tù ®o¸n dù thÇu. * X¸c ®Þnh danh môc chñng lo¹i vËt t­. VËt t­ ®­îc dùa vµo c«ng tr×nh theo ®óng yªu cÇu quy ®Þnh cña hå s¬ mêi thÇu vµ tr­íc khi thi c«ng c«ng tr×nh ®Òu xuÊt tr×nh chøng chØ kiÓm nhiÖm cña n¬i s¶n xuÊt hoÆc cña n¬i kiÓm tra. Ph¶i b¶o ®¶m nh÷ng lo¹i vËt t­ chñ yÕu mµ nhµ thÇu sö dông khi tróng thÇu. VËt t­ ®­a vµo c«ng tr×nh th­êng ®­îc ph©n lµm hai nhãm; b.1. Nhãm vËt t­ b¸n thµnh phÈm cña hoµn thiÖn vµ vËt t­ kü thuËt. * LËp hå s¬ tæ chøc c«ng tr­êng. S¬ ®å ®­îc lËp ph¶i chØ râ: + Danh môc c¸n bé chñ chèt tham gia c«ng tr×nh. + Danh môc c¸c c«ng nh©n huy ®éng cho dù ¸n. + Nh÷ng ai lµ ng­êi phô tr¸ch trô së, ai lµ ng­êi phô tr¸ch t¹i c«ng tr×nh vµ lùc l­îng khi cÇn thiÕt. * TÝnh gi¸ trÞ dù to¸n dù thÇu. HiÖn nay c«ng t¸c x¸c ®Þnh gi¸ dù to¸n dùh thÇu cña c«ng ty ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së: - Khèi l­îng theo tiÒn l­¬ng trong hå s¬ mêi thÇu. - §¬n gi¸ 1736/Q§UB ngµy 23 th¸ng 8 n¨m 1994 cña UBND thµnh phè Hµ Néi vµ th«ng b¸o 712/TB - VLXD. -TÝnh dù to¸n theo ®Þnh møc x©y dùng c¬ b¶n sè 1242/1998/Q§ - BXD ngµy 25/11/1998. -Mét sè vËt t­ kh«ng cã trong ®¬n gi¸ tÝnh theo th«ng b¸o gÇn nhÊt cña ®Þa ph­¬ng. - ThuÕ VAT tÝnh theo th«ng t­ sè 106/1999/ TT - BTC ngµy 30/08/1999 cña Bé tµi chÝnh. - BiÖn ph¸p tæ chøc thi c«ng Gi¸ dù to¸n dù thÇu cña c«ng ty ®­îc x¸c ®Þnh theo tõng h¹ng môc c«ng tr×nh. Gi¸ dù thÇu cho toµn bé c«ng tr×nh tæng hîp theo b¶ng. STT Tªn h¹ng môc Gi¸ dù to¸n 1 H¹ng môc x 10.000.000 . n Gi¸ dù thÇu ViÖc tÝnh gi¸ dù to¸n dù thÇu cã thÓ kh¸i qu¸t theo s¬ ®å sau (s¬ ®å3) Trong ®ã: - §¬n gi¸ tæng hîp ®­îc x¸c ®Þnh chi tiÕt trªn b¶ng chi tiÕt tÝnh ®¬n gi¸ tr­íc thuÕ. - Gi¸ dù thÇu ch­a cã gi¶m gi¸ ( gi¸ dù thÇu ®Çy ®ñ) lµ møc gi¸ ®­îc ghi chÝnh thøc trong ®¬n dù thÇu. §¬n xin gi¶m gi¸ dù thÇu tuú tõng tr­êng hîp mµ bªn mêi thÇu cã thÓ chÊp nhËn th× møc gi¸ ®­îc dïng ®Ó ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu vµ ký kÕt hîp ®ång sÏ lµ gi¸ trÞ dù thÇu sau gi¶m gi¸. §Ó gi¶m gi¸ (trong ph¹m vi an toµn) nh»m t¨ng c¹nh tranh vÒ gi¸ trong hå s¬ dù thÇu, ®¬n gi¶m gi¸ ®­îc lËp trªn c¬ së: 1/ Chi phÝ khÊu hao TSC§, c«ng cô dông cô thÊp do cã rÊt nhiÒu thiÕt bÞ ®· khÊu hao hÕt hoÆc møc khÊu hao thÊp. 2/ Chi phÝ qu¶n lý thùc tÕ lµ rÊt nhá do: - C¸n bé trùc tiÕp thi c«ng cã kinh nghiÖm, sè l­îng c¸n bé bè trÝ kh«ng cÇn nhiÒu. - Kho¶ng c¸ch gi÷a ®Þa ®iÓm thi c«ng vµ c«ng ty lµ nhá th× viÖc hç trî kü thuËt, hoµn c«ng, nghiÖm thu thuËn tiÖn. 3/ §éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ ®«ng ®¶o cã thÓ ®¶m ®­¬ng khèi l­îng c«ng viÖc lín vµ phøc t¹p. 4/ ThÞ tr­êng cung cÊp vËt liÖu tèt vµ æn ®Þnh, ®· ®­îc x¸c ®Þnh tõ tr­íc. 5/ BiÖn ph¸p thi c«ng vµ c¸c gi¶i ph¸p kh¸c ®­îc ¸p dông thuËn lîi ®èi víi c«ng tr×nh cô thÓ nµy. §¬n xin gi¶m gi¸ dù thÇu cña c«ng ty c¨n cø vµo yÕu tè sau ®©y: 1. Do ®¬n vÞ thi c«ng cã n¨ng lùc lín vÒ thiÕt bÞ m¸y mãc, trong ®ã cã c¸c thiÕt bÞ ®ang sö dông tèt song ®· thùc hiÖnh gÝa trÞ khÊu hao hÕt do ®ã cã thÓ tiÕt kiÖm trong chi phÝ m¸y thi c«ng. 2. Do ®¬n vÞ cã hÖ thèng dµn gi¸o, cèt pha vÉn sö dông tèt song chi phÝ khÊu hao ®· hÕt nªn gi¶m ®¸ng kÓ chi phÝ cèt pha trong thi c«ng. 3. Do ®¬n vÞ thi c«ng cã bÒ dµy kinh nghiÖm trong c«ng t¸c qu¶n lý thi c«ng, lùc l­îng c«ng nh©n lµnh nghÒ chiÕm tû lÖ cao, do ®ã cã thÓ tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ chung. 4. TiÕt kiÖm chi phÝ thu nhËp tr­íc thuÕ Ngoµi ra viÖc gi¶m gi¸ cña c«ng tr×nh cßn do vét sè nguyªn nh©n kh¸c n÷a nh­; - TËn dông sè l­îng vËt liÖu cßn tån kho - C«ng ty ®ang cã chiÕn l­îc më réng thÞ tr­êng. S¬ ®å 3: S¬ ®å tÝnh gi¸ ®Êu thÇu c«ng tr×nh x©y dùng ****************** Cã thÓ thÊy râ c«ng t¸c x¸c ®Þnh gi¸ dù thÇu cña c«ng ty qua vÝ dô sau: TÝnh gi¸ dù thÇu cña c«ng tr×nh X - h¹ng môc M - Khèi l­îng c¸c c«ng viÖc ®­îc tÝnh to¸n vµ thÓ hiÖn râ trong b¶ng tiªn l­îng dù to¸n chi tiÕt (b¶ng5) B¶ng5: B¶ng tiªn l­îng dù to¸n chi tiÕt - c«ng tr×nh X - h¹ng môc M TT Néi dung c«ng viÖc §¬n vÞ Khèi l­îng V÷a §Þnh møc §¬n gi¸ 1 V÷a bª t«ng s¶n xuÊt b»ng m¸y trén, ®æ b»ng thñ c«ng, bª t«ng sµn m¸i, v÷a m¸c 200, ®¸ 1x2 M3 2 2 C«ng t¸c s¶n xuÊt l¾p dùng cét thÐp bª t«ng t¹i chç, cét thÐp sµn m¸i cao < 1,6m, ®­êng kÝnh 10m - §¬n gi¸ tæng hîp ®­îc x¸c ®Þnh chi tiÕt trªn b¶ng chi tiÕt tÝnh ®¬n gi¸ tr­íc thuÕ. - Gi¸ dù to¸n dù thÇu ®­îc tæng hîp trªn b¶ng dù to¸n dù thÇu (b¶ng 6) B¶ng6: B¶ng dù to¸n dù thÇu - c«ng tr×nh X - h¹ng môc M STT Thµnh phÇn hao phÝ §¬n gi¸ Khèi l­îng GTTH Thµnh tiÒn 1 V÷a bª t«ng s¶n xuÊt b»ng m¸y trén - ®æ b»ng thñ c«ng, bª t«ng sµn m¸i m¸c 200, ®¸ 1x2 C«ng t¸c s¶n xuÊt l¾p dùng cèt thÐp bª t«ng tån t¹i chç, cèt thÐp sµn m¸i cao < 16m ... R < 10m M3 TÊn 1500 1500 711.017 6809976 711017 6809976 Tæng céng GT ch­a thuÕ ThuÕ VAT 10% Tæng céng GT ®· tÝnh thuÕ 7520993 7520993 8273092,3 c. Hoµn thµnh hå s¬ dù thÇu C¸c nhãm tËp hîp kÕt qu¶ vµ kiÓm tra lÇn cuèi ®¶m b¶o: + Ch÷ ký trªn tõng trang + Ghi râ sè b¶n sao vµ b¶n gèc + Sè trang, tr×nh tù c¸c môc hay c¸c yªu cÇu kh¸c cña hå s¬ mêi thÇu 2.2. LËp hå s¬ mêi thÇu Hå s¬ dù thÇu sau khi lËp xong ®­îc göi ®Õn héi ®ång xÐt thÇu. Hå s¬ dù thÇu nhµ 5 tÇng tæng c«ng ty chÌ ViÖt Nam ®­îc göi ®i ngµy 20/3/1998 tøc lµ trong thêi gian nép thÇu. V× vËy, hå s¬ dù thÇu lµ hîp lÖ mÆt thêi gian. Hå s¬ dù thÇu ®­îc göi th«ng qua ®­êng b­u ®iÖn. 2.3. Thêi gian ®Êu thÇu §Õn thêi ®iÓm mµ nhµ thÇu ®· c«ng bè trong hå s¬ mêi thÇu tøc lµ 14h ngµy 28/03/1998, héi ®ång mêi thÇu tæ chøc mêi thÇu ®¹i diÖn cña c«ng ty x©y l¾p vËt t­ thiÕt bÞ kü thuËt cïng ®¹i diÖn cña c¸c ®¬n vÞ tham gia ®Êu thÇu kh¸c ®Ó dù xÐt thÇu, lµm râ mét sè th¾c m¾c cña héi ®ång xÐt thÇu. Héi ®ång xÐt thÇu sau khi xem xÐt c¸c tiªu chuÈn tiÕn bé ­íc tÝnh, tiªu chuÈn tµi chÝnh cña c¸c hå s¬ dù thÇu ®Ó nhÊt trÝ ra quyÕt ®Þnh cuèi cïng c«ng ty x©y l¾p vËt t­ thiÕt bÞ kü thuËt lµ mét nhµ thÇu ®­îc chän. 1.4. Ký kÕt hîp ®ång sau khi tróng thÇu. Khi cã th«ng b¸o tróng thÇu cña chñ ®Çu t­. Ngµy 30/03/1998, ®¹i diÖn cña c«ng ty cïng víi chñ ®Çu t­ ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ giao nhËn thÇu thi c«ng c«ng tr×nh nhµ 5 tÇng tæng c«ng ty chÌ ViÖt Nam. Néi dung cña hîp ®ång ph¶n ¸nh ®óng nh÷ng cam kÕt cña hai bªn trong qu¸ tr×nh ®Êu thÇu. Néi dung cña hîp ®ång bao gåm: - C¸c tµi liÖu kÌm theo (lµ mét phÇn) b¶n hîp ®ång kinh tÕ. - §èi t­îng cña hîp ®ång. - Yªu cÇu vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, chñng lo¹i, quy c¸ch mü thuËt c«ng tr×nh. - NghiÖm thu c«ng tr×nh. - Ph­¬ng thøc vµ ®iÒu kiÖn thanh to¸n. - B¶o hµnh c«ng tr×nh. Ngoµi ra néi dung cña hîp ®ång cßn cã ®iÒu kho¶n tr¸ch nhiÖm vµ cam kÕt cña bªn ký nhËn hîp ®ång, biÖn ph¸p b¶o ®¶m viÖc ký kÕt hîp ®ång: ph¹m vi hîp ®ång: xö lý hîp ®ång: nh÷ng bæ sung, ®iÒu chØnh hîp ®ång, huû bá hîp ®ång: cam kÕt cña chñ ®Çu t­. Néi dung cña hîp ®ång ®­îc ký kÕt ph¶i phï hîp víi hå s¬ ®Êu thÇu, nÕu cã thay ®æi, ®iÒu chØnh g× so víi hå s¬ ®Êu thÇu th× ph¶i do ng­êi cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh ®Çu t­ vµ ph¶i ®­îc chÊp nhËn kh«ng ®­îc söa ®æi nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n ¶nh h­ëng ®Õn néi dung cña hå s¬ ®Êu thÇu vµ kÕt qu¶ ®Êu thÇu. IV. §¸nh gi¸ vÒ qu¸ tr×nh tham gia ®Êu thÇu ë c«ng ty x©y l¾p vËt t­ thiÕt bÞ kü thuËt. 1. Nh÷ng thuËn lîi cña c«ng ty trong lÜnh vùc ®Êu thÇu - C«ng ty lµ mét doanh nghiÖp ®éc lËp, cã ®ñ ®iÒu kiÖn tham gia ®Êu thÇu mµ kh«ng chÞu sù chØ ®¹o cña c¬ quan cÊp trªn nµo. §iÒu nµy t¹o ra sù th«ng tho¸ng cho viÖc thiÕt lËp quan hÖ lµm ¨n víi c¸c b¹n hµng, t¹o ra tÝnh tù chñ, n¨ng ®éng cña c«ng ty. Khi tham gia ho¹t ®éng ®Êu thÇu, c«ng ty cã thÓ tù do ®iÒu chØnh hµnh vi cña m×nh mµ kh«ng cÇn xin phÐp ai. - C«ng ty cã thÕ m¹nh n¨ng lùc c¸c lo¹i: Tµi chÝnh, kü thuËt, nh©n sù. Héi ®ång xÐt thÇu sÏ ®¸nh gi¸ c¸c n¨ng lùc tµi chÝnh, kü thuËt vµ cho ®iÓm. NÕu n¨ng lùc cµng cao th× kh¶ n¨ng tróng thÇu cµng lín. Nh÷ng n¨ng lùc còng t¸c ®éng rÊt lín ®Õn qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n sau khi tróng thÇu. Khi c«ng ty thùc hiÖn tèt cam kÕt th× lîi nhuËn mµ c«ng ty thu ®­îc sÏ lín lªn vµ uy tÝn sÏ t¨ng lªn. - §éi ngò c¸n bé ®¶m nhiÖm c«ng t¸c ®Êu thÇu cña c«ng ty cã tr×nh ®é vµ kiÕn thøc v÷ng vµng, cã thÓ nhanh chãng n¾m b¾t ®­îc th«ng tin tõ phÝa ng­êi mêi thÇu, nhanh chãng lËp hå s¬ dù thÇu vµ ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu cña héi ®ång xÐt thÇu. - Lµ c«ng ty liªn doanh nªn sù hç trî vÒ c«ng nghÖ lµ cã s½n tõ n­íc ngoµi cã tÓ thÓ tham gia c¸c c«ng tr×nh cã vèn lín, yªu cÇu kü thuËt cao: cã m¸y mãc vµ thiÕt bÞ tèt. Nhê nh÷ng thuËn lîi trªn c«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ quan träng ®ã lµ: + Sè l­îng c«ng tr×nh tróng thÇu, cã gi¸ trÞ lín ngµy cµng nhiÒu gãp phÇn ®em l¹i lîi nhuËn cho c«ng ty. Cô thÓ, lµ trong n¨m 2000 c«ng ty ®· nhËn thªm ®­îc nhiÒu c«ng tr×nh cã kinh phÝ lín nh­: Nhµ m¸y nhùa ho¸ chÊt PVC, ký tóc x¸ häc sinh, sinh viªn (thµnh phè HCM), chung c­ B×nh Trung. + C«ng t¸c lËp hå s¬ dù thÇu ®­îc c¶i thiÖn thªm mét b­íc. BiÖn ph¸p thi c«ng ®­îc ®iÓn h×nh ho¸ cho tõng c«ng viÖc nh­ biÖn ph¸p cèt pha trßn, biÖn ph¸p l¾p dùng panen,... C¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m an toµn tiÕn ®é thi c«ng, chÊt l­îng c«ng tr×nh lu«n ®­îc c«ng ty coi träng trong hå s¬ dù thÇu. ViÖc tæ chøc thi c«ng, c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o an ninh thÝch hîp víi tõng c«ng tr×nh. C¸c møc gi¸ thÝch hîp phï hîp víi th­c tÕ thi c«ng tõ ®ã n©ng cao thªm chÊt l­îng hå s¬ dù thÇu cña c«ng ty, n©ng cao c¹nh tranh vµ rót ng¾n thêi gian lËp hå s¬ dù thÇu. + ThÞ tr­êng x©y dùng cña c«ng ty ngµy cµng më réng. NÕu nh­ khi míi thµnh lËp, thÞ tr­êng cña c«ng ty chØ giíi h¹n trong thÞ tr­êng Hµ Néi th× nay nhê thùc hiÖn tèt c«ng t¸c ®Êu thÇu ®­îc më réng ra ë nhiÒu tØnh phÝa b¾c nh­: trô së UBNN huyÖn H­ng Hµ - Th¸i B×nh; viÖc kiÓm s¸t nh©n d©n tØnh Hoµ B×nh; trô së thÞ uû Hµ §«ng... ngoµi ra c«ng ty cßn më réng thÞ tr­êng x©y dùng sang c¸c thµnh phè lín ë miÒn nam nh­ thµnh phè HCM, c¸c tØnh miÒn trung nh­ §µ N½ng, Qu¶ng Ng·i... Tõ nh÷ng thuËn lîi trªn c«ng ty ®· thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ trong thêi gian qua. §­îc thÓ hiÖn ë sè c«ng tr×nh tróng thÇu ngµy cµng t¨ng gãp phÇn ®em l¹i lîi nhuËn cho c«ng ty. Sè c«ng tr×nh tróng thÇu trong hai n¨m qua Tªn chØ tiªu §¬n vÞ 1999 2000 Tèc ®é t¨ng (lÇn) Sè c«ng tr×nh dù thÇu 36 50 1,38 Sè c«ng tr×nh tróng thÇu 6 8 1,33 Gi¸ trÞ th¾ng thÇu Tû ®ång 107 130 1,21 N¨m 1999 c«ng ty tróng thÇu 6 c«ng tr×nh. Sè l­îng c«ng tr×nh tróng thÇu n¨m 2000 lµ 8 tøc lµ t¨ng so víi n¨m 1999. VÒ mÆt gi¸ trÞ n¨m 1999 gi¸ trÞ tróng thÇu cña c«ng ty lµ 107 tût ®ång th× n¨m 2000 con sè t­¬ng øng lµ 130 tû ®ång t¨ng 0,21 lÇn so víi n¨m 1999. Sè c«ng tr×nh tróng thÇu vµ gi¸ trÞ tróng thÇu ngµy cµng t¨ng ®· gãp phÇn mang l¹i lîi nhuËn ngµy cµng cao cho c«ng ty ®iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn qua b¸o c¸o tæng kÕt c¸c n¨m cña c«ng ty. B¶ng 7: Mét sè chØ tiªu thùc hiÖn trong c¸c n¨m 1999- 2000 (TrÝch b¸o c¸o tæng kÕt c¸c n¨m) ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh 1999 2000 - Gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng trong ®ã Tû ®ång 55 62 - Gi¸ trÞ s¶n xuÊt x©y l¾p - Doanh thu x©y l¾p Tû ®ång 40 46,4 - ThuÕ nép NS 0,4 0,58 - Lîi nhuËn thùc hiÖn 1,6 1,74 Lîi nhuËn thùc hiÖn n¨m 1999 t¨ng 109% so víi n¨m 2000 2. Nh÷ng tån t¹i trong ho¹t ®éng tham gia ®Êu thÇu cña c«ng ty. Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi, c«ng ty còng gÆp ph¶i rÊt nhiÒu khã kh¨n trong ho¹t ®éng ®Êu thÇu: - Thø nhÊt, lµ sù c¹nh tranh m¹nh mÏ tõ phÝa c¸c nhµ thÇu, ®Æc biÖt lµ nh÷ng nhµ thÇu quèc tÕ. §Ó ®Èy m¹nh c¹nh tranh, c¸c c«ng ty ®· kh«ng ngõng ®Èy m¹nh ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ. VÞ trÝ søc Ðp cña c¸c nhµ thÇu nµy rÊt lín. H¬n n÷a hä l¹i cã tiÒm n¨ng tµi chÝnh rÊt lín vµ hä sÏ sö dông triÖt ®Ó c¸c tiÒm lùc nµy. Cã kh«ng Ýt c«ng ty tham gia ®Êu thÇu vµ khi tróng thÇu sÏ b¸n l¹i cho c¸c nhµ thÇu kh¸c, ®iÒu nµy sÏ g©y khã kh¨n cho nhiÒu nhµ thÇu kh¸c trong ®ã cã c«ng ty x©y l¾p vËt t­ kü thuËt. §èi víi nh÷ng nhµ thÇu quèc tÕ ho¹t ®éng ë §«ng Nam ¸ tõ tr­íc v× hä ®· ®Çu t­ nhiÒu m¸y mãc thiÕt bÞ, cã bÒ dµy kinh nghiÖm vµ lµ thÇu chuyªn nghiÖp nªn trong ®Êu thÇu quèc tÕ hä lµ nh÷ng ®èi thñ nÆng ký nhÊt. Gi¸ bá thÇu cña hä sÏ thÊp do sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ tõ c¸c n­íc §«ng Nam ¸ chuyÓn sang. §iÒu nµy th× cã lîi cho c¸c nhµ ®Çu t­ nh­ng l¹i g©y khã kh¨n cho c¸c nhµ thÇu trong n­íc. - Thø hai, ®èi víi c¸c dù ¸n thÇu ®Þa ph­¬ng, bªn mêi thÇu mÆc dï cã tæ chøc ®Êu thÇu réng r·i nh­ng vÉn cã mét sè ­u tiªn ®èi víi nhµ thÇu ®Þa ph­¬ng hä, do c¸c nhµ thÇu cã vÞ trÝ thuËn lîi vÒ ®Þa lý, am hiÓu vÒ nguyªn vËt liÖu, cã ®iÒu kiÖn xem xÐt kü l­ìng c«ng tr×nh. Sù c«ng b»ng ®èi víi c¸c nhµ thÇu ®Þa ph­¬ng sÏ t¹o ra sù kh«ng c«ng b»ng, g©y khã kh¨n cho c¸c nhµ thÇu kh¸c. MÆt kh¸c yªu cÇu ®èi víi nh÷ng dù ¸n ë xa trô së cña c«ng ty nh­ng l¹i yªu cÇu ph¶i n¾m thËt ch¾c yªu cÇu dù ¸n, ph¶i nghiªn cøu t×m hiÓu khi tham gia ®Êu thÇu, th× c«ng ty sÏ rÊt khã kh¨n nÕu tham gia ®Êu thÇu c¸c gãi thÇu nµy sÏ rÊt tèn kÐm chi phÝ cho viÖc ®i l¹i, nghiªn cøu. - Thø ba, lµ ®èi víi viÖc ­íc to¸n kü thuËt vµ ­íc l­îng gi¸ thµnh. Bªn mêi thÇu th­êng chØ cung cÊp cho nhµ thÇu b¶n thiÕt kÕ vµ c¸c th«ng tin víi yªu cÇu cña dù ¸n c«ng tr×nh. V× vËy ®Ó tham gia ®Êu thÇu c¸c nhµ thÇu nãi chung vµ c«ng ty x©y l¾p vËt t­ kü thuËt nãi riªng ph¶i bãc t¸ch b¶n vÏ, tÝnh to¸n chi tiÕt cÊu kiÖn tõ ®ã ­íc l­îng gi¸ thµnh. C¸c c«ng ®o¹n trªn ®ßi hái ph¶i tèn nhiÒu c«ng søc, thêi gian vµ ®ßi hái ph¶i cã nhiÒu ng­êi cã tr×nh ®é, cã kh¶ n¨ng míi thùc hiÖn ®­îc. - Thø t­, lµ c«ng t¸c qu¶n lý c¸c chi phÝ s¶n xuÊt cña c«ng ty vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc c«ng viÖc ®Æt ra. Sè liÖu kÕ to¸n vÉn cßn cã nh÷ng sai lÇm, c«ng t¸c thanh to¸n cña bªn A cßn s¬ suÊt g©y thÊt tho¸t vÒ tµi chÝnh ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, h¹n chÕ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty trong c«ng t¸c ®Êu thÇu. Dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng song tiÕn ®é thi c«ng, gi¸ dù to¸n dù thÇu cña c«ng ty vÉn cßn ch­a s¸t víi yªu cÇu thùc tÕ. XÐt kÕt qu¶ xÐt thÇu c«ng tr×nh x©y dùng bÖnh viÖn ®a khoa tØnh B¾c C¹n. Ta cã thÓ hiÓu ®­îc ®iÒu nµy. * KÕt qu¶ më thÇu TT §¬n vÞ tham gia dù thÇu KÕt qu¶ TiÕn ®é thi c«ng (ngµy) Gi¸ bá thÇu (TriÖu ®ång) Gi¶m gi¸ (triÖu ®ång) Gi¸ sau gi¶m gi¸ (TriÖu ®ång) 1 Cty XD vµ trang trÝ néi thÊt B¹ch §»ng 150 2.022 14,302 1877,698 2 Cty TbÞ x©y l¾p vËt t­ kü thuËt 162 1.972 78,88 1893,12 3 C«ng ty XD Hoa §« 130 1.935 116,07 1818,93 4 Cty XD c¬ giíi vµ XD 12 157 1.678 0 1678 5 C ty XD B¾c c¹n 161 1.970 53,19 1916,8 6 C ty c«ng tr×nh * KÕt qu¶ tróng thÇu: C«ng ty XD Hµ §« NÕu nh­ c«ng ty Hµ §« tróng thÇu víi thêi gian thi c«ng lµ 130 ngµy, gi¸ trÞ tróng thÇu lµ 1818,93 triÖu th× thêi gian thi c«ng, gi¸ trÞ dù thÇu t­¬ng øng cña c«ng ty TNHH VINAUST lµ 162 ngµy vµ 1862 triÖu. 3. Mét sè nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù tån t¹i cña c«ng ty 3.1. Nguyªn nh©n kh¸ch quan NÒn kinh tÕ n­íc ta vÉn cßn chÞu sù t¸c ®éng suy tho¸i kinh tÕ khu vùc nªn g©y khã kh¨n cho c«ng ty trong viÖc ph¸t triÓn, më réng thÞ tr­êng. Thªm vµo ®ã, viÖc ¸p dông quy chÕ ®Êu thÇu míi lµm cho tÝnh c¹nh tranh gi¸ c¶ trong c¸c gãi thÇu cµng khèc liÖt, g©y khã kh¨n vÒ viÖc tÝnh to¸n gi¸ dù to¸n gãi thÇu. §iÒu ®ã lµm cho kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña c«ng ty gi¶m xuèng. 3.2. Nguyªn nh©n chñ quan: - Thø nhÊt, viÖc lËp gi¸ dù thÇu cßn ch­a s¸t thùc tÕ, vÊn ®Ò lùa chän møc gi¸ bá thÇu cßn linh ho¹t lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty. - Thø hai, c«ng ty cã mét n¨ng lùc m¹nh vÒ m¸y mãc, thiÕt bÞ nh­ng viÖc sö dông kh«ng hiÖu qu¶ khèi l­îng m¸y mãc thiÕt bÞ, nµy dÉn ®Õn chi phÝ thi c«ng bÞ t¨ng lªn. H¹n chÕ c«ng ty ®­a ra møc gi¸ dù thÇu hÊp dÉn. - Thø ba, vèn l­u ®éng cña c«ng ty lu©n chuyÓn chËm, h¹n chÕ c«ng ty m¹nh d¹n ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p c¹nh tranh trong ®Êu thÇu. - Thø t­, c«ng ty TNHH x©y l¾p vËt t­ kü thuËt ch­a thùc sù tËn dông hÕt nguån vèn hç trî c«ng ty mÑ KANSUN ®Ó ®­a vµo ho¹t ®éng s¶n xu©t kinh doanh cña m×nh. MÆt kh¸c c«ng ty lu«n ®­îc sù quan t©m cña c¸c chuyªn viªn cã nhiÒu n¨m kinh nghiÖm ë n­íc ngoµi, s½n sµng t­ vÊn, gióp ®ì nh÷ng sù khai th¸c nµy lµ ch­a triÖt ®Ó ®øng vÒ phÝa c«ng ty TNHH x¾y l¾p vËt t­ kü thuËt. - Thø n¨m, tuy qu¶n lý rñi ro dù ¸n ®· ®­îc c¸n bé l·nh ®¹o c«ng ty ®­a vµo nh»m trî gióp ®­a ra dù to¸n hîp lý. Song vÊn ®Ò nµy ch­a ®­îc sù quan t©m ®óng víi tÇm quan träng cña nã. Ch­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña c«ng ty x©y l¾p vËt t­ kü thuËt- hµ néi I. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña c«ng ty trong thêi gian tíi Sau nhiÒu n¨m ho¹t ®éng víi nh÷ng thµnh qu¶ ®· ®¹t ®­îc ®¸ng kÓ, bªn c¹nh nh÷ng khã kh¨n gÆp ph¶i c«ng ty x©y l¾p vËt t­ kü thuËt chuÈn bÞ cho m×nh mét quyÕt t©m b­íc vµo thÕ kû 21. Thêi gian qua do ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng §«ng Nam ¸ ngµnh x©y dùng còng bÞ h¹n chÕ rÊt nhiÒu. §Õn n¨m 2001 dÊu hiÖu cho thÊy c¸c n­íc ®ang dÇn dÇn phôc håi, tuy nhiªn nÒn kinh tÕ n­íc ta vÉn cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n thö th¸ch. C¸c nguån vèn ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc vÉn cßn h¹n chÕ cµng lµm cho tÝnh c¹nh tranh trong nhËn thÇu x©y l¾p gay g¾t h¬n. §Ó ®øng v÷ng tån t¹i vµ ph¸t triÓn c«ng ty x©y l¾p vËt t­ kü thuËt dù kiÕn ph­¬ng h­íng trong thêi gian tíi nh­ sau: 1. TiÕp tôc lµnh m¹nh hãa tµi chÝnh b»ng c¸ch n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ t¨ng c­êng c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý tµi chÝnh. 2. TiÕp tôc nghiªn cøu ®Çu t­ chiÒu s©u ®Ó phï hîp víi qu¸ tr×nh më réng s¶n xuÊt, t¨ng c­êng n¨ng lùc thi c«ng cña c«ng ty, t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. 3. §Çu t­ vµo khoa häc kü thuËt nhiÒu h¬n n÷a, ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt nh»m n©ng cao chÊt l­îng c«ng tr×nh vµ ®¸p øng tiÕn ®é thi c«ng, ®¶m b¶o an toµn vÖ sinh lao ®éng nh»m n©ng cao uy tÝn vµ n©ng lùc cña c«ng ty. 4. TiÕp tôc kiÖn toµn l¹i tæ chøc s¶n xuÊt n©ng cao hiÖu qu¶ cña bé m¸y qu¶n lý, nhÊt lµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc c«ng ty. Quan t©m ®Õn c«ng t¸c ®µo t¹o n©ng cao n¨ng lùc chuyªn m«n, nghiÖp vô, tay nghÒ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong toµn c«ng ty. 5. T¨ng c­êng c«ng t¸c tiÕp thÞ, më réng thªm ngµnh nghÒ vµ ®Þa bµn ho¹t ®éng, trong ®ã ®Æc biÖt quan t©m ®Õn c«ng tr×nh h¹ tÇng, thñy lîi, phÊn ®Êu cho thu nhËp cña ng­êi lao ®éng. Theo ph­¬ng h­íng vµ nhiÖm vô trªn dùa vµo n¨ng lùc hiÖn cã c«ng ty dù kiÕn nhiÖm vô cô thÓ n¨m 2002 nh­ sau: * C¸c chØ tiªu chñ yÕu Tæng gi¸ trÞ s¶n l­îng Trong ®ã : Gi¸ trÞ x©y l¾p Tæng doanh thu Nép c¸c kho¶n ng©n s¸ch Lîi nhuËn L­¬ng b×nh qu©n ®Çu ng­êi/ th¸ng * Tµi chÝnh: Hoµn chØnh quy chÕ tµi chÝnh, n©ng cao mét b­íc kü n¨ng h¹ch to¸n tËp trung, ®­a c«ng t¸c qu¶n lý thu nhËp chøng tõ h¹ch to¸n vµo nÒ nÕp, ®Æc biÖt lµ quan t©m ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt, b¶o ®¶m cung cÊp ®ñ vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh. * Kü thuËt ChuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó ®¸p øng tiªu chuÈn c«ng tr×nh ®¶m b¶o theo yªu cÇu ®a d¹ng cña chñ ®Çu t­, b¶o ®¶m an toµn vÖ sinh lao ®éng. II. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña c«ng ty §øng tr­íc sù ph¸t triÓn ®Êt n­íc vÒ c¬ së h¹ tÇng, c¸c c«ng ty x©y dùng ®­îc thµnh lËp ngµy cµng t¨ng vµ ph¸t triÓn. C«ng tr×nh x©y dùng th× cã h¹n, v× vËy ®Êu thÇu x©y l¾p ngµy nay kh«ng cßn lµ thñ tôc thuÇn tóy mµ ®· trë thµnh mét vÊn ®Ò quan träng mang tÝnh c¹nh tranh trong c¸c DN x©y dùng. BÊt kú mét c«ng ty x©y dùng nµo gi¶i quyÕt ®­îc thµnh c«ng vÊn ®Ò ®Êu thÇu lµ gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò cã viÖc lµm, cã lîi nhuËn vµ sÏ ph¸t triÓn. Dï c«ng ty x©y l¾p vËt t­ kü thuËt ®· cã nhiÒu cã g¾ng trong c«ng t¸c ®Êu thÇu song vÉn cßn mét sè h¹n chÕ. Do ®ã, ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng th¾ng thÇu c«ng ty cÇn cã mét sã gi¶i ph¸p sau: Gi¶i ph¸p 1: Tham gia hiÖp héi c¸c nhµ thÇu Trªn thùc tÕ hiÖn nay ë ViÖt Nam vÊn ®Ò ®Êu thÇu cßn mang tÝnh h×nh thøc. V× vËy, mét m×nh ®éc lËp ®¬n ph­¬ng ho¹t ®éng trªn thÞ tr­êng ®Ó dµnh lÊy c«ng tr×nh lµ mét viÖc v« cïng khã kh¨n. Bëi v× mét c«ng tr×nh x©y dùng th­êng th«ng b¸o lµ ®Êu thÇu réng r·i. Nh­ vËy sè l­îng ®¬n vÞ muèn tham gia ®Êu thÇu lµ rÊt nhiÒu, ®Ó th¾ng thÇu ®ßi hái c«ng ty ph¶i cã mét n¨ng lùc ®Æc biÖt m¹nh nh»m ®­a ra møc gi¸ thÇu thÊp nhÊt. MÆt kh¸c, c¸c nhµ thÇu sÏ kÌn cùa nhau lµm cho gi¸ dù thÇu gi¶m xuèng dÉn ®Õn lîi nhuËn sÏ rÊt thÊp. Khi tham gia hiÖp héi c¸c nhµ thÇu th× ta hiÓu víi nhau r»ng ë ®©y sÏ cã sù th­¬ng l­îng, gãp phÇn gi¶m ®­îc kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ®èi ph­¬ng trong giíi h¹n mét sè c«ng tr×nh, gi¸ dù thÇu cã thÓ sÏ ®­îc n©ng lªn hµng lo¹t. ViÖc tham gia hiÖp héi c¸c nhµ thÇu nh»m t¹o ra sù thèng nhÊt vÒ gi¸ dù thÇu (vÒ phÝa ng­êi b¸n hµng) ®Ó lu«n ®¶m b¶o møc lîi nhuËn an toµn cho ®¬n vÞ th¾ng thÇu. Tr¸nh ®­îc c¬ b¶n t×nh tr¹ng c¸c ®¬n vÞ dù thÇu hä gi¶m gi¸ dù thÇu xuèng møc thÊp nhÊt g©y nªn t×nh tr¹ng gi¸ s¶n xuÊt xuèng møc qu¸ thÊp. §iÒu nµy cã lîi cho chñ ®Çu t­ nh­ng h¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña c¸c nhµ thÇu ViÖc tham gia hiÖp héi c¸c nhµ thÇu, tuy nhiªn kh«ng ph¶i sù thèng nhÊt c¸c nhµ thÇu mµ nã chØ phôc vô cho viÖc thèng nhÊt giíi h¹n gi¸ cã thÓ chÊp nhËn ®­îc phÝa c¸c nhµ thÇu nh­ng nã vÉn cã sù c¹nh tranh b×nh th­êng gi÷a c¸c ®¬n vÞ tham gia ®Êu thÇu. V× vËy mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®¬n vÞ kh«ng ph¶i lµ mèi quan hÖ më vµ chØ ®­îc th«ng qua nh÷ng ng­êi cã tr¸ch nhiÖm, chØ trao ®æi trong giíi h¹n nh»m b¶o vÖ th«ng tin kh¸c sÏ ®­a ra trong Hå s¬ dù thÇu. Gi¶i ph¸p 2: Hoµn thiÖn c«ng t¸c tÝnh gi¸ dù thÇu YÕu tè x¸c ®Þnh gi¸ dù thÇu lµ yÕu tè quan träng nhÊt mµ tÊt c¶ c¸c c«ng ty x©y dùng nãi chung vµ c«ng ty x©y l¾p vËt t­ kü thuËt nãi riªng ®Æc biÖt chó ý, ®ã lµ sù c¹nh tranh gay g¾t vÒ gi¸. Mét mÆt cña yÕu tè ®ã lµ: - TiÕn bé khoa häc kü thuËt trong x©y dùng chËm ph¸t triÓn vµ khã gi÷ ®­îc bÝ mËt. - TÝnh dÔ dµng tham gia vµo thÞ tr­êng x©y dùng - Sè l­îng c¸c doanh nghiÖp lín vµ hÇu hÕt cã quy m« nhá. Nh­ng mÆt kh¸c cßn do nh÷ng thay ®æi trong quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. NÕu nh­ tr­íc ®©y c¸c Hå s¬ dù thÇu ®­îc ®¸nh gi¸ theo tõng tiªu chuÈn (kü thuËt, kinh nghiÖm, chÊt l­îng nhµ thÇu, tµi chÝnh gi¸ c¶ thi c«ng) sau ®ã tæng hîp ®¸nh gi¸ toµn diÖn. Bªn mêi thÇu sö dông gi¸ xÐt thÇu, gi¸ sµn do chñ ®Çu t­ dù kiÕn tr­íc ®Ó xÐt thÇu th× nay theo quy chÕ míi ( NghÞ ®Þnh 88). Bªn mêi thÇu kh«ng ®­îc sö dông gi¸ xÐt thÇu, gi¸ sµn mµ sö dông gi¸ gãi thÇu theo kÕ ho¹ch ®Êu thÇu ®­îc duyÖt. Sau b­íc ®¸nh gi¸ kü thuËt nhµ thÇu tróng thÇu lµ nhµ thÇu cã ®¸nh gi¸ thÊp nhÊt. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ kh«ng cã møc gi¸ cô thÓ (dï chØ lµ dù to¸n) ®Ó c«ng ty x¸c ®Þnh møc gi¸ dù thÇu cña m×nh nh­ tr­íc. Vµ yÕu tè gi¸ ngµy cµng quan träng trong xÐt thÇu. Do ®ã ®Ó th¾ng thÇu kh«ng cã c¸ch nµo kh¸c cong ty ph¶i cã mét chiÕn l­îc gi¸ cô thÓ ®Ó tranh thÇu ph¶i ®ñ lín ®Ó ®ñ trang tr¶i chi phÝ vµ b¶o ®¶m lîi nhuËn môc tiªu nh­ng ph¶i ®ñ nhá ®Ó kh¶ n¨ng tróng thÇu cao nhÊt. §Ó ®¹t ®­îc ®iÒu nµy tr­íc tiªn c«ng ty ph¶i ®iÒu chØnh l¹i c¸ch tÝnh gi¸ dù to¸n x©y l¾p c«ng tr×nh. Cho ®Õn nay viÖc chän gi¸ dù thÇu cña c«ng ty vÉn sö dông ®¬n gi¸ ®Þa ph­¬ng. Trong nhiÒu tr­êng hîp gi¸ ®Þa ph­¬ng kh«ng ph¶n ¸nh ®óng sù biÕn ®æi gi¸ liªn tôc trªn thÞ tr­êng lµm cho gi¸ dù thÇu cña c«ng ty hoÆc qu¸ cao hoÆc qu¸ thÊp dÉn ®Õn thua lç nÕu tróng thÇu. Nh×n chung, do giíi h¹n vÒ c¸ch tÝnh gi¸ lµ viÖc tÝnh gi¸ ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së ®Þnh møc, ®¬n gi¸ cña Nhµ n­íc, ®¬n gi¸ vËt liÖu cña ®Þa ph­¬ng thùc chÊt còng lµ do Nhµ n­íc ban hµnh dÉn ®Õn kÕt qu¶ tÝnh gi¸ còng bÞ h¹n chÕ, do c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc th­êng ban hµnh rÊt chËm vµ kh¸c xa so víi sù biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶, chñng lo¹i vËt t­, c«ng nghÖ x©y dùng trªn thÞ tr­êng. Sù h¹n chÐ nµy g©y ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn thu nhËp (trong tr­êng hîp c«ng ty th¾ng thÇu) do chªnh lÖch vÌ gi¸. §Ó ®¶m b¶o an toµn, ®¬n vÞ tham gia ®Êu thÇu ph¶i xuÊt ph¸t tõ kh¶ n¨ng thùc tÕ vÒ viÖc cung cÊp vËt t­, nh©n c«ng, thiÕt bÞ, c¸c dÞch vô s½n cã kh¸c t¹i ®Þa ®iÓm n¬i x©y dùng c«ng tr×nh so s¸nh víi yªu cÇu vµ ®Æc ®iÓm thiÕt kÕ cña chñ ®Çu t­. Th«ng tin vÒ kh¶ n¨ng thùc tÕ nµy ph¶i lµ th«ng tin ch¾c ch¾n vµ ®­îc cËp nhËt hµng ngµy. C¸c th«ng tin nµy gióp nhµ thÇu biÕt ®­îc chÝnh x¸c ph¹m vi cho phÐp vÒ gi¸ nh»m ®iÒu chØnh gi¸ tham dù thÇu hîp lý tuú theo tõng lo¹i c«ng tr×nh còng nh­ tïy theo møc ®é c¹nh tranh ®èi víi tõng gãi thÇu, tõng dù ¸n. Trong mét sã tr­êng hîp ®Æc biÖt, ®Þa ph­¬ng n¬i x©y dùng kh«ng cã mét hay mét vµi vËt liÖu tháa m·n yªu cÇu thiÕt kÕ. Th«ng tin vÌ nguån vµ gi¸ cung cÊp ngµy cµng quan träng h¬n ®èi víi c¸c nhµ thÇu. Chi phÝ vËt liÖu phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè: sè l­îng nhµ cung cÊp tÝnh phæ biÕn cña vËt liÖu, kho¶ng c¸ch vµ sù thuËn lîi cña giao th«ng, chÊt l­îng vËt liÖu, ®é tin cËy cña ng­êi b¸n hµng, nh©n c«ng... §Ó kh¾c phôc ®­îc t×nh tr¹ng gi¸ dù thÇu qu¸ thÊp hoÆc qu¸ cao, c«ng ty ®­a ra c¸c dù thÇu riªng cña m×nh trªn c¬ së ®iÒu chØnh c¸ch x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tæng hîp b»ng c¸ch cËp nhËt th­êng xuyªn gi¸ nh÷ng nguyªn vËt liÖu ®Ó kÞp thêi n¾m b¾t nh÷ng nguån th«ng tin vÒ gi¸. Muèn vËy mét c«ng tr×nh dù thÇu c«ng ty cÇn ph¶i: - Nghiªn cøu kü ®Æc ®iÓm c«ng tr×nh, ®Æc ®iÓm ®iÒu kiÖn khÝ hËu, ®Þa h×nh khu vùc. - Nghiªn cøu kü thÞ tr­êng x©y dùng, m¹ng l­íi cung øng nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng tr×nh, ®Þa ph­¬ng, khu vùc l©n cËn, m¹ng l­íi giao th«ng vËn t¶i. - Nghiªn cøu kü nguån lao ®éng ®Þa ph­¬ng. Ngoµi ra viÖc gi¶m gi¸ dù thÇu cña c«ng ty cßn chñ yÕu dùa trªn nh÷ng yÕu tè bªn trong nh­: kh¶ n¨ng tiÕt kiÖm chi phÝ chung, chi phÝ m¸y thi c«ng, chi phÝ cèt pha...mµ bá qua c¸c yÕu tè bªn ngoµi nh­: nh÷ng thuËn lîi vÒ gi¸ c¶ vËt liÖu hay ®Þa h×nh c«ng tr×nh thuËn lîi cho thi c«ng...Do vËy, nhiÒu khi ®· cã gi¶m gi¸ nh­ng gi¸ dù thÇu cña c«ng ty vÉn cao.§Ó kh¾c phôc ®iÒu nµy cïng víi viÖc nghiªn cøu c«ng tr×nh dù thÇu nhãm kü thuËt cÇn chó ý nh÷ng chi phÝ cã thÓ gia t¨ng hay chi phÝ cã thÓ gi¶m thùc sù vµ cã thÓ t¨n gãi thÇu hay gi¶m bao nhiªu mµ vÉn ®¶m b¶o c«ng ty kh«ng bÞ thua lç vµ cã l·i. Trong chiÕn l­îc gi¸, c«ng ty nªn ph©n lo¹i thÞ tr­êng theo yÕu tè ®Þa lý thµnh thÞ tr­êng x©y dùng thµnh thÞ, thÞ tr­êng x©y dùng n«ng th«n ®Ó cã thÓ ®­a ra møc gi¸ hîp lý cho tõng khu vùc hay ph©n lo¹i thÞ tr­êng theo tõng lo¹i x©y dùng thµnh thÞ tr­êng x©y dùng d©n dông, thÞ tr­êng x©y dùng c«ng nghiÖp. Bëi mçi lo¹i thÞ tr­êng cã yªu cÇu vÒ c«ng nghÖ, kü thuËt kh¸c nhau mµ cÊu thµnh gi¸ c¶ x©y dùng còng rÊt kh¸c nhau. Tuy nhiªn chiÕn l­îc gi¸ cña c«ng ty kh«ng nhÊt thieets bao giê còng lµ chiÕn l­îc gi¸ thÊp. Tr­êng hîp nh÷ng c«ng tr×nh yªu cÇu chÊt l­îng cao, ®ßi hái nhµ thÇu ph¶i cã kinh nghiÖm...tïy vµo ®èi thñ c¹nh tranh mµ c«ng ty cã thÓ ¸p dông chiÕn l­îc gi¸ cao chÊt l­îng cao. 3.Gi¶i ph¸p 3: X¸c ®Þnh chiÕn l­îc ®Êu thÇu tæng hîp §Êu thÇu ngµy nay kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ c¹nh tranh vÒ gi¸. YÕu tè c¹nh tranh ngµy nay cµng gay g¾t trªn thÞ tr­êng ®ßi hái c«ng ty ph¶i cã mét chiÕn l­îc tæng hîp th× míi cã kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cao nhÊt. Do ®ã bªn c¹nh yÕu tè gi¸ c«ng ty cÇn chó ý. - ChiÕn l­îc c«ng nghÖ vµ tæ chøc x©y dùng. §©y lµ chiÕn l­îc quan träng cã ®é tin cËy cao viÖc nghiªn cøu ¸p dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµ phï hîp lu«n lu«n lµ ho¹t ®éng cã tÝnh chiÕn l­îc cña ®¬n vÞ. Thùc chÊt cña chiÕn l­îc nµy lµ lËp hå s¬ dù thÇu, c«ng ty ph¶i dèc toµn lùc vµo viÖc thiÕt kÕ tæ chøc x©y dùng hîp lý dùa trªn c¸c c«ng nghÖ x©y dùng hiÖu qu¶. NÕu c«ng ty ®­a ra ®­îc c«ng nghÖ ®éc ®¸o duy nhÊt mµ chñ ®Çu t­ ®ang cÇn cho viÖc x©y dùng c«ng tr×nh cña m×nh th× ­u thÕ c¹nh tranh thÇu cña c«ng ty sÏ t¨ng lªn gÊp béi lÇn. - ChiÕn l­îc liªn kÕt: viÖc liªn doanh liªn kÕt bao giê còng t¹o ra mét nhµ thÇu m¹nh h¬n so víi nhµ thÇu riªng rÏ. §­¬ng nhiªn mét nhµ thÇu chØ cã thÓ m¹nh ë mét hay mét vµi mÆt (so víi yªu cÇu tranh thÇu) nh­ vÒ thiÕt bÞ hay tÝnh chuyªn m«n hay vÒ tµi chÝnh hoÆc c«ng nghÖ... Sù liªn doanh liªn kÕt nh»m phèi hîp bï trõ c¸c ­u nh­îc ®iÓm cña tõng nhµ thÇu. T¹o nªn mét nhµ thÇu víi nhiÒu ­u ®iÓm ®ång thêi ®¶m b¶o tÝnh hîp lÖ tranh thÇu cña Nhµ n­íc vµ t¹o ra c¸c nhµ thÇu ®ñ m¹nh ®¶m b¶o chÊt l­îng c«ng tr×nh. ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu cña chñ ®Çu t­. §Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c dù ¸n lín vµ cã nguån vèn n­íc ngoµi. Ngoµi ra sù liªn doanh, liªn kÕt cßn t¹o ra mèi quan hÖ l©u dµi gi÷a c¸c ®¬n vÞ. §iÒu nµy hç trî c¸c ®¬n vÞ cã ®iÒu kiÖn duy tr× c«ng viÖc kinh doanh æn ®Þnh h¬n.Theo chiÕn l­îc nµy c«ng ty cã thÓ liªn doanh ®Ó tranh thÇu vµ thùc hiÖn c«ng tr×nh. Trong tr­êng hîp cã thÕ yÕu, c«ng ty cã thÓ tranh thñ kh¶ n¨ng lµm thÇu phô cho mét doanh nghiÖp x©y dùng kh¸c cã kh¶ n¨ng th¾ng thÇu h¬n c¶ . - ChiÕn l­îc thay ®æi thiÕt kÕ c«ng tr×nh Tr­êng hîp ngo¹i lÖ cho phÐp vµ c«ng ty cã kh¶ n¨ng thiÕt kÕ tèt, sau khi nhËn ®­îc hå s¬ cña bªn mêi thÇu c«ng ty cã thÓ ®Ì xuÊt ph­¬ng ¸n thay ®æi thiÕt kÕ hîp lý h¬n vµ ®em l¹i lîi Ých lín h¬n cho chñ ®Çu t­. §Ó thùc hiÖn ®iÒu nµy ®ßi hái nhµ thÇu ph¶i cã vèn kinh nghiÖm lín, ®ñ kh¶ n¨ng thuyÕt phôc chñ ®Çu t­ còng nh­ c¸c cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt, thÈm ®Þnh...ThiÕt kÕ thay ®æi ph¶i h¬n h¼n vÒ cÊu tróc vµ kÕt cÊu ®¸p øng tèt h¬n môc ®Ých x©y dùng cña chñ ®Çu t­ ®ång thêi kh«ng lµm ¶nh h­ëng ®Õn dù to¸n vèn ®Çu t­ dù tÝnh ban ®Çu. Trong tr­êng hîp nµy, chñ ®µu t­ cã thÓ dµnh cho c«ng ty thùc hiÖn c«ng tr×nh víi sù kiÓm tra nhÊt ®Þnh cña c¬ quan thiÕt kÕ vµ t­ vÊn cã uy tÝn. Gi¶i ph¸p 4: §Èy m¹nh c«ng t¸c tiÕp thÞ Khi thÞ tr­êng x©y dùng kh«ng cßn më ra dÔ dµng cho c¸c doanh nghiÖp th× ho¹t ®éng marketing ®ãng vai trß quan träng. Trong thêi gian qua c«ng t¸c tiÕp thÞ, ®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch khuyÕch tr­¬ng, giao tiÕp cña c«ng ty cßn h¹n chÕ. Do vËy ®Ó ®¸p øng t×nh h×nh ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng ®ßi hái ph¸t triÓn cña c«ng ty. C«ng ty cÇn: - Hoµn thiÖn quy chÕ tiÕp thÞ néi bé trªn c¬ së x¸c ®Þnh møc th­ëng, trÝch nép còng nh­ h×nh thøc th­ëng, trÝch nép cho phï hîp nh»m khuyÕn khÝch h¬n n÷a sù tham gia cña mäi c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. - §Èy m¹nh c«ng t¸c tiÕp thÞ, khuyÕch tr­¬ng giao tiÕp ë c¸c tØnh thµnh trªn c¶ n­íc. Huy ®éng nh÷ng c¸n bé ®· tõng ho¹t ®éng trong ®Þa bµn chñ chèt mµ c«ng ty chó ý tham gia ®Ò xuÊt ý kiÕn cho kÕ ho¹ch ph¸t triÓn më réng thÞ tr­êng cña c«ng ty. - Duy tr× quan hÖ kh¸ch hµng truyÒn thèng dï nhu cÇu x©y dùng lµ kh«ng liªn tôc víi mét kh¸ch hµng cô thÓ. Nãi chung ho¹t ®éng marketing c¬ b¶n cña c«ng ty lµ: - Duy tr× vµ më réng kh¸ch hµng. - ViÖc duy tr× vµ t×m nguån gióp cho doanh nghiÖp cã ®ñ th«ng tin trªn thÞ tr­êng x©y dùng nh»m lùa chän dù ¸n phï hîp vµ nhanh chãng tiÕp cËn hay ra quyÕt ®Þnh trong viÖc tranh thÇu còng nh­ viÖc lo¹i bá c¸c th«ng tin sai lÖch hoÆc quyÕt ®Þnh kh«ng tranh thÇu sím ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp tiÕt kiÖm chi phÝ vµ gi¶m c¸c hao phÝ kh¸c. - Giíi thiÖu khÕch tr­¬ng ho¹t ®éng cña c«ng ty. - ViÖc qu¶ng c¸o mang tÝnh ®éc lËp t­¬ng ®èi víi qu¸ tr×nh ®Êu thÇu song nã rÊt quan träng ®èi víi tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ kinh doanh kh«ng chØ riªng lÜnh vùc x©y dùng. Qua c«ng t¸c qu¶ng c¸o, giíi thiÖu ®¬n vÞ sÏ t¹o ra ®­îc nh÷ng c¸i nh×n chung cho kh¸ch hµng vÒ quy m«, ®Æc ®iÓm, thÕ m¹nh cña m×nh gióp cho kh¸ch hµng hiÓu râ vµ qua ®ã hç trî tèt khi tham thÇu. - Quy chÕ néi bé (chÝnh s¸ch cña c«ng ty)Quy chÕ th­ëng néi bé nh»m khuyÕn khÝch vµ khai th¸c mäi kh¶ n¨ng tiÒm tµng kh«ng chØ bªn trong ®¬n vÞ. ViÖc sö dông lîi Ých kinh tÕ nµy gióp cho viÖc thu th«ng tin nhanh, chÝnh x¸c vµ hiÖu qu¶ h¬n trong toµn bé qu¸ tr×nh tõ khi h×nh thµnh ®ªn khi ®Êu thÇu dù ¸n, kÝch thÝch tÝnh tÝch cùc vµ t¹o ra hiÖu qu¶ chung. Gi¶i ph¸p 5: Chó träng ph©n tÝch rñi ro dù ¸n x©y dùng Qu¶n lý dù ¸n truyÒn thèng bao gåm c¸c mÆt qu¶n lý tiÕn ®é, qu¶n lý chÊt l­îng, qu¶n lý chi phÝ (gi¸ thµnh)...®· gãp phÇn kh«ng nhá vµo sù thµnh c«ng cña c¸c dù ¸n ®Çu t­ ®· ®­îc thùc hiÖn trªn ®Êt n­íc ta. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh qu¶n lý dù ¸n th­êng xuyªn xuÊt hiÖn c¸c yÕu tè ngÉu nhiªn tiªu cùc kh«ng l­êng tr­íc ®­îc, ¶nh h­ëng tíi tiÕn ®é thi c«ng vµ kÕt qu¶ thùc hiÖn cña dù ¸n x©y dùng mµ chóng ta th­êng gä ®ã lµ rñi ro. V× vËy c«ng ty cÇn nghiªn cøu, ®¸nh gi¸, ph©n lo¹i vµ t×m ph­¬ng h­íng qu¶n lý c¸c rñi ro nµy. Bëi thùc tÕ cho thÊy nÕu kh«ng chó träng ®Õn vÊn ®Ò cã thÓ lµm ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn hiÖu qu¶ dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng, th«ng th­êng kÐo dµi thêi gian thùc hiÖn dù ¸n tíi 20-30%, c¸ biÖt cã nh÷ng dù ¸n kÐo dµi tíi 200-300% thêi gian lµm viÖc hoÆc bÞ thÊt b¹i hoµn toµn vÒ mÆt tµi chÝnh do c¸c rñi ro kh«ng l­êng tr­íc ®­îc. V× vËy giai ®o¹n cña c«ng tr×nh x©y dùng c«ng ty cÇn ph¶i lµm râ môc tiªu cÇn ph¶i qu¶n lý rñi ro. Trªn c¬ së ®ã x¸c ®Þnh c¸c rñi ro vµ gi¶i quyÕt c¸c rñi ro ®ã. Nhµ thÇu ph¶i lùa chän ph­¬ng ph¸p chÝnh thøc ®Ó gi¶i quyÕt rñi ro cã thÓ x¶y ra. Cã thÓ lùa chän c¸c ph­¬ng thøc ®Ó gi¶i quyÕt rñi ro nh­ sau: - X¸c ®Þnh c¸c ph­¬ng ph¸p phßng ngõa, tr¸nh rñi ro hoÆc gi¶m nhÑ ¶nh h­ëng cña nã. - §­a ra kÕ ho¹ch dù phßng ®èi phã víi rñi ro khi nã x¶y ra. - C©n nh¾c ®Ó chuyÓn giao c¸c rñi ro cho c«ng ty b¶o hiÓm. - C©n nh¾c ®Ó ph©n bæ c¸c rñi ro trong hîp ®ång. - LËp ra c¸c c¬ cÊu qu¶n lý vµ tæ chøc cÇn thiÕt. - ChuÈn bÞ vÒ mÆt c«ng nghÖ. - Dù trï tµi nguyªn vµ lao ®éng. Trong x©y dùng rñi ro ®­îc quan t©m qu¶n lý ®èi víi tõng c«ng viÖc, tõng giai ®o¹n ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Qu¶n lý rñi ro ®­îc thùc hiÖn kh«ng chØ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n mµ nã ®­îc thùc hiÖn ngay tõ ®Çu trong giai ®o¹n lËp hå s¬ dù thÇu, ®Æc biÖt lµ ë mét sè c«ng t¸c quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn chaat l­îng cña hå s¬ dù thÇu. C¸c rñi ro chñ quan trong kh©u lËp hå s¬ dù thÇu th­êng xuÊt hiÖn ë mét sè vÊn ®Ò sau: + N¾m b¾t kh«ng hÕt c¸c yªu cÇu ®èi víi Hå s¬ dù thÇu. C¸c yÕu tè vµ ®iÒu kiÖn cña c«ng tr×nh dÉn ®Õn Hå s¬ thiÕt kÕ thËm chÝ c¶ dù to¸n ®Êu thÇu bÞ sai lÖch lµm gi¶m kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña c«ng ty. + Bãc t¸ch khèi l­îng vµ chi phÝ gi¸ thiÕu hoÆc sai do thiÕu kinh nghiÖm hoÆc kh«ng n¾m b¾t ®­îc th«ng tin dÉn ®Õn thua lç sau khi thi c«ng thùc tÕ. + Chñ quan kh«ng l­êng tr­íc mét c¸ch tæng hîp biÕn ®éng cña kh¶ n¨ng tµi chÝnh dÉn ®Õn ®Ó láng ®iÒu kiÖn thanh to¸n g©y khã kh¨n khi ®Çu t­ trong qu¸ trihf thùc hiÖn dù ¸n. ViÖc qu¶n lý tèt c¸c rñi ro trong x©y dùng cã ý nghÜa rÊt quan träng nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña c«ng ty. Gi¶i ph¸p 6: T¨ng c­êng c«ng t¸c ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é §©y lµ c«ng t¸c cã tÝnh chiÕn l­îc l©u dµi, cã ý nghÜa kinh tÕ s©u s¾c mµ mäi nhµ qu¶n lý ®Òu quan t©m. N¨ng lùc cña mét tËp thÓ m¹nh hay yÕu phô thuéc hoµn toµn vµo n¨ng lùc cña tõng c¸ nh©n vµ tÝnh thèng nhÊt cña hÖ thèng bé m¸y lµm viÖc. Kh¶ n¨ng phèi hîp gi÷a c¸c c¸ nh©n, bé phËn mang tÝnh quyÕt ®Þnh. ViÖc n©ng cao tr×nh ®é ®­îc tËp trung trong c¸c vÊn sau: - Th­êng xuyªn båi d­ìng n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n c¶ vÒ lý thuyÕt lÉn thùc hµnh tay nghÒ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong toµn cong ty vÒ c¸c mÆt nh­: nghiªn cøu míi, lµm thùc tÕ... - §Çu t­ n©ng cao tr×nh ®é ngo¹i ng÷ tin häc: ngo¹i ng÷ chuyªn m«n, ¸p dông nghiªn cøu c¸c phÇn mÒm x©y dùng, phÇn mÒm qu¶n lý dù ¸n... - Quy tr×nh hãa c«ng t¸c lËp Hå s¬ dù thÇu. C«ng t¸c lËp Hå s¬ dù thÇu nh­ chóng ta ®· biÕt lµ b­íc quan träng nhÊt, quyÕt ®Þnh chÊt l­îng tranh thÇu. C«ng t¸c lËp Hå s¬ dù thÇu ®­îc tiÕn hµnh tïy tõng lo¹i dù ¸n kh¸c nhau trong ®ã biÖn ph¸p c«ng nghÖ, gi¸, ®iÒu kiÖn thanh to¸n lµ c¸c néi dung c¬ b¶n nhÊt ®ßi hái ph¶i cã nhiÒu thêi gian vµ chi phÝ ®Ó ®¶m b¶o th«ng tin lµ ®ñ ®iÒu kiÖn tin cËy vµ phï hîp víi n¨ng lùc tµi chÝnh, kü thuËt cña c«ng ty. C«ng ty x©y l¾p vËt t­ kü thuËt tr¶i qu mét thêi gian kinh nhgiÖm thùc hiÖn nhiÒu lo¹i dù ¸n kh¸c nhau, ®· cã ®ñ c¬ së ®Ó x©y dùng quy tr×nh lËp Hå s¬ ®Êu thÇu nh»m gi¶m bít c¸c hao phÝ vµ tiÕt kiÖm thêi gian lËp hå s¬. ViÖc quy tr×nh hãa nµy còng nh­ mét sù ®Çu t­ cÇn ph¶i cã sù quan t©m cña l·nh ®¹o vµ nh÷ng ng­êi cã tr¸ch nhiÖm ®ång thêi nã ®ßi hái mét sù chuÈn bÞ ®ång bé vÒ d÷ liÖu vµ thiÕt bÞ ®ång bé kh«ng chØ ë bé phËn kü thuËt-n¬i lËp dù ¸n. Quy tr×nh hãa cÇn thiÕt t¹o ra mét s¬ ®å táng hîp hay tõng b­íc ®¬n vÞ riªng biÖt. C¸c c«ng viÖc néi dung ph¶i ®¶m b¶o ®­îc thùc hiÖn vµ kiÓm tra nh»m tr¸nh sai, thiÕu sãt kh«ng cÇn thiÕt cña Hå s¬ dù thÇu tr¸nh söa ch÷a bæ sung vµ gi¶m ®¸ng kÓ thêi gian lËp dù to¸n. - Chuyªn m«n hãa c¸c c¸n bé ®Êu thÇu vÒ gi¸, tiÕp thÞ vµ thi c«ng: T¨ng c­êng ®µo t¹o båi d­ìng c¸c kiÕn thøc vÒ kinh tÕ- tµi chÝnh, ph¸p luËt...c¸c kü n¨ng ngo¹i ng÷ tin häc cho c¸n bé tham gia c«ng t¸c ®Êu thÇu cña c«ng ty nh»m n©ng cao chÊt l­îng hå s¬ dù thÇu, n©ng cao kh¶ n¨ng trùc tiÕp tham gia dù thÇu nh÷ng c«ng tr×nh cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Hå s¬ ®Êu thÇu cã kh¶ n¨ng thÓ hiÖn râ nÐt n¨ng lùc cña ®¬n vÞ còng nh­ ý ®å chiÕn l­îc cña c«ng ty ®­îc ®­a ra tïy theo tõng lÇn ®Êu thÇu vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng kh¸c nhau. Trong c«ng t¸c ®µo t¹o, båi d­ìng kiÕn thøc c«ng ty cÇn chó träng ®Õn lùc l­îng c¸n bé gi¸n tiÕp vµ lùc l­îng c«ng nh©n kü thuËt ë c¸c ®éi, ban qu¶n lý c«ng tr×nh lùc l­îng lao ®éng nµy tuy kh«ng trùc tiÕp tham gia vµo quyÕt ®Þnh ®Õn c«ng t¸c ®Êu thÇu nh­ng l¹i ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh thi c«ng c«ng tr×nh quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l­îng c«ng tr×nh, ®Õn uy tÝn c«ng ty. Riªng ®èi víi c¸n bé gi¸n tiÕp ë c¸c ®éi do nhiÒu yÕu tè nh­: ho¹t ®éng s¶n xuÊt kin doanh cña c¸c ®¬n vi chÞu ¶nh h­ëng trùc tiÕp tõ c¸c c«ng tr×nh thi c«ng nªn cã lóc kh«ng n¾m hÕt nh÷ng chñ tr­¬ng, ®­êng lèi nh÷ng quy ®Þnh míi cña c«ng ty. V× vËy kh«ng chØ ban hµnh c¸c quy ®Þnh quy chÕ tíi c¸c ®¬n vÞ mµ c«ng ty cÇn ã líp ®µo t¹o tËp huÊn gióp cho lùc l­îng c¸n bé ë c¸c ®¬n vÞ n¾m râ vÊn ®Ò, tr¸nh nh÷ng bÊt ®ång cã thÓ cã trong c¸ch lµm viÖc gi÷a c¸c ®¬n vÞ vµ c¸c phßng ban c«ng ty g©y trë ng¹i cho c«ng viÖc cho sù ph¸t triÓn cña c«ng ty. Gi¶i ph¸p 7: N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh Trong x©y dùng tµi s¶n cè ®Þnh, ®Æc biÖt lµ m¸y mãc thiÕt bÞ lµ mét phÇn tÊt yÕu vµ chi phÝ m¸y chiÕm mét tû lÖ kh«ng nhá trong tæng chi phia thi c«ng c«ng tr×nh. ViÖc ®Çu t­ mua s¾m thiÕt bÞ cã ý nghÜa rÊt lín ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ qu¶n lý còng nh­ tiÕt kiÖm chi phÝ ®èi víi ®¬n vÞ. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông m¸y mãc, tiÕp tôc ®Çu t­ mua s¾m thiÕt bÞ c«ng nghÖ míi nh»m n©ng cao n¨ng lùc thi c«ng, n©ng cao n÷a chÊt l­îng c«ng tr×nh vµ tiien ®é thi c«ng. Trong x©y dùng c¸c doanh nghiÖp x©y dùng cÇn mét khèi l­îng lín m¸y mãc thiÕt bÞ nªn viÖc sö dông hiÖu qu¶ khèi l­îng m¸y mãc nµy cã ý nghÜa quan träng trong viÖc n©ng cao chÊt l­îng c«ng tr×nh h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng còng nh­ kh¶ n¨ng n©ng cao th¾ng thÇu. V× vËy trong sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ thi c«ng c«ng ty cÇn chó ý tíi: - Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nh­ lùa chän ph­¬ng ¸n c¬ giíi hãa x©y dùng tèi ­u, ph©n phèi m¸y mãc hîp lý theo tiÕn ®é thi c«ng, ph©n bè m¸y mãc theo c¸c ®Þa ®iÓm x©y dùng vµ mÆt b»ng hîp lý, ®iÒu phèi m¸y mãc gi÷a c¸c c«ng tr­êng... - Cã kÕ ho¹ch c¶i tiÕn sö dông m¸y mãc, nh»m n©ng cao hÖ sè sö dông m¸y theo c«ng suÊt theo thêi gian vµ ®Çu m¸y ®­a vµo ho¹t ®éng. - X¸c ®Þnh h×nh thøc sö dông m¸y mãc hîp lý nh­ kÕt hîp tèt nhÊt gi÷a ph­¬ng ¸n mua s¾m vµ ph­¬ng ¸n ®i thuª,gi÷a ph­¬ng ¸n sö dông m¸y tËp trung hay ph©n t¸n c¸c h×nh thøc sö dông m¸y, võa cã hiÖu qu¶ l¹i võa ®¶m b¶o m¸y mãc l©u h­ háng, c¸c h×nh thøc kho¸n s¶n phÈm néi bé. - Liªn kÕt doanh nghiÖp nh»m sö dông n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt thõa cña nhau. §Æc biÖt c«ng ty ph¶i cã kÕ ho¹ch tËn dông m¸y mãc trong thêi gian t¹m thêi nhµn rçi do ch­a kiÕm ®­îc hîp ®ång x©y dùng b»ng c¸ch ®i lµm thÇu phô hay cho thuª. - Lùa chän ph­¬ng ¸n khÊu hao phï hîp víi kÕ ho¹ch sao cho cã thÓ võa b¶o toµn vèn l¹i võa b¶o ®¶m tÝnh c¹nh tranh cña gi¸ thµnh s¶n phÈm còng nh­ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ®æi míi kü thuËt s¶n xuÊt cña c«ng ty. Trong ®Çu t­ mua s¾m thiÕt bÞ míi c«ng ty nªn chó träng ®Õn m¸y mãc c«ng nghÖ thi c«ng c¸c lo¹i c«ng tr×nh h¹ tÇng nh»m n©ng cao n¨ng lùc thi c«ng c¸c lo¹i c«ng tr×nh nµy. Gi¶i ph¸p 8: §Èy m¹nh c«ng t¸c ho¸n c«ng, nghiÖm thu gãp phÇn lµnh m¹nh hãa t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty Do nhiÒu yÕu tè chñ quan vµ kh¸ch quan mµ c«ng ty ph¶i ®èi phã víi t×nh tr¹ng vèn bÞ ø ®äng. C«ng tr×nh ®· giao, chñ ®Çu t­ ®· ®­a vµo sö dông nµ c«ng ty vÉn ch­a thu ®ñ tiÒn vÒ cã thÓ do sù chËm trÔ cña bªn A nh­ng mÆt kh¸c cßn do lçi cña nhµ thÇu nh­: quyÕt to¸n sai khèi l­îng hoÆc thiÕu vaw b¶n hîp lÖ ghi nhËn khèi l­îng ph¸t sinh nªn g©y ra nh÷ng thiÖt h¹i vÒ tµi chÝnh ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng tranh thÇu cña c«ng ty. Vëy ®Ó ho¹t ®éng tµi chÝnh ®­îc an toµn, ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn c«ng ty cÇn chó ý - Trong thi c«ng, tr­íc khi nghiÖm thu c¸n bé kü thuËt ph¶i chuÈn bÞ ®Çy ®ñ b¶n vÏ cã liªn quan. Moi ho¹t ®éng c«ng tr×nh sau khi thi c«ng xong ®Òu ph¶i hoµn thµnh vÒ tim, cèt, vÒ kÝch th­íc h×nh häc theo ®óng quy ®Þnh thiÕt kÕ. Sau khi kÕt thóc h¹ng môc chÝnh ban chØ huy c«ng tr×nh ph¶i ®Ö tr×nh b¶n vÏ hoµn thµnh cho c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn sau ®ã sÏ chuyÓn giao cho ba qu¶n lý c«ng tr×nh víi néi dung: + KÝch th­íc h×nh häc theo thiÕt kÕ. + §é sai lÖch cña tim, trôc theo hai ph­¬ng. + Nh÷ng thay ®æi kh¸c so víi thiÕt kÕ. ChØ nhËn l¹i biªn b¶n nghiÖm thu cã ®ñ ch÷ ký cña c¸c thµnh phÇn cã liªn quan, khi ®ã míi ®­îc phÐp thi c«ng ng­êi tiÕp. TÊt c¶ nh÷ng thay ®æi bæ sung ®Òu ph¶i b¸o c¸o ngay víi ban qu¶n lý. ChØ khi ®­îc phÐp b»ng v¨n b¶n cña ban qu¶n lý nhµ thÇu míi ®­îc phÐp thi c«ng tiÕp. Cã nhËt ký c«ng tr×nh vµ mÉu v¨n b¶n kÌm theo ®Ó ghi chÐp, theo dâi vµ l­u tr÷. Mäi sù thay ®æi ®Òu ph¶i ®­îc x¸c nhËn ngay gi¸ trÞ t¨ng hoÆc gi¶m so víi thiÕt kÕ vµ cã sù chÊp nhËn cña ban qu¶n lý vµ c¸c cÊp cã thÈm quyÒn. - Trong ®iÒu kiÖn cã thÓ t¨ng c­êng t©n dông c¸c nguån vèn ®­îc tam øng tr­íc tõ chñ ®Çu t­. Phßng tµi vô phèi hîp víi c¸c phßng ban c«ng ty lªn tiÕn ®é cung cÊp vµ thu håi vèn cho tõng c«ng tr×nh tr­íc vµ sau vèn chñ ®Çu t­ ®Ó cã kÕ ho¹ch cô thÓ trong thu håi vèn. Gi¶i ph¸p 9 Cã 3 ®iÒu kiÖn ®Ó ®o l­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña mét doanh nghiÖp x©y dùng, ®ã lµ: chÊt l­îng gi¸ c¶ vµ tiÕn ®é thi c«ng. Lý thuyÕt vÒ chi phÝ cho chÊt l­îng chøng minh r»ng khi chÊt l­îng ®­îc n©ng lªn cao th× gi¸ thµnh sÏ h¹ xuèng nhê gi¶m ®­îc c¸c tæn phÝ v× h­ hao vµ chi phÝ cho thÈm ®Þnh chi phÝ. §¶m b¶o tháa m·n cho kh¸ch hµng c¶ vÒ chÊt l­îng va gi¸ c¶ th× sÏ cã lîi cho viÖc n©ng cao tû lÖ chÕm lÜnh thi tr­êng. H¬n n÷a, kh«ng cßn cã nh÷ng v­íng m¾c vÒ chÊt l­îng th× sÏ kh«ng cÇn ®Õn c¸c “ho¹t ®éng ngÇm” nh»m sö lý nh÷ng h­ háng hay phÕ th¶i. Tuy nhiªn vÊn ®Ò chÊt l­îng tõ tr­íc ®Õn nay ë c«ng ty x©y l¾p vËt t­ kü thuËt còng nh­ nhiÒu c«ng ty kh¸c chØ míi chó ý ®Õn chÊt l­îng thi c«ng c«ng tr×nh mµ ch­a quan t©m ®Õn chÊt l­îng ®ång bé nªn kÕt qu¶ mang l¹i trong ®Êu thÇu nãi riªng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung cßn h¹n chÕ. Së dÜ chÊt l­îng ph¶i ®ång bé trong mäi lÜnh vùc chøc n¨ng bëi mäi bé phËn, mäi ho¹t ®éng, mäi ng­êi trong c«ng ty ®Òu ¶nh h­ëng ®Õn nhau. C¸c sai lÇm th­êng hay nh©n lªn vµ cã mét bé phËn hoÆc lÜnh vùc kh«ng ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu th× sÏ g©y ra khã kh¨n ë c¸c n¬i kh¸c, dÉn ®Õn nhiÒu sai lÇm, nhiÒu khã kh¨n h¬n. NÕu ë mäi n¬i ®Òu t×m c¸ch xö lý ngay tõ ®Çu th× sÏ cã lîi rÊt lín. Cô thÓ lµ ch¸t l­îng kh«ng chØ trong thi c«ng. ChÊt l­îng trong c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, c¸c sè liÖu kÕ to¸n hay chÊt l­îng trong c¸c kÕ ho¹ch tæ chøc...nÕu ®­îc quan t©m mét c¸ch ®ång bé sÏ gãp phÇn n©ng cao kh¶ n¨ng th¾ng thÇu rÊt lín cña c«ng ty. Bëi ®Êu thÇu kh«ng chØ cã c¸c gi¶i ph¸p thi c«ng. NÕu nh÷ng ®iÒu c¬ b¶n nhÊt cña Hå s¬ dù thÇu kh«ng ®­îc ®¸p øng th× c«ng ty sÏ bÞ lo¹i ngay tõ ®Çu. NÕu sè liÖu tµi chÝnh nhÇm lÉn s¬ suÊt th× Hå s¬ dù thÇu cña c«ng ty còng cã thÓ bÞ mÊt ®iÓm trong xÐt thÇu. H¬n n÷a qu¶n lý chÊt l­îng ®ång bé víi nh÷ng chøng chØ chøng nhËn cßn lµ mét minh chøng tin cËy khi c«ng ty muèn më réng thÞ tr­êng, t×m kiÕm ®èi t¸c.