Đề tài Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong công tác đấu thầu tuyển chọn tư ­ Vấn hiện nay

¨m 1998 sè l­îng dù ¸n ®­îc thÈm ®Þnh thÊp h¬n n¨m1997 (37 gãi); gi¸ trÞ tiÕt kiÖm ®­îc còng thÊp h¬n so víi møc ­íc tÝnh. Së dÜ nh­ vËy lµ do c¸c nhµ thÇu ®· bá gi¸ t­¬ng ®èi s¸t so víi møc gi¸ tèi thiÓu N¨m 1999 theo b¸o c¸o, t×nh h×nh thùc hiÖn nh­ sau: Theo lÜnh vùc ®Êu thÇu Theo h×nh thøc lùa chän nhµ thÇu KÕt qu¶ ®Êu thÇu Tæng sè gãi thÇu 4939 gãi Trong ®ã : - T­ vÊn: 355 gãi (7.2%) - Hµng ho¸ : 752 gãi (18.4%) - X©y l¾p : 3514 gãi (74.4%) Tæng sè gãi thÇu 4939 gãi Trong ®ã : - §Êu thÇu réng r·i: 913 gãi (18.5%) - §Êu thÇu h¹n chÕ 1535 gãi (24.7%) - ChØ ®Þnh thÇu : 1819 gãi (43.6%) Tæng gi¸ trÞ ­íc tÝnh: 11277 tØ ®ång Tæng gi¸ trÞ tróng thÇu:10113 tØ ®ång Chªnh lÖch : 1164 tØ ®ång (10.3%) Trong ®ã bé KH & §T ®· thÈm ®Þnh mét sè gãi thÇu nh­ sau: VÒ kÕ ho¹ch ®Êu thÇu : Tæng sè Trong ®ã 1997 1998 1999 Tæng céng: - C¸c dù ¸n do TTg phª duyÖt - C¸c dù ¸n liªn doanh do bé KH vµ §T tho¶ thuËn 225 132 93 86 41 45 68 42 26 71 49 22 VÒ sè l­îng gãi thÇu ®· ®­îc thÈm ®Þnh. Tæng sè 1997-1999 Trong ®ã 1997 1998 1999 Tæng sè 401 163 126 112 Gãi TTg phª duyÖt 237 76 81 80 Gãi thÇu do bé KH vµ §T tho¶ thuËn 164 87 45 32 TuyÓn chän t­ vÊn 70 (7.45%) 28 (17.78%) 13 (10.31%) 29 (25.89%) X©y l¾p 165 72 49 44 Mua s¾m hµng ho¸ 166 63 64 39 Qua ®¸nh gi¸ tæng hîp chung cho thÊy hÇu hÕt c¸c dù ¸n sau khi tæ chøc ®Êu thÇu vµ thÈm ®Þnh kÕt qu¶ ®Êu thÇu ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ râ rÖt, tiÕt kiÖm ®¸ng kÓ nguån vèn ®Çu t­ (so víi gi¸ trÞ ­íc tÝnh cña c¸c gãi thÇu, thêi gian thùc hiÖn hîp ®ång ®­îc rót ng¾n , gi¸ tróng thÇu ®­îc th«ng qua hoÆc tho¶ thuËn th­êng thÊp h¬n møc ­íc tÝnh tr­íc khi ®Êu thÇu). Møc tiÕt kiÖm ®¹t ®­îc b×nh qu©n kho¶ng 10% so víi møc ­íc tÝnh ban ®Çu. Cô thÓ , ®èi víi ®Êu thÇu trong n­íc, Bé giao th«ng vËn t¶i 15% ®Õn 20%, tæng c«ng ty §iÖn lùc ViÖt Nam kho¶ng trªn 10% (mét sè tr­êng hîp tû lÖ ®¹t ®­îc cßn cao h¬n nhiÒu nh­ : gãi thÇu C1-H dù ¸n nhµ m¸y Thuû ®iÖn Hµm thuËn- §anhim 32,3%; gãi thÇu C2 -D dù ¸n trªn 17,7%) . Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n- gãi thÇu ®Ëp B¸i th­îngdù ¸n ADB1 36%... §èi víi §Êu thÇu dù ¸n liªn doanh : dù ¸n liªn doanh KÝnh næi 24,7%, kh¸ch s¹n Novotel tcuranne §µ n½ng 9,95%, thiÕt bÞ nhµ m¸y xi m¨ng Nghi s¬n 6,8% §Êu thÇu trong n­íc, kÕt qu¶ ë mét sè ®Þa ph­¬ng nh­ sau: Hµ néi, An giang 3,5% ; H¶i phßng 5,5% ; Hµ t©y, §¾c l¾c 5-7%; Trµ vinh , Ninh thuËn 7-10%; B×nh d­¬ng 10-15% . Riªng n¨m 1997 cã 70 gãi thÇu víi gi¸ trÞ tróng thÇu lµ 1018,4 triÖu USD do TTCP phª duyÖt vµ sè gãi thÇu do Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ tho¶ thuËn víi gi¸ trÞ 859,9 triÖu USD, møc tiÕt kiÖm b×nh qu©n ®¹t 12,9%. Nhµ thÇu ®­îc lùa chän th«ng qua ®Êu thÇu ®· thùc sù b¶o ®¶m ®­îc yªu cÇu cña dù ¸n chÊt l­îng vËt t­ thiÕt bÞ cung øng s¶n phÈm x©y l¾p ®­îc b¶o ®¶m vµ phï hîp h¬n theo yªu cÇu môc tiªu cña mçi dù ¸n. Thùc hiÖn ph­¬ng thøc ®Êu thÇu ,®éi ngò nhµ thÇu trong n­íc tÇng b­íc tr­ëng thµnh vÒ c¶ tr×nh ®é qu¶n lý dù ¸n còng nh­ n©ng cao n¨ng lùc tr×nh ®é thi c«ng. §éi ngò c¸n bé cã liªn quan vÒ ®Êu thÇu ®· tr­ëng thµnh nhanh vÒ c¶ chuyªn m«n ,ngo¹i ng÷, gióp c¸c cÊp qu¶n lý trong c«ng t¸c chØ ®¹o cã hiÖu qu¶ h¬n. Tuy nhiªn qu¸ tr×nh ®Êu thÇu trong thêi gian qua vÉn cã nhiÒu ®iÓm h¹n chÕ: Thø nhÊt : kinh nghiÖm chuÈn bÞ vµ tæ chøc ®Êu thÇu cßn nhiÒu h¹n chÕ, viÖc tæ chøc x©y dùng kÕ ho¹ch ®Êu thÇu còng nh­ chuÈn bÞ ®Êu thÇu cña mét sè dù ¸n ch­a thËt sù ®¸p øng theo quy ®Þnh nhÊt lµ ®èi víi c«ng viÖc chuÈn bÞ ®Çu t­ , so¹n th¶o hå s¬ mêi thÇu vµ tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu, nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do nh÷ng chñ dù ¸n ®­îc giao triÓn khai thùc hiÖn ch­a cã kinh nghiÖm. MÆt kh¸c nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt phôc vô cho c«ng t¸c ®Êu thÇu ch­a ®­îc thÊu hiÓu ®Çy ®ñ vµ ®¸p øng kÞp thêi, c¸c chuyªn gia trong c¸c lÜnh vùc cßn máng vµ tr×nh ®é cßn h¹n chÕ , viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c ®Êu thÇu ë mét sè dù ¸n cßn chËm, ®¸nh gi¸ kh«ng thèng nhÊt. Thø hai: C«ng t¸c tæ chøc ®Êu thÇu cña mét sè dù ¸n ch­a phï hîp . §Õn nay mét sè Bé, ngµnh vµ ®Þa ph­¬ng cßn duy tr× h×nh thøc Héi ®ång ®Ó xÐt thÇu dù ¸n lµ kh«ng phï hîp víi quy t¾c ®Êu thÇu. Mét sè míi l¹i tæ chøc thÈm ®Þnh nh÷ng gãi thÇu thuéc thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh cña TTg g©y mÊt nhiÒu thêi gian vµ trïng l¾p vÒ c«ng viÖc. ViÖc ph©n cÊp vµ uû quyÒn gi÷a c¸c Bé ngµnh, ®Þa ph­¬ng vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc trong qu¸ tr×nh xem xÐt vµ quyÕt ®Þnh c¸c b­íc trong ®Êu thÇu nhiÒu níi ch­a râ rµng g©y khã kh¨n trong viÖc thùc hiÖn. Thø ba: Mét sè dù ¸n trong qua tr×nh x©y dùng kÕ ho¹ch ®Êu thÇu kh«ng b¸m s¸t kÕ ho¹ch vèn v× vËy ®· g©y t×nh tr¹ng mÊt c©n ®èi trong qóa tr×nh thùc hiÖn, th¬× gian qua cã hiÖn t­îng mét sè hîp ®ång ký kÕt víi gi¸ trÞ t¨ng kh¸ cao, thËm chÝ tíi 30% gi¸ trÞ ®· ®­îc cÊp cã thÈm quyÒn chÊp thuËn. Thø t­: Sù chØ ®¹o trong qu¸ tr×nh ®Êu thÇu vµ xÐt thÇu cña c¸c cÊp l·nh ®¹o ë mét sè n¬i cßn ch­a kÞp thêi, kÐm hiÖu qu¶, thËm chÝ ®· can thiÖp qu¸ s©u vµo nh÷ng vÊn ®Ò chuyªn m«n tõ ®ã g©y ra t×nh tr¹ng kÐo dµi trong qua tr×nh xem xÐt ra quyÕt ®Þnh cuèi cïng hoÆc cã tr­êng hîp l¹i nÐ tr¸nh , ®¬n gi¶n ho¸, thiÕu sù ph©n tÝch ®¸nh gi¸ kü vÒ kÕt qu¶ ®Êu thÇu. Tû lÖ chØ ®Þnh thÇu chiÕm tû lÖ cao, qu¸ tr×nh chØ ®Þnh cã nhiÒu thiÕu sãt , sai lÇm, vi ph¹m c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n vÒ chØ ®Þnh (C¸c tØnh Gia lai, B×nh thuËn, §ång nai...) nªn ®· h¹n chÕ hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c ®Êu th©ï. Thø n¨m : VÊn ®Ò gi¸ trÞ thÇu; theo sè liÖu thèng kª kÎ tõ n¨m 1997 tíi 1998 cã nhµ thÇu ViÖt Nam ®· tham dù hµng chôc gãi thÇu mµ vÉn kh«ng tróng gãi thÇu nµo. Còng trong thêi gian nµy ë c¸c dù ¸n cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Æc biÖt lµ c¸c dù ¸n x©y dùng c¬ së h¹ tÇng giao th«ng vËn t¶i ®­îc thùc hiÖn theo ph­¬ng thøc ®Êu thÇu quèc tÕ t¹i ViÖt Nam th× cã kho¶ng 90% c¸c nhµ thÇu n­íc ngoµi hoÆc liªn danh gi÷a nhµ thÇu n­íc ngoµi víi nhµ thÇu trong n­íc th¾ng thÇu. Thùc tÕ ®· x¶y ra c¸c nhµ thÇu ViÖt Nam chØ cßn chiÕn ®­îc vÞ trÝ lµm thÇu phô , do ®ã qu¸ tr×nh thi c«ng b¾t buéc ph¶i phô thuéc, thô ®éng ; ®«i khi cßn bÞ Ðp tiÕn ®é, Ðp gi¸. Tõ th¸ng 3/1998 ®Õn nay t×nh h×nh ®· cã nhiÒu thay ®æi , cã kho¶ng 80% c¸c hîp ®ång cña c¸c dù ¸n ®Òu ch¹y vÒ phÝa c¸c nhµ thÇu ViÖt Nam . Cã ®­îc kÕt qu¶ nh­ vËy lµ do sù cè g¾ng lín cña cña c¸c nhµ thÇu ViÖt Nam . Nhµ thÇu ViÖt Nam th¾ng thÇu sÏ ®¶m b¶o ®­îc viÖc lµm cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cña m×nh, hä kh«ng ph¶i thÊp thám trong c¶nh chê viÖc, kh«ng ph¶i lo ch¹y ng­îc ch¹y xu«i xin ch©n thÇu phô. §©y cã phØ lµ tÝn hiÖu ®¸ng mõng kh«ng? §Ó cã c©u tr¶ lêi ph¶i xÐt kü tíÝ vÇn ®Ò gÝa dù thÇu . Trong cuéc ch¹y ®ua trªn th­¬ng tr­êng gi¸ dù thÇu lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc “®­îc” hay “mÊt” cña mçi nhµ thÇu . Thêi gian gÇn ®©y gÝa dù thÇu ®­îc bá thÊp ®Õn møc chãng mÆt bëi nhu cÇu bøc b¸ch vÒ viÖc lµm , bëi sù thÊt b¹i kh¸ nhiÒu ë c¸c gãi thÇu tr­íc mµ mét sè nhµ thÇu ®· kh«ng l­îng søc m×nh bëi khi gi¸ bá thÇu thÊp h¬n gÝa thµnh x©y dùng ®Õn mÊy chôc % vµ hËu qu¶ lµ nhµ thÇu chÊp nhËn thua lç hoÆc nguy c¬ bá dë c«ng tr×nh ®Ó chÞu ph¹t; cßn n÷a lµ phong trµo th­ gi¶m gi¸, tÊt nhiªn lµ c¸c nhµ thÇu ®Òu cã quyÒn ®­a th­ gi¶m gi¸ tr­íc giê më thÇu. Trong mét cuéc më thÇu cã ®Õn 70 - 80% sè nhµ th©ï göi th­ gi¶m gi¸, møc gi¶m tõ 5 - 25% gi¶m ®Òu cho tÊt c¶ c¸c kho¶n môc. HiÖn t¹i cã mét sè gãi thÇu ®· vµ ®ang ®­îc thùc hiÖn trong ®ã gi¸ th¾ng thÇu cña nhµ thÇu ViÖt Nam so víi ­íc tÝnh chØ b»ng 40 - 50% thËm chÝ b»ng 35%. Th¾ng thÇu nh­ vËy chóng ta míi chØ thÊy c¸i” ®­îc” tr­íc m¾t mµ ch­a thÊy c¸i “mÊt” l©u dµi, c¸i ®­îc ®ã lµ viÖc lµm cßn c¸i mÊt lµ rÊt nhiÒu: ®Çu tiªn lµ mÊt l·i ¶nh h­áng ®Õn chÊt l­îng c«ng tr×nh, dÉn ®Õn mËt uy tÝn råi ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña nhµ thÇu ®Æc biÖt lµ ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn kh«ng ®­îc b¶o ®¶m, vËy ai mÊt? Suy cho cïng vÉn lµ nhµ n­íc v× nhµ thÇu lµm ¨n kh«ng cã l·i th× kh«ng cã kh¶ n¨ng hoµn thµnh nghÜa vô nép ng©n s¸ch. Kh«ng cã l·i hoÆc ph¶i bï lç kh«ng cã kh¶ n¨ng tÝch luü nh­ vËy c¬ héi ®Çu t­ më réng còng kh«ng cã, trong mét cuéc ®Êu thÇu kh«ng ph¶i cã gi¸ trÞ thÇu thÊp nhÊt lµ chóng thÇu mµ lµ chñ ®Çu t­ chän nhµ thÇu cã gi¸ bá thÇu thÊp nh­ng ph¶i ®¸p øng ®­îc yªu cÇu kü thuËt, chÊt l­îng cña gãi thÇu vµ nhµ thÇu ph¶i thuyÕt minh ®­îc kh¶ n¨ng thùc hiÖn dù ¸n víi gi¸ dù thÇu ®· tÝnh to¸n tøc lµ c¸c nhµ thÇu cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p thi c«ng thÝch hîp víi tõng c«ng tr×nh ®ång thêi n¾m rÊt v÷ng vËn dông mét c¸ch linh ho¹t quy tr×nh, quy ph¹m th«ng lÖ ;nªn ph¶i x©y dùng ®­îc mét gi¸ dù thÇu hîp lý dùa trªn sù tÝnh to¸n tæng hîp l·i, lç cña doanh nghiÖp víi c¸c ®iÒu kiÖn ®Æc thï cña m×nh tr¸nh t×nh tr¹ng bong bãng xµ phßng l·i gi¶ lç thËt, bá gi¸ qu¸ thÊp lµm cho tróng nhiÒu c«ng tr×nh vÉn chÞu lç, chiô ph¹t, ph¶i biÕt c©n nh¾c gi÷a c¸i ®­îc vµ c¸i mÊt ®Ó cã thÓ sö dông cã hiÖu qu¶ cao nhÊt nguån vèn ®Çu t­. Tõ sù ph©n tÝch trªn cho thÊy t×nh h×nh ®Êu thÇu chung cña chóng ta cßn cã rÊt nhiÒu bÊt cËp ë c¶ cÊp vÜ m« vµ vi m«, muèn kh¾c phôc ®­îc ph¶i cã c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé tõ kh©u v¨n b¶n ph¸p quy ®Õn viÖc tæ chøc thùc thi, kiÓm tra, gi¸m s¸t cã nh­ vËy chÊt l­îng cña c¸c cuéc ®Êu thÇu còng nh­ hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Êu thÇu míi kh«ng ngõng ®­îc n©ng cao. 2.2 Mét sè tån t¹i trong c«ng t¸c ®Êu thÇu tuyÓn chän t­ vÊn. Thø nhÊt: VÒ qu¶n lý Nhµ n­íc víi c«ng t¸c ®Êu thÇu tuyÓn chän t­ vÊn. NghÞ ®Þnh 52/ CP ban hµnh tõ th¸ng 7/1999, nghÞ ®Þnh 88/CP ban hµnh th¸ng 9/1999 cho ®Õn nay ch­a cã ®ñ th«ng t­ h­íng dÉn trong khi ®ã l¹i cã mét sè th«ng t­ h­íng dÉn tr¸i víi ®Ò nghÞ, "th«ng t­ ®¸ nhau vµ b¶n th©n nghÞ ®Þnh 52 vµ nghÞ ®Þnh 88 cïng ®¸ nhau"- theo «ng NguyÔn C¶nh ChÊt - Chñ tÞch hiÖp héi t­ vÊn x©y dùng: mÆt kh¸c hai nghÞ ®Þnh trªn l¹i cã nhiÒu sai sãt ngay khi võa ban hµnh nªn hiÖn ®ang ph¶i söa ®æi, phÝa c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc ®· bÞ bÞ søc Ðp rÊt lín khi chÝnh bé tr­ëng Bé KH§T TrÇn Xu©n Gi¸ ph¶i tuyªn bè "nÕu cã v­íng m¾c g× vÒ ®Êu thÇu th× ¸p dông hai nghÞ ®Þnh cò lµ nghÞ ®Þnh 43/CP vµ 93/ CP" nh­ vËy song song tån t¹i c¶ nghÞ ®Þnh míi vµ nghÞ ®Þnh cò. B¶n th©n nghÞ ®Þnh do Thñ t­íng ChÝnh phñ ký duyÖt mµ l¹i do Bé tr­ëng phñ ®Þnh lµ ®iÒu v« lý, lý gi¶i cho nh÷ng phi lý trªn nh÷ng ng­êi ch¾p bót viÕt c¸c nghÞ ®Þnh nµy nãi r»ng:"cµng ®i s©u ®æi míi cµng ®éng ch¹m" "nh÷ng bÊt hîp lý cña nghÞ ®Þnh kh«ng h¼n tÊt c¶ do ng­êi so¹n th¶o v× nh÷ng ®iÒu chØnh nhiÒu khi ng­îc l¹i h¼n dù th¶o ban®Çu"; "mét nghÞ ®Þnh ph¶i phï hîp rÊt nhiÒu luËt nªn cã v­íng m¾c lµ ®­¬ng nhiªn". Nh­ng n­íc ta ch­a cã luËt x©y dùng ,c¸c nghÞ ®Þnh lµ v¨n b¶n d­íi luËt nh­ng lµ luËt duy nhÊt ë ®©y cÇn ph¶i tu©n theo. Mét vÊn ®Ò kh¸c lµ c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc can thiÖp qu¸ s©u, tham gia qu¸ nhiÒu vµo c¸c vÊn ®Ò mang tÝnh chÊt chuyªn m«n ho¸ cña dù ¸n vµ ho¹t ®éng cña nhµ t­ vÊn; cã ®¬n vÞ t­ vÊn ®· nªu lªn r»ng: Toµn bé c¸c thñ tôc liªn quan ®Õn mét dù ¸n cã thÓ liªn quan vµ cÇn tíi 66 ®iÓm b¸o c¸o; mét sè néi dung phª duyÖt mang tÝnh chÊt trïng lÆp nhau dÉn ®Õn ch¹m trÔ trong viÖc thùc hiÖn dù ¸n: mét vÝ dù cô thÓ lµ: T¹i gãi thÇu t­ vÊn giai ®o¹n 2 nhµ m¸y ®iÖn Phó MÜ chñ ®Çu t­ lµ EVN c«ng ty t­ vÊn K&M (Mü) cïng víi c¸c nhµ thÇu phô n­íc ngoµi lµ c«ng ty t­ vÊn J&M (Hång K«ng), c«ng ty KHM vµ c«ng ty tµi chÝnh TaylorDejonh (Mü) ®· ®­îc chØ ®Þnh lµ nhµ ®Êu thÇu t­ vÊn dù ¸n nµy víi nhiÖm vô: th­¬ng th¶o vµ hoµn tÊt ký kÕt c¸c hîp ®ång BOT, hîp ®ång mua b¸n ®iÖn (PPA), hîp ®ång thuª ®Êt (LLA) víi nhµ thÇu EDFI (Ph¸p); lËp hå s¬ in cÊp giÊy phÐp ®Çu t­: tho¶ thuËn ch­¬ng tr×nh t¸i b¶o l·nh PPG cña World Bank: trong lÇn chµo gi¸ lÇn 1, c«ng ty K&M ®· ®­a ra møc l­¬ng t­ vÊn rÊt cao cña ®Çu t­ n­íc ngoµi cao nhÊt lµ 40.000USD/ th¸ng - ng­êi; cña t­ vÊn trong n­íc cao nhÊt lµ 9.000 USD/ th¸ng - ng­êi;"trong khi møc l­¬ng b×nh qu©n lµ vµo kho¶ng 17.000 USD/ th¸ng - ng­êi vµ 1.000 t­¬ng øng". Ngµy 19/4 Bé CN cã v¨n b¶n tr×nh TTg vÒ kÕt qu¶ dù ®Þnh thÇu vµ th­¬ng th¶o hîp ®ång; ngµy 23/4 Bé KH&§T cã v¨n b¶n sè 2502; tiÕp theo ngµy 4/10 sè 3550/ Bé KH§T ®Ò nghÞ Bé CN tho¶ thuËn víi nhµ thÇu ®Ó ®¶m bo¶ møc l­¬ng t­ vÊn t­¬ng tù nh­ c¸c dù ¸n kh¸c; trong ch­a bæ sung c¸c quy ®Þnh cña bé K H§Tth× ngµy 21/7 bé CN cã v¨n b¶n sè 3057 ®Ò nghÞ tr×nh TTg viÖc chØ ®Þnh thÇu nãi trªn, theo quy chÕ ®Êu thÇu theo quy chÕ ®Êu thÇu còng nh­ chØ thÞ cña TTg ngµy 22/1/1998 th× nh÷ng th«ng tin cho ®Õn ngµy 24/7 do bé CN cung cÊp lµ ch­a ®ñ c¬ së ®Ó tr×nh TTg ®Ó xem xÐt. Tuy nhiªn ®Õn 30/4 (tøc lµ kho¶ng 3 th¸ng) bé míi cã v¨n b¶n sè 3134 b¸o c¸o kÕt qu¶ th­¬ng th¶o cuèi cïng (l­îng t­ vÊn n­íc ngoµi cao nhÊt lµ 20.000 $ / th¸ng/ ng­êi l­îng t­ vÊn trong n­íc t­¬ng øng lµ 1.000 $). Nh­ vËy giai ®o¹n phª duyÖt kÐo dµi tíi 3 th¸ng chñ yÕu do qu¸ tr×nh th­¬ng th¶o tµi chÝnh ngay tõ ®Çu ®· ®ång ý víi b¶n chµo lÇn 1 rÊt bÊt hîp lý cña nhµ thÇu K mµ kh«ng cã sù söa ®æi, tho¶ thuËn ®Ó tr×nh Bé KH§T xem xÐt, thÈm ®Þnh vµ gióp cho TTg phª duyÖt: Bé CN cÇn rót kinh nghiÖm trong viÖc chØ ®¹o qu¸ tr×nh th­¬ng th¶o ®Ó ®¶m b¶o qu¸ tr×nh dù ¸n. Trªn thùc tÕ, viÖc triÓn khai c¸c dù ¸n trong hÇu hÕt c¸c tr­êng hîp ph¶i tu©n thñ c¸c quy ®Þnh / h­íng dÉn trong n­íc lÉn cña c¸c tæ chøc tµi trî cã liªn quan, vµ c¸c quy ®Þnh nµy kh«ng ph¶i lóc nµo còng gièng nhau khiÕn cho tiÕn tr×nh triÓn khai dù ¸n thªm khã kh¨n chËm trÔ do ph¶i ®îi xÐt duyÖt cña cÊp cã thÈm quyÒn, c¸c nhµ t­ vÊn n­íc ngoµi th­êng lµ hiÓu biÕt ë møc trung b×nh vµ yÕu vÒ c¸c quy tr×nh / h­íng dÉn cña ViÖt Nam vÒ ®Êu thÇu vµ qu¶n lý t­ vÊn còng g©y khã kh¨n v× hä ph¶i mÊt thêi gian cho t×m hiÓu nghiªn cøu cÇn ph¶i cã gi¶i ph¸p h÷u hiÖu gi¶i to¶ nh÷ng khã kh¨n nµy míi t¹o ra hµnh lang th«ng tho¸ng cho c¸c nhµ t­ vÊn ho¹t ®éng hiÖu qu¶. Thø hai: VÒ chñ ®Çu t­ cña c¸c dù ¸n cã ®Êu thÇu tuyÓn chän t­ vÊn Chñ ®Çu t­ lµ ng­êi cã nhu cÇu t­ vÊn vµ lµ ng­¬× tæ chøc ®Êu thÇu ®Ó tuyÓn chän t­ vÊn, trong nhiÒu tr­êng hîp chñ ®Çu t­ ®· kh«ng lËp kÕ ho¹ch ®Êu thÇu cô thÓ g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c qu¶n lý; ch­a cã sù ph©n c«ng trong nhãm chuyªn tr¸ch theo dâi dù ¸n cho ®Õn tuyÓn chän t­ vÊn vµ thùc hiÖn dù ¸n vµ ph¸t hiÖn vÊn ®Ò vµ cã gi¶i ph¸p kÞp thêi trong qu¸ tr×nh tiÕn triÓn cña dù ¸n ch­a x¸c ®Þnh râ néi dung ph¹m vi c«ng viÖc vµ tr¸ch nhiÖm cña t­ vÊn n­íc ngoµi ®èi víi nh÷ng yªu cÇu cña dù ¸n mµ phia ViÖt Nam (t­ vÊn trong n­íc) ch­a ®ñ kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt (nh÷ng vÊn ®Ò kü thuËt vµ c«ng nghÖ míi) nªn nhiÒu khi ®· x¶y ra t×nh tr¹ng lµ: nhµ thÇu chÝnh quyÕt ®Þnh toµn bé c«ng viÖc, kü s­ ViÖt Nam chØ phô tr¸ch viÖc lÆt vÆt lµm cho nhiÒu tæ chøc ViÖt Nam sau khi chóng thÇu ®i thuª kü s­ loai trung b×nh vµ yÕu kÐm cña x· héi ®Ó ®­a vµo dù ¸n, tr­êng hîp nµy viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ nh»m n©ng cao nghiÖp vô cho kü s­ ViÖt Nam qua qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n lµ b»ng kh«ng vµ sau dù ¸n c¸c kü s­ l¹i ph©n t¸n vÒ n¬i ai ë tr¹ng th¸i ban ®Çu; hoÆc sau khi chóng thÇu víi kinh phÝ ph©n cho t­ vÊn ®Þa ph­¬ng ®· ®­îc duyÖt. C«ng ty t­ vÊn n­íc ngoµi Ðp c«ng ty t­ vÊn ViÖt Nam lµm víi khèi l­îng nhiÒu h¬n gi¸ trÞ t­ vÊn ®­îc h­ëng, thËm trÝ chØ b»ng 0,8 gi¸ trÞ thiÕt kÕ trong n­íc. Theo ý kiÕn cña chñ ®Çu t­ th× hä ch­a ®­îc ®µo t¹o qua mét kho¶n nµo vÒ viÖc ®¸nh gi¸ chuyªn gia t­ vÊn mµ chñ yÕu mµ do tù ®äc c¸c tµi liÖu còng nh­ quy chÕ hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc ®Ó ¸p dông. Tuy nhiªn trong tr­êng hîp cô thÓ ngoµi viÖc ph¶i tu©n theo quy chÕ cña Nhµ n­íc cßn ph¶i tu©n theo c¸c tµi liÖu mÉu cña bªn cho vay mµ th­êng b»ng tiÕng Anh, viÖc dÞch vµ hiÓu ®óng chóng kh«ng ph¶i lµ dÔ dµng v× vËy th­êng mÊt nhiÒu thêi gian trao ®æi víi c¸c chuyªn gia t­ vÊn còng nh­ lµm viÖc víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng cña ViÖt Nam. Trong qu¸ tr×nh lùa chän danh s¸ch ng¾n cña c¸c hµng t­ vÊn; nhiÒu chñ ®Çu t­ kh«ng cã bÊt kú th«ng tin nµo vÒ c¸c hµng t­ vÊn n­íc ngoµi trong lÜnh v­c c«ng viÖc t­¬ng tù nªn qu¸ tr×nh lùa chon tõ danh s¸ch dµi lµ rÊt khã kh¨n; trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ tuyÓn chän t­ vÊn cã mét sè c¸c tiªu chuÈn sau: Kinh nghiÖm cña c¸c h·ng trong lÜnh vùc c¸c c«ng viÖc ®­îc giao. Th«ng th­êng trong c¸c ®Ò xuÊt cña c¸c h·ng t­ vÊn th× c¸c h·ng ®Òu liÖt kª ®­îc nh÷ng c«ng tr×nh cña m×nh thùc hiÖn ë n­íc ngoµi trong mét sè n¨m. Tuy nhiªn viÖc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ hay kh«ng th× kh«ng ®Ò cËp v× vËy mµ rÊt khã kh¨n ®Ó ®¸nh gi¸ ®ungs ®­îc, mÆt kh¸c c¸c th«ng tin vÒ c¸c h·ng t­ vÊn th­êng lµ rÊt Ýt c¸c chñ ®Çu t­ th­êng cÇn sù gióp ®ì cña c¸c nhµ tµi trî nªn cã thÓ c¸c th«ng tin ®ã cã thÓ ch­a thùc sù c«ng b»ng vµ chÝnh x¸c. Trong nhiÒu tr­êng hîp, chñ ®Çu t­ ch­a thÓ hiÖn ®­îc sù c«ng b»ng vµ minh b¹ch cña m×nh trong ®¸nh gi¸, tuyÓn chän t­ vÊn, vi ph¹m nghiªm träng c¸c quy ®Þnh cña quy chÕ còng nh­ vÒ vai trß cña m×nh. VÝ dô: T¹i dù ¸n c¶i t¹o l­íi ®iÖn thµnh phè Hå ChÝ Minh do EVN 2 lµm chñ ®Çu t­ víi tæng vèn ®Çu t­ kho¶ng 40 triÖu USD (30 triÖu $ ngo¹i tÖ vµ 10 triÖu $ ngo¹i tÖ) b»ng vèn vay cña WB vµ vèn ®èi øng vay cña c¸c ng©n hµng trong n­íc. T­ vÊn cho dù ¸n nµy ­íc tÝnh kho¶ng 1 triÖu $ cã 5 h·ng t­ vÊn cã hå s¬ hîp lÖ lµELC (ý), Fitchner( §øc), WorLey (ph¸p), PowerGor (Anh), Snc-Lavalin (Canada): KÕt qu¶ ®iÓm kü thuËt cña c¸c nhµ thÇu nh­ sau: WorLey 90,559/100 Fitchner 89,580/100 Snc-Lavalin 83,301/100 ELC 83,11/100 PowerGor 80,370/100 C¶ 5 h·ng ®Òu d¹t tiªu chuÈn b­íc vµo giai ®o¹n hai; Theo hå s¬ mêi thÇu cña EVN 2 (b¶n tiÕng viÖt), sau khi ®¸nh gi¸ xong phÇn ®Ò xuÊt kü thuËt sÏ mêi c¸c nhµ thÇu cã ®ñ ®iÒu kiÖn göi b¶n chµo tµi chÝnh nh­ng trong b¶n tiÕng Anh l¹i kh«ng ®Ò cËp tíi vÊn ®Ò tµi chÝnh nªn chuyªn gia WB ®Ò nghÞ EVN 2 chØ më phong b× tµi chÝnh cña h·ng ®Ó th­¬ng th¶o hîp ®ång. Tuy nhiªn, ®Ó t¨ng tÝnh c¹nh tranh gi÷a hai h·ng, EVN 2 ®· mêi vµo th­¬ng th¶o hîp ®ång. Tæ chuyªn gia cña EVN 2 sau khi ph©n tÝch ®· ®­a gi¸ chµo cña 2 h·ng vÒ mét mÆt b»ng nh­ sau: WorLey- 999.920$ Fitchner- 1.090.993$ Nh­ vËy khi so s¸nh trªn cïng mét mÆt b»ng gi¸ h·ng cã gi¸ chµo hµng cao h¬n gi¸ cña WorLey lµ 97.073 $ vµ cao h¬n gi¸ trÇn lµ 96.993 $ nªn chän Worley ®Ó ®µm ph¸n: qua ®µm ph¸n Worley ®· ®­a ra gi¸ cuèi cïng ®Ó ký hîp ®ång víi EVN 2 lµ 963.472 $ (ch­a kÓ dù phßng). Qua xem xÐt thÊy næi mét sè vÊn ®Ò sau: Mét lµ: Tµi liÖu mêi thÇu tiÕng Anh th«ng qua WB råi míi ph¸t hµnh ®Õn c¸c h·ng t­ vÊn vµ b¶n tiÕng ViÖt göi ®Õn c¸c c¬ quan h÷u quan quan träng trong n­íc cã kh¸c nhau, ®iÒu kh¸c nhau nµy dÉn ®Õn hiÓu c¸ch xÐt thÇu kh¸c nhau mét c¸ch cã dông ý. Hai lµ: Tµi liÖu mêi thÇu cña EVN 2 ®· ph¸t hµnh cho c¸c h·ng thÇu t­ vÊn 18/11/1994 vµ kh«ng tr×nh duyÖt Bé n¨ng l­îng còng nh­ H§XDQG tr­íc khi ph¸t hµnh ngµy 20/12/1994 Bé n¨ng l­îng ®· hîp thøc ho¸ tµi liÖu nµy b»ng quyÕt ®Þnh sè 801 - NL - XDCB, viÖc ®¸nh gi¸ t­ vÊn ®­îc thùc hiÖn th«ng qua tæ chuyªn gia, tæ chuyªn gia nµy l¹i ®­îc mét héi ®ång t­ vÊn gióp viÖc. Thùc tÕ th­êng x¶y ra lµ c¸c thµnh viªn tæ chuyªn gia Ýt thêi gian nghiªn cøu tµi liÖu nªn th­êng dùa vµo b¸o c¸o cña tæ t­ vÊn, cã kiÓm tra l¹i qua c¸c tµi liÖu gèc tr­íc khi bá thÇu trong khi tæ t­ vÊn gióp viÖc ch­a b¸m s¸t thang ®iÓm ®¸nh gi¸ ®Ó viÕt b¸o c¸o. Ba lµ: Héi ®ång xÐt thÇu quèc gia vµ Bé n¨ng l­îng ®· chØ ®¹o EVN 2 yªu cÇu c¸c hµng chµo phÇn tµi chÝnh vµ më phong b× tµi chÝnh cña 2 h·ng ®øng ®Çu b¶ng cã ®iÓm kü thuËt chªnh lÖch nhau kh«ng ®¸ng kÓ vµ b¾t ®Çu th­¬ng th¶o víi h·ng cã ®iÓm kü thuËt cao h¬n trong bèi c¶nh cã ®èi chøng ®Ó lo¹i bít c¸c chØ tiªu kh«ng hîp lý nh»m gi¶m chi phÝ song tiÕc r»ng néi dung b¸o c¸o kh«ng qu¸n triÖt ®­îc tinh thÇn ®ã mµ to¸t lªn ý ®å b¶o vÖ nhµ thÇu chµo tµi chÝnh cao h¬n vµ chøng minh h·ng thÊp h¬n kh«ng ph¶i lµ thÊp h¬n. §iÓm tæng hîp ®Ó xÕp h¹ng theo EVN 2 tÝnh lµ: Worley : 94,19/100 Fitchner : 94,19/100 Nh­ng ®iÓm thùc tÕ qua tÝnh to¸n l¹i lµ: Worley : 89,70 Fitchner : 91,14 Tøc lµ F cao h¬n W lµ 1,44 vµ tróng thÇu chø kh«ng ph¶i lµ F thÊp h¬n W 0,5 nh­ cña EVN 2 ®· kÕt luËn. Nh­ng do thêi h¹n rÊt gÊp, kh«ng thÓ ®Êu thÇu l¹i ®­îc vµ gi¸ trÞ hîp ®ång kh«ng lín nªn vÉn chÊp thuËn W lµm nhµ thÇu t­ vÊn cho dù ¸n nµy, ngay trong quy chÕ còng nh­ trong chØ ®¹o cña c¸c cÊp ®Òu yªu cÇu chñ ®Çu t­ ph¶i th­êng xuyªn b¸o c¸o nh÷ng c¸c giÊy tê trong b¸o c¸o cña EVN 2, ch­a thÓ hiÖn râ ®iÒu nµy vµ gÇn nh­ lu«n ë t×nh huèng hîp thøc ho¸ chuyÖn ®· råi, qua ®©y, EVN 2 ph¶i rót kinh nghiÖm vÒ nh÷ng thiÕu sãt cña m×nh cho nh÷ng dù ¸n kh¸c ®­îc thùc thi tèt h¬n. Thø ba:VÒ viÖc ®¸nh gi¸ t­ vÊn dù thÇu cña tæ chuyªn gia do chñ ®Çu t­ thµnh lËp. Tæ chuyªn gia ®¸nh gi¸ tiªu chuÈn cña c¸c nhµ thÇu t­ vÊn lµ lùc l­îng cã vai trß rÊt quan träng ®¶m nhËn kh©u träng yÕu cña qu¸ tr×nh ®Êu thÇu lµ chÊm ®iÓm ®¸nh gi¸ c¸c tiªu chuÈn kü thuËt, tÝnh chÊt ®Ó lùa chän nhµ thÇu ®¸p øng tèt nhÊt yªu cÇu cña chñ ®Çu t­, c¸c thµnh viªn cña tæ chuyªn gia cã thÓ ®­îc chñ ®Çu t­ chØ ®Þnh tõ néi bé hoËc thuª ngoµi. Trong thêi gian qua t¹i nhiÒu dù ¸n, c¸c tæ chuyªn gia nµy ®· ho¹t ®éng t­¬ng ®èi tèt, ®¸nh gi¸ ®óng n¨ng lùc cña tøng nhµ thÇu lµm cho chÊt l­îng c¸c cuéc ®Êu thÇu kh«ng ngõng ®­îc n©ng cao, nh­ng kh«ng ph¶i kh«ng cã nh÷ng dù ¸n mµ tæ chuyªn gia do thiÕu kinh nghiÖm, thiÕu th«ng tin, kh«ng ®ñ n¨ng lùc chuyªn m«n, thiÕu sù hiÓu biÕt vÒ c¸c quy ®Þnh vµ quy chÕ, thÓ lÖ quèc tÕ, c¸c tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ còng nh­ kh«ng cã ®ñ sù c«ng b»ng cÇn thiÕt nªn ®· ®¸nh gi¸ kh«ng chÝnh x¸c vÒ c¸c nhµ thÇu dÉn tíi viÖc tuyÓn chän kh«ng hîp lý, hoÆc lµm cho qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh ®¸nh gi¸ l¹i g©y ra nh÷ng h¹n chÕ kh«ng nhá víi viÖc thùc hiÖn dù ¸n cña chñ ®Çu t­. Ch¼ng h¹n viÖc ®Êu thÇu tuyÓn chon t­ vÊn cho Dù ¸n nhµ m¸y Phó MÜ 2 më réng. §©y lµ dù ¸n x©y dùng nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn víi c«ng suÊt 500 MW, vèn ®Çu t­ 91,701 triÖu $ (50 triÖu $ lµ vèn khÊu hao c¬ b¶n cña EVN phÇn cßn l¹i lµ vèn tÝn dông cña ng­êi cÊp hµng) chñ ®Çu t­ lµ Tæng c«ng ty ®iÖn lùc ViÖt Nam (EVN) tham gia tuyÓn dông t­ vÊn theo h×nh thøc h¹n chÕ gåm 5 nhµ thÇu: ESBI (Island), NMEP vµ Ston& Webster (Mü), nh­ng ngµy më thÇu chØ cã 2 nhµ thÇu tham dù lµ ESBI (Island) vµ Ston& W ebster(S&W) NhiÖm vô cña t­ vÊn lµ: + §¸nh gi¸ thÇu vµ th­¬ng th¶o hîp ®ång. + ThÈm ®Þnh thiÕt kÕ cho ®Õn khi nghiÖm thu. + Gi¸m s¸t x©y l¾p theo dù ¸n vµ nghiÖm thu c«ng tr×nh. §iÓm kü thuËt cña hµi c«ng ty nµy lµ: ESBI : 88,07/100 S & W: 81,61/100 Ban qu¶n lý dù ¸n quyÕt dÞnh më 2 phong b× tµi chÝnh cïng lóc ®Ó xem xÐt: Gi¸ chµo thÇu cña 2 nhµ thÇu nh­ sau: ESBI : 1401716134 $ + 57459 USD (thuÕ) S & W: 937000 $ + 30000 $ (t­ vÊn ®Þa ph­¬ng) Sau khi ®­a vÒ cïng mét mÆt b»ng: ESBI : 1261519 $ ; S & W : 131912700 $. Tæ chuyªn gia mêi c¶ hai nhµ thÇu tíi lµm râ nh­ng trong qu¸ tr×nh lµm râ sù so s¸nh vÒ gi¸ thÇu cña tæ chuyªn gia ®èi víi 2 nhµ thÇu lµ kh«ng cã tÝnh thuyÕt phôc: - Bæ xung thªm 333000 $ cho S & W ®èi víi c¸c chuyªn gia hiÖn tr­êng lµ kh«ng hîp lý. - Bæ xung thªm 18000 $ cho thuª v¨n phßng víi S & W lµ kh«ng hîp lý v× mét mÆt trong hå s¬ mêi thÇu ®· ghi nhµ m¸y ®· cã v¨n phßng ,mÆt kh¸c tæ chuyªn gia l¹i kh«ng tÝnh phÇn thuª v¨n phßng 32000 $ cña ESBI v× cho r»ng EVN ®· cÊp ®Çy ®ñ ®©y lµ sù kh«ng c«ng b»ng. Do vËy trªn c¬ së so s¸nh gi¸ chµo thÇu cña 2 nhµ thÇu nµy lµ : S & W : 967000$ ; ESBI : 1459255$ cho dï ESBI cã gi¶m gi¸ th× vÉn cßn 1321085$. Trªn c¬ së nµy kh«ng thÓ kÕt luËn nh­ ®Ò nghÞ cña tæ chuyªn gia lµ míi ESBI vµo th­¬ng th¶o hîp ®ång; xÐt vÒ mÆt kü thuËt hai hµng lµ t­¬ng ®­¬ng xong gi¸ l¹i chªnh lÖch tíi 300.000$ do ®ã ph¶i mêi S&W vµo ®µm ph¸n hîp ®ång. Mét vÝ dô kh¸c : t¹i gãi thÇu t­ vÊn cho dù ¸n c¶i t¹o l­ãi ®iÖn thµnh phè Hå ChÝ Minh( ®· tr×nh bµy ë phÇn trªn) cã 2 nhµ thÇu ®­îc mêi vµo th­¬ng th¶o tµi chÝnh lµ Worleyvµ Fitchner lµ 2 nhµ thÇu cã ®iÓm kü thuËt t­¬ng ®­¬ng ,Tæ chuyªn gia sau qu¸ tr×nh ph©n tÝch ®· ®­a gi¸ vÒ mét mÆt b»ng nh­ sau. §¬n vÞ :$ C¸c chi phÝ Gi¸ chµo cña W($) Gi¸ chµo cña F($) 1. TiÒn thï lao TV n­íc ngoµi 544392 516162 2. C¸c chi phÝ kh¸c 150655 129536 3.Chi phÝ thuª t­ vÊn VN 52578 199000 4. Chi phÝ ®µo t¹o 52500 52500 5. C«ng t¸c phÝ t¹i ViÖt Nam 72175 72175 6. Chi phÝ ®i l¹i t¹i VN 25000 25000 7.VPP, thiÕt bÞ liªn l¹c 34450 34450 8. Chi phÝ gi¸m ®Þnh 35000 35000 9. Tr­ît gi¸ 11027 11027 10. Dù phßng 22143 22143 Tæng 999920 1096993 Theo kÕt qu¶ nµy th× sÏ chän W vµo ®µm ph¸n. Nh­ng tæ thÈm tra ®· chøng minh ®­îc møc gi¸ so s¸nh kh«ng ph¶i nh­ trªn. Do trong b¶n chµo F cã nhiÒu chi phÝ yªu cÇu EVN 2 ph¶i chÞu, §Ó so s¸nh, ®· ®­a vÒ cïng mÆt b»ng chi phÝ. §¬n vÞ :$ C¸c chi phÝ Gi¸ chµo cña W($) Gi¸ chµo cña F($) F (thªm chi phÝ ®Ó cïng mÆt b»ng so s¸nh) 1. TiÒn thï lao 544392 516162 516162 2. C¸c chi phÝ kh¸c 150655 129536 129536 3.Chi phÝ thuª t­ vÊn trong n­íc 18 ng­êi/ th¸ng (52578) EVN chÞu 52578 4. Chi phÝ ®µo t¹o 52500 4000 52500 5. C«ng t¸c phÝ 72175 EVN 2 chÞu 72175 6.VPP, thiÕt bÞ liªn l¹c 25000 ~ 25000 7. Gi¸m ®Þnh thiÕt bÞ 34450 ~ 34450 8. Tr­ît gi¸ 35000 Kh«ng nªu 35000 9. Dù phßng 25876 Kh«ng nªu 25876 Tæng 999920 619661 947240 Trong b¶ng so sanh cña EVN2 cã c¸c yÕu tè ®­a vÒ cïng mÆt b»ng so s¸nh lµ khach quan vµ c«ng b»ng nh­ ®iÓm 3.4,5,6; cã c¸c yÕu tè ®­a vÒ mét c¸ch ¸p ®Æt kh«ng kh¸ch quan nh­ ®iÓm 7,8,9 ; cã c¸c yÐu tè ch­a ®ñ ®é tin cËy vÒ trÞ sè nh­ môc 4,5.T¹m bá qua kÕt qu¶,yÕu tè ch­a ®ñ ®ä tin cËy vÒ con sè mµ chØ xÐt ®Õn ®­a c¸c yÕu tè hoµn toµn khach quan vµ c«ng b»ng vµo so s¸nh th× b¶n chµo cña W lµ 999000$ ;b¶n chµo cña F lµ 847951$ Nh­ vËy theo c¸ch tinh trong b¸o c¸o sÏ cã ®iÓm xÕp h¹ng c ña hai h·ng nh­ sau: W : §iÓm kü thuËt 76.98 F : §iÒm kü thuËt: 76,14 §iÓm tµi chÝnh 12,72 ®iÓm tµi chÝnh 15 Tæng 89,70 91,14 KÕt qu¶ nµy tr¸i ng­îc h¼n víi kÕt qu¶ cña tæ chuyªn gia, h·ng tróng thÇu sÏ lµ F chø kh«ng ph¶i lµ W. Tõ sù ph©n tÝch trªn cho thÊy: X¸c ®Þnh ®óng c¸c tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ n¨ng lùc nhµ thÇu lµ rÊt quan träng; c¸c tiªu chuÈn nµy ®· ®­îc quy ®Þnh t¹i c¸c quy chÕ còng nh­ quy ®Þnh cña tæ chøc tµi trî cã ®­îc lµ ph¶i vËn dông vµo tõng tr­êng hîp cô thÓ nh­ thÕ nµo cho chÝnh x¸c nhÊt, vÊn ®Ò quan träng h¬n chÝnh lµ n¨ng lùc vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n, kinh nghiÖm vµ ®¹o ®øc cña tæ chuyªn gia ®¸nh gi¸; c¸c thµnh viªn cña tæ chuyªn gia kh«ng chØ ®ßi hái cã ®ñ kinh nghiÖm, cã chuyªn m«n cao mµ ph¶i ®ßi hái cã sù c«ng b»ng, minh b¹ch trong c«ng viÖc th× míi cã thÓ ®¸nh gi¸ ®óng n¨ng lùc cña tõng nhµ thÇu. §¸ng tiÕc trong thêi gian qua ë nhiÒu n¬i ,mét sè tæ chuyªn gia vÉn ch­a héi tô ®­îc nh÷ng nh©n tè nµy nªn nhiÒu lóc ®· g©y ra nh÷ng tai h¹i kh«ng nhá, ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy ®ßi hái mét mÆt ph¶i lùa chän ®óng ng­êi ®óng viÖc mÆt kh¸c ph¶i tæ chøc c¸c líp ®µo t¹o ng¾n h¹n cho tæ chuªn gia vÒ ph­¬ng ph¸p tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ nhµ thÇu t­ vÊn, ®ång thêi ph¶i cã quy ®inh râ vÒ tr¸ch nhiÖm ,quyÒn lîi cña tæ chuyªn gia khi tham gia vµo qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ ®Ó dµng buéc c¸c chuyªn gia víi c«ng viÖc cña hä. Thø t­: VÒ vÊn ®Ò th­¬ng th¶o hîp ®ång. Th­¬ng th¶o hîp ®ång lµ giai ®o¹n cuèi cña ho¹t ®éng ®Êu thÇu sau khi ®· lùa chän ®­îc nhµ thÇu ®¸p øng tèt c¸c tiªu chuÈn cña chñ ®Çu t­ ®Æt ra, giai ®o¹n nµy gi÷ mét vai trß hÕt søc quan träng v× th«ng qua th­¬ng th¶o hîp ®ång sÏ ph©n ®Þnh cô thÓ, chi tiÕt nghÜa vô, tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña nhµ t­ vÊn còng nh­ c¸c rµng buéc cña hai phÝa, ®©y còng lµ qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh cô thÓ ®iÒu chØnh c¸c kho¶n môc chi phÝ cho phï hîp, th­¬ng th¶o hîp ®ång cã thÓ lµm t¨ng hoÆc gi¶m gi¸ tuú thuéc vµo t×nh h×nh cô thÓ cña dù ¸n, nÕu chñ ®Çu t­ kh«ng dïng h×nh thøc ®Êu thÇu mµ dïng h×nh thøc chØ ®Þnh thÇu th× ®©y lµ b­íc quyÕt ®Þnh ®Õn lîi Ých cña chñ ®Çu t­ còng nh­ hiÖu qu¶ cña viÖc thùc hiÖn dù ¸n. Trªn thùc tÕ, chóng ta ch­a cã nhiÒu kinh nghiÖm trong ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång ®Æc biÖt lµ víi c¸c tæ chøc t­ vÊn n­íc ngoµi nªn th­êng bÞ phÝa n­íc ngoµi cµi bÉy ph¸p lý vµ ®¹t ®­îc nh÷ng b¶n hîp ®ång g©y bÊt lîi rÊt lín cho phÝa ViÖt Nam. VÝ dô 1: T­ vÊn giai ®o¹n 2 nhµ m¸y Phó MÜ chñ ®Çu t­ lµ EVN; nhµ thÇu ®­îc chØ ®Þnh lµ c«ng ty t­ vÊn K&M. Lý do chØ ®Þnh: K&M ®· tróng thÇu giai ®o¹n 1 cña nhµ m¸y ®iÖn PhóMÜ (trî gióp s¬ tuyÓn, lËp hå s¬ mêi thÇu, tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ thÇu, ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu, lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ xÕp h¹ng c¸c nhµ thÇu) nªn t­ vÊn K&M am hiÓu s©u vÒ dù ¸n nµy còng nh­ vÒ HSDT cña nhµ thÇu EDFI, ®ång thêi kh«ng mÊt thêi gian ®Ó tæ chøc ®Êu thÇu tuyÓn chän t­ vÊn. T­ vÊn phô gåm: C«ng ty t­ vÊn luËt JSM (Hång K«ng); c«ng ty KHM (Mü); c«ng ty tµi chÝnh Taylor §ejonh (Mü) vµ c¸c t­ vÊn trong n­íc cña viÖn n¨ng l­îng (EVN); viÖn nghiªn cøu luËt (Bé t­ ph¸p). tû träng c«ng viÖc: K&M : 25% ; JSM : 50 % ; kh¸c : 25%. Gi¸ trÞ ®Ò nghÞ chØ ®Þnh trän gãi lµ 414.900 $. Chµo lÇn 1: K&M chµo víi 1938 giê c«ng, t­¬ng 13,5 th¸ng - ng­êi (chuyªn gia t­ vÊn n­íc ngoµi kho¶ng 11 th¸ng - ng­êi) Thu nhËp cña t­ vÊn rÊt cao: Thu nhËp cao nhÊt cña t­ vÊn n­íc ngoµi lµ: 40.000 $/ th¸ng - ng­êi. Thu nhËp cao nhÊt cña t­ vÊn trong n­íc lµ: 9.600 $/ th¸ng - ng­êi. MÆc dï cã bÊt hîp lý nh­ng hîp ®ång nµy ®­îc EVN chÊp thuËn; ®ång thêi Bé CN còng phª duyÖt vµ hèi thóc Bé KH & §T thÈm ®inh tr×nh TTg phª chuÈn, do sù bÊt hîp lý trong l­¬ng t­ vÊn nªn Bé KH & §T ®· yªu cÇu Bé CN, EVN ph¶i th­¬ng th­¬ng th¶o ®iÒu chØnh hîp ®ång vµ bæ sung nh÷ng tµi liÖu cÊn thiÕt kh¸c th× míi tr×nh TTg, EVN ph¶i th­¬ng th¶o thªm 2 lÇn n÷a míi ®¹t ®­îc c¸c yªu cÇu c¬ b¶n: - B¶n chµo hµng gi¸ lÇn 2 cña K&M: Tæng sè lµ 33,15 th¸ng - ng­êi (trong ®ã chuyªn gia ViÖt Nam lµ 22 th¸ng - ng­êi) nhµ thÇu ®Ò nghÞ t¨ng sè c«ng nh©n cña chuyªn gia ViÖt Nam lªn gÊp 10 lÇn so víi chµo lÇn 1 vµ t¨ng lao ®éng lªn gÊp 2,5 lÇn chµo lÇn 1 nh­ng vÉn gi÷ nguyªn sè c«ng cña chuyªn gia n­íc ngoµi; chØ ®iÒu chØnh thu nhËp cña t­ vÊn phô JSM xuèng cßn 20.000 $/ th¸ng - ng­êi; cña chuyªn gia ViÖt Nam xuèng cßn 1.000 $/ th¸ng - ng­êi; kh«ng ®iÒu chØnh thu nhËp cña t­ vÊn chÝnh K&M. - B¶n chµo lÇn 3: Tæng sè c«ng lµ 31,6 th¸ng - ng­êi trong ®ã sè c«ng cña chuyªn gia n­íc ngoµi t¨ng tõ 11 th¸ng - ng­êi lªn 19,6 th¸ng - ng­êi; gi¶m sè c«ng cña chuyªn gia t­ vÊn trong n­íc tõ 22 th¸ng - ng­êi xuèng cßn 12 th¸ng - ng­êi cho phï hîp; thu nhËp cña chuyªn gia t­ vÊn X còng gi¶m xuèng 20.000 $/ th¸ng - ng­êi, do ®ã ®· t¨ng dù phßng tõ 0 lªn 100.000 $. §Ò xuÊt tµi chÝnh cña nhµ thÇu K&M §¬n vÞ : $ Néi dung Chµo lÇn 1 Chµo lÇn 2 Chµo lÇn 3 Tæng chi phÝ 400000 414900 414900 1. Chi phÝ ph©n c«ng 367624 385648 352568 2. Phô phÝ (®i l¹i, l­u chó) 300000 26640 48390 3. Chi phÝ kh¸c 2376 2612 3942 4. Dù phßng 0 0 10000 Qu¸ tr×nh th­¬ng th¶o ®· ph©n bæ c¸c chi phÝ mét c¸ch hîp lý h¬n. VÝ dô 2 : §Êu thÇu tuyÓn chän t­ vÊn nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn ¤m«n. §©y lµ nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn dïng c«ng nghÖ nhiÖt ng­ng h¬i truyÒn thèng cã c«ng suÊt thiÕt kÕ 600MW (2 tæ m¸y ´ 300 MW); tæng vèn ®Çu t­: 6666 tû ®ång (phÇn nhµ m¸y); chñ ®Çu t­ lµ EVN (tæng c«ng ty ®iÖn lùc ViÖt Nam). NhiÖm vô cña t­ vÊn: KiÓm tra c¸c b¸o c¸o ®· lËp, thiÕt kÕ c¬ së, thiÕt kÕ kü thuËt, s¬ tuyÓn c¸c nhµ thÇu, lËp HSDT. Cã 4 nhµ thÇu tham dù: Tespco (NhËt), NewJect (NhËt), WestJect (NhËt) vµ TCE (Ên §é) KÕt qu¶ chÊm ®iÓm cho thÊy nhµ thÇu Tespco xÕp thø nhÊt vÒ kü thuËt vµ ®­îc mêi vµo th­¬ng th¶o tµi chÝnh: KÕt qu¶ th­¬ng th¶o lÇn 1. §¬n vÞ : Yªn H¹ng môc chi phÝ Gi¸ trÞ thÇu Gi¸ sau khi th­¬ng th¶o Chªnh lÖch Nguyªn gi¸ Quy ®æi Nguyªn gi¸ Quy ®æi * Chi phÝ n­íc ngoµi 306202050 306202050 - 29806050 -81804 - Thu nhËp cña chuyªn gia n­íc ngoµi 259843150 259843150 235812950 23581295 - Chi phÝ kh¸c 46358900 46358900 62248300 62248300 * Chi phÝ trong n­íc 1284080 166930400 10,760017 92892233 -7403816 - Thu nhËp chuyªn gia 163900 21307000 2,186470 18876000 - Chi phÝ kh¸c 1120180 145623400 8,573547 71016233 Tæng - 473132450 - 39095348 -8217896 Th­¬ng th¶o lÇn 2 §¬n vÞ :Yªn KQTTL 1 KQTTL 2 Chªnh lÖch * Chi phÝ ngoµi n­íc 2980061250 296135250 -1926000 -L­¬ng chuyªn gia 235812950 234959750 -853200 - Chi phÝ kh¸c 62248300 61175500 -1072800 * Chi phÝ trong n­íc 92892233 92892233 -L­¬ng chuyªn gia 18876000 18876000 - Chi phÝ kh¸c 74016233 74016233 Tæng 390953483 389027483 -1926000 Th«ng qua th­¬ng th¶o phÝa Tespco ®· gi¶m 16.050 $ gåm lîi nhuËn (tõ 17,5%- 16%) lµ 7.110 vµ 8.940 $ c«ng t¸c phÝ (tõ 130 $/ ng­êi xuèng cßn 126 $/ ng­êi). Qua ®©y cho thÊy th­¬ng th¶o hîp ®ång lµ qu¸ tr×nh cã vai trß kh«ng nhá tíi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña t­ vÊn sau nµy v× vËy ®éi ngò th­¬ng th¶o ph¶i lµ nh÷ng c¸n bé cã bÒ dµy kinh nghiÖm vÒ ký hîp ®ång ®Æc biÖt hîp ®ång quèc tÕ, cã sù am hiÓu t­êng tËn vÒ nhµ thÇu vÒ dù ¸n vµ vÒ luËt ph¸p tr¸nh ph¹m ph¶i nh÷ng thiÕu sãt ®¸ng tiÕc, tuy nhá bÐ nh­ng l¹i lµ "sai mét ly ®i mét dÆm" mµ thùc tÕ kh«ng thiÕu nh÷ng bµi häc cay ®¾ng . VÝ dô nh­ dù ¸n §iÖn Phó Mü:2.1. Do hîp ®ång gi÷a hai bªn cã nhiÒu ®iÓm ch­a râ rµng nªn ngµy 27/8/1997 lµ ngµy hoµn thµnh bµn giao c«ng tr×nh nh­ng h¬n 4 th¸ng sau vÉn ch­a hoµn tÊt, viÖc cung cÊp thiÕt bÞ kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu (ngay tõ ®Çu kh«ng l¾p vßi phun ®èt ®­îc hçn hîp dÇu- khÝ) sau khi l¾p vµ cho ch¹y ph¶i ngõng m¸y ®Ó thùc hiÖn c¸c thay ®æi bæ xung, thö nghiÖm kÐo dµi lµm gi¶m thêi gian sö dông quy ®Þnh cña thiÕt bÞ v× ®Ó x¶y ra sù cè khëi ®«ng kh«ng thµnh c«ng nhiÒu lÇn do trôc trÆc thiÕt bÞ nghiªm träng nhÊt lµ do kh«ng ph¸t ®iÖn ®óng thêi h¹n nªn ®· ®Ó x¶y ra c¨ng th¼ng cÊp ®iÖn cho khu vùc trong mïa kh« 97 - 98, nhµ thÇu ®· lîi dông mét sè ®iÒu kho¶n réng r·i cña phÝa EVN ®Ó tiÕn hµnh thö nghiÖm c¸c thiÕt bÞ cña m×nh t¹i nhµ m¸y nµy, ®Ó x¶y ra t×nh tr¹ng nµy t­ vÊn ESBI cã tr¸ch nhiÖm rÊt lín, tõ kh©u ký hîp ®ång, mêi thÇu ®Õn gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña nhµ thÇu thùc hiÖn dù ¸n. §Ó tr¸ch t×nh tr¹ng nµy bªn c¹nh viÖc lùa chän t­ vÊn vµ nhµ thÇu ®¸ng tin cËy vÒ lµm ¨n bu«n b¸n, nghiªm chØnh, cã thiÖn trÝ ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao kinh nghiÖm ,c¶nh gi¸c trong th­¬ng th¶o vµ ký hîp ®ång, nhÊt thiÕt tr¸nh nh÷ng chiÕc "bÉy" ph¸p lý do t­ vÊn ®­a ra. Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c ®Êu thÇu tuyÓn chän t­ vÊn. 1. VÒ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch. -Nhµ n­íc nªn ®¬n gi¶n ho¸ c¸c quy chÕ, thñ tôc ®Ó thùc hiÖn dÔ dµng vµ nhanh chãng, hµi hoµ c¸c quy ®Þnh trong n­íc víi c¸c quy ®Þnh cña c¸c tæ chøc tµi trî quèc tÕ, c¸c c¬ chÕ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn t­ vÊn trong n­íc cÇn ®­îc thùc thi. Møc chi phÝ t­ vÊn trong n­íc còng cÇn ®­îc n©ng cao dÇn lªn ngang b»ng víi chi phÝ n­íc ngoµi ®Ó ®éng viªn nghÒ t­ vÊn ph¸t triÓn, Nhµ n­íc cÇn lo¹i bá ®éc quyÒn trong c«ng t¸c t­ vÊn (vÝ dô:chØ cã mét tæng c«ng ty t­ vÊn TEDI cña ngµnh giao th«ng vËn t¶i) ®ång thêi còng cÇn lo¹i bá sù trùc thuéc cña c¸c c«ng ty t­ vÊn vµo c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc (tæng c«ng ty, Bé) h×nh thµnh c¸c c«ng ty t­ vÊn ®éc lËp. CÇn cã c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o c¸n bé ViÖt Nam lµm c«ng t¸c t­ vÊn ®Ó cã thÓ tiÕp thu viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ, ®¸nh gi¸ c¸c chµo hµng kh¸ch quan, c«ng b»ng. C¸c biÖn ph¸p chèng tham nhòng, hèi lé trong c«ng t¸c lùa chän vµ qu¶n lý t­ vÊn lµ rÊt quan träng nh»m gãp phµn n©ng cao chÊt l­îng t­ vÊn còng nh­ hiÖu qu¶ qu¸ tr×nh ®Çu t­ ë ViÖt Nam. -Hoµn thiÖn quy chÕ ®Êu thÇu: CÇn quy ®Þnh cô thÎ h¬n vµ bæ sung thªm mét sè cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña c«ng t¸c ®©ó thÇu ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng dù ¸n hoÆc c¸c gãi thÇu cã quy m« nhá vµ ®¬n gi¶n. Rµ so¸t l¹i vÒ tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n cña bªn mêi thÇu còng nh­ ng­êi cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh ®Çu t­, vÒ ph©n cÊp xÐt duyÖt kÕ ho¹ch vµ kÕt qu¶ ®Êu thÇu theo h­íng ®¬n gi¶n gän nhÑ nh­ng hiÖu qu¶ ®Æc biÖt cÇn xem xÐt viÖc bæ sung nh÷ng c¨n cø ®Ó xem xÐt nh÷ng t×nh huèng vÒ kÕt qu¶ ®Êu thÇu. Ngoµi ra c¸c bé ngµnh, ®Þa ph­¬ng cÇn nghiªn cøu hoµn thiÖn viÖc ph©n c«ng ph©n cÊp qu¶n lý trong c«ng t¸c ®Êu thÇu theo h­íng: X¸c ®Þnh cô thÓ h¹n møc theo gi¸ trÞ c¸c gãi thÇu ®Ó xÐt duyÖt c¸c thñ tôc ph¸p lý (hå s¬ mêi thÇu, kÕt qu¶ ®Êu thÇu...) cho c¸c ®¬n vÞ cÊp d­íi, x¸c ®Þnh c¸c ®¬n vÞ lµm ®Çu mèi trong viÖc qu¶n lý ®Êu thÇu. §¬n vÞ ®Çu mèi nµy nªn lµ ®¬n vÞ trung gian kh«ng liªn quan ®Õn nhµ thÇu ®Ó ®¶m b¶o tÝnh c«ng b»ng vµ trong s¸ng (nªn lµ ®¬n vÞ trong ngµnh kÕ ho¹ch). T¸ch viÖc thÈm ®Þnh víi viÖc ®¸nh gi¸ vµ phª duyÖt kÕt qu¶ trong xÐt thÇu, kh«ng thµnh lËp héi ®ång xÐt thÇu c¸ cÊp ,nªn sím nghiªn cøu vµ cho ra ®êi luËt ®Çu t­ ®Ó t¹o c¬ së ph¸p lý v÷ng ch¾c cho ho¹t ®éng ®Êu thÇu trong c¶ n­íc. -HiÖn nay ë ViÖt Nam tån t¹i rÊt nhiÒu lo¹i h×nh t­ vÊn (tõ lËp b¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi, thiÕt kÕ, gi¸m s¸t thi c«ng, mua s¾m vËt t­ thiÕt bÞ qu¶n lý dù ¸n, t­ vÊn tµi chÝnh, t­ vÊn x©y dùng, t­ vÊn ®Çu t­...) song Nhµ n­íc ch­a cã quy ®Þnh ph©n lo¹i ®Ó qu¶n lý, viÖc gi¸m s¸t t­ vÊn trong c¸c dù ¸n tµi trî cña c¸c nhµ tµi trî cÇn chÆt chÏ song cÇn linh ho¹t ®Ó ®¶m b¶o quyÒn lîi cho phÝa ViÖt Nam. -Thùc tr¹ng phæ biÕn kÐo dµi trong nhiÒu n¨m qua lµ bè trÝ kÕt ho¹ch gi¶i mµnh mµnh, thiÕu tËp trung, kh«ng s¸t víi tiÕn ®é dù ¸n ®­îc duyÖt, nªn kh«ng ®¶m b¶o ®ñ vèn ®Ó triÓn khai kÕ ho¹ch ®Êu thÇu hoÆc nÕu triÓn khai còng chØ lµ h×nh thøc. Tæng møc vèn ®Çu t­ ®­îc bè trÝ vµo kÕ ho¹ch n¨m 1999 cho 79 bé ngµnh TW vµ 61 tØnh thµnh phè lµ 15.412 tû ®ång ®· bè trÝ ®Õn 8.380 dù ¸n trong ®ã: c¸ bé ngµnh trung ­¬ng ®· bè trÝ 1.689 dù ¸n víi sè vèn ®Çu t­ lµ 10.278 tû ®ång. Nhãm A: 67 dù ¸n, vèn ®Çu t­ lµ:6.683 tû ®ång, nhãm B: 240 dù ¸n - 2.022,2 tû ®ång, nhãm C: 1043 dù ¸n - 1.148,5 tû ®ång c¸c tØnh, thµnh phè ®· bè trÝ 6.691 dù ¸n víi sè vèn ®Çu t­ lµ 5.715 tû ®ång, trong ®ã vèn XDCB tËp trung 3.597 tû ®ång ®· bè trÝ cho 3.707 dù ¸n, cßn l¹i bè trÝ b»ng nguån vèn huy ®éng kh¸c tõ ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng .KÕ ho¹ch ®Çu t­ ®Çu n¨m triÓn khai chËm ®Õn cuçi th¸ng 8 c¶ n­íc cßn 1.236 dù ¸n ch­a triÓn khai song víi c¸c lý do: Dù ¸n ch­a ®­îc duyÖt, tæng dù to¸n, dù to¸n ch­a ®­îc duyÖt, ch­a gi¶i phãng song mÆt b»ng trong ®ã c¸c nghµnh trung ­¬ng cßn 268 dù ¸n, c¶ n­íc cßn 1.058 dù ¸n ch­a triÓn khai theo kÕ ho¹ch. §©y lµ mét trë ng¹i lín cho viÖc ®¶m b¶o vèn ®Ó tæ chøc ®Êu thÇu. §Ó kh¾c phôc tån t¹i nµy cÇn bè trÝ kÕ ho¹ch theo ®óng dù ¸n ®­îc phª duyÖt vµ g¾n v¬Ý nguån vèn thùc thi. -HiÖn nµy Nhµ n­íc ®· ban hµnh tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ chung cho viÖc lùa chän c¸c nhµ t­ vÊn, thùc tÕ trong tõng tr­êng hîp cô thÓ l¹i ph¶i ¸p dông tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ do bªn cã vèn cho vay so¹n th¶o, cô thÓ lµ c¸c dù ¸n vay vèn WB th× c¸c tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ còng nh­ c¸c tµi liÖu hå s¬ mêi thÇu ®Òu ph¶i theo mÉu cña WB nÕu kh«ng sÏ kh«ng ®­îc WB chÊp thuËn do ®ã qu¸ tr×nh lµm thñ tôc víi Nhµ n­íc ®Ó triÓn khai ®Êu thÇu mÊt nhiÒu thêi gian h¬n v× lÏ ®ã Nhµ n­íc cÇn ra c¸c quyÕt ®Þnh bæ sung quy ®Þnh vÊn ®Ò nµy. §Ó lµm tèt c«ng t¸c lùa chän vµ qu¶n lý t­ vÊn cho c¸c dù ¸n th× viÖc më nh÷ng kho¸ ®µo t¹o ng¾n h¹n ®Ó trang bÞ mét sè kiÕn thøc chuyªn m«n nghiÖp vô cho c«ng t¸c lùa chän vµ qu¶n lý t­ vÊn lµ viÖc lµm rÊt cÇn thiÕt v× vËy bé KH & §T cïng c¸c c¬ quan chøc n¨ng quan t©m xem xÐt vµ cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o cho c¸c ®¬n vÞ ®ang thùc hiÖn dù ¸n ngoµi ra ®Ó cã thªm th«ng tin trong lÜnh vùc t­ vÊn còng nh­ mét sè kinh nghiÖm trong lÜnh vùc nµy, bé nªn ra mét tËp san chuyªn viÕt vÒ c«ng t¸c t­ vÊn ®Ó gióp cho nh÷ng c¸n bé thùc hiÖn dù ¸n n¾m ch¾c h¬n nh÷ng th«ng tin vÒ c¸c nhµ t­ vÊn vµ nh÷ng kinh nghiÖm trong viÖc lùa chän vµ qu¶n lý t­ vÊn nh÷ng mÆt ®· lµm tèt vµ ch­a tèt. -Nhµ n­íc nªn cã chñ tr­¬ng ®Ó héi t­ vÊn ViÖt Nam cÊp chøng chØ hµnh nghÒ cho nh÷ng c¸ nh©n theo tõng chuyªn ngµnh, 2 n¨m cÊp l¹i mét lÇn nh­ c¸c n­íc Ch©u ¢u, Mü vµ khu vùc vÉn lµm. ChØ cÊp giÊy phÐp hµnh nghÒ cho mét tæ chøc t­ vÊn ®Ó thùc hiÖn c¸c lo¹i h×nh c«ng viÖc theo n¨ng lùa cña tæ chøc (tr×nh ®é c¸n bé chuyªn ngµnh, sè l­îng biªn chÕ æn ®Þnh cña c¸c kü s­ chuyªn ngµnh, n¨ng lùc tµi chÝnh vµ trang thiÕt bÞ hµnh nghÒ, kinh nghiÖm vµ thêi gian ho¹t ®éng, kÕt qu¶ ho¹t ®éng t­ vÊn trong lÜnh vùc xin chøc n¨ng hµnh nghÒ). -Nhµ n­íc nªn th«ng qua c¸c v¨n b¶n ph¸p quy, c¸c c¬ quan th«ng tin ®¹i chóng lµm cho c¬ quan vµ céng ®ång quan t©m sö dông t­ vÊn, chÊp thuËn c¸c ý kiÕn x¸c ®¸ng cña t­ vÊn. 2. VÒ c¸c ®¬n vÞ t­ vÊn. 2.1 T­ vÊn n­íc ngoµi. - Cè g¾ng t×m hiÓu ë møc cao nhÊt cã thÓ ®­îc vÒ v¨n ho¸, ®iÒu kiÖn vµ quy ®Þnh cña ViÖt Nam tr­íc khi sang ViÖt Nam. - Cö c¸c chuyªn gia t­ vÊn cã n¨ng lùc vµ kh«ng thay ®æi chuyªn gia t­ vÊn qu¸ th­êng xuyªn trong qu¸ tr×nh triÓn khai dù ¸n. - Chó träng h¬n n÷a ®Õn c«ng t¸c ®µo t¹o cho chuyªn gia, c¸n bé ®µo t¹o phÝa ViÖt Nam (giµnh ng©n s¸ch lín h¬n, thêi gian nhiÒu h¬n vµ nhiÖt t×nh h¬n). - LËp kÕ ho¹ch tèt h¬n cho chuyÓn giao c«ng nghÖ, lªn kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖnc«ng viÖc theo kÕ hoach. - §­a ra nh÷ng lêi khuyªn chuyªn m«n mét c¸ch kh¸ch quan, hoµn toµn vÒ hiÖu qu¶ cña dù ¸n. - B¶o ®¶m cã phiªn dÞch ®Çy ®ñ ngay tõ ®Êu dù ¸n, tr¸ch nh÷ng hiÓu lÇm kh«ng ®¸ng cã do sù bÊt ®ång ng«n ng÷. - Cung cÊp ng©n s¸ch cho viÖc chuÈn bÞ gi÷ liÖu. - Hîp t¸c víi t­ vÊn trong n­íc mét c¸ch tèi ®a. 2.2 T­ vÊn trong n­íc. * Môc tiªu cña c¸c h·ng t­ vÊn trong n­íc lµ trë thµnh nh÷ng nhµ thÇu ®éc lËp hoÆc mét liªn doanh trong n­íc khi tham gia ®Êu thÇu t­ vÊn dïng vèn cña c¸c tæ chøc quèc tÕ, ®Ó cã thÓ tham gia vµo c¸c gãi thÇu quèc tÕ c¸c c«ng ty t­ vÊn ph¶i ®ñ tr×nh ®é chuyªn m«n mµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ: WB, AOD, JBU c«ng nhËn®Î ®¹t ®­îc môc tiªu nµy c¸c h·ng t­ vÊn trong n­íc cÇn ph¶i: - Kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng lùc chuyªn m«n cña ®éi ngò kü s­ t­ vÊn, chuyªn viªn kü thuËt, c«ng nh©n, nh©n viªn qu¶n lý, ®¸p øng ®­îc ®ßi hái cña t×nh h×nh thùc tÕ th«ng qua nh÷ng h×nh thøc ®µo t¹o phï hîp: häc hái chuyªn gia n­íc ngoµi trong qu¸ tr×nh lµm viÖc, göi ®i ®µo t¹o n­íc ngoµi t¹i c¸c c«ng ty t­ vÊn hoÆc t¹i c¸c viÖn nghiªn cøu, tr­êng ®¹i häc... - Trang bÞ hÖ thèng thiÕt bÞ lµm viÖc, hç trî ho¹t ®éng hiÖn ®¹i: m¸y vi tÝnh, c¸c phÇn mÒm ,c¸c m¸y mãc ®o ®¹c, kh¶o s¸t. - Th«ng th¹o c¸c th«ng lÖ quèc tÕ, c¸c quy ®Þnh cña c¸c tæ chøc tµi trî vµ trong n­íc. - Th«ng th¹o ngo¹i ng÷, nhÊt lµ tõ ng÷ kü thuËt: t×m hiÓu kü th«ng tin vÒ dù ¸n, phong tôc tËp qu¸n, së thÝch cña ng­êi qu¶n lý dù ¸n. - Lµm quen vµ hiÓu biÕt vÒ c¸c thñ tôc th­¬ng th¶o gi¸ c¶ hîp ®ång, dÞch vô ®èi víi t­ vÊn n­íc ngoµi. - ChÊp nhËn lµm thÇu phô trong giai ®o¹n ®Çu nh­ mét c¸ch ®Ó häc hái vµ ph¸t triÓn. - Kh«ng chê ®îi sù b¶o hé cña Nhµ n­íc mµ ph¶i tù m×nh ho¹t ®éng b»ng chÝnh n¨ng lùc cña m×nh, c¸c nhµ t­ vÊn ViÖt Nam còng kh«ng nªn ®¸nh ®æi chÊt l­îng víi gi¸ c¶ ®iÒu ®ã sÏ lµm mÊt uy tÝn cña hä. * PhÝa Nhµ n­íc vµ chñ ®Çu t­ ph¶i hç trî cho sù ph¸t triÓn cña t­ vÊn trong n­íc b»ng c¸c ho¹t ®éng thÝch hîp. - T¹o ra sù canh tranh b»ng c¸ch xo¸ bá c¸c c«ng ty ®éc quyÒn trong n­íc, cÊm viÖc mét c«ng ty t­ vÊn ViÖt Nam liªn kÕt víi h¬n mét c«ng ty n­íc ngoµi trong viÖc tham dù vµo dù ¸n, h¹n chÕ viÖc c¸c c«ng ty t­ vÊn lín tham gia thÇu c¸c dù ¸n cã quy m« nhá. - Ph¸t triÓn tÝnh ®éc lËp ®èi víi c¸c c«ng ty lµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®Ó hä cã thÓ tham gia víi t­ c¸ch nh­ lµ mét nhµ thÇu trong c¸c cuéc ®Êu thÇu quèc tÕ b»ng viÖc: t¸ch biÖt kinh doanh víi c¸c ho¹t ®éng Nhµ n­íc cña doanh nghiÖp n­íc ngoµi trong ho¹t ®éng kinh doanh cña t­ vÊn, t¨ng c­êng mèi quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp Nhµ n­íc víi c¸c bé qu¶n lý, t­ vÊn cña doanh nghiÖp n­íc ngoµi ph¶i ®­îc tù qu¶n trong khu«n khæ ®­îc phÐp vµ ho¹t ®éng theo luËt th­¬ng m¹i. - KhuyÕn khÝch sù tån t¹i sù ph¸t triÓn cña c¸c c«ng ty t­ vÊn b»ng c¸ch: khuyÕn khÝch h×nh thøc liªn doanh t­ vÊn trong vµ ngoµi n­íc, hç trî vÒ chøc n¨ng cho c¸c hiÖp héi t­ vÊn mang tÝnh chÊt toµn quèc vµ ban hµnh c¸c luËt lÖ chØ ®¹o, lo¹i bá h¹n chÕ víi phÝa t­ vÊn trong n­íc, ph¸t triÓn c¬ chÕ nhËn biÕt kh¶ n¨ng chuyªn m«n cña c¸c c«ng ty t­ vÊn. Sù hç trî cña Nhµ n­íc lµ rÊt quan träng vÉn lµ tù b¶n th©n c¸c c«ng ty t­ vÊn ph¶i kh«ng ngõng tù v­¬n lªn vÒ n¨ng lùc chuyªn m«n, kinh nghiÖm, tµi chÝnh ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng viÖc trªn thùc tÕ còng nh­ nh÷ng tiªu chuÈn c¬ b¶n cña quèc tÕ nh»m tõng b­íc cã thÓ ®éc lËp dù thÇu vµ th¾ng thÇu trong ®Êu thÇu quèc tÕ. 3. VÒ chñ ®Çu t­. - LËp kÕ ho¹ch ®Êu thÇu chÆt chÏ, cô thÓ: cö nh÷ng ng­êi cã kinh nghiÖm, chuyªn m«n, ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp vµo tæ chuyªn gia, t¹o ®iÒu kiÖn cho t­ vÊn n¾m ®­îc c¸c yªu cÇu cña m×nh mét c¸ch cô thÓ (®Ò xuÊt cÇn râ rµng, ®Çy ®ñ, cã thêi gian ®Ó nghiªn cøu), lùa chän t­ vÊn chñ yÕu dùa vµo n¨ng lùc cña tr×nh ®é gi¶i quyÕt vÊn ®Ò: vÊn ®Ò chi phÝ sÏ ®­îc thèng nhÊt trong th­¬ng th¶o, kh«ng nªn Ðp gi¸ qu¸ møc nhµ t­ vÊn sÏ ¶nh h­ëng ®Õn tiÕn ®é vµ chÊt l­îng c«ng viÖc sau nµy. - Trong qu¸ tr×nh chän t­ vÊn chñ ®Çu t­ kh«ng nªn c¨n cø vµo giÊy phÐp hµnh nghÒ, mµ nªn t×m hiÓu n¾m thùc lùc, t×m hiÓu danh s¸ch chuyªn gia t­ vÊn ®­îc ®Ò xuÊt cã thùc sù lµm cho dù ¸n kh«ng (v× ®· cã hiÖn t­îng cïng mét thêi gian, tªn mét chuyªn gia xuÊt hiÖn ë mÊy dù ¸n, ®· cã hiÖn t­îng tªn mét chuyªn gia ®­îc ghi vµo danh s¸ch nh©n sù mµ chÝnh hä kh«ng biÕt), tr¸nh chän t­ vÊn theo c¶m tÝnh c¸ nh©n hoÆc c¸c mèi quan hÖ kh¸c, sau ®ã tæ chøc nhËn ®­îc viÖc l¹i b¸n thÇu l¹i ®Ó lÊy %.hoa hång - CÇn xem träng t­ vÊn, chÊp nhËn ý kiÕn x¸c ®¸ng cña t­ vÊn, b¶o ®¶m uy tÝn t­ vÊn trong c«ng t¸c, trong x· héi, kh«ng can thiÖp mét c¸ch qu¸ s©u vµo c¸c viÖc sö lý, ®Ò xuÊt cña t­ vÊn cã tÝnh chÊt chuyªn m«n nghiÖp vô, gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu chÝnh ®¸ng cña t­ vÊn mét c¸ch nhanh chãng, ®óng quy ®Þnh, ®óng quyÒn h¹n cña m×nh ®Æc biÖt lµ kh©u thanh quyÕt to¸n. - Chñ ®Çu t­ ph¶i ®ãng vai trß quan träng trong viÖc ph©n ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm gi÷a nhµ thÇu trong n­íc víi nhµ thÇu n­íc ngoµi vÒ tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi trong thùc hiÖn dù ¸n tr¸nh cho viÖc t­ vÊn ViÖt Nam bÞ Ðp qu¸ møc cö ra tæ chuyªn tr¸ch vÒ gi¸m s¸t hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña t­ vÊn: tiÕn ®é thùc hiÖn, chÊt l­îng c«ng viÖc, th­êng xuyªn gÆp gì, trao ®æi víi t­ vÊn mét mÆt nh»m gi¶i quyÕt kÞp thêi v­ín m¾c mÆt kh¸c nh»m kiÓm so¸t ho¹t ®éng cña t­ vÊn theo ®óng hîp ®ång, ®óng quy t¹o ®· ®Þnh s½n, cÇn tÝch cùc nghiªn cøu tµi liÖu h­íng dÉn vµ häc hái kinh nghiÖm cña c¸c ®¬n vÞ ®· lµm tèt c«ng t¸c nµy còng nh­ tõ c¸c bé ngµnh liªn quan v× thùc tÕ cã nh÷ng chñ ®Çu t­ chØ ®­îc thùc hiÖn mét dù ¸n v× vËy vÒ n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm ®Òu yÕu vµ thiÕu Nhµ n­íc cÇn hç trî cho chñ ®Çu t­ b»ng c¸c h×nh thøc tËp huÊn phï hîp. C. KÕt luËn §Êu thÇu tuyÓn chän t­ vÊn ngµy cµng tá râ sù ­u viÖt cña nã trong viÖc gióp chñ ®Çu t­ lùa chän ®­îc nhµ thÇu t­ vÊn cã ®ñ n¨ng lùc thùc hiÖn nhiÖm vô cña m×nh víi mét gi¸ c¶ hîp lý, ®Æc biÖt lµ trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc vµ xu thÕ héi nhËp nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi hiÖn nay yªu cÇu mÊu chèt víi c¸c chñ thÓ kinh tÕ lµ sö dông nguån vèn ®Çu t­ tiÕt kiÖm vµ cã hiÖu qu¶ nhÊt? th«ng qua ®Êu thÇu ®Ó tuyÓn chän t­ vÊn gióp søc cho chñ ®Çu t­ sö dông hiÖu qu¶ nguån vèn cña m×nh chÝnh lµ mét lêi gi¶i cho bµi to¸n ®ã. Thùc tÕ hiÖn nay ë n­íc ta vÊn ®Ò t­ vÊn ®Çu t­ vµ tuyÓn chän t­ vÊn cßn cã nhiÒu ®iÒu bÊt cËp ®ã lµ: ®éi ngò c¸c nhµ t­ vÊn cßn yÕu, tæ chøc ch­a quy cñ vµ n¨ng lùc thùc tÕ cßn thÊp vÒ mäi mÆt, chuyªn m«n, kinh nghiÖm, ngo¹i ng÷, am hiÓu th«ng lÖ quèc tÕ...., c¸c nhµ t­ vÊn n­íc ngoµi vµo nhiÒu ®· khèng chÕ thÞ tr­êng t­ vÊn, Ðp c¸c nhµ t­ vÊn trong n­íc trong nhiÒu tr­êng hîp dïng kinh nghiÖm cña m×nh ®Ó qua mÆt chñ ®Çu t­, c¸c c¬ quan qu¶n lý g©y nhiÒu t¸c ®éng tiªu cùc. Qu¸ tr×nh ®Êu thÇu cßn nhiÒu h¹n chÕ do hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p quy ch­a râ rµng, thèng nhÊt, c¸n bé thùc hiÖn cßn ch­a cã kinh nghiÖm, ch­a chuyªn s©u, c¸ biÖt mét sè n¬i cßn xuÊt hiÖn tiªu cùc trong ®Êu thÇu. Sau khi tróng thÇu, c¸ biÖt cã nhµ t­ vÊn ®· b¸n hîp ®ång, thay ®æi nhiÒu nh©n sù quan träng g©y ¶nh h­ëng nghiªm träng ®Õn chÊt l­îng c«ng viÖc, c¸c chñ ®Çu t­ phÝa ViÖt Nam ch­a cã nhiÒu kinh nghiÖm trong th­¬ng th¶o hîp ®ång, qu¶n lý, sö dông t­ vÊn, ®Æc biÖt lµ kh©u ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cuÈ t­ vÊn nªn vÉn ch­a sö dông ®­îc biÕt c¸c lîi thÕ cña t­ vÊn n­íc ngoµi còng nh­ t­ vÊn trong n­íc ®Ó lµm gi¶m ho¹t ®éng hiÖu qu¶ cña dù ¸n. TÊt c¶ nh÷ng nh©n tè trªn ®· vµ ®ang tån t¹i g©y c¶n trë lín ho¹t ®éng ®Êu thÇu còng ho¹t ®éng ®Çu t­, ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy ®ãi hái nhµ n­íc ph¶i cã c¬ chÕ chÝnh s¸ch phï hîp, ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p quy quy ®Þnh râ vÒ c¸c ®iÒu kho¶n liªn quan ®Õn ®Êu thÇu, khuyÕn khÝch t­ vÊn trong n­íc, kiÓm so¸t t­ vÊn n­íc ngoµi. B¶n th©n c¸c ®¬n vÞ t­ vÊn trong n­íc ph¶i kh«ng ngõng v­¬n lªn ®Ó cã thÓ ®éc lËp víi t­ vÊn n­íc ngoµi, trong giai ®o¹n lµm thÇu phô ph¶i hÕt søc tranh thñ häc hái tr×nh ®é chuyªn m«n, t¨ng c­êng chuyÓn giao c«ng nghÖ, n¾m b¾t th«ng tin, n¾m b¾t c¸c chñ ®Çu t­, chñ c«ng tr×nh cã vèn nhµ n­íc b»ng c¸c biÖn ph¸p cña m×nh, ph¶i qu¶n lý vµ sö dông t­ vÊn víi suÊt cao nhÊt ®¶m b¶o ph¸t huy tèi ®a vai trß nguån vèn ®Çu t­ trong nÒn kinh tÕ, cã nh­ vËy th× ho¹t ®éng ®Êu thÇu nãi chung vµ ®Êu thÇu tuyÓn chän t­ vÊn nãi riªng míi thÓ hiÖn hÕt vai trß tÝch cùc cña nã ®èi víi vai trß dù ¸n còng nh­ víi toµn bé c«ng cuéc ®Çu t­ vµ cã lµm ®­îc nh­ vËy th× t­ vÊn trong n­íc míi mong cã thÓ ph¸t triÓn h¬n n÷a ®¹t ®­îc c¸c tiªu chuÈn c¬ b¶n ®Ó cã thÓ tham gia héi nhËp vµo kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi cïng víi nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o. I. S¸ch. 1. §Êu thÇu c¹nh tranh quèc tÕ ®Ó XQCT & CGCN - NXB Thèng Kª - 1996. 2. §Êu thÇu quèc tÕ mua s¾m thiÕt bÞ vËt t­ XQCT theo thÓ thøc hiÖp héi quèc tÕ. NXB - KHKT - 1994. 3. T­ vÊn qu¶n lý NXB - KHKT - 1996. 4. Héi th¶o vÒ qu¶n lý vµ sö dông t­ vÊn - Bé KH§T - 1998. 5. Tµi liÖu h­íng dÉn mêi thÇu t­ vÊn cña ADB, OECF, WB - NXB x©y dùng - 1998. 6. Gi¸o tr×nh: Kinh tÕ x©y dùng, HiÖu qu¶ thùc hiÖn c¸c dù ¸n nhµ n­íc- NXBTK- 1998. Kinh tÕ ®Çu t­ -NXBTK .1998 7.Kü s­ t­ vÊn -NXB X©y d­ng 1996 II. T¹p chÝ. 1." Gi¸ trÞ thÇu- vÊn ®Ò cÇn quan t©m hiÖn nay"- Th¹c sü NguyÔn ThÞ TiÕp. T¹p chÝ: KT& dù b¸o sè 3 - 2000. 2. "§Êu thÇu: cßn cã qu¸ ®iÓm cÇn söa ®æi"- Xu©n T×nh- T¹p chÝ DiÔn ®µn doanh nghiÖp sè 13/2000. 3." VÒ vÊn ®Ò lùa chän vµ qu¶n lý t­ vÊ"n- NguyÔn ThÞ Hoµng YÕn- KTDB- sè 5/99. 4. "Quy chÕ ®Êu thÇu: HiÖu qu¶ thùc hiÖn vµ gi¶i ph¸p hoµn thiÖn" - NguyÔn ViÖt Hïng KTDB - sè 6/98. 5." Mét sè vÊn ®Ò vÒ c«ng t¸c t­ vÊn thuÕ ë ViÖt Nam" - V­¬ng Hoµng Long- T¹p chÝ Tµi chÝnh sè thang 6/1999. 6. "§Êu thÇu x©y dùng, nh÷ng bÊt cËp cÇn kh¾c phôc "- TS Th¸i B¸ CÈn T¹p chÝ Tµi chÝnh th¸ng 11/99. 7. "T­ vÊn ®Çu t­, mét sè gi¶i ph¸p quan träng n©ng cao hiÖu qu¶ hîp t¸c liªn doanh víi n­íc ngoµi"- PGS.PTS NguyÔn KÕ TuÊn - T¹p chÝ CN sè 19/97. III. Tµi liÖu kh¸c. 1. Hå s¬ vÒ ®¸u thÇu tuyÓn chän t­ vÊn c¸c dù ¸n: NhiÖt ®iÖn ¤m«n, c¶i t¹o l­íi ®iÖn Thµnh phè Hå ChÝ Minh, thuû ®iÖn Sªsan 3, nhiÖt ®iÖn Phó Mü 2.2, nhiÖt ®iÖn Phó Mü 2.2 më réng. 2. LuËn v¨n: Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ®Êu thÇu trong ngµnh GTCT - Ng« Thanh Hµ - KT 37B. 3.Quy chÕ ®Êu thÇu ban hµnh kÌm theo nghÞ ®Þnh 88CP(1/9/1999) 4.Quy chÕ qu¶n lÝ ®Çu t­&x©y dùng ban hµnh kÌm theo nghÞ ®Þnh 52CP 5.NghÞ ®Þnh 42,43CP ban hµnh n¨m 1996 6.C¸c th«ng t­ h­íng dÉn thùc hiÖn c¸c nghÞ ®Þnh trªn 7. LuËt Doanh nghiÖp,LuËt §Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt nam