Đề tài Hoàn thiện công nghệ, chế tạo động cơ điện phòng nổ có cấp công suất từ 0,55 kW đến 45 kW

b¶o vÖ m«i tr−êng IP 55 55 55 55 55 55 55 55 55 55 55 - 11 Träng l−îng (kg) 25 25 28 28 49 49 94 91 118 100 142 - 35 Phô lôc 2 Danh môc chØ tiªu chÊt l−îng s¶n phÈm §éng c¬ ®iÖn phßng næ 3PN kiÓu b¶o vÖ næ ExdI , tÇn sè 50 Hz, ®iÖn ¸p 380V Ký hiÖu s¶n phÈm 3PN180 ÷3PN225 TT Tªn danh môc chØ tiªu chÊt l−îng Trong n−íc ThÕ giíi Trong n−íc ThÕ giíi Trong n−íc ThÕ giíi Trong n−íc ThÕ giíi Trong n−íc ThÕ giíi Trong n−íc ThÕ giíi 1 C«ng suÊt ®Çu trôc (kW) 15 18,5 22 30 37 45 2 Tèc ®é (vßng/phót) 1460 1460 1460 1470 1475 1470 1475 1470 1480 - 1480 1475 3 Dßng ®iÖn ®Þnh møc (A) 29 30 35,5 37 41,4 44 56 57 68,6 - 82,6 87 4 HÖ sè c«ng suÊt cosϕ 0,84 0,84 0,8 0,86 0,9 0,85 0,89 0,86 0,9 - 0,9 0,86 5 HiÖu suÊt η% 92 90 92 87,5 91 89 92 91 91 - 93 92,5 6 Béi sè dßng ®iÖn më m¸y m®I Ik 6,6 7,5 7,6 6,6 6,14 6,5 7,78 6,3 5,38 - 6,6 6,8 7 Béi sè m« men më m¸y m®M Mk 1,73 2,2 2,28 2,2 2,16 2,2 1,7 2,0 1,92 - 2,47 2,2 8 Béi sè m« men cùc ®¹i m max ®M M 2,55 3,0 2,5 2,8 2,44 2,7 2,5 2,7 2,48 - 2,63 2,7 9 CÊp c¸ch ®iÖn F F F F F F F F F - F F 10 CÊp b¶o vÖ m«i tr−êng IP 55 55 55 55 55 55 55 55 55 - 55 55 11 Träng l−îng (kg) 190 180 214 210 240 232 320 310 404 - 456 440 Bé C«ng nghiÖp Tæng c«ng ty thiÕt BÞ kü thuËt ®iÖn C«ng ty TNHH nhµ n−íc Mét thµnh viªn ChÕ t¹o m¸y ®iÖn ViÖt Nam-Hungary ------------------ Sè: ............/VH céng hoµ x∙ héi chñ nghÜa viÖt nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc ----------------- Ngµy....... th¸ng....... n¨m 2006 PhiÕu ®¨ng ký vµ giao nép kÕt qu¶ nghiªn cøu khcn 1. Tªn Dù ¸n : Hoµn thiÖn c«ng nghÖ, chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 0,55kW ®Õn 45kW. 2. M· sè : DA§L – 2005/09. Thuéc ch−¬ng tr×nh: Dù ¸n SXTN ®éc lËp 3. CÊp Dù ¸n: Nhµ n−íc Bé TØnh/Thµnh phè C¬ së 4. C¬ quan chñ tr× Dù ¸n: C«ng ty TNHH Nhµ n−íc mét thµnh viªn chÕ t¹o m¸y ®iÖn ViÖt Nam - Hungary §Þa chØ: Tæ 53 - ThÞ trÊn §«ng Anh - HuyÖn §«ng Anh -Thµnh phè Hµ Néi. §iÖn tho¹i: 04. 8823204 Fax: 04. 8823291 5. C¬ quan cÊp trªn trùc tiÕp: Tæng C«ng ty thiÕt bÞ kü thuËt ®iÖn §Þa chØ: 54-Hai Bµ tr−ng-Thµnh phè Hµ Néi. §iÖn tho¹i: 04. 8261606 Fax: 04. 8265890 6. Bé chñ qu¶n: Bé C«ng NghiÖp §Þa chØ: 54-Hai Bµ tr−ng-Thµnh phè Hµ Néi. §iÖn tho¹i: 04. 8258311 Fax: 04. 8265303 7. Tæng kinh phÝ thùc hiÖn Dù ¸n: Tæng kinh phÝ dù ¸n: 9.820 triÖu ®ång Trong ®ã kinh phÝ tõ NSNN : 3.000 triÖu ®ång Kinh phÝ ®Ò nghÞ thu håi 2.392 triÖu ®ång (80% kinh phÝ hç trî tõ Ng©n s¸ch sù nghiÖp khoa häc) Thêi gian ®Ò nghÞ thu håi: §ît 1: Th¸ng 12 n¨m 2007 §ît 2: Th¸ng 06 n¨m 2008 8. Thêi gian thùc hiÖn ( B§-KT ): 18 th¸ng B¾t ®Çu tõ th¸ng 1 n¨m 2005. KÕt thóc: Th¸ng 06 n¨m 2006. 9. Chñ nhiÖm Dù ¸n : ¤ng: Hµ §×nh Minh Häc vÞ: Kü s− Chøc vô: Gi¸m ®èc C«ng ty §Þa chØ: Tæ 53 - ThÞ trÊn §«ng Anh - Hµ Néi §T (c¬ quan): 04. 8823284 Fax: 04. 8823291 Mobile: 090.3424641 Email: [email protected]. 10. Danh s¸ch c¸ nh©n tham gia nghiªn cøu: TT Hä vµ tªn Häc hµm, häc vÞ, 1 Phan V¨n Nh©n Kü s− 2 TrÇn Xu©n Hoµ Kü s− 3 Bïi Quèc B¶o Kü s− 4 NguyÔn V¨n Häc Kü s− 5 B¹ch §×nh Nguyªn Kü s− 6 Bïi Kh¾c LuËn Kü s− 7 Bïi H÷u Minh Kü s− 8 Lª Kh¾c TuÊn Kü s− 9 NguyÔn Ngäc Dòng Kü s− 10 NguyÔn §øc S¬n Kü s− 11. B¶o mËt th«ng tin: A- Phæ biÕn réng r·i B- Phæ biÕn h¹n chÕ C- Kh«ng phæ biÕn 12. Tãm t¾t kÕt qu¶ nghiªn cøu: - ThiÕt kÕ, chÕ t¹o thµnh c«ng ®éng c¬ ®iÖn phßng næ nhãm I cã vá kh«ng xuyªn næ cã ký hiÖu phßng næ lµ ExdI theo tiªu chuÈn ViÖt Nam: TCVN 7079 – 2002 vµ TCVN 7279 – 2003 - ¸p dông thµnh c«ng c¸c vËt liÖu míi cã ®é dÎo vµ ®é bÒn cao chÞu ®−îc ¸p lùc lín cho chÕ t¹o th©n, n¾p ®éng c¬ ®iÖn phßng næ, gi¶m thiÓu ®−îc hiÖn t−îng co ngãt vµ rç khÝ khi ®óc. Danh môc s¶n phÈm KHCN TT Tªn s¶n phÈm Sè l−îng (C¸i) C¸c chØ tiªu kinh tÕ, kü thuËt chñ yÕu. Ghi chó 1 2 3 4 5 1. §éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 0,55 kW ®Õn 4,0 kW tèc ®é 1500 vg/ph, ®iÖn ¸p 380/660V. 160 TCVN 7079 - 2002 TCVN 7279 - 2003 2. §éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 5,5 kW ®Õn 22 kW tèc ®é 1500 vg/ph, ®iÖn ¸p 380/660V. 160 TCVN 7079 - 2002 TCVN 7279 - 2003 3. §éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 30 kW ®Õn 45 kW tèc ®é 1500 vg/ph, ®iÖn ¸p 380/660V. 100 TCVN 7079 - 2002 TCVN 7279 - 2003 13. KiÕn nghÞ ¸p dông KQNC : - S¶n phÈm ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cña Dù ¸n sÏ ®−îc sö dông ®Ó thay thÕ hµng ngo¹i nhËp øng dông cho c¸c nghµnh cã khÝ dÔ ch¸y næ thuéc nhãm I nh− : c«ng nghiÖp khai th¸c than, khai th¸c hÇm lß, c«ng nghiÖp ho¸ chÊt, chÕ biÕn khÝ ®èt, c¸c tr¹m b¬m x¨ng dÇu. - ¸p dông c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu ®· ®¹t ®−îc ë Dù ¸n nµy vµo viÖc nghiªn cøu thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o c¸c lo¹i ®éng c¬ ®iÖn phßng næ kh¸c nh»m ®¸p øng tèt h¬n cho nÒn kinh tÕ Quèc d©n. Chñ nhiÖm Dù ¸n (Hä, tªn vµ ch÷ ký) Thñ tr−ëng c¬ quan chñ tr× Dù ¸n (Hä, tªn, ch÷ ký vµ ®ãng dÊu) Bé C«ng nghiÖp Tæng c«ng ty thiÕt BÞ kü thuËt ®iÖn C«ng ty TNHH nhµ n−íc Mét thµnh viªn ChÕ t¹o m¸y ®iÖn ViÖt Nam-Hungary ------------------ Sè:........../VH- G§ céng hoµ x∙ héi chñ nghÜa viÖt nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc ----------------- Ngµy....... th¸ng....... n¨m 2006 B¶n ®¸nh gi¸ cña c¬ quan chñ tr× dù ¸n vÒ kÕt qu¶ thùc hiÖn cña chñ nhiÖm dù ¸n: “Hoµn thiÖn c«ng nghÖ, chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 0,55kW ®Õn 45kW” m· sè: DA§L-2005/09. 1. Néi dung vµ kÕt qu¶ thùc hiÖn n¨m 2005: TT Néi dung c«ng viÖc KÕt qu¶ ®¹t ®−îc Thêi gian hoµn thµnh 1 2 3 4 A C¸c h¹ng môc c«ng nghÖ: 1 Kh¶o s¸t nhu cÇu sö dông tõ ®ã lËp c¸c yªu cÇu thiÕt kÕ. X¸c ®Þnh ®−îc nhu cÇu tiªu thô. 2 / 2005 2 Kh¶o s¸t c¸c c¬ së s¶n xuÊt ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cña Trung Quèc. Lùa chän c«ng nghÖ hîp lý. 3 / 2005 3 TÝnh to¸n thiÕt kÕ phÇn ®iÖn tõ cña c¸c lo¹i ®éng c¬ phßng næ ®iÖn tõ 0,55kW ®Õn 45kW. TCVN 1987-94 5 / 2005 4 TÝnh to¸n, thiÕt kÕ phÇn kÕt cÊu cho ®éng c¬ ®iÖn phßng næ. TCVN 7079-2002 7 / 2005 5 KiÓm tra toµn bé thiÕt kÕ, vµ c«ng nghÖ ®Ó cho gia c«ng. TCVN 7079-2002 8 / 2005 6 LËp tiÕn tr×nh c«ng nghÖ, lùa chän thiÕt bÞ, tæ chøc d©y chuyÒn c«ng nghÖ chÕ t¹o chi tiÕt Phï hîp víi s¶n xuÊt cña VIHEM 9 / 2005 7 ThiÕt kÕ c¸c chØ dÉn c«ng nghÖ chÕ t¹o chi tiÕt cho ®éng c¬ ®iÖn phßng næ TCVN 7079-2002 9 / 2005 8 ThiÕt kÕ khu«n mÉu, g¸ l¾p theo s¬ ®å chØ dÉn c«ng nghÖ Phï hîp víi s¶n xuÊt cña VIHEM 9 / 2005 1 2 3 4 9 Xem xÐt thiÕt kÕ c«ng nghÖ vµ thiÕt kÕ khu«n mÉu g¸ l¾p cho chÕ t¹o chi tiÕt Phï hîp víi s¶n xuÊt cña VIHEM 10 / 2005 10 LËp tiÕn tr×nh c«ng nghÖ lùa chän thiÕt bÞ, tæ chøc d©y chuyÒn c«ng nghÖ l¾p r¸p Phï hîp víi s¶n xuÊt cña VIHEM 11 / 2005 11 LËp chØ dÉn c«ng nghÖ l¾p r¸p Phï hîp víi s¶n xuÊt cña VIHEM 11 / 2005 12 LËp quy tr×nh kiÓm tra thö nghiÖm phÇn chi tiÕt vµ kÕt cÊu TCVN 7079-2002 12 / 2005 13 LËp quy tr×nh kiÓm tra thö nghiÖm phÇn ®iÖn tõ TCVN 1987-94 12/ 2005 B §µo t¹o 1 §µo t¹o kü s− thiÕt kÕ vµ kü s− c«ng nghÖ 6 ng−êi §¹t yªu cÇu c«ng viÖc. 4 / 2005 2 §µo t¹o c¸n bé kiÓm tra ®o l−êng thö nghiÖm 5 ng−êi §¹t yªu cÇu c«ng viÖc. 10 / 2005 3 §µo t¹o kü thuËt viªn 12 ng−êi §¹t yªu cÇu c«ng viÖc. 12 / 2005 4 §µo t¹o c«ng nh©n vÒ yªu cÇu kü thuËt vÒ s¶n phÈm vµ quy tr×nh c«ng nghÖ 45 ng−êi §¹t yªu cÇu c«ng viÖc. 8 / 2005 2. Néi dung vµ kÕt qu¶ thùc hiÖn n¨m 2006: TT Néi dung c«ng viÖc KÕt qu¶ ®¹t ®−îc Thêi gian hoµn thµnh 1 2 3 4 C Thö nghiÖm ®éng c¬ phßng næ: KÕt hîp víi trung t©m thö nghiÖm quèc gia ®Ó kiÓm tra thö nghiÖm c¸c chØ tiªu ®iÓn h×nh cña ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cã chiÒu cao t©m trôc: 1) H=80 mm (§éng c¬ 0,55 kW) 2) H=112 mm (§éng c¬ 4 kW) 3) H=132 mm (§éng c¬ 5,5 kW) 4) H=160 mm (§éng c¬ 18,5kW) 5) H=200 mm (§éng c¬ 22 kW) 6) H=250 mm (§éng c¬ 45kW) Tiªu chuÈn TCVN 7079-2002 06 / 2006 3. NhËn xÐt cña C¬ quan chñ tr× Dù ¸n: • D−íi sù gi¸m s¸t chÆt chÏ cña chñ nhiÖm Dù ¸n vµ sù c«ng t¸c nç lùc cña c¸c thµnh viªn tham gia Dù ¸n, c¸c néi dung cña Dù ¸n ®· ký víi Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ ®· ®−îc triÓn khai ®óng tiÕn ®é, s¶n phÈm cña Dù ¸n cã c¸c chØ tiªu kü thuËt vµ an toµn ®¹t tiªu chuÈn ViÖt Nam TCVN 7079-2002 vµ ®· ®−îc Trung t©m Jica t¹i Qu¶ng Ninh vµ Trung t©m vËt liÖu næ c«ng nghiÖp cÊp chøng nhËn an toµn næ vµ ®−îc phÐp l−u hµnh trªn thÞ tr−êng. • S¶n phÈm cña dù ¸n b−íc ®Çu ®· ®−îc thÞ tr−êng chÊp nhËn, c«ng suÊt cña s¶n phÈm chÕ t¹o ®· v−ît c«ng suÊt dù kiÕn ban ®Çu ( c«ng suÊt cña ®éng c¬ ®iÖn phßng næ lín nhÊt ®· ®¨ng ký trong dù ¸n lµ 45 kW, c«ng suÊt cña ®éng c¬ ®iÖn phßng næ C«ng ty ®· chÕ t¹o theo ®Æt hµng cña kh¸ch hµng lµ 160 kW! ). • Nh− vËy sau 18 th¸ng lµm viÖc nghiªm tóc cña chñ nhiÖm Dù ¸n vµ c¸c thµnh viªn tham gia Dù ¸n, cã thÓ nãi Dù ¸n ®· thµnh c«ng mü m·n. C¬ quan chñ tr× dù ¸n D1-1-§GMOI Bé C«ng nghiÖp Tæng c«ng ty thiÕt BÞ kü thuËt ®iÖn C«ng ty TNHH nhµ n−íc Mét thµnh viªn ChÕ t¹o m¸y ®iÖn ViÖt Nam-Hungary ------------------ céng hoµ x∙ héi chñ nghÜa viÖt nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc ----------------- Ngµy....... th¸ng....... n¨m 2006 B¶n tù ®¸nh gi¸ VÒ t×nh h×nh thùc hiÖn vµ nh÷ng ®ãng gãp míi Cña dù ¸n kh&cn cÊp nhµ n−íc (KÌm theo quyÕt ®Þnh sè 13/2004/Q§-BKHCN ngµy 25/5/2004) 1. Tªn Dù ¸n : Hoµn thiÖn c«ng nghÖ, chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 0,55kW ®Õn 45kW. M· sè : DA§L – 2005/09. 2. Thuéc ch−¬ng tr×nh KHCN cÊp Nhµ n−íc: Dù ¸n SXTN ®éc lËp 3. Chñ nhiÖm Dù ¸n : ¤ng: Hµ §×nh Minh Häc vÞ: Kü s− Chøc vô: Gi¸m ®èc C«ng ty §Þa chØ: ThÞ trÊn §«ng Anh - Hµ Néi §T (c¬ quan): 04. 8823284 Mobile: 090.3424641 Email: [email protected]. 4. C¬ quan chñ tr× Dù ¸n: C«ng ty TNHH Nhµ n−íc mét thµnh viªn chÕ t¹o m¸y ®iÖn ViÖt Nam - Hungary §Þa chØ: Tæ 53 - ThÞ trÊn §«ng Anh - HuyÖn §«ng Anh -Thµnh phè Hµ Néi. §iÖn tho¹i: 04. 8823204 Fax: 04. 8823291 5. Thêi gian thùc hiÖn ( B§-KT ): 18 th¸ng (Tõ th¸ng 1 n¨m 2005 ®Õn th¸ng 06 n¨m 2006). 6. Tæng kinh phÝ thùc hiÖn Dù ¸n : Tæng kinh phÝ dù ¸n: 9.820 triÖu ®ång Trong ®ã kinh phÝ tõ NSNN : 3.000 triÖu ®ång Kinh phÝ ®Ò nghÞ thu håi 2.392 triÖu ®ång (80% kinh phÝ hç trî tõ Ng©n s¸ch sù nghiÖp khoa häc) Thêi gian ®Ò nghÞ thu håi: §ît 1: Th¸ng 12 n¨m 2007 §ît 2: Th¸ng 06 n¨m 2008 7. T×nh h×nh thùc hiÖn Dù ¸n so víi hîp ®ång: Sè l−îng Thùc hiÖn TT Tªn s¶n phÈm §¬n vÞ ®o KÕ ho¹ch theo H§ Tæng sè 1 2 3 4 5 1 §éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 0,55 kW ®Õn 4,0 kW, ®iÖn ¸p 380/660V C¸i 160 164 2 §éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 5,5 kW ®Õn 22 kW, ®iÖn ¸p 380/660V C¸i 160 203 3 §éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 30 kW ®Õn 45 kW, ®iÖn ¸p 380/660V C¸i 100 90 7.1 VÒ møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc - C«ng ty VIHEM ®· thùc hiÖn xong c¸c h¹ng môc c«ng viÖc theo môc A, B vµ C cña tiÕn ®é thùc hiÖn ghi trong phô lôc 2 b¶ng 3 ( kÌm theo hîp ®ång m· sè DA§L-2005/09 ). - §éng c¬ ®iÖn phßng næ ®¹t c¸c chØ tiªu an toµn næ theo tiªu chuÈn ViÖt Nam TCVN 7079 – 2002, s¶n phÈm ®· ®−îc Côc kü thuËt An toµn C«ng nghiÖp, Trung t©m thö nghiÖm Jica thö nghiÖm vµ cÊp chøng chØ an toµn næ. HiÖn nay c«ng ty ®· chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ ®Õn 160 kW theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. 7.2 VÒ c¸c yªu cÇu khoa häc vµ chØ tiªu c¬ b¶n cña c¸c s¶n phÈm KHCN Møc chÊt l−îng TT Tªn s¶n phÈm vµ chØ tiªu chÊt l−îng chñ yÕu §¬n vÞ ®o KÕ ho¹ch Thùc hiÖn 1 2 3 4 5 1 §éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 0,55 kW ®Õn 4,0 kW, tèc ®é 1500 vg/ph, ®iÖn ¸p 380/660V TCVN 7079-2002 TCVN 7079-2002 2 §éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 5,5 kW ®Õn 22 kW, tèc ®é 1500 vg/ph, ®iÖn ¸p 380/660V TCVN 7079-2002 TCVN 7079-2002 3 §éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 30 kW ®Õn 45 kW, tèc ®é 1500 vg/ph, ®iÖn ¸p 380/660V TCVN 7079-2002 TCVN 7079-2002 7.3 VÒ tiÕn ®é thùc hiÖn - Dù ¸n triÓn khai ®óng tiÕn ®é - S¶n phÈm t¹o ra ®¹t c¸c chØ tiªu kü thuËt vµ c¸c yªu cÇu vÒ phßng chèng ch¸y næ (theo tiªu chuÈn TCVN 7079 – 2002 ) vµ ®−îc c¸c trung t©m kiÓm ®Þnh chøng nhËn. 8. VÒ nh÷ng ®ãng gãp míi cña ®Ò tµi : 8.1 VÒ gi¶i ph¸p Khoa häc - C«ng nghÖ - §Çu t− thªm mét sè thiÕt bÞ c«ng nghÖ gia c«ng chÝnh x¸c nh− c¸c m¸y gia c«ng tù ®éng CNC phôc vô cho gia c«ng chÝnh x¸c c¸c chi tiÕt cña ®éng c¬ ®iÖn phßng næ. - LËp c¸c quy tr×nh c«ng nghÖ gia c«ng chi tiÕt ®éng c¬ ®iÖn phßng næ theo tiªu chuÈn ViÖt Nam TCVN 7079 – 2002 vµ hÖ thèng qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm Quèc tÕ ISO 9001 phiªn b¶n 2000. 8.2 VÒ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu - Kh¶o s¸t c¸c s¶n phÈm mÉu cña n−íc ngoµi tõ ®ã lùa chän c¸c mÉu s¶n phÈm cã chÊt l−îng tèt, yªu cÇu c«ng nghÖ chÕ t¹o phï hîp víi c«ng nghÖ s¶n xuÊt trong n−íc. - Nghiªn cøu sö dông c¸c vËt liÖu cã ®é dÎo vµ ®é bÒn cao chÞu ®−îc ¸p lùc lín cho chÕ t¹o th©n, n¾p ®éng c¬ ®iÖn phßng næ, gi¶m thiÓu ®−îc hiÖn t−îng co ngãt vµ rç khÝ khi ®óc. 8.3 Nh÷ng ®ãng gãp míi kh¸c - T¹o tiÒn ®Ò cho nÒn s¶n xuÊt m¸y ®iÖn trong n−íc tiÕp cËn tiÕn tíi lµm chñ c«ng nghÖ s¶n xuÊt ®éng c¬ ®iÖn phßng næ. - §éi ngò c¸n bé kü thuËt vµ c«ng nh©n lµnh nghÒ ®−îc ®µo t¹o vµ lµm viÖc ®−îc víi c¸c quy tr×nh thiÕt kÕ, chÕ t¹o ®Æc biÖt ®−îc kiÓm so¸t nghiªm ngÆt ®ßi hái ®é chÝnh x¸c cao. Chñ nhiÖm Dù ¸n (Hä, tªn vµ ch÷ ký) Thñ tr−ëng c¬ quan chñ tr× Dù ¸n (Hä, tªn, ch÷ ký vµ ®ãng dÊu) Bé C«ng NghiÖp Tæng C«ng ty TBKT §iÖn C.ty TNHH nhµ n−íc mét thµnh viªn ChÕ t¹o m¸y ®iÖn viÖt nam – Hungari Sè: ............/VH Céng hoµ x∙ héi chñ nghÜa viÖt nam §éc lËp – Tù do – H¹nh phóc = = = = = = §«ng Anh, ngµy 4 th¸ng 10 n¨m 2006 KÝnh göi: Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ (KÌm theo QuyÕt ®Þnh sè 13/2004/Q§-BKHCN ngµy 25/5/2004 cña Bé tr−ëng Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ) 1. C¨n cø QuyÕt ®Þnh phª duyÖt Dù ¸n s¶n suÊt thö nghiÖm ®éc lËp cÊp nhµ n−íc cña Bé KH&CN vµ c¨n cø Hîp ®ång sè 09/2005/H§-DA§L, thêi h¹n thùc hiÖn Dù ¸n : 18 th¸ng Dù ¸n: “Hoµn thiÖn c«ng nghÖ, chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 0,55kW ®Õn 45kW” M· sè: DA§L-2005/09 Thuéc Ch−¬ng tr×nh (nÕu cã): Dù ¸n SXTN ®éc lËp Chñ nhiÖm Dù ¸n : KS. Hµ §×nh Minh ®· kÕt thóc vµo th¸ng 06 / 2006 Ngµy 6/09/2006. Chñ nhiÖm Dù ¸n ®· hoµn thµnh vµ nép Hå s¬ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn Dù ¸n s¶n xuÊt thö nghiÖm. 2. C¬ quan chóng t«i ®· tæ chøc ®¸nh gi¸ c¬ së kÕt qu¶ thùc hiÖn Dù ¸n theo Quy ®Þnh vÒ viÖc ®¸nh gi¸ nghiÖm thu Dù ¸n s¶n xuÊt thö nghiÖm cÊp Nhµ n−íc ®−îc ban hµnh kÌm theo QuyÕt ®Þnh sè 13/2004/Q§-BKHCN ngµy 25/5/2004 cña Bé tr−ëng Bé KH&CN víi møc ®¸nh gi¸: §¹t; 3. Bé Hå s¬ ®¸nh gi¸ Dù ¸n göi kÌm theo c«ng v¨n nµy gåm cã: (Bé Hå s¬ gåm 1 b¶n gèc vµ 8 bé lµ c¸c b¶n sao) 3.1/ Hå s¬ ®¸nh gi¸ c¬ së ®∙ ®−îc hoµn thiÖn theo yªu cÇu cña Héi ®ång ®¸nh gi¸ c¬ së a) Hîp ®ång; b) Nh÷ng tµi liÖu vµ s¶n phÈm KHCN cña Dù ¸n víi sè l−îng vµ yªu cÇu nh− ®· nªu trong Hîp ®ång; c) B¶n vÏ thiÕt kÕ, c¸c sè liÖu ®iÒu tra – kh¶o s¸t gèc cña Dù ¸n; d) B¶n tù ®¸nh gi¸ vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn vµ vÒ nh÷ng ®ãng gãp míi cña Dù ¸n tÝnh ®Õn thêi ®iÓm kÕt thóc Dù ¸n (BiÓu D1-1-§GMOI). e) B¸o c¸o vÒ kÕt qu¶ thö nghiÖm c¸c s¶n phÈm KHCN cña Dù ¸n vµ ý kiÕn nhËn xÐt cña ng−êi sö dông, c¸c tµi liÖu vÒ kiÓm tra, ®¸nh gi¸ thö nghiÖm c¸c s¶n phÈm KHCN cña Dù ¸n cña c¸c C¬ quan ®o l−êng thö nghiÖm cã thÈm quyÒn: - Trung t©m kü thuËt: Trung t©m Jica Qu¶ng Ninh, Trung t©m kiÓm ®Þnh KTATCN I - Doanh nghiÖp: C«ng ty than Vµng Danh C«ng ty TNHH kü thuËt C«ng nghiÖp Long V©n C«ng ty than Hµ LÇm C«ng ty C«ng phÇn c¬ khÝ M¹o Khª Nhµ m¸y c¬ khÝ Hßn gai XÝ nghiÖp khai th¸c than Qu¶ng lîi XÝ nghiÖp khai th¸c than 86 C«ng ty thiÕt bÞ H«ng An XÝ nghiÖp SXKD – TH – C«ng ty vËt t− CNQP g) B¸o c¸o ®Ò nghÞ quyÕt to¸n tµi chÝnh cña Dù ¸n. 3.2/ QuyÕt ®Þnh thµnh lËp vµ Biªn b¶n ®¸nh gi¸ cña Héi ®ång ®¸nh gi¸ c¬ së; Chóng t«i xin cam ®oan nh÷ng néi dung vµ th«ng tin kª khai trong nh÷ng v¨n b¶n vµ tµi liÖu trong Hå s¬ ®¸nh gi¸ nµy lµ ®óng sù thËt. §Ò nghÞ Bé KH&CN xem xÐt vµ tæ chøc ®¸nh gi¸ cÊp Nhµ n−íc kÕt qu¶ thùc hiÖn Dù ¸n nªu trªn. Chñ nhiÖm Dù ¸n (Hä, tªn vµ ch÷ ký) Thñ tr−ëng c¬ quan chñ tr× Dù ¸n (Hä, tªn, ch÷ ký vµ ®ãng dÊu) BCN CTCTMĐVNHG Bé C«ng nghiÖp C«ng ty TNHH Nhµ N−íc mét thµnh viªn ChÕ t¹o m¸y ®iÖn ViÖt Nam-Hungary Tæ 53, ThÞ trÊn §«ng Anh-Hµ néi # " B¸o c¸o tãm t¾t Dù ¸n SXTN ®éc lËp “Hoµn thiÖn c«ng nghÖ, chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 0,55 kW ®Õn 45 kW”. M· sè: DA§L – 2005/09 KS. Hµ §×nh Minh Hµ Néi, 09-2006 Danh s¸ch nh÷ng ng−êi thùc hiÖn Hä vµ tªn Chøc danh Häc vÞ Tham gia vµo môc Chñ nhiÖm dù ¸n Ks. Hµ §×nh Minh Chñ nhiÖm dù ¸n Kü s− I, II KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ C¸n bé nghiªn cøu Phan V¨n Nh©n Nghiªn cøu viªn Kü s− ThiÕt kÕ ®iÖn TrÇn Xu©n Hoµ Nghiªn cøu viªn Kü s− II, III ThiÕt kÕ ®iÖn Bïi Quèc B¶o Nghiªn cøu viªn Kü s− ThiÕt kÕ ®iÖn NguyÔn V¨n Häc Nghiªn cøu viªn Kü s− III ThiÕt kÕ c«ng nghÖ B¹ch §×nh Nguyªn Nghiªn cøu viªn Kü s− III Bïi Kh¾c LuËn Nghiªn cøu viªn Kü s− I,II,III Bïi H÷u Minh Nghiªn cøu viªn Kü s− VÏ thiÕt kÕ Lª Kh¾c TuÊn Nghiªn cøu viªn Kü s− ThiÕt kÕ c«ng nghÖ NguyÔn Ngäc Dòng Nghiªn cøu viªn Kü s− KiÓm tra thö nghiÖm NguyÔn §øc S¬n Nghiªn cøu viªn Kü s− KiÓm tra thö nghiÖm Môc lôc Lêi më ®Çu 1 Ch−¬ng I: Tæng quan t×nh h×nh nghiªn cøu trong vµ ngoµi n−íc 4 I. T×nh h×nh nghiªn cøu vµ triÓn khai ë n−íc ngoµi 4 II. T×nh h×nh nghiªn cøu vµ triÓn khai trong n−íc 5 Ch−¬ng II: TÝnh to¸n thiÕt kÕ ®éng c¬ ®iÖn phßng næ 7 I. ThiÕt kÕ ®iÖn tõ 8 II. ThiÕt kÕ kÕt cÊu 10 ii.1. thiÕt kÕ th©n 10 II.2. ThiÕt kÕ n¾p 12 ii.3. côm hép cùc 13 ii.4. HÖ thèng lµm m¸t 13 Ch−¬ng III: C«ng nghÖ chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ 14 I. c«ng nghÖ chÕ t¹o phÇn ®iÖn tõ 14 II. C«ng nghÖ chÕ t¹o c¬ khÝ 14 Ch−¬ng IV: ChØ tiªu kiÓm tra xuÊt x−ëng vµ thö nghiÖm ®éng c¬ ®iÖn phßng nå d·y 3PN 16 I. KiÓm tra xuÊt x−ëng 16 II. thö nhiÖm ®éng c¬ ®iÖn phßng næ d·y 3pn 16 II.1. KiÓm tra ®éng theo c¸c b−íc tõ (2 ÷ 6) cña chØ tiªu kiÓm tra xuÊt x−ëng 16 II.2. Thö nghiÖm va ®Ëp cña ®éng c¬ ®iÖn phßng næ theo tiªu chuÈn TCVN 7079 – 0: 2002 16 II.3. Thö m« men xo¾n cho cäc ®Êu d©y vµ ®Çu cèt theo TCVN 7079 – 0: 2002 16 II.4. Thö kh¶ n¨ng chÞu ¸p lùc cña vá theo TCVN 7079 – 1: 2002. 16 II.5. Thö nghiÖm kh«ng lan truyÒn ch¸y næ theo TCVN 7079 – 0: 2002 16 II.6. Thö nghiÖm lÊy c¸c ®Æc tÝnh kü thuËt cña ®éng c¬ ®iÖn trªn bµn thö D1, D2, D3 bao gåm c¸c th«ng sè P1, I1, η%, cosϕ, M®m, n 16 II.7. Thö nghiÖm ®éng c¬ ®iÖn ch¹y t¶i ®Þnh møc thêi gian (4 ÷ 6) giê liªn tôc 16 II.8. Thö qu¸ dßng ®iÖn, ®éng c¬ ph¶i chÞu ®−îc dßng ®iÖn b»ng 1,5I®m ( dßng ®iÖn ®Þnh møc ) trong thêi gian 2 phót 16 II.9. Thö qu¸ m« men t¹m thêi víi ®éng c¬ (®o m« men cùc ®¹i). 16 II.10. Thö qu¸ tèc ®é, ®éng c¬ ch¹y tèc ®é b»ng 1,2 n®m ( tèc ®é ®Þnh møc ) 16 Ch−¬ng V: KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ 17 I. KÕt luËn 17 II. KiÕn nghÞ 17 Tµi liÖu tham kh¶o 18 Phô lôc 19 1 Lêi më ®Çu Dù ¸n: “Hoµn thiÖn c«ng nghÖ, chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 0,55kW ®Õn 45kW” m· sè DA§L – 2005/09 vµ ®· ®−îc Bé Khoa häc C«ng nghÖ phª duyÖt n¨m 2005 lµ sù kÕ thõa kÕt qu¶ nghiªn cøu cña ®Ò tµi KH-CN cÊp Bé: “ChÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cã c«ng suÊt ®Õn 18,5kW” m· sè: 04-35RD/H§-KHCN theo quyÕt ®Þnh sè 144/Q§-KHCN ngµy 29/01/2004, mét phÇn kinh phÝ thùc hiÖn Dù ¸n ®−îc Nhµ n−íc hç trî tõ nguån vèn Ng©n s¸ch sù nghiÖp khoa häc(SNKH). C¸c th«ng tin liªn quan ®Õn Dù ¸n nh− sau: 1. Tªn dù ¸n: Hoµn thiÖn c«ng nghÖ, chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 0,55kW ®Õn 45kW. 2. Thuéc ch−¬ng tr×nh KHCN cÊp Nhµ n−íc: Dù ¸n SXTN ®éc lËp 3. M· sè: DA§L – 2005/09 4. CÊp qu¶n lý: Nhµ N−íc(Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ) 5. Thêi gian thùc hiÖn: 18 th¸ng(Tõ th¸ng 1 n¨m 2005 ®Õn th¸ng 06 n¨m 2006). 6. Kinh phÝ thùc hiÖn dù ¸n: Tæng kinh phÝ dù ¸n: 9.820 triÖu ®ång Trong ®ã, tõ Ng©n s¸ch sù nghiÖp khoa häc: 3.000 triÖu ®ång 7. Thu håi: Kinh phÝ ®Ò nghÞ thu håi 2.392 triÖu ®ång (80% kinh phÝ hç trî tõ Ng©n s¸ch sù nghiÖp khoa häc) Thêi gian ®Ò nghÞ thu håi: §ît 1: Th¸ng 12 n¨m 2007 §ît 2: Th¸ng 06 n¨m 2008 8. Tæ chøc ®¨ng ký chñ tr× thùc hiÖn dù ¸n: C«ng ty TNHH Nhµ n−íc mét thµnh viªn chÕ t¹o m¸y ®iÖn ViÖt Nam - Hungary. §Þa chØ: Tæ 53, ThÞ trÊn §«ng Anh, huyÖn §«ng Anh, Thµnh phè Hµ Néi. §iÖn tho¹i: 04. 8823204 Fax: 04. 8823291 9. C¸ nh©n ®¨ng ký chñ nhiÖm dù ¸n: ¤ng: Hµ §×nh Minh Häc vÞ: Kü s− Chøc vô: Gi¸m ®èc C«ng ty §Þa chØ: ThÞ trÊn §«ng Anh - Hµ Néi §T (c¬ quan): 04. 8823284 Mobile: 090.3424641 Email: [email protected]. 2 C¨n cø theo hîp ®ång: “Thùc hiÖn Dù ¸n s¶n xuÊt thö nghiÖm ®éc lËp cÊp Nhµ n−íc” sè 09 /2005/H§ - DA§L ký ngµy 19 th¸ng 5 n¨m 2005 gi÷a bªn A lµ Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ vµ bªn B lµ C«ng ty TNHH Nhµ n−íc mét thµnh viªn chÕ t¹o m¸y ®iÖn ViÖt nam – Hungary. Theo néi dung cña hîp ®ång th× bªn B sÏ ph¶i hoµn thµnh c¸c s¶n phÈm khoa häc c«ng nghÖ sau: Danh môc s¶n phÈm KHCN TT Tªn s¶n phÈm Sè l−îng (C¸i) C¸c chØ tiªu kinh tÕ, kü thuËt chñ yÕu. Ghi chó 1 2 3 4 5 1 §éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 0,55 kW ®Õn 4,0 kW tèc ®é 1500 vg/ph, ®iÖn ¸p 380/660V. 160 TCVN 7079 - 2002 2 §éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 5,5 kW ®Õn 22 kW tèc ®é 1500 vg/ph, ®iÖn ¸p 380/660V. 160 TCVN 7079 - 2002 3 §éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 30 kW ®Õn 45 kW tèc ®é 1500 vg/ph, ®iÖn ¸p 380/660V. 100 TCVN 7079 - 2002 3 Tµi liÖu: Hoµn thµnh ®Çy ®ñ c¸c thiÕt kÕ: tÝnh to¸n thiÕt kÕ ®iÖn tõ, c¸c b¶n vÏ thiÕt kÕ kÕt cÊu, c¸c chØ dÉn c«ng nghÖ gia c«ng chi tiÕt, chØ dÉn c«ng nghÖ l¾p r¸p, chØ dÉn c«ng nghÖ ®iÖn, chØ tiªu kiÓm tra xuÊt x−ëng, chøng chØ vÒ th− nghiÖm an toµn næ, b¸o c¸o ®Þnh kú, b¸o c¸o tãm t¾t, b¸o c¸o tæng kÕt khoa häc kü thuËt Dù ¸n. Trong b¶n b¸o c¸o tæng kÕt nµy sÏ lÇn l−ît tr×nh bµy chi tiÕt c¸c néi dung ®· thùc hiÖn trong Dù ¸n. Nhãm thùc hiÖn Dù ¸n rÊt mong ®−îc sù quan t©m vµ sù gãp ý x©y dùng cña c¸c chuyªn viªn thuéc Bé Khoa Häc C«ng NghÖ, Bé C«ng NghiÖp, c¸c nhµ khoa häc vµ c¸c b¹n ®ång nghiÖp sau khi ®äc b¶n tæng kÕt nµy. 4 Ch¬ng I: Tæng quan t×nh h×nh nghiªn cøu trong vµ ngoµi n−íc I. T×nh h×nh nghiªn cøu vµ triÓn khai ë n−íc ngoµi: Song song víi nÒn c«ng nghiÖp khai th¸c má vµ dÇu khÝ, c«ng nghiÖp chÕ t¹o c¸c thiÕt bÞ ®iÖn má nãi chung vµ ngµnh s¶n xuÊt ®éng c¬ phßng næ nãi chung tõ l©u ®· ra ®êi vµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn nh− mét nhu cÇu tÊt yÕu. C¸c nhµ s¶n xuÊt m¸y ®iÖn næi tiÕng thuéc c¸c n−íc tiªn tiÕn nh− Siemens, Moeller cña §øc, EVIG cña Hungary, ABB cña Thôy sü, v.v... ®· tung ra thÞ trêng nhiÒu chñng lo¹i c¸c thiÕt bÞ ®iÖn chèng næ trong ®ã cã ®éng c¬ ®iÖn phßng næ vµ c¸c s¶n phÈm nµy tõ l©u ®· trë thµnh s¶n phÈm truyÒn thèng cña hä. HiÖn nay, c¸c n−íc c«ng nghiÖp tiªn tiÕn ®· chÕ t¹o thµnh c«ng phßng næ tõ c¸c vËt liÖu cã ®é bÒn cao, c«ng nghÖ ®óc vá biÖt kh«ng g©y rç khÝ ®¶m b¶o ®é cøng v÷ng, c¸c chi tiÕt c¬ khÝ ®−îc gia c«ng chÝnh x¸c trªn c¸c m¸y gia c«ng tù ®éng CNC nhê vËy, ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cã thÓ lµm viÖc ®−îc trong c¸c m«i trêng kh¾c nghiÖt vÒ nhiÖt ®é, cã nguy c¬ ch¸y næ cao, chÞu ®−îc ¸p lùc næ vµ ®−îc sö dông trong c«ng nghiÖp khai th¸c má, hÇm lß, khai th¸c dÇu khÝ, chÕ biÕn khÝ ®èt, c¸c tr¹m b¬m x¨ng dÇu v.v,.... §éng c¬ ®iÖn phßng næ ®−îc ph©n lo¹i thµnh c¸c lo¹i sau: nhãm I, nhãm II, thiÕt bÞ cã vá kh«ng xuyªn næ d¹ng d, thiÕt bÞ t¨ng c−êng ®é tin cËy d¹ng e, thiÕt bÞ an toµn tia löa d¹ng ia, ib. Tïy theo lÜnh vùc ng−êi ta lùa chän sö dông ®éng c¬ phßng næ cã cÊp ®é an toµn næ kh¸c nhau. VÒ tiªu chuÈn ®¸nh gi¸, c¸c n−íc tiªn tiÕn th−êng cã c¸c tiªu chuÈn riªng cña m×nh ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l−îng ®éng c¬ ®iÖn phßng næ. VÝ dô: ë Mü theo tiªu chuÈn EEEL; ë §øc cã tiªu chuÈn DIN; ë Hungari cã tiªu chuÈn MSZ; ë NhËt B¶n ¸p dông tiªu chuÈn JIS; ë Nga ¸p dông GOST; ë Céng hoµ SÐc lÊy theo tiªu chuÈn CSN,.v.v... Nhng ngµy nay, trong xu thÕ héi nhËp vµ toµn cÇu ho¸, c¸c n−íc ®Òu lÊy tiªu chuÈn Quèc tÕ IEC (IEC79- 3,IEC79-4, IEC79-8,IEC79-9, IEC529: 1989, IEC755:1983, IEC34-5, IEC34-6, IEC317- 3:1990, IEC 68-2-27, v.v,...) lµm tiªu chuÈn chung. Tãm l¹i, ®èi víi c¸c n−íc cã nÒn c«ng nghiÖp tiªn tiÕn, viÖc thiÕt kÕ, chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ ®· trë thµnh lÜnh vùc s¶n xuÊt truyÒn thèng. 5 II. T×nh h×nh nghiªn cøu vµ triÓn khai trong n−íc: HiÖn nay, phÇn lín c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, söa ch÷a thiÕt bÞ ®iÖn, m¸y ®iÖn trong n−íc míi chØ tham gia söa ch÷a c¸c ®éng c¬ ®iÖn phßng næ gåm VIHEM, C«ng ty c¬ ®iÖn má (CÈm Ph¶) vµ CTAMAD. Tæng C«ng ty Than ViÖt Nam lµ kh¸ch hµng chñ yÕu cña c¸c C«ng ty nãi trªn. C«ng ty VIHEM qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu trªn c¬ së kh¶o s¸t c¸c ®éng c¬ phßng næ cña c¸c n−íc ph¸t triÓn do kh¸ch hµng mang ®Õn söa ch÷a, tra cøu c¸c tiªu chuÈn vÒ thiÕt bÞ phßng næ, c¸c catalogue ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cña c¸c h·ng næi tiÕng qua kh¶o s¸t mÉu vµ nghiªn cøu c¸c tiªu chuÈn liªn quan cho thÊy viÖc c«ng nghÖ chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ ®ßi hái c¸c c«ng ®o¹n gia c«ng ph¶i cã ®é chÝnh x¸c cao, thiÕt bÞ gia c«ng ®ång bé, vËt liÖu chÕ t¹o vá ph¶i cã ®é bÒn cao míi ®¶m b¶o ®é cøng v÷ng vµ chÞu ®−îc ¸p suÊt næ, c¸c chi tiÕt thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o ph¶i tu©n thñ theo c¸c tiªu chuÈn vÒ an toµn næ. §øng tríc thùc tr¹ng ®ã, C«ng ty VIHEM b−íc ®Çu ®· chñ ®éng trang bÞ thªm mét sè trang thiÕt bÞ gia c«ng chÝnh x¸c CNC cho chÕ thö vµi lo¹i ®éng c¬ ®iÖn phßng næ vµ ®· chÕ thö thµnh c«ng vµi lo¹i ®éng c¬ ®iÖn phßng næ trong ®Ò tµi nghiªn cøu KH-CN cÊp Bé: “ChÕ t¹o ®éng c¬ phßng næ cã c«ng suÊt ®Õn 18,5kW” cã m· sè: 04-35RD/H§-KHCN theo quyÕt ®Þnh sè 144/Q§-KHCN cña Bé C«ng nghiÖp ký ngµy 29/01/2004). C¸c lo¹i ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cña ®Ò tµi ®· ®−îc cÊp chøng chØ ®¹t tiªu chuÈn TCVN 7079-0: 2002 nh−ng do d·y c«ng suÊt cßn nhá nªn c¸c s¶n phÈm nµy vÉn ch−a ®¸p øng ®−îc nhu cÇu cña thÞ tr−êng trong n−íc vÒ c¸c lo¹i ®éng c¬ ®iÖn phßng næ. Bëi vËy, C«ng ty TNHH Nhµ n−íc mét thµnh viªn chÕ t¹o m¸y ®iÖn ViÖt Nam - Hungari ®· ®−îc Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ giao cho thùc hiÖn Dù ¸n: “Hoµn thiÖn c«ng nghÖ, chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cã cÊp c«ng suÊt tõ 0,55kW ®Õn 45kW” m· sè DA§L – 2005/09. §Õn nay, Dù ¸n ®· ®−îc thùc hiÖn thµnh c«ng theo ®óng tiÕn ®é ®· ®¨ng ký, c¸c s¶n phÈm cña Dù ¸n ®· ®−îc cÊp chøng chØ chÊt l−îng vÒ an toµn næ. Dù kiÕn trong giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2010 sÏ më réng s¶n xuÊt, ®¸p øng mét phÇn nhu cÇu cña c«ng nghiÖp khai th¸c má, hÇm lß, x¨ng dÇu vµ s¶n xuÊt ho¸ chÊt vÒ ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cã d·y c«ng suÊt ®a d¹ng, nhiÒu cÊp tèc ®é quay vµ cÊp ®iÖn ¸p. 6 Nãi tãm l¹i: Víi nguån nh©n lùc vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt m¸y ®iÖn quay ®ång bé s½n cã, C«ng ty TNHH Nhµ n−íc mét thµnh viªn chÕ t¹o m¸y ®iÖn ViÖt Nam-Hungary cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó s¶n xuÊt ®éng c¬ ®iÖn phßng næ: - TËn dông ®−îc n¨ng lùc hiÖn cã vµ chØ cÇn trang bÞ thªm mét sè m¸y mãc, thiÕt bÞ chÕ t¹o. - §· cã kinh nghiÖm vÒ söa ch÷a ®éng c¬ ®iÖn phßng næ trong nh÷ng n¨m qua. - §· ®−îc “tËp d−ît” trong viÖc thiÕt kÕ, chÕ t¹o lo¹t nhá ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cña ®Ò tµi nghiªn cøu KH-CN cÊp bé: “ChÕ t¹o ®éng c¬ ®iªn phßng næ cã c«ng suÊt ®Õn 18,5kW” m· sè: 04-35RD/H§-KHCN theo quyÕt ®Þnh sè 144/Q§-KHCN ngµy 29/01/2004 . - Trong n−íc ®· cã hai trung t©m thö nghiÖm cã ®ñ n¨ng lùc ®Ó thö næ vµ cÊp giÊy phÐp l−u hµnh cho ®éng c¬ ®iÖn phßng næ ®¹t chÊt l−îng lµ Trung t©m Jica t¹i Qu¶ng Ninh, Trung t©m kiÓm ®Þnh KTATCN I. 7 Ch−¬ng iI: TÝnh to¸n thiÕt kÕ ®éng c¬ ®iÖn phßng næ • Lùa chän thiÕt kÕ ®éng c¬ ®iÖn phßng næ [1] HiÖn nay trªn thÕ giíi cã rÊt nhiÒu kiÓu ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cã c¸c cÊp ®é phßng næ kh¸c nhau nh−: ®éng c¬ ®iÖn phßng næ an toµn tia löa - d¹ng b¶o vÖ “i”, ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cã vá kh«ng xuyªn næ - d¹ng b¶o vÖ “d”, v.v... nh−ng ®éng c¬ ®iÖn phßng næ phæ dông nhÊt lµ kiÓu cã vá kh«ng xuyªn næ – d¹ng b¶o vÖ “d” cã kÕt cÊu vµ yªu cÇu c«ng nghÖ gia c«ng phï hîp víi c«ng nghÖ s½n cã cña ViÖt Nam nãi chung vµ c«ng nghÖ s½n cã cña C«ng ty VIHEM nãi riªng nªn C«ng ty VIHEM ®· lùa chän thiÕt kÕ, chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cã vá kh«ng xuyªn næ - d¹ng b¶o vÖ “d” cho Dù ¸n s¶n xuÊt thö nghiÖm nµy. • C¸c th«ng sè kü thuËt liªn quan ®Õn cÊp ®é b¶o vÖ næ cña ®éng c¬ phßng næ VIHEM thiÕt kÕ, chÕ t¹o trong Dù ¸n: - KiÓu b¶o vÖ phßng næ: ExdI. - “Ex” lµ ký hiÖu biÓu thÞ cho thiÕt bÞ ®iÖn phßng næ - “d” lµ d¹ng b¶o vÖ næ d¹ng “d” cã vá kh«ng xuyªn næ - “I” lµ d¹ng b¶o vÖ næ nhãm I (C¸c th«ng sè kü thuËt cña ®éng c¬ ®iÖn phßng næ do VIHEM chÕ t¹o vµ cña thÕ giíi ®−îc thÓ hiÖn trong phô lôc 1 vµ 2 cña b¸o c¸o nµy). • C¸c th«ng sè kü thuËt ®Çu vµo cho thiÕt kÕ ®éng c¬ phßng næ: §èi víi ®éng c¬ phßng næ, phÇn thiÕt kÕ ®iÖn tõ ph¶i ®¸p øng ®−îc c¸c yªu cÇu kü thuËt d−íi ®©y: - C«ng suÊt ®Þnh møc cña ®éng c¬ P2 (kW). - §iÖn ¸p ®Þnh møc U1(V). - TÇn sè f (Hz). - Tèc ®é quay n (vg/ph). - HiÖu suÊt η%. - HÖ sè c«ng suÊt cosϕ. - KiÓu b¶o vÖ phßng næ: ExdI. - ChÕ ®é lµm viÖc (S1; S2; S3...). 8 - Béi sè m«men më m¸y dm k M M . - Béi sè m«men cùc ®¹i dm max M M . - Béi sè dßng ®iÖn më m¸y dm k I I . - CÊp b¶o vÖ ®éng c¬ (IP44 hoÆc IP55). - CÊp c¸ch ®iÖn cÊp F - §iÒu kiÖn m«i tr−êng: ®é Èm, nhiÖt ®é, ¸p suÊt khÝ quyÓn. - KiÓu lµm m¸t th«ng giã (IC). - KiÓu l¾p ®Æt, kÝch th−íc l¾p ®Æt: ChiÒu cao t©m trôc, to¹ ®é ch©n ®Õ, kÝch th−íc bao... I. thiÕt kÕ ®iÖn tõ [2][3] • C¸c th«ng sè cña ®éng c¬ phßng næ: §èi víi ®éng c¬ phßng næ phÇn thiÕt kÕ ®iÖn tõ ph¶i ®¸p øng ®−îc c¸c yªu cÇu kü thuËt d−íi ®©y: - C«ng suÊt ®Þnh møc cña ®éng c¬ P2 (kW). - §iÖn ¸p ®Þnh møc U2 (V). - TÇn sè f (Hz). - Tèc ®é quay n (vg/ph). - HiÖu suÊt η%. - HÖ sè c«ng suÊt cosϕ. - KiÓu b¶o vÖ phßng næ: ExdI . - ChÕ ®é lµm viÖc (S1; S2; S3...). - Béi sè m«men më m¸y dm k M M . - Béi sè m«men cùc ®¹i dm max M M . - Béi sè dßng ®iÖn më m¸y dm k I I . - CÊp b¶o vÖ ®éng c¬ (IP44 hoÆc IP55). 9 Tõ c¸c yªu cÇu trªn, viÖc tÝnh to¸n thiÕt kÕ ®iÖn tõ ®éng c¬ ®iÖn phßng næ kiÓu 3PN cã c«ng su©t tõ 0,55kW ÷ 45kW còng t−¬ng tù nh− tr×nh tù thiÕt kÕ ®éng c¬ kh«ng ®ång bé 3 pha r«to lång sãc. D−íi ®©y lµ c¸c b−íc tÝnh to¸n thiÕt kÕ ®éng c¬ ®iÖn phßng næ: §èi víi ®éng c¬ ®iÖn phßng næ ®Ó gi¶m ®é t¨ng nhiÖt cña cuén d©y vµ lâi thÐp nh»m gi¶m nguy c¬ ch¸y næ do nhiÖt, khi thiÕt kÕ chän mËt ®é tõ c¶m Bδ, phô t¶i ®−êng A thÊp h¬n (20 ÷ 25)% so víi ®éng c¬ ®iÖn b×nh th−êng. NghÜa lµ cïng c«ng suÊt, tèc ®é th× thÓ tÝch (D2.lδ) cña ®éng c¬ ®iÖn phßng næ sÏ lín h¬n thÓ tÝch cña ®éng c¬ ®iÖn b×nh th−êng. Chän mËt ®é dßng ®iÖn phô thuéc kiÓu b¶o vÖ IP, §−êng kÝnh ngoµi lâi thÐp, tèc ®é ®éng c¬. §èi víi ®éng c¬ ®iÖn phßng næ chän mËt ®é dßng ®iÖn trong d©y dÉn nhá h¬n (15 ÷20)% so víi ®éng c¬ b×nh th−êng. ViÖc chän sè r·nh r«to lång sãc Z2 lµ mét vÊn ®Ò rÊt quan träng, v× khe hë cña ®éng c¬ cã c«ng suÊt tõ 0,55kW÷45kW rÊt nhá nªn khi khëi ®éng m«men phô do tõ tr−êng sãng bËc cao g©y nªn ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn qu¸ tr×nh khëi ®éng còng nh− ®Æc tÝnh lµm viÖc. §Æc biÖt ®èi víi ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cÇn thiÕt kÕ r¨ng, r·nh r«to phèi hîp víi r¨ng, r·nh stato sao cho ®éng c¬ cã thêi gian khëi ®éng ng¾n, ®Æc tÝnh lµm viÖc tèt. ViÖc thiÕt kÕ kÝch th−íc r·nh r«to phô thuéc vµo lo¹i nh«m ®óc thanh dÉn vµ mËt ®é dßng ®iÖn ch¹y trong thanh dÉn r«to. - Chän nh«m ®óc thanh dÉn r«to lµ nh«m lo¹i A7; - MËt ®é dßng trong thanh dÉn r«to cña ®éng c¬ theo kiÓu b¶o vÖ IP ®−îc chän tïy thuéc vµ cÊp b¶o vÖ: Víi ®éng c¬ kiÓu kÝn nh− ®éng c¬ phßng næ IP55, chän mËt ®é dßng trong thanh dÉn Jtd=(2,5 ÷3,5) A/mm2. - DiÖn tÝch r·nh r«to: 2 2 2 J ISr = (mm2). - X¸c ®Þnh dßng ®iÖn cña ®éng c¬ khi më m¸y: Khi khëi ®éng ban ®Çu dßng ®iÖn trong thanh dÉn r«to cã tÇn sè lín (f2≈ f1), do hiÖn t−îng hiÖu øng mÆt ngoµi dßng ®iÖn tËp trung chñ yÕu ë phÝa trªn r·nh v× vËy khi tÝnh dßng ®iÖn khëi ®éng ta ph¶i xÐt ®Õn hiÖn t−îng hiÖu øng mÆt ngoµi. MÆt kh¸c khi dßng ®iÖn trong d©y quÊn lín sÏ sinh ra hiÖn t−îng b·o hoµ m¹ch tõ, mµ chñ yªu ë phÇn ®Çu r¨ng do tõ tr−êng t¶n r·nh vµ tõ tr−êng t¶n t¹p lµm cho ®iÖn khang x1 vµ x2 thay ®æi v× vËy khi tÝnh to¸n qu¸ tr×nh khëi ®éng ph¶i xÐt ®Õn c¶ sù b·o hoµ m¹ch tõ. 10 - Béi sè dßng ®iÖn khëi ®éng qu¸ lín sÏ lµm ¶nh h−ëng tíi l−íi ®iÖn, rÊt dÔ ph¸t sinh hå quang. §èi víi ®éng c¬ ®iÖn Phßng næ ®iÒu nµy kh«ng thÓ chÊp nhËn ®−îc, v× vËy khi thiÕt kÕ ®éng c¬ ®iÖn phßng næ béi sè dßng ®iÖn më m¸y ®−îc khèng chÕ trong ph¹m vi: )65( ÷== dm mm kd I Ii lÇn §©y lµ yªu cÇu quan träng ®èi víi r«to lång sãc ®Æc biÖt lµ ®éng c¬ ®iÖn phßng næ. Yªu cÇu m«men më m¸y ph¶i ®ñ lín ®Ó th¾ng ®−îc m«men c¶n ban ®Çu, vµ ®¶m b¶o ®−îc thêi gian khëi ®éng ng¾n: ),( M M m dm kd kd 251 ÷== lÇn; ii. ThiÕt kÕ kÕt cÊu KÕt cÊu cña ®éng c¬ ®iÖn phßng næ ph¶i ®¹t c¸c yªu cÇu vÒ chØ tiªu kü thuËt ( cÊp b¶o vÖ, kiÓu kÕt cÊu, kÝch th−íc l¾p ®Æt, kÝch th−íc bao ... ) vµ c¸c yªu cÇu vÒ an toµn ch¸y næ khi ®éng c¬ lµm viÖc trong m«i tr−êng cã nguy c¬ ch¸y næ cao. §éng c¬ ®iÖn phßng næ còng nh− ®éng c¬ ®iÖn th«ng dông kh¸c, gåm cã 2 phÇn chÝnh: - PhÇn tÜnh (stato) gåm : th©n, n¾p, lâi thÐp stato, cuén d©y, côm hép cùc... - PhÇn quay (r«to) gåm : r«to trªn trôc, qu¹t giã... Trong ®éng c¬ ®iÖn phßng næ phÇn quay t−¬ng tù nh− ®éng c¬ ®iÖn th«ng dông nªn ta kh«ng ®i s©u vµo vÊn ®Ò nµy mµ ®i s©u vµo nghiªn cøu thiÕt kÕ phÇn tÜnh. Nh− ta ®· biÕt ®éng c¬ ®iÖn phßng næ phôc vô cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c dÇu má, khÝ ®èt, c¬ së s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm dÇu má, ho¸ dÇu, ho¸ chÊt vµ c¸c lÜnh vùc dÔ ch¸y næ kh¸c nªn ®éng c¬ ®iÖn phßng næ ph¶i cã kÕt cÊu v÷ng ch¾c, ®é kÝn khÝt cao, chÞu ®−îc ¸p lùc cña m«i tr−êng sö dông vµ trong qu¸ tr×nh vËn hµnh kh«ng g©y ra tia löa v× vËy trong thiÕt kÕ kÕt cÊu ta cÇn ph¶i ®i s©u nghiªn cøu c¸c chi tiÕt, côm chi tiÕt chÝnh nh− th©n, n¾p, côm hép cùc ®¶m b¶o nh÷ng chØ tiªu trong tiªu chuÈn. ii.1. thiÕt kÕ th©n [1]: - Th©n ®éng c¬ phßng næ ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu kü thuËt vÒ an toµn næ nh−: ®é dÇy th©n, ®é bÒn c¬, t¶n nhiÖt, khe hë mèi l¾p ghÐp. - H×nh d¹ng kÕt cÊu vµ kiÓu th©n ®éng c¬ ®iÖn phßng næ ®−îc thiÕt kÕ tuú theo lÜnh vùc sö dông. - VËt liÖu chÕ t¹o th©n : §èi víi ®éng c¬ ®iÖn phßng næ lµm viÖc trong hÇm ngÇm, th©n ®−îc lµm b»ng thÐp (®óc hoÆc hµn) hoÆc gang cã ®é bÒn c¬ cao nh− : giíi h¹n bÒn kÐo σk > 4000kg/mm2, giíi h¹n ch¶y σc > 2000kg/mm2, ®é dai va ®Ëp ak=350kgm/mm2 . 11 §èi víi ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cã c«ng dông kh¸c, th©n cã thÓ lµm b»ng thÐp hoÆc gang cã c¬ tÝnh kh«ng nhá h¬n c¬ tÝnh cña gang GX15-32. - Th©n ®éng c¬ ®iÖn phßng næ ph¶i cã ®é dµy vµ ®é bÒn c¬ h¬n so víi ®éng c¬ ®iÖn th«ng th−êng th× míi ®¶m b¶o kh«ng bÞ lan truyÒn næ ra ngoµi m«i tr−êng, khi cã hiÖn t−îng næ khÝ x¶y ra bªn trong vá ®éng c¬. Trong ®éng c¬ ®iÖn phßng næ kh«ng ®ång bé, khe hë kh«ng khÝ gi÷a stato vµ r«to nhá do vËy sù biÕn d¹ng cña th©n cã thÓ g©y ra s¸t cèt t¹o tia löa g©y ch¸y næ. PhÇn l¾p ghÐp gi÷a th©n vµ n¾p ®éng c¬ ®iÖn cã chiÒu dµy, ®é chÝnh x¸c vµ ®é bãng tu©n thñ theo TCVN 7079-0-2002 nh»m ®¶m b¶o ®é kÝn khÝt ®Ó tia löa kh«ng tho¸t ra ngoµi g©y ch¸y næ. ChiÒu dµy cña th©n cã thÓ ®−îc tÝnh theo c«ng thøc: σ Rpb .= Trong ®ã: - p lµ ¸p suÊt thö thuû trong th©n ®éng c¬ kg/cm2, + §èi víi ®éng c¬ ®iÖn phßng næ lµm viÖc trong hÇm ngÇm p tra theo b¶ng 1-1. + §èi víi c¸c ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cßn l¹i p tra theo b¶ng 1-2. -R lµ b¸n kÝnh trong th©n. - σ lµ øng suÊt cho phÐp cña vËt liÖu. - b lµ chiÒu dµy th©n ®éng c¬. B¶ng 1-1 ¸p suÊt tÝnh to¸n (kg/cm2) khi thÓ tÝch tù do cña vá (V) Ký hiÖu vá §Õn 0,1 lÝt Trªn 0,1÷0,5 lÝt 0,5lÝt10lÝt 1 2 3 4 3,0 - - - 6,0 6,0 - - 7,0 7,0 - - 8,0 8,0 8,0 - 9,0 9,0 9,0 10,0 12 B¶ng 1-2 ¸p suÊt tÝnh to¸n (kg/cm2) khi thÓ tÝch tù do cña vá (V) Lo¹i hçn hîp næ §Õn 0,5 lÝt 0,5lÝt 2lÝt 1 2 3 4 3,0 4,0 4,0 6,0 6,0 8,0 8,0 8,0 8,0 10,0 10,0 10,0 II.2. ThiÕt kÕ n¾p [1]: N¾p ®éng c¬ ®iÖn cã nhiÖm vô nh− mét gèi ®ì trôc ®éng c¬ do ®ã nã chÞu t¸c dông cña lùc h−íng t©m vµ lùc däc trôc, ngoµi ra n¾p cßn chÞu ¸p lùc khÝ næ bªn trong nh− th©n ®éng c¬ ®iÖn bëi vËy khi thiÕt kÕ n¾p cÇn ph¶i ®¶m b¶o: - VËt liÖu chÕ t¹o n¾p: §èi víi ®éng c¬ ®iÖn phßng næ lµm viÖc trong hÇm ngÇm n¾p ®−îc lµm b»ng thÐp (§óc hoÆc hµn) hoÆc gang cã ®é bÒn cao, giíi h¹n bÒn σk>4000kg/mm2, σc>2000kg/mm2, ak=350kgm/mm2; §èi víi ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cã c«ng dông kh¸c cã thÓ lµm b»ng thÐp hoÆc gang cã c¬ tÝnh kh«ng nhá h¬n c¬ tÝnh cña gang GC15-32. - Cã chiÒu dµy n¾p ph¶i ®¶m b¶o an toµn khi cã ch¸y bªn næ trong ®éng c¬. - Cã ®é bÒn c¬ ®¶m b¶o ®éng c¬ ®iÖn lµm viÖc æn ®Þnh, ªm. - Cã ®é ®ång t©m cao gi÷a gê b¾t n¾p vµo th©n ®éng c¬ vµ lç l¾p bi. - §é sai lÖch t−¬ng ®èi lµ Ýt nhÊt, phï hîp víi cÊp chÝnh x¸c. - Lo¹i trõ ¶nh h−ëng ®Õn æ ®ì do biÕn d¹ng trôc khi l¾p r¸p. - Dung sai l¾p ghÐp gi÷a n¾p vµ th©n ®éng c¬ ph¶i chän sao cho ®¶m b¶o ®é ®ång t©m cao gi÷a gê ®ì bi vµ ®−êng kÝnh trong cña lâi thÐp stato ®Æt trong th©n vµ ®é kÝn khÝt ®Ó tia löa kh«ng tho¸t ra ngoµi còng nh− x©m nhËp vµo bªn trong. - N¾p ®éng c¬ ph¶i tho¶ m·n c¸c yªu cÇu cña TCVN 7079-1-2002. - T¹i c¸c vÞ trÝ cã lç b¾t bu l«ng ph¶i ®¶m b¶o cho c¸c bu l«ng l¾p ghÐp kh«ng bÞ láng vµ chØ cã dông cô chuyªn dïng míi th¸o ®−îc bu l«ng. - N¾p ®éng c¬ l¾p vµo th©n ®éng c¬ ®−îc b¾t chÆt b»ng c¸c bu l«ng. §−êng kÝnh bul«ng ®−îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: Zσ Qd c ..45,0 = 13 Trong ®ã: - Q Lùc t¸c dông lªn bu l«ng; PdDπQ )..( 4 22 −= - D: §−êng kÝnh t¹i vÞ trÝ ghÐp n¾p vµo th©n; - d: §−êng kÝnh ngoµi æ bi - P: ¸p suÊt tÝnh to¸n, lÊy b»ng 1,5 lÇn ¸p suÊt thùc g©y næ. - σc Giíi h¹n chÈy cña vËt liÖu lµm bu l«ng. - Z sè bu l«ng. ii.3. côm hép cùc [1]: Côm hép cùc bao gåm th©n hép cùc, n¾p hép cùc, èng dÉn d©y vµ c¸c bu l«ng cäc cùc. VËt liÖu chÕ t¹o th©n, n¾p hép cùc vµ èng dÉn d©y ®−îc ®óc b»ng gang x¸m GX15-32 hoÆc ®óc b»ng gang cã ®é bÒn cao ®èi víi ®éng c¬ ®iÖn lµm viÖc trong hÇm ngÇm. - Hép cùc ph¶i ®¶m b¶o ®é kÝn khÝt ®Ó tia löa kh«ng tho¸t ®−îc ra ngoµi vµ kh«ng x©m nhËp ®−îc vµo bªn trong. Theo cÊp b¶o vÖ IP 55. - C¸c cäc cùc vµ ®Çu cèt ph¶i ®¹t TCVN 7079-0 –2002. - C¸c cäc cùc dÉn ®iÖn ph¶i ®−îc cè ®Þnh v÷ng ch¾c kh«ng bÞ xª dÞch, c¸ch ®iÖn gi÷a c¸c cäc cùc víi vá ®éng c¬ b»ng èng c¸ch ®iÖn ®−îc chÕ t¹o tõ nhùa bakªlÝt chÞu hå quang hoÆc èng sø. - èng dÉn d©y ®−îc thiÕt kÕ sao cho kh«ng cã c¹nh s¾c ®Ó d©y c¸p kh«ng bÞ x©y x−íc khi dÞch chuyÓn phÝa ngoµi tõ bÊt cø h−íng nµo (kÓ c¶ h−íng nguy hiÓm nhÊt lµ 900) vµ theo qui ®Þnh cña TCVN 7079- 0- 2002, ph¶i cã c¬ cÊu kÑp d©y ®Ó d©y kh«ng bÞ dÞch chuyÓn trong qu¸ tr×nh ®éng c¬ ®iÖn phßng næ lµm viÖc. ii.4. HÖ thèng lµm m¸t [1]: - §éng c¬ ®−îc lµm m¸t b»ng qu¹t giã n»m ë ngoµi th©n vµ n¾p cña ®éng c¬. Qu¹t giã ph¶i cã n¾p che víi kÕt cÊu v÷ng ch¾c, va ch¹m nhÑ khã bÞ biÕn d¹ng. - Cöa giã vµo cã cÊp b¶o vÖ IP20, cöa giã ra IP10 ®¸p øng TCVN 7079-0-2002. - Khe hë gi÷a c¸nh qu¹t giã vµ n¾p che qu¹t giã Ýt nhÊt > 10mm, ®Ó ®¶m b¶o trong qu¸ tr×nh vËn hµnh ®−îc an toµn, kh«ng g©y ra tia löa do cä s¸t gi÷a qu¹t giã vµ n¾p che. * Tõ c¸c yªu cÇu vÒ chØ tiªu kü thuËt vµ qua phÇn tÝnh to¸n thiÕt kÕ kÕt cÊu th©n, n¾p, côm hép cùc, ta cã c¸c mèi l¾p ghÐp ®−îc thÓ hiÖn ë (H×nh1;2;3;4 vµ 5), kÕt hîp víi phÇn tÝnh to¸n thiÕt kÕ ®iÖn tõ vµ c¸c chi tiÕt tiªu chuÈn, chi tiÕt phô kh¸c ta dùng ®−îc kÕ cÊu ®éng c¬ ®iÖn phßng næ nh− h×nh vÏ ( H×nh 6). 14 Ch−¬ng IiI: C«ng nghÖ chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ C«ng nghÖ chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ kÕ thõa ®Õn 80% c«ng nghÖ chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn th«ng th−êng. V× vËy dùa trªn c«ng nghÖ hiÖn cã cña c«ng ty, VIHEM hoµn toµn cã kh¶ n¨ng chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ. §éng c¬ ®iÖn phßng næ ®−îc chia thµnh nhiÒu cÊp kh¸c nhau, do vËy kiÓu d¸ng vµ chñng lo¹i cña ®éng c¬ ®iÖn còng rÊt ®a d¹ng vµ phong phó, tuú theo c«ng dông. I. c«ng nghÖ chÕ t¹o phÇn ®iÖn tõ: PhÇn ®iÖn tõ trong ®éng c¬ ®iÖn bao gåm: l¸ t«n stato, l¸ t«n r«to, lâi thÐp stato, lâi thÐp r«to, bèi d©y stato. Nãi chung c¸c b−íc c«ng nghÖ chÕ t¹o ®iÖn tõ cña ®éng c¬ ®iÖn phßng næ còng t−¬ng tù nh− ®éng c¬ ®iÖn th«ng dông, nh−ng ®Ó gi¶m thiÓu nguy c¬ ph¸t sinh tia löa x¶y ra trong vá ®éng c¬ ®iÖn vµ trong hép cùc, c¸c bin d©y ph¶i ®−îc cè ®Þnh ch¾c ch¾n ®¶m b¶o kh«ng t¹o ra xung lùc g©y ch¹m chËp, c¸c mèi nèi d©y trong ®éng c¬ vµ trong hép cùc ph¶i ®−îc cè ®Þnh tr¸nh ch¹m chËp. C«ng nghÖ chÕ t¹o phÇn ®iÖn tõ gåm c¸c b−íc: Bèi d©y stato cña ®éng c¬ ®iÖn phßng næ lµ mét trong nh−ng bé phËn dÔ g©y ra ch¸y næ nhÊt bëi vËy cu«n d©y stato ®−îc chÕ t¹o vµ kiÓm tra rÊt cÈn thËn, quy tr×nh c«ng nghÖ cña ®éng c¬ ®iÖn phßng næ ®−îc m« t¶ d−íi ®©y: - D©y quÊn stato lµ d©y ®ång c¸ch ®iÖn cÊp F, ký hiÖu: PEW cña Hµn Quèc, NhËt, Singapo. - Bin d©y ®−îc quÊn trªn m¸y quÊn d©y chuyªn dïng cã hÖ thèng ®Õm sè vßng d©y. II. C«ng nghÖ chÕ t¹o c¬ khÝ Th©n ®éng c¬ lµ bé phËn c¬ b¶n nhÊt quyÕt ®Þnh h×nh d¸ng bªn ngoµi vµ ®é bÒn kÕt cÊu cña ®éng c¬, bëi vËy th©n ®éng c¬ ®iÖn phßng næ ph¶i ®¹t ®−îc c¸c yªu cÇu: - §èi víi th©n ®éng c¬ ®−îc chÕ t¹o b»ng ph−¬ng ph¸p ®óc ph¶i cã hÖ thèng rãt ®¶m b¶o dÉn kim lo¹i vµo khu«n ªm. - KÕt cÊu cña th©n ph¶i ®¶m b¶o c¸c chç chuyÓn tiÕp tõ thµnh dµy sang thµnh máng kh«ng ®ét ngét v× khi nguéi ®i sÏ g©y ra øng lùc bªn trong ë nh÷ng chç thµnh máng. Yªu cÇu kü thuËt cña c«ng nghÖ chÕ t¹o th©n, n¾p: - C«ng nghÖ ®óc kh«ng nªn cã nh÷ng chuyÓn tiÕp ®ét ngét tõ thµnh v¸ch dµy sang thµnh v¸ch máng - Cã ®é cøng v÷ng cao ®Ó kh«ng bÞ biÕn d¹ng do kÑp chÆt khi gia c«ng vµ ®Ó ®¶m b¶o ®é ®ång t©m gi÷a gê n¾p vµ lç l¾p æ bi. 15 Yªu cÇu c«ng nghÖ chÕ t¹o côm hép cùc lµ: * §èi víi th©n n¾p hép cùc: - §¶m b¶o ®−îc ®é kÝn khÝt ®¹t cÊp b¶o vÖ IP 55 (theo tiªu chuÈn cña TCVN 7079- 0- 2002). - Cã ®é v÷ng ch¾c, ®é dµy theo yªu cÇu cña thiÕt kÕ. - C«ng nghÖ ®óc cã tÝnh c«ng nghÖ t¹o d¸ng ®¬n gi¶n. - L¨p ®Æt thuËn lîi trªn th©n ®éng c¬ khi l¾p r¸p. - Khi gia c«ng c¬ khÝ th©n vµ n¾p hép cùc cÇn ®¹t ®−îc dung sai l¾p ghÐp gi÷a th©n hép cùc víi th©n ®éng c¬, gi÷a n¾p hép cùc víi th©n hép cùc ®Ó ®¶m b¶o ®é kÝn khÝt gi÷a c¸c mèi ghÐp. * èng dÉn d©y: - èng dÉn d©y cã chøc n¨ng lµ dÉn d©y c¸p ®iÖn tõ nguån vµo c¸c bu l«ng cäc cùc, ®Ó ®¶m b¶o cho d©y dÉn kh«ng bÞ x©y x¸t, khi ®óc vµ gia c«ng ph¶i ®¶m b¶o ®é loe theo thiÕt kÕ. Yªu cÇu c«ng nghÖ chÕ t¹o trôc: Khi chÕ t¹o trôc ®éng c¬ ®iÖn phßng næ vÞ trÝ n¾p mì ®−îc gia c«ng víi ®é bãng cao ®Ó ®¶m b¶o yªu cÇu cña TCVN 7079- 0- 2002, cßn l¹i nh− c«ng nghÖ chÕ t¹o trôc ®éng c¬ ®iÖn th«ng dông. 16 Ch−¬ng IV: ChØ tiªu kiÓm tra xuÊt x−ëng vµ thö nghiÖm §éng c¬ ®iÖn phßng nå d∙y 3PN I. KiÓm tra xuÊt x−ëng Ngoµi c¸c h¹ng môc kiÓm tra nh− ®éng c¬ ®iÖn th«ng th−êng viÖc kiÓm ®Þnh ®éng c¬ ®iÖn phßng næ cßn cã c¸c h¹ng môc nh− ë phÇn II d−íi ®©y. II. thö nhiÖm ®éng c¬ ®iÖn phßng næ d·y 3pn II.1. KiÓm tra ®éng theo c¸c b−íc tõ (2 ÷ 6) cña chØ tiªu kiÓm tra xuÊt x−ëng. II.2. Thö nghiÖm va ®Ëp cña ®éng c¬ ®iÖn phßng næ theo tiªu chuÈn TCVN 7079 – 0: 2002. II.3. Thö m« men xo¾n cho cäc ®Êu d©y vµ ®Çu cèt theo TCVN 7079 – 0: 2002. II.4. Thö kh¶ n¨ng chÞu ¸p lùc cña vá theo TCVN 7079 – 1: 2002. Thö t¹i trung t©m thö nghiÖm næ c«ng nghiÖp vµ Jica [1]: - G©y kÝch næ hçn hîp khÝ næ trong vá ®éng c¬. - KhÝ thö nghiÖm lµ hçn hîp kh«ng khÝ vµ khÝ mª tan. Hµm l−îng cña hçn hîp khÝ næ % thÓ tÝch Sè lÇn thö Mª tan (CH4) 9,8% ± 0,5 3 II.5. Thö nghiÖm kh«ng lan truyÒn ch¸y næ theo TCVN 7079 – 0: 2002. Thö t¹i trung t©m thö nghiÖm næ c«ng nghiÖp vµ Jica [1] - Hçn hîp khÝ næ dïng thÝ nghiÖm tû lÖ thÓ tÝch víi kh«ng khÝ theo b¶ng sau: Hµm l−îng hçn hîp khÝ thö næ % Sè lÇn thö Khe hë lín nhÊt cho phÐp (mm) (12,5 ± 0,5) % cã (58± 1)% khÝ mª tan vµ (42± 1)% khÝ Hy®r« víi kh«ng khÝ 5 0,8 II.6. Thö nghiÖm lÊy c¸c ®Æc tÝnh kü thuËt cña ®éng c¬ ®iÖn trªn bµn thö D1, D2, D3 bao gåm c¸c th«ng sè P1, I1, η%, cosϕ, M®m, n. II.7. Thö nghiÖm ®éng c¬ ®iÖn ch¹y t¶i ®Þnh møc thêi gian (4 ÷ 6) giê liªn tôc. - KiÓm tra ®é t¨ng nhiÖt cuén d©y stato vµ æ bi. - §o ®é t¨ng nhiÖt cuén d©y ∆t: ®o b»ng ph−¬ng ph¸p ®iÖn trë, ®−îc tÝnh theo c«ng thøc. )()235( 1 21 .∆ 121 tttxR RRt −++−= Trong ®ã: t1 lµ nhiÖt ®é m«i tr−êng thêi ®iÓm ®o ®iÖn trë nguéi R1. t2 lµ nhiÖt ®é m«i tr−êng thêi ®iÓm ®o ®iÖn trë R2 sau thêi gian ch¹y thö t¶i. II.8. Thö qu¸ dßng ®iÖn, ®éng c¬ ph¶i chÞu ®−îc dßng ®iÖn b»ng 1,5I®m ( dßng ®iÖn ®Þnh møc ) trong thêi gian 2 phót. II.9. Thö qu¸ m« men t¹m thêi víi ®éng c¬ (®o m« men cùc ®¹i). §éng c¬ kh«ng bÞ dõng l¹i hoÆc gi¶m tèc ®é ®ét ngét (khi t¨ng m« men h·m) trong thêi gian 15 gi©y. II.10. Thö qu¸ tèc ®é, ®éng c¬ ch¹y tèc ®é b»ng 1,2 n®m ( tèc ®é ®Þnh møc ) trong thêi gian 2 phót. Kh«ng cã h− háng, biÕn d¹ng c¸c chi tiÕt c¬ khÝ. 17 Ch−¬ng V: KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ I. KÕt luËn: - §Ò tµi nghiªn cøu, thiÕt kÕ chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn phßng næ tiÕt kiÖm ®−îc ngo¹i tÖ nhËp khÈu. - §Ò tµi ®éng c¬ ®iÖn phßng næ s¶n xuÊt trong n−íc cã gi¸ thµnh thÊp h¬n s¶n phÈm nhËp ngo¹i: gi¸ thµnh ®éng c¬ ®iÖn phßng næ chÕ t¹o trong n−íc chØ b»ng 70% so víi s¶n phÈm cïng lo¹i do Trung Quèc chÕ t¹o vµ thÊp h¬n nhiÒu so víi s¶n phÈm cïng lo¹i do c¸c h·ng Ch©u ¢u chÕ t¹o. - §Ò tµi ®−îc thùc hiÖn sÏ ®¸p øng ®−îc yªu cÇu néi ®Þa ho¸, ph¸t huy ®−îc néi lùc, t¨ng hiÖu qu¶ cña nÒn kinh tÕ. - §Ò tµi t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c¸n bé kü thuËt, c«ng nh©n s¶n xuÊt lµm quen víi c«ng nghÖ chÕ t¹o ®Æc biÖt, ®−îc kiÓm s¸t nghiªm ngÆt, lµ c¬ së ®Ó tiÕp cËn víi nÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i. - §Ò tµi còng gi¶i quyÕt ®−îc mét bé phËn lao ®éng cã viÖc lµm th−êng xuyªn. - §Ò tµi t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy thùc hiÖn chiÕn l−îc ph¸t triÓn ngµnh c¬ khÝ ®Õn n¨m 2010 ®ång thêi ®Èy nhanh tèc ®é c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc. II. KiÕn nghÞ: §Ó dù ¸n ®i vµo thùc tiÔn phôc vô tèt cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc, C«ng ty VIHEM ®Ò nghÞ Nhµ n−íc t¨ng c−êng kiÓm so¸t c¸c lo¹i ®éng c¬ ®iÖn phßng næ ®ang l−u hµnh trªn thÞ tr−êng nh»m t¨ng søc c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm trong n−íc ®· hîp chuÈn vµ ng¨n chÆn c¸c s¶n phÈm kÐm chÊt l−îng hiÖn ®ang tr«i næi trªn thÞ tr−êng, c¸c s¶n phÈm kÐm chÊt l−îng nÕu vÉn tiÕp tôc ®−îc sö dông trong c¸c c«ng tr×nh hÇm má th× cã thÓ g©y ra tai n¹n lao ®éng cho c¸c hÇm, má g©y thiÖt h¹i lín vÒ ng−êi vµ cña. 18 Tµi liÖu tham kh¶o 1. Tæng côc Tiªu chuÈn §o l−êng chÊt l−îng ThiÕt bÞ ®iÖn dïng trong má hÇm lß TCVN 7079 – 0: 2002, TCVN 7079 – 1 : 2002, TCVN 7079 – 3 : 2002 Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ phª duyÖt ph¸t hµnh n¨m 2002. 2. TrÇn Kh¸nh Hµ ThiÕt kÕ m¸y ®iÖn- TËp I, II Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc kü thuËt, Hµ Néi, n¨m 1997 3. Vò Gia Hanh - TrÇn Kh¸nh Hµ - Phan Tö Thô – NguyÔn V¨n S¸u M¸y ®iÖn TËp I, II, III Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc kü thuËt, Hµ Néi n¨m 1998 4. A.V.IVANOV SMOLENSKI do c¸c t¸c gi¶: Vò Gia Hanh – Phan Tö Thô biªn dÞch M¸y ®iÖn TËp I, II, III Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc kü thuËt Hµ néi, 1992 5. NguyÔn Träng HiÖp – NguyÔn V¨n LÉm ThiÕt kÕ chi tiÕt m¸y XÝ nghiÖp in Ba §×nh Thanh Ho¸ xuÊt b¶n th¸ng 5 n¨m 1999. 6. NguyÔn §¾c Léc-Lª V¨n TiÕn-Ninh §øc Tèn-TrÇn Xu©n ViÖt Sæ tay c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y – TËp I, II Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc kü thuËt Hµ néi, 2001 7. E Widemann KÕt cÊu m¸y ®iÖn – Berlin 1967 8. Jan Dubsky C«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y ®iÖn – Praha 1965 9. B.A Popop Sæ tay vËt liÖu kü thuËt ®iÖn – TËp I, II – Energie 1974 10. Blabob C¸ch ®iÖn m¸y ®iÖn – Moscova 1967 19 Phô lôc 1 Danh môc chØ tiªu chÊt l−îng s¶n phÈm §éng c¬ ®iÖn phßng næ 3PN kiÓu b¶o vÖ næ ExdI , tÇn sè 50 Hz, ®iÖn ¸p 380V Ký hiÖu s¶n phÈm 3PN180 ÷3PN225 TT Tªn danh môc chØ tiªu chÊt l−îng Trong n−íc ThÕ giíi Trong n−íc ThÕ giíi Trong n−íc ThÕ giíi Trong n−íc ThÕ giíi Trong n−íc ThÕ giíi Trong n−íc ThÕ giíi 1 C«ng suÊt ®Çu trôc (kW) 0,55 0,75 2,2 5,5 7,5 11 2 Tèc ®é (vßng/phót) 1390 1380 1420 1390 1435 1425 1445 1440 1460 1450 1460 - 3 Dßng ®iÖn ®Þnh møc (A) 1,7 1,6 2,2 2,0 5 5,2 11,4 12 15,1 15,6 22 - 4 HÖ sè c«ng suÊt cosϕ 0,71 0,75 0,74 0,77 0,84 0,8 0,86 0,83 0,83 0,84 0,87 - 5 HiÖu suÊt η% 70 70 72 75 80 80 86,6 85 89 87,6 87,5 - 6 Béi sè dßng ®iÖn më m¸y m®I Ik 4,5 4,5 4,0 4,3 5,5 5,5 5,6 6,5 5,4 7,0 6,5 - 7 Béi sè m« men më m¸y m®M Mk 2,2 2,2 2,2 2,5 2,0 1,8 2,13 2,3 2,26 2,4 2,0 - 8 Béi sè m« men cùc ®¹i m max ®M M 2,6 2,8 2,6 2,8 2,6 2,6 2,46 2,8 2,52 3,2 2,8 - 9 CÊp c¸ch ®iÖn F F F F F F F F F F F - 10 CÊp b¶o vÖ m«i tr−êng IP 55 55 55 55 55 55 55 55 55 55 55 - 11 Träng l−îng (kg) 25 25 28 28 49 49 94 91 118 100 142 - 20 Phô lôc 2 Danh môc chØ tiªu chÊt l−îng s¶n phÈm §éng c¬ ®iÖn phßng næ 3PN kiÓu b¶o vÖ næ ExdI , tÇn sè 50 Hz, ®iÖn ¸p 380V Ký hiÖu s¶n phÈm 3PN180 ÷3PN225 TT Tªn danh môc chØ tiªu chÊt l−îng Trong n−íc ThÕ giíi Trong n−íc ThÕ giíi Trong n−íc ThÕ giíi Trong n−íc ThÕ giíi Trong n−íc ThÕ giíi Trong n−íc ThÕ giíi 1 C«ng suÊt ®Çu trôc (kW) 15 18,5 22 30 37 45 2 Tèc ®é (vßng/phót) 1460 1460 1460 1470 1475 1470 1475 1470 1480 - 1480 1475 3 Dßng ®iÖn ®Þnh møc (A) 29 30 35,5 37 41,4 44 56 57 68,6 - 82,6 87 4 HÖ sè c«ng suÊt cosϕ 0,84 0,84 0,8 0,86 0,9 0,85 0,89 0,86 0,9 - 0,9 0,86 5 HiÖu suÊt η% 92 90 92 87,5 91 89 92 91 91 - 93 92,5 6 Béi sè dßng ®iÖn më m¸y m®I Ik 6,6 7,5 7,6 6,6 6,14 6,5 7,78 6,3 5,38 - 6,6 6,8 7 Béi sè m« men më m¸y m®M Mk 1,73 2,2 2,28 2,2 2,16 2,2 1,7 2,0 1,92 - 2,47 2,2 8 Béi sè m« men cùc ®¹i m max ®M M 2,55 3,0 2,5 2,8 2,44 2,7 2,5 2,7 2,48 - 2,63 2,7 9 CÊp c¸ch ®iÖn F F F F F F F F F - F F 10 CÊp b¶o vÖ m«i tr−êng IP 55 55 55 55 55 55 55 55 55 - 55 55 11 Träng l−îng (kg) 190 180 214 210 240 232 320 310 404 - 456 440