Đề tài Quản lý di tích, danh thắng gắn với phát triển du lịch ở Quảng Bình

MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài 1.1. Đảng và Nhà nước ta luôn coi trọng và quan tâm đến việc giữ gìn, bảo tồn và phát huy di sản văn hóa của dân tộc. Quán triệt tư tưởng chỉ đạo này, ngay từ khi mới thành lập Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, ngày 23-11-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ban hành Sắc lệnh bảo vệ cổ tích. Ngày nay, Chính phủ đã quyết định lấy ngày 23-11 hàng năm là ngày Di sản Văn hóa Việt Nam. Như vậy, di tích, cổ tích, hay gọi đầy đủ là di sản văn hóa, cho dù ở hoàn cảnh lịch sử nào, giai đoạn cách mạng nào, Đảng ta luôn luôn đặc biệt quan bảo vệ vì nó là hồn của dân tộc, là nền tảng tinh thần, động lực nội sinh của sự phát triển bền vững, nhất là giai đoạn đất nước ta đang trong quá trình đổi mới, hội nhập và phát triển hiện nay. 1.2. Quảng Bình là một tỉnh ở khu vực Bắc miền Trung, có diện tích khiêm tốn, song chính từ mảnh đất này chứa đựng nhiều giá trị của di sản văn hóa nói chung, di tích và danh thắng nói riêng hết sức phong phú và đa dạng. Nơi đây là một trong những đầu mối giao thoa và tiếp biến của các nền văn hóa: Đông Sơn - Sa Huỳnh; Đại Việt - Chiêm Thành; Đàng Trong và Đàng Ngoài . Nơi đây còn có thể được xem là mảnh đất chứa đựng nhiều di tích lịch sử cách mạng gắn với hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, nơi gắn liền với các tuyến đường Trường Sơn huyền thoại. Đặc biệt, Quảng Bình còn có Phong Nha - Kẻ Bàng được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới. Theo thống kê đến tháng 5 năm 2009, Quảng Bình có hơn 300 di tích và danh thắng, trong đó có 101 di tích đã được xếp hạng. Tuy số lượng di tích và danh thắng không nhiều nhưng lại đầy đủ các loại hình, phân bố khá tập trung, ngoài những giá trị về lịch sử, văn hóa và truyền thống, di tích và danh thắng ở Quảng Bình có tiềm năng lớn trong việc phát triển kinh tế thông qua hoạt động du lịch. 1.3. Giá trị của di sản văn hóa nói chung, di tích và danh thắng nói riêng là vô cùng to lớn, song điều quan trọng hơn cả là việc bảo tồn và phát huy những giá trị của nó như thế nào để phát triển mang tính bền vững trong giai đoạn hiện nay mới chính là vấn đề cần được đặc biệt quan tâm đúng mức của các ngành, các cấp, nhất là những người làm công tác quản lý văn hoá hiện nay. Điều dễ nhận ra là di tích và danh thắng gắn bó mật thiết với hoạt động du lịch, thậm chí nó còn được xem là tài nguyên của du lịch, chính vì lẽ đó nếu không nhận thức đầy đủ mối quan hệ mang tính biện chứng, hữu cơ thì nguồn "tài nguyên" ấy cũng đến lúc cạn kiệt; ngược lại, nếu không biết sử dụng một cách khoa học vốn "tài nguyên" ấy thì nó cũng trở thành lãng quên, khô cứng, uổng phí những gì vốn có từ giá trị của nó. Vấn đề đặt ra ở đây là làm thế nào để di sản văn hóa nói chung, di tích và danh thắng nói riêng phải trở thành bộ phận hợp thành nên nền tảng tinh thần của xã hội, góp phần vào tăng trưởng kinh tế mang tính bền vững thông qua các hoạt động du lịch từ những giá trị của di tích và danh thắng mang lại, đó chính là vấn đề cần phải được giải quyết một cách khoa học, biện chứng. Nhận thức tầm quan trọng cũng như tính bức thiết của vấn đề nêu trên ở tỉnh Quảng Bình, tôi đã chọn đề tài "Quản lý di tích, danh thắng gắn với phát triển du lịch ở Quảng Bình" làm luận văn tốt nghiệp bậc cao học của mình, với hy vọng góp phần vào việc nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác quản lý di tích và danh thắng nhằm bảo tồn và phát huy tác dụng của nó một cách bền vững trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước trên quê hương Quảng Bình. 2. Lịch sử nghiên cứu Vấn đề bảo tồn di tích và danh thắng cũng như khai thác tiềm năng của di tích và danh thắng là vấn đề nhiều quốc gia, địa phương đã và đang triển khai thực hiện; do vậy đây không phải là vấn đề mới, nhiều học giả, nhiều nhà nghiên cứu văn hóa đã đề cập đến vấn đề nay. Tuy nhiên, để nghiên cứu một cách có hệ thống giữa công tác bảo tồn và phát triển một cách bền vững trong điều kiện chúng ta chưa có đủ các điều kiện để bảo tồn một cách nghiêm ngặt, khoa học và đồng bộ thì chưa có tác giả, nhóm tác giả nào nghiên cứu đề tài này ở Quảng Bình. Trong chương trình phát triển du lịch giai đoạn 2006 - 2010, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Bình cũng chỉ ban hành quyết định mang tính tổng thể bao gồm nhiều loại hình du lịch, tour du lịch, dịch vụ và phát triển kinh tế từ du lịch là cơ bản. Đề án bảo tồn, tôn tạo và phát huy tác dụng của di tích, danh thắng ở Quảng Bình giai đoạn 2005 - 2015 lại tập trung vào các giải pháp nhằm bảo tồn, tôn tạo, phát huy tác dụng của di tích, danh thắng thông qua giáo dục truyền thống là chủ yếu, chưa đi sâu tìm giải pháp phát triển du lịch thông qua di tích, danh thắng. Một số công trình nghiên cứu văn hóa, địa chí về Quảng Bình cũng chỉ ghi chép, sưu tầm, nghiên cứu từng mảng nội dung theo tiêu chí của công trình nghiên cứu, biên soạn như: - Nguyễn Tú: Quảng Bình, nước non và lịch sử, xuất bản năm 1998. - Sở Khoa học và Công nghệ Quảng Bình, Phong Nha Kẻ Bàng - Tư liệu tổng quan, xuất bản năm 2002. - Sở Văn hóa - Thông tin Quảng Bình, Quảng Bình di tích và danh thắng, Tập 1 và 2, xuất bản năm 2002. - Nhiều tác giả: Thám hiểm du lịch Phong Nha, xuất bản năm 1998. . Vì vậy, đề tài "Quản lý di tích, danh thắng gắn với phát triển du lịch ở Quảng Bình" có thể được xem là đề tài đầu tiên ở Quảng Bình đi sâu nghiên cứu về một lĩnh vực mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng lắm thách thức này. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai nghiên cứu đề tài, tác giả luận văn sẽ tiếp thu, kế thừa những kết quả nghiên cứu của các tác giả đi trước để thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ của luận văn. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1 Mục đích Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận chung về mối quan hệ giữa văn hóa với phát triển kinh tế du lịch, luận văn đi sâu phân tích thực trạng quản lý di tích và danh thắng gắn với phát triển du lịch ở Quảng Bình hiện nay. Từ đó, đề xuất những giải pháp góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả của hoạt động này trong thời gian tới, đáp ứng nhu cầu đổi mới công tác quản lý văn hóa và du lịch hiện nay. 3.2. Nhiệm vụ Để đáp ứng mục đích nghiên cứu, đề tài có những nhiệm vụ chủ yếu sau: - Một số vấn đề lý luận chung về mối quan hệ giữa văn hóa và phát triển kinh tế du lịch. - Thực trạng công tác quản lý di tích, danh thắng ở Quảng Bình. - Quan điểm định hướng và giải pháp để nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác quản lý di tích, danh thắng nhằm phát triển du lịch một cách bền vững. 4. Đối tượng, phạm vi, thời gian nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Hệ thống di tích lịch sử, và danh thắng trên địa bàn tỉnh Quảng Bình. Trọng tâm là hệ thống di tích khảo cổ, di tích đường Hồ Chí Minh và danh thắng Phong Nha - Kẻ Bàng. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Nghiên cứu thực trạng quản lý di tích, danh thắng; cơ chế quản lý, tổ chức bộ máy, quan điểm định hướng và giải pháp nhằm vừa bảo tồn, tôn tạo di tích, danh thắng vừa phát triển kinh tế du lịch bền vững từ việc khai thác có hiệu quả những giá trị của di tích, danh thắng trên địa bàn tỉnh Quảng Bình. 4.3. Thời gian nghiên cứu Tính từ năm thành lập Ban Quản lý Di tích - Danh thắng tỉnh Quảng Bình (tháng 4-1995) đến nay, trong đó trọng tâm là những số liệu để chứng minh được cập nhật từ năm 2002. 5. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp điều tra, khảo sát, phân tích, so sánh, thống kê và tổng hợp. - Đặc biệt, luận văn chú trọng sử dụng phương pháp nghiên cứu liên ngành: khoa học quản lý văn hóa, quản lý kinh tế, văn hóa học, giáo dục học, tâm lý học, xã hội học và chính trị học, . 6. Đóng góp của luận văn - Góp phần làm rõ những vấn đề lý luận về mối quan hệ giữa văn hóa và sự phát triển kinh tế du lịch. - Đánh giá công tác quản lý và phát huy giá trị của hệ thống di tích và danh thắng trong giáo dục truyền thống, giữ gìn bản sắc cũng như góp phần phát triển kinh tế từ hoạt động du lịch thông qua hệ thống di tích và danh thắng tỉnh Quảng Bình. - Đưa ra quan điểm định hướng và đề xuất một số giải pháp, cơ chế chính sách nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác quản lý di tích, danh thắng, đồng thời khai thác và phát triển du lịch mang tính bền vững nhằm góp phần phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Bình trong thời gian tới. - Kết quả của luận văn có thể làm tài liệu tham khảo cho công tác nghiên cứu, giảng dạy và quản lý văn hóa của giảng viên, sinh viên đại học văn hóa và cán bộ quản lý văn hóa. Nếu có thể, đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Bình nâng thành một đề án trong Chương trình phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2010 - 2020. 7. Bố cục của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, Nội dung của luận văn gồm 3 chương. Chương 1: Một số vấn đề lý luận chung về quản lý di tích, danh thắng gắn với phát triển du lịch. Chương 2: Thực trạng công tác quản lý di tích, danh thắng gắn với phát triển du lịch ở Quảng Bình thời gian qua. Chương 3: Quan điểm định hướng và giải pháp để nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác quản lý di tích, danh thắng nhằm phát triển du lịch bền vững ở Quảng Bình.

137 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 3122 | Lượt tải: 1

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Quản lý di tích, danh thắng gắn với phát triển du lịch ở Quảng Bình, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

rªn ®Êt Qu¶ng B×nh kh«ng cã kh¶ n¨ng du lÞch còng nh doanh thu tõ du lÞch. B¶o tån khu sinh th¸i 50 ha rõng B¸ch xanh h¬n 500 tuæi trong vïng lâi Phong nha - KÎ Bµng; Nhµ lu niÖm §¹i tíng Vâ Nguyªn Gi¸p, §éng Phong nha - Tiªn s¬n... lµ nh÷ng di tÝch danh th¾ng ®îc ®Çu t c¬ b¶n tõ nguån vèn ng©n s¸ch tõ Nhµ níc. - C¸c di tÝch, danh th¾ng nh Chïa Non (nói ThÇn §inh), §¸ Nh¶y, Suèi Bang, §Òn thê LiÓu H¹nh c«ng chóa, Hoµnh S¬n quan, Vòng Chïa - §¶o YÕn, vµ mét sè hang ®éng thuéc hÖ thèng hang ®éng Phong nha - KÎ bµng... cã thÓ cho doanh nghiÖp trong níc ®Çu t b»ng 100% nguån vèn cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n, hoÆc cã mét phÇn cña nhµ níc nhng chñ yÕu lµ ®Çu t c¬ së h¹ tÇng nh»m khuyÕn khÝch c¸c nhµ doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc c¸ nh©n tham gia b¶o tån vµ khai th¸c du lÞch. - C¸c di tÝch nh nhµ thê vµ khu l¨ng mé Thîng ®¼ng thÇn NguyÔn H÷u C¶nh, §×nh Lý Hßa, nhµ thê vµ khu l¨ng mé Hoµng Hèi Khanh vµ mét sè di tÝch tÝn ngìng t«n gi¸o kh¸c chñ yÕu giao cho ban tù qu¶n cña ®Þa ph¬ng hoÆc dßng hä qu¶n lý, trïng tu t«n t¹o; Nhµ níc t¨ng cêng vai trß qu¶n lý th«ng qua kiÓm tra gi¸m s¸t còng nh ®Çu t mét phÇn ng©n s¸ch tõ Nhµ níc ®Ó hç trî trong c«ng t¸c trïng tu, t«n t¹o hÖ thèng di tÝch nµy. 3.3.3.2. X©y dùng vµ ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch ®Ó huy ®éng c¸c nguån vèn ®Çu t ngoµi vèn ng©n s¸ch nhµ níc CÇn x©y dùng vµ ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch ®Ó huy ®éng c¸c nguån vèn ®Çu t ngoµi vèn ng©n s¸ch nhµ níc, bao gåm: ChÝnh s¸ch u ®·i vÒ thuÕ, tÝn dông ®Çu t vµ thu hót c¸c nguån vèn tµi trî. §©y lµ c¸c chÝnh s¸ch cã vai trß quan träng ®Æc biÖt trong chÝnh s¸ch ®Çu t. X©y dùng chÝnh s¸ch u ®·i vÒ thuÕ, tÝn dông ®Çu t lµ nh»m khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t trong vµ ngoµi níc, c¸c ban qu¶n lý di tÝch ®Çu t vµo di tÝch b»ng c¸c nguån vèn ngoµi ng©n s¸ch nhµ níc vµ cïng víi vèn ng©n s¸ch cña Nhµ níc ®Ó thùc hiÖn ®îc môc tiªu b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch ®· ®Æt ra. X©y dùng chÝnh s¸ch nµy, Nhµ níc th«ng qua sö dông c¸c c«ng cô thuÕ, l·i suÊt tÝn dông ®Çu t ®Ó khuyÕn khÝch nh sau: VÒ thuÕ: Thùc hiÖn miÔn c¸c lo¹i thuÕ sö dông ®Êt trong khu vùc di tÝch, bao gåm c¶ khu vùc II dµnh cho c¸c c«ng tr×nh t«n t¹o phôc vô khai th¸c di tÝch; thuÕ chuyÓn quyÒn thõa kÕ së h÷u di tÝch; thuÕ tµi s¶n cè ®Þnh thuéc di tÝch. Gi¶m thuÕ thu nhËp ®èi víi c¸c di tÝch ®îc chuyÓn giao tõ c¸c h×nh thøc së h÷u kh¸c sang së h÷u nhµ níc; tiÒn ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng c¸c khu ®Êt thuéc vïng ®Öm di tÝch thuéc së h÷u kh¸c giao cho di tÝch qu¶n lý; gi¶m phÇn thuÕ thu nhËp cho c¸c kho¶n ®ãng gãp cña doanh nghiÖp, c¸ nh©n cho b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch; thùc hiÖn møc thuÕ suÊt u ®·i cho c¸c ho¹t ®éng b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch bao gåm c¸c ho¹t ®éng lËp dù ¸n ®Çu t, thiÕt kÕ phÝ, thi c«ng c«ng tr×nh, quy ho¹ch b¶o tån di tÝch, kinh doanh dÞch vô…t¹i di tÝch. Gi¶m thuÕ sau ®Çu t cã thêi h¹n ®èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t khai th¸c di tÝch. ¸p dông møc thuÕ suÊt u ®·i trªn cïng mÆt hµng kinh doanh khi ®îc phÐp kinh doanh t¹i di tÝch. VÒ tÝn dông ®Çu t: Cho c¸c nhµ ®Çu t vµo di tÝch ®îc vay vèn tÝn dông ®Çu t u ®·i (kh«ng tÝnh l·i suÊt hoÆc l·i suÊt thÊp, thêi gian cho vay kÐo dµi, quy m« tiÒn vay lín…) ®èi víi c¸c dù ¸n b¶o tån, t«n t¹o, khai th¸c c¸c di tÝch th¾ng c¶nh, di tÝch kiÕn tróc nghÖ thuËt cã kh¶ n¨ng thu håi vèn ®Çu t. Víi h×nh thøc nµy, thùc chÊt lµ Nhµ níc øng tríc mét kho¶n vèn ®Çu t ®Ó ®Çu t tËp trung, ®ång bé cho di tÝch t¹o ®iÒu kiÖn b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch cã hiÖu qu¶ cao vµ nhµ níc thu håi vèn ®Çu t b»ng nguån thu cña di tÝch. Nhµ níc cã thÓ cho vay tÝn dông ®Çu t kh«ng tÝnh l·i suÊt sÏ t¹o ®iÒu kiÖn kh«ng nh÷ng tËp trung b¶o tån nhanh h¬n c¸c gi¸ trÞ vèn cã cña di tÝch mµ cßn lµm cho di tÝch cã ®iÒu kiÖn thu hót thªm nhiÒu kh¸ch tham quan du lÞch ®Õn víi di tÝch vµ nguån thu cña di tÝch sÏ t¨ng lªn vµ ®îc hoµn tr¶ Nhµ níc thay cho h×nh thøc hiÖn nay nhµ níc ®Çu t vèn 100 % cho di tÝch. Cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c (kÓ c¶ céng ®ång d©n c sèng t¹i vïng ®Öm cña di tÝch) khi ®Çu t t«n, t¹o vµ khai th¸c di tÝch còng ®îc hëng c¸c chÝnh s¸ch trªn. C¸c ho¹t ®éng ®Çu t t«n t¹o, khai th¸c di tÝch bao gåm: ®Çu t x©y dùng c«ng tr×nh míi, t«n t¹o c¶nh quan m«i trêng, c¸c ho¹t ®éng dÞch vô, s¶n xuÊt c¸c nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng, khu vui ch¬i gi¶i trÝ, du lÞch sinh th¸i, du lÞch v¨n hãa, tæ chøc c¸c sinh ho¹t v¨n hãa truyÒn thèng …cã søc hÊp dÉn vµ phôc vô trùc tiÕp nhu cÇu kh¸ch tham quan di tÝch. §èi víi c¸c nhµ ®Çu t thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, Nhµ níc ®¶m b¶o quyÒn kinh doanh theo LuËt Doanh nghiÖp, ®îc hëng chÝnh s¸ch tÝn dông ®Çu t, thuÕ, l·i suÊt u ®·i cã nhiÖm vô tham gia b¶o tån di tÝch díi c¸c h×nh thøc ®Çu t thªm c¸c c«ng tr×nh b¶o vÖ c¶nh quan, chèng « nhiÔm m«i trêng di tÝch vµ ®ãng gãp mét phÇn kinh phÝ tõ lîi nhuËn thu ®îc ®Ó t¸i ®Çu t cho di tÝch. §Ó thu hót c¸c nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp (FDI), cÇn cã nhòng chÝnh s¸ch th«ng tho¸ng cho c¸c ho¹t ®éng t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch ®îc phÐp hîp t¸c ®Çu t trªn c¬ së hîp ®ång víi níc ngoµi hoÆc níc ngoµi ®Çu t 100% vèn. HiÖn nay, trong khu vùc I vµ II cña di tÝch cha cho phÐp ngêi níc ngoµi ®Çu t 100% vèn khai th¸c, nhng ë ngoµi khu vùc I vµ II cÇn thiÕt cho phÐp c¸c ho¹t ®éng ®Çu t cña ngêi níc ngoµi díi h×nh thøc hîp t¸c ®Çu t khai th¸c di tÝch nh x©y dùng kh¸ch s¹n, khu vui ch¬i gi¶i trÝ… ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng hÊp dÉn kh¸ch du lÞch tham quan di tÝch, qua ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ khai th¸c di tÝch. Tuy nhiªn, c¸c nguån vèn huy ®éng cña c¸c nhµ ®Çu t, c¸c nhµ tµi trî, cña céng ®ång nh©n d©n vµo b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch ph¶i ®Æt díi sù qu¶n lý cña Nhµ níc nhÊt lµ c«ng t¸c, kiÓm tra, thanh tra nh»m tr¸nh viÖc b¶o tån lµm sai c¸c gi¸ trÞ vèn cã cña di tÝch vµ thÊt tho¸t c¸c nguån vèn ®Çu t do c¸c nhµ tµi trî vµ nh©n d©n ®ãng gãp. 3.3.4. §Èy m¹nh c¬ chÕ phèi hîp tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ vÒ di s¶n v¨n hãa nh»m ph¸t tiÔn du lÞch Néi dung cña gi¶i ph¸p lµ c¬ chÕ phèi hîp liªn ngµnh nh»m ®Èy m¹nh h¬n ho¹t ®éng b¶o tån vµ ph¸t huy hiÖu qu¶ gi¸ trÞ c¸c di tÝch, danh th¾ng th«ng qua c«ng t¸c tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, th«ng qua héi chî, triÓn l·m, tham gia c¸c ch¬ng tr×nh lÔ héi… Thùc chÊt, ®èi tîng khai th¸c cña du lÞch chÝnh lµ nh÷ng gi¸ trÞ cña di s¶n v¨n hãa nãi chung, di tÝch, danh th¾ng nãi riªng. Nh vËy, chÝnh di tÝch, danh th¾ng lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n vµ hÕt søc quan träng trong ph¸t triÓn cña ngµnh du lÞch. Tuy nhiªn, bªn c¹nh khai th¸c du lÞch tõ môc ®Ých kinh tÕ, cÇn t¨ng cêng vµ cã nh÷ng c¬ chÕ phèi hîp trong viÖc tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ vÒ di s¶n v¨n hãa nh»m ph¸t tiÔn du lÞch.. Trong nh÷ng lÜnh vùc tuyªn truyÒn cÇn quan t©m ®Õn c«ng t¸c xuÊt b¶n, hoÆc trong viÖc khai th¸c c¸c ph¬ng tiÖn truyÒn th«ng. MÆt kh¸c cÇn cã chÝnh s¸ch hç trî cho viÖc quy ho¹ch ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm v¨n hãa vµ c¸c s¶n phÈm du lÞch v¨n hãa, ®Æc biÖt ®èi víi nh÷ng vïng s©u, vïng xa, n¬i cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn du lÞch, nhng ®iÒu kiÖn kinh tÕ cßn khã kh¨n. Nh÷ng s¶n phÈm du lÞch nµy sÏ cã søc thu hót lín sù quan t©m cña du kh¸ch, qua ®ã kh«ng chØ mang l¹i lîi Ých kinh tÕ mµ cßn lµ c¬ héi ®Ó phæ biÕn, tuyªn truyÒn réng r·i c¸c gi¸ trÞ di s¶n v¨n hãa ®Õn céng ®ång x· héi vµ thÕ giíi. §©y sÏ lµ ph¬ng thøc ph¸t huy cã hiÖu qu¶ nh÷ng gi¸ trÞ di s¶n trong thùc tiÔn th«ng qua ho¹t ®éng du lÞch. §Ó c¸c gi¸ trÞ v¨n hãa ViÖt Nam còng nh Qu¶ng B×nh nhanh chãng cã thÓ ®Õn víi b¹n bÌ trªn thÕ giíi, qua ®ã nh»m thu hót nhiÒu thªm kh¸ch du lÞch, cÇn cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ hç trî tæ chøc c¸c héi nghÞ, héi th¶o quèc gia, khu vùc vµ quèc tÕ vÒ c¸c gi¸ trÞ di s¶n v¨n hãa ViÖt Nam víi sù tham gia réng r·i cña c¸c häc gi¶, c¸c nhµ khoa häc ®Ó tuyªn truyÒn, ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ di s¶n ®ã còng nh th«ng tin, b¸o chÝ níc ngoµi ®Õn ViÖt Nam ®Ó tuyªn truyÒn vÒ h×nh ¶nh, con ngêi vµ v¨n hãa ViÖt Nam ®Õn réng r·i b¹n ®äc, kh¸n gi¶ trªn toµn thÕ giíi. §©y lµ mét ph¬ng thøc ph¸t huy gi¸ trÞ di s¶n nãi chung vµ di tÝch, danh th¾ng nãi riªng cã hiÖu qu¶ mµ nhiÒu níc ®· ¸p dông. Tuy nhiªn, ®Ó thùc hiÖn ®îc gi¶i ph¸p nµy rÊt cÇn chÝnh s¸ch phï hîp, ®Æc biÖt lµ ph¬ng thøc tuyªn truyÒn nh thÕ nµo cã hiÖu qu¶ nhÊt. Cã thÓ ®a ra mét sè gi¶i ph¸p trong c«ng t¸c tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ nh sau: - Tuyªn truyÒn trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng: N©ng cao chÊt lîng tuyªn truyÒn c¸c ch¬ng tr×nh du lÞch, c¸c ®iÓm di tÝch, danh th¾ng Ên tîng, ®Æc s¾c, mang ®Ëm b¶n s¾c v¨n hãa còng nh nh÷ng gi¸ trÞ tiªu biÓu cña di tÝch, danh th¾ng cã kh¶ n¨ng khai th¸c du lÞch trªn sãng ph¸t thanh vµ truyÒn h×nh cña Trung ¬ng vµ cña ®Þa ph¬ng; x©y dùng c¸c chuyªn môc v¨n hãa, du lÞch ®Ó ®¨ng t¶i trªn c¸c trang b¸o, t¹p chÝ nhÊt lµ nh÷ng b¸o vµ t¹p chÝ cã diÖn tuyªn truyÒn, qu¶ng b¸ cã ph¹m vi réng, trªn c¸c chuyÕn bay quèc tÕ vµ néi ®Þa... - XuÊt b¶n c¸c Ên phÈm tuyªn truyÒn, qu¶ng b¸ vÒ du lÞch nh b¨ng ®Üa h×nh, b¨ng ®Üa nh¹c, s¸ch ¶nh, tê r¬i, tê gÊp mang tÝnh chuyªn nghiÖp vµ th¬ng hiÖu ®Ó tuyªn truyÒn, qu¶ng b¸. - Tæ chøc giíi thiÖu s¶n phÈm du lÞch th«ng qua c¸c héi th¶o, héi chî quèc tÕ, phßng th«ng tin cña c¸c ®¹i sø qu¸n ViÖt Nam t¹i níc ngoµi... - Sö dông tèi ®a m¹ng ®iÖn tö Websize ®Ó trao ®æi th«ng tin vÒ ch¬ng tr×nh du lÞch... - Tæ chøc hoÆc liªn kÕt tæ chøc c¸c ch¬ng tr×nh lÔ héi ®Ó tuyªn truyÒn qu¶ng b¸… V× kh«ng thÓ ®¬n lÎ c¸c ®Þa ph¬ng cã thÓ ®øng ra ®Ó lµm ®îc mµ ph¶i cã sù liªn kÕt liªn ngµnh, liªn kÕt vïng, liªn kÕt tuyÕn du lÞch th«ng qua c¸c ch¬ng tr×nh tuyªn truyÒn, qu¶ng b¸ nh "Con ®êng di s¶n miÒn Trung" hay "Hµnh lang kinh tÕ §«ng - T©y"..., mÆt kh¸c cÇn ph¶i sö dông ®ång bé c¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch, còng nh sù vµo cuéc cña c¸c tæ chøc doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong vµ ngoµi ngµnh du lÞch, v¨n hãa... míi cã thÓ thùc hiÖn ®îc. 3.3.5. Huy ®éng sù tham gia cña céng ®ång trong viÖc b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch, danh th¾ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch HiÖn t¹i ë Qu¶ng B×nh cã 146 th«n, b¶n trong 13 x· cña 3 huyÖn, víi kho¶ng 60.000 ngêi cña 12.828 hé ®ang sinh sèng trong vïng ®Öm Phong Nha - KÎ Bµng, ®ã lµ ch kÓ sè d©n c ®· vµ ®ang sèng xung quanh vïng ®Öm còng nh gÇn khu vùc b¶o vÖ 1vµ 2 cña di tÝch, danh th¾ng, ®©y lµ nh÷ng vÊn ®Ò lu«n cã tÝnh hai mÆt. Mét lµ, nÕu biÕt ph¸t huy tèt sù tham gia cña céng ®ång víi c¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®óng th× chÝnh c d©n ë ®©y lµ lùc lîng quan träng trong c«ng t¸c b¶o vÖ vµ ph¸t huy t¸c dông cña di tÝch, danh th¾ng. §ång thêi lµ ®iÒu kiÖn ®Ó n©ng cao ®êi sèng cña bé phËn c d©n vïng nµy, nhÊt lµ h×nh thµnh c¸c s¶n phÈm dÞch vô du lÞch còng nh chuyÓn ®æi c¬ cÊu s¶n xuÊt th«ng qua ho¹t ®éng du lÞch (nh c¸c ®éi thuyÒn vµ ®éi nhiÕp ¶nh cña c d©n vïng ®Öm Phong Nha - KÎ Bµng hiÖn nay). Hai lµ, c¸c d©n téc Ýt ngêi vµ mét bé phËn c d©n sèng trong vïng ®Öm Phong Nha - KÎ Bµng hiÖn nay tríc ®©y chñ yÕu sèng nhê rõng nh n¹n khai th¸c gç vµ s¨n b¾t ®éng vËt tr¸i phÐp,... ®©y lµ mét thùc tÕ kh«ng ph¶i mét thêi gian ng¾n cã thÓ tõ bá ®îc. V× vËy cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch ®óng ®èi víi c d©n vïng ®Öm, nhÊt lµ ë Phong Nha - KÎ Bµng. Thùc tÕ ë Qu¶ng B×nh hiÖn nay, khi tr×nh ®é v¨n minh cña mét bé phËn lín ngêi d©n ë vïng ®Öm cha cao vµ thiÕu "ý thøc du lÞch" th× rÊt dÔ n¶y sinh nh÷ng "xung ®ét", mµ râ rµng nhÊt lµ "xung ®ét" gi÷a kh¸ch du lÞch víi ngêi d©n ®Þa ph¬ng. X¶y ra ®iÒu nµy mét phÇn lµ do sù kh¸c nhau c¬ b¶n vÒ môc ®Ých: Trong khi kh¸ch du lÞch híng tíi sù hëng thô, th× ngêi ®Þa ph¬ng l¹i híng tíi c«ng viÖc. Trong khi kh¸ch du lÞch ®Õn tham quan víi ®Çy nh÷ng kú väng th× ngêi d©n ®Þa ph¬ng l¹i thêng kh«ng suy nghÜ kh¸ch du lÞch kú väng c¸i g×. Ngay c¶ khi kh«ng xÈy ra xung ®ét gi÷a céng ®ång vµ ph¸t triÓn du lÞch nhng nÕu thiÕu kiÓm so¸t vµ kh«ng cã sù tham gia tÝch cùc cña céng ®ång th× sù suy tho¸i m«i trêng tù nhiªn vµ c¸c thay ®æi gi¸ trÞ nh©n v¨n còng sÏ lµm mÊt dÇn tÝnh hÊp dÉn cña c¸c s¶n phÈm du lÞch. Môc tiªu cña ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng lµ ®em l¹i lîi Ých cho céng ®ång vµ ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng chØ cã thÓ thùc hiÖn ®îc khi cã sù tham gia chñ ®éng vµ tÝch cùc cña céng ®ång. ChÝnh v× thÕ Tæ chøc Du lÞch ThÕ giíi còng ®· x¸c ®Þnh: Ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng lµ viÖc ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng du lÞch nh»m ®¸p øng c¸c nhu cÇu vÒ hiÖn t¹i cña du kh¸ch vµ ngêi d©n b¶n ®Þa, trong khi vÉn quan t©m ®Õn viÖc b¶o tån vµ t«n t¹o c¸c nguån tµi nguyªn cho ph¸t triÓn du lÞch trong t¬ng lai. Cho nªn ®Ó ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu cña ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng th× vÊn ®Ò ®Çu tiªn ph¶i lµm lµ n©ng cao nhËn thøc cña céng ®ång vÒ ph¸t triÓn du lÞch, ®¶m b¶o cã sù tham gia, gi¸m s¸t cña céng ®ång trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, tõ khi x©y dùng quy ho¹ch, ®Õn viÖc thùc hiÖn quy ho¹ch vµ c¸c dù ¸n ph¸t triÓn du lÞch, bëi chÝnh céng ®ång d©n c ®Þa ph¬ng hiÓu h¬n ai hÕt vÒ m«i trêng n¬i hä sinh sèng. NÕu hä cã tiÕng nãi trong viÖc thùc hiÖn quy ho¹ch ph¸t triÓn, th× chÝnh hä sÏ lµ nh÷ng ngêi b¶o vÖ quyÒn lîi cña m×nh vµ tr¸nh ®îc nh÷ng xung ®ét ®èi víi nh÷ng ngêi lµm quy ho¹ch, ®¶m b¶o cho viÖc ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng ngay chÝnh trªn quª h¬ng hä. ë mét sè níc, viÖc ph©n phèi l¹i vµ së h÷u di s¶n v¨n hãa ®ang ®îc ngµnh du lÞch nhÊn m¹nh theo híng: ngêi d©n ®Þa ph¬ng chuyÓn tõ ngêi cung cÊp c¸c c¶nh quan v¨n hãa cho kh¸ch du lÞch sang cã quyÒn së h÷u vµ gi÷ vai trß qu¶n lý di s¶n v¨n hãa ®Ó ph¸t triÓn du lÞch. Ngµnh du lÞch ®· t×m mäi c¸ch ®Ó khuyÕn khÝch sù tham gia cña céng ®ång ®Þa ph¬ng, trong viÖc qu¶n lý c¸c nguån di s¶n v¨n hãa, phôc vô cho du kh¸ch. Mét ngµnh du lÞch bÒn v÷ng ph¶i ®îc x©y dùng xoay quanh t tëng lµ th«ng qua nh÷ng hîp t¸c b×nh ®¼ng h¬n; b¶n chÊt, néi dung vµ lo¹i h×nh ph¸t triÓn du lÞch sÏ ®îc m« pháng cho phï hîp víi nhu cÇu v¨n hãa cña céng ®ång ®Þa ph¬ng, hoÆc cã thÓ theo híng thiÕt lËp nh÷ng c¬ chÕ hîp lý, trong ®ã cho ngêi d©n ®Þa ph¬ng cã quyÒn quyÕt ®Þnh vÒ néi dung du lÞch mµ hä mong muèn, phï hîp víi khu«n khæ v¨n hãa, m«i trêng vµ kinh tÕ do hä x©y dùng nªn. Trong ph¹m vi nghiªn cøu cña luËn v¨n nµy, xin kiÕn nghÞ mét sè néi dung chñ yÕu, cÇn cã cña chÝnh s¸ch ®èi víi vïng ®Öm cña di tÝch, danh th¾ng nh sau: Mét lµ, c¸c c«ng tr×nh c¶i t¹o hoÆc x©y dùng míi t¹i vïng ®Öm ph¶i ®îc x©y dùng theo quy ho¹ch, phï hîp víi kiÕn tróc vµ c¶nh quan m«i trêng cña di tÝch. §Ó c¸c c«ng tr×nh c¶i t¹o vµ x©y dùng míi t¹i vïng ®Öm cña di tÝch phï hîp víi kiÕn tróc vµ c¶nh quan m«i trêng cña di tÝch, tríc tiªn Nhµ níc ph¶i x©y dùng quy ho¹ch tæng thÓ b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c cho mçi di tÝch, x¸c ®Þnh râ nh÷ng c«ng tr×nh x©y dùng ®îc phÐp c¶ vÒ quy m«, kiÕn tróc thuéc vïng ®Öm cña di tÝch; sau ®ã, c«ng bè réng r·i quy ho¹ch ®ã ®Ó nh©n d©n, c¸c ngµnh biÕt, bµn vµ thùc hiÖn. Trong trêng hîp, quy ho¹ch tæng thÓ b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch cha ®îc x©y dùng th× c¸c c«ng tr×nh c¶i t¹o vµ x©y dùng míi t¹i vïng ®Öm ph¶i ®îc c¬ quan cã thÈm quyÒn cña ngµnh V¨n hãa,ThÓ thao vµ Du lÞch thÈm ®Þnh vµ cho phÐp. Trêng hîp t¹i vïng ®Öm ®· tån t¹i c¸c c«ng tr×nh cã ¶nh hëng ®Õn c¶nh quan m«i trêng cña di tÝch th× Nhµ níc cã thÓ mua l¹i c«ng tr×nh ®ã hoÆc ®Òn bï tháa ®¸ng ®Ó di dêi, hç trî kinh phÝ ®Ó c¶i t¹o c«ng tr×nh nh»m b¶o ®¶m yªu cÇu b¶o vÖ c¶nh quan m«i trêng cho di tÝch. Hai lµ, ho¹t ®éng cña c¸c dù ¸n ®Çu t khai th¸c t¹i vïng ®Öm cña di tÝch ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu chèng « nhiÔm m«i trêng; ¤ nhiÔm m«i trêng di tÝch sÏ ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn viÖc b¶o tån c¶nh quan thiªn nhiªn vµ kh¸ch tham quan di tÝch. Do ®ã, c¸c dù ¸n ®Çu t khai th¸c di tÝch ë vïng ®Öm, ngoµi viÖc ph¶i x©y dùng theo quy ho¹ch, cßn ®îc kiÓm tra c¸c gi¶i ph¸p chèng « nhiÔm m«i trêng khi ®a dù ¸n vµo ho¹t ®éng. C¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu, cÇn thiÕt ph¶i ®îc ®Æt ra trong c¸c dù ¸n ®Çu t khai th¸c di tÝch lµ: xö lý tiÕng ån, r¸c th¶i, khu vùc vÖ sinh cho kh¸ch tham quan, khãi lµm ¶nh hëng ®Õn sù ph¸t triÓn cña hÖ sinh th¸i, nguån níc s¹ch, vÖ sinh thùc phÈm… NÕu dù ¸n ®Çu t khai th¸c di tÝch kh«ng ®¸p øng ®îc viÖc xö lý c¸c vÊn ®Ò nªu trªn sÏ kh«ng ®îc x©y dùng hoÆc ph¶i chÊm døt ho¹t ®éng. Ba lµ, c¸c dù ¸n ®Çu t khai th¸c di tÝch cña bÊt cø thµnh phÇn kinh tÕ nµo t¹i vïng ®Öm cÇn ®¶m b¶o lîi Ých cña céng ®ång d©n c sèng t¹i vïng ®Öm; u tiªn céng ®ång d©n c sèng t¹i vïng ®Öm ®îc ®Çu t c¸c c«ng tr×nh, c¸c dÞch vô phôc vô cho khai th¸c di tÝch. NÕu ngêi d©n sèng t¹i vïng ®Öm, th«ng qua b¶o tån, khai th¸c di tÝch n©ng cao ®îc thu nhËp cho b¶n th©n m×nh vµ gia ®×nh m×nh, thay ®æi lîi Ých truyÒn thèng b»ng lîi Ých khai th¸c di tÝch th× ngêi d©n sÏ tù gi¸c b¶o vÖ, gi÷ g×n. V× vËy, cÇn thiÕt khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia ®Çu t c¸c dù ¸n khai th¸c di tÝch cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn lîi Ých cña ngêi d©n sèng t¹i vïng ®Öm vµ u tiªn céng ®ång d©n c sèng t¹i vïng ®Öm ®îc ®Çu t c¸c c«ng tr×nh phôc vô cho khai th¸c di tÝch. C¸c dù ¸n khai th¸c di tÝch t¹i vïng ®Öm ®îc khuyÕn khÝch ®Çu t, gåm: c¸c dù ¸n sö dông nhiÒu lao ®éng cña ®Þa ph¬ng, cã nhiÒu ho¹t ®éng dÞch vô dµnh cho ngêi d©n t¹i vïng ®Öm thùc hiÖn, ®Æc biÖt lµ c¸c dù ¸n ®Çu t khai th¸c ®îc thÕ m¹nh cña ®Þa ph¬ng nh nguyªn liÖu, vËt liÖu c¸c nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng… Nhµ níc thùc hiÖn chÝnh s¸ch u ®·i ®èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t khai th¸c di tÝch cña céng ®ång d©n c sèng t¹i vïng ®Öm vµ cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ (®· tr×nh bµy ë phÇn chÝnh s¸ch ®Çu t cho di tÝch). Bèn lµ, tuyªn truyÒn, gi¸o dôc n©ng cao ý thøc cña céng ®ång trong gi÷ g×n vµ ph¸t huy t¸c dông cña di tÝch, danh th¾ng. Suy cho cïng con ngêi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña bÊt kú chÝnh s¸ch nµo v× con ngêi võa lµ ngêi x©y dùng chÝnh s¸ch, lµ ®èi tîng chÝnh s¸ch t¸c ®éng ®Õn, lµ ngêi tæ chøc thùc hiÖn chÝnh s¸ch. NÕu nhËn thøc cña céng ®ång kh«ng râ rµng vÒ mét chÝnh s¸ch nµo, tÊt yÕu chÝnh s¸ch ®ã khã ®îc thùc thi trªn thùc tÕ vµ hiÖu qu¶ thùc hiÖn chÝnh s¸ch sÏ h¹n chÕ, thËm chÝ cßn ph¶n t¸c dông. V× vËy, ®Ó cho chÝnh s¸ch b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch ®¹t hiÖu qu¶ cao trªn thùc tÕ cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc tuyªn truyÒn, gi¸o dôc n©ng cao ý thøc cña céng ®ång trong gi÷ g×n di tÝch. NhËn thøc cña céng ®ång bao gåm: nhËn thøc cña cÊp ñy ®¶ng, chÝnh quyÒn c¸c cÊp, c¸c ngµnh; nhËn thøc cña ngêi d©n. NÕu chØ n©ng cao nhËn thøc cña cÊp ñy ®¶ng, chÝnh quyÒn c¸c cÊp, c¸c ngµnh mµ kh«ng chó träng n©ng cao nhËn thøc cña ngêi d©n th× chÝnh s¸ch do Nhµ níc ®Æt ra còng chØ cã Nhµ níc thùc hiÖn, ngêi d©n kh«ng tù gi¸c vµ hç trî thùc hiÖn chÝnh s¸ch, tÊt yÕu sÏ dÉn ®Õn hiÖu qu¶ thùc hiÖn chÝnh s¸ch kh«ng cao. Ngîc l¹i, nÕu cña cÊp ñy ®¶ng, chÝnh quyÒn c¸c cÊp, c¸c ngµnh kh«ng ®i ®Çu trong thùc hiÖn chÝnh s¸ch còng khã thuyÕt phôc, vËn ®éng nh©n d©n tham gia thùc hiÖn chÝnh s¸ch. Do ®ã, cÇn ®ång thêi tuyªn truyÒn, gi¸o dôc n©ng cao nhËn thøc cña cña cÊp ñy §¶ng, ChÝnh quyÒn c¸c cÊp, c¸c ngµnh vµ nhËn thøc cña ngêi d©n. Néi dung c¬ b¶n cña viÖc tuyªn truyÒn, gi¸o dôc n©ng cao ý thøc cña céng ®ång trong gi÷ g×n di tÝch gåm: - N©ng cao nhËn thøc cña céng ®ång vÒ vÞ trÝ, vai trß cña di tÝch ®èi víi viÖc gi÷ g×n vµ ph¸t huy b¶n s¾c cña d©n téc, víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc, ®Þa ph¬ng vµ cña céng ®ång d©n c lµ hÕt søc quan träng. Sù nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ vÞ trÝ vai trß cña di tÝch sÏ h×nh thµnh tÝnh tù gi¸c, tr¸ch nhiÖm cña nh©n d©n trong b¶o vÖ, khai th¸c di tÝch vµ chÊp hµnh nghiªm LuËt Di s¶n v¨n hãa. - Tæ chøc tuyªn truyÒn, häc tËp cho céng ®ång LuËt Di s¶n v¨n hãa, NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ híng dÉn thi hµnh luËt, c¸c v¨n b¶n díi luËt vÒ híng dÉn thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch, ®Æc biÖt lµ c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ níc ®èi víi b¶o tån vµ ph¸t huy c¸c gi¸ trÞ cña di tÝch… §©y lµ viÖc lµm cã ý nghÜa rÊt quan träng lµm cho céng ®ång thÊy râ viÖc g× m×nh ®îc lµm, viÖc g× kh«ng ®îc lµm, tr¸ch nhiÖm, quyÒn h¹n cña m×nh ®Õn ®©u ®èi víi di tÝch, cã t¸c dông ng¨n ngõa c¸c hµnh vi vi ph¹m di tÝch cña céng ®ång do kh«ng hiÓu biÕt vÒ ph¸p luËt g©y ra. - ViÖc tuyªn truyÒn, gi¸o dôc ph¶i ®îc lµm thêng xuyªn, b»ng nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau nh trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, xuÊt b¶n s¸ch, gi¸o dôc trong nhµ trêng th«ng qua ch¬ng tr×nh "Trêng häc th©n thiÖn" ®· ®îc ký kÕt gi÷a ngµnh V¨n hãa, ThÓ thao vµ Du lÞch, Gi¸o dôc - §µo t¹o, §oµn thanh niªn vÒ b¶o tån vµ ph¸t huy t¸c dông cña di tÝch, th«ng qua gi¶ng d¹y c¸c m«n lÞch sö, ®¹o ®øc c«ng d©n, tæ chøc sinh ho¹t ngo¹i khãa trë vÒ céi nguån cho häc sinh, thi t×m hiÓu vÒ LuËt Di s¶n v¨n hãa, c¸c chÝnh s¸ch b¶o tån vµ ph¸t huy di tÝch, nªu g¬ng ngêi tèt, viÖc tèt vµ nh÷ng xö lý vi ph¹m di tÝch trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng; ®a néi dung b¶o vÖ di tÝch vµo tiªu chuÈn xem xÐt c«ng nhËn gia ®×nh, lµng, b¶n… ®¹t tiªu chuÈn v¨n hãa… 3.3.6. Thêng xuyªn ch¨m lo c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc Con ngêi lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh, viÖc ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ®îc xem lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p quan träng ®Ó nang cao chÊt lîng cña c«ng t¸c qu¶n lý còng nh b¶o tån vµ ph¸t huy gi¸ trÞ cña di s¶n v¨n hãa nãi chung vµ di tÝch, danh th¾ng nãi riªng. - NÕu kh«ng ®µo t¹o, tiªu chuÈn hãa c¸n bé qu¶n lý di tÝch, nhÊt lµ ë c¸c di tÝch quèc gia ®Æc biÖt vµ di tÝch quèc gia th× sÏ kh«ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch trong giai ®o¹n ph¸t triÓn míi cña ®Êt níc. - NÕu kh«ng t¨ng cêng ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé, c«ng nh©n chuyªn lµm nhiÖm vô b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch th× kh«ng thÓ ®¸p øng ®îc nhiÖm vô qu¶n lý hÖ thèng di tÝch hiÖn cã víi sè lîng ngµy cµng nhiÒu còng nh yªu cÇu ngµy cµng cao vÒ khoa häc b¶o tån vµ ph¸t huy c¸c gi¸ trÞ cña di tÝch. - NÕu kh«ng ®a d¹ng h×nh thøc ®µo t¹o sÏ kh«ng t¹o ra ®îc nhiÒu chuyªn gia giái, kü thuËt tu bæ di tÝch truyÒn thèng bÞ mai mét vµ ng©n s¸ch nhµ níc ph¶i chi cho ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i sÏ rÊt lín, lµ g¸nh nÆng cho ng©n s¸ch cña Nhµ níc. HiÖn nay nhu cÇu c¸n bé chuyªn m«n, nghiÖp vô, c¸n bé kü thuËt vµ c¸n bé qu¶n lý di tÝch cßn thiÕu vÒ sè lîng vµ nh÷ng ngêi ë c¸c ban qu¶n lý di tÝch do céng ®ång bÇu ra, chñ së h÷u di tÝch ®ang lµm nhiÖm vô trùc tiÕp tr«ng coi di tÝch, thùc hiÖn nhiÖm vô b¶o tån di tÝch kh«ng ®îc ®µo t¹o c¬ b¶n, kÓ c¶ ®µo t¹o ng¾n h¹n, tËp huÊn nghiÖp vô. V× vËy, cÇn thiÕt ph¶i cã chÝnh s¸ch ®µo t¹o nguån nh©n lùc, xin ®Ò xuÊt mét sè néi dung c¬ b¶n cña chÝnh s¸ch nµy nh sau: - Më réng quy m« ®µo t¹o c¸n bé chuyªn m«n b¶o tån b¶o tµng, tuyÓn chän nh÷ng sinh viªn cã chuyªn m«n, cã tr×nh ®é ®¹i häc vÒ b¶o tån b¶o tµng. Chän lùa nh÷ng c¸n bé chuyªn m«n cã n¨ng lùc göi ®i ®µo t¹o ë trong níc vµ c¶ níc ngoµi nh»m x©y dùng ®îc ®éi ngò chuyªn gia giái trong lÜnh vùc b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch. - §èi víi nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c qu¶n lý di tÝch bÊt kÓ häc c¸c ngµnh sö häc, kh¶o cæ, H¸n n«m, d©n téc häc, mü thuËt… ph¶i ®îc båi dìng c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ b¶o tµng häc, LuËt Di s¶n v¨n hãa, LuËt Du lÞch… c¸c chÝnh s¸ch chÕ ®é cña Nhµ níc ®èi víi di tÝch, lý luËn vµ kü thuËt b¶o tån, t«n t¹o di tÝch. - §èi víi nh÷ng ngêi trùc tiÕp lµm nhiÖm vô b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch, lµ chuyªn gia c¸c ngµnh kiÕn tróc, x©y dùng, kinh tÕ … cÇn ®îc trang bÞ thªm c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ lÞch sö, v¨n hãa, b¶o tµng häc, kiÕn tróc cæ, nguyªn t¾c vµ kü thuËt tu bæ vµ t«n t¹o, khai th¸c di tÝch, x©y dùng dù ¸n ®Çu t di tÝch. - §èi víi c«ng nh©n kü thuËt ho¹t ®éng trong b¶o tån, t«n t¹o di tÝch cÇn ®îc huÊn luyÖn c¸c kü thuËt, xÕp h¹ng bËc thî ngµnh b¶o tån vµ t«n t¹o di tÝch. - §èi víi c¸c nghÖ nh©n chuyªn tham gia b¶o tån, t«n t¹o di tÝch cÇn cã c¸c h×nh thøc d¹y truyÒn nghÒ cho líp trÎ díi sù b¶o trî cña Nhµ níc. - Mêi chuyªn gia giái hµng n¨m tËp huÊn, båi dìng kü thuËt, kinh nghiÖm cho nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch. - C¸c trëng ban qu¶n lý di tÝch céng ®ång vµ chñ së h÷u cÇn ®îc tËp huÊn ng¾n h¹n vÒ chuyªn m«n, LuËt Di s¶n v¨n hãa vµ nh÷ng yªu cÇu vÒ qu¶n lý, thùc hiÖn ho¹t ®éng b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch. - T¨ng cêng h×nh thøc ®µo t¹o c¸n bé chuyªn m«n, nghiÖp vô, thuyÕt minh… t¹i di tÝch. H×nh thøc nµy gióp cho c¸n bé cã thùc tiÔn, tiÕp thu vµ vËn dông nhanh kiÕn thøc häc ®îc vµo c«ng viÖc cô thÓ cña m×nh. §ång thêi còng tiÕt kiÖm ®îc kinh phÝ ®µo t¹o do më líp, tiÒn ¨n, nghØ, tiÒn ®i thùc tÕ vµ tËn dông ®îc thêi gian lµm viÖc cña ngêi lao ®éng t¹i di tÝch. §©y lµ h×nh thøc ®µo t¹o cã ý nghÜa thiÕt thùc nhÊt hiÖn nay. - §èi víi lÜnh vùc du lÞch, ph¶i ®µo t¹o c¸n bé, nh©n viªn lµm c«ng t¸c du lÞch, võa cã kiÕn thøc, søc kháe, võa cã v¨n hãa lÞch thiÖp, v¨n minh, lÞch sù. N©ng cao tr×nh ®é ngo¹i ng÷, phong c¸ch phôc vô tËn t×nh chu ®¸o vµ cã tÝnh chuyªn nghiÖp; thêng xuyªn më c¸c líp båi dìng nghiÖp vô, kiÕn thøc vÒ lÞch sö, v¨n hãa, ®Þa lý, kinh tÕ, chÝnh trÞ x· héi cho ®éi ngò híng dÉn viªn du lÞch; Tæ chøc c¸c cuéc thi híng dÉn viªn du lÞch, l¸i xe du lÞch, nghiÖp vô du lÞch cho ®éi ngò c¸n bé, nh©n viªn lµm c«ng t¸c du lÞch... Cã nh vËy, ®éi ngò lµm c«ng t¸c b¶o tån vµ ph¸t huy hiÖu qu¶ cña di tÝch míi ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña c«ng t¸c b¶o tån di s¶n còng nh ph¸t triÓn du lÞch hiÖn nay, khi v¨n hãa vµ du lÞch ®ang ë trong thêi ®¹i héi nhËp vµ ph¸t triÓn. 3.3.7. §Èy m¹nh c«ng t¸c thanh tra vµ kiÓm tra Trong lÜnh vùc v¨n hãa nãi chung, di tÝch vµ danh th¾ng nãi riªng, c«ng t¸c qu¶n lý nhµ níc kh«ng thÓ t¸ch rêi vai trß cña c«ng t¸c thanh tra vµ kiÓm tra. Kh«ng cã thanh tra, kiÓm tra lµ bu«ng láng vai trß qu¶n lý, kh«ng cßn hiÖu lùc cña c«ng t¸c qu¶n lý, dÉn ®Õn mét t×nh tr¹ng lµ di tÝch, danh th¾ng bÞ x©m ph¹m, c«ng t¸c quy ho¹ch bÞ chång chÐo, m«i trêng v¨n hãa nãi chung vµ di tÝch, danh th¾ng nãi riªng bÞ x©m h¹i, tr¸ch nhiÖm cña c¸c ngµnh, c¸c cÊp trong c«ng t¸c qu¶n lý di tÝch, danh th¾ng dÔ bÞ l·ng quªn... Néi dung c¬ b¶n cña c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra di tÝch, danh th¾ng lµ: - Thanh tra, kiÓm tra viÖc thùc thi chÝnh s¸ch, ph¸p luËt ®èi víi c¸c c¬ quan nhµ níc, tæ chøc kinh tÕ, tæ chøc x· héi, ®¬n vÞ vò trang vµ tÊt c¶ mäi c«ng d©n ViÖt nam; c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ngêi níc ngoµi trong ho¹t ®éng v¨n hãa nãi chung vµ trong b¶o tån di tÝch, danh th¾ng nãi riªng trªn ®Þa bµn tØnh. - Thanh tra, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch ph¸p luËt, nhiÖm vô ®îc giao cña c¸c tæ chøc, c¬ quan, ®¬n vÞ thuéc së còng nh c¸c c¸ nh©n ®îc giao qu¶n lý, b¶o tån vµ ph¸t huy t¸c dông cña di tÝch, danh th¾ng. - Ng¨n ngõa, xö lý hµnh chÝnh trong c¸c ho¹t ®éng b¶o tån, t«n t¹o di tÝch, danh th¾ng trªn ®Þa bµn cña tØnh theo thÈm quyÒn; tham mu cho së h×nh thµnh hÖ thèng thanh tra viªn, céng t¸c viªn thanh tra ë c¸c ®Þa ph¬ng c¬ së nh»m gióp thanh tra së lµm chøc n¨ng thanh tra thêng trùc ë c¸c ®Þa ph¬ng. - Híng dÉn, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh vÒ c«ng t¸c thanh tra vµ gi¶i quyÕt c¸c khiÕu n¹i, tè c¸o cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c b¶o tån, t«n t¹o di tÝch, danh th¾ng. - Tæ chøc phèi hîp víi c¸c ngµnh, c¸c cÊp h÷u quan trong c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra nh c«ng an, tµi nguyªn vµ m«i trêng, x©y dùng còng nh thanh tra cña chÝnh quyÒn c¸c cÊp trong b¶o tån, t«n t¹o vµ ph¸t huy t¸c dông cña di tÝch, danh th¾ng. - Thêng xuyªn tæ chøc tËp huÊn cho ®éi ngò céng t¸c viªn thanh tra, c¸c phßng v¨n hãa - th«ng tin cÊp c¬ së, c¸c ®éi tù qu¶n, c¸c héi nghÒ nghiÖp quÇn chóng cã tham gia vµo qu¸ tr×nh qu¶n lý, b¶o tån, t«n t¹o di tÝch vµ danh th¾ng. - Thanh tra, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn LuËt Di s¶n v¨n hãa, LuËt Du lÞch cña c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ho¹t ®éng, kinh doanh du lÞch (chøng chØ hµnh nghÒ còng nh ho¹t ®éng nghÒ kinh doanh du lÞch)... Nh vËy, c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra cã chøc n¨ng vµ nhiÖm vô hÕt søc quan träng, lµ chøc n¨ng thÓ hiÖn tÝnh nghiªm minh cña ph¸p luËt còng nh vai trß cña qu¶n lý nhµ níc trong lÜnh vùc V¨n hãa, ThÓ thao vµ Du lÞch nãi chung, c«ng t¸c b¶o tån, t«n t¹o vµ ph¸t huy t¸c dông cña di tÝch, danh th¾ng nãi riªng. T¨ng cêng vai trß cña c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra kh«ng cã nghÜa lµ h¹n chÕ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch còng nh thùc hiÖn c«ng t¸c x· héi hãa ®èi víi c«ng t¸c b¶o tån, t«n t¹o di tÝch, danh th¾ng... mµ chÝnh thanh tra, kiÓm tra t¹o quyÒn b×nh ®¼ng tríc ph¸p luËt trong c«ng t¸c b¶o tån, t«n t¹o di tÝch vµ danh th¾ng còng nh t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch mang tÝnh bÒn v÷ng; n©ng cao vai trß cña c«ng t¸c qu¶n lý còng nh tÝnh chñ ®éng cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc trong viÖc b¶o tån, t«n t¹o vµ ph¸t huy t¸c dông cña di tÝch vµ danh th¾ng, nhÊt lµ khi kinh tÕ tõ ho¹t ®éng du lÞch ®îc xem lµ mét lÜnh vùc võa ph¸t triÓn kinh tÕ cao vµ còng lµ ph¬ng tiÖn qu¶ng b¸ h×nh ¶nh ®Êt níc, con ngêi vµ b¶n s¾c v¨n hãa ViÖt nam nãi chung, Qu¶ng B×nh nãi riªng h÷u hiÖu nhÊt. TiÓu kÕt ch¬ng 3 1. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y thùc hiÖn ChiÕn lîc ph¸t triÓn du lÞch ViÖt Nam 2001 - 2010, vµ ch¬ng tr×nh hµnh ®éng quèc gia vÒ du lÞch, du lÞch ViÖt Nam ®· cã bíc ph¸t triÓn m¹nh mÏ, gãp phÇn quan träng trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, thay ®æi diÖn m¹o vµ kh¼ng ®Þnh tÇm vãc cña ngµnh du lÞch, rót ng¾n kho¶ng c¸ch tôt hËu so víi c¸c níc trong khu vùc; Víi viÖc chñ ®éng, s¸ng t¹o tæ chøc ®îc nhiÒu nh÷ng ch¬ng tr×nh lín nh: N¨m du lÞch §iÖn Biªn, Con ®êng di s¶n miÒn Trung, S¾c hoa §µ L¹t, 990 n¨m Th¨ng Long - Hµ Néi, 300 n¨m Sµi Gßn - Thµnh phè Hå ChÝ Minh, Festival HuÕ, 5 n¨m di s¶n thiªn nhiªn thÕ giíi Phong Nha - KÎ Bµng vµ gÇn ®©y lµ sù kiÖn kû niÖm 50 ®êng Trêng s¬n huyÒn tho¹i t¹i Qu¶ng B×nh... du kh¸ch quèc tÕ còng nh trong níc ®· ®Õn vµ ®i, mang theo nh÷ng h×nh ¶nh vÒ nh÷ng lÔ héi ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc, vÒ ®Êt níc vµ con ngêi ViÖt Nam hßa b×nh vµ hiÕu kh¸ch. Cã ®îc thµnh qu¶ trªn lµ dùa vµo qu¸ tr×nh phÊn ®Êu l©u dµi, s¸ng t¹o, thùc hiÖn chiÕn lîc vµ ch¬ng tr×nh hµnh ®éng quèc gia vÒ du lÞch, nhê vµo vÞ thÕ cña ViÖt Nam trªn trêng quèc tÕ ®· cã nhiÒu thay ®æi; do sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ - x· héi cña ®Êt níc; c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña Nhµ níc vÒ du lÞch ®îc c¶i thiÖn... Trong c¸c nguyªn nh©n t¹o nªn thµnh qu¶ ®ã, còng ph¶i nhÊn m¹nh ®Õn viÖc ngµnh du lÞch ViÖt Nam ®· khai th¸c ngµy cµng tèt h¬n, hîp lý h¬n c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa, c¸c danh lam th¾ng c¶nh ®Ó t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm du lÞch ®éc ®¸o, ®Æc thï còng nh di tÝch, danh th¾ng ®· gãp phÇn kh«ng nhá trong ho¹t ®éng du lÞch. 2. Trong thùc tiÔn hiÖn nay, khi du lÞch v¨n hãa vµ di s¶n ®ang l«i cuèn du kh¸ch m¹nh mÏ, mét khuynh híng khai th¸c thiÕu bÒn v÷ng, cïng nh÷ng tån t¹i bÊt cËp ®ang dÇn râ nÐt, v× vËy bªn c¹nh viÖc khai th¸c m¹nh d¹n, s¸ng t¹o cÇn ph¶i cã sù c©n nh¾c c¸c yÕu tè v¨n hãa, c¸c gi¸ trÞ nh©n v¨n. Ngay c¶ di s¶n v¨n hãa tÇm cì nh di s¶n thiªn nhiªn thÕ giíi Phong Nha - KÎ Bµng còng thêng chØ hÊp dÉn du kh¸ch mét lÇn ®Õn th¨m, nÕu lÇn sau muèn hä ®Õn n÷a thËt kh«ng ®¬n gi¶n, ®Æc biÖt lµ viÖc khai th¸c thiÕu hîp lý c¸c yÕu tè v¨n hãa vµ gi¸ trÞ nh©n v¨n cña di s¶n, kh«ng cã nh÷ng s¶n phÈm míi cã tÝnh hÊp dÉn ®Ó nÝu kÐo kh¸ch. §iÒu nµy còng ®îc nhiÒu ý kiÕn tranh luËn, trong ®ã cã c¶ nh÷ng ý kiÕn rÊt x¸c ®¸ng lµ ph¶i c«ng b»ng tÝnh to¸n gi÷a viÖc b¶o tån, h¹n chÕ cung øng víi nhu cÇu xãa ®ãi gi¶m nghÌo cña céng ®ång, v× nhu cÇu sèng vµ ph¸t triÓn ®êi sèng cña céng ®ång lµ quan träng h¬n c¶. Nhng chÝnh bëi vËy míi cÇn cã quan ®iÓm khai th¸c "c©n nh¾c" trong tõng trêng hîp cô thÓ, ®Ó thÕ hÖ sau cßn ®îc hëng lîi tõ nh÷ng di s¶n v¨n hãa cha «ng ®Ó l¹i. Vµ nh vËy cã nghÜa lµ sù hîp t¸c tÝch cùc khoa häc víi b¶n s¾c v¨n hãa ®Þa ph¬ng ph¶i lµ träng t©m cña bÊt kú nç lùc nµo nh»m ph¸t triÓn du lÞch v¨n hãa bÒn v÷ng cña ViÖt Nam nãi chung, tØnh Qu¶ng B×nh nãi riªng. 3. Tõ thùc tiÔn kh¶o s¸t, nghiªn cøu hÖ thèng di s¶n v¨n hãa nãi chung, di tÝch vµ danh th¾ng nãi riªng ë Qu¶ng B×nh vµ kinh nghiÖm ë mét sè ®Þa ph¬ng kh¸c trong c¶ níc; kinh nghiÖm cña mét sè quèc gia cã nÒn du lÞch ph¸t triÓn trªn thÕ giíi, luËn v¨n x¸c ®Þnh mét sè gi¶i ph¸p c¬ b¶n nh»m gióp cho c«ng t¸c qu¶n lý, b¶o tån, ph¸t huy gi¸ trÞ di s¶n v¨n hãa th«ng qua ph¸t triÓn du lÞch ®îc tèt h¬n. kÕt luËn 1. Tríc hÕt cÇn kh¼ng ®Þnh di tÝch, danh th¾ng tån t¹i mét c¸ch kh¸ch quan, cã vÞ trÝ vai trß hÕt søc quan träng trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt níc còng nh mçi ®Þa ph¬ng. Víi ý nghÜa ®ã, trong nhiÒu n¨m qua, chóng ta còng ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ trong c«ng t¸c b¶o tån vµ ph¸t huy di s¶n v¨n hãa d©n téc nãi chung, di tÝch vµ danh th¾ng nãi riªng ë nh÷ng quy m« kh¸c nhau. Hµng lo¹t di tÝch lÞch sö v¨n hãa c¸ch m¹ng ®· ®îc c«ng nhËn, tu bæ, t«n t¹o vµ rÊt nhiÒu cæ vËt, di vËt ®· ®îc b¶o vÖ. C¸c lÔ héi truyÒn thèng, liªn hoan nghÖ thuËt d©n téc, diÔn xíng, trß ch¬i d©n gian, phong tôc, nÕp sèng ®Ñp... ®· ®îc phôc håi vµ ph¸t triÓn... Nh÷ng thµnh tùu trªn ®· kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n trong ®êng lèi ph¸t triÓn v¨n hãa cña §¶ng còng nh cña toµn d©n trong b¶o tån, ph¸t huy di s¶n v¨n hãa ®Ó x©y dùng nÒn v¨n hãa "Tiªn tiÕn, ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc" nh NghÞ quyÕt Trung ¬ng 5 khãa VIII cña §¶ng ®· ®Ò ra. 2. Tõ khi §Êt níc ta khëi xíng chñ tr¬ng ®æi míi, sau gÇn 25 n¨m, diÖn m¹o vÒ mét h×nh ¶nh ViÖt Nam ®· thay ®æi vÒ c¬ b¶n, lµ mét níc cã møc t¨ng trëng kinh tÕ cao so víi c¸c níc trong khu vùc còng nh trªn thÕ giíi, ®êi sèng tinh thÇn ngµy cµng ®îc ®Ò cao, t×nh h×nh chÝnh trÞ æn ®Þnh... Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n quan träng ®ã lµ chóng ta ®· biÕt ph¸t triÓn kinh tÕ ®i ®«i víi ph¸t triÓn x· héi; hay nãi ®óng h¬n lµ chóng ta ®· ph¸t triÓn kinh tÕ trªn nÒn t¶ng cña v¨n hãa, lµ sù g¾n kÕt gi÷a hiÖn t¹i vµ qu¸ khø, gi÷a c¸i cèt c¸ch cña d©n téc víi c¸i v¨n minh cña nh©n lo¹i... trong ®ã, sù trÇm l¾ng cña di s¶n v¨n hãa lµ mét trong nh÷ng yÕu tè hÕt søc quan träng. §Çu nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû 20, khi c«ng cuéc ®æi míi cña ®Êt níc t¬ng ®èi ph¸t triÓn, du lÞch ViÖt Nam míi thùc sù ®îc cÊt c¸nh. C¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa, kiÕn tróc, nghÖ thuËt, lµng nghÒ, s¶n phÈm nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng vµ nh÷ng tinh hoa cña nÒn v¨n hãa d©n téc ®· ®îc khai th¸c giíi thiÖu víi du kh¸ch vµ lu«n lµ nh÷ng ®Ò tµi nghiªn cøu, x©y dùng, ®Ó cho nh÷ng tµi nguyªn v¨n hãa ®ã trë thµnh nh÷ng s¶n phÈm du lÞch v¨n hãa ®Æc s¾c, mang ®Ëm b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc ViÖt Nam. 3. Trong thùc tiÔn hiÖn nay, cßn rÊt nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ph¶i gi¶i quyÕt trong viÖc b¶o tån, t«n t¹o vµ ph¸t huy, khai th¸c, sö dông c¸c gi¸ trÞ di s¶n v¨n hãa mang tÝnh bÒn v÷ng vµ xem nã lµ mét nguån tµi nguyªn ®éc ®¸o, chñ yÕu cña du lÞch mµ luËn v¨n nµy ®· ®Ò cËp tíi. Du lÞch v¨n hãa nãi chung, di tÝch vµ danh th¾ng nãi riªng ®· vµ ®ang ®îc xem lµ ®èi tîng chÝnh cho du lÞch ph¸t triÓn, nhng nÕu kh«ng chó träng x¸c lËp ®îc mèi quan hÖ gi÷a v¨n hãa du lÞch víi nh÷ng s¶n phÈm du lÞch ®éc ®¸o riªng biÖt cña mçi vïng, ®Þa ph¬ng th× ngay c¶ du lÞch v¨n hãa víi ®Çy ®ñ søc hÊp dÉn tiÒm tµng cña nÒn v¨n hãa mang ®Ëm b¶n s¾c d©n téc còng sÏ Ýt c¬ héi ph¸t triÓn bÒn v÷ng. 4. Tõ nh÷ng bÊt cËp vµ bµi häc nªu trªn, luËn v¨n ®· ph©n tÝch vµ ®a ra kh¸i niÖm qu¶n lý di tÝch, danh th¾ng g¾n víi ph¸t triÓn du lÞch; ph©n lo¹i vÒ di tÝch, danh th¾ng còng nh ph©n tÝch ®Æc ®iÓm næi tréi cña hÖ thèng di tÝch danh th¾ng Qu¶ng B×nh ®Ó tõ ®ã x©y dùng c¸c tuyÕn du lÞch phï hîp víi ®èi tîng vµ nhu cÇu tham quan du lÞch. Tõ thùc tiÔn cña c«ng t¸c qu¶n lý di tÝch, danh th¾ng cña Qu¶ng B×nh; tõ kinh nghiÖm cña mét sè níc cã kinh nghiÖm h¬n ta vÒ b¶o tån di tÝch g¾n víi ph¸t tiÔn du lÞch còng nh m« h×nh tæ chøc qu¶n lý khai th¸c cã hiÖu qu¶ cña mét sè tØnh kh¸c, luËn v¨n ®· ®i s©u ph©n tÝch, kh¸i qu¸t hãa nh÷ng vÊn ®Ò thùc tiÔn cña qu¸ tr×nh ban hµnh, tæ chøc thùc hiÖn vµ kÕt qu¶ b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch, t×m ra nh÷ng mÆt ®îc, cha ®îc, nguyªn nh©n cña nã nh»m ®a ra nh÷ng quan ®iÓm, ®Þnh híng, nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c qu¶n lý di tÝch, danh th¾ng nh»m ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng ë Qu¶ng B×nh trong giai ®o¹n ph¸t triÓn míi. §ã lµ c¸c gi¶i ph¸p sau: - T¨ng cêng vai trß qu¶n lý vµ c¬ chÕ phèi hîp trong viÖc b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch, danh th¾ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch. - Chó träng c«ng t¸c quy ho¹ch (g¾n kÕt gi÷a b¶o tån, t«n t¹o di tÝch vµ ph¸t triÓn du lÞch). - X©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch ®Çu t vÒ b¶o tån, t«n t¹o di tÝch, danh th¾ng, c¬ së h¹ tÇng du lÞch. - Phèi hîp tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ vÒ di s¶n v¨n hãa nh»m ph¸t tiÔn du lÞch. - Huy ®éng sù tham gia cña céng ®ång trong viÖc b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch, danh th¾ng phôc vô ph¸t triÓn du lÞch. - Thêng xuyªn ch¨m lo c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. - §Èy m¹nh c«ng t¸c thanh tra vµ kiÓm tra. §©y lµ b¶y gi¶i ph¸p cã tÝnh c¬ b¶n nhÊt nh»m b¶o tån, t«n t¹o vµ ph¸t huy gi¸ trÞ cña di tÝch vµ danh th¾ng ë Qu¶ng B×nh; dÉu biÕt r»ng ®ã cha h¼n ®· phï hîp víi c¶ níc song dÉu sao còng lµ c¬ së ®Ó tham kh¶o vµ cã thÓ vËn dông phÇn nµo cho c¸c tØnh kh¸c nÕu cã nh÷ng ®iÓm t¬ng ®ång. §Ó b¶o tån, ph¸t huy di s¶n v¨n hãa nãi chung, di tÝch vµ danh th¾ng nãi riªng, viÖc t×m gi¶i ph¸p phï hîp, cã hiÖu qu¶ lµ mét vÊn ®Ò ®Æc biÖt quan träng. Víi viÖc ®a ra mét sè chÝnh s¸ch vµ gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Ó b¶o tån, t«n t¹o vµ khai th¸c di tÝch vµ danh th¾ng ë tØnh Qu¶ng B×nh trong giai ®o¹n ph¸t triÓn míi cña ®Êt níc, hy väng néi dung nghiªn cøu cña luËn v¨n sÏ gãp phÇn gióp cho nh÷ng ngêi tæ chøc thùc hiÖn tham kh¶o vµ cã thÓ vËn dông vµo thùc tiÔn ®Ó ph¸t triÓn v¨n hãa vµ du lÞch ë Qu¶ng b×nh hiÖn nay. danh môc Tµi liÖu tham kh¶o D¬ng V¨n An (1961), ¤ Ch©u cËn lôc, (Bïi L¬ng dÞch), Nxb Ch©u ¸. §µo Duy Anh (2006), ViÖt Nam v¨n hãa sö c¬ng, Nxb V¨n hãa - Th«ng tin, Hµ Néi. Bé ChØ huy Qu©n sù tØnh Qu¶ng B×nh (1998), LÞch sö Qu¶ng B×nh chèng Mü cøu níc, XÝ nghiÖp in Qu¶ng B×nh. Bé Quèc phßng, Binh ®oµn 12 (2005), Tãm t¾t Quy ho¹ch tæng thÓ b¶o tån, tu bæ, t«n t¹o vµ ph¸t huy gi¸ trÞ di tÝch lÞch sö ®êng Hå ChÝ Minh - §«ng Trêng S¬n. Bé V¨n ho¸ - Th«ng tin - Bé Tµi chÝnh (1992), Th«ng t liªn bé sè 54/TT-LB ngµy 11-8 cña Bé V¨n ho¸ - Th«ng tin - Bé Tµi chÝnh vÒ chÕ ®é cÊp ph¸t, qu¶n lý tµi chÝnh ®èi víi c¸c b¶o tµng vµ di tÝch, Hµ Néi. Bé V¨n hãa - Th«ng tin (1993), ChØ thÞ 72/CT-BVHTT, ngµy 30-8 vÒ t¨ng cêng qu¶n lý b¶o vÖ di tÝch lÞch sö - v¨n hãa, Hµ Néi. Bé V¨n hãa - Th«ng tin (1999), ChØ thÞ sè 60/CT-BVHTT, ngµy 06-5 vÒ t¨ng cêng qu¶n lý b¶o vÖ di tÝch lÞch sö - v¨n hãa, Hµ Néi. Bé V¨n hãa - Th«ng tin (2001), QuyÕt ®Þnh 1706/2001/Q§-BVHTT ngµy 24-7 cña Bé trëng Bé V¨n ho¸ - Th«ng tin vÒ phª duyÖt quy ho¹ch tæng thÓ b¶o tån vµ ph¸t huy gi¸ trÞ di tÝch lÞch sö - v¨n ho¸ vµ danh lam th¾ng c¶nh, Hµ Néi. Bé V¨n hãa - Th«ng tin (2003), QuyÕt ®Þnh 05/2003/Q§-BVHTT ngµy 06-2 cña Bé trëng Bé V¨n ho¸ - Th«ng tin vÒ ban hµnh Quy chÕ b¶o qu¶n, tu bæ vµ phôc håi di tÝch lÞch sö - v¨n ho¸ vµ danh lam th¾ng c¶nh, Hµ Néi. Bé V¨n hãa - Th«ng tin (2006), V¨n b¶n ph¸p quy vÒ v¨n hãa - th«ng tin, Nxb V¨n hãa - Th«ng tin, Hµ Néi. Lª Xu©n C¶nh, Tr¬ng V¨n L·, §Æng Dëp, Hå ThÞ Cóc vµ Ng« Anh §µo (1997), B¸o c¸o vÒ c¸c cuéc kh¶o s¸t thùc ®Þa vÒ sinh th¸i häc rõng Phong Nha – KÎ Bµng, ñy ban nh©n d©n tØnh Qu¶ng B×nh. ChÝnh phñ (2000), ChØ thÞ 07/CT-CP, ngµy 30-3 vÒ b¶o vÖ di tÝch lÞch sö - v¨n hãa, Hµ Néi. ChÝnh phñ (2002), ChØ thÞ sè 05/2002/CT-TTg, ngµy 18-2 cña Thñ tíng ChÝnh phñ níc vÒ b¶o vÖ di tÝch lÞch sö - v¨n ho¸, Hµ Néi. ChÝnh phñ (2007), QuyÕt ®Þnh sè 123/2007/Q§-TTg ngµy 30-7 cña Thñ tíng ChÝnh phñ vÒ viÖc phª duyÖt Quy ho¹ch tæng thÓ b¶o tån, tu bæ, t«n t¹o vµ ph¸t huy gi¸ trÞ di tÝch lÞch sö ®êng Hå ChÝ Minh - §«ng Trêng S¬n, Hµ Néi. Côc Di s¶n v¨n hãa (2008), Mét con ®êng tiÕp cËn dDi s¶n v¨n hãa, tËp 4, Nxb ThÕ giíi, Hµ Néi. Côc Thèng kª tØnh Qu¶ng B×nh (2007), Niªn gi¸m thèng kª n¨m 2006, Qu¶ng B×nh. Côc Thèng kª tØnh Qu¶ng B×nh (2008), Niªn gi¸m thèng kª n¨m 2007, Qu¶ng B×nh. Côc Thèng kª tØnh Qu¶ng B×nh (2009), Niªn gi¸m thèng kª n¨m 2008, Qu¶ng B×nh. NguyÔn Xu©n §Æng, Ph¹m NhËt, Ph¹m Träng ¶nh vµ Hendrichsen (1998), KÕt qu¶ ®iÒu tra nghiªn cøu hÖ thó ë Phong Nha – KÎ Bµng, Tæ chøc §éng vËt, thùc vËt quèc tÕ, Hµ Néi. Lª Quý §«n (1997), Phñ biªn t¹p lôc, Nxb Khoa häc x· héi, Hµ Néi. Ph¹m Duy §øc (2006), Nh÷ng th¸ch thøc cña v¨n hãa ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, Nxb V¨n hãa- th«ng tin, Hµ Néi. Häc viÖn ChÝnh trÞ Quèc gia Hå ChÝ Minh (1997), V¨n hãa x· héi chñ nghÜa, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. Häc viÖn ChÝnh trÞ Quèc gia Hå ChÝ Minh (2004), V¨n hãa vµ ph¸t triÓn ë ViÖt Nam, Nxb ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi. LuËt Di s¶n V¨n ho¸ và Nghị ®Þnh híng dÉn thi hµnh (2002), Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. Luật du lịch (2005), Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. Ph¹m Trung L¬ng (2008), B¶o vÖ m«i trêng du lÞch; ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng tõ gãc ®é v¨n ho¸ vµ m«i trêng tù nhiªn; ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra; tµi nguyªn du lÞch, Tµi liÖu líp båi dìng kiÕn thøc qu¶n lý nhµ níc vÒ du lÞch. NguyÔn Tri Nguyªn (2006), V¨n ho¸ - tiÕp cËn lý luËn vµ thùc tiÔn, Nxb Hµ Néi, Hµ Néi. VÜnh Nguyªn, NguyÔn Tó (1993), Danh nh©n v¨n ho¸ Qu¶ng B×nh, Nxb ThuËn Ho¸, HuÕ. NhiÒu t¸c gi¶ (1993), V¨n ho¸ v× con ngêi, Nxb V¨n ho¸ th«ng tin, Hµ Néi. NhiÒu t¸c gi¶ (1996), Ph¸t huy b¶n s¾c v¨n hãa ViÖt Nam trong bèi c¶nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt níc, Nxb V¨n hãa th«ng tin, Hµ Néi. Vò D¬ng Ninh (1998), LÞch sö v¨n minh thÕ giíi, Nxb Gi¸o dôc, Hµ Néi. Ph¸p lÖnh Du lÞch ViÖt Nam (1999), Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. Quèc sö qu¸n triÒu NguyÔn, §¹i Nam nhÊt thèng chÝ, QuyÓn 8 - TØnh Qu¶ng B×nh (1961), Tu Trai NguyÔn T¹o dÞch, Nxb Nha V¨n hãa – Bé quèc gia gi¸o dôc. D¬ng V¨n S¸u (2008), Di tÝch lÞch sö - v¨n ho¸ vµ danh th¾ng ViÖt Nam, Nxb §¹i häc Quèc gia Hµ Néi, Hµ Néi. Së Khoa häc vµ C«ng nghÖ Qu¶ng B×nh (2002), Phong Nha - KÎ Bµng, (T liÖu tæng quan), XÝ nghiÖp in Qu¶ng B×nh. Së Khoa häc vµ C«ng nghÖ Qu¶ng B×nh (2004), LuËn cø phôc vô ®Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi khu vùc miÒn T©y Qu¶ng B×nh, Qu¶ng B×nh. Së Khoa häc vµ C«ng nghÖ Qu¶ng B×nh (2007), Sæ tay Du lÞch Qu¶ng B×nh, Nxb Thèng kª, Hµ Néi. Së V¨n ho¸ - Th«ng tin Qu¶ng B×nh (1990), Qu¶ng B×nh di tÝch - danh th¾ng, TËp 1, XÝ nghiÖp in Qu¶ng B×nh. Së V¨n ho¸ - Th«ng tin Qu¶ng B×nh (1998), Qu¶ng B×nh Th¾ng - TÝch -Lôc, XÝ nghiÖp in Qu¶ng B×nh. Së V¨n ho¸ - Th«ng tin Qu¶ng B×nh (1998), Th¸m hiÓm du lÞch Phong Nha, XÝ nghiÖp in Qu¶ng B×nh. Së V¨n ho¸ - Th«ng tin Qu¶ng B×nh (2002), Qu¶ng B×nh di tÝch - danh th¾ng, TËp 2, XÝ nghiÖp in Qu¶ng B×nh. L¬ng Duy T©m (1998), §Þa lý - lÞch sö Qu¶ng B×nh, XÝ nghiÖp in Qu¶ng B×nh. Hµ V¨n TÊn (1980), Tõ Bµu Trã ®Õn Sa Huúnh. Nxb Hµ Néi, Hµ Néi. Hoµng TÊt Th¾ng (2004). Biªn so¹n ®Þa danh v¨n hãa- lÞch sö Qu¶ng B×nh phôc vô du lÞch, §Ò tµi nghiªn cøu khoa häc vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ tØnh Qu¶ng B×nh, Trêng §¹i häc Khoa häc HuÕ. Th viÖn TØnh Qu¶ng B×nh (1998), Qu¶ng B×nh qua c¸c thêi kú lÞch sö, XÝ nghiÖp in Qu¶ng B×nh. T×m hiÓu LuËt du lÞch (2006), Nxb Lao ®éng - X· héi, Hµ Néi. Tæng côc Du lÞch (2007), Du lÞch ë c¸c di s¶n v¨n ho¸ thÕ giíi, Hµ Néi. Hµ Xu©n Trêng (1994), V¨n ho¸, kh¸i niÖm vµ thùc tiÔn, Nxb V¨n ho¸ - Th«ng tin, Hµ Néi. Trêng §¹i häc V¨n hãa (1993), Gi¸o tr×nh B¶o tån di tÝch lÞch sö - v¨n hãa, Xëng in Trung t©m th«ng tin Khoa häc kü thuËt Qu©n sù. NguyÔn Tó (1998), Qu¶ng B×nh níc non vµ lÞch sö, XÝ nghiÖp in Qu¶ng B×nh. NguyÔn Tó (2001), §Þa chÝ v¨n ho¸ miÒn biÓn Qu¶ng B×nh, Nxb V¨n ho¸ th«ng tin, Hµ Néi. Tõ ®iÓn tiÕng ViÖt (2008), Nxb §µ N½ng, §µ N½ng. ñy ban nh©n d©n tØnh Qu¶ng B×nh (2004), Qu¶ng B×nh, thÕ vµ lùc trong thÕ kû XXI, XÝ nghiÖp in Qu¶ng B×nh. ViÖn Nghiªn cøu Ph¸t triÓn Du lÞch (2000), Quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn Du lÞch ViÖt Nam ®Õn 2010 vµ ®Þnh híng ®Õn 2020, Hµ Néi. ViÖn Nghiªn cøu Ph¸t triÓn Du lÞch (2001), Quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn Du lÞch vïng du lÞch B¾c Trung Bé ®Õn 2010 vµ ®Þnh híng ®Õn 2020, Hµ Néi. Hoµng Vinh (1999), Thùc tiÔn x©y dùng v¨n ho¸ ë níc ta, Nxb V¨n ho¸ Th«ng tin, Hµ Néi. trang web lich.htm. phô lôc Phô lôc 1 Phô lôcvÒ di tÝch vµ danh th¾ng ®· ®îc xÕp h¹ng Tæng sè: Di tÝch vµ danh th¾ng ®îc xÕp h¹ng: 101 Trong ®ã: Di tÝch danh th¾ng cÊp Quèc gia: 68 Di tÝch danh th¾ng cÊp tØnh: 33 1. HuyÖn Minh Hãa tØnh Qu¶ng B×nh (12 di tÝch) Trong ®ã: Di tÝch cÊp Quèc gia: 10. Di tÝch cÊp tØnh: 02 1.1. Di tÝch cÊp quèc gia: C¸c träng ®iÓm trªn §êng 12A: 1. B·i Dinh. 2. §åi 37, Cha Lo. 3. Cæng Trêi. 4. La Träng. 5. NgÇm Khe Ve. 6. NgÇm Rinh. 7. Hang Thanh L¹ng Tæng kho X47. 8. Hang X¨ng dÇu, Hang ChØ huy, Hang HËu cÇn cña Bé ChØ huy 559. 9. §åi Cha Quang. 10. §Ìo §¸ ®Ïo. 1.2. Di tÝch cÊp tØnh: 1. §×nh Kim B¶ng. 2. Hang LÌn vµ C©y Quýt. 2. HuyÖn Tuyªn Hãa tØnh Qu¶ng B×nh (08 di tÝch) Trong ®ã: Di tÝch cÊp Quèc gia: 04 Di tÝch cÊp tØnh: 04 2.1. Di tÝch cÊp quèc gia: 1. Mé vµ Nhµ thê §Ò ®èc Lª Trùc 2. Hang LÌn Hµ. 3. CÇu Ca Tang. 4. Khe Rinh. 2.2. Di tÝch cÊp tØnh: 1. Hang Minh CÇm 2. Hang LÌn §¹i Hßa 3. Di tÝch B·i §øc 4. Nhµ Cô Lª An vµ Hang C©y Léi 3. HuyÖn Qu¶ng Tr¹ch tØnh Qu¶ng B×nh (21 di tÝch) Trong ®ã: Di tÝch cÊp Quèc gia: 11 Di tÝch cÊp tØnh: 10. 3.1. Di tÝch cÊp quèc gia: 1. §×nh §ång D¬ng 2. Di tÝch Mai Lîng 3. §iÖn Thµnh Hoµng,VÜnh Léc 4. §×nh lò Phong 5. ChiÕn khu Trung ThuÇn 6. Lµng ChiÕn ®Êu C¶nh D¬ng 7. §×nh Phï TrÞch 8. §×nh Hßa Ninh 9. BÕn phµ Gianh 10. §×nh Tîng S¬n vµ L¨ng mé NguyÔn Dông 11. §×nh Minh LÖ 3.2. Di tÝch cÊp tØnh: 1. Truy ViÔn §êng 2. Di tÝch Trung Th«n 3. §×nh lµng La Hµ 4. Hoµnh S¬n Quan 5. §×nh lµng Léc §iÒn 6. L¨ng mé Danh nh©n V¨n hãa-Nhµ th¬ NguyÔn Hµm Ninh 7. Chïa Ngäa C¬ng 8. §Òn LiÔu H¹nh C«ng chóa 9. MiÕu Nam L·nh 10. §×nh ThuËn Bµi 4. HuyÖn Bè Tr¹ch tØnh Qu¶ng B×nh (17 di tÝch) Trong ®ã: Di tÝch cÊp Quèc gia: 16 Di tÝch cÊp tØnh: 01 4.1. Di tÝch cÊp quèc gia: 1. Km14Träng ®iÓm Tr¹ Ang 2. Km16,5,...Hang 8TNXP 3. Khuvùc BÕn phµ Xu©n S¬n 4. §éng Phong Nha 5.Lµng ChiÕn ®Êu Cù NÉm 6.L¨ng mé Hå Hång, Hå Cìng 7. Ga KÎ RÊy 8. BÕn Phµ Gianh 9. Khu danh th¾ng Lý Hßa 10. §×nh Lý Hßa 11. §êng Ba Tr¹i - Ng· ba Thä Léc 12. Dèc Ba thang 13. Tæng kho NH 14. Hang th«ng tin 15. Hang Yt¸ 16. C¶ng c¸ Thanh Khª 4.2. Di tÝch cÊp tØnh: 1. Chïa Quan ¢m Tù (Cha thèng kª di tÝch, danh th¾ng Phong Nha- KÎ Bµng: §©y lµ di tÝch, danh th¾ng ®Æc biÖt) 5. Thµnh phè §ång Híi tØnh Qu¶ng B×nh (15 di tÝch) Trong ®ã: Di tÝch cÊp Quèc gia: 09 Di tÝch cÊp tØnh: 06 5.1. Di tÝch cÊp quèc gia: 1. Cöa NhËt LÖ 2. Kh¶o cæ Bµu Trã 3. Qu¶ng B×nh Quan 4. BÕn ®ß MÑ Suèt 5. §Þa ®iÓm lu niÖm B¸c Hå Vò th¨m Qu¶ng B×nh th¸ng 6-1957 6.TrËn ®Þa l·o qu©n §øc Ninh 7. Khu Giao Tõ Qu¶ng B×nh 8. Thµnh §ång Híi 9. Lòy §µo Duy Tõ 5.2. Di tÝch cÊp tØnh: 1. Së ChØ huy Bé ChØ huy Qu©n sù tØnh Qu¶ng B×nh 2. Nhµ lao §ång Híi 3. TrËn ®Þa Ph¸o binh Quang Phó 4. Th¸p chu«ng Nhµ Thê Tam Tßa, Th¸p níc, C©y ®a Chïa ¤ng 5. ChiÕn khu ThuËn §øc 6. Trô së TØnh ñy Qu¶ng B×nh trong thêi kú chèng Mü cøu níc (1965-1970) 6. HuyÖn Qu¶ng Ninh tØnh Qu¶ng B×nh (13 di tÝch) Trong ®ã: Di tÝch cÊp Quèc gia: 07 Di tÝch cÊp tØnh: 06 6.1. Di tÝch cÊp quèc gia: 1. Nhµ nhãm Th«n Trung 2. Lòy §µo Duy Tõ (Lòy §Çu M©u) 3. BÕn phµ Long §¹i 4. Khu vùc Së ChØ huy c¬ b¶n cña Bé T lÖnh 559:-Héi trêng Bé T lÖnh, Nhµ thê hä NgyÔn, Nhµ thê hä Tr¬ng, Phßng kh¸ch Bé T lÖnh 559 5. BÕn phµ Qu¸n Hµu 6. Km O §êng 10 7. L¨ng mé H÷u Qu©n §« thèng Chëng phñ sù Lª Sü 6.2. Di tÝch cÊp tØnh: 1. Danh th¾ng Nói ThÇn §inh 2. TiÕng bom C©y ®a Léc Long 3. Nhµ thê LÔ Thµnh HÇu NguyÔn H÷u C¶nh 4. §Þa ®¹o V¨n La 5. Di tÝch Th«n ChiÕn ®Êu HiÓn Léc 6. Lµng chiÕn ®Êu Qu¶ng X¸ 7. HuyÖn LÖ Thñy tØnh Qu¶ng B×nh (15 di tÝch) Trong ®ã: Di tÝch cÊp Quèc gia: 11 Di tÝch cÊp tØnh: 04 7.1. Di tÝch cÊp quèc gia: 1. Chïa An X¸ 2. ChiÕn th¾ng Xu©n Bå 3. MiÕu ThÇn hoµng Mü Thæ - Trung Lùc 4. L¨ng mé NguyÔn H÷u C¶nh 5. TrËn ®Þa C« g¸i Ng Thñy 6. Vô Th¶m s¸t Mü Tr¹ch 7. Tr¹m Th«ng tin A72 8.L¨ng mé vµ MiÕu thê Hoµng Hèi Khanh 9.Ng· t Th¹ch Bµn 10. Suèi níc kho¸ng Bang 11. Lµng Ho 7.2. Di tÝch cÊp tØnh: 1. N¬i thµnh lËp lùc lîng vò trang tØnh Qu¶ng B×nh 2. L¨ng mé Th¸i B¶o §«ng C¸c §¹i häc sü Vâ Xu©n CÈn 3. X· ChiÕn ®Êu Hng §¹o 4. MiÕu thê D¬ng V¨n An Phô lôc 2 Ho¹t ®éng du lÞch c¸c n¨m tõ 2001 – 2008 §¬n vÞ tÝnh 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Tæng sè lît kh¸ch Lît 275.795 325.242 396.658 583.121 527.851 530468 561.815 645.095 Quèc tÕ “ 4.798 4950 4.403 5.800 10.215 17.829 27.069 27.158 Néi ®Þa “ 270.997 520.292 392.255 577.321 217.636 512.639 534.746 617.937 Tæng doanh thu TriÖu ®ång 178.180 198.631 242.724 314.207 361.900 428.184 472.570 575.270 Doanh thu chuyªn ngµnh du lÞch “ 26.781 38.238 47.175 58.260 59.291 62.264 72.575 79.148 Tæng sè c¬ së lu tró C¬ së 33 43 50 135 158 169 182 188 - Kh¸ch s¹n “ 58 65 69 72 75 - Nhµ nghÜ “ 77 93 100 110 113 TS buång Buång 1.749 2.149 2.190 2.368 2.428 Tæng sè giêng Giêng 3.346 3.990 4.273 4.903 5.023 Thêi gian lu tró Ngµy 1,14 1,1 1,1 1,17 1,19 1,25 1,18 1,19 C¬ së dù phßng % 57,0 57,2 57,7 57,6 54,2 52,6 49,4 49,7 Phô lôc 3 Tæng hîp kh¸ch du lÞch t¹i Phong Nha tõ 1995 ®Õn 2008 STT N¨m Kh¸ch néi ®Þa Kh¸ch níc ngoµi Tæng sè kh¸ch Doanh thu 1 1995 7.650 250 7.900 129.750.000 2 1996 13.140 470 13.610 225.300.000 3 1997 29.588 994 30.582 503.460.000 4 1998 48.000 776 48.776 766.560.000 5 1999 80.582 822 81.404 1.258.050.000 6 2000 84.482 955 85.437 1.874.550.000 7 2001 115.161 1.015 116.176 2.617.200.000 8 2002 157.712 1.427 159.139 3.889.415.000 9 2003 196.227 1.291 197.518 4.848.705.000 10 2004 329.438 2.241 331.679 8.531.751.000 11 2005 251.657 4.266 255.923 7.210.633.000 12 2006 250.488 7.158 257.646 9.855.142.000 13 2007 228.698 11.795 240.493 9.405.110.100 14 2008 250.919 11.346 262.265 10.462.818.400 Céng 2.043.742 44.806 1.826.283 61.578.444.500 Phô lôc 4 mét sè v¨n b¶n cña bé quèc phßng vµ ñy ban nh©n d©n tØnh qu¶ng b×nh vÒ di tÝch danh th¾ng vµ du lÞch Phô lôc 5 mét sè h×nh ¶nh vÒ di tÝch vµ danh th¾ng tØnh qu¶ng b×nh Phô lôc 6 b¶n ®å hµnh chÝnh vµ b¶n ®å du lÞch tØnh qu¶ng b×nh

Các file đính kèm theo tài liệu này:

Luan van - chinh thuc.doc
Muc luc1.doc
Muc luc.doc
Tom tat.doc
Bia - TT1.doc
Bia - TT.doc
Bia -ThS.doc
Luan van - chinh thuc1.doc