MỤC LỤC
Lời mở đầu . 1
phần ICơ cấu nông nghiệp và chuyển dịch cơ cấu nông- lâm- ngư nghiệp trong phát triển kinh tế
I. Một số vấn đề lý luận cơ bản về sự chuyển dịch cơ cấu ngành nông nghiệp 3
1. Khái niệm về cơ cấu của một ngành kinh tế . 3
1.2. Khái niệm về cơ cấu lao động . 5
1.3. Khái niệm cơ cấu đầu tư: 6
2. Khái niệm về chuyển dịch cơ cấu ngành 6
3. Cơ cấu nông nghiệp và sự cần thiết phải chuyển dich cơ cấu nông nghiệp. 8
3.1. Cơ cấu ngành nông nghiệp: . 8
3.2. Sự cần thiết phải chuyển dich cơ cấu nông nghiệp 9
II. Cơ sở khoa học chuyển dịch cơ cấu kinh tế . 10
1. Quy luật tiêu thụ sản phẩm của E.Engel 10
2. Quy luật tăng năng suất lao động của A.Fisher . 10
3. Lý thuyết về các giai đoạn phát triển kinh tế của W.Rostow . 11
3.1. Xã hội truyền thống 12
3.2. Giai đoạn chuẩn bị cất cánh 12
3.3. Giai đoạn cất cánh 13
3.4. Giai đoạn trưởng thành . 13
3.5. Giai đoạn mức tiêu dùng cao . 13
4. Mô hình hai khu vực của Harry T.Oshima 14
4.1. Cách đặt vấn đề của Harry T.Oshima . 14
4.2. Bắt đầu quá trình tăng trưởng: tạo việc làm trong thời gian nhàn rỗi. 15
4.3. Hướng tới có việc làm đầy đủ . 15
4.4. Sau khi có việc làm đầy đủ . 16
III. Các nhân tố tác động đến chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp 17
1. Vấn đề vốn trong sản xuất nông nghiệp 18
2. Nguồn nhân lực 19
3. Khoa học công nghệ, đặc biệt là công nghệ sinh học 20
4. Thị trường trong và ngoài nước . 20
5. Một số các yếu tố khác 21
IV. ý nghĩa của việc chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp 22
4.1 Chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp với chuyển dịch cơ cấu kinh tế . 24
4.2 Chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp với các vấn đề xã hội . 25
III. Kinh nghiệm của một số nước 25
1. Chính sách hỗ trợ nông nghiệp 25
1.1. Các nước Nics 26
2.2. Chính sách phát triển nông nghiệp ở các nước asean . 26
2. Phương hướng và bước đi của CNH-HĐH của một số nước 27
Phần II Đánh giá thực trạng chuyển dịch cơ cấu nông -lâm -ngư nghiệp
I. Mục tiêu chuyển dịch cơ cấu ngành nông nghiệp theo kế hoạch 5 năm 1996-2000 29
II. Đánh giá thực hiện chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp Việt Nam 1996-2000 29
A. Tỷ trọng ngành nông nghiệp trong cơ cấu nền kinh tế quốc dân . 29
B. Đánh giá thực hiện chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp Việt Nam 1996-2000 29
1. Những thành tựu chủ yếu . 31
2. Kết quả sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp và thuỷ sản . 32
2.1. Về nông nghiệp . 32
2.1.1. Sản xuất lương thực . 32
2.1.2. Chăn nuôi 39
2.2. Lâm nghiệp. . 40
2.3. Thuỷ sản . 42
2.3.1. Kết quả đạt được 42
I. Đánh giá tình hình chuyển dịch cơ cấu nông, lâm, ngư nghiệp trong những năm qua 44
1. Những thành quả chuyển dịch cơ cấu nông, lâm ngư nghiệp . 44
1.1 Cơ cấu kinh tế ngành đã có bước chuyển dịch theo hướng tích cực 44
1.2 Cơ cấu sản phẩm ngành nông, lâm, ngư nhiệp chuyển dịch theo hướngtăng sản phẩm hàng hoá xuất khẩu 45
1.3 Cơ cấu chất lượng ngành sản xuất nông nghiệp dịch chuyển theo hướng nâng cao chất lượng giống cây, giống con, tăng năng suất cây trồng, vật nuôi, nâng cao hiệu quả sản xuất, tăng thu nhập nông dân . 45
2. Những tồn tại trong chuyển dịch cơ cấu nông, lâm, ngư nghiệp . 46
2.1. Cơ cấu ngành nông, lâm, ngư nghiệp còn lạc hậu . 46
2.2. Chuyển dịch cơ cấu ngành nông, lâm, ngư nghiệp còn chậm, mang tính tự phát chạy theo thị trường . 46
3. Nguyên nhân tồn tại yếu kém trong chuyển dịch cơ cấu nông, lâm, ngư nghiệp 47
3. Đánh giá việc thực hiên cơ cấu vốn đầu tư trong nông nghiệp . 48
3.1. Kết quả đạt được . 49
3.2. Một số tồn tại trong lĩnh vực đầu tư nông nghiệp . 51
Phần III Định hướng và giải pháp chuyển dịch cơ cấu nông- lâm- ngư nghiệp Việt Nam thời kỳ 2001-2010 . 54
I. Định hướng chuyển dịch cơ cấu ngành nông nghiệp . 54
1. Định hướng phát triển 54
II. Phương án chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông, lâm, ngư nghiệp thời kỳ 2001-2010 56
1. Mục tiêu chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông, lâm, ngư nghiệp 56
1.1 Mục tiêu chung: . 56
1.2 Mục tiêu cụ thể: . 57
2. Nội dung chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông, lâm, ngư nghiệp . 57
2.1. Chuyển dịch cơ cấu theo ngành hàng 57
III Các giải pháp thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu nông, lâm, ngư nghiệp. 66
1. Công tác quy hoạch phát triển ngành và lãnh thổ . 66
2. Tăng cường tiềm lực khoa học công nghệ làm cơ sở nâng cao năng suất, chất lượng và hạ giá thành sản phẩm . 66
3. Phát triển cơ sở vật chất kỹ thuật đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn 67
3.1. Tiếp tục đẩy mạnh thuỷ lợi . 67
3.2 Tăng cường hệ thống thú y, bảo vệ thực vật, khuyến nông ngang trình độ trong khu vực để tạo điều kiện thúc đẩy quá trình phát triển và hội nhập của nông nghiệp 67
3.3. Đẩy mạnh cơ khí hoá nông nghiệp . 67
3.4. Điện khí hoá nông thôn 68
3.5. Phát triển giao thông nông thôn 68
3.6. Hệ thống thông tin ở nông thôn 68
3.7. Phát triển các chương trình phục vụ thương mại . 68
3.8. Xây dựng các thị tứ, thị trấn làm trung tâm công nghiệp, thương mại, văn hoá - xã hội ở các đại bàn nông thôn 69
4. Tiếp tục đổi mới chính sách tạo điều kiện cho chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông, lâm, ngư nghiệp 69
4.1- Chính sách đất đai 69
4.2- Chính sách thị trường : . 69
4.3- Chính sách thuế: . 70
4.4- Chính sách đầu tư: . 70
5. Phát triển nguồn nhân lực 70
6. Tổ chức sản xuất 71
7. Một số giải pháp tước mắt . 71
Kết luận . 78
thắc mắc gì về bài viết bạn liên hệ ***********
97 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2466 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Phương hướng cơ bản chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp Việt Nam giai đoạn 2001 - 2010, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
au:
+ Gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp tõ 80% xuèng 72 - 73%.
Trong ®ã: Gi¸ trÞ l¬ng thùc tõ 40% xuèng 32 -33%
+ Gi¸ trÞ s¶n xuÊt l©m nghiÖp tõ 4,2% lªn 5,8 - 6%
+ Gi¸ trÞ ng nghiÖp tõ 15,1% lªn 21 - 22%
- Gi¸ trÞ s¶n lîng trªn ®¬n vÞ diÖn tÝch s¶n xuÊt t¨ng 1,25 ®Õn 1,3 lÇn
- Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi n«ng th«n t¨ng 1,7 lÇn
2. Néi dung chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng, l©m, ng nghiÖp
2.1. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu theo ngµnh hµng
(1) Ph¸t triÓn c¸c c©y trång vËt nu«i cã gi¸ trÞ cao g¾n víi thÞ trêng trong níc vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh xuÊt khÈu
- Lóa: Gi÷ æn ®Þnh diÖn tÝch lóa kho¶ng 4 triÖu ha trªn c¸c vïng ®Êt canh t¸c cã ®iÒu kiÖn tíi tiªu chñ ®éng. §èi víi c¸c lo¹i ®Êt trång lóa kÐm hiÖu qu¶ th× chuyÓn sang c©y trång cã hiÖu qu¶ h¬n. Sö dông gièng cã n¨ng suÊt chÊt lîng cao, tiÕp tôc hç trî s¶n xuÊt gièng lóa lai trong níc ®Ó n©ng cao tû lÖ s¶n xuÊt gièng lóa lai trong níc tõ 20% hiÖn nay lªn 40 -50% vµo n¨m 2005, ®ång thêi coi träng sö dông c¸c gièng lóa cã chÊt lîng cao ®¸p øng ®îc nhu cÇu trong níc vµ xuÊt khÈu. S¶n lîng lóa dù kiÕn kho¶ng 34 triÖu tÊn, xuÊt khÈu g¹o 3,5 triÖu tÊn/n¨m
- Cao su: TËp trung th©m canh t¨ng n¨ng suÊt trªn diÖn tÝch cao su hiÖn cã, chØ míi trång kho¶ng 50 ngµn ha trªn diÖn tÝch thÝch hîp ë miÒn Trung vµ T©y Nguyªn. N¨m 2005 s¶n lîng mñ kh« dù kiÕn 440 ngµn tÊn, n¨ng suÊt 13,5 t¹/ha. §Èy m¹nh kh©u t×m kiÕm thÞ trêng, ®Æc biÖt chó träng tíi thÞ trêng Trung Quèc
- ChÌ: TiÕp tôc ®Çu t th©m canh diÖn tÝch chÌ hiÖn cã, më réng kho¶ng 15 ngµn ha chÌ ®Ó n¨m 2005 cã kho¶ng 105 ngµn ha, chó träng trång c¸c gièng chÌ míi n¨ng suÊt cao. C¸c vïng cao më réng diÖn tÝch chÌ Shan tuyÕt vµ chÌ chÊt lîng cao nhËp néi
- §iÒu: §a diÖn tÝch ®iÒu tõ 235 ngµn ha hiÖn nay lªn 300 ngµn ha n¨m 2005, n¨ng suÊt t¨ng tõ 7 t¹/ha lªn 10 t¹/ha; s¶n lîng ®iÒu qu¶ ®¹t 240 ngµn tÊn t¬ng ®¬ng 50 tÊn ®iÒu nh©n
- Rau qu¶: §a ngµnh rau trë thµnh mét trong nh÷ng ngµnh xuÊt khÈu. n¨m 2005, kim ng¹ch xuÊt khÈu rau qu¶ dù kiÕn 500 triÖu USD
+ C©y ¨n qu¶: Chó träng ph¸t triÓn c¸c lo¹i c©y ¨n qu¶ nhiÖt ®íi (nh·n, v¶i, xoµi, dõa, ch«m ch«m, m¨ng côt, sÇu riªng, chuèi...), nghiªn cøu ph¸t triÓn vïng c©y ¨n qu¶ «n ®íi ë miÒn B¾c. N¨m 2005, diÖn tÝch c©y ¨n qu¶ dù kiÕn 840 ngµn ha
+ C©y rau: N©ng cao chÊt lîng rau, gi¶m d lîng thuèc trõ s©u, t¨ng dÇn diÖn tÝch trång rau theo quy tr×nh rau s¹ch. DiÖn tÝch rau n¨m 2005 ®¹t 600 ngµn ha, s¶n lîng 9 triÖu tÊn
- C©y kh¸c: Ph¸t triÓn c¸c c©y trång cã thÞ trêng xuÊt khÈu kh¸c nh l¹c, t¬ t»m, quÕ, håi,... ¸p dông c¸c tiÕn bé kü thuËt ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt vµ chÊt lîng s¶n phÈm
- Ch¨n nu«i lîn xuÊt khÈu: §Èy m¹nh ch¨n nu«i lîn phôc vô tiªu dïng trong níc vµ xuÊt khÈu, ph¸t triÓn c¸c gièng lîn cã chÊt lîng cao vµ quy tr×nh ch¨n nu«i phï hîp víi yªu cÇu thÞ trêng, g¾n víi viÖc x©y dùng c¸c c¬ së chÕ biÕn ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ, ®¶m b¶o n¨m 2005 xuÊt khÈu trªn 80 ngµn tÊn thÞt.
- Ph¸t triÓn thuû s¶n:
- Dù kiÕn n¨m 2005, s¶n lîng thuû s¶n ®¹t 2400 ngh×n tÊn, trong ®ã:
+ Tiªu dïng néi bé lµ 1300 ngh×n tÊn
+ XuÊt khÈu lµ 450 ngh×n tÊn, gi¸ trÞ xuÊt khÈu lµ 3 tûUSD
(2) Më réng s¶n xuÊt c©y trång vËt nu«i thay thÕ nhËp khÈu
- MÝa ®êng: æn ®Þnh diÖn tÝch mÝa 330 ngµn ha, th©mcanh n¨ng suÊt b×nh qu©n lªn 55 - 60 tÊn/ha, ch÷ ®êng 10 CCS. G¾n nhµ m¸y chÕ biÕn víi x©y dùng vïng nguyªn liÖu, tËp trung ®Çu t x©y dùng c¬ së h¹ tÇng (thuû lîi, giao th«ng vµ c¸c c«ng tr×nh phóc lîi) cho vïng nguyªn liÖu
- C©y b«ng: Më réng diÖn tÝch trång b«ng lªn 60 - 80 ngµn ha, tËp trung ë vïng T©y Nguyªn, duyªn h¶i miÒn trung vµ ®ång b»ng s«ng Cöu Long. §a gièng b«ng míi vµo s¶n xuÊt nh»m ®¹t s¶n lîng b«ng x¬ 2,5 - 3,5 v¹n tÊn, b¶o ®¶m 30% nhu cÇu trong níc
- Ng«: §a diÖn tÝch ng« lªn 1 triÖu ha vµo n¨m 2005, sö dông c¸c gièng ng« lai ®Ó ®¹t n¨ng suÊt b×nh qu©n 30 t¹/ha, s¶n lîng 3 triÖu tÊn
- C¸c c©y kh¸c: §Èy m¹nh s¶n xuÊt ®Ëu t¬ng, thuèc l¸, ®a diÖn tÝch ®Ëu t¬ng tõ 130 ngµn ha n¨m 2001 lªn 500 ngµn ha n¨m 2005, thuèc l¸ tõ 25 ngµn ha lªn 30 ngµn ha
- S¶n xuÊt l©m nghiÖp: TiÕp tôc viÖc giao ®Êt kho¸n rõng, kho¸n qu¶n lý b¶o vÖ 11 triÖu ha rõng, lµm giµu rõng 900 ngµn ha, khoanh nu«i xóc tiÕn t¸i sinh kÕt hîp trång bæ sung 750 ngµn ha, trång rõng tËp trung chÊt lîng cao, nguyªn liÖu chñ lùc cña s¶n xuÊt c«ng nghiÖp giÊy, v¸n Ðp gç x©y dùng
X©y dùng vïng nguyªn liÖu cho c¸c c¬ së chÕ biÕn trªn 1 triÖu tÊn bét giÊy vµ 1 triÖu m3 v¸n nh©n t¹o tíi n¨m 2010, diÖn tÝch 1,75 triÖu ha, trong ®ã rõng s¶n xuÊt 1,5 triÖu ha, gåm rõng lµm nguyªn liÖu giÊy 600 ngµn ha, rõng nguyªn liÖu v¸n nh©n t¹o 200 ngµn ha, rõng nguyªn liÖu gç trô má 40 ngµn ha, rõng gç XDCB, ®å méc 200 ngµn ha. Ph¸t triÓn chÕ biÕn l©m s¶n, ®a kim ng¹ch xuÊt khÈu l©m s¶n tõ 350 triÖuUSD n¨m 2001 lªn 600 triÖuUSD n¨m 2005, tiÕn tíi l©m nghiÖp ph¶i trë thµnh ngµnh xuÊt khÈu lín ®ãng gãp cho sù t¨ng trëng cña ngµnh n«ng, l©m, ng nghiÖp
- S¶n xuÊt muèi: Dù kiÕn s¶n lîng muèi s¶n xuÊt n¨m 2005 lµ 1,2 triÖu tÊn ®Ó ®¶m b¶o nhu cÇu muèi ¨n vµ muèi c«ng nghiÖp. Duy tr× diÖn tÝch ®ång muèi hiÖn cã, ng¨n chÆn t×nhtr¹ng tuú tiÖn chuyÓn ®ång muèi thµnh ®Êt nu«i trång thuû s¶n. TiÕp tôc thùc hiÖn 22 dù ¸n thuéc ch¬ng tr×nh x©y dùng c¬ së h¹ tÇng trùc tiÕp phôc vô s¶n xuÊt muèi, c¬ së h¹ tÇng phôc vô ®êi sèng diªm d©n
- Ch¨n nu«i bß: §Èy m¹nh ch¬ng tr×nh sinh ho¸ ®µn bß ®Ó n©ng cao chÊt lîng bß thÞt, t¹o ®µn bß nÒn ®Ó ph¸t triÓn ®µn bß lai híng s÷a. PhÊn ®Êu n¨m 2005 cã ®µn bß s÷a trªn 100 ngµn con.
(3) Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng, l©m thuû s¶n
- TËp trung ®a tiÕn bé kü thuËt vµo kh©u sau thu ho¹ch ®Ó gi¶m tæn thÊt sau thu ho¹ch (hao hôt lóa g¹o cßn 8 - 9%, rau qu¶ díi 10%). §Æc biÖt quan t©m ®Çu t ph¸t triÓn c«ng nghiÖp b¶o qu¶n lóa, b¶o qu¶n vµ chÕ biÕn hoa, qu¶, rau, ®Ëu vµ thÞt, thuû s¶n n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm ®Ó ®Õn n¨m 2010 ®¶m b¶o chÕ biÕn c«ng nghiÖp 100% cao su, cµ phª, chÌ, ®iÒu, 90% mÝa, 30% rau qu¶ vµ thÞt,...
- C«ng nghÖ chÕ biÕn g¹o
+ §èi víi g¹o tiªu thô néi ®Þa: Duy tr× 300.000 m¸y xay xÊt nhá (c«ng suÊt 0,8 -1 tÊn/h) tai c¸c côm d©n c ë c¸c vïng n«ng h«n. C¶i tiÕn c¸c m¸y xay x¸t ®Ó t¨ng tû lÖ thu håi lªn 67 -685
+ §èi víi xay x¸t g¹o chÊt lîng cao vµ g¹o xuÊt khÈu: Tæ chøc thµnh c¸c trung t©m chÕ biÕn lín theo c«ng nghÖ liªn hoµn, khÐp kÝn tõ kh©u lam kh«, b¶o qu¶n, bèc dì, chÕ biÕn víi hÖ thèng thiÕt bÞ ®ång bé (bãc vá, x¸t tr¾ng, ph©n lo¹i, t¸ch mµu). Tû lÖ thu håi ®¹t tõ 70% trë lªn. Quy m« c¸c trung t©m chÕ biÕn cã c«ng suÊt tõ 20.000 tÊn/n¨m. Nh÷ng n¬i cã lîng thãc kh«ng lín cã thÓ sö dông quy m« 10.000 tÊn/n¨m
- C«ng nghiÖp chÕ biÕn cµ phª:
øng dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, c¶i tiÕn hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng nh»m t¹o cho cµ phª ViÖt Nam cã uy tÝn cao trªn thÞ trêng thÕ giíi. §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm chÕ biÕn tõ cµ phª phôc vô nhu cÇu tiªu dïng néi ®Þa nh: cµ phª rang xay, hoµ tan, cµ phª khö cafein, cµ phª h¶o h¹ng, cµ phª ®Æc biÖt... PhÊn ®Êu ®Õn 2005, tû lÖ cµ phª chÕ biÕn s©u ®¹t 20-25%.
Trªn c¬ së c¸c m« h×nh ®· cã nh d©y chuyÒn x¸t íc cña Braxin 10 tÊn qu¶ t¬i/giê, c¸c d©y chuyÒn x¸t kh« nh Anh, Braxin c«ng suÊt tõ 1 - 4 tÊn nh©n/giê, tæ chøc nghiªn cøu, thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o trong níc, ®ång thêi n©ng cao tr×nh ®é hiÖn ®¹i ho¸, tù ®éng ho¸ c¸c d©y chuyÒn. §Çu t x©y dùng thªm 02 trung t©m chÕ biÕn s©u ë Hµ Néi vµ Quy Nh¬n, mçi nhµ m¸y 1.000 tÊn s¶n phÈm/n¨m
- C«ng nghÖ chÕ biÕn cao su:
§èi víi thÞ trêng néi ®Þa, ®a thÞ phÇn chÕ biÕn s¶n phÈm cao su c«ng nghiÖp, d©n dông vµ y tÕ trong níc tõ 20% hiÖn nay lªn 35 -%. TiÕp tôc n©ng cÊp, hoµn chØnh thiÕt bÞ, ®ång bé ho¸ d©y chuyÒn c¸c nhµ m¸y. Trang bÞ c¸c lo¹i xe chuyªn dïng ®Ó vËn chuyÓn mñ níc vÒ nhµ m¸y, gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò m«i trêng t¹i khu vùc chÕ biÕn. §Ó ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn x©y dùng thªm nhµ m¸y míi. C¸c tØnh miÒn Trung ( Thanh Ho¸, NghÑ An, Qu¶ng B×nh, Qu¶ng TrÞ, Thõa Thiªn HuÕ) x©y dùng 14 - 15 nhµ m¸y quy m« nhá (1.200 - 1.500 tÊn/n¨m). C¸c tØnh T©y Nguyªn x©y dùng thªm 18 nhµ m¸y quy m« võa, vïng §«ng Nam bé 9 - 10 nhµ m¸y quy m« lín (6.000 -20.000 tÊn/n¨m).
§Ó ®¹t ®îc môc tiªu xuÊt khÈu, cÇn c¶i tiÕn c«ng nghÖ, c¬ cÊu s¶n phÈm hîp lý: mñ cèm SVR 3L, SVR 5L chiÕm kho¶ng 45% (hiÖn nay lµ 74 - 75%), mñ kem 20%, mñ cao su kü thuËt RSS, SR vµ SVR 10, SVR 20 chiÕm kho¶ng 30 -40%
- C«ng nghiÖp chÕ biÕn chÌ
Tuú theo quy m« diÖn tÝch vïng nguyen liÖu sÏ lùa chän mét trong 3 cÊp quy m« c«ng suÊt cña nhµ m¸y chÕ biÕn:
Vïng díi 50 -300 ha, ¸p dông quy m« nhµ m¸y c«ng suÊt 2 -6 tÊn bóp t¬i/ngµy
Nh÷ng vïng chÌ tËp trung lín cã diÖn tÝch tren 300 ha cã thÓ sö dông ghÐp nhiÒu d©y chuyÒn c«ng suÊt 12 tÊn bóp t¬i/ngµy
VÒ c«ng nghÖ: TiÕp tôc sö dông c«ng nghÖ OTD, CTC vµ s«ng ®«i trong chÕ biÕn hÌ ®en, ®ång thêi c¶i tiÕn c«ng nghÖ chÌ xanh cña Trung Quèc, øng dông c¸c c«ng nghÖ chÌ c¶u NhËt B¶n, §µi Loan. §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, chÐ biÕn c¸c lo¹i chÒ ®Æc s¶n (chÌ San TuyÕt), chÌ thùc phÈm, chÌ thuèc. X©y dùng c¸c trung t©m tinh chÕ, ®Êu trén ®Ó æn ®Þnh vµ n©ng cao chÊt lîng chÌ xuÊt khÈu.
T¨ng cêng ®é ®æi míi, hiÖn ®¹i ho¸ thiÕt bÞ, nhÊt lµ c¸c kh©u tù ®éng ho¸ kiÓm tra nhiÖt ®é cao sÊy chÌ, ®ãng gãi s¶n phÈm vµ vÖ sinh c«ng nghiÖp.
HiÖn nay toµn quèc cã 76 c¬ së chÕ biÕn chÌ c«ng nghiÖp víi tæng c«ng suÊt 1.192,5 tÊn bóp t¬i/ngµy. §Ó thùc hiÖn môc tiªu ®Õn n¨m 2010, cÇn ph¶i ®Çu t 138 nhµ m¸y víi c«ng suÊt mçi nhµ m¸y 12 tÊn bóp t¬i/ngµy. Giai ®o¹n 2001 -– 2005, ®Çu t 62 d©y chuyÒn s¶n xuÊt ®Ó ®¸p øng s¶n lîng chÌ nh÷ng vïng th©m canh ®· cã, 31 d©y chuyÒn do t¨ng thªm c¸c diÖn tÝch trång míi.
- C«ng nghiÖp chÕ biÕn ®êng mÝa:
Giai ®o¹n 2001 -– 2005 kh«ng ®Çu t thªm nhµ m¸y míi, më réng hÕt c«ng suÊt khi cã ®iÒu kiÖn. TËp trung ®Çu t x©y dùng æn ®Þnh vïng nguyªn liÖu ®ñ cho 44 nhµ m¸y ho¹t ®éng hÕt c«ng suÊt thiÕt kÕ, cã c¬ cÊu gièng mÝa r¶i vô hîp lý ®Ó kÐo dµi vô Ðp lªn trªn 150 ngµy. Nh÷ng nhµ m¸y kh«ng cã ®ñ nguyªn liÖu c¬ng quyÕt di chuyÓn ®Õn nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn h¬n.
Tõ sau 2006, c¨n cø vµo nhu cÇu thÞ trêng trong níc cã kh¶ n¨ng më réng xuÊt khÈu, sÏ tiÕp tôc më réng c«ng suÊt hoÆc ®Çu t thªm mét sè nhµ m¸y lín, hiÖn ®¹i
- C«ng nghiÖp chÕ biÕn rau qu¶
§Çu t c«ng nghÖ b¶o qu¶n rau qu¶ t¬i, ®ãng gãi phï hîp ®Ó xuÊt khÈu vµ phôc vô nhu cÇu néi tiªu. N©ng cÊp vµ ®æi míi c«ng nghÖ thiÕt bÞ c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn rau qu¶ cò. X©y dùng míi c¸c nhµ m¸y víi c«ng nghÖ, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i cã quy m« phï hîp víi tõng vïng nguyªn liÖu. Vïng tËp trung 10.000 -– 50.000 tÊn/n¨m; vïng cã diÖn tÝch nhá, ph©n t¸n 1.000 -– 2.000 tÊn/n¨m. S¶n phÈm rau qu¶ chÕ biÕn bao gåm c¸c lo¹i rau chÕ biÕn theo kiÓu muèi, ®ãng hép, sÊy kh« nh nÊm, da chuét, da bao tö, ng« bao tö, m¨ng, khoai mì, khoai t©y chiªn. VÒ níc qu¶ chó träng c¸c lo¹i níc døa, xoµi,...… ®©y lµ mÆt hµng mòi nhän cña ngµnh chÕ biÕn rau qu¶ trong thêi gian tíi.
Chó träng ®Çu t vÒ bao b× s¶n phÈm, ®¶m b¶o mÉu m· ®Ñp, phï hîp víi yªu cÇu cña s¶n phÈm.
HiÖn ®¹i ho¸ c¸c hÖ thèng vËn chuyÓn, hÖ thèng b¶o qu¶n sau thu ho¹ch nh»m gi¶m tæn thÊt trung b×n xuèng 15%
Tæng sè rau qu¶ chÕ biÕn (cho c¶ néi tiªu vµ xuÊt khÈu) lµ 820.000 tÊn s¶n phÈm. Dù kiÕn chÕ biÕn c«ng nghiÖp kho¶ng 650.000 tÊn s¶n phÈm vµ d©n tù chÕ biÕn 170.000 tÊn s¶n phÈm. §Ó ®¶m b¶o ®ñ n¨ng lùc chÕ biÕn cho c¸c s¶n phÈm rau qu¶ xuÊt khÈu( bao gåm c¸c lo¹i rau qu¶ ®ãng hép, sÊy, muèi, níc qu¶ c« ®Æc, níc qu¶ gi¶i kh¸t...…) cÇn ph¶i n©ng cÊp c¶i t¹o c¸c nhµ m¸y cò hiÖn cã vµ l¾p míi c¸c d©y chuyÒn chÕ biÕn ®ång bé, hiÖn ®¹i( 650.000 tÊn/ n¨m) dù kiÕn ®Õn n¨m 2010 quy ho¹ch ph¸t triÓn 24 nhµ m¸y chÕ biÕn rau qu¶ t¹i c¸c vïng.
- C«ng nghiÖp chÕ biÕn ®iÒu:
§Õn 2005 x©y dùng thªm c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn nh©n míi.
VÒ c«ng nghÖ : øng dông ph¬ng ph¸p t¸ch vá ®iÒu b»ng h¬i níc qu¸ nhiÖt thay thÕ ph¬ng ph¸p chao dÇu ®Ó tr¸nh « nhiÔm m«i trêng. §a d¹ng ho¸ vµ tæng hîp lîi dông c¸c s¶n phÈm tõ nh©n ®iÒu, chó ý c¸c c«ng nghÖ chÕ biÕn sau nh©n phï hîp víi thÞ hiÕu ngêi tiªu dïng. TËn dông c¸c phô phÈm tõ vá ®iÒu (dÇu ®iÒu, v¸n Ðp). Nghiªn cøu biÖn ph¸p thu håi qu¶ ®iÒu vµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn ®å uèng.
-C«ng nghiÖp chÕ biÕn dÇu thùc vËt:
HiÖn nay cã 5 nhµ m¸y chÕ biÕn víi tæng c«ng suÊt trªn 300 ngµn tÊn/ n¨m. Giai ®o¹n 2001-2005 kh«ng ®Çu t thªm c¸c nhµ m¸y tinh luyÖn. T¹i c¸c ®Þa ph¬ng trång dõa, l¹c tËp trung sÏ ®Çu t hoÆc n©ng cÊp c¸c c¬ së s¶n xuÊt dÇu th« cung cÊp cho c¸c nhµ m¸y tinh luyÖn ®Ó ®¹t s¶n lîng 400.000 tÊn/ n¨m. Giai ®o¹n 2006-2010 sÏ ®Çu t míi 01 nhµ m¸y tinh luyÖn dÇu ë H¶i Phßng, c«ng suÊt 120.000 tÊn/n¨m, t¹i §µ N½ng 01 nhµ m¸y 150.000 tÊn/n¨m, t¹i CÇn Th¬ 01 nhµ m¸y 120.000 tÊn/n¨m.Më réng nhµ m¸y Nhµ BÌ tõ 480.000 lªn 120.000 tÊn/n¨m. Mét sè ®Þa ph¬ng cã nguån c¸m tËp trung t¹i c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn g¹o xuÊt khÈu nh: H¶i D¬ng, H¶i Phßng, Th¸i B×nh, An Giang, §ång Th¸p, Kiªn Giang, Long An sÏ x©y dùng mçi tØnh 01 nhµ m¸y trÝch ly dÇu c¸m cã c«ng suÊt 10.000 tÊn/n¨m.
-C«ng nghiÖp chÕ biÕn d©u t»m:
Cñng cè vµ ®a toµn bé thiÕt bÞ ¬m t¬ tù ®éng cã tæng c«ng suÊt 850 tÊn/n¨m vµo ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. N©ng cÊp 1.000 tÊn c«ng suÊt c¸c d©y chuyÒn ¬m t¬ c¬ khÝ ®Ó s¶n xuÊt t¬ chÊt lîng cao. Sau n¨m 2005 x©y dùng thªm 5 nhµ m¸y ¬m t¬ t¹i c¸c tØnh träng ®iÓm víi tæng c«ng suÊt bæ sung lµ 650 tÊn/n¨m, x©y dùng nhµ m¸y kÐo sîi spul silk c«ng suÊt 100 tÊn s¶n phÈm/n¨m.
- ChÕ biÕn b«ng:
§èi víi nh÷ng vïng b«ng tËp trung nh T©y Nguyªn, §«ng Nam bé x©y dùng c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn cã c«ng suÊt 20.000 –- 30.000 tÊn/n¨m, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Nh÷ng vïng kh¸c, trang bÞ c¸c d©y chuyÒn nhá, c«ng suÊt 10 -– 20 tÊn/ngµy do c¬ khÝ trong níc chÕ t¹o
- C«ng nghiÖp chÕ biÕn thÞt, s÷a:
C¶i t¹o n©ng cÊp c¸c c¬ së chÕ biÕn cò vµ ®Çu t x©y dùng 8 c¬ së chÕ biÕn thÞt víi tæng c«ng suÊt chÕ biÕn 85 ngµn tÊn/n¨m tËp trung chñ yÕu ë §BSH (5 c¬ së), §NB, §BSCL vµ B¾c Trung Bé.
VÒ chÕ biÕn s÷a: Tõ 2001 -– 2005 cÇn ®Çu t ph¸t triÓn thªm n¨ng lùc s¶n xuÊt 235 triÖu lÝt, giai ®o¹n 2006 -– 2010 cÇn t¨ng thªm 300 triÖu lÝt. C¸c nhµ m¸y chÕ biÕn s÷a (bao gåm s÷a bß vµ s÷a ®Ëu nµnh) ®îc ph©n bè theo c¸c vïng cã ch¨n nu«i bß s÷a vµ thÞ trêng tiªu thô lín nh Hµ Néi, QuÈng Ninh, Thµnh phè HCM, L©m §ång, NghÖ An, Thanh Ho¸, B×nh §Þnh.
- C«ng nghiÖp chÕ biÕn gç vµ l©m s¶n:
Thùc hiÖn môc tiªu ®Õn n¨m 2010 s¶n xuÊt 1 triÖu m3 v¸n nh©n t¹o. ë nh÷ng vïng cã quy ho¹ch trång rõng nh §«ng B¾c, B¾c Trung Bé, Nam Trung Bé, T©y Nguyªn, §«ng Nam Bé sÏ x©y dùng c¸c nhµ m¸y v¸n sîi quy m« 30.000 - – 54.000 m3 s¶n phÈm/n¨m. Víi s¶n phÈm ®å gç s¶n xuÊt tõ v¸n nh©n t¹o x©y dùng qyu m« tõ 5.000 -– 10.000 m3 s¶n phÈm/n¨m. §èi víi c¸c vïng nh §BSH, §BSCL chñ yÕu tiÕp nhËn nguyªn liÖu tõ c¸c vïng kh¸c, chÕ biÕn c¸c s¶n phÈm méc gia dông, méc mü nghÖ vµ c¸c s¶n phÈm song m©y
§èi víi 1.200 c¬ së chÕ biÕn hiÖn cã: §Çu t theo chiÒu s©u ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn ®Ó s¶n xuÊt c¸c ®å méc cao cÊp phôc vô cho xuÊt khÈu
§èi víi c¸c c¬ së míi: TËp trung ®Çu t x©y dùng c¸c c¬ së s¶n xuÊt v¸n d¨m 153 ngµn m3/n¨m, v¸n sîi Ðp 183 ngµn m3 /n¨m, vµ v¸n b· mÝa 94 ngµn m3/n¨m.
ChuÈn bÞ vµ triÓn khai thùc hiÖn ch¬ng tr×nh s¶n xuÊt giÊy vµ bét giÊy( c«ng suÊt gÇn 2 triÖu tÊn/ n¨m) víi sù tham gia cña c¸c nhµ ®Çu t trong vµ ngoµi níc.
- ChÕ biÕn muèi:
Môc tiªu ®Ò ra ®Õn n¨m 2010, s¶n xuÊt 02 triÖu tÊn muèi, trong ®ã cho tiªu dïng (¨n) 600 ngµn tÊn, cho c«ng nghiÖp 1 triÖu tÊn, xuÊt khÈu 400 ngµn tÊn. §Ó ®¶m b¶o toµn d©n ®îc sö dông muèi chÊt lîng cao, tõ nay ®Õn 2005 thùc hiÖn x©y dùng míi 34 nhµ m¸y s¶n xuÊt muèi tinh vµ muèi t¸ch trén ièt víi tæng c«ng suÊt 550.000 tÊn/n¨m. C¶i t¹o, n©ng cÊp vµ më réng ®Ó ®Õn n¨m 2010 ®¹t 12.000 ha muèi c«ng nghiÖp. Trong ®ã x©y dùng míi ®ång muèi Qu¸n ThÎ (Ninh ThuËn), B×nh D¬ng (Qu¶ng nam) vµ më réng c¸c ®ång muèi VÜnh H¶o, Ph¬ng Cùu. X©y dùng thªm c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt c¸c ho¸ chÊt sau muèi nh th¹ch cao, ph©n bãn, Magiª «xÝt.
- ChÕ biÕn thuû s¶n
HiÖn cã 196 nhµ m¸y chÕ biÕn thuû s¶n. Dù kiÕn n¨m 2005 cã 220 nhµ m¸y víi tæng c«ng suÊt cÊp ®«ng lµ 1500 tÊn/ngµy, c«ng suÊt chÕ biÕn ®¹t 2300 tÊn/ngµy, cã kh¶ n¨ng chÕ biÕn trªn 320 ngh×n tÊn s¶n phÈm.
2.1 ChuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng, l©m, ng nghiÖp theo ïng
(1) Vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long:
Lµ vïng träng ®iÓm s¶n xuÊt lóa gãp phÇn b¶o ®¶m an ninh l¬ng thùc cho c¶ níc ®ång thêi còng lµ vïng lóa xuÊt khÈu träng ®iÓm cña c¶ níc. B¶o ®¶m æn ®Þnh diÖn tÝch lóa 4 triÖu ha. Trong 5 n¨m 2001 -– 2005 chuyÓn kho¶ng 400 -– 500 ngµn ha sang nu«i trång thuû s¶n, gieo trång c¸c c©y kh¸c nh: b«ng, ®Ëu t¬ng, ng«
(2) Vïng T©y Nguyªn:
Lµ vïng träng ®iÓm ph¸t triÓn c©y c«ng nghiÖp dµi ngµy vµ l©m nghiÖp. Tuy nhiªn trong nh÷ng n¨m tíi (2001 - 2005) gi¶m 70 ngh×n ha cµ phª vèi (diÖn tÝch khã kh¨n vÒ níc tíi, giµ cçi, n¨ng suÊt thÊp..) sang cµ phª gièng míi cã n¨ng suÊt, chÊt lîng cao vµ giao gièng c¸c c©y kh¸c nh b«ng, ®Ëu t¬ng, ng«...… b¶o vÖ diÖn tÝch rõng hiÖn cã ®ång thêi khoanh nu«i t¸i sinh trång míi rõng, n©ng ®é che phñ rõng. ViÖc ph¸t triÓn ph¶ttiÓn rõng ph¶i g¾n víi viÖc x©y dùng c¸c vïng nguyªn liÖu cho c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn bét giÊy, giÊy, v¸n nh©n t¹o.
(3) Vïng MiÒn nói b¾c bé
MiÒn nói b¾c bé lµ vïng träng ®iÓm ph¸t triÓn l©m nghiÖp, c©y c«ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶...… cÇn b¶o vÖ diÖn tÝch rõng hiÖn cã ®ång thêi khoanh nu«i t¸i sinh, trång míi rõng, t¨ng ®é che phñ rõng. ViÖc ph¸t triÓn rõng ph¶i g¾n víi x©y dùng c¸c vïng nguyªn liÖu cho c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn bét giÊy, giÊy, v¸n nh©n t¹o.
(4) Vïng ®ång b»ng s«ng Hång:
§ång b»ng s«ng Hång còng lµ vïng träng ®iÓm s¶n xuÊt lóa th©m canh gãp phÇn b¶o ®¶m an ninh l¬ng thùc cho c¶ níc. X©y dùng vïng lóa xuÊt khÈu ®Æc s¶n kho¶ng 300 ngh×n ha. Ngoµi lóa vïng §ång b»ng s«ng Hång cßn lµ vïng träng ®iÓm nu«i lîn xuÊt khÈu
(5) Vïng ven biÓn
C¸c tØnh ven biÓn cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn ®¸nh b¾t h¶i s¶n vµ nu«i trång thuû s¶n lín cÇn ph¸t huy tèi ®a lîi thÕ tù nhiªn vïng vµ kh¶ n¨ng më réng thÞ trêng xuÊt khÈu ®Ó thóc ®Èy ngµnh thuû s¶n cã bíc ph¸t triÓn ®ét ph¸ trong 5 - 10 n¨m tíi. §©y lµ ®Þa bµn chñ yÕu thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n ®· tr×nh bµy ë trªn.
n
III C¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng, l©m, ng nghiÖp.
1. C«ng t¸c quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh vµ l·nh thæ
§Ó ch¬ng tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng, l©m, ng nghiÖp, cã hiÖu qu¶ tríc hÕt ph¶i sím nghiªn cøu rµ so¸t l¹i quy ho¹ch ngµnh vµ l·nh thæ nh»m ph¸t huy lîi thÕ cña tõng ngµnh trªn tõng l·nh thæ. G¾n c¸c lîi thÕ cña¶u ngµnh, vïng víi thÞ trêng trong níc vµ quèc tÕ, ChÝnh phñ uû quyÒn cho Bé trëng Bé N«ng NghiÖp vµ PTNN phèi hîp víi c¸c ngµnh liªn quan tËp trung chØ ®¹o híng dÉn c¸c ngµnh, ®Þa ph¬ng x©y dùng quy ho¹ch ngµnh, vïng ph¸t triÓn hµng ho¸ tËp trung quy m« lín, g¾n víi c¬ së chÕ biÕn c«ng nghiÖp, thÞ trêng tiªu thô; quy ho¹ch ph¸t triÓn hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng thuû lîi, giao th«ng, c¬ së c«ng nghiÖp chÕ biÕn; tæ chøc hÖ thèng khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m, th«ng tin thÞ trêng, h×nh thµnh c¸c ch¬ng tr×nh, dù ¸n ®Çu t cã môc tiªu.
2. T¨ng cêng tiÒm lùc khoa häc c«ng nghÖ lµm c¬ së n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt lîng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
TËp trung nghiªn cøu, ¸p dông c«ng nghÖ míi, nhÊt lµ c«ng nghÖ sinh häc, ®Ó t¹o ra c¸c gièng c©y trång, vËt nu«i cã n¨ng suÊt, chÊt lîng cao, nh©n nhanh c¸c gièng tèt ®¸p øng yªu cÇu cña s¶n xuÊt. Nghiªn cøu vµ ®Èy m¹nh mÏ chuyÓn giao c«ng nghÖ míi vÒ chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n n«ng s¶n còng nh c¸c tiÕn bé kü thuËt vÒ trång trät, ch¨n nu«i, l©m nghiÖp; trang thiÕt bÞ c¬ khÝ ho¸ n«ng nghiÖp, ®iÖn khÝ ho¸ n«ng th«n.
TiÕp tôc s¾p xÕp vµ tõng bíc ®Çu t n©ng cÊp, hiÖn ®¹i ho¸ c¸c c¬ së nghiªn cøu khoa häc. Cã chÝnh s¸ch ®éng viªn c¸c nhµ khoa häc,c¸c c¬ së nghiªn cøu cña Nhµ níc ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cao h¬n, ®ång thêi khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp, hé gia ®×nh n«ng d©n giái tham gia ph¸t triÓn vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ, ®¶m b¶o cho c«ng t¸c nghiªn cøu trong níc vµ nhËp néi c¸c lo¹i gièng tèt, c«ng nghÖ tiªn tiÕn cña c¸c níc ngoµi ®Ó n«ng nghiÖp níc ta sím ®¹t tíi tr×nh ®é c«ng nghÖ ngang b»ng víi c¸c níc trong khu vùc. §Çu t n©ng cao tiÒm lùc khoa häc c«ng nghÖ ph¶i ®îc coi lµ u tiªn hµng ®Çu ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp -– n«ng th«n
3. Ph¸t triÓn c¬ së vËt chÊt kü thuËt ®¸p øng yªu cÇu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng th«n
3.1. TiÕp tôc ®Èy m¹nh thuû lîi.
Thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ môc tiªu, hiÖn ®¹i ho¸ qu¶n lý vµ x· héi ho¸ c«ng t¸c thuû lîi. Ph¸t triÓn thuû lîi theo híng lîi dông tæng hîp, khai th¸c theo lu vùc s«ng, phôc vô ®a môc tiªu: cÊp níc cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, níc cho d©n sinh, ph¸t ®iÖn, giao th«ng, thuû s¶n, du lÞch,...…
Trong n«ng nghiÖp chuyÓn m¹nh sang ®Çu t lµm thuû lîi phôc vô tíi cµ phª ë T©y Nguyªn, chÌ vµ cµ phª chÌ (TDMNPB), mÝa (miÒn Trung) vµ c¸c c©y rau mµu kh¸c. §Çu t tho· ®¸ng cho thuû lîi nu«i trång thuû s¶n.
- TiÕp tôc cñng cè hÖ thèng ®ª s«ng Hång vµ s«ng Th¸i B×nh ®Ó chèng ®ì an toµn víi c¸c trËn lò lÞch sö ®· xÈy ra. N©ng cao møc bÒn v÷ng cña hÖ thèng ®ª biÓn, ®ª ng¨n mÆn ë §BSCL, c¸c tØnh ven biÓn miÒn B¾c, miÒn Trung ®¶m b¶o chèng ®îc c¸c trËn b·o biÓn cã søc giã cÊp 9, cÊp 10. T¨ng cêng kh¶ n¨ng tho¸t lò ph©n lò, thÝch nghi phßng tr¸nh, gi¶m nhÑ thiªn tai.
- §Èy m¹nh ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt trong x©y dùng, qu¶n lý vµ khai th¸c c¸c c«ng tr×nh thuû lîi, b¶o vÖ tµi nguyªn níc chèng« nhiÔm, c¹n kiÖt nguån níc.
- T¨ng cêng h¬n n÷a quyÒn h¹n tr¸ch nhiÖm cña c¸c cÊp ®Þa ph¬ng trong ®Çu t, qu¶n lý, vËn hµnh vµ khai th¸c thuû lîi, ph¸t huy cao sù tham gia cña c«ng d©n, nhÊt lµ th«ng qua c¸c Hîp t¸c x·.
3.2 T¨ng cêng hÖ thèng thó y, b¶o vÖ thùc vËt, khuyÕn n«ng ngang tr×nh ®é trong khu vùc ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ héi nhËp cña n«ng nghiÖp
3.3. §Èy m¹nh c¬ khÝ ho¸ n«ng nghiÖp
- T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó hç trî n«ngd©n sö dông ngµy cµng nhiÒu c¸c lo¹i m¸y mãc, thiÕt bÞ c¬ khÝ trong s¶n xuÊt, chÕ biÕn, b¶o qu¶n, tiªu thô n«ng l©m s¶n, tríc hÕt lµ c¸c kh©u lao ®éng nÆng nhäc, ®éc h¹i, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. N©ng tû lÖ lµm ®Êt b»ng c¬ giíi lªn 70% vµo n¨m 2010 (hiÖn nay lµ 30%), sö dông m¸y sÊy lóa HÌ thu ë §BSCL.
- Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ t¹o trong níc, ®¸p øng 100% nhu cÇu vÒ c«ng cô cÇm tay, b¬m níc, m¸y lµm ®Êt, m¸y tuèt lóa, xay x¸t lóa, chÕ biÕn chÌ, cµ phª, ®iÒu, s¬ chÕ cao su.
3.4. §iÖn khÝ ho¸ n«ng th«n
Nhµ níc hé trî vèn, kü thuËt cïng víi søc d©n ®Ó phÊn ®Êu trong 5 n¨m tíi hoµn thµnh c¬ b¶n viÖc ®a ®iÖn líi ®Õn 90% x· ®Ó cÊp ®iÖn s¶n xuÊt vµ tiªu thô ë n«ng th«n; ph¸t triÓn thuû ®iÖn nhá vµ c¸c lo¹i h×nh cÊp ®iÖn kh¸c phôc vô c¸c vïng cao, vïng xa.
3.5.5 Ph¸t triÓn giao th«ng n«ng th«n
Nhµ níc u tiªn dµnh vèn hç trî ph¸t triÓn giao th«ng n«ng th«n, h×nh thµnh m¹ng líi ®¶m b¶o giao th«ng th«ng suèt mäi thêi tiÕt ®Ó lu th«ng vËn chuyÓn hµng ho¸, tríc hÕt lµ ë c¸c vïng s¶n xuÊt hµng ho¸ tËp trung; nèi c¸c thÞ trÊn, thÞ tø, khu c«ng nghiÖp víi m¹ng líi ®êng quèc gia.
PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2005 cã ®êng cho ph¬ng tiÖn c¬ giíi ®i ®Õn tÊt c¶ c¸c x· hoÆc côm x·, c¸c tô ®iÓm c«ng nghiÖp ë n«ng th«n cã ®êng cho xe hai b¸nh hoÆc ®êng d©n sinh ®Õn x·, côm x· ë vïng cao, vïng s©u, vïng xa, vïng kinh tÕ míi khã kh¨n; xo¸ bá cÇu khØ, tiÕp tôc më réng ®êng « t« ®i ®îc, nhùa ho¸ 15 -– 20% mÆt ®êng n«ng th«n, riªng ®èi víi ®ång b»ng lµ 50%.
3.6. HÖ thèng th«ng tin ë n«ng th«n
X©y dùng vµ ph¸t triÓn nhanh m¹ng líi bu chÝnh viÔn th«ng ë n«ng th«n, b¶o ®¶m tÝnh s½n sµng, tÝnh tiÕp cËn vµ tÝnh phæ cËp th«ng tin trong mäi lÜnh vùc, mäi thêi tiÕt, mäi ®iÒu kiÖn vµ mäi ®èi tîng
3.7. Ph¸t triÓn c¸c ch¬ng tr×nh phôc vô th¬ng m¹i
- Hoµn thiÖn hÖ thèng chî n«ng th«n, mçi x· cã Ýt nhÊt mét chî; X©y dùng hÖ thèng chî b¸n bu«n ven ®« thÞ lín ë Hµ Néi vµ thµnh phè Hå ChÝ Minh, chî næi ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long, chî c¸c ®êng biªn, chî khu vùc; ®Çu t x©y dùng trung t©m b¸n bu«n ë c¸c vïng hµng ho¸ tËp trung.
- X©y dùng c¸c bÕn c¶ng s«ng biÓn phôc vô xuÊt nhËp khÈu n«ng s¶n, nhanh chãng n©ng cÊp c¶ng CÇn Th¬ lµm ®Çu mèi xuÊt khÈu n«ng s¶n vµ nhËp khÈu vËt t hµng ho¸ cho ®ång b»ng s«ng Cöu Long.
- §Çu t x©y dùng c¸c kho ngo¹i quan, phßng trng bµy giao dÞch hµng n«ng s¶n vµ c«ng nghiÖp, thñ c«ng mü nghÖ tõ n«ng th«n ë c¸c thÞ trêng lín nh NhËt B¶n, Ch©u ¢u, Nga, Mü...…
3.8. X©y dùng c¸c thÞ tøws, thÞ trÊn lµm trung t©m c«ng nghiÖp, th¬ng m¹i, v¨n ho¸ - x· héi ë c¸c ®¹i bµn n«ng th«n
Thóc ®Èy sù ra ®êi cña c¸c thÞ trÊn, thÞ tø, c¸c tô ®iÓm c«ng nghiÖp -– dÞch vô t¹i c¸c vïng n«ng th«n. Tuú theo ®iÒu kiÖn cô thÓ tõng ®Þa ph¬ng quy ho¹ch khu ®Êt ®ai thuËn tiÖn vµ ph¸t triÓn c¸c kÕt cÊu h¹ tÇng vµ c¸c dÞch vô c«ng céng nh giao th«ng, ®iÖn, bu ®iÖn, cÊp tho¸t níc, vÖ sinh m«i trêng, h×nh thµnh trung t©m c«ng nghiÖp - dÞch vô, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn c¸c c¬ së b¶o qu¶n, chÕ biÕn, bu«n b¸n n«ng s¶n vµ vËt t n«ng nghiÖp
4. TiÕp tôc ®æi míi chÝnh s¸ch t¹o ®iÒu kiÖn cho chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng, l©m, ng nghiÖp
4.1- – ChÝnh s¸ch ®Êt ®ai
C¸c ®Þa ph¬ng rµ so¸t l¹i quy ho¹ch ®Êt ®ai, c«ng bè híng dÉn n«ng d©n thùc hiÖn chuyÓn ®æi c¬ cÊu s¶n xuÊt. Hé cã nhu cÇu chuyÓn ®æi c¬ cÊu s¶n xuÊt ®îc t¹o ®iÒu kiÖn lµm thñ tôc chuyÓn ®æi nhanh vµ thuËn lîi.
Quy ho¹ch bè trÝ diÖn tÝch x©y dùng c¸c khu c«ng nghiÖp n«ng th«n, ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc cho c¸c hé, HTX, t nh©n thuª ®Êt ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp, dÞch vô; thuª ®Êt x©y dùng trang tr¹i ch¨n nu«i quy m« lín theo híng c«ng nghiÖp.
Doanh nghiÖp t nh©n, n«ng d©n ®îc gãp vèn b»ng gi¸ trÞ sö dông ®Êt ®Ó h×nh thµnh doanh nghiÖp
4.2- – ChÝnh s¸ch thÞ trêng :
Gi¶m thuÕ nhËp khÈu ph©n bãn NPK xuèng b»ng 0%, bá khÊu trõ ®Çu vµo 2- 3%. §¬n gi¶n ho¸ vµ th«ng tho¸ng thñ tôc nhËp khÈu nguyªn liÖu vµ vËt t n«ng nghiÖp. Thùc hiÖn qu¶n lý xuÊt khÈu theo tiªu chuÈn, chÊt lîng. Ph¸t triÓn th«ng tin thÞ trêng vµ xóc tiÕn th¬ng m¹i.
4.3- – ChÝnh s¸ch thuÕ:
MiÔn thuÕ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp trong h¹n ®iÒn; gi¶m thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp tõ 35% xuèng cßn 25%; bá chÝnh s¸ch thu thuÕ thu nhËp bæ sung 25%.
4.4- – ChÝnh s¸ch ®Çu t:
- T¨ng ®Çu t cho n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n;
- TiÕn hµnh ®Çµu t theo ch¬ng tr×nh;
- Më réng ph©n cÊp ®Çu t cho ®Þa ph¬ng;
- ChuyÓn ®æi m¹nh mÏ c¬ cÊu ®Çu t theo híng t¨ng m¹nh cho viÖc ®Çu t c¸c c«ng tr×nh thuû lîi tíi cho c©y c«ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶; x©y dùng c¸c c¬ së h¹ t©ng phôc vô th¬ng m¹i, bao gåm ®êng x¸, hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c, c¸c chî, trung t©m bu«n b¸n hµng ho¸ n«ng s¶n, kho tµng, bÕn c¶ng, ph¬ng tiÖn vËn t¶i chuyªn dïng, c¬ së kü thuËt phôc vô c«ng t¸c qu¶n lý chÊt lîng.
- Dµnh kinh phÝ tho¶ ®¸ng cho nghiªn cøu vµ chuyÓn giao khoa häc
- T¨ng vèn trung h¹n vµ dµi h¹n cho c¸c hé gia ®×nh, doanh nghiÖp t nh©n vay vèn s¶n xuÊt kinh doanh ë n«ng th«n; u tiªn cho vay ®èi víi c¸c s¶n phÈm míi chuyÓn ®æi; vay ph¸t triÓn ngµnh nghÒ míi.
5 –. Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc
T¨ng cêng c¸c c¬ së ®µo t¹o, kÓ c¶ ®éi ngò gi¸o viªn, c¬ së vËt chÊt küthuËt, hoµn chØnh ch¬ng tr×nh néi dung gi¶ng d¹y phï hîp; Cã chÝnh s¸ch hç trî con em n«ng d©n, nhÊt lµ d©n nghÌo, ®ång bµo d©n téc thiÓu sè, ®Ó hä cã ®iÒu kiªnh theo häc ë c¸c bËc ®Çu t.
¦u tiªn ®Çu t c¸n bé kü thuËt phôc vô n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng, l©m, thuû s¶n (mçi n¨m 600 ngµn ngêi); §µo t¹o c¸n bé HTX (3000 lît ngêi/n¨m); Chó träng ®µo t¹o n«ng d©n, chñ trang tr¹i mçi n¨m kho¶ng 1 triÖu ngêi.
6. - Tæ chøc s¶n xuÊt
- T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho hä n«ng d©n ph¸t triÓn s¶n xuÊt hµng ho¸ tËp trung, tiªu thô s¶n phÈm dÔÏ dµng, ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao.
- Cñng cè hîp t¸c x· hiÖn cã, thµnh lËp c¸c HTX míi theo luËt ®Ó lµm tèt dÞch vô s¶n xuÊt vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ cho n«ng th«n; tæ chøc quü tÝn dông nh©n d©n ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu vèn cho s¶n xuÊt vµ huy ®éng tiÒn göi tiÕt kiÖm trong d©n c.
- Doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ hîp ®ång s¶n xuÊt, thu mua, chÕ biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm cña n«ng d©n. PhÊn ®Êu n¨m 2005 cã Ýt nhÊt 30% n«ng d©n s¶n xuÊt vµ b¸n s¶n phÈm th«ng qua hîp ®ång víi doanh nghiÖp. Nhµ níc cã chÝnh s¸ch hç trî, khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ký hîp ®ång s¶n xuÊt víi n«ng d©n nh cho vay vèn u ®·i, u tiªn ®Çu t c¬ së h¹ tÇng vïng nguyªn liÖu, u ®·i tiªu thô...… §æi míi ho¹t ®éng c¸c n«ng l©m trêng theo híng ®¶m b¶o c¸c dÞch vô ®Çu vµo, ®Çu ra cho s¶n xuÊt, ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng l©m s¶n vµ tiªu thô s¶nphÈm hµng ho¸ cho n«ng d©n trong vïng.
7. Mét sè gi¶i ph¸p tíc m¾t.
Trªn ®©y
lµ mét sè gi¶i ph¸p thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng nghiÖp ®· ®îc Vô n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n (Bé KH vµ §T) tæng hîp vµ b¸o c¸o. Cã thÓ nãi ®ã lµ nh÷ng gi¶i ph¸p tèt nhÊt vµ mang tÝnh kh¶ thi cao. Tuy nhiªn vÊn ®Ò lµ ë chç sÏ cßn kh«ng Ýt víng m¾c cÇn ph¶i gi¶i quyÕt. ViÖt nam giai ®o¹n 2001-2010. §Ó c¸c gi¶i ph¸p trªn cã tÝnh kh¶ thi cÇn tËp trung vµo c¸c vÊn ®Ò sau:
Xin kiÕn nghÞ mét sè gi¶i ph¸p th¸o gì tríc m¾t nh sau:
Thø nhÊt: Muèn tæ chøc n«ng nghiÖp theo quy ho¹ch ngµnh l·nh thæ cÇn tæ chøc l¹i h×nh thøc s¶n xuÊt trong n«ng nghiÖp. Cô thÓ vÉn lÊy quy m« cña hé gia ®×nh lµ chÝnh, tõng bíc chuyÓn ®æi ruéng ®Êt, bè trÝ l¹i ®ång ruéng t¹o ®iÒu kiÖn cho c¬ giíi ho¸. Tõ kinh tÕ hé gia ®×nh lµm nßng cèt, ph¸t triÓn quy m« kinh tÕ trang tr¹i.
¦u ®iÓm cña h×nh thøc kinh tÕ trang tr¹i lµ kh¾c phôc sù manh món, nhá lÎ, chÊt lîng thÊp cña kinh tÕ hé gia ®×nh. T¹o ra quy m« kinh tÕ réng h¬n, hiÖn ®¹i h¬n vµ râ rµng víi n¨ng suÊt cao h¬n.
Trªn c¸c vïng chuyªn canh tËp trung h×nh thµnh m« h×nh trang tr¹i s¶n xuÊt lín, kü thuËt hiÖn ®¹i h¬n, g¾n s¶n xuÊt víi chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu, t¹o nh÷ng tiÒn ®Ò c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp hµng ho¸ g¾n víi thÞ trêng xuÊt khÈu.
Trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nªn h×nh thµnh nh÷ng vïng s¶n xuÊt n«ng s¶n hµng ho¸ tËp trung, quy m« lín, g¾n víi c«ng nghiÖp chÕ biÕn, vËn chuyÓn vµ tiªu thô theo nguyªn t¾c ®Êt nµo, c©y Êy... ®Ó ph¸t huy thÕ m¹nh vµ tiÒm n¨ng ®Êt ®ai, khÝ hËu, nguån níc trong s¶n xuÊt n«ng s¶n hµng ho¸ víi chÊt lîng cao. Nh»m t¹o ra mét sè s¶n phÈm ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ trêng quèc tÕ nh cµ phª, cao su, h¹t ®iÒu..Tæ chøc l¹i nÒn n«ng nghiÖp hµng ho¸
Nh÷ng diÔn biÕn trong n«ng nghiÖp nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nhÊt lµ trong n¨m qua (n¨m 2001) cho thÊy nÒn n«ng nghiÖp níc ta cÇn ®îc tæ chøc l¹i nh»m ®¸p øng ®îc nh÷ng yªu cÇu cña thÞ trêng trong vµ ngoµi níc. Mét m©u thuÉn lín ®ang ®Æt ra ®èi víi nÒn n«ng nghiÖp níc ta lµ: cã nhiÒu s¶n phÈm cã khèi lîng hµng ho¸ lín nhng l¹i ®îc s¶n xuÊt ®îc s¶n xuÊt ra ë nh÷ng n«ng hé cã quy m« nhá hoÆc rÊt nhá. V× thÕ mµ chÊt lîng n«ng s¶n hµng ho¸ thÊp, ngêi s¶n xuÊt trùc tiÕp kh«ng n¾m b¾t ®îc th«ng tin thÞ trêng, hËu qu¶ lµ s¶n xuÊt vµ ph©n phèi n«ng phÈm cña níc ta chÞu nh÷ng thua thiÖt kh«ng nhá. Tuy thÕ, do ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nãi chung vµ nh÷ng ®Æc thï cña níc ta, l¹i kh«ng thÓ tæ chøc nh÷ng doanh nghiÖp lín trùc tiÕp s¶n xuÊt n«ng phÈm nguyªn liÖu. VÒ ®iÓm nµy, bµi häc vÒ tËp thÓ ho¸ tríc ®©y cßn nguyªn gi¸ trÞ.
Cßn ®êng gi¶i quyÕt m©u thuÉn nµy lµ ph¶i t×m ra nh÷ng h×nh thøc kinh tÕ ngâ hÇu kÕt hîp ®îc ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu n«ng phÈm, tríc hÕt lµ c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc, víi hµng triÖu hé n«ng d©n. Tæ chøc mét nÒn n«ng nghiÖp hîp ®ång. Th«ng qua viÖc ký kÕt hîp ®ång víi c¸c hé n«ng d©n hoÆc nh÷ng tæ chøc kinh tÕ cña hä, nh÷ng doanh nghiÖp nµy híng dÉn kinh tÕ hé n«ng d©n s¶n xuÊt c¸i g×, bao nhiªu, víi chÊt lîng, chñng lo¹i nh thÕ nµo nh»m ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái cña thÞ trêng trong níc vµ ngoµi níc. §©y chÝnh lµ vai trß dÉn d¾t, chñ ®¹o cña doanh nghiÖp Nhµ níc víi n«ng d©n. §Õn lît m×nh, c¸c doanh nghiÖp nµy còng ph¶i tù c¶i t¹o m×nh, ®ñ m¹nh ®Ó ®øng v÷ng trªn thÞ trêng trong níc vµ ngoµi níc. Bªn c¹nh ®ã, còng cÇn ph¶i khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp kh¸c ( doanh nghiÖp t nh©n, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi) tham gia vµo nÒn n«ng nghiÖp hîp ®ång.
NÒn n«ng nghiÖp hîp ®ång cßn ®ßi hái c¸c hé n«ng d©n ph¶i liªn kÕt l¹i, ®Ó cã thÓ trë thµnh nh÷ng ®èi t¸c cã ®ñ søc m¹nh víi c¸c doanh nghiÖp. MÆt kh¸c, chÝnh doanh nghiÖp còng cÇn ®Õn nh÷ng hîp t¸c x· cña n«ng hé trong viÖc ký kÕt vµ ®¶m b¶o thùc hiÖn hîp ®ång kinh tÕ. Nh vËy, sÏ ra ®êi nh÷ng Hîp t¸c x· trªn c¬ së tÊt yÕu cña nh÷ng quan hÖ hîp ®ång gi÷a hé n«ng d©n víi c¸c doanh nghiÖp chÕ biÕn, th¬ng m¹i kinh doanh hµng n«ng s¶n. Nh÷ng Hîp t¸c x· thÓ nh©n nµy cña n«ng d©n cã thÓ cïng víi c¸c doanh nghiÖp tæ chøc nªn c¸c Hîp t¸c x· ph¸p nh©n, t¹o thµnh nh÷ng doanh nghiÖp n«ng - – c«ng nghiÖp m¹nh, trong ®ã, hé n«ng d©n cã thÓ tham gia vµo c¸c doanh nghiÖp chÕ biÕn, th¬ng m¹i díi h×nh thøc cæ ®«ng.
§iÒu nãi trªn kh«ng ph¶i b¾t nguån tõ sù suy luËn logic thuÇn tuý. Nã cã nh÷ng c¨n cø thùc tiÔn cô thÓ cña nÒn n«ng nghiÖp níc ta th«ng qua c¸c ho¹t ®éng cña mét sè doanh nghiÖp nh Héi mÝa ®êng Lam S¬n vµ c¸c HTX cña nh÷ng ngêi trång mÝa, nh N«ng trêng S«ng Hëu mµ thùc chÊt ®ang ho¹t ®éng nh mét c«ng ty th¬ng m¹i, g¾n kÕt chÆt chÏ víi n«ng d©n, víi c¸c doanh nghiÖp chÕ biÕn n«ng l©m s¶n, víi c¸c c¬ quan nghiªn cøu -– triÓn khai nh nhiÒu doanh nghiÖp kh¸c nh ngµnh chÌ, cao su,…...
VÊn ®Ò lµ ë chç, cÇn nhËn thøc râ khuynh híng ®óng ®¾n nµy, chñ ®éng tæ chøc nªn mét nÒn n«ng nghiÖp míi, nÒn n«ng nghiÖp hîp ®ång, nhiÒu tÇng, g¾n kÕt chÆt chÏ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ t¹o thnµh mét thÓ thèng nhÊt. B»ng c¸ch ®ã n«ng nghiÖp níc ta sÏ ®¸p øng tèt nh÷ng ®ßi hái cña thÞ trêng ngoµi níc còng nh trong níc.
Thø hai: TiÕn hµnh CNH-H§H n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n, kh«ng ph¶i chØ thay ®æi c¨n b¶n c¬ cÊu kinh tÕ, lùc lîng s¶n xuÊt, mµ cßn thay ®æi c¨n b¶n c¶ quan hÖ s¶n xuÊt, t duy vµ lèi sèng cña mäi tÇng líp d©n c trong khu vùc nµy. CÇn cã ®îc sù gi¶i quyÕt ®ång bé nhiÒu vÊn ®Ò kinh tÕ, tæ chøc, qu¶n lý vµ kü thuËt...Trong ®ã cung øng ®ñ vèn cho qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng nghiÖp, nhu cÇu CNH ph¶i lµ môc tiªu hµng ®Çu.
Khã kh¨n lµ nguån vèn “®Çu t...tõ ®©u ?”. LÊy nguån vèn chñ yÕu tõ ng©n s¸ch nhµ níc vµ nguån viÖn trî ODA. Nhng ng©n s¸ch th× cã h¹n, thu hót vèn tiÕt kiÖm cña nh©n d©n lµ gi¶i ph¸p tèt nhÊt ®Ó huy ®éng vèn. Tuy v©y hiÖu qu¶ cha thùc sù cao, gÇn ®©y tríc t×nh tr¹ng khan hiÕm tiÒn mÆt c¸c tæ chøc tÝn dông, ng©n hµng ®a ra biÖn ph¸p t¨ng l·i suÊt tiÒn göi vµ tá ra cã chuyÓn biÕn tÝch cùc ®ã lµ dÊu hiÖu ®¸ng mõng.
HiÖn nay nguån vèn “ch¶y” vÒ n«ng th«n kh¸ ®a d¹ng. Ngoµi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i cßn cã c¸c tæ chøc quèc tÕ, tæ chøc tÝn dông, nh quü tÝn dông nh©n d©n, quü quèc gia hç trî viÖc lµm, quü hç trî n«ng d©n, quü xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo...Nhng hÇu hÕt c¸c tæ chøc tÝn dông l¹i chØ cho vay ®¬n ®iÖu cha vît qua “khung cöa” xo¸ ®ãi. T×nh tr¹ng phæ biÕn lµ viÖc cho vay mãn nhá, thêi gian ng¾n, thêng lµ 5 ®Õn 6 th¸ng, theo mét chu kú c©y trång vËt nu«i.
Bªn c¹nh nhu cÇu vay vèn ®Ó s¶n xuÊt n«ng- l©m -ng nghiÖp theo thêi vô, n«ng d©n cßn cÇn ph¶i vay vèn ®Ó chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång vËt nu«i, chuyÓn ®æi mïa vô theo híng s¶n xuÊt hµng ho¸. Vvèn nµy kh«ng thÓ ng¾n h¹n “¨n ngay” mµ ph¶i cã thêi gian chuyÓn ®æi. dêng nh ng©n hµng cha nh×n ra tÇm chiÕn lîc nµy ®Ó gióp n«ng d©n t¹o ra s¶n phÈm hµng ho¸, gi¶i quyÕt viÖc lµm. Mµ, thêng nãng véi, sî mÊt vèn hoÆc thiÕu mét tÇm nh×n vÜ m« ®èi víi n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ®ang trªn ®êng tiÕn lªn CNH-H§H.
Mét thùc tÕ ai còng thõa nhËn: n«ng th«n lµ mét thÞ trêng réng lín, chiÕm trªn 76% d©n sè c¶ níc. ThÕ nhng cho ®Õn nay níc ta hÇu nh cha cã tÝn dông n«ng th«n, tÝn dông hiÖn nay chØ giµnh cho n«ng nghiÖp. Sè n«ng d©n ®îc vay vèn ng©n hµng còng h·y cßn rÊt Ýt vµ chØ sö dông vµo môc ®Ých s¶n xuÊt. Nguån cung cÊp tÝn dông tõ ng©n hµng cho tiªu dïng phôc vô nhu cÇu c¨n b¶n cña ®êi sèng nh©n d©n, bao gåm tõ ¨n mÆc, ë, ®i l¹i, häc hµnh ®Õn trÞ bÖnh, mua s¾m c¸c ph¬ng tiÖn sinh ho¹t gia ®×nh ë khu vùc n«ng th«n cßn rÊt khiªm tèn.
Nh÷ng ch¬ng tr×nh tÝn dông cña c¸c ®oµn thÓ kh¸c ngoµi ng©n hµng ngµy cµng më réng vµ cã t¸c dông cô thÓ nhng kh«ng mang tÝnh chuyªn nghiÖp vµ còng kh«ng vît qu¸ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. V× thÕ, bøc tranh tÝn dông ë n«ng th«n cha mÊy s¸ng sña.
Gi¶i ph¸p lµ: CÇn ph¶i t¹o ra c¸ch nh×n míi ®èi víi n«ng th«n .
Nh×n mét c¸c toµn diÖn kªnh tÝn dông tiªu dïng ë n«ng th«n ph¶i ®îc cÊp cho c¶ hai phÝa. PhÝa ngêi mua (n«ng d©n), phÝa ngêi b¸n (dÞch vô). NÕu thùc hiÖn ®îc tÝn dông lo¹i nµy, ng©n hµng lµm mét c«ng ®îc ba viÖc:
Thø nhÊt: Gi¶i to¶ ®îc nguån vèn ®ang ø ®äng.
Thø hai: KÝch thÝch ®îc nhu cÇu tiªu dïng.
Thø ba: Ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh.
HiÖn t¹iai cã nhiÒu lo¹i h×nh thøc tÝn dông ®îc ¸p dông mét c¸ch kh¸ réng r·i, nh b¸n tr¶ gãp....T¹i sao c¸c lo¹i h×nh tÝn dông nµy kh«ng ®îc ¸p dông ë n«ng th«n? N¬i mµ c¸c nhµ kinh doanh tiÒn tÖ ®· ph¶i thõa nhËn r»ng thÞ trêng cho vay vèn an toµn nhÊt, nî qu¸ h¹n thÊp nhÊt (díi 5%).
HiÖn nay, mÆc dï chÝnh phñ quy ®Þnh ®èi víi n«ng d©n khi vay vèn kh«ng cÇn ph¶i thÕ chÊp. Nhng trong thùc tÕ, muèn vay vèn, n«ng d©n vÉn loay hoay víi thñ tôc “sæ ®á” “sæ xanh” còng chØ vay ®îc tèi ®a 10 triÖu ®ång.
§· ®Õn lóc n«ng d©n, n«ng th«n cÇn mét c¸ch nh×n míi cña ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông: r»ng n«ng nghiÖp, n«ng th«n níc ta ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn rÊt cÇn c¸c ®iÒu kiÖn sinh ho¹t ®Ó xÝch l¹i gÇn víi cuéc sèng thµnh thÞ, víi c¬ chÕ thÞ trêng. N«ng th«n ®ang cÇn nhiÒu lo¹i h×nh tÝn dông ®Ó ph¸t triÓn n«ng th«n, tõng bíc n©ng cao thu nhËp cña n«ng d©n, tõ ®ã t¹o ra søc mua, t¨ng søc b¸n cho thÞ trêng.
VÒ gi¶i ph¸p huy ®éng vèn ODA ®©y lµ nguån vèn viÖn trî níc ngoµi rÊt quan träng cho ®Çu t ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n, t¹o ra n¨ng lùc s¶n xuÊt míi, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ chÕ biÕn vµ c«ng nghÖ sau thu ho¹ch...
Mét thuËn lîi ®èi víi ViÖt Nam trong thêi gian tíi lµ c¸c nhµ tµi trong trî còng cam kÕt sÏ u tiªn tËp trung ODA vµo ®Çu t cho khu vùc n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n.
§Ó t¨ng tèc ®é gi¶i ng©n nguån vèn ODA-vÉn ®îc coi lµ qu¸ chËm so víi tiÒm n¨ng cña nã cÇn ph¶i cã nh÷ng thay ®æi trong c¸ch tiÕp cËn nguån vèn nµy. Sau ®©y lµ mét sè biÖn ph¸p cô thÓ: Mét sè biÖn ph¸p nh»m t¨ng cêng thu hót vµ sö dông cã hiÖu qu¶ ODA vµo n«ng nghiÖp, n«ng th«n ViÖt Nam trong thêi gian tíi.
N©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c quy ho¹ch thu hót vµ sö dông ODA theo tõng ngµnh vµ tõng ®Þa ph¬ng. C¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph¬ng vµ c¸c ®¬n vÞ xin sö dông vèn ODA cÇn tÝnh to¸n chÝnh x¸c hiÖu qu¶ vµ x¸c ®Þnh ®©ú ®ñ nghÜa vô tr¶ nî, chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh trong qu¸ tr×nh sö dông vèn cã chän läc vµ ph¶i ®Æt lîi Ých quèc gia lªn hµng ®Çu.
Hoµn thiÖn c¸c quy ®Þnh vÒ quy tr×nh vµ thñ tôc ®Çu t. §¬n gi¶n ho¸ c¸c quy tr×nh ra quyÕt ®Þnh vµ cã quy chÕ cô thÓ víi c¸c nhµ tµi trî. Trong kh©u tæ chøc thùc hiÖn cÇn ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý vµ n¨ng lùc ®iÒu hµnh cu¶ c¸c c¬ quan qu¶n lý vµ sö dông vèn ODA, ®Æc biÖt lµ c¸c ®Þa ph¬ng n¬i cã dù ¸n sö dông ODA. TÊt c¶ c¸c dù ¸n sö dông vèn ODA ph¶i thùc hiÖn tèt quy tr×nh ®Çu t x©y dùng trong níc vµ phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ.
¦u tiªn vµ ph©n bæ vèn ®èi øng cho c¸c dù ¸n, ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p chèng tham nhòng ®Ó mét mÆt ®¶m b¶o chÊt lîng c«ng tr×nh, mÆt kh¸c gi÷ ®îc uy tÝn víi c¸c ®èi t¸c cung cÊp ODA cña níc ngoµi.
Cã c¸c biÖn ph¸p ®ång bé nh»m ®Èy nhanh tèc ®é gi¶i ng©n... Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nghiªn cøu vµ thùc hiÖn dù ¸n, thÈm ®Þnh vµ xÐt duyÖt dù ¸n, híng dÉn ®Êu thÇu vµ xÐt chän nhµ thÇu; cã chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®èi víi c«ng t¸c di d©n vµ t¸i ®Þnh c, gi¶i phãng mÆt b»ng kÞp thêi cho thùc hiÖn dù ¸n...
Chó träng c«ng t¸c ®µo t¹o vµ n©ng cao n¨ng lùc c¸n bé vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô vµ ngo¹i ng÷ ë tÊt c¶ c¸c cÊp, c¶ trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng n¬i cã dù ¸n. N©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý vµ phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c c¬ quan chøc n¨ng nh Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t, Bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, Bé tµi chÝnh vµ c¸c ®Þa ph¬ng... kÞp thêi sö lý c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh, bæ sung vµ ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch,c¬ chÕ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t, ®ång thêi thùc hiÖn tèt chøc n¨ng gi¸m s¸t kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn.
Võa qua nh©n chuyÕn th¨m cña thñ tíng NhËt B¶n- ¤ng Kuz¬mi ®· cam kÕt tiÕp tôc hç trî nguån vèn ODA vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ cho chÝnh phñ vµ nh©n d©n ta bÊt chÊp nÒn kinh tÕ lín thø hai thÕ giíi- NhËt B¶n ®ang cã dÊu hiÖu xu híng ph¸t triÓn ch÷ng l¹i (NhËt B¶n lµ níc ViÖn trî ODA lín nhÊt ®èi víi níc ta).
Thø ba: §æi míi c¬ chÕ ®iÒu hµnh xuÊt nhËp khÈu.
Tríc hÕt thñ tôc xuÊt nhËp khÈu cÇn ®¬n gi¶n h¬n n÷a, tr¸nh t×nh tr¹ng chång chÐo, rêm rµ trong kh©u thñ tôc. VÝ dô §Ó xuÊt khÈu ®îc l¬ng thùc ra níc ngoµi, mÆc dï ®· cã ®¹i lý vµ chi nh¸nh ë thÞ trêng nµy. Nhng khi xuÊt hµng ®i, l¹i ph¶i lµm thñ mua b¸n víi mét ®èi t¸c nµo ®ã ®Ó cã thÓ xuÊt hµng tr¶ chËm, thùc ra lµ xuÊt cho chÝnh chi nh¸nh cña m×nh ë níc ngoµi. Vµ dï lµ vÉn b¸n hµng cho chi nh¸nh c«ng ty nhng hîp ®ång l¹i lµ hîp ®ång ngo¹i. NÕu nh s¾p tíi ®©y ViÖt Nam më réng giao th¬ng víi níc ngoµi, c¸c doanh nghiÖp chóng ta më nhiÒu chi nh¸nh vµ ®¹i lý ë níc ngoµi mµ cø ph¶i lµm nh c¸ch trªn th× rÊt khã.
C¬ chÕ cÇn cã tÝnh dµi h¹n, viÖc söa ®æi c¬ chÕ xuÊt nhËp khÈu nªn hoµn thµnh trong thêi gian nhanh nhÊt cã thÓ. §Ó doanh nghiÖp cã thÓ chñ ®éng lËp kÕ ho¹ch lµm ¨n, ký kÕtªt hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu c¶ n¨m. Tr¸nh t×nh tr¹ng hµng t¹i c¶ng chê thñ tôc tõ c¸c c¬ quan chøc n¨ng.
Thø t: Hµng ho¸ n«ng s¶n, nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó gia t¨ng xuÊt khÈu, tiªu thô
VÒ l©u dµi, c¸c gi¶i ph¸p “t¹m tr÷, u ®·i l·i suÊt, u ®·i thuÕ” chØ lµ gi¶i ph¸p t×nh thÕ. Nhµ níc ®· ¸p dông møc thuÕ 0% víi tÊt c¶ c¸c lo¹i n«ng l©m s¶n, xo¸ bá hÇu hÕt c¸c biªn ph¸p phi thuÕ nh ®Çu mèi, giÊy phÐp, h¹n ng¹ch...®Ó thóc ®Èy xuÊt khÈu. ViÖc ph¶i lµm lµ tiÕp cËn thÞ trêng vµ xóc tiÕn xuÊt khÈu. CÇn bè trÝ tham t¸n n«ng nghiÖp ®Ó theo dâi th«ng tin vµ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng giao dÞch th¬ng m¹i n«ng s¶n, tríc m¾t ë c¸c thÞ trêng lín nh Trung Quèc, EU, NhËt B¶n, Mü... Bé N«ng nghiÖp ph¸t triÓn n«ng th«n dù kiÕn triÓn khai ngay mét sè néi dung xóc tiÕn th¬ng m¹i n«ng s¶n; phèi hîp tæ chøc c¸c héi chî chuyªn ®Ò vÒ n«ng s¶n, ch¨n nu«i, rau qu¶, s¶n phÈm rõng... Hç trî mét phÇn kinh phÝ vµ tæ chøc ®Çu mèi gióp c¸c doanh nghiÖp tham gia héi chî triÓn l·m c¸c níc; tæ chøc c¸c buæi tham quan vïng s¶n xuÊt, n¬i trng bµy hµng ho¸, héi th¶o ®Ó giíi thiÖu víi kh¸ch hµng trong vµ ngoµi níc, giíi thiÖu vµ híng dÉn c¸c doanh nghiÖp, hµng ho¸ qua trang web. C¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nªn gi¶m chi phÝ qu¶ng c¸o víi hµng n«ng l©m s¶n. C¸c c¬ së ph¶i ®µo t¹o c¸n bé thÞ trêng, xóc tiÕn tiªu thô n«ng s¶n gióp d©n. Nh vËy sÏ tiªu thô hÕt lîng n«ng s¶n hµng ho¸ chÊt lîng cao lµm ra.
KÕt luËn
C¬ cÊu n«ng nghiÖp lµ mét bé phËn cña c¬ cÊu kinh tÕ, bÞ chi phèi bëi c¬ cÊu cña ngµnh kinh tÕ kh¸c, cã kh¶ n¨ng ¶nh hëng rÊt lín trªn mäi ph¬ng diÖn vÒ mÆt kinh tÕ còng nh x· héi cña ®Êt níc ta. Trong ®iÒu kiÖn tù do ho¸ th¬ng m¹i vµ bªn c¹nh ®ã còng ®Ó chuÈn bÞ tiÒn ®Ò ®a ®Êt níc ta c¬ b¶n trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp vµo n¨m 2010, ®ßi hái ngay tõ b©y giê ph¶i cã ®Þnh híng, chiÕn lîc vµ chÝnh s¸ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu c¸c ngµnh kinh tÕ theo h¬ng c«ng nghÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸…...V× vËy, chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng nghiÖp sÏ ®ãng gãp mét phÇn lín trong qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ nãi chung.
§Ò tµi “Ph¬ng híng c¬ b¶n chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng nghiÖp ViÖt Nam giai ®o¹n 2001-2010”, ®· cè g¾ng ph©n tÝch, luËn gi¶i c¸c néi dung nh»m môc ®Ých chuyÓn dÞch c¬ cÊu ®Ó ph¸t huy c¸c lîi thÕ c¹nh tranh cña s¶n phÈm n«ng nghiÖp, tõ lý luËn, thùc tr¹ng vµ triÓn väng vÒ thÞ trêng cña ViÖt Nam trªn con ®êng tù do ho¸ th¬ng m¹i, ®Ò tµi ®· chØ thÊy nh÷ng tån t¹i, c¬ héi, th¸ch thøc cÇn ph¶i gi¶i quyÕt trªn con ®êng ph¸t triÓn ®Ó tiÕn tíi mét nÒn n«ng nghiÖp hµng ho¸ híng m¹nh vµo xuÊt khÈu, ngµy cµng n©ng cao kh¶ n¨ng xuÊt khÈu s¶n phÈm n«ng nghiÖp cña ViÖt Nam ra thÞ trêng thÕ giíi vµ khu vùc
.
Tuy nhiªn, kho¶ng c¸ch gi÷a mong muèn vµ kh¶ n¨ng, gi÷a môc tiªu vµ kÕt qu¶, gi÷a lý thuyÕt vµ thùc tÕ lín hay nhá sÏ phô thuéc kh«ng Ýt vµo c¸ch tiÕp cËn vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ®ang ®Æt ra cho sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung vµ s¶n xuÊt, xuÊt khÈu n«ng s¶n nãi riªng cña ViÖt Nam tõ nay ®Õn n¨m 2010. Hy väng r»ng ViÖt Nam, víi nh÷ng tiÒm n¨ng dåi dµo s½n cã trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp c¶ vÒ ®Êt ®ai, ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ nguån lao ®éng, víi ®Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ ®óng ®¾n cña §¶ng trong viÖc t¨ng cêng ph¸t huy néi lùc sÏ taä ra nh÷ng s¶n phÈm n«ng nghiÖp phong phó vÒ chñng lo¹i, víi nhiÒu tÇng vÒ chÊt lîng, cã khèi lîng lín vµ gi¸ trÞ xuÊt khÈu ngµy cµng ®îc c¶i thiÖn, t¹o nªn søc lan to¶ m¹nh mÏ cña “ h¬ng vÞ “ s¶n phÈm ViÖt Nam trªn thÞ trêng n«ng s¶n thÕ giíi.
Môc lôc
Lêi më ®Çu 1
phÇn I C¬ cÊu n«ng nghiÖp vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng- l©m- ng nghiÖp trong ph¸t triÓn kinh tÕ
I. Mét sè vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh n«ng nghiÖp 3
1. Kh¸i niÖm vÒ c¬ cÊu cña mét ngµnh kinh tÕ 3
1.2. Kh¸i niÖm vÒ c¬ cÊu lao ®éng. 5
1.3. Kh¸i niÖm c¬ cÊu ®Çu t: 6
2. Kh¸i niÖm vÒ chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh 6
3. C¬ cÊu n«ng nghiÖp vµ sù cÇn thiÕt ph¶i chuyÓn dich c¬ cÊu n«ng nghiÖp. 8
3.1. C¬ cÊu ngµnh n«ng nghiÖp: 8
3.2. Sù cÇn thiÕt ph¶i chuyÓn dich c¬ cÊu n«ng nghiÖp. 9
II. C¬ së khoa häc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. 10
1. Quy luËt tiªu thô s¶n phÈm cña E.Engel. 10
2. Quy luËt t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cña A.Fisher. 10
3. Lý thuyÕt vÒ c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn kinh tÕ cña W.Rostow. 11
3.1. X· héi truyÒn thèng. 12
3.2. Giai ®o¹n chuÈn bÞ cÊt c¸nh. 12
3.3. Giai ®o¹n cÊt c¸nh. 13
3.4. Giai ®o¹n trëng thµnh 13
3.5. Giai ®o¹n møc tiªu dïng cao 13
4. M« h×nh hai khu vùc cña Harry T.Oshima. 14
4.1. C¸ch ®Æt vÊn ®Ò cña Harry T.Oshima 14
4.2. B¾t ®Çu qu¸ tr×nh t¨ng trëng: t¹o viÖc lµm trong thêi gian nhµn rçi. 15
4.3. Híng tíi cã viÖc lµm ®Çy ®ñ 15
4.4. Sau khi cã viÖc lµm ®Çy ®ñ. 16
III. C¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õn chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng nghiÖp 17
1. VÊn ®Ò vèn trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. 18
2. Nguån nh©n lùc. 19
3. Khoa häc c«ng nghÖ, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ sinh häc. 20
4. ThÞ trêng trong vµ ngoµi níc. 20
5. Mét sè c¸c yÕu tè kh¸c. 21
IV. ý nghÜa cña viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng nghiÖp 22
4.1 ChuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng nghiÖp víi chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ 24
4.2 ChuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng nghiÖp víi c¸c vÊn ®Ò x· héi 25
III. Kinh nghiÖm cña mét sè níc. 25
1. ChÝnh s¸ch hç trî n«ng nghiÖp. 25
1.1. C¸c níc Nics 26
2.2. ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ë c¸c níc asean 26
2. Ph¬ng híng vµ bíc ®i cña CNH-H§H cña mét sè níc. 27
PhÇn II §¸nh gi¸ thùc tr¹ng chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng -l©m -ng nghiÖp
I. Môc tiªu chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh n«ng nghiÖp theo kÕ ho¹ch 5 n¨m 1996-2000 29
II. §¸nh gi¸ thùc hiÖn chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng nghiÖp ViÖt Nam 1996-2000 29
A. Tû träng ngµnh n«ng nghiÖp trong c¬ cÊu nÒn kinh tÕ quèc d©n. 29
B. §¸nh gi¸ thùc hiÖn chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng nghiÖp ViÖt Nam 1996-2000 29
1. Nh÷ng thµnh tùu chñ yÕu. 31
2. KÕt qu¶ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp vµ thuû s¶n. 32
2.1. VÒ n«ng nghiÖp. 32
2.1.1. S¶n xuÊt l¬ng thùc 32
2.1.2. Ch¨n nu«i 39
2.2. L©m nghiÖp. 40
2.3. Thuû s¶n. 42
2.3.1. KÕt qu¶ ®¹t ®îc. 42
I. §¸nh gi¸ t×nh h×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng, l©m, ng nghiÖp trong nh÷ng n¨m qua 44
1. Nh÷ng thµnh qu¶ chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng, l©m ng nghiÖp 44
1.1 C¬ cÊu kinh tÕ ngµnh ®· cã bíc chuyÓn dÞch theo híng tÝch cùc 44
1.2 C¬ cÊu s¶n phÈm ngµnh n«ng, l©m, ng nhiÖp chuyÓn dÞch theo híng t¨ng s¶n phÈm hµng ho¸ xuÊt khÈu 45
1.3 C¬ cÊu chÊt lîng ngµnh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp dÞch chuyÓn theo híng n©ng cao chÊt lîng gièng c©y, gièng con, t¨ng n¨ng suÊt c©y trång, vËt nu«i, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, t¨ng thu nhËp n«ng d©n 45
2. Nh÷ng tån t¹i trong chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng, l©m, ng nghiÖp 46
2.1. C¬ cÊu ngµnh n«ng, l©m, ng nghiÖp cßn l¹c hËu 46
2.2. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh n«ng, l©m, ng nghiÖp cßn chËm, mang tÝnh tù ph¸t ch¹y theo thÞ trêng 46
3. Nguyªn nh©n tån t¹i yÕu kÐm trong chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng, l©m, ng nghiÖp 47
3. §¸nh gi¸ viÖc thùc hiªn c¬ cÊu vèn ®Çu t trong n«ng nghiÖp. 48
3.1. KÕt qu¶ ®¹t ®îc. 49
3.2. Mét sè tån t¹i trong lÜnh vùc ®Çu t n«ng nghiÖp. 51
PhÇn III §Þnh híng vµ gi¶i ph¸p chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng- l©m- ng nghiÖp ViÖt Nam thêi kú 2001-2010 54
I. §Þnh híng chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh n«ng nghiÖp. 54
1. §Þnh híng ph¸t triÓn. 54
II. Ph¬ng ¸n chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng, l©m, ng nghiÖp thêi kú 2001-2010 56
1. Môc tiªu chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng, l©m, ng nghiÖp. 56
1.1 Môc tiªu chung: 56
1.2 Môc tiªu cô thÓ: 57
2. Néi dung chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng, l©m, ng nghiÖp 57
2.1. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu theo ngµnh hµng 57
III C¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng, l©m, ng nghiÖp. 66
1. C«ng t¸c quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh vµ l·nh thæ 66
2. T¨ng cêng tiÒm lùc khoa häc c«ng nghÖ lµm c¬ së n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt lîng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. 66
3. Ph¸t triÓn c¬ së vËt chÊt kü thuËt ®¸p øng yªu cÇu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng th«n 67
3.1. TiÕp tôc ®Èy m¹nh thuû lîi. 67
3.2 T¨ng cêng hÖ thèng thó y, b¶o vÖ thùc vËt, khuyÕn n«ng ngang tr×nh ®é trong khu vùc ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ héi nhËp cña n«ng nghiÖp 67
3.3. §Èy m¹nh c¬ khÝ ho¸ n«ng nghiÖp 67
3.4. §iÖn khÝ ho¸ n«ng th«n 68
3.5. Ph¸t triÓn giao th«ng n«ng th«n 68
3.6. HÖ thèng th«ng tin ë n«ng th«n 68
3.7. Ph¸t triÓn c¸c ch¬ng tr×nh phôc vô th¬ng m¹i 68
3.8. X©y dùng c¸c thÞ tø, thÞ trÊn lµm trung t©m c«ng nghiÖp, th¬ng m¹i, v¨n ho¸ - x· héi ë c¸c ®¹i bµn n«ng th«n 69
4. TiÕp tôc ®æi míi chÝnh s¸ch t¹o ®iÒu kiÖn cho chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng, l©m, ng nghiÖp 69
4.1- ChÝnh s¸ch ®Êt ®ai 69
4.2- ChÝnh s¸ch thÞ trêng : 69
4.3- ChÝnh s¸ch thuÕ: 70
4.4- ChÝnh s¸ch ®Çu t: 70
5. Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc 70
6. Tæ chøc s¶n xuÊt 71
7. Mét sè gi¶i ph¸p tíc m¾t. 71
KÕt luËn 78
Môc lôc
Lêi më ®Çu 1
phÇn I C¬ cÊu n«ng nghiÖp vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng- l©m- ng nghiÖp trong ph¸t triÓn kinh tÕ
I. Mét sè vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh n«ng nghiÖp 3
1. Kh¸i niÖm vÒ c¬ cÊu cña mét ngµnh kinh tÕ 3
2. Kh¸i niÖm vÒ chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh 4
3. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng nghiÖp 7
II. C¬ së khoa häc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. 7
1. Quy luËt tiªu thô s¶n phÈm cña E.Engel. 7
2. Quy luËt t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cña A.Fisher. 8
3. Lý thuyÕt vÒ c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn kinh tÕ cña W.Rostow. 8
3.1. X· héi truyÒn thèng. 9
3.2. Giai ®o¹n chuÈn bÞ cÊt c¸nh. 9
3.3. Giai ®o¹n cÊt c¸nh. 10
3.4. Giai ®o¹n trëng thµnh 10
3.5. Giai ®o¹n møc tiªu dïng cao 10
4. M« h×nh hai khu vùc cña Harry T.Oshima. 11
4.1. C¸ch ®Æt vÊn ®Ò cña Harry T.Oshima 11
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Phương hướng cơ bản chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp Việt Nam giai đoạn 2001-2010.DOC