Đề tài Một số giải pháp nhằm hạn chế rủi ro tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước thông qua chi nhánh ngân hàng phát triển Vĩnh Long

ø tieàn ñeà cuûa phaùt trieån kinh teá nhanh vaø beàn vöõng. Muoán bình oån giaù tröôùc heát caàn phaûi xaây döïng moät heä thoáng giaù caû, maët baèng hôïp lyù, phoái hôïp ñoàng boä caùc bieän phaùp taøi chính tieàn teä, ñieàu hoøa cung caàu vôùi caùc bieän phaùp quaûn lyù giaù, quyõ döï tröõ ñuû maïnh. Trong vaán ñeà ñoåi môùi cô cheá ñieàu haønh giaù caû caàn phaûi nhaän thöùc raèng giaù caû laø bieán soá quan troïng cuûa neàn kinh teá thò tröôøng, do vaäy caàn ñeå cho caùc quy luaät thò tröôøng ñieàu tieát, traùnh tröôøng hôïp söû duïng caùc coâng cuï yù chí, haønh chính ñeå ñieàu tieát, khoâng lyù gì cöù maõi baét buoäc caùc ngaønh ñieän, than khoâng ñöôïc taêng giaù trong khi xaêng ñöôïc taêng giaù trong khi Vieät Nam xuaát khaåu daàu thoâ thì giaù caû khoâng bieát taêng giaûm gia sao. Vieäc taêng löông coù trì hoaõn thì cuoái cuøng cuõng phaûi taêng, hay vieäc keâu goïi tieát kieäm cuõng chöa phaûi laø giaûi phaùp laâu daøi. Cuï theå : Moät laø, khuyeán khích caïnh tranh vaø taêng hieäu quaû : chính saùch giaù, cô cheá quaûn lyù giaù ñöôïc xaây döïng khaùch quan hôïp lyù theo ñuùng caùc yeâu caàu cuûa caùc quy luaät kinh teá seõ phaùt huy ñöôïc quyeàn chuû ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp, xoaù boû tình traïng baûo hoä quaù möùc. Vì vaäy, trong thôøi gian tôùi nhaø nöôùc caàn sôùm ñöa luaät caïnh tranh vaø luaät phaù saûn ñi vaøo ñôøi soáng baèng caùch ban haønh ñaày ñuû caùc vaên baûn höôùng daãn töø ñoù taïo moâi tröôøng caïnh tranh bình ñaúng giöõa caùc doanh nghieäp , kieàm cheá caùc yeáu toá ñoäc quyeàn, lieân minh ñoäc quyeàn, luõng ñoaïn thò tröôøng, thuùc ñaåy saûn xuaát kinh doanh phaùt trieån, thuùc ñaåy kinh teá taêng tröôûng cao, taïo vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng. Hai laø, thay ñoåi nhaän thöùc veà vai troø cuûa DNNN, caàn xem DNNN nhö laø moät thaønh phaàn kinh teá coù vai troø nhö caùc thaønh phaàn khaùc chöù khoâng phaûi laø vai troø ñaàu taøu nhö hieän nay. Nhaän thöùc ñöôïc nhö theá seõ môû ñöôøng, uûng hoä cho vieäc ñaåy nhanh, ñaåy maïnh coå phaàn hoaù, saép xeáp laïi DNNN, goùp phaàn vaøo vieäc haïn cheá tình traïng ñoäc quyeàn, laøm aên khoâng hieäu quaû, naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp noùi rieâng vaø cuûa neàn kinh teá noùi chung. Ba laø, töøng böôùc phaù boû ñoäc quyeàn nhaø nöôùc trong caùc lónh vöïc cho pheùp nhö ñieän, nöôùc, giao thoâng vaän taûi, ngaân haøng, baûo hieåm. Hieän nay 64 moät soá maët haøng nhaø nöôùc ta vaãn ñang ñònh giaù cuï theå ñeå doanh nghieäp vaø ngöôøi tieâu duøng phaûi thi haønh nhö ñieän, cöôùc böu chính vieãn thoâng vaø ñònh giaù giôùi haïn toái ña nhö xaêng daàu, saét theùp… Song hieän nay xu theá toaøn caàu hoaù ñang dieãn ra raát maïnh meõ, cuoán huùt taát caû caùc nöôùc. Nöôùc ta khoâng theå ñöùng ngoaøi doøng chaûy ñoù, vì vaäy heä thoáng giaù ôû nöôùc ta phaûi xoaù boû caùc loaïi trôï caáp baûo hoä quaù möùc khoâng theo thoâng leä quoác teá hoaëc khoâng theo cam keát vôùi caùc toå chöùc thöông maïi theá giôùi. Baûo hoä quaù möùc seõ laøm suy yeáu söùc caïnh tranh, gaây luõng ñoaïn thò tröôøng. Tuy nhieân neáu ñoät ngoät xoaù boû baûo hoä cho tình traïng ñoäc quyeàn cuûa moät soá lónh vöïc nhö hieän nay seõ khieán caùc doanh nghieäp laâm vaøo tình traïng khoù khaên, do ñoù phaûi xaùc ñònh loä trình böôùc ñi cuï theå ñeå haïn cheá aûnh höôûng baát lôïi cuûa thò tröôøng theá giôùi. Trong vaán ñeà xoaù boû ñoäc quyeàn, baûo hoä, ñònh giaù theo cô cheá thò tröôøng, hieän nay chính phuû caàn laäp moät toå chuyeân ngaønh ñeå ñaùnh giaù laïi hieäu quaû hoaït ñoäng taïi caùc toång Coâng ty nhö Toång coâng ty xaêng daàu, toång coâng ty ñieän, theùp, than… Toå coâng taùc coù traùch nhieäm xem xeùt laïi caùc chæ tieâu tính toaùn giaù thaønh, doanh thu, hieäu quaû hoaït ñoäng qua ñoù keát luaän xem caùc ñôn vò naøy coù thöïc loã hay khoâng. Hieän nay caùc toång coâng ty naøy ñang “ ganh tî” vôùi toång coâng ty xaêng daàu do xaêng daàu ñöôïc pheùp leân giaù nhöng ñieän, than, xi maêng thì chöa ñöôïc pheùp leân, maëc duø loä trình taêng giaù ñaõ ñöôïc chính phuû pheâ duyeät nhöng bò hoaõn laïi nhieàu laàn coøn xaêng daàu khoâng coù loä trình taêng giaù nhöng cöù taêng. Thöû hoûi neáu trong thôøi gian qua môùi chæ coù xaêng daàu taêng giaù thoâi neàn kinh teá ñaõ leân côn soát laïm phaùt roài huoáng chi laø nhöõng maët haøng chuû löïc khaùc. Nhö ñaõ noùi, trong töông lai chính phuû khoâng neân quyeát ñònh giaù caû cho caùc doanh nghieäp naøy nöõa, caùc toång coâng ty phaûi töï xaùc ñònh giaù baùn, hay noùi chính xaùc hôn laø trao quyeàn töï chuû cho thò tröôøng, vieäc cuûa chính phuû laø taïo ra moät soá löôïng caùc nhaø cung caáp nhöõng maët haøng naøy, cuøng caïnh tranh bình ñaúng trong thò tröôøng. Ñieån hình nhö trong lónh vöïc böu chính vieãn thoâng, neáu nhö tröôùc kia chæ coù toång coâng ty Böu chính vieãn thoâng moät mình moät chôï thì nay ñaõ coù Sphone, roài ñeán Viettel… giaù cöôùc lieân laïc baét ñaàu giaûm xuoáng ñoâi chuùt, chaát löôïng dòch vuï ñöôïc naâng cao hôn. Ñaây laø ñieàu caàn phaûi laøm ngay, vì neáu khoâng sôùm thì muoän chuùng ta cuõng phaûi môû cöûa nhöõng lónh vöïc naøy cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi khi 65 möùc ñoä hoøa nhaäp vaøo neàn kinh teá theá giôùi ngaøy caøng saâu, chuùng ta coù theå trì hoaõn cho nöôùc ngoaøi tham gia nhöng khoâng theå trì hoaõn maõi trong khi chuùng ta ñaõ laø thaønh vieân cuûa WTO, vaäy taïi sao ngay baây giôø khoâng taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho ngöôøi daân trong nöôùc ñaàu tö, ñeå khi nöôùc ngoaøi tham gia caùc coâng ty trong nöôùc ñaõ tích luõy ñuû veà taøi chính, kinh nghieäm ñeå caïnh tranh vaø ñöùng vöõng. Neáu ñôïi sau naøy khi môû cöûa hoaøn toaøn, luùc ñoù trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi cuøng xuaát phaùt töø moät ñích thì caùc doanh nghieäp trong nöôùc caïnh tranh khoâng noåi. Chính phuû caàn chæ ñaïo Boä taøi chính taêng cöôøng cô sôû vaät chaát, ñoäi nguõ caùn boä caû veà soá löôïng laãn chaát löôïng, xaây döïng cô sôû döõ lieäu ñeå naâng cao naêng löïc döï baùo giaù caû thò tröôøng. Caàn theo doõi vaø thoâng baùo nhanh choùng tình hình giaù caû, tình hình cung caàu thò tröôøng trong nöôùc vaø thò tröôøng theá giôùi keøm theo nhöõng döï baùo cho töông lai ñeå caùc doanh nghieäp coù thoâng tin töø ñoù coù bieän phaùp phoøng ngöøa söï gia taêng giaù caû, döï tröõ haøng hoaù, ñieàu tieát saûn xuaát cho phuø hôïp vôùi nhu caàu vaø maët baèng giaù caû. Chính phuû caàn traùnh söû duïng caùc bieän phaùp haønh chính ñeå can thieäp vaøo thò tröôøng, ñaëc bieät laø trong vaán ñeà xaùc ñònh giaù caû, haõy ñeå cung caàu quyeát ñònh. Coù nghóa laø khi giaù caû thò tröôøng leân cao hay xuoáng thaáp vöôït quaù möùc hôïp lyù, caàn coù vai troø ñieàu tieát cuûa nhaø nöôùc nhöng khoâng phaûi baèng meänh leänh haønh chính. Trong giai ñoaïn giaù caû haøng hoaù leân cao quaù möùc hôïp lyù, chính phuû tung haøng döï tröõ ra baùn ñeå giaù caû vaän ñoäng trôû veà möùc hôïp lyù, ngöôïc laïi trong giai ñoaïn giaù caû haøng hoaù haï thaáp khoâng hôïp lyù, chính phuû coù theå mua vaøo boå sung cho löôïng döï tröõ vaø laøm cho giaù caû vaän ñoäng leân möùc hôïp lyù. Nhö vaäy, tröôùc heát nhaø nöôùc caàn phaûi coù chieán löôïc döï tröõ caùc maët haøng cô baûn, chuùng ta ñaõ coù chính saùch an ninh löông thöïc, cuõng ñaõ ñeán luùc Chính phuû phaûi coù chính saùch an ninh naêng löôïng trong tình hình khu vöïc vaø theá giôùi luoân chöùa ñöïng nhöõng ngoøi noå coù theå noå baát cöù luùc naøo. Theá kyû 21 theo döï ñoaùn seõ buøng noå nhöõng cuoäc chieán tranh daønh nguoàn nöôùc ngoït, naêng löôïng. Chính caùc nguoàn döï tröõ naøy seõ giuùp Chính phuû bình oån giaù treân thò tröôøng maø vaãn tuaân theo quy luaät khaùch quan chôù khoâng phaûi duøng ñeán caùc bieän phaùp haønh chính phi kinh teá laø aùp ñaët giaù caû. Chính phuû caàn taêng cöôøng coâng taùc kieåm tra, theo doõi tình hình döï tröõ caùc maët haøng quan troïng, traùnh tình traïng thieáu huït döï tröõ hay döï tröõ haøng keùm phaåm chaát. 66 Giaù haøng hoaù treân thò tröôøng theá giôùi laø yeáu toá khaùch quan, chuùng ta khoâng theå ñieàu chænh ñöôïc do vaäy trong ngaén haïn phaûi kieàm cheá nhaäp khaåu, söû duïng coù hieäu quaû haøng nhaäp khaåu, keâu goïi söû duïng haøng trong nöôùc. Veà laâu daøi caàn taäp trung vaøo phaùt trieån moät soá ngaønh then choát nhö loïc xaêng, daàu, phoâi theùp ñeå cung caáp cho thò tröôøng trong nöôùc, khoâng lyù gì chuùng ta cöù maõi xuaát khaåu daàu thoâ roài ñi nhaäp xaêng veà. Tieán tôùi moät böôùc nöõa laø laøm sao ñeå khoâng leä thuoäc vaøo nhöõng nguoàn nguyeân lieäu nhö xaêng, theùp… nhö vaäy ña daïng hoaù nguoàn nhieân lieäu, naêng löôïng thay theá ví duï söû duïng polime trong cheá taïo nhaø cöûa, söû duïng naêng löôïng maët trôøi… Hieån nhieân ñeå laøm ñöôïc ñieàu naøy phaûi maát moät thôøi gian khaù daøi coù khi laø 10 hay 15 naêm… Tuy nhieân ngay töø baây giôø phaûi ñaët ra caàu thì môùi thaáy lôïi ích thieát thöïc cuûa noù ñeå coù ñònh höôùng nghieân cöùu. Ñaây cuõng laø xu höôùng phaùt trieån beàn vöõng cuûa caùc quoác gia trong nhöõng theá kyû tôùi : Haïn cheá taêng tröôûng chæ döïa vaøo taøi nguyeân thieân nhieân, tieán tôùi söû duïng caùc nguoàn naêng löôïng coù theå taùi taïo, thay theá. Chính phuû haøng naêm neân daønh ra moät khoaûn chi duøng cho coâng taùc phoå bieán moät soá kieán thöùc taøi chính tieàn teä cô baûn cho ngöôøi daân thoâng qua caùc phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng, caùc tôø rôi. Vaán ñeà laø phaûi choïn laáy kieán thöùc caàn ñeå phoå bieán, hình thöùc phoå bieán, caùch thöùc dieãn ñaït sao cho ngöôøi daân bình thöôøng coù theå tieáp thu, taïo ñöôïc söï quan taâm chuù yù nôi ngöôøi daân. Laøm ñöôïc nhö theá thì coù theå hy voïng ngöôøi daân seõ ngaøy caøng uûng hoä caùc chính saùch kinh teá ñuùng ñaén cuûa Nhaø nöôùc, seõ khoâng coøn tình traïng taêng giaù khi Nhaø nöôùc taêng löông, khoâng coøn tình traïng moãi nhaø laø moät caùi kho chöùa haøng, khoâng coøn tình traïng gaêm giöõ ñoâ la… Nhö vaäy, caàn ñaët muïc tieâu oån ñònh giaù caû leân haøng ñaàu, caùc nhaø kinh ñieån theo tröôøng phaùi Keynes ñaõ cho raèng toác ñoä taêng giaù töø töø, ban ñaàu khoâng quaù 2 – 3%/ naêm vaø sau ñoù, coù theå taêng toái ña ñeán traàn 5 – 10%/ naêm thì ñöôïc xem laø hieän töôïng taát yeáu trong quaù trình phaùt trieån bình thöôøng cuûa kinh teá thò tröôøng, vaø trong nhöõng ñieàu kieän nhaát ñònh, möùc laïm phaùt nhö vaäy coù vai troø thuùc ñaåy saûn xuaát, nhöng khi laïm phaùt vöôït ngöôõng cöûa 10% thì keát quûa seõ ngöôïc laïi. Vaán ñeà laø Chính phuû phaûi coù moät heä thoáng giaûi phaùp toát ñeå thi haønh. 3.3.2/ Ngaân haøng Nhaø nöôùc trong vieäc kieåm soaùt laïm phaùt 67 3.3.2.1 Ñieàu haønh chính saùch tieàn teä Töø naêm 1998 ñeán nay haàu nhö caùc tyû leä laïm phaùt ñeàu naèm döôùi möùc cho pheùp cuûa Quoác hoäi. Sau hôn 5 naêm CSTT cuûa Vieät Nam khoâng nhöõng ñaõ thaønh coâng trong vieäc khaéc phuïc haäu quûa treã cuûa cuoäc khuûng hoaûng taøi chính tieàn teä khu vöïc, maø coøn coù taùc duïng trong vieäc nôùi loûng tieàn teä, choáng laïi xu theá giaûm phaùt, thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá, kích thích xuaát khaåu, ñem laïi hieäu quûa raát ñaùng töï haøo veà moät neàn kinh teá ñang phaùt trieån vaø môû roäng caùnh cöûa vaøo tieán trình hoäi nhaäp quoác teá. Töø naêm 2004 cho ñeán nay laïm phaùt khoâng baét nguoàn töø phía chính saùch tieàn teä (CSTT) vì noù coù nhieàu nguyeân nhaân khaùch quan – Do möùc giaù caû haøng hoaù theá giôùi ñang coù coù xu höôùng nhích leân moät maët baèng môùi, do caùc nguyeân nhaân khaùch quan veà dòch beänh, thieân tai hoaëc muøa vuï trong nöôùc lieân tuïc xaûy ra, moät loaït caùc nhaân toá tieàn teä coøn naèm ngoaøi hoaëc khoâng hoaøn toaøn naèm trong cô cheá kieåm soaùt cuûa Ngaân haøng nhaø nöôùc( NHNN) nhö: hoaït ñoäng cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc, hoaït ñoäng gioáng nhö ngaân haøng cuûa caùc Quyõ ñaàu tö cuûa nhaø nöôùc, quaûn lyù ngoaïi hoái quoác gia vaø tình traïng Dola hoaù…maø leõ ra NHNN phaûi khoáng cheá vaø quaûn lyù noù. Tuy nhieân, caùc nhaø kinh teá ñaõ keát luaän raèng nguyeân nhaân chuû yeáu cuûa baát kyø cuoäc laïm phaùt cao vaø dai daúng naøo ñeàu coù nguoàn goác töø phía CSTT. Do vaäy, NHNN khoâng theå ñôïi ñeán heát naêm roài môùi xem dieãn bieán tình hình laïm phaùt coù taùi dieãn hay khoâng khi ñoù môùi coù bieän phaùp choáng laïm phaùt, vì caùc bieän phaùp ñöa ra bao giôø cuõng coù ñoä treã nhaát ñònh. Vì vaäy, trong ñieàu haønh CSTT, NHNN phaûi coù nhöõng ñieàu chænh cho phuø hôïp: - Döï tröõ baét buoäc Tröôùc heát, NHNN coù theå gia taêng hay nôùi loûng tyû leä döï tröõ baét buoäc theo saùt tình hình laïm phaùt treân thò tröôøng vaø nhöõng döï baùo tình hình laïm phaùt trong töông lai – Nghiaõ laø NHNN söû duïng coâng cuï CSTT ñeå duy trì vaø ñaûm baûo moät möùc laïm phaùt muïc tieâu giao ñoäng xung quanh moät chöõ soá CPI ñöôïc Quoác Hoäi xaùc ñònh laø 2 hoaëc 3%/naêm vaø nhoû hôn toác ñoä taêng tröôûng GDP trong naêm. Töø ñoù haïn cheá hay gia taêng khaû naêng taïo tieàn cuûa caùc TCTD, caûi tieán quaûn lyù DTBB theo höôùng taêng tyû leä vaø chæ traû laõi phaàn DTBB trong nghiaõ vuï. Song DTBB ñöôïc xem nhö laø moät khoaûn thueá maø NHNN ñaùnh vaøo caùc TCTD. Do vaäy, khi NHNN taêng tyû leä DTBB, caùc 68 TCTD phaûi ñoái maët vôùi chi phí cao hôn con soá voán huy ñoäng ñöôïc, ñeå giaûm bôùt khoù khaên cho caùc TCTD, NHNN caàn tieáp tuïc duy trì vieäc traû laõi cho loaïi tieàn göûi naøy. Tuy nhieân, xeùt veà laâu daøi, neáu NHNN cöù ñieàu chænh thöôøng xuyeân tyû leä DTBB theo tình hình laïm phaùt seõ khieán cho hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc TCTD khoâng oån ñònh, laøm cho vieäc quaûn lyù khaû naêng thanh khoaûn cuûa ngaân haøng gaëp khoù khaên hôn. Hôn nöõa, vieäc thay ñoåi tyû leä DTBB raát khoù ñieàu chænh nhöõng thay ñoåi nhoû trong cung öùng tieàn teä, ngoaøi ra chæ caàn moät thay ñoåi nhoû trong tyû leä döï tröõ baét buoäc cuõng seõ daãn ñeán nhöõng thay ñoåi raát lôùn trong löôïng tieàn cung öùng thoâng qua heä soá taïo tieàn neân neáu coù sai soùt trong caùc quyeát ñònh lieân quan ñeán söï thay ñoåi tyû leä DTBB thì aûnh höôûng cuûa noù seõ raát lôùn. - Söû duïng coâng cuï thò tröôøng môû NHNN caàn chuyeån höôùng sang söû duïng coâng cuï thò tröôøng môû ñeå ñieàu haønh CSTT, hieäu quaû CSTT phuï thuoäc vaøo khaû naêng ñieàu tieát linh hoaït vaø chuû ñoäng khoái löôïng tieàn cung öùng trong nhöõng tröôøng hôïp caàn thieát vaø ñieàu quan troïng laø söï ñieàu tieát naøy phaûi taïo ñöôïc söï phaûn öùng cuûa thò tröôøng, trong caùc coâng cuï ñieàu tieát tröïc tieáp vaø giaùn tieáp thì nghieäp vuï thò tröôøng môû ñöôïc coi laø coâng cuï ñieàu tieát coù hieäu quaû nhaát. Trong ñieàu kieän Vieät Nam hieän nay, khi maø nghieäp vuï thò tröôøng môû vaãn ñang trong quaù trình thöû nghieäm, NHNN caàn keát hôïp haøi hoøa giöõa hai coâng cuï DTBB vaø thò tröôøng môû. Tieán tôùi NHNN caàn phaûi taäp trung hoaøn thieän vaø phaùt trieån nghieäp vuï thò tröôøng môû baèng caùch hoaøn thieän haønh lang phaùp lyù, phaùt trieån caùc coâng cuï treân thò tröôøng môû, phaùt trieån nghieäp vuï thò tröôøng môû ra toaøn heä thoáng ngaân haøng, traùnh cho thò tröôøng môû chæ laø saân chôi cuûa caùc NHTM quoác doanh nhö laâu nay… - Veà laõi suaát NHNN caàn ñieàu haønh laõi suaát (danh nghóa) sao cho lôïi nhuaän coù ñöôïc töø vieäc göûi tieàn vaøo ngaân haøng phaûi lôùn hôn möùc ñoä maát giaù cuûa ñoàng tieàn töùc laø laïm phaùt. Chæ coù vaäy, môùi thu huùt ñöôïc löôïng tieàn nhaøn roãi vaøo ngaân haøng, cung treân thò tröôøng giaûm xuoáng, ñoàng tieàn coù giaù hôn, laøm giaûm aùp löïc laïm phaùt. Coù theå quan saùt thaáy, chính saùch laõi suaát thöïc döông coù aûnh höôûng raát lôùn ñeán laïm phaùt, chuùng ta cuõng töøng aùp duïng chính saùch 69 naøy vaø ñaõ mang laïi thaønh coâng nhaát ñònh trong vieäc caét côn soát laïm phaùt, laõi suaát thöïc döông taêng thì laïm phaùt giaûm vaø ngöôïc laïi laõi suaát thöïc döông giaûm thì laïm phaùt taêng. Tuy nhieân, laõi suaát huy ñoäng taêng cao ñeán moät luùc naøo ñoù seõ khieán cho laõi suaát cho vay taêng cao. Nhö vaäy, tröôùc heát noù seõ kieàm haõm toác ñoä phaùt trieån kinh teá, nhöng neáu laõi suaát thöïc döông quaù cao seõ tieàm taøng nguy cô phaù saûn caùc TCTD, do vaäy laõi suaát thöïc döông chæ neân duy trì baèng 10 – 15% tyû leä laïm phaùt. Hieän taïi, ñeå thöïc thi chính saùch laõi suaát thöïc döông, ñoøi hoûi caùc NHTM phaûi taêng laõi suaát tieàn göûi tieát kieäm trong ñieàu kieän taêng laõi suaát cho vay coøn khoù khaên thì taêng laõi suaát tieàn göûi coù theå daãn ñeán tình traïng kinh doanh khoâng hieäu quaû, nhöng ñieàu ñaùng lo ngaïi hôn laø chính caùc ngaân haøng ñang söû duïng laõi suaát nhö moät vuõ khí lôïi haïi trong” cuoäc chieán” giaønh giaät thò phaàn khieán thò tröôøng”noùng” leân vaø doanh nghieäp…cuõng ga95p nhieàu khoù khaên.( baûng 3.2) Baûng 3.2: Laõi suaát ngaân haøng naøo cao nhaát Khoâng kyø haïn Ngaân haøng Ñoâng AÙ, Phöông Nam(0,3%/thaùng) 3 thaùng Eximbank, ACB, Ñoâng Nam AÙ, VP Ban(0,71%/thaùng) 6 thaùng Ñoâng Nam AÙ(0,74%/thaùng) 9 thaùng Ñoâng Nam AÙ(0,76%/thaùng) 12 thaùng Ñoâng Nam AÙ(0,78%/thaùng) 24 thaùng Techcombank, Ñoâng AÙ(0,81%/thaùng) 36 thaùng Ñoâng AÙ(0,83%/thaùng) Nguoàn: Baùo Lao ñoäng, 12/7/2006 Do vaäy, thôøi gian qua ñeå traùnh tình traïng chaïy ñua taêng laõi suaát( ñieån hình laø 6 thaùng ñaàu naêm 2006 moät soá caùc NHTM ñaõ ñöa ra caùc chöông trình göûi tieàn truùng thöôûng, taëng quaø … ñieàu naøy veà laâu daøi laø khoâng neân bôûi vì vôùi hình thöùc huy ñoäng naøy khaùch haøng khoâng ñöôïc ruùt voán tröôùc haïn. Do vaäy, khi coù nhu caàu ñaàu tö thì khoâng coù voán ñeå ñaàu tö, coù theå aûnh höôûng ñeán taêng tröôûng kinh teá sau naøy, phaûi traùnh laøm sao vöøa môùi choáng laïm phaùt xong ñaõ rôi vaøo giaûm phaùt laïi phaûi lo tìm bieän phaùp kích caàu. Do vaäy, NHNN caàn khuyeán caùo caùc NHTM khoâng neân ñöa ra caùc chöông trình nhö treân. Tröôùc maét caùc NHTM caàn phaùt trieån nhieàu dòch vuï tieàn göûi môùi nhö : aùp duïng laõi suaát tieát kieäm thay ñoåi theo thò tröôøng, ñöa ra laõi suaát bieán ñoåi cho caùc khoaûn tieàn göûi coù kyø haïn ñoàng thôøi môû roäng 70 caùc coâng cuï huy ñoäng voán nhö phaùt haønh kyø phieáu, traùi phieáu, chöùng chæ tieàn göûi vaø caùc giaáy tôø coù giaù khaùc. NHNN caàn söû duïng haønh lang laõi suaát chieát khaáu vaø laõi suaát taùi caáp voán ñeå ñieàu haønh laõi suaát thò tröôøng tieàn teä thay vì ñaët ra laõi suaát cô baûn ñeå caùc TCTD laøm cô sôû aán ñònh laõi suaát kinh doanh. Nhö vaäy, NHNN khoâng phaûi coâng boá laõi suaát cô baûn nöõa maø chæ coâng boá laõi suaát taùi caáp voán, laõi suaát chieát khaáu vaø laõi suaát treân thò tröôøng môû. Tröôùc maét, trong naêm nay vaø nhöõng naêm tôùi, NHNN caàn ñieàu haønh laõi suaát cô baûn theo saùt tín hieäu thò tröôøng bôûi vì chính thoâng qua tín hieäu cuûa thò tröôøng tieàn teä (thoâng qua laõi suaát) maø NHNN bôm hoaëc ruùt tieàn trong löu thoâng töø ñoù seõ aûnh höôûng ñeán laïm phaùt. Tuy nhieân, NHNN cuõng caàn phaûi haïn cheá cöûa soå chieát khaáu moät caùch thaän troïng vì neáu khoâng caùc NHTM seõ daãn ñeán vôùi cöûa soå chieát khaáu maø khoâng coù nhu caàu tham gia mua baùn giaáy tôø coù giaù treân thò tröôøng môû. Quay trôû laïi vaán ñeà thöïc thi CSTT, coù laøm bieän phaùp gì ñi chaêng nöõa thì hieäu quaû laø toái quan troïng. Maø ñeå hieäu quaû thì tính ñoäc laäp cuûa CSTT phaûi ñöôïc ñaûm baûo tröôùc tieân. Trong vaán ñeà ñaûm baûo tính ñoäc laäp cuûa CSTT coù nhöõng vieäc caàn phaûi laøm tröôùc maét cuõng nhö daøi haïn vaø phaûi laøm qua töøng ngaøy, töøng thaùng, töøng naêm chöù khoâng phaûi laø töøng giai ñoaïn nöõa. 3.3.2.2 Nhöõng vaán ñeà caàn phaûi coù söï phoái keát hôïp ñoàng boä - Vaán ñeà thöù nhaát laø kieåm soaùt, ngaên chaën tình traïng ñoâ la hoùa ôû möùc ñoä cao bôûi vì moät neàn kinh teá bò ñoâ la hoùa cao thì vieäc hoaïch ñònh caùc chính saùch kinh teá vó moâ trong ñoù coù CSTT bò giaûm hieäu quaû do tình traïng ñoâ la hoùa gaây khoù khaên trong vieäc döï ñoaùn dieãn bieán toång phöông tieän thanh toaùn, ñoàng noäi teä bò nhaïy caûm hôn ñoái vôùi caùc thay ñoåi töø beân ngoaøi, vieäc hoaïch ñònh vaø thöïc thi chính saùch maát hieäu quaû … luaän vaên khoâng ñi saâu vaøo phaân tích nhöõng haäu quaû cuûa tình traïng ñoâ la hoùa luoân tieàm aån nguy cô laïm phaùt, khuûng hoaûng taøi chính, ñaëc bieät laø khi coù bieán ñoäng lôùn xaûy ra. Laøm sao “ Treân ñaát nöôùc Vieät Nam phaûi thanh toaùn baèng tieàn Vieät Nam”( Nghò quyeát IV cuûa Ban Chaáp Haønh Trung Öông Ñaûng khoaù VIII) laø moät vaán ñeà caàn phaûi giaûi quyeát khi tình traïng ñoâla hoùa ôû Vieät Nam dao ñoäng ôû möùc khaù cao ( tyû leä tieàn göûi baèng USD treân toång löôïng tieàn göûi vaøo caùc ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam luoân giao ñoäng xung quanh 30%) 71 Giaûi quyeát nhö theá naøo laø moät höôùng nghieân cöùu khaùc. Song, duø coù bieän phaùp gì ñi chaêng nöõa thì vieäc naâng cao giaù trò ñoàng noäi teä laø ñieàu caàn thieát, moät khi ñoàng Vieät Nam coù giaù trò, taïo ñöôïc nieàm tin nôi coâng chuùng coäng vôùi “tinh thaàn Vieät” thì tình traïng ñoâ la hoùa seõ ñöôïc töï ñoäng ngaên chaën, nguy cô laïm phaùt do ñoâ la hoaù seõ trieät tieâu, vieäc hoaïch ñònh vaø thöïc thi CSTT coù hieäu quaû hôn vaø coù nghóa laø laïm phaùt seõ ñöôïc kieåm soaùt toát hôn. - Trong thôøi gian tôùi caùc NHTM caàn keát hôïp vôùi Boä taøi chính, Kho Baïc nhaø nöôùc ñeå khuyeán khích vaø taïo ñieàu kieän hôn nöõa cho vieäc phaùt trieån vaø môû taøi khoaûn caù nhaân, söû duïng theû ATM thuaän lôïi hôn nöõa… nhaèm thu huùt nhieàu tieàn vaøo heä thoáng ngaân haøng. - NHNN caàn sôùm thöïc hieän caùc bieän phaùp caàn thieát thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa thò tröôøng tieàn teä nhö hoaøn thieän cô sôû phaùp lyù, taêng cöôøng vieäc giôùi thieäu caùc coâng cuï thò tröôøng tieàn teä, ñaûm baûo thò tröôøng tieàn teä ñoùng vai troø tieáp nhaän, chuyeån taûi taùc ñoäng hieäu öùng cuûa caùc quyeát ñònh ñieàu tieát tieàn teä cuûa nhaø nöôùc ñeán cung caàu voán cuûa neàn kinh teá. - Trong vaán ñeà ñieàu haønh CSTT, thì Chính phuû caàn sôùm cho pheùp NHNN coù nhöõng quyeàn haïn roäng hôn trong vieäc hoaïch ñònh vaø thöïc thi CSTT, ñoàng thôøi taïo ñieàu kieän phoái hôïp giöõa Boä Taøi chính vaø NHNN trong vieäc ñieàu haønh CSTT, chaúng haïn vaán ñeà quaûn lyù nguoàn ngoaïi teä thu töø baùn daàu thoâ, hieän nay vieäc bình oån tyû giaù, NHNN phaûi troâng chôø raát nhieàu töø vieäc coù mua ñöôïc ngoaïi teä töø Boä Taøi chính hay khoâng. Xaây döïng cô cheá phoái hôïp cung caáp thoâng tin giöõa caùc Boä, ngaønh vaø NHNN ñeå ñaûm baûo NHNN coù theå döï baùo ñöôïc voán khaû duïng vaø kieåm soaùt toaøn boä löôïng tieàn cung öùng trong neàn kinh teá. - Coù theå noùi ruûi ro luoân thöôøng tröïc trong ñôøi soáng, vieäc giaù caû taêng cao trong thôøi gian qua ñaõ ít nhieàu gaây ra ruûi ro cho caùc doang nghieäp, vì vaäy caàn coù caùc nhaø baûo hieåm ñeå baûo hieåm cho caùc ruûi ro trong kinh teá, tröôùc tieân phaûi keå ñeán caùc NHTM . Caùc NHTM phaûi laø ngöôøi cung caáp caùc coâng cuï taøi chính phaùi sinh ñeå caùc doang nghieäp söû duïng phoøng choáng caùc ruûi ro thay ñoåi veà giaù caû, nhöõng coâng cuï nhö hôïp ñoàng kyø haïn, hoaùn ñoåi, hôïp ñoàng giao sau, quyeàn choïn … Ñaõ ra ñôøi töø laâu nhöng Vieät Nam vaãn coøn trong gia ñoaïn khai sinh. Ñeå ñöa caùc saûn phaåm naøy vaøo thöïc tieãn caàn coù söï 72 tham gia caû ba phía laø NHNN, caùc NHTM, vaø caùc doanh nghieäp. Caùc NHTM ôû goùc ñoä ngöôøi saûn xuaát seõ phaûi thieát keá saûn phaåm, taïo nhaän thöùc veà saûn phaåm cho caùc doanh nghieäp(ngöôøi tieâu duøng ) NHNN ñöùng ôû vai troø nhaø hoaïch ñònh chính saùch uûng hoä vaø môû ñöôøng cho söï hình thaønh thò tröôøng baèng caùch ban haønh caùc vaên baûn cho pheùp vaø höôùng daãn caùc NHTM thöïc hieän caùc dao dòch treân caùc saûn phaåm phaùi sinh. Tuy nhieân, moät trong nhöõng vaán ñeà quan troïng coát loõi ñeå cho thò tröôøng caùc saûn phaåm phaùi sinh hình thaønh vaø ñi vaøo hoaït ñoäng, phaùt trieån ñoù laø tính hieäu quaû cuûa thò tröôøng. Ñeå cho thò tröôøng coù hieäu quaû coù nhieàu vieäc caàn laøm trong ñoù vaán ñeà töï do hoaù thò tröôøng taøi chính laø heát söùc quan troïng. Neáu caùc NHTM ñöa ra nghieäp vuï quyeàn choïn(options) giöõa VND vaø USD coù leõ khoâng maáy doanh nghieäp quan taâm bôûi vì cho duø tyû giaù VND/ USD thôøi gian gaàn ñaây ñaõ coù söï meàm deûo hôn tröôùc nhöng nhìn chung vaãn chöa linh hoaït, ruûi ro tyû giaù xaûy ra laø khoâng cao, neáu coù xaûy ra möùc ñoä thieät haïi vaãn khoâng lôùn neân chöa theå laøm baän loøng caùc doanh nghieäp. Do vaäy, cuøng vôùi tieán trình töï do hoaù laõi suaát, NHNN caàn phaûi sôùm coù loä trình tieán tôùi töï do hoaù tyû giaù(thaû noãi tyû giaù) vaø caûi tieán caùch quaûn lyù ngoaïi teä. - Xaây döïng NHTÖ ñuû maïnh, coù khaû naêng hoaïch ñònh chính saùch coâng cuï toát, ñuû söùc ñieàu tieát thò tröôøng tieàn teä vaø thò tröôøng hoái ñoaùi ñaït ñöôïc muïc tieâu mong muoán, giöõ vöõng oån ñònh tieàn teä vôùi möùc laïm phaùt thaáp. - Phaùt trieån heä thoáng ngaân haøng vöõng chaéc, ñaûm baûo khaû naêng öùng phoù vôùi moïi bieán ñoäng thò tröôøng trong ñoù coù laïm phaùt ñeå oån ñònh kinh teá, chính trò, xaõ hoäi. Chính phuû, NHNN kieån soaùt laïm phaùt baèng vieäc coâng khai caùc thoâng tin coù lieân quan ñeán laïm phaùt, ñöøng vì laïm phaùt leân cao vöôït quaù möùc keá hoaïch ñeà ra maø che daáu, phaûi coâng boá vaø höôùng ñeán cô cheá laïm phaùt muïc tieâu. - Vaán ñeà coâng khai, minh baïch thoâng tin laø moät trong nhöõng yeáu ñieåm cuûa chuùng ta hieän nay, phaûi thay ñoåi tö duy, caàn coâng khai ñeå moïi thöù duø coù keát quaû xaáu cuõng trôû thaønh caùi ñeå döï tính ñöôïc, maø döï tính ñöôïc thì seõ traùnh ñöôïc nhöõng haäu quûa xaáu. 73 Ñoái vôùi NHTÖ cuûa caùc quoác gia treân theá giôùi, 6 muïc tieâu caên baûn thöôøng ñöôïc nhaéc tôùi khi noùi veà muïc tieâu cuûa CSTT. Laø : Tyû leä vieäc laøm cao, taêng tröôûng kinh teá, oån ñònh giaù caû, oån ñònh laõi suaát, oån ñònh caùc thò tröôøng taøi chính, oån ñònh treân thò tröôøng ngoaïi hoái. Khoaûng 2 thaäp kyû gaàn ñaây, caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch ñaõ trôû neân yù thöùc hôn veà nhöõng thieät haïi kinh teá – xaõ hoäi do laïm phaùt gaây ra. Hoï ñaõ quan taâm nhieàu hôn veà vaán ñeà oån ñònh giaù caû nhö laø moät trong caùc muïc tieâu cuûa chính saùch kinh teá. ÔÛ Vieät Nam, “ Chính saùch tieàn teä quoác gia laø moät boä phaän cuûa chính saùch kinh teá – taøi chính cuûa Nhaø nöôùc nhaèm oån ñònh giaù trò ñoàng tieàn, kieàm cheá laïm phaùt, goùp phaàn thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi, ñaûm baûo quoác phoøng an ninh vaø naâng cao ñôøi soáng cuûa nhaân daân”1. Nhö vaäy, NHNN Vieät Nam caàn xaùc ñònh muïc tieâu laâu daøi cuûa mình laø kieåm soaùt laïm phaùt töø ñoù oån ñònh vaø thuùc ñaåy kinh teá phaùt trieån. 3.3.3/ Doanh nghieäp cuõng phaûi töï kieåm laïm phaùt Kieåm soaùt laïm phaùt khoâng chæ laø nhieäm vuï cuûa caùc nhaø hoaïch ñònh, ñieàu haønh chính saùch nöõa, noù ñaõ trôû thaønh ñieàu thöôøng tröïc trong saûn xuaát, kinh doanh vaø cuoäc soáng haøng ngaøy. Laïm phaùt khoâng bao giôø tan bieán ñi, noù chôø cô hoäi ñeå xuaát hieän. Vì vaäy, caùc doanh nghieäp vaø baûn thaân moãi ngöôøi daân cuõng phaûi coù yù thöùc veà laïm phaùt, cuøng vôùi Chính phuû, NHNN ñeå caùc bieän phaùp kieåm soaùt laïm phaùt coù hieäu quaû hôn. 3.3.3.1/ doanh nghieäp tieát kieäm, (caét giaûm) chi phí : Trong tình hình laïm phaùt xaûy ra coù phaàn do chi phí ñaåy, ñeå choáng laïi löïc ñaåy cuûa chi phí, löïc taùc duïng ngöôïc trôû laïi laø giaûm chi phí. Caùc doanh nghieäp caàn raø soaùt laïi caùc khaâu, caùc boä phaän, trieät ñeå caét giaûm chi phí. Vieäc caét giaûm chi phí khoâng chæ ñaët ra trong tình hình laïm phaùt taêng cao maø laø moät trong nhöõng bieän phaùp laâu daøi, aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp trong thôøi buoåi hoäi nhaäp. Ñeå caét giaûm chi phí, bieän phaùp cô baûn laâu daøi laø caùc doanh nghieäp 1 ñieàu 2 Luaät Ngaân Haøng Nhaø Nöôùc Vieät Nam 74 phaûi öùng duïng coâng ngheä hieän ñaïi, qua ñoù vöøa laøm giaûm chi phí saûn xuaát vöøa laøm taêng naêng suaát lao ñoäng. Coâng ngheä hieän ñaïi khoâng chæ laø vieäc söû duïng caùc thieát bò, maùy moùc tieân tieán vaøo saûn xuaát maø caùc doanh nghieäp coøn phaûi nghieân cöùu söû duïng caùc moâ hình quaûn trò thích hôïp. Trong quaù trình vaän haønh, caàn phaûi quan taâm ñeán vieäc thöôøng xuyeân caûi tieán quy trình saûn xuaát cho phuø hôïp vôùi ñieàu kieän môùi phaùt sinh. Moät trong nhöõng bieän phaùp ñöôïc nhaéc ñeán thöôøng tröïc trong tình hình giaù caû taêng cao laø caét giaûm chi phí, song caét giaûm chi phí cuõng coù giôùi haïn cuûa noù, vaán ñeà laø doanh nghieäp phaûi coù bieän phaùp phoøng ngöøa ruûi ro taêng giaûm baát thöôøng cuûa giaù caû. Nhöõng naêm tröôùc ñaây, möùc ñoä hoäi nhaäp cuûa neàn kinh teá Vieät Nam chöa saâu laém, Vieät Nam vaãn coøn ôû saân chôi khu vöïc vaø moät soá caùc nöôùc baïn haøng truyeàn thoáng, môùi chæ coù hoäi nhaäp baáy nhieâu thoâi, neàn kinh teá Vieät Nam ñaõ ít nhieàu bò aûnh höôûng bôûi nhöõng bieán ñoäng kinh teá trong khu vöïc vaø treân theá giôùi. Ñaëc bieät laø töø naêm 2001 trôû laïi ñaây, con thuyeàn Vieät Nam laàn ñaàu tieân ñi ra khôi xa chöù khoâng coøn ôû quanh bôø nöõa. Roài ñaây caùc doanh nghieäp seõ phaûi tröïc dieän vôùi söï thay ñoåi giaù caû cuûa taát caû caùc maët haøng chöù khoâng chæ rieâng gì giaù xaêng daàu, ñoâla, vaøng, saét theùp, phaân boùn … söï thay ñoåi giaù caû gioáng nhö moät ñieän taâm ñoà leân xuoáng haøng ngaøy. Ñeán moät luùc naøo ñoù coù leõ khoâng xa laém, Nhaø nöôùc seõ khoâng coøn giöõ giaù naêng löôïng nöõa, chi phí ñaàu vaøo taêng cao thì laøm sao ? … Vaø coøn raát raát nhieàu thay ñoåi khaùc nöõa khi chuùng ta böôùc ra “Ñaïi döông” 3.3.3.2/ Xaây döïng vaø hoaïch ñònh chieán löôïc phaùt trieån laâu daøi: Hieän nay, vaán ñeà xaây döïng keá hoaïch vaø hoaïch ñònh chieán löôïc ñang laø moät ñieåm yeáu cuûa caùc doanh nghieäp Vieät Nam, caùc doanh nghieäp vaãn chöa chuù troïng tôùi vieäc hoaïch ñònh moät chieán löôïc vaø chính saùch kinh doanh trong xu theá môû cöûa hoäi nhaäp, caïnh tranh ngaøy caøng gay gaét, kieåu laøm truyeàn thoáng vaãn laø “ noùng ñaâu phuûi ñoù”. Vì vaäy, caùc doanh nghieäp caàn xaây döïng cho mình chieán löôïc kinh doanh hôïp lyù: nhö ña daïng hoaù ngaønh ngheà kinh doanh ñeå oån ñònh neàn taøi chính, giaûm thieåu ruûi ro, söû duïng quyeàn choïn tieàn teä(OPTION) ñeå phoøng ngöøa ruûi ro tyû giaù… trong ñieàu kieän hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Coù chieán löôïc kinh doanh ñuùng ñaén laø doanh nghieäp ñaõ thaønh coâng moät nöõa trong quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh 75 doanh cuûa mình. Vieäc hoaïch ñònh giuùp caùc doanh nghieäp coù theå tieân lieäu tröôùc nhöõng ruûi ro coù khaû naêng xaûy ra vaø döï phoøng ñeå ñoái phoù vôùi ruûi ro gaây ra. Ví duï, hieän nay giaù xaêng daàu taêng, giaù nguyeân lieäu ñaàu vaøo taêng thì doanh nghieäp caàn tính tröôùc khaû naêng chòu ñöïng cuûa mình laø bao nhieâu, tröôøng hôïp vöôït quaù khaû naêng chòu ñöïng thì doanh nghieäp coù theå chòu ñöïng theâm trong bao laâu, cuoái cuøng phaûi taêng giaù ñaàu ra, khi ñoù aûnh höôûng ñeán tieâu thuï nhö theá naøo … löôøng tröôùc ñöôïc nhöõng vaán ñeà treân laø ñaõ thaønh coâng phaàn naøo trong thöông tröôøng. 3.3.3.3/ Doanh nghieäp caàn söû duïng caùc coâng cuï phoøng choáng ruûi ro: Coù leõ hôn bao giôø heát, thò tröôøng baûo hieåm nhaân thoï vaø phi nhaân thoï ôû Vieät Nam laïi soâi ñoäng nhö hieän nay. Song, thò tröôøng taøi chính vaãn coøn traàm laéng vaø buoàn teû, coù nhieàu nguyeân nhaân, trong ñoù coù nguyeân nhaân laø caùc doanh nghieäp Vieät Nam vaãn coøn chöa maën maø laém vôùi caùc saûn phaåm naøy, caùc doanh nghieäp vaãn quen vôùi kieåu laøm aên truyeàn thoáng, ñaõ ñeán luùc caùc doanh nghieäp phaûi töï baûo hieåm, phoøng choáng ruûi ro cho mình baèng caùch söû duïng caùc coâng cuï taøi chính phaùt sinh. Caùc doanh nghieäp phaûi chuû ñoäng tìm hieåu, coù theå ngay baây giôø chöa caàn duøng nhöng cuøng vôùi möùc ñoä hoøa nhaäp, môû cöûa lónh vöïc dòch vuï taøi chính, doanh nghieäp naøo quay löng, thôø ô vôùi caùc coâng cuï baûo hieåm, doanh nghieäp ñoù seõ bò lao ñao. 76 KẾT LUẬN Keát luaän, qua 3 chöông, luaän vaên ñaõ toùm löôïc moät soá vaán ñeà lyù luaän veà laïm phaùt vaø khaùi quaùt laïi dieãn bieán tình hình laïm phaùt ôû Vieät Nam töø 1976 ñeán 2006, trong ñoù nhaán maïnh ñeán tình hình laïm phaùt nhöõng naêm gaàn ñaây. Qua ñoù cho thaáy Chính phuû cuõng nhö NHNN vaãn chöa theå kieåm soaùt laïm phaùt toát nhö mong muoán vaø ñaëc bieät laø caùc doanh nghieäp chöa thöïc söï quan taâm laém ñeán laïm phaùt. Laïm phaùt ôû Vieät Nam phuï thuoäc vaøo nhieàu nhaân toá, ñaëc bieät laø caùc nhaân toá khaùch quan, nhaân toá töø caùc nguoàn beân ngoaøi. Khaû naêng öùng phoù vôùi caùc thay ñoåi cuûa chuùng ta laø raát thuï ñoäng, chaäm chaïp, caùc giaûi phaùp ñöa ra laø coù phaàn treã so vôùi tình hình vaø khoâng löôøng tröôùc heát ñöôïc nhöõng taùc ñoäng cuûa giaûi phaùp, coù khi ñi ngöôïc laïi so vôùi mong muoán. Chæ soá giaù tieâu duøng seõ laø bao nhieâu vaøo caùc naêm tôùi ? ñoù thaät söï laø aån soá cuûa neàn kinh teá. Cho duø chæ soá giaù tieâu duøng caùc naêm tôùi coù laø bao nhieâu ñi chaêng nöõa, coù ñaït keá hoaïch hay thaáp hôn naêm tröôùc, thaäm chí cao hôn naêm tröôùc thì vaán ñeà laïm phaùt luoân luoân laø vaán ñeà thöôøng tröïc trong caùc chính saùch kinh teá bôûi vì oån ñònh laïm phaùt, oån ñònh giaù caû, oån ñònh tieàn teä quoác gia laø ñieàu kieän tieân quyeát ñeå kinh teá phaùt trieån oån ñònh vaø beàn vöõng. Treân cô sôû phaân tích tình hình laïm phaùt Vieät Nam, vaän duïng lyù luaän veà laïm phaùt vaøo thöïc tieãn tình hình kinh teá – xaõ hoäi Vieät Nam, luaän vaên böôùc ñaàu ñaõ ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp vôùi hy voïng goùp phaàn kieåm soaùt laïm phaùt toát hôn ñeå oån ñònh kinh teá. Vôùi yeâu caàn cuûa moät luaän vaên cao hoïc, vaø vôùi trình ñoä cuûa moät hoïc vieân cao hoïc, ñaëc bieät laïm phaùt laø vaán ñeà heát söùc phöùc taïp, nhaïy caûm, thöôøng xuyeân bieán ñoäng neân coù nhieàu vaán ñeà luaän vaên chöa ñi saâu vaøo phaân tích, nhieàu vaán ñeà chöa theå ñeà caäp tôùi nhö moái lieân heä giöõa laïm phaùt vaø tyû giaù, laõi suaát … cho ñeán söï taùc ñoäng qua laïi theo moät voøng troøn kheùp kín giöõa caùc nhaân toá. Trong töông lai, hy voïng vôùi söï goùp yù vaø giuùp ñôõ cuûa 77 caùc thaày coâ, taùc giaû seõ coá gaéng ñi vaøo nghieân cöùu saâu hôn nöõa ñeå luaän vaên khaéc phuïc ñöôïc nhöõng thieáu soùt vaø khoâng chæ döøng laïi ôû nhöõng vaán ñeà ñaõ ñeà caäp maø coøn môû roäng ra nhieàu vaán ñeà khaùc. Laâm Ñoàng, ngaøy 27 thaùng 5 naêm 2007 78 PHUÏ LUÏC 1 Toác ñoä taêng giaù tieâu duøng qua caùc thaùng trong naêm 2001(%) Thaùng Chung Rieâng löông thöïc thöïc phaåm Löông thöïc Thöïc phaåm 1 0,3 0,1 0,5 0,1 2 0,4 0,6 -1,1 1,3 3 -0,7 -1,2 -1,3 -1,6 4 -0,5 -0,7 -2,0 -0,3 5 -0,2 -0,3 -1,2 0,3 6 0 -0,1 -0,8 0,4 7 -0,2 -0,3 -0,6 -0,3 8 0 0,4 1,2 0,3 9 0,5 0,6 2,3 0 10 0 -0,1 0,4 -0,4 11 0,2 0,8 2,8 0 12 1,0 1,9 5,9 0,5 Bình quaân caû naêm 0,8 Nguoàn: Toång cuïc thoáng keâ. 79 PHUÏ LUÏC 2 Toác ñoä taêng giaù tieâu duøng qua caùc thaùng trong naêm 2002(%) Thaùng Chung Rieâng löông thöïc thöïc phaåm Löông thöïc Thöïc phaåm 1 1,1 1,9 4,0 1,1 2 2,2 4,0 2,7 4,6 3 -0,8 -1,1 -1,1 -0,7 4 0 0 -1,8 0,8 5 0,3 0,7 -0,5 1,3 6 0,1 0,2 -2,5 1,4 7 -0,1 -0,4 -1,4 0,1 8 0,1 0 -0,1 0 9 0,2 0,3 0,6 0,1 10 0,3 -0,2 0,2 -0,4 11 0,3 0 1,1 -0,5 12 0,3 0,3 1,6 -0,2 Bình quaân caû naêm 4,0 Nguoàn: Toång cuïc thoáng keâ. 80 PHUÏ LUÏC 3 Toác ñoä taêng giaù tieâu duøng qua caùc thaùng trong naêm 2003(%) Thaùng Chung Rieâng löông thöïc thöïc phaåm Löông thöïc Thöïc phaåm 1 0,9 1,3 1,6 1,3 2 2,2 3,4 1,2 4,4 3 -0,6 -1,9 -0,9 -2,4 4 0 -0,3 -0,6 -0,2 5 -0,1 -0,3 -0,9 -0,1 6 -0,3 -0,5 -1,6 -0,1 7 -0,3 -0,5 -1,2 0 8 -0,1 -0,2 0,1 -0,4 9 0,1 -0,1 0 -0,2 10 -0,2 0 0,5 -0,3 11 0,6 0,9 2,8 0,3 12 0,8 1,1 2,0 0,9 Bình quaân caû naêm 3,0 Nguoàn: Toång cuïc thoáng keâ. 81 PHUÏ LUÏC 4 Toác ñoä taêng giaù tieâu duøng qua caùc thaùng trong naêm 2004(%) Thaùng Chung Rieâng löông thöïc thöïc phaåm Löông thöïc Thöïc phaåm 1 1,1 1,6 2,1 1,6 2 3,0 5,1 1,5 6,8 3 0,8 1,6 2,8 1,3 4 0,5 0,9 1,8 0,6 5 0,9 1,8 2,3 1,8 6 0,8 1,5 0,5 1,8 7 0,5 0,4 -0,3 0,7 8 0,6 0,7 0,8 0,8 9 0,3 0,4 0,4 0,4 10 0 -0,2 -0,2 -0,2 11 0,2 0 0,7 -0,3 12 0,6 0,7 1,1 0,7 Bình quaân caû naêm 9,5 Nguoàn: Toång cuïc thoáng keâ. 82 PHUÏ LUÏC 5 Toác ñoä taêng giaù tieâu duøng qua caùc thaùng trong naêm 2005(%) Thaùng Chung Rieâng löông thöïc thöïc phaåm Löông thöïc Thöïc phaåm 1 1,1 1,7 1,4 1,9 2 2,5 4,1 2,5 4,3 3 0,1 0,2 1,0 0 4 0,6 0,5 - - 5 0,5 0,6 0,2 0,8 6 0,4 0,5 -0,5 0,9 7 0,4 0,5 -0,5 0,9 8 0,4 0,3 -0,5 0,9 9 0,8 0,4 4,8 4,7 10 0,4 0,5 -0,5 0,9 11 0,4 0,5 -0,5 0,9 12 0,8 0,4 0,8 4,7 Bình quaân caû naêm 8,4 Nguoàn: Toång cuïc thoáng keâ. 83 PHUÏ LUÏC 6 TYÛ LEÄ LAÏM PHAÙT VAØ TAÊNG TRÖÔÛNG KINH TEÁ VIEÄT NAM TÖØ 1986 ÑEÁN 2006 Naêm Laïm phaùt Taêng tröôûng kinh teá 1986 557% 2,84% 1987 389% 3,63% 1988 400% 6,01% 1989 35% 4,68% 1990 67,10% 5,09% 1991 67,40% 5,81% 1992 17,50% 8,70% 1993 5,20% 8,08% 1994 14,40% 8,83% 1995 12,70% 9,54% 1996 4,50% 9,34% 1997 3,60% 8,15% 1998 9,20% 5,76% 1999 0,10% 4,77% 2000 -0,60% 6,79% 2001 0,8% 6,84% 2002 4,00% 7,04% Naêm Laïm phaùt Taêng tröông kinh teá 2003 3,00% 7,24% 2004 9,50% 7,67% 2005 8,4% 8,40% 2006 6,6% 8,20% Nguoàn: Toång cuïc thoáng keâ 84 PHUÏ LUÏC 7 KEÁT QUAÛ PHAÂN TÍCH HOÀI QUY QUAN HEÄ GIÖÕA LAÏM PHAÙT VAØ TAÊNG TRÖÔÛNG KINH TEÁ THEO PHÖÔNG PHAÙP BÌNH PHÖÔNG NHOÛ NHAÁT Dependent Variable: C Method: Least Squares Date: 03/14/07 Time: 10:38 Sample: 1992 2006 Included observations: 15 Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob. SER01 -0.013719 0.009082 -1.510524 0.1548 SER02 0.138804 0.009671 14.35330 0.0000 Mean dependent var 1.000000 S.D. dependent var 0.000000 S.E. of regression 0.160810 Akaike info criterion -0.693623 Sum squared resid 0.336177 Schwarz criterion -0.599217 Log likelihood 7.202176 Durbin-Watson stat 0.955910 Trong ñoù: SER01 – Tyû leä laïm phaùt; SER02 – Taêng tröôûng kinh teá. 85 PHUÏ LUÏC 8 KEÁT QUAÛ PHAÂN TÍCH HOÀI QUY QUAN HEÄ GIÖÕA LAÏM PHAÙT VAØ TYÛ LEÄ THAÁT NGHIEÄP THEO PHÖÔNG PHAÙP BÌNH PHÖÔNG NHOÛ NHAÁT Dependent Variable: C Method: Least Squares Date: 03/14/07 Time: 10:38 Sample: 1999 2006 Included observations: 8 Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob. SER01 0.024063 0.005765 4.173818 0.0059 SER03 0.154027 0.005547 27.76948 0.0000 Mean dependent var 1.000000 S.D. dependent var 0.000000 S.E. of regression 0.068147 Akaike info criterion -2.321981 Sum squared resid 0.027864 Schwarz criterion -2.302120 Log likelihood 11.28792 Durbin-Watson stat 1.780421 Trong ñoù: SER01 – Tyû leä laïm phaùt; SER03 – Tyû leä thaát nghieäp. 86 PHUÏ LUÏC 9 KEÁT QUAÛ PHAÂN TÍCH HOÀI QUY QUAN HEÄ GIÖÕA LAÏM PHAÙT VAØ TYÛ LEÄ SÖÛ DUÏNG THÔØI GIAN LAO ÑOÄNG ÔÛ NOÂNG THOÂN THEO PHÖÔNG PHAÙP BÌNH PHÖÔNG NHOÛ NHAÁT Dependent Variable: C Method: Least Squares Date: 03/28/07 Time: 15:40 Sample: 1999 2006 Included observations: 8 Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob. SER01 -0.010189 0.001926 -5.290233 0.0018 SER04 0.13510 0.000141 96.10993 0.0000 Mean dependent var 1.000000 S.D. dependent var 0.000000 S.E. of regression 0.019760 Akaike info criterion -4.797990 Sum squared resid 0.002343 Schwarz criterion -4.778130 Log likelihood 21.19196 Durbin-Watson stat 2.343240 Trong ñoù: SER01 – Tyû leä laïm phaùt; SER04 – Tyû leä söû duïng thôøi gian lao ñoäng ôû noâng thoân. 87 PHUÏ LUÏC 10 NHÖÕNG ÑIAÏ CHÆ THAÁT THOAÙT, LAÕNG PHÍ Trong ñaàu tö xaây döïng cô baûn. Toång hoäi xaây döïng Vieät Nam baùo caùo vaø coâng boá naêm 2005 coù 43 coâng trình xaây döïng thaát thoaùt, laõng phí. Theo ñaùnh giaù cuûa caùc nhaø kinh teá Vieät nam thì trong ñaàu tö xaây döïng cô baûn thaát thoaùt khoaûng treân döôùi 30% toång nguoàn voán ñaàu tö, chöa keå caùc coâng trình keùm chaát löôïng vaø ñaàu tö khoâng hieäu quûa. Theo TS. Phaïm Syõ Lieâm – phoù chuû tòch hoäi xaây döïng Vieät Nam thì naêm 2006 thaát thoaùt khoaûng 15%. Ñeà aùn 112( tin hoïc hoaù quaûn lyù nhaø nöôùc. Nguoàn löïc cuûa Vieät Nam coù haïn, nhaø nöôùc laïi coù 18 chöông trình, ñeà aùn, döï aùn coâng ngheä thoâng tin troïng ñieåm caáp quoác gia keùm hieäu quûa, gaây laõng phí lôùn( maø ñeà aùn 112 chæ laø moät). Ñeán thaùng 9/2003 ñaõ laø 3.730 tyû ñoàng chi cho ñeà aùn 112. Ñeán nay ñaõ thaát baïi. Laøm cho caïn kieät ngaân saùch nhaø nöôùc. Laõng phí 200 tyû. Laõng phí 200 tyû ñeå giaûi phoùng maët baèng(1.700 ha) trong döï aùn xaây döïng khu coâng nghieäp xöû lyù raùc giöõa thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø tænh Long An. Khu vui chôi boû hoang. Tænh Tieàn Giang hieän coù 11 khu vui chôi treû em ôû caáp xaõ vaø 8 khu do huyeän quûan lyù. Kinh phí xaây döïng moät khu vui chôi caáp xaõ laø 100 trieäu ñoàng, khu vui chôi caáp huyeän ñeán vaøi traêm trieäu ñoàng. Caùc ñòa phöông göûi coâng vaên xin cho ñöôïc vôùi khaù nhieàu lyù do” chính ñaùng”. Xeùt thaáy vieäc ñeà nghò cuûa ñòa phöông laø hôïp lyù, UÛy ban daân soá gia ñình vaø treû em( UBDSGÑ&TE) ñaõ ñeà nghò UBND tænh caáp kinh phí xaây döïng caùc khu vui chôi treû em. Coù ñieàu chæ hoaït ñoäng naêm ba ngaøy, coù nôi hoaït ñoäng chöøng thaùng roài … cho nghæ luoân. Baø Nguyeãn Thò Nguyeät, phoù chuû nhieäm UBDSGÑ&TE Tieàn Giang, buùc xuùc: “ khi xin ñaàu tö thì 88 caùc ñòa phöông xin baèng ñöôïc, nhöng ñaàu tö roài thì khoâng toå chöùc quaûn lyù, vaän haønh, cöù boû ñoù khoâng hö sao ñöôïc. Roài ñòa phöông khoâng ñaàu tö theâm caùc loaïi hình troø chôi neân treû em cuõng chaùn…”. Trong 11 khu vui caáp xaõ hieän chæ coøn moät hai khu hoaït ñoäng caàm chöøng vaø… Cuõng saép cheát. Maëc duø maáy tæ ñoàng ñaàu tö vaøo khu vui chôi treû em trôû thaønh… raùc coâng nghieäp nhö vaäy, nhöng thôøi gian qua caùc ñòa phöông vaãn tieáp tuïc göûi coâng vaên veà UBDSGÑ&TE Tieàn Giang xin ñaàu tö tieáp. Treân 56 tæ ñoàng phôi naéng Coâng trình thuyû lôïi 3-2 vôùi voán ñaàu tö 56,97 tæ ñoàng töø ngaân saùch trung öông vaø ngaân saùch ñiaï phöông nhaèm phuïc vuï töôùi tieâu 2.000 ha ñaát canh taùc chuû yeáu ôû xaõ An Cö, moät phaàn cuûa hai xaõ Vónh Trung, Vaên Giao ( huyeän Tònh Bieân, An Giang) ñöôïc ñöa vaøo hoaït ñoäng töø naêm 2000. Coâng trình naøy nhaèm phuïc vuï saûn xuaát, goùp phaàn taêng heä soá söû duïng ñaát, naâmg cao thu nhaäp cho vuøng coù 95% ñoàng baøo Khôme sinh soáng, nhöng muïc tieâu naøy chöa thöïc hieän ñöôïc vì khoâng ñaûm baûo vieäc töôùi tieâu. Laïi moät nhaø maùy “truøm meàn” Sau gaàn hai naêm xaây döïng vôùi kinh phí gaàn 10 tæ ñoàng, Nhaø maùy öôm tô töï ñoäng yeân Laïc (Vónh Phuùc) ñöôïc coi laø nhaø maùy öôm tô hieän ñaïi nhaát mieàn Baéc, chính thöùc ñi vaøo hoaït ñoäng ngaøy 1-7-2003. Nhaø maùy naèm giöõa vuøng troàng daâu noåi tieáng nhaát Vónh Phuùc vôùi saûn löôïng keùn haèng naêm gaàn 1.000 taán. Theá nhöng neáu tính thôøi gian gian saûn xuaát lieân tuïc thì töø ñaàu naêm tôùi nay nhaø maùy chæ hoaït ñoäng ñöôïc gaàn boán thaùng, coøn thì “ truøm meàn” vì sao? Oâng Nguyeãn Vaên Bình – phoù giaùm ñoác nhaø maùy – traû lôøi ngao ngaùn: do chi phí haønh chính, quaûn lyù cuûa nhaø maùy quaù lôùn neân giaù thu mua keùn khoâng caïnh tranh ñöôïc vôùi tö thöông, vì vaäy “ Töø ñaàu naêm tôùi nay, chuùng toâi chæ thu mua vaø saûn xuaát ñöôïc 50 taán keùn. Trong khi ñoù, coâng suaát cuûa nhaø maùy laø saûn xuaát 1 taán keùn/ ngaøy”. Laõng phí haøng traêm tæ ñoàng töø 9 caûng caù Baét ñaàu töø thaùng ba vöøa qua, Thanh tra Chính Phuû tieán haønh thanh tra chín caûng caù goàm: Caø Mau (Caø Mau), Traàn Ñeà ( Soùc Traêng), Taéc Caäu ( Kieân Giang), Coân Ñaûo, caûng Caùt Lôû ( Baø Ròa – Vuõng Taøu), Phan Thieát ( Bình Thuaän), Thuaän Phöôùc ( Ñaø Naüng), Soâng Gianh ( Quaûng Bình), Thuaän An ( thöøaThieân – Hueá). 89 Keát quaû thanh tra ñaõ phaùt hieän nhieàu sai phaïm trong vieäc ñaàu tö xaây döïng , gaây laõng phí haøng chuïc tæ ñoàng. Caûng caù Thuaän An ñöôïc ñaàu tö xaây döïng môùi vôùi toång ñaàu tö toång giaù trò 24,094 tæ ñoàng. Caûng caù Caùt Lôû coù toång möùc ñaàu tö treân 13 trieäu USD ( töông ñöông 145 tæ ñoàng). Toång möùc ñaàu tö baûy caûng caù coøn laïi laø 71,4 trieäu USD, trong ñoù voán vay ADB laø 57 trieäu USD, voán ñoái öùng trong nöôùc laø 14,4 trieäu USD. Vôùi nhöõng khoaûn ñaàu tö khoång loà nhö vaäy nhöng keát quaû thanh tra ñaõ xaùc ñònh vieäc tö vaán thieát keá vaø quyeát ñònh ñaàu tö xaây döïng moät soá caûng caù chöa hôïp lyù veà vò trí, qiu moâ coâng trình vaø ñaàu tö mau saém thieát bò chöa phuø hôïp vôùi nhu caàu thöïc teá gaây laõng phí treân 52tæ ñoàng. Vaø thaát thoaùt … do ruùt ruoät coâng trình Keát quaû thanh tra 103 coâng trình XDCB ôû mieàn nuùi treân ñòa baøn tænh Thanh Hoaù vaø 6 döï aùn cho thaáy toång soá tieàn bò chieán ñoaït, thaát thoaùt, laõng phí leân tôùi 9,66 tæ ñoàng. Tình traïng ruùt ruoät caùc coâng trình phoå bieán ñeán möùc trong soá 86 coâng trình thuoäc chöông trình 135 vaø Trung taâm cuïm xaõ thì coù 82 coâng trình sai phaïm vôùi soá tieàn gaàn 35 tyû ñoàng: 17 coâng trình thuyû lôïi thì 2 phaùt huy khoâng hieäu quaû, 5 môùi ñöa vaøo söû duïng ñaõ hö hoûng, 11 haïng muïc thi coâng thieáu khoái löôïng; 6 döï aùn giao thoâng thì 5 döï aùn ñaõ aên ñöùt 5,9 tyû ñoàng. Tính ra 77% coâng trình xaây döïng mieàn nuùi sai phaïm laø moät tyû leä quaù lôùn. Toùm taét moät soá baøi ñaêng treân Website cuûa Baùo Tuoåi treû: WWW.tuoitre.com.vn 90 PHUÏ LUÏC 11: TOÁC ÑOÄ TAÊNG GIAÙ TIEÂU DUØNG, GIAÙ LÖÔNG THÖÏC, THÖÏC PHAÅM TÖØ 1990 ÑEÁN 2006 Naêm Chæ soá chung Löông thöïc Thöïc phaåm 1990 67,10% 18,10% 50,10% 1991 67,50% 54,20% 83,50% 1992 17,50% -14,70% 18,20% 1993 5,20% 6,30% 7,80% 1994 14,40% 39% 16,30% 1995 12,70% -20,3%0 19,30% 1996 4,50% 0,20% 6,30% 1997 3,60% 0,40% 2,10% 1998 9,20% 23,10% 8,60% 1999 0,10% -7,80% 0,50% 2000 -0,60% -7,90% -0,70% 2001 0,80% 6% 0,20% 2002 4,0% 2,60% 7,90% 2003 3,0% 2,90% 2,90% 2004 9,50% 14,30% 17,10% 2005 8,40% 7,80% 12,00% 2006 6,60% 3,50% 6,50% Nguoàn: Toång cuïc thoáng keâ 91 PHUÏ LUÏC 12 XAÙC ÑÒNH LAÏM PHAÙT CÔ BAÛN BAÈNG PHÖÔNG PHAÙP ÑIEÀU CHÆNH TRUNG BÌNH Tính laïm phaùt cô baûm baèng phöông phaùp ñieàu chæ trung bình( Trimmed mean): tính cho haøng thaùng. Böôùc 1: Tính phaàn traêm thay ñoåi veà giaù haøng thaùng cuûa caùc nhaân toá trong roå haøng hoaù(x). Böôùc 2: Saép xeáp phaàn traêm thay ñoåi naøy töø thaáp ñeán cao vaø öùng vôùi töøng quyeàn soá(w) cuûa nhaân toá ñoù. X1 X2 …. xn W1 W2 …. Wn Böôùc 3: coäng doàn quyeàn soá cho moãi giaù trò x. X1 X2 …. xn W1 W1 + W2 …. W1 + w2 + … + Wn Xaùc ñònh phaàn traêm loaïi boû( ôû nghieân cöùu cuûa mình, Bryan vaø Cecchetti duøng 15% loaïi boû( 7% caän döôùi vaø 8% caän treân). Böôùc 4: loaïi boû söï thay ñoåi giaù caû cuûa nhaân toá coù quyeàn soá tích luyõ nhoû hôn 8% vaø lôùn hôn 92%. Böôùc 5: Ñoái vôùi nhaân toá coù phaàn traêm thay ñoåi giaù thaáp nhaát vaø coù quyeàn soá tích luyõ > hoaëc = 8% thì luùc naøy seõ thay quyeàn soá trong roå haøng hoaù cuûa nhaân toá naøy baèng quyeàn soá tích luyõ. Böôùc 6: Ñoái vôùi nhaân toá coù phaàn traêm thay ñoåi giaù lôùn nhaát vaø coù quyeàn soá tích luyõ < hoaëc = 92% thì luùc naøy seõ thay quyeàn soá trong roå haøng hoaù cuûa nhaân toá naøy baèng quyeàn soá ban ñaàu coäng quyeàn soá cuûa caùc nhaân toá ñaõ bò loaïi boû phía sau noù. 92 Böôùc 7: Tính laïm phaùt haøng thaùng theo coâng thöùc: y ∑ wi xi i = x ∆t = y ∑ wi i = x Neáu muoán tính laïm phaùt haøng quyù hay haøng naêm thì ta aùp duïng coâng thöùc tính tyû leä laïm phaùt ñeán thaùng thöù t seõ baèng: 11 ∏ (1 + ∆t - 1) -1 i = 0 93 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Tieáng vieät 1/ PGS . TS . Traàn Ngoïc Thô - TS . Nguyeãn Ngoïc Ñònh, Taøi chính quoác teá ,Nxb Thoáng Keâ. 2/ TS . Nguyeãn Troïng Hoaøi, Kinh teá vó moâ. Kinh teá phaùt trieån. 3/ TS . Tröông Thò Hoàng, Tieàn teä vaø ngaân haøng. 4/ GS.TS . Hoà Ñöùc Huøng, Phöông phaùp quaûn lyù doanh nghieäp,( naêm 2005). 5/ TS. Traàm Thi Xuaân Höông, Thanh toaùn quoác teá, Nxb Thoáng keâ – 2006. 6/ TS . Ung Thò Minh Leä, Taøi chính coâng 7/ PGS . TS . Leâ Hoaøng Nga, Thò tröôøng tieàn teä Vieät Nam trong quaù trình hoäi nhaäp, Nxb chính trò Quoác gia. 8/ ThS . Hoaøng Ngoïc Nhaäm, Phaân tích döõ lieäu vaø döï baùo thoáng keâ, (naêm 2004). 9/ TS. Nguyeãn Ñöùc Thanh, Lyù thuyeát taøi chính tieàn teä, (naêm 1999). 10/ PGS . TS . Traàn Ngoïc Thô, Toân taøi chính doanh nghieäp hieän ñaïi, Nxb Thoáng Keâ. 11/ TS . Thaân Thò Thu Thuyû, Thò tröôøng taøi chính. 12/ TS. Phaïm Phi Yeân, Kinh teá hoïc lao ñoäng. 13/ Caùc website: 14.1/ Website cuûa Boä taøi chính: www.Mof.gov.vn 14.2/ Website cuûa Ngaân haøng nhaø nöôùc Vieät Nam: www.sbv.gov.vn 14.3/ Website cuûa Thôøi baùo kinh teá Vieät Nam: www.vneconomy.com.vn 14.4/ Website cuûa Toång cuïc thoáng keâ: www.gso.gov.vn 14.5/ Website cuûa Baùo tuoåi treû: www.tuoitre.com.vn