Đề tài Thực trạng hoạt động xuất nhập khẩu giữa Việt nam và Hoa Kỳ

n cña nh©n d©n, n©ng cao vÞ thÕ cña ViÖt Nam trªn tr­êng quèc tÕ, t¹o nÒn t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020 ®­a n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp theo h­íng hiÖn ®¹i. Môc tiªu cô thÓ cña ChiÕn l­îc lµ: - §­a GDP n¨m 2010 lªn Ýt nhÊt gÊp ®«i n¨m 2000. N©ng cao râ rÖt hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm , cña doanh nghiÖp vµ cña nÒn kinh tÕ. TÝch luü néi bé nÒn kinh tÕ ®¹t trªn 30% GDP. - NhÞp ®é t¨ng xuÊt khÈu gÊp trªn hai lÇn nhÞp ®é t¨ng GDP. Tû träng trong GDP cña n«ng nghiÖp 16-17%, c«ng nghiÖp 40-41%, dÞch vô 42-43%. - NhÞp ®é t¨ng tr­ëng gi¸ trÞ gia t¨ng c«ng nghiÖp (kÓ c¶ x©y dùng) b×nh qu©n trong 10 n¨m tíi ®¹t kho¶ng 10-10,5%/n¨m. §Õn n¨m 2010, c«ng nghiÖp vµ x©y dùng chiÕm 40-41% GDP vµ sö dông 23-24% lao ®éng. §Ó thùc hiÖn môc tiªu tæng qu¸t vµ cô thÓ cña ChiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ -x· héi cña ViÖt Nam, trong giai ®o¹n tõ 2001 ®Õn 2010, §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX còng ®· nªu râ §Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi ngo¹i trong ®ã cã ®Þnh h­íng ph¸t triÓn ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña ViÖt Nam mµ cô thÓ lµ: VÒ xuÊt khÈu - T¨ng tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu. T¹o thÞ tr­êng æn ®Þnh cho mét sè mÆt hµng n«ng s¶n thùc phÈm vµ hµng c«ng nghiÖp cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh, t×m kiÕm c¸c thÞ tr­êng cho mÆt hµng xuÊt khÈu míi, n©ng cao chÊt l­îng c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu. - PhÊn ®Êu ®¹t tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu 5 n¨m tíi ®¹t kho¶ng 114 tû USD, t¨ng 16%/n¨m, trong ®ã nhãm hµng c«ng nghiÖp vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp chiÕm 70% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu, t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m lµ 15,9%; nhãm hµng c«ng nghiÖp tiªu dïng vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp chiÕm 43% kim ng¹ch xuÊt khÈu c«ng nghiÖp, t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m 22%; nhãm hµng n«ng, l©m, thuû s¶n chiÕm 30% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu, t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m 16,2%. VÒ nhËp khÈu - B¶o ®¶m nhËp khÈu nh÷ng vËt t­, thiÕt bÞ chñ yÕu, cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn s¶n xuÊt kinh doanh trong n­íc. - PhÊn ®Êu ®¹t tæng kim ng¹ch nhËp khÈu 5 n¨m kho¶ng 118 tû USD, t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m 15%, trong ®ã, nhãm hµng m¸y mãc, thiÕt bÞ vµ phô tïng chiÕm 32,6% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu; t¨ng b×nh qu©n 17,2%/n¨m; nhãm hµng nguyªn nhiªn vËt liÖu chiÕm 63,5% t¨ng b×nh qu©n 13,9%/n¨m; nhãm hµng tiªu dïng chiÕm kho¶ng 3,9% b»ng 5 n¨m tr­íc. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn xuÊt - nhËp khÈu thêi kú 2001-2010: §Ó thùc hiÖn ChiÕn l­îc, môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi nãi chung vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi ngo¹i nãi riªng cña §¹i héi §¶ng IX, ngµy 27 th¸ng 10 n¨m 2000, Thñ t­íng ChÝnh phñ ®· ra ChØ thÞ sè 22/2000/CT-TTg vÒ ChiÕn l­îc ph¸t triÓn xuÊt - nhËp hµng hãa vµ dÞch vô thêi kú 2001-2010. ChØ thÞ kh¼ng ®Þnh “ChiÕn l­îc ph¸t triÓn xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô thêi kú 2001-2010, nhÊt lµ xuÊt khÈu ph¶i lµ chiÕn l­îc t¨ng tèc toµn diÖn, ph¶i cã nh÷ng kh©u ®ét ph¸ víi b­íc ®i v÷ng ch¾c tiÕp tôc chñ tr­¬ng dµnh ­u tiªn cao nhÊt cho xuÊt khÈu”. ChØ thÞ nªu râ: - XuÊt khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô thêi kú 2001-2010 ph¶i ®¹t møc t¨ng tr­ëng b×nh qu©n tõ 15%/n¨m trë lªn phÊn ®Êu c©n b»ng c¸n c©n th­¬ng m¹i vµo nh÷ng n¨m 2009-2010 vµ xuÊt siªu vµo thêi kú sau 2010. - Gi¶m xuÊt khÈu hµng chÕ biÕn th«; t¨ng tû träng hµng chÕ biÕn s©u b»ng c«ng nghÖ míi. - §Èy m¹nh h¬n n÷a xuÊt khÈu trùc tiÕp vµo c¸c thÞ tr­êng cã søc mua lín nh­ Hoa Kú, T©y ¢u. - NhËp khÈu t¨ng tr­ëng b×nh qu©n 14%/n¨m cho c¶ giai ®o¹n 2001-2010; chó träng nhËp khÈu c«ng nghÖ cao; t¨ng c­êng tiÕp cËn c¸c thÞ tr­êng cung øng nguån nh­ Hoa Kú, T©y ¢u, NhËt B¶n,v.v Cïng víi ®Þnh h­íng chiÕn l­îc tæng qu¸t vµ cô thÓ trong thêi kú 2001-2010, víi viÖc Quèc héi Hoa Kú th«ng qua HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i song ph­¬ng ViÖt Nam - Hoa Kú vµo ngµy 10 thang 12 n¨m 2001, vµ víi nh÷ng tµi liÖu thu thËp ®­îc vÒ ph­¬ng ph¸p còng nh­ nh÷ng con sè dù b¸o vÒ t­¬ng lai xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ ViÖt Nam sang Hoa Kú, em xin ®­îc tæng hîp l¹i tiÒm n¨ng hai bªn cã thÓ ®¹t ®­îc sau khi hiÖp ®Þnh cã hiÖu lùc. Ph­¬ng ph¸p dù b¸o ®­îc ®­a ra theo hai c¸ch tiÕp cËn. C¸ch thø nhÊt lµ dù b¸o vÒ thÞ tr­êng Hoa Kú nãi chung víi ý nghÜa lµ mét trong nh÷ng thÞ tr­êng nhËp khÈu míi, ®Çy tiÒm n¨ng ®èi víi hµng ho¸ cña ViÖt Nam. C¸ch thø hai lµ dù b¸o tiÒm n¨ng xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam sang Hoa Kú theo nhãm mÆt hµng. 2.1. Dù b¸o tiÒm n¨ng xuÊt khÈu hµng ho¸ ViÖt Nam sang Hoa Kú 2.2.1 Hoa Kú - ThÞ tr­êng xuÊt khÈu míi ®Çy tiÒm n¨ng ®èi víi hµng ho¸ cña ViÖt Nam sau khi HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú cã hiÖu lùc HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú cã hiÖu lùc, qua ®ã ChÝnh phñ Hoa Kú sÏ ph¶i ngay lËp tøc vµ v« ®iÒu kiÖn dµnh cho hµng ho¸ cña ViÖt Nam h­ëng Quy chÕ Tèi huÖ quèc (tøc lµ ®­îc ®èi xö kh«ng kÐm thuËn lîi h¬n sù ®èi xö mµ Hoa Kú ®· dµnh cho hµng ho¸ t­¬ng tù cña bÊt kú n­íc thø ba nµo kh¸c), Quy chÕ §èi xö Quèc gia vµ lo¹i bá tÊt c¶ c¸c h¹n chÕ, h¹n ng¹ch, yªu cÇu giÊy phÐp vµ kiÓm so¸t nhËp khÈu ®èi víi hµng ho¸ ViÖt Nam khi xuÊt khÈu sang thÞ Hoa Kú. Ngoµi ra HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú cßn quy ®Þnh r»ng: ChÝnh phñ Hoa Kú sÏ xem xÐt kh¶ n¨ng dµnh cho ViÖt Nam ChÕ ®é ¦u ®·i ThuÕ quan Phæ cËp. Nh­ vËy lµ c¨n cø vµo thùc tr¹ng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸ ViÖt Nam sang Hoa Kú trong thêi gian qua; c¨n cø vµo ®Þnh h­íng chiÕn l­îc ph¸t triÓn xuÊt nhËp khÈu cña ViÖt Nam giai ®o¹n 2001-2010 tr×nh bµy ë trªn, ®Æc biÖt, c¨n cø vµo chÝnh s¸ch, chÕ ®é, qui chÕ ®iÒu tiÕt ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu gi÷a hai n­íc ®· ®­îc tho¶ thuËn trong HiÖp ®Þnh song ph­¬ng ViÖt Nam-Hoa Kú, cã thÓ dù ®o¸n r»ng, riªng ®èi víi thÞ tr­êng Hoa Kú, kim ng¹ch hµng ho¸ ViÖt Nam xuÊt sang thÞ tr­êng nµy sÏ t¨ng 15% hµng n¨m trong 3 n¨m ®Çu (sau khi HiÖp ®Þnh cã hiÖu lùc) vµ 18% cho 3 n¨m tiÕp theo vµ vÉn gi÷ ë vÞ trÝ t¨ng lªn 15% cho ®Õn hÕt n¨m 2010. 2.2.2. Dù b¸o tiÒm n¨ng xuÊt khÈu theo nhãm mÆt hµng Nhãm mÆt hµng h¶i s¶n Hoa Kú lµ n­íc xuÊt khÈu h¶i s¶n lín nhÊt thÕ giíi vµ còng lµ n­íc nhËp khÈu h¶i s¶n lín thø 2 thÕ giíi, sau NhËt B¶n. Hµng n¨m, Hoa Kú ph¶i nhËp khÈu trung b×nh mét l­îng h¶i s¶n gi¸ trÞ kho¶ng 2,5 tû USD tõ c¸c n­íc ch©u ¸ vµ cho ®Õn n¨m 1996 th× gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam chØ chiÕm kho¶ng 1,14% gi¸ trÞ nhËp khÈu thuû s¶n cña Hoa Kú tõ c¸c n­íc ch©u ¸ vµ 0,42% gi¸ trÞ nhËp khÈu thuû s¶n cña Hoa Kú tõ c¸c n­íc trªn thÕ giíi. V× thÕ, cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng ®©y lµ thÞ tr­êng v« cïng réng lín vµ ®Çy triÓn väng ®èi víi ngµnh nu«i trång vµ ®¸nh b¾t thuû s¶n ViÖt Nam. MÆt hµng nhËp khÈu chÝnh cña Hoa Kú lµ t«m c¸c lo¹i trong khi ®©y còng lµ mÆt hµng xuÊt khÈu chÝnh cña ViÖt Nam. Dù b¸o, ViÖt Nam cã thÓ xuÊt khÈu 600 triÖu USD h¶i s¶n vµo Hoa Kú n¨m 2010, t¨ng 7 lÇn so víi n¨m 1998, 6 lÇn so víi n¨m 2000 vµ gÇn b»ng møc xuÊt khÈu cña Th¸i Lan hiÖn nay. Nhãm hµng n«ng s¶n Nhãm hµng nµy do thÞ tr­êng Hoa Kú cã nhu cÇu cao vµ møc thuÕ nhËp khÈu b»ng 0 hoÆc rÊt thÊp, nªn hµng ViÖt Nam ®· vµo gÇn ®óng vÞ trÝ so víi kh¶ n¨ng cña m×nh, nªn trong thêi kú 2001-2010 sÏ tiÕp tôc t¨ng vät nh­ mÊy n¨m võa qua. Ngoµi ra, c¸c mÆt hµng nµy cßn phô thuéc nhiÒu vµo s¶n l­îng, thêi tiÕt vµ gi¸ ë ViÖt Nam vµ trªn thÕ giíi. Tuy nhiªn, ®Þnh h­íng xuÊt khÈu cña nhãm c¸c mÆt hµng nµy b×nh qu©n cã thÓ t¨ng 15%/n¨m vµ tíi n¨m 2010 dù kiÕn t¨ng h¬n gÊp ®«i n¨m 2000, ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu kho¶ng h¬n 350 triÖu USD. - Cµ phª: Tæng kim ng¹ch nhËp khÈu cña Hoa Kú ®èi víi c¸c lo¹i cµ phª n¨m 1992 lµ 1.612 tû USD; n¨m 1997 lµ 3,726 tû USD vµ n¨m 1998 gi¶m xuèng 3.237 USD. Dù kiÕn trong 10 n¨m tíi, nhu cÇu nhËp khÈu cña Hoa Kú sÏ t¨ng kho¶ng 10%/n¨m (B¸o c¸o cña Th­¬ng vô ViÖt Nam t¹i Hoa Kú). Trong 10 n¨m tíi (®Õn 2010) xuÊt khÈu cµ phª cña ViÖt Nam sang Hoa Kú sÏ cã nh÷ng t¨ng gi¶m bÊt th­êng do thÞ tr­êng cµ phª thÕ giíi th­êng cã nh÷ng biÕn ®éng. NÕu gi¸ c¶, chÊt l­îng c¹nh tranh tèt th× ta cã thÓ t¨ng ®­îc xuÊt khÈu vµo Hoa Kú t­¬ng øng víi møc t¨ng nhu cÇu thÞ tr­êng, Ýt nhÊt víi møc t¨ng b×nh qu©n (10-15%/n¨m), ®¹t kho¶ng 350 triÖu USD vµo n¨m 2010. Tuy nhiªn, do thÞ tr­êng Hoa Kú chñ yÕu tiªu thô cµ phª ARABICA nªn nÕu ch­¬ng tr×nh trång cµ phª ë miÒn B¾c thµnh c«ng th× xuÊt khÈu cµ phª ViÖt Nam còng sÏ t¨ng nhiÒu h¬n nhê lo¹i cµ phª nµy. - H¹t tiªu: Hµng n¨m Hoa Kú nhËp khÈu sè l­îng lín h¹t tiªu ch­a xay vµ ®· xay (n¨m 1992 nhËp trªn 112 triÖu USD, n¨m 1998 nhËp trªn 302 triÖu USD, t¨ng 170 lÇn so víi n¨m 1992 vµ 17% so víi n¨m 1997). MÆt hµng nµy ViÖt Nam th©m nhËp vµo Hoa Kú chËm h¬n cµ phª, nh­ng tõ nh÷ng n¨m tíi, kh¶ n¨ng t¨ng xu¸t khÈu mÆt hµng nµy sÏ cao v× Trung Quèc, T©y Ban Nha, nh÷ng n­íc hiÖn ®ang ®øng trªn ViÖt Nam vÒ xuÊt khÈu mÆt hµng nµy, l¹i kh«ng cã nhiÒu h¹t tiªu nh­ ViÖt Nam. - ChÌ c¸c lo¹i: Hµng n¨m Hoa Kú nhËp khÈu c¸c lo¹i chÌ xanh vµ ®en, trung b×nh 130 triÖu USD/n¨m (tõ 1992-1997), riªng 1998 nhËp 170 triÖu USD. Giai ®o¹n 2000-2010, ViÖt Nam cã thÓ t¨ng ®Òu ®Æn 20%/n¨m nÕu t¨ng ®­îc xuÊt khÈu trùc tiÕp vµ cã thÓ ®¹t 3 triÖu USD vµo n¨m 2010. NÕu nh­ cã sù ®Çu t­ bao tiªu s¶n phÈm cña c¸c c«ng ty Hoa Kú, cã thÓ ®¹t 6 triÖu USD. - G¹o: NhiÒu kh¸ch hµng Hoa Kú mua g¹o ViÖt Nam ®Ó xuÊt khÈu sang ch©u Phi theo c¸c ch­¬ng tr×nh viÖn trî cña ChÝnh phñ Hoa Kú. Tr­íc khi cã NTR, thuÕ nhËp khÈu ®èi víi g¹o lµ 0,055 USD sau khi cã NTR lµ 0,021 USD/kg. Møc thuÕ nh­ vËy lµ thÊp vµ thÞ tr­êng nhËp khÈu g¹o cña Hoa Kú lµ réng më ®èi víi ViÖt Nam. Nhãm mÆt hµng kho¸ng s¶n - DÇu má: Hoa Kú lµ n­íc cã kü thuËt vÒ khai th¸c còng nh­ läc dÇu tiªn tiÕn nhÊt trªn thÕ giíi nh­ng còng lµ n­íc nhËp khÈu dÇu khÝ lín nhÊt thÕ giíi. ViÖt Nam b¾t ®Çu xuÊt khÈu dÇu th« vµo thÞ tr­êng Hoa Kú tõ n¨m 1998 vµ gi¸ trÞ xuÊt khÈu n¨m 1999 lµ 83,8 triÖu USD. Tuy nhiªn, mét ®iÒu cÇn l­u ý lµ viÖc ch­a cã kh¸ch hµng truyÒn thèng lµ c¸c nhµ m¸y läc dÇu lín cña Hoa Kú còng lµ mét nguyªn nh©n lµm cho trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 1999, ViÖt Nam kh«ng b¸n ®­îc mét tÊn dÇu th« nµo cho thÞ tr­êng nµy. N¨m tËp ®oµn c«ng nghiÖp dÇu má hµng ®Çu thÕ giíi hiÖn nay lµ SHELL vµ BP (Anh), ESSON vµ MOBIL (Hoa Kú), ELT-EQUITANIE (Ph¸p) ®Òu ®ang cã mÆt t¹i ViÖt Nam vµ lµm ¨n rÊt thµnh c«ng chøng tá søc m¹nh vÒ tiÒm n¨ng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu dÇu th« cña ViÖt Nam rÊt lín nªn ®· thu hót ®­îc c¸c c«ng ty hµng ®Çu thÕ giíi. Ch¾c ch¾n r»ng, trong mét vµi n¨m tíi Hoa Kú sÏ n»m trong sè b¹n hµng lín vÒ dÇu th«, bëi v×, ®ã lµ mét trong sè nh÷ng dù ¸n nghiªn cøu cña c«ng ty Hoa Kú t¹i ViÖt Nam khi thÞ tr­êng néi ®Þa kh«ng tiªu dïng hÕt. Dù b¸o ®Õn n¨m 2010, xuÊt khÈu dÇu th« vµ khÝ tù nhiªn ViÖt Nam vµo Hoa Kú ®¹t 200 triÖu USD. - KhÝ ®èt: Nãi chung, xuÊt khÈu khÝ ®èt cña ViÖt Nam cßn nhá bÐ so víi kh¶ n¨ng nhËp khÈu khÝ ®èt cña Hoa Kú. Tuy nhiªn, víi kh¶ n¨ng khai th¸c khÝ ®èt trong viÖc ph¸t triÓn c¸c dù ¸n nhiÖt ®iÖn, ViÖt Nam rÊt cã kh¶ n¨ng t¨ng xuÊt khÈu mÆt hµng khÝ ®èt vµo Hoa Kú lªn tíi 100 triÖu USD vµo n¨m 2010. - Than ®¸: Lµ n­íc xuÊt khÈu lín vÒ than ®¸ nh­ng Hoa Kú còng nhËp khÈu mét l­îng lín than ®¸ do hµng nhËp khÈu cã thÓ rÎ h¬n hµng néi ®Þa. Tuy nhiªn cã mét lîi thÕ lµ than ®¸ ViÖt Nam rÊt phï hîp h¬n cho ngµnh c«ng nghiÖp luyÖn thÐp mµ ngµnh luyÖn thÐp Hoa Kú ®ang ph¶i gi¶m s¶n xuÊt do gi¸ thµnh cao, céng víi c¸c vÊn ®Ò vÒ m«i tr­êng nªn xuÊt khÈu than cña ViÖt Nam vµo Hoa Kú sÏ bÞ h¹n chÕ trong thêi gian tíi. Mét sè nhãm mÆt hµng kh¸c Lµ n­íc cã nÒn c«ng nghiÖp lín nhÊt thÕ giíi vµ cã nhiÒu lo¹i rau qu¶ víi sè l­îng lín, nh­ng Hoa Kú còng lµ n­íc nhËp khÈu rau qu¶ lín nhÊt thÕ giíi. §Ò ¸n ph¸t triÓn rau qu¶ cña ViÖt Nam ë c¸c vïng trong c¶ n­íc nh»m tho¶ m·n nhu cÇu vÒ rau qu¶ trong c¶ n­íc, còng nh­ nh÷ng cè g¾ng t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu rau qu¶ t­¬i vµ chÕ biÕn lªn 1 tû USD n¨m 2010 sÏ t¹o ra kh¶ n¨ng lín trong viÖc xuÊt khÈu mÆt hµng nµy vµo thÞ tr­êng Hoa Kú. - Nhãm thùc phÈm chÕ biÕn tõ thÞt vµ t«m, c¸: Hoa Kú lµ mét n­íc nhËp khÈu nhiÒu c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn tõ thÞt, c¸, t«m. Trong nhãm hµng nµy, ViÖt Nam cã thÕ m¹nh vÒ xuÊt khÈu t«m chÕ biÕn. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, thÞ tr­êng Hoa Kú cã møc t¨ng nhËp khÈu ®èi víi mÆt hµng nµy tõ kho¶ng 20-30%/n¨m, do ®ã nÕu ViÖt Nam ®Çu t­ ®Ó s¶n xuÊt víi chÊt l­îng tèt th× cã thÓ ®¹t ®­îc møc t¨ng 30%/n¨m vµ tíi n¨m 2010 cã thÓ ®¹t 50 triÖu USD vµ cã thÓ v­¬n lªn ®øng thø hai (sau Th¸i Lan) trong sè c¸c n­íc xuÊt khÈu mÆt hµng nµy vµo thÞ tr­êng Hoa Kú. - Hµng gèm sø: ViÖt Nam cã lîi thÕ lµ ngµnh nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng, cã mÉu, m· ®Ñp vµ gi¸ nh©n c«ng rÎ. Sau khi HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i song ph­¬ng cã hiÖu lùc th× mét sè mÆt hµng gèm sø nh­ chËu c¶nh, voi gèm, v.v cã kh¶ n¨ng t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu vµo Hoa Kú tíi hµng chôc triÖu USD/n¨m, dù b¸o sÏ kho¶ng®¹t 300 triÖu USD vµo n¨m 2010. - Cao su vµ s¶n phÈm cao su: §©y lµ nhãm mÆt hµng cã nhu cÇu rÊt lín ë Hoa Kú, do c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, nhÊt lµ c«ng nghiÖp « t« ph¸t triÓn m¹nh. Trong khi ®ã, ViÖt Nam lµ n­íc §«ng Nam A cã thÓ m¹nh vÒ trång cao su thiªn nhiªn. Trong t­¬ng lai, nÕu Nhµ n­íc cã ch­¬ng tr×nh ®Çu t­ hoÆc thu hót ®Çu t­ cña n­íc ngoµi vµo lÜnh vùc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm cao su, th× ®Õn n¨m 2010, viÖc xuÊt khÈu vµo thÞ tr­ßng nµy dù b¸o mçi n¨m ®¹t kho¶ng tõ 150-200 triÖu USD gi¸ trÞ s¶n phÈm cao su c¸c lo¹i, lµ ®iÒu mét dù b¸o cã c¬ së. - Hµng dÖt may: Theo thèng kª, hµng n¨m Hoa Kú ®øng ®Çu thÕ giíi vÒ nhËp khÈu hµng may mÆc. Theo t×nh h×nh hiÖn t¹i, dù ®o¸n sau khi cã NTR ViÖt Nam cã thÓ xuÊt khÈu ngay vµo Hoa Kú vµ kim ng¹ch cã thÓ ®¹t 1 tû USD ngay tõ n¨m ®Çu nÕu chóng ta chuÈn bÞ tèt. NÕu gi÷ ®­îc thÞ tr­êng nµy cho hµng dÖt may th× kh¶ n¨ng th©m nhËp thÞ tr­êng Hoa Kú tõ nay ®Õn n¨m 2010 sÏ lµ mét ®iÒu thuËn lîi cho ngµnh may mÆc ViÖt Nam ®¹t tíi con sè 1,5 tû USD. KÕt luËn: Nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn, dù b¸o vÒ xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam vµo Hoa Kú trong thêi kú 2000-2010 ®­îc ®­a ra trªn c¬ së lµ hµng ho¸ ViÖt Nam ®­îc h­ëng NTR tõ cuèi n¨m 2001 vµ quan hÖ hai n­íc sÏ ®­îc t¨ng c­êng h¬n sau khi ViÖt Nam gia nhËp WTO. C¸c dù ®o¸n trªn cßn dùa trªn c¬ së sau ®©y: - Nh÷ng n¨m 2000-2005 lµ thêi kú chuyÓn h­íng thÞ tr­êng vµ thay ®æi c¬ cÊu kinh tÕ, nªn sÏ cã t¨ng tr­ëng ®ét biÕn trong tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng ViÖt Nam sang Hoa Kú, ®Æc biÖt lµ c¸c mÆt hµng giµy, dÐp, may mÆc, m¸y mãc, ®iÖn tö, ®å ch¬i, n«ng s¶n chÕ biÕn. Thêi kú nµy, chñ yÕu ®Èy m¹nh xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng mµ ta ®ang cã ­u thÕ vÒ thñ c«ng vµ lao ®«ng rÎ nh­: giµy, dÐp, may mÆc, thñ c«ng mü nghÖ truyÒn thèng vµ b­íc ®Çu ph¸t triÓn m¸y mãc vµ hµng chÕ biÕn cao chuÈn bÞ cho thêi kú tiÕp theo. - Thêi kú 2005-2010 xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Hoa Kú sÏ t¨ng chËm nh­ng ph¶i t¨ng gÊp ®«i trong 5 n¨m. Hµng nguyªn liÖu th« vµ n«ng s¶n th« t¨ng chËm h¬n hay gi÷ nguyªn thÞ phÇn. §Õn n¨m 2010 thÞ phÇn cña ViÖt Nam trong nhËp khÈu cña Hoa Kú cè g¾ng chiÕm 0,96%, ®©y lµ mét chØ tiªu t­¬ng ®èi cao. Tuy nhiªn, ViÖt Nam chØ cã thÓ ®¹t ®­îc quy m« trªn khi ®Èy m¹nh ®­îc qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, thu hót ®Çu t­ cña c¸c nhµ ®Çu t­ Hoa Kú. - NhËp khÈu cña Hoa Kú trong thËp kû qua ®· ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng trung b×nh kho¶ng 10%/n¨m vµ dù kiÕn trong thËp kû tíi sÏ vÉn ®¹t ®­îc nhÞp ®é nh­ thÕ. C¸c nÒn kinh tÕ kh¸c, kÓ c¶ ViÖt Nam còng ®­îc h­ëng chung thµnh qu¶ nµy. V× vËy chóng ta hy väng Hoa Kú trong thêi gian tíi vÉn gi÷ ®­îc møc ®é t¨ng tr­ëng. 2.2. Dù b¸o hµng ho¸ cÇn nhËp khÈu tõ Hoa Kú vµo ViÖt Nam Sau khi HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú cã hiÖu lùc, dù b¸o chung lµ nhËp khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam tõ Hoa Kú sÏ t¨ng liªn tôc ë møc 14%/n¨m cho c¶ thêi kú 2001-2010, cïng víi sù t¨ng tr­ëng nÒn kinh tÕ. Tuy nhiªn, ®Þnh h­íng nhËp khÈu cña ViÖt Nam lµ chØ chó träng nhËp khÈu c«ng nghÖ cao ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña c¸c ngµnh chÕ biÕn n«ng, l©m, thuû, h¶i s¶n ®ång thêi h¹n chÕ viÖc nhËp khÈu c¸c s¶n phÈm trong n­íc ®· s¶n xuÊt ®­îc. Ngoµi ra, t¨ng c­êng nhËp khÈu c¸c thiÕt bÞ kü thuËt nh»m ®¸p øng môc tiªu: ®æi míi, hiÖn ®¹i ho¸ thiÕt bÞ, c«ng nghÖ vµ ®¶m b¶o nguån vËt t­, nguyªn liÖu cho c¸c ngµnh kinh tÕ chñ chèt, gãp phÇn æn ®Þnh thÞ tr­êng, æn ®Þnh nÒn kinh tÕ vµ ®êi sèng x· héi. Víi tÇm nh×n chiÕn l­îc ®ã, cã thÓ dù b¸o mét sè nhãm mÆt hµng chñ yÕu nhËp khÈu tõ Hoa Kú. 2.2.1. Dù b¸o mét sè nhãm mÆt hµng nhËp khÈu Hµng m¸y mãc thiÕt bÞ, ph­¬ng tiªn vËn t¶i, thiÕt bÞ y tÕ vµ c¸c lo¹i m¸y mãc chuyªn dông kh¸c §©y vÉn lµ mÆt hµng ­u tiªn nhËp khÈu cña ViÖt Nam, hµng n¨m chiÕm kho¶ng 30% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu. C¨n cø vµo nhu cÇu trong n­íc vµ chñ tr­¬ng ®æi míi c«ng nghÖ, cã thÓ thÊy kim ng¹ch nhËp khÈu nhãm hµng nµy tõ Hoa Kú sÏ rÊt cao, ®Æc biÖt lµ c¸c lo¹i m¸y phôc vô s¶n xuÊt, c¸c thiÕt bÞ v« tuyÕn ®iÖn, viÔn th«ng trong thêi gian tíi. Kim ng¹ch nhËp khÈu nhãm m¸y mãc ph­¬ng tiÖn vËn t¶i sÏ t¨ng vät nÕu ta tiÕp tôc ký c¸c hîp ®ång nhËp khÈu m¸y bay víi Hoa Kú. Ngoµi ra, viÖc t¨ng c­êng ®Çu t­ vµ thùc hiÖn c¸c cam kÕt ®Çu t­ ®· cã thÓ t¹o ®iÒu kiÖn h¬n n÷a cho viÖc nhËp khÈu nhãm mÆt hµng nµy tõ Hoa Kú. Hµng tiªu dïng Hµng tiªu dïng Hoa Kú vµo ViÖt Nam thêi gian qua chñ yÕu lµ cña c¸c c«ng ty Hoa Kú ë Ch©u ¸ s¶n xuÊt, chø kh«ng ph¶i lµ hµng ho¸ ®­îc s¶n xuÊt trªn ®¸t Mü. V× thÕ, mét trong c¸c xu h­íng trong nh÷ng n¨m tíi sÏ lµ nhËp khÈu hµng tiªu dïng Mü tõ Mü. Bªn c¹nh ®ã, Nhµ n­íc còng cã chñ tr­¬ng h¹n chÕ nhËp khÈu hµng tiªu dïng (d­íi 20% tæng kim ng¹ch hµng nhËp khÈu) nªn thêi gian tíi, xuÊt khÈu t¹i chç cña c¸c c«ng ty Hoa Kú t¹i ViÖt Nam sÏ lµ xu h­íng chÝnh trong viÖc nhËp khÈu hµng tiªu dïng cña Hoa Kú vµo ViÖt Nam. Ph©n bãn §©y lµ mét mÆt hµng nhËp khÈu quan träng ®èi víi mét nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp nh­ n­íc ta, khi mµ hÇu hÕt toµn bé l­îng ph©n ®¹m tiªu thô trong n­íc (92%) ph¶i nhËp khÈu. Trong nh÷ng n¨m tíi, nhËp khÈu ph©n bãn vÉn lµ nguån cung cÊp chÝnh. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®· t×m ®­îc nguån cung cÊp kh¸ èn ®Þnh tõ thÞ tr­êng Hoa Kú, v× thÕ mÆt hµng nµy sÏ gi÷ v÷ng vµ t¨ng m¹nh kim ng¹ch nhËp khÈu trong thêi gian tíi. B«ng sîi Hoa Kú lµ n­íc cã s¶n l­îng b«ng lín nhÊt thÕ giíi, chiÕm kho¶ng 23% tæng s¶n l­îng thÕ giíi. Hoa Kú còng lµ n­íc xuÊt khÈu b«ng lín nhÊt thÕ giíi, cßn ViÖt Nam th× nhu cÇu b«ng ngµy cµng t¨ng do sù t¨ng tr­ëng m¹nh cña nganh dÖt may. V× vËy, trong thêi gian tíi, Hoa Kú lµ mét thÞ tr­êng cung cÊp b«ng ®Çy triÓn väng ®èi víi ViÖt Nam. Trong nh÷ng n¨m tíi khi h­ëng NTR vµ GSP cña Hoa Kú, hµng dÖt may ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng Hoa Kú tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn vÒ xuÊt xø nguyªn liÖu do LuËt ph¸p Hoa Kú quy ®Þnh, ch¾c ch¾n sÏ thóc ®Èy nguån hµng b«ng sîi nhËp tõ Hoa Kú. 2.2.2. KÕt luËn Cïng víi thùc tr¹ng vµ triÓn väng ho¹t ®éng nhËp khÈu gi÷a hai n­íc nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn, nhËp khÈu cña ViÖt Nam tõ Hoa Kú sÏ t¨ng nhanh chãng, dù ®o¸n trong thêi gian tíi cã thÓ ®¹t 400-600 triÖu USD mçi n¨m trong c¸c n¨m tr­íc m¾t. Víi viÖc ViÖt Nam ®­îc h­ëng NTR vµ EXIMBANK khai th«ng tµi trî cho c¸c c«ng ty Hoa Kú kinh doanh víi ViÖt Nam ... th× nhËp khÈu cña ViÖt Nam tõ Hoa Kú ch¾c ch¾n sÏ chiÕm phÇn lín h¬n nhiÒu trong tæng kim ng¹ch nhËp khÈu cña ViÖt Nam, cô thÓ lÊy mèc n¨m 2000 (khi mµ nhËp khÈu cña ViÖt Nam tõ Hoa Kú chØ chiÕm 2,4% tæng trÞ gi¸ kim ng¹ch nhËp khÈu cña ViÖt Nam) cø t¨ng ®Çu b×nh qu©n lµ 14% mét n¨m th× râ rµng Hoa Kú sÏ lµ thÞ tr­êng nhËp khÈu ®Çy tiÒm n¨ng cña ViÖt Nam. III. c¸c biÖn ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng ho¸ viÖt nam sang Hoa Kú 3.1. Nhãm gi¶i ph¸p mang tÝnh vÜ m« 3.1.1. TiÕp tôc hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt ViÖt Nam nh»m t¹o ra sù phï hîp víi nh÷ng quy ®Þnh cña luËt ph¸p Hoa Kú vµ HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam -Hoa Kú HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam-Hoa Kú cã rÊt nhiÒu quy ®Þnh ®Æc thï vµ cïng víi tÝnh hiÖu lùc ph¸p lý, HiÖp ®Þnh sÏ t¹o nªn rÊt nhiÒu ®iÓm kh¸c biÖt so víi nh÷ng quy ®Þnh cña luËt ph¸p trong n­íc. §ã lµ, nh÷ng kh¸c biÖt n»m trong c¸c quy ®Þnh cña HiÖp ®Þnh vÒ chÝnh s¸ch thuÕ, vÒ c¸c kho¶n lÖ phÝ liªn quan ®Õn xuÊt nhËp khÈu, vÒ c¹nh tranh, vÒ th­¬ng m¹i nhµ n­íc, vÒ gi¶i quyÕt tranh chÊp, v.v. Bªn c¹nh ®ã, thÞ tr­êng Hoa Kú lµ thÞ tr­êng ®ßi hái ph¶i cã sù tu©n thñ nghiªm ngÆt c¸c quy ®Þnh vÒ chÊt l­îng hµng ho¸, xuÊt xø, vÒ gi¸ c¶ vµ vÒ thÞ hiÕu kh¸ch hµng. §Ó thùc hiÖn nh÷ng qui ®Þnh trong hiÖp ®Þnh còng nh­ khai th¸c thuËn lîi sau khi HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i cã hiÖu lùc nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng ViÖt Nam sang Hoa Kú, tr­íc m¾t, cÇn tËp trung hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt ViÖt Nam. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, cÇn thùc hiÖn ngay c¸c c«ng viÖc sau ®©y: -TiÕp tôc rµ so¸t l¹i hÖ thèng ph¸p luËt ®iÒu chØnh ho¹t ®éng th­¬ng m¹i nãi chung vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi riªng cña ViÖt Nam nh»m lo¹i bá nh÷ng v¨n b¶n (luËt hoÆc d­íi luËt) ®· lçi thêi, bÊt cËp vµ kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶. §©y lµ c«ng viÖc phøc t¹p, tèn kÐm, ®ßi hái ph¶i cã sù ®Çu t­ cña Nhµ n­íc vÒ kinh phÝ còng nh­ vÒ nguån nh©n lùc. Cïng víi viÖc ®Çu t­, viÖc phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c Bé ngµnh h÷u quan còng lµ c«ng viÖc ®Æc biÖt quan träng. HiÖn nay, Bé T­ Ph¸p ®­îc giao nhiÖm vô chñ tr×, phèi hîp víi c¸c c¬ quan h÷u quan ®Ó rµ so¸t, ®èi chiÕu, so s¸nh c¸c cam kÕt trong HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Mü víi c¸c v¨n b¶n hiÖn hµnh. Tuy nhiªn, c«ng viÖc nµy kh«ng ph¶i chØ lµm trong mét vµi th¸ng mµ ph¶i lµm trong mét vµi n¨m, tr­íc m¾t lµ lµm ngay trong 2 n¨m ®Çu, kÓ tõ khi HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú cã hiÖu lùc. Lµm ®­îc ®iÒu nµy còng chÝnh lµ ®Èy nhanh tiÕn tr×nh ViÖt Nam gia nhËp WTO. - Söa ®æi LuËt Th­¬ng m¹i ViÖt Nam n¨m 1997 cho phï hîp víi t×nh h×nh míi, hoµn thiÖn Quy chÕ th­¬ng nh©n vµ bæ sung c¸c quy ®Þnh vÒ chÝnh s¸ch qu¶n lý xuÊt khÈu râ rµng, phï hîp víi ®Þnh h­íng chiÕn l­îc ph¸t triÓn xuÊt khÈu cña §¶ng, còng nh­ phï hîp víi HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i song ph­¬ng ViÖt Nam - Hoa Kú. - KhÈn tr­¬ng so¹n th¶o vµ ban hµnh luËt c¹nh tranh vµ chèng ®éc quyÒn nh»m t¹o sù c¹nh tranh b×nh ®¼ng cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam, kÓ c¶ doanh nghiÖp Nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp t­ nh©n, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ trong n­íc vµ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi nh»m t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam trong viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ ra n­íc ngoµi nãi chung vµ thÞ tr­êng Hoa Kú nãi riªng - Ban hµnh míi vµ söa ®æi c¸c luËt thuÕ xuÊt khÈu, phï hîp víi lÞch tr×nh c¾t gi¶m thuÕ ®èi víi hµng ho¸ theo quy ®Þnh cña HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam -Hoa Kú. Mét trong nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc nhÊt ®Ó thùc hiÖn nghÜa vô ®· cam kÕt trong HiÖp ®Þnh lµ ChÝnh phñ ViÖt Nam ph¶i b¶o ®¶m cho hµng ho¸ cña Hoa Kú xuÊt sang ViÖt Nam, ®­îc h­ëng MFN vµ NT. §Ó thùc thi nghÜa vô nµy, Dù th¶o Ph¸p lÖnh vÒ §èi xö Tèi huÖ quèc vµ §èi xö Quèc gia ®· ®­îc so¹n th¶o. Tuy nhiªn, thêi gian qua, c¸c c«ng viÖc liªn quan nh»m sím ban hµnh ph¸p lÖnh nµy cßn ®­îc triÓn khai chËm, ë ph¹m vi hÑp. V× vËy cÇn ph¶i tÝch cùc h¬n n÷a trong viÖc x©y dùng, th¶o luËn vµ th«ng qua Ph¸p lÖnh vÒ §èi xö Tèi huÖ quèc vµ §èi xö Quèc gia v× ®©y lµ nh÷ng nghÜa vô c¬ b¶n mµ phÝa ViÖt Nam ph¶i thùc hiÖn khi HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú cã hiÖu lùc. 3.1.2. TÝch cùc chuÈn bÞ thùc hiÖn nh÷ng nghÜa vô ®· cam kÕt trong HiÖp ®Þnh Ngay sau khi HiÖp ®Þnh cã hiÖu lùc, ChÝnh phñ ViÖt Nam sÏ ph¶i thùc hiÖn mäi cam kÕt nh­: Cho Hoa Kú h­ëng MFN, NT më cöa thÞ tr­êng dÞch vô, v.v. §©y lµ nh÷ng nghÜa vô rÊt nÆng nÒ. Do ®ã, ChÝnh phñ ViÖt Nam cÇn khÈn tr­¬ng chØ ®¹o mäi ngµnh, mäi cÊp, tõ Trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng, phèi hîp chÆt chÏ ®Ó thùc hiÖn c¸c nghÜa vô ®· cam kÕt trong HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú. 3.1.3. §Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn vµ phæ biÕn vÒ thÞ tr­êng Hoa Kú, vÒ chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu cña Hoa Kú vµ HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam -Hoa Kú. Chóng ta biÕt r»ng thÞ tr­êng Mü lµ mét thÞ tr­êng khã tÝnh vµ møc ®é c¹nh tranh rÊt cao do ®ã ®Ó x©m nhËp vµo thÞ tr­êng Mü, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i t×m hiÓu rÊt nhiÒu luËt vµ quy ®Þnh vÒ th­¬ng m¹i cña Mü. C¸c doanh nghiÖp ph¶i n¾m ®­îc nh÷ng quy ®Þnh ®iÒu chØnh quan hÖ hîp ®ång mua b¸n gi÷a m×nh vµ c¸c th­¬ng nh©n Mü trong LuËt Th­¬ng m¹i cña Mü cïng nh÷ng ®iÓm kh¸c biÖt so víi LuËt Th­¬ng m¹i ViÖt Nam. MÆt kh¸c, luËt vµ c¸c quy ®Þnh vÒ thuÕ vµ h¶i quan cña Mü nh­ Danh b¹ thuÕ thèng nhÊt, ChÕ ®é ­u ®·i thuÕ quan phæ cËp, c¬ së tÝnh thuÕ h¶i quan hay nh÷ng quy ®Þnh vÒ xuÊt xø hµng hãa cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña doanh nghiÖp khi xuÊt khÈu sang Mü. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam sÏ kh«ng thÓ thµnh c«ng trªn thÞ tr­êng nÕu kh«ng nghiªn cøu hÖ thèng hµng rµo phi thuÕ quan víi nh÷ng quy ®Þnh chi tiÕt vÒ danh môc hµng hãa h¹n chÕ nhËp khÈu, cÊm nhËp khÈu, nh÷ng quy ®Þnh vÒ vÖ sinh dÞch tÔ ®èi víi hµng hãa nhËp khÈu hay LuËt chèng ph¸ gi¸, LuËt thuÕ bï trõ cña Mü. Víi mét hÖ thèng luËt vµ quy ®Þnh phøc t¹p nh­ vËy vµ mét thùc tÕ r»ng ngoµi luËt toµn liªn bang th× ®èi víi c¸c bang kh¸c nhau ë Mü l¹i cã hÖ thèng luËt hay quy ®Þnh kh¸c nhau, do ®ã c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n trong viÖc nghiªn cøu do ®ã rÊt cÇn sù gióp ®ì tõ phÝa Nhµ n­íc. §Ó hç trî c¸c doanh nghiÖp trong lÜnh vùc nµy, Nhµ n­íc cÇn tæ chøc c¸c khãa ®µo t¹o, c¸c líp tËp huÊn hay héi nghÞ, héi th¶o vÒ hÖ thèng ph¸p luËt th­¬ng m¹i cña Mü nh»m n©ng cao hiÓu biÕt cña c¸c doanh nghiÖp vÒ khÝa c¹nh ph¸p lý trong kinh doanh víi Mü. §ång thêi, Nhµ n­íc cÇn khuyÕn khÝch c¸c c¬ quan, c¸c Bé, ngµnh liªn quan vµ c¸c c¸ nh©n xuÊt b¶n vµ l­u hµnh nh÷ng Ên phÈm hay b¨ng, ®Üa vÒ vÊn ®Ò nµy d­íi d¹ng s¸ch hay nh÷ng bµi viÕt trªn b¸o, t¹p chÝ hay ®Üa h×nh nh»m t¹o nguån th«ng tin phong phó vµ chÝnh x¸c cho c¸c doanh nghiÖp ViÑt Nam tham kh¶o. MÆt kh¸c, Nhµ n­íc còng cã thÓ hç trî c¸c doanh nghiÖp th«ng qua viÖc cung cÊp mét sè ®Þa chØ t­ vÊn ph¸p luËt ®¸ng tin cËy cho c¸c doanh nghiÖp. §Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam sang Hoa Kú, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nãi riªng vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý nãi chung ph¶i cã sù hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ thÞ tr­êng Hoa Kú, vÒ ®Æc ®iÓm cña ph¸p luËt còng nh­ chÝnh s¸ch cña Hoa Kú ®èi víi viÖc qu¶n lý nhËp khÈu hµng ho¸ tõ n­íc ngoµi vµo Hoa Kú. ViÖc nµy kh«ng cßn lµ c«ng viÖc cña doanh nghiÖp n÷a, mµ hiÖn nay nã ®· lµ c«ng viÖc quan träng cña Nhµ n­íc, cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Ó gióp doanh nghiÖp ViÖt Nam x©m nhËp thÞ tr­êng Hoa Kú. Trªn c¬ së ®ã Nhµ n­íc nªn: - Cho tuyªn truyÒn, b»ng nhiÒu kªnh th«ng tin ®¹i chóng, b»ng nhiÒu h×nh thøc vÒ thÞ tr­êng Hoa Kú, vÒ ph¸p luËt, vÒ chÝnh s¸ch nhËp khÈu cña Hoa Kú còng nh­ vÒ tiªu chuÈn chÊt l­îng vµ thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng Hoa Kú. - Thµnh lËp Quü hç trî xóc tiÕn ®Ó t×m hiÓu thÞ tr­êng Hoa Kú vµ cö c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cã kh¶ n¨ng th©m nhËp thÞ tr­êng Hoa Kú ®i kh¶o s¸t b»ng nguån kinh phÝ hç trî cña Nhµ n­íc. - KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam tù bá kinh phÝ ®Ó tiÕp cËn, kh¶o s¸t thùc tÕ thÞ tr­êng Hoa Kú, x©y dùng c¸c v¨n phßng chi nh¸nh tji Hoa Kú ®Ó th­êng xuyªn cã nh÷ng th«ng tin cËp nhËt vÒ nh÷ng biÕn ®éng trªn thÞ tr­êng. 3.1.4. TiÕp tôc cã chÝnh s¸ch hç trî th­¬ng m¹i m¹nh mÏ h¬n n÷a ®èi víi viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam sang Hoa Kú Trong 5 n¨m ®Çu, kÓ tõ sau khi HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam-Hoa Kú cã hiÖu lùc, cÇn cã mét sè chÝnh s¸ch ®Æc biÖt ®Ó hç trî xuÊt khÈu hµng ho¸ sang Hoa Kú, nh­: - Hç trî vµ b¶o vÖ thu nhËp æn ®Þnh cho ng­êi n«ng d©n ®Ó hä yªn t©m s¶n xuÊt hµng n«ng nghiÖp vµ c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp. - §Çu t­ c«ng nghÖ cho viÖc s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn s¶n phÈm n«ng nghiÖp, h¶i s¶n, v.v §©y lµ nh÷ng hµng ho¸ thuéc thÕ m¹nh cña ViÖt Nam mµ nh÷ng ng­êi Mü rÊt ­a chuéng. §Ó cã chÝnh s¸ch hîp lý, ChÝnh phñ cÇn cho thµnh lËp c¸c quü nh­ Quü hç trî xuÊt khÈu n«ng s¶n, Quü tÝn dông hµng ho¸ n«ng nghiÖp, ®ång thêi x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh hç trî vµ b¶o l·nh tÝn dông xuÊt khÈu mÆt hµng thuéc h¶i s¶n vµ s¶n phÈm n«ng nghiÖp, x©y dùng ch­¬ng tr×nh hç trî ®Æc biÖt ®èi víi mét sè mÆt hµng n«ng nghiÖp nh­ ng«, s¾n, v.v ®Ó qua ®ã cã thÓ hç trî cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng nµy vÒ vèn còng nh­ b¶o ®¶m cho c¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu. 3.1.5. TiÕp tôc hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt khÈu theo h­íng hiÖu qu¶ h¬n - Tõng b­íc h¹n chÕ dÇn, tiÕn tíi xo¸ bá t×nh tr¹ng ®éc quyÒn trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp. - §iÒu hµnh linh ho¹t l·i suÊt, tû gi¸ hèi ®o¸i theo h­íng võa cã lîi cho xuÊt khÈu, võa b¶o ®¶m æn ®Þnh kinh tÕ. - T¨ng c­êng sö dông c¸c c«ng cô phi thuÕ kh«ng tr¸i víi HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú nh­ c¸c hµng rµo tiªu chuÈn kü thuËt, vÖ sinh, m«i tr­êng, v.v - CÇn cã sù ph©n bæ râ gi÷a vai trß cña Nhµ n­íc, chøc n¨ng cña c¸c c¬ quan qu¶n lý víi nhiÖm vô cña c¸c doanh nghiÖp trong c«ng t¸c qu¶n lý xuÊt khÈu. - T¨ng c­êng ho¹t ®éng cña Quü Hç trî XuÊt khÈu vµ khuyÕn khÝch c¸c hiÖp héi ngµnh hµng tù thµnh lËp c¸c quü phßng ngõa rñi ro. Quü Hç trî xuÊt khÈu nªn tr¸nh ho¹t ®éng theo ph­¬ng thøc trî cÊp, mµ nªn nªn ho¹t ®éng theo h­íng hç trî c¸c doanh nghiÖp cã tiÒm n¨ng xuÊt khÈu hµng hãa nh­ng kh«ng cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn vèn ng©n hµng do kh«ng cã tµi s¶n thÕ chÊp. Quü Hç trî xuÊt khÈu cã thÓ ®øng ra b¶o l·nh c¸c kho¶n vay hoÆc cung cÊp c¸c kho¶n tÝn dông ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ b¸n hµng tr¶ chËm cho n­íc ngoµi. Quü Hç trî xuÊt khÈu ph¶i ho¹t ®éng theo nguyªn t¾c b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn nh­ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c, cïng chia sÎ thµnh c«ng víi doanh nghiÖp vµ rñi ro víi ng©n hµng. Ngoµi Quü Hç trî xuÊt khÈu ra c¸c hiÖp héi ngµnh hµng nªn tù thµnh lËp c¸c quü phßng ngõa rñi ro riªng cho ngµnh hµng cña m×nh, nhÊt lµ trong nh÷ng ngµnh quan träng, cã khèi l­îng xuÊt khÈu lín. - CÇn cã chÝnh s¸ch ®Ò b¹t, chÝnh s¸ch l­¬ng tho¶ ®¸ng ®èi víi nh÷ng c¸n bé cã n¨ng lùc vÒ nghiÖp vô, chuyªn m«n, còng nh­ vÒ ngo¹i ng÷ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chøc tr¸ch qu¶n lý ho¹t ®éng xuÊt khÈu. 3.1.6. TÝch cùc hç trî c¸c doanh nghiÖp h¬n n÷a vÒ th«ng tin thÞ tr­êng vµ c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i Hoa Kú lµ thÞ tr­êng hoµn toµn míi ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. C¸c doanh nghiÖp hiÖn ®ang gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong viÖc t×m hiÓu th«ng tin vÒ thÞ tr­êng Mü còng nh­ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn b¸n s¶n phÈm. V× vËy, Nhµ n­íc cÇn cã sù hç trî c¸c doanh nghiÖp vÒ vÊn ®Ò nµy. Th«ng qua th­¬ng vô cña ViÖt Nam t¹i Hoa Kú, Bé Th­¬ng m¹i ph¶i thu thËp vµ phæ biÕn th«ng tin vÒ thÞ tr­êng Mü cho c¸c doanh nghiÖp. §ång thêi, víi nh÷ng th«ng tin vÒ thÞ tr­êng nh­ nhu cÇu, ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña hµng hãa, Bé Th­¬ng m¹i vµ th­¬ng vô ViÖt Nam t¹i Hoa Kú cÇn x©y dùng mét chiÕn l­îc tæng thÓ vÒ thÞ tr­êng ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp trong viÖc ®Þnh h­íng s¶n xuÊt vµ x©y chiÕn l­îc xuÊt khÈu cho riªng m×nh. C¸c doanh nghiÖp sÏ biÕt ®­îc mÆt hµng nµo nªn s¶n xuÊt vµ víi chÊt l­îng ra sao, víi møc gi¸ lµ bao nhiªu, ®èi thñ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng còng nh­ ph­¬ng thøc c¹nh tranh cña c¸c ®èi thñ. VÒ c«ng t¸c xóc tiÕn b¸n s¶n phÈm, Nhµ n­íc cÇn nhanh chãng thµnh lËp Côc Xóc tiÕn th­¬ng m¹i ®Ó hç trî c¸c doanh nghiÖp trong lÜnh vùc th«ng tin vµ tiÕp thÞ. Chøc n¨ng cña Côc Xóc tiÕn th­¬ng m¹i lµ phæ biÕn th«ng tin vµ tæ chøc, xóc tiÕn c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i. Trªn c¬ së chiÕn l­îc th©m nhËp thÞ tr­êng ®· ®­îc ho¹ch ®Þnh, Côc Xóc tiÕn cã nhiÖm vô x©y dùng lé tr×nh hµnh ®éng cô thÓ ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp ®­a hµng hãa ViÖt Nam ra thÞ tr­êng n­íc ngoµi. 3.2. Nhãm gi¶i ph¸p mang tÝnh vi m« 3.2.1. TÝch cùc h¬n, chñ ®éng h¬n, s¸ng t¹o h¬n trong viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp ViÖt Nam so víi c¸c doanh nghiÖp cña n­íc kh¸c ë thÞ tr­êng Hoa Kú §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp cÇn nhËn thøc r»ng: ch­a bao giê doanh nghiÖp ViÖt Nam cã c¬ héi nh­ sau khi HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú ®­îc phª chuÈn. Vµ do ®ã, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i ngay lËp tøc chuÈn bÞ cho m×nh mét lo¹t c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó cã thÓ th©m nhËp vµo thÞ tr­êng Hoa Kú. Tr­íc hÕt, mçi doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i: - N©ng cao h¬n n÷a tr×nh ®é qu¶n lý doanh nghiÖp (®èi víi doanh nghiÖp xuÊt khÈu), n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm hµng xuÊt khÈu (®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt) b»ng c¸ch x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch hµnh ®éng cña m×nh nh­ ®µo t¹o tÝch cùc h¬n n÷a tr×nh ®é hiÓu biÕt vÒ chuyªn m«n vÒ nghiÖp vô vµ ngo¹i ng÷ cña c¸c c«ng nh©n còng nh­ c¸n bé qu¶n lý... - Kh¶o s¸t, nghiªn cøu thÞ tr­êng Hoa Kú tõ nhiÒu gãc ®é, b»ng nhiÒu ph­¬ng ph¸p ®Ó x©y dùng chiÕn l­îc s¶n xuÊt vµ chiÕn l­îc xuÊt khÈu. - Cã chÝnh s¸ch ®èi víi viÖc t×m kiÕm nguån hµng cã thÓ chiÕm lÜnh thÞ tr­êng Hoa Kú. - X©y dùng vµ gi÷ v÷ng thÞ tr­êng môc tiªu nh»m tõng b­íc gi÷ ®­îc sù tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng, cñng cè vµ tiÕn tíi chiÕm lÜnh thÞ phÇn nhÊt ®Þnh. 3.2.2. N©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng ho¸ ViÖt Nam ®Ó xuÊt khÈu sang Hoa Kú Mét trong nh÷ng khã kh¨n cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt khÈu ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Mü lµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng hãa ViÖt Nam cßn rÊt thÊp. §Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng hãa xuÊt khÈu, c¸c doanh nghiÖp cÇn gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò sau ®©y: - Ngoµi nh÷ng nguån ®Çu t­ trong n­íc, cÇn ph¶i thu hót vµ tËn dông mét c¸ch tèi ®a c¸c nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi d­íi h×nh thøc vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI) hoÆc lµ vèn viÖn trî chÝnh thøc (ODA) vµo viÖc s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, ®Æc biÖt lµ c¸c ngµnh s¶n xuÊt sö dông c«ng nghÖ cao nh»m t¹o nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng tèt vµ ®ång ®Òu, cã søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. - Mét biÖn ph¸p quan träng ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng hãa trªn thÞ tr­êng Mü lµ kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. C¸c doanh nghiÖp nhÊt thiÕt ph¶i ¸p dông ph­¬ng ph¸p qu¶n lý chÆt chÏ tõ qu¶n lý doanh nghiÖp, qu¶n lý quy tr×nh s¶n xuÊt, chÊt l­îng s¶n phÈm theo tiªu chuÈn quèc tÕ ISO 9000 vµ c¸c quy ®Þnh cña c¸c c¬ quan kiÓm so¸t chÊt l­îng cña Mü ®èi víi nh÷ng mÆt hµng mµ m×nh tham gia kinh doanh. - Cïng víi gi¶i ph¸p vÒ vèn vµ chÊt l­îng, ®Ó cã thÓ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh vÒ gi¸ c¶ cña hµng xuÊt khÈu ViÖt nam trªn thÞ tr­êng Hoa Kú, c¸c doanh nghiÖp cÇn tËn dông mét c¸ch tèi ®a c¸c nguyªn phô liÖu s¶n xuÊt trong n­íc nh»m h¹n chÕ chi phÝ ®Õn møc thÊp nhÊt cã thÓ. MÆt kh¸c, mét thùc tÕ lµ hiÖn nay ViÖt Nam chñ yÕu xuÊt khÈu qua c¸c n­íc trung gian hoÆc gia c«ng cho c¸c doanh nghiÖp cña Hoa Kú, do ®ã tíi ®©y c¸c doanh nghiÖp cÇn ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng ho¸, tõng b­íc chuyÓn viÖc xuÊt khÈu gi¸n tiÕp sang xuÊt khÈu trùc tiÕp cho phï hîp víi th«ng lÖ bu«n b¸n cña thÞ tr­êng Hoa Kú. - C¬ cÊu hµng xuÊt khÈu còng cÇn ®­îc c¶i thiÖn nÕu doanh nghiÖp muèn n©ng cao hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh hµng xuÊt khÈu. C¸c doanh nghiÖp nªn chó träng ®Õn vÊn ®Ò gi¶m xuÊt khÈu s¶n phÈm th« vµ s¬ chÕ, t¨ng tû träng c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn ngµy cµng s©u vµ tinh trong c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu nh»m lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng hãa, ®ång thêi lµm gia t¨ng gi¸ trÞ hµng xuÊt khÈu qua ®ã ®Èy nhanh tèc ®é t¨ng tr­ëng kim ng¹ch xuÊt khÈu. 3.2.3. Chñ ®éng tiÕp cËn c«ng nghÖ th«ng qua viÖc tÝch cùc sö dông cã hiÖu qu¶ h¬n hÖ thèng Internet Th­¬ng m¹i ®iÖn tö tuy míi xuÊt hiÖn vµ ®ang ë d¹ng tiÒm n¨ng nh­ng ®ang ph¸t triÓn rÊt nhanh vµ tiÒm n¨ng còng rÊt lín. Th­¬ng m¹i ®iÖn tö cã nhiÒu ®iÓm ­u viÖt vµ thùc sù lµ mét c«ng cô míi cho chiÕn l­îc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp. Tr­íc hÕt, ng­êi b¸n vµ ng­êi mua ®­îc nèi trùc tiÕp víi nhau vµ kh«ng cã h¹n chÕ vÒ kh«ng gian vµ thêi gian, cho nªn c¸c doanh nghiÖp cã thÓ n©ng cao hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh nghiªn cøu thÞ tr­êng. Nhê cã th­¬ng m¹i ®iÖn tö mµ c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu gi¶m ®­îc chi phÝ qu¶ng c¸o, chi phÝ vËn chuyÓn ®Æc biÖt lµ ®èi víi hµng hãa lµ c¸c Ên phÈm ®iÖn tö, gi¶m c¸c lo¹i chi phÝ kh¸c nh­ chi phÝ giao dÞch. MÆc dï c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i cã thêi gian dµi míi cã thÓ tham gia xuÊt khÈu hµng hãa th«ng qua m¹ng Internet, nh­ng ngay tõ b©y giê c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i nhËn thøc ®­îc xu thÕ cña ph­¬ng thøc kinh doanh hiÖn ®¹i nµy vµ chuÈn bÞ ®Çy ®ñ vÒ vèn, ngo¹i ng÷ còng nh­ c¸c yÕu tè vÒ kü thuËt c«ng nghÖ th«ng tin ®Ó s½n sµng hßa nhËp khi cã thÓ. 3.3. Nhãm gi¶i ph¸p ®èi víi mét sè hµng xuÊt khÈu cô thÓ 3.3.1. Hµng dÖt may Tr­íc hÕt, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam xuÊt khÈu hµng dÖt may sang thÞ tr­êng Mü cÇn nghiªn cøu vµ tu©n thñ c¸c quy ®Þnh chÆt chÏ vÒ chÊt l­îng, nh·n hiÖu hµng hãa, xuÊt xø s¶n phÈm do Mü quy ®Þnh: - Mäi s¶n phÈm dÖt may xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Mü ph¶i ®¹t tiªu chuÈn chÊt l­îng ISO 9000. - TÊt c¶ hµng dÖt may nhËp khÈu vµo thÞ tr­êng Mü ®Òu ph¶i ®­îc ghi nh·n hiÖu, nªu râ tªn nhµ s¶n xuÊt vµ n­íc chÕ t¹o, gia c«ng s¶n phÈm. Tõ ngµy 1/7/1996, Quy ®Þnh míi vÒ xuÊt xø s¶n phÈm dÖt may cña Mü b¾t ®Çu cã hiÖu lùc. Theo ®ã, n­íc xuÊt xø cña s¶n phÈm may mÆc gia c«ng qua nhiÒu c«ng ®o¹n ®­îc x¸c ®Þnh lµ n¬i diÔn ra c«ng ®o¹n may. §èi víi s¶n phÈm dÖt th× xuÊt xø chÝnh lµ n¬i tiÕn hµnh in, nhuém v¶i. Ngoµi ra, ®¬n hµng nhËp khÈu hµng dÖt may cña Mü th­êng cã gi¸ trÞ lín nªn doanh nghiÖp ph¶i cã l­îng hµng lín ®Ó kÞp thêi cung øng. Sè l­îng hµng lín mµ thêi gian cung øng l¹i ng¾n nªn b¶n th©n tõng doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay khã lßng ®¶m ®­¬ng næi. V× vËy, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i sím xem xÐt kh¶ n¨ng hîp t¸c víi nhau, cïng ®Çu t­ trang thiÕt bÞ chuyªn dïng mét c¸ch ®ång bé ®Ó cã thÓ s¶n xuÊt nh÷ng l« hµng cã tiªu chuÈn gièng nhau nh»m thùc hiÖn ®¬n hµng lín tõ n­íc b¹n. §ång thêi, HiÖp héi DÖt May ViÖt Nam cÇn tÝch cùc t¨ng c­êng ho¹t ®éng h¬n n÷a, tõng b­íc gãp phÇn kh¾c phôc nh÷ng ®iÓm yÕu hiÖn nay cña ngµnh dÖt may. MÆt kh¸c, lµ ®¹i diÖn cho c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam, HiÖp héi cÇn tÝch cùc tham gia ho¹t ®éng víi c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ khu vùc liªn quan ®Õn lÜnh vùc dÖt may nh­ HiÖp héi DÖt May ASEAN, DiÔn ®µn ngµnh DÖt May vïng Ch©u ¸ Th¸i B×nh D­¬ng ®Ó trao ®æi th«ng tin vµ truyÒn ®¹t nh÷ng kiÕn nghÞ cña ngµnh dÖt may trong n­íc ®èi víi khu vùc vµ quèc tÕ nh»m hç trî c¸c doanh nghiÖp dÖt may trong qu¸ tr×nh kinh doanh xuÊt khÈu nãi chung vµ xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Mü nãi riªng. NhiÖm vô cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam lµ rÊt nÆng nÒ trong nç lùc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng dÖt may sang thÞ tr­êng Mü. Ngµnh dÖt may ViÖt Nam ph¶i cè g¾ng x©m nhËp thÞ tr­êng Mü cµng nhanh cµng tèt ngay trong mét vµi n¨m ®Çu khi HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt - Mü cã hiÖu lùc mÆc dï con ®­êng cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n trë ng¹i. Së dÜ nh­ vËy lµ do ViÖt Nam vµ Mü sÏ cã mét hiÖp ®Þnh vÒ hµng dÖt may, trong ®ã h¹n ng¹ch nhËp khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam sÏ ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së thùc tÕ xuÊt khÈu hµng dÖt may trong mét hoÆc hai n¨m ®Çu. §iÒu nµy sÏ ¶nh h­ëng ®Õn t­¬ng lai xuÊt khÈu l©u dµi cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam sang thÞ tr­êng Mü. 3.3.2. Hµng thuû s¶n MÆc dï ®­îc h­ëng møc thuÕ phi MFN chªnh lÖch kh«ng lín so víi møc thuÕ MFN vµ lu«n lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu cã kim ng¹ch lín nhÊt cña ViÖt Nam sang Mü (cã kim ng¹ch lín nhÊt n¨m 2000 víi 242,9 triÖu USD), xuÊt khÈu thñy s¶n ViÖt Nam vÉn ch­a tËn dông hÕt lîi thÕ cña m×nh. Ngay c¶ khi HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt - Mü cã hiÖu lùc, th× xuÊt khÈu thñy s¶n còng khã ph¸t huy hÕt tiÒm n¨ng nÕu ngµnh thñy s¶n kh«ng thùc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p thiÕt thùc, mµ cô thÓ lµ: Thø nhÊt, cÇn ph¶i t¨ng c­êng ®Çu t­ vµ n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý viÖc ®¸nh b¾t c¸ xa bê vµ nu«i trång thñy s¶n ®Ó mét mÆt ®¶m b¶o ®ñ nguån nguyªn liÖu cho chÕ biÕn xuÊt khÈu, mÆt kh¸c ®a d¹ng hãa chñng lo¹i s¶n phÈm thñy s¶n xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Mü. Tr­íc t×nh h×nh nguån tµi nguyªn ven bê ®· c¹n kiÖt do khai th¸c qu¸ c«ng suÊt trong thêi gian qua cho nªn chñ tr­¬ng t¨ng s¶n l­îng khai th¸c ®¸nh b¾t xa bê lµ mét biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nguyªn liÖu cho chÕ biÕn thñy s¶n xuÊt khÈu, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó lùa chän nh÷ng lo¹i thñy s¶n míi ®­a vµ xuÊt khÈu. Bªn c¹nh ®¸nh b¾t xa bê, mét lîi thÕ so s¸nh kh¸c cña ViÖt Nam ®Ó tham gia th­¬ng m¹i quèc tÕ thêi gian tíi lµ ®Èy m¹nh nu«i trång thñy s¶n. Tuy nhiªn, ®Ó cã thÓ gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn vèn, diÖn tÝch, kü thuËt nu«i trång nh­ gièng, thøc ¨n vµ nh÷ng rµng buéc vÒ m«i tr­êng sinh th¸i ngµnh thñy s¶n ch¾c ch¾n rÊt cÇn tíi sù trî gióp cña Nhµ n­íc vµ céng ®ång quèc tÕ. Thø hai, gi¸ hµng thñy s¶n ViÖt Nam xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Mü nh×n chung lµ vÉn thÊp, chØ b»ng 70% møc gi¸ cïng lo¹i cña Th¸i Lan vµ Indonesia nh­ng vÉn kh«ng c¹nh tranh ®­îc víi hµng tõ c¸c n­íc xuÊt khÈu kh¸c. Së dÜ nh­ vËy lµ do kü thuËt chÕ biÕn hµng thñy s¶n ViÖt Nam cßn h¹n chÕ. §Ó kh¾c phôc ®iÓm bÊt lîi nµy, cÇn ph¶i t¨ng c­êng hîp t¸c kinh tÕ - kü thuËt víi n­íc ngoµi trong viÖc chÕ biÕn hµng thñy s¶n xuÊt khÈu. ViÖc gia nhËp HiÖp héi NghÒ c¸ c¸c n­íc §«ng Nam A còng nh­ gia nhËp c¸c tæ chøc khu vùc vµ thÕ giíi AFTA, APEC sÏ më ra cho ViÖt Nam nh÷ng c¬ héi v« cïng to lín ®Ó tranh thñ nguån vèn ®Çu t­, ®æi míi c«ng nghÖ ®¸nh b¾t, chÕ biÕn vµ nu«i trång thñy s¶n, còng nh­ häc hái nh÷ng kinh nghiÖm trong viÖc ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý vµ c¸n bé khoa häc kü thuËt cña c¸c n­íc trong khu vùc nh­ Th¸i Lan, Indonesia, Philippines, lµ nh÷ng n­íc chÕ biÕn thñy s¶n kh¸ tiªn tiÕn vµ cã s¶n phÈm thñy s¶n ®¹t tiªu chuÈn chÊt l­îng quèc tÕ. Thø ba, song song víi viÖc phÊn ®Êu gi¶m gi¸ thµnh ®Ó cã ­u thÕ trong c¹nh tranh quèc tÕ th× vÊn ®Ò ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ an toµn vÖ sinh hµng thùc phÈm cã tÇm quan träng sèng cßn ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng thñy s¶n cña ViÖt Nam nãi chung, ho¹t ®éng xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Mü nãi riªng. Tiªu chuÈn vÖ sinh thùc phÈm HACCP (Hazard Analysis Critical Control Point - Ph©n tÝch c¸c nguy c¬ vµ kiÓm so¸t c¸c kh©u träng yÕu) lµ yªu cÇu b¾t buéc ®èi víi hµng thñy s¶n ViÖt Nam khi xuÊt sang thÞ tr­êng Mü. §Ó chiÕm lÜnh thÞ tr­êng Mü, th× kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c ngoµi viÖc c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt chÕ biÕn thñy s¶n ViÖt Nam ph¶i tranh thñ sù trî gióp vÒ kü thuËt, tµi chÝnh cña Nhµ n­íc vµ quèc tÕ ®Ó ®¹t chÊt l­îng theo tiªu chuÈn HACCP. Cuèi cïng, do thñy s¶n lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu chiÕn l­îc sang thÞ tr­êng Mü cho nªn ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn thñy s¶n xuÊt khÈu ®Èy m¹nh xuÊt khÈu mÆt hµng nµy sang thÞ tr­êng Mü, Nhµ n­íc cÇn t¨ng c­êng c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch xuÊt khÈu thñy s¶n. Ch¼ng h¹n, cã chÝnh s¸ch hç trî vÒ tµi chÝnh vµ kü thuËt cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nh­ tµi trî xuÊt khÈu thñy s¶n vµ thµnh lËp quü hç trî s¶n xuÊt, xuÊt khÈu thñy s¶n, quü tÝn dông... 3.3.3. Hµng n«ng s¶n Tuy ngµnh hµng n«ng s¶n ®· cã mét sè mÆt hµng ®­îc thÞ tr­êng Mü chÊp nhËn, song, hiÖn nay vÉn cßn nhiÒu tiÒm n¨ng ch­a ®­îc khai th¸c vµ ph¸t huy ch­a t­¬ng xøng víi lîi thÕ vèn cã. NhiÒu lo¹i s¶n phÈm n«ng nghiÖp ch­a ®­îc khai th¸c ®­a vµo xuÊt khÈu nh­ c¸c s¶n phÈm thÞt gia cÇm, mét sè lo¹i hoa qu¶ nhiÖt ®íi (chuèi, qu¶ cã mói...). Nh÷ng s¶n phÈm ®· ®­îc khai th¸c xuÊt khÈu nh­ cµ phª, cao su, chÌ vµ gia vÞ th× hÇu hÕt lµ ë d¹ng th« (chiÕm tíi 70 - 80%), do ®ã kh«ng cã lîi thÕ trong c¹nh tranh. Nguyªn nh©n chÝnh cña t×nh tr¹ng trªn lµ: - C¬ së h¹ tÇng yÕu, thiÕu sù ®ång bé cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt (®iÖn, n­íc, kü thuËt) t¹i c¸c vïng tËp chung chuyªn canh s¶n xuÊt hµng n«ng s¶n. - C«ng nghÖ sau thu ho¹ch cßn rÊt nhiÒu bÊt cËp mµ cô thÓ lµ m¸y mãc, thiÕt bÞ s¶n xuÊt cßn sö dông c«ng nghÖ cò, l¹c hËu chÕ biÕn tiªu hao nhiÒu nguyªn liÖu trong khi ®ã chÊt l­îng l¹i thÊp, kh«ng ®¶m b¶o. - Tæ chøc hÖ thèng kinh doanh xuÊt khÈu cßn yÕu kÐm, kh«ng hiÖu qu¶, l­u th«ng chång chÐo, tranh mua, tranh b¸n, g©y tæn h¹i ®Õn lîi Ých chung trong kinh doanh xuÊt khÈu còng nh­ lîi Ých ng­êi s¶n xuÊt. Trªn c¬ së ®ã, ®Ó t¨ng c­êng kh¶ n¨ng xuÊt khÈu cña ngµnh n«ng s¶n sang thÞ tr­êng Mü, cÇn ph¶i thùc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p sau ®©y: - §Çu t­ vèn vµ kü thuËt ®Ó ph¸t triÓn vµ më réng nguån hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu: môc tiªu chñ yÕu lµ nh»m khai th¸c hÕt tiÒm n¨ng cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ViÖt Nam vµ t¹o ra c¸c c¬ së nguån hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu kh«ng chØ cã quy m« lín mµ cßn phong phó vÒ chñng lo¹i s¶n phÈm. - T¨ng c­êng n¨ng lùc chÕ biÕn ®Ó n©ng cao gi¸ trÞ hµng xuÊt khÈu: song song víi viÖc t¨ng c­êng vèn ®Çu t­ ®Ó n©ng cÊp m¸y mãc thiÕt bÞ víi khoa häc c«ng nghÖ tiªn tiÕn, trong gi¶i ph¸p nµy cÇn ph¶i chó ý tíi viÖc x©y dùng mét ch­¬ng tr×nh ®ång bé cho c¸c s¶n phÈm träng ®iÓm dùa trªn c¬ së ®a d¹ng hãa ®Ó chän ra c¸c s¶n phÈm cã ­u thÕ xuÊt khÈu. IV. KiÕn nghÞ vÒ mét sè biÖn ph¸p cô thÓ nh»m qu¶n lý cã hiÖu qu¶ h¬n ®èi víi viÖc nhËp khÈu hµng ho¸ tõ hoa kú 4.1. Ban hµnh LuËt KiÓm so¸t NhËp khÈu Cïng víi viÖc HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú cã hiÖu lùc, ViÖt Nam ph¶i thùc hiÖn c¸c nghÜa vô ®· cam kÕt trong HiÖp ®Þnh. Mét trong c¸c nghÜa vô ph¶i thùc hiÖn lµ cho hµng ho¸ cña Hoa Kú ®­îc h­ëng Quy chÕ Tèi huÖ quèc vµ §èi xö quèc gia khi nhËp khÈu vµo ViÖt Nam, cïng hµng lo¹t c¸c chÝnh s¸ch míi mÎ kh¸c mµ l©u nay ViÖt Nam ch­a ¸p dông. Cïng víi c¸c quy chÕ vµ chÝnh s¸ch nµy, ViÖt Nam sÏ trë thµnh thÞ tr­êng kh«ng chØ cña Hoa Kú mµ cßn lµ thÞ tr­êng cña nhiÒu hµng ho¸ cña nhiÒu quèc gia kh¸c. Sù c¹nh tranh sÏ thËt sù khèc liÖt. Trong m«i tr­êng c¹nh tranh ®ã, mÆt tÝch cùc sÏ ®­îc thóc ®Èy nh­ng còng kh«ng lo¹i trõ mÆt tiªu cùc sÏ ph¸t sinh. ChÝnh v× vËy, h¬n bao giê hÕt, viÖc ban hµnh LuËt KiÓm so¸t NhËp khÈu lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Môc tiªu cña LuËt kiÓm so¸t nhËp khÈu lµ ®Ó b¶o hé s¶n xuÊt trong n­íc (tÊt nhiªn lµ b¶o hé b»ng nh÷ng c«ng cô, chÝnh s¸ch phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña WTO vµ th«ng lÖ quèc tÕ); chèng b¸n ph¸ gi¸; chèng nhËp khÈu nh÷ng hµng cã chÊt l­îng xÊu, ¶nh h­ëng ®Õn m«i tr­êng, v¨n ho¸, t­ t­ëng, thuÇn phong, mü tôc vµ søc khoÎ cña con ng­êi. Môc tiªu cña LuËt KiÓm so¸t NhËp khÈu còng nh»m h­íng c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam tËp trung tµi chÝnh ®Ó nhËp khÈu nh÷ng thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, gi¶m thiÓu viÖc nhËp khÈu trµn lan nh÷ng hµng ho¸ mµ Nhµ n­íc kh«ng khuyÕn khÝch. Dùa vµo LuËt KiÓm so¸t NhËp khÈu, Nhµ n­íc qu¶n lý toµn bé c¸c ho¹t ®éng nhËp khÈu cña ViÖt Nam, trong ®ã cã nhËp khÈu hµng ho¸ tõ Hoa Kú. Dùa vµo LuËt nµy, Nhµ n­íc còng sÏ ban hµnh c¸c luËt, quy chÕ nh­ lÖnh ®¸nh thuÕ nhËp khÈu 100% ®Ó chèng l¹i sù lòng ®o¹n thÞ tr­êng cña mét s¶n phÈm, hµng ho¸ cña mét n­íc nµo ®ã hoÆc chèng l¹i viÖc b¸n ph¸ gi¸, v.v, ban hµnh c¸c v¨n b¶n d­íi luËt cô thÓ ho¸ chÝnh s¸ch nhËp khÈu cña n­íc ta víi tõng nhãm n­íc, tõng khu vùc, tõng thêi kú, v.v Víi viÖc ban hµnh LuËt KiÓm so¸t NhËp khÈu, ViÖt Nam dÔ dµng ®Êu tranh chèng l¹i nh÷ng ¸p ®Æt phi lý cña c¸c c­êng quèc kinh tÕ (kÓ c¶ Hoa Kú) vµ c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia. 4.2. Ban hµnh LuËt H¶i quan ViÖt Nam vµ khÈn tr­¬ng ®­a LuËt H¶i quan ViÖt Nam vµo thùc tiÔn Kú häp thø 9, Quèc héi khãa X ®· nhÊt trÝ th«ng qua LuËt H¶i quan - ®¹o luËt ®Çu tiªn cña ViÖt Nam vÒ qu¶n lý ho¹t ®éng h¶i quan. VÊn ®Ò cÊp b¸ch nhÊt hiÖn nµy lµ cÇn ph¶i ®­a LuËt H¶i quan vµo thùc tiÔn. Tuy nhiªn cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó thi hµnh LuËt H¶i quan cã hiÖu qu¶, do ®ã cÇn ph¶i: - Phæ cËp s©u réng trong mäi cÊp, mäi ngµnh, ®Æc biÖt lµ phæ cËp cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi nhËp khÈu hµng tõ Hoa Kú. - KhÈn tr­¬ng ban hµnh c¸c v¨n b¶n d­íi luËt ®Ó h­íng dÉn thi hµnh LuËt H¶i quan ®èi víi c¸c c¬ quan, ngµnh qu¶n lý liªn quan. - N©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý cña c¸c c¬ quan qu¶n lý trong ngµnh h¶i quan ®èi víi viÖc thùc thi luËt, b»ng c¸ch trang bÞ ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i cho h¶i quan ViÖt Nam ®ñ kh¶ n¨ng thi hµnh c«ng vô còng nh­ thay mÆt Nhµ n­íc qu¶n lý viÖc nhËp khÈu hµng n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam. 4.3. Ban hµnh LuËt B¶o vÖ c¸c loµi ®éng vËt ®Æc biÖt Nh»m ng¨n chÆn hiÖn t­îng nhiÒu doanh nghiÖp, c¸ nh©n lîi dông chÝnh s¸ch më cöa th«ng tho¸ng cña nhµ n­íc ®Ó tæ chøc c¸c vô lµm ¨n phi ph¸p vµ lµm triÖt tiªu c¸c loµi ®éng vËt quÝ hiÕm ¶nh h­ëng ®Õn m«i tr­êng m«i sinh ë ViÖt Nam, do ®ã cÇn ban hµnh LuËt B¶o vÖ c¸c loµi ®éng vËt quý hiÕm ®Ó kiÓm so¸t chÆt chÏ h¬n viÖc khai th¸c, ®¸nh, b¾t c¸c loµi ®éng vËt quý hiÕm. 4.4. TiÕp tôc hoµn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt vÒ thuÕ nhËp khÈu - §iÒu chØnh l¹i thuÕ nhËp khÈu ë d¹ng nguyªn chiÕc vµ linh kiÖn l¾p r¸p. Kh«ng nªn ®Ó qu¸ nhiÒu møc thuÕ suÊt cho d¹ng linh kiÖn l¾p r¸p nh­ hiÖn nay (SKD, CKD1, CKD2, TKD1, TKD2, v.v). - CÇn lÊy danh môc cña ASEAN lµm chuÈn cho biÓu thuÕ nhËp khÈu. BiÓu thuÕ cÇn ®­îc c«ng bè c«ng khai trong hÖ thèng h¶i quan vµ c¸c doanh nghiÖp. KhÈn tr­¬ng hoµn thiÖn danh môc hµng ho¸ 8 ch÷ sè trong danh môc HS nh»m tr¸nh t×nh tr¹ng lÉn lén vÒ tªn hµng cã thuÕ suÊt kh¸c nhau. 4.5. Phèi hîp hiÖu qu¶ h¬n n÷a c«ng t¸c qu¶n lý nhËp khÈu vµ qu¶n lý xuÊt khÈu hµng ho¸ tõ Hoa Kú sang ViÖt Nam vµ ng­îc l¹i Môc tiªu cña nhËp khÈu lµ phôc vô nÒn kinh tÕ trong n­íc, h­íng tíi sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸, trªn c¬ së ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. Do vËy, viÖc qu¶n lý nhËp khÈu kh«ng thÓ t¸ch rêi khái qu¶n lý xuÊt khÈu. C¸c chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p qu¶n lý viÖc nhËp khÈu hµng ho¸ tõ Hoa Kú vµo ViÖt Nam ph¶i ®­îc x©y dùng trªn c¬ së phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c biÖn ph¸p vµ chÝnh s¸ch qu¶n lý viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ tõ ViÖt Nam sang Hoa Kú nh»m tr¸nh hiÖn t­îng m©u thuÉn, chång chÐo nhau. VI. KÕt luËn Víi viÖc hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt nam - Hoa Kú ®­îc ®­îc Quèc héi Hoa Kú th«ng qua vµo ngµy 10 th¸ng 12 n¨m 2001, chóng ta phÇn nµo thÊy ®­îc t­¬ng lai tèt ®Ñp cho quan hÖ th­¬ng m¹i hai n­íc hai n­íc. Tuy nhiªn cïng víi nh÷ng thuËn lîi míi chóng ta sÏ ph¶i ®èi mÆt víi nh­ng th¸ch thøc trong mét méi tr­êng c¹nh tranh v« cïng khèc liÖt. Trong ®iÒu kiªn ®ã ®Ó chuÈn bÞ cho m×nh mét hµnh trang nhÊt ®Þnh, mäi ngµnh, mäi cÊp, c¸c c¬ quan qu¶n lý, c¸c c¬ quan ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, c¸c nhµ nghiªn cøu còng nh­ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i t×m hiÓu c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt Hoa Kú, c¸c chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu cña Hoa Kú còng nh­ c¸c quy ®Þnh ®iÒu tiÕt th­¬ng m¹i hµng ho¸ trong HiÖp ®Þnh mét c¸ch kü cµng. Bªn c¹nh ®ã b¶n th©n Nhµ n­íc ViÖt Nam ph¶i t¹o dùng c¸c hµnh lang ph¸p lý, x©y dùng c¸c chÝnh s¸ch, chiÕn l­îc hîp lý, còng nh­ cã c¸c biÖn ph¸p hç trî cho c¸c doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam còng ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña m×nh ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng trong mét m«I ®Çy tÝnh c¹nh tranh c¹nh tranh . Tuy nhiªn víi nh÷ng g× mµ ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc trong nh÷ng n¨m qua chóng ta hi väng r»ng ViÖt Nam sÏ ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ trong thÕ kØ míi víi xu thÕ héi nhËp toµn cÇu vµ trong mèi quan hÖ míi víi Hoa Kú. tµi liÖu tham kh¶o V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng toµn quèc lÊn thø IX. Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi 2001. ChØ thÞ sè 22/2000/CT-TTg cña Thñ t­íng ChÝnh phñ ngµy 27/10/2000 vÒ ChiÕn l­îc ph¸t triÓn xuÊt - nhËp khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô thêi kú 2001-2010. Th«ng tÊn x· ViÖt Nam: - “Quan hÖ th­¬ng m¹i ViÖt - Mü”, ngµy 11/5/2001. - “ThÕ kû Mü”, ngµy 10/6/2001. HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú ngµy 13/7/2000. NguyÔn §×nh L­¬ng “Th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú d­íi t¸c ®éng cña HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i song ph­¬ng”, t¹p chÝ Quèc tÕ, sè 11/2000. Vò Khoan “HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú”, t¹p chÝ C«ng s¶n, sè 15/2000. Mét sè vÊn ®Ò vÒ kh¶ n¨ng xuÊt nhËp khÈu víi thÞ tr­êng Mü-Bé Th­¬ng M¹i-1995. Tuyªn bè cña Tæng thèng Bill Clinton vÒ viÖc b×nh th­êng ho¸ quan hÖ cña Hoa Kú víi ViÖt Nam. B¸o Nh©n D©n sè 234/1995. B¸o c¸o cña Bé Th­¬ng m¹i vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch n¨m 2000 vµ ph­¬ng h­íng, môc tiªu kÕ ho¹ch th­¬ng m¹i n¨m 2001.