Đề tài Một số giải pháp hạn chế rủi ro trong thanh toán tiền và chứng khoán trên thị trường chứng khoán Việt Nam

ng nhöôïc ñieåm. Sau ñaây laø moät soá haïn cheá cuûa heä thoáng naøy: - Chöa ñuû söùc ñeå ñaûm ñöông caùc RR phaùt sinh coù quy moâ lôùn. Chuùng ta thöû baøn veà quy moâ cuûa Quyõ hoã trôï TT maø hieän nay ñöôïc TTGDCK TP.HCM xem laø moät bieän phaùp phoøng ngöøa RR: soá toàn Quyõ tính ñeán thôøi ñieåm hieän nay khoaûng 3 tyû, trong khi ñoù quy moâ GD trung bình cuûa naêm 2003 (laø naêm coù tình hình GD khoâng khaû quan do nhieàu nguyeân nhaân) ñaõ laø 1 tyû saùu. Muoán duy trì söï an toaøn trong GD treân thò tröôøng 46 thì soá tieàn naøy laø quùa nhoû beù neáu caùc TVLKù coù nhu caàu söû duïng Quyõ vôùi giaù trò lôùn trong hai phieân GD lieân tieáp trôû leân, ñaëc bieät laø trong thôøi gian TVLKù söû duïng Quyõ tröôùc chöa theå hoaøn traû laïi tieàn ñöôïc. Seõ coù yù kieán cho raèng caùc TVLKù coù theå huy ñoäng töø caùc nguoàn khaùc, hoaëc seõ ñöôïc hoã trôï bôûi caùc Ngaân haøng meï ôû phía sau… Tuy nhieân, caùc laäp luaän naøy laø khoâng caên cô cuõng nhö chöa phaûn aùnh ñöôïc heát caùc RR coù theå phaùt sinh trong hoaït ñoäng kinh doanh, ñaëc bieät laø hoaït ñoäng kinh doanh CK. Do ñoù vieäc xem laïi quy moâ cuûa Quyõ hoã trôï TT laø moät yeâu caàu khoâng neân boû qua ñoái vôùi caùc Cô quan chöùc naêng. Hoaëc ñoái vôùi tröôøng hôïp hoã trôï CK, giaû söû moät TVLKù coù nhu caàu ñöôïc hoã trôï CK. Tuy nhieân, vì nhieàu lyù do maø coù theå anh ta khoâng tìm ñöôïc ñoái taùc hoã trôï, luùc naøy vaán ñeà seõ ñöôïc giaûi quyeát nhö theá naøo? Dó nhieân vôùi caùc meänh leänh töø Cô quan chöùc naêng thì cuoái cuøng cuõng seõ tìm ñöôïc moät beân naøo ñaáy hoã trôï CK. Nhöng meänh leänh luoân luoân khoâng phaûi laø moät giaûi phaùp toát. Chuùng ta phaûi coù moät heä thoáng phoøng ngöøa laøm sao ñaûm baûo hoã trôï toát nhaát vaøo baát kyø thôøi ñieåm naøo vôùi baát kyø quy moâ naøo cho caùc TVLKù. Ñieàu naøy nhaèm ñaûm baûo cho hoaït ñoäng TT treân TTCK chính thöùc ñöôïc an toaøn vaø hieäu quaû; - Hoaït ñoäng GD treân TTCK Vieät Nam ngaøy caøng taêng veà giaù trò-nhö ñaõ trình baøy ôû treân (Ñoà thò 1), ñaëc bieät laø chæ trong 3 thaùng ñaàu naêm 2004, toång giaù trò GD ñaõ leân ñeán gaàn 4.000 tyû VNÑ. Ñaây laø xu höôùng taát yeáu moät khi TTCK ngaøy caøng ñöôïc söï quan taâm cuûa Chính phuû vaø Nhaø nöôùc theå hieän qua vieäc coå phieáu cuûa caùc toång Coâng ty lôùn, caùc Quyõ ñaàu tö, caùc Ngaân haøng ñang caáp baùch laøm thuû tuïc ñeå leân nieâm yeát treân TTCK, cô quan quaûn lyù ñang xaây döïng Luaät CK, ban haøn caùc chính 47 saùch côûi môû thu huùt NÑT nöôùc ngoaøi... Beân caïnh ñoù, trong töông lai, nhieàu loaïi hình dòch vuï môùi aån chöùa nhieàu RR maø hieän nay TTCK chöa theå cung caáp ñöôïc nhö baùn khoáng, GD quyeàn löïa choïn, caùc hôïp ñoàng töông lai….seõ ñöôïc phaùt trieån. Do ñoù vieäc xem xeùt ñeå ñöa theâm caùc phöông phaùp phoøng veä môùi vaøo TTCK laø moät yeâu caàu caáp baùch ñeå vaän haønh moät TTCK an toaøn vaø hieäu quaû; - ÔÛ baát kyø quoác gia naøo, voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi caû tröïc tieáp laãn giaùn tieáp ñeàu ñöôïc Chính phuû quan taâm môøi goïi. Vieät Nam, trong tình hình keânh tröïc tieáp lieân tuïc giaûm suùt töø naêm 1997 cho ñeán naêm 2002 vaø môùi chæ baét ñaàu hoài phuïc vaøo naêm 2003, thì TTCK ñöôïc xem laø moät keânh thu huùt voán giaùn tieáp quan troïng. Caùc cô quan chöùc naêng raát quan taâm ñeán vieäc môøi goïi NÑT nöôùc ngoaøi vaøo TTCK Vieät Nam, theå hieän qua vieäc ban haønh caùc vaên baûn lieân quan ñeán GD vaø tyû leä naém giöõ cuûa NÑT nöôùc ngoaøi, toå chöùc hoäi thaûo vôùi caùc nhaø ñaàu tö hieän haønh vaø caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù tieàm naêng treân TTCK hay chænh söûa caùc quy ñònh lieân quan ñeán GD cuûa NÑT nöôùc ngoaøi. Maëc duø vaäy nhöng cho ñeán nay TTCK Vieät Nam vaãn chöa thaät söï laø ñích ñeán haáp daãn cuûa hoï. Coù raát nhieàu lyù do trong ñoù coù caû söï e ngaïi veà ñoä an toaøn cuûa TTCK, vieäc baûo ñaûm trong TT tieàn vaø CK. Do ñoù caûi tieán heä thoáng phoøng ngöøa RR cuõng laø moät phöông thöùc ñeå thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi; - Trong moät moâi tröôøng toaøn caàu hoaù cao ñoä, duø muoán hay khoâng Vieät Nam cuõng phaûi hoäi nhaäp neáu khoâng muoán bò tuït haäu. Coù theå noùi, trong lónh vöïc CK chuùng ta coøn quùa kheùp kín, ngoaøi vieäc cho pheùp NÑT nöôùc ngoaøi tham gia vaøo thò tröôøng vôùi caùc giôùi haïn nhaát ñònh thì chuùng ta chöa coù baát kyø söï hoäi nhaäp naøo vaøo TTCK theá giôùi nhö tham gia caùc 48 Hieäp hoäi, cho pheùp caùc CK cuûa caùc Coâng ty nöôùc ngoaøi nieâm yeát taïi TTCK Vieät Nam vaø ngöôïc laïi, kyù keát caùc Hieäp ñònh song phöông vaø ña phöông veà CK… maëc duø trong Chieán löôïc phaùt trieån TTCK Vieät Nam ñeán naêm 2010 do Thuû töôùng chính phuû kyù quyeát ñònh ban haønh ñaõ coù giaûi phaùp taêng cöôøng hôïp taùc quoác teá trong ñoù coù hôïp taùc quoác teá treân caùc maët tö vaán xaây döïng chính saùch phaùt trieån vaø quaûn lyù ñeå phaùt trieån TTCK Vieät Nam. Beân caïnh ñoù, heä thoáng TTBT cuûa chuùng ta coøn quùa ñôn sô vaø taïo caûm giaùc khoâng an toaøn cho NÑT. Do ñoù neáu muoán hoaø vaøo doøng chaûy cuûa thò tröôøng taøi chính theá giôùi, tröôùc heát chuùng ta phaûi naâng cao hieäu quaû cuûa heä thoáng phoøng ngöøa RR hieän haønh; 49 CHÖÔNG III: MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHAÈM HAÏN CHEÁ RR TRONG TT TIEÀN VAØ CK TREÂN TTCK VIEÄT NAM I. ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN HEÄ THOÁNG TTBT TREÂN TTCK VIEÄT NAM TRONG THÔØI GIAN TÔÙI: Theo Nghò quyeát soá 01 cuûa Chính phuû veà moät soá giaûi phaùp chuû yeáu caàn taäp trung chæ ñaïo, ñieàu haønh thöïc hieän keá hoaïch vaø ngaân saùch nhaø nöôùc naêm 2004, trong phaàn III veà ñieàu haønh chính saùch taøi chính vaø tieàn teä coù neâu roõ vieäc phaùt trieån TTCK ñi ñoâi vôùi vieäc tieáp tuïc thöïc hieän cô cheá, chính saùch taïo moâi tröôøng phaùp lyù, giaûm thieåu RR trong hoaït ñoäng cuûa thò tröôøng vaø kinh doanh CK; Ñoàng thôøi trong Quyeát ñònh cuûa Thuû töôùng chính phuû pheâ duyeät chieán löôïc phaùt trieån TTCK Vieät Nam ñeán naêm 2010 cuõng coù moät soá ñieåm ñaùng chuù yù nhö sau: - Xaây döïng vaø phaùt trieån caùc Trung taâm GDCK, Sôû GDCK, Trung taâm LKù CK nhaèm cung caáp caùc dòch vuï GD, ñaêng kyù, LKù vaø TT CK theo höôùng hieän ñaïi hoaù; - Thaønh laäp Trung taâm LKù ñoäc laäp cung caáp caùc dòch vuï ñaêng kyù CK, LKù vaø TT cho hoaït ñoäng GDCK cuûa Sôû GDCK vaø Trung taâm GDCK, môû roäng phaïm vi LKù caùc loaïi CK chöa nieâm yeát; - Phaùt trieån caùc nhaø ñaàu tö coù toå chöùc vaø caùc nhaø ñaàu tö caù nhaân; - Töï ñoäng hoaù heä thoáng LKù vaø TTBTø CK. Thöïc hieän dòch vuï LKù cho caùc CK chöa nieâm yeát. Giaûm thôøi gian TT GDCK nhaèm naâng cao tính thanh khoaûn cho thò tröôøng. Thöïc hieän noái maïng giöõa caùc TVLKù vaø 50 Trung taâm GDCK ñeå cung caáp chính xaùc, kòp thôøi nhöõng thoâng tin veà ngöôøi sôû höõu CK; - Taêng cöôøng hôïp taùc quoác teá. Töø ñoù ñònh höôùng phaùt trieån cho heä thoáng TTBT treân thò tröôøng Vieät Nam nhö sau: - Ñeå giaûm thieåu RR trong hoaït ñoäng cuûa thò tröôøng vaø kinh doanh CK, tröôùc heát chuùng ta phaûi giaûm thieåu RR trong TTBTø CK vaø tieàn. Naâng cao tính an toaøn vaø hieäu quaû cuûa heä thoáng TTBTø cuõng chính laø naâng cao tính an toaøn vaø hieäu quaû cuûa toaøn boä thò tröôøng; - Hieän ñaïi hoaù heä thoáng TTBTø: Hieän nay toaøn boä quy trình TTBTø haàu nhö ñeàu do maùy tính ñaûm ñöông. Tuy nhieân vaãn coøn moät soá coâng ñoaïn caàn phaûi coù söï can thieäp cuûa con ngöôøi. Chaúng haïn nhö vieäc chuyeån giao keát quaû BT vaø TT CK, tieàn giöõa Trung taâm GDCK vaø caùc TVLKù, vieäc ñoái chieáu baùo caùo GD giöõa caùc beân. Phöông phaùp TT cung caáp cho thò tröôøng chöa mang tính chuyeân nghieäp theå hieän qua vieäc chæ coù moät phöông phaùp TT theo soá dö thuaàn cho taát caû caùc GD treân thò tröôøng… Xeùt veà maët kyõ thuaät thì heä thoáng maùy tính phuïc vuï cho vieäc TTBTø coøn yeáu. Nhöõng phaân tích treân cho thaáy heä thoáng TTBT cuûa chuùng ta vaãn chöa ñöôïc hieän ñaïi vaø caàn phaûi naâng caáp theâm khi tình hình GD cuûa thò tröôøng ngaøy caøng soâi ñoäng; - Môû roäng phaïm vi TTBTø ra cho caùc CK chöa nieâm yeát GD treân thò tröôøng; - Cung caáp theâm moät soá phöông phaùp BT TT môùi nhö TTBTø song phöông, TT theo töøng GD … ñoái vôùi moät soá loaïi GD ñaëc bieät; 51 - Xaây döïng khung phaùp lyù cuõng nhö caùc yeâu caàu veà kyõ thuaät ñeå thöïc hieän TTBTø lieân thò tröôøng cho caùc loaïi CK cuûa nöôùc ngoaøi ñöôïc pheùp nieâm yeát taïi caùc Trung taâm GDCK-Sôû GDCK Vieät Nam. Ñaây laø xu höôùng phaùt trieån taát yeáu cuûa TTCK trong tình hình toaøn caàu hoaù maïnh meõ nhö hieän nay; - Giaûm thôøi gian TTBTø caùc GD xuoáng coøn T+2 ñoái vôùi caùc GD thoâng thöôøng, T+1 ñoái vôùi caùc GD traùi phieáu. Ña daïng hoaù chu trình TTBTø ñoái vôùi nhöõng loaïi GD khaùc nhau. II. MOÄT SOÁ ÑEÀ XUAÁT: Qua nhöõng baøi hoïc kinh nghieäm ruùt ra ñöôïc töø moâ hình cuûa moät soá nöôùc, öu nhöôïc ñieåm cuûa heä thoáng TTBTø vaø phoøng ngöøa RR hieän haønh, cuõng nhö ñònh höôùng phaùt trieån cho heä thoáng TTBTø trong thôøi gian tôùi, caên cöù vaøo tình hình thöïc tieãn cuûa TTCK Vieät Nam, taùc giaû xin ñöa ra moät soá kieán nghò nhaèm naâng cao tính hieäu quaû cuûa heä thoáng phoøng ngöøa RR cho vieäc TTBTø treân thò tröôøng Vieät Nam. 1. Kieán nghò caáp cô quan quaûn lyù: Cô quan quaûn lyù – cuï theå trong tröôøng hôïp naøy laø Uyû ban CK nhaø nöôùc (UBCKNN), phaûi coù nhöõng ñoäng thaùi tích cöïc hôn nöõa trong vieäc vaïch ra caùc chieán löôïc vaø ñònh höôùng veà vieäc xaây döïng moät heä thoáng TTBT hieäu quaû vaø an toaøn hôn, cuï theå qua vieäc thöïc hieän 4 nhoùm kieán nghò sau: 1.1 Taêng quy moâ cuûa Quyõ hoã trôï thanh toaùn Nhö ñaõ trình baøy ôû treân, quy moâ cuûa Quyõ hoã trôï thanh toaùn hieän naøy coøn nhoû beù, chöa ñaûm ñöôïc ñöôïc caùc RR neáu coù xaûy ra vôùi khoái löôïng 52 lôùn. Do ñoù, ñeå ñaûm baûo hoaït ñoäng cuûa thò tröôøng, UBCK caàn phaûi taêng quy moâ cuûa Quyõ hoã trôï thanh toaùn, möùc taêng cuï theå nhö sau: − Ñoùng goùp ban ñaàu: ñeà nghò naâng leân gaáp ñoâi vaø do ñoù möùc ñoùng goùp cuûa Coâng ty chöùng khoaùn laø 240.000.000 ñoàng, cuûa Ngaân haøng löu kyù laø 160.000.000 (so vôùi möùc cuõ laàn löôït laø 120.000.000 ñoàng vaø 80.000.000 ñoàng). Luùc naøy toång ñoùng goùp ban ñaàu cuûa Quyõ seõ laø 3.920.000.000 ñoàng; − Ñoùng goùp haøng naêm: cuõng naâng gaáp ñoâi leân thaønh 0.016% thay vì 0.008% nhö tröôùc ñaây. Caùc toå chöùc tham gia laøm TVLK sau thôøi ñieåm naâng möùc ñoùng goùp seõ aùp duïng theo quy ñònh môùi trong khi caùc TVLK cuõ seõ bò truy thu phaàn cheânh leäch coøn thieáu. Tính moät caùch toång quaùt thì quy moâ cuûa Quyõ theo quy ñònh môùi seõ gaàn gaáp ñoâi so vôùi Quyõ cuõ. Theo phaân tích ôû Muïc IV2, quy moâ naøy coù theå ñöôïc xem laø taïm oån ñeå hoã trôï caùc TVLK trong tröôøng hôïp coù thieáu huït xaûy ra. 1.2 Thuùc ñaåy söï ra ñôøi cuûa Trung taâm LKù: Trong thôøi gian qua, Trung taâm GDCK duø kieâm nhieäm nhöng ñaõ hoaøn thaønh töông ñoái toát vieäc BT vaø TT cho caùc GD treân TTCK. Tuy nhieân, cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa thò tröôøng, vieäc chuyeân nghieäp hoaù, chuyeân moân hoaù laø ñieàu taát yeáu. Beân caïnh ñoù, vieäc xaây döïng vaø ñöa Trung taâm LKù vaøo hoaït ñoäng coøn coù nhöõng öu ñieåm sau: - Taïo ñieàu kieän ñeå caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán tính hieäu quûa cuûa heä thoáng TTBT nhö möùc ñoä phi vaät chaát hoaù vaø taäp trung hoaù chöùng chæ CK, möùc ñoä hieän ñaïi cuûa heä thoáng TTBT xuaát hieän vaø taùc ñoäng moät caùch maïnh meõ; 53 - Hieän thöïc hoaù nhöõng ñònh höôùng phaùt trieån cuûa heä thoáng TTBT treân TTCK Vieät Nam. Vôùi quy moâ cuûa mình, Trung taâm LKù deã daøng ñaûm ñöông ñöôïc caùc nhieäm vuï ñeà ra trong töông lai nhö : môû roäng phaïm vi TTBTø cho caùc CK chöa nieâm yeát, cung caáp theâm caùc phöông phaùp BT môùi, giaûm chu kyø TT, aùp duïng nhieàu chu kyø TT khaùc nhau cho nhöõng GD khaùc nhau…; - Moät Trung taâm LKù hieän ñaïi vaø ñoäc laäp seõ laøm taêng nieàm tin cuûa NÑT vaøo TTCK Vieät Nam, ñaëc bieät laø caùc NÑT coù toå chöùc vaø caùc NÑT nöôùc ngoaøi. Töø ñoù taïo ñieàu kieän cho caùc Toå chöùc phaùt haønh ôû nöôùc ngoaøi thöïc hieän nieâm yeát treân TTCK Vieät Nam; Töø nhöõng öu ñieåm treân, vieäc UBCKNN gaáp ruùt ñöa Trung taâm LKù vaøo hoaït ñoäng laø heát söùc caàn thieát. Vieäc xaây döïng Trung taâm LKù ñoøi hoûi phaûi coù söï chuaån bò chu ñaùo, söï tham khaûo hoïc taäp moâ hình caùc quoác gia moät caùch nghieâm tuùc, caån troïng. Chính vì vaäy, trong phaïm vi ñeà taøi naøy, taùc giaû khoâng ñöa ra moâ hình tham khaûo. 1.3 Xaây döïng khung phaùp lyù cho caùc moâ hình haïn cheá RR phaùt sinh trong heä thoáng TTBTø: Ñaây laø nhoùm kieán nghò lieân quan ñeán vieäc chuaån bò khung phaùp lyù nhaèm taïo ñieàu kieän cho caùc moâ hình haïn cheá RR coù ñuû cô sôû ñeå hoaït ñoäng trong thöïc tieãn, trong ñoù UBCKNN, vôùi tö caùch laø cô quan tröïc tieáp ñieàu chænh toaøn boä hoaït ñoäng cuûa thò tröôøng, phaûi laø ñaàu taøu höôùng daãn, cuï theå laø cho caùc moâ hình sau: 1.3.1 Moâ hình vay vaø cho vay CK: Hieän nay, ngoaøi vieäc hoã trôï CK vaø hoaït ñoäng caàm coá phaàn naøo mang daùng daáp cuûa hoaït ñoäng vay vaø cho vay thì nghieäp vuï naøy chöa 54 ñöôïc pheùp tieán haønh. Tuy nhieân, theo kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc thì ñaây laïi laø moät trong nhöõng coâng cuï höõu hieäu thuùc ñaåy tính hieäu quaû cuûa heä thoáng phoøng ngöøa RR treân TTCK cuûa moät quoác gia. Vieäc cho pheùp thöïc hieän moâ hình vay vaø cho vay CK mang laïi nhieàu tieän ích cho neàn kinh teá noùi chung vaø cho TTCK noùi rieâng. Xeùt veà goùc ñoä quaûn lyù thì GD vay vaø cho vay CK laø caàu noái, taêng cöôøng moái lieân keát giöõa thò tröôøng tieàn teä vaø TTCK, xeùt veà goùc ñoä cuûa caùc TV tham gia TTCK thì hoaït ñoäng naøy mang laïi söï ña daïng hoaù vaø nhieàu cô hoäi kinh doanh môùi cho caùc TV trong boái caûnh thöïc traïng hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc TV ñang töông ñoái khoù khaên, ñoàng thôøi giuùp caùc TV khoâng ngöøng hoaøn thieän phöông thöùc tieáp caän vaø quaûn lyù RR hieäu quaû. Quan troïng hôn caû laø hoaït ñoäng vay vaø cho vay CK ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu thuùc ñaåy söï phaùt trieån vaø hoaøn thieän heä thoáng BT, TT treân TTCK Vieät Nam. Coù theå noùi thò tröôøng vay vaø cho vay CK vaø heä thoáng TTBTø CK coù moái quan heä töông taùc vôùi nhau. Moät thò tröôøng vay vaø cho vay CK thanh khoaûn cao seõ giaûm thieåu RR caùc vuï TT baát thaønh vì baát kyø khi naøo coù söï thieáu huït CK trong TT, NÑT hoaëc caùc TV LKù ñeàu coù theå tìm thaáy nguoàn hoã trôï töø moät ñoái taùc naøo ñoù treân thò tröôøng moät caùch nhanh choùng vaø hieäu quaû, ngöôïc laïi moät heä thoáng TTBT an toaøn seõ laøm cho hoaït ñoäng vay vaø cho vay CK phaùt trieån. Töø nhöõng lyù do treân, vieäc cho pheùp hoaït ñoäng vay vaø cho vay CK ñöôïc dieãn ra caøng sôùm caøng toát laø moät yeâu caàu taát yeáu cuûa TTCK Vieät Nam. VaØo thôøi ñieåm naøy, neáu kích hoaït moâ hình thì chuùng ta seõ taän duïng ñöôïc nhöõng thuaän lôïi cô baûn sau: 55 − Haøng hoaù GD treân TTCK coù söï phaùt trieån maïnh veà soá löôïng, giaù trò vaø tieàm naêng. Khi baét ñaàu ñi vaøo hoaït ñoäng, chæ coù hai loaïi coå phieáu ñöôïc nieâm yeát vaø GD taïi TTGDCK TP.HCM thì ñeán nay, soá coå phieáu nieâm yeát ñaõ leân ñeán 25 vôùi giaù trò nieâm yeát gaàn baèng 1.259 tyû, chöa keå ñeán 184 traùi phieáu vôùi giaù trò gaàn 20.632 tyû (soá lieäu thoáng keâ ñeán 30/09/04). Beân caïnh ñoù Nhaø nöôùc laïi ñang trieån khai maïnh meõ chính saùch coå phaàn hoaù Doanh nghieäp nhaø nöôùc cuõng nhö ñang chuyeån ñoåi thí ñieåm moät soá doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi sang hình thöùc coâng ty coå phaàn. Ñaây thöïc söï laø nguoàn haøng hoaù doài daøo cho TTCK noùi chung cuõng nhö hoaït ñoäng cho vay noùi rieâng; − Heä thoáng vaên baûn phaùp luaät veà CK vaø chính saùch quaûn lyù TTCK cuûa Vieät Nam veà cô baûn ñaõ ñöôïc xaây döïng vaø chænh söûa töông ñoái ñaày ñuû vaø phuø hôïp vôùi thöïc tieãn; − Caùc toå chöùc trung gian tham gia hoaït ñoäng treân TTCK nhö caùc coâng ty CK, caùc toå chöùc LKù, ngaân haøng LKù…nhìn chung ñaõ laøm toát vai troø cuûa mình. Ñaây chính laø nhöõng haït nhaân noøng coát trong GD vay vaø cho vay CK; − Trong thôøi gian gaàn ñaây, coâng chuùng ñaàu tö ñaõ quen daàn vôùi nhöõng phöông thöùc ñaàu tö môùi qua TTCK nhôø coâng taùc tuyeân truyeàn, phoå caäp ñöôïc chuù troïng, soá löôïng NÑT tham gia thò tröôøng ngaøy caøng nhieàu. Vieäc aùp duïng hình thöùc GD môùi – vay vaø cho vay CK chaéc chaén seõ nhanh choùng nhaän ñöôïc söï höôûng öùng töø phía caùc NÑT voán ñaõ nhieàu laàn khuyeán nghò môû roäng vaø ña daïng hoaù hình thöùc GD treân thò tröôøng. Lieân quan ñeán moâ hình naøy, UBCKNN caàn thöïc hieän caùc coâng vieäc sau: 56 1.3.1.1 Ban haønh caùc quy ñònh lieân quan ñeán hoaït ñoäng vay vaø cho vay: Hoaït ñoäng vay vaø cho vay CK caàn phaûi ñöôïc quy ñònh thaønh moät soá Ñieàu khoaûn trong Chöông quy ñònh veà hoaït ñoäng Ñaêng kyù-TTBTø-LKù CK thuoäc Boä luaät CK döï kieán ñöa ra trình Quoác hoäi trong naêm 2006. Trong ñoù goàm moät Ñieàu quy ñònh chung, moät soá Ñieàu khoaûn khaùc quy ñònh veà vieäc quaûn lyù RR ñoái vôùi hoaït ñoäng vay vaø cho vay CK, veà ñoái töôïng tham gia,…. Quy ñònh khoâng caàn phaûi cuï theå maø chæ neân mang tính chaát höôùng daãn. Chaúng haïn nhö trong Ñieàu khoaûn quy ñònh chung, UBCK coù theå dieãn taû: “Hoaït ñoäng vay vaø cho vay CK giöõa caùc Coâng ty CK, caùc Ngaân haøng LKù, caùc Toå chöùc LKù vaø NÑT ñöôïc pheùp tieán haønh döôùi söï kieåm tra giaùm saùt cuûa Trung taâm GDCK, döôùi söï quaûn lyù cuûa Uyû ban CK nhaø nöôùc. Trung taâm GDCK laø ñôn vò chòu traùch nhieäm ban haønh caùc quy ñònh lieân quan ñeán quy trình nghieäp vuï cuõng nhö moâ hình cuûa hoaït ñoäng vay vaø cho vay CK”. Chi tieát veà vieäc vaän haønh heä thoáng vay vaø cho vay CK neân ñeå cho Trung taâm GDCK ban haønh. Tuy nhieân, trong thôøi gian chôø Luaät veà CK ñöôïc xaây döïng vaø thoâng qua, Uyû ban CK caàn ban haønh moät Quyeát ñònh cho pheùp hoaït ñoäng vay vaø cho vay CK ñöôïc thöïc hieän treân TTCK Vieät Nam. 1.3.1.2 Quaûn lyù vieäc thöïc hieän caùc bieän phaùp phoøng ngöøa RR trong GD vay vaø cho vay CK: RR luoân thöôøng tröïc trong hoaït ñoäng vay vaø cho vay CK gaây toån thaát cho caùc chuû theå tham gia vaø baát oån cho thò tröôøng. Vì vaäy, ñeå haïn cheá caùc toån thaát cuõng nhö duy trì thò tröôøng hoaït ñoäng moät caùch oån ñònh 57 thì UBCKNN phaûi xaây döïng caùc bieän phaùp phoøng ngöøa RR ñoàng thôøi vôùi vieäc xaây döïng heä thoáng vay vaø cho vay. Töø kinh nghieäm phoøng ngöøa RR ôû caùc thò tröôøng vay vaø cho vay CK, UBCKNN coù theå aùp duïng caùc bieän phaùp sau: a. Thieát laäp caùc tieâu chuaån, yeâu caàu chung ñoái vôùi caùc chuû theå tham gia GD vay vaø cho vay CK: UBCKNN phaûi thieát laäp moät heä thoáng caùc tieâu chuaån xung quanh hoaït ñoäng vay vaø cho vay CK: thöù nhaát laø tieâu chuaån veà con ngöôøi; thöù hai laø tieâu chuaån veà quy moâ voán ñoái vôùi caùc TV tham gia hoaït ñoäng vay vaø cho vay CK. Ñaây laø moät trong nhöõng thöôùc ño veà ñoä tin caäy ñoái vôùi caùc beân tham gia; thöù ba laø tieâu chuaån veà cô sôû haï taàng vaät chaát kyõ thuaät nhö heä thoáng maùy tính, phöông thöùc TT, löu giöõ, xöû lyù vaø cung caáp thoâng tin, coâng ngheä cuûa trang thieát bò söû duïng…. b. Xaây döïng Hôïp ñoàng phaùp lyù: Beân caïnh vieäc thieát laäp caùc tieâu chuaån, UBCKNN cuõng caàn nghieân cöùu ban haønh maãu Hôïp ñoàng phaùp lyù chuaån, voán cuõng ñöôïc xem laø moät coâng cuï phoøng ngöøa RR. Hôïp ñoàng phaùp lyù chuaån neân coù caùc yeâu caàu cuï theå nhö: hình thöùc hôïp ñoàng, caùc luaät ñieàu chænh hôïp ñoàng, hieäu löïc phaùp lyù, troïng taøi phaân xöû trong tröôøng hôïp coù tranh chaáp, caùc tröôøng hôïp ñöôïc xem laø maát khaû naêng TT vaø caùch thöùc xöû lyù trong tröôøng hôïp maát khaû naêng TT,… Ñaëc bieät, Hôïp ñoàng chuaån phaûi chuù yù ñeán taøi saûn baûo ñaûm. Yeâu caàu chung ñoái vôùi taøi saûn baûo ñaûm phaûi coù tính thanh khoaûn cao, khoâng bò tranh chaáp, ñöôïc quyeàn duøng laøm taøi saûn baûo ñaûm. Ñoàng thôøi Hôïp 58 ñoàng cuõng phaûi baûo ñaûm laø beân cho vay phaûi ñaùnh giaù giaù trò cuûa CK baûo ñaûm theo giaù trò thò tröôøng haøng ngaøy. 1.3.2 Moâ hình Giaáy cam keát giao CK: Vieäc xaây döïng cô sôû haï taàng cho hoaït ñoäng vay vaø cho vay CK töông ñoái phöùc taïp. Hôn nöõa, hoaït ñoäng naøy laïi haøm chöùa nhieàu RR neân caàn phaûi nghieân cöùu vaø chuaån bò kyõ löôõng tröôùc khi cho pheùp hoaït ñoäng. Trong thôøi gian chôø ñôïi naøy, Giaáy cam keát giao CK coù theå ñöôïc xem nhö laø moät phöông caùch thay theá töông ñoái höõu hieäu do tính ñôn giaûn, deã söû duïng, khoâng ñoøi hoûi phaûi coù moät heä thoáng phaùp lyù quùa phöùc taïp ñi keøm cuûa noù. Beân caïnh ñoù, khaùc vôùi phöông thöùc hoã trôï CK, vieäc söû duïng Giaáy cam keát giao CK cho pheùp caùc TVLKù taïm thôøi maát khaû naêng TT giaûi quyeát söï thieáu huït cuûa mình nhanh choùng nhöng vaãn ñaûm baûo bí maät. Vieäc trieån khai hoaït ñoäng cuûa moâ hình seõ thuaän lôïi vì: − Khaùc vôùi phöông phaùp hoã trôï CK hieän haønh yeâu caàu TV phaûi ñaøm phaùn vôùi moät TV khaùc thì moâ hình naøy cho pheùp TV ñaøm phaùn vôùi chính khaùch haøng cuûa mình. Ñieàu naøy seõ taïo ra moät taâm lyù thoaûi maùi cho TV; − Moâ hình cho pheùp trieån khai trong khuoân khoå heä thoáng phaùp lyù hieän haønh maø khoâng caàn phaûi söûa ñoåi hay xaây döïng theâm nhieàu vaên baûn phaùp lyù khaùc; − Veà phía caùc TV, vieäc söû duïng khoâng quùa khoù khaên vaø khoâng caàn phaûi coù heä thoáng thieát bò kyõ thuaät quùa hieän ñaïi. Töông töï nhö trong moâ hình vay vaø cho vay CK, vieäc ban haønh caùc quy ñònh lieân quan ñeán Giaáy cam keát giao CK UBCKNN chæ caàn mang tính chaát khaùi quaùt qua moät soá Ñieàu khoaûn thuoäc Chöông Ñaêng kyù- 59 TTBTø-LKù CK cuûa Boä luaät CK. Caùc quy ñònh cuï theå khaùc nhö thôøi ñieåm, quy trình taùc nghieäp daønh cho Trung taâm GDCK ban haønh. 1.4 Xaây döïng moâ hình Hieäp hoäi baûo veä NÑT CK do Hieäp hoäi kinh doanh CK Vieät Nam quaûn lyù: Nhö ñaõ phaân tích trong phaàn Baøi hoïc kinh nghieäm, NÑT laø haït nhaân cuûa heä thoáng phoøng ngöøa RR. Tuy nhieân hieän nay chuùng ta laïi chöa coù quy ñònh baûo veä hoï neáu phaùt sinh thaát baïi trong TT do loãi cuûa Coâng ty CK hoaëc khi Coâng ty CK nôi hoï môû TK laâm vaøo tình traïng phaù saûn. Moät TTCK chæ an toaøn vaø hieäu quaû khi chính baûn thaân NÑT caûm thaáy an toaøn vaø hieäu quaû. Chính vì vaäy, ôû ñaây taùc giaû ñeà caäp ñeán bieän phaùp laø thaønh laäp Hieäp hoäi baûo veä NÑT CK (goïi chung laø Hieäp hoäi). Vieäc thöïc hieän moâ hình naøy laø töông ñoái khaû thi vì Hieäp hoäi kinh doanh CK taïi Vieät Nam ñaõ ñöôïc thaønh laäp goàm 14 TV trong ñoù 13 TV laø caùc Coâng ty CK, 1 TV laø Coâng ty quaûn lyù Quyõ. Moät trong nhöõng nhieäm vuï troïng taâm cuûa Hieäp hoäi kinh doanh CK laø “nghieân cöùu thu thaäp thoâng tin, ñaïi dieän cho caùc hoäi vieân kieán nghò vôùi caùc cô quan quaûn lyù ñeå coù nhöõng ñoái saùch kòp thôøi vôùi TTCK hieän taïi nhaèm baûo veä quyeàn lôïi cho nhaø ñaàu tö”; Do moâ hình naøy mang tính chaát vó moâ, coù aûnh höôûng saâu roäng ñeán TTCK, trong quùa trình hoaït ñoäng laïi lieân quan nhieàu ñeán caùc Luaät khaùc maø cuï theå nhaát laø Luaät phaù saûn, neân UBCKNN phaûi keát hôïp vôùi nhieàu Boä ngaønh khaùc ñeå xaây döïng thaønh moät vaên baûn luaät rieâng goïi laø Luaät baûo veä NÑT CK do Hieäp hoäi kinh doanh CK Vieät Nam quaûn lyù döôùi söï giaùm saùt cuûa UBCKNN: 60 1.4.1 Muïc ñích cuûa vieäc thaønh laäp Hieäp hoäi: Hieäp hoäi ñöôïc thieát laäp nhaèm giuùp NÑT haïn cheá ñöôïc tôùi möùc thaáp nhaát caùc RR coù theå phaùt sinh trong quùa trình GDCK maø phaàn loãi thuoäc veà Coâng ty CK nôi NÑT môû TK hoaëc trong tröôøng hôïp Coâng ty CK nôi NÑT môû TK bò tuyeân boá phaù saûn. 1.4.2 Toå chöùc quaûn lyù Hieäp hoäi: Hieäp hoäi kinh doanh CK laø toå chöùc ñaûm nhieäm vieäc baûo veä quyeàn lôïi cuûa NÑT; 1.4.3 Quyõ baûo veä NÑT CK: Ñeå ñaûm baûo coù theå buø ñaép toái ña nhöõng thieät haïi phaùt sinh ñoái vôùi NÑT trong quùa trình kinh doanh CK, Hieäp hoäi phaûi thíeât laäp vaø duy trì moät Quyõ goïi laø Quyõ baûo veä NÑT CK do Nhaø nöôùc vaø caùc TV cuøng tham gia ñoùng goùp: − Phaàn ñoùng goùp cuûa caùc TV: goàm: (i) ñoùng goùp ban ñaàu: möùc ñeà xuaát laø 200.000.000 ñoàng/moät TV; (ii) ñoùng goùp haøng naêm: caùc TVLKù laø TV cuûa Hieäp hoäi kinh doanh CK phaûi ñoùng goùp moät tyû leä theo doanh soá GD trong naêm cuûa TV ñoù. Doanh soá GD ñöôïc tính baèng toång giaù trò mua baùn CK trong naêm cuûa TV (töï doanh vaø moâi giôùi). Tyû leä naøy theo ñeà xuaát cuûa taùc giaû laø 0.08%. Coâng thöùc tính nhö sau: Soá tieàn ñoùng goùp = 0.08% x doanh soá GD trong naêm Lyù do taùc giaû choïn con soá 0.08% laø vì theo quy ñònh hieän haønh, tyû leä ñoùng goùp vaøo Quyõ hoã trôï TT laø 0.008% giaù trò GD trong naêm cuûa TV ñoù. Do Quyõ hoã trôï TT chæ duøng trong tröôøng hôïp TVLKù taïm thôøi maát khaû naêng TT tieàn neân möùc ñoä ñoùng goùp vaøo Quyõ coù theå ít hôn so 61 vôùi soá tieàn caàn duøng ñeå buø ñaép cho nhaø ñaàu tö. Do ñoù taùc giaû ñeà xuaát möùc gaáp 10 laàn so vôùi möùc ñoùng goùp haøng naêm vaøo Quyõ hoã trôï TT; − Phaàn ñoùng goùp cuûa Nhaø nöôùc: 16.400.000.000 ñoàng. Con soá naøy ñöôïc tính nhö sau: Hieän taïi chuùng ta coù 13 Coâng ty CK vaø 5 Ngaân haøng LKù, nhö vaäy soá ñoùng goùp ban ñaàu vaøo Hieäp hoäi laø 3.600.000.000 ñoàng (18 x 200.000.000). Theo thoáng keâ, giaù trò GD cao nhaát treân thò tröôøng trong naêm 2004 (tính ñeán thôøi ñieåm 30/09/2004) laø 353 tyû 730 trieäu (phieân GD ngaøy 27/05/2004 tính luoân caû giaù trò cuûa GD thoûa thuaän), soá NÑT môû TK taïi caùc Coâng ty CK laø 18.417 (tính ñeán 31/08/2004). Hieän nay coù 18 TVLKù neân trung bình moät TVLKù coù 1.023 khaùch haøng. Giaû söû taát caû NÑT ñeàu tham gia GD vôùi moät möùc ñoä nhö nhau thì trung bình taïi phieân GD ngaøy 27/05/2004, moãi NÑT seõ tham gia mua hoaëc baùn 19.206.711 ñoàng. Trong cuøng moät thôøi ñieåm, xaùc suaát ñeå nhieàu hôn moät TVLKù laâm vaøo tình traïng phaù saûn laø voâ cuøng nhoû. Do ñoù chuùng ta chæ quan taâm ñeán tình huoáng laø chæ moät TVLKù bò phaù saûn daãn ñeán vieäc phaûi söû duïng soá tieàn ñaõ ñoùng goùp cho Hieäp hoäi kinh doanh CK. Chính vì vaäy, soá tieàn maø Hieäp hoäi coù theå phaûi ñeàn buø toái ña laø 19.648.465.548 ñoàng (xaáp xæ 20 tyû). Tuy nhieân, ñaây chæ laø con soá giaû ñònh vì treân thöïc teá khoâng phaûi taát caû NÑT ñeàu tham gia GD vaø khoâng phaûi taát caû caùc phieân GD ñeàu ñaït ñöôïc giaù trò lôùn nhö vaäy. Hôn theá nöõa, ña soá NÑT treân TTCK Vieät Nam chæ laø nhöõng nhaø ñaàu tö caù nhaân neân giaù trò GD ít, chæ coù moät soá ít caùc nhaø ñaàu tö coù toå chöùc laø tham gia mua traùi phieáu theo hình thöùc GD thoaû thuaän. Do ñoù ôû ñaây taùc giaû ñeà nghò möùc toàn trong Quyõ baèng vôùi con soá 20.000.000.000 ñoàng; 62 1.4.4 Phöông thöùc hoaït ñoäng: a. Tröôøng hôïp NÑT gaëp RR trong TT do loãi töø phía TVLKù: quy trình nhö sau: − NÑT thoâng baùo cho Hieäp hoäi; − Sau khi nhaän ñöôïc thoâng baùo, Hieäp hoäi phaûi xaùc minh tính chaân thöïc baèng caùch yeâu caàu TVLKù giaûi trình, neáu ñuùng Hieäp hoäi seõ yeâu caàu TVLKù TT cho khaùch haøng. − Neáu TVLKù töø choái TT, Hieäp hoäi seõ trích töø phaàn ñoùng goùp vaøo Quyõ cuûa TVLKù ñoù ra chi traû cho NÑT. Khoaûn chi traû naøy ñöôïc theo doõi treân Soå rieâng. Cuoái naêm, khi tính khoaûn ñoùng goùp haøng naêm cuûa TVLKù, Hieäp hoäi seõ goäp phaàn ñaõ chi traû naøy vaøo trong soá tieàn phaûi ñoùng trong naêm cuûa TV ñoù; b. Tröôøng hôïp TVLKù laâm vaøo tình traïng phaù saûn: Thoâng tin veà vieäc TVLKù laâm vaøo tình traïng phaù saûn ñeán töø nhieàu nguoàn: töø NÑT, ñöôïc UBCKNN, TTGDCK thoâng baùo, Quyeát ñònh môû thuû tuïc phaù saûn treân caùc taïp chí, caùc thoâng tin töø Toaø aùn, Vieän kieåm saùt, cô quan thanh tra, cô quan quaûn lyù voán, cô quan kieåm toaùn hay thaäm chí laø töø caùc tin ñoàn. Neáu xaùc minh thaáy ñuùng, Hieäp hoäi tieán haønh: − Thoâng baùo treân Tôø tin TTCK cuûa TTGDCK, treân moät tôø baùo ngaøy cuûa Trung öông vaø moät tôø baùo ngaøy cuûa ñòa phöông. Vieäc ñaêng thoâng baùo ñöôïc thöïc hieän trong 2 kyø lieân tieáp vaø nhaéc laïi sau 1 thaùng. Thoâng baùo phaûi neâu roõ thôøi gian, ñòa ñieåm NÑT bò thieät haïi do môû TK taïi TVLKù ñang laâm vaøo tiønh traïng phaù saûn ñeán hoïp ñeå ñöôïc phoå bieán caùch thöùc, thuû tuïc nhaän khoaûn ñeàn buø cho mình; 63 − Toå chöùc hoïp vôùi NÑT, ñaïi dieän cuûa TVLKù lieân quan vaø ñaïi dieän cuûa Hieäp hoäi. Taïi buoåi hoïp, ñaïi dieän cuûa Hieäp hoäi phaûi thoâng baùo tyû leä ñöôïc ñeàn buø, caùc ñieàu kieän ñeå ñöôïc ñeàn buø, thôøi gian toái ña NÑT ñöôïc nhaän laïi tieàn. Möùc thôøi gian kieán nghò neân laø 3 thaùng keå töø buoåi hoïp naøy. Sau thôøi gian ñoù, Hieäp hoäi seõ khoâng giaûi quyeát baát kyø kieán nghò naøo cuûa caùc nhaø ñaàu tö; − Khi nhaän moät yeâu caàu ñeàn buø töø phía NÑT, Hieäp hoäi phaûi xem xeùt, tìm hieåu tính trung thöïc trong nhöõng thoâng tin maø NÑT khai baùo. Moät maët, Hieäp hoäi yeâu caàu NÑT phaûi xuaát trình nhöõng chöùng töø chöùng minh yeâu caàu ñeàn buø cuûa mình, maët khaùc phaûi tìm hieåu thoâng qua TVLKù lieân quan (TVLKù beân caïnh vieäc thöïc hieän caùc thuû tuïc taát toaùn TK taïi Trung taâm GDCK, phaûi coù traùch nhieäm chuyeån giao hoà sô cuûa caùc caù nhaân/toå chöùc ñaàu tö môû TK taïi mình cho Hieäp hoäi ñeå vieäc ñeàn buø ñöôïc coâng baèng hôn). Tyû leä ñeàn buø toái ña laø 70% tính treân giaù trò thieät haïi cuûa NÑT, 30% coøn laïi ñöôïc xem laø chi phí cho RR maø NÑT phaûi gaùnh chòu khi kinh doanh CK, ñoàng thôøi Hieäp hoäi duøng ñeå trang traûi caùc khoaûn chi phí phaùt sinh trong quùa trình thöïc hieän coâng vieäc cuûa mình; − Hieäp hoäi phaûi cöû ngöôøi tham gia vaøo Toå quaûn lyù, thanh lyù taøi saûn cuûa TVLKù. Ñaïi dieän naøy cuõng coù quyeàn tham gia Hoäi nghò chuû nôï. Tröôøng hôïp Thaåm phaùn quyeát ñònh phuïc hoài hoaït ñoäng kinh doanh cuûa TVLKù thì Hieäp hoäi coù quyeàn cöû ñaïi dieän cuûa mình tham gia vaøo quùa trình phuïc hoài naøy (toái ña laø 3 naêm theo luaät ñònh). Vieäc cöû ngöôøi phaûi ñöôïc quy ñònh cuï theå trong luaät nhaèm cho pheùp theo doõi vaø kieåm tra moät caùch trieät ñeå; 64 − Vaøo ngaøy nhö ñaõ thoâng baùo, NÑT ñeán nhaän tieàn ñeàn buø. Tröôùc tieân Hieäp hoäi seõ trích töø phaàn ñoùng goùp cuûa TVLKù coù lieân quan, neáu vaãn khoâng ñuû seõ duøng tieáp phaàn cuûa caùc TVLKù khaùc theo tyû leä ñoùng goùp. Coâng thöùc nhö sau: Soá tieàn ñoùng goùp vaøo Hieäp hoäi cuûa TVLK X Soá tieàn trích cuûa TVLK X = Toång soá ñoùng goùp vaøo Hieäp hoäi cuûa taát caû caùc TVLK x Toång soá tieàn trích − Khi tieán haønh phaân chia taøi saûn TVLKù trong thuû tuïc phaù saûn, soá tieàn maø Hieäp hoäi ñaõ öùng ra tröôùc ñeå ñeàn buø thieät haïi cho NÑT ñöôïc xeáp chæ sau caùc khoaûn TT nhö phí phaù saûn, caùc khoaûn thueá (rieâng caùc khoaûn nôï coù baûo ñaûm ñaõ ñöôïc baûo ñaûm TT bôûi chính caùc taøi saûn duøng ñeå baûo ñaûm cho khoaûn nôï ñoù). Do ñoù, trình töï TT nôï kieán nghò trong vieäc tieán haønh giaûi theå/phaù saûn ñöôïc kieán nghò nhö sau: (i) Phí phaù saûn; (ii) caùc khoaûn nôï löông, trôï caáp thoâi vieäc, baûo hieåm xaõ hoäi; (iii) khoaûn maø Hieäp hoäi ñaõ öùng ra tröôùc ñeå ñeàn buø cho NÑT; (iv) caùc khoaûn nôï khoâng coù baûo ñaûm khaùc; − Neáu soá tieàn nhaän ñöôïc töø khoaûn thanh lyù TVLKù khoâng ñuû ñeå buø ñaép soá maø Hieäp hoäi ñaõ boû ra, Hieäp hoäi phaûi tieán haønh hoïp caùc TV cuûa mình ñeå thoâng baùo veà vieäc chia seû thieät haïi. Khoaûn chia seû naøy seõ ñöôïc tröø vaøo soá tieàn ñoùng goùp haøng naêm cuûa TV trong naêm sau; − Sau khi ñaõ ñeàn buø xong cho NÑT, Hieäp hoäi phaûi thoâng baùo vaên baûn cho Uyû ban CK nhaø nöôùc tieán trình thöïc hieän, soá tieàn ñaõ ñeàn buø, soá 65 NÑT ñaõ nhaän ñeàn buø, soá tieàn maø TVLKù ñaõ TT laïi cho Hieäp hoäi, soá tieàn maø caùc TV trong Hieäp hoäi ñaõ chia seû (neáu coù). 2. Kieán nghò caáp Trung taâm GDCK(TTGDCK): Treân cô sôû khung phaùp lyù do UBCKNN ban haønh, TTGDCK seõ thieát keá caùc quy trình lieân quan ñeán caùc moâ hình neâu treân. Sau ñaây, taùc giaû ñeà taøi xin ñeà xuaát moät soá nguyeân taéc trong vieäc xaây döïng caùc quy trình naøy nhö sau: 2.1 Moâ hình vay vaø cho vay CK: − Veà chuû theå tham gia: GD vay vaø cho vay CK thöïc hieän treân TTCK Vieät Nam seõ coù caùc chuû theå sau ñaây: • Trung taâm TT: laø toå chöùc quaûn lyù vaø vaän haønh heä thoáng ñaêng kyù, TTBTø vaø LKù CK. Hieän taïi, Trung taâm GDCK TP.HCM vaø trong töông lai laø Trung taâm LKù ñaûm nhieäm chöùc naêng naøy thoâng qua vieäc haïch toaùn, chuyeån khoaûn CK vay, taøi saûn ñaûm baûo, thöïc hieän TT cho caùc TV cuûa mình; • Beân vay vaø beân cho vay: laø caùc nhaø ñaàu tö caù nhaân vaø caùc nhaø ñaàu tö coù toå chöùc; • Beân ñoái taùc trung gian: laø caùc TV LKù ñöôïc UBCKNN caáp pheùp hoaït ñoäng vay vaø cho vay CK. Caùc ñoái taùc trung gian ñaõ ñöôïc caáp pheùp ñeàu coù theå cung caáp dòch vuï döôùi vai troø laø ñoái taùc trung gian ñaïi dieän hoaëc ñoái taùc trung gian ñöôïc uyû quyeàn hoaøn toaøn trong GD vay vaø cho vay CK. − Veà caùc loaïi CK tham gia vaøo moâ hình: 66 Ñeå baûo ñaûm chaát löôïng nguoàn cung CK cho vay, taêng ñoä an toaøn cho moâ hình cuõng nhö söï oån ñònh cuûa hoaït ñoäng GD treân thò tröôøng, caùc CK tham gia vaøo hoaït ñoäng vay vaø cho vay chæ giôùi haïn trong caùc CK ñang nieâm yeát treân Trung taâm GDCK maø ñaõ ñöôïc LKù vaøo heä thoáng LKù vaø khoâng thuoäc dieän bò caám chuyeån nhöôïng hay haïn cheá chuyeån nhöôïng − Veà taøi saûn baûo ñaûm – Tyû leä baûo ñaûm – Ñònh giaù trò taøi saûn baûo ñaûm: Taøi saûn baûo ñaûm laø nhöõng CK quy ñònh nhö treân, rieâng ñoái vôùi traùi phieáu thì thôøi gian ñaùo haïn toái thieåu phaûi daøi hôn 1 thaùng so vôùi thôøi haïn GD vay vaø cho vay CK. Beân cho vay coù quyeàn löïa choïn loaïi taøi saûn baûo ñaûm trong soá nhöõng taøi saûn baûo ñaûm ñöôïc quy ñònh; Tyû leä taøi saûn baûo ñaûm thöôøng do beân cho vay vaø beân vay ñaøm phaùn vôùi nhau. Tyû leä naøy phaûn aùnh söï ñaùnh giaù veà möùc ñoä tín nhieäm cuûa caùc beân vôùi nhau vaø thöôøng dao ñoäng töø 100-130% giaù trò CK vay. Coâng thöùc xaùc ñònh tyû leä nhö sau: Toång giaù trò taøi saûn baûo ñaûm-Toång giaù trò CK vay Toång giaù trò CK vay X 100 Taøi saûn baûo ñaûm phaûi luoân ñöôïc duy trì ôû möùc maø hai beân ñaõ thoaû thuaän. Neáu tyû leä naøy rôùt xuoáng döôùi möùc yeâu caàu, beân cho vay coù quyeàn ñeà nghò beân vay boå sung hoaëc thay theá taøi saûn baûo ñaûm ñeå duy trì tyû leä. Giaù ñeå tính taøi saûn baûo ñaûm laø moät tyû leä phaàn traêm treân möùc giaù ñoùng cöûa phieân GD gaàn nhaát cuûa CK ñoù tuøy theo loaïi CK. Beân vay vaø beân cho vay coù theå tham khaûo yù kieán cuûa caùc toå chöùc tö vaán ñeå ñöa ra tyû leä baûo ñaûm taøi saûn thích hôïp nhaát. 67 − Sô ñoà thöïc hieän GD vay vaø cho vay CK: Nhìn chung moät GD vay vaø cho vay CK toång quaùt seõ nhö trong sô ñoà sau: (1) Beân vay vaø beân cho vay ñöa ra caùc yeâu caàu vay/cho vay CK cho caùc TVLKù cuûa mình. Caùc TVLKù seõ tröïc tieáp hay thoâng qua Trung taâm TT, caùc keânh thoâng tin khaùc tìm kieám caùc ñoái taùc coù nhu caàu; (2) Khi tìm ñöôïc ñoái taùc, caùc TVLKù giuùp caùc beân tieáp xuùc vôùi nhau hoaëc thay maët theo söï uyû quyeàn cuûa khaùch haøng ñaøm phaùn caùc ñieàu kieän thöïc hieän GD vay vaø cho vay CK. Sau khi ñaït ñöôïc thoaû thuaän, TVLKù coù nghóa vuï xaùc nhaän laïi vôùi töøng beân veà caùc ñieàu kieän thöïc hieän GD; (3) Trung taâm TT haïch toaùn taêng giaûm töông öùng treân TK CK vay/cho vay CK cuûa TVLKù môû taïi mình. Ñoái vôùi taøi saûn baûo ñaûm baèng CK: haïch toaùn taêng giaûm töông öùng treân TK vay vaø cho vay CK vaø TK CK GD cuûa caùc TVLKù. Ñoái vôùi taøi saûn baûo ñaûm baèng tieàn: Trung taâm TT yeâu caàu Ngaân haøng chæ ñònh TT haïch toaùn taêng giaûm TK tieàn göûi vaø TK tieàn vay vaø cho vay cuûa TVLKù lieân quan; 68 BEÂN CHO VAY BEÂN VAY Trung taâm thanh toaùn (1) & (4) Thaønh vieân löu kyù beân cho vay Thaønh vieân löu kyù beân vay (1) & (4) (2) (3) & 5 (2) (2)(3) & 5 SÔ ÑOÀ 6: GIAO DÒCH VAY VAØ CHO VAY CK (4) Khi ñaùo haïn hoaëc khi moät trong hai beân coù yeâu caàu chaám döùt GD, beân vay vaø beân cho vay thoâng baùo cho TVLKù cuûa mình; (5) Caùc TVLKù göûi thoâng baùo cho Trung taâm TT ñeå thöïc hieän chuyeån khoaûn laïi theo yeâu caàu. − Veà thôøi haïn GD: Thôøi haïn GD do hai beân thoaû thuaän ñöôïc phaûn aùnh trong hôïp ñoàng vay vaø cho vay CK. Neáu haïn cheá muïc ñích vay vaø cho vay CK vaøo vieäc khaéc phuïc tình traïng taïm thôøi maát khaû naêng TT CK cuûa caùc TV thì thôøi gian GD neân ñöôïc quy ñònh toái ña khoâng quùa 1 thaùng vaø toái thieåu laø baèng chu kyø TT (hieän nay ñang laø T+3) − Veà Phí vay: Do hai beân töï thoaû thuaän döïa treân khung phí do cô quan quaûn lyù quy ñònh. Phí ñöôïc TT qua TV. Möùc phí cao hay thaáp tuyø thuoäc: − Thôøi haïn GD: caøng daøi thì möùc phí caøng cao vaø ngöôïc laïi; 69 − Giaù trò thò tröôøng cuûa CK vay/cho vay: giaù thò tröôøng cuûa CK caøng cao thì phí vay caøng cao vaø ngöôïc laïi. Coâng thöùc tham khaûo trong vieäc tính phí vay: Soá ngaøy ñaõ vay Tyû leä phí vay x Toång giaù trò thò tröôøng cuûa CK vay x 365 2.2 Moâ hình Giaáy cam keát giao CK: Vieäc söû duïng Giaáy cam keát giao CK ñöôïc thöïc hieän theo caùc böôùc sau: − Ngay khi nhaän thaáy vieäc taïm thôøi thieáu huït CK ñeå TT, TV phaûi tìm kieám vaø ñaøm phaùn vôùi ñoái taùc cuûa mình. Ñoái taùc ôû ñaây laø caùc caù nhaân, toå chöùc môû TK GDCK taïi TV hieän ñang naém giöõ moät löôïng CK lôùn hôn hoaëc baèng soá CK TV taïm thôøi thieáu huït; − Sau khi ñaõ thoaû thuaän veà nguyeân taéc vôùi khaùch haøng, TV thoâng baùo cho Trung taâm GDCK baèng vaên baûn vaø ñeà nghò Trung taâm GDCK chaáp thuaän vieäc söû duïng Giaáy cam keát giao CK (Phuï luïc 01); − Trung taâm GDCK cho yù kieán töø choái hay ñoàng yù döïa treân vieäc xem xeùt: • Soá laàn TV taïm thôøi maát khaû naêng TT tính töø khi hoaït ñoäng cho ñeán thôøi ñieåm hieän nay. Neáu ñaây laø laàn thöù ba trôû leân TV söû duïng Giaáy cam keát giao CK thì neân töø choái; • Kieåm tra soá dö TK khaùch haøng cuûa TV, neáu thaáy soá dö nhoû hôn hoaëc lôùn hôn nhöng khoâng nhieàu so vôi soá thieáu huït thì neân töø choái; 70 • Ñaùnh giaù ñoä tin caäy cuûa TV cuõng nhö hoaït ñoäng cuûa Coâng ty meï (neáu coù) cuûa TV naøy. Neáu Coâng ty meï ñang laâm vaøo tình traïng khoù khaên coù theå daãn ñeán phaù saûn, Trung taâm GDCK coù quyeàn töø choái ñeà nghò; − Caên cöù vaøo vaên baûn chaáp thuaän cuûa Trung taâm GDCK, TV laäp Hôïp ñoàng thoaû thuaän (Phuï luïc 02) vôùi khaùch haøng ñoàng yù hoã trôï CK cho mình. Göûi 1 lieân Hôïp ñoàng thoaû thuaän keøm Giaáy cam keát giao CK (Phuï luïc 03) cho Trung taâm GDCK; − Vaøo ngaøy TT, Trung taâm GDCK, caên cöù vaøo Hôïp ñoàng thoaû thuaän, chuyeån khoaûn CK töø TK moâi giôùi cuûa TV thay vì töø TK töï doanh; − Hai (02) ngaøy sau ngaøy TT GD (ngaøy hoaøn traû), TV phaûi hoaøn traû CK cho ñoái taùc baèng chuyeån khoaûn vaø ngay laäp töùc göûi vaên baûn thoâng baùo vieäc hoaøn traû naøy cho Trung taâm GDCK; − Ba (03) ngaøy sau ngaøy hoaøn traû, neáu TV khoâng hoaøn traû thì Trung taâm GDCK seõ ra thoâng baùo nhaéc nhôû ñoàng thôøi phaït TV. Möùc phaït tính nhö sau: Möùc phaït = 150% x Giaù thò tröôøng cuûa CK cô sôû x laõi suaát tính treân khoaûn vay Trong ñoù CK cô sôû laø CK maø TV ñang taïm thôøi thieáu huït. − Naêm (05) ngaøy sau ngaøy hoaøn traû maø TV vaãn chöa hoaøn traû thì Trung taâm GDCK seõ ra quyeát ñònh ngöøng hoaït ñoäng cuûa TV, ñoàng thôøi phaït vôùi möùc nhö sau: 71 Möùc phaït = 200% x Giaù thò tröôøng cuûa CK cô sôû x laõi suaát tính treân khoaûn vay − Vaøo ngaøy thöù saùu keå töø sau ngaøy hoaøn traû, Trung taâm GDCK: (i) ra thoâng baùo ñình chæ hoaït ñoäng cuûa TV TV neáu vaãn khoâng giao CK, (ii) thu caùc khoaùn phaït phaùt sinh; − Khoaûn tieàn phaït TV, sau khi buø ñaép caùc chi phí quaûn lyù maø Trung taâm GDCK ñaõ trích ra, phaàn coøn laïi seõ ñöôïc giöõ treân TK taïm giöõ cuûa Trung taâm GDCK cho ñeán khi khaùch haøng laø ñoái taùc cuûa TV ñeán nhaän. 3. Kieán nghò caáp TV LKù: Caùc TVLKù ñoùng moät vai troø heát söùc quan troïng trong taát caû caùc moâ hình haïn cheá RR trong TT. Coù theå noùi, caùc TVLKù vöøa laø chuû theå cuûa moâ hình vöøa laø ñoái töôïng laøm phaùt sinh caùc RR. Chính vì vaäy, muoán vieäc haïn cheá RR trong TT ñaït ñöôïc hieäu quaû ñoøi hoûi phaûi coù söï hôïp taùc heát söùc chaët cheõ töø phía caùc TV. Beân caïnh ñoù, nhaèm baûo veä toát hôn cho NÑT, caùc TVLKù neân thöïc hieän theâm moâ hình mua baûo hieåm cho GD cuûa NÑT CK. Trình töï cuï theå caàn phaûi ñöôïc xem xeùt nhieàu hôn nöõa. Sau ñaây, trong phaïm vi ñeà taøi cuûa mình, taùc giaû xin phaùc thaûo quy trình döï kieán nhö sau: − Böôùc 1: TVLKù kyù keát hôïp ñoàng vôùi moät Coâng ty baûo hieåm. Trong Hôïp ñoàng phaûi neâu roõ soá tieàn maø TVLKù phaûi traû cho Coâng ty baûo hieåm, soá tieàn maø Coâng ty baûo hieåm seõ chi traû cho NÑT trong tröôøng hôïp NÑT gaëp RR trong TT, thôøi gian baûo hieåm….; − Böôùc 2: Khi kyù keát hôïp ñoàng vôùi khaùch haøng, TVLKù seõ ñöa caùc ñieàu khoaûn veà vieäc mua baûo hieåm cho GD cuûa NÑT CK vaøo trong ñoù neâu roõ 72 soá tieàn maø TVLKù chi ra ñeå mua baûo hieåm, nhöõng ñieàu kieän ñeå moät GD cuûa NÑT ñöôïc baûo hieåm, traùch nhieäm vaø nghóa vuï cuûa NÑT khi tham gia vaøo Hôïp ñoàng baûo hieåm naøy; − Böôùc 3: Neáu coù RR phaùt sinh ñoái vôùi moät hoaëc nhieàu GD cuûa khaùch haøng, TVLKù seõ chuyeån vuï vieäc cho Coâng ty baûo hieåm lieân ñôùi; − Böôùc 4: Coâng ty baûo hieåm vaø khaùch haøng tröïc tieáp laøm vieäc vôùi nhau ñeå thöông thuyeát veà soá tieàn ñöôïc baûo hieåm ñeàn buø. 73 PHAÀN KEÁT LUAÄN Ñeå TTCK vaän haønh hieäu quaû ñoøi hoûi raát nhieàu yeáu toá. Tuy nhieân, heä thoáng TTBTø laïi laø vaán ñeà maø baát kyø nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi töø caù nhaân cho ñeán toå chöùc, töø caùc Ngaân haøng LKù ñòa phöông cho ñeán toaøn caàu ñeàu quan taâm ñaàu tieân khi muoán tham gia vaøo TTCK cuûa moät quoác gia naøo ñoù. Haøng naêm, Trung taâm GDCK ñeàu nhaän ñöôïc caùc caâu hoûi töø caùc Ngaân haøng LKù toaøn caàu veà tính an toaøn trong hoaït ñoäng TT. Vì sao nhö vaäy? Raát ñôn giaûn laø vì khoâng caàn bieát heä thoáng thieát bò maùy moùc nhö theá naøo, chaát löôïng nguoàn nhaân löïc ra sao, ñieàu maø NÑT quan taâm laø söï an toaøn ñoái vôùi nhöõng gì maø hoï ñaõ, ñang vaø seõ boû ra ñeå ñaàu tö. Chính vì vaäy, vieäc naâng cao hieäu quaû cuûa heä thoáng TT, theå hieän roõ nhaát qua vieäc xaây döïng caùc bieän phaùp thích hôïp ñeå ñaûm baûo NÑT nhaän ñuùng vaø ñuû, ñöôïc ñeàn buø khi coù RR xaûy ra laø moät yeâu caàu heát söùc quan troïng vaø chính ñaùng maø caùc cô quan coù traùch nhieäm phaûi quan taâm. Trong phaïm vi ñeà taøi cuûa mình, taùc giaû chæ maïo muoäi ñöa ra moät soá ñeà xuaát töông ñoái khaû thi nhaèm naâng cao chaát löôïng cuûa heä thoáng phoøng ngöøa RR trong TT. Ñaây chæ laø nhöõng kieán nghò mang tính chaát ñeà xuaát. Vieäc thöïc hieän baát kyø moät phöông phaùp naøo trong nhöõng ñeà xuaát naøy ñoøi hoûi caàn phaûi coù nhöõng söï nghieân cöùu kyõ löôõng hôn maø ñeà taøi naøy khoâng theå vaø cuõng khoâng neân bao truøm heát. 74 COÄNG HOØA XAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA VIEÄT NAM Ñoäc laäp-Töï do-Haïnh phuùc ---oOo--- Soá: …………………………… ………………, ngaøy ……… thaùng ….. naêm …….. ÑEÀ NGHÒ SÖÛ DUÏNG GIAÁY CAM KEÁT GIAO CHÖÙNG KHOAÙN Kính göûi : Trung taâm giao dòch chöùng khoaùn Tp.HCM 1. Thaønh vieân löu kyù ............................................................................................................. 2. Ñòa chæ:.............................................................................................................................. 3. Ñieän thoaïi: ...........................................Fax ...................................................................... 4. Giaáy pheùp hoaït ñoäng löu kyù soá ….. ngaøy ……… thaùng ……. naêm ……… do Uûy Ban Chöùng Khoaùn Nhaø Nöôùc caáp; 5. Taøi khoaûn löu kyù soá ............................. ............................................................................ Ñeà nghò Trung taâm giao dòch chöùng khoaùn TP.HCM cho pheùp ñöôïc söû duïng Giaáy cam keàt giao chöùng khoaùn. Lyù do söû duïng: .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... Chuùng toâi cam keát seõ tuaân thuû ñuùng quy trình do TTGDCK ban haønh vaø hoaøn toaøn chòu traùch nhieäm ñoái vôùi nhöõng thieät hai, chi phí neáu coù. Raát mong söï hoã trôï cuûa Quyù Trung taâm. TOÅNG GIAÙM ÑOÁC/GIAÙM ÑOÁC (Chöõ kyù, hoï teân, con daáu) 75 COÄNG HOØA XAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA VIEÄT NAM Ñoäc laäp – Töï do – Haïnh phuùc ------------- HÔÏP ÑOÀNG THOÛA THUAÄN Tp.HCM, ngaøy 25 thaùng 02 naêm 2002 - Caên cöù Boä luaät daân söï; - Caên cöù ………………………………….(caùc quy ñònh cuûa Uyû ban chöùng khoaùn Nhaø nöôùc vaø Trung taâm giao dòch chöùng khoaùn); - Theo thoaû thuaän cuûa caùc beân. Hoâm nay ngaøy ……… thaùng ……… naêm ………, taïi…………………………………………….., hai beân goàm: Beân A:……………………………………………………………… - Hoï teân : - Ngaøy thaùng naêm sinh : - Ñòa chæ thöôøng truù : - Soá CMND : - Ngöôøi ñöôïc uyû quyeàn : - Soá CMND : Beân B:……………………………………………………………. - Ñòa chæ : - Ñieän thoaïi : - Ñaïi dieän laø : - Soá CMND : Hai beân cuøng kyù keát Hôïp ñoàng thoaû thuaän vôùi caùc noäi dung nhö sau: Ñieàu 1: Noäi dung Hôïp ñoàng Ñeå thöïc hieän nghóa vuï thanh toaùn cuûa Beân B cho Phieân giao dòch ngaøy ………………………., Beân A ñoàng yù hoã trôï cho Beân B chöùng khoaùn, cuï theå nhö sau: 76 − Teân chöùng khoaùn − Maõ chöùng khoaùn − Soá löôïng Ñieàu 2: Beân A khoâng caàn phaûi chuyeån khoaûn chöùng khoaùn töø taøi khoaûn cuûa mình môû taïi Beân B vaøo taøi khoaûn cuûa Beân B maø chæ thoâng baùo cho TTGDCK baèng chính Hôïp ñoàng thoaû thuaän naøy; Ñieàu 3: Quyeàn lôïi vaø nghóa vuï cuûa Beân A 1. Quyeàn lôïi: - Ñöôïc nhaän moät khoaûn phí laø …………………………………………. (Baèng chöõ: ……………………………………………………………………….) cho vieäc hoã trôï; - Nhaän hoaøn traû laïi chöùng khoaùn theo Ñìeâu 1 cuûa Hôïp ñoàng; - Nhaân caùc quyeàn lôïi töø chöùng khoaùn (neáu coù) phaùt sinh trong thôøi gian hoã trôï chöùng khoaùn; 2. Nghóa vuï: Hoã trôï chöùng khoaùn cho Beân B theo noäi dung cuûa Hôïp ñoàng naøy. Ñieàu 4: Quyeàn vaø nghóa vuï cuûa Beân B: 1. Quyeàn lôïi: Ñöôïc pheùp söû duïng chöùng khoaùn nhö trong Ñìeâu 1 cuûa Beân A ñeå hoaøn taát nghóa vuï thanh toaùn cuûa mình. 2. Nghóa vuï: - Giao traû laïi chöùng khoaùn cho Beân A vaøo ngaøy…………………………; - Traû cho Beân A moät khoaûn phí nhö trong Ñìeâu 3; - Boài thöôøng caùc toån thaát neáu coù xaûy ra cho Beân A. Ñieàu 5: Ñieàu kieän thanh lyù Hôïp ñoàng Hôïp ñoàng naøy ñöôïc thanh lyù ngay khi Beân B hoaøn traû chöùng khoaùn cho Beân A. Ñieàu 6: Ñìeâu khoaûn chung Hai beân cam keát thöïc hieän ñuùng caùc ñieàu khoaûn trong Hôïp ñoàng naøy. Neáu coù phaùt sinh tranh chaáp, hai beân seõ giaûi quyeát baèng thöông löôïng, hoaø giaûi. Neáu khoâng thoaû thuaän ñöôïc, hai beân thoáng nhaát seõ ñöa vuï vieäc ra Toaø daân söï thuoäc Toaø aùn nhaân daân ñòa phöông ñeå giaûi quyeát; Hôïp ñoàng naøy goàm ……… trang, ……… ñieàu, ñöôïc laäp thaønh hai (02) baûn coù giaù trò nhö nhau, moãi beân giöõ moät baûn. ÑAÏI DIEÄN BEÂN A ÑAÏI DIEÄN BEÂN B 77 COÄNG HOØA XAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA VIEÄT NAM Ñoäc laäp – Töï do – Haïnh phuùc ------------- TP.HCM ngaøy ……… thaùng ……… naêm ……… GIAÁY CAM KEÁT Kính göûi: Trung taâm giao dòch chöùng khoaùn Teân Thaønh vieân löu kyù : ........................................................................... Ñòa chæ : ........................................................................... Ñieän thoaïi : ........................................................................... Fax : ........................................................................... Soá taøi khoaûn löu kyù : ........................................................................... Taïi TVLK : ........................................................................... Chuùng toâi cam keát: 1. Hoaøn traû chöùng khoaùn cho Beân coù lieân quan nhö trong Hôïp ñoàng soá ……… ngaøy ………: 2. Duøng soá chöùng khoaùn naøy ñeå ñaûm baûo nghóa vuï thanh toaùn cho Phieân giao dòch ngaøy ……… 3. Coù trach nhieäm thanh toaùn toaøn boä caùc chi phí hay thieät haïi phaùt sinh (neáu coù) xaûy ra do loãi cuûa chuùng toâi. Xaùc nhaän cuûa TVLK Giaùm ñoác/Toång Giaùm ñoác (Chöõ kyù, hoï teân, con daáu) (Chöõ kyù, hoï teân, con daáu)