Đề tài Phát huy vai trò của văn hoá Doanh nghiệp trong quá trình đổi mới

Lêi më ®Çu Ngµy nay, khi ®Ò cËp ®Õn gi¸ trÞ cña mét doanh nghiÖp, c¸c nhµ kinh tÕ häc kh«ng chØ xÐt ®Õn c¸c yÕu tè nh­: c«ng nghÖ, nhµ x­ëng, vèn, nguån nh©n lùc,... mµ cßn rÊt quan t©m ®Õn mét yÕu tè míi, mét yÕu tè cùc kú quan träng, ®­îc ®¸nh gi¸ lµ cã tÝnh quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp - ®ã chÝnh lµ v¨n hãa doanh nghiÖp. V¨n ho¸ doanh nghiÖp lµ tæng hîp nh÷ng quan niÖm chung mµ c¸c thµnh viªn trong doanh nghiÖp häc ®­îc c¸ch gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò néi bé vµ xö lý c¸c vÊn ®Ò víi m«i tr­êng xung quanh. Mét nÒn v¨n hãa doanh nghiÖp lu«n lu«n lµ môc tiªu mµ c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i h­íng tíi. V¨n ho¸ doanh nghiÖp kh«ng thÓ h×nh thµnh “ngµy mét, ngµy hai” mµ sù ph¸t triÓn cña nã lµ c¶ mét qu¸ tr×nh lÞch sö l©u dµi. V¨n ho¸ doanh nghiÖp lµ “ng«i nhµ” mµ sù x©y dùng vµ h×nh thµnh v¨n hãa cña mçi thµnh viªn chÝnh lµ c¸c viªn g¹ch ®Ó x©y nªn ng«i nhµ ®ã. V¨n hãa doanh nghiÖp h×nh thµnh nhanh hay chËm, t¸c ®éng tÝch cùc hay tiªu cùc ®Õn sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp phô thuéc vµo sù cè g¾ng phÊn ®Êu, nç lùc cña mçi thµnh viªn trong doanh nghiÖp ®ã. LÞch sö ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi còng ®· cho thÊy: nÕu kh«ng cã mét gi¸ trÞ v¨n ho¸ riªng, b¶n s¾c riªng th× mét doanh nghiÖp kh«ng thÓ ®øng v÷ng, ph¸t triÓn vµ kh«ng thÓ t¹o ®­îc “dÊu Ên” cña m×nh ®èi víi nÒn kinh tÕ cña mçi quèc gia nãi riªng vµ ®èi víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi nãi chung. Trong ph¹m vi bµi viÕt nµy, t«i chØ xin tr×nh bµy kh¸i qu¸t vÒ v¨n ho¸ doanh nghiÖp vµ ®Æc biÖt lµ viÖc ph¸t huy vai trß cña nã trong qu¸ tr×nh ®æi míi, cô thÓ h¬n lµ t¹i C«ng ty Tµi ChÝnh DÇu KhÝ – PVFC. ch­¬ng 1 Tæng quan vÒ v¨n ho¸ doanh nghiÖp 1- V¨n ho¸ doanh nghiÖp lµ g×? V¨n ho¸ lµ tæng thÓ tæng hîp bao gåm kiÕn thøc, tÝn ng­ìng, nghÖ thuËt, ®¹o ®øc, luËt ph¸p, thãi quen vµ bÊt kú n¨ng lùc hµnh vi nµo kh¸c mµ mçi c¸ nh©n víi t­ c¸ch thµnh viªn cña x· héi ®¹t ®­îc. Theo nghÜa réng, v¨n ho¸ lµ bao gåm tÊt c¶ nh÷ng g× con ng­êi ®· t¹o ra. Theo nghÜa hÑp, v¨n ho¸ x¸c ®Þnh ®Æc tr­ng cña mét d©n téc, téc ng­êi, mét x· héi, hay mét tÇng líp x· héi trong mèi t­¬ng quan víi x· héi kh¸c, d©n téc kh¸c, téc ng­êi kh¸c, hay tÇng líp x· héi kh¸c. V× vËy, cã thÓ hiÓu: V©n ho¸ doanh nghiÖp - Business Culture (VHDN) lµ toµn bé nh÷ng gi¸ trÞ tinh thÇn mµ DN t¹o ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, t¸c ®éng tíi t×nh c¶m, lý trÝ vµ hµnh vi cña c¸c thµnh viªn còng nh­ sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña DN. VHDN g¾n víi ®Æc ®iÓm tõng d©n téc, trong tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn, cho ®Õn tõng doanh nh©n, tõng ng­êi lao ®éng, do ®ã phong phó, ®a d¹ng. VHDN lµ c¬ së cña toµn bé c¸c chñ tr­¬ng, biÖn ph¸p cô thÓ trong s¶n xuÊt kinh doanh cña DN, chi phèi kÕt qu¶ kinh doanh. ChÝnh v× vËy, cã thÓ nãi, thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña c¸c DN ®Òu g¾n víi viÖc cã hay kh«ng VHDN. Tr­íc hÕt, VHDN bao gåm sù t«n träng luËt ph¸p trong kinh doanh còng nh­ ®¨ng ký th­¬ng hiÖu, t«n träng c¸c quyÒn vÒ së h÷u tµi s¶n trÝ tuÖ, nép thuÕ, b¶o vÖ m«i tr­êng, b¶o hé lao ®éng... còng nh­ c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt trong qu¶n lý doanh nghiÖp nh­ ®iÒu lÖ c«ng ty, t«n träng quyÒn h¹n vµ lîi Ých cña cæ ®«ng hay thµnh viªn gãp vèn, t«n träng cæ ®«ng thiÓu sè. Nç lùc h×nh thµnh vµ x©y dùng v¨n hãa kinh doanh ph¶i ®Õn tõ hai phÝa: doanh nghiÖp vµ c¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt, c¬ quan nhµ n­íc. Ph¸p luËt ph¶i râ rµng, dÔ hiÓu, chÝnh x¸c, kh«ng ph©n biÖt ®èi xö vµ nhÊt qu¸n trong c¶ n­íc ®èi víi c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c nhau. C¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt vµ c¬ quan nhµ n­íc ph¶i thùc thi ph¸p luËt trªn c¬ së t«n träng doanh nghiÖp vµ thùc tÕ, kh«ng v× lîi cña mét bªn mµ lµm thiÖt h¹i cho bªn kia. ViÖc söa ®æi, thay ®æi, bæ sung ph¸p luËt lµ cÇn thiÕt, song ph¶i ®­îc th¶o luËn c«ng khai víi c¸c doanh nghiÖp, viÖc c«ng bè vµ thùc hiÖn ph¶i cho phÐp doanh nghiÖp cã thêi gian cÇn thiÕt ®Ó chuÈn bÞ vµ thùc hiÖn. §ßi hái doanh nghiÖp kinh doanh cã v¨n ho¸ còng ph¶i ®ßi hái c¸c c¬ quan nhµ n­íc còng ph¶i cã v¨n ho¸ c«ng së, v¨n ho¸ trong øng xö víi c«ng d©n vµ doanh nghiÖp. Ph¶i cïng nhau phÊn ®Êu vµ nç lùc x©y dùng v¨n ho¸ kinh doanh, kh«ng thÓ chØ ®ßi hái mét phÝa doanh nghiÖp nç lùc. 2- X©y dùng v¨n ho¸ DN trong bèi c¶nh héi nhËp quèc tÕ hiÖn nay. 2.1 C¸i nh×n chung vÒ VHDN trªn thÕ giíi C¹nh tranh trªn quy m« toµn cÇu cïng víi t¸c ®éng to lín cña c«ng nghÖ th«ng tin ®ang lµ ¸p lùc to lín ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ cña n­íc ta hiÖn nay. ChÝnh phñ cam kÕt t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn vµ chÝnh c¸c doanh còng xuÊt hiÖn c¸c nhu cÇu ph¶i thay ®æi tæ chøc cña m×nh. HiÖn nay, vÊn ®Ò x©y dùng v¨n hãa tæ chøc nãi chung vµ v¨n ho¸ DN nãi riªng ®­îc ®Ò cËp ®Õn c¶ vÒ mÆt lý thuyÕt lÉn thùc tiÔn. V¨n ho¸ tæ chøc lµ lo¹i quy ­íc c¬ b¶n mµ mét nhãm ng­êi nhÊt ®Þnh nãi ra, ph¸t hiÖn ra hay x©y dùng nªn ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò vÒ sù thÝch øng bªn ngoµi vµ sù hoµ nhËp víi bªn trong vµ nh÷ng quy ­íc nµy ph¶i ®­îc coi lµ cã hiÖu lùc vµ lµ chuÈn mùc ®Ó c¸c thµnh viªn míi cña tæ chøc thÊm nhuÇn vµ tu©n thñ. V¨n ho¸ tæ chøc bao gåm c¸c yÕn tè: YÕu tè gi¸ trÞ: Gi¸ trÞ lµ sù tin t­ëng vµo nh÷ng g× lµ tèt nhÊt cho mét tæ chøc vµ lo¹i th¸i ®é nµo lµ cÇn thiÕt: sù minh b¹ch, sù hoµn thµnh tr¸ch nhiÖm, sù s¸ng t¹o, n¨ng ®éng. YÕu tè chuÈn mùc: lµ nh÷ng quy t¾c kh«ng thµnh v¨n h­íng dÉn c¸ch c­ xö. Nh÷ng chuÈn mùc nµy chØ thÎ hiÖn b»ng lêi nãi hoÆc b»ng th¸i ®é vµ nÕu vi ph¹m nh÷ng chuÈn mùc nµy th× còng bÞ xö lý: vi ph¹m nh÷ng tiªu chuÈn c«ng viÖc ®· ®­îc phª chuÈn, c¸ch c­ xö cña sÕp ®èi víi nh©n viªn, ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp... YÕu tè ®å t¹o t¸c: lµ nh÷ng khÝa c¹nh h÷u h×nh cña mét tæ chøc mµ ng­êi ta cã thÓ nghe ®­îc, nh×n thÊy hoÆc c¶m thÊy: m«i tr­êng lµm viÖc, giäng nãi, ng«n ng÷ sö dông trong c¸c bøc th«ng ®iÖp, c¸ch giao tiÕp trong c¸c cuéc mÝt tinh... Kh«ng khÝ cña tæ chøc: lµ kh¸i niÖm ®­îc sö dông ®Ó ph¶n ¸nh sù lµm viÖc tho¶i m¸i ë møc ®é cao: nh©n viªn cÊp d­íi ®­îc tin t­ëng ë møc ®é nµo, tæ chøc cã chÊp nhËn rñi ro hay nã gi÷ ë møc an toµn nhÊt, th¸i ®é th©n thiÖn hay thï ghÐt gi÷a c¸c thµnh viªn, xung ®ét trong tæ chøc cã ®­îc gi¶i quyÕt hay lê ®i... Phong c¸ch qu¶n lý: miªu t¶ c¸ch thÓ hiÖn th¸i ®é vµ quyÒn lùc cña qu¶n lý trong viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu cña tæ chøc. Phong c¸ch qu¶n lý thÓ hiÖn theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau: ®éc ®o¸n hay d©n chñ, khã tÝnh hay dÔ d·i, cøng nh¾c hay mÒm dÎo... ¸p dông v¨n hãa tæ chøc võa nªu trªn vµo sÏ thÊy c¸c DN kh«ng ph¶i kh«ng cã v¨n hãa cña m×nh. Song ®iÒu khiÕn ta quan t©m lµ ë chç nh÷ng ®Þnh nghÜa ®· nªu trªn lµ nh÷ng quy ­íc bÊt thµnh v¨n, nã quy ®Þnh c¸ch thøc thùc sù mµ con ng­êi ®èi xö hµng ngµy víi nhau trong tæ chøc vµ Èn s©u vµo lßng tin nªn cã vai trß quan träng trong viÖc thùc hiÖn môc tiªu cña tæ chøc. Nh­ vËy, VHDN cã thÓ ñng hé hoÆc chèng l¹i tæ chøc. VÊn ®Ò cßn ë chç, c¸c nhµ qu¶n lý nhËn thøc tíi ®©u vµ biÕt c¸ch sö dông nã ®Ó ph¸t triÓn tæ chøc, n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng hay kh«ng? ThÝ dô: C«ng ty Intel nhÊn m¹nh tÝnh mÒm dÎo, phong th¸i quyÕt ®Þnh c«ng viÖc vµ c¸ch tiÕp cËn h­íng néi vÒ viÖc th«ng tin, chó träng hîp t¸c, tr¸ch nhiÖm tËp thÓ vµ quyÕt ®Þnh trªn c¬ së tho¶ thuËn. BiÖn ph¸p qu¶n lý nµy g¾n víi viÖc ®Ò cao v¨n ho¸ nhãm. Trong khi ®ã, C«ng ty Protor and Gamble (P &G) ®Ò cao v¨n ho¸ thÞ tr­êng nªn hä nhÊn m¹nh c¹nh tranh, thµnh tùu vµ chÊt l­îng, ho¹ch ®Þnh nh÷ng cuéc tÊn c«ng trùc diÖn ®èi thñ. Kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn mµ NOKIA trë thµnh mét th­¬ng hiÖu ®iÖn tho¹i di ®éng næi tiÕng nhÊt thÕ giíi (chiÕm ®Õn 40% thÞ phÇn) vµ lµ niÒm tù hµo cña n­íc PhÇn Lan nhá bÐ. Lu«n lu«n ®æi míi c«ng nghÖ vµ quan träng nhÊt lµ “tÝnh nh©n b¶n” ®­îc kh¾c ho¹ trong mçi s¶n phÈm lµ “ch×a kho¸ vµng” ®Ó NOKIA thµnh c«ng trªn mäi thÞ tr­êng, tõ Ch©u ©u ®Õn Ch©u ¸ vµ lµm mét cuéc chinh phôc ngo¹n môc ®èi víi thÞ tr­êng khã tÝnh nh­ B¾c Mü (vèn lµ thÞ tr­êng truyÒn thèng cña tËp ®oµn MOTOROLA). §ång thêi, c¸c nhµ l·nh ®¹o tËp ®oµn NOKIA còng ®· rÊt thµnh c«ng khi chó ý c¶i tiÕn nh÷ng nÐt v¨n hãa riªng cña kh¸ch hµng ë c¸c thÞ tr­êng kh¸c nhau. Mçi kh¸ch hµng ®Òu c¶m nhËn ®­îc “tÝnh v¨n ho¸ riªng biÖt” khi sö dông s¶n phÈm vµ dÞch vô cña NOKIA. Nh÷ng thÝ dô trªn cho thÊy l·nh ®¹o cña c¸c c«ng ty ®· rÊt thµnh c«ng trong nh÷ng ®Æc tÝnh riªng cña v¨n ho¸ DN m×nh trong kinh doanh. VHDN kh¸c nhau dÉn ®Õn sù kh¸c nhau trong viÖc lùa chän nh÷ng biÖn ph¸p qu¶n lý kh¸c nhau. §Æc biÖt, trong bèi c¶nh héi nhËp quèc tÕ nh­ hiÖn nay khiÕn sù xuÊt hiÖn cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia, c«ng ty liªn doanh víi n­íc ngoµi ngµy mét nhiÒu kÌm theo ®ã lµ nh÷ng ®ông ®é gi÷a c¸c nÒn v¨n ho¸ kh¸c nhau. Kh«ng quan t©m ®Õn ®iÒu nµy sÏ ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. VÝ nh­ sù va ch¹m gi÷a mét sè Ýt nhµ qu¶n lý n­íc ngoµi víi ng­êi lao ®éng n­íc ta trong mét sè doanh nghiÖp liªn doanh do nh÷ng nÐt kh¸c biÖt vÒ v¨n hãa kh«ng ®­îc quan t©m l¾m. 2.2 Qu¸ tr×nh ®æi míi víi v¨n ho¸ doanh nghiÖp ViÖt Nam Nghiªn cøu VHDN lµ khuynh h­íng ®· b¾t ®Çu xuÊt hiÖn ë ViÖt Nam vµ ®· ®o ®Õm ®­îc hiÖu qu¶ cña nã. VHDN ViÖt Nam ®­îc h×nh thµnh lµ mét phÇn quan träng cña VH ViÖt Nam ®­îc l­u truyÒn vµ båi ®¾p tõ thÕ hÖ nµy ®Õn thÕ hÖ kh¸c. Nã tiÕp thu nh÷ng nh©n tè v¨n hãa trong kinh doanh h×nh thµnh qua nhiÒu n¨m cña c¸c nÒn kinh tÕ hµng ho¸ trªn thÕ giíi, ®ång thêi tiÕp thu vµ ph¸t huy nh÷ng tinh hoa v¨n ho¸ trong kinh doanh cña «ng cha, vËn dông phï hîp víi ®Æc ®iÓm ngµy nay, ®ã lµ hiÖn ®¹i hãa truyÒn thèng ®i ®«i víi truyÒn thèng ho¸ hiÖn ®¹i. ChØ cã nh­ vËy, míi kÕt hîp ®­îc tèt truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i, ®ã lµ sù kÕt hîp cã chän läc vµ n©ng cao, tõng b­íc h×nh thµnh VHDN mang b¶n s¾c ViÖt Nam. 2.2.1 Mét sè ®Æc ®iÓm næi bËt cña VHDN ViÖt Nam: Tõ c«ng cuéc ®æi míi ®· h×nh thµnh môc ®Ých kinh doanh míi, ®ã lµ kinh doanh v× lîi Ých cña mçi doanh nghiÖp vµ lîi Ých c¶ d©n téc. Tèi ®a ho¸ lîi nhuËn lµ ®éng c¬ thóc ®Èy ý chÝ c¹nh tranh cña mçi doanh nghiÖp, cÇn ®Æc biÖt quan t©m, kh«ng v× nhÊn m¹nh môc lîi Ých chung mµ coi nhÑ môc ®Ých kinh doanh cña mçi c¸ nh©n. Môc ®Ých Êy ®ang ®­îc thÓ hiÖn ngµy cµng râ nÐt trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña mçi doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ DN cã hµng ho¸ ®­îc ng­êi tiªu dïng b×nh chän ®¹t chÊt l­îng cao trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Tuy nhiªn, môc ®Ých kinh doanh cña mçi doanh nh©n ë n­íc ta hiÖn nay còng rÊt ®a d¹ng vÒ tÝnh chÊt: cã nh÷ng ng­êi chØ mong kiÕm ®­îc nhiÒu tiÒn, còng cã ng­êi muèn v­¬n lªn tiÕp nèi truyÒn thèng gia ®×nh, hoÆc khao kh¸t hoµn thiÖn b¶n th©n... VHDN ®ßi hái sù g¾n bã chÆt chÏ hiÖu qu¶ kinh doanh vµ tÝnh nh©n v¨n Trong kinh doanh, kh«ng thÓ ®¹t hiÖu qu¶ b»ng bÊt cø gi¸ nµo mµ coi nhÑ nh÷ng gi¸ trÞ nh©n v¨n (t«n träng con ng­êi, b¶o vÖ m«i tr­êng). §iÒu ®Æc biÖt quan träng lµ n©ng cao tinh thÇn céng ®ång d©n téc trong mçi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp, mét ®Æc ®iÓm cña VHDN mµ chóng ta cÇn x©y dùng, ®Ò cao tr¸ch nhiÖm x· héi nh­: xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, cøu trî, c¸c ho¹t ®éng tõ thiÖn... §iÒu cÇn nhÊn m¹nh hiÖn nay lµ kh¾c phôc chñ nghÜa thùc dông, dïng mäi thñ ®o¹n ®Ó ®¹t lîi nhuËn cao, thËm chÝ siªu lîi nhuËn. Cã thÓ thÊy râ nh­îc ®iÓm vÒ mÆt nµy cña doanh nghiÖp n­íc ta nh­: c¹nh tranh bÊt hîp ph¸p, tranh giµnh thÞ tr­êng, h¹ gi¸, ph¸ gi¸... Do vËy, cÇn ®Æc biÖt ph¸t huy vai trß cña c¸c hiÖp héi doanh nghiÖp, cung cÊp nhiÒu lo¹i dÞch vô ®a d¹ng , gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò mµ tõng DN riªng lÎ kh«ng tù gi¶i quyÕt ®­îc. H×nh thµnh vµ ph¸t huy VHDN tr­íc hÕt lµ ph¶i ®­a vµo con ng­êi. VHDN lµ lý t­ëng vµ c¸c nguyªn t¾c chi phèi hµnh ®éng cña DN còng nh­ mçi thµnh viªn, lµ hÖ gi¸ trÞ t¹o nªn nguån lùc cho sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña mçi DN, do vËy, cµng cÇn thiÕt ph¸t huy nh©n tè con ng­êi trong DN. VHDN cña tõng DN ViÖt Nam cã nh÷ng nÐt chung vµ nÐt riªng. Chóng ta nhÊn m¹nh viÖc t¹o dùng vµ b¶o vÖ th­¬ng hiÖu cña DN, thÓ hiÖn uy tÝn, vÞ thÕ cña doanh nghiÖp, lµ tµi s¶n ®­îc x©y dùng, tÝch tô mét c¸ch cã ý thøc trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Th­¬ng hiÖu lµ niÒm tù hµo cña DN, t¹o ra niÒm tin cña ng­êi tiªu dïng ®èi víi s¶n phÈm vµ dÞch vô mµ DN cung øng. 2.2.2 Nh÷ng t¸c ®éng cña VHDN trong bèi c¶nh héi nhËp, ®æi míi T¹o ra b¶n s¾c riªng vµ tÝnh thèng nhÊt, sù cam kÕt vÒ môc ®Ých tíi c¸c thµnh viªn. C¶i tiÕn hoÆc bãp mÐo mét hÖ thèng chÝnh thøc, vÝ dô nh­ hÖ thèng th«ng tin giao tiÕp. G©y ¶nh h­ëng hoÆc bÞ ¶nh h­ëng bëi chiÕn l­îc vµ c¬ cÊu tæ chøc. Vµ chóng ta còng ph¶i ®èi mÆt víi c©u hái: V¨n ho¸ d©n téc m¹nh, yÕu ë ®iÓm nµo, ¶nh h­ëng cña nã tíi VHDN hiÖn nay ra sao? Kh«ng quan t©m tíi vÊn ®Ò nµy, chóng ta sÏ kh«ng thµnh c«ng trong më cöa vµ héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Trong quan hÖ kinh doanh víi ®èi t¸c n­íc ngoµi, v¨n ho¸ kinh doanh cµng trë nªn quan träng cho thµnh c«ng cña doanh nghiÖp. Ngo¹i ng÷ lµ c¬ së ®Ó tiÕp cËn nÒn v¨n ho¸ cña c¸c ®èi t¸c vµ còng lµ ph­¬ng tiÖn giao tiÕp hµng ®Çu ®èi víi doanh nghiÖp. Tr×nh ®é ngo¹i ng÷ cÇn ph¶i ®¹t ®­îc lµ ngo¹i ng÷ kinh doanh, v­ît trªn tr×nh ®é phæ th«ng ®Ó ph©n biÖt chÝnh x¸c vµ tinh tÕ trong biÓu ®¹t, sù chÝnh x¸c cña hîp ®ång. Trong c¸c ng«n ng÷ kh¸c nhau, cã ng«n ng÷ ®· ph¸t triÓn ng«n ng÷ kinh doanh vµ ®¹t ®­îc tr×nh ®é chÝnh x¸c vÒ khoa häc, c«ng nghÖ hay th­¬ng m¹i, ph¶i rÊt thËn träng vµ t×m c¸ch biÓu ®¹t chuÈn x¸c nhÊt trong hîp ®ång. Th¸i ®é vµ phong c¸ch giao tiÕp lµ c¸nh cöa trong quan hÖ hîp t¸c víi c¸c ®èi t¸c. Ngoµi tr×nh ®é gi¸o dôc c¬ b¶n, sù lÞch thiÖp vµ t«n träng ®èi t¸c, cÇn häc hái nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ phong tôc, tËp qu¸n cña ®èi t¸c. Sù ®óng giê, chµo hái lÞch sù, trang phôc, th¸i ®é niÒm në, ng«n ng÷ c¬ thÓ bao gåm th¸i ®é, sù ®i l¹i, cö chØ lµ nh÷ng ®iÒu ph¶i chó ý trong quan hÖ ®èi t¸c ë tõng n­íc víi nÒn v¨n hãa kh¸c nhau. Ng­êi NhËt thÝch tÆng vµ nhËn quµ vµ hay xin lçi, ng­êi Mü thÝch nãi th¼ng vµ hay nãi chuyÖn kh«i hµi, ng­êi Trung Quèc thÝch mµu vµng vµ mµu ®á, thÝch ch÷ song hû, hay ch÷ phóc, trong khi ng­êi ArËp thÝch mµu xanh da trêi, rÊt t«n träng kinh Koran... T«n gi¸o vµ tÝn ng­ìng cã tÇm quan träng kh¸c nhau, tuú theo tõng nÒn v¨n ho¸ . Trong mét nÒn t«n gi¸o ®a v¨n ho¸, cÇn hÕt søc tÕ nhÞ vµ nh¹y bÐn ®Ó biÕt t«n gi¸o chÝnh vµ nh÷ng t«n gi¸o phô kh¸c. §iÒu quan träng lµ kh«ng ®­îc m¾c bÊt kú sai lÇm th« b¹o nµo, dÉn ®Õn hiÓu lÇm vÒ t«n gi¸o trong kinh doanh. Trong khi ph¶i hiÓu biÕt, t«n träng vµ thÝch nghi v¨n ho¸ cña ®èi t¸c, ph¶i kiªn ®Þnh nÒn v¨n ho¸ d©n téc, nh÷ng gi¸ trÞ bÒn v÷ng cña v¨n hãa d©n téc trong giao tiÕp kinh doanh, kiªn tr× nh÷ng yÕu tè gi¸ trÞ kinh doanh cña d©n téc m×nh.. NÕu doanh nh©n tù tõ bá mäi gi¸ trÞ v¨n ho¸ cña n­íc m×nh, tõ bá mäi thãi quen vµ theo ®uæi v« ®iÒu kiÖn tÊt c¶ c¸c thãi quen cña bªn ®èi t¸c, vÒ l©u dµi, doanh nh©n ®ã sÏ tù dÉn m×nh ®Õn chç bÕ t¾c. V× doanh nh©n sÏ ph¶i giao tiÕp trong mét m«i tr­êng m×nh kh«ng quen thuéc vµ Ýt hiÓu biÕt h¬n ®èi t¸c. X©y dùng nh÷ng chuÈn mùc trong giao tiÕp, x¸c ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn tèi thiÓu kh«ng thÓ nh©n nh­îng trong ®µm ph¸n vµ kinh doanh lµ ®iÒu sèng cßn víi mçi doanh nghiÖp. Kh«ng nªn ®i tõ bÊt cËp sang th¸i qu¸, tõ chç kh«ng biÕt tý g× vµ kh«ng t«n träng c¸c ®iÒu tèi thiÓu trong v¨n ho¸ cña ®èi t¸c chuyÓn sang theo ®u«i hoµn toµn v× ®èi t¸c, tù tõ bá c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ cña chÝnh m×nh. 3- Nh÷ng ®iÒu kiÖn chñ yÕu nh»m ph¸t huy vai trß cña VHDN trong qu¸ tr×nh ®æi míi hiÖn nay LiÖu VHDN cã thÓ thay ®æi ®­îc vµ sù thay ®æi cã thÓ lËp kÕ ho¹ch theo nh÷ng ®Þnh h­íng kÕt qu¶ ®Çu ra mong muèn? VNDN cã thÓ thay ®æi vµ ph¸t huy ®­îc vai trß cña nã nÕu cã c¸c ®iÒu kiÖn sau: Khi DN ®øng tr­íc nguy c¬ khñng ho¶ng, tr­íc sù thay ®æi to lín cña m«i tr­êng xung quanh, cÇn t¹o ra nh÷ng thay ®æi b­íc ngoÆt, cã xuÊt hiÖn t­ t­ëng ®æi míi. HiÖn chóng ta ®ang ë thêi ®iÓm nµy. Ngoµi nh÷ng t¸c ®éng quèc tÕ ra, trong n­íc t×nh h×nh kinh tÕ còng ®ang chuyÓn m×nh. NhiÒu doanh nghiÖp míi ra ®êi, VHDN truyÒn thèng ®ang bÞ thö th¸ch, sµng läc cña thêi gian. Lóc nµy, cÇn sù ®Þnh h­íng, sù s¸ng t¹o cña c¸ nh©n, tæ chøc ®Ó biÕn c¶i c¸i cò, tinh tuyÓn c¸i míi cho v¨n hãa d©n téc, VHDN giai ®o¹n hiÖn nay. L·nh ®¹o DN ®· nhËn thøc ra sù cÇn thiÕt ph¶i thay ®æi, x©y dùng VHDN ®Ó phï hîp víi sù thay ®æi cña m«i tr­êng. §©y còng lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho sù thay ®æi cña DN. L·nh ®¹o cÇn ®­a ra nh÷ng tuyªn bè râ rµng vÒ sø mÖnh, nhiÖm vô cña DN m×nh, g©y ®­îc Ên t­îng vÒ quan ®iÓm, vÒ gi¸ trÞ mµ DN sÏ ®Ò x­íng. Trong thùc tÕ, ®· cã kh«ng Ýt DN kh«ng thµnh c«ng trong viÖc nµy. Hä th­êng ë trong t×nh tr¹ng kh«ng ®­a ra nh÷ng tuyªn bè râ rµng vÒ nhiÖm vô cña m×nh, hoÆc cã sù kh«ng phï hîp gi÷a nh÷ng tuyªn bè nµy víi nh÷ng c¸ch thøc thùc thi chóng trong DN. NÕu nh­ ë ®©y cÇn mét lêi c¶nh b¸o th× ®ã lµ th­êng hay cã kho¶ng c¸ch ®¸ng kÓ gi÷a nh÷ng ®iÒu tèt ®Ñp ®­îc nãi ra trong tuyªn bè vÒ nhiÖm vô vãi thùc tÕ cña hµnh vi qu¶n lý cña DN. T×nh tr¹ng mËp mê nµy sÏ khiÕn nh©n viªn r¬i vµo lóng tóng hoÆc tù ph¸t hµnh ®éng. TÝnh thèng nhÊt cña DN sÏ bÞ h¹n chÕ. Cã c¸c ho¹t ®éng tÝch cùc phï hîp víi c¸c gi¸ trÞ míi, c¸c thñ tôc míi TuyÓn chän nh©n viªn g¾n víi ®Þnh h­íng gi¸ trÞ cña tæ chøc lµ ®iÒu cÇn ®­îc kh¼ng ®Þnh. Sù tuyÓn chän kh«ng chØ lµ kiÕn thøc vµ kü n¨ng phï hîp víi vÞ trÝ mµ DN cÇn, mµ cßn ph¶i cã sù phï hîp gi÷a ®Þnh h­íng gi¸ trÞ cña DN vµ ng­êi thi vµo. Mét ng­êi ®Ò cao hiÖu qu¶ kinh tÕ vµo lµm viÖc ë tæ chøc NGO sÏ n¶y sinh xung ®ét. Do ®ã, c¸c c«ng viÖc nh­: ®¨ng qu¶ng c¸o tuyÓn ng­êi cña tæ chøc trªn hÖ thèng th«ng tin cÇn thÓ hiÖn râ rµng quan ®iÓm, gi¸ trÞ mµ tæ chøc yªu cÇu v× ®©y cßn lµ sù lan truyÒn gi¸ trÞ. Trong quy tr×nh qu¶n lý nh©n sù, nÕu chó träng lµm tèt kh©u tuyÓn chän th× c¸c kh©u kh¸c ®ì ph¶i xö lý hËu qu¶. C¸c nhµ qu¶n lý ph¶i g­¬ng mÉu ®i ®Çu. Hä chÝnh lµ biÓu t­îng ®Ó nh©n viªn noi theo. Cã mét thùc tÕ lµ c¸c nh©n viªn th­êng b¾t ch­íc theo sÕp c¸ch nãi n¨ng vµ hµnh ®éng. C¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ huÊn luyÖn cÇn ®­îc cËp nhËt ®Ò thóc ®Èy qu¸ tr×nh ®­a c¸i míi vµo c«ng ty. Bëi héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi lµ b­íc vµo mét x· héi häc tËp. Häc tËp suèt ®êi ®Ó t×m ®­îc chç ®øng trong x· héi. C¸c c«ng ty trªn thÕ giíi ngµy nay cµng nhËn ra r»ng: C¸c biÖn ph¸p thu hót ng­êi tµi b»ng t¨ng l­¬ng, kú nghØ, nhµ ë... kh«ng cßn lµ biÖn ph¸p c¨n b¶n. Hä ®· h­íng c«ng t¸c ®µo t¹o ®Ó n©ng cao n¨ng lùc cho c¸c thµnh viªn cña m×nh. ViÖc khen th­ëng, ®Ò b¹t vµo c¸c chøc danh, c¸c biÓu t­îng vÒ ®Þa vÞ vµ tiªu chÝ ®Ò b¹t cÇn nhÊt qu¸n víi c¸c tuyªn bè vÒ nhiÖm vô, vÒ gi¸ trÞ mµ DN h­íng tíi. C¸c l«g«, khÈu hiÖu, ng«n ng÷, huyÒn tho¹i trong c«ng ty, kiÕn tróc vµ mÇu s¾c trang trÝ còng ¶nh h­ëng ®¸ng kÓ ®Õn hµnh vi øng xö cña nh©n viªn, ®êi sèng v¨n ho¸ cña DN. C¸c DN cña chóng ta phÇn lín ch­a nhËn thøc ra ¶nh h­ëng cña c¸c yÕu tè trªn trong viÖc t¹o ra nÐt v¨n ho¸ riªng, Ên t­îng riªng cña DN trong mét thÕ giíi c¹nh tranh. Cã nh÷ng can thiÖp h­íng vµo c¸c bé phËn cña DN, luång c«ng viÖc vµ c¬ cÊu tæ chøc. Hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc phï hîp víi ®Þnh h­íng gi¸ trÞ, nhiÖm vô cña DN. Trong thùc tÕ, cã kh«ng Ýt tr­êng hîp ng­êi ta ®­a ra nh÷ng tuyªn bè vÒ nhiÖm vô míi cña tæ chøc nh­ng l¹i kh«ng ®Çu t­ thÝch ®¸ng cho viÖc rµ so¸t l¹i c¬ cÊu tæ chøc. HÖ qu¶ x¶y ra lµ môc tiªu sÏ kh«ng ®¹t ®­îc, cã sù xung ®ét gi÷a “v¨n hãa ®­îc t¸n thµnh” vµ “v¨n hãa trong thùc tÕ”. Khi DN cã sù më réng, thay ®æi nhiÖm vô vµ ®Þnh h­íng l¹i c¸c gi¸ trÞ c¬ b¶n trong tæ chøc th× còng cÇn x©y dùng l¹i c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh cña tæ chøc. C¸c v¨n b¶n quy ®Þnh nµy ph¶i râ rµng, thùc tÕ vµ kh¶ thi. H¬n n÷a, ph¶i l«i kÐo ®­îc sù tham gia cña tÊt c¶ c¸c nh©n viªn ë tÊt c¶ c¸c cÊp vµo viÖc x©y dùng v¨n b¶n nµy, kh¾c phôc tÝnh thô ®éng tr«ng chê vµo cÊp trªn th­êng cã trong c¸c tæ chøc cña chóng ta. Cuèi cïng, mét ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÓu lµ cÇn tíi mét thêi gian hîp lý cho sù thay ®æi VHDN: tõ 5 ®Õn 10 n¨m. V× c¸i míi ®­a vµo mét tæ chøc, ®Ò trë thµnh v¨n hãa ph¶i lµ c¸i ®­îc c¸c thµnh viªn chÊp nhËn vµ chia sÎ. Do ®ã, cÇn tíi ®é dµi thêi gian cÇn thiÕt, ®ñ cho sù kiÓm nghiÖm. C¸c ®iÒn kiÖn 1 vµ 5 lµ c¸i thuéc vÒ kh¸ch quan, cßn ®iÒu kiÖn 2, 3, 4 l¹i thuéc vÒ chñ quan cña ng­êi qu¶n lý ®Ó t¹o ra qu¸ tr×nh hoµ nhËp gi÷a “v¨n ho¸ t¸n thµnh” vµ “v¨n hãa trong thùc tÕ” cña DN. Thùc tÕ cho thÊy ®· cã kh«ng Ýt ®iÓn h×nh thµnh c«ng vµ nh÷ng nhµ qu¶n lý giái, biÕt vËn dông c¸c biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó thay ®æi nÒ nÕp, phong c¸ch vµ lèi lµm viÖc cña mét tæ chøc ®Ó mang l¹i hiÖu qu¶ cho mét DN trªn th­¬ng tr­êng. Ch­¬ng 2 X©y dùng vµ ph¸t triÓn v¨n ho¸ PVFC trong qu¸ tr×nh ®æi míi 1- V¨n ho¸ PVFC lµ g×? Tõ mét doanh nghiÖp míi ®­îc thµnh lËp n¨m 2000 cña Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam, C«ng ty Tµi ChÝnh DÇu KhÝ – PVFC ®· t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn trë thµnh mét ®Þnh chÕ tµi chÝnh cã uy tÝn, mét thµnh viªn quan träng trong PETROVIETNAM. ViÖc ph¸t triÓn theo c¸c tiªu thøc: t«n träng, d©n chñ, tin cËy vµ n¨ng lùc ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu tiªn ®Õn nay ®· thóc ®Èy nh÷ng ­íc m¬ kh¸t väng lín h¬n trong mçi thµnh viªn vµ c¶ tËp thÓ. Vµ mçi ng­êi trong PVFC vÉn tù hµo vÒ “m«i tr­êng v¨n ho¸ PVFC” cña m×nh, m«i tr­êng ®· ®­îc ®óc kÕt thËt ng¾n gän: “V¨n ho¸ ®Ò ph¸t triÓn”. V¨n hãa C«ng ty Tµi chÝnh DÇu khÝ (PVFC) lµ mét nÐt v¨n ho¸ kh«ng n»m ngoµi quy luËt ph¸t triÓn cña VHDN. Tuy nhiªn, tõng con ng­êi trong PVFC ®· t¹o ra nÐt v¨n ho¸ riªng cã: tÝnh ®éc ®¸o vµ míi mÎ. §iÒu nµy ®· ®­îc minh chøng b»ng kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh trong 4 n¨m qua. Tuy lµ mét c«ng ty míi ®­îc thµnh lËp, song h×nh ¶nh cña nã ®· ®­îc kh¼ng ®Þnh nh­ mét m« h×nh c«ng ty ®¸ng ®Ó häc tËp. §Ó nh×n nhËn râ h¬n vÒ v¨n ho¸ PVFC, chóng ta cÇn ph¶i cã mét sù so s¸nh s¸t thùc nhÊt. Chóng ta ph¶i thÊy r»ng: bµi häc kinh nghiÖm cña v« vµn c¸c c«ng ty, c¸c tËp ®oµn kinh tÕ trªn thÕ giíi: ngoµi nh÷ng yÕu tè cÇn thiÕt kh¸c, nÒn mãng v¨n hãa trong m«i tr­êng lµm viÖc cña hä ®· gióp hä ph¸t triÓn thÞnh v­îng hay suy sôp th¶m b¹i. ThÝ dô ®iÓn h×nh tÝch cùc, ®ã lµ ®Êt n­íc NhËt B¶n. V× sao ®Êt n­íc NhËt l¹i ph¸t triÓn nhanh chãng ®Õn nh­ vËy trong ®Çu thÕ kû XX vµ vÉn ph¸t triÓn m¹nh cho ®Õn nay. Trong khi tµi nguyªn cña hä kh«ng thÓ dåi dµo t­¬ng xøng víi sù ph¸t triÓn ®ã. Hä ®· cã mét cuéc c¸ch m¹ng khoa häc – kü thuËt ? Hä ®· cã nh÷ng m« h×nh ®µo t¹o nh©n lùc mét c¸ch hîp lý, ®ång bé, toµn diÖn vµ hiÖu qu¶ nhÊt? Hä ®· xóc tiÕn nhanh chãng kÕt hîp hµi hoµ sù ph¸t triÓn ®Õn chãng mÆt nÒn kinh tÕ häc thÕ giíi hiÖn ®¹i víi nguån nh©n lùc cña hä? Cã rÊt nhiÒu gi¶ thuyÕt cã thÓ nã ®Òu ®óng. Tuy nhiªn, chóng ta sÏ rÊt thiÕu sãt khi kh«ng nhËn xÐt ®Õn c¸i “v¨n ho¸ c«ng ty” cña hä. Sù ph¸t triÓn tét bËc cña NhËt B¶n, ®ã lµ sù kÕt hîp cña mäi tinh hoa qu¶n lý víi m« týp hîp lý. V¨n hãa c«ng ty cña hä thËt ®¸ng tù hµo vµ rÊt cÇn thiÕt ph¶i häc hái. Vµ cã ng­êi ®· tõng nãi, ®ã lµ “v¨n ho¸ gia ®×nh”. TÊt nhiªn, “v¨n ho¸ gia ®×nh” ë ®©y kh«ng nªn hiÓu lµ nÐt v¨n ho¸ trong ph¹m vi gia ®×nh h¹n hÑp, mµ ®ã lµ h×nh ¶nh chøa ®Çy sù ®oµn kÕt, ®ïm bäc lÉn nhau gi÷a mäi ng­êi trong c«ng ty. Hä ®· khai th¸c triÖt ®Ó c¸i gäi lµ “v¨n ho¸ gia ®×nh” huyÒn bÝ nµy b»ng nh÷ng nhµ l·nh ®¹o, nh÷ng nhµ qu¶n lý tµi ba cã ph­¬ng ph¸p luËn ®óng ®¾n vµ thÕ giíi quan réng lín. §¬n gi¶n r»ng, m«i tr­êng lµm viÖc cña bÊt kú c«ng ty, nhµ x­ëng nµo còng t¹o ra cho nh©n viªn cã t­ t­ëng tho¶i m¸i, an toµn nhÊt ®Ó råi hä lµm viÖc cèng hiÕn tèi ®a cã thÓ. V× vËy, môc tiªu ®Æt ra cña c¸c nhµ qu¶n lý vÒ kinh tÕ lÉn c¸c mÆt kh¸c ®Òu ®¹t hiÖu qu¶. Râ rµng lµ hä ®· tù gi¸c cèng hiÕn c¶ ®êi cho sù thµnh c«ng cña c«ng ty mµ ngay c¶ hä vµ c«ng ty ®· göi g¾m vµo nhau. V¨n hãa PVFC nh×n mét c¸ch bao qu¸t th× còng kh«ng kh¸c g× c¸c v¨n ho¸ c«ng ty kh¸c? Cã thÓ v¨n ho¸ qua ®ång phôc, phong trµo v¨n ho¸, v¨n nghÖ, thÓ dôc thÓ thao, v¨n ho¸ qua c¸ch øng xö , t¸c phong trong c«ng viÖc... TÊt c¶ nh÷ng ®iÓm næi bËt cña tÝnh v¨n ho¸ ®ã còng cã thÓ kh¼ng ®Þnh lµ v¨n ho¸ PVFC. MÆc nhiªn, chóng ta kh«ng phñ nhËn nh÷ng phong trµo cæ vò trªn mµ chóng ta cÇn gép chóng l¹i vµ kÕt hîp víi c¸ tÝnh cña tõng Êy con ng­êi trong c«ng ty th× míi cã ®­îc nÐt v¨n ho¸ PVFC t­¬ng ®èi hoµn chØnh. Mçi mét con ng­êi trong PVFC ®Òu cã c¸ tÝnh vµ hîp l¹i t¹o thµnh v¨n ho¸ c«ng ty ®Æc tr­ng nhÊt. M«i tr­êng lµm viÖc ®· t¹o ra sù cèng hiÕn hÕt m×nh trong c«ng viÖc. Mçi nh©n viªn ®Òu c¶m thÊy gÇn gòi, tù tin khi lµm viÖc cïng nhau. §ã chÝnh lµ “v¨n ho¸ gia ®×nh PVFC”. XuÊt ph¸t tõ nhËn thøc ®ã, ban l·nh ®¹o vµ toµn thÓ c¸n bé nh©n viªn C«ng ty Tµi chÝnh DÇu khÝ ®· thèng nhÊt x©y dùng Quy ­íc v¨n ho¸ PVFC vµ cam kÕt thùc hiÖn tèt quy ­íc nµy, phÊn ®Êu ®­a PVFC thµnh mét c«ng ty ph¸t triÓn v÷ng ch¾c vµ cã v¨n ho¸. Quy ­íc v¨n ho¸ PVFC chÝnh lµ chuÈn mùc mµ chóng ta sÏ xoay quanh chóng ®Ó cã hµnh vi øng xö. Con ng­êi lao ®éng ë bÊt cø vÞ trÝ nµo, t«n träng hä ra sao, t¹o m«i tr­êng lµm viÖc v¨n minh, hiÖn ®¹i vµ t¹o ®éng lùc cho hä ph¸t triÓn còng lµ thÓ hiÖn v¨n ho¸ PVFC. Sau mét thêi gian thùc hiÖn quy ­íc v¨n ho¸ PVFC, b­íc ®Çu ®· thÓ hiÖn ®­îc mét sè nÐt ®Ñp vÒ v¨n ho¸ c«ng ty. Nh÷ng quy ­íc trong giao tiÕp qua ®iÖn tho¹i, quy ­íc giao tiÕp víi kh¸ch hµng, hay nh­ quy ­íc trong héi häp, lÔ c­íi hái... ®Òu ®­îc c¸c c¸n bé nh©n viªn tu©n thñ thùc hiÖn t¹o nªn nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp vÒ con ng­êi còng nh­ c«ng ty PVFC. Nh÷ng nÐt v¨n ho¸ ®Ñp mµ PVFC ®· x©y dùng trong 4 n¨m qua cßn lµ mét nÒn v¨n ho¸ kinh doanh, trong ®ã bao trïm c¶ ®¹o ®øc kinh doanh, kinh doanh kh«ng mang tÝnh chÊt “chôp giËt” mµ biÕn ®èi thñ c¹nh tranh cña m×nh thµnh ®èi t¸c kinh doanh, hîp t¸c víi b¹n hµng vµ ®èi t¸c trªn nguyªn t¾c cëi më, b×nh ®¼ng cïng ph¸t triÓn. Ngoµi mét nÒn v¨n ho¸ kinh doanh, PVFC cßn cã mét nÒn v¨n ho¸ tæ chøc.TÊt c¶ CBCNV khi lµm viÖc ®Òu mÆc ®ång phôc vµ ®eo biÓn tªn, x©y dùng mét bøc t­êng truyÒn thèng mang ®Ëm nÐt v¨n ho¸ riªng cña PVFC. V¨n ho¸ ®êi sèng néi t©m, tham gia c¸c ho¹t ®éng tõ thiÖn, tæ chøc b÷a ¨n tr­a t¨ng c­êng vµ ®¶m b¶o søc khoÎ cho CBCNV, ®Èy m¹nh phong trµo v¨n ho¸ v¨n nghÖ, thÓ thao gióp cho c¸c ®ång nghiÖp gÇn gòi nhau h¬n, t¹o ®éng lùc lµm viÖc cho c¸c thµnh viªn trong c«ng ty. Tuy nhiªn, nh÷ng ®iÒu nµy cßn mang tÝnh ­íc lÖ vµ h×nh thøc. Bªn c¹nh nh÷ng nÐt ®Ñp trong øng xö giao tiÕp th× vÉn cã mét bé phËn nh÷ng c¸ nh©n vÉn cã nh÷ng hµnh ®éng thiÕu ‘v¨n ho¸”. ë ®©y ph¶i sö dông tõ v¨n ho¸ trong ngoÆc kÐp bëi v× nh÷ng c¸ nh©n nµy cã thÓ bªn ngoµi vÉn xö sù víi mäi ng­êi xung quanh theo ®óng quy ­íc v¨n ho¸ mµ c«ng ty ®· ®­a ra. Kh¸c ch¨ng ë ®©y lµ phÇn tÝnh c¸ch bªn trong mçi con ng­êi. Sù thiÕu v¨n ho¸ thÓ hiÖn ë tÝnh ®è kþ, tÝnh l­êng biÕng, thiÕu ®oµn kÕt trong néi bé nhãm hoÆc c¶ tæ chøc. Thªm vµo ®ã, l¹i cã nh÷ng con ng­êi ®Æt lîi Ých c¸ nh©n cao h¬n lîi Ých tËp thÓ, hä chØ lµm nh÷ng g× cã lîi cho b¶n th©n hä, mÆc cho ®iÒu ®ã cã thÓ tæn h¹i tíi lîi Ých hay uy tÝn cña tæ chøc. Nãi tãm l¹i, v¨n ho¸ ph¶i ®­îc x©y dùng trªn c¬ së nhËn thøc cña mçi c¸ nh©n. Nh÷ng nÐt v¨n ho¸ ®ã ®­îc h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh nh©n c¸ch cña mçi con ng­êi vµ ®­îc ch¨m sãc trong c¸c mèi quan hÖ giao tiÕp x· héi. Víi môc tiªu x©y dùng mét C«ng ty Tµi ChÝnh DÇu khÝ v÷ng m¹nh, ph¸t triÓn kh«ng ngõng th× b¶n th©n mçi c¸n bé, nh©n viªn ph¶i nç lùc rÌn luyÖn, n©ng cao tr×nh ®é nhËn thøc còng nh­ t¹o cho m×nh mét lèi sèng lµnh m¹nh, mét t¸c phßng lµm viÖc c«ng nghiÖp vµ cã hiÖu qu¶. 2. Ph¸t huy vai trß cña v¨n ho¸ PVFC trong giai ®o¹n míi Víi t«n chØ “TÇm nh×n t¨ng tr­ëng – Cam kÕt v÷ng ch¾c – Thµnh c«ng tµi chÝnh”, PVFC ra ®êi vµ ®i vµo ho¹t ®éng trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ n­íc ta ®ang tõng b­íc héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi trong xu thÕ toµn cÇu hãa. Cã rÊt nhiÒu thuËn lîi nh­ng còng kh«ng Ýt khã kh¨n, th¸ch thøc trªn con ®­êng ph¸t triÓn cña c«ng ty. V× vËy, viÖc x¸c ®Þnh “Chóng t«i coi viÖc x©y dùng v¨n ho¸ doanh nghiÖp lµ mét yªu cÇu tÊt yÕu trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c«ng ty” cña l·nh ®¹o c«ng ty lµ mét ®éng th¸i, mét b­íc ®i tÝch cùc, ®óng h­íng, phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn chung cña mçi doanh nghiÖp trong lé tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Kh«ng dõng l¹i ë ®ã, viÖc x©y dùng v¨n ho¸ c«ng ty cßn ®­îc thÓ hiÖn b»ng nh÷ng hµnh ®éng hÕt søc cô thÓ, thiÕt thùc nh­: tiÕn hµnh x©y dùng “quy ­íc v¨n ho¸ PVFC”, thµnh lËp “Ban x©y dùng v¨n ho¸”, “Tæ kiÓm tra thùc hiÖn v¨n ho¸ PVFC”... Víi nh÷ng cè g¾ng ®ã, gÇn 4 n¨m qua, cã thÓ kh¼ng ®Þnh râ rµng r»ng, viÖc x©y dùng v¨n ho¸ PVFC ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu b­íc ®Çu quan träng. §êi sèng v¨n ho¸ cña c«ng ty ®· cã nh÷ng b­íc chuyÓn biÕn râ rÖt. Kh«ng khÝ lµm viÖc võa ch©n t×nh cëi mëi võa ®­îc chuyªn nghiÖp ho¸, c«ng së gän gµng, s¹ch sÏ, ng¨n n¾p h¬n, th¸i ®é hoµ nh·, häc hái, khiªm tèn thÓ hiÖn râ nÐt ë mçi nh©n viªn th«ng qua nh÷ng th¸i ®é øng xö, giao tiÕp trùc tiÕp còng nh­ qua ®iÖn tho¹i... Vµ quan träng nhÊt lµ mçi thµnh viªn trong c«ng ty ®· dÇn quen víi kh¸i niÖm “v¨n ho¸ PVFC”, kh«ng cßn t×nh tr¹ng g­îng Ðp, “lµm theo quy ­íc”, khã chÞu khi thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh hÕt søc cô thÓ nh­ khi míi triÓn khai “quy ­íc v¨n ho¸ PVFC”. Nhê ®ã, mÆc dï tuæi ®êi cßn rÊt trÎ nh­ng PVFC ®· nhanh chãng kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ thÕ quan träng cña m×nh trong c¬ cÊu cña Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam, héi nhËp nhanh chãng, thµnh c«ng, v÷ng ch¾c vµo c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh trong n­íc vµ quèc tÕ. Sè l­îng c¸c ng©n hµng vµ dù ¸n tÝn dông hîp t¸c víi c«ng ty ngµy cµng nhiÒu, danh s¸ch kh¸ch hµng ngµy cµng dµi, biÓu ®å doanh thu cña c«ng ty ph¸t triÓn theo h­íng tÝch cùc. C¸c ®èi t¸c trong n­íc vµ quèc tÕ ®Òu ®¸nh gi¸ cao uy tÝn, tr¸ch nhiÖm, t¸c phong lµm viÖc chuyªn nghiÖp, cã v¨n ho¸ cña ®éi ngò nh©n viªn c«ng ty trong qu¸ tr×nh lµm ¨n, giao dÞch. Mét phÇn quan träng cña thµnh c«ng chung ®ã lµ nhê vµo m«i tr­êng v¨n ho¸ PVFC: mçi ng­êi ®Òu cã c¬ héi ph¸t triÓn ®Ó ®ãng gãp cao nhÊt cho thµnh c«ng cña c«ng ty, quan t©m x©y dùng mét nÒn v¨n ho¸ doanh nghiÖp nh­ mét søc m¹nh nÒn t¶ng thóc ®Èy sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña c«ng ty. Nh÷ng nÐt ®Ñp trong v¨n hãa PVFC cã thÓ c¶m nhËn ®­îc lµ søc trÎ vµ nhiÖt t×nh cña c¸c thµnh viªn trong c«ng ty, lµ nç lùc x©y dùng mét phong c¸ch lµm viÖc chuyªn nghiÖp, hiÖu qu¶ trong c«ng ty, lµ m«i tr­êng lµm viÖc cëi më vµ th©n thiÖn gi÷a c¸c thµnh viªn trong c«ng ty, phong c¸ch n¨ng ®éng trÎ trung cña ®éi ngò nh©n viªn, sù khÈn tr­¬ng nç lùc chuyÓn m×nh theo h­íng hiÖn ®¹i hãa, chuyªn nghiÖp ho¸ th«ng qua viÖc x©y dùng quy tr×nh, c¸ch thøc lµm viÖc thèng nhÊt, trong viÖc x©y dùng ng«i nhµ chung v÷ng m¹nh – mét nÐt ®Ñp cña v¨n ho¸ PVFC. Tuy vËy, d­êng nh­ mét yÕu tè nÒn t¶ng trong v¨n ho¸ PVFC ch­a thùc sù ®­îc nhiÒu thµnh viªn trÎ ph¸t huy lµ tÝnh chñ ®éng vµ s¸ng t¹o trong c«ng viÖc. Còng vËy, viÖc x©y dùng mét tËp thÓ tèt, cã vai trß thóc ®Èy sù häc hái t×m tßi kh«ng ngõng cña c¸c thµnh viªn trong tËp thÓ còng cÇn ®­îc thóc ®Èy h¬n n÷a. Mét vµi c¸ nh©n lµm viÖc tèt thËt tuyÖt vêi. Song nÕu nh÷ng c¸ nh©n nµy cã søc khuÕch t¸n thÕ m¹nh s¸ng t¹o, n¨ng ®éng vµ bÒ dµy kinh nghiÖm c«ng t¸c cña m×nh trong tËp thÓ t¹o nªn mét ®éi ngò nh÷ng c¸n bé cã phÈm chÊt tèt ®Ñp nh­ m×nh trong c«ng t¸c th× hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña tËp thÓ sÏ ®­îc t¨ng thªm gÊp nhiÒu lÇn. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, mét ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt lµ mäi thµnh viªn trong tËp thÓ cã tinh thÇn cÇu tiÕn, cÇu thÞ v× môc tiªu chung trong c«ng viÖc. Víi b¶n chÊt lµ mét c«ng ty kinh doanh dÞch vô, h¬n ai hÕt, PVFC hiÓu r»ng v¨n ho¸ doanh nghiÖp nãi chung vµ v¨n hãa kinh doanh nãi riªng lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i cña doanh nghiÖp. V¨n ho¸ kinh doanh lµ mét kh¸i niÖm rÊt phøc t¹p, khi xem xÐt vÒ v¨n ho¸ kinh doanh cÇn ph¶i nh×n nhËn nã ë nhiÒu gãc ®é. §èi víi mét c«ng ty tµi chÝnh chuyªn cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng nh­ PVFC th× môc tiªu lín nhÊt lµ ph¶i ®em l¹i sù tho¶ m·n cao nhÊt cho nh÷ng kh¸ch hµng sö dông dÞch vô cña c«ng ty. §Ó kh¸ch hµng cã thÓ hµi lßng khi ®Õn víi c«ng ty th× tr­íc hÕt kh¸ch hµng ph¶i thÊy ®­îc thiÖn chÝ cña mäi nh©n viªn khi tiÕp xóc víi kh¸ch hµng. Sù thiÖn chÝ nµy thÓ hiÖn mét phÇn qua th¸i ®é còng nh­ cung c¸ch giao tiÕp øng xö cña nh©n viªn. Nh©n viªn khi giao tiÕp víi kh¸ch hµng mét c¸ch cã v¨n ho¸ sÏ gióp kh¸ch hµng c¶m thÊy yªn t©m vµ tin t­ëng vµo chÊt l­îng dÞch vô do c«ng ty cung cÊp. V¨n hãa kh«ng thÓ chØ thÓ hiÖn qua giao tiÕp øng xö gi÷a nh©n viªn víi kh¸ch hµng mµ nã cßn thÓ hiÖn qua giao tiÕp hµng ngµy gi÷a c¸c nh©n viªn trong c«ng ty víi nhau. C«ng ty Tµi ChÝnh DÇu khÝ ®ang triÓn khai viÖc x©y dùng vµ ¸p dông “HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng theo tiªu chuÈn ISO 9001-2000” trong toµn c«ng ty. ViÖc x©y dùng vµ ¸p dông nµy ®ång thêi víi viÖc ®­îc chøng nhËn phï hîp tiªu chuÈn lµ mét minh chøng râ rµng cho c¸c ho¹t ®éng ®¶m b¶o chÊt l­îng cña C«ng ty. Mét thÝ dô ®iÓn h×nh cho m« h×nh ®æi míi nµy lµ c«ng viÖc ®¸nh gi¸ nh©n viªn, c«ng viÖc rÊt nh¹y c¶m vµ quan träng nh»m thùc hiÖn c¸c cam kÕt ch¾c ch¾n víi kh¸ch hµng, ®ång thêi hoµn thiÖn h¬n hÖ thèng qu¶n trÞ doanh nghiÖp ®Ó c«ng ty ngµy cµng ph¸t triÓn. Trªn thùc tÕ, cã qu¸ nhiÒu c«ng ty ®· bÞ tæn thÊt rÊt nÆng nÒ v× kh«ng cã mét hÖ thèng ®¸nh gi¸ vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc chÆt chÏ vµ khoa häc. PVFC lu«n x¸c ®Þnh nh©n sù lµ tµi s¶n quý gi¸ nhÊt cña c«ng ty vµ còng lµ mét trong nh÷ng lîi thÕ c¹nh tranh quan träng nhÊt . Ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu ®i vµo ho¹t ®éng, vÊn ®Ò nh©n sù ®· ®­îc PVFC ®Æt lªn lµ yÕu tè hµng ®Çu vµ viÖc ®¸nh gi¸ ®óng tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng cña tõng nh©n viªn ®Ó cã thÓ chän ®­îc ®óng ng­êi nh»m t¹o ®iÒu kiÖn hîp lý, khuyÕn khÝch nh©n tµi lµm viÖc l©u dµi vµ tËn t©m víi c«ng ty lµ bµi to¸n hãc bóa cÇn cã lêi gi¶i ®¸p. Mét hÖ thèng qu¶n vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc dµi h¬i muèn ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cÇn ph¶i ®­îc x©y dùng thËt chi tiÕt, khoa häc vµ phï hîp víi m« h×nh vµ v¨n ho¸ kh«ng chØ cña tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp nãi chung mµ cßn ®èi víi tõng c«ng ty riªng biÖt, chÝnh ®ã lµ mét trong nh÷ng yÕu tè cÊu thµnh “v¨n hãa c«ng ty”. Lµ mét doanh nghiÖp míi ®­îc thµnh lËp, PVFC cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ®Ó ¸p dông nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u cña c¸c doanh nghiÖp thµnh c«ng ®i tr­íc. Víi ®éi ngò nh©n viªn cßn trÎ, cã n¨ng lùc vµ nhiÖt t×nh, tuy nhiªn l¹i thiÕu kinh nghiÖm vµ b¶n lÜnh c«ng t¸c th× cµng ®ßi hái viÖc ®¸nh gi¸ n¨ng lùc nh©n viªn ph¶i ®­îc ¸p dông mét c¸ch bµi b¶n, khoa häc vµ cã ®Þnh h­íng ®óng ®¾n. Tr­íc khi lùa chän, cã nhiÒu ph­¬ng ¸n ®­îc ®­a ra ®Ó c«ng ty lùa chän trong viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ lµm viÖc cña mét nh©n viªn. Tuy nhiªn, ph­¬ng ph¸p cuèi cïng ®­îc lùa chän ®· ph¶i dùa trªn nh÷ng chØ tiªu cô thÓ vÒ ®Þnh l­îng vµ ®Þnh ho¸. C¸c tiªu chÝ nµy ®­îc thiÕt lËp dùa trªn b¶n b¶n m« t¶ chi tiÕt c«ng viÖc vµ yªu cÇu c«ng viÖc ®èi víi mçi ng­êi.Mçi kú, cô thÓ lµ mét n¨m, cÊp trªn dùa vµo c¸c tiªu chÝ mµ ®¸nh gi¸ nh©n viªn theo mét biÓu mÉu ®­îc x©y dùng s½n. Tuú theo tõng bé phËn vµ tõng vÞ trÝ c«ng t¸c mµ cã thÓ cã nhiÒu hay Ýt môc kh¸c nhau trong b¶n ®¸nh gi¸ nh©n viªn. C«ng ty ®­a ra kÕ ho¹ch cô thÓ, bao gåm: thêi gian, thµnh phÇn tham gia vµ nguyªn t¾c ®¸nh gi¸... vµo kÕ ho¹ch c«ng viÖc cña tõng phßng, ban vµ bé phËn. ChÝnh nh÷ng nh©n tè nµy ®· gióp ®­a ra ®­îc nh÷ng kÕt luËn x¸c ®¸ng, ®¶m b¶o sù c«ng b»ng vµ ®ñ thuyÕt phôc ®èi víi nh©n viªn. Ai còng hiÓu r»ng, c«ng t¸c ®¸nh gi¸ n¨ng lùc lµ nh»m x©y dùng c«ng ty ngµy cµng ph¸t triÓn h¬n còng nh­ hoµn thiÖn n¨ng lùc c¸n bé, chø kh«ng ph¶i trõng trÞ, v× thÕ cÊp trªn vµ nh©n viªn ph¶i cã ®èi tho¹i th¼ng th¾n trong ®¸nh gi¸. C«ng ty x©y dùng “quy tr×nh ®¸nh gi¸ n¨ng lùc nh©n viªn” trong ®ã ®­a ra c¸c yªu cÇu b¾t buéc vµ c¸c b­íc thùc hiÖn trong viÖc ®¸nh gi¸ nh©n viªn, quy tr×nh nµy cßn bao gåm c¶ c¸c mÉu biÓu ®­îc x©y dùng riªng ¸p dông cho tõng bé phËn. Tr­ëng c¸c phßng, ban cã thÓ lµm viÖc riªng víi tõng nh©n viªn hoÆc häp c¶ phßng tr­íc khi häp chung víi gi¸m ®èc c«ng ty, tr­ëng phßng tæ chøc hµnh chÝnh. T¹i c¸c buæi häp, theo tõng chØ tiªu sÏ chÊm ®iÓm cho tõng c¸n bé, ®ång thêi ph¶i gi¶i thÝch cho cÊp d­íi biÕt lý do v× sao anh ta bÞ ®iÓm thÊp. Nh­ vËy, sau khi ®¸nh gi¸, ng­êi nh©n viªn ®ã míi cã thÓ biÕt ®­îc ®iÓm m¹nh ®Ó ph¸t huy, ®iÓm yÕu ®Ó kh¾c phôc. C«ng ty ®· thµnh lËp “Ban x©y dùng v¨n ho¸ PVFC” ®Ó ®¸nh gi¸, gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c¸c quy ­íc v¨n ho¸ PVFC ®Ó ®¸nh gi¸, gi¸m s¸t. ViÖc ®¸nh gi¸ nµy lµ mét trong nh÷ng m¾t xÝch trong chuçi nh÷ng c«ng t¸c ®¸nh gi¸ c¸n bé t¹i c«ng ty. TÊt nhiªn, mçi c«ng viÖc bao giê còng cã nh÷ng tån t¹i cÇn kh¾c phôc vµ mét trong nh÷ng nh­îc ®iÓm quan träng ®· ®­îc l­u ý t¹i c«ng ty lµ nhiÒu khi c¸c buæi häp ®¸nh gi¸ c¸n bé cßn bÞ sa ®µ vµo viÖc chØ trÝch c¸ nh©n hoÆc t×m c¸ch l¶ng tr¸nh vÊn ®Ò. Trong khi ®èi tho¹i ®Ó ®¸nh gi¸, nhiÒu khi c¶ cÊp trªn vµ cÊp d­íi ®Òu ch­a cëi më vµ th¼ng th¾n, ch­a ®i ®Õn kÕt qu¶ tÝch cùc. §iÒu nµy dÉn ®Õn c¶ hai bªn ch­a thèng nhÊt ®­îc c¸c ph­¬ng h­íng vµ c¸ch thøc thùc hiÖn ®Ó n©ng cao hoÆc ®æi míi ®ång thêi ®­a ra thêi h¹n cô thÓ hoµn thµnh. Dï sao còng cã thÓ nãi r»ng, ®¸nh gi¸ n¨ng lùc cña nh©n viªn, c«ng viÖc t­¬ng ®èi khã kh¨n vµ nh¹y c¶m ®· ®­îc thùc hiÖn tèt t¹i PVFC, mang l¹i hiÖu qu¶ tÝch cùc nhiÒu mÆt cho c¶ ng­êi lao ®éng vµ c¶ c«ng ty. Víi mét c¬ cÊu tæ chøc, ho¹t ®éng chÆt chÏ vµ mang tÝnh khoa häc nh­ trªn cña PVFC sÏ lµ c¬ së cho sù ph¸t huy VHDN trong qu¸ tr×nh ®æi míi, phï hîp víi yªu cÇu héi nhËp ngµnh tµi chÝnh nãi riªng vµ ngµnh dÇu khÝ nãi chung. KÕt luËn Ph¸t triÓn v¨n ho¸ doanh nghiÖp ®ßi hái mét qu¸ tr×nh s¸ng t¹o vµ ®óc kÕt l©u dµi cña mäi thµnh viªn ë bÊt kú c­¬ng vÞ nµo trong doanh nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña v¨n hãa doanh nghiÖp, chóng ta khã tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ c¶ vÒ chñ quan lÉn kh¸ch quan. Tuy nhiªn, th«ng qua sù nhËn thøc vÒ nh÷ng c¸i ®­îc vµ ch­a ®­îc trong viÖc x©y dùng mét v¨n ho¸ doanh nghiÖp cña chÝnh m×nh, chóng ta sÏ hiÓu râ ®­îc nh÷ng viÖc cÇn lµm trong thêi gian s¾p tíi ®Ó tù hoµn thiÖn b¶n th©n m×nh h¬n. “V¨n ho¸ lµ tæng thÓ nãi chung nh÷ng gi¸ trÞ vËt chÊt vµ tinh thÇn do con ng­êi s¸ng t¹o ra trong qu¸ tr×nh lÞch sö” (Tõ ®iÓn TiÕng ViÖt - NXB §µ N½ng – 2003). §iÒu ®ã cã nghÜa r»ng, trong mét thêi gian ng¾n, chóng ta kh«ng thÓ x©y dùng ®­îc v¨n ho¸ cña riªng m×nh. Trªn c¬ së ®ã, bµi viÕt nµy ®· ®­a vµo mét h×nh ¶nh minh chøng - NÐt v¨n ho¸ riªng t¹i PVFC cho thÊy víi nh÷ng ®Æc thï kinh doanh nhÊt ®Þnh, mçi doanh nghiÖp sÏ x©y dùng mét nÒn v¨n ho¸ doanh nghiÖp riªng ®Ó ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu x¸c ®Þnh. LiÖu v¨n ho¸ doanh nghiÖp cã ph¶i lµ tµi s¶n v« h×nh cña doanh nghiÖp hay kh«ng? §iÒu nµy phô thuéc chñ yÕu vµo nh÷ng ®iÓm tÝch cùc cña VHDN ®­îc ph¸t huy trong qu¸ tr×nh ®æi míi cña tõng doanh nghiÖp. tµi liÖu tham kh¶o §µo Duy Qu¸t: “Bµn vÒ v¨n ho¸ doanh nghiÖp vµ v¨n hãa doanh nh©n” – Héi ®ång lý luËn T¦, Hµ Néi – 2004. Hµ Hoa Lý: “ý nghÜa cña v¨n ho¸ tæ chøc trong bèi c¶nh héi nhËp” – Häc viÖn Hµnh chÝnh QG, Hµ Néi - 2004. Lª §¨ng Doanh: “V¨n ho¸ doanh nghiÖp vµ héi nhËp KTQT - Tæng quan vµ mét vµi bµi häc kinh nghiÖm” – Phßng TM vµ CN ViÖt Nam, Häc viÖn HCQG, Hµ Néi – 2003. NguyÔn H÷u Dòng: “Tr¸ch nhiÖm x· héi cña doanh nghiÖp ViÖt Nam” –ViÖn khoa häc lao ®éng vµ x· héi, Hµ Néi – 2004. NguyÔn Thu Linh: “Nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó x©y dùng VHDN trong bèi c¶nh héi nhËp quèc tÕ hiÖn nay” – Häc viÖn Hµnh chÝnh QG, Hµ Néi - 2004. Vò Quèc TuÊn: “VÒ v¨n ho¸ doanh nghiÖp ë n­íc ta hiÖn nay” – Phßng Th­¬ng M¹i vµ C«ng nghiÖp ViÖt Nam, Hµ Néi - 2003. C¸c trang web tham kh¶o: Môc lôc Lêi më ®Çu....................................................................................................1 Ch­¬ng 1 - Tæng quan vÒ v¨n ho¸ doanh nghiÖp...........................................2 V¨n ho¸ doanh nghiÖp lµ g×?.....................................................................2 X©y dùng v¨n hãa doanh nghiÖp ViÖt Nam trong bèi c¶nh héi nhËp quèc tÕ hiÖn nay.....................................................................................................3 2.1 C¸i nh×n chung vÒ v¨n ho¸ doanh nghiÖp trªn thÕ giíi........................3 2.2 V¨n ho¸ doanh nghiÖp ViÖt Nam víi qu¸ tr×nh ®æi míi .....................5 2.2.1 Mét sè ®Æc ®iÓm næi bËt cña VHDN ViÖt Nam..........................5 2.2.2 Nh÷ng t¸c ®éng cña VHDN trong bèi c¶nh héi nhËp, ®æi míi...7 Nh÷ng ®iÒu kiÖn chñ yÕu nh»m ph¸t huy vai trß cña VHDN trong qu¸ tr×nh ®æi míi.......................................................................................................9 Ch­¬ng 2 - X©y dùng vµ ph¸t triÓn v¨n ho¸ PVFC trong qu¸ tr×nh ®æi míi............................................................................................................12 V¨n hãa PVFC lµ g×?.................................................................................12 Ph¸t huy vai trß cña v¨n hãa PVFC ..........................................................15 KÕt luËn.........................................................................................................21