Đề tài Thực trạng nghèo đói và xóa đói giảm nghèo ở khu vực nông thôn

îp t¸c x· thu håi bít ruéng ®Êt cña ng­êi nghÌo do hä kh«ng thÓ tr¶ nî s¶n phÈm do ®ã mµ lµm cho hä ngµy cµng nghÌo h¬n. HËu qu¶ do chiÕn tranh: ng­êi tµn tËt, ng­êi thuéc diÖn chÝnh s¸ch tËp trung qu¸ ®«ng ë mét vïng. 3. C¸c nguyªn nh©n kÕt hîp. Hai nguyªn nh©n 1,2 nªu trªn lµ nh÷ng nguyªnnh©n cã tÝnh chÊt chñ quan vµ kh¸ch quan. Khi kÕt hîp t¹o thµnh 3 d¹ng nguyªn nh©n nghÌo ®ãi sau: V× m¾c tÖ n¹n x· héi mµ nghÌo ®ãi: nhÊt lµ ®èi víi c¸c tÖ n¹n: cê b¹c, nghiÖn hót, sè ®Ò... Do thiÕu ®Êt vµ do bÞ thu håi bít ruéng ®Êt mµ nghÌo ®ãi. Do kh«ng biÕt lµm g× kh¸c ngoµi nghÒ ruéng mµ ®ãi nghÌo. 4. Nguyªn nh©n do thiÕu thÞ tr­êng. §èi víi ng­êi nghÌo tÊt c¶ mäi biÖn ph¸p cøu trî chØ cã gi¸ trÞ nhÊt thêi, kh«ng thÓ lµm thay ®æi hoµn c¶nh ®ãi nghÌo kinh niªn cña ng­êi nghÌo ®ãi do ®ã còng kh«ng thay ®æi th©n phËn cña ng­êi nghÌo ®ãi ®­îc. §iÒu quan träng ®Ó tù m×nh v­ît qua nghÌo ®ãi lµ ®Èy m¹nh s¶n xuÊt, t¨ng thu nhËp. Muèn vËy ph¶i cã thÞ tr­êng cung cÊp vËt t­ n«ng nghiÖp, nguyªn vËt liÖu, tiªu thô s¶n phÈm theo gi¸ tho¶ thuË. Nguyªn nh©n thiÕu thÞ tr­êng l¹i cã thÓ t×m ë c¸c nguyªn nh©n kh¸c: xa x«i hÎo l¸nh; thiÕu ®­êng giao th«ng, thiÕu an toµn, thiÕu c¸c chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p khuyÕn khÝch. 5. Nh÷ng t×nh huèng ®ét xuÊt. Nh÷ng t×nh huèng ®ét xuÊt nh­ sù tµn ph¸ cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn lµm mÊt c©n b»ng æn ®Þnh b×nh th­êng ®· cã m­a ®¸, giã b·o, lò lôt, h¹n h¸n, tr­ît lë nói, sãng thÇn, ®éng ®Êt, s©u bÖn... g©y ra ®ãi gay g¾t cÊp tÝnh, ph¶i cøu trî khÈn cÊp. Nh­ mÊy n¨m nay lò lôt x¶y ra liªn tôc ë diÖn réng nh­ miÒn Trung- HuÕ-§ång b»ng s«ng Cöu long lò lôt x¶y ra lµm hµng triÖu ng­êi mÊt nhµ, cña c¶i, lóa vµ hoa mµu, cã nhiÒu hé phØ sèng trong t×nh tr¹ng mµn trêi chiÕu ®Êt, kh«ng cã l­¬ng thùc ®Ó ¨n rèng kh«ngnh÷ng vËy cßn c­íp ®i nhiÒu sinh m¹ng. Nh­ vËy, nh÷ng t×nh huèng ®ét xuÊt g©y nªn sù nghÌo ®ãi ë diÖn réng h¬n, lµ nguyªn nh©n g©y ra nghÌo ®ãi mét c¸ch bÊt ngê mµ kh«ng Ýt ng­êi l­êng tr­íc ®­îc. §Ó t×m ®é x¸c thùc cña tõng gi¶ thiÕt trªn, t¸c gi¶ cña cuèn s¸ch nµy ®· ®­a ra b¶ng hái vµ thay ®æi c¸ch hái ®èi víi ®èi t­îng. B¶ng hái ®­îc x©y dùng thµnh mét khung cã 9 vÊn ®Ò vµ ®­îc hiÓu lµ 9 t×nh huèng, nguyªnnh©n vµ cho ta kÕt qu¶ nh­ sau: Sè liÖu (S¸ch t×nh h×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë khu vùc n«ng th«n. NXB Thèng kª). ThiÕu vèn 50-70% ThiÕu kinh nghiÖm s¶n xuÊt kinh doanh: 40-50% ThiÕu ruéng, thiÕu viÖc lµm: 10-30% §«ng con, thiÕu lao ®éng:10-25% Neo ®¬n thiÕu lao ®éng:5-10% L­êi, l·ng phÝ:5-6% Rñi ro, èm ®au:2-3% TÖ n¹n x· héi:2-3% ThiÕu thÞ tr­êng:0 Tõ ®©y ta cã thÓ thÊy: Do ng­êi nghÌo lµm kh«ng ®ñ ¨n hÇu nh­ cã Ýt, hoÆc kh«ng cã s¶n phÈm tiªu thô trªn thÞ tr­êng. MÆt kh¸c hä còng ch­a thËt sù cã ho¹t ®éng kinh tÕ, t­ duy kinh tÕ hµng ho¸ ch­a ph¸t triÓn. §©y chÝnh lµ dÊu vÕt cña kinh tÕ tù nhiªn thuÇn n«ng, tù tóc, tù cÊp. KÕt qu¶ xãa ®ãi gi¶m nghÌo ë khu vùc n«ng th«n trong nh÷ng n¨m qua: Theo sè liÖu cña Bé L§- TB- XH n¨m 1999, ta cã tõ n¨m 1994 ®Õn n¨m 1999 t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo ë khu vùc n«ng th«n vµ miÒn nói gi¶m ®i mét c¸ch râ rÖt. Trong n¨m 1994 cã 2.877.060 hé nghÌo, chiÕm 26,38% ®Õn n¨m 1999 cã 1.837.700 hé nghÌo, nh­ vËy trong 5 n¨m sè hé nghÌo ®· gi¶m 1.041.360 hé, b×nh qu©n mçi n¨m gi¶m 208.272 hé nghÌo. Nh­ vËy, qua c¸c ch­¬ng tr×nh vµ dù ¸n xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo chóng ta ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ t­¬ng ®èi tèt, tû lÖ nghÌo ®ãi gi¶m ®i râ rÖt. Theo thèng kª cña Bé lao ®éng th­¬ng binh, sè liÖu ta cã kÕt qu¶ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë khu vùc n«ng th«n miÒn nói nh÷ng n¨m qua vµ môc tiªu trong n¨m 2000 nh­ sau: B¶ng 2: (§¬n vÞ: hé) N¨m Sè hé nghÌo Tû lÖ Tû lÖ gi¶m/n¨m 1994 2.877.060 26,38 - 1995 2.597.170 23,21 3,17 1996 2.519.080 22,05 1,16 1997 2.402.460 20,30 1,75 1998 2.159.340 17,95 2,35 1999 1.835.700 14,93 3,02 2000mt 1.400.000 11,13 3,780 Tõ ®ã ta cã thÓ ®­a ra ®å thÞ biÓu thÞ tû lÖ ®ãi nghÌo cña c¸c n¨m tõ 1994 ®Õn 2000 nh­ sau: Tõ ®å thÞ cho ta thÊy ®­îc ®é dèc ®o¹n tõ n¨m 1994 ®Õn 1995 cã ®é dèc lín do n¨m ®ã nÒn kinh tÕ n­íc ta ph¸t triÓn m¹nh, ®êi sèng ®­îc n©ng cao, ng­êi d©n ®· thÝch øng vµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng më. §o¹n tõ n¨m 1995 ®Õn 1998 ®é dèc cña ®å thÞ Ýt mét phÇn do chóng ta tËp trung vµo ph¸t triÓn kinh tÕ, Ýt quan t©m ®Õn vÊn ®Ò xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. §Õn cuèi n¨m 1997 vµ ®Çu n¨m 1998 do ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ khu vùc ®· lµm ¶nh h­ëng ®Õn nÒn kinh tÕ n­íc ta, do vËy mµ trong giai ®o¹n nµy tèc ®é xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo thÊp, hay hiÖu qu¶ cña c«ng cuéc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ®¹t tèc ®é thÊp. Nh­ng ®Õn 1998-1999 ®é dèc cña ®å thÞ lín h¬n h¼n, trong giai ®o¹n nµy nhµ n­íc ®· ®Æc biÖt chó träng ®Õn c«ng cuéc xãa ®ãi gi¶m nghÌo, ®­a hµng lo¹t nh÷ng ch­¬ng tr×nh vµo thøc hiÖn, nh­ ch­¬ng tr×nh 133, 135, 327, 771... vµ c¾t cö c¸c bé chuyªn tr¸ch gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh nµy. Do vËy ®· ®¹t ®­îc kÕt qu¶ tèt nh­ mét sè nh÷ng dù ¸n thuéc ch­¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo n¨m 1999: Dù ¸n hç trî x©y dùng c¬ së h¹ tÇng x· nghÌo: nguån vèn bè trÝ cho 1.000 x· lµ 410 tû ®ång, c¸c ®Þa ph­¬ng ®· bè trÝ ®Çu t­ cho 1.753 c«ng tr×nh. Trong ®ã, giao th«ng 547 c«ng tr×nh víi kinh phÝ 138.903 triÖu ®ång, tøc 36,44%, thuû lîi nhá 446 c«ng tr×nh víi kinh phÝ 82.823,5 triÖu ®ång (21,72%), n­íc sinh ho¹t 233 c«ng tr×nh víi kinh phÝ 30.180,9 triÖu ®ång, tøc 9,48%, ®iÖn sinh ho¹t 88 c«ng tr×nh víi kinh phÝ 17.057 triÖu ®ång, chiÕm 4,47%, 18 tr¹m x¸ x· víi kinh phÝ 2.764 triÖu ®ång, chiÕm 0,73%. VÒ tiÕn ®é thi c«ng: hÇu hÕt c¸c c«ng tr×nh ®· ®­îc khëi c«ng vµ phÊn ®Çu c¬ b¶n hoµn thµnh c¸c c«ng tr×nh trong n¨m 1999, hÕt th¸ng 11/1999 ®· cã 514 c«ng tr×nh ®­a vµo sö dông. TiÕn ®é gi¶i ng©n: Bé tµi chÝnh ®· chuyÓn 100% theo kÕ ho¹ch vÒ c¸c kho b¹c ®Þa ph­¬ng, nh÷ng c«ng tr×nh do x· tù lµm c¬ b¶n ®¶m b¶o ®Õn hÕt th¸ng 1/1999 míi thùc hiÖn gi¶i ng©n ®­îc 140 tû ®ång, ®Õn 31/12/1999 gi¶i ng©n ®­îc 250 tû ®ång 961,27%), sè cßn l¹i sÏ ®­îc gi¶i ng©n hÕt vµo th¸ng 4/2000. NhiÒu tØnh b­íc ®Çu ®· huy ®éng ®­îc c«ng søc cña d©n tham gia x©y dùng c¬ së h¹ tÇng nh­: Hµ Giang huy ®éng trùc tiÕp ®­îc 1.762.796 c«ng lao ®éng vµ ®ãng gãp b»ng tiÒn 1.676 triÖu ®ång. Ngoµi nguån vèn hç trî ®Çu t­ cña ng©n s¸ch trung ­¬ng, c¸c ®Þa ph­¬ng ®· huy ®éng thªm nguån vèn trªn ®Þa bµn, lång ghÐp vèn x©y dùng c¬ b¶n tõ c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n kh¸c ®Ó ®Çu t­ thªm cho 176 x· nghÌo kh¸c. Ngoµi ra mét sè dù ¸n cña c¸c tæ chøc quèc tÕ nh­ WB, UNDP,ADB... ®· ®Çu t­ hç trî tr¹m y tÕ x·, tr­êng häc, thuû lîi nhá, n­íc sinh ho¹t cho c¸c x· nghÌo ë hku vùc miÒn nói phÝa b¾c vµ khu vùc miÒn trung. Dù ¸n hç trî ®ång bµo d©n téc ®Æc biÖt khã kh¨n, vèn bè trÝ 27 tû ®ång tËp trung vµo bæ trî trùc tiÕp ®êi sèng cho kho¶ng 10.000 hé, hç trî s¶n xuÊt th«ng qua cho vay kh«ng l·i 20.000 hé, x©y dùng m« h×nh ®Ó chuyÓn giao c«ng nghÖ, hç trî trùc tiÕp x©y dùng thuû lîi nhá... thùc hiÖn ®¹t 100% kÕ ho¹ch. Dù ¸n ®Þnh canh ®Þnh c­, di d©n kinh tÕ míi, vèn bè trÝ 252,2 tû ®ång, thùc hiÖn 511 dù ¸n ®Þnh canh ®Þnh c­ tËp trung: b­íc ®Çu ®Þnh canh ®Þnh c­ cho 47.120 hé, ®¹t 68% kÕ ho¹ch, khoanh nu«i, b¶o vÖ rõng 242.456 ha, trång rõng míi 2.300 ha, khai hoang më réng diÖn tÝch 1.387 ha, x©y dùng 472 km ®­êng giao th«ng n«ng th«n vµ 84 cÇu cèng qua ®­êng, 73 c«ng tr×nh thuû lîi nhá t­íi cho 746 ha, 8.799 m2 líp häc, 2 c«ng tr×nh n­íc s¹ch víi tæng gi¸ trÞ khèi l­îng ­íc 110 tû ®ång. KÕt qu¶ di d©n kinh tÕ míi: c¶ n­íc thùc hiÖn ®¹t 18.327 hé víi 80.349 nh©n khÈu, di d©n néi tØnh lµ 16.241 hé víi 72.941 nh©n khÈu, ®¹t 90% kÕ ho¹ch. Di d©n ngo¹i tØnh 2.080 hé víi 7.408 nh©n khÈu ®¹t 66% kÕ ho¹ch. §· x©y dùng 97,2 km kªnh m­¬ng, ®ª bao víi khèi l­îng ®µo ®¾p 729.238 m3, 18 c«ng tr×nh thuû lîi c¸c lo¹i, 61,1 km ®­êng d©n sinh, 22 cÇu cèng, 692 m2 líp häc, 471 giÕng vµ 2 hÖ thèng n­íc sinh ho¹t. S¾p xÕp æn ®Þnh d©n di c­ tù ph¸t: s¾p xÕp æn ®Þnh cho 6.565 hé, x©y dùng trªn 322,9km ®­êng giao th«ng n«ng th«n vµ 23 cèng, 6.741 m2 líp häc vµ tr¹m y tÕ x·, 44 giÕng vµ bÓ n­íc, 13 c«ng tr×nh thuû lîi... Dù ¸n ®µo t¹o c¸n bé lµm c«ng t¸c xãa ®ãi gi¶m nghÌo vµ c¸n bé x· nghÌo, kinh phÝ bè trÝ 7,2 tû ®ång. §· biªn so¹n tµi liÖu huÊn luyÖn cho 1.500 c¸n bé xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo lµm c«ng t¸c xãa ®ãi gi¶m nghÌo cña c¸c bé, ngµnh, tæ chøc ®oµn thÓ, ban chØ ®¹o xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cÊp tØnh vµ 91 huyÖn cã 1.000 x· ®Æc biÖt khã kh¨n. C¸c ®Þa ph­¬ng ®· tæ chøc ®­îc trªn 230 líp tËp huÊn c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cho kho¶ng 15.580 c¸n bé c¸c cÊp. Ngoµi ra cßn kÕt hîp c¸c dù ¸n tËp huÊn nghiÖp vô chuyÓn giao c«ng nghÖ, kü thuËt cho nhiÒu c¸n bé. Dù ¸n h­íng dÉn ng­êi nghÌo c¸ch lµm ¨n vµ khuyÕn n«ng-l©m- ng­. §· x©y dùng 150 m« h×nh tr×nh diÔn kü thuËt víi 10.000 hé tham gia tæ chøc 180 líp khuyÕn n«ng víi 18.000 l­ît ng­êi, in 3 sè b¸o chuyªn ®Ò , 142.000 tê r¬i... C¸c ®Þa ph­¬ng ®· tæ chøc hµng ngµn líp tËp huÊn c¸ch lµm ¨n cho trªn 854.000 l­ît ng­êi nghÌo. Dù ¸n tÝn dông cho ng­êi nghÌo: Trong n¨m 1999 l·i suÊt cho vay vèn dµnh cho ng­êi nghÌo gi¶m xuèng cßn 0,7%, h×nh thøc cho vay ®­îc n©ng lªn 3 ®Õn 5 triÖu ®ång/hé/l­ît vay. Thêi h¹n cho vay tèi ®a 5 n¨m ®· gióp ng­êi nghÌo cã ®iÒu kiÖn tæ chøc s¶n xuÊt æn ®Þnh h¬n. Nguån vèn ng©n hµng ng­êi nghÌo thùc hiÖn ®¹t 4.086 tû ®ång, t¨ng 664 tû ®ång so víi cuèi n¨m 1998 cho vay 2001 tû ®ång víi 1.011.000 l­ît hé nghÌo ®­îc vay. D­ nî ®¹t 3.897 tû ®ång víi 2.320.000 hé ë 197.000 tæ vay vèn, d­ nî b×nh qu©n 1 hé lµ 1.680 triÖu ®ång. D­ nî qu¸ h¹n lµ 58 tû ®ång, chiÕm tû lÖ 1,49%. Ngoµi ra c¸c tæ chøc ®oµn thÓ vµ mét sè dù ¸n tÝn dông hîp t¸c quèc tÕ ®· huy ®éng ®­îc 530 tû ®ång cho hé nghÌo vay ph¸t triÓn s¶n xuÊt, tho¸t khái ®ãi nghÌo. Hç trî ng­êi nghÌo vÒ y tÕ: Kinh phÝ cho dù ¸n nµy ®­îc lÊy tõ nguån chi ®¶m b¶o x· héi cña c¸c ®Þa ph­¬ng. Ngµnh y tÕ ®· bè trÝ trªn 90 tû ®ång lång ghÐp c¸c ch­¬ng tr×nh cho 1.000 x· nghÌo. Thùc hiÖn viÖc kh¸m ch÷a bÖnh cho d©n, mua thÎ b¶o hiÓm y tÕ cho ng­êi nghÌo (826.016 thÎ) víi kinh phÝ13.260 triÖu ®ång, cÊp thÎ vµ giÊy chøng nhËn kh¸m ch÷a bÖnh miÔn phÝ cho gÇn 1 triÖu ng­êi, kh¸m ch÷a bÖnh miÔn phÝ cho 994.000 l­ît ng­êi víi kinh phÝ 29.181 triÖu ®ång. Hç trî ng­êi nghÌo vÒ gi¸o dôc: Nguån vèn nµy kh«ng trùc tiÕp lÊy tõ ch­¬ng tr×nh nh­ng ngµnh gi¸o dÞch ®· bè trÝ lång ghÐp 50 tû ®ång tõ kinh phÝ ho¹t ®éng cña ngµnh ®Ó hç trî x©y dùng tr­êng häc cho c¸c x· nghÌo. Trong n¨m 1999 c¸c ®Þa ph­¬ng ®· miÔn gi¶m cho 746.205 häc sinh nghÌo tiÒn häc phÝ víi kinh phÝ miÔn gi¶m kho¶ng 39.468 triÖu ®ång. Nh­ vËy theo b¸o c¸o cña c¸c ®Þa ph­¬ng, sè hé nghÌo ®ãi n¨m 1999 gi¶m so víi n¨m 1998 ë khu vùc n«ng th«n nh­ sau: Tæng sè hé nghÌo ®ãi gi¶m 323.640 hé. Sè hé t¸i nghÌo ®ãi do lò lôt, thiªn tai 75.000 hé. Sè hé nghÌo ®ãi gi¶m ®i khi ®· trõ ®i sè hé t¸i nghÌo ®ãi lµ 248.640 hé. Tû lÖ hé nghÌo ®ãi cßn kho¶ng 13%. HÖ thèng chÝnh s¸ch vÒ xãa ®ãi gi¶m nghÌo vµ c¸c biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó h¹n chÕ nã: Mét sè chÝnh s¸ch vÒ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo: Ch­¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo (133) vµ ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi c¸c x· ®Æc biÖt khã kh¨n miÒn nói vµ vïng s©u vïng xa (135) lµ 2 ch­¬ng tr×nh thÓ hiÖn sù quan t©m cña §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®èi víi nh÷ng hé ®ãi nghÌo nãi chung vµ ®èi víi nh÷ng hé ®ãi nghÌo nãi chung vµ ®èi víi nh÷ng ®Þa bµn khã kh¨n, vïng ®ång bµo d©n téc, vïng biªn giíi, vïng s©u, vïng xa, vïng th­êng bÞ ¶nh h­ëng cña thiªn tai, vïng c¨n cø c¸ch m¹ng. §ång thêi ®©y còng lµ hai ch­¬ng tr×nh cã ý nghÜa to lín c¶ vÒ mÆt kinh tÕ-chÝnh trÞ-x· héi vµ an ninh quèc phßng, víi tÝnh nh©n v¨n s©u s¾c, ®· ph¸t huy ®­îc b¶n s¾c tèt ®Ñp cña d©n téc gãp phÇn ph¸t triÓn ®Êt n­íc mét c¸ch bÒn v÷ng, ®­îc c¸c cÊp uû ®¶ng, chÝnh quyÒn coi lµm nhiÖm vô chÝnh trÞ-x· héi träng t©m trong ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng cña m×nh, vµ ®· ®­îc nh©n d©n ®ång t×nh h­ëng øng. Qua mét n¨m thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh 133 vµ 135 ®· dÊy lªn thµnh cuéc vËn ®éng s©u réng tron c¶ n­íc, nã ®· ph¸t huy ®­îc søc m¹nh tæng hîp cña toµn x· héi vµ sù hîp t¸c, gióp ®ì cña quèc tÕ. Do ®ã mµ nguån vãn ®Çu t­ ®· huy ®éng ®­îc t¨ng gÊp hai lÇn so víi kinh phÝ mµ chÝnh phñ ®Çu t­ vµ ®· thu ®­îc kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ nh­: - Cïng víi sù ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ sè hé nghÌo gi¶m tõ 15,7% (2.387.050 hé nghÌo) n¨m 1998 xuèng cßn 13% (2.056.700 hé nghÌo) n¨m 1990. V­ît chØ tiª gi¶m do quèc héi th«ng qua ®­îc 40.000 hé, ®êi sèng nh©n d©n ë nhiÒu níi ®­îc c¶i thiÖn râ rÖt. - Trong n¨m 1999 ®· hoµn thµnh trªn 2000 c«ng tr×nh h¹ tÇng vµ ®­a vµo sö dông, hÇu hÕt c¸c c«ng tr×nh ®­îc ®­a vµo sö dông ®Òu ®¶m b¶o tèt: ®óng môc tiªu, ®èi t­îng, kh«ng thÊt tho¸t vµ cã hiÖu qu¶, lµm cho bé mÆt n«ng th«n cã nhiÒu thay ®æi, lµm t¨ng thªm lßng tin cña d©n ®èi víi chñ tr­¬ng cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. - Qua thùc hiÖn ®· xuÊt hiÖn nhiÒu s¸ng t¹o, nhiÒu m« h×nh tèt vÒ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vÒ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ë n«ng th«n cÇn ®­îc ®óc kÕt ®Ó nh©n réng ra c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c. §ång thêi cho chóng ta mét sè bµi häc quan träng vÒ sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c bé, ngµnh trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng trong viÖc h­íng dÉn vµ tæ chøc chØ ®¹o gi¸m s¸t thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh; vÒ sù lång ghÐp c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n kh¸c víi hai tr­¬ng tr×nh nµy ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi trªn ®Þa bµn, vÒ viÖc ®­a c¸n bé vÒ gióp vïng nghÌo vÒ sù tham gia cña c¬ së trong viÖc thùc hiÖn chñ tr­¬ng d©n chñ, c«ng khai ®Ó d©n biÕt, d©n lµm, d©n kiÓm tra vµ d©n h­ëng lîi Ých. Ngoµi hai ch­¬ng tr×nh 133 vµ 135, Nhµ n­íc cßn ®­a ra mét sè ch­¬ng tr×nh vµ dù ¸n kh¸c nh­: Ch­¬ng tr×nh phñ xanh ®Êt trèng ®åi nói träc (327), ch­¬ng tr×nh khai th¸c sö dông b·i båi mÆt n­íc ven s«ng, biÓn (773), ch­¬ng tr×nh trång c©y thay thÕ c©y thuèc phiÖn... 2. Mét sè mét sè h¹n chÕ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh trªn: - ViÖc ban hµnh v¨n b¶n h­íng dÉn thùc hiÖn cña c¸c bé c¸c ngµnh cßn chËm, thiÕu cô thÓ. - TriÓn khai x©y dùng c¸c c«ng tr×nh cßn chËm ë nhiÒu kh©u, tõ viÖc x©y dùng, phª duyÖt dù ¸n cho ®Õn chØ ®¹o thi c«ng. Mét sè ch­¬ng tr×nh quy m« ch­a phï hîp, chÊt l­îng ch­a ®¶m b¶o, cßn kÐo dµi thêi gian x©y dùng. ë mét sè ®Þa ph­¬ng cßn t×nh tr¹ng khi x· x©y dùng c«ng tr×nh d©n ch­a ®­îc tham gia x©y dùng ®Ó gi¶i quyÕt thªm c«ng ¨n viÖc lµm. - ë mét sè ®Þa ph­¬ng cßn lóng tóng trong viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng g¾n víi ph¸t triÓn n«ng th«n, quy ho¹ch khu d©n c­, s¶n xuÊt hµng ho¸. NhiÒu hé gia ®×nh ch­a biÕt lùa chän c©y trång, vËt nu«i phï hîp, ch­a biÕt c¸ch lµm ¨n, thiÕu viÖc lµm vÉn cßn phæ biÕn, ®Æc biÖt lµ ë nh÷ng vïng s©u, vïng xa. ViÖc s¶n xuÊt quy ho¹ch l¹i khu d©n c­ ch­a ®­îc quan t©m ®óng møc do vËy ë nhiÒu n¬i khã cã ®iÒu kiÖn x©y dùng n«ng th«n míi. 3. Môc tiªu vµ c¸c biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó h¹n chÕ nh÷ng thiÕu sãt vµo n¨m 2000 vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo. 3.1 Muc tiªu: Trong nh÷ng n¨m tíi phÊn ®Êu gi¶m tû lÖ ®ãi nghÌo tõ 13% xuèng cßn 11%, ®Æc biÖt lµ phÊn ®Êu xãa c¸c hé ®ãi, gi¶m c¸c hé nghÌo v­ît chØ tiªu cña chÝnh phñ. TiÕp tôc phÊn ®Êu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi c¸c x· ®Æc biÖt khã kh¨n miÒn nói vµ vïng s©u: më réng diÖn x· cã ®iÖn, ®­êng giao th«ng tr¹m y tÕ, tr­êng häc cÊp c¬ së, chî vµ n­íc s¹ch. ChuÈn bÞ cho kÕ ho¹ch cho 2 ch­¬ng tr×nh nh÷ng n¨m tiÕp theo. 3.2. C¸c biÖn ph¸p cô thÓ: §Ó thùc hiÖn th¾ng lîi môc tiªu trªn th× §¶ng vµ nhµ n­íc ta ph¶i chØ ®¹o khÈn tr­¬ng kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i, ®ång thêi thùc hiÖn gi¶i ph¸p ®ång bé, toµn diÖn, tËp trung nguån lùc vµ cã c¸ch lµm s¸ng t¹o ®Ó thùc hiÖn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo mét c¸ch bÒn v÷ng th× chógn ta cÇn ph¶i chó träng tíi nh÷ng biÖn ph¸p sau ®©y: Tr­íc hÕt chóng ta ph¶i ®éng viªn ng­êi nghÌo, vïng nghÌo ph¸t huy nguån lùc cña m×nh. Cïng víi vçn hç trî tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc n¨m 2000 ®· ®­îc bè trÝ, vèn lång ghÐp tõ nhiÒu ch­¬ng tr×nh, dù ¸n kh¸c. TiÕp tôc huy ®éng sù gióp ®ì cña c¸c bé, ngµnh, c¸c tØnh, thµnh phè, c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc ®oµn thÓ sù gióp ®ì cña tõng céng ®ång. Vµ mçi ng­êi h¶o t©m trªn mäi miÒn ®Êt n­íc, sù gióp ®ì thiÕt thùc cña quèc tÕ, kiÒu bµo ViÖt Nam ë n­íc ngoµi ®Ó hç trî ng­êi nghÌo, vïng nghÌo tù v­¬n lªn tho¸t khái c¶nh nghÌo ®ãi. Ph¸t ®éng toµn d©n mçi n¨m cã mét ngµy dµnh cho ng­êi nghÌo, vïng nghÌo, vïng khã kh¨n, vïng biªn giíi. §Ò nghÞ c¸c tæ chøc kÕt hîp ®Èy m¹nh cuéc vËn ®éng nµy ®Ó thùc hiÖn nhanh h¬n phong trµo xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. VÒ vèn tõ ng©n s¸ch trung ­¬ng hç trî n¨m 1999 cña ch­¬ng tr×nh 135 x©y dùng trung t©m côm x·, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng c¸c x· biªn giíi vµ ®­êng ra biªn giíi nh­ng ch­a gi¶i ng©n kÞp ë c¸c ®Þa ph­¬ng ®­îc kÐo dµi hÕt th¸ng 6/2000 vµ quyÕt to¸n vµo ng©n s¸ch n¨m 1999. NÕu ®Õn thêi ®iÓm nµy c¸c c«ng tr×nh ch­a hoµn thµnh th× ®­îc chuyÓn sang kÕ ho¹ch n¨m 2000 vµ quyÕt to¸n vµo ng©n s¸ch n¨m 2000. X©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng cho x· nghÌo, x· ®Æc biÖt khã kh¨n, vïng s©u vïng xa, biªn giíi g¾n víi quy ho¹ch s¾p xÕp l¹i khu d©n c­ ®Ó d©n ë tËp trung ®­a d©n trë l¹i sinh sèng æn ®Þnh ë biªn giíi, n¬i cã ®iÒu kiÖn th× nhËn thªm d©n ®¶m b¶o cho viÖc ®Çu t­ ph¸t triÓn l©u dµi. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn n«ng th«n ph¶i g¾n víi quy ho¹ch l¹i ®Êt ®ai, tæ chøc vµ cung cÊp ®Çy ®ñ, thuËn tiÖn víi gi¸ rÎ c¸c dÞch vô ®Çu vµo, tiªu thô s¶n phÈm ®Çu ra ®Ó gióp d©n ph¸t triÓn s¶n xuÊt, nhÊt lµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt hµng ho¸ ®Ó võa gãp phÇn gi¶i quyÕt l­¬ng thùc t¹i chç, võa n©ng cao thu nhËp cho n«ng d©n. §ång thêi víi qu¸ tr×nh x©y dùng n«ng th«n cÇn g¾n viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ víi h¹ tÇng x· héi ®Ó ph¸t gi¸o dôc, n©ng cao d©n trÝ, lµm tèt viÖc phßng vµ kh¸m ch÷a bÖnh cho nh©n d©n. Chó ý ®µo t¹o c¸n bé kiªn tr× nhiÒu n¨m, c¶ ®µo t¹o t¹i chç vµ ®­a c¸n bé tõ trªn xuèng gióp d©n. C¸c ®Þa ph­¬ng ph¶i x©y dùng kÕ ho¹ch cô thÓ ®Ó gióp c¸c hé nghÌo vïng nghÌo nh»m sau kÕ ho¹ch 5 n¨m 2001- 2005 tho¸t khái ®ãi nghÌo v­¬n lªn lµm giµu. CÇn ­u tiªn c¸c x· biªn giíi, chän nh÷ng n¬i khã kh¨n lµm tr­íc, tËp trung x©y dùng vµ hoµn thµnh døt ®iÓm c¸c c«ng tr×nh thuû lîi, tr­êng häc, tr¹m y tÕ, chî... sím ®­a c¸c c«ng tr×nh vµo sö dông vµ mang l¹i hiÖu qu¶ thiÕt thùc. Bé quèc phßng gióp ®ì c¸c x· ë vïng cã ý nghÜa chiÕn l­îc vÒ an ninh quèc phßng, ®Þa bµn ho¹t ®éng träng yÕu, däc biªn giíi, s¾p xÕp æn ®Þnh lùc l­îng vÒ biªn phßng ë biªn giíi ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi. §¶ng vµ nhµ n­íc cÇn khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc ®oµn thÓ tæ chøc m¹ng l­íi vµ vËn ®éng héi viªn tÝch cùc tham gia c¸c ch­¬ng tr×nh vµ dù ¸n cña nhµ n­íc (133,135,327,771...) VÒ Trung ­¬ng ®oµn thanh niªn cÇn tæ chøc tèt viÖc ®­a trÝ thøc trÎ t×nh nguyÖn ®i gióp ®ì c¸c x· khã kh¨n, c¸c x· nghÌo, lùa chän thanh niªn cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt, cã tr×nh ®é cã lßng quyÕt t©m ®­a vÒ x· vµ coi ®©y lµ m«i tr­êng ®Ó thanh niªn võa gióp d©n, võa rÌn luyÖn phÊn ®¸u tr­ëng thµnh vµ ph¸t triÓn. Ph¸t huy phong trµo thi ®ua gi÷a 49 tØnh cã c¸c huyÖn nghÌo, x· nghÌo vµ phong trµo thi ®ua gi÷a c¸c huyÖn nghÌo vµ x· nghÌo, ®óc kÕt nh©n réng c¸ch lµm hay, m« h×nh tèt vÒ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, vÒ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n ë c¸c ®Þa ph­¬ng. (Sè liÖu tham kh¶o: s¸ch kû yÕu héi nghÞ s¬ kÕt t×nh h×nh thùc hiÖn n¨m 1999 vµ triÓn khai kÕ ho¹ch n¨m 2000 ch­¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia vÒ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi c¸c x· ®Æc biÖt khã kh¨n, miÒn nói, vµ vïng s©u vïng xa –xuÊt b¶n 4/2000.) Ch­¬ng III: C¸c gi¶i ph¸p xãa ®ãi gi¶m nghÌo ë khu vùc n«ng th«n Ph­¬ng h­íng vµ nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· hé vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo Ph­¬ng h­íng VÒ ChiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi thê kú 2001 – 2005 §­a ViÖt Nam ra khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn; n©ng cao râ rÖt ®íi sèng vËt chÊt, v¨n ho¸, tinh thÇn cña nh©n d©n; t¹o nÒn t¶ng ®Ó dÕn n¨m 2020 ViÖt Nam c¬ b¶n trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp theo h­íng hiÖn ®¹i. Nguån lùc con ng­êi, n¨ng lùc khoa häc c«ng nghÖ, kÕt cÊu h¹ tÇng, tiÒm lùc kinh tÕ, quèc phßng, an ninh ®­îc t¨ng c­êng; thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ®­îc h×nh thµnh vÒ c¬ b¶n; vÞ thÕ cña ViÖt Nam trªn tr­êng quèc tÕ ®­îc n©ng cao. Ph­¬ng h­íng tæng qu¸t cña kÕ ho¹ch 5 n¨m 2001 – 2005 T¨ng tr­ëng kinh tÕ nhanh vµ bÒ v÷ng; æn ®Þnh vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n. ChuyÓn dÞch m¹nh c¬ c¸y kinh tÕ, c¬ cÊu lao ®éng nh»m t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng x· héi. N©ng cao râ rÖt hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ. Më réng ®èi ngo¹i. T¹o chuyÓn biÕn m¹nh vÒ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, khoa häc vµ c«ng nghÖ, ph¸t huy nh©n tè con ng­êi. T¹o nhiÒu viÖc lµm; c¬ b¶n xo¸ ®ãi, gi¶m sè hé nghÌo; ®Èy lïi c¸c tÖ n¹n x· héi. TiÕp tùc t¨ng c­êng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ, x· héi; h×nh thµnh mét b­íc quan träng thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. Gi÷ v÷ng æn ®Þnh chÝnh trÞ vµ trËt tù an toµn x· héi, b¶o vÖ ch¾c ®éc lËp chñ quyÒn, toµn vÑn l·nh thæ vµ an ninh quèc gia. C¸c nhiÖm vô cô thÓ vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi PhÊn ®Êu ®¹t nhÞp ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ b×nh qu©n hµng n¨m cao h¬n 5 n¨m tr­íc vµ cã b­íc chuÈn bÞ cho 5 n¨m tiÕp theo TiÕp tôc chuyÓn dÞch m¹nh h¬n c¬ cÊu kinh tÕ vµ c¬ cÊu s¶n xuÊt theo h­íng ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh, nhÊt lµ trong s¶n xuÊt n«ng, l©mn ng­ nghiÖp, c«ng nghiÖp, dÞch vô, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, ®¸p øng nh­ cÇu s¶n xuÊt vµ tiªu dïng trong n­íc trªn c¬ së b¶o ®¶m chÊt l­îng vµ tÝnh c¹nh tranh cao. T¨ng nhanh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi Huy ®éng tèi ®a mä nguån lùc trong n­íc ®Ó t¨ng ®Çu t­ ph¸t triÓn, nhÊt lµ t¨ng nguån vèn tõ khu vùc d©n c­. KhuyÕn khÝch ®Çu t­ cña d©n c­, kÝch thÝch tiªu dïng hîp lý, huy déng tíi møc cao nhÊt nguån tiÕt kiÖm néi ®Þa cho ®Çu t­ ph¸t triÓn. TiÕp tôc thùc hiÖn chÝnh s¸ch kÝch cÇu ®Çu t­ vµ tiªu dïng. Hoµn chØnh mét b­íc c¬ b¶n hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng, ph¸t triÓn ®ång bé vµ bÒn v÷ng m¹ng l­íi giao th«ng quèc gia, t¹o lËp hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng giao th«ng ®óng cÊp, phôc vô cho c«ng nghiÖp ho¸, hiÖ ®¹i ho¸ ®Êt n­íc vµ qu¸ tr×nh héi nhËp quèc tÕ. §Çu t­ thÝch ®¸ng cho c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm, hç trî ®Çu t­ nhiÒu h¬n cho c¸c vïng cßn khã kh¨n. Më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi ngo¹i. Cñng cè thÞ tr­êng ®· cã vµ më réng thªm thÞ tr­êng míi. Thùc hiÖn ®ång bé c¸c biÖn ph¸p ®Ó t¨ng nhanh tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu, t¹o thÞ tr­êng æn ®Þnh cho hµng ho¸ n«ng s¶n vµ s¶n phÈm c«ng nghiÖp cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh; ®Èy m¹nh t×m kiÕm thÞ tr­êng cho c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu míi; n©ng cao chÊt l­îng vµ uy tÝn hµng xuÊt khÈu. TiÕp tôc ®æi míi vµ lµnh m¹nh ho¸ hÖ thång tµi chÝnh, tiÒn tÖ T¨ng tiÒm lùc vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh quèc gia. Thùc hµnh tiÕt kiÖm, t¨ng tû lÖ chi ng©n s¸ch cho ®Çu t­ ph¸t triÒn, më réng thÞ tr­êng vèn ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÒn kinh tÕ – x· héi. TiÕp tôc c¬ cÊu l¹i Ng©n s¸ch Nhµ n­íc, c¶i c¸ch hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i; ®Èy m¹nh s¾p xÕp, ®æi míi, ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ doanh nghiÖp nhfa n­íc ®Ó ®¸p øng yªu cÇu chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Thùc hiÖn ®æi míi, t¹o chuyÓn biÕn c¬ b¶n, toµn diÖn vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt l­îc nguån nh©n lùc víi c¬ cÊu hîp lý, triÓn khai thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh phæ cÈp trung häc c¬ së; øng dông nhanh c¸c c«ng nghÖ tiªn tiÕn , hiÖn ®¹i, tõng b­íc ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc, gi¶m « nhiÕm, n©ng cao hiÖu qu¶ b¶o vÖ m«i tr­êng. Gi¶i quyÕt cã hiÖu qu¶ nh÷ng vÊn ®Ò x· héi bøc xóc trong qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ vµ c«ng nghiÖp ho¸, t¹o viÖc lµm, gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp ë c¶ thµnh thÞ vµ thiÕu viÖc lµm ë n«ng th«n; cã chÝnh s¸ch ®ång bé, cã h­íng dÉn cô thÓ phï hîp víi tõng vïng ®Ó b¶o ®¶m c¬ b¶n xo¸ hé ®ãi, g¶m nhanh hé nghÌo, gi¶i quyÕt c¸c tÖ n¹n x· héi, b¶o ®¶m ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Ph¸t triÓn m¹nh v¨n ho¸, th«ng tin, y tÕ, gi¸o dôc vµ thÓ dôc thÓ thao; n©ng cao møc sèng v¹t chÊt vµ tinh thÇn cña nh©n d©n, ®¸p øng mét phÇn nh­ cÇu thuèc ch÷a bÖnh, gi¶m tû lÖ trÎ em suy dinh d­ìng, n©ng tû lÖ cung cÊp n­íc s¹ch cho d©n c­ n«ng th«. Gi¶m c¸c tÖ n¹n x· héi nh­ HIV / AIDS, ma tuý, tai n¹n giao th«ng. T¨ng c­êng b×nh ®¼ng giíi, lång ghÐp cac vÊn ®Ò vÒ giíi vµo c¸c chÝnh s¸ch, ch­¬ng tr×nh vµ dù ¸n ph¸t triÓn. §¶m b¶o nguån lùc cÇn thiÕt ®Ó c¸c Bé ngµnh vµ tØnh thµnh x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch, ch­¬ng tr×nh ®¸p øng yªu cÇu vÒ b×nh ®¼ng giíi. §Èy m¹nh c«ng cuéc c¶i c¸ch hµnh chÝnh trªn 4 lÜnh vùc: C¶i c¸ch thÓ chÕ; c¶i c¸ch bé m¸y hµnh chÝnh; ®æi míi, n©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc vµ c¶i c¸ch tµi chÝnh c«ng nh»m t¨ng c­êng hiÖu qu¶, sù minh b¹ch cña chÝnh s¸ch nhµ n­íc vµ c«ng cô cung cÊp dôch vô; khuyÕn khÝch ¸p dông c«ng nghÖ th«ng tin ®Ó c¶i thiÖn dÞch vô, ®¶m b¶o mèi quan hÖ cíi më, minh b¹ch vµ æn ®Þnh giøa nhµ n­íc víi ng­êi d©n vµ doanh nghiÖp. Gi¶m thiÓu quan liªu, ®Èy lïi tham nh÷ng, vµ thùc hiÖn qu¶n lý nhµ n­íc d©n chñ, cã ng­êi d©n tham gia ë toµn bé c¸c cÊp hµnh chÝnh, nhÊt lµ ë cÊp c¬ së. B¶o ®¶m chËt tù kû c­¬ng trong mäi hît ®éng kinh tÕ – x· héi vµ thùc hiÖn d©n chñ ë c¬ së, t¨ng c­êng sù gi¸m s¸t cña ng­êi d©n ®èi víi c¸c dÞch vô c«ng vµ c¸c ho¹t ®éng c«ng vô, c¸c nguån tµi chÝnh céng… C¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Ó xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë khu vùc n«ng th«n: ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n: Mét nÒn kinh tÕ thuÇn n«ng kh«ng thÓ ®em l¹i sù giµu cã, æn ®Þnh vµ phån vinh cho mét hé lµm nghÒ n«ng nãi riªng vµ nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp nãi chung. Víi n­íc ta lµ mét n­íc n«ng nghiÖp, víi ®iÒu kiÖn canh t¸c l¹c hËu, ruéng ®Êt b×nh qu©n ®µu ng­êi thÊp (0,1ha/ng­êi), l¹i bÞ lÖ thuéc nhiÒu vµo thiªn nhiªn, nhiÒu vïng liªn tiÕp bÞ lò lôt nh­ c¸c tØnh miÒng trung vµ c¸c tØnh thuéc ®ång b»ng s«ng Cöu Long võa qua vµ hiÖn vÉn ®ang g¸nh chÞu, cã tØnh nhiÒu n¨m bÞ thiªn tai vµ mÊt mïa ®ãi kÐm liªn tiÕp. Nh­ vËy nÕu chØ s¶n xuÊt thuÇn n«ng th× sÏ gÆp rÊt nhiÒu rñi ro vµ khã tr¸nh khái t×nh tr¹ng nghÌo ®ãi. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng nghiÖp n«ng th«n lµ mét biÖn ph¸p quan träng hµng ®Çu võa cã tÝnh cÊp b¸ch ®Ó xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ mang chiÕn l­îc cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n theo h­íng chuyÓn nÒn kinh tÕ thuÇn n«ng tù tóc tù cÊp sang nÒn kinh tÕ hµng hãa, gãp phÇn thøc hiÖn c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc. Khi chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n chóng ta cÇn thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p cô thÓ sau: Thùc hiÖn kiªn quyÕt viÖc chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ n«ng th«n g¾n víi xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. Tr­íc hÕt chóng ta gióp tõng hé, tõng x· nghÌo cã kÕ ho¹ch s¶n xuÊt l­¬ng thùc mét c¸ch phï hîp, ®ång thêi më réng ph¸t triÓn c¸c lo¹i c©y trßng kh¸c nh­ c©y ¨n qu¶, vµ c©y c«ng nghiÖp thÝch øng víi thêi tiÕt, khÝ hËu ®Êt ®ai vµ thÞ tr­êng. Nh­ vËy chóng ta tr¸nh ®­îc rñi ro mÊt mïa hµng lo¹t. Chóng ta ®Æc biÖt l­u ý ®Õn ph¸t triÓn m« h×nh VAC hoÆc m« h×nh trang tr¹i nhá, ®©y lµ 2 m« h×nh kh¸ phæ biÕn ë c¸c khu vùc n«ng th«n miÒn nói vµ trung du hiÖn nay., kÕt hîp víi viÖc gi¶i quyÕt tËn gèc nh÷ng nguyªn nh©n: thiÕu vèn, thiÕu kiÕn thøc, mÊt trËt tù an ninh trong ®Þa bµn sinh sèng vµ c­ tró. Ph¸t triÓn thñ c«ng nghiÖp, ngµnh nghÒ truyÒn thèng víi 3 m« h×nh: Nh÷ng hé cã ®iÒu kiÖn chuyÓn hoµn toµn thµnh gia ®×nh lµm nghÒ tiÓu thñ c«ng nghiÖp. Hé kÕt hîp võa lµm n«ng nghiÖp võa lµm nghÒ khi hÕt thêi vô. Hé th­êng xuyªn cã lao ®éng lµm n«ng nghiÖp vµ lao ®éng lµm nghÒ. Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn vµ dÞch vô g¾n víi ®« thÞ hãa n«ng th«n: N­íc ta hiÖn nay nhiÒu s¶n phÈm, tiªu dïng hoÆc xuÊt khÈu ch­a ®­îc chÕ biÕn hoÆc chØ dõng l¹i ë s¬ chÕ. Nh­ng ®Ó cã thÓ ®øa c¸c lo¹i n«ng s¶n vµo chÕ biÕn th× tr­íc hÕt chóng ta ph¶i t×m ®­îc nguån ®Çu t­ vµo viÖc x©y dùng nhµ x­ëng, mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ. Nh­ vËy th× kh¸ tèn kÐm vµ phøc t¹p. Trong nÒn kinh tÕ hµng hãa chÊt l­îng hµng tiªu dïng ngµy cµng ®ßi hái cao, nh­ vËy chóng ta ph¶i tæ chøc vµ ®Çu t­ kÕt hîp c¸c lo¹i quy m« nhá vµ võa, c«ng nghÖ phï hîp víi tËp qu¸n truyÒn thèng. ë n­íc ta cã c¸c lo¹i n«ng s¶n cã thÓ ®­a vµo chÕ biÕn nh­ l­¬ng thùc, rau qu¶, gia cÇm, gia sóc ®¶m b¶o nhu cÇu trong n­íc cã chÊt l­îng, ®Æc biÖt khi tr¸i vô. Më réng c¸c dÞch vô cung øng vËt t­ vÒ kü thuËt s¶n xuÊt, chÕ biÕn vµ tiªu thô sÈn phÈm, ®©y lµ vÊn ®Ò thiÕt thùc cho ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. C¸c gi¶i ph¸p vÒ ®Êt ®ai vµ t­ liÖu s¶n xuÊt cho c¸c hé nghÌo. Tr­íc hÕt chóng ta ph¶i quy ho¹ch vµ sö dông ®Êt cã hiÖu qu¶, thu håi nh÷ng ®Êt trªn ®Þa bµn ®«ng còng lµ gi¶i ph¸p rÊt quan träng trong viÖc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë khu vùc n«ng th«n. ë nh÷ng n¬i do ®iÒu kiÖn thiÕu ®Êt s¶n xuÊt, l¹i ch­a cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn ngµnh nghÒ th× chóng ta tæ chøc khai hoang, lÊn biÓn, ®Ó ®Çu t­ kÕt cÊu h¹ tÇng ®éng viªn nh÷ng hé nghÌo ®Õn s¶n xuÊt vµ sinh sèng ë vïng ®Êt míi. Nh÷ng vïng kh«ng cã kh¶ n¨ng t¹o ®­îc quü ®Êt th× chóng ta t¹o ®iÒu kiÖn cho hé nghÌo vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt nh­ thuyÒn bÌ, l­íi ®¸nh c¸ vµ c¸c c«ng cô lao ®éng phï hîp ®Ó cho hä cã thÓ hµnh nghÒ vµ më réng s¶n xuÊt mét c¸ch chÝnh ®¸ng. Dù ¸n tÝn dông ®èi víi ng­êi nghÌo Cïng víi ®Êt ®ai vµ t­ liÖu s¶n xuÊt th× vèn còng cã vai trß quan träng ®èi víi ng­êi nghÌo nãi riªng vµ hé n«ng d©n nãi chung. Trªn thùc tÕ tõ nh÷ng n¨m 90 chóng ta ®· cã nh÷ng ho¹t ®éng tù nguyÖn vµ phong trµo tæ chøc huy ®éng vèn, tiÕt kiÖm ë mét sè ®Þa ph­¬ng, t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi nghÌo vay ®Ó s¶n xuÊt vµ lµm dÞch vô. Theo thèng kª cña ngµnh ng©n hµng chØ tÝnh riªng ®èi víi ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖt Nam tõ n¨m 1991 ®Õn 1995 trong 5 n¨m cho vay víi doanh sè 37.736 tû ®ång, b×nh qu©n mçi n¨m 7.000 tû ®ång. §Õn n¨m 1996 cho 1,5 triÖu hé nghÌo vay víi sè nguån vèn kho¶ng 1.700 tû ®ång, cho vay kh¾c phôc hËu qu¶ lò lôt lµ 1.000 tû ®ång (Thùc tiÔn kinh nghiÖm sè 11 th¸ng 6/1998). Trong n¨m 1999 chóng ta ®· thùc hiÖn ®­îc chØ tiªu gi¶m 300.000 hé nghÌo. Chóng ta ®· ph¶i huy ®éng tæng nguån vèn kho¶ng 7.000 tû ®ång, trong ®ã vèn hç trî tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc lµ 936 tû ®ång, vèn tÝn dông cña ng©n hµng ph¸t triÓn n«ng th«n 4.000 tû ®ång, trong ®ã vèn cÊp bï l·i suÊt lµ 55 tû ®ång n¨m 1999. Mét sè vèn lång ghÐp tõ c¸c ch­¬ng tr×nh kh¸c kho¶ng 250 rû ®ång, vèn huy ®éng tõ c¸c ®Þa ph­¬ng lµ 200 tû ®ång, tõ viÖc hîp t¸c víi c¸c tæ chøc quèc tÕ kho¶ng 1.000 tû ®ång (Sè liÖu lao déng- x· héi 5/2000). Nh­ vËy, ph­¬ng ph¸p ®Çu t­ b»ng chÝnh s¸ch tÝn dông cho ng­êi nghÌo lµ mét ph­¬ng ph¸p cã hiÖu qu¶ nhÊt. Khi chóng ta thùc hiÖn chÝnh s¸ch trî vèn cho ng­êi nghÌo cÇn b¸m s¸t theo ®Þnh h­íng sau: 3.1. VÒ ®èi t­îng vay: tr­íc tiªn ta ph¶i ­u tiªn cho c¸c hé chÝnh s¸ch n¨m trong hé nghÌo ®ãi cho vay tr­íc, sau ®ã ®Õn c¸c hé ®ãi nghÌo cã søc lao ®éng vµ sau cïng ®Õn c¸c hé nghÌo x· héi. §èi víi c¸c hé nghÌo kh«ng cã søc lao ®éng th× viÖc cho vay vèn ®ª s¶n xuÊt kh«ng mang l¹i ®­îc kÕt qu¶ g×. 3.2. VÒ nguån vèn: tr­íc hÕt chóng ta nªn coi träng vµ huy ®éng nguån vèn t¹i chç ë mçi ®Þa ph­¬ng víi c¸c h×nh thøc cho vay m­în víi møc l·i suÊt phï hîp. Cô thÓ nh­: TrÝch tõ ng©n s¸ch: cña x·, huyÖn, tØnh vµ trung ­¬ng kho¶ng 2% hµng n¨m. Tõ c¸c ng©n hµng: ng©n hµng nhµ n­íc, ng©n hµng c«ng th­¬ng, ng©n hµng n«ng nghiÖp, ®Æc biÖt lµ ng©n hµng phôc vô ng­êi nghÌo vµ c¶ ng©n hµng cæ phÇn, ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n... Nguån vèn tõ c¸c ®oµn thÓ x· héi kh¸c, héi nghÒ nghiÖp. ë n­íc ta hiÖn nay th× nguån vèn tõ c¸c ®oµn thÓ x· héi vµ héi nghÒ nghiÖp lµ mét ®Æc tr­ng vµ mét thÕ m¹nh cña chóng ta. C¸c héi cã tr¸ch nhiÖm ®èi víi c¸c thµnh viªn cña m×nh, ch¨m lo cho ®êi sèng kinh tÕ vµ viÖc huy ®éng vèn tõ chÝnh héi viªn cña m×nh, kÓ c¶ nh÷ng héi viªn cßn nghÌo ®Ó cho héi viªn nghÌo vay. Sù hîp t¸c quèc tÕ: th«ng qua c¸c dù ¸n võa vµ nhá cña c¸c tæ chøc ®a chÝnh phñ, song ph­¬ng, phi chÝnh phñ... Song ®©y kh«ng ph¶i lµ nguån vèn chÝnh, nh­ng nã rÊt cÇn thiÕt vµ cã thÓ tranh thñ ®Ó t¹o nguån vèn hç trî thªm cho ng­êi nghÌo. 3.3. Møc vay: §Ó x¸c ®Þnh møc vay, ta dùa vµo yªu cÇu vÒ s¶n xuÊt, dÞch vô mµ cho c¸c hé vay víi møc nhiÒu Ýt kh¸c nhau. Song møc trung b×nh lµ 1,5 ®Õn 3 triÖu ®ång cho mét bé phËn s¶n xuÊt víi c¸c dù ¸n nhá, t¹o viÖc lµm t¹i chç. NÕu c¸c hé nghÌo gãp vèn h×nh thµnh tæ hîp s¶n xuÊt, nh­ ®¸nh b¾t thñy h¶i s¶n th× chóng ta cã thÓ cho hä vay víi møc lín h¬n. Thêi gian vay theo chu kú s¶n xuÊt song ph¶i kh«ng d­íi 3 n¨m. 3.4. VÒ l·i suÊt: ®©y lµ mét yÕu tè mang néi dung kinh tÕ vµ t©m lý ®èi víi ng­êi nghÌo. CÇn ph¶i t¹o ra nh÷ng nÊc thang cho ng­êi nghÌo tham gia vay vèn. NÒn kinh tÕ n­íc ta ®· chuyÓn sang nÒn kinh tÕ ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc, do vËy mµ chóng ta kh«ng ph¶i lµ cho kh«ng mµ ngay tõ ®Çu ph¶i ý thøc cho ng­êi nghÌo lµ cã vay cã tr¶ c¶ gèc vµ l·i. ®Ó ng­êi nghÌo tù tÝnh to¸n s¶n xuÊt, dÞch vô g× lµ cã hiÖu qu¶ vµ nªn vay bao nhiªu, khiÕn hä ph¶i tÝnh to¸n c©n nh¾c tr­íc khi vay. N¨m 1999 nhµ n­íc ta ®· h¹ møc l·i suÊt cho vay ­u ®·i ng­êi nghÌo gi¶m xuèng cßn 0,7% ®©y lµ mét chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ng­êi nghÌo vay vèn vµ tù s¶n xuÊt. ChÝnh s¸ch ®µo t¹o vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ: Néi dung ®µo t¹o: tr­íc hÕt lµ ta tæ chøc réng r·i viÖc d¹y nghÒ cho thanh niªn thuéc ®é tuæi lao ®éng, chñ yÕu lµ c¸c nghÒ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, quy tr×nh th©m canh c©y, con víi nh÷ng tiÕn bé míi vÒ c«ng nghÖ sinh häc, canh t¸c... vÒ khuyÕn n«ng, l©m ng­. KÕt hîp víi ®µo t¹o cho lùc l­îng lao ®éng trÎ c¸c nghÒ tiÓu thñ c«ng nghiÖp, nghÒ truyÒn thèng va nh÷ng nghÒ míi phôc vô cho c«ng nghiÖp n«ng th«n, phï hîp víi yªu cÇu cña thÞ tr­êng lao ®éng trong khu vùc. C¸ch tæ chøc d¹y nghÒ vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ: KhuyÕn khÝch viÖc kÕt hîp h­íng nghiÖp, d¹y nghÒ chuyÓn giao kiÕn thøc vÒ c«ng nghÖ phï hîp t¹i c¸c trung t©m giao dÞch ®µo t¹o nghÒ ë ®Þa ph­¬ng c¬ së, ®Æc biÖt lµ më c¸c líp c¬ ®éng t¹i x·. Më c¸c líp häc cña c¸c héi kinh tÕ, kü thuËt, nghÒ nghiÖp. Chó ý ®Õn viÖc ph¸t triÓn h¬n n÷a h×nh thøc häc nghÒ tõ xa (th«ng qua hÖ thèng th«ng tin ®¹i chóng). KhuyÕn khÝch c¸c hé gia ®Þnh trong lµng x· cã kinh nghiÖm tæ chøc vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt giái biÕt c¸ch lµm giµu tõ s¶n xuÊt, dÞch vô nhËn ®ì ®Çu h­íng dÉn cho ng­êi nghÌo. §©y lµ h×nh thøc kh«ng tèn kÐm, ®em l¹i hiÖu qu¶ do vËy mµ ®éng viªn ®­îc nh÷ng ng­êi giµu h­íng dÉn c¸ch lµm ¨n cho c¸c hé nghÌo. §èi víi mét sè vïng cßn qu¸ l¹c hËu, vïng s©u vïng xa th× cÇn cã mét lùc l­îng t×nh nguyÖn, nhÊt lµ sinh viªn , häc sinh, c¸n bé cã kinh nghiÖm gióp ®ì ®Þa ph­¬ng vËn ®éng x©y dùng n«ng th«n míi vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp cã nh÷ng dù ¸n vÒ ®µo t¹o t¹o viÖc lµm cho ng­êi nghÌo. VÒ chÝnh s¸ch: Nhµ n­íc ®Çu t­ lÊy tõ nguån ®µo t¹o hoÆc trÝch tõ quü xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë ®Þa ph­¬ng, tõ c¸c dù ¸n hîp t¸c quèc tÕ. Nhµ n­íc cã thÓ cÊp häc phÝ cho ng­êi nghÌo häc gi¶m 50%. T¹i v¨n kiÖn ®¹i héi VIII ®· ghi râ; “c¸c c¬ së ®µo t¹o vµ c¸c trung t©m d¹y nghÒ cña nhµ n­íc thùc hiÖn viÖc ®µo t¹o nghÒ miÔn phÝ cho con em c¸c hé nghÌo ®ång thêi hç trî kinh phÝ cho c¸c doanh nghiÖp nhËn tuyÓn con em c¸c hé nghÌo vµo ®µo t¹o vµo lµm viÖc.” ChÝnh s¸ch ®Çu t­ kÕt cÊu h¹ tÇng cho x· nghÌo: Tr­íc hÕt cÇn tËp trung ®Çu t­ cho 1715 x· ®Æc biÖt khã kh¨n. §ã lµ x· yÕu kÐm nhÊt hoÆc ch­a cã c¬ së h¹ tÇng, nhÊt lµ ®­êng giao th«ng ®iªn, thñy lîi, n­íc sinh ho¹t vµ tr¹m y tÕ x·. §Õn hÕt n¨m 1999 nhµ n­íc ®· ®Çu t­ x©y dùng trªn 2.000 c«ng tr×nh c¬ së h¹ tÇng, vèn ®Çu t­ b×nh qu©n gÇn 800 triÖu ®ång/ x· (Lao ®éng –x· héi 5/2000). ViÖc ®Çu t­ kÕt cÊu h¹ tÇng cho x· nghÌo lµ ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh tr­íc tiªn cho viÖc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. NÕu chóng ta kÐo dµi thêi gian ®Çu t­ th× trªn thùc tÕ ng­êi nghÌo sÏ chËm tiÕp cËn ®­îc c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c vµ do ®ã kh«ng thÓ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ®­îc. VÒ c¬ chÕ ®Ó t¹o nguån vèn x©y dùng c¬ së h¹ tÇng gåm: Nhµ n­íc vµ hîp t¸c quèc tÕ kho¶ng 50%. Nh©n d©n gãp kho¶ng 25%, chñ yÕu lµ søc lao ®éng, vËt liÖu t¹i chç. Vèn vay tõ c¸c ch­¬ng tr×nh quèc gia kh¸c 25%. Ngoµi ra nhµ n­íc cßn ph¸t ®éng vµ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp vµ nh÷ng ng­êi cã ®iÒu kiÖn nhËn ®ì ®Çu, hoµn l¹i hoÆc thu håi dÇn c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng trªn nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn. Nhµ n­íc chØ ®Çu t­ vµo c¸c x· mµ kh«ng thÓ thu håi ®­îc vèn v× d©n qu¸ nghÌo, qu¸ xa. ChÝnh s¸ch hç trî vÒ gi¸o dôc: HiÖn nay n­íc ta cã h¬n 2 triÖu häc sinh con em hé nghÌo. Nh­ng nhµ n­íc míi thùc hiÖn miÔn gi¶m cho con em gia ®×nh chÝnh s¸ch vµ d©n téc tÝt ng­êi. Nh­ vËy ®Ó khuyÕn khÝch con em hé nghÌo ®i häc th× nhµ n­íc cÇn ph¶i cã v¨n b¶n quy ®Þnh cho con em hé nghÌo ®­îc miÔn gi¶m häc phÝ, kÓ c¶ cÊp phæ th«ng trung häc, ®¹i häc. Cho m­în s¸ch gi¸o khoa vµ cÊp vë häc cho con em hé nghÌo. ChÝnh s¸ch hç trî vÒ y tÕ: HiÖn nay nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch gi¶m mét phÇn viÖn phÝ cho ng­êi nghÌo, nhÊt lµ viÖc kh¸m ch÷a bÖnh cña hä. Trong 3 n¨m 1998-2000 ¸p dông chÝnh s¸ch miÔn gi¶m viÖn phÝ b»ng c¸ch mua thÎ b¶o hiÓm y tÕ hoÆc kh¸m ch÷a bÖnh, tæ chøc c¸c bÖnh viÖn, phßng kh¸m ch÷a bÖnh nh©n ®¹o cho ng­êi nghÌo nhu cÇu vÒ vèn cho dù ¸n nµy cÇn 900 tû ®ång. Mét sè chÝnh s¸ch kh¸c nh»m khuyÕn khÝch ng­êi nghÌo s¶n xuÊt: Më réng thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm, hoµn thiÖn thÞ tr­êng vËt t­. §©y lµ mét biÖn ph¸p rÊt cÇn thiÕt dµnh cho ng­êi lao ®éng ®Æc biÖt lµ cho nh÷ng hé n«ng d©n lµm nghÒ phi n«ng nghiÖp cã s¶n phÈm lµ hµng hãa. §èi víi thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm cÇn ®­îc më réng thÞ tr­êng tiªu thu néi ®Þa b»ng c¸ch khuyÕn khÝch më mang thÞ trÊn, thÞ tø ë chî n«ng th«n. KhuyÕn khÝch h×nh thøc liªn doanh liªn kÕt. Ph¸t triÓn c¸c hîp ®ång tiªu thô s¶n phÈm theo gi¸ c¶ tho¶ thuËn gi÷a nhµ n­íc víi ®¬n vÞ kinh tÕ, tuú nhãm hoÆc tuú hé. Nhµ n­íc gióp hé n«ng d©n më réng thÞ tr­êng ngoµi n­íc, nh»m tËn dông kh¶ n¨ng xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng n«ng l©m h¶i s¶n, thñ c«ng mü nghÖ ®Ó t¹o viÖc lµm sö dông cã hiÖu qu¶ nguån lao ®éng, t¨ng thªm thu nhËp, gãp phÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. Tæ chøc hÖ thèng th«ng tin nhanh, chÝnh x¸c ®Õn tËn hé n«ng d©n gióp hä tiÕp cËn víi thÞ tr­êng cã th«ng tin dÓ hä tù quyÕt ®Þnh sè l­îng, chÊt l­îng, mÉu m· vµ lo¹i s¶n phÈm lµm ra. §èi víi thÞ tr­êng vËt t­, cÇn tæ chøc l¹i hÖ thèng cung øng vËt t­ n«ng nghiÖp quèc doanh, gi¸m s¸t chÆt chÏ chÊt l­îng vËt t­ trªn thÞ tr­êng nh»m tho¶ m·n kÞp thêi vÒ nhu cÇu, sè l­îng, chÊt l­îng, chñng lo¹i vËt t­ cÇn cung cÊp cho n«ng d©n. 8.2. C¸c hé nghÌo cÇn ®­îc xÐt miÔn thuÕ n«ng nghiÖp vµ dÞch vô hµng n¨m. Gi¶m ®ãng gãp cã thêi h¹n vÒ c¸c phÝ ë ®Þa ph­¬ng. Trªn c¬ së luËt hãa c¸c lo¹i lÖ phÝ, tr¸nh t×nh tr¹ng ®Æt ra lÖ phÝ trµn lan. Di d©n x©y dùng c¸c vïng kinh tÕ míi kÕt hîp víi ch­¬ng tr×nh phñ xanh ®Êt trèng ®åi träc. Di d©n vµ vÊn ®Ò ®Þnh canh ®Þnh c­: Di d©n tõ c¸c vïng n«ng th«n, thµnh thÞ ®Êt chËt ng­êi ®«ng ®i khai ph¸ c¸c vïng ®Êt míi réng r·i, th­a d©n. §Ó khai th¸c vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ ®­a ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cña d©n c­ c¸c vïng ®ã tiÕp cËn tr×nh ®é chung cña c¶ n­íc. ViÖc di d©n chñ yÕu x¶y ra ®èi víi nh÷ng hé nghÌo thiÕu ®Êt canh t¸c, thiÕu viÖc lµm thu nhËp thÊp vµ bÊp bªnh hä di c­ ®Õn vïng kinh tÕ míi nh»m t×m kiÕm cho m×nh mét c¬ héi lµm giµu cho chÝnh b¶n th©n m×nh. VÒ vÊn ®Ò ®Þnh canh ®Þnh c­: trong c¶ n­íc cã kho¶ng 3,1 triÖu ng­êi, 504 ng×n hé ë r¶i r¸c 1.913 x·, 206 huyÖn, 36 tØnh trung du miÒn nói cho ®Õn nay ®· tuyªn truyÒn vËn ®éng ®­îc 1.9 triÖu ng­êi ®Þnh canh ®Þnh c­ v÷ng ch¾c, 0,6 triÖu ng­êi ë 3.378 th«n, b¶n, 1,3 triÖu ng­êi ®ang ®­îc ®Çu t­ theo dù ¸n cÇn ph¶i tiÕp tôc thùc hiÖn víi tæng nhu cÇu vÒ nguån vèn kho¶ng 1.200 tû ®ång. Ch­¬ng tr×nh phñ xanh ®Êt trèng ®åi träc: Nhµ n­íc cã chñ tr­¬ng trång rõng phñ xanh ®Êt trèng ®åi träc vµ nã ®· trë thµnh chñ tr­¬ng cña quèc gia. Rõng hiÖn nay ®· cã chñ ch¨m sãc b¶o vÖ vµ ®­îc trång míi. §ã lµ c¸c hé ë tõng ®Þa ph­¬ng, trong ®ã cã c¶ hé giµu vµ hé nghÌo, v× vËy mµ ®· t¹o ra ®­îc viÖc lµm, t¨ng thu nhËp gãp phÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. ë n­íc ta hiÖn l­îng ®Êt trèng ®åi nói träc cßn rÊt nhiÒu, kh«ng cã ng­êi ®øng ra sö dông vµ canh t¸c. Nh­ vËy trong mét vµi n¨m tíi, viÖc di d©n ®i x©y dùng nÒn kinh tÕ míi kÕt hîp víi ch­¬ng tr×nh phñ xanh ®Êt trèng ®åi träc ph¶i tiÕp tôc ®­îc coi träng vµ xem nã nh­ mét gi¶i ph¸p “c¶ gãi” xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo víi c¸c h×nh thøc ®a d¹ng sau: Ng­êi giµu kÌm cÆp ng­êi nghÌo hoÆc c¸c hé nghÌo hîp t¸c víi nhau cïng c¸c ®Þa ph­¬ng tiÕn hµnh khai khÈn ®Êt ®ai, cïng kÕt hîp thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh phñ xanh ®Êt trèng ®åi träc, ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh vµ më mang c¸c ngµnh nghÒ míi. Nhµ n­íc sö dông dßng di d©n cã tæ chøc ®Ó ®Þnh h­íng cho dßng di d©n tù do cã xu h­íng ngµy cµng gia t¨ng, ®iÒu tiÕt luång di d©n ®Ó kÕt hîp víi c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi vïng, ®Þa ph­¬ng xa x«i víi môc tiªu kinh tÕ vµ nguyÖn väng cña ng­êi di d©n. §èi víi ng­êi di d©n vµ d©n ®Þa ph­¬ng khai ph¸ ®Êt kÕt hîp víi thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh phñ xanh ®Êt trèng ®åi träc, ®­a ®Êt hoang vµo s¶n xuÊt kinh doanh... cÇn ®­îc giao quyÒn sö dông ®Êt víi sè l­îng lín h¬n, l©u dµi h¬n , ch¾c ch¾n h¬n ®Ó ng­êi d©n yªn t©m s¶n xuÊt kinh doanh. Mét sè gi¶i ph¸p x· héi kh¸c: D©n sè vµ kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh: §Ó n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng vµ chÊt l­îng d©n sè ph¶i vËn ®éng vµ ®Çu t­ bæ trî cho hé nghÌo c¸c biÖn ph¸p y tÕ vµ ®¶m b¶o søc khoÎ trong sinh ®Î. Ph¶i lµm cho ng­êi nghÌo nhËn thøc ®­îc hËu qu¶ cña viÖc sinh ®Î nhiÒu, cam kÕt mçi cÆp vî chång chØ ®Î 1 ®Õn 2 con. §Æc biÖt lµ cã c¸c gi¶i ph¸p y tÕ cho viÖc tr¸nh n¹o ph¸ thai. §ång thêi sím cã quy ®Þnh vÒ b¶o hiÓm cho ng­êi n«ng d©n vµ ng­êi lao ®éng tù do ®Ó h¹n chÕ ®Î nhiÒu con ®Ó n­¬ng nhê tuæi giµ, ®¶m b¶o c«ng b»ng x· héi. Bµi trõ mét sè tÖ n¹n x· héi: VÊn ®Ò bµi trõ mét sè tÖ n¹n x· héi th× §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®· cã c¸c chØ thÞ vµ nghÞ quyÕt vÒ bµi trõ mét sè tÖ n¹n x· héi nghiªm träng. §©y lµ cuéc vËn ®éng lín, t¸c ®éng ®Õn tõng gia ®×nh vµ toµn x· héi nh»m ®Èy lïi vµ h¹n chÕ tèi ®a n¹n ®¸nh b¹c, sè ®Ò nghiÖn hót ma tuý. ChÝnh tÖ n¹n nµy ®· lµm cho nhiÒu gia ®Þnh r¬i vµo c¶nh bÇn cïng nghÌo ®ãi vµ t¸i nghÌo ®ãi. §Ó thùc hiÖn tèt cuéc vËn ®éng trªn, tr­íc hÕt ph¶i lµm cho mäi ng­êi hiÓu t¸c h¹i cña tÖ n¹n nµy ¶nh h­ëng ®Õn lèi sèng, nh©n c¸ch vµ ®Æc biÖt lµ vÒ sù ph¸ ho¹i kinh tÕ. §Ó cã kÕt qu¶ tèt th× tr­íc hÕt ph¶i xãa bá c¸c lo¹i chñ chøa cê b¹c, tiªm chÝch ma tuý, sè ®Ò. §ång thêi ph¸t ®éng phong trµo ®¨ng ký x©y dùng gia ®×nh v¨n hãa, x· kh«ng cã tÖ n¹n x· héi. §èi víi nh÷ng ng­êi ®· sa vµo tÖ n¹n x· héi th× chóng ta ph¶i cã h×nh thøc b¾t buéc ch÷a bÖnh, cai nghiÖn, lao ®éng phôc håi nh©n phÈm cho hä. Ph¸t huy søc m¹nh cña §¶ng vµ nhµ n­íc vµ c¸c ®oµn thÓ: N©ng cao tr¸ch nhiÖm cña chÝnh quyÒn c¸c cÊp: Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo lµ tr¸ch nhiÖm cña toµn ®¶ng, toµn d©n, ®Æc biÖt lµ cña chÝnh quyÒn c¸c cÊp, Víi vai trß ph¸p luËt, chÝnh s¸ch hãa vÒ c¸c gi¶i ph¸p vÒ tæ chøc toµn x· héi vµ chÝnh ng­êi nghÌo thùc hiÖn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. §Ó biÕn chñ tr­¬ng cña ®¶ng, nguyÖn väng cña ng­êi d©n thµnh ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng vµ thùc hiÖn trong cuéc sèng, tr­íc hÕt ph¶i lµm cho mçi c¸n bé, mäi ng­êi d©n cã nhËn tøc ®óng vÒ chñ tr­¬ng xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, kh«ng ®¬n thuÇn cho r»ng ®ãi nghÌo nguyªn nh©n chØ do ng­êi nghÌo. Ph¶i gi¸c ngé cho ng­êi nghÌo vÒ lèi sèng lao ®éng, tiÕt kiÖm vµ tr¸nh tù ti bi quan cho r»ng nhiÖm vô xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo lµ tr¸ch nhiÖm cña tõng cÊp chÝnh quyÒn. Mçi c¸n bé ph¶i gÇn gòi víi d©n, th«ng c¶m víi ng­êi nghÌo, ph¸t huy mäi s¸ng kiÕn, t×m tßi mäi nguån lùc chi tiªu ng©n s¸ch ®Ó hç trî cho ng­êi nghÌo. Ph¶i gi¸o dÞch vµ kiªn quyÕt xö lý sè c¸n bé thiÕu tr¸ch nhiÖm víi d©n, g©y phiÒn hµ vµ tham nhòng. N©ng cao tr¸ch nhiÖm vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c ®oµn thÓ vÒ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo: VËn ®éng thuyÕt phôc c¸c héi viªn tù nguyÖn tham gia c¸c phong trµo b»ng c¸c hµnh ®éng cô thÓ, thÝch hîp víi tÝnh chÊt cña héi. §éng viªn héi viªn cã kinh nghiÖm h­íng dÉn c¸ch lµm ¨n chuyÓn giao c«ng nghÖ ®èi víi hé nghÌo. VËn ®éng mäi ng­êi tham gia ®ãng gãp nguån lùc. Tham gia tÝch cùc trong Ban xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. KiÓm tra gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ n­íc ë ®Þa ph­¬ng, c¬ së. 11.3. §Ó ®¶m b¶o thµnh c«ng sù nghiÖp xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, c¸c cÊp uû ®¶ng ph¶i cã chñ tr­¬ng nghÞ quyÕt chØ ®¹o vµ kiÓm tra viÖc thùc hiÖn ë c¸c cÊp, c¸c ngµnh vµ toµn x· héi nh»m t¹o phong trµo réng kh¾p vµ m¹nh mÏ vÒ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. §èi víi c¸c x· ®Æc biÖt khã kh¨n §èi víi c¸c x· ®Æc biÖt khã kh¨n, c«ng cuéc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®Æc biÖt, cô thÓ g¾n víi t×nh h×nh thùc tÕ t¹i mçi ®Þa ph­¬ng. Mçi ®Þa ph­¬ng cã mét khã kh¨n thiÕu thèn riªng, nh­ng xÐt cho cïng ®Ó thùc hiÖn tèt ch­¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo tèt c¸c lµng x· nµy cÇn, chóng ta cÇn chó ý c¸c ®iÓm sau: Cã h­íng ®i tÇm chiÕn l­îc ®ång thêi v¹ch râ lé tr×nh cô thÓ, phï hîp víi tõng n¨m: §èi víi c¸c tØnh vïng cao nh­ Hµ Giang, Cao B»ng, Lai Ch©u, yªn B¸i... do ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ vÞ trÝ ®Þa lý mµ mét sè x· ë vïng nµy n»m trong c¸c x· ®Æc biÖt khã kh¨n, ®Æc biÖt lµ c¬ së h¹ tÇng. ViÖc nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p tæng thÓ ®­a nÒn kinh tÕ cña c¸c tØnh nµy ®i lªn theo lé tr×nh cô thÓ ®· ®­îc ph¸c häa lµ mét ®iÒu rÊt cÇn thiÕt vµ bøc b¸ch. Ph¶i t×m mäi c¸ch ®­a s¶n xuÊt tù nhiªn, tù cÊp tù tóc lªn s¶n xuÊt hµng hãa, tr­íc m¾t lµ 4 ®iÓm: chÌ, bß, ®­êng ®i, thuû lîi, vµ nh»m bít ®ãi khæ cho d©n. ChÝnh phñ ph¶i cã kÕ ho¹ch x©y dùng hÖ thèng thuû lîi nhá, söa ch÷a vµ ®µo ®¾p ®­êng x·, trî c­íc vËn t¶i ®èi víi mét sè vËt t­ hµng hãa, n­íc s¹ch sinh ho¹t, c¸c dù ¸n trång chÌ, nu«i bß... C¸c tØnh ph¶i biÕt chuyÓn ®æi nhanh c¬ cÊu kinh tÕ phï hîp víi thuû, thæ, khÝ hËu cña tØnh, ph¶i ®¶m b¶o an ninh l­¬ng thùc ph¶i cëi më h¬n n÷a vÒ c¬ chÕ ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ thu hót ®Çu t­ tõ miÒn xu«i vµ quèc tÕ. TËp trung vµo kh©u tæ chøc chØ ®¹o thùc hiÖn c¸c quyÕt s¸ch cña chÝnh phñ, ®©y lµ kh©u yÕu nhÊt hiÖn nay ®èi víi nhiÒu ngµnh nhiÒu cÊp. §Ó kh¾c phôc chÝnh phñ ®· ®­a ra chÝnh s¸ch tËp trung mäi nguån lùc do trung ­¬ng hç trî vµ cña b¶n th©n ®Þa ph­¬ng vµo c¸c x· khã kh¨n nhÊt ®· ®­îc chÝnh phñ phª duyÖt. Cïng víi sù hç trî cña c¸c bé, ban ngµnh ë trung ­¬ng, c¸c tæng c«ng ty 90,91. Tõng tØnh ph¶i ph©n c«ng cô thÓ, c¸c së ban ngµnh trùc tiÕp gióp ®ì mét sè x· khã kh¨n giao nhiÖm vô thêi h¹n hoµn thµnh. VÒ c¸n bé c¬ së: Thùc hiÖn quyÕt ®Þnh cña chÝnh phñ vÒ viÖc hç trî c¸n bé vÒ c¸c x· khã kh¨n ngoµi viÖc gi¶i quyÕt chÝnh s¸ch vµ chÕ ®é khuyÕn khÝch b¶n th©n tõng ®Þa ph­¬ng cßn ph¶i n¨ng ®éng s¸ng t¹o th× thùc hiÖn míi cã hiÖu qu¶. §èi víi c¸c huyÖn, x· vïng cao vïng ®ång bµo d©n téc, vÊn ®Ò ng«n ng÷, phong tôc tËp qu¸n, am hiÓu d©n vµ dÞa bµn cÇn ph¶i ®­îc ®Æc biÖt chó ý. V× vËy, h­íng c¬ b¶n lµ ph¶i ®µo t¹o båi d­ìng c¸n bé lµ ng­êi d©n téc t¹i chç vµ kÕt hîp víi bé ®éi biªn phßng, häc sinh lµ con em d©n téc ®ang häc phæ th«ng, cao ®¼ng, ®¹i häc... Ph¶i cã quy ho¹ch dµi h¹n vÒ vÊn ®Ò nµy, ®¶m b¶o v÷ng ch¾c kÕt qu¶ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. T­¬ng tù nh­ vËy, cÇn cã quy ho¹ch vÒ n©ng cao d©n trÝ, ph¸t triÓn nh©n lùc, båi d­ìng nh©n tµi cho sù nghiÖp xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo – mét nhiÖm vô cùc kú to lín vµ l©u dµi. KÕt luËn §ãi nghÌo lµ hiÖn t­îng x· héi cã tÝnh lÞch sö vµ phæ biÕn ®èi víi mäi què gia, d©n téc. Vµo nh÷ng n¨m cuèi cïng cña thÕ kû 20, trªn hµnh tinh chóng ta cßn h¬n 1,5 tû ng­êi sèng trong t×nh tr¹ng nghÌo ®ãi. Vµ ®©y lµ mét trong nh÷ng trë ng¹i lín nhÊt, mét th¸ch thøc gay g¾t ®èi víi sù ph¸t triÓn cña thÕ giíi hiÖn ®¹i. §èi víi n­íc ta xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ®Ó h­íng tíi mét x· héi phån vinh vÒ kinh tÕ, lµnh m¹nh vÒ x· héi, kÕt hîp víi t¨ng tr­ëng kinh tÕ víi c«ng b»ng x· héi, lµ mét vÊn ®Ò thêi sù bøc xóc hiÖn nay. Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ ®Æc biÖt lµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vÒ kinh tÕ ë n«ng th«n vµ miÒn nói ®èi víi c¸c hé n«ng d©n, c¸c vïng vµ vÖt nghÌo lµ tiÒn ®Ò kinh tÕ tèi cÇn thiÕt ®Ó gi÷ v÷ng æn ®Þnh x· héi ®Ó ®¶m b¶o cho c«ng cuéc ®æi míi theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, tiÕp tôc thùc hiÖn vµ ph¸t triÓn s©u réng rong ph¹m vi c¶ n­íc vµ mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi. Môc tiªu d©n giµu n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng vµ v¨n minh tù nã sÏ nãi lªn tÝnh tÊt yÕu cña xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, t¨ng giµu trong céng dång d©n c­ ë n­íc ta. §Ó thùc hiÖn ®­îc môc tiªu ®ã, ®¶ng vµ nhµ n­íc ta ®· ra nhiÒu chÝnh s¸ch vÒ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo nh­: 133, 135, 327, 771... c¸c ch­¬ng tr×nh nµy ®Òu ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh qu¶ tèt ®Ñp. §ãi nghÌo lµ vÊn ®Ò cã tÝnh x· héi do nã bao gåm mäi nç lùc ®Çu t­ cña nhµ n­íc lÊy tõ kinh phÝ vµ ng©n s¸ch quèc gia dï t¨ng tiÕn ®Õn ®©u còng kh«ng thÓ ®¸p øng hÕt d­îc yªu cÇu to lín cña xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo trªn quy m« toµn x· héi. Do vËy cÇn huy ®éng vµo phong trµo quÇn chóng cã tÝnh x· héi s©u réng nµy sù tham gia ®ãng gãp hç trî cña mäi lùc l­îng, tæ chøc, mäi ®Þa ph­¬ng mäi ng­êi, mäi nhµ vÒ vËt chÊt vµ c¶ tinh thÇn. Còng rÊt cÇn cã sù hç trî gióp ®ì vµ hîp t¸c cña céng dång quèc tÕ vµ khu vùc . ChØ cã nh­ vËy c¸c ch­¬ng tr×nh vµ dù ¸n xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo míi cã thÓ thùc hiÖn ®­îc ®óng môc tiªu vµ th¾ng lîi ®­îc. Trong giai ®o¹n 2001-2005 viÖc thóc ®Èy m¹nh mÏ h¬n n÷a ch­¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo sÏ cã t¸c dông vµ ¶nh h­ëng lín, s©u s¾c ®èi víi sù ph¸t triÓn cã tÝnh chÊt b­íc ngoÆt cña ®Êt n­íc. Môc lôc Më ®Çu 1 Ch­¬ng I: Kh¸i niÖm chuÈn mùc nghÌo ®ãi Sù cÇn thiÕt ph¶i xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo II. Kh¸i niÖm vµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ nghÌo ®ãi cña thÕ giíi: III. Kh¸i niÖm vµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ nghÌo ®ãi cña ViÖt Nam 1 1 4 6 Ch­¬ng II: thùc tr¹ng nghÌo ®ãi vµ xãa ®ãi gi¶m nghÌo ë khu vùc n«ng th«n n­íc ta, Thùc tr¹ng nghÌo ®ãi ë n­íc ta hiÖn nay: Nguyªn nh©n c¬ b¶n dÉn ®Õn ®ãi nghÌo hiÖn nay KÕt qu¶ xãa ®ãi gi¶m nghÌo ë khu vùc n«ng th«n trong nh÷ng n¨m qua HÖ thèng chÝnh s¸ch vÒ xãa ®ãi gi¶m nghÌo vµ c¸c biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó h¹n chÕ nã; 10 10 14 16 20 Ch­¬ng III: C¸c gi¶i ph¸p xãa ®ãi gi¶m nghÌo ë khu vùc n«ng th«n Ph­¬ng h­íng vµ nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo C¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Ó xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë khu vùc n«ng th«n §èi víi c¸c x· ®Æc biÖt khã kh¨n 25 25 27 36 KÕt luËn Môc lôc Tµi liÖu tham kh¶o 38 Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh Kinh tÕ ph¸t triÓn tr­êng §HKTQD Gi¸o tr×nh Ch­¬ng tr×nh dù ¸n ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi tr­êng §HKTQD Gi¸o tr×nh D©n sè tr­êng §HKTQD §¹i c­¬ng vÒ ®o l­êng vµ ph©n tÝch nghÌo ®ãi – ng©n hµng thÕ giíi ( HN 10 – 21/6/2002 ChiÕn l­îc toµn diÖn vÒ t¨ng tr­ëng vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ( HN th¸ng 5/2002 ) V¨n kiÖn ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø 8,9 T¹p chÝ lao ®éng x· héi Sè 3/1997 Sè 7/1998 Sè 5/1999 Sè 6/1999 Sè 8/1999 Sè 5/2000 Sè 10/2000, 11/2000 T¹p chÝ th«ng tin thùc tiÔn: 6/1998 T¹p chÝ ng©n hµng 6/2000 T¹p chÝ céng s¶n: 4/1999 S¸ch: kinh tÕ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn S¸ch: t×nh h×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë khu vùc n«ng th«n S¸ch: Gi¸o tr×nh d©n sè ph¸t triÓn : Tr­êng §HKT QD S¸ch: Kinh tÕ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn S¸ch: t×nh h×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë khu vùc n«ng th«n NXB Thèng kª n¨m 1995. S¸ch Kû yÕu héi nghÞ s¬ kÕt t×nh h×nh thùc hiÖn n¨m 1999 triÓn khai kÕ ho¹ch n¨m 2000, ch­¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia vÒ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi c¸c x· ®Æc biÖt khã kh¨n miÒn nói vïng s©u vïng xa. XB th¸ng 4 n¨m 2000