Đề tài Đánh giá công tác bồi thường bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển tại văn phòng công ty PJICO Hà Nội giai đoạn 2006-2008 và định hướng giai đoạn tới

 Chi phí thuê giám định ngoài cao;  Trang thiết bị còn thiếu, chưa đồng bộ. 70 bồi thường mà còn xuất phát và chịu ảnh hưởng rất lớn từ nghiệp vụ giám định tổn thất hàng hoá của Công ty. Trong những năm qua, Công ty đã nỗ lực hết sức để phát huy, tận dụng những cơ hội khách quan và chủ quan đồng thời hạn chế những khó khăn, thách thức của thị trường và có biện pháp giảm thiểu hạn chế chủ quan của Công ty để nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác giám định, tăng sự minh bạch, giảm thời gian giải quyết bồi thường và bồi thường một cách chính xác và đầy đủ cho khách hàng trong các trường hợp xảy ra tổn thất đối với hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển đã được bảo hiểm. 71 CHƢƠNG III: ĐỊNH HƢỚNG NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC BỒI THƢỜNG BẢO HIỂM HÀNG HOÁ XNK CHUYÊN CHỞ BẰNG ĐƢỜNG BIỂN TẠI VĂN PHÒNG CÔNG TY PJICO HÀ NỘI GIAI ĐOẠN TỚI I. ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM HÀNG HOÁ XNK CHUYÊN CHỞ BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI VĂN PHÒNG CÔNG TY PJICO HÀ NỘI GIAI ĐOẠN TỚI 1.1 Định hƣớng phát triển các sản phẩm bảo hiểm của PJICO trong giai đoạn tới Sau 15 năm phát triển, Công ty Cổ phần bảo hiểm Petrolimex được đánh giá là một trong các công ty bảo hiểm có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trên thị trường, luôn là một trong 4 công ty bảo hiểm hàng đầu Việt Nam cho đến thời điểm hiện nay. Đạt được kết quả đó là do Công ty có những chiến lược phát triển đúng đắn và phù hợp trong từng giai đoạn phát triển của Việt Nam. Do đó, PJICO đã xác định Sứ mệnh của mình và luôn kiên trì thực hiện Sứ mệnh này cả trong những năm qua và trong thời gian tới, Sứ mệnh đó là: Cung cấp các dịch vụ bảo hiểm đồng bộ, đa dạng và có chất lượng cao định hướng vào khách hàng; Tạo một môi trường làm việc chuyên nghiệp, minh bạch, năng động và thân thiện để nhân viên phát huy hết tài năng và sáng tạo; Hợp tác hiệu quả với các đối tác để cùng phát triển và đóng góp xây dựng cộng đồng; Phát triển bền vững để gia tăng giá trị cho các cổ đông thông qua đa dạng hoá hoạt động bảo hiểm và đầu tư tài chính; Học hỏi từ thất bại, khích lệ những thành công và luôn không hài lòng với chất lượng dịch vụ của mình. 72 Trong từng thời kỳ, từng giai đoạn tuỳ thuộc vào tình hình kinh tế – chính trị – xã hội mà Công ty xây dựng những chiến lược phát triển khác nhau. Hiện nay Việt Nam đã gia nhập WTO, điều đó cũng đồng nghĩa với nhiều cơ hội và thách thức mở ra cho ngành bảo hiểm của Việt Nam nói chung và cho PJICO nói riêng. Dựa vào những đặc điểm đó, PJICO đã xác định chiến lược phát triển đến năm 2015 là trở thành Tổng công ty bảo hiểm hàng đầu Việt Nam về chất lượng và hiệu quả, PJICO chú trọng hơn đến phát triển chiều sâu và chất lượng. Để có thể thực hiện tốt chiến lược, mục tiêu đó, Công ty sẽ tăng vốn điều lệ trước mắt lên 500 tỷ đồng và tiếp tục tăng lên trong những năm sau để đảm bảo có đủ vốn phát triển hoạt động kinh doanh và đầu tư. Những năm tới, Công ty dần chuyển sang mô hình Tổng công ty để hoạt động có hiệu quả hơn, đồng thời với niềm tin vào sức mạnh nội lực của mình, PJICO phấn đấu tiếp tục giữ vững vị trí đứng đầu trong thế mạnh của mình (bảo hiểm xe cơ giới, bảo hiểm hàng hoá XNK) và tăng cường khả năng cạnh tranh trong các lĩnh vực bảo hiểm khác, phát triển thêm các sản phẩm mới để đáp ứng nhu cầu bảo hiểm mới của các cá nhân và tổ chức trên thị trường. Trong đó, định hướng đối với các sản phẩm của PJICO là tiếp tục phát triển 6 nhóm sản phẩm chủ lực: Bảo hiểm tàu thuyền, Bảo hiểm hàng hoá vận chuyển, Bảo hiểm cháy và tài sản, Bảo hiểm xây dựng và lắp đặt, Bảo hiểm con người và Bảo hiểm xe cơ giới. Trong đó nhóm sản phẩm bao gồm Bảo hiểm hàng hoá vận chuyển, Bảo hiểm tàu thuyền, Bảo hiểm cháy và tài sản, Bảo hiểm xây dựng và lắp đặt duy trì tỷ trọng khoảng 40% tổng phí thu bảo hiểm gốc hàng năm. Đối với nguồn nhân lực, Công ty ngày càng đầu tư nhiều hơn để nâng cao trình độ chuyên môn, tiến hành công tác đào tạo lại nguồn nhân lực; Công ty cũng lựa chọn và triển khai chương trình phần mềm trọn gói quản trị doanh nghiệp của nước ngoài, nâng cao 73 chất lượng quản lý trong mọi lĩnh vực hoạt động của Công ty. Điều đó thể hiện các chiến lược phát triển toàn diện và bền vững của Công ty trong thời gian tới. Cuộc khủng hoảng tài chính diễn ra trên toàn cầu hiện nay cũng có tác động không nhỏ tới chiến lược kinh doanh của Công ty. Một mặt để cạnh tranh với các công ty khác khi có hiện tượng giảm phí bảo hiểm quá mức, hay việc phân chia hoa hồng cho các đại lý… một mặt Công ty vẫn phải duy trì thực hiện Sứ mệnh của mình trong thời gian tới nên Công ty cũng phải tiến hành giảm phí bảo hiểm, mở rộng phạm vi bảo hiểm một cách hợp lý, đồng thời tìm kiếm và mở rộng thị trường cho các sản phẩm của mình vì nhu cầu mua bảo hiểm ngày càng tăng lên. Do đó, trong giai đoạn tới Công ty sẽ tiến hành mở rộng thị trường ra các nước khác chứ không chỉ giới hạn trong thị trường Việt Nam. Những chiến lược phát triển này của Công ty là đảm bảo cho sự phát triển của Công ty, vừa đảm bảo thực hiện được chiến lược, định hướng phát triển của quốc gia đúng hướng và bền vững, góp phần tăng cường sức mạnh của ngành tài chính – ngân hàng ở Việt Nam nói chung và lĩnh vực bảo hiểm nói riêng. 1.2 Chiến lƣợc phát triển nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đƣờng biển tại Văn phòng Công ty PJICO Hà Nội giai đoạn tới Với những định hướng chung như trên, Công ty đã xây dựng cho mỗi nghiệp vụ bảo hiểm một chiến lược, định hướng khác nhau để có thể phát huy hết thế mạnh của nghiệp vụ đó cũng như phải phù hợp với mục tiêu chung của toàn Công ty. Nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển của Công ty như đã được xác định trong phần định hướng của sản phẩm thì đây là một trong những sản phẩm chủ đạo của Công ty, được Công ty đầu tư nhiều trong thời gian tới. 74 Những năm trước, Chiến lược kinh doanh phát triển của Công ty là Ổn định, An toàn, Hiệu quả và Phát triển bền vững. Vì vậy công tác quản lý rủi ro được đặc biệt quan tâm. Đối với hoạt động giám định bồi thường thì việc thực hiện tốt công tác giám định bồi thường, hạn chế trục lợi bảo hiểm cũng là hoạt động quản lý rủi ro và bảo toàn vốn của doanh nghiệp bảo hiểm. Tuy nhiên PJICO cũng xác định, tăng cường hoạt động quản lý rủi ro không đồng nghĩa với việc thắt chặt công tác bồi thường. Giải quyết bồi thường chuyên nghiệp Nhanh - Đúng - Đủ là phương châm hoạt động của PJICO trong lĩnh vực bồi thường hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển. Trong hoạt động bảo hiểm gốc PJICO tập trung về con người và vật chất để đầu tư vào những nghiệp vụ có tỷ lệ bồi thường thấp và hiệu quả cao. Tuy nhiên hiện nay, khi Việt Nam đã thực sự gia nhập WTO, kim ngạch XNK tăng lên nhiều, quan hệ hợp tác kinh doanh với các nước khác cũng trở nên thuận tiện và phát triển hơn, tuy nhiên những hậu quả của cuộc khủng hoảng tài chính đang diễn ra trên toàn thế giới gây không ít khó khăn cho các hoạt động kinh tế, không riêng gì lĩnh vực bảo hiểm thì chiến lược kinh doanh của Công ty phải có sự thay đổi, điều chỉnh cho phù hợp với thực tế. Đối với hoạt động kinh doanh bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển, Công ty tập trung giữ vững thị phần trên thị trường bảo hiểm Việt Nam và mở rộng thị trường để có thể cạnh tranh với các công ty bảo hiểm nước ngoài. Mục tiêu của Công ty là duy trì vị thế là một trong 4 công ty bảo hiểm có doanh thu hàng đầu của Việt Nam. Đồng thời, Công ty cũng đẩy mạnh công tác nghiên cứu, tìm hiểu thị trường bảo hiểm trong khu vực cũng như các tập quán, thói quen của các nhà XNK trên thế giới để có cơ hội bán sản phẩm cho các khách hàng mới không chỉ là khách hàng Việt Nam. Công ty cố gắng phấn đấu doanh thu của nghiệp vụ bảo hiểm này có tốc độ tăng trưởng hàng năm là 75 khoảng 25%. Con số tăng trưởng này khá thấp so với tốc độ tăng trưởng năm 2008 vì hiện nay thế giới và Việt Nam đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, làm cho kim ngạch XNK giữa các nước giảm đi khá mạnh và phí bảo hiểm cũng có xu hướng giảm. Về đối tượng bảo hiểm hàng hoá XNK, Công ty đang tiến hành mở rộng ra nhiều loại mặt hàng khác ngoài những mặt hàng chủ lực của Công ty (sắt thép, xăng dầu) để nâng cao tính cạnh tranh về sản phẩm của Công ty. Bên cạnh đó đảm bảo giữ chân khách hàng, thu hút thêm nhiều hợp đồng bảo hiểm hàng hoá từ các đối tác trong nước và nước ngoài hơn. Công tác giám định của Công ty cũng được chú trọng phát triển, đảm bảo tính chính xác, nhanh chóng khi tiến hành giám định. Công ty có xu hướng thuê giám định ngoài trong hầu hết các vụ giám định được khách hàng yêu cầu để đảm bảo tính khách quan trong kết quả giám định. Tuy nhiên, bộ phận giám định của Công ty không vì thế mà không được chú trọng phát triển, Công ty vẫn phát triển đội ngũ giám định viên cả về chất lượng và số lượng, đặc biệt là ở các chi nhánh địa phương – nơi mà đội ngũ cán bộ giám định còn non yếu để thực hiện những yêu cầu giám định với tổn thất không phức tạp và mức độ tổn thất nhỏ để giảm bớt chi phí thuê giám định ngoài. Được biết đến trên thị trường Việt Nam là Công ty bảo hiểm có tỷ lệ bồi thường bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển thấp (chỉ khoảng 10% trong giai đoạn 2006 – 2008). Trong thời gian tới Công ty cố gắng duy trì tỷ lệ bồi thường ở mức thấp như hiện nay để giảm chi, tăng lợi nhuận từ nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá. Đặc biệt là hạn chế tình trạng trục lợi bảo hiểm hàng hoá. Khi mà hoạt động giao thương diễn ra ở nhiều nước, nhiều khu vực trên thế giới thì Công ty có định hướng là mở rộng quan hệ với các công ty bảo hiểm, 76 công ty giám định ở các khu vực đó để có thể đảm bảo tiến độ, chất lượng công tác giám định tổn thất và bồi thường khi tổn thất xảy ra ngoài lãnh thổ Việt Nam. Vậy trong thời gian tới, Công ty sẽ tiếp tục đầu tư và phát triển nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá XNK, coi đó là một trong những nghiệp vụ bảo hiểm chủ đạo của Công ty, phát triển thị phần, mở rộng thị trường – khách hàng và nâng cao chất lượng giám định bồi thường và đảm bảo tốc độ tăng trưởng hợp lý. 1.3 Những vấn đề cần giải quyết để nâng cao hiệu quả công tác bồi thƣờng bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đƣờng biển tại Văn phòng Công ty PJICO Hà Nội Từ những mục tiêu, định hướng phát triển đã nêu, cùng với những điều kiện thuận lợi, khó khăn, những mặt mạnh, mặt hạn chế mà Công ty gặp phải trong thời gian qua thì yêu cầu nâng cao hiệu quả công tác bồi thường hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển là rất cần thiết và cấp bách trong tình hình hiện nay.  Tạo sự phù hợp giữa chiến lược phát triển của Công ty với chiến lược chung của Nhà nước Vấn đề đặt ra đối với Công ty là vừa phải đảm bảo thực hiện tốt chiến lược phát triển của riêng Công ty nhưng cũng phải đảm bảo sao cho đi theo đúng lộ trình, phương hướng phát triển của Nhà nước về dịch vụ bảo hiểm trên thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, không phải công ty nào cũng phải tuân theo hoàn toàn những chiến lược, mục tiêu không còn phù hợp với tình hình hiện tại mà mỗi công ty bảo hiểm chỉ dựa trên những yêu cầu đó để xây dựng kế hoạch riêng của mình sao cho phù hợp nhất với thực trạng kinh doanh của công ty. Do đó, PJICO cũng phải tìm ra hướng đi phù hợp cho những sản phẩm thế mạnh của mình. 77  Phát triển đồng đều cả về chất lượng và số lượng sản phẩm Vừa phải đảm bảo phát triển về số lượng, vừa phải nâng cao chất lượng sản phẩm bảo hiểm để nâng cao uy tín, thu hút khách hàng của Công ty là một vấn đề khó khăn đối với Công ty. Hiện nay, tình trạng cạnh tranh không lành mạnh giữa các công ty bảo hiểm gây khó khăn cho Công ty rất nhiều trong việc thoả mãn cả hai tiêu chí, định hướng phát triển trên đối với bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển. Nếu Công ty không hạ phí bảo hiểm, tăng hoa hồng cho môi giới, đại lý hay mở rộng phạm vi bảo hiểm thì sẽ làm giảm tính cạnh tranh của Công ty, khách hàng sẽ tìm tới các công ty bảo hiểm khác có dịch vụ ưu đãi hơn, do vậy khách hàng và thị phần của Công ty sẽ bị thu hẹp. Nếu thực hiện theo các công ty bảo hiểm khác, nghĩa là hạ phí, mở rộng phạm vi bảo hiểm cho các trường hợp có rủi ro cao… thì Công ty phải đối mặt với nhiều rủi ro khi lô hàng XNK chuyên chở bằng đường biển được bảo hiểm bị tổn thất, dẫn đến chi bồi thường tăng trong khi khoản thu phí bảo hiểm gốc giảm, làm cho việc kinh doanh không đạt được hiệu quả cao. Vì vậy Công ty phải xây dựng được những chính sách, biện pháp thích hợp để giải quyết được hai mặt của vấn đề này nhằm đảm bảo nâng cao hiệu quả nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển của Công ty.  Nâng cao sự hợp tác giữa các bên liên quan tới hoạt động bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển Việc nâng cao hiệu quả công tác bồi thường nói riêng và nâng cao chất lượng nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển không phụ thuộc riêng vào Nhà nước hay Công ty mà phải dựa vào sự phối hợp có hiệu quả giữa Nhà nước, Công ty và các bên liên quan khác. Do đó, ngoài những nỗ lực của Nhà nước về mặt thủ tục giấy tờ, của Công ty về trình độ nghiệp vụ thì vấn đề liên quan đến các công ty giám định, khách hàng, người chuyên chở, các 78 hội, hiệp hội bảo hiểm cũng đóng vai trò rất lớn để có thể thực hiện được mục tiêu phát triển của ngành bảo hiểm, của công tác bồi thường bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển. Những vấn đề đó như người chuyên chở và khách hàng có thể cấu kết với giám định viên hay nhân viên bảo hiểm để trục lợi bảo hiểm, khiến cho Công ty thất thoát một số tiền bồi thường lớn; người chuyên chở không chịu hợp tác trong việc giám định, chi trả bồi thường (trong trường hợp lỗi do người chuyên chở) làm kéo dài thời gian khiếu nại đòi bồi thường; hoặc Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam còn thể hiện mờ nhạt vai trò của mình trên thị trường bảo hiểm Việt Nam… Thực tế tại Việt Nam cho thấy việc đưa ra các chính sách, đường lối phát triển của Nhà nước và các cơ quan chức năng còn chậm, không dự báo chính xác được tình hình thị trường Việt Nam trong những năm tới làm cho việc nâng cao hiệu quả của nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển nói riêng và các nghiệp vụ bảo hiểm nói chung gặp nhiều khó khăn. Để giải quyết các vấn đề trên, Công ty phải sớm đề ra biện pháp, chính sách phát triển hợp lý trong thời gian tới, bên cạnh đó là có sự phối hợp hỗ trợ giữa các bên để thực hiện có hiệu quả công tác bồi thường (giảm thời gian giải quyết bồi thường, giảm chi phí bồi thường, giảm số tiền bồi thường sai sót…). II. GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC BỒI THƯỜNG BẢO HIỂM HÀNG HOÁ XNK CHUYÊN CHỞ BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI VĂN PHÒNG CÔNG TY PJICO HÀ NỘI GIAI ĐOẠN TỚI Với những vấn đề đặt ra ở trên, việc nâng cao hiệu quả nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển là rất cần thiết để có thể phát triển thị trường bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển của PJICO. Trong đó nhiệm vụ nâng cao hiệu quả công tác bồi thường tổn thất góp 79 phần không nhỏ trong quá trình nâng cao hiệu quả kinh doanh dịch vụ bảo hiểm. Để thực hiện được điều đó cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan như Nhà nước, công ty bảo hiểm, công ty giám định… thông qua các chính sách, chiến lược cụ thể, rõ ràng và hợp lý trong thời gian tới. 2.1 Đối với PJICO Đây là nhân tố quan trọng nhất quyết định tới hiệu quả của hoạt động kinh doanh dịch vụ bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển và chất lượng công tác bồi thường hàng hoá bị tổn thất. Để thực hiện tốt hơn công tác bồi thường tổn thất thì Công ty không chỉ tập trung vào phương pháp bồi thường, rút ngắn thời gian bồi thường, giảm số tiền bồi thường cho khách hàng mà phải chú ý tới cả các khâu phòng ngừa, hạn chế tổn thất và công tác giám định để đạt được hiệu quả tối đa và toàn diện nhất. 2.1.1 Giải pháp đối với công tác phòng ngừa rủi ro và hạn chế tổn thất Đề phòng, hạn chế tổn thất là công việc hết sức quan trọng đối với cả người bảo hiểm và người được bảo hiểm trong điều kiện buôn bán phát triển kèm theo là rủi ro ngày càng gia tăng cả về số lượng và mức độ thiệt hại như hiện nay.  Nắm rõ thông tin về hành trình, chuyến hàng được bảo hiểm Khi tiến hành ký kết hợp đồng, Công ty cần phải nghiên cứu, xem xét kỹ lưỡng khả năng xảy ra tổn thất đối với loại hàng hoá đó và những rủi ro mà tuyến hành trình đó có thể gặp (vùng nhiều cướp biển, khu vực hay xảy ra bão tố, hàng dễ hư hỏng…) để từ đó quyết định là nên ký kết hợp đồng hay không; nếu ký kết thì mức phí bảo hiểm sẽ phải quy định cao hơn để khi phải bồi thường thì số tiền bồi thường cũng được bù đắp hợp lý. Đồng thời Công ty cũng cần 80 phải nắm rõ thông tin về người chuyên chở để đảm bảo người chuyên chở có kinh nghiệm, phương tiện chuyên chở phù hợp.  Thống kê, đánh giá thường xuyên các rủi ro, tổn thất mà chuyến hàng gặp phải Công ty cần phải có đánh giá, tổng kết và thống kê về số vụ bồi thường, các tổn thất thường gặp đối với từng loại mặt hàng, từng nhóm mặt hàng trong từng năm và từng giai đoạn để đưa ra những dự báo, biện pháp đề phòng tổn thất, hạn chế thiệt hại gia tăng khi tổn thất xảy ra một cách hợp lý nhất. Và khi có những biện pháp đó thì nhân viên của Công ty phải tư vấn cho khách hàng/người chuyên chở về cách bảo quản, chất xếp, chèn lót, bốc dỡ hàng hoá cũng như các biện pháp xử lý tổn thất, hạn chế tổn thất gia tăng như việc cách ly, dỡ hàng và bảo quản hàng bị tổn thất, hư hại như thế nào (ví dụ như đối với hàng sắt thép khi bị gỉ sét thì phải nhanh chóng dùng chất tẩy chỗ bị gỉ sét, bôi lớp chống gỉ sét và che chắn sao cho không bị gỉ sét nữa…). Nhờ đó mà mức độ thiệt hại giảm bớt nên Công ty sẽ phải bồi thường ít hơn.  Nắm rõ thông tin về các địa điểm, thị trường mua bán hàng hư hỏng tốt nhất trên thế giới và ở từng khu vực Để thu hồi phần nào giá trị hàng hư hỏng, Công ty cần phải nắm rõ các thông tin về những thị trường mua bán hàng hư hỏng tốt nhất và gần với nơi xảy ra tổn thất để thông báo, hướng dẫn người chuyên chở/khách hàng xử lý hàng tổn thất đó. Trong trường hợp phải tổ chức bán đấu giá hàng hư hỏng thì Công ty cần cử nhân viên, liên hệ với nơi xảy ra tổn thất nhanh chóng tổ chức cuộc đấu giá để thu hồi một phần giá trị bị tổn thất. Khi tính toán bồi thường khoản tiền này sẽ được trừ vào số tiền bồi thường Công ty phải trả cho khách hàng. 81 Nếu thực hiện một cách có hiệu quả các công việc trên thì tổn thất, thiệt hại sẽ được giảm đi đáng kể, góp phần làm giảm chi bồi thường trong các trường hợp hàng hoá được bảo hiểm xảy ra tổn thất. 2.1.2 Giải pháp đối với công tác giám định tổn thất Không thể phủ nhận vai trò của công tác giám định trong việc nâng cao hiệu quả của công tác bồi thường bảo hiểm và trong việc nâng cao hiệu quả kinh doanh nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển tại PJICO. Vì vậy, Công ty cần phải thực hiện một số biện pháp sau để đảm bảo thực hiện giám định hàng hoá tổn thất một cách chính xác, nhanh chóng và kịp thời.  Nâng cao trình độ chuyên môn của giám định viên Trình độ hiểu biết, kinh nghiệm là những yếu tố quan trọng đối với một giám định viên trong khi thực hiện nhiệm vụ của mình. Tại PJICO mặc dù đã có đội ngũ cán bộ giám định trình độ cao nhưng chưa đồng đều ở các nơi nên còn nhiều khó khăn khi có yêu cầu giám định. Vì vậy, các chi nhánh của PJICO ở các địa phương khác cần liên tục gửi cán bộ giám định đi đến những nơi khác để học hỏi kinh nghiệm thực tế, đồng thời những cán bộ có kinh nghiệm cũng cần phải đến các chi nhánh địa phương để truyền đạt kinh nghiệm và kiểm tra tình hình thực hiện giám định ở đó ra sao để nhanh chóng có hướng giải quyết kịp thời. Ngoài các biện pháp như trên, các chi nhánh cũng như Văn phòng Công ty cần phải có chế độ khen thưởng, khuyến khích và thu hút các giám định viên giỏi tham gia làm việc cho Công ty. Tự bản thân các giám định viên cũng cần phải có nhận thức về việc trau dồi kinh nghiệm thông qua việc tìm kiếm thông tin trên sách báo, tạp chí, các vụ xử kiện đòi bồi thường và trên Internet để nắm bắt được những nguyên nhân gây ra tổn thất, thiệt hại cho hàng hoá và cách thức giám định nhanh chóng mà hiệu quả… 82  Nâng cao tinh thần, trách nhiệm làm việc của giám định viên Khi giám định viên đã có trình độ chuyên môn làm việc tốt thì một việc không thể thiếu là nâng cao tinh thần, trách nhiệm làm việc mẫn cán của họ. Vì nếu không có tinh thần làm việc nghiêm túc thì những sai sót, chậm trễ xảy ra trong quá trình giám định sẽ gây ảnh hưởng rất lớn tới uy tín, kết quả công tác giám định và nhất là công tác bồi thường. Ví dụ như nhân viên giám định có thể câu kết với khách hàng, với người chuyên chở để khai báo tăng giá trị tổn thất, chỉ ra nguyên nhân tới tổn thất là do rủi ro được bảo hiểm gây ra trong khi thực tế thì ngược lại, hay giám định viên làm việc chậm chạp… làm cho khách hàng phải chờ đợi lâu, Công ty phải bồi thường những khoản phí mà lẽ ra không phải bồi thường. Vì vậy, bên cạnh chế độ thưởng, chế độ phụ cấp đi lại (xăng xe, điện thoại…) cần có chế độ phạt nghiêm khắc cho những nhân viên giám định nào làm việc thiếu trách nhiệm, câu kết với khách hàng để trục lợi bảo hiểm.  Thuê giám định độc lập Việc thuê giám định độc lập có nhiều ưu điểm như là các công ty giám định có chuyên môn nghiệp vụ sâu hơn, trang thiết bị hiện đại và đầy đủ hơn và đảm bảo tính khách quan trong khi giám định. Tuy nhiên, đối với các vụ việc tổn thất nhỏ, đơn giản mà thuê giám định độc lập sẽ làm tăng chi phí cho công tác giám định so với khi Công ty tự thực hiện giám định, ngoài ra nhân viên giám định của Công ty khi được tham gia giám định nhiều lần sẽ tích luỹ được nhiều kinh nghiệm hơn, chuyên môn nghiệp vụ do đó cũng được cải thiện rõ rệt. Trên cơ sở đó, Công ty cần có quy định cụ thể đối với những trường hợp yêu cầu giám định ngoài (trừ trường hợp có thoả thuận trước về việc thuê giám định ngoài) 83 như nếu tổn thất ước tính lên tới trên 300 USD thì có thể yêu cầu giám định độc lập, còn nếu nhỏ hơn thì Công ty sẽ tự giám định. Về lâu dài thì PJICO nên lập một bộ phận chuyên trách về giám định chuyên nghiệp hơn để có thể tự tiến hành giám định cho các vụ việc tổn thất của các khách hàng của Công ty và hơn hết là có thể giám định cho các khách hàng ngoài Công ty khi họ có yêu cầu giám định độc lập, việc làm này làm giảm một phần chi phí cho việc thuê giám định ngoài, mặt khác lại làm tăng doanh thu cho Công ty khi cho thuê dịch vụ giám định. Khi Công ty phải thuê giám định ngoài, Công ty cũng cần phải cử nhân viên giám định của mình tham gia giám định cùng để luôn kiểm soát được tình hình giám định, đảm bảo không có sự sai sót nào. Mức phí giám định cần được thoả thuận một cách hợp lý nhất để giảm bớt chi phí cho cả Công ty cũng như cho khách hàng. Trường hợp tổn thất xảy ra ngoài lãnh thổ Việt Nam, Công ty phải nhanh chóng liên hệ với các đại lý giám định gần hiện trường nhất để có thể tiến hành giám định nhanh chóng. Do đó, Công ty cần phải tạo mối quan hệ lâu dài với nhiều công ty, đại lý giám định ở nhiều nước và khu vực trên thế giới, nhất là khi hoạt động giao thương của Việt Nam ngày càng được mở rộng. Công ty cũng cần phải liên tục đánh giá chất lượng giám định của công ty giám định độc lập đó và tìm hiểu những thông tin liên quan đến công ty này để có thể đảm bảo chất lượng kết quả công tác giám định.  Mua sắm trang thiết bị đầy đủ Trang thiết bị, máy móc góp phần rất lớn trong quá trình giám định của Công ty. Nếu máy móc mà lỗi thời, không đầy đủ thì việc giám định tổn thất sẽ mất nhiều thời gian hơn để xác định được chính xác nguyên nhân tổn thất, mà 84 trái lại điều đó còn gây nguy cơ hàng hoá bị hư hỏng, thiệt hại nặng nề hơn; còn nếu được trang bị những máy móc thiết bị hiện đại, tiên tiến nhất thì bộ phận giám định sẽ đẩy nhanh được quy trình giám định và đảm bảo tính chính xác về kết quả giám định làm cho khách hàng yên tâm hơn về chất lượng giám định, hay chính là chất lượng nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá XNK của doanh nghiệp. Do vậy, Công ty cần trích ra một khoản phí lớn để mua sắm trang thiết bị phục vụ công tác giám định, cần lập ra một khoản dự phòng hàng năm dành cho việc mua sắm loại tài sản cố định này cũng như dành cho việc sửa chữa, nâng cấp.  Công khai và liên tục cập nhật các thông tin liên quan đến giám định Công ty nên đăng những thông tin về quy trình giám định của Công ty, các đại lý giám định độc lập mà Công ty chấp nhận thuê trong trường hợp có yêu cầu giám định độc lập lên website của Công ty để khách hàng có thể tiện theo dõi, nhanh chóng tìm được thông tin thích hợp về những việc cần làm và lựa chọn được đại lý giám định độc lập phù hợp.  Mở rộng quan hệ với các công ty giám định khác Việc mở rộng quan hệ với các công ty, đại lý giám định khác ở trong nước cũng như trên thế giới giúp cho việc giám định được tiến hành nhanh chóng, kịp thời. Bên cạnh đó, cũng có thể yên tâm về chất lượng dịch vụ và có thể thoả thuận để giảm bớt phí giám định dựa vào mối quan hệ thân quen. Do vậy, Công ty phải thường xuyên tìm hiểu, nghiên cứu các công ty bảo hiểm khác, nhất là các công ty bảo hiểm có tiếng trên thế giới và thiết lập mối quan hệ với họ. Ngoài việc phải khắc phục những hạn chế, điểm yếu như trên, Công ty cũng cần tiếp tục phát huy, triển khai những điểm mạnh vốn có của Công ty trong công tác giám định như là trình độ nhân viên cao, có cơ sở hạ tầng khá tốt 85 để nâng cao chất lượng cũng như hiệu quả công tác giám định, từ đó giúp việc bồi thường chính xác, nhanh chóng hơn. 2.1.3 Giải pháp đối với công tác bồi thường Những giải pháp về hạn chế tổn thất và nâng cao chất lượng công tác giám định góp phần vào việc nâng cao chất lượng công tác bồi thường - yếu tố quyết định, sản phẩm của dịch vụ kinh doanh của một công ty bảo hiểm bất kỳ và của chính PJICO. Nếu chỉ thực hiện các giải pháp trên mà công tác bồi thường không được quan tâm thì cũng không cải thiện được chất lượng bồi thường nhiều, do vậy Công ty phải thực hiện cả một số giải pháp về bồi thường sau.  Nâng cao trình độ chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp của các nhân viên bồi thường Như đã phân tích ở trên thì nguồn nhân lực thực hiện công tác bồi thường của Công ty có trình độ cao, có thể đáp ứng được yêu cầu tính toán bồi thường nhanh chóng, chính xác và đầy đủ. Tuy nhiên, chất lượng đó lại không đồng đều ở các chi nhánh, địa bàn. Do đó, Công ty cần phải có những chương trình đào tạo về nghiệp vụ chuyên môn trong việc giải quyết bồi thường như là việc kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ khiếu nại bồi thường, việc tính toán các chi phí, tổn thất được bồi thường, việc tiến hành đòi người thứ ba… Đồng thời bên cạnh việc nâng cao về trình độ thì cũng phải có biện pháp nâng cao tình thần trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp của nhân viên bồi thường để tránh tình trạng bồi thường sai sót, chậm trễ cho khách hàng hay là cùng với khách hàng tiến hành trục lợi bảo hiểm. Vì vậy, Công ty phải thường xuyên kiểm tra, rà soát những vụ việc bồi thường đã được giải quyết cũng như các vụ việc đang tiến hành bồi thường để kiểm tra kết quả và nhanh chóng phát hiện ra sai sót nếu có. Để khuyến khích tinh thần làm việc của nhân viên bồi thường, Công ty nên có chế độ lương 86 thưởng xứng đáng cho những người hoàn thành tốt công việc một cách nhanh chóng và hiệu quả, đồng thời phải có biện pháp xử phạt đúng mức đối với các nhân viên làm việc trễ nải, quan liêu hay cấu kết với khách hàng để trục lợi bảo hiểm. Khi có những thay đổi liên quan tới quy định bồi thường của Công ty, và những yêu cầu, mục tiêu và chiến lược phát triển của nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển thì PJICO cần phải phổ biến rộng rãi cho nhân viên, hướng dẫn thực hiện chi tiết để tránh nhầm lẫn trong khi thực hiện bồi thường; bên cạnh đó phải đặt ra chỉ tiêu cụ thể để nhân viên bồi thường phấn đấu thực hiện như giảm thời gian bồi thường. Tóm lại đối với nhân viên bồi thường, Công ty cần tiến hành nâng cao cả trình độ chuyên môn cũng như tinh thần làm việc.  Rút ngắn thời gian bồi thường Đầu tiên Công ty phải tiến hành nhanh chóng giải quyết các hồ sơ khiếu nại bồi thường còn tồn đọng để giải quyết dứt điểm với khách hàng. Nếu còn thiếu chứng từ, giấy tờ nào thì phải thông báo, hướng dẫn khách hàng một cách cụ thể để bổ sung kịp thời giúp giảm thời gian giải quyết bồi thường. Đối với các vụ việc đang được giải quyết hay những trường hợp có thể xảy ra trong thời gian tới, Công ty phải quán triệt cho nhân viên bồi thường thực hiện và giải quyết nhanh khâu tiếp nhận hồ sơ khiếu nại và kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ đó, nhưng vẫn phải đảm bảo tính chính xác, đầy đủ chứng từ giấy tờ theo quy định để có thể bồi thường và đòi người thứ ba, nếu có. Việc giảm thời gian bồi thường giúp cho Công ty tăng uy tín trong khách hàng về chất lượng dịch vụ của mình, giúp cho Công ty giải quyết dứt điểm vụ việc này và tập trung vào giải quyết vụ việc khác cho có hiệu quả. Bên cạnh đó, việc này còn giúp cho khách hàng của Công ty nhanh chóng nhận được khoản 87 bồi thường hợp lý để tiến hành giải quyết thiệt hại và tiếp tục sản xuất kinh doanh. Và kết quả cuối cùng là tăng hiệu quả công tác bồi thường nói riêng và làm tăng chất lượng và hiệu quả nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển để đạt được những mục tiêu và định hướng trong thời gian tới của Công ty.  Nâng cao hiệu quả việc tính toán bồi thường để đảm bảo tính toán đầy đủ và chính xác Khi nhận được báo cáo giám định của giám định viên về việc phân chia tổn thất, chỉ ra nguyên nhân tổn thất và các chi phí, tổn thất được bồi thường thì nhân viên bồi thường không nên dựa hoàn toàn vào đó để tiến hành tính toán số tiền bồi thường, chi trả bồi thường mà phải có khâu kiểm tra lại theo những điều kiện bảo hiểm trong đơn bảo hiểm của khách hàng một cách kỹ lưỡng để xác định chính xác nguyên nhân gây tổn thất đó có hợp lý hay không, rủi ro gây ra tổn thất đó có được bảo hiểm hay không… Trong trường hợp gặp khó khăn phải nhanh chóng xin ý kiến chỉ đạo của cấp trên, nếu phát hiện sai sót cần phải thông báo ngay cho khách hàng, cho giám định viên và cấp trên để sửa chữa và tiến hành giám định lại nếu cần thiết. Khi nhận được bảng phân bổ tổn thất và tính toán số tiền bồi thường trong trường hợp đồng bảo hiểm của Lý toán sư thì cũng phải tiến hành xem xét như trên. Khi tiến hành giải quyết khiếu nại đòi bồi thường của khách hàng, Công ty cần phải kiên quyết theo đến cùng bảo vệ lợi ích của mình khi tổn thất đó không nằm trong phạm vi bảo hiểm của đơn bảo hiểm. Nhân viên bồi thường cũng như nhân viên bảo hiểm của Công ty cần phải giải thích rõ ràng, thấu đáo, hợp lý cho khách hàng hiểu về quyết định của Công ty trong việc không chi trả toàn bộ hay một phần số tiền bồi thường. Việc này giúp cho Công ty tiết kiệm được số tiền 88 chi bồi thường và giúp khách hàng tiết kiệm thời gian cũng như chi phí phải bỏ ra để theo kiện cáo bồi thường. Việc lựa chọn cách tính toán số tiền bồi thường phải phù hợp với từng loại hàng và từng loại tổn thất (tổn thất chung hay tổn thất riêng) và phải được thống nhất, công khai trong quá trình bồi thường. Công ty cũng cần lưu ý đến tỷ giá hối đoái để tính số tiền bồi thường, phải quy định rõ là lấy theo tỷ giá nào (vào ngày ký kết, ngày xảy ra tổn thất hay là ngày thực hiện bồi thường…). Điều này cũng quan trọng trong việc làm tăng hay giảm số tiền bồi thường của Công ty nhất là trong tình hình khủng hoảng tài chính toàn cầu hiện nay, tỷ giá của VNĐ so với USD liên tục thay đổi theo xu hướng tăng làm cho khả năng Công ty phải bồi thường thêm một khoản phí là khó tránh khỏi. Trong khi tính toán bồi thường, nhân viên bồi thường cũng phải đặc biệt chú ý đến mức miễn thường của các loại hàng hoá theo quy định trong hợp đồng để khấu trừ khoản đó. Mức miễn thường của Công ty là khác nhau trong từng hợp đồng, từng loại hàng hoá theo thoả thuận giữa Công ty và khách hàng nhưng đối với các mặt hàng rời như gạo, khô đậu tương, phân bón… thì mức miễn thường này thường là khoảng 5%. Lưu ý đến mức miễn thường này giúp cho Công ty không phải bồi thường những tổn thất do hao hụt tự nhiên hay do rơi vãi một lượng nhất định làm giảm chi bồi thường, giúp Công ty tăng lợi nhuận. Như vậy có thể thấy việc tính toán bồi thường trực tiếp ảnh hưởng, tác động tới số tiền bồi thường của Công ty cho khách hàng. Do đó Công ty cần phải chú trọng thực hiện những biện pháp trên một cách nhanh chóng và có những giải pháp lâu dài phù hợp với từng tình huống cụ thể.  Nâng cao hiệu quả công tác bồi thường thương mại 89 Trong thời gian qua việc tiến hành bồi thường thương mại có hiệu quả, giúp tăng lượng khách hàng đến với Công ty. Cho dù đây là một khoản chi phí không được tính là chi phí hợp lý, do đó không được khấu trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp nên làm giảm một phần lợi nhuận của Công ty. Tuy nhiên, không vì vậy mà Công ty bỏ qua nghiệp vụ này, trái lại Công ty vẫn nên triển khai thực hiện rộng rãi hơn để tạo uy tín, thu hút thêm nhiều khách hàng tiềm năng về lâu dài. Công ty cũng phải chú ý đánh giá đúng tiềm năng của đối tượng mà Công ty định bồi thường thương mại để đảm bảo sẽ ký kết được các hợp đồng bảo hiểm sau này, đồng thời cũng phải đặt ra hạn mức tổn thất hợp lý để tiến hành bồi thường thương mại vừa đảm bảo là giúp khách hàng, vừa đảm bảo không làm mất một khoản chi quá lớn của Công ty. Như vậy, đây là một biện pháp giúp tăng thị phần có hiệu quả mà Công ty nên phát huy.  Ngăn ngừa, hạn chế trục lợi bảo hiểm Đây là hành vi nguy hiểm và khó tránh khỏi khi mà thủ đoạn ngày càng tinh vi, khó lường trước hơn và gây thất thoát một số tiền khá lớn đối với Công ty. Để giảm thiểu trục lợi bảo hiểm trong công tác bồi thường, Công ty cần yêu cầu nhân viên thực hiện việc kiểm tra hồ sơ khiếu nại một cách nghiêm túc, cẩn thận và nếu có dấu hiệu gì đáng nghi thì cần phải thông báo ngay để tránh trường hợp làm hợp đồng bảo hiểm giả, khai ngày tổn thất xảy ra sau ngày ký kết hợp đồng bảo hiểm hay nhân viên giám định và khách hàng cấu kết khai tăng giá trị tổn thất… Mọi quy trình thực hiện phải được ghi lại cụ thể, chi tiết để khi phát hiện sai sót, nhầm lẫn thì có thể nhanh chóng tìm ra nguyên nhân và có biện pháp xử lý kịp thời. Khi phát hiện ra có trường hợp trục lợi bảo hiểm mà Công ty đã tiến hành bồi thường rồi thì Công ty phải nhanh chóng khiếu nại, đòi lại khoản tiền bồi thường đó và thông báo thông tin đó trên website của Công ty cũng như các chi nhánh khác để có biện pháp phòng tránh kịp thời. 90  Thúc đẩy mạnh hiệu quả công tác đòi người thứ ba Việc đòi người thứ ba giúp cho Công ty thu lại phần nào số tiền bồi thường đã thanh toán cho khách hàng, giảm chi bồi thường. Để thực hiện tốt công tác đòi người thứ ba, khi có tổn thất xảy ra Công ty cần yêu cầu khách hàng hay đại diện của khách hàng bảo lưu quyền đòi người thứ ba, phòng trường hợp do lỗi của người thứ ba thì Công ty có cơ sở để đòi bồi thường. Sau khi tiến hành giám định xong, nhân viên bồi thường cũng phải tiến hành thu thập đủ các giấy tờ, chứng từ cần thiết, cách tính toán số tiền bồi thường và số tiền bồi thường để nhanh chóng yêu cầu người thứ ba thanh toán. Bên cạnh những biện pháp trên, Công ty cần phải tiến hành cập nhật thông tin về các vụ tổn thất đã bồi thường (thời gian xảy ra tổn thất, nguyên nhân tổn thất, hàng hoá bị hư hỏng thiệt hại, phương án bồi thường, kinh nghiệm rút ra…) để khách hàng cũng như nhân viên có thể nắm rõ thông tin về tình hình hoạt động bồi thường của Công ty nhanh và thuận tiện. Tóm lại Công ty phải thực hiện đồng bộ rất nhiều nhiệm vụ, phải cố gắng nâng cao chất lượng công tác bồi thường để có thể nâng cao uy tín, đảm bảo thị phần trên thị trường bảo hiểm Việt Nam. Việc kết hợp các biện pháp nêu trên phải thực sự linh hoạt, thực hiện một cách nhanh chóng và phù hợp với từng giai đoạn. Muốn tăng hiệu quả kinh doanh của nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển thì ngoài các biện pháp theo từng công tác trên Công ty cần đặt ra các chiến lược, định hướng cụ thể cả về ngắn hạn cũng như lâu dài sao cho phù hợp với tình hình thực tế để vừa tận dụng được những thuận lợi của thị trường, thế mạnh của Công ty vừa có biện pháp khắc phục, hạn chế tác động của những khó khăn, điểm yếu của Công ty gặp phải. Để làm được điều đó Công ty cần phải cải thiện chất lượng dịch vụ, có những ưu đãi hợp lý cho 91 khách hàng để cạnh tranh với các công ty bảo hiểm nước ngoài đầy kinh nghiệm và có quy mô lớn và phải biết tận dụng lợi thế là một công ty bảo hiểm của Việt Nam, am hiểu thị trường Việt Nam hơn các công ty nước ngoài mới vào. Hàng năm Công ty cần đánh giá chất lượng, hiệu quả kinh doanh nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá XNK năm trước và theo từng giai đoạn để rút ra kinh nghiệm, đề ra các chính sách cụ thể phải thực hiện như mở rộng thị phần lên bao nhiêu phần trăm, khách hàng chính là ai, tỷ lệ bồi thường phấn đấu đạt bao nhiêu và thời gian bồi thường nên rút ngắn lại như thế nào… Chính sách càng cụ thể thì càng dễ dàng thực hiện hơn. 2.2 Đối với Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam được thành lập vào năm 1999 nhằm mục đích bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các hội viên, hợp tác và phát triển thị trường bảo hiểm Việt Nam. Hoạt động của Hiệp hội trong những năm qua chưa thể hiện được hết chức năng, vai trò của mình trên thị trường bảo hiểm Việt Nam. Để nâng cao hiệu quả hoạt động của Hiệp hội và góp phần vào việc nâng cao hiệu quả công tác bồi thường bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển thì Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam cần thực hiện một số việc sau:  Cải tổ cơ cấu tổ chức cho rõ ràng, hiệu quả hơn Hiện nay Hiệp hội hoạt động trên thị trường bảo hiểm nói chung, chưa có sự phân tách rõ ràng, tập trung sâu vào một loại bảo hiểm như Bảo hiểm Phi nhân thọ, Bảo hiểm Nhân thọ hay Tái bảo hiểm… nên chưa thực hiện tốt chức năng của mình trong một lĩnh vực cụ thể. Các nước khác trên thế giới thường có từ hai Hiệp hội liên quan đến bảo hiểm trở lên, như ở Nhật có 2 Hiệp hội (Hiệp hội các nhà bảo hiểm nhân thọ, Hiệp hội các nhà bảo hiểm phi nhân thọ) hay ở Singapore thì có tới 8 hội bảo hiểm (Hiệp hội bảo hiểm Phi nhân thọ/Nhân thọ, Hiệp hội các nhà tái bảo hiểm…) và ở đó sẽ có sự tập trung chuyên môn vào một 92 lĩnh vực hơn. Do đó, Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam nên tách thành Hiệp hội bảo hiểm Phi nhân thọ và Hiệp hội bảo hiểm Nhân thọ… Trong Hiệp hội bảo hiểm Phi nhân thọ thì sẽ chuyên trách về các nghiệp vụ bảo hiểm như bảo hiểm hàng hoá, bảo hiểm xe cơ giới, bảo hiểm thân tàu… Như vậy sẽ mạch lạc hơn trong hoạt động của các nghiệp vụ bảo hiểm.  Hỗ trợ nâng cao trình độ chuyên môn, trình độ quản lý của cán bộ nhân viên trong Hiệp hội Hiệp hội cần đào tạo và nâng cao thường xuyên trình độ chuyên môn của các cán bộ công nhân viên chuyên về bảo hiểm hàng hải nói chung, bảo hiểm hàng hoá XNK nói riêng, nhất là về việc thực hiện bồi thường tổn thất. Hiệp hội có thể tổ chức các khoá tập huấn, các buổi hội thảo… chuyên về bảo hiểm hàng hoá XNK cho các thành viên với tần suất cao hơn và quy mô rộng hơn.  Cải thiện hoạt động liên quan đến việc nghiên cứu, đánh giá, định hướng chung cho thị trường và cập nhật thông tin Mặt hạn chế lớn nhất hiện nay của Hiệp hội có thể nói đó là việc cung cấp thông tin liên quan đến bảo hiểm còn chậm chạp, không cập nhật và đầy đủ. Do đó, Hiệp hội cần thường xuyên cập nhật thông tin, đưa ra các số liệu thống kê, các bài phân tích liên quan đến tình hình bảo hiểm, bồi thường, các thuận lợi và khó khăn liên quan đến bảo hiểm hàng hoá XNK lên trên website, tạp chí chuyên ngành để các nhà bảo hiểm hàng hoá XNK có tư liệu để xem xét, phân tích tình hình kinh doanh của mình và đưa ra các chiến lược phát triển đúng đắn. Thêm vào đó, Hiệp hội cần phải có mối quan hệ thường xuyên với các doanh nghiệp bảo hiểm trong nước để nắm rõ tình hình hoạt động của mỗi doanh nghiệp trên thị trường; cần hợp tác với các hội, hiệp hội bảo hiểm khác trên thế giới để có thể giao lưu, học hỏi kinh nghiệm về bồi thường hàng hoá và các vấn đề khác. 93 Thực hiện tốt các nhiệm vụ này, Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam mới có thể phát huy hết vai trò và chức năng của mình trên thị trường bảo hiểm Việt Nam, góp phần định hướng và đánh giá toàn bộ thị trường bảo hiểm Việt Nam. 2.3 Đối với Nhà nƣớc Việt Nam chủ trương phát triển nền kinh tế thị trường nhưng không thể vì vậy mà vai trò của Nhà nước bị mờ nhạt, giảm sút. Trong bối cảnh đó, các cơ quan chức năng Nhà nước càng phải thể hiện vai trò to lớn của mình thông qua việc định hướng, đưa ra các chính sách, chiến lược phát triển phù hợp cho ngành bảo hiểm nói chung. Dựa vào đó mà các doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam mới có thêm sự hỗ trợ để phát triển và cạnh tranh với các doanh nghiệp nước ngoài.  Hoàn thiện môi trường pháp lý, tạo sự thống nhất trong các cơ chế chính sách mà Nhà nước ban hành Nhà nước cần phải hoàn thiện môi trường pháp lý tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp bảo hiểm hoạt động. Do vậy, phải đẩy mạnh công tác xây dựng, bổ sung các quy định pháp lý mới phù hợp với môi trường kinh doanh bảo hiểm ngày nay, đồng thời sửa đổi các quy định, thủ tục rườm rà, chồng chéo nhau gây cản trở cho hoạt động kinh doanh của công ty bảo hiểm. Nhà nước không nên can thiệp quá sâu vào hoạt động của doanh nghiệp mà chỉ nên giám sát hoạt động kinh doanh bảo hiểm thông qua các chỉ tiêu về hoạt động của doanh nghiệp và kiểm tra, xử lý các sai phạm. Việc đưa ra các quy định pháp lý đó phải phù hợp với các thông lệ, tập quán quốc tế về bảo hiểm – bồi thường hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển tạo môi trường thống nhất cho sự cạnh tranh giữa doanh nghiệp bảo hiểm trong nước và nước ngoài.  Mở rộng quan hệ với các nước khác trên thế giới 94 Nhà nước cần mở rộng quan hệ đối ngoại nhằm giúp các doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam dần dần hướng đến thị trường quốc tế, mở rộng thị phần ngoài nước. Qua đó, doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam có cơ hội học hỏi kinh nghiệm từ các nước có lịch sử bảo hiểm hàng hoá phát triển lâu đời (Anh, Italia…) về chiến lược phát triển, công tác quản lý tổn thất, phương pháp bồi thường – giám định có hiệu quả.  Thường xuyên kiểm soát hoạt động của thị trường Nhà nước cần lưu ý sự cạnh tranh không lành mạnh của các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay trong việc giảm phí bảo hiểm, mở rộng phạm vi bảo hiểm quá mức để cạnh tranh giành khách hàng và có biện pháp xử lý kịp thời.  Xây dựng chiến lược phát triển phù hợp chung cho toàn thị trường Các cơ quan chức năng Nhà nước cũng phải thường xuyên cập nhật thông tin, thực hiện các cuộc điều tra, thống kê về tình hình tổn thất, chất lượng giám định và hiệu quả công tác bồi thường của toàn thị trường bảo hiểm, đặc biệt là hiện tượng cạnh tranh không lành mạnh giữa các doanh nghiệp bảo hiểm để từ đó đưa ra các khuyến nghị hợp lý cho doanh nghiệp bảo hiểm trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm hàng hoá. Đồng thời cùng với các doanh nghiệp bảo hiểm xây dựng chiến lược phát triển lâu dài cũng như trước mắt về sự phát triển bền vững của dịch vụ bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển. Những biện pháp nêu trên đối với PJICO, với Nhà nước và các bên liên quan đều có tác động tới hiệu quả, chất lượng công tác bồi thường tổn thất của PJICO. Với sự nỗ lực thực hiện một cách đồng bộ, thống nhất và lâu dài có thể giúp rút ngắn thời gian bồi thường, số tiền bồi thường không hợp lý được giảm thiểu, tránh được tình trạng trục lợi bảo hiểm và nâng cao uy tín của Công ty. Kết quả của những sự cải thiện trên chính là làm tăng hiệu quả kinh doanh nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển tại PJICO, thực 95 hiện được những mục tiêu và định hướng đề ra trong giai đoạn tới của Công ty. Ngoài ra, tác động đó không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động của riêng Công ty mà còn giúp khách hàng nhanh chóng khôi phục được hoạt động kinh doanh sau khi gặp tổn thất, phát triển thị trường bảo hiểm Việt Nam và làm tăng hiệu quả kinh tế – xã hội của đất nước. 96 KẾT LUẬN Bài Khoá luận tốt nghiệp với đề tài “Đánh giá công tác bồi thường bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển tại Văn phòng Công ty PJICO Hà Nội giai đoạn 2006 – 2008 và định hướng giai đoạn tới” hoàn thành đã giải quyết được các mục tiêu nghiên cứu đề ra. Qua bài nghiên cứu có thể rút ra một số điểm chính sau:  Giám định và bồi thường tổn thất hàng hoá là hai công tác rất quan trọng trong hoạt động bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển. Dựa vào đó Người được bảo hiểm và Người bảo hiểm tính toán số tiền bồi thường chính xác, đảm bảo hiệu quả của hoạt động kinh doanh. Do tầm quan trọng của hai nghiệp vụ này nên nhiều kinh nghiệm về rủi ro, tổn thất và cách tính toán bồi thường đã được thống kê và đúc kết lại tạo ra một nguồn kiến thức bổ ích.  PJICO là một trong bốn công ty bảo hiểm hàng đầu và là công ty hoạt động có hiệu quả nhất trong lĩnh vực bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển trên thị trường bảo hiểm Việt Nam. Trong thời gian qua, Công ty đã thực hiện công tác giám định – bồi thường khá tốt và áp dụng một quy trình chung trong toàn bộ hệ thống Công ty.  Nhiều nhân tố cả khách quan và chủ quan tác động tới hiệu quả công tác bồi thường của PJICO. Tuy nhiên, những yếu tố thuận lợi bên ngoài cùng với những điểm mạnh bên trong Công ty đã phần nào giảm bớt được những khó khăn, những hạn chế trong công tác bồi thường bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển tại PJICO. Nhờ đó, hiệu quả công tác bồi thường bảo hiểm nói riêng và nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá XNK vận chuyển bằng đường biển có kết quả tích cực trong những năm gần đây. 97  Với chiến lược phát triển thành Tổng công ty bảo hiểm hàng đầu Việt Nam và tiếp tục duy trì vị thế trên thị trường bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển, PJICO cần nỗ lực rất nhiều để thực hiện những giải pháp nhằm phát huy những điểm mạnh, tận dụng thời cơ và giải quyết những khó khăn, hạn chế đến mức tối đa những điểm yếu còn tồn tại trong Công ty.  Nâng cao hiệu quả công tác bồi thường bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển là nhiệm vụ chính của Công ty, tuy nhiên bên cạnh đó cần có sự phối hợp với các biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam và vai trò quản lý của Nhà nước. Những nghiên cứu trong Khoá luận phần nào giúp làm sáng tỏ hơn quy trình giám định – bồi thường tổn thất hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển trên lý thuyết và trong thực tiễn. Đồng thời, Khoá luận còn đem lại những thông tin cần thiết, những đánh giá khách quan về hoạt động bồi thường bảo hiểm hàng hoá XNK vận chuyển bằng đường biển tại PJICO. Để hoàn thành Khoá luận tốt nghiệp một cách tốt nhất, em xin cảm ơn sự hướng dẫn nhiệt tình của TS. Trần Sĩ Lâm, giảng viên Bộ môn Vận tải – Bảo hiểm cùng sự giúp đỡ của các anh chị làm việc tại Văn phòng Công ty PJICO Hà Nội. Do còn hạn chế về thời gian, kiến thức cũng như kinh nghiệm thực tiễn về bảo hiểm hàng hoá XNK nên bài khoá luận có thể còn có nhiều sai sót, mong Thầy Cô và các bạn đọc đóng góp ý kiến cho Khoá luận hoàn chỉnh hơn. Em xin chân thành cảm ơn! 98 TÀI LIỆU THAM KHẢO I. Sách và văn bản 1. Bộ Tài chính (2007), Thị trường bảo hiểm Việt Nam năm 2006, Nhà xuất bản Tài chính, Hà Nội. 2. Chính phủ (2003), QĐ 175/2003/QĐ-TTg về phê duyệt “Chiến lược phát triển thị trường bảo hiểm Việt Nam từ năm 2003 đến năm 2010”. 3. Công ty Cổ phần Bảo hiểm Petrolimex (2007), Bản cáo bạch. 4. Công ty Cổ phần Bảo hiểm Petrolimex (2007), Quy trình giám định bảo hiểm hàng hoá QT.26.2. 5. Công ty Cổ phần Bảo hiểm Petrolimex (2007), Quy trình bồi thường bảo hiểm hàng hoá QT.26.3. 6. Công ty Cổ phần Bảo hiểm Petrolimex, Báo cáo thường niên (2006, 2007, 2008) 7. Đỗ Hữu Vinh (2003), Bảo hiểm và Giám định hàng hoá xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển, Nhà xuất bản Tài chính, Hà Nội. 8. Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam (2007), Báo cáo hoạt động Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam năm 2007. 9. Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam (2007), Cẩm nang bảo hiểm Phi nhân thọ, Nhà xuất bản Tài chính, Hà Nội. 10. Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam (2007), Thống kê bảo hiểm Phi nhân thọ năm 2007. 11. Hoàng Văn Châu (2006), Giáo trình Bảo hiểm trong kinh doanh, Nhà xuất bản Lao động Xã hội, (trang 5 – 63), Hà Nội. 12. Hồ Thuỷ Tiên (2007), Bảo hiểm hàng hải, Nhà xuất bản Tài chính, thành phố Hồ Chí Minh. 13. Nguyễn Văn Định (2005), Giáo trình Quản trị kinh doanh bảo hiểm, Nhà xuất bản Thống kê, (trang 423 – 485), Hà Nội. 99 14. Nguyễn Vũ Hoàng (2001), Những khía cạnh kinh tế và luật pháp về bảo hiểm hàng hoá vận chuyển bằng đường biển trong thương mại quốc tế, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 15. Quốc hội ban hành (2000), Luật Kinh doanh bảo hiểm, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia. 16. Quốc hội ban hành (2005), Bộ luật Hàng hải Việt Nam. 17. Tạp chí Bảo hiểm – Tái bảo hiểm (Số 1 tháng 2/2008), Bảo hiểm hàng hoá 2007. 18. Trương Mộc Lâm (2002), Những vấn đề cơ bản về bảo hiểm hàng hoá, Nhà xuất bản Thống kê, Hà Nội. II. Các website 19. thi-truong-2006.html 20. thi-truong-2007.html 21. thi-truong-BH-VN-2008.html 22. 23. 24. bao-hiem-hang-hai-Viet-Nam-nam-2007.html 25. 26. 27. Bảo hiểm phi nhân thọ: thận trọng kế hoạch kinh doanh 2009 28. kinh-doanh-cua-cac-doanh-nghiep-bao-hiem-nam-2008.html 29. 30. 100 31.