LỜI MỞ ĐẦU
Với sự phát triển mạnh mẽ về kinh tế của thế giới, sự vươn lên không ngừng của các nước trong khu vực về tất cả các lĩnh vực mà đặc biệt là sự phát triển như vũ bão về kinh tế, chính trị, xã hội. Điều đó đặt nước ta vào một vị thế vô cùng quan trọng, bởi vì nước ta nằm ở vị trí cực kỳ nhạy cảm, nhạy cảm cả về vị trí chiến lược quân sự cũng như kinh tế trong khu vực. Chính vì thế mà Đảng và nhà nước đã nhận thấy rõ công việc của mình là phải lãnh đạo, định hướng phát triển cho nền kinh tế đất nước sao cho thật tốt, để tiến vào kỷ nguyên mới với thành công mới rực rỡ. Để đạt được điều đó Đảng, nhà nước đã đưa ra nhiệm vụ và mục tiêu phải tiến hành "Công nghiệp hoá và Hiện đại hoá đất nước".
Để tiến hành công nghiệp hoá hiện đại hoá thành công, tăng trưởng kinh tế bền vững, khắc phục nguy cơ tụt hậu so với các nước trong khu vực cần phải có nguồn vốn lớn. Mà để có nguồn vốn lớn cần phát triển thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, việc phát triển thị trường chứng khoán ở Việt Nam gặp không ít khó khăn về kinh tế cũng như sự hiểu biết loại hình kinh doanh này còn hạn chế, đặc biệt khi thị trường chứng khoán đi vào hoạt động thì cần phải có “Quản lý của Nhà nước đối với các Công ty phát hành Chứng khoán ở Việt Nam”.
Chính vì thế, mà hơn bao giờ hết chúng ta cần phải chuẩn bị một cách kỹ càng cả về kiến thức cơ bản và học hỏi kinh nghiệm của các nước khác trên thế giới về tổ chức quản lý và kiểm soát hoạt động của các Công ty phát hành chứng khoán.
Những nội dung chính được trình bày trong Đề án này gồm:
Phần 1: Cơ sở lý luận về Quản lý nhà nước đối với các Công ty phát hành Chứng khoán
Phần 2: Thực trạng Quản lý Nhà nước đối với các Công ty phát hành chứng khoán
Phần 3: Phương hướng và một số kiến nghị quản lý phù hợp ở Việt Nam
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU 1
NỘI DUNG 2
PHẦN 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI CÁC CÔNG TY PHÁT HÀNH CHỨNG KHOÁN 2
I. Thị trường chứng khoán và các công ty phát hành chứng khoán 2
1. Chứng khoán và thị trường chứng khoán 2
1.1. Chứng khoán 2
1.1.1. Khái niệm 2
1.1.2. Các loại chứng khoán 2
1.2. Thị trường chứng khoán 4
1.2.1. Khái niệm 4
1.2.2. Cơ cấu 4
1.2.3. Các chủ thể tham gia thị trường chứng khoán 5
2. Các công ty phát hành chứng khoán 7
2.1. Điều kiện phát hành 7
2.2. Hình thức phát hành 9
2.3. Chức năng công ty phát hành 10
2.4. Vai trò của công ty phát hành 11
II. Quản lý nhà nước đối với các công ty phát hành chứng khoán 12
1. Khái niệm quản lý nhà nước 12
2. Các chức năng chủ yếu của quản lý Nhà nước đối với các Công ty phát hành 13
2.1. Khuyến khích tạo điều kiện cho các CTPHCK phát triển 13
2.2. Định hướng phát triển thị trường chứng khoán 14
2.3. Tạo khuôn khổ pháp luật cho các Công ty phát hành 14
2.4. Điều chỉnh sai lệch trong chính sách quản lý của nhà nước 15
PHẦN 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI CÁC CÔNG TY PHÁT HÀNH CHỨNG KHOÁN Ở VIỆT NAM HIỆN NAY 16
I. Tình hình thực trạng các công ty phát hành hiện nay 16
1. Những thuận lợi 16
2. Những khó khăn 17
II. Thực trạng sự quản lý nhà nước đối với các công ty phát hành 18
1. Quá trình quản lý của Nhà nước đối với CTPHCK 19
1.1. Lập kế hoạch quản lý 19
1.2. Phương thức tổ chức hoạt động phát hành 20
1.3. Chức năng lãnh đạo nhà nước 20
1.4. Kiểm tra giám sát việc phát hành và sử dụng vốn 21
2. Công cụ dùng để quản lý các công ty phát hành 21
2.1. Quản lý bằng chính sách của Nhà nước 21
2.2. Quản lý bằng pháp luật 22
3. Những bất cập trong cách quản lý của Nhà nước 23
PHẦN 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ QUẢN LÝ PHÙ HỢP Ở VIỆT NAM HIỆN NAY 25
I. Phương hướng quản lý thúc đẩy phát triển 25
II. Một số kiến nghị 26
KẾT LUẬN 30
TÀI LIỆU THAM KHẢO 31
33 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2278 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Quản lý của Nhà nước đối với các Công ty phát hành Chứng khoán ở Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ao dÞch mµ giao dÞch mua b¸n chøng kho¸n th«ng qua m¹ng líi ®iÖn tÝn, ®iÖn tho¹i. Mét ®iÒu rÊt quan träng lµ c¸c nhµ ®Çu t trªn thÞ trêng OTC kh«ng trùc tiÕp gÆp nhau ®Ó tho¶ thuËn mua b¸n chøng kho¸n nh trong phßng giao dÞch cña SGDCK, thay vµo ®ã hä thuª c¸c c«ng ty m«i giíi giao dÞch hé th«ng qua hÖ thèng viÔn th«ng.
ThÞ trßng chøng kho¸n phi tËp trung: cßn gäi lµ thÞ trêng thø ba. Ho¹t ®éng mua b¸n chøng kho¸n ®îc thùc hiÖn tù do.
C¸c chñ thÓ tham gia thÞ trêng chøng kho¸n
C¸c ®èi tîng tham gia thÞ trêng CK chia thµnh c¸c nhãm:nhµ ph¸t hµnh,nhµ ®Çu vµ c¸c tæ chøc cã liªn quan.
Nhµ ph¸t hµnh
Nhµ ph¸t hµnh lµ c¸c tæ chøc thùc hiÖn huy ®éng vèn th«ng qua thÞ trêng chøng kho¸n. Nhµ ph¸t hµnh cã thÓ lµ ChÝnh phñ, chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng, C«ng ty.
- ChÝnh phñ ph¸t hµnh c¸c lo¹i tr¸i phiÕu chÝnh phñ nh»m huy ®éng tiÒn bï ®¾p th©m hôt ng©n s¸ch hoÆc thùc hiÖn nhng c«ng tr×nh quèc gia lín.
- ChÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ®Þa ph¬ng ®Ó huy ®éng tiÒn ®Çu t cho c¸c c«ng tr×nh hay ch¬ng tr×nh kinh tÕ, x· héi cña ®Þa ph¬ng.
- C¸c c«ng ty muèn huy ®éng vèn ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt th¬ng ph¸t hµnh tr¸i phiÕu c«ng ty hoÆc cæ phiÕu.
Nhµ ®Çu t
Nhµ ®Çu t cã thÓ chia lµn hai lo¹i: nhµ ®Çu t c¸ nh©n vµ nhµ ®Çu t cã tæ chøc.
C¸c nhµ ®Çu t c¸ nh©n
Nhµ ®Çu t c¸ nh©n lµ nh÷ng ngêi tham gia mua b¸n trªn thÞ trêng chøng kho¸n víi môc ®Ých t×m kiÕm lîi nhuËn. Tuy nhiªn, lîi nhuËn lu«n g¾n liÒn víi rñi ro. Rñi ro cµng cao th× lîi nhuËn cµng lín. Do vËy, c¸c nhµ ®Çu t ph¶i lùa chän c¸c h×nh thøc ®Çu t phï hîp víi m×nh.
C¸c nhµ ®Çu t cã tæ chøc
C¸c tæ chøc nµy thêng xuyªn mua b¸n chøng kho¸n víi sè lîng lín vµ cã c¸c bé phËn chøc n¨ng bao gåm nhiÒu chuyªn gia cã kinh nghiÖm ®Ó nghiªn cøu thÞ trêng vµ ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t. §Çu t th«ng qua c¸c tæ chøc nµy cã u ®iÓm lµ ®a d¹ng ho¸ danh môc ®Çu t vµ c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t ®îc thùc hiÖn bëi c¸c chuyªn gia cã kinh nghiÖm.
C¸c tæ chøc kinh doanh chøng kho¸n
C«ng ty chøng kho¸n
C¸c c«ng ty nµy ho¹t ®éng víi nghiÖp vô chÝnh lµ b¶o l·nh ph¸t hµnh, tù doanh, m«i giíi, qu¶n lý danh môc ®Çu t vµ t vÊn ®Çu t chøng kho¸n.
C¸c ng©n hµng th¬ng m¹i
C¸c ng©n hµng th¬ng m¹i cã thÓ sö dông vèn ®Ó ®Çu t chøng kho¸n nhng chØ ®îc trong giíi h¹n rÊt ®Þnh ®Ó b¶o vÖ ng©n hµng tríc nh÷ng biÕn ®éng cña gi¸ chøng kho¸n.
C¸c tæ chøc cã liªn quan ®Õn thÞ trêng chøng kho¸n
- C¬ quan qu¶n lý nhµ níc
C¬ quan nµy ®îc thµnh lËp ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ níc ®èi víi thÞ trêng chøng kho¸n. c¬ quan nµy cã nh÷ng tªn gäi kh¸c nhau tuú tõng níc. T¹i Anh cã Uû ban ®Çu t chøng kho¸n (SIB- Securities Investment Board), t¹i Mü cã Uû ban chøng kho¸n vµ Giao dÞch chøng kho¸n (SEC - Securities And Exchange Comission) hay ë NhËt B¶n cã Uû ban gi¸m s¸t chøng kho¸n vµ Giao dÞch chøng kho¸n (ESC - Exchange Surveillance Comission) ®îc thµnh lËp vµo n¨m 1992 vµ ®Õn n¨m 1998 ®æi tªn thµnh FSA - Financial Supervision Agency. Vµ ë ViÖt Nam cã Uû ban chøng kho¸n nhµ níc ®îc thµnh lËp theo NghÞ ®Þng sè 75/CP ngµy 28/11/1996.
- Së giao dÞch chøng kho¸n
- HiÖp héi c¸c nhµ kinh doanh chøng kho¸n
- Tæ chøc ký göi vµ thanh to¸n chøng kho¸n
- C¸c tæ chøc ®¸nh gi¸ hÖ sè tÝn nhiÖm
C¸c c«ng ty ph¸t hµnh Chøng kho¸n
§iÒu kiÖn ph¸t hµnh
Ph¸t hµnh chøng kho¸n ra c«ng chóng lµ viÖc chµo b¸n chøng kho¸n réng r·i cho c¸c nhµ ®Çu t ngoµi tæ chøc ph¸t hµnh ®Ó huy ®éng vèn tõ ®«ng ®¶o c«ng chóng ®Çu t. H×nh thøc huy ®éng vèn nµy cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam, khi mµ mét nguån vèn nhµn rçi rÊt lín vÉn cßn n»m trong d©n, trong khi c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ lu«n ë trong t×nh tr¹ng ®ãi vèn vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng cña ng©n s¸ch nhµ níc còng nh vay ng©n hµng cßn h¹n chÕ.
HiÖn nay trong bÊt kú thÞ trêng nµo, dï lµ ®· ph¸t triÓn hay ®ang ph¸t triÓn, yªu cÇu ®Çu tiªn ®èi víi ho¹t ®éng ph¸t hµnh lµ ph¶i cã sù qu¶n lý, gi¸m s¸t cña nhµ níc ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶, c«ng b»ng vµ b¶o vÖ quyÒn lîi cña c¸c nhµ ®Çu t. ë ViÖt Nam, Uû ban Chøng kho¸n Nhµ níc víi t c¸ch lµ c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc vÒ chøng kho¸n vµ thÞ trêng chøng kho¸n, thùc hiÖn chøc n¨ng gi¸m s¸t vµ ®iÒu chØnh viÖc ph¸t hµnh chøng kho¸n ra c«ng chóng ®Ó ®îc niªm yÕt trªn thÞ trêng.
Mçi níc cã nh÷ng quy ®Þnh riªng cho viÖc ph¸t hµnh chøng kho¸n lÇn ®Çu ra c«ng chóng. Tuy nhiªn, ®Ó ph¸t hµnh chøng kho¸n ra c«ng chóng th«ng thêng tæ chøc ph¸t hµnh ph¶i ®¶m b¶o n¨m ®iÒu kiÖn c¬ b¶n sau:
* VÒ quy m« vèn: tæ chøc ph¸t hµnh ph¶i ®¸p øng ®îc yªu cÇu vÒ vèn ®iÒu lÖ tèi thiÓu ban ®Çu vµ sau khi ph¸t hµnh ph¶i ®¹t ®îc mét tû lÖ phÇn tr¨m nhÊt ®ÞnhvÒ vèn cæ phÇn do c«ng chóng n¾m gi÷ vµ do sè lîng c«ng chóng tham gia.
* VÒ tÝnh liªn tôc cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh: C«ng ty ®îc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng trong vßng mét thêi gian nhÊt ®Þnh( thêng kho¶ng tõ 3-5 n¨m).
* VÒ ®éi ngò qu¶n lý c«ng ty: C«ng ty ph¶i cã ®éi ngò qu¶n lý tèt, cã ®ñ n¨ng lùc vµ tr×nh ®é qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh cña c«ng ty.
* VÒ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh: c«ng ty ph¶i lµm ¨n cã l·i víi møc lîi nhuËn kh«ng thÊp h¬n møc quy ®Þnh vµ trong mét sè n¨m liªn tôc nhÊt ®Þnh ( thêng tõ 2- 3 n¨m).
* VÒ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n: c«ng ty ph¶i cã dù ¸n kh¶ thi trong viÖc sö dông nguån vèn huy ®éng ®îc.
Tuy nhiªn, c¸c níc ®ang ph¸t triÓn thêng cho phÐp mét sè trêng hîp ngo¹i lÖ, tøc lµ cã nh÷ng doanh nghiÖp sÏ ®îc miÔn gi¶m mét sè ®iÒu kiÖn nªu trªn, VÝ dô: Doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc c«ng Ých, h¹ tÇng c¬ së cã thÓ ®îc miÔn gi¶m vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. ë ViÖt Nam, theo quy ®Þnh cña NghÞ ®Þnh 48/1998/-N§-CP vÒ chøng kho¸n vµ thÞ trêng chøng kho¸n vµ th«ng t 01/1998/TT-UBCK híng dÉn NghÞ ®Þnh 48/1998/-N§-CP, tæ chøc ph¸t hµnh cæ phiÕu, Tr¸i phiÕu lÇn ®Çu ra c«ng chóng ph¶i ®¸p øng ®îc c¸c ®iÒu kiÖn sau:
+ Møc vèn ®iÒu lÖ tèi thiÓu lµ 5 tû ®ång ViÖt Nam
+ Ho¹t ®éng kinh doanh cã l·i trong 2 n¨m liªn tôc gÇn nhÊt
+ Thµnh viªn Héi ®ång qu¶n trÞ vµ Gi¸m ®èc (Tæng gi¸m ®èc) cã kinh nghiÖm qu¶n lý kinh doanh. tæ chøc ph¸t hµnh vµ ph¶i n¾m gi÷ møc nµy tèi thiÓu 3 n¨m kÓ tõ ngµy kÕt thóc ®ît ph¸t hµnh.
+ Trêng hîp cæ phiÕu ph¸t hµnh cã tæng gi¸ trÞ theo mÖnh gi¸ vît 10 tû ®ång th× ph¶i cã tæ chøc b¶o l·nh ph¸t hµnh.
+ Cã ph¬ng ¸n kh¶ thi vÒ viÖc sö dông vèn thu ®îc tõ ®ît ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu.
+ Tèi thiÓu 20% vèn cæ phÇn cña tæ chøc ph¸t hµnh ph¶i ®îc b¸n cho trªn 100 ngêi ®Çu t ngoµi tæ chøc ph¸t hµnh; trêng hîp vèn cæ phÇn cña tæ chøc ph¸t hµnh; trêng hîp vèn cæ phÇn cña tæ chøc ph¸t hµnh tõ 100 tû ®ång trë lªn th× tû lÖ tèi thiÓu nµy lµ 15% vèn cæ phÇn cña tæ chøc ph¸t hµnh.
+ Cæ ®«ng s¸ng lËp ph¶i n¾m gi÷ Ýt nhÊt 20% vèn cæ phÇn cña
H×nh thøc ph¸t hµnh
Doanh nghiÖp cã thÓ kªu gäi tiÒn tiÕt kiÖm cña d©n c b»ng c¸ch ph¸t hµnh cæ phiÕu hoÆc tr¸i phiÕu ®Ó h×nh thµnh nguån vèn dµi h¹n rÊt cÇn cho sù tµi trî ph¸t triÓn cña m×nh. Doanh nghiÖp còng cã thÓ tiÕn hµnh gia t¨ng vèn b»ng viÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu ®Ó kªu gäi thªm sù tham gia cña c¸c cæ ®«ng s¸ng lËp, nhng viÖc ®ã gi¶ thiÕt mét mÆt c¸c cæ ®«ng nµy ph¶i cã s½n nh÷ng vèn cÇn thiÕt, vµ mÆt kh¸c, hä còng chÊp nhËn tham gia bæ sung vµo ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp.
Tr¸i phiÕu lµ mét chøng chØ nî, ®¹i diÖn cho mét sù vay vèn dµi h¹n ®èi víi tæ chøc ph¸t hµnh. Do ®ã sÏ ph¶i ®îc hoµn tr¶ c¶ gãi hoÆc tõng phÇn theo theo mÖnh gi¸ ph¸t hµnh hoÆc ®¾t h¬n, ®iÒu nµy ph¶i ®îc ghi râ khi kho¶n thu nhËp cè ®Þnh bÊt kÓ trong t×nh huèng nµo vµ bÊt kÓ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp ra sao. Møc l·i suÊt ®· ®îc quy ®Þnh khi ph¸t hµnh tr¸i phiÕu.
Cæ phiÕu lµ mét chøng chØ cã tham gia vµo cÊu t¹o vèn ban ®Çu cña mét doanh nghiÖp, ngêi chñ cæ phiÕu cã t c¸ch héi viªn vµ cã quyÒn ®îc chia lîi tøc theo tû lÖ vèn tham gia hoÆc tµi s¶n cã theo ®iÒu lÖ cña C«ng ty. Kho¶n thu nhËp ®ã (gäi lµ lîi tøc (hay cæ tøc) cæ phiÕu) thay ®æi tuú theo tæng lîi nhuËn cña tµi kho¸ vµ theo chÝnh s¸ch cña c«ng ty. Khi thÊy cÇn thiÕt ph¶i u ®·i viÖc tù tµi trî hoÆc mçi khi ph©n phèi lîi nhuËn, C«ng ty cã tr¸ch nhiÖm th«ng tin cho c¸c chñ cæ phÇn vÒ ho¹t ®éng vµ kÕt qu¶ kinh doanh cña m×nh. V× thÕ c«ng ty ph¶i c«ng khai ho¸ b¶ng c©n ®èi tµi s¶n, b¶ng kÕt qu¶ lç l·i cïng víi c¸c phô lôc, kÓ c¶ nh÷ng tµi liÖu kh¸c.
MÆc dï cæ phiÕu vµ tr¸i phiÕu cã nh÷ng ®iÓm kh¸c biÖt nhng xÐt cho cïng chóng ®Òu lµ c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn cña nhµ ph¸t hµnh, ®îc quyÒn mua b¸n tù do trªn thÞ trêng riªng cña nã. Chóng lµ nguån tiÕp vèn, lµ m¸u nu«i dìng c¸c tÕ bµo kinh tÕ, lµ c¸i phao n©ng ®ì con tµu kinh tÕ qua c¸c c¬n phong ba b·o tè cña thÞ trêng.
Chøc n¨ng C«ng ty ph¸t hµnh
Chøc n¨ng thø nhÊt :Huy ®éng vèn cho nÒn kinh tÕ
Ph¸t hµnh chøng kho¸n ®îc xem nh chiÕc cÇu v« h×nh nèi liÒn ngêi thõa vèn víi ngêi thiÕu vèn ®Ó hä gióp ®ì nhau th«ng qua viÖc mua b¸n cæ phiÕu vµ tr¸i phiÕu, qua ®ã ®Ó huy ®éng vãn cho nÒn kinh tÕ, gãp phÇn ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, gi¶m thÊt nghiÖp, æn ®Þnh ®êi sèng d©n c vµ thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Th«ng qua viÖc ph¸t hµnh chøng kho¸n, chÝnh phñ vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng còng huy ®éng c¸c nguån vèn cho ®Çu t ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng. Ph¸t hµnh chøng kho¸n ®ãng vai trß tù ®éng ®iÒu hoµ vèn gi÷a n¬i thõa sang n¬i thiÕu vèn. V× vËy, nã gãp phÇn giao lu vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. Møc ®é ®iÒu hoµ nµy phô thuéc vµo quy m« ho¹t ®éng cña tõng C«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n. Ch¼ng h¹n, nh÷ng c«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n lín ë thÞ trêng Lu©n §«n, Niu ãc, Paris, Tokyo,... th× ph¹m vi ¶nh hëng cña nã vît ra ngoµi khu«n khæ quèc gia v× ®©y lµ nh÷ng C«ng ty tõ l©u ®îc xÕp vµo lo¹i ho¹t ®éng cã tÇm c¬ quèc tÕ. Cho nªn mäi biÕn ®éng cña Nã t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi nÒn kinh tÕ cña b¶n th©n níc së t¹i, mµ cßn ¶nh hëng ®Õn thÞ trêng chøng kho¸n níc kh¸c.
Chøc n¨ng thø hai: th«ng tin
Ph¸t hµnh chøng kho¸n b¶o ®¶m th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi ( cho c¸c nhµ ®Çu t vµ c¸c nhµ kinh doanh chøng kho¸n ) vÒ t×nh h×nh cung - cÇu, thÞ gi¸ cña tõng lo¹i chøng kho¸n trªn thÞ trêng m×nh vµ trªn thÞ trêng chøng kho¸n h÷u quan.
Chøc n¨ng thø ba: cung cÊp kh¶ n¨ng thanh kho¶n
Nhê cã Ph¸t hµnh chøng kho¸n mµ c¸c nhµ ®Çu t cã thÓ chuyÓn ®æi thµnh tiÒn khi hä muèn.Chøc n¨ng cung cÊp kh¶ n¨ng thanh kho¶n b¶o ®¶m cho thÞ trêng chøng kho¸n ho¹t ®éng hiÖu qu¶vµ n¨ng ®éng.
Chøc n¨ng thø t: ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ doanh nghiÖp
Ph¸t hµnh chøng kho¸n lµ n¬i ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c doanh nghiÖp th«ng qua chØ sè chøng kho¸n trªn thÞ trêng, t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp nµy kÝch c¸c doanh nhgiÖp n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, kÝch thÝch ¸p dông c«ng ngÖ míi.
Chøc n¨ng thø n¨m: t¹o m«i trêng ®Ó chÝnh phñ thùc hiÖn chÝnh vÜ m«
ChÝnh phñ cã thÎ mua b¸n tr¸i phiÕu chÝnh phñ ®Ó t¹o ra nguån thu bï ®¾p th©m hôt ng©n s¸ch vµ qu¶n lý l¹m ph¸t.ngoµi ra chÝnh cã thÓ sö dông c¸c chÝnh s¸ch t¸c ®éng vµo thÞ trêng chøng kho¸n nh»m ®Þnh híng ®Çu t.
Vai trß cña c«ng ty ph¸t hµnh
Gãp phÇn x©y dùng vµ ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n, víi vai trß lµ tæ chøc ®Çu t trùc tiÕp, ®ång thêi lµ nh÷ng trung gian tµi chÝnh sÏ gãp phÇn n©ng cao n¨ng lùc ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam, gióp qu¶ng b¸, giíi thiÖu s¶n phÈm cho c¸c doanh nghiÖp tíi c«ng chóng ®Çu t, cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong vµ ngoµi níc vµ ®Æc biÖt gãp phÇn c¶i thiÖn t duy, c¸ch nh×n nhËn ®¸nh gi¸ cña ®èi t¸c vµo thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam. Bªn c¹nh ®ã cßn gãp phÇn hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý ®iÒu hµnh c¸c doanh nghiÖp, gióp c¸c doanh nghiÖp huy ®éng vèn vµ giao dÞch chøng kho¸n trªn thÞ trêng chøng kho¸n; cung cÊp c¬ chÕ gi¸ cho c¸c kho¶n ®Çu t, lµm c¬ chÕ chuyÓn nhîng chøng kho¸n thµnh tiÒn vµ ngîc l¹i, gi¶m chi phÝ giao dÞch, ph¸t triÓn s¶n phÈm vµ dÞch vô trªn thÞ trêng lµm c¶i thiÖn m«i trêng kinh doanh gãp phÇn h×nh thµnh nÒn v¨n ho¸ ®Çu t: t¨ng chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ dÞch vô nhê c¹nh tranh. C«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n sÏ lµ cÇu nèi ®a nhµ ®Çu t, c¸c luång tiÒn nhµn rçi ®Õn víi doanh nghiÖp cÇn vèn mét c¸ch nhanh nhÊt víi chi phÝ hîp lý. Ngoµi ra gióp tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ ho¹t ®éng cña Doanh nghiÖp vµ ®©y còng lµ n¬i cung cÊp c¸c kªnh th«ng tin vµ dÞch vô míi nhanh, chÝnh x¸c. Do vËy, C«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n cã vai trß rÊt lín trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng nãi chung vµ nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nãi riªng.
Qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi c¸c C«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n
Kh¸i niÖm qu¶n lý nhµ níc
Lµ sù t¸c ®éng cã tæ chøc vµ b»ng ph¸p quyÒn cña Nhµ níc nªn ®èi tîng qu¶n lý nh»m dÉn d¾t ®èi tîng ®i ®Õn môc tiªu víi kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ cao nhÊt trong ®iÒu kiÖn m«i trêng lu«n biÕn ®éng.
Qu¶n lý nhµ níc lµ qu¶n lý cã tÝnh toµn côc mµ ®èi tîng lµ nh÷ng quan hÖ kinh tÕ vÜ m«, nhng quan hÖ kinh tÕ xÐt trong tæng thÓ nÒn kinh tÕ cña mét níc. TÝnh toµn côc cña qu¶n lý nhµ níc ®ßi hái nhµ níc víi t c¸ch lµ chñ thÓ qu¶n lý cÇn xem xÐt c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ trung m« vµ xuÊt ph¸t tõ c¸c yªu cÇu cña ph¸t triÓn kinh tÕ quèc d©n, tõ sù phèi hîp, ®iÒu hoµ c¸c mèi quan hÖ trong ph¹m vi nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Qu¶n lý cã tÝnh tæng thÓ lµ mét lo¹i qu¶n lý dùa trªn c¬ së qu¶n lý doanh nghiÖp, qu¶n lý khu vùc vµ qu¶n lý ngµnh b»ng viÖc vËn dông tæng hîp c¸c ph¬ng ph¸p qu¶n lý, Nhµ níc ®iÒu tiÕt c¸c mèi quan hÖ lµm cho nÒn kinh tÕ quèc d©n trªn tæng thÓ ph¸t triÓn c©n ®èi nhÞp nhµng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho qu¶n lý doanh nghiÖp, qu¶n lý khu vùc vµ qu¶n lý ngµnh ph¸t huy ®îc hiÖu qu¶ cña m×nh.
Qu¶n lý mang tÝnh quyÒn lùc: Nhµ níc qu¶n lý c¸c ho¹t x· héi b»ng quyÒn lùc chÝnh trÞ ( lËp ph¸p, hµnh ph¸p vµ t ph¸p) cña giai cÊp thèng trÞ ®èi víi giai cÊp kh¸c. MÆt kh¸c qu¶n lý nhµ níc cßn mang tÝnh ph¸p quyÒn vµ thùc hiªn theo nguyªn t¾c ph¸p chÕ. Qu¶n lý b»ng ph¸p luËt lµ ®Æc ®iÓm riªng cã cña qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi qu¶n lý x· héi.
Qu¶n lý mang tÝnh phøc hîp ®a d¹ng ®îc thÓ hiÖn ë tÝnh phøc hîp vµ tÝnh ®a d¹ng cña c¸c ®èi tîng qu¶n lý, tÝnh ®a môc tiªu, tÝnh phong phó cña c¸c h×nh thøc t¸c ®éng, tÝnh phô thuéc vµo m«i trêng trong níc vµ quèc tÕ, tÝnh hÖ thèng cña c¸c vÊn ®Ò trong ph¹m vi quèc gia vµ quèc tÕ, tÝnh gi¸n tiÕp cña ph¬ng ph¸p t¸c ®éng do ®ã ph¶i cã mét bé m¸y qu¶n lý tinh x¶o, ho¹t ®éng cã hiÖu lùc vµ hiÖu qu¶.
Qu¶n lý nhµ níc nh»m môc tiªu ph¸t triÓn lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi lµm chÝnh, bëi vËy môc tiªu ®Æt ra trong qu¶n lý kÝnh tÕ quèc d©n lµ môc tiªu kinh tÕ x· héi, hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi ®îc xem nh lµ tiªu chuÈn cña môc tiªu trªn. HiÖu qu¶ ®îc hiÓu theo hai néi dung sau: Thø nhÊt, lç hoÆc l·i cña mét doanh nghiÖp, mét nganh hay mét khu vùc kinh tÕ cha ph¶i lµ lç hoÆc l·i cña toµn bé nªn kinh tÕ quèc d©n mµ hiÖu qu¶ kinh tÕ ph¶i xÐt trong ph¹m vi toµn bé nªn kinh tÕ quèc d©n. Thø hai, hiÖu qu¶ tæng hîp kh«ng chØ lµ hiÖu qu¶ kinh tÕ mµ cßn lµ hiÖu qu¶ chÝnh trÞ, x· héi, v¨n ho¸ vµ m«i trêng.
Qu¶n lý nhµ níc lµ qu¶n lý ®a môc tiªu. VÒ c¬ b¶n, môc ®Ých trong qu¶n lý doanh nghiÖp lµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn, cßn môc ®Ých trong qu¶n lý nhµ níc lµ tèi ®a ho¸ phóc lîi quèc gia. Bëi vËy, môc tiªu qu¶n lý cña nhµ níc kh«ng chØ dõng l¹i ë môc tiªu t¨ng trëng kinh tÕ mµ cßn ph¶i tÝnh ®Õn hµng lo¹t c¸c môc tiªu kh¸c nh c«ng b»ng x· héi, ph¸t triÓn v¨n ho¸, æn ®Þnh vµ n©ng cao ®êi sèng, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ vÊn ®Ò vÒ m«i trêng.
Thùc chÊt qu¶n lý nhµ níc lµ qu¶n lý con ngêi vµ c¸c quan hÖ x· héi nh»m gióp ®Þnh híng cho c¸c ho¹t ®éng ®îc diÔn ra theo ®óng quy luËt c¬ chÕ thÞ trêng. §ã lµ c¶ mét khoa häc vµ nghÖ thuËt qu¶n lý cña nhµ níc.
C¸c chøc n¨ng chñ yÕu cña qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi c¸c C«ng ty ph¸t hµnh
2.1. KhuyÕn khÝch t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c CTPHCK ph¸t triÓn
Nh»m t¹o lËp m«i trêng thuËn lîi cho ho¹t ®éng s¶n suÊt kinh doanh vµ hç trî thóc ®Èy sù ph¸t triÓn. Muèn c¸c tæ chøc, C«ng ty ph¸t triÓn tèt trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ trêng cßn non kÐm nh hiÖn nay th× nhµ níc cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch hay gi¶i ph¸p thÝch hîp t¹o nÒn thuËn lîi khuyÕn khÝch sù ph¸t triÓn ®èi víi c¸c C«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n nh: Duy tr× æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« t¹o ra sù tin tëng cho c¸c chñ thÓ kinh tÕ vµo t¬ng lai, tr¸nh cho nÒn kinh tÕ khái nh÷ng cuéc khñng ho¶ng lµm ¶nh hëng tíi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh; Gi÷ v÷ng æn ®Þnh chÝnh trÞ t¹o ®iÒu kiÖn yªn t©m cho c¸c nhµ ®Çu t còng nh nhµ ph¸t hµnh chøng kho¸n; §a ra c¸c chÝnh s¸ch u ®·i hoÆc hç trî khi c¸c Doanh nghiÖp gÆp khã kh¨n; Bªn c¹nh ®ã cÇn b¶o ®¶m æn ®Þnh x· héi t¹o m«i trêng v¨n ho¸ lµnh m¹nh, æn ®Þnh thuËn lîi cho ho¹t ®éng cña c¸c chñ thÓ kinh tÕ trªn thÞ trêng lµ Nhµ níc ®· thùc hiÖn vai trß kinh tÕ cña m×nh ®èi víi qu¸ tr×nh t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc.
§Þnh híng ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n
X· héi cµng ph¸t triÓn, con ngêi cµng ®îc tù do h¬n trong hµnh ®éng th× chøc n¨ng ®Þnh híng cµng gi÷ vai trß quan träng. Trong viÖc qu¶n lý nhµ níc viÖc ®Þnh híng ®óng gióp ®Êt níc ®èi phã ®îc víi mäi sù kh«ng æn ®Þnh trong níc còng nh khu vùc vµ thÕ giíi.
§Þnh híng theo nghÜa réng bao gåm c¶ ®Þnh ra ®êng lèi ph¸t triÓn vµ thiÕt lËp kÕ ho¹ch ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n cho sù ph¸t triÓn. Do vËy chøc n¨ng ®Þnh híng cßn ®îc gäi lµ chøc n¨ng ho¹ch ®Þnh. ChÊt lîng cña ®Þnh híng t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng cßn l¹i cña qu¶n lý vµ quyÕt ®Þnh toµn bé qu¸ tr×nh qu¶n lý cña Nhµ níc. Cho nªn sù qu¶n lý cña nhµ níc ®èi víi c¸c C«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n cã ®óng ®¾n hay kh«ng cßn tuú thuéc vµo chøc n¨ng ®Þnh híng ®óng hay sai.
T¹o khu«n khæ ph¸p luËt cho c¸c C«ng ty ph¸t hµnh
Ph¸p luËt theo nghÜa réng lµ tæng thÓ c¸c quy ph¹m ph¸p luËt do Nhµ níc ban hµnh hoÆc thõa nhËn, thÓ hiÖn ý trÝ cña giai cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao ®éng nh»m ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ x· héi ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tæ chøc qu¶n lý vµ trong ho¹t ®éng kinh doanh gi÷a c¸c chñ thÓ víi nhau vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Ó ph¸t triÓn m¹ng líi c¸c ho¹t ®éng vµ c¸c mèi quan hÖ phøc t¹p sÏ trë nªn cùc kú khã kh¨n nÕu kh«ng cã c¸c luËt ch¬i râ rµng, sßng ph¼ng vµ cã thÓ dù ®o¸n ®îc. Nhng luËt ch¬i trong c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ nµy ph¶i lµ mèi quan t©m chñ yÕu cña Nhµ níc v× chØ cã Nhµ níc míi cã thÓ ®a ra vµ buéc c¸c tæ chøc, c¸ nh©n chÊp hµnh nghiªm chØnh c¸c luËt ch¬i ®ã.
B»ng luËt ph¸p nhµ níc ®iÒu ch×nh hµnh vi kinh doanh ph¸t hµnh chøng kho¸n, x¸c ®Þnh hµnh vi nµo lµ hµnh vi kinh doanh hîp ph¸p, hµnh vi nµo lµ hµnh vi kinh doanh phi ph¸p. LuËt ph¸p t¹o ra luËt ch¬i cho c¸c chñ thÓ kinh doanh trªn thÞ trêng. Trªn s©n bãng thiÕu luËt ch¬i hoÆc luËt ch¬i cha hoµn thiÖn c¸c cÇu thñ kh«ng thÓ ch¬i bãng ®îc, trong c¸c ho¹t ®éng kinh doanh ph¸t hµnh còng vËy.
Khi ®· cã luËt ch¬i râ rµng råi th× buéc c¸c chñ thÓ tham gia ph¶i tu©n theo nã ®Ó t¹o ra mét s©n ch¬i b×nh ®¼ng, c«ng b»ng. Do ®ã Nhµ níc ®· ban hµnh c¸c v¨n b¶n híng dÉn còng nh c¸c ®iÒu luËt buéc c¸c chñ thÓ ph¸t hµnh chøng kho¸n ph¶i tu©n theo nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®· ®Ò ra.
§iÒu chØnh sai lÖch trong chÝnh s¸ch qu¶n lý cña nhµ níc
Qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh thêng gÆp ph¶i c¸c t¸c ®éng ®ét biÕn, lµm cho ®èi tîng ®i chÖnh quü ®¹o dù kiÕn vµ chñ thÓ ph¶i t¸c ®éng thªm ®Ó san b»ng c¸c sai lÖch ®ã. ViÖc thùc hiÖn nh÷ng t¸c ®éng thªm nµy gäi lµ ®iÒu chØnh. Trong mäi trêng hîp cã thÓ x¶y ra c¸c sai lÖch lµ ®iÒu khã cã thÓ tr¸nh khái nhÊt lµ trong giai ®o¹n nÒn kinh tÕ lu«n biÕn ®éng nh thÕ nµy cho nªn sù cÇn thiÕt cña viÖc ®iÒu chØnh lµ tÊt yÕu, còng nh c¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý cña Nhµ níc chØ ®óng ë giai ®o¹n nµy song trong t¬ng lai nã cã thÓ kh«ng cßn thÝch hîp n÷a do ®ã cÇn ®iÓu chØnh l¹i cho phï hîp, Nh vËy th× nÒn kinh tÕ míi tån t¹i vµ ph¸t triÓn l©u dµi ®îc. Cã c¸c ph¬ng ph¸p ®iÒu chØnh sau:
+ Ph¬ng ph¸p khö nhiÔu
+ Ph¬ng ph¸p båi thêng nhiÔu
+ Ph¬ng ph¸p san b»ng sai lÖch
+ Ph¬ng ph¸p chÊp nhËn sai lÖch
NghÞ ®Þnh 48 ChÝnh phñ ban hµnh c¸c C«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n vèn ®iÒu lÖ ph¶i tõ 10 tû ®ång trë lªn. Sau nµy NghÞ ®Þnh 144 ChÝnh phñ ®· ®iÒu chØnh l¹i vèn ®iÒu lÖ chØ cÇn tõ 5 tû trë lªn lµ ®îc, 8 v¨n b¶n híng dÉn cña NghÞ ®Þnh lÇn lît ®îc ban hµnh gãp phÇn t¹o nªn mét hµnh lang ph¸p lý hoµn chØnh phï hîp víi thùc tiÔn ph¸t triÓn cña thÞ trêng. §iÒu chØnh nh vËy nh»m phï hîp víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam vµ khuyÕn khÝch c¸c C«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n ph¸t triÓn më réng thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam.
PhÇn 2: Thùc tr¹ng Qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi c¸c C«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n ë viÖt nam hiÖn nay
t×nh h×nh thùc tr¹ng c¸c c«ng ty ph¸t hµnh hiÖn nay
Nh÷ng thuËn lîi
Ph¸t hµnh chøng kho¸n sÏ t¹o ra h×nh ¶nh ®Ñp vµ sù næi tiÕng cña C«ng ty, nhê vËy c«ng ty sÏ dÔ dµng h¬n vµ tèn Ýt chi phÝ h¬n trong viÖc huy ®éng vèn qua ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, cæ phiÕu ë nh÷ng lÇn sau. Thªm vµo ®ã, kh¸ch vµ nhµ cung øng cña c«ng ty thêng còng trë thµnh cæ ®«ng cña c«ng ty vµ do vËy c«ng ty sÏ rÊt cã lîi trong viÖc mua nguyªn liÖu vµ tiªu thô s¶n phÈm.
Ph¸t hµnh chøng kho¸n ra c«ng chóng sÏ lµm t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n rßng, gióp c«ng ty cã ®îc nguån vèn lín vµ cã thÓ vay vèn cña ng©n hµng víi l·i suÊt u ®·i h¬n còng nh c¸c ®iÒu kho¶n vÒ tµi s¶n cÇm cè sÏ Ýt phiÒn h¬n. VÝ dô nh c¸c cæ phiÕu cña c¸c c«ng ty ®¹i chóng dÔ dµng ®îc chÊp nhËn lµ tµi s¶n cÇm cè cho c¸c kho¶n vay ng©n hµng. Ngoµi ra, viÖc ph¸t hµnh chøng kho¸n ra c«ng chóng còng gióp c«ng ty trë thµnh mét øng cö viªn hÊp dÉn h¬n ®èi víi c¸c c«ng ty níc ngoµi víi t c¸ch lµm ®èi t¸c liªn doanh.
Ph¸t hµnh chøng kho¸n gióp c«ng ty cã thÓ thu hót vµ duy tr× ®éi ngò nh©n viªn giái bëi v× khi chµo b¸n chøng kho¸n ra c«ng chóng, c«ng ty bao giê còng dµnh mét tû lÖ chøng kho¸n nhÊt ®Þnh ®Ó b¸n cho nh©n viªn cña m×nh. Víi quyÒn mua cæ phiÕu, nh©n viªn cña c«ng ty sÏ trë thµnh cæ ®«ng, vµ ®îc hëng l·i trªn vèn thay v× thu nhËp th«ng thêng. §iÒu nµy ®· lµm cho nh©n viªn cña c«ng ty lµm viÖc cã hiÖu qu¶ h¬n vµ coi sù thµnh b¹i cña c«ng ty thùc sù lµ thµnh b¹i cña m×nh.
Ph¸t hµnh chøng kho¸n c«ng ty cã c¬ héi tèt ®Ó x©y dùng mét hÖ thèng qu¶n lý chuyªn nghiÖp còng nh x©y dùng ®îc mét chiÕn lîc ph¸t triÓn râ rµng. C«ng ty còng dÔ dµng h¬n trong viÖc t×m ngêi thay thÕ, nhê ®ã mµ t¹o ra tÝnh liªn tôc trong qu¶n lý. Bªn c¹nh ®ã, sù hiÖn diÖn cña c¸c uû viªn qu¶n trÞ kh«ng trùc tiÕp tham gia ®iÒu hµnh c«ng ty còng gióp t¨ng cêng kiÓm tra vµ c©n ®èi trong qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh c«ng ty. Lµm t¨ng chÊt lîng vµ ®é chÝnh x¸c cña c¸c b¸o c¸o cña c«ng ty bëi v× c¸c b¸o c¸o cña c«ng ty ph¶i ®îc lËp theo tiªu chuÈn chung do c¬ quan qu¶n lý quy ®Þnh. ChÝnh ®iÒu nµy lµm cho viÖc ®¸nh gi¸ vµ so s¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty ®îc thùc hiÖn dÔ dµng vµ chÝnh x¸c h¬n.
Nh÷ng khã kh¨n
Ph¸t hµnh cæ phiÕu ra c«ng chóng lµm ph©n t¸n quyÒn së h÷u vµ cã thÓ lµm mÊt quyÒn kiÓm so¸t c«ng ty cña c¸c cæ ®«ng s¸ng lËp do ho¹t ®éng th«n tÝnh c«ng ty. Bªn c¹nh ®ã c¬ cÊu quyÒn së h÷u cña c«ng ty lu«n bÞ biÕn ®éng do chÞu ¶nh hëng cña c¸c giao dÞch cæ phiÕu hµng ngµy.
ChÝ phÝ ph¸t hµnh chøng kho¸n ra c«ng chóng cao, thêng chiÕm tõ 8-10% kho¶n vèn huy ®éng, bao gåm c¸c chi phÝ b¶o l·nh ph¸t hµnh, phÝ t vÊn ph¸p luËt, chi phÝ in Ên, phÝ kiÓm to¸n, chi phÝ niªm yÕt... Ngoµi ra hµng n¨m c«ng ty còng ph¶i chÞu thªm c¸c kho¶n chi phÝ phô nh chi phÝ kiÓm to¸n c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, chi phÝ cho viÖc chuÈn bÞ tµi liÖu nép cho c¬ qu¶n lý nhµ níc vÒ chøng kho¸n vµ chi phÝ c«ng bè th«ng tin ®Þnh kú.
Bªn c¹nh ®ã c«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n ph¶i tu©n thñ mét chÕ ®é c«ng bè th«ng tin réng r·i, nghiªm ngÆt vµ chÞu sù gi¸m s¸t chÆt chÏ h¬n so víi c¸c c«ng ty kh¸c. H¬n n÷a viÖc c«ng bè c¸c th«ng tin vÒ doanh thu, lîi nhuËn, vÞ trÝ c¹nh tranh, ph¬ng thøc ho¹t ®éng, c¸c hîp ®ång nguyªn liÖu, còng nh nguy c¬ bÞ rß rØ th«ng tin mËt ra ngoµi cã thÓ ®a c«ng ty vµo vÞ trÝ c¹nh tranh bÊt lîi. §éi ngò c¸n bé qu¶n lý c«ng ty ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm lín h¬n tríc c«ng chóng. Ngoµi ra do quy ®Þnh cña ph¸p luËt viÖc chuyÓn nhîng vèn cæ phÇn cña hä thêng bÞ h¹n chÕ.
ë níc ta hiÖn nay h×nh thøc ph¸t hµnh b¸n trùc tiÕp cho c¸c nhµ ®Çu t cuèi cïng lµ phæ biÕn nhÊt, c¸c c«ng ty cæ phÇn míi thµnh lËp ph¸t hµnh cæ phiÕu lÇn ®Çu hoÆc ph¸t hµnh bæ sung ®Òu thùc hiÖn b»ng c¸ch th«ng b¸o trùc tiÕp ®Õn c¸c nhµ ®Çu t, ®Ó hä ®¨ng ký mua cæ phÇn, sau khi sè lîng ®· ®¨ng ký ®ñ th× tæ chøc ®¹i héi cæ ®«ng vµ tiÕn hµnh c¸c bíc chuÈn bÞ cho ph¸t hµnh cæ phiÕu, víi h×nh thøc nµy c«ng ty ph¸t hµnh sÏ gi¶m ®îc chi phÝ trung gian, nhng thùc tÕ viÖc huy ®éng vèn chËm.
Do viÖc tiÕp cËn víi TTCK cßn rÊt lµ míi mÎ nªn c¸c C«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n ë ViÖt Nam hiÖn nay chñ yÕu chØ ph¸t hµnh cæ phiÕu bëi h×nh thøc tham cña nã ®¬n gi¶n vµ dÔ hiÓu h¬n so víi tr¸i phiÕu, mµ nguån huy ®éng vèn còng dÔ dµng kh«ng g©y ¸p lùc cho ®¬n vÞ ph¸t hµnh vÒ tÝnh thanh kho¶n tr¶ nî khi ®¸o h¹n. ViÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu chñ yÕu do ChÝnh phñ vµ c¸c Ng©n hµng ph¸t hµnh ®Ó t¹o nguån vèn thu cho ng©n s¸ch, h¹n chÕ lîng tiÒn nhµn rçi trong d©n chóng víi môc ®Ých ®a tiÒn vµo lu th«ng lµm gi¶m tû lÖ l¹m ph¸t, t¨ng nguån vèn ®Çu t, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho nh©n d©n lao ®éng.
Thùc tr¹ng sù qu¶n lý nhµ níc ®èi víi c¸c c«ng ty ph¸t hµnh
HiÖn nay ë níc ta viÖc ph¸t hµnh chøng kho¸n bÞ chi phèi bëi LuËt C«ng ty n¨m 1990, trong c¸c §iÒu kho¶n 32, 35, 36 quy ®Þnh nh÷ng ®iÒu kiÖn c¬ b¶n cho mét c«ng ty ph¸t hµnh cæ phiÕu lÇn ®Çu, ph¸t hµnh bæ sung, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, nhng rÊt tiÕc cho ®Õn nay cha cã c¸c v¨n b¶n híng dÉn thi hµnh chi tiÕt ho¸, cô thÓ ho¸ cho viÖc ph¸t hµnh chøng kho¸n. Mét trong c¸c ®iÒu kiÖn quan träng lµ c«ng bè c«ng khai nh÷ng néi dung ®¶m b¶o cho c¸c nhµ ®Çu t hiÓu râ, hiÓu ®óng môc ®Ých vµ triÓn väng cña c«ng ty, nhng viÖc c«ng khai th«ng tin trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng l¹i cha lµ thêng xuyªn, cßn chÕ ®é kiÓm to¸n tÝnh chÝnh x¸c cña sè liÖu th× cha ®îc quy ®Þnh trong luËt c«ng ty, ph¸p lÖnh kÕ to¸n. Do ®ã, ®Ó b¶o vÖ c¸c nhµ ®Çu t, c¸c ®iÓm tån t¹i trªn cÇn ph¶i ®îc bæ sung vµo c¸c luËt cho hoµn chØnh. TÊt nhiªn ë ®©y viÖc kiÓm tra c¸c b¶n c¸o b¹ch nh»m ng¨n ngõa vµ chÕ tµi c¸c hµnh vi kh«ng l¬ng thiÖn cña c¸c c«ng ty ph¸t hµnh, cßn viÖc ph¸n ®o¸n vµ ®¸nh gi¸ c¸c lo¹i chøng kho¸n ®ã vÉn thuéc vÒ c¸c nhµ ®Çu t.
Trªn thùc tÕ Nhµ níc ®· qu¶n lý c¸c C«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n b»ng c¸c biÖn ph¸p vµ c«ng cô sau:
Qu¸ tr×nh qu¶n lý cña Nhµ níc ®èi víi CTPHCK
LËp kÕ ho¹ch qu¶n lý
LËp kÕ ho¹ch lµ chøc n¨ng khëi ®Çu vµ träng yÕu ®èi víi nhµ qu¶n lý, nã kh«ng ph¶i lµ mét sù kiÖn ®¬n thuÇn cã b¾t ®Çu vµ kÕt thóc râ rµng. LËp kÕ ho¹ch lµ qu¸ tr×nh tiÕp diÔn ph¶n ¸nh vµ thÝch øng ®îc víi nh÷ng biÕn ®éng diÔn ra trong m«i trêng cña mçi tæ chøc. Trªn ý nghÜa nµy lËp kÕ ho¹ch ®îc coi lµ qu¸ tr×nh thÝch øng víi sù kh«ng ch¾c ch¾n b»ng viÖc x¸c ®Þnh c¸c ph¬ng ¸n hiµnh ®éng ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu cô thÓ cña tæ chøc. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña mét tæ chøc nh÷ng yÕu tè kh«ng ch¾c ch¾n cã nguån gèc rÊt ®a d¹ng.
Tãm l¹i, lËp kÕ ho¹ch lµ qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh môc tiªu vµ lùa chän c¸c ph¬ng thøc ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu ®ã. NÕu kh«ng cã c¸c kÕ ho¹ch nhµ qu¶n lý cã thÓ kh«ng biÕt tæ chøc vµ khai th¸c con ngêi vµ c¸c nguån lùc kh¸c cña tæ chøc mét c¸ch hiÖu qu¶, thËm chÝ kh«ng cã ®îc mét ý tëng râ rµng vÒ c¸i hä cÇn tæ chøc vµ khai th¸c. Kh«ng cã kÕ ho¹ch nhµ qu¶n lý vµ c¸c nh©n viªn cña hä cã rÊt Ýt c¬ héi ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu cña m×nh, kh«ng biÕt khi nµo vµ ë ®©u ph¶i lµm g×. Lóc nµy viÖc kiÓm tra sÏ trë nªn rÊt phøc t¹p, ngoµi ra trong thùc tÕ, nh÷ng kÕ ho¹ch tåi còng thêng lµm ¶nh hëng xÊu ®Õn t¬ng lai cña toµn bé tæ chøc. LËp kÕ ho¹ch qu¶ thËt rÊt quan träng.
LËp kÕ ho¹ch gåm cã lËp kÕ ho¹ch chiÕn lîc vµ lËp kÕ ho¹ch t¸c nghiÖp. ViÖc lËp kÕ ho¹ch theo lo¹i nµo cßn tuú thuéc vµo yªu cÇu môc ®Ých cÇn lËp.
Ph¬ng thøc tæ chøc ho¹t ®éng ph¸t hµnh
Thø nhÊt, tæ chøc lµ mét hÖ thèng gåm nhiÒu ngêi cïng ho¹t ®éng v× môc ®Ých chung.
Thø hai, tæ chøc lµ qu¸ tr×nh triÓn khai c¸c kÕ ho¹ch nh tæ chøc thi hµnh chÝnh s¸ch hay tæ chøc triÓn khai dù ¸n. Khi ®ã tæ chøc bao gåm c¶ ba chøc n¨ng cña qu¸ tr×nh qu¶n lý: x©y dùng nh÷ng h×nh thøc c¬ cÊu lµm khu«n khæ cho viÖc triÓn khai kÕ ho¹ch, chØ ®¹o thùc hiÖn kÕ ho¹ch vµ kiÓm tra ®èi víi kÕ ho¹ch.
Thø ba, tæ chøc lµ mét chøc n¨ng cña qu¸ tr×nh qu¶n lý bao gåm viÖc ph©n bæ s¾p xÕp nguån lùc con ngêi g¾n liÒn víi con ngêi lµ nh÷ng nguån lùc kh¸c nh»m thùc hiÖn thµnh c«ng c«ng t¸c kÕ ho¹ch cña tæ chøc.
Chøc n¨ng tæ chøc lµ ho¹t ®éng qu¶n lý nh»m thiÕt lËp mét hÖ thèng c¸c vÞ trÝ cho mçi c¸ nh©n vµ bé phËn ®ã cã thÓ phèi hîp víi nhau mét c¸ch tèt nhÊt ®Ó thùc hiÖn môc tiªu chiÕn lîc cña tæ chøc; sau ®ã lµ x¸c ®Þnh vµ ph©n lo¹i c¸c ho¹t ®éng cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn môc tiªu; ph©n chia tæ chøc thµnh c¸c bé phËn ®Ó thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng; x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña tõng bé phËn vµ c¸ nh©n trong ®ã bao gåm c¶ vÊn ®Ò ph©n cÊp; ®¶m b¶o c¸c nguån lùc cho ho¹t ®éng cña tæ chøc.
Víi chøc n¨ng t¹o khu«n khæ c¬ cÊu vµ nh©n lùc qu¶n lý cho qu¸ tr×nh triÓn khai c¸c kÕ ho¹ch, c«ng t¸c tæ chøc cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng, quyÕt ®Þnh phÇn lín sù thµnh b¹i cña tæ chøc. Mét tæ chøc lµm c«ng t¸c tæ chøc tèt sÏ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ trong mäi t×nh huèng phøc t¹p.
Chøc n¨ng l·nh ®¹o nhµ níc
§Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng qu¶n lý, chñ thÓ qu¶n lý ph¶i thùc hiÖn ®ång bé rÊt nhiÒu chøc n¨ng: lËp kÕ ho¹ch, tæ chøc, l·nh ®¹o vµ kiÓm tra; trong ®ã l·nh ®¹o chiÕm mét vÞ trÝ kh¸ quan träng.
L·nh ®¹o lµ viÖc ra quyÕt ®Þnh chñ tr¬ng, ®êng lèi, môc ®Ých, tÝnh chÊt, nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña mét hÖ thèng trong c¸c ®iÒu kiÖn m«i trêng nhÊt ®Þnh. Mét tæ chøc hay mét ®Êt níc cã ph¸t triÓn ®îc hay kh«ng lµ nhê vµo tµi trÝ cña ngêi l·nh ®¹o ®· chØ dÉn c¸ch ®i nh thÕ nµo, bëi ngêi l·nh ®¹o thêng lµ ngêi ®øng ®Çu mét tËp thÓ hoÆc mét tæ chøc nµo ®ã, lµ ngêi lu«n dÉn ®êng ®Ó tiÕn tíi môc ®Ých cuèi cïng. Sù thµnh b¹i lµ do ngêi l·nh ®¹o quyÕt ®Þnh mét phÇn. Do ®ã vai trß cña ngêi l·nh ®¹o trong c¬ cÊu tæ chøc cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn thµnh qu¶ cña tæ chøc còng nh toµn bé nªn kinh tÕ quèc d©n.
KiÓm tra gi¸m s¸t viÖc ph¸t hµnh vµ sö dông vèn
KiÓm tra lµ chøc n¨ng quan träng cña qu¶n lý. KiÓm tra lµ c«ng cô quan träng ®Ó nhµ qu¶n lý ph¸t hiÖn ra nh÷ng sai sãt vµ cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh. MÆt kh¸c th«ng qua kiÓm tra c¸c ho¹t ®éng sÏ ®îc thùc hiÖn tèt h¬n vµ gi¶m bít nh÷ng sai sãt cã thÓ n¶y sinh v× trong mäi ho¹t ®éng ®Òu kh«ng tr¸nh khái sai sãt cho nªn kiÓm tra lµ bíc cuèi cïng ®Ó h¹n chÕ t×nh tr¹ng nµy. Trong thùc tÕ ®iÒu ®ã ®óng nhng cha ®ñ v× kiÓm tra cã t¸c ®éng rÊt m¹nh tíi c¸c ho¹t ®éng. Mét c«ng viÖc nÕu kh«ng cã kiÓm tra sÏ ch¾c ch¾n n¶y ra nhiÒu sai sãt h¬n nÕu nã ®îc theo dâi, gi¸m s¸t thêng xuyªn. §iÒu ®ã kh¼ng ®Þnh r»ng kiÓm tra kh«ng chØ lµ kh©u sau cïng cña chu tr×nh qu¶n lý. KiÓm tra còng kh«ng ph¶i lµ ho¹t ®éng ®an xen mµ lµ mét qu¸ tr×nh liªn tôc vÒ thêi gian vµ bao qu¸t kh«ng gian. Nã lµ yÕu tè thêng trùc cña qu¶n lý nhµ níc ë mäi n¬i, mäi lóc.
VËy kiÓm tra lµ qu¸ tr×nh xem xÐt c¸c ho¹t ®éng nh»m môc ®Ých lµm cho c¸c ho¹t ®éng ®¹t kÕt qu¶ tèt h¬n, ®ång thêi, kiÓm tra gióp ph¸t hiÖn ra nh÷ng sai sãt, lÖch l¹c ®Ó cã biÖn ph¸p kh¾c phôc, b¶o ®¶m cho ho¹t ®éng thùc hiÖn ®óng híng.
C«ng cô dïng ®Ó qu¶n lý c¸c c«ng ty ph¸t hµnh
Qu¶n lý b»ng chÝnh s¸ch cña Nhµ níc
ChÝnh s¸ch lµ mét trong c¸c c«ng cô chñ yÕu vµ quan träng mµ Nhµ níc sö dông ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý kinh tÕ- x· héi cña m×nh. Mçi chÝnh s¸ch cô thÓ lµ tËp hîp c¸c gi¶i ph¸p nhÊt ®Þnh ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu bé phËn trong qu¸ tr×nh híng tíi ®¹t môc tiªu chung cña ph¸t triÓn kinh tÕ quèc d©n vµ ph¸t triÓn x· héi.
Trong hÖ thèng c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ quèc d©n, chÝnh s¸ch lµ bé phËn n¨ng ®éng nhÊt, cã ®é nh¶y c¶m cao tríc nh÷ng biÕn ®éng trong ®êi sèng kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc nh»m gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc mµ x· héi ®Æt ra. Thùc tiÔn níc ta vµ nhiÒu níc trªn thÕ giíi ®Òu chøng tá: phÇn lín nh÷ng thµnh c«ng trong c«ng cuéc ®æi mêi vµ c¶i c¸ch kinh tÕ ®Òu b¾t nguån tõ viÖc lùa chän vµ ¸p dông nh÷ng chÝnh s¸ch thÝch hîp, cã hiÖu suÊt cao ®Ó khai th¸c tèi u c¸c lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt níc.
Nh vËy, mét hÖ thèng chÝnh s¸ch ®ång bé, phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn ®Êt níc trong tõng thêi kú lÞch sö nhÊt ®Þnh sÏ lµ b¶o ®¶m v÷ng ch¾c cho sù vËn hµnh b×nh thêng, hu hiÖu cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Nhê ®ã mµ cã thÓ kh¬i dËy ®îc c¸c lo¹i tiÒm n¨ng, sö dông hîp lý vµ tiÕt kiÖm c¸c nguån lùc, ph¸t huy tÝnh tÝch cùc s¸ng t¹o vµ ý chÝ v¬n lªn lµm cho d©n giµu, níc m¹nh cña c¸c tÇng líp d©n c. Ngîc l¹i chØ cÇn mét chÝnh s¸ch sai lÇm sÏ g©y ra ph¶n øng tiªu cùc d©y chuyÒn ®Õn c¸c chÝnh s¸ch kh¸c, còng nh ®Õn c¸c bé phËn kh¸c cña hÖ thèng c«ng cô qu¶n lý nhµ níc, lµm suy yÕu ®éng lùc ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi.
C«ng cuéc c¶i c¸ch më cöa ®Êt níc ®ßi hái ph¶i ®æi míi vµ hoµn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi, trong ®ã ®Æc biÖt quan träng lµ chÝnh s¸ch cho c¸c c«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n bëi ®©y lµ lo¹i h×nh kinh doanh míi ®îc ph¸t triÓn ë ViÖt Nam vµ nã ®îc nhiÒu níc trªn thÕ giíi chu ý ®Õn v× nã cã ¶nh hëng lín ®Õn nÒn kinh tÕ cña mçi níc m¹nh hay yÕu, lµ n¬i thu hót vèn ®Çu t nhanh nhÊt.
Qu¶n lý b»ng ph¸p luËt
Trong x· héi nhµ níc ph¸p quyÒn, c¸c quan hÖ x· héi chñ yÕu ®îc ®iÒu chØnh b»ng c¸c quy ph¹m ph¸p luËt. Ph¸p luËt trë thµnh c«ng cô tèi quan träng cña nhµ níc ®Ó ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ x· héi vµ qu¶n lý sù vËn hµnh cña toµn bé nÒn kinh tÕ x· héi theo môc tiªu ®· ®Þnh.
§Ó thÓ chÕ ho¸ ®êng lèi, chñ tr¬ng cña §¶ng vµ h×nh thµnh ®ång bé khu«n khæ ph¸p lý cÇn thiÕt cho nÒn kinh tÕ ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ níc theo ®Þnh híng XHCN, Nhµ níc cÇn ph¶i ban hµnh c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt theo mét tr×nh tù ph¸p lý nhÊt ®Þnh gåm cã c¸c v¨n b¶n luËt vµ v¨n b¶n díi luËt.
§Ó ph¸t huy vai trß cña c«ng cô ph¸p luËt trong qu¶n lý nhµ níc, ®i ®«i víi viÖc x©y dùng vµ ban hµnh ph¸p luËt, cÇn t¨ng cêng c«ng t¸c tæ chøc thùc thi ph¸p luËt. Chó träng phæ cËp ph¸p luËt cho toµn d©n; ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc dÞch vô ph¸p lý; më réng quy m« vµ n©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o c¸c luËt gia, nhÊt lµ luËt gia vÒ kinh tÕ; kiÖn toµn bé m¸y thùc thi vµ kiÓm tra viÖc thùc thi ph¸p luËt.
Nh÷ng bÊt cËp trong c¸ch qu¶n lý cña Nhµ níc
Sau 4 n¨m ®i vµo ho¹t ®éng thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam ®· cã nh÷ng thµnh qu¶ rÊt ®¸ng khÝch lÖ, khung ph¸p lý còng ngµy ®îc hoµn thiÖn ®Ó qu¶n lý c¸c c«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n, thùc tÕ so víi mét sè níc nh:
* ThÞ trêng chøng kho¸n NhËt B¶n
- N¨m 1948, NhËt B¶n ®· ban hµnh Bé LuËt vÒ chøng kho¸n. Bªn c¹nh ®ã, NhËt B¶n còng ®· ban hµnh nh÷ng luËt kh¸c, nh luËt C«ng ty chøng kho¸n níc ngoµi; LuËt ®Çu t chøng kho¸n tÝn th¸c; LuËt kÕ to¸n c«ng céng; LuËt liªn quan ®Õn nghiÖp vô lu ký vµ ghi sæ chøng chØ cæ phiÕu; LuËt qu¶n lý ho¹t ®éng t vÊn ®Çu t chøng kho¸n. Tríc ®©y viÖc qu¶n lý chøng kho¸n vµ thÞ trêng chøng kho¸n do Bé tµi chÝnh ®¶m nhiÖm. Tõ thùc tiÔn cho thÊy, TTCK NhËt B¶n sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n nÕu kh«ng cã mét c¬ quan qu¶n lý ®éc lËp, nhÊt lµ viÖc qu¶n lý c¸c C«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n. V× vËy, n¨m 1992 ®· thµnh lËp Uû ban Gi¸m s¸t chøng kho¸n (SESC) ®éc lËp.
HiÖn nay, NhËt B¶n cã 8 Së Giao dÞch Chøng kho¸n(SGDCK), trong ®ã cã 3 SGDCK giao dÞch tÊt c¶ c¸c lo¹i chøng kho¸n, chiÕm 98,1% tæng gi¸ trÞ giao dÞch trªn toµn toµn. C¸c SGDCK NhËt lµ c¸c tæ chøc tù qu¶n chÞu sù chi phèi bëi LuËt Chøng kho¸n vµ giao dÞch chøng kho¸n, tuy nhiªn NhËt vÉn duy tr× ph¬ng thøc ®Êu gi¸ c«ng khai cæ truyÒn.
* ThÞ trêng chøng kho¸n Mü
- Bªn c¹nh hÖ thèng luËt ph¸p chung, Mü ®· ban hµnh LuËt Chøng kho¸n (1933) vµ LuËt Giao dÞch chøng kho¸n (1934). LuËt chøng kho¸n (1933) qui ®Þnh vÒ ph¸t hµnh, cßn LuËt Giao dÞch chøng kho¸n (1934) ®iÒu chØnh viÖc mua b¸n chøng kho¸n ®· ph¸t hµnh. LuËt nµy quy ®Þnh chÕ ®é ®¨ng ký, b¸o c¸o còng nh c¸c quy ®Þnh chèng ®Çu c¬, mua b¸n néi gi¸n. Mü cßn c¸c LuËt kh¸c hç trî cho viÖc qu¶n lý TTCK nh: LuËt C«ng ty ®Çu t, LuËt b¶o vÖ nhµ ®Çu t chøng kho¸n, LuËt tÝn th¸c…
Uû ban Chøng kho¸n (SEC) lµ c¬ quan ®éc lËp cã quyÒn lùc cao nhÊt trong viÖc qu¶n lý TTCK Mü. Chøc n¨ng chÝnh lµ ban hµnh c¸c quy chÕ, quy ®Þnh vÒ TTCK, cã quyÒn thanh tra, kiÓm tra vµ truy tè c¸c tæ chøc kinh doanh chøng kho¸n vi ph¹m ph¸p luËt; qu¶n lý, cÊp hoÆc thu håi giÊy phÐp ®èi víi c¸c SGDCK, C«ng ty m«i giíi, Nhµ giao dÞch, C«ng ty ®Çu t…
MÆc dï TTCK cña c¸c níc nµy ra ®êi sím, cã hÖ thèng luËt ph¸p vÒ TTCK ®îc coi lµ kh¸ hoµn chØnh t¹o nªn m«i trêng ph¸p lý tèt cho ho¹t ®éng cña TTCK, nhng ®Ó qu¶n lý tèt TTCK c¸c níc nµy vÉn cÇn ph¶i cã c¬ quan qu¶n lý nhµ níc vÒ lÜnh vùc nµy.
- HÇu nh c¸c níc ®Òu thùc hiÖn hai c¸ch ph¸t hµnh chøng kho¸n ®Ó huy ®éng vèn. Ph¸t hµnh t nh©n lµ ph¸t hµnh chøng kho¸n cã tÝnh chÊt riªng lÎ cho mét sè lîng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh c¸c c¸ nh©n hoÆc tæ chøc ®Çu t. Ph¸t hµnh chøng kho¸n ra c«ng chóng tøc lµ ph¸t hµnh réng r·i chøng kho¸n cho tÊt c¶ c¸c c¸ nh©n, c¸c tæ chøc hoÆc nhãm c¸ nh©n hay nhãm tæ chøc. Ranh giíi gi÷a ph¸t hµnh t nh©n vµ ph¸t hµnh ra c«ng chóng ®îc ph©n biÖt b»ng c¸c quy ®Þnh giíi h¹n sè lîng ngêi mua. ThÝ dô ë Hoa Kú ph¸t hµnh chøng kho¸n ra c«ng chóng lµ b¸n cho trªn 200 tæ chøc hoÆc c¸ nh©n (kh«ng tÝnh ®Õn c¸c c¸ nh©n lµ ngêi lao ®éng t¹i C«ng ty), cßn ë NhËt B¶n còng b¸n 200, ë Ba Lan b¸n 300, Th¸i Lan vµ Indonexia b¸n 50. NÕu b¸n thÊp h¬n c¸c møc ë trªn th× gäi lµ ph¸t hµnh t nh©n.
ViÖc ph©n biÖt hai lo¹i ph¸t hµnh ë trªn lµ nh»m môc ®Ých b¶o vÖ ngêi ®Çu t, nÕu ph¸t hµnh réng r·i ra c«ng chóng th× ph¶i tu©n thñ c¸c quy ®Þnh chÆt chÏ h¬n vµ ph¶i b¶o ®¶m c¸c ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh do Uû ban chøng kho¸n nhµ níc quy ®Þnh nh»m h¹n chÕ rñi ro cho c«ng chóng lµ ngêi mua chøng kho¸n. §©y lµ kinh nghiÖm mµ ViÖt Nam cÇn häc hái.
Nh×n vµo c¸ch qu¶n lý cña mét sè níc trªn ThÕ giíi ta míi thÊy ®îc r»ng c¸c v¨n b¶n ph¸p quy cña ViÖt Nam cha thùc sù mang tÝnh thÞ trêng, cha theo kÞp tèc ®é ph¸t triÓn, thay ®æi cña thÞ trêng. Cha t¹o lËp ®îc hµnh lang ph¸p lý, t¹o m«i trêng ®Çu t lµnh m¹nh, c«ng b»ng ®Ó thÞ trêng chøng kho¸n ho¹t ®éng æn ®Þnh vµ t¹o ®îc sù yªn t©m cho c¸c tæ chøc ph¸t hµnh. Quy m« c¸c c«ng ty ph¸t hµnh cßn nhá, lîng cæ phiÕu tr¸i phiÕu ph¸t hµnh cha ®ñ lín ®Ó cã thÓ më réng thÞ trêng, c¸c c¬ quan qu¶n lý cha cã gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®Ó t¹o cÇu cho thÞ trêng chøng kho¸n.
V× vËy c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc cÇn tiÕp tôc nghiªn cøu vµ ¸p dông vÒ c¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý phï hîp nh thuÕ vµ mang tÝnh khuyÕn khÝch trong thêi gian ®Çu ®èi víi c¸c c«ng ty ph¸t hµnh. Sím ban hµnh c¸c v¨n b¶n híng dÉn nghÞ ®Þnh, hoµn thiÖn hÖ thèng giao dÞch, n©ng cao chÊt lîng, t¹o lßng tin cho nhµ ®Çu t. Do ®ã cÇn ph¶i cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc ngµy mét tèt h¬n.
PhÇn 3: ph¬ng híng vµ mét sè kiÕn nghÞ qu¶n lý phï hîp ë viÖt nam hiÖn nay
Ph¬ng híng qu¶n lý thóc ®Èy ph¸t triÓn
ViÖc lùa chän vµ x©y dùng m« h×nh tæ chøc qu¶n lý c¸c C«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n cã vai trß quan träng ®èi víi viÖc thiÕt lËp vµ tõng bíc ph¸t triÓn TTCK ViÖt Nam. C¨n cø vµo thùc tr¹ng TTCK ViÖt Nam, trªn c¬ së ¸p dông m« h×nh tæ chøc qu¶n lý cña nh÷ng TTCK ph¸t triÓn Ta nªn ¸p dông “m« h×nh hçn hîp” bëi trong giai ®o¹n hiÖn nay, sù ph¸t triÓn cña TTCK s¬ cÊp ë ViÖt Nam hoµn toµn phô thuéc vµo quy m« ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu vµ tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ DNNN. §©y lµ vÊn ®Ò chÞu ¶nh hëng rÊt lín tõ Bé tµi chÝnh, do ®ã díi sù chØ ®¹o tËp trung, Thèng nhÊt cña Bé t¸i chÝnh lµ phï hîp víi thùc tr¹ng, ®Æc thï cña c¶i c¸ch kinh tÕ ViÖt Nam vµ phô hîp víi khuynh híng ph¸t triÓn TTCK ë khu vùc Ch©u ¸ vµ c¸c níc trªn thÕ giíi. H¬n thÕ nã cßn kh¾p phôc nh÷ng bÊt cËp trong lÜnh vùc QLNN vÒ TTCK vµ ph¸t hµnh chøng kho¸n ë ViÖt Nam t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó huy ®éng c¸c nguån vèn díi h×nh thøc chøng kho¸n, khai th¸c nh÷ng tiÒn n¨ng vÒ c¬ së h¹ tÇng cña hÖ thèng ng©n hµng cho viÖc thùc hiÖn c¸c dÞch vô lu ký, thanh to¸n ®a ph¬ng trong qu¸ tr×nh ph¸t hµnh vµ giao dÞch chøng kho¸n. Tuy nhiªn, viÖc lùa chän m« h×nh cô thÓ ph¶i xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®Æc thï cña tõng Quèc gia, tõng khu vùc cô thÓ. §ång thêi tõ viÖc ph©n tÝch trªn ®©y cho phÐp kh¼ng ®Þnh r»ng: ¸p dông “ m« h×nh hçn hîp” vÒ tæ chøc qu¶n lý TTCK còng nh qu¶n lý C«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n nãi riªng lµ phï hîp vµ mang cã thÓ mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt ®èi víi viÖc ph¸t triÓn TTCK ViÖt Nam.
§Èy nhanh tiÕn ®é thùc hiÖn chiÕn lîc ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n ®Õn n¨m 2010, ®a ra c¸c môc tiªu vµ kÕ ho¹ch thùc hiÖn cô thÓ cho tõng thêi kú. §Æt ra c¸c mèc thêi gian hoµn thiÖn vµ ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ chøng kho¸n vµ thÞ trêng chøng kho¸n. §ång thêi ph¶i tiÕp tôc hoµn chØnh khung ph¸p lý phèi kÕt hîp ®ång bé.
Mèt sè kiÕn nghÞ
§Ó ph¸t triÓn TTCK cïng víi viÖc thóc ®Èy qu¸ tr×nh Cæ phÇn ho¸ vµ t¨ng cêng viÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu C«ng ty ®Ò nghÞ ChÝnh phñ, Bé tµi chÝnh, Uû ban chøng kho¸n nhµ níc hç trî vÒ nguån nh©n lùc, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng cña thÞ trêng vèn ë c¸c TØnh, thµnh phè…v…v.., ®Ó gióp c¸c ®Þa ph¬ng ph¸t hµnh chøng kho¸n huy ®éng vèn. Bªn c¹nh ®ã ta cÇn chó träng tíi viÖc hoµn thiÖn bé m¸y Qu¶n lý c¸c C«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n ë níc ta hiÖn nay.
+ VÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ gi¸m s¸t: Bªn c¹nh hÖ thèng luËt ph¸p, cÇn ph¶i cã c¬ quan qu¶n lý c«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n, mçi níc ®Òu cã mét c¬ quan qu¶n lý ®¶m b¶o cho viÖc ph¸t hµnh diÔn ra thuËn lîi. Thùc tÕ cho thÊy bÊt kú nÒn kinh tÕ thÞ trêng nµo còng cÇn cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc. Møc ®é vµ ph¹m vi ®iÒu tiÕt tuú thuéc vµo sù ph¸t triÓn cña thÞ trêng vµ nh÷ng yÕu tè kh¸c…do ®ã qu¶n lý nhµ níc lµ nhu cÇu kh¸ch quan. §©y lµ bµi häc kinh nghiÖm trong viÖc thµnh lËp c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc vÒ ph¸t hµnh chøng kho¸n ë ViÖt Nam.
+ VÒ tæ chøc vµ qu¶n lý ho¹t ®éng: §Ó TTCK ViÖt Nam æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn cÇn dùa vµo hÖ thèng ng©n hµng, v× hÖ thèng ng©n hµng cã mét vai trß hÕt søc quan träng thÓ hiÖn qua c¸c vÊn ®Ò nh: lµ cÇu nèi gi÷a nhµ ®Çu t vµ nhµ ph¸t hµnh chøng kho¸n; Ng©n hµng rÊt thÝch hîp vµ nhËy c¶m trong b¶o l·nh ph¸t hµnh chøng kho¸n, lµ n¬i tin cËy nhÊt trong thanh to¸n bï trõ vµ lu tr÷ chøng kho¸n vµ cã mét vai trß nhÊt ®Þnh trong cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ níc, gãp phÇn ph¸t triÓn TTCK. Tuú theo sù ®iÒu chØnh cña luËt ph¸p, hÖ thèng ng©n hµng sÏ gi¸n tiÕp hoÆc trùc tiÕp tham gia kinh doanh chøng kho¸n. Kinh nghiÖm mét sè níc cho thÊy nhµ níc cÇn cã quy chÕ chÆt chÏ ®èi víi c¸c ng©n hµng tham gia vµo TTCK vµ b¶o l·nh ph¸t hµnh chøng kho¸n míi cã thÓ thóc ®Èy thÞ trêng ph¸t hµnh chøng kho¸n ph¸t triÓn vµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶.
+ VÒ qu¶n lý vµ c«ng khai ho¸ th«ng tin: ViÖc c«ng khai ho¸ th«ng tin cã tÇm quan träng ®Æc biÖt nh»m thu hót vèn ®Çu t hoÆc kinh doanh chøng kho¸n, bao gåm viÖc th«ng b¸o ®Þnh kú kÕt qu¶ kinh doanh, lç l·i, c¸c kho¶n nî, tæng kÕt tµi s¶n… cña c¸c c«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n. Mét vÊn ®Ò rÊt quan träng lµ th«ng tin kinh tÕ, c¸c th«ng tin cÇn ph¶i ®¸p øng ba yªu cÇu: c«ng khai, chÝnh x¸c, kÞp thêi. C¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc ph¶i cã chiÕn lîc vÒ th«ng tin, cã c¬ së vËt chÊt vµ ®éi ngò c¸n bé thÝch hîp, x©y dùng hÖ thèng th«ng tin phï hîp trªn c¸c ph¬ng tiÖn b¸o chÝ, b¶n tin ®iÖn tö, m¹ng th«ng tin thÞ trêng trong vµ ngoµi níc. Thµnh lËp c¸c tæ chøc ®iÒu tra, thu thËp th«ng tin, c¸c c«ng ty ®Þnh møc tÝn nhiÖm, ®Þnh híng ®Çu t cho c«ng chóng. X©y dùng hÖ thèng chØ sè vµ ph©n lo¹i chøng kho¸n ngay tõ ®Çu. Thèng nhÊt viÖc in Ên giÊy tê cÇn thiÕt vµo mét ®Çu mèi. S¸t nhËp dÞch vô th«ng tin t vÊn vµ s¶n xuÊt tin häc ®Ó gióp cho viÖc tinh chÕ th«ng tin vµ t vÊn cã chÊt lîng.
+ VÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña hÖ thèng kiÓm to¸n: KiÓm to¸n lµ c«ng viÖc cÇn thiÕt ®èi víi ph¸t hµnh chøng kho¸n, C«ng t¸c kiÓm to¸n sÏ ph¶n ¸nh trung thùc t×nh tr¹ng cña c¸c doanh nghiÖp còng nh chøng kho¸n cña hä ph¸t hµnh ra thÞ trêng. C¸c doanh nghiÖp muèn ph¸t hµnh chøng kho¸n vµ ®a vµo giao dÞch trªn thÞ trêng, ph¶i c«ng bè c«ng khai c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, kÕt qu¶ kinh doanh vµ c¸c tµi liÖu kh¸c cã liªn quan ®Õn viÖc ph¸t hµnh chøng kho¸n ®· ®îc kiÓm to¸n vµ x¸c nhËn cña c¬ quan kiÓm to¸n. C¨n cø vµo c¸c b¸o c¸o kiÓm to¸n, Héi ®ång xÐt duyÖt quyÕt ®Þnh chøng kho¸n cña doanh nghiÖp nµo sÏ ®îc ®a ra ph¸t hµnh, giao dÞch t¹i thÞ trêng chøng kho¸n vµ ®©y la tµi liÖu chÝnh thøc ®Ó c«ng bè c«ng khai trªn TTCK.
- §Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc giao dÞch cæ phiÕu, tr¸i phiÕu cña c¸c C«ng ty cha niªm yÕt chøng kho¸n vµ nh»m thóc ®Èy sù ph¸t triÓn thÞ trêng vèn, ®Ò nghÞ ChÝnh phñ ban hµnh nghÞ ®Þnh vÒ viÖc lu ký chøng kho¸n cña nh÷ng c«ng ty cã vèn ®iÒu lÖ tõ 10 tû ®ång trë lªn t¹i c¸c Ng©n hµng hoÆc t¹i c¸c ThÞ trêng Giao dÞch chøng kho¸n. Cïng víi sù phèi hîp ho¹t ®éng cña hÖ thèng Ng©n hµng vµ kho b¹c Nhµ níc trªn TTCK theo m« h×nh nh ®· nªu trªn; ®Ò nghÞ khuyÕn khÝch thµnh lËp c¸c c«ng ty t vÊn, c«ng ty qu¶n lý quü vµ C«ng ty niªm yÕt ph¸t hµnh chøng kho¸n chung.
- §èi víi tr¸i phiÕu, mÆc dï ®©y lµ lo¹i h×nh chøng kho¸n nî, ph¶n ¸nh c¸c kho¶n vay nî cña tæ chøc ph¸t hµnh ( ChÝnh phñ, Doanh nghiÖp) ®èi víi nhµ ®Çu t. MÆc dï viÖc n¾m d÷ tr¸i phiÕu kh«ng cã kh¶ n¨ng chi phèi ¶nh hëng ®Õn chiÕn lîc ph¸t triÓn cña tæ chøc ph¸t hµnh, nhng trong trêng hîp nhµ ®Çu t n¾m gi÷ víi sè lîng qu¸ lín tr¸i phiÕu cña mét tæ chøc ph¸t hµnh ®ång lo¹t b¸n ra ( hoÆc mua vµo) th× sÏ lµm ¶nh hëng ®Õn gi¸ c¶ tr¸i phiÕu vµ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña tæ chøc ph¸t hµnh. V× vËy, viÖc quy ®Þnh n¾m gi÷ tr¸i phiÕu ®èi víi nhµ ®Çu t trong giai ®o¹n ®Çu TTCK míi ®i vµo vËn hµnh lµ hÕt søc cÇn thiÕt.
- N©ng cÊp hÖ thèng giao dÞch thÞ trêng chøng kho¸n phèi hîp víi c¸c c«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n ®Ó triÓn khai vµ thùc hiÖn ®ång bé. T¹o ®iÒu kiÖn hç trî viÖc thµnh lËp, vËn hµnh c¸c tæ chøc nh tæ chøc ®Þnh møc tÝn nhiÖm, quü ®Çu t, sè lîng cæ phiÕu, tr¸i phiÕu ®îc ph¸t hµnh...
- Nghiªn cøu vµ øng dông c¸c c«ng cô qu¶n lý tiªn tiÕn ®· ¸p dông thµnh c«ng trong khu vùc ®èi víi ho¹t ®éng thÞ trêng chøng kho¸n nh: tiªu chuÈn ho¸ c¸c ho¹t ®éng cung cÊp th«ng tin, niªm yÕt, gi¸m s¸t vµ qu¶n lý ho¹t ®éng cña c¸c thµnh viªn...
Tãm l¹i c¸c ho¹t ®éng ph¸t hµnh chøng kho¸n ra c«ng chóng: ph¸t hµnh, sè lîng, mÖnh gi¸, t×nh h×nh ho¹t ®éng cña C«ng ty ph¶i ®îc niªm yÕt râ rµng khi giao dÞch, kinh doanh vµ c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan kh¸c ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c c«ng khai, c«ng b»ng vµ minh b¹ch, b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña nhµ ®Çu t.
KÕt luËn
Trªn ®©y lµ nh÷ng kiÕn thøc s¬ lîc vÒ c¸c C«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n cïng víi sù qu¶n lý nhµ níc ®èi víi c¸c c«ng ty nµy t¹i ViÖt nam, gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt nam ®øng tõ gãc ®é cña mét nhµ qu¶n lý. ViÖc hoµn thiÖn m« h×nh qu¶n lý cña Nhµ níc gióp cho c¸c C«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n còng nh ThÞ trêng chøng kho¸n ë ViÖt Nam tiÕn lªn mét bíc ph¸t triÓn míi lµ hÕt søc cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu ®· ®Ò ra cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë ViÖt Nam. Tuy nhiªn, viÖc tiÕn hµnh vÉn cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, ®¨c biÖt lµ m«i trêng ®Ó ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn hµnh lang ph¸p lý vÒ qu¶n lý ë ViÖt nam. ChÝnh v× thÕ §¶ng vµ Nhµ níc cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p hç trî tÝch cùc trong ®iÒu kiÖn vµ khu«n khæ cho phÐp còng nh sù gãp søc cña tÊt c¶ c¸c ngµnh, c¸c cÊp chøc n¨ng cïng ®a nÒn kinh tÕ Níc nhµ ngµy mét ph¸t triÓn h¬n.
C¸c chÝnh s¸ch, gi¶i ph¸p cÇn ph¶i ®îc thùc hiÖn mét c¸ch ®ång bé vµ linh ho¹t. Song ®iÒu quan träng h¬n c¶ lµ chóng ta cÇn ph¶i lùa chän ®îc mét m« h×nh qu¶n lý ph¸t hµnh chøng kho¸n thÝch hîp víi ViÖt Nam trong hoµn c¶nh hiÖn nay.
*
* *
Nhê cã sù híng dÉn tËn t×nh cña PGS.TS. nguyÔn thÞ ngäc huyÒn ®· gióp em hoµn thµnh ®Ò ¸n cña m×nh mét c¸ch tèt h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
Tµi liÖu tham kh¶o
Chøng kho¸n vµ thÞ trêng chøng kho¸n - Uû ban chøng kho¸n nhµ níc
Nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chøng kho¸n vµ thÞ trêng chøng kho¸n - Uû ban chøng kho¸n nhµ níc
T¹p chÝ Chøng kho¸n ViÖt Nam, Sè 6- Th¸ng 6 N¨m 2004, Trang 12-15
T¹p chÝ Chøng kho¸n ViÖt Nam, Sè 5- Th¸ng 5 N¨m 2004, Trang 12-14
T¹p chÝ Chøng kho¸n ViÖt Nam, Sè 1- Th¸ng 1 N¨m 2000, Trang 30-32
T¹p chÝ Chøng kho¸n ViÖt Nam, Sè 11- Th¸ng 11 N¨m 2002, Trang 16-18
T¹p chÝ Chøng kho¸n ViÖt Nam, Sè 7- Th¸ng 7 N¨m 2004, Trang 12-14
Gi¸o tr×nh qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh tÕ, NXB Khoa häc vµ kü thuËt,
T¸c gi¶: TS. Mai V¨n Bu - TS. Phan Kim ChiÕn, Trang 164-214
Gi¸o tr×nh Khoa häc qu¶n lý – TËp I + II , NXB Khoa häc vµ kü thuËt,
T¸c gi¶: TS. §oµn ThÞ Thu Hµ - TS. NguyÔn ThÞ Ngäc HuyÒn
8. Gi¸o tr×nh Qu¶n lý häc kinh tÕ quèc d©n – TËp I + II, NXB Khoa häc vµ kü thuËt
T¸c gi¶: GS. TS. §ç Hoµng Toµn - TS. Mai V¨n Bu
9. HiÓu vµ sö dông thÞ trêng chøng kho¸n, NXB Thèng kª,
T¸c gi¶: PGS. PTS Lª V¨n T , Trang 323- 515
10. Trang web: www.vcb.com.vn
11. Trang web: www.Stockmarket.com.vn
Môc lôc
Lêi më ®Çu 1
Néi dung 2
PhÇn 1: C¬ së lý luËn vÒ qu¶n lý nhµ níc ®èi víi c¸c c«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n 2
I. ThÞ trêng chøng kho¸n vµ c¸c c«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n 2
1. Chøng kho¸n vµ thÞ trêng chøng kho¸n 2
1.1. Chøng kho¸n 2
1.1.1. Kh¸i niÖm 2
1.1.2. C¸c lo¹i chøng kho¸n 2
1.2. ThÞ trêng chøng kho¸n 4
1.2.1. Kh¸i niÖm 4
1.2.2. C¬ cÊu 4
1.2.3. C¸c chñ thÓ tham gia thÞ trêng chøng kho¸n 5
2. C¸c c«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n 7
2.1. §iÒu kiÖn ph¸t hµnh 7
2.2. H×nh thøc ph¸t hµnh 9
2.3. Chøc n¨ng c«ng ty ph¸t hµnh 10
2.4. Vai trß cña c«ng ty ph¸t hµnh 11
II. Qu¶n lý nhµ níc ®èi víi c¸c c«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n 12
1. Kh¸i niÖm qu¶n lý nhµ níc 12
2. C¸c chøc n¨ng chñ yÕu cña qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi c¸c C«ng ty ph¸t hµnh 13
2.1. KhuyÕn khÝch t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c CTPHCK ph¸t triÓn 13
2.2. §Þnh híng ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n 14
2.3. T¹o khu«n khæ ph¸p luËt cho c¸c C«ng ty ph¸t hµnh 14
2.4. §iÒu chØnh sai lÖch trong chÝnh s¸ch qu¶n lý cña nhµ níc 15
PhÇn 2: Thùc tr¹ng qu¶n lý nhµ níc ®èi víi c¸c c«ng ty ph¸t hµnh chøng kho¸n ë ViÖt Nam hiÖn nay 16
I. T×nh h×nh thùc tr¹ng c¸c c«ng ty ph¸t hµnh hiÖn nay 16
1. Nh÷ng thuËn lîi 16
2. Nh÷ng khã kh¨n 17
II. Thùc tr¹ng sù qu¶n lý nhµ níc ®èi víi c¸c c«ng ty ph¸t hµnh 18
1. Qu¸ tr×nh qu¶n lý cña Nhµ níc ®èi víi CTPHCK 19
1.1. LËp kÕ ho¹ch qu¶n lý 19
1.2. Ph¬ng thøc tæ chøc ho¹t ®éng ph¸t hµnh 20
1.3. Chøc n¨ng l·nh ®¹o nhµ níc 20
1.4. KiÓm tra gi¸m s¸t viÖc ph¸t hµnh vµ sö dông vèn 21
2. C«ng cô dïng ®Ó qu¶n lý c¸c c«ng ty ph¸t hµnh 21
2.1. Qu¶n lý b»ng chÝnh s¸ch cña Nhµ níc 21
2.2. Qu¶n lý b»ng ph¸p luËt 22
3. Nh÷ng bÊt cËp trong c¸ch qu¶n lý cña Nhµ níc 23
PhÇn 3: Ph¬ng híng vµ mét sè kiÕn nghÞ qu¶n lý phï hîp ë ViÖt Nam hiÖn nay 25
I. Ph¬ng híng qu¶n lý thóc ®Èy ph¸t triÓn 25
II. Mét sè kiÕn nghÞ 26
KÕt luËn 30
Tµi liÖu tham kh¶o 31
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Quản lý của Nhà nước đối với các Công ty phát hành Chứng khoán ở Việt Nam.DOC