Đề tài Thực trạng công tác bồi thường bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển tại công ty Cổ phần Bảo hiểm bưu điện PTI giai đoạn 2007 - 2010

êu cầu, bồi thường viên/ người được phân công cần làm công văn thông báo cho khách hàng về việc giải quyết hồ sơ khiếu nại. - Nếu khách hàng đồng ý, bồi thường viên/ người được phân công đề nghị họ xác nhận lại bằng văn bản. - Nếu không đồng ý, bồi thường viên/ người được phân công tiếp tục giải thích, đề nghị cung cấp bổ sung bằng chứng, trình giám đốc đơn vị/ Tổng giám đốc/ người được ủy quyền xem xét cho tời khi đạt được thỏa thuận với khách hàng về việc bồi thường. Bước 7: Thông báo bồi thường - Bồi thường viên/ người được phân công gửi cho khác hàng bản thông báo bồi thường kèm theo Biên nhận và Thế quyền đòi bồi thường để khách hàng ký và đóng dấu phục vụ cho công tác đòi người thứ ba nếu hội tụ hai điều kiện: số tiền chấp nhận bồi thường lớn hơn 1000USD, và người gây tổn thất đã được xác định rõ ràng. - Bồi thường viên/ người được phân công gửi phòng kế toán một bản kèm theo bản thanh toán bồi thường để làm thủ tục chuyển tiền; gửi Phòng tái bảo hiểm một bản để làm thủ tục đòi các nhà tái bảo hiểm; gửi đơn vị khai thác một bản để biết kết quả giải quyết khiếu nại phục vụ cho công tác khai thác và gửi thông báo cho các nhà đồng bảo hiểm khác nếu PTI là nhà bảo hiểm chính. Bước 8: Thanh toán bồi thường - Sau khi nhận được hồ sơ bồi thường từ đơn vị bồi thường, Phòng kế toán phải kiểm tra lại các chứng từ, nếu phát hiện vấn đề không phù hợp, trong vòng 01 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ bồi thường, Phòng kế toán phải có văn bản đề nghị đơn vị bồi thương/ đơn vị khai thác giải thích và/hoặc trình Giám đốc đơn vị/ Tổng giám đốc/ người được ủy quyền xem xét, chỉ đạo. - Nếu không có ý kiến gì thì số tiền bồi thường sẽ được chuyển cho khách hàng trong vòng 3 ngày. Bước 9: Đòi bồi thường người thứ ba, xử lý tài sản bị hư hỏng. - Bồi thường viên/ người được phân công làm thủ tục thế quyền từ người được bảo hiểm, lập hồ sơ đòi người thứ ba và theo dõi giải quyết tiếp. - Việc sử lý tài sản hư hỏng sau khi bồi thường cho khách hàng theo quy định của PTI và pháp luật liên quan. Bước 10: Lưu trữ hồ sơ bồi thường Sau khi hoàn tất công tác bồi thường, các hồ sơ bồi thường cần được lưu trữ, pân loại thích hợp để quản lý và lưu trữ trong 10 năm. Quy trình giám định và bồi thường nêu trên của PTI đã khá rõ ràng cho cán bộ giải quyết bồi thường và khách hàng hiểu được cách thức tiến hành giải quyết khiếu nại bồi thường khi có tổn thất xảy ra đối với hàng hóa xuất nhập khẩu được bảo hiểm tại công ty. Tuy nhiên quá trình thực hiện trong thực tế so với lý thuyết có những khác biệt do tác động của một vài yếu tố khách quan và chủ quan. 2.2.2.2. Kết quả bồi thường của công ty PTI Hiện nay PTI có 23 chi nhánh bao phủ trên toàn quốc nên việc giải quyết khiếu nại bồi thường được thực hiện nhanh chóng và kịp thời. Đồng thời công tác bồi thường của công ty được thực hiện thống nhất theo Quy trình chung về Giám định và bồi thường do Công ty biên soạn. Bảng 5: Tình hình bồi thường bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu tại PTI giai đoạn 2007-2010 STT Chỉ tiêu Đơn vị Năm 2007 Năm 2008 Năm 2009 Năm 2010 1 Số lượng đơn BH đã cấp Đơn 850 750 954 1600 2 Tổng phí thu Tỷ đồng 25 27 21 28 3 Số vụ khiếu nại Vụ 92 96 86 106 4 Số vụ bồi thường Vụ 35 15 16 78 5 Số vụ từ chối bồi thường Vụ 54 79 68 28 6 Số vụ tồn đọng Vụ 3 2 2 0 7 Số vụ nghi ngờ trục lợi Vụ 7 9 8 11 8 Số tiền bồi thường Tỷ đồng 11 5 4 7 9 Tỷ lệ số vụ khiếu nại (3:1) % 9,65 12,8 9,01 6,63 10 Tỷ lệ bồi thường so với số lượng đơn bảo hiểm đã cấp (4:1) % 4,12 2,00 1,68 4,88 11 Tỷ lệ số vụ khiếu nại đã giải quyết bồi thường (4:3) % 38,04 15,63 18,61 73,58 12 Tỷ lệ số vụ khiếu nại bị từ chối bồi thường (5:3) % 58,69 82,29 79,07 26,42 13 Tỷ lệ bồi thường (8:2) % 44 18,52 19,05 25 14 Tỷ lệ số vụ tồn đọng (6:3) % 3,26 2,08 2,33 0 15 Tỷ lệ số vụ nghi ngờ trục lợi (7:3) % 7,61 9,38 9,3 10,38 16 Số tiền bồi thường bình quân một vụ khiếu nại được giải quyết (8:4) Tỷ đồng/vụ 0,31 0,33 0,25 0,09 (Nguồn: Phòng bảo hiểm hàng hải PTI) Từ bảng số liệu trên cho thấy số vụ bồi thường chiếm tỷ lệ thấp trong tổng số đơn bảo hiểm được ký kết tại công ty bảo hiểm PTI: năm 2007 số vụ bồi thường là 35 vụ chiếm/850 đơn bảo hiểm chiếm 4,12%, năm 2008 số vụ bồi thường giảm so với năm 2007 là 15 vụ chiếm 2%, năm 2009 số vụ bồi thường là 16 vụ chiếm 1,68%, năm 2010 số vụ bồi thường là 78 vụ chiếm 4,88% trong tổng số đơn bảo hiểm mà công ty nhận bảo hiểm, năm 2010 có tỷ lệ số vụ bồi thường và cũng là năm có tỷ lệ vụ khiếu nại được giải quyết bồi thường cao nhất trong 4 năm (năm 2007 tỷ lệ là 38,04%, năm 2008 là 15,631%, năm 2009 là 18,61%, năm 2010 là 73,58%). Số vụ từ chối bồi thường của nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa XNK năm 2007 là 54 vụ, năm 2008 là 79 vụ, năm 2009 là 68 vụ, năm 2010 là 28 vụ. Nguyên nhân chủ yếu là do hàng hóa bị tổn thất không thuộc phạm vi bảo hiểm, có hành vi gian lận để trục lợi bảo hiểm, thời điểm tổn thất xảy ra khách hàng chưa thanh toán đủ phí. PTI luôn cố gắng giải quyết bồi thường đúng, đủ, kịp thời cho khách hàng khi tổn thất xảy ra tuy nhiên vẫn còn một số vụ tồn đọng chưa kịp giải quyết trong năm, tỷ lệ số vụ tồn đọng chưa giải quyết bồi thường là 3,26% năm 2007, 2,08% năm 2008, 2,33% năm 2009, năm 2010 là 0%. Số tiền bồi thường bình quân một vụ khiếu nại được giải quyết có xu hướng giảm. Năm 2007 số tiền bồi thường bình quân một vụ là 0,31 tỷ đồng/vụ, năm 2008 số vụ bồi thường thấp hơn so với năm 2007 nhưng số tiền bồi thường bình quân một vụ khiếu nại trong năm 2008 lại cao hơn năm 2007 (số tiền bồi thường bính quân một vụ năm 2008 là 0,33 tỷ đồng). Như bảng trên cho thấy số vụ bồi thường trong năm 2010 là cao nhất nhưng số tiền bồi thường bình quân một vụ lại thấp nhất trong 4 năm là 0,09 tỷ đồng. Biểu đồ: So sánh tổng phí thu với chi bồi thường của PTI qua các năm từ 2007-2010 Đơn vị: tỷ đồng Tổng phí thu Tiền bồi thường Nhìn biểu đồ cho thấy chi bồi thường tổn thất của công ty thấp hơn so với tổng phí mà công ty thu được. Nhưng số tiền bồi thường qua các năm luôn có sự biến động. Năm 2007 tổng phí thu được là 25 tỷ đồng nhưng mức bồi thường lại cao nhất trong 4 năm, mức bồi thường trong năm 2007 là 11 tỷ đồng chiểm tỷ lệ 44% so với tổng phí thu được. Năm 2008, tổng phí thu được 27 tỷ đồng, số tiền bồi thường giảm còn 5 tỷ chiếm 18,52% so với tổng phí thu được. Năm 2009, tổng phí thu được 21 tỷ, đồng số tiền bồi thường là 4 tỷ đồng chiếm 19,05% tổng phí thu được. Năm 2010, tổng phí thu được 28 tỷ đồng, số tiền bồi thường là 7 tỷ chiếm 25% tổng phí thu được. Có thể nhận thấy hiệu quả công tác giám định bồi thường đã được nâng cao lên trong những năm gần đây, số tiền bồi thường thấp hơn doanh thu phí cũng nhờ một phần tác động của công tác giám định bồi thường. Công tác giám định bồi thường hiệu quả, chính xác, đảm bảo quyền lợi của khác hàng góp phần nâng cao uy tín của công ty. Trong quá trình giám định bồi thường những năm qua, tình trạng trục lợi bảo hiểm trong nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa XNK chuyên chở bằng đường biển cũng diễn ra năm 2007 là 7,61%; năm 2009 là 9,38%, năm 2009 là 9,3%; năm 2010 là 10,38% và Công ty đã phát hiện kịp thời, nên mọi hành vi trục lợi đều không gây tổn thất lớn cho Công ty. Khi nhận thức của người dân ngày càng được nâng cao nó không chỉ đem lại những thuận lợi cho ngành bảo hiểm mà nó còn có thể khiến cho các doanh nghiệp gặp khó khăn vì hành vi trục lợi ngày càng tinh vi hơn. Nguyên nhân của hành vi trục lợi xuất phát từ ý thức đạo đức của người tham gia bảo hiểm. Một số hành vi trục lợi đã bị PTI phát hiện như: + Khách hàng phát hiện tổn thất rồi mới mua bảo hiểm của công ty trường hợp này xảy ra do khâu khai thác chưa được thực hiện tốt, do nhân viên bảo hiểm khai thác của công ty móc nối với người mua để thực hiện hành vi trục lợi. + Người mua móc nối với nhân viên giám định của công ty giám định ngoài mà PTI thuê để thực hiện hành vi trục lợi làm tăng mức độ tổn thất của hàng hóa trong quá trình giám định. 2.2.3. Đánh giá chung 2.2.3.1. Những mặt đạt được và nguyên nhân a. Những mặt đạt được - Uy tín của PTI ngày càng được nâng cao trên thị trường bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu, khâu khai thác của nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa XNK được triển khai mạnh mẽ hơn nên số đơn bảo hiểm mà công ty nhận bảo hiểm tăng dần theo các năm (năm 2007 là 850 đơn đến năm 2010 là 1600 đơn) - Công tác đề phòng và hạn chế tốn thất của PTI được thực hiện khá tốt trong những năm qua, nhờ vậy mà đã hạn chế được thiệt hại lớn khi tổn thất xảy ra với những hợp đồng bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu mà Công ty nhận bảo hiểm., không những thế công tác này còn giúp giảm bớt được chi phí cho bồi thường của PTI và nâng cao doanh thu của Công ty. Hàng năm chi phí để đề phòng và hạn chế tổn thất cho bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu trung bình là 1,6% doanh thu phí bảo hiểm của nghiệp vụ này. Năm 2007, chi đề phòng hạn chế tổn thất cho nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa XNK chuyên chở bằng đường biển là 225,667 triệu đồng; năm 2008 là 264,32 triệu đồng và năm 2009 là 249,984 triệu đồng, năm 2010 là 398,448 triệu đồng. - Quy trình bồi thường chuẩn được áp dụng thống nhất Cách tính toán số tiền bồi thường tuân theo các công thức tính toán số tiền bồi thường trong hoạt động bảo hiểm và các chi phí hợp lý khác phát sinh theo thỏa thuận, đảm bảo công tác giám định bồi thường được tiến hành nhanh chóng, chính xác và hiệu quả. Công tác giám định bồi thường tại PTI được triển khai nhanh chóng và hiệu quả, tuân thủ quy trình mà công ty quy định và pháp luật tạo dựng niềm tin cho khách hàng tham gia bảo hiểm tại PTI. Số tiền bồi thường thấp hơn tổng phí thu được của từng năm, đảm bảo hiệu quả kinh doanh của công ty. b. Nguyên nhân Công tác giám định bồi thường tại PTI đạt được những kết quả như vậy là nhờ: - Khoa học kỹ thuật phát triển Khoa học kỹ thuật phát triển góp phần cải thiện cơ sở vật chất của công ty bảo hiểm nói chung và PTI nói riêng. Máy móc được trang bị hiện đại tạo điều kiện cho việc giám định tổn thất chính xác, nhanh chóng hơn; phương tiện truyền thông hiện đại và được kết nối toàn công giúp công ty nắm bắt nhanh chóng tình hình tổn thất, trao đổi thông tin trong việc báo tổn thất giữa các bên dễ dàng, thuận tiện, việc tìm kiếm thông tin về khách hàng và về người chuyên chở cũng dễ dàng hơn; việc lưu trữ thông tin, phân loại bồi thường của công ty được cải thiện. - Hệ thống quy định pháp lý đầy đủ, hợp lý hơn Các quy định pháp lý về giám định bồi thường hàng hóa xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển được quy định cụ thể, rõ ràng và đầy đủ hơn trong Luật kinh doanh bảo hiểm 2000, Bộ luật hàng hải Việt Nam 2005 và các thông tư nghị định khác. Việc đó giúp cho hoạt động bồi thường của Công ty được tiến hành dễ dàng hơn, phù hợp với tiêu chuẩn và cách tính toán bồi thường của thế giới, tạo dựng niềm tin cho khách hàng trong nước và quốc tế. - Nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao Nguồn nhân lực của Công ty chuyên về nghiệp vụ giám định bồi thường ngày càng được hoàn thiện về trình độ chuyên môn và đảm bảo tinh thần trách nhiệm làm việc nghiêm túc trong khi giải quyết bồi thường cho các vụ việc. Phần lớn là những cán bộ có trình độ học vấn đại học và trên đại học, lại thường xuyên được tham gia các khóa học nâng cao kiến thức, các hội thảo về bảo hiểm hàng hóa. Đồng thời các nhân viên giám ddingj và bồi thường đều nắm rõ các quy tắc, quy trình thực hiện giám định và bồi thường cũng như các điều kiện bảo hiểm nên việc giám định, bồi thường được tiến hành nhanh chóng và theo đúng trình tự. - Quy trình thủ tục đơn giản, linh hoạt Thủ tục giấy tờ về yêu cầu bồi thường và quy trình bồi thường được PTI chuẩn hóa và thay đổi cho phù hợp với từng thời kỳ. Khi hàng hóa mua bảo hiểm tại PTI bị tổn thất thì người bảo hiểm phải lập một bộ hồ sơ khiếu nại bồi thường tời PTI hoặc đại lý của PTI. Quy trình giám định bồi thường được chuẩn hóa trong công ty nên việc thực hiện sẽ thống nhất, nếu có sai sót ở khâu nào thì sẽ dễ dàng phát hiện và xử lý. Điểm này giúp cho khách hàng của PTI được bồi thường nhanh chóng, khắc phục hậu quả tổn thất. - Mạng lưới hoạt động rộng khắp Khi Việt Nam gia nhập WTO vào năm 2007 đã tạo điều kiện thuận lợi cho Công ty có quan hệ hợp tác kinh doanh với các công ty, đại lý bảo hiểm - giám định có mạng lưới kinh doanh rộng khắp, có kinh nghiệm và uy tín trên thê giới như Lloyd’s. Công ty có thể thực hiện tái bảo hiểm dễ dàng hơn nhằm tránh rủi ro khi có tổn thất lớn xảy ra, và khi tổn thất xảy ra với những chuyến hàng quốc tế mà PTI bảo hiểm thì việc thuê giám định cũng sẽ nhanh chóng hơn đảm bảo công tác giám định bồi thường được tiến hành theo quy định, bảo vệ quyền lợi cho khách hàng từ đó củng cố lòng tin của khách hàng vào dịch vụ của Công ty. Hệ thống chi nhánh rộng khắp cả nước và mối quan hệ với các đại lý bảo hiểm tại nhiều cảng giúp cho việc tiến hành giám định nhanh chóng và thuận tiện hơn, giúp người được bảo hiểm nhanh chóng lập hố sơ khiếu nại bồi thường, hỗ trợ cho việc tính toán và ra quyết định bồi thường hay không một cách nhanh nhất. 2.2.3.2. Những mặt hạn chế và nguyên nhân a. Những mặt hạn chế - Số đơn bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu của PTI có sự tăng lên theo các năm nhưng nếu so với các doanh nghiệp bảo hiểm khác trên thị trường thị số lượng đơn bảo hiểm mà PTI đã nhận vẫn còn thấp. Mặc dù số đơn bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu nhận được ngày càng tăng nhưng tổng mức phí mà công ty nhận được chưa có sự tăng trưởng vượt bậc (năm 2010 số đơn bảo hiểm đã nhận là 1600 đơn tăng 88% so với năm 2007 nhưng tổng phí thu được năm 2010 chỉ tăng 12% so với tổng phí năm 2007). - Số tiền bồi thường các năm tuy thấp hơn tổng số phí thu được nhưng tỷ lệ bồi thường vẫn còn cao (năm 2007 tỷ lệ bồi thường chiếm 44%, năm 2010 tỷ lệ bồi thường chiếm 25%) - Chi phí thuê giám định ngoài cao nên ảnh hưởng đến mức doanh thu mà nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa XNK chuyên chở bằng đường biển đem lại. - Trình độ chuyên môn không đồng đều: Đa số nhân viên giám định – bồi thường là những người có kinh nghiệm, trình độ chuyên môn cao tại Văn phòng công ty, ở những chi nhánh tại các thành phố lớn nhưng cũng có không ít nhân viên giám định bồi thường ở các địa bàn khác có trình độ chuyên môn chưa sâu dẫn đến việc tính toán bồi thường sai sót. b. Nguyên nhân - Rủi ro gây ra tổn thất ngày càng cao Trước tình trạng nóng lên của trái đất, khí hậu biến động dẫn đến mưa bão, sóng thần, các thảm họa thiên nhiên…hay tình hình diễn biến chiến tranh tại một số nước trên thế giới dẫn đến các cuộc chiến tại các cảng dọc đường rất có thể xảy ra. Các rủi ro gây tổn thất ngày càng phức tạp và gây ra hậu quả to lớn cho các chuyến hàng vận chuyển bằng đường biển. - Sự canh tranh mạnh mẽ giữa các công ty bảo hiểm Môi trường kinh doanh cạnh tranh ngày càng khốc liệt trong lĩnh vực bảo hiểm trên thi trường Việt Nam hiện nay, đôi khi hiện tượng cạnh tranh không lành mạnh cũng xảy ra như giảm phí bảo hiểm…Điều này khiến cho PTI phải đưa ra các biện pháp để cạnh tranh giữ vững thị trường dẫn đến nguy cơ giảm doanh thu mà số tiền bồi thường có nguy cơ tăng cao làm giảm hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. - Chi phí thuê giám định ngoài cao Xu hướng thuê giám định ngoài khi có yêu cầu giám định nhằm đảm bảo tính khách quan cho kết quả giám định. Nhưng điều này chưa thực sự hợp lý bởi chi phí thuê giám định ngoài thường cao và nguồn nhân lực của công ty không được sử dụng tối đa. Trong những năm qua tuy chi cho giám định ngoài tại PTI có chiều hướng giảm nhưng vẫn chiếm tỷ lệ cao trong chi phí giám định của công ty, tỷ lệ chi giám định ngoài vẫn ở mức trên 70% vì vậy nó ảnh hưởng lớn đén mức doanh thu của PTI. - Trang thiết bị còn thiếu, chưa đồng bộ Công ty đã được trang bị máy móc, dụng cụ chuyên môn cho công tác giám định nhưng với nguồn kinh phí hạn hẹp thì chất lượng và độ chính xác của các thiết bị đó chưa thật cao, chưa đáp ứng được trường hợp các tổn thất phức tạp. Do đó dẫn đến tình trạng không xác định được nguyên nhân chính các dẫn đến tổn thất, mức độ tổn thất của hàng hóa và người gây ra tổn thất khiến cho công tác tính toán bồi thường gặp khó khăn, thời gian bồi thường bị kéo dài. CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP VÀ KHUYẾN NGHỊ NHẰM THỰC HIỆN TỐT HƠN CÔNG TÁC BỒI THƯỜNG BẢO HIỂM HÀNG HÓA XUẤT NHẬP KHẨU CHUYÊN CHỞ BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI PTI GIAI ĐOẠN TỚI 3.1 Định hướng phát triển nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển tại PTI trong năm 2011 3.1.1.Chiến lược phát triển nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển tại công ty bảo hiểm PTI giai đoạn tới - Hiện nay PTI đứng ở vị trí thứ 5 trên thị trường kinh doanh bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam, trong điều kiện thị trường bảo hiểm cạnh tranh gay gắt PTI luôn tập trung giữ vững thị phần trên thị trường bảo hiểm Việt Nam và mở rộng thị trường cạnh tranh với các công ty nước ngoài. Doanh thu nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa của PTI chiếm khoảng 3,35% thị phần bảo hiểm hàng hóa toàn thị trường, PTI đề ra mục tiêu giữ vững và phát triển thị phần, đảm bảo tốc độ tăng trưởng bình quân của nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển (khoảng 20%) Tăng cường hợp tác chặt chẽ với các công ty bảo hiểm trong nước tránh tình trạng hạ phí tùy tiện, tạo ra sức mạnh tổng hợp của thị trường bảo hiểm trong nước để có thể canh tranh với các doanh nghiệp bảo hiểm nước ngoài. - Về đối tượng bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu, Công ty mở rộng nhiều loại mặt hàng để nâng cao tính cạnh tranh về sản phẩm của công ty, đảm bảo giữ chân được khách hàng thu hút được nhiều hợp đồng bảo hiểm hàng hóa từ các đối tác ở trong và ngoài nước. - Công tác giám định của công ty cũng được chú trọng phát triển, đảm bảo tính chính xác, nhanh chóng tiến hành giám định. Không những mở rộng mối quan hệ với các công ty giám định ngoài công ty còn chú trọng phát triển bộ phận giám định của công ty cả về số lượng và chất lượng đặc biệt là ở các chi nhánh 3.1.2. Những vấn đề cần giải quyết để nâng cao hiệu quả công tác bồi thường hàng hóa XNK chuyên chở bằng đường biển tại Công ty PTI. Từ những mục tiêu, định hướng phát triển đã nêu, cùng với những điều kiện thuận lợi, khó khăn, những mặt mạnh, mặt hạn chế mà công ty gặp phải trong thời gian qua thì yêu cầu nâng cao hiệu quả công tác bồi thường hàng hóa XNK chuyên chở bằng đường biển là rất cần thiết và cấp bách trong tình hình hiện nay. - Tạo sự phù hợp giữa chiến lược phát triển của công ty với chiến lược chung của Nhà nước Vấn đề đặt ra đối với công ty là vừa phải đảm bảo thực hiện tốt chiến lược phát triển của riêng công ty nhưng cũng phải đảm bảo sao cho theo đúng lộ trình, phương hướng phát triển của Nhà nước về dịch vụ bảo hiểm trên thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, không phải công ty nào cũng phải tuân theo hoàn toàn những chiến lươc, mục tiêu không còn phù hợp với tình hình hiện tại mà mỗi công ty bảo hiểm chỉ dựa trên những yêu cầu đó để dựng lên kế hoạch riêng của công ty mình sao cho phù hợp nhất với thực trạng kinh doanh của công ty. Do đó, PTI cũng phải tìm ra hướng đi phù hợp cho những sản phẩm thế mạnh của mình. - Phát triển đồng đều cả về chất lượng và số lượng sản phẩm Vừa phải đảm bảo phát triển về số lượng,vừa phải nâng cao chất lượng sản phẩm bảo hiểm để nâng cao uy tín, thu hút khách hàng của công ty là một vấn đề khó khăn đối với công ty. Hiện nay, tình trạng cạnh tranh không lành mạnh giữa các công ty bảo hiểm gây khó khăn cho công ty rất nhiều trong việc thỏa mãn cả hai tiêu chí, định hướng phát triển trên đối với bảo hiểm hàng hóa XNK chuyên chở bằng đường biển. Nếu công ty không hạ phí bảo hiểm, tăng hoa hồng cho môi giới, đại lý hay mở rộng phạm vi bảo hiểm thì sẽ làm giảm tính cạnh tranh của công ty, khách hàng sẽ tìm đến các công ty bảo hiểm khác có dịch vụ ưu đãi cao hơn, do vậy khách hàng và thị phần của công ty sẽ bị thu hẹp. Nếu thực hiện theo các công ty bảo hiểm khác, nghĩa la hạ phí, mở rộng phạm vi bảo hiểm cho các trường hợp rủi ro cao… thi công ty phải đối mặt với nhiều rủi ro khi lô hàng XNK chuyên chở bằng đường biển được bảo hiểm tổn thất, dẫn đến chi bồi thường tăng trong khi khoản thu phí bảo hiểm gốc giảm, làm cho việc kinh doanh không đạt hiệu quả cao. Vì vậy công ty phải xây dựng được những biện pháp, chính sách thích hợp để giải quyết được hai mặt của vấn đề này nhằm đảm bảo nâng cao hiệu quả nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa XNK chuyên chở bằng đường biển của công ty. - Nâng cao sự hợp tác giữa các bên liên quan tới hoạt động bảo hiểm hàng hóa XNK chuyên chở bằng đường biển Việc nâng cao hiệu quả công tác bồi thường nói riêng và nâng cao chất lượng nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa XNK chuyên chở bằng đường biển không phụ thuộc riêng vào nhà nước hay công ty mà phải dựa vào sự phối hợp có hiệu quả giữa nhà nước, công ty và các bên có liên quan khác. Do đó, ngoài những nỗ lực của nhà nước về mặt thủ tục giấy tờ, của công ty về trình độ nghiệp vụ thì vấn đề liên quan đến các công ty giám định, khách hàng, người chuyên chở, các hiệp hội bảo hiểm cũng đóng vai trò rất lớn để có thể thực hiện được mục tiêu phát triển của nghành bảo hiểm, của công tác bồi thường bảo hiểm hàng hóa XNK chuyên chở bằng đường biển. Những vấn đề đó như người chuyên chở và khách hàng có thể liên kết với giám định viên hay nhân viên bảo hiểm để trục lợi bảo hiểm, khiến cho công ty thất thoát một số tiền bồi thường lớn; người chuyên chở không chịu hợp tác với trong việc giám định, chi trả bồi thường (trong trường hợp lỗi do người chuyên chở) làm kéo dài thời gian khiếu nại đòi bồi thường; hoặc Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam … Thực tế tại Việt Nam cho thấy việc đưa ra các chính sách, đường lối phát triển của Nhà nước và các cơ quan chức năng còn chậm, không dự báo chính xác được tình hình Việt Nam trong những năm tới làm cho việc nâng cao hiệu quả của nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa XNK chuyên chở bằng đường biển nói riêng và các nghiệp vụ bảo hiểm nói chung gặp nhiều khó khăn. Để giải quyết các vấn đề trên, công ty phải sớm đề ra biện pháp, chính sách phát triển hợp lí trong thời gian tới, bên cạnh đó là có sự phối hợp hỗ trợ giữa các bên để thực hiện có hiệu quả công tác bồi thường (giảm thời gian giải quyết bồi thường, giảm số tiền bồi thường…). - Trục lợi bảo hiểm luôn là vấn đề nhức nhối với bất kì công ty bảo hiểm nào, nó gây ra khó khăn cho việc giám định bồi thường và làm ảnh hưởng đến doanh thu của doanh nghiệp bảo hiểm nó chung và PTI nói riêng. Tuy tình trạng trục lợi trong những năm qua không gây ảnh hưởng đến doanh thu bảo hiểm của PTI vì được phát hiện kịp thời nhưng không vì thế mà PTI tỏ ra lơ là trong quản lý công tác giám định bồi thường bởi hành vi trục lợi bảo hiểm ngày càng tinh vi hơn nếu không được đề phòng sẽ gây ra thiệt hại lớn cho doanh thu bảo hiểm của Công ty. 3.2. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu hiệu quả công tác bồi thường bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển tại PTI giai đoạn tới 3.2.1. Đối với công tác khai thác khách hàng Khách hàng tham gia bảo hiểm luôn muốn được bồi thường khi tổn thất xảy ra với mức phí bảo hiểm thấp nhất. Vì vậy đôi khi họ mua bảo hiểm không phù hợp với hàng hóa. PTI cần tránh những vụ từ chối bồi thường đáng tiếc đảm bảo lợi ích và tạo niềm tin cho khách hàng. - Thứ nhất, Lúc kí kết hợp đồng, cán bộ khai thác cần phải dự trên tính chất, đạc điểm cảu hàng, cách đóng gói bao bì, cách thức xếp hàng trên tàu, khả năng xảy ra các rủi ro để tư vấn điều kiện thích hợp cho khách hàng. Ví dụ như: Các mặt hàng như quặng, gỗ, sắt, thép do phân loại thuộc nhóm mức độ rủi ro thấp nên chỉ cần bảo hiểm theo điều kiện C Các loại hàng được vận chuyển trên boong tàu và loại hàng cồng kềnh như sắt thanh, gố tròn, than đá, bột và bắp nên được bảo hiểm theo điều kiện B Các mặt hàng có giá trị cao, dễ vỡ, dễ bị hư hỏng thì phải bảo hiểm theo điều kiện A. Thứ hai, khâu tuyên truyền, hướng dẫn khách hàng phải được thực hiện tốt hơn nữa. Cần hướng dẫn khách hàng lập những chứng từ cần thiết chứng minh tổn thất và khiếu nại người thứ ba để đảm bảo quyền được bồi thường của khách hàng. Vì bảo hiểm là dịch vụ đặc biệt có chu trình kinh tế đảo ngược. Vì thế người mua thường không nhận biết được lợi ích kinh doanh của nó, họ thường quan tâm tới mức phí, mức phí bảo hiểm không thể quá cao để giữ chân khách hàng nhưng cũng không thể quá thấp để đảm bảo bồi thường các khiếu nại dự tính trong suốt thời gian bảo hiểm và trả các chi phí khác. Nên phải tuyên truyền, giải thích như thế nào cho khách hàng hiểu và chấp nhận mức phí của công ty đưa ra tùy thuộc vào khả năng và trình độ của đội ngũ nhân viên khai thác. Vì vậy PTI cần tuân thủ chặt chẽ quy định thời lượng và chất lượng đào tạo đại lý theo đứng quy định của Pháp luật Kinh doanh bảo hiểm. 3.2.2. Đối với công tác phòng ngừa và hạn chế tổn thất Đề phòng, hạn chế tổn thất là công việc hết sức quan trọng đối với cả người bảo hiểm và người được bảo hiểm trong điều kiện buôn bán phát triển kèm theo là rủi ro ngày càng gia tăng cả về số lượng lẫn mức độ thiệt hại như ngày nay. - Nắm rõ thông tin về hành trình, chuyến hàng được bảo hiểm Khi tiến hành ký kết hợp đồng, công ty cần phải nghiên cứu, xem xét kỹ lưỡng khả năng xảy ra tổn thất đối với loại hàng hóa đó và những rủi ro mà tuyến hành trình đó có thể gặp (vùng nhiều cướp biển, khu vực hay xảy ra bão tố,hàng hóa dễ bị hư hỏng….) để từ đó quyết định là nên ký hợp đồng hay không; nếu ký kết thì mức phí bảo hiểm sẽ phải quy định cao hơn để khi phải bồi thường cũng được bù đắp hợp lý. Đồng thời công ty cũng phải cần nắm rõ thông tin về người chuyên chở để đảm bảo người chuyên chở có kinh nghiệm, phương tiện chuyên chở phù hợp. - Thống kê đánh giá thường xuyên các rủi ro mà chuyến hàng có thể gặp phải. Công ty cần phải có đánh giá, tổng kết và thống kê về số vụ bồi thường, các tổn thất thường gặp đối với từng loại mặt hàng, từng nhóm mặt hàng trong từng năm và từng giai đoạn để đưa ra những dự báo, biện pháp đề phòng tổn thất, hạn chế thiệt hại gia tăng khi tổn thất xảy ra một cách hợp lí nhất. Và khi có những biện pháp đó thì nhân viên công ty phải tư vấn cho khách hàng/ người chuyên chở cách bảo quản, chất xếp, chèn lót, bốc dỡ hàn hóa cũng như các biện pháp xử lý tổn thất, hạn chế tổn thất gia tăng như việc cách ly, dỡ hàng và bảo quản hàng bị tổn thất, hư hại như thế nào (ví dụ như đối với hàng sắt thép khi bị gỉ sét thì phải nhanh chóng dung chất tẩy chỗ bị gỉ sét, bôi lớp chống gỉ sét và che chắn sao cho không bị gỉ sét nữa….). Nhờ đó mà mức độ thiệt hại giảm bớt nên công ty sẽ phải bồi thường ít hơn. - Nắm rõ thông tin các địa điểm, thị trường mua bán hàng hư hỏng tốt nhất thế giới và ở từng khu vực. Để thu hồi phần nào giá trị hàng hư hỏng, công ty cần phải nắm rõ các thông tin về những thị trường mua bán hàng hư hỏng tốt nhất và gần nơi xảy ra tổn thất để thông báo, hướng dẫn người chuyên chở/ khách hàng xử lý hàng tổn thất đó. Trong trường hợp phải tổ chức bán đấu giá hàng hư hỏng thì công ty cần phải cử nhân viên, liên hệ với nơi xảy ra tổn thất nhanh chóng tổ chức cuộc đấu giá để thu hồi phần nào giá trị bị tổn thất. Khi tính toán bồi thường khoản tiền này sẽ được trừ vào số tiền bồi thường công ty phải trả cho khách hàng. Nếu thực hiện một cách có hiệu quả các công việc trên thì tổn thất, thiệt hại sẽ được giảm đi đáng kể, góp phần làm giảm chi bồi thường trong các trường hợp hàng hóa được bảo hiểm tổn thất. 3.2.3. Đối với công tác giám định tổn thất Không thể phủ nhận vai trò của công tác giám định trong việc nâng cao hiệu quả công tác bồi thường bảo hiểm và trong việc nâng cao hiệu quả kinh doanh nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa XNK chuyên chở bằng đường biển tại PTI. Vì vậy, công ty cần phải thực hiện một số biện pháp sau để đảm bảo thực hiện giám định hàng hóa tổn thất một cách chính xác, nhanh chóng và kịp thời. - Nâng cao trình độ chuyên môn của giám định viên Trình độ hiểu biết, kinh nghiệm là những yếu tố quan trọng đối với một giám định viên trong khi thực hiện những nhiệm vụ của mình. Tại PTI mặc dù đã có đội ngũ cán bộ giám định trình độ cao nhưng chưa đồng đều ở các nơi nên còn nhiều khó khăn khi yêu cầu giám định. Vì vậy, các chi nhánh của PTI ở các địa phương khác cần gửi cán bộ giám định đi đến những nơi khác để học hỏi kinh nghiệm thực tế, đồng thời các cán bộ có kinh nghiệm cần phải đến các chi nhánh địa phương truyền đạt kinh nghiệm và kiểm tra tình hình thực hiện giám định ở đó ra sao để nhanh chóng có hướng giải quyết kịp thời. Ngoài các biện pháp như trên, các chi nhánh cũng như văn phòng công ty cần phải có chế độ khen thưởng, khuyến khích và thu hút các giám định viên giỏi tham gia làm việc cho công ty. Tự bản thân các giám định viên cũng cần phải có nhận thức về việc trau dồi kinh nghiệm thông qua việc tìm kiếm thông tin trên sách báo, tạp chí và trên Internet để nắm bắt được những nguyên nhân gây ra tổn thất, thiệt hại cho hàng hóa và cách thức giám định nhanh chóng mà hiệu quả. - Nâng cao tinh thần trách nhiệm của giám định viên Khi giám định viên đã có trình độ chuyên môn làm việc tốt thì một việc không thể thiếu là nâng cao tinh thần, trách nhiệm làm việc mẫn cán của họ. Vì nếu không có tinh thần làm việc nghiêm túc thì nhưng sai sót, chậm trễ xảy ra trong quá trình giám định sẽ gây ảnh hưởng rất lớn tới uy tín, kết quả công tác giám định và nhất là công tác bồi thường. Ví dụ như nhân viên giám định có thể câu kết với khách hàng, với người chuyên chở để khai báo tăng giá trị tổn thất, chỉ ra nguyên nhân dẫn đến tổn thất là do rủi ro được bảo hiểm gây ra trong khi thực tế thì ngược lai, hay giám định viên làm việc chậm chạp… làm cho khách hàng phải chờ đợi lâu, công ty phải bồi thường những khoản chi phí mà lẽ ra không phải bồi thường. Vì vậy, bên cạnh chế độ thưởng, chế độ phụ cấp đi lại (xăng xe, điện thoại…) cần có chế độ phạt nghiêm khắc cho những nhân viên giám định nào làm việc thiếu trách nhiệm, câu kết với khách hàng để trục lợi bảo hiểm. - Công ty cần tạo điều kiện thuận lợi cho các giám định viên được cọ sát thực tế với những vụ tổn thất phức tạp với mục đích giúp cho giám định viên tích lũy kinh nghiệm, rèn luyện được thử thách với thực tế như vậy với những vụ tổn thất phức tạp mà trước đây phải thuê giám định ngoài thì nhân viên giám định của công ty có thể tiến hành như vậy có thể giám bớt chi phí cho giám định của công ty. - Việc thuê giám định viên độc lập Việc thuê giám định ngoài có nhiều ưu điểm như các công ty giám định có chuyên môn nghiệp vụ sâu hơn, trang thiết bị hiện đại và đầy đủ hơn, đảm bảo tình khách quan trong giám định. Tuy nhiên đối với các vụ việc tổn thất nhỏ, đơn giản nếu thuê giám định ngoài sẽ làm tăng chi phí giám định so với khi công ty tự giám đinh, do đó công ty cần có quy định cụ thể đối với những trường hợp được yêu cầu giám định ngoài. Khi tiến hành giám định ngoài công ty cung nên cử nhân viên giám định của mình cũng tham gia giám định để luôn kiểm soát được tình hình giám định, đảm bảo không có sai sót. Chi phí giám định cần được thỏa thuận ở mức hợp lí để giảm bớt chi phí cho cả công ty và cả khách hàng. Trường hợp tổn thất xảy ra ngoài lãnh thổ Việt Nam, công ty cần nhanh chóng liên hệ với đại lí giám định gần hiện trường nhất để tiến hành giám định nhanh chóng. Do đó công ty cần tạo dựng mối quan hệ lâu dài với nhiều công ty, đại lý giám định ở nhiều nước, nhiều khu vực trên thế giới nhất là khi hoạt động giao thương của Việt Nam ngày càng tăng. - Đầu tư trang thiết bị Công ty nên đầu tư vào trang thiết bị hiện đại, tiên tiến nhất như vậy thì bộ phận giám định sẽ đẩy nhanh được quy trình giám định và đảm bảo tính chính xác về kết quả giám định cho khách hàng yên tâm hơn về chất lượng giám định của nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu. - Thường xuyên cập nhật thông tin liên quan đến giám định Công ty nên đăng những thông tin về quy trình giám định của mình, các đại lý giám định độc lập mà công ty thuê trong trường hợp có yêu cầu giám định độc lập trên website của công ty để khách hàng tiện theo dõi, nhanh chóng tìm kiếm những thông tin thích hợp về những việc mình cần làm khi có rủi ro xảy ra, quy trình giám định bồi thường của công ty và lựa chọn được đại lý giám định độc lập phù hợp. - Mở rộng quan hệ với các công ty giám định trong và ngoài nước Việc mở rộng mối quan hệ với các công ty, đại lý giám định là việc cần thiết, đặc biệt là trong hoạt động bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển, nó giúp cho việc giám định được tiến hành nhanh chóng và kịp thời, như vậy có thể yên tâm về chất lượng dịch vụ và có thể thỏa thuận giảm bớt chi phí giám định dựa trên mối quan hệ được thiết lập 3.2.4. Đối với công tác bồi thường - Nâng cao trình độ chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp của nhân viên bồi thường. Nguồn nhân lực thực hiện công tác bồi thường của PTI có trình độ cao, đáp ứng yêu cầu tính toán bồi thường chính xác và nhanh chóng. Tuy nhiên chất lượng đó không đồng đều ở các chi nhánh và địa bàn. Do đó công ty cần có những chương trình đào tạo về nghiệp vụ chuyên môn trong việc giải quyết bồi thường như việc kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ khiếu nại bồi thường, việc tính toán chi phí, tổn thất được bồi thường, việc tinh stoans đòi người thứ ba. Bên cạnh nâng cao trình độ chuyên môn cũng cần nâng cao tinh thần trach nhiệm đạo đức nghề nghiệp của nhân viên bồi thường để tránh tình trạng bồi thường sai sót, chậm trễ cho khách hàng. Công ty cần có chế độ khên thưởng xứng đáng cho những người hoàn thành tốt công việc của mình một cách nhanh chóng và hiệu quả, đồng thời cũng nên có hình thức xử phạt với những nhân viên trễ nải, quan liêu trong công việc bồi thường hay có hành vi trục lợi bảo hiểm. Khi có những thay đổi liên quan đến quy định bồi thường của công ty, thay đổi trong mục tiêu chiến lược của nghiệp vụ bảo hiểm xuất nhập khẩu chuyên trở bằng đường biển thì PTI nên nhanh chóng phổ biến nôi dung và hướng dẫn cho nhân viên trong công ty. - Rút ngắn thời gian bồi thường Công ty cần tiến hành nhanh chóng giải quyết các hồ sơ khiếu nại bồi thường còn tồn đọng để giải quyết dứt điểm với khác hàng, nếu còn thiếu chứng từ, giấy tờ nào thì phải thông báo, hướng dẫn khách hàng một cách cụ thể để bổ cung kịp thời và đúng thời gian để giải quyết bồi thường. Đối với những vụ việc đang được giải quyết hay những trường hợp có thể xảy ra trong thời gian tới, công ty cần quán triệt nhân viên bồi thường và giải quyết nhanh khâu tiếp nhận hồ sơ khiếu nại và kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ đó, đảm bảo tính chính xác, đầy đủ các chứng từ cần thiết theo quy định để có thể đòi bồi thường hoặc đòi người thứ ba (nếu có). - Nâng cao hiệu quả việc tính toán bồi thường để đảm bảo tính toán được đầy đủ và chính xác Khi nhận được báo cáo giám định của giám định viên về việc phân chia tổn thất, chỉ ra nguyên nhân tổn thất và các chi phí, tổn thất được được bồi thường thì nhân viên bồi thường không nên dựa hoàn toàn vào đó mà phải có khâu kiểm tra lại theo những điều kiện trong đơn bảo hiểm của khách hàng để xác định chính xác nguyên nhân gây tổn thất được bảo hiểm hay không… Trong trường hợp có khó khăn thì nhanh chóng xin ý kiến chỉ đạo của cấp trên, nếu phát hiện sai sót cần thông báo ngay cho khách hàng, cho giám định viên và cấp trên để sửa chữa, giám định lại nếu cần thiết. Khi giải quyết khiếu nại đòi bồi thường của khách hàng, công ty cần kiên quyết bảo vệ lợi ích cảu mình khi tổn thất đó không nằm trong phạm vi bảo hiểm của đơn bảo hiểm. Nhân viên bồi thường cũng như nhân viên bảo hiểm của công ty cần phảo giải thích rõ ràng, tháu đáo, hợp lý cho khách hàng hiểu về quyết định của công ty về việc không chi trả toàn bộ hay một phần của số tiền bồi thường. - Ngăn ngừa và hạn chế trục lợi bảo hiểm Đây là hành vi nguy hiểm và khó tránh khỏi khi mà thủ đoạn ngày càng tinh vi, khó lường hơn trước và gây thất thoát một số tiền khá lớn đối với công ty. Để giảm thiểu trục lợi bảo hiểm trong công tác bồi thường, công ty cần yêu cầu nhân viên thực hiện kiểm tra hồ sơ khiếu lại một cách nghiêm túc, cẩn thận và nếu có dấu hiệu gì đáng nghi thì phải thông báo ngay để tránh trường hợp làm hợp đồng bảo hiểm giả, khai ngày tổn thất xảy ra sau ngày kí kết hợp đồng bảo hiểm hay nhân viên giám định và khách hàng cấu kết khai tăng giá trị tổn thất… Mọi quy trình thực hiện phải được ghi lại cụ thể, chi tiết để khi phát hiện sai sót, nhầm lẫn thì có thể nhanh chóng tìm ra nguyên nhân và có biện pháp xử lý kịp thời. Khi phát hiện các trường hợp trục lợi bảo hiểm mà công ty đã bồi thường rồi thì công ty phải nhanh chóng khiếu nai, đòi lại tiền bồi thường và thông báo tin đó trên website của công ty cũng như các chi nhánh khác để có biện pháp phòng tránh kịp thời. - Nâng cao hiệu quả công tác đòi người thứ ba Việc đòi người thứ ba giúp cho công ty thu lại phần nào số tiền bồi thường đã thanh toán cho khách hàng, giảm chi phí bồi thường. Để thực hiện tốt công tác đòi người thứ ba, khi có tổn thất xảy ra công ty cần yêu cầu khách hàng hay đại diện của khách hàng bảo lưu quyền đòi người thứ ba, phòng trường hợp do lỗi của người thứ ba thì công ty có cơ sở để đòi bồi thường. Sau khi tiến hành giám định xong, nhân viên bồi thường cũng phải tiến hành thu thập đủ các giấy tờ, chứng từ cần thiết, cách tính toán số tiền bồi thường và số tiền bồi thường để nhanh chóng yêu cầu người thứ ba thanh toán. Bên cạnh những biện pháp trên, công ty cần phải tiến hành cập nhật thông tin về các vụ tổn thất đã bồi thường (thời gian xảy ra tổn thất, nguyên nhân tổn thất, hàng hóa bị hư hỏng thiệt hại, phương án bồi thường, kinh nghiệm rút ra….) để khách hàng cũng như nhân viên có thể nắm rõ thông tin về tình hình hoạt động bồi thường của công ty nhanh và thuận tiện. Tóm lại công ty phải thực hiện đồng bộ rất nhiều nhiệm vụ, phải cố gắng nâng cao chất lượng công tác bồi thường để có thể nâng cao uy tín công ty, đảm bảo thị phần trên thị trường bảo hiểm Việt Nam. Việc kết hợp các biện pháp nêu trên phải thật sự linh hoạt, thực hiện một cách nhanh chóng và phù hợp từng giai đoạn. Muốn tăng hiệu quả kinh doanh của nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa XNK chuyên chở bằng đường biển thì thì ngoài các biện pháp theo từng công tác trên công ty cần đặt ra các chiến lược, xu hướng cụ thể cả về ngắn hạn cũng như lâu dài sao cho phù hợp với tình hình thực tế để vừa tận dụng được những thuận lợi của thị trường, thế mạnh của công ty vừa có biện pháp khắc phục, hạn chế tác động của những khó khăn, điểm yếu của công ty gặp phải. Để làm được điều đó công ty cần phải cải thiện tốt chất lượng dịch vụ, có những ưu đãi hợp lí cho khách hàng để cạnh tranh với các công ty bảo hiểm nước ngoài đầy kinh nghiệm và có quy mô lớn và phải biết tận dụng lợi thế là một công ty bảo hiểm của Việt Nam, am hiểu thị trường Việt Nam hơn các công ty nước ngoài mới vào. Hàng năm công ty cần đánh giá chất lượng, hiệu quả kinh doanh nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa XNK năm trước và theo từng giai đoạn để rút ra kinh nghiệm, đề ra các mục tiêu cụ thể phải thực hiện như mở rộng thị phần lên bao nhiêu phần trăm, khách hàng chính là ai, tỷ lệ bồi thường phấn đấu là bao nhiêu và thời gian bồi thường rút ngắn lại như thế nào… Chính sách càng cụ thể thì càng dễ dàng thực hiện hơn. 3.3.Một số khuyến nghị 3.3.1. Đối với hiệp hội bảo hiểm Việt Nam Hiệp hội bảo hiểm Viêt Nam được thành lập năm 1999 nhằm mục đích bảo vệ quyền lợi bảo hiểm hợp pháp của các hội viên, hợp tác và phát triển thị trường bảo hiểm Việt Nam. Hoạt động của Hiệp hồi trong những năm qua chưa thể hiện được hết chức năng vai trò của mình trên thị trường bảo hiểm Việt Nam. Để nâng cao hiệu quả hoạt động của Hiệp hội góp phần nâng cao hiệu quả công tác bồi thường bảo hiểm hóa xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển thì Hiệp hôi bảo hiển cần thực hiện một số việc sau: - Cải tổ cơ cấu tổ chức cho rõ ràng, hiệu quả hơn Hiện nay Hiệp hội bảo hiểm hoạt động trên thị trường chưa có sự phân tách ró ràng, tập trung vào một loại bảo hiểm như Bảo hiểm Phi nhân thọ, Báo hiểm Nhân thọ hay Tái bảo hiểm… nên chưa thực hiện tốt chức năng của mình trong các lĩnh vực cụ thể. Vì thế nên Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam cần có sự phân tách rõ ràng để nâng cao vai trò chức năng của Hiệp hội trên thị trường bảo hiểm. - Hỗ trợ nâng cao trình độ chuyên môn, trình độ quản lý của cán bộ nhân viên trong Hiệp hội Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam cần đào tạo và thường xuyên nâng cao trình độ chuyên môn của các cán bộ nhân viên chuyên về bảo hiểm hàng hải nói chung và bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu nói riêng nhất là trong công tác bồi thường tổn thất. Hiệp hội có thể tổ chức các khóa tập huấn, các buổi hội thảo… chuyên về bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu cho các thành viên với quy mô rộng hơn. - Cải thiện hoạt động liên quan đến nghiên cứu, đánh giá, định hướng chung cho thị trường và cập nhật thông tin Xây dựng hệ thống thu nhập, lưu trữ, xử lý, chia sẻ số liệu thống kê bảo hiểm và cơ chế cung cấp thông tin cho các doanh nghiệp bảo hiểm: Khác với các ngành khác, ngành bảo hiểm hoạt động đựa trên số liệu thống kê được thu thập trong một thời kỳ dài. Do đó, đây là một đòi hỏi cấp bách của ngành bảo hiểm Việt Nam. Cần xác định rõ các loại thông tin, số liệu cần thu thập, lưu trữ, mức độ xử lý và chia sẻ thông tin giữa các nhóm đối tượng khác nhau trên thị trường. Trách nhiệm thu thập, lưu trữ và cung cấp thông tin, số liệu của các doanh nghiệp bảo hiểm có thể được quy định trong các văn bản có liên quan. Hiệp hội cần thường xuyên cập nhật thông tin, đưa ra các số liệu thống kê, các bài phân tích liên quan đến tình hình bảo hiểm, bồi thường, các thuận lợi và khó khăn liên quan đến bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu lên trên website, tạp chí chuyên ngành để các nhà bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu có tư liệu để nghiên cứu, phân tích tình hình hoạt động kinh doanh của mình và đưa ra chiến lược phả triển đúng đắn. Hiệp hội bảo hiểm cần có quan hệ thường xuyên với các doanh nghiệp bảo hiểm trong nước để nắm rõ tình hình hoạt động của các doanh nghiệp bảo hiểm trên thị trường. Hiệp hội cần hợp tác với các hiệp hội bảo hiểm tại các nước khác trên thế giới để học tập kinh nghiệm về công tác giám định bồi thường và các lĩnh vực khác của bảo hiểm. 3.3.2. Đối với Cơ quan Nhà nước và các ban ngành có liên quan Nhà nước đóng vai trò trong kiểm soát và điều tiết hoạt động của nền kinh tế thông qua việc định hướng và đưa ra chính sách, chiến lược phù hợp phát triển ngành bảo hiểm nói chung. Nhờ đó các doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam có thêm sự hỗ trợ để phát triển và cạnh tranh với các doanh nghiệp bảo hiểm nước ngoài. - Hoàn thiện môi trường pháp lý, tạo sự thống nhất trong các cơ chế chính sách Nhà nước ban hành Nhà nước cần hoàn thiện môi trường pháp lý tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp bảo hiểm hoạt động. Vì vậy cần đẩy mạnh công tác xây dựng, bổ sung các quy định pháp lí phù hợp với môi trường kinh doanh bảo hiểm hiện nay. Sửa đổi các quy định, thủ tục rườm rà, chồng chéo nhau gây cản trở hoạt động kinh doanh bảo hiểm. Nhà nước đứng ra giám sát hoạt động kinh doanh bảo hiểm thông qua các chỉ tiêu về hoạt động của doanh nghiệp, kiểm tra và xử lí vi phạm. Trong ngành bảo hiểm việc tố tụng hay xảy ra giữa người được bảo hiểm và người bảo hiểm, kiểm tra tính chính xác của việc giải quyết khiếu nại, ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp bảo hiểm. Ngoài ra, việc kiện tụng còn xảy ra giữa người bảo hiểm và bên thứ ba, thường là chủ tàu. Vì vậy, tính chính xác của các bản án rất quan trọng đối với doanh nghiệp bảo hiểm. So với luật khác thì Luật bảo hiểm chưa thực sự hoàn chỉnh. Mặc dù sự ra dời của Luật kinh doanh bảo hiểm ra đời là bước ngoặt quan trọng của ngành bảo hiểm Việt Nam nhưng nó mới chỉ ở mức điều chỉnh về mặt kinh doanh thành lập và kiểm tra Nhà nước. Việc giải quyết tố tụng trong bảo hiểm vẫn chưa được xét đến. Do đó, Pháp luật cần quy đinh rõ Tòa án nào có thẩm quyền xét xử các vụ kiện trong bảo hiểm, bổ sung Luật tố tụng trong ngành Bảo hiểm. Các quy định đưa ra phù hợp với các thông lệ, tập quán quốc tế về bảo hiểm – bồi thường hàng hóa xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển tạo môi trường thống nhất cho sự canh tranh giữa doanh nghiệp bảo hiểm trong nước và doanh nghiệp bảo hiểm nước ngoài. Bộ tài chính cần xem xét không đánh thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng hàng nhập khẩu bị tổn thất (đã làm thủ tục nhập khẩu - thông quan nhưng sau đó mới phát hiện được tổn thất trên đường vận tải quốc tế gây ra). Nhiều doanh nghiệp xuất nhập khẩu gặp trường hợp tổn thất trên thường từ bỏ hàng, doanh nghiệp bảo hiểm là người thế quyền lô hàng bị tổn thất đó nên lại là người gánh chịu nộp thuế nhập khẩu, thuế VAT hàng nhập cho cả giá trị lô hàng đã tổn thất. - Mở rộng quan hệ với các nước trên thế giới Việc mở rộng mối quan hệ với các nước trên thế giới tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong nước nói chung và doanh nghiệp bảo hiểm nói riêng mở rộng thị phần tại các nước khác. Qua đó doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam có cơ hội tiếp cận với thị trường bảo hiểm thế giới, giúp các doanh nghiệp bảo hiểm có cơ hội tìm hiểu kỹ hơn về lịch sử phát triển của bảo hiểm, học hỏi nâng cao hiệu quả trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm nói chung và bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển nói riêng. - Thường xuyên kiểm soát hoạt động của thị trường Bộ tài chính cần lưu ý sự cạnh tranh không lành mạnh trên thị trường bảo hiểm (ví dụ như doanh nghiệp bảo hiểm giảm phí bảo hiểm, mở rộng phạm vi bảo hiểm quá mức để tranh giành khách hàng…) và đưa ra các biện pháp xử lý kịp thời và có hình thức xử phạt thích đàng cho những doanh nghiệp có hành vi trên. Như vậy mới có thể giúp thi trường bảo hiểm Việt Nam phát triển một cách vững mạnh và lâu dài. Tiếp tục hoàn thiện thị trường tài chính, đặc biệt là thị trường chứng khoán nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển cho sự phát triển của ngành bảo hiểm và của nền kinh tế. Ngành bảo hiểm có mối quan hệ mật thiết với thị trường chứng khoán. Đa số các nước có ngành bảo hiểm phát triển thì các công ty bảo hiểm đều niêm yết trên thị trường chứng khoán. Tại VIệt Nam hiện nay số lượng các công ty bảo hiểm niêm yết trên thị trường chứng khoán còn hạn chế, do đó thị trường chứng khoán chưa thực hiện được vai trò kênh huy động vốn của mình. - Xây dựng chiến lược phát triển phù hợp chung cho toàn thị trường Bộ tài chính cũng cần thường xuyên cập nhật thông tin, thực hiện các cuộc điều tra, thống kê về tình hình tổn thất, chất lượng giám định và hiệu quả công tác bồi thường của toàn thị trường bảo hiểm, đặc biệt là hiện tượng cạnh tranh không lành mạnh giữa các doanh nghiệp bảo hiểm để từ đó đưa ra các khuyến nghị hợp lý cho doanh nghiệp bảo hiểm trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm hàng hóa. Đồng thời cùng với các doanh nghiệp bảo hiểm xây dựng chiến lược phát triển lâu dài cho hoạt động kinh doanh bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển. - Đào tạo nhân sự chất lượng cao phục vụ ngành bảo hiểm Nguồn nhân lực hiện nay mới chỉ đáp ứng được nhu cầu của thị trường ở mức độ trung bình. Chương trình đào tạo tại các trường đại học vẫn chưa bám sát nhu cầu ngành, vẫn còn gánh nặng các môn học về bảo hiểm bắt buộc, trong khi nhu cầu về kiến thức bảo hiểm thương mại lớn hơn rất nhiều. Do đó, việc đào tạo nhân sự cho ngành bảo hiểm vẫn phải được cải cách cơ bản từ các trường đại học. Thông qua Bộ giáo dục và Đào tạo, Bộ Tài chính cần chỉ đạo các tổ chức đào tạo này chủ động hợp tác với các doanh nghiệp bảo hiểm để sinh viên có nhiều cơ hội thực hành và nội dung giảng dạy phù hợp với nhu cầu của ngành. Việc liên kết đào tạo với các tổ chức đào tạo bảo hiểm, hiệp hội bảo hiểm nước ngoài cũng cần được khuyến khích. KẾT LUẬN Hội nhập quốc tế thúc đẩy quan hệ buôn bán, giao thương giữa các quốc gia trên thế giới, hiều này khiến hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam ngày càng phát triển. Có thể thấy, trong những năm gần đây, hoạt động xuất nhập khẩu bằng đường biển đã có những đóng góp không nhỏ vào sự phát triển kinh tế của nước ta. Cùng với sự phát triển của hoạt động xuất nhập khẩu bằng đường biển, thì nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển cũng ngày càng được quan tâm, phát triển hơn. Là một trong những công ty bảo hiểm uy tin tại Việt Nam, PTI cũng luôn quan tâm phát triển nghiệp vụ bảo hiểm này trong những năm gần đây, đặc biệt là trong công tác giám định bồi thường của hoạt động bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển, tạo dựng được niềm tin, uy tín với khách hàng trong lĩnh vực này. Đề tài: “Thực trạng công tác bồi thường bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển tại Công ty Cổ phần bảo hiểm bưu điện PTI giai đoạn 2007-2010” được thực hiện với mong muốn có thể đưa ra một vài khuyến nghị dựa trên tình hình thực tế tại PTI để góp phần giải quyết những khó khăn trong công tác bồi thường nghiệp vụ bảo hiểm hàng hóa XNK chuyên chở bằng đường biển tại công ty và biến nó trở thành một trong những nghiệp vụ mạnh, đóng góp nhiều hơn nữa cho sự phát triển toàn diện của công ty. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Giáo trình Bảo hiểm thương mại, Nhà xuất bản Lao động xã hội Giáo trình Quản trị kinh doanh bảo hiểm, Nhà xuất bản Lao động xã hội Tài liệu Đào tạo Bảo hiểm của Công ty cổ phần bảo hiểm PTI Sổ tay nghiệp vụ Bảo hiểm hàng hải của PTI Bản cáo bạch Tổng công ty cổ phần bảo hiểm bưu điện PTI Báo cáo tài chính của PTI các năm 2007, 2008, 2009, 2010 Bộ luật Bảo hiểm hàng hải Luật Kinh doanh bảo hiểm số 24/2000/QH10, Nhà xuất bản Tư pháp Hà Nội - 2010 Website: www.pti.com.vn NHẬN XÉT Họ và tên giảng viên hướng dẫn: Chức Vụ: Nhận xét Khóa luận tốt nghiệp của: Sinh viên: Nguyễn Thị Thu Phương Lớp: Đ3BH2 Khóa 2007 – 2011 Đề tài: “Thực trạng công tác bồi thường bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển tại Công ty Cổ phần Bảo hiểm bưu điện PTI giai đoạn 2007-2010” Hà Nội, ngày tháng năm 2011 Giảng viên hướng dẫn (Chữ ký) NHẬN XÉT Họ và tên người phản biện: Chức Vụ: Nhận xét Khóa luận tốt nghiệp của: Sinh viên: Nguyễn Thị Thu Phương Lớp: Đ3BH2 Khóa 2007 – 2011 Đề tài: “Thực trạng công tác bồi thường bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển tại Công ty Cổ phần Bảo hiểm bưu điện PTI giai đoạn 2007-2010” Hà Nội, ngày tháng năm 2011 Người phản biện (Chữ ký)